Kunstenaar en opdrachtgever; politieke en economische macht

Transcriptie

1 Symposium Kunst Algemeen vrijdag 30 januari 2015 Kunstenaar en opdrachtgever; politieke en economische macht

2 Symposium Kunst Algemeen 2015 Kunstenaar en opdrachtgever; politieke en economische macht Voor het dertiende jaar op rij organiseert de afdeling Kunstgeschiedenis van de Radboud Universiteit een symposium speciaal voor docenten Kunst Algemeen in het VWO en hun meest gemotiveerde leerlingen. Dit jaar sluiten we binnen het examenprogramma aan bij het subdomein Kunstenaar en opdrachtgever; politieke en economische macht. Met een extra lezing van filosoof dr. Jeroen Linssen over schoonheid. Wij nodigen u van harte uit op vrijdag 30 januari Locatie symposium: Thomas van Aquinostraat 1, zaal TvA , Nijmegen. Voor bereikbaarheid zie: Programma Datum: Vrijdag 30 januari 2015 Locatie lezingen: Locatie lunch: Thomas van Aquinostraat 1, zaal TvA , Nijmegen Foyer Gymnasion uur uur uur uur uur uur uur uur uur Inschrijving en ontvangst Welkomstwoord Drs. Marjolijn Kruip Een gewapende strijd: over politiek en kunst in middeleeuws Den Haag Dr. Daantje Meuwissen All in the family! Dr. Jeroen Goudeau Graadmeter van staatkundige idealen: het Kapitool in Rome Lunch Dr. Jeroen Linssen Drie perspectieven op schoonheid Dr. Mette Gieskes Schaarste van politiek engagement in Amerikaanse kunst ten tijde van de Vietnamoorlog Afsluiting

3 Lezingen Een gewapende strijd: over politiek en kunst in middeleeuws Den Haag Drs. Marjolijn Kruip De middeleeuwen staan bekend als het tijdvak van heldhaftige ridders en veel wapengekletter. Toch werden politieke kwesties niet alleen met het zwaard uitgevochten, maar ook met het visuele beeld. Deze lezing gaat terug naar het midden van de vijftiende eeuw en het bezoek van de grote, Bourgondische hertog Filips de Goede aan het Binnenhof in Den Haag (1456). Met veel pracht en praal, allerhande luxueuze kunst- en gebruiksvoorwerpen trachtte de hertog daar een politiek conflict te beslechten. Kunst werd ingezet als machtsinstrument. Een groep edele ridders ging de strijd met elkaar aan met het geschilderde wapen: een strijd om macht en aanzien, soms zelfs een strijd om leven en dood. De ridders in de Orde van het Gulden Vlies onder leiding van Filips de Goede. Miniatuur afkomstig uit: Statuten- en wapenboek van de Orde van het Gulden Vlies,

4 All in the family! Dr. Daantje Meuwissen Al vroeg in de zestiende eeuw was er een echte cultureel ondernemer actief in Amsterdam: Jacob Cornelisz van Oostsanen (ca ). Met de vestiging van zijn bedrijvige werkplaats in de Kalverstraat in 1500 begon de bloei van de schilder- en prentkunst in Amsterdam. Van Oostsanen zelf was een zeer talentvol ambachtsman die kwalitatief hoogwaardige schilderijen en houtsneden maakte. Daarnaast had hij ook een uitgesproken talent om te werken aan de toekomst: met handige familieplanning en goed gekozen assistenten kon hij de internationale stijlontwikkelingen bijhouden en steeds op de veranderende smaak inspringen. In deze lezing zal Daantje Meuwissen ingaan op het oudst bekende schildersatelier in Amsterdam, dat zich wist om te vormen van lokale schilderswerkplaats tot een heus familieconcern met meerdere vestigingen in het huidige Noord-Holland. Jacob Cornelisz van Oostsanen, Saul bezoekt de heks van Endor, Graadmeter van staatkundige idealen: het Kapitool in Rome Dr. Jeroen Goudeau In alle eeuwen hebben staatslieden en machthebbers de architectuur gebruikt om hun politieke idealen en ideologieën kracht bij te zetten. Zo is de vormgeving van paleizen, regeringsgebouwen en hoofdsteden ook te lezen als de materiële vertaling van de politiek. Een prachtig voorbeeld hiervan is het Kapitool in Rome. Deze heuvel aan de kop van het antieke Forum Romanum is vanaf de Romeinse tijd tot en met de twintigste eeuw een plek van bijzondere betekenis gebleven.

5 De betekenis echter veranderde mee met de opvattingen van de tijd. Niet toevallig wellicht staat het plein ook nog afgebeeld op een van de huidige Italiaanse euromunten. Drie perspectieven op schoonheid Dr. Jeroen Linssen De grote vragen van de wijsgerige esthetica zijn: Wat is kunst? Wat is schoonheid? Wat is de functie van kunst? De manier waarop deze vragen worden beantwoord, is sterk afhankelijk van de positie die je inneemt. Jeroen Linssen zal drie posities aan de orde stellen, namelijk die van de object-esthetica, die van de subject-esthetica en die van de context-esthetica, om te laten zien hoe verschillend de kernvragen van de esthetica beantwoord kunnen worden. Schaarste van politiek engagement in Amerikaanse kunst ten tijde van de Vietnamoorlog Dr. Mette Gieskes Tijdens de Vietnamoorlog was voor veel vooraanstaande Amerikaanse kunstenaars politieke betrokkenheid in kunst een prominent maar omstreden Leon Golub, Vietnam III, overtuiging en anti-oorlogshouding van de kunstenaars. onderwerp. Meerdere kunstenaars ontwierpen anti-oorlogsposters, doneerden werken aan benefietveilingen en organiseerden demonstraties en protesttentoonstellingen. In deze lezing zal de vraag centraal staan waarom het werk van deze politiekgeëngageerde kunstenaars dat tentoongesteld werd en wordt in galeries en musea, vrijwel nooit expliciet blijk geeft van de politieke

6 De kosten voor het symposium bedragen voor docenten 40,- (incl. lunch), voor VWO-leerlingen 10,- (incl. lunch), voor HBO-studenten en WO-studenten 15,- (excl. lunch). Betaling geschiedt ter plaatse of op basis van een factuur die na afloop aan de school wordt verzonden. Indien u kiest voor betaling ter plaatse, graag gepast. Omdat opgave plaatsing betekent, ontvangt u geen bevestiging. Bij opgave rekenen wij op uw komst. Heeft u belangstelling voor dit symposium, dan kunt u zich aanmelden via De definitieve aanmelding moet vóór 15 januari 2015 binnen zijn. Voor eventuele vragen kunt u contact opnemen met Heleen Regenspurg MA (coördinator symposium): T E congreskunstgeschiedenis@let.ru.nl