I NHOUDSOPGAVE NIEUWS 2010

Transcriptie

1 I NHOUDSOPGAVE NIEUWS 2010 Inhoudsopgave nieuws Oktober De personeelsgerelateerde onderwerpen uit het regeer- en gedoogakkoord op een rij... 1 September De digitale loonstrook en arbeidsovereenkomst zijn een feit Juni Meer tijdelijke contracten voor jongeren (tot 27 jaar) mogelijk!... 3 Wetsvoorstel aanpassing vakantiewetgeving... 3 Het ontslagstelsel en de verkiezingen... 4 Mei AOW-leeftijd naar 66?... 5 Maart Deeltijd-WW beperkt verlengd... 5 Door val kabinet diverse wetswijzigingen op de lange baan... 5 Februari Ook XYZ-formule bij kennelijk onredelijk ontslag van de baan!... 6 Tweede Kamer akkoord met vierde tijdelijke contract... 6 Wet Melding Collectief Ontslag aangepast om omzeiling te voorkomen... 7 Januari Ziek geweest? Gewoon op vakantie!... 7 OKTOBER 2010 D e p e r s o n e e l s g e r e l a t e e r d e o n d e r w e r p e n u i t h e t r e g e e r - e n g e d o o g a k k o o r d o p e e n r i j N a weken onderhandelen is het dan eindelijk zover: VVD, CDA en PVV hebben een regeer- e n gedoogakkoord gesloten. In deze akkoorden zijn ook diverse plannen opgenomen die p e rsoneelsgerelateerde zijn. De belangrijkste hebben wi j voor u op een rij gezet. Ontslagrecht H o e wel het een hot-item was tijdens de verkiezingstijd, blijkt uit de akkoorden dat het o n tslagrecht niet gewi j z igd zal worden. Wel bestaat het voornemen om het ambtenarenrecht g e l ijk te trekken met het arbeidsrecht. Ontslagvergoeding Ook op het gebied van de ontslagvergoedingen verandert er weinig. Alleen de o n tslagvergoeding voor topinkomens in de collectieve sector wordt gemaximeerd tot e u ro. W W E e n ander punt waar ambitieuze plannen over bestonden was de WW. Uiteindelijk is echter b e s l o ten aan de duur en omvang van de WW-uitkering niet te tornen. Deze blijft zoals die n u is. A OW -leeftijd D e AOW-leeftijd gaat we l omhoog. Deze gaat naar 66 jaar in 2020 en daarna worden g e k o p p eld aan de levensverwachting. Hiermee wordt dicht bij het advies van de sociale p a rtners gebleven. Ook is in de akkoorden opgenomen dat vrijwi l lig langer doorwerken na d e pensioengerechtigde leeftijd aantrekkelijk blijft.

2 D o o rwe rkbonus D e doorwerkbonus voor werknemers gaat later in: vanaf 63 jaar in plaats van vanaf 62 jaar, z o a l s in het oorspronkelijke plan. L e v e n sloop en spaarloon L e v e n sloopregeling en spaarloon gaan op in een zogenoemde vitaliteitsregeling. Deze l a a tste regeling dient te ondersteunen in zorgtaken en scholing, in geval van demotie of e e n deeltijdpensioen of het opzetten van een eigen bedrijf. De vitaliteitsregeling kan echter n i e t meer worden gebruikt voor vervroegde uittreding. Met de levensloopregeling is dat nu n o g wel mogelijk. S c h oling / leeftijdsbe wust personeelsbeleid U i t de akkoorden blijkt verder dat scholing van personeel nog meer aandacht behoeft. Het n i e u we gedoogkabinet wil dat werkgevers en vakbonden afspraken gaan maken over s c h o ling en over hoe mensen langer aan het werk kunnen blijven. Ook alleen CAO s die a a n d a c h t besteden aan leeftijdsbewust personeelsbel eid en duurzame inzetbaarheid (scholing) worden nog algemeen verbindend verklaard. P remiekorting oudere werknemers D e premiekorting voor werkgevers die oudere we rklozen aannemen en ouder personeel in d i e n s t houden, blijft gehandhaafd. T h u iswe rken Om ouders te helpen zorg en werk te combineren en tevens files tegen te gaan, wi l h e t g e d o o g kabinet thuis- en telewerken bevorderen. In dat kader is de beslissing genomen om b e l e mmeringen voor thuis- en telewerken tegen te gaan door de stringente Arbo-regels met b e trekking tot thuiswerkplekken op te heffen. SEPTEMBER 2010 D e d i g i t a l e l o o n s t r o o k e n a r b e i d s o v e r e e n k o m s t z i j n e e n f e i t. D e salarisstrook D e wet verplicht de werkgever om de werknemer een schriftelijke specifi c a tie van het u i tbetaalde l o o n te verstrekken. Normaal gebeurt via een afgedrukte loonstrook. Inmiddels i s besloten dat het verstrekken van een digitale loonstrook ook is toegestaan. Er zijn e c h ter wel twee voorwa a rden aan verbonden. A llereerst heeft de werkgever uitdrukkelijke instemming van de werknemer nodig. Deze toestemming hoeft niet bij ieder loonstrookje gegeven te wo rden, eenmalige i n s temming v o o r de toekomst is voldoende. De instemming moet wel uitdrukkelijk gegeven worden. W e i g e rt de werknemer in te stemmen, dan zal de werkgever dus alsnog een papieren s a l a risstrook moeten verstrekken. D e andere voorwaarde is dat de elektronische opgave op een zodanige wi j z e moet worden v e rstrekt dat deze door de werknemer kan worden opgeslagen en dat hij later ook nog kan raadplegen. Daartoe moet de strook per worden verzonden naar de werknemer op een d o o r hem opgegeven adres.

3 D e arbeidsovereenkomst D e arbeidsovereenkomst en eventuele wi j z i gingen daarop mogen ook digitaal worden v e rstrekt onder dezelfde voorwaarden als bij de salarisstrook. De arbeidsovereenkomst d i e n t wel te zijn voorzien van een elektronische handtekening. Dit is bij veel bedrijven nog n i e t mogelijk, zodat de arbeidsovereenkomst vermoedelijk voorlopig nog veelal schriftelijk z a l worden opgesteld en verstrekt. JUNI 2010 M e e r t i j d e l i j k e c o n t r a c t e n v o o r j o n g e r e n ( t o t 2 7 j a a r ) m o g e l i j k! D i nsdag 29 j u n i heeft, na de Tweede Kamer, nu ook de Eerste Kamer ingestemd met de p l a n nen om gedurende de economische crisis (dus tijdelijk) toe te staan dat jongeren tot 27 j a a r langer op basis van een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd mogen werken. Het d o e l van deze maatregel is om de jeugdwerkloosheid te bestrijden. D e hoofdregel in de wet is dat het mogelijk i s drie tijdelijke contracten (vrijwel aansluitend) o v e reen te komen in een periode van maximaal drie jaar. Binnenkort zal het voor de groep werknemer tot 27 jaar echter mogelijk worden om vier contracten in een periode van vier j a a r af te sluiten. Deze mogelijkheid zal in principe tot 1 januari 2012 blijven bestaan. Mocht de economische crisis daarna nog aanhouden, kan de maatregel worden verlengd tot u i terlijk 1 januari D e maatregel gaat in zodra deze is gepubliceerd in het Staatsblad. Zodra daar meer over b e k e n d is, zullen wi j u daar op deze site over informeren. Z i e voor meer informatie over deze regeling onze nieuwsberichten in februari 2010 T weede k a mer akkoord met vierde tijdelijke contract, september 2009 Wetsvoorstel tijdelijke c o n tracten jongeren naar Tweede Kamer en juli 2009 Meer tijdelijke contracten mogelijk v o o r jongeren. W e t s v o o r s t e l a a n p a s s i n g v a k a n t i e w e t g e v i n g E e rder schreven wi j al over een uitspraak van het Europese Hof waaruit bleek dat de N e d e rlandse vakantiewetgeving niet helemaal conform Europese Richtlijnen was. Om onze wetgeving daaraan aan te passen heeft de ministerraad ingestemd met een wetsvoorstel om d e regeling voor vakantie en verlof aan te passen. Werknemers die langdurig ziek zijn k rijgen voortaan recht op hetzelfde aantal vakantiedagen als niet-zieke werknemers. Nu b o u wt een zieke werknemer in Nederland nog minder vakantiedagen op dan niet-zieke werknemers. H e t wetsvoorstel komt ook met een andere wi j z iging die de wens van vele werkgevers tegemoet komt: werknemers moeten in de toekomst hun we ttelijke vakantiedagen binnen a n d e rhalf jaar opnemen, daarna vervallen ze. Zo voorkomt met het zogenaamde stuwmeer a a n vakantiedagen dat kan leiden tot lange afwezigheid dan wel een flinke uitbetaling bij u i tdiensttreding. Bovenwettelijke vakantiedagen vallen buiten de nieuwe regeling. De termijn geldt niet voor werknemers die redelijkerwi j s niet in staat zijn geweest vakantie op

4 te nemen. Werkgever en werknemer kunnen in onderling overleg besluiten de termijn te v e rlengen. D e tekst van het wetsvoorstel en van het advies van de Raad van State worden openbaar b i j indiening bij de T weede Kamer. Wij houden u uiteraard op de hoogte. H e t o n t s l a g s t e l s e l e n d e v e r k i e z i n g e n... V o rig jaar was de wi j z i ging van het ontslagstelsel een groot thema bij de verschillende p a rtijen. De plannen van Donner zijn niet doorgevoerd maar hebben er wel voor gezorgd d a t het ontslagstelsel een belangrijk thema bij de verkiezingen is. Wij hebben de kijk op h e t ontslagstelsel van de bekendste politieke partijen voor u op een rijtje gezet. C DA H e t CDA pleit voor afschaffing van het duale stelsel en een repressieve rechterlijke z o rgvuldigheidstoets. Daarnaast moeten ontslagvergoedingen versoberd worden. Er moet meer gekeken worden naar de investeringen die een werkgever heeft gedaan in scholing v a n een werknemer. Verder moeten werkgevers bij ontslag een loondoorbetalingsplicht k rijgen die afhankelijk is van de duur van het dienstverband, doch maximaal 6 maanden b e d raagt. Deze kosten komen in mindering op een eventuele ontslagvergoeding. P VDA H e t ontslagstelsel behoeft van de PVDA geen wi j ziging te ondergaan, omdat werknemers b e s c h e rmd moeten blijven tegen een onrechtmatig ontslag. Ook moeten flexwerkers meer b e s c h e rmd worden en meer rechten krijgen die gelijkwaardig zijn aan vaste krachten. Zo h o o p t PVDA het flexwerken te ontmoedigen. V VD D e VVD is van mening dat het duale ontslagstelsel moet verdwi j n e n. De procedure via UWV W ERKbedrijf moet worden afgeschaft. De weg naar de kantonrechter blijft bestaan i n geval v a n slecht werkgeverschap en ontslag op staande voet. Verder moet de k a n tonrechtersformule plaatsmaken voor een ontslagvergoeding van twee weken per g e werkt jaar met een maximum van een jaarsalaris. D 6 6 D 6 6 kiest voor een flinke herziening van het ontslagrecht. Het duale stelsel moet worden a fgeschaft en ontslag moet zonder tussenkomst van derden kunnen geschieden. De weg n a a r de rechter is er eventueel voor een toetsing na ontslag in plaats van ervoor. De o n tslagvergoeding moet zoveel mogelijk worden gebruikt ten behoeve van scholing en het v e rkrijgen van een nieuwe baan. GroenLinks GroenLinks wi l een eenduidig ontslagstelsel met kortere procedures. Dit wordt niet verder g e c o n c retiseerd. S P D e huidige ontslagbescherming moet volgens de SP gewoon onverkort in stand blijven. D a a rnaast moeten werknemers met een tijdelijke overeenkomst ook recht krijgen op een o n tslagvergoeding.

5 M EI 2010 A O W - l e e f t i j d n a a r 6 6? W e rkgevers en vakbonden hebben eindelijk een akkoord bereikt over de AOW-leeftijd. De A OW-leeftijd gaat in 2020 naar 66 en in 2025 naar 67 jaar. Het blijft volgens het akkoord mogelijk om op 65-jarige leeftijd te stoppen met we rken, maar dan heeft dat een korting v a n circa 6,5 procent op de AOW per jaar tot gevolg. Hetzelfde geldt voor de aanvullende p e n s ioenen. Werknemers die vanaf 2020 op 65-j a rige leeftijd stoppen met werken krijgen weliswaar een korting van 6,5 procent, maar doordat de AOW volgens het akkoord welvaartsvast wordt en dus sneller stijgt dan nu het geval i s, zal dat het lagere pensioen waarschijnlijk gedeeltelijk compenseren. V a n a f 2025 wordt de AOW gekoppeld aan de levensverwachting. Het is de bedoeling dat a a n de hand van die levensverwachting iedere vijf jaar wordt bekeken of de AOW-leeftijd n o g verder moet opschuiven. D e T weede Kamer zal zich na de verkiezingen moeten buigen over dit akkoord, maar is v o o ralsnog kritisch. Het is echter de vraag in hoeverre de Tweede Kamer een akkoord tussen werkgevers en vakbonden, dat na zorgvuldig en langdurig overleg tot stand is g e k o men en daarmee toch een democratisch akkoord lijkt, naast zich neer kan leggen. M AART 2010 D e e l t i j d - W W b e p e r k t v e r l e n g d D e deeltijd-ww, één van de crisismaatregelen van het (inmiddels demissionaire) kabinet, z o u aanvankelijk op 1 april 2010 stoppen. Omdat er echter een aantal sectoren zijn die v a n wege langlopende opdrachten pas in een later stadium de gevolgen van de economische c risis zullen voelen (denk aan de bouw), stelde de (demissionair) minister Donner voor d e z e maatregel te verlengen. De ministerraad heeft daar inmiddels mee ingestemd. D e regeling wordt verleng tot uiterlijk 1 juli D o o r v a l k a b i n e t d i v e r s e w e t s w i j z i g i n g e n o p d e l a n g e b a a n D e val van het kabinet heeft tot gevolg dat een divers aantal wetswi j z igingen niet of pas v e e l later dan doorgevoerd zullen gaan worden. Zowe l de Eerste als de Tweede Kamer, h e b b e n namelijk een divers aantal plannen controversieel verklaard die tijdens de d e missionaire periode van het kabinet niet zullen worden behandeld. Zo ook een aantal a rbeids- en/of sociaalrechtelijke plannen. A OW H e t plan dat direct controversieel is verklaard en dus niet meer behandeld zal worden, is

6 d e verhoging van de AOW-leeftijd van 65 naar 67 jaar. Veel partijen zullen dit onderwerp g a a n meenemen in hun verkiezingsprogramma. Ontslagvergoeding V e rder is inmiddels ook het plan om ontslagvergoedingen af te toppen controversieel v e rklaard. Het plan (dat alweer dateert uit 2008!) was om ontslagvergoedingen bij inkomens v a n a f ,- per jaar te maximeren tot één jaarsalaris. Dit plan was momenteel i n b e h a n deling bij de T weede Kamer, maar is nu dus ook (voorlopig) van de baan. D e eltijd W W Onbekend op dit moment is hoe omgegaan zal worden met de deeltijd-ww. Deze loopt in b e g i nsel af op 1 april 2010 en onduidelijk is dus nog of deze verlengd zal worden of niet. Z o d ra daar meer over bekend is, zullen we u daar via deze nieuwssite over informeren. F EBRUARI 2010 O o k X Y Z - f o r m u l e b i j k e n n e l i j k o n r e d e l i j k o n t s l a g v a n d e b a a n! D e Hoge Raad heeft besloten over de houdbaarheid van toepassing van de XYZ-formule (zie ons artikel van juli 2010 XYZ-formule bij kennelijk onredelijk ontslag) in kennelijk o n redelijk ontslagprocedures. Zoals al verwacht na de afwi j z i n g door de Hoge Raad i n n o v e mber 2009 van de toegepaste formule "kantonrechtersformule minus 30%" (zie ons a rtikel hierover in november 2009) heeft de Hoge Raad ook de XYZ-formule afgewezen. De motivering komt op hetzelfde neer: ook deze regeling is een algemene formule hetgeen niet p a s t bij het karakter van een kennelijk onredelijk ontslag en de daarbij toe te kennen v e rgoeding. D e Hoge Raad sluit overigens een harmonisati e tussen rechters met betrekking tot de v a s tstelling van de hoogte van de vergoeding niet uit. Een dergelijke regeling kan zien op h e t benoemen van van belang zijnde factoren en op het inzichtelijk te maken welke financiële gevolgen in soortgelijke gevallen eventueel aan de verschillende factoren kunnen worden verbonden, echter wel zonder dat er één bepaalde algemene formule als vuistregel z a l worden toegepast. T w e e d e K a m e r a k k o o r d m e t v i e r d e t i j d e l i j k e c o n t r a c t D i nsdag 16 februari 2010 heeft een meerderheid van de Tweede Kamer ingestemd met de p l a n nen om gedurende de economische crisis (dus tijdelijk) toe te staan dat jongeren tot 27 j a a r langer op basis van een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd mogen werken. Het d o e l van deze maatregel is om de jeugdwerkloosheid te bestrijden. Op grond van de we t is het momenteel niet mogelijk meer dan drie tijdelijke contracten (vrijwel aansluitend) overeen te komen in een periode van maximaal drie jaar. Nu de T weede Kamer haar akkoord heeft gegeven, zal het voor de groep werknemer tot 27 jaar z e e r waarschijnlijk mogelijk worden om in vier contracten in een periode van vier j a a r. D e z e mogelijkheid zal dan tot 2012 blijven bestaan.

7 H e t voorstel ligt nu ter behandeling bij de Eerste Kamer. Z i e voor meer informatie over deze regeling onze nieuwsberichten in september 2009 W e tsvoorstel tijdelijke contracten jongeren naar Tweede Kamer en juli 2009 Meer tijdelijke c o n tracten mogelijk voor jongeren. W e t M e l d i n g C o l l e c t i e f O n t s l a g a a n g e p a s t o m o m z e i l i n g t e v o o r k o m e n Indien een werkgever het dienstverband met 20 of meer we rknemers tegelijk dan wel binnen e e n bepaalde periode wi l beëindigen, is op dat ontslag de Wet Melding C o llecti e f Ontslag (WMCO) van toepassing. In deze wet wordt onder andere bepaald dat de werkgever een dergelijk collecti e f ontslag d i e n t te melden aan belangende verenigingen van werknemers, zodat deze tijdig bij het g e h e le traject betrokken worden en de belangen van de werknemers goed kunnen v e rtegenwoordigen. Deze verplichting bestaat niet voor ontslagtrajecten die niet onder de W MCO vallen. In de praktijk is gebleken dat veel werkgevers de WMCO, en daarmee dus ook de v a k b o n den, proberen te omzeilen. Zij doen dat door met (een aantal van) de werknemers h e t dienstverband met wederzijds goedvinden te beëindigen zodat er niet voor 20 of meer werknemers een procedure bij het U WV of de rechter gestart hoeft te worden. Strikt g e n o men is de WMCO dan namelijk niet van toepassing. In de juridische literatuur en de rechtspraak bestaat al lange tijd de discussie of de WMCO n i e t zo geïnterpreteerd dient te worden dat ook beëindigingen met wederzijds goedvinden d a a ronder vallen. Een discussie die niet langer gevoerd zal hoeven te worden indien de d o o r minister Donner gewenste we tswi j z i g i ng daadwerkelijk doorgevoerd wordt. H e t streven van minister Donner is om de aangepaste wet zo spoedig mogelijk i n te dienen b i j de T weede Kamer. Via onze nieuwspagina zullen wij u op de hoogte houden van de v e rdere ontwi k k e l i n g en. JANUARI 2010 Z i e k g e w e e s t? G e w o o n o p v a k a n t i e! D e opbou w v a n vakantiedagen tijdens zi e k te is momenteel beperkt in Nederland. Maar dat moet veranderen volgens het Europese Hof van Justitie. Volgens het Hof bouwt de zi e k e werknemer net zo v e e l vakantiedagen op als andere we rknemers. Betekent dit in Nederland e e n einde van de beperking? Opbouw va k a n tiedagen tijdens ziekte D e Nederlandse wetgeving, die op dit gebied een uitwerking is of zou moeten zijn van E u ropese richtlijnen, bepaalt dat een zieke werknemer vakantiedagen opbouwt als hij a rbeidsongeschikt is. Bij gehele arbeidsongeschiktheid bouwt de werknemer vakanti e d a gen o p over de laatste zes maanden van zijn arbeidsongeschiktheid. Bij gedeeltelijke

8 a rbeidsongeschiktheid bouwt de werknemer over de gehele periode van zijn a rbeidsongeschiktheid vakantiedagen op, echter alleen over het gedeelte dat hij a rbeidsgeschikt is. Dat betekent dat een werknemer die twe e jaar ziek is en 20 v a k a n tiedagen per jaar heeft na twe e jaar (volledige) ziekte 10 vakantiedagen heeft o p g e b ouwd. E u ropese Hof in Schultz/Stringer H e t Europese Hof van Justitie is echter van mening dat een werknemer door ziekte niet b e p e rkt mag worden in de opbouw van zijn vakantiedagen. Dat werd bepaald in de u i tspraak Schultz/Stringer. Het Hof oordeelde dat de Europese richtlijn ruimte laat voor n a tionale wetgeving om nadere regels te stellen omtrent de vaststelling van de v a k a n tiedagen, bijvoorbeeld door te bepalen dat de werknemer geen vakantie mag opnemen tijdens ziekte. Echter, er mag niet getornd worden aan de opbouw of het bestaan van de v a k a n tiedagen. Dat impliceert dus dat er gelegenheid moet zijn om die vakantie te kunnen o p n e men en dat vakantiedagen opgebouwd tijdens ziekte derhalve niet mogen komen te v e rvallen als de werknemer die volgens nationale we tgeving niet heeft kunnen opnemen tijdens ziekte. Op basis van deze uitspraak zou de eerdergenoemde twe e jaar zieke werknemer derhalve 40 vakantiedagen in plaats van 10 vakantiedagen hebben opgebouwd. E e n wezenlijk verschil! Gevo lgen w e rkgeve rs en w erknemers in Nederland D e uitspraak van het Europese Hof brengt met zich mee dat de Nederlandse wetgeving s trijdig is met de richtlijnen. Het is vervolgens de vraag of de Nederlandse rechter de richtlijn moet toepassen of de Nederlandse wet. D e kantonrechter Utrecht oordeelde dat met oog op de Europese richtlijn het volgens goed werkgeverschap en naar de maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is d a t de Nederlandse werknemer beperkt wordt in de opbouw van vakantiedagen bij ziekte. V o o r de opbouw van vakantiedagen maakt het dus niet uit of de werknemer ziek is. De werknemer bouwde in deze zaak dus vakantiedagen op alsof hij niet ziek was geweest. H e t Hof Amsterdam was het duidelijk niet eens met deze uitspraak. Het Hof oordeelde o n l a ngs dat de Nederlandse rechter nationale wetgeving moet toepassen. Werknemers k u n n e n zich namelijk niet op Europese richtlijnen beroepen alleen op nationale wetgeving. D e Nederlandse rechter moet bij de toepassing van het nationale recht uiteraard zoveel mogelijk i n het licht van de Europese richtlijn interpreteren, maar dit mag niet leiden tot s trijd met de nationale wetgeving. Onze wet laat echter op dit vlak geen enkele i n terpretatie toe, zodat uitspraken conform de richtlijnen hoe dan ook in strijd met de N e d e rlandse wet zijn en dat is in beginsel niet toegestaan. D a t betekent dat de enige o p l o ssing i s dat er een wetswi j z i g i ng komt op korte termijn. Zolang er echter geen sprake is v a n een aanpassing op dit punt van de Nederlandse wet aan de Europese richtlijn blijft de N e d e rlandse regelgeving van kracht. W e rknemers die een beroep wi l l e n doen op behoud van alle vakantiedagen bij ziekte zullen d u s de wetswi j z i g i ng moeten afwachten. Voor werkgevers is belangrijk dat zij alvast een d e rgelijke wetswi j z i g i ng en de gevolgen daarvan in gedachten houden. Mogelijk claims van werknemers zijn dan i mmers niet uit te sluiten.