TOESPRAAK NEDERLANDSE NIERDAG 3 NOVEMBER Beste mensen,

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "TOESPRAAK NEDERLANDSE NIERDAG 3 NOVEMBER 2012. Beste mensen,"

Transcriptie

1 TOESPRAAK NEDERLANDSE NIERDAG 3 NOVEMBER 2012 Beste mensen, Wat een geweldige opkomst vandaag. 600 deelnemers en we hebben helaas nog ruim 100 mensen moeten teleurstellen. U heeft ons echt overdonderd. De vorige Nederlandse Nierdag trok 350 bezoekers, dus dit hadden we niet voorzien. We hebben tot het maximale de rek opgezocht om zo min mogelijk mensen teleur te stellen dus als het vandaag af en toe wat druk is, dan hoop ik dat u geduld heeft en denkt aan de mensen die we hebben moeten afzeggen. Ik was aan het nadenken over wat ik vanochtend zou gaan zeggen toen mijn vrouw woensdag thuiskwam van haar werk bij Bureau Jeugdzorg. Ze werkt al meer dan 30 jaar in de jeugdzorg en was nu voor het eerst in aanraking gekomen met een jongere die dialyseerde. Hij is 14 jaar, zijn 2 e niertransplantatie was net mislukt, hij had het over een einde aan zijn leven maken. Als ik zoiets hoor bekruipt mij een heftige emotie. Ik schiet eerst in een aantal functionele antwoorden die misschien wel helpend kunnen zijn maar waarbij ik merk dat ik niet tot mijn eigen kern kom. Wat gebeurt hier? Ondertussen moet ik mijn toespraak voor vandaag schrijven en ik merk datzelfde mechanisme van het gaan vertellen over wat de NVN allemaal doet en waarom het belangrijk is dat wij er zijn en al 35 jaar zijn. Ik krijg van één van mijn collega s die mij goed kent en mijn eerste opzet leest, de opmerking: ik mis de Hans-laag. Ik begrijp wat ze bedoelt en worstel verder. Wat wil ik u eigenlijk gaan zeggen vandaag, zeker na zo n bericht? Wat er met me gebeurde is misschien wel een normale menselijke reactie. Eigenlijk sloot ik mij af voor de diepte van deze situatie. Geconfronteerd met nogal wat negativiteit en mensen die vanuit het conflictmodel in het leven staan, weet ik eerst even niet goed hoe ik me verhoud tot deze situatie. Ik sla er van dicht. Mijn zanglerares helpt me om mezelf weer open te zetten voor de soms rauwe werkelijkheid om me heen. Want dan kan ik pas ook het mooie om me heen ervaren. Het is onlosmakelijk met elkaar verbonden. Deze 14-jarige jongen maakt wezenlijke vragen los. Vragen over de zin van het leven. En hoe ik zelf wil leven. Maar hij doet ook iets anders. Hij doet een appèl op mij. Hoe wil ik mij tot deze jongen en zijn situatie verhouden? Ik ken hem niet en zal hem waarschijnlijk nooit ontmoeten. Hij staat feitelijk buiten mijn leven. En toch Eigenlijk komen we hier bij de kern van wat ons drijft binnen de zorg en binnen de NVN. Hoe wil ik mij verhouden tot die ander? In de zorg is er lang getracht om kwaliteit te meten en met instrumenten en vergelijkingen tussen organisaties, uit te drukken. Dat heeft absoluut iets opgeleverd maar we komen er ook achter dat we de kern van kwaliteit niet te pakken hebben. Die kern schuilt volgens mij in de relatie tussen zorgvrager en zorgverlener. Hoe verhouden die zich ten opzichte van elkaar? Het activiteitenplan van de NVN voor 2013 stelt die relatie dan ook niet voor niets centraal. Die relatie zorgvrager - zorgverlener is geen vanzelfsprekende of gelijke relatie en zal dat ook nooit worden. Iedereen kan de rol van zorgvrager krijgen en 1

2 hoewel we het vaak niet zo beseffen, ook iedereen kan de rol van zorgverlener krijgen. Een ziekte, en zeker chronische nierschade, krijg je nooit alleen wordt wel eens gezegd. Daarmee wordt bedoeld dat het hele gezin te maken krijgt met de consequenties van de ziekte en betrokken is bij de zoektocht naar wat er nog wel mogelijk is. Want als mens met een nierziekte geldt dat je de ziekte hebt, en niet je ziekte bent. Je wilt ook dat er door zorgverleners rekening mee wordt gehouden dat je ziekte onderdeel is van je leven en dat er dus meer is. Dat vraagt een goede verstandhouding tussen zorgvrager en zorgverlener en dat ziet er voor iedereen weer anders uit. Wat voor de een belangrijk is, ziet een ander net even wat anders. Het is een tweerichtingsverkeer. De joodse filosoof Emanuel Levinas, iemand die de ellende van de Tweede Wereldoorlog aan den lijve heeft ervaren, benadrukt die ander en de relatie als de kern van ons bestaan. Hij zegt: andere mensen zijn geen obstakel voor mijn vrijheid, ze zijn ook niet de gelijke tot wie ik mij verhouden moet, nee de ander die mij aankijkt doet mij beseffen wat mij te doen staat. Dat aankijken is van essentieel belang. Het maakt de ander en mezelf tot mens en niet tot een getal, een ding, een casus, een ziekte. Dat is niet eenvoudig. In de waan van de dag, de drukte om ons heen, de druk om te presteren, kunnen we snel vergeten om de ander aan te kijken. Natuurlijk zijn er ook grenzen aan wat we daarin kunnen hebben, maar als we zeggen dat één van de belangrijkste functies van de NVN is om het onderling contact te faciliteren, zelfs een statutaire doelstelling, dan gaat het erom dat we elkaar zien staan. Dan kom ik met alleen maar functionele of rationele antwoorden nergens. Dat vraagt dat ik mezelf onder handen neem en stil sta bij die jongen van 14. Ja, maar zoals hij zijn er nog meer en als NVN moeten we juist opkomen voor de collectieve belangen, hoor ik een stem in mezelf zeggen. Maar wat is dat collectieve belang eigenlijk, als ik daar geen individuele mensen achter zie? Ieder mens is immers zeer verschillend, heeft zijn eigen persoonlijke geschiedenis, zijn eigen karaktertrekjes, zijn eigen manier van in het leven staan. En niet alleen die ander, ik ook. Dan gaat het om een bijna onbevattelijk aantal mensen en relaties. Het lijkt ondoenlijk. Als we het onbevattelijke willen proberen te bevatten, dan moet ik altijd denken aan de indringende uitspraak van Abel Herzberg over de vermoorde joden in de Tweede Wereldoorlog: zeg niet er zijn zes miljoen mensen vermoord, zeg er is één mens vermoord en dat zes miljoen keer. Wat zegt zestigduizend nierpatiënten? Moeten we dat gaan vergelijken met de talloze mensen die aan kanker lijden, of een hartkwaal hebben? Dat denken in getallen, ook in economische getallen, gaat voorbij aan de kern van de zorg. Natuurlijk zijn er economische afwegingen te maken en zijn er ook grenzen aan wat er kan. Maar discussies die over dure medicatie of behandelingen gevoerd worden alleen vanuit een economisch motief, verarmen de samenleving op een veel destructievere manier dan de miljoenen euro s waar het om zou gaan. Dat is geen vrijbrief om alles te financieren wat maar mogelijk is, maar om steeds met elkaar naar die menselijke maat te zoeken waarbij we de ander aan kunnen blijven kijken. 2

3 In de zorg wordt vaak geroepen, de patiënt centraal. Zullen we daarmee stoppen? Het heeft geen echte doorbraken gebracht en als puntje bij paaltje komt dan staat die patiënt helemaal niet centraal. Organisatiebelangen, afspraakschema s, belangen van de zorgverleners zelf, CAO afspraken, etc. staan in de weg om die patiënt centraal te stellen. En wat moeten we met dat woord patiënt? Het benadrukt alleen maar de verhouding tussen die arts of verpleegkundige en een stukje van mezelf, namelijk dat stukje dat niet functioneert zoals ik graag zou willen. In die verhouding zitten allerlei perverse prikkels die gaan over geld, macht, rollen, etc. Die houden ons in de greep en leiden ons af van waar het feitelijk over zou moeten gaan. Hoe krijg ik, met mijn lichamelijk gebrek, mijn leven zodanig georganiseerd dat ik toekom aan wat ik belangrijk vind in het leven. Dat sluit ook mooi aan bij de manier waarop steeds vaker naar gezondheid gekeken wordt. Toen onlangs in de tv-serie Kijken in de ziel aan artsen werd gevraagd wat zij onder gezondheid verstonden was de rode draad in alle antwoorden: gezondheid gaat over de mogelijkheden om je aan te passen en om te gaan met de sociale, fysieke of emotionele uitdagingen die je worden gesteld en te kunnen doen wat je graag zou willen. Er is zelfs een hele discussie gaande over een nieuwe definitie van gezondheid. Gezondheid wordt in die ontwikkeling minder gezien als de afwezigheid van ziekte, want daarmee worden de meesten van ons bestempeld als ongezond en medicaliseert de samenleving. Steeds meer gaat gezondheid over de mogelijkheid om te kunnen doen wat je graag zou willen (zie o.a. British Medical Journal, 30 juli 2011 en Het nadenken over zo n nieuwe definiëring markeert een tijdsbeeld. De afgelopen decennia heeft ons natuurlijk veel gebracht. Want wie had kunnen voorspellen waar we nu zouden staan. Komend jaar is het precies 70 jaar geleden dat de eerste nierdialyse werd uitgevoerd door dokter Kolff in Kampen. Het is 46 jaar geleden (1966) dat in Nederland de eerste niertransplantatie plaats vindt in Leiden. Sinds 33 jaar is buikspoeling als dialysevorm beschikbaar in Nederland. Het is 14 jaar geleden dat de Wet op orgaandonatie van kracht werd. In die afgelopen 14 jaar is het aantal niertransplantaties die per jaar gebeuren, bijna verdubbeld. Het was in oktober 2011 dat het Nationaal Donormonument in Naarden werd onthuld. En vandaag verschijnt de tweede, totale herziene druk van de medicijnwijzer van de NVN. Een uitdrukking van het feit dat ook op dat vlak er veel gebeurt. Kortom, er is veel gebeurd in de afgelopen 35 jaar dat de NVN bestaat. Niet alleen als het om behandeling gaat, maar ook binnen de vereniging. Als u daar meer van wilt zien dan kunt u terecht bij de panelen en diashow met historische foto s en ander materiaal. De doorbraak betreft vooral het aantal niertransplantaties van levende donoren. Op dat vlak behoort Nederland op Europees niveau tot de koplopers. Voor de 3

4 komende jaren worden geen echt grote doorbraken verwacht zoals onlangs ter sprake kwam op een bijeenkomst van Dianet Leven met nierfalen in 2025 (5 oktober 2012). En toch blijven onderzoekers en ontwikkelaars zich inspannen om oorzaken van erfelijke nierziekten beter in kaart te brengen, om een draagbare kunstnier mogelijk te maken, om knelpunten in de toegankelijkheid van diverse behandelingsvormen op te sporen, om de groep mensen met matige nierschade in beeld te brengen, etc. En blijft de NVN zich inspannen: om te komen tot een Actief Donorregistratiesysteem, voor goede voorlichting en keuzeondersteuning als het om behandeling gaat, om kwaliteit van behandeling inzichtelijk te maken, voor individuele steun waar nodig en mogelijk, om onderling contact te ondersteunen via themadagen en weekenden waar ervaringen en kennis gedeeld kan worden, etc. Maar ik verwacht pas een echte nieuwe doorbraak, al zal die geleidelijk gaan en niet abrupt, als we anders gaan kijken naar gezondheid en daar anders mee om leren gaan. Dat betekent ook dat de patiëntenbeweging zich zal moeten heruitvinden. Aansluitend bij zo n nieuw gezondheidsbegrip betekent het dat wij met z n allen kijken hoe we optimaal kunnen participeren, mee kunnen blijven doen. De NVN steunt daarin de uitgangspunten van de Chronisch zieken en Gehandicapten raad (CG-Raad). De CG-Raad maakt zich hard voor bekrachtiging in Nederland van het VN verdrag over de rechten van mensen met een handicap. De NVN zal zich verder moeten ontwikkelen tot een servicecentrum voor alle mensen met chronische nierziekten en hun omgeving. Daarin blijft het òòk gaan om de onderlinge contacten en de inbreng van ervaringsdeskundigheid. Juist de eigen individuele ervaringen vormen de basis voor een beweging als de NVN. De vrijwillige inzet, ook voor een dag als vandaag, is onmisbaar en onmiskenbaar voor de NVN. Om dat te benadrukken heeft de NVN met ingang van dit jaar een aparte vrijwilligersdag. Op 24 november organiseren we die voor het eerst en het belooft een gezellige en leerzame dag te worden met ludieke momenten. Ik begrijp dat de medewerkers van het landelijk bureau mij in allerlei pakjes willen hijsen dus als u iets bijzonders wilt zien en u overweegt om vrijwilliger te worden, aarzel niet om u bij de NVN-stand te melden. Onze ontwikkeling zal òòk gaan over hoe we u met nieuwe middelen en technieken ten dienste kunnen zijn. Ik weet niet of u onze nieuwe website al heeft bezocht? Op de dag dat de NVN precies 35 jaar bestond (20 september) is deze de lucht ingegaan en we hopen dat alles beter vindbaar en toegankelijker is voor u. Het bestuur van de NVN heeft in aanvulling hierop besloten om aan te haken bij het initiatief van een aantal patiëntenverenigingen om te komen tot mijnzorgwinkel.nl, een webwinkel met allerlei handige producten voor mensen 4

5 met een chronische ziekte of handicap om op hun eigen wijze hun leven wat aangenamer te maken. Dat kan gaan van huidverzorgingsproducten afgestemd op nierpatiënten, tot handige hulpmiddelen voor in de huishouding en nog veel meer. En uiteraard zoveel mogelijk met kortingen. Leden van de vereniging denken mee over het aanbod. We hopen in februari 2013 live te gaan met deze webshop. En u kunt vandaag bij de NVN-stand de nieuwe medicijnwijzer afhalen die de NVN heeft laten ontwikkelen. Deze kan wellicht ook verder ontwikkeld worden als app voor de mobiele telefoon en kan ook voor andere patiëntenverenigingen handig zijn. Net zo goed als het handig kan zijn om een app te ontwikkelen die u in de winkel kan helpen tijdens uw boodschappen als u tussen merken moet kiezen en precies wilt weten hoeveel natrium of fosfaten of eiwitten dat merk bevat in het kader van uw verantwoorde eetgedrag. Nu nog toekomstmuziek maar er wordt aan gewerkt. Kortom, veel bereikt waarvoor we alle mensen die zich in het verleden en het heden hebben ingezet voor de NVN en voor mensen met chronische nierschade heel hartelijk willen bedanken. We gaan geen namen noemen, maar ik wil graag een hartelijk applaus voor al die honderden en misschien wel duizenden mensen. En er zit nog volop beweging in de NVN met behoudt van het goede en vernieuwingen. Maar er blijft ook nog veel te doen. Als geen ander weet de NVN: dat het aantal mensen in dialyse in de afgelopen 14 jaar met ruim 60% is toegenomen. En dat de verwachting is dat dit alleen nog maar verder zal stijgen, dat de wachtlijst voor niertransplantatie niet of nauwelijks afneemt en dat er verwacht wordt dat de wachtlijst alleen maar zal groeien de komende decennia, dat ondanks de inspanningen van velen en de uitdrukkelijke aanbeveling in het Masterplan orgaandonatie uit 2008, de Wet op orgaandonatie nog niet is veranderd door opname van een Actief Donorregistratiesysteem. Etc. Het voorbeeld van mijn begin, die 14-jarige jongen, toont dat goed aan. We zullen onverkort doorgaan om hiervoor te blijven vechten en om begrip te ontwikkelen in de samenleving over wat het betekent om met ernstige nierschade te leven. Daar kiest de NVN haar momenten voor uit, zoals de World Kidney Day (14 maart 2013) en zoals onlangs de documentaire Donorbroers die mede dankzij de NVN geproduceerd kon worden. Ook de video Nieren op straat die voor het eerst officieel getoond wordt en die vanaf vandaag op Youtube is te zien, is bedoeld om op een laagdrempelige manier de kennis en begrip van een breed publiek te vergoten. Misschien is het goed om af te sluiten met een bekend lied van Ramses Shaffy waarin het gaat om die ontmoeting, om samen, om de onzekerheid en de zoektocht, soms tegen beter weten in, WE ZULLEN DOORGAAN. Hans Bart, directeur NVN 5

6 "" Met de stootkracht Van de milde kracht Om door te gaan In een sprakeloze nacht Met de wankelende zekerheid Om door te gaan In een mateloze tijd Met het zweet op ons gezicht Om alleen door te gaan In een loopgraaf zonder licht Telkens als we stil staan Om weer door te gaan Naakt in de orkaan Als niemand meer verwacht Dat we weer doorgaan In een sprakeloze nacht... 6

18 december 2013. 1 van 10. Op vakantie na een niertransplantatie; NP online enquête

18 december 2013. 1 van 10. Op vakantie na een niertransplantatie; NP online enquête Op vakantie na een niertransplantatie; NP online enquête Nierpatiënten Perspectief online is een internetpanel voor mensen met een nierziekte*, naasten van nierpatiënten en nierdonoren. Zij kunnen via

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige.

Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige. Burn out Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige. Ik was al een tijd druk met mijn werk en mijn gezin. Het viel mij zwaar, maar ik moest dit van mezelf doen om aan de omgeving te laten zien

Nadere informatie

Zelfmanagement, gedeelde zorg of ontzorgen. Congres Chronische zorg Jacques Loomans (ZB NH) Jeanny Engels (Vilans) 29 juni 2012

Zelfmanagement, gedeelde zorg of ontzorgen. Congres Chronische zorg Jacques Loomans (ZB NH) Jeanny Engels (Vilans) 29 juni 2012 Zelfmanagement, gedeelde zorg of ontzorgen. Congres Chronische zorg Jacques Loomans (ZB NH) Jeanny Engels (Vilans) 29 juni 2012 Programma Inleiding Inleefoefening zelfmanagement met nabespreking Rol patiëntenverenigingen

Nadere informatie

VRAGENLIJST. Zorgvrager, vervolgmeting

VRAGENLIJST. Zorgvrager, vervolgmeting VRAGENLIJST pagina 2 Uw ervaringen als zorgvrager zijn waardevol U ontvangt zorg. In deze lijst staan vragen over wat die zorg betekent voor u als zorgvrager. Uw antwoorden worden gebruikt in onderzoek

Nadere informatie

WELKOM. op de NVN Themadag (Pre) dialyse en je sociale leven. 14 september 2013

WELKOM. op de NVN Themadag (Pre) dialyse en je sociale leven. 14 september 2013 1 WELKOM op de NVN Themadag (Pre) dialyse en je sociale leven 14 september 2013 2 Mededelingen Gelieve uw mobiele telefoon uit te schakelen 3 Ochtendprogramma 10.30 10.45 Welkom 10.45 10.50 Ludiek filmpje

Nadere informatie

Klanttevredenheid. Vereenzaming Ouderen Soest VOS

Klanttevredenheid. Vereenzaming Ouderen Soest VOS 2011 Klanttevredenheid Vereenzaming Ouderen Soest VOS Stichting Welzijn Ouderen Soest Molenstraat 8c 3764 TG Soest 035 60 23 681 info@swos.nl www.swos.nl KvK 41189365 Klanttevredenheidsonderzoek Vereenzaming

Nadere informatie

Openingsgebeden INHOUD

Openingsgebeden INHOUD Openingsgebeden De schuldbelijdenis herzien Openingsgebeden algemeen Openingsgebeden voor kinderen Openingsgebeden voor jongeren INHOUD De schuldbelijdenis herzien De schuldbelijdenis heeft in de openingsritus

Nadere informatie

Deel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties

Deel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties Preek Gemeente van Christus, Het staat er een beetje verdwaald in dit hoofdstuk De opmerking dat ook Jezus doopte en leerlingen maakte. Het is een soort zwerfkei, je leest er ook snel overheen. Want daarna

Nadere informatie

Sociale problemen bij (pré) dialyse patiënten Karin Holties, maatschappelijk werker 14 september 2013

Sociale problemen bij (pré) dialyse patiënten Karin Holties, maatschappelijk werker 14 september 2013 Sociale problemen bij (pré) dialyse patiënten Karin Holties, maatschappelijk werker 14 september 2013 Inhoud Wie ben ik? Korte uitleg over medisch maatschappelijk werk Doorlopen van sociale il problemen

Nadere informatie

BINNENSUIS Jehudi van Dijk

BINNENSUIS Jehudi van Dijk BINNENSUIS Jehudi van Dijk Op het toneel staat een vrouw. Ze draagt gewone kleren en ze heeft een horloge om. Ook staat er een stoel en een prullenbak en ligt er een pluisje op de grond. Ik denk altijs

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Vrienden & Relaties

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Vrienden & Relaties MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Vrienden & Relaties s Avonds en in het weekend zit ik vaak alleen thuis. Ik bel dan wel eens met mijn vrienden, maar ze bellen me nooit terug. Ik heb verkering,

Nadere informatie

De beste zorg vinden? Zorg of ondersteuning nodig? CZ helpt! 2013/2014. Uw verzekering snel en digitaal regelen?

De beste zorg vinden? Zorg of ondersteuning nodig? CZ helpt! 2013/2014. Uw verzekering snel en digitaal regelen? zorgwijzer 2013/2014 Zorg of ondersteuning nodig? CZ helpt! De beste zorg vinden? Uw verzekering snel en digitaal regelen? Medische vraag? Stel hem aan onze deskundigen Inhoudsopgave 4 Regel uw verzekering

Nadere informatie

Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken

Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Mensen zoeken hulp omdat ze overhoop liggen met zichzelf of met anderen. Dit kan zich op verschillende manieren uiten. Sommige mensen worden

Nadere informatie

WERKEN MET EEN NIERZIEKTE

WERKEN MET EEN NIERZIEKTE WERKEN MET EEN NIERZIEKTE Themadag (Pre-)dialyserenden 22 september 2012 NIVEL Daphne Jansen Werken met een nierziekte: Belang van betaald werk In enkele cijfers Waar zit precies het knelpunt? Welke factoren

Nadere informatie

Laat nierpatienten overleven.

Laat nierpatienten overleven. Laat nierpatienten overleven. Alles op alles, zodat nierpatiënten zoals Fabian in leven blijven en ook écht blijven leven! Dia l yse is zwaar. De gedachte da t Dirk dit straks ook moet doormaken, maakt

Nadere informatie

3. Behoeften van patiënten aan zelfmanagement

3. Behoeften van patiënten aan zelfmanagement 3. Behoeften van patiënten aan zelfmanagement Om zicht te krijgen in de behoeften van nierpatiënten ten aanzien van zelfmanagement is een enquête uitgezet via NP Online. Dit is een online patiëntenpanel

Nadere informatie

Steun voor mensen met kanker aan:

Steun voor mensen met kanker aan: vereniging voor mensen met blaas- of nierkanker Steun voor mensen met kanker aan: blaas nier nierbekken urineleider plasbuis Steun voor u Steeds meer mensen worden geconfronteerd met blaas- of nierkanker.

Nadere informatie

Dodenherdenking. Beuningen, 4 mei 2015

Dodenherdenking. Beuningen, 4 mei 2015 Dodenherdenking Beuningen, 4 mei 2015 Voor het eerst in mijn leven bezocht ik twee weken geleden Auschwitz en Birkenau. Twee plekken in het zuiden van Polen waar de inktzwarte geschiedenis van Europa je

Nadere informatie

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen Hoofdstuk 2 Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen 48 Gangbare uitdrukkingen bij contact maken en onderhandelen De meeste zinnen die in dit overzicht staan, zijn formeel. U kunt deze

Nadere informatie

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Vragenlijst Behoefte als kompas, de oudere aan het roer Deze vragenlijst bestaat vragen naar uw algemene situatie, lichamelijke en geestelijke gezondheid, omgang met gezondheid

Nadere informatie

- PERSBERICHT - NIERSTICHTING WERKT AAN WERELDWIJDE DOORBRAAK MET DRAAGBARE KUNSTNIER

- PERSBERICHT - NIERSTICHTING WERKT AAN WERELDWIJDE DOORBRAAK MET DRAAGBARE KUNSTNIER - PERSBERICHT - NIERSTICHTING WERKT AAN WERELDWIJDE DOORBRAAK MET DRAAGBARE KUNSTNIER Bussum, 14 juni 2013 - De Nierstichting forceert met de ontwikkeling van de draagbare kunstnier een internationale

Nadere informatie

OVER VITALITEIT; WAAROM PAMPEREN FIJN LIJKT MAAR MACHTELOOS MAAKT

OVER VITALITEIT; WAAROM PAMPEREN FIJN LIJKT MAAR MACHTELOOS MAAKT E-blog OVER VITALITEIT; WAAROM PAMPEREN FIJN LIJKT MAAR MACHTELOOS MAAKT Reeks: bestuurders over vitaliteit Colofon: einde artikel Wilma de Jong, lid van de Raad van Bestuur van BrabantZorg, is een kordate

Nadere informatie

Onderzoek werknemers met kanker

Onderzoek werknemers met kanker Onderzoek werknemers met kanker Dinsdag 15 april 2013 Over dit onderzoek Dit onderzoek is gehouden in samenwerking met de Nederlandse Federatie voor Kankerpatiëntenorganisaties (NFK). Aan het onderzoek

Nadere informatie

Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is.

Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. Goedendag! Als ik even de aandacht mag, ja! Dank u. Dan geef ik nu het woord aan mezelf. Als ik mij eerst eens even mag introduceren.

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Voor cliënten

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Voor cliënten MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Voor cliënten Ik red me prima, maar nu mijn zoontje zich niet normaal ontwikkelt weet ik het even niet meer. Mijn beperking vraagt om aanpassingen in huis.

Nadere informatie

tientallen miljoenen euro s per jaar. Ook een vrijwilliger heeft zo een economische waarde.

tientallen miljoenen euro s per jaar. Ook een vrijwilliger heeft zo een economische waarde. Mt.5:16 De Week van gebed voor de eenheid van alle kerken. Ieder jaar is dit gebed in dezelfde week in januari. Het zal puur toeval zijn, maar ieder jaar valt ook de actie Kerkbalans in deze periode. Met

Nadere informatie

De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan.

De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. Eerst lezen. Daarna volgen er vragen en opdrachten. Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel dingen

Nadere informatie

GELOOFSVRAGEN EN LEVENSVRAGEN

GELOOFSVRAGEN EN LEVENSVRAGEN WAAROM??? DAAROM!!! Soms sta je met je mond vol tanden, wanneer je kind je met een vraag overvalt. "Waarom zijn de bomen groen?", "Waarom regent het vandaag?" Waarom... waarom..., steeds weer waarom. De

Nadere informatie

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen. Bidden Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.nl en kinderactiviteiten www.lambertuskerk-rotterdam.nl

Nadere informatie

zorgen voor elkaar over mantelzorgers met een migranten achtergrond stamm

zorgen voor elkaar over mantelzorgers met een migranten achtergrond stamm zorgen voor elkaar over mantelzorgers met een migranten achtergrond stamm Mantelzorg is... Mooi De hulpvrager is je dankbaar, mantelzorg geeft veel voldoening Divers De taken lopen uiteen: huishoudelijke

Nadere informatie

34Vraaggericht werken

34Vraaggericht werken DC 34Vraaggericht werken 1Inleiding Vraag jij aan een cliënt wat zijn wensen en behoeften zijn of weet jij wat het beste is voor de cliënt? Denk jij dat je cliënt zelf weet wat goed voor hem is en daarover

Nadere informatie

Leren van je eigen mores Spreken over waarden en normen met verpleegkundigen

Leren van je eigen mores Spreken over waarden en normen met verpleegkundigen Nurse Academy lustrumcongres 2014 Leren van je eigen mores Spreken over waarden en normen met verpleegkundigen Amersfoort, 17 november 2014 Jos de Munnink, gespreksleider moreel beraad GGNet Contact: j.demunnink@ggnet.nl

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

UMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord. Coach voor patiënten met niet-aangeboren hersenletsel

UMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord. Coach voor patiënten met niet-aangeboren hersenletsel UMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord Coach voor patiënten met niet-aangeboren hersenletsel UMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord U begint binnenkort met een poliklinisch revalidatietraject.

Nadere informatie

Kanttekeningen vanuit de praktijk

Kanttekeningen vanuit de praktijk Kanttekeningen vanuit de praktijk Inleiding Meer inspraak van de patiënt is belangrijk! Maar We gaan u het verhaal van George vertellen Om te tonen hoe moeilijk het vaak loopt in de praktijk Fictieve casus,

Nadere informatie

Exodus 17,1-7 - Water uit de rots voor mensen met een kort lontje

Exodus 17,1-7 - Water uit de rots voor mensen met een kort lontje Exodus 17,1-7 - Water uit de rots voor mensen met een kort lontje Aangepaste dienst Liturgie Voor de dienst speelt de band drie liederen Opwekking 11 Er is een Heer Opwekking 277 Machtig God, sterke Rots

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Wie heeft die rare knopen erin gelegd? vraagt hij. Ik, geeft Bibi eerlijk toe. Vorige week waaide het nogal hard. Dus toen heb ik de rubberboot en

Wie heeft die rare knopen erin gelegd? vraagt hij. Ik, geeft Bibi eerlijk toe. Vorige week waaide het nogal hard. Dus toen heb ik de rubberboot en Het plan van Bart Dobber, niet doen! Bibi staat op het dek van het schip en kijkt naar haar hond die een kat achterna zit op de kade. Haar broer Bart ligt op de loopplank en peutert aan het touw van de

Nadere informatie

E-PAPER. Drie praktische tips om je werk als apothekersassistent(e) leuker te maken!

E-PAPER. Drie praktische tips om je werk als apothekersassistent(e) leuker te maken! Dé expert in praktische apotheektrainingen E-PAPER Drie praktische tips om je werk als apothekersassistent(e) leuker te maken! 1 Inhoudsopgave De cliënt en ik 3 Weet jij nog waarom je in de apotheek wilde

Nadere informatie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie

Nadere informatie

WERK EN INKOMEN VOOR JONGGEHANDICAPTEN Signalen uit de praktijk in vraag en antwoord. Breed Platform Verzekerden en Werk NUMMER 1, november 2006

WERK EN INKOMEN VOOR JONGGEHANDICAPTEN Signalen uit de praktijk in vraag en antwoord. Breed Platform Verzekerden en Werk NUMMER 1, november 2006 WERK EN INKOMEN VOOR JONGGEHANDICAPTEN Signalen uit de praktijk in vraag en antwoord Breed Platform Verzekerden en Werk NUMMER 1, november 2006 Het komend jaar werkt het BPV&W samen met NIZW aan het project

Nadere informatie

Documentaire vrijheid Depressie

Documentaire vrijheid Depressie Documentaire vrijheid Depressie Anna Diouf en Rianne Horning MM2A 1 Inhoudsopgave Inleiding Het onderzoek Voice-over Filmplan Storyboard 2 Inleiding De afgelopen 4 weken hebben we in duo s een mini-documentaire

Nadere informatie

Compensatie eigen risico is nog onbekend

Compensatie eigen risico is nog onbekend Deze factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen met bronvermelding (M. Reitsma-van Rooijen, J. de Jong. Compensatie eigen risico is nog onbekend Utrecht: NIVEL, 2009) worden gebruikt. U

Nadere informatie

Zondag 8 november 2015 Sint Maarten de oogst van ons leven

Zondag 8 november 2015 Sint Maarten de oogst van ons leven Zondag 8 november 2015 Sint Maarten de oogst van ons leven Lezing: Marcus 12 : 28 34 De herfst brengt voor veel mensen een zekere weemoedigheid.: de bladeren vallen, de zomer is echt voorbij. In de herfst

Nadere informatie

Op zoek naar de vrouw áchter de lesbo

Op zoek naar de vrouw áchter de lesbo LANG LEVE DE DI VER SI TEIT tekst Saskia Doorschodt fotografie Dorien Grötzinger Op zoek naar de vrouw áchter de lesbo Ik ben lesbisch. Velen van ons hebben dit wel eens hardop tegen iemand anders gezegd.

Nadere informatie

KINDEREN LEKKER IN HUN VEL

KINDEREN LEKKER IN HUN VEL KINDEREN LEKKER IN HUN VEL 1. Welkom wij zijn Karin Hallegraeff en Noelle van Delden van Praktijk IKKE Karin stelt zich voor en er komt een foto van Karin in beeld. Noelle stelt zich voor en er komt een

Nadere informatie

Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie.

Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. De cliënt krijgt een groot vel papier en kleurkrijt. De opdracht is: Teken je gezin van herkomst rond de etenstafel. Een werkvorm

Nadere informatie

Les 1 Integratie Leestekst: Een bankrekening. Introductiefase

Les 1 Integratie Leestekst: Een bankrekening. Introductiefase Les 1 Integratie Leestekst: Een bankrekening "Welkom:... " Introductiefase 1. "In de afgelopen weken hebben we veel teksten gelezen. Deze teksten hebben we samengevat, we hebben vragen erbij gesteld, gekeken

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Voor cliënten

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Voor cliënten MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Voor cliënten Ik red me prima, maar nu mijn zoontje zich niet normaal ontwikkelt weet ik het even niet meer. Mijn beperking vraagt om aanpassingen in huis.

Nadere informatie

Interviews: - interview: vragen gast - vragen pleeggezin - vragen aan begeleider van Open Thuis - Interview met de dienst VMG :

Interviews: - interview: vragen gast - vragen pleeggezin - vragen aan begeleider van Open Thuis - Interview met de dienst VMG : Bijlage Interviews: - interview: vragen gast - vragen pleeggezin - vragen aan begeleider van Open Thuis - Interview met de dienst VMG : Interview: vragen gast : Levensgeschiedenis: Zie dossier Hoe vind

Nadere informatie

Susanne Hühn. Het innerlijke kind. angst loslaten

Susanne Hühn. Het innerlijke kind. angst loslaten Susanne Hühn Het innerlijke kind angst loslaten Inhoud Inleiding 7 Hoe ontstaat angst? 11 Wegen uit de angst 19 Het bange innerlijke kind leren kennen 35 Meditatie Het bange innerlijke kind leren kennen

Nadere informatie

HULP BIJ ZORG VOOR EEN ANDER

HULP BIJ ZORG VOOR EEN ANDER Steunpunt Mantelzorg Nieuwegein HULP BIJ ZORG VOOR EEN ANDER Steunpunt Mantelzorg Nieuwegein Zorgen voor een ander, dan doe je gewoon.. Maar soms is een beetje hulp en steun meer dan welkom! In Nieuwegein

Nadere informatie

VIEREN MET KINDEREN GEBED OM VERGEVING

VIEREN MET KINDEREN GEBED OM VERGEVING VIEREN MET KINDEREN GEBED OM VERGEVING De schuldbelijdenis heeft in de openingsritus van elke viering een belangrijke betekenis en functie. De afstand die in het dagelijkse leven tussen God en mens is

Nadere informatie

FASE 1 - BEREID JE VOOR

FASE 1 - BEREID JE VOOR FASE 1 - BEREID JE VOOR STAP 1. BEDENK WAT JE WIL VERHAAL (EXODUS 1-4) Het verhaal van Mozes vind je in de Bijbel, in het boek Exodus. Daar kun je ook lezen hoe het verder ging. Hier vind je het verhaal

Nadere informatie

Wat vertel ik mijn kind als ik opgenomen word? Praten helpt. Verslavingspreventie Mondriaan

Wat vertel ik mijn kind als ik opgenomen word? Praten helpt. Verslavingspreventie Mondriaan Wat vertel ik mijn kind als ik opgenomen word? Praten helpt Verslavingspreventie Mondriaan Wat vertel ik mijn kind als ik opgenomen word? Alle ouders hebben het beste voor met hun kinderen. Ouders vragen

Nadere informatie

De muur. Maar nu, ik wil uitbreken. Ik kom in het nauw en wil d r uit. Het lukt echter niet. De muur is te hoog. De muur is te dik.

De muur. Maar nu, ik wil uitbreken. Ik kom in het nauw en wil d r uit. Het lukt echter niet. De muur is te hoog. De muur is te dik. De muur Ik heb een muur om me heen. Nou, een muur? Het lijken er wel tien. En niemand is in staat om Over die muur bij mij te komen. Ik laat je niet toe, Want dan zou je zien Hoe kwetsbaar ik ben. Maar

Nadere informatie

maandag 11 mei inleveren! STAGE BOEK 2015 VAN.AFDELING...

maandag 11 mei inleveren! STAGE BOEK 2015 VAN.AFDELING... maandag 11 mei inleveren! STAGE BOEK 2015 VAN.AFDELING... 1 Gegevens leerling Naam Adres Postcode Woonplaats Geboortedatum Telefoon Afdeling/leerweg Gegevens school Naam Schoolbegeleider Adres Plaats Telefoon

Nadere informatie

Denken in een cirkel. Denken in een cirkel leidt tot niets, maar is in vele gevallen wel veilig. Om de cirkel te doorbreken,

Denken in een cirkel. Denken in een cirkel leidt tot niets, maar is in vele gevallen wel veilig. Om de cirkel te doorbreken, Denken in een cirkel. Denken in een cirkel leidt tot niets, maar is in vele gevallen wel veilig. Om de cirkel te doorbreken, moet je beslissingen nemen. Een onderdeel van de cirkel, 1 / 15 wordt hierdoor

Nadere informatie

Sterker met Stoma. door jouw ervaring te delen. Stomavereniging introduceert een nieuw motto en krijgt een nieuwe huisstijl! www.stomavereniging.

Sterker met Stoma. door jouw ervaring te delen. Stomavereniging introduceert een nieuw motto en krijgt een nieuwe huisstijl! www.stomavereniging. FC 60 C 22 M 21 Y 10K PMS 549 FC 0 C 54 M 100 Y 0 K PMS 144 Sterker met Stoma door jouw ervaring te delen Stomavereniging introduceert een nieuw motto en krijgt een nieuwe huisstijl! www.stomavereniging.nl

Nadere informatie

Theatergroep Locals. www.tgthelocals.com. Lesbrief

Theatergroep Locals. www.tgthelocals.com. Lesbrief Theatergroep Locals www.tgthelocals.com Lesbrief 1. Over de voorstelling De vader van Polle is ooit met de noorderzon vertrokken. Daarom denkt ze dat haar vader ontdekkingsreiziger is en dat zijn schip

Nadere informatie

Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT

Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT ROOS Roos (27) is zeer slechtziend. Ze heeft een geleidehond, Noah, een leuke, zwarte labrador. Roos legt uit hoe je het beste met geleidehond en zijn baas

Nadere informatie

Vrijwilligerswerk Vrijwillige hulp

Vrijwilligerswerk Vrijwillige hulp Vrijwilligerswerk Mantelzorg Vrijwillige hulp Burenhulp Maak samen het verschil. Vrijwilligerswerk Vrijwilligers maken het verschil. Hun inzet op het gebied van onder andere cultuur, zorg, sport, natuur

Nadere informatie

Eenzaamheid onder mantelzorgers Jolanda Elferink, Expertisecentrum Mantelzorg

Eenzaamheid onder mantelzorgers Jolanda Elferink, Expertisecentrum Mantelzorg Eenzaamheid onder mantelzorgers Jolanda Elferink, Expertisecentrum Mantelzorg 4-06-13 Inhoud - In welke mantelzorgsituaties kom je eenzaamheid tegen? - Welke drie stappen kun je zetten om eenzaamheid te

Nadere informatie

Nieuwsbrief nr. 3, september 2013. Hoge opkomst ontbijtbijeenkomsten Aalsmeer en Amstelveen

Nieuwsbrief nr. 3, september 2013. Hoge opkomst ontbijtbijeenkomsten Aalsmeer en Amstelveen Nieuwsbrief nr. 3, september 2013 Hoge opkomst ontbijtbijeenkomsten Aalsmeer en Amstelveen Amstelveen, donderdagochtend 29 augustus om 7.45 uur s ochtends op het plein voor het raadhuis. Een vriendelijk

Nadere informatie

STIJLEN VAN BEÏNVLOEDING. Inleiding

STIJLEN VAN BEÏNVLOEDING. Inleiding STIJLEN VAN BEÏNVLOEDING Inleiding De door leidinggevenden gehanteerde stijlen van beïnvloeding kunnen grofweg in twee categorieën worden ingedeeld, te weten profileren en respecteren. Er zijn twee profilerende

Nadere informatie

wat is passend? naar aanleiding van Paulus brief aan de Kolossenzen wil ik dat uitwerken voor 4 categorieën vier kringen

wat is passend? naar aanleiding van Paulus brief aan de Kolossenzen wil ik dat uitwerken voor 4 categorieën vier kringen vandaag wil ik dit gebod toepassen op het geloofsgesprek onderwerp van de gemeenteavond komende week onze overtuiging is dat zulke gesprekken hard nodig zijn voor de opbouw van onze gemeente tegelijk is

Nadere informatie

GODS GEZIN. Studielessen voor 4-7 jarigen

GODS GEZIN. Studielessen voor 4-7 jarigen GODS GEZIN Studielessen voor 4-7 jarigen 2003 Geschreven door Beryl Voorhoeve en Judith Maarsen Oorspronkelijk bedoeld voor studie in kleine groepen in de Levend Evangelie Gemeente Gebruikte Bijbelvertaling

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

Thuiszorg Groningen Werken met zorg

Thuiszorg Groningen Werken met zorg Thuiszorg Groningen Werken met zorg 1 Thuiszorg Groningen Werken met zorg 2 Gestart als het Groene Kruis, hebben wij al meer dan 100 jaar ervaring met zorg thuis. Dichtbij en vertrouwd.thuiszorg Groningen

Nadere informatie

INTRO LOES THIERRY MARK

INTRO LOES THIERRY MARK INZICHTEN INTRO In dit document staan acht inzichten die de resultaten zijn van het onderzoek dat drie studenten van de Hogeschool Utrecht hebben gedaan naar de leden van WattsNext. De inzichten zijn

Nadere informatie

HC zd. 6 nr. 32. dia 1

HC zd. 6 nr. 32. dia 1 HC zd. 6 nr. 32 wie Jezus wil kennen moet de verhalen over hem lezen beschreven door Matteüs, Marcus, Lucas en Johannes terecht worden ze evangelisten genoemd ze beschrijven het evangelie ze vertellen

Nadere informatie

Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen.

Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen. Een klein gesprekje met God Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen. God lachte breed. Dat is waar!, zei God. Jij bent ook het licht.

Nadere informatie

Zaken die niet meer zo zeker zijn

Zaken die niet meer zo zeker zijn Een goed gesprek over Zaken die niet meer zo zeker zijn Met u praten wij vaak over zekerheid. Dat is namelijk ons vak: het organiseren van uw zekerheid. Dat kan op vele manieren. Bijvoorbeeld door verstandig

Nadere informatie

Chronische pijn 3 gouden tips die direct verlichting brengen

Chronische pijn 3 gouden tips die direct verlichting brengen Chronische pijn 3 gouden tips die direct verlichting brengen Leuk om je te leren kennen! Mijn naam is Harry Lolkema. Allereerst wil ik je hartelijk bedanken voor het downloaden van mijn e-book. Ik weet

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

Oefening 3: Keuzes maken

Oefening 3: Keuzes maken Oefening 3: Keuzes maken In oefening 2 heeft u gezien dat keuzes gemaakt kunnen worden op basis van belangrijkheid en urgentie. Wat belangrijk is wordt deels extern bepaald en is deels persoonlijk. De

Nadere informatie

Wat doe je als er echt geen verandertaal is?

Wat doe je als er echt geen verandertaal is? Wat doe je als er echt geen verandertaal is? Stijn van Merendonk Expert Motivational Interviewing @stijnvmerendonk Korte samenvatting MI Wie kan de patiënt het beste motiveren/overtuigen? Zelfperceptie

Nadere informatie

Tekst: Job 16: 20 Thema: Doge jo wol? Bijzonderheden: Tweede zondag in de 40-dagentijd. Beste mensen,

Tekst: Job 16: 20 Thema: Doge jo wol? Bijzonderheden: Tweede zondag in de 40-dagentijd. Beste mensen, Tekst: Job 16: 20 Thema: Doge jo wol? Bijzonderheden: Tweede zondag in de 40-dagentijd Liturgie: Welkom Gezang 172: 1,3,4 Begroeting Psalm 139: 1,2 Gebed Projektlied: Nieuw leven Kindernevendienst Schriftlezing:

Nadere informatie

Apostolische rondzendbrief

Apostolische rondzendbrief oktober 9, 2011 Jaargang 1, nummer 1 Lieve mensen, Zo bent u een voorbeeld voor alle gelovigen in Macedonië en Achaje geworden. Wij zijn nu al weer een tijdje hier in het zuiden van Griekenland, in de

Nadere informatie

Ervaringen Voorbeeld jouw ervaring delen? formulier

Ervaringen Voorbeeld jouw ervaring delen? formulier Ervaringen Voorbeeld jouw ervaring delen? formulier Vraag 1 Hoe heb je zielsliefde ontdekt, en ontdekte je zielsliefde het ook op dat moment? Ik ontmoette haar op mijn werk in de rookruimte. We konden

Nadere informatie

Mantelzorg, waar ligt de grens?

Mantelzorg, waar ligt de grens? Mantelzorg, waar ligt de grens? CDA Talentacademie 2014-2015 Anita Relou Wat is volgens het christendemocratisch gedachtengoed de grens van mantelzorg. Inleiding 2015. Een jaar met veel veranderingen in

Nadere informatie

ALV NVN 17 november 2012 WELKOM

ALV NVN 17 november 2012 WELKOM ALV NVN 17 november 2012 WELKOM ALV NVN 17 november 2012 10.30 12.00 uur ochtenddeel: Achterbanraadpleging, kennismaking Kennisgroep Orgaandonatie en stand van zaken NVN 12.45 14.30 uur middagdeel: Algemene

Nadere informatie

THEMA 3: EEN BIJBELSE MENSVISIE

THEMA 3: EEN BIJBELSE MENSVISIE THEMA 3: EEN BIJBELSE MENSVISIE TEKST 1 In een bijbels perspectief verschijnt de mens als faiblesse et promesse. Mensen zijn tezelfdertijd eindig onvolkomen en oneindig beloftevol. Beperkt, kwetsbaar,

Nadere informatie

Alles is genade en Stel, ik zoek een kerk

Alles is genade en Stel, ik zoek een kerk Alles is genade en Stel, ik zoek een kerk De Werkgroep Vorming en Toerusting ontwikkelde een programma voor de parochies om te benutten bij de promotie dvd en het artikel Alles is genade uit het Identiteitsnummer

Nadere informatie

Gelukkig scheiden is een keuze!

Gelukkig scheiden is een keuze! Echtscheidingsexpert notaris Palko Benedek over kansen voor iedereen die in een echtscheiding zit: Gelukkig scheiden is een keuze! Wanneer je in een scheiding terecht komt, is communiceren vaak heel erg

Nadere informatie

Een goed leven voor.

Een goed leven voor. Een goed leven voor. Juultje Holla - Perspectief - maart 2013 Als onderdeel van het ZonMW project Zeggenschap en Inclusie Met dank aan Rob, die mij hierbij enorm geholpen heeft. Een goed leven voor. Een

Nadere informatie

6 In Beeld. Bieke Depoorter

6 In Beeld. Bieke Depoorter 6 In Beeld Bieke Depoorter De 25-jarige fotografe Bieke Depoorter uit Ingooigem besloot pas in het laatste jaar middelbaar, tot verrassing van velen, om fotografie te gaan studeren. Ze trok naar het Kask

Nadere informatie

EEN PAAR BELANGRIJKE VRAGEN

EEN PAAR BELANGRIJKE VRAGEN EEN PAAR BELANGRIJKE VRAGEN Vaak wordt u zelf niets wijzer van vragen die aan u gesteld worden. Hier willen we u een paar heel belangrijke vragen voorleggen, die juist wel vooral voor uzelf van belang

Nadere informatie

Les 3 Integratie Leestekst: Een contact-advertentie. Introductiefase

Les 3 Integratie Leestekst: Een contact-advertentie. Introductiefase Les 3 Integratie Leestekst: Een contact-advertentie "Welkom:... " Introductiefase 1. "In de vorige twee lessen hebben we met de kaart gewerkt, waarop alle vragen stonden die we gebruikt hebben om de tekst

Nadere informatie

Professor dr. E van Leeuwen Dr. W Dekkers Dr. M Dees

Professor dr. E van Leeuwen Dr. W Dekkers Dr. M Dees Professor dr. A van der Heide Dr. L van Zuylen Drs. E Geijteman Professor dr. E van Leeuwen Dr. W Dekkers Dr. M Dees Professor dr. Zuurmond Dr. R Perez Drs. B Huisman Medicatiemanagement in de laatste

Nadere informatie

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren Welzijn op recept Welkom bij SWOA. Uw huisarts heeft u met ons in contact gebracht. De dokter kan u op dit moment geen passende behandeling (meer) bieden. Toch voelt u zich niet lekker, of heeft u pijn.

Nadere informatie

Werken met een nierziekte. Wat kunt u doen?

Werken met een nierziekte. Wat kunt u doen? Werken met een nierziekte Wat kunt u doen? 1 Werken met een nierziekte Wat kunt u doen? Wanneer u te maken krijgt met chronische nierschade, heeft dat invloed op vele aspecten van uw leven. Zo kan het

Nadere informatie

Algemene informatiebrochure

Algemene informatiebrochure De Algemene Nederlandse Gehandicapten Organisatie Algemene informatiebrochure De Ango, steunt je bij je handicap De Ango werkt aan het verbeteren van levensomstandigheden van mensen met een beperking en

Nadere informatie

Musical De Eendenclub verdwaalt

Musical De Eendenclub verdwaalt Pagina 1 van 9 Musical De Eendenclub verdwaalt Normale versie voor 3 typetjes (Otto/Elle/Izzi) Een eigen productie van Recrateam Zang: Leonie van Gent en Martijn Boer Stemmen op de cd-versie: Martijn Boer

Nadere informatie

Het dubbelgebod en de zin van ons bestaan (22 februari 2009)

Het dubbelgebod en de zin van ons bestaan (22 februari 2009) 1 Het dubbelgebod en de zin van ons bestaan (22 februari 2009) De achtergrond van de vraag naar het belangrijkste gebod De vraag waar wij vanochtend mee te maken hebben is de vraag naar het grote of anders

Nadere informatie

Post-hbo opleiding psychosociale zorg door oncologieverpleegkundigen

Post-hbo opleiding psychosociale zorg door oncologieverpleegkundigen mensenkennis Ik heb ruime ervaring, maar door deze opleiding heb ik me gerealiseerd dat de zorg voor de patiënt beter kan. Post-hbo opleiding psychosociale zorg door oncologieverpleegkundigen Psychosociale

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding... 4 Hoofdstuk 1 Het ontstaan van de rechten... 6 Hoofdstuk 2 De belangrijkste rechten...12

Inhoud. Inleiding... 4 Hoofdstuk 1 Het ontstaan van de rechten... 6 Hoofdstuk 2 De belangrijkste rechten...12 Inhoud Inleiding... 4 Hoofdstuk 1 Het ontstaan van de rechten... 6 Hoofdstuk 2 De belangrijkste rechten...12 Onderwerp 1 Gelijkheid...13 De rechten van Tim... 14 Onderwerp 2 Toegankelijkheid...17 De rechten

Nadere informatie

Parkinson Café Delft en omstreken Nieuwsbrief van de maand November

Parkinson Café Delft en omstreken Nieuwsbrief van de maand November Parkinson Café Delft en omstreken Nieuwsbrief van de maand November Parkinson Café Delft en omstreken website: Sophia Revalidatie (sportkantine), www.parkinsoncafedelfteo.nl Reinier de Graafweg 1, email:

Nadere informatie

Dat we hier vanavond bij elkaar zijn wordt vooral bepaald door de wereldse kalender. En niet de kalender van de christelijke feesten.

Dat we hier vanavond bij elkaar zijn wordt vooral bepaald door de wereldse kalender. En niet de kalender van de christelijke feesten. Preek op Oudjaarsavond 2013 Dat we hier vanavond bij elkaar zijn wordt vooral bepaald door de wereldse kalender. En niet de kalender van de christelijke feesten. Oudjaarsdag: het lijkt een dag als alle

Nadere informatie