Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1a 2513 AA s-gravenhage

Transcriptie

1 Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1a 2513 AA s-gravenhage Postbus LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4 Telefoon (070) Telefax (070) Uw brief 13 augustus 2002 nr Onderwerp Kamervragen van het lid Bussemaker Ons kenmerk AV/IR/2002/63590 Datum 5 september 2002./. Hierbij zend ik u, mede namens de Minister voor Vreemdelingenzaken en Integratie, de antwoorden op de vragen van het lid Bussemaker (PvdA) over au pairs. De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, (mr. A.J. de Geus)

2 Antwoorden op de schriftelijke vragen van Bussemaker (PvdA) over au pairs Vraag 1: Herinnert u zich de Kamervragen van januari jl. over de kwetsbare positie van au pairs die langer aan het werk worden gesteld dan wettelijk is toegestaan? Antwoord op vraag 1: Ja. Vraag 2: Bent u op de hoogte van de uitspraak van de rechter in Leeuwarden dat au pairs geen reguliere arbeid mogen doen, maar slechts mogen oppassen op kinderen en licht huishoudelijk werk doen? Hoe beoordeelt u deze uitspraak, mede in het licht van eerder door u gegeven antwoorden op Kamervragen? Vraag 3: Hoe verhoudt zich de uitspraak van de rechter, dat au pairs maximaal 30 uur per week mogen werken, zich tot het beleid van de regering? Deelt u de mening dat uit de rechterlijke uitspraak afgeleid moet worden dat, wanneer een gastgezin bestaat uit fulltime werkende ouder(s) en geen gebruik gemaakt wordt van andere vormen van kinderopvang en/of huishoudelijke hulp, aangenomen moet worden dat de au pair in feite werkneemster is? Antwoord op de vragen 2 en 3: Van de door u aangehaalde uitspraak van de Rechtbank te Leeuwarden zijn wij op de hoogte. De uitspraak is in lijn met het beleid van de regering met betrekking tot de positie van au pairs en met de antwoorden op de schriftelijke Kamervragen die door u en mevrouw Albayrak zijn gesteld. Bedoelde antwoorden zijn u d.d. 28 februari 2002 door de toenmalige Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid mevrouw Verstand-Bogaert en de toenmalige Staatssecretaris van Justitie toegezonden. Het beleid van de regering met betrekking tot de positie van au pairs is vastgelegd in het Vreemdelingenbesluit 2000 en in de Vreemdelingencirculaire Als uitgangspunt voor het verblijf als au pair in Nederland geldt dat buitenlandse jongeren de gelegenheid krijgen om kennis te maken met de Nederlandse taal samenleving en cultuur. De au pair mag als tegenprestatie voor het verblijf in een gastgezin niet meer dan 30 uur per week lichte huishoudelijke werkzaamheden verrichten. Deze werkzaamheden zijn van zodanig bijkomende aard ten opzichte van het doel van het verblijf van de au pair bij het gastgezin, dat hierdoor in beginsel geen sprake is van arbeid in de zin van een arbeidsovereenkomst en de Wet arbeid vreemdelingen. Ter bescherming van de rechtspositie van de au pair dient een uitgebreide bewustverklaring door zowel de au pair als door het gastgezin te worden ondertekend. Hierin is onder meer aangegeven dat het gastgezin een tewerkstellingsvergunning nodig heeft indien de werkzaamheden niet in overeenstemming zijn met het au pair beleid, waarbij tevens is vermeld dat overtreding hiervan strafbaar is en de in dit kader bevoegde instanties hierover zullen worden ingelicht. Daarnaast is in de bewustverklaring opgenomen dat de au pair alleen die werkzaamheden mag verrichten waarvoor in zijn of haar afwezigheid steeds een alternatief voorhanden is. Het ondersteunende karakter van het werk houdt tevens in dat de au pair niet met uitsluiting van de leden van het gastgezin volledig verantwoordelijk is

3 voor de huishoudelijke taken. Zonder ondertekening van deze bewustverklaring kan geen verblijfsvergunning aan de au pair worden afgegeven.

4 2 In de eerder gegeven antwoorden op Kamervragen is aangegeven dat, ondanks de ondertekening van de bewustverklaring, de situatie zich kan voordoen dat de werkzaamheden van de au pair naar tijd en/of aard worden verzwaard. Hierdoor verliezen de werkzaamheden het bijkomstige karakter en kunnen zodoende niet langer tot de gebruikelijke werkzaamheden van de au pair gerekend worden. In een dergelijke situatie moet worden vermoed dat er sprake is van arbeid in de zin van een arbeidsovereenkomst. Of hiervan daadwerkelijk sprake is, moet worden beoordeeld aan de hand van alle relevante feiten en omstandigheden. Bij twijfel is het de rechter die hierover beslist. De Rechtbank te Leeuwarden heeft, in de situatie waarin een Poolse au pair geslaagd is te bewijzen dat ze werkzaamheden heeft verricht die oppas- en lichte huishoudelijke werkzaamheden gedurende 30 uur per week te boven gaan, geoordeeld dat tussen partijen een arbeidsovereenkomst tot stand is gekomen en dat de au pair aanspraak kan maken op betaling van het wettelijk minimumloon en vakantietoeslag. Uit de uitspraak van de Rechtbank te Leeuwarden blijkt niet dat het gastgezin van de Poolse au pair bestond uit fulltime werkende ouders en dat er geen gebruik gemaakt werd van andere vormen van kinderopvang en/of huishoudelijke hulp. Wij delen de mening niet dat wanneer van een dergelijke situatie sprake is, zonder meer aangenomen moet worden dat de au pair dan in feite werkneemster is. Zoals in het voorgaande is beschreven, zal een en ander afhangen van de feiten en omstandigheden van het individuele geval. Vraag 4: Ziet u in de uitspraak aanleiding om de voorlichting over de sociale bescherming en de rechten van au pairs te intensiveren, zowel ten aanzien van de au pairs als de bemiddelingsbureaus? Vraag 5: Wat is de stand van zaken ten aanzien van het evaluatieonderzoek naar de praktijk en regelgeving over het verblijf van au pairs in Nederland? Wordt in dat onderzoek ook de wenselijkheid van het invoeren van een keurmerk voor bemiddelingsbureaus en een meldpunt of steunpunt voor au pairs meegenomen? Antwoord op vraag 4 en 5: In het voorjaar van 2002 is het evaluatieonderzoek van start gegaan. Naar het zich nu laat aanzien kan het onderzoek eind 2002 worden afgerond. Op basis van de uitkomsten van het onderzoek zal worden bezien of er beleidsmaatregelen moeten worden getroffen, zoals intensivering van de voorlichting over de sociale bescherming en de rechten van au pairs. Een ander voorbeeld van een mogelijke beleidsmaatregel is de instelling van een steunpunt voor au pairs. De wenselijkheid hiervan zal eveneens bezien worden in het licht van de onderzoeksresultaten. Vraag 6: Klopt het dat er recentelijk een stijging is van het aantal au pairs? Uit welke landen zijn zij afkomstig?

5 3 Antwoord op vraag 6: Er zijn geen aanwijzingen dat er in de laatste jaren een stijging is geweest van het aantal au pairs in Nederland. Integendeel, wanneer wordt gekeken naar het aantal au pairs uit mvv-plichtige landen, blijkt dat er zowel in 1999 als in 2000 nog ruim au pairs in het bezit zijn gesteld van een machtiging tot voorlopig verblijf (mvv), tegenover 853 in 2001.