Hier zit het goed. Informatie over huren

Transcriptie

1 Hier zit het goed Informatie over huren

2 3 Welkom WoonFriesland heet u van harte welkom in uw nieuwe woning. Wij hebben er alle vertrouwen in dat u naar tevredenheid zult wonen in uw nieuwe huis en we hopen dat u zich daar ook echt thuis voelt. Om dat te waarborgen is er een aantal spelregels dat de verhouding tussen verhuurder en huurders onderling regelt. In onze Algemene Voorwaarden, die bij de huurovereenkomst horen, staan de spelregels vanuit het Huurrecht beschreven. In deze brochure willen wij u uitgebreider informeren over een aantal praktische zaken. Graag geven wij u enkele nuttige tips, die het wonen zorgeloos en aangenaam maken. In deze brochure zijn verwijzingen opgenomen naar aanvullende digitale brochures die u kunt raadplegen als u meer wilt weten over een bepaald onderwerp. Deze brochures kunt u vinden op woonfriesland.nl. Daarnaast kunt u 24 uur per dag via woonfriesland.nl inloggen in MijnWoonFriesland. Mocht u na het lezen van deze brochure nog vragen hebben of aanvullende informatie willen, dan kunt u altijd contact opnemen met een medewerker van het Klant Service Centrum, die helpt u graag! Voor de leesbaarheid van de teksten gebruiken we de mannelijke vorm bij aanduidingen van huurders en medewerkers van WoonFriesland: uiteraard kunt u daar ook de vrouwelijke vorm lezen.

3 4 Inhoud Welkom 3 Inhoud 4 Uw persoonlijke pagina: MijnWoonFriesland 6 Wat kunt u met MijnWoonFriesland? 6 Huurovereenkomst en Algemene Voorwaarden 7 Huurprijs 7 Servicekosten 7 Warmtelevering 8 Huuraanpassing 8 Huurtoeslag 8 Het betalen van de huur 8 Overige betaalmogelijkheden 9 Betaling via derden 9 Inzicht in uw huurbetalingen 9 Betalingsregeling: overleg is altijd mogelijk 9 Wat gebeurt er als u te laat betaalt? 10 Belangrijke instanties 10 Energieleveranciers 10 Wateraansluitingen 10 Overige aansluitingen 10 Verzekeringen 10 Reinigingsdiensten 11 Inschrijving bij uw gemeente 11 Huurdersbelangenverenigingen 12 Wijziging huursituatie 14 Inwoning 14 Medehuurderschap 14 Onderverhuur 15 Overlijden 15 Niet tevreden? 15 Reparatie en onderhoud 16 Altijd bereikbaar 16 Samen verantwoordelijk 16 Serviceabonnement 17 Inbraakpreventie 17 Schotelantennebeleid 18 Gas- en gevelkachels 18 Geisers en boilers 18 Legionellavirus 19 Asbest 19 Verbouwen of aanpassing van uw huurwoning 20 Uw Woonomgeving 21 Wonen in een appartement 21 Huren in Vereniging van Eigenaren 22 Bewonerscommissies 22 De tuin: het visitekaartje van woning en buurt 23 De kunst van het samenleven 23 Overlast 23 Overlastprocedure 24 Huuropzegging 24 Opzegtermijn 24 Oplevering woning en inleveren sleutels 25 Uitzonderingen 25 Overname 25 Nieuwe bewoner 26 Meterstanden 26 Eindafrekening 27

4

5 6 Uw persoonlijke pagina: MijnWoonFriesland Heeft u al gebruik gemaakt van uw persoonlijke pagina? U ontvangt uw inlognaam en wachtwoord bij de ondertekening van uw huurovereenkomst. Als huurder van WoonFriesland heeft u nu online toegang tot uw persoonlijke gegevens via MijnWoonFriesland. Hiermee kunt u 24 uur per dag uw huurzaken bekijken en regelen. Het is een extra service die veel gemak oplevert. Wat kunt u met MijnWoonFriesland? Door in te loggen met uw persoonlijke inlognaam en wachtwoord kunt u met MijnWoonFriesland: uw huurovereenkomst raadplegen of opzeggen; klachten melden, vragen stellen en suggesties doen; informatie over uw betalingen bekijken, betalingsregelingen aanvragen; de huurprijsopbouw of woningwaardering bekijken; een verzoek tot medehuurderschap doorgeven.

6 7 Huurovereenkomst en Algemene Voorwaarden Op al onze huurovereenkomsten zijn onze Algemene Voorwaarden van toepassing. De Algemene Voorwaarden omschrijven de verplichtingen van de verhuurder en de huurder. Wij willen u adviseren de Algemene Voorwaarden door te lezen, zodat u uw en onze rechten en plichten kent. De Algemene Voorwaarden zitten ook in uw huurdersmap. Heeft u de Algemene Voorwaarden niet meer? Kijk op woonfriesland.nl. Huurprijs De huurprijs die u maandelijks betaalt, is opgebouwd uit twee verschillende soorten posten: de basis netto huur (kale huur) en de servicekosten. Wilt u weten of uw huurprijs redelijk is? De Rijksoverheid heeft de wijze van vaststelling van de huren bepaald in het puntensysteem huurwoning. U kunt uw woningwaardering nakijken op uw persoonlijke pagina via MijnWoonFriesland. Ook kunt u voor meer informatie kijken op onze website of rijksoverheid.nl Servicekosten Servicekosten zijn kosten die bij de kale huur van een woning komen. Wij geven u hier jaarlijks een overzicht van en u kunt deze ook bekijken via MijnWoonFriesland. Servicekosten zijn kosten voor bijvoorbeeld elektra, water, flatbeheer, administratiekosten, serviceabonnement, tuinonderhoud en de ledenbijdrage voor Huurdersbelangenvereniging De Bewonersraad. Warmtelevering Als uw woning verwarmd wordt door blokverwarming bestaat de kans dat deze warmtelevering valt onder de Warmtewet. Warmtelevering kan bestaan uit ruimteverwarming en de levering van warmtapwater. De kosten komen net als de servicekosten over de kale huur en worden één keer per jaar afgerekend. Kosten voor warmtelevering kunnen bestaan uit o.a. Warmtelevering GigaJoule en vastrecht, Meetkosten, Gebruikskosten warmtewisselaar en/of WKV (warmtekostenverdeelsysteem) en/of centrale GJ meter. Kijk voor meer informatie over warmtelevering op onze website.

7 8 Huuraanpassing Jaarlijks per 1 juli wordt de basis netto huur verhoogd. De Rijksoverheid stelt het huurverhogingspercentage vast voor de basis netto huur. Elk jaar wordt deze verhoging besproken en vastgesteld na overleg met het Platform Huurders. Hierin werken De Bewonersraad en HuurdersBelangen Vereniging Heerenveen (HBV) samen. U krijgt als bewoner tijdig informatie over de komende huurverhoging. U ontvangt minimaal twee maanden voor de huurverhoging de huurverhogingsbrief. In deze huurverhogingsbrief staan de volgende gegevens: het verhogingspercentage, de oude huurprijs, de nieuwe huurprijs, de ingangsdatum, hoe u bezwaar kunt maken en de termijn waarbinnen u bezwaar kunt maken. Kijk voor meer informatie op rijksoverheid.nl. Veel van onze huurders betalen daarnaast ook stook- en servicekosten. Deze worden per 1 januari aangepast. Daarnaast wijzigt het voorschot voor stook- en servicekosten na de eindafrekening. Huurtoeslag Huurtoeslag is een bijdrage in de huurlasten. Of u huurtoeslag krijgt, is afhankelijk van de huurprijs en uw inkomen. WoonFriesland kan u informeren over de voorwaarden voor huurtoeslag. De aanvraag voor huurtoeslag dient u zelf in. Kijk voor meer informatie op Belastingdienst.nl. Daar kunt u ook heel gemakkelijk zelf uitzoeken of u voor huurtoeslag in aanmerking komt en hoeveel u maandelijks ontvangt. Het betalen van de huur Voor uw woning betaalt u maandelijks huur. Deze huur betaalt u altijd vooraf, uiterlijk op de 1e van de maand. U doet dit door middel van een automatische incasso. Iedereen die een betaalrekening heeft bij een bank, kan het zo regelen dat betalingen automatisch worden afgeschreven. Het huurbedrag wordt altijd op de eerste werkdag van de maand geïnd. Bij deze manier van betalen vermijdt u administratieve rompslomp en voldoet dat u altijd het juiste bedrag. Voor u is het ook de goedkoopste manier. Diverse banken brengen voor andere betalingswijzen namelijk kosten bij u in rekening. Daarnaast maakt u altijd het juiste bedrag over. Een huurwijziging hoeft u bij automatische incasso niet zelf aan de bank door te geven, dit doen wij voor u.

8 9 Overige betaalmogelijkheden Wanneer het voor u niet mogelijk is om via automatische incasso te voldoen dan bestaat ook nog de mogelijkheid voor u om de huur via een periodieke overschrijving te voldoen. U regelt dan zelf dat u de huur overmaakt bijvoorbeeld door uw bank opdracht te geven om de huur maandelijks over te maken. WoonFriesland verstuurt geen acceptgiro s. Betaling via derden In sommige gevallen wordt de huur betaald door een derde partij, die de huur betaalt namens de huurder. Het kan hierbij gaan om een betaling via bijvoorbeeld Sociale Zaken, de Kredietbank of een Bewindvoerder. Het is van belang dat deze derde partij altijd op de hoogte is van welk huurbedrag betaald moet worden. U dient zelf het juiste huurbedrag aan deze partij door te geven. Inzicht in uw huurbetalingen Via uw persoonlijke pagina MijnWoonFriesland heeft u toegang tot en inzicht in uw huurbetalingen. Ook kunt u er eventueel een betalingsregeling aanvragen. Belangrijk Bent u het niet eens met een automatische betaling? Dan kunt u binnen 30 dagen na de afschrijving het bedrag terug laten boeken. Neem hiervoor contact op met uw bank. Heeft u wijzigingen? Geef deze voor de 19e van de maand door, dan kunnen wij deze op tijd verwerken voor de volgende huurbetaling. Geef een wijziging van uw banknummer zo snel mogelijk aan ons door. Dit kunt u regelen via mijnwoonfriesland.nl. Betalingsregeling: overleg is altijd mogelijk Het kan voorkomen dat u de huur niet kunt betalen. Wacht dan niet tot de deurwaarder op de stoep staat. Kom met ons praten. De huur moet hoe dan ook betaald worden, maar in geval van nood kunnen we overleggen over de manier waarop. Wij kunnen kosteloos een betalingsregeling met u treffen. De betalingsregeling bestaat uit minimaal een bedrag van 50,00 per maand en kan hoogstens over een periode van zes maanden worden afgesloten. Het initiatief ligt echter bij u. U kunt de betalingsregeling ook zelf aanvragen via uw persoonlijke pagina op MijnWoonFriesland. Wij gaan, rekening houdend met uw privacy, zorgvuldig met uw persoonlijke gegevens om. Wanneer u meer wilt weten over betalingsproblemen of wanneer u meer schulden hebt dan alleen de huur, zijn er diverse organisaties die u kunnen helpen met het aanpakken van dit probleem.

9 10 Wat gebeurt er als u te laat betaalt? Betaalt u niet op tijd, dan ontvangt u een herinnering met het verzoek om te betalen. Ontvangen wij de betaling niet, dan schakelen we een deurwaarder in. De hoge incassokosten van de deurwaarder zijn geheel voor uw rekening. De kosten van de deurwaarder zijn conform het wettelijke Besluit vergoeding voor buitengerechtelijke incassokosten van 27 maart Belangrijke instanties Zodra u de nieuwe woning betrekt, zijn er heel wat zaken te regelen. We zetten een paar belangrijke voor u op een rijtje. Energieleveranciers Zodra u een huurovereenkomst ondertekent bij WoonFriesland, bent u verantwoordelijk voor het afsluiten van een contract voor levering van gas en elektra bij een energieleverancier. U mag zelf uw eigen energieleverancier kiezen. Meldt u direct aan met correcte meterstanden. Indien u dit niet tijdig doet, loopt u het risico afgesloten te worden. Wateraansluitingen Voor uw wateraansluiting neemt u zelf contact op met de leverancier Vitens: vitens.nl. Doe dit zo snel mogelijk! Overige aansluitingen Aansluitingen voor televisie, telefoon en internet regelt u zelf bij een door u uitgekozen leverancier. Verzekeringen Als verhuurder hebben wij onze woningen, woongebouwen, winkels en garages verzekerd tegen brand, storm en vliegtuigschade. Dit betekent dat alleen ons eigendom verzekerd is, en dat uw eigendom, inclusief wandbekleding e.d., niet verzekerd is tegen genoemde schade. U moet hiervoor zelf een inboedelverzekering afsluiten.

10 11 Reinigingsdiensten Elke gemeente hanteert haar eigen werkwijze als het gaat om vuilophaaldiensten en grofvuil regelingen. Deze informatie kunt u altijd via uw gemeente verkrijgen. Zet vuilniszakken en/of vuilcontainers altijd op het juiste tijdstip bij de weg. Grofvuil kunt u alleen verwijderen op de door uw gemeente aangegeven wijze! Inschrijving bij uw gemeente U bent verplicht om u onmiddellijk bij de Gemeentelijke Basisadministratie in te laten schrijven op uw nieuwe adres. Dit regelt u bij de afdeling Burgerzaken van uw gemeente, tenzij WoonFriesland aangeeft dit voor u te doen. In de gemeente Leeuwarden regelt WoonFriesland dit. Inschrijving bij de gemeente is ook van belang als u gebruik wilt maken van de huurtoeslagregeling. Om in aanmerking te komen voor huurtoeslag is het een voorwaarde dat u op de eerste van de maand ingeschreven staat op het adres waarvoor u huurtoeslag aanvraagt.

11 12 Huurdersbelangenverenigingen In het werkgebied van WoonFriesland zijn twee verenigingen actief die de belangen van huurders en haar leden vertegenwoordigen. De onderstaande huurdersverenigingen vormen samen het Platform Huurders, dat regelmatig in overleg treedt met WoonFriesland. De Bewonersraad De Bewonersraad behartigt de belangen van huurders en haar leden in het bijzonder in 17 gemeenten in Friesland. De Bewonersraad heeft ruim leden. Het eerste halfjaar ontvangt u een gratis lidmaatschap. Na afloop van deze zes maanden wordt uw lidmaatschap automatisch verlengd en wordt de contributie daarvoor geïnd via uw huurbetaling. WoonFriesland draagt de contributie af aan De Bewonersraad. Wanneer u geen lid wenst te blijven, kunt u zelf opzeggen. Fonteinland 11 (bovenste verdieping) 8913 CZ Leeuwarden Tel.: (058) Fax: (058) info@debewonersraad.nl HuurdersBelangen Vereniging Heerenveen De huurders in de gemeente Heerenveen kunnen zich richten tot de HuurdersBelangen Vereniging Heerenveen. Baronesse de Vos van Steenwijksingel KL Heerenveen Telefoon en fax (0513) info@hbv-heerenveen.nl

12

13 14 Wijziging huursituatie Soms vindt er een verandering plaats in uw woonsituatie. Lees hier kort meer informatie. Uitgebreide informatie kunt u nalezen op onze website. Inwoning Als er iemand bij u in komt wonen dan moet u dat doorgeven aan WoonFriesland. U doet dit via MijnWoonFriesland. Als huurder blijft u verantwoordelijk voor de woning wanneer u de huur opzegt. Als een inwonende vertrekt, geeft u dit als huurder schriftelijk door. De inwonende geeft de wijziging door bij de Gemeentelijke Basisadministratie. Medehuurderschap U bent medehuurder als u samen met de huurder het huurcontract heeft getekend. Bent u getrouwd met de huurder of bent u geregistreerd partner, dan bent u automatisch medehuurder en is ondertekening van het huurcontract niet nodig. Als medehuurder heeft u dezelfde rechten en plichten als de huurder. U bent bijvoorbeeld net als de hoofdhuurder verantwoordelijk voor de huurbetaling. Medehuurderschap aanvragen Wanneer u niet getrouwd bent of een geregistreerd partnerschap heeft dan is het aan de verhuurder om te bepalen of u in aanmerking komt voor medehuurderschap. Er zijn bepaalde voorwaarden waar een kandidaat-medehuurder aan moet voldoen om in aanmerking te kunnen komen voor medehuurderschap. Deze voorwaarden staan uitgebreid vermeld op onze website. Een verzoek tot medehuurderschap kunt u doorgeven via MijnWoonFriesland. Op onze website is verder duidelijk vermeld onder welke voorwaarden een verzoek tot medehuurderschap kan worden afgewezen door WoonFriesland. Ook vindt u daar informatie over hoe u medehuurderschap kunt stopzetten en wat te doen als u gaat scheiden of bent gescheiden.

14 15 Onderverhuur Onderverhuur zorgt ervoor dat de doorstroom van huurwoningen stopt. Het is niet toegestaan om zonder onze toestemming de door u gehuurde kamers, woning of bedrijfsruimten geheel of gedeeltelijk onder te verhuren en/of in gebruik te geven aan anderen. Meer informatie hierover vindt u op onze website. Overlijden Af en toe krijgt WoonFriesland de trieste boodschap dat een huurder overleden is. Voor familie en vrienden een verdrietige periode. Toch zullen er enkele praktische zaken geregeld moeten worden, waaronder het opzeggen van de huur of juist het voortzetten ervan. Kijk voor alle benodigde informatie op onze website. Niet tevreden? Wij doen altijd onze uiterste best voor u. Toch kan het gebeuren dat er iets mis gaat. We proberen dan altijd eerst samen tot een oplossing te komen via de klachtenprocedure van WoonFriesland. (Stap 1 en 2) Komen we er daarna toch samen niet uit, dan kunt u uw klacht indienen de Huurcommissie of de Klachtencommissie. Bij welke van de twee is afhankelijk van het type klacht. (Stap 3) Bent u het niet eens met de Huurcommissie of Klachtencommissie dan is de laatste stap die naar de rechter (Stap 4). Voor de actuele uitleg over de verschillende stappen verwijzen wij u naar onze website woonfriesland.nl.

15 16 Reparatie en onderhoud WoonFriesland onderhoudt haar woningen met regelmaat. Soms gaat er iets kapot in uw woning en moet het gerepareerd of verholpen worden. Hieronder kunt u lezen wat u hier zelf aan moet doen en wat WoonFriesland voor u doet. Wilt u meer informatie over: wie verantwoordelijk is voor welk onderhoud Onderhoud van A tot Z ; planmatig en dagelijks onderhoud; serviceabonnement; het winterklaar maken van uw woning; tips over het bijvullen of ontluchten van uw centrale verwarming, dan verwijzen wij u graag naar de brochure: Uw woning: onderhoud, techniek en veiligheid. Deze brochure zit ook in uw huurdersmap. Heeft u deze brochure niet meer? Log dan in op uw persoonlijke pagina via MijnWoonFriesland of neem telefonisch contact met ons Klant Service Centrum Altijd bereikbaar Soms gaat er iets kapot in uw woning. De ene keer moet het direct gerepareerd worden, zoals een ernstige lekkage of een verstopping. Soms kan het wel even wachten. U kunt in alle gevallen een beroep op ons doen. Wij staan dag en nacht voor u klaar. Heeft u een reparatieverzoek? Bel U kunt uw melding telefonisch doorgeven. Wij zijn op werkdagen van uur bereikbaar via Voor spoedeisende meldingen en reparaties zijn we op ditzelfde nummer 24 uur per dag, 7 dagen in de week bereikbaar. Samen verantwoordelijk Let op! Niet alle reparaties zijn voor onze rekening. Wij zijn samen met u verantwoordelijk voor het onderhoud van de woning. Wie wat moet doen, is wettelijk geregeld. Het staat allemaal in de brochure Uw woning: onderhoud, techniek en veiligheid. Achterin die brochure vindt u een het overzicht Onderhoud van A-Z.

16 17 Serviceabonnement Wilt u meer gemak? Dan kunt u een Serviceabonnement huurdersonderhoud nemen. Dit kost u een gering bedrag per maand. Wij voeren dan een aantal klussen voor u uit dat u eigenlijk zelf zou moeten doen. Met dit abonnement heeft u gelijk een glasverzekering, kunt u een beroep doen op de rioolontstoppingsdienst en wordt een groot deel van het onderhoud dat onder uw verantwoordelijkheid als huurder valt, uit handen genomen. Als u het Serviceabonnement niet afneemt, zult u al deze werkzaamheden zelf moeten (laten) verrichten en betalen. Ook als u het Serviceabonnement hebt, zijn er zaken waarvoor u zelf verantwoordelijk blijft. In de brochure Uw woning Onderhoud, techniek en veiligheid kunt u lezen voor welke werkzaamheden u zelf moet zorgen en welke door WoonFriesland worden gedaan. U kunt uw serviceabonnement schriftelijk opzeggen per de eerste van de maand. Er geldt een opzegtermijn van een maand. U kunt uw opzegging van het Serviceabonnement indienen via MijnWoonFriesland. Inbraakpreventie Ter voorkoming van inbraak is het zorgvuldig opbergen en beheren van uw sleutels een eerste vereiste. Doe in ieder geval geen label met uw adres en/of naam aan uw sleutels, want als u ze dan verliest, maakt u het kwaadwillende personen wel erg makkelijk. Sluit de woning altijd goed af wanneer u weggaat, niet alleen s nachts maar ook overdag. En laat geen ramen of deuren openstaan, zelfs geen bovenraampje. Bij eventuele vernieling door derden en schade ten gevolge van inbraak of een poging daartoe, moet u altijd aangifte doen bij de politie. Stuur een kopie van de aangifte naar WoonFriesland. De schade aan de woning wordt gerepareerd op kosten van WoonFriesland, tenzij de huurder of diens huisgenoten op enigerlei wijze aansprakelijk zijn, bijvoorbeeld door uitlokking of agressie. WoonFriesland wil goed wonen mogelijk maken voor al haar huurders. Hierbij is een veilige woning belangrijk. Tegen een geringe huurverhoging kunt u inbraakwerend hang- en sluitwerk op uw woning aan laten brengen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het aanbrengen van een veiligheidsslot op uw voordeur. Kijk op onze website en zoek op: Geriefsverbetering.

17 18 Schotelantennebeleid Wilt u een schotelantenne plaatsen? Wij hebben beleid voor het plaatsen van schotelantennes. In de digitale brochure Schotelantennes vindt u hierover meer informatie. Deze is te vinden op woonfriesland.nl Gas- en gevelkachels In sommige woningen dient als hoofd- of bijverwarming een gaskachel op het rookgasafvoerkanaal aangesloten te worden. De aanschaf en het aansluiten van de gaskachel dient u zelf uit te (laten) voeren. Wij raden u aan een gaskachel aan te schaffen bij een erkende installateur en deze ook door hem te laten plaatsen. Indien u een gaskachel overneemt van de vorige huurder dan dient deze aan te kunnen tonen dat de gaskachel de laatste twee jaar is onderhouden. Bij de overname wordt verplicht een driepartijenovereenkomst gesloten tussen u als nieuwe huurder, de vorige huurder en WoonFriesland. In deze overeenkomst staan de verplichtingen en verantwoordelijkheden voor aanschaf, installatie en onderhoud duidelijk omschreven. Vraag dus altijd naar het onderhoudsrapport. Voor meer informatie: zie de brochure Uw woning: onderhoud, techniek en veiligheid. Als WoonFriesland eigenaar is van de gas- of gevelkachel, verzorgt WoonFriesland het onderhoud van de gas- of gevelkachel. Of dit voor uw woning geldt, kunt u navragen bij een medewerker van het Klant Service Centrum. Geisers en boilers In sommige woningen dient door u als huurder zelf een geiser of boiler gehuurd te worden. U kunt daarvoor zelf contact opnemen met een nutsbedrijf bij u in de buurt. Of dit voor uw woning geldt, kunt u navragen bij een medewerker van het Klant Service Centrum. Een gehuurde geiser wordt door het nutsbedrijf onderhouden. Indien de geiser of boiler van WoonFriesland is, onderhouden wij deze. Kijk voor meer informatie op onze website of lees de brochure Uw woning, onderhoud, techniek en veiligheid.

18 19 Legionellavirus Meer informatie over wat WoonFriesland doet en wat u kunt doen tegen besmetting met het legionellavirus, vindt u in onze brochure Uw woning: onderhoud, techniek en veiligheid. Daarnaast kunt u ook de website rijksoverheid.nl raadplegen. Asbest Asbest is een bouwmateriaal dat bestaat uit microscopisch kleine vezels. Daardoor is het materiaal sterk, slijtvast, brandwerend en bestand tegen zuur. Asbest is echter geen onschuldig materiaal. De kleine vezeltjes kunnen, als ze vrijkomen schade veroorzaken aan de longen. Het is niet voor niets dat het sinds 1983 nauwelijks meer wordt toegepast. De verkoop, het gebruik, maar ook de bewerking door zagen, boren, schuren of slopen is sinds 1993 zelfs helemaal verboden. Er zijn veel regels over asbest en veiligheid. WoonFriesland wil de risico s van asbest zoveel mogelijk beperken en heeft haar woningbezit steekproefsgewijs onderzocht. Via onze website kunt u de brochure Informatie over Asbest in alle rust lezen. Daarnaast kunt u aanvullende informatie vinden op rijksoverheid.nl.

19 20 Verbouwen of aanpassing van uw huurwoning Uw woning is de plek waar u zich thuis voelt. Het liefst richt u de woning helemaal naar uw eigen smaak in. Misschien wilt u zelfs een kleine verbouwing doen. Of wilt u dat WoonFriesland meer gemak in uw woning aanbrengt. In sommige gevallen is een aanpassing van uw huurwoning nodig in verband met een ergonomische beperking. Er zijn drie manieren om uw woning aan te passen of te verbouwen: 1. U wilt zelf verbouwen in uw eigen huurwoning. Dit heet een Zelf Aangebrachte Voorziening (ZAV). Als huurder mag u veel wijzigingen aan uw woning aanbrengen. Veranderingen doorvoeren of verbeteringen aanbrengen in uw woning is een recht waar u gebruik van kunt maken. In sommige gevallen komt u in aanmerking voor een vergoeding van de kosten bij het einde van uw huurovereenkomst. Voordat u een ingrijpende wijziging wilt doorvoeren, vraagt u altijd schriftelijk toestemming aan WoonFriesland. Er wordt daarna contact met u opgenomen. Twijfelt u of u de wijziging officieel moet aanvragen of heeft u andere vragen dan kunt u contact opnemen met de medewerkers van het Klant Service Centrum. Het aanvraagformulier ZAV vindt u op onze website woonfriesland.nl. 2. U wilt dat WoonFriesland meer gemak in uw woning aanbrengt. Dit noemen we een geriefsverbetering. Hiervoor betaalt u een maandelijkse huurverhoging. U kunt hierbij denken aan het laten aanbrengen van een dakraam, een klokthermostaat, een vlizotrap of een buitenkraan of wasmachineaansluiting. De Prijslijst geriefsverbeteringen kunt u vinden op woonfriesland.nl. Voor meer informatie kunt u ook terecht bij een van de medewerkers van het Klant Service Centrum. 3. U wilt uw woning aanpassen in verband met een ergonomische beperking. Neem voor meer informatie contact op met de gemeente waar u staat ingeschreven in de gemeentelijke basisadministratie. In veel gevallen zult u terecht komen bij een zogenaamd WMO-loket. U dient hiervoor een aanvraag in bij het WMO-loket van uw gemeente. Kijk voor meer informatie op onze website. WoonFriesland heeft als uitgangspunt dat we een eventuele aanpassing van de woning in verband met ergonomische beperkingen zoveel mogelijk toestaan, zolang dit past binnen de kaders van ons beleid voor Zelf Aangebrachte Voorzieningen (ZAV). Meer informatie hierover vindt u op onze website woonfriesland.nl.

20 21 Uw Woonomgeving Wonen in een appartement Als u in een appartement woont moet u nog meer dan anders rekening houden met uw buren. Er wonen veel mensen op een relatief klein oppervlak. Voor het leggen van harde vloerbedekking (bijv. plavuizen, parket, laminaat) moeten bijzondere (isolerende) voorzieningen getroffen worden, zoals een geluiddempende ondervloer. Harde vloeren mogen niet zonder toestemming van de verhuurder worden gelegd. Het schoonmaken van trappenhuizen en dergelijke wordt alleen door ons verzorgd, als u daarvoor bijdraagt in de servicekosten. Of dit zo is, kunt u zien in de huurovereenkomst of op een huurspecificatie. In alle andere gevallen moet u samen met uw buren het schoonmaken zelf verzorgen. Wij raden u aan hiervoor een gezamenlijk schema op te stellen en dit zichtbaar in de hal op te hangen. Immers, het is voor u en uw gasten prettig binnenkomen in een nette hal. Een paar huisregels: Houd de algemene ruimtes zo schoon mogelijk. Gooi niets van het balkon (zeker geen etensresten, dit trekt ongedierte aan met alle gevolgen van dien). Vogels voeren vanaf uw balkon kan een behoorlijke ergernis opleveren bij uw benedenburen, zeker als er veel vogels op uw voer afkomen. Neem geen fietsen of brommers mee in het gebouw en plaats ze ook niet op de galerij. Stal ze in de berging of in de daarvoor bestemde fietsenrekken. Zet uw huisvuil niet op de galerij, maar breng het direct naar de vuilcontainers. Plaats geen obstakels (bijvoorbeeld bankjes of stoelen) op de galerij, zodat hulpdiensten altijd ongehinderd hun werk kunnen doen. Sluit de algemene toegangsdeuren goed af, zodat onbevoegden zich geen toegang kunnen verschaffen tot het gebouw. Huisdieren zijn leuk, maar zorg ervoor dat ze geen overlast veroorzaken bij uw medebewoners, dus houd uw hond aan de lijn en laat katten niet los in het gebouw. Neem reclame- en foldermateriaal mee naar uw woning en laat het niet beneden bij de brievenbussen liggen. Het staat slordig en is bovendien brandgevaarlijk. U dient zelf sneeuw te ruimen, tenzij u daarvoor bijdraagt in de servicekosten.

21 22 De laatste jaren heeft WoonFriesland in verband met inbraken of ander ongewenst bezoek de meeste portieken van haar flats afgesloten. Dit systeem werkt alleen als alle bewoners de toegangsdeuren steeds goed sluiten. Het gebeurt maar al te vaak dat mensen binnen worden gelaten die niet in de portiek thuis horen. Doe alleen open voor uw eigen bezoek. Laat dus niet iedereen binnen, ook niet als ze, via bijvoorbeeld de intercom, aangeven bij de buren te moeten zijn. Huren in Vereniging van Eigenaren Wanneer een woongebouw bestaat uit koop- en huurwoningen, dan zijn de eigenaren van de woningen verenigd in een Vereniging van Eigenaren (VvE). WoonFriesland is de eigenaar van uw huurwoning. Dit betekent dat WoonFriesland samen met andere eigenaren in het woongebouw overlegt in de Algemene Ledenvergadering van de VvE. De VvE is verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van het gebouw, de gemeenschappelijke ruimten en de installaties. Ook regelt de VvE de eventuele schoonmaak van algemene ruimtes, het glazen wassen en tuinonderhoud. De VvE mag ook leefregels of een huishoudelijk reglement opstellen. Als huurder ontvangt u hiervan een exemplaar bij de ondertekening van de huurovereenkomst. WoonFriesland behartigt de belangen van de huurders in de VvE. Wanneer er een bewonerscommissie in het woongebouw actief is, voert WoonFriesland overleg met de bewonerscommissie. Op deze manier kan de huurder ook zaken naar voren brengen in de Algemene Ledenvergadering. Bewonerscommissies Bewonerscommissies zijn een belangrijke spreekbuis van onze huurders. In de meeste gevallen overleggen we twee keer per jaar over de zaken in en om het wooncomplex of de buurt. Voor meer informatie over bewonerscommissies kunt u de volgende documenten raadplegen op woonfriesland.nl: Reglement Bewonerscommissies (digitale brochure) Overlegwet Samenwerkingsovereenkomst tussen WoonFriesland en Platform Huurders

22 23 De tuin: het visitekaartje van woning en buurt Tuinen zijn het visitekaartje van een straat, wijk of dorp en onze wijkconsulenten en buurtbeheerders zijn daar altijd alert op als ze in hun werkgebied op pad zijn. Dit betekent dat, als u een woning van ons huurt waar een tuin bij hoort, u verantwoordelijk bent voor het onderhoud daarvan. Er zijn natuurlijk veel variaties te bedenken als het gaat om een verzorgde tuin en uw creativiteit zal hierin een bepalende rol spelen. Op onze website is de digitale brochure De tuin: het visitekaartje van de woning en de buurt te raadplegen. Zo weet u precies wat wij verstaan onder een verzorgde tuin. Voor meer informatie over bomen zie ook onze brochure Uw woning: onderhoud, techniek en veiligheid. De kunst van het samenleven Als huurder wilt u goed wonen in een fijne woonomgeving. Uw woongenot wordt bepaald door de woning, de buurt waarin u woont en uw buurtgenoten. WoonFriesland heeft speciaal voor al haar huurders een digitale brochure gemaakt De kunst van het samenleven waarin onderwerpen worden besproken om het samen wonen in uw buurt en met uw buren zo prettig mogelijk te maken. Overlast Bij het bouwen van woningen of appartementsgebouwen wordt altijd de geldende normen gehanteerd ten aanzien van (geluids)isolatie. Hoe goed een woning of appartement ook geïsoleerd is, helemaal geluiddicht zal het nooit zijn. U zult dus af en toe horen dat u buren heeft. Vaak beseffen mensen niet dat de geluiden die zij maken, te horen zijn bij de buren. Daarom vragen wij u ook om bij een klacht hierover, dit eerst zelf met uw buren te bespreken. Als u hiervoor een geschikt moment kiest, dus niet wanneer u geïrriteerd of boos bent, blijkt vaak dat er in onderling overleg best iets af te spreken is. Bij ernstige (geluids) adviseren wij u de politie te bellen. Deze zal de betrokken bewoner eerst waarschuwen, maar bij herhaalde klachten kan de politie bijvoorbeeld de geluidsinstallatie in beslag nemen.

23 24 Overlastprocedure Als u regelmatig ernstige overlast ondervindt van uw buren en u kunt er samen niet uitkomen, dan kunt u contact opnemen met uw wijkconsulent of een van de medewerkers van het Klant Service Centrum. Er kan dan bemiddeld worden met als doel alsnog een oplossing te vinden. WoonFriesland werkt met een overlastprocedure waarmee we overlast stap voor stap aanpakken. Daarnaast kunt u de digitale brochure Overlastprocedure raadplegen via woonfriesland.nl. Als de overlast na nader onderzoek van WoonFriesland en in samenwerking met de klager en andere omwonenden ook na onze bemiddeling aanhoudt, kan WoonFriesland in het uiterste geval besluiten bij de kantonrechter een procedure te beginnen tot ontbinding van de huurovereenkomst en ontruiming van de woning. In zo n geval moet er sprake zijn van overlast die ernstig genoeg, langdurig en regelmatig is. Huuropzegging U dient de huur altijd schriftelijk en aangetekend op te zeggen. U kunt een huuropzeggingsformulier invullen via MijnWoonFriesland.nl. Door het formulier in te vullen op uw persoonlijke pagina via MijnWoonFriesland en de instructies te volgen weet u zeker dat u op een juiste wijze uw huur opzegt. De huuropzegging wordt dan meteen digitaal verzonden en deze hoeft u niet meer per post te versturen. Opzegtermijn Uw opzegtermijn is minimaal één maand. Dus wanneer u op 23 april uw woning leeg aan WoonFriesland wilt opleveren, moet u ervoor zorgen dat de schriftelijke huuropzegging uiterlijk 22 maart bij WoonFriesland is binnengekomen. De einddatum mag niet in het weekend of een feestdag vallen. U kunt de huur iedere dag opzeggen, de einddatum hoeft niet op de laatste dag van de maand te zijn. Op deze wijze kunt u dubbele kosten zoveel mogelijk beperken. U mag de huur maximaal 3 maanden van tevoren opzeggen. Ruim van tevoren opzeggen is handig bij eventuele overname van bepaalde goederen door een nieuwe huurder; de kans is dan groter dat er al een nieuwe huurder is die op uw overname-aanbod kan reageren.

24 25 Oplevering woning en inleveren sleutels Wanneer WoonFriesland de huuropzegging heeft ontvangen ontvangt u van ons een schriftelijke bevestiging. In deze bevestiging staat de definitieve einddatum van uw huurovereenkomst en dat is tevens de uiterlijke datum waarop u de sleutels moet inleveren. Bij deze bevestiging zit ook extra informatie waarin wordt omschreven hoe u de woning moet opleveren bij de einddatum. Deze informatie kunt u ook raadplegen via onze website. We verzoeken u om deze informatie goed door te lezen zodat u precies weet hoe u de woning moet opleveren. Dit voorkomt dat u voor onnodige kosten komt te staan. Uitzonderingen In een aantal gevallen zal het zo zijn dat WoonFriesland het noodzakelijk vindt om, voordat u de woning verlaat, een inspectie uit te voeren. Het gaat hierbij om onderstaande uitzonderingen: Er is sprake van: - Een WMO-aanpassing in de woning. - Uw woning wordt aangepast op het gebied van energieprestatie en de basisuitrusting - Een ZAV-aanpassing in de woning - Asbesthoudende materialen in de woning - De wijkconsulent heeft aangegeven dat er een opnameadviesgesprek plaats moet vinden - Het is ook altijd mogelijk dat u zelf aangeeft dat u graag een opnameadviesgesprek wilt. Als u uw huuropzegging via mijnwoonfriesland.nl invult dan worden bovenstaande onderwerpen ook behandeld. U weet dan aan het einde van de procedure of er wel of geen opnameadviesgesprek plaats vindt. U ontvangt altijd een schriftelijke bevestiging van de huuropzegging. Hierin wordt ook nog aangegeven of er wel of geen opnameadviesgesprek plaats vindt. Overname Roerende zaken (zoals tapijt, gordijnen) kunt u aan een volgende huurder overdragen; WoonFriesland is hierin geen partij. U ontvangt hiervoor bij de bevestiging van uw huuropzegging een overnameformulier. Als overname niet lukt, of er is geen nieuwe huurder bekend voor de einddatum, dan moet u de roerende zaken vóór de einddatum van de huur hebben verwijderd en afgevoerd. Als u als huidige huurder en de volgende

25 26 huurder overeenkomen om bepaalde roerende zaken over te nemen, dan moet u beide voor de einddatum het overnameformulier ondertekenen. Voor overname van geisers en/of gaskachels geldt een aparte regeling. Hierover ontvangt u meer informatie bij de bevestiging van de huuropzegging. Als uw woning in aanmerking komt voor aanpassingen met betrekking tot aanpassing van de energieprestatie en de basisuitrusting dan is het niet mogelijk om roerende zaken, zoals hierboven beschreven, ter overname aan te bieden. WoonFriesland moet dan werkzaamheden in de woning uitvoeren waarbij de woning geheel leeg moet zijn. Als uw woning verkocht wordt dan is het ook niet mogelijk om overname achter te laten in de woning. Alle roerende zaken dient u voor de einddatum van de huurovereenkomst te verwijderen. Nieuwe bewoner Zodra u de huur opzegt, zoekt WoonFriesland een nieuwe huurder. We sturen hem een brief, waarin wij de woning aanbieden. Veelal zal deze kandidaat-huurder contact met u opnemen, met het verzoek de woning van binnen te mogen bezichtigen. Vraagt u zo n bezoeker voor de zekerheid om de aanbiedingsbrief/mail van WoonFriesland te laten zien. Stel dat de kandidaat-huurder de woning niet neemt: in dat geval kunt u vrij snel opnieuw benaderd worden door een volgende kandidaat. Af en toe komt het voor dat de nieuwe bewoner nog niet bekend is, wanneer u uw woning verlaat. Wanneer u er bezwaar tegen heeft dat wij uw gegevens verstrekken aan de kandidaathuurder, dan verzoeken wij u dit tijdig aan ons door te geven. Meterstanden Neem de meterstanden op en meld uw verhuizing tijdig bij uw energie- en waterleveranciers en andere voorzieningen. De opzegging van uw contract voor gas en elektra en het aanvragen van een nieuw contract bij een energieleverancier doet u als huurder zelf. Wanneer u de meterstanden niet kunt aflezen, kunt u contact opnemen met ons Klant Service Centrum.

26 Bereikbaarheid WoonFriesland Regel en bekijk 24 uur per dag uw huurderszaken op uw persoonlijke pagina via MijnWoonFriesland. Op MijnWoonFriesland kunt u terecht voor al uw vragen en reparatieverzoeken is het mogelijk een afspraak en is het met mogelijk ons te een maken. afspraak met ons te maken. Postadres: postbus 91, 9000 AB GROU info@woonfriesland.nl Internet: Telefoon: bereikbaar op werkdagen tussen 8.30 en uur (ook bereikbaar buiten kantooruren voor spoedreparaties) jan 2017