HL Tabakologen.indd 1 21/09/ :18:48

Transcriptie

1 Uit Uit gerookt? HL Tabakologen.indd 1 21/09/ :18:48

2 Colofon Met dank aan de leden van de stuurgroep: 1. APB: Isabelle De Wulf 2. Cgg VAGA: Sofie Leemans 3. Cgg VBO: Gwen Maries 4. Cgg Waas en Dender: Cynthia De Man 5. Domus Medica: Rita Verrando 6. LOGO Brussel: Frieda Van Assche 7. LOGO Limburg: Francoise Roelandts 8. LOGO Oost Babant: Annick Hirschböck 9. STK: Suzanne Gabriëls 10. VIGeZ: Kathleen Massart 11. VNA: Griet Briels 12. VRGT: Ariane Lievens 13. VVSG: Veerle Cortebeeck 14. VWGC: Myriam Suetens 15. WGC De Central: Hilde Beckers 16. WGC De Vlier: Elke Stoppie VIGeZ, 2012 ISBN nummer HL Tabakologen.indd 2 21/09/ :18:58

3 inhoud 1. Inleiding 2. Het concept 3. Doelstellingen Uitgerookt? Strategisch doel 3.2. Operationele doelstellingen 3.3. Doelstellingen opgesplitst volgens ASE-model KOK 4. Taak als tabakoloog binnen het geheel van de methodiek Infomoment mogelijke deelnemers 4.2 Rookstopsessies 5. Samenwerking met huisartsen 6. Inhoudelijke invulling van de rookstopsessies: overzicht Rookstopsessie 1 1. Voor de eerste sessie 2. Inhoud van de eerste sessie 3. Na de eerste sessie Rookstopsessie 2 1. Voor de tweede sessie 2. Inhoud van de tweede sessie 3. Na de tweede sessie Rookstopsessie 3 1. Voor de derde sessie 2. Inhoud van de derde sessie 3. Na de derde sessie 2 HL Tabakologen.indd 3 21/09/ :19:04

4 3 HL Tabakologen.indd 4 21/09/ :19:12

5 Rookstopsessie 4 1. Voor de vierde sessie 2. Inhoud van de vierde sessie 3. Na de vierde sessie Rookstopsessie 5 1. Voor de vijfde sessie 2. Inhoud van de vijfde sessie 3. Na de vijfde sessie Rookstopsessie 6 1. Voor de zesde sessie 2. Inhoud van de zesde sessie 3. Na de zesde sessie Rookstopsessie 7 1. Voor de zevende sessie 2. Inhoud van de zevende sessie 3. Na de zevende sessie Rookstopsessie 8 1. Voor de achtste sessie 2. Inhoud van de achtste sessie 3. Na de achtste sessie 7. Bijlagen 36 4 HL Tabakologen.indd 5 21/09/ :19:20

6 Rookstopsessie 4 1. Voor de vierde sessie 2. Inhoud van de vierde sessie 3. Na de vierde sessie Rookstopsessie 5 1. Voor de vijfde sessie 2. Inhoud van de vijfde sessie 3. Na de vijfde sessie Rookstopsessie 6 1. Voor de zesde sessie 2. Inhoud van de zesde sessie 3. Na de zesde sessie Rookstopsessie 7 1. Voor de zevende sessie 2. Inhoud van de zevende sessie 3. Na de zevende sessie Rookstopsessie 8 1. Voor de achtste sessie 2. Inhoud van de achtste sessie 3. Na de achtste sessie 7. Bijlagen 33 5 HL Tabakologen.indd 6 21/09/ :19:28

7 1. Inleiding De sigaret neemt in het leven van mensen uit lagere economische groepen vaak een centrale plaats in. Mannen en vrouwen met een lagere opleiding, een lager inkomen en een lagere sociaal-economische status roken meer. Roken geldt echter als één van de meest bepalende factoren in de sociale ongelijkheid wat betreft gezondheid en vroegtijdig overlijden. Voor mensen in kansarmoede zijn er evenwel meer drempels dan voor de algemene bevolking om op zoek te gaan naar professionele hulp bij rookstop. Het gaat onder andere om sociale of financiële drempels en te hoge verwachtingen. Inzetten op rookstopbegeleiding voor deze doelgroep is dan ook de moeite waard. De Provinciale Dienst Gezondheid en Logo Limburg gingen daarom op zoek naar een mogelijke oplossing en startten in 2009 met het pilootproject Uitgerookt. Doel van dit project was een aangepaste rookstopbegeleiding in groep aanbieden voor mensen in armoede. Voor de uitwerking van Uitgerookt werd beroep gedaan op de expertise van de VRGT (Vlaamse Vereniging voor Respiratoire Gezondheidszorg en Tuberculosebestrijding) en de jarenlange ervaring van Vormingplus Limburg met deze doelgroep. Na een positieve evaluatie werd Uitgerookt door het Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie vzw (VIGeZ), verder aangepast tot een bruikbaar instrument voor rookstopbegeleiding voor mensen in armoede over heel Vlaanderen. In deze handleiding vindt u de nodige informatie om als vormingswerker de tussensessies te leiden en de rookstopsessies mee te ondersteunen samen met de tabakoloog. 6 HL Tabakologen.indd 7 21/09/ :19:35

8 2. Concept Uitgerookt? is een methodiek rond rookstopbegeleiding in groep voor mensen met een lagere sociale status. Het programma bevat acht rookstopsessies en acht tussensessies. Tijdens de tussensessies wordt er aandacht besteed aan een meer algemene gezondere levensstijl en verder gewerkt aan een stevig groepsgevoel. Gedurende vier maanden wordt er wekelijks een sessie georganiseerd waardoor er meer aandacht kan zijn voor sociale ondersteuning, dan in de reguliere rookstopprogramma s. Daardoor kunnen de deelnemers een ruimer sociaal netwerk uitbouwen en steunfiguren vinden die hen helpen om de aangeleerde gezonde en rookvrije levensstijl vol te houden, ook na beëindiging van het programma. Uitgerookt? probeert dus beter aan te sluiten bij de noden van de doelgroep, en door middel van een vaste wekelijkse structuur de continuïteit van de groepsbijeenkomsten te waarborgen en de kans op drop-out te verminderen. Om de motivatie van de deelnemers te verhogen en voldoende te kunnen aansluiten bij de leefwereld en vragen van de groep, worden de deelnemers ook actief betrokken in de samenstelling van het programma van de tussensessies. Om de continuïteit niet alleen in de tijd te garanderen maar ook in de begeleiding, werd ervoor gekozen om de sessies te laten begeleiden door een tabakoloog en een vormingswerker. De tabakoloog staat in voor de begeleiding van de rookstopsessies, bijgestaan door de vormingswerker. De tussensessies worden volledig begeleid door de vormingswerker. Deze laatste fungeert daardoor wekelijks als vertrouwensfiguur en aanspreekpunt voor de groep. Omdat het succes van dit project grotendeels staat of valt met de manier waarop de tabakoloog en de vormingsmedewerker begeleiden, is er voor beiden een vorming en uitgebreid draaiboek voorzien om hen zoveel mogelijk voor te bereiden op het werken met mensen in armoede. 7 HL Tabakologen.indd 8 21/09/ :19:43

9 3. Doelstellingen Uitgerookt? 3.1. Strategisch doel Rookstop in groep beter toegankelijk maken voor kansengroepen 3.2. Operationele doelstellingen Het bevorderen van een positieve attitude tegenover stoppen met roken Het bevorderen van sociale steun voor stoppen met roken Het bevorderen van de eigen effectiviteit om te stoppen met roken Het bevorderen van een gevoel van controle over het eigen leven Het bevorderen van mindere blootstelling aan passief roken van de naaste omgeving Het bevorderen van algemeen welzijn van de persoon en de naaste omgeving 3.3. Doelstellingen opgesplitst volgens ASE-model KOK Attitude: Het ontmoedigen van de perceptie van roken als één van de weinige pleziertjes in het leven Het ontmoedigen van roken als manier om met stress om te gaan Het bevorderen van de perceptie dat roken veel geld kost en dat men geld kan besparen door te stoppen Het benadrukken van andere voordelen van stoppen, zoals fris ruiken en meer zelfvertrouwen Sociale factoren: Het bevorderen van sociale steun bij stoppen Het tonen van succesvol voorbeeldgedrag van mensen in vergelijkbare omstandigheden Eigen effectiviteit: Het bevorderen van de perceptie dat men stoppen het best kan voorbereiden en plannen Het leren omgaan met rokers en de sociale druk als men stopt 8 HL Tabakologen.indd 9 21/09/ :19:50

10 4. Taakbeschrijving tabakoloog 4.1 Infomoment mogelijke deelnemers Ongeveer twee weken vóór de start van het groepsprogramma wordt een infosessie (1,5u) georganiseerd waarbij geïnteresseerden kunnen kennismaken met de tabakoloog en vormingswerker. Vervolgens wordt het programma verder toegelicht en krijgen de geïnteresseerden de kans om al in te schrijven. Deze sessie wordt geleid door de vormingsmedewerker in samenwerking met de tabakoloog. Agenda van het infomoment: Onderdeel Welkom Info roken - rookstop Voorstelling rookstopbegeleiding Uitgerookt Mogelijkheid tot het stellen van vragen Mogelijkheid tot inschrijven Taakverdeling Vormingswerker Tabakoloog Vormingswerker Vormingswerker en tabakoloog Vormingswerker 4.2 Rookstopsessies Als tabakoloog ben je enkel aanwezig op de rookstopsessies. De vormingswerker is steeds op de rookstop- en tussensessies aanwezig. week Sessie: RS: rookstop TS: tussensessie RS RS TS TS RS RS TS RS TS RS TS TS RS TS TS RS Vormingswerker aanwezig Tabakoloog aanwezig Omdat het voor deze doelgroep zeer belangrijk is om een vaste structuur te hebben is het belangrijk dat de opbouw van de rookstopsessie en tussensessie op dezelfde manier verloopt. Een ideale opbouw van een sessie: 30 : informeel babbelmoment : rookstopsessie of tussensessie 30 : informeel afsluiten met een tasje soep of een stuk fruit 9 HL Tabakologen.indd 10 21/09/ :19:58

11 5. Samenwerking huisartsen Binnen deze methodiek speelt de huisarts geen cruciale rol bij de werving van mogelijke kandidaten. Het is wel belangrijk dat de huisartsen uit de regio op de hoogte zijn dat de rookstopbegeleiding Uitgerookt? zal plaatsvinden en weten wat het project inhoudt. De organiserende instanties wordt gevraagd om deze taak op zich te nemen, hiervoor kunnen zij rekenen op ondersteuning van het Logo in de regio. Alle huisartsen die effectief patiënten hebben die deelnemen aan Uitgerookt?, worden na toestemming van hun patiënt op de hoogte gebracht van de deelname (taak tabakoloog). 10 HL Tabakologen.indd 11 21/09/ :20:05

12 6. Overzicht rookstopsessies Rookstopsessie 1: - Kennismaking met elkaar en bepalen van het rookprofiel - Passief roken Rookstopsessie 2: - Motivatie om te stoppen met roken (voor- en nadelenbalans) - Hulpmiddelen deel 1 - nicotinevervangers - inleiding - Hulpmiddelen deel 2 - medicatie Rookstopsessie 3: - Afkickverschijnselen en verslaving - Hulpmiddelen deel 2 - nicotinevervangers - Voorbereiding stopdag Rookstopsessie 4 - Maak je omgeving rookvrij - Aanduiden van een stopvriend - Info Tabak Stop - Belonen Rookstopsessie 5: - Gezondheidsnadelen bij stoppen met roken Rookstopsessie 6: - Gezondheidsvoordelen bij stoppen met roken Rookstopsessie 7: - Terugvalpreventie Rookstopsessie 8: - Terugvalpreventie 11 HL Tabakologen.indd 12 21/09/ :20:12

13 Rookstopsessie 1 Thema van de dag: Kennismaken met elkaar en bepalen van het rookprofiel Passief roken 1. Voorbereiding De vormingsmedewerker zorgt ervoor dat volgend materiaal beschikbaar is tijdens de eerste sessie: Per deelnemer: mapje om alle documenten te verzamelen afsprakenblad (zie bijlage 1) fiche rookprofiel (zie bijlage 3) verzameldoosje voor cartoonkaartjes cartoonkaartje: passief roken fiche huiswerkopdracht 1 (zie bijlage 4) potlood naamkaartje Indien de tabakoloog een COmeting wil uitvoeren bij de bepaling van het rookprofiel, dient deze een COmeter mee te brengen. Om het tijdsverloop van de sessies te kunnen respecteren is het noodzakelijk dat de sessies op tijd starten, ook als nog niet alle deelnemers aanwezig zijn. Het afgesproken einduur dient eveneens gerespecteerd te worden. Daarom is het de taak van de begeleiders om de deelnemers wél de kans te geven om hun ervaringen te delen, maar gelijktijdig ook te begrenzen zodat de sessies niet eindeloos uitlopen. Om de deelnemers de kans te geven om op een laagdrempelige manier contact te zoeken met de begeleiders is het nuttig dat de tabakoloog en vormingswerker minstens een half uur voor en na de sessie aanwezig zijn in het lokaal. 12 HL Tabakologen.indd 13 21/09/ :20:20

14 2. Inhoud sessie Welkom en inleiding (vormingswerker) Welkomstwoord: Welkom iedereen, Vandaag is het een speciale dag voor jullie. Iedereen heeft zich onlangs ingeschreven voor dit rookstopprogramma met als doel iets te veranderen aan zijn rookgedrag en mogelijk zelfs te werken naar een volledige rookstop. Dit was wellicht geen gemakkelijke beslissing en daarom wil ik jullie nu alvast feliciteren omdat jullie de moed hebben gehad om deze eerste stap naar een gezonder leven te zetten. In de komende 16 weken gaan we samenwerken en elkaar ondersteunen om ook de volgende stappen te zetten. Voorstelling begeleiders en de taakverdeling: Beide begeleiders stellen zichzelf kort voor. Vormingswerker: 16 weken lang gaan we samen op weg om te werken aan een gezondere levensstijl. Uitgerookt? gaat in de eerste plaats om stoppen met roken, maar daarnaast gaan we ook werken rond andere onderwerpen die te maken hebben met gezondheid en gezond leven. Daarom zitten er in het programma 8 rookstopsessies en 8 tussensessies. Ikzelf zal tijdens alle sessies aanwezig zijn, (naam tabakoloog) zal alleen tijdens de rookstopsessies aanwezig zijn. In de eerste tussensessie gaan we samen op zoek naar onderwerpen waar jullie graag rond willen werken zodat het programma aansluit bij jullie vragen en interesses. Aangezien ik elke sessie aanwezig ben, ben ik ook jullie contactpersoon. Dus als jullie buiten de sessies nog vragen of opmerkingen hebben mag je me hiervoor steeds contacteren. (spreek met de deelnemers af hoe en wanneer ze je kunnen bereiken) Indien de groep nog niet volzet is: Indien er nog verschillende vrije plaatsen zijn, maar de groep toch al opgestart is, is er de mogelijkheid om deelnemers tot de tweede sessie (week 2) toe te laten. In dit geval moet de vormingswerker dit duidelijk communiceren naar de deelnemers, zodat de veiligheid en vertrouwelijkheid in de groep gewaarborgd blijft. Overlopen programma Uitgerookt De vormingswerker legt de verschillende onderdelen van het programma kort uit. Hij benadrukt hierbij dat het doel van het project is om te komen tot een gezondere levensstijl en dat elke stap in die richting een goede stap is. Ook al stop je niet volledige met roken, een bewuste verandering in het rookgedrag kan ook een succeservaring zijn. 13 HL Tabakologen.indd 14 21/09/ :20:28

15 2.2 Omgangsregels Goede afspraken maken goede vrienden, dit geldt ook voor het werken in groep. Wat in de groep gezegd wordt, blijft ook in de groep Iedere stem telt en heeft het recht om gehoord te worden Respect tonen voor de anderen en jezelf Steun geven of vragen maakt ons sterker 2.3 Kennismaken met elkaar en met het rookgedrag De deelnemers gaan per twee zitten en gebruiken de kennismakingsfiche om meer van elkaar te weten te komen. De begeleiders begeleiden de groepjes en helpen waar nodig. Nadien stellen de deelnemers elkaar voor in de grote groep. Facultatief: als je opteert voor een CO-meting kan je die nu uitvoeren terwijl de andere deelnemers aan hun opdracht werken. Tijdens de voorstellingsronde kan de tabakoloog verder doorvragen en een rookprofiel opstellen Rookstopdag Dit is een rookstopprogramma, dus gaan we uiteraard ook proberen werken naar een rookstopdag. Dit is een dag die we samen afspreken. Vanaf die dag wordt er afgesproken om niet meer te roken. Op dit moment kan het misschien wel bedreigend overkomen als je eraan denkt om niet meer te roken. Dat is normaal. Daarom werken we ook in stapjes. Het is niet nodig dat je nu onmiddellijk stopt met roken, maar we gaan wel een rookstopdag afspreken om naartoe te werken. Deze rookstopdag ligt ergens tussen de derde en vierde sessie. We gaan nu samen eens kijken welke dag voor jullie als groep het meest geschikt lijkt. Zodra er overeenstemming is over de rookstopdatum, vult iedereen deze dag in op het afsprakenblad. Ook al willen we graag werken naar rookstop, toch is elke stap daar naartoe ook al een prestatie. Dus misschien zullen er wel mensen zijn die zich tegen de rookstopdatum nog niet klaar voelen om te stoppen met roken, maar wel succesvol verminderen met roken. Dit is ook al een prestatie op zich en zeker de moeite waard om te proberen. 14 HL Tabakologen.indd 15 21/09/ :20:35

16 2.3.2 Uitdelen eerste cartoonkaartje Alle deelnemers ontvangen het cartoonkaartje passief roken en het bewaardoosje. De tabakoloog licht verder toe wat passief roken is. Hiervoor kan eventueel gebruik gemaakt worden van de brochure passief roken van de VRGT oekje_lr.pdf 2.4 Huiswerkopdracht 1 De deelnemers krijgen een registratieformulier waarop ze 1 dag kunnen invullen wanneer en hoeveel sigaretten ze roken. Vervolgens kiezen ze van alle sigaretten die ze roken er 1 (of meerdere als ze kunnen) uit die ze niet meer zullen roken. Als dit voor sommige deelnemers een te moeilijke opdracht is, kan je hen ook vragen om 1 plaats uit te kiezen waar ze niet meer zullen roken. 2.5 Afsluitmoment De tabakoloog en vormingswerker vragen aan de deelnemers wie toestemming geeft om de huisarts op de hoogte te brengen van de deelname aan uitgerookt. Deze deelnemers vullen een toestemmingsformulier in. Tot slot krijgt iedereen nog een gezond hapje (stuk fruit, tas soep, ) en is er nog even tijd om na te praten. 3. Na de eerste sessie Als tabakoloog maak je per patiënt een individuele fiche op. Voor de patiënten die de toestemming gegeven hebben om de huisarts op de hoogte te brengen, maak je een brief op en bezorg je deze aan de betrokken huisarts. 15 HL Tabakologen.indd 16 21/09/ :20:43

17 Rookstopsessie 2 Thema van de dag: Motivatie om te stoppen met roken (voor- en nadelenbalans) Hulpmiddelen deel 1 medicatie Hulpmiddelen deel 2 nicotinevervangers - inleiding 1. Voor de tweede sessi Materiaal nodig voor deze sessie voor elke deelnemer: Voor nieuwe deelnemers het materiaal van de eerste sessie Werkblad voor- en nadelenbalans Hulpmiddelen Cartoonkaartje Huiswerkfiche 2 2. Inhoud van de tweede sessie 2.1 Welkom en inleiding Welkom iedereen, We zijn blij jullie terug te zien voor de tweede rookstopsessie! Vorige keer hebben jullie allemaal al een belangrijke eerste stap gezet daar mogen jullie al heel trots op zijn. Tabakoloog overloopt kort het programma van vandaag. Indien er nieuwe deelnemers zijn: De tabakoloog verwelkomt de nieuwe deelnemers en vraagt naar het rookprofiel. 2.2 Terugblik eerste sessie Rondje bij de deelnemers: Hoe is de vorige sessie meegevallen? Wat heb je er voor jezelf uit onthouden? Wat zijn je verwachtingen voor vandaag? Zit je nog met vragen over vorige sessie? 16 HL Tabakologen.indd 17 21/09/ :20:50

18 2.3 Bespreking huiswerkopdracht 1 Op het einde van de vorige sessie hebben we jullie gevraagd om eens een rookdagblad bij te houden en te kijken wanneer en hoeveel je rookt. Vervolgens werd je uitgenodigd om eens één of meerdere sigaretten te kiezen die je niet meer zou roken. Hoe was dit voor jullie? Wat heb je ondervonden? Wat ging goed? Wat liep moeilijk? (Indien er deelnemers zijn die gekozen hebben om 1 plaats uit te kiezen waar ze niet meer zullen roken, vraag je welke plaats ze gekozen hebben en hoe dat verlopen is). De tabakoloog overloopt de ervaringen van de deelnemers en zorgt ervoor dat iedereen aan de beurt kan komen. Sommige deelnemers zullen daarom wat begrensd moeten worden in hoeveel ze op welk moment kunnen inbrengen in de groep. 2.4 Voor- en nadelenbalans opmaken Aan de hand van een werkblad kunnen de deelnemers voor zichzelf een voor- en nadelenbalans opmaken. Het is de bedoeling dat dit een persoonlijke weergave is. Voor sommige mensen is dit een moeilijke opdracht. De tabakoloog en vormingswerker kunnen deze deelnemers op weg helpen om tot een persoonlijk werkinstrument te komen. 2.5 Hulpmiddelen bij het stoppen met roken Aandachtspunten: de deelnemers krijgen objectieve informatie deelnemers zijn ervan op de hoogte dat medicatie en NRT hulpmiddelen zijn en geen wondermiddelen indien deelnemers hiervan gebruik wensen te maken, dient dit steeds te gebeuren in overleg met de huisarts. Nicotinevervangers inleiding Omdat de deelnemers in staat zouden zijn om samen met de huisarts een juiste keuze te maken is het belangrijk dat zij nu al op de hoogte gebracht worden van de mogelijkheden van nicotinevervangers. In deze sessie is het nog niet noodzakelijk om alle informatie tot in detail te bespreken. Anders krijgen ze een te grote hoeveelheid aan info te verwerken. Medicatie Aan de hand van de bijlage, geef je informatie over de mogelijkheden van medicatie als hulpmiddel bij rookstop. Voor de deelnemers gebruik je de bijlage zonder prijsvermelding. 17 HL Tabakologen.indd 18 21/09/ :20:58

19 2.6 Uitdelen tweede cartoonkaartje Alle deelnemers ontvangen het cartoonkaartje voor- en nadelenbalans. 2.7 Huiswerkopdracht 2 Elke deelnemer kan via huiswerkfiche 2 voor zichzelf nagaan waarom hij/zij wil stoppen met roken. 3. Na de tweede sessie Voor nieuwe deelnemers maak je de individuele fiche op en breng je indien nodig de huisarts op de hoogte. 18 HL Tabakologen.indd 19 21/09/ :21:05

20 Rookstopsessie 3 Thema van de dag: Afkickverschijnselen en verslaving Hulpmiddelen deel 2 nicotinevervangers Voorbereiding stopdag 1. Voor de derde sessie materiaal nodig voor deze sessie voor elke deelnemer: Bijlage ontwenningsverschijnselen Bijlage terugbetaling van hulpmiddelen bij stoppen met roken Huiswerkfiche 3 Cartoonkaartje: ontwenningsverschijnselen Eventueel aan te vullen met een visueel aantrekkelijk pakket nicotinevervangers. 2. Inhoud van de derde sessie 2.1 Terugblik tweede sessie Rondje bij de deelnemers: Hoe is de vorige sessie meegevallen? Wat heb je er voor jezelf uit onthouden? Wat zijn je verwachtingen voor vandaag? Zit je nog met vragen omtrent over vorige sessie? Zijn er mensen minder gaan roken? Zijn er mensen naar de huisarts geweest om ondersteuningsmiddelen (NRT, medicatie, ) te vragen? 2.2 Bespreking huiswerkopdracht 2 Vorige keer hadden we afgesproken dat jullie op zoek zouden gaan naar wat jullie motiveert om te stoppen of te verminderen met roken. Hoe is dat gegaan? Wat heb je voor jezelf bedacht als motivatie? De tabakoloog let er zoals altijd op dat alle deelnemers evenveel tijd krijgen om hun ervaringen te delen. 19 HL Tabakologen.indd 20 21/09/ :21:13

21 2.3 Afkickverschijnselen Overzicht van afkickverschijnselen en tips om daarmee om te gaan. 2.4 Hulpmiddelen bij het stoppen met roken Herhaling van de belangrijkste informatie over NRT als ondersteuning bij rookstop. In de tweede rookstopsessie is hier al kort iets over verteld. Nu wordt er wat meer in detail een overzicht gegeven over de mogelijke ondersteuningsmiddelen. Indien mogelijk toon je ook visuele staaltjes van de producten. De verschillende merken op de rookstopmarkt komen op een evenredige manier aan bod. Naast NRT en medicatie kan hierbij ook een overzicht gegeven worden van andere tips en hulpmiddelen (bv.: relaxatie, sporten, ademhalingsoefeningen, gezond eten, water drinken, ) om met de nevenwerkingen van rookstop om te gaan. 2.5 Tegemoetkoming mutualiteiten hulpmiddelen rookstop Aan de hand van de bijlage voor de deelnemers, wordt er een overzicht gegeven van de terugbetalingsmogelijkheden van hulpmiddelen voor rookstop. 2.6 Uitdelen derde cartoonkaartje Alle deelnemers ontvangen het cartoonkaartje afkickverschijnselen 2.7 Voorbereiding op de stopdag In deze sessie gaan we ook eens verder kijken naar de rookstopdag die eraan komt. Met de deelnemers kan je stilstaan bij de volgende punten: Hoe kijk je naar de rookstopdag? Welk gevoel roept het bij je op als je aan deze dag denkt? Wat kan je helpen om deze dag door te komen? Wat verwacht je van deze dag? Omdat de rookstopdag een bijzonder moment is voor de deelnemers is het nuttig om extra steun en motivatie in te bouwen op deze dag. Enkele mogelijke methoden hiervoor zijn: Een sms je sturen naar de deelnemers op de rookstopdag. Een kaartje sturen indien de deelnemer per sms niet bereikt kan worden. 20 HL Tabakologen.indd 21 21/09/ :21:20

22 Belangrijk is wel dat dit eerst met de deelnemers besproken wordt en ze ook hun voorkeur kunnen uiten over hoe ze het liefst gecontacteerd willen worden. 2.8 Huiswerkopdracht 3 Elke deelnemer kan via huiswerkfiche 3 nagaan of zijn omgeving rookvrij is en kiest 1 of meerdere plaatsen uit waar hij/zij niet meer zal roken. 3. Na de derde sessie Gegevens over gebruik van hulpmiddelen noteren op de individuele fiches van de deelnemers. Met de vormingswerker concrete afspraken maken over het sms je of kaartje dat de deelnemers zullen ontvangen op de stopdatum. 21 HL Tabakologen.indd 22 21/09/ :21:28

23 Rookstopsessie 4 Thema van de dag: Maak je omgeving rookvrij Aanduiden van een stopvriend Info Tabak Stop Belonen 1. Voor de vierde sessie Materiaal nodig voor deze sessie voor elke deelnemer: Huiswerkfiche 4 Cartoonkaartje: vervang je sigaret Kaartje stopvriend Visitekaartje Tabak Stop 2. Inhoud van de vierde sessie 2.1 Welkom en inleiding Welkom iedereen. Vandaag is het een heel bijzondere sessie, aangezien we vorige week onze rookstopdag hadden. Ik ben dan ook zeer benieuwd om te horen hoe jullie die dag hebben ervaren. 2.2 Terugblik naar de stopdatum Stopdag van de groep was op... /. /. Het is belangrijk hier voldoende tijd en aandacht aan te besteden. Je kan in een kringgesprek voor alle deelnemers eens nagaan hoe ze de stopdag hebben ervaren en hen motiveren om vol te houden. Ook de deelnemers die minder zijn gaan roken verdienen de nodige aanmoediging! Wie is er die dag echt gestopt? Hoe heb je die dag ervaren? Hoe gaat het nu. dagen later? Wat voelt goed? Wat voelt niet goed? 22 HL Tabakologen.indd 23 21/09/ :21:35

24 Zijn er mensen gestopt en nadien hervallen? Wat was de reden voor herval? Benadrukken dat de poging op zich ook al veel moed vraagt en dat het bewonderenswaardig is dat ze dat toch al hebben gedaan. Nadien eventueel nieuwe stopdag bepalen. Wie is er niet gestopt maar wél nog geminderd met roken? Hoe lukt het minderen? Wat heb je nodig om verder te verminderen? Zie je jezelf op een dag stoppen met roken? Waar vind je zelf dat je nog ondersteuning nodig hebt om te kunnen stoppen? 2.3 Bespreking huiswerkopdracht 3 De huiswerkopdracht wordt in groep besproken en de deelnemers vertellen welke concrete initiatieven ze hebben ondernomen om hun omgeving rookvrij te maken. 2.4 Belonen De deelnemers hebben in huiswerkopdracht 3 al nagedacht over mogelijke beloningen bij rookstop. Er wordt nu verder ingegaan op deze beloningen en of ze hen reeds een beloning hebben gegund. Elke deelnemer schrijft voor zichzelf een beloning op na 10 dagen rookstop. Bij het plannen van een beloning zijn er twee dingen belangrijk: 1. het moet iets zijn dat ze zelf leuk vinden 2. situaties komen waar ze in de verleiding komen om te roken moeten vermeden worden. Enkele voorbeelden indien ze zelf geen beloning kunnen bedenken: Een ochtend uitslapen en daarna ontbijt op bed Een nieuw kledingstuk kopen Naar de kapper gaan voor een nieuwe look Met een vriend/vriendin iets leuks doen Een uitstapje maken met de kinderen Een bloemetje in huis halen Een afspraak met partner/kinderen maken dat zij voor één keer een vervelend klusje in het huishouden overnemen De deelnemers die dit wensen kunnen in de groep vertellen wat zij genoteerd hebben. 2.5 Het aanduiden van een stopvriend We vervangen onze oude vriend (= de sigaret) door een nieuwe stopvriend. De deelnemers nemen even de tijd om na te gaan bij wie ze terecht kunnen om te praten en bij wie ze ondersteuning kunnen vinden als ze het nodig hebben. Ze kunnen deze persoon vragen om hun stopvriend te worden en zijn of haar contactgegevens opschrijven op een kaartje. 23 HL Tabakologen.indd 24 21/09/ :21:43

25 2.6 Tabak Stop Info meegeven over Tabak Stop Vermelden dat dit een gratis nummer is. Visitekaartje van Tabak Stop meegeven 2.7 Uitdelen vierde cartoonkaartje Alle deelnemers ontvangen het cartoonkaartje beloningen 2.8 Huiswerkopdracht 4 De deelnemers nemen contact op met hun stopvriend om te vertellen dat zij deze persoon gekozen hebben als stopvriend. 3. Na de vierde sessie Individuele fiches van de deelnemers aanvullen 24 HL Tabakologen.indd 25 21/09/ :21:50

26 Rookstopsessie 5 Thema van de dag: Nadelen bij stoppen met roken 1. Voor de vijfde sessie Materiaal nodig voor deze sessie voor elke deelnemer: Huiswerkfiche 5 Cartoonkaartje: water drinken 2. Inhoud van de vijfde sessie 2.1 Terugblik sessie 4 en de voorbije weken Via een kringgesprek worden volgende vragen afgetoetst: Zijn de rokers die gestopt waren nog steeds gestopt? Ontwenningsverschijnselen? Wat zijn moeilijke momenten? Wat valt mee? Eventueel vastleggen van een nieuwe stopdatum Deelnemers die vorige sessie een nieuwe stopdatum hadden bepaald, is het gelukt? Moeilijkheden? 2.2 Bespreking huiswerkopdracht 4 Hebben de deelnemers hun stopvriend op de hoogte gebracht? Wat waren de reacties? Wat waren eventueel negatieve reacties? Waarom hebben ze dit eventueel niet gedaan? 25 HL Tabakologen.indd 26 21/09/ :21:58

27 2.3 Roken en stress Waarom rookt je bij stress? Positieve effecten Gewoontegedrag om met stress om te gaan Je ontvlucht de situatie, het geeft een gevoel van opluchting Je neemt tijd en pauze voor zichzelf, met iets wat je als aangenaam ervaart Het weg-roken van ontwenningsverschijnselen geeft opluchting Roken is een gevoel van beloning, troost, Negatieve effecten De hartslag versnelt en de bloeddruk stijgt door de nicotine Roken leert ons niet om op een andere manier met stress om te gaan. Het verhindert ons zelfs om op een ander manier met stress om te gaan. Lichamelijke weerstand daalt Verhoogde spanning door ontwenning De afhankelijkheid veroorzaakt meer stress Ontwenningsverschijnselen Hoe beter omgaan met stress? Herken stress bij jezelf Zoek alternatieve manieren om met stress om te gaan Ontspanning Ademhalingsoefeningen Warm bad Kruidenthee (kamille, valeriaan, sint-janswortel, ) Probeer eens tai chi, yoga, Vermijden van: nicotine, koffie, zwarte thee, cola, alcohol, Beweging, sport Door te sporten maak je endorfine aan en vergroot je de lichamelijke weerbaarheid. Ook als je niet intensief kan of wil sporten, kan je bewegen: Neem de trap in plaats van de lift Parkeer de auto wat verder Ga regelmatig wandelen, fietsen, zwemmen, 26 HL Tabakologen.indd 27 21/09/ :22:05

28 Voeding Vermijd suikerrijke voeding Nachtrust Ga tijdig slapen en zorg voor regelmaat in het slaapritme Ontwikkel een slaaproutine, een ritueel Bed = slaap Niet sporten, eten, werken, tv-kijken vlak voor het slapen Slaap niet overdag Introduceer piekertijd = 15 à 30 min per avond neem je een vast moment waarop je alle zorgen en piekergedachten laat opkomen. Op alle andere momenten buiten de piekertijd krijgen de piekergedachten geen tijd. Als er toch zorgen opkomen zeg je tegen jezelf nu niet, vanavond tijdens de piekertijd mogen jullie terugkomen 2.4 Stoppen met roken en gewicht Een aantal feiten: Als je stopt met roken: Ruikt en smaakt alles beter Vervang je het roken door eten Vertraagt je stofwisseling Valt je eetlustremmer (nicotine) weg Gaat je gewicht omhoog Geen nood: Maanden na je rookstop is je stofwisseling terug op het normale peil Na 1 jaar rookstop, bij dezelfde eet- en leefgewoontes is het gewicht = aan het gewicht van voor de rookstop + 1 kg Algemene tips: Beweeg voldoende (= minstens een half uur per dag) en eet gezond Let op je voeding: Eet veel groenten en fruit Beperk slechte vetten en ongezonde tussendoortjes Noteer eens wat je allemaal eet per dag (ook de tussendoortjes) Eet traag 27 HL Tabakologen.indd 28 21/09/ :22:12

29 Eet liever 6 kleine porties per dag i.p.v. 3 keer per dag Geniet! Eet ook de dingen die je graag eet! Wees niet te streng voor jezelf! Beloon jezelf dus af en toe. Drink veel water 2.5 Uitdelen vijfde cartoonkaartje Alle deelnemers ontvangen het cartoonkaartje water drinken 2.6 Huiswerkopdracht 5 De deelnemers noteren gedurende één dag wat ze eten en drinken. 3. Na de vijfde sessie Individuele fiches van de deelnemers aanvullen 28 HL Tabakologen.indd 29 21/09/ :22:20

30 Rookstopsessie 6 Thema van de dag: Gezondheidsvoordelen bij stoppen met roken 1. Voor de zesde sessie Materiaal nodig voor deze sessie voor elke deelnemer: Huiswerkfiche 6 Deelnemersbijlage: de directe voordelen van stoppen met roken Cartoonkaartje: extra zuurstof Extra materiaal: Spel met 16 kaartjes: de directe voordelen van stoppen met roken (4 deelnemersexemplaren en 1 exemplaar in luxe-uitvoering als voorbeeld) 2. Inhoud van de zesde sessie 2.1 Terugblik voorbije weken In een kringgesprek kunnen de deelnemers hun ervaringen van de laatste weken vertellen. Je kan je hiervoor baseren op volgende vragen: Zijn de rokers die gestopt waren nog steeds gestopt? Ontwenningsverschijnselen? Wat is zijn moeilijke momenten? Wat valt mee? Eventueel vastleggen van een nieuwe stopdatum Deelnemers die vorige sessie een nieuwe stopdatum hadden bepaald, is het gelukt? Moeilijkheden? 2.2 Bespreking huiswerkopdracht 5 Vorige sessie werd gevraagd om één dag op te schrijven wat je eet of drinkt. We gaan nu eens bekijken wat je hebt opgeschreven. 29 HL Tabakologen.indd 30 21/09/ :22:27

31 2.3 De directe voordelen van stoppen met roken De deelnemers worden in een drietal groepjes opgesplitst. Elke groep ontvangt 8 kaartjes met een tijdstip op. Deze plaatsen ze in oplopende volgorde: 20 min, 24 uur, 48 uur, 72 uur, 2-12 weken, 1 jaar, 10 jaar en 15 jaar. Dan krijgt elke groep 8 kaartjes met daarop een voordeel van stoppen met roken. De tabakoloog leest ook de tekst voor die op het kaartje staat. Elke groep probeert het juiste tijdstip aan het juiste voordeel te koppelen. Daarna worden de juiste antwoorden gegeven. Alle deelnemers krijgen de juiste oplossing in de deelnemersbijlage. 2.4 Uitdelen zesde cartoonkaartje Alle deelnemers ontvangen het cartoonkaartje extra zuurstof. 2.5 Huiswerkopdracht 6 Als huiswerkopdracht mogen jullie allemaal eens nadenken over situaties waarbij je mogelijks terug (of vaker) naar de sigaret zou grijpen. Dit noemen we de risicosituaties. 3. Na de zesde sessie Individuele fiches van de deelnemers aanvullen 30 HL Tabakologen.indd 31 21/09/ :22:35

32 Rookstopsessie 7 Thema van de dag: Terugvalpreventie 1. Voor de zevende sessie Materiaal nodig voor deze sessie voor elke deelnemer: huiswerkfiche 7 cartoonkaartje: praat erover 2. Inhoud van de zevende sessie 2.1 Terugblik naar de voorbije weken De deelnemers krijgen de tijd en ruimte om hun ervaringen van de laatste weken te delen. Je kan je hiervoor baseren op volgende vragen: Zijn de rokers die gestopt waren nog steeds gestopt? Ontwenningsverschijnselen? Wat is zijn moeilijke momenten? Wat valt mee? Eventueel vastleggen van een nieuwe stopdatum Deelnemers die vorige sessie een nieuwe stopdatum hadden bepaald, is het gelukt? Moeilijkheden? 2.2 Bespreking huiswerkopdracht 6 Vorige sessie werd gevraagd om eens na te denken over risicosituaties. Nu gaan we eens bekijken wat jullie hebben opgeschreven en nadenken over hoe je met deze gevaarlijke situaties kan omgaan. 2.3 Omgaan met uitglijders en terugval Stoppen met roken is de eerste stap maar nu komt het volhouden. Dit zal veel inspanning vragen. 31 HL Tabakologen.indd 32 21/09/ :22:42

33 Vorige sessies hebben de deelnemers vooral zelfcontrolemaatregelen geleerd. In de toekomst zullen er zich zeker nog onverwachte situaties voordoen waar ze niet altijd op voorbereid zijn. Deelnemers moeten zich daar bewust van zijn en daar op voorhand leren over nadenken. Verschil tussen uitglijder en terugval: Uitglijder: het eenmalig terug roken van een sigaret Terugval: gedurende langere termijn in de fout gaan Een terugval begint steeds met een uitglijder Belangrijkste uitgangspunten bij een uitglijder en terugval zijn: Uitglijders en terugval komen voor Uitglijders en terugval zijn leersituaties Weten dat ze zelf terug controle kunnen krijgen en kunnen stoppen met gebruik 2.4 Oefening: omgaan met uitglijders en terugval Bij voorkeur maak je voor deze oefening gebruik van een voorbeeld van een uitglijder of terugval dat vanuit de deelnemers zelf komt. Indien er geen bruikbare voorbeelden voor handen zijn, kan je gebruik maken van de casus (bijlage). Het voorbeeld of de casus wordt aan de groep voorgesteld. Indien mogelijk kan je dit op een bord of flip-over noteren zodat het visueel overzichtelijk blijft voor de deelnemers. 2.5 Huiswerkopdracht 7 Stoppen met roken vraagt veel moed en doorzettingsvermogen. Nu jullie al zo ver zitten in het rookstopproces is het tijd om eens goed na te denken over wat voor jullie de mooiste beloning is voor het volhouden van de rookstop of rookvermindering. Je kan hiervoor je creativiteit aanspreken en foto s, tekeningen, prenten, gebruiken. Bijvoorbeeld: één van de vorige deelnemers had een foto van haar kleindochter op haar huiswerkblad gekleefd omdat ze het leuk vond dat de haren van haar oma nu niet meer naar sigaretten ruiken. 3. Na de zevende sessie Individuele fiches aanvullen 32 HL Tabakologen.indd 33 21/09/ :22:50

34 Rookstopsessie 8 1. Inhoud van de achtste sessie 1.1 Welkom en inleiding 1.2 Terugblik voorbije weken Vandaag is de laatste sessies. We hebben de afgelopen 16 weken samen een heel traject afgelegd waar jullie heel trots op mogen zijn. Sommigen zijn gestopt met roken, sommigen zijn verminderd met roken en iedereen heeft de moeite gedaan om gedurende 4 maand tijd en energie te steken in onze groep. Ik wil jullie daarvoor dan ook enorm bedanken! Tips voor het kringgesprek: Hoe heb je de afgelopen 16 weken ervaren? Wat heeft je geholpen? Wat niet? Zijn er dingen die je zijn bijgebleven? Zijn er dingen die je hebt gemist? Hoe kijk je naar de tijd na Uitgerookt? 1.3 Bespreking huiswerkopdracht 7 Elke deelnemer vertelt wat voor hem/haar risicosituaties kunnen zijn en hoe hij deze situaties kan aanpakken. 1.4 Financiële beloning Elke deelnemer ontvangt een invulblad (bijlage ). Als voorbeeld neem je de situatie van één van de deelnemers en je toont voor hoe dit blad kan ingevuld worden. In sommige groepen zal het lukken om na dit voorbeeld elke deelnemer voor zichzelf het blad te laten invullen, in andere groepen zal je voor alle deelnemers die dit wensen het samen moeten doen. 1.5 Het opstellen van een noodplan Maak hiervoor gebruik van de risicosituatie van de deelnemer (zie huiswerkopdracht 6) 33 HL Tabakologen.indd 34 21/09/ :22:57

35 Het is belangrijk dat elke deelnemer weet dat het ook hem/haar kan overkomen. De deelnemers vertellen hun risicosituatie en proberen zelf al een oplossing te formuleren hoe ze hier in de toekomst zullen mee omgaan. Daarna kunnen de andere deelnemers nog aanvullen met andere oplossingen. Zeker niet onbelangrijk om ook aan te halen dat anderen kunnen helpen. Eventueel een nieuwe stopvriend of bijkomende stopvriend. Mogelijkheid Tabak Stop nog even aanhalen. 1.6 Afsluiting van uitgerookt Het is voor de deelnemers een hele prestatie dat ze zestien weken lang hebben deelgenomen aan dit project. De inspanningen die ze geleverd hebben, verdienen dan ook een beloning. Om het geheel een feestelijk tintje te geven kan in deze laatste sessie een feestje voorzien worden met gezonde hapjes en/of drankjes. Het is voor de deelnemers ook leuk om bij het afscheid een kaartje te krijgen van de tabakoloog en vormingswerker. Op dit kaartje kan de tabakoloog een motiverende boodschap schrijven. De andere deelnemers kunnen ook het kaartje handtekenen zodat iedereen nog een leuk aandenken heeft aan de groep. 2. Na de achtste sessie Individuele fiches van de deelnemers aanvullen. Voor elke deelnemer een brief voor de huisarts opsturen met een kort verslag over de resultaten van de deelname aan Uitgerookt?. Voorbeeld in bijlage. 34 HL Tabakologen.indd 35 21/09/ :23:05

36 35 HL Tabakologen.indd 36 21/09/ :23:12

37 Bijlage De bijlagen bij de rookstopsessies kan je downloaden via Inschrijvingsformulier Naam deelnemer: Adres: Telefoonnummer: adres: Geeft toestemming om gecontacteerd te worden tijdens het rookstopprogramma*: Per telefoon* Per sms* Schriftelijk* (*aanduiden wat past) Naam huisarts: Adres: Telefoonnummer: adres: Geeft toestemming om de huisarts in te lichten over de deelname aan Uitgerookt? * Geeft GEEN toestemming om de huisarts in te lichten over de deelname aan Uitgerookt? * (*aanduiden wat past) Datum: Handtekening deelnemer, 36 HL Tabakologen.indd 37 21/09/ :23:20

38 Inschrijvingsformulier Voor de deelnemers kan het krijgen van een SMS-berichtje of een telefoontje een belangrijke stap zijn om de 16 sessies vol te houden. Niet iedereen heeft evenveel nood aan een telefoon of een sms, hou rekening met de persoonlijke voorkeur van de deelnemers. Mensen die telefonisch niet bereikbaar zijn, kan je ook een kaartje sturen. Spreek heel goed af met de deelnemers waar hun voorkeur naartoe gaat. Telefonisch contact: Een telefoon maakt het contact persoonlijker. Bij voorkeur neem je met alle deelnemers op de volgende momenten contact. - voor de eerste sessie - bij afwezigheid op een sessie Contact via sms Aan te raden is om op de volgende momenten een sms te sturen naar alle deelnemers. Onderstaande berichten zijn enkel voorbeelden, je kan er natuurlijk zelf een persoonlijke boodschap van maken. Tussen de 1e en 2e rookstopsessie Fijn dat je er de 1e keer was! We zien je graag terug volgende (dag invullen) Tussen de 2e en 3e rookstopsessie Als je medicatie wil gebruiken, vergeet niet naar je huisarts te gaan Op de stopdatum Vandaag stop jij met roken samen met de anderen van Uitgerookt?. We wensen je heel veel succes. Bij moeilijke momenten: Door te komen naar de groep werk je aan je gezondheid! Doe zo verder! 37 HL Tabakologen.indd 38 21/09/ :23:27

39 Niet Vergeten Je bent ingeschreven voor het Uitgerookt? rookstopprogramma! Datum: Tijdstip: Plaats: Tot dan,, en, Vormingswerker Tabakoloog 38 HL Tabakologen.indd 39 21/09/ :23:35

40 Overzicht inschrijvingen Naam Adres Telefoon Huisarts HL Tabakologen.indd 40 21/09/ :23:42

41 Wanneer komen we samen? Sessie Dag Datum Rookstopsessie 1 Rookstopsessie 2 Tussensessie 1 Tussensessie 2 Rookstopsessie 3 Rookstopsessie 4 Tussensessie 3 Rookstopsessie 5 Tussensessie 4 Rookstopsessie 6 Tussensessie 5 Tussensessie 6 Rookstopsessie 7 Tussensessie 7 Tussensessie 8 Rookstopsessie 8 40 HL Tabakologen.indd 41 21/09/ :23:50

42 Aanwezigheidslijst Naam deelnemer RS1 RS2 TS1 TS2 RS3 RS4 TS3 RS5 TS4 RS6 TS5 TS6 RS7 TS7 TS8 RS HL Tabakologen.indd 42 21/09/ :23:58

43 Overzicht farmacologische hulpmiddelen mét prijsvermelding Als je stopt met roken, kan je last krijgen van ontwenningsverschijnselen. - De eerste 3 dagen zijn de moeilijkste. - Na deze drie dagen gaat het van dag, van week tot maand gemakkelijker. En alles is verdwenen na 3 maanden. Er bestaan middelen die je kunnen helpen bij het stoppen met roken. A. Nicotinevervangers Hiervoor heb je geen doktersvoorschrift nodig! Maar liefst te gebruiken na advies van je dokter. 1. Kauwgom Hoe nemen? 1 kauwgom om de 1 à 2 uur maximaal 24 stuks per dag. Kauwgom gebruiken volgens de kauw- en parkeertechniek: - kauwen op de gum gedurende ongeveer 10 minuten - daarna de kauwgom in de mond parkeren tussen wang en tandvlees én er niet op kauwen! - na 20 minuten kan je er opnieuw een 10 minuutjes op kauwen 42 HL Tabakologen.indd 43 21/09/ :24:05

44 Opgelet! Zure dranken en koffie zorgen voor een minder goede opname van de nicotine uit de kauwgom! Nicorette Classic 105 x 2 mg 21, x 4 mg 26,50 Nicorette Freshmint 30 x 2 mg 7,40 Nicorette Fruit 105 x 2 mg 21, x 4 mg 26,50 Nicorette Mint 105 x 4 mg 26,50 Nicotinell Cool Mint 36 x 2 mg 7,10 Nicotinell Fruit 96 x 2 mg 19,77 96 x 4 mg 25,34 43 HL Tabakologen.indd 44 21/09/ :24:13

45 2. Pleisters Hoe gebruiken? Elke ochtend onmiddellijk na het ontwaken aanbrengen op een niet behaarde plaats vb bovenarm en bil de nicotine komt vrij na 2 uur. Er bestaan pleisters voor 24 uur of voor 16 uur. Om zoveel mogelijk slaapproblemen te voorkomen, raden we aan om de pleister niet s nachts te gebruiken. Nicorette 14 x 5 mg/16u 39,50 14 x 10 mg/16u 39,50 14 x 15 mg/16u 39,50 Nicotinell 21 x 7mg/24u 50,03 21 x 14 mg/24u 56,23 7 x 21 mg/24u 24,84 21 x 21 mg/24u 61,26 Niquitin clear 14 x 7 mg/24u 39,64 14 x 14 mg/24u 39,64 21 x 14 mg/24u 51,54 14 x 21 mg/24u 39,64 21 x 21 mg/24u 51,54 44 HL Tabakologen.indd 45 21/09/ :24:20

46 3. Zuigtablet Hoe gebruiken? 1 tot 2 per uur zeker 9 dagen gebruiken niet drinken tijdens het zuigen op de tablet Niquitin Classic 72 x 2 mg 24,95 Niquitin Mint 72 x 4 mg 24,95 Niquitin minilozenge 20 x 1,5 mg 8,45 60 x 1,5 mg 21,45 20 x 4 mg 8,45 60 x 4 mg 21,45 45 HL Tabakologen.indd 46 21/09/ :24:28

47 4. Tablet voor onder de tong Hoe gebruiken? 1 tot 2 per uur max. 40 tabletten/dag onder de tong plaatsen niet drinken tijdens het zuigen op de tablet Nicorette microtabs Classic 100 x 2 mg 23,99 Nicorette microtabs Lemon 30 x 2 mg 9, x 2 mg 23,99 46 HL Tabakologen.indd 47 21/09/ :24:36

48 5. Inhaler De inhaler is een soort pijpje waar je een nicotinecapsule in klikt. Vanaf het moment dat de capsule in het pijpje zit, zal de nicotine maximaal 3 uur aanwezig zijn. mondstuk patroon Hoe gebruiken? Minstens 6 capsules per dag gebruiken Max. 16 capsules Gebruiken bij een temperatuur van meer dan 15 C Nicorette inhaler 42 x 10 mg 30,00 47 HL Tabakologen.indd 48 21/09/ :24:43

49 B. Medicatie Medicatie kan je enkel gebruiken op doktersvoorschrift! 1. Zyban Hoe nemen? Je begint met Zyban 10 dagen voor je stopt met roken Je neemt Zyban 7 weken Je kan last krijgen van: - hoofdpijn - een droge mond - misselijkheid Publieksprijs Prijs patiënt Startverpakking 30 x 150 mg 42,20 42,20 Vervolg verpakking 100 x 150 mg 96,85 Kan onder bepaalde voorwaarden terugbetaald worden 48 HL Tabakologen.indd 49 21/09/ :24:51

50 2. Champix Hoe nemen? Je begint met Champix 10 dagen voor je stopt met roken Je neemt Champix maximaal 3 maanden Je kan last krijgen van: - hoofdpijn - misselijkheid - nare dromen Publieksprijs Prijs patiënt Startverpakking 11 x 0,5 mg 49,95 49, x 1 mg 10 weken verpakking 140 x 1 mg 196,86 13,70 8 weken verpakking 112 x 1 mg 161,73 13,70 2 weken verpakking 28 x 1 mg 54,72 54,72 4 weken verpakking 56 x 1 mg 89,00 89,00 Toedieningsvormen en prijzen volgens het online Gecommentarieerd Geneesmiddelenrepertorium van het Belgisch Centrum voor Farmacotherapeutische Informatie, geraadpleegd het laatst op 23 juli HL Tabakologen.indd 50 21/09/ :24:58

51 Overzicht farmacologische hulpmiddelen zonder prijsvermelding Als je stopt met roken, kan je last krijgen van ontwenningsverschijnselen. - De eerste 3 dagen zijn de moeilijkste. - Na deze drie dagen gaat het van dag, van week tot maand gemakkelijker. En alles is verdwenen na 3 maanden. Er bestaan middelen die je kunnen helpen bij het stoppen met roken. C. Nicotinevervangers Hiervoor heb je geen doktersvoorschrift nodig! Maar liefst te gebruiken na advies van je dokter. 6. Kauwgom Hoe nemen? 1 kauwgom om de 1 à 2 uur maximaal 24 stuks per dag. Kauwgom gebruiken volgens de kauw en parkeertechniek: - kauwen op de gum gedurende ongeveer 10 minuten - daarna de kauwgom in de mond parkeren tussen wang en tandvlees én er niet op kauwen! - na 20 minuten kan je er opnieuw een 10 minuutjes op kauwen 50 HL Tabakologen.indd 51 21/09/ :25:06

52 Opgelet! Zure dranken en koffie zorgen voor een minder goede opname van de nicotine uit de kauwgom! Nicorette Classic 105 x 2 mg 105 x 4 mg Nicorette Freshmint Nicorette Fruit 30 x 2 mg 105 x 2 mg 105 x 4 mg Nicorette Mint 105 x 4 mg Nicotinell Cool Mint Nicotinell Fruit 36 x 2 mg 96 x 2 mg 96 x 4 mg 51 HL Tabakologen.indd 52 21/09/ :25:14

53 7. Pleisters Hoe gebruiken? Elke ochtend onmiddellijk na het ontwaken aanbrengen op een niet behaarde plaats vb bovenarm en bil de nicotine komt vrij na 2 uur. Er bestaan pleisters voor 24 uur of voor 16 uur. Om zoveel mogelijk slaapproblemen te voorkomen, raden we aan om de pleister niet s nachts te gebruiken. Nicorette 14 x 5 mg/16u 14 x 10 mg/16u 14 x 15 mg/16u Nicotinell 21 x 7mg/24u 21 x 14 mg/24u 7 x 21 mg/24u 21 x 21 mg/24u Niquitin clear 14 x 7 mg/24u 14 x 14 mg/24u 21 x 14 mg/24u 14 x 21 mg/24u 21 x 21 mg/24u 52 HL Tabakologen.indd 53 21/09/ :25:21

54 8. Zuigtablet Hoe gebruiken? 1 tot 2 per uur zeker 9 dagen gebruiken niet drinken tijdens het zuigen op de tablet Niquitin Classic Niquitin Mint 72 x 2 mg 72 x 4 mg Niquitin minilozenge 20 x 1,5 mg 60 x 1,5 mg 20 x 4 mg 60 x 4 mg 53 HL Tabakologen.indd 54 21/09/ :25:29

55 9. Tablet voor onder de tong Hoe gebruiken? 1 tot 2 per uur max. 40 tabletten/dag onder de tong plaatsen niet drinken tijdens het zuigen op de tablet Nicorette microtabs Classic 100 x 2 mg Nicorette microtabs Lemon 30 x 2 mg 100 x 2 mg 54 HL Tabakologen.indd 55 21/09/ :25:37

56 10. Inhaler De inhaler is een soort pijpje waar je een nicotinecapsule in klikt. Vanaf het moment dat de capsule in het pijpje zit, zal de nicotine maximaal 3 uur aanwezig zijn. mondstuk patroon Hoe gebruiken? Minstens 6 capsules per dag gebruiken Max. 16 capsules Gebruiken bij een temperatuur van meer dan 15 C Nicorette inhaler 42 x 10 mg 55 HL Tabakologen.indd 56 21/09/ :25:45

57 D. Medicatie Medicatie kan je enkel gebruiken op doktersvoorschrift! 1. Zyban Hoe nemen? Je begint met Zyban 10 dagen voor je stopt met roken Je neemt Zyban 7 weken Je kan last krijgen van: - hoofdpijn - een droge mond - misselijkheid Startverpakking 30 x 150 mg Vervolg verpakking 100 x 150 mg 56 HL Tabakologen.indd 57 21/09/ :25:52

58 2. Champix Hoe nemen? Je begint met Champix 10 dagen voor je stopt met roken Je neemt Champix maximaal 3 maanden Je kan last krijgen van: - hoofdpijn - misselijkheid - nare dromen Startverpakking 11 x 0,5 mg + 14 x 1 mg 10 weken verpakking 140 x 1 mg 8 weken verpakking 112 x 1 mg 2 weken verpakking 28 x 1 mg 4 weken verpakking 56 x 1 mg Toedieningsvormen en prijzen volgens het online Gecommentarieerd Geneesmiddelenrepertorium van het Belgisch Centrum voor Farmacotherapeutische Informatie, geraadpleegd het laatst op 23 juli HL Tabakologen.indd 58 21/09/ :26:00

59 58 HL Tabakologen.indd 59 21/09/ :26:08

60 Uit Uit gerookt? HL Tabakologen.indd 60 21/09/ :26:24