WELKOM Angst bij kinderen HET SAMEN BUNDELEN VAN KRACHTEN EN ERVARINGEN

Transcriptie

1 WELKOM Angst bij kinderen HET SAMEN BUNDELEN VAN KRACHTEN EN ERVARINGEN

2 Gezondheidscentrum GCM Initiatiefnemer Fysiotherapie Keijsers Start februari 2010 GCM GCM Centrale ligging Modern geoutilleerd met alle faciliteiten Multidisciplinaire eerstelijns zorg Momenteel 16 zelfstandige zorgverleners Zorg voor patiënt centraal Samenwerkingsafspraken

3

4 Uitgebreide Zorgverlening onder 1 dak Raadhuisplein CV Munstergeleen Tel Fysio & Manuele therapie Bloedafname Orbis Kinderfysio-& Kinderergotherapie Thuiszorg Logopedie Opvoedpraktijk Ergotherapie Verloskundigen Dietetiek Mondzorg Podotherapie Yoga Orthopedische schoentechniek Psychologische, psychosociale, psychiatrische en psychotherapeutische hulpverlening Dramatherapie

5 AGENDA 1) WELKOM (Gezondheidscentrum) 2) INLEIDING (Opvoedpraktijk JONG) 3) WAT IS ANGST? (Opvoedpraktijk JONG) 4) AANPAK VAN ANGST (1)(Opvoedpraktijk JONG) 5) PAUZE 6) AANPAK VAN ANGST (2)(EIGEN WIJS) 7) AANPAK VAN ANGST (3)(CESSIO) 8) VRAGEN/AFSLUITING (Opvoedpraktijk JONG)

6 ANGST HEEFT ALTIJD GROTE OGEN ANGST STAAT OP, OP HET OGENBLIK DAT DE STEUN VAN EEN TEKORT ONTBREEKT ANGST IS EEN VERLIES VAN REALITEIT

7 INLEIDING ZORGEN KLEINE KINDEREN/GROTE ANGSTEN DIVERSE PRAKTIJKERVARINGEN Kinderen/jeugdigen met: - angst voor falen en/of kritiek - angst voor onbekende(n)vreemde(n) situaties - angst voor medische zaken - angst voor gevaar en/of de dood - angst voor kleine verwondingen/kleine dieren - andere diverse angsten (slapen, eten, school e.d.)

8 ERVARINGEN VAN ANDEREN -> angststoornissen meest vaak voor: 10-20% van jeugd tot 18 jaar (2-3 kk per klas); -> angstklachten komen 2 keer zoveel voor bij meisjes dan bij jongens; -> bij geen behandeling: kans op angst/depressie op volwassen leeftijd; -> onderzoeken wijzen uit dat veel kinderen met klachten geen hulp krijgen;

9 WAT IS ANGST? Angst = Een fysiologische toestand gekenmerkt door lichamelijke, cognitieve, emotionele en gedragscomponenten. Angst: Kent verschillende gradaties: - mild: ongemak, onrust, bezorgd, - extreem: paniekstoornis, gegeneraliseerde angststoornis.

10 Angst = Ingewikkelde reactie op een waargenomen dreiging Angst = Nodig om te overleven (vechten, vluchten, verstijven, aanpakken) Angst = alarminstallatie

11 Vrees en angst zijn heel normaal in een kinderleven Variërend van mild tot verpletterend/extreem Angststoornis moet voldoen aan criteria (DSM IV-TR) Angst zit wel degelijk in de familie (erfelijk bepaald kinderen van ouders met angststoornis zijn7 keer vatbaarder)

12 Oorzaken: - Biologische (fysieke) kwetsbaarheid - Ontstaan door ingrijpende gebeurtenis (trauma) - Aangeleerde angst - Strijd tegen ervaringen

13 Comorbiditeit: -> Aanwezigheid van meerdere aandoeningen -> Angst kan samenvallen met: Adhd Autisme Leerproblemen Depressie Oppositioneel opstandige gedragsstoornis en andere leer/gedrag/ontwikkelingsproblemen

14 Normale angst: - Angst hoeft niet altijd afwijkend te zijn - Teken van normale aanpassing van organisme - Angst prepareert organisme op mogelijk gevaar - Ook vaak in minder extreme omstandigheden

15 ANGST AANPAKKEN CENTRALE VRAAG: HOE KUNNEN WIJ NU EEN KIND/JEUGDIGE/VOLWASSENE/OUDER MET ANGST HELPEN?

16 ANGST AANPAKKEN PREVENTIEF OBSERVEREN/SIGNALEREN BESPREKEN ONDERZOEKEN BEGELEIDEN/BEHANDELEN: VRIENDEN-PROGRAMMA

17 ANGST AANPAKKEN Het VRIENDEN-programma: - Cognitief gedragstherapeutisch protocollair programma; - Behandelen van angst en depressie bij kk (4-11 jaar) en jeugdigen (12-16 jaar); - Leert: angstsignalen te herkennen en vaardigheden om met angsten om te gaan en aan te pakken; - Opbouw: 12 sessies (10 bijeenkomsten 2 terugkom) 2-4 ouderbijeenkomsten; - Informatie:

18 DOELEN: - Helpt bij aanleren van vaardigheden en technieken om angst aan te pakken; - Woord VRIENDEN helpt om het geleerde te onthouden (elke letter = vaardigheid) - Ons lichaam is onze VRIEND; - Belangrijk om onze eigen VRIEND te zijn en jezelf te belonen; - Belangrijk om VRIENDEN te maken, sociale steun; - VRIENDEN kunnen helpen moeilijke situaties aan te pakken.

19 HET THEORETISCH MODEL IS GERICHT OP: -> LEER- EN GEDRAGSPROCESSEN, -> GEDACHTEN /DENKPROCESSEN, -> LICHAMELIJKE REACTIES/PROCESSEN.

20 BENADERINGSWIJZEN LEREN: Manco s in probleemoplossende vaardigheden Gebrek aan positieve coping vaardigheden Negatieve sociale leerervaringen Onbedoelde beloningen voor vermijdingsgedrag Gebrek aan positieve rolmodellen Trauma (conditionering) Gebrek aan aandacht voor dapper gedrag Terugtrekken van anderen Gebrek aan plezier beleven

21 LEREN-vaardigheden: Probleemoplossende vaardigheden Coping-vaardigheden Geleidelijke blootstelling aan angst Benoemen van beloningen Benoemen van positieve rolmodellen Steun van leeftijdsgenoten Benoemen van plezierige gebeurtenissen

22 DENKPROCESSEN: Negatief tegen/in jezelf praten Onrealistische zelfbeoordelingen Perfectionistische normen Neiging om angstige situaties bedreigend te interpreteren Negatieve kijk op zichzelf, de wereld, toekomst Doemdenken Hulpeloosheid, hopeloosheid

23 DENKPROCESSEN-vaardigheden: Herkennen van gedachten die men tegen zichzelf zegt Op een positieve manier tegen zichzelf praten Technieken om negatieve gedachten uit te dagen Zichzelf belonen Verwachten dat er goede dingen zullen gebeuren Evaluatie van doelgericht gedrag in termen van gedeeltelijk succes

24 LICHAMELIJK: Zweterige handpalmen Versnelde hartslag Vlinders in de buik Kortademig etc Met lichamelijke reacties reageren op nieuwe situaties Verstoorde lichaamsprocessen Veranderingen in arousal (activatie in centrale en autonome zenuwstelsel) agressief, huilerig

25 LICHAMELIJKE-vaardigheden: Bewustzijn van lichaamstaal Ademhalingsoefeningen Ontspanningsoefeningen Ondernemen van activiteiten waar men zich goed bij voelt

26 Het VRIENDENPROGRAMMA -Een preventie en behandelprogramma als mogelijkheid om veel leed en maatschappelijke kosten te voorkomen, maar vooral en boven alles een waardevolle bijdrage levert aan de ontwikkeling van ieder kind, of het nou angstklachten heeft of niet. Ieder kind kan er baat bij hebben: men leert diverse levensvaardigheden.

27 Ervaringen WEES ALTIJD EEN BEETJE BANG, ZODAT JE NOOIT ERG BANG HOEFT TE ZIJN Vragen? PAUZE

28 Dramatherapie Iedereen ervaart in zijn leven angst. Ook ik. Oefening: Heb jij dat ook?

29 Wat is Dramatherapie? Kinderen spelen! In (toneel)spel kunnen kinderen hun gedrag en emoties uiten. Oefenen en experimenteren met gedrag. Spel, fantasie en doen alsof bieden veiligheid.

30 Casus Petra Petra, 6 jaar. Angstig en weinig basisvertrouwen door verwaarlozing

31 De werking van dramatherapie Dramatherapie Doelen De angstoproepende situatie of object vormgeven in - Angst verminderen spel (exposure). Blootstellen en herhalen. Binnen het spel de angst tastbaar maken door -Controle ervaren vormgeven in een symbool. Spelen met de angst -Zelfvertrouwen vergroten Oefenen en experimenteren met nieuw gedrag door - Gedragsalternatieven het uitspelen van de angstige situatie vergroten Superheld spelen - Zelfvertrouwen vergroten -Controle ervaren Contact maken in samenspel -Sociale vaardigheden verbeteren - Angst verminderen Ontdekken en ervaren van eigen kwaliteiten en - Zelfvertrouwen vergroten succeservaringen opdoen -Positieve cognities verbeteren Binnen veilige omgeving van spel gevoelens, -Ordenen en verwerken gedachten en wensen uiten van gevoelens en gedachten

32 Voor wie? Kinderen in de leeftijd van 6 t/m 18 jaar (Faal)angst Weinig zelfvertrouwen Onvoldoende weerbaarheid Moeite met aangaan of onderhouden van contacten Moeite met uiten van emoties

33 Aanbod Individuele therapie Groepstherapie in Gezondheidscentrum Groepstherapie op locatie. Bijvoorbeeld (SBO) school

34 Vragen? Woensdagmiddag van aanwezig in Gezondheidscentrum Munstergeleen

35 Cessio geeft: Rots & Water

36 Waarom Rots & Water? Aanpak pestgedrag. Sociale omgang naar elkaar verbeteren. Innerlijke rust creëren, om bewuste keuzes te maken. Het ondersteunen/ ontwikkelen van kwaliteiten/vaardigheden om binnen deze maatschappij te kunnen functioneren. Het vergroten van zelfbewustwording en lichaamsbewustwording. Het verhogen van de fysieke en mentale weerbaarheid.

37 Doel: Kinderen bewust maken van hun kwaliteiten en dus bewust maken van hun: Houding Uitstraling Stemgebruik

38 Vier onderdelen van de training 1. Fysieke weerbaarheid: - Voelen waar je kracht zit - Weten hoe sterk je bent - Om kunnen gaan met je eigen kracht 2. Mentale kracht: - Doorzetten als het moeilijk wordt - Doen wat je te doen staat - Gaan voor je dromen en idealen

39 3. Sociale kracht: - Weten waar je grens ligt en die van anderen - Betekenis hebben voor vrienden - Vrienden aan durven spreken op gedrag, betekenis hebben voor een groep 4. Verbale kracht: - Zeggen wat je zeggen hebt - Je stem kunnen gebruiken, zodat er naar je geluisterd wordt

40 Rots & Water betekent: Rots: Betekent naar binnen gekeerd en je niks aantrekken van de ander. Weten waar je voor staat en dat ook doen. Water: Betekent naar buiten gericht en samenwerken met andere mensen. Soepel in de stroom van het leven meegaan.

41 Inhoud van de lessen: Starten met kort (kring)gesprek. Over naar de kern. De kern opent altijd met ritueel, dit is de Rots & Water groet. Vervolg oefeningen waar je een lichamelijke inspanning moet leveren. Afsluiting doormiddel van (kring)gesprek/schriftelijk opdrachten. Eindigen rituele Rots & Water groet.

42 Voor wie? Jongens en meisjes in de leeftijd van 6 t/m 18 jaar. (Faal)angst / weinig weerbaar. Moeite hebben in het uiten van emoties. Negatief zelfbeeld. Gespannenheid. Moeilijk contact maken/onderhouden met leeftijdsgenootjes/volwassenen. Schoolklassen of groepen waarbij: Groepscohesie ontbreekt Weinig onderling respect Geen vertrouwen en/of gepest wordt. De training kan zowel individueel als in groepsverband gegeven worden.

43 Vragen?

44 EINDE

45 SLOTWOORD VRAGEN, AFSLUITING, DANK voor jullie komst.