Koning Albert II-laan 35 bus Brussel T F

Transcriptie

1 Zorginspectie Koning Albert II-laan 35 bus Brussel T F /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Voorzieningen voor personen met een handicap ambulante en residentiële sector Financiële inspectieronde /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 18 oktober 2016 pagina 1 van 24

2 Inhoud Managementsamenvatting Situering Groepsindeling Besluiten inspectieverslagen Analyse jaarrekeningen Besluiten financiële rapportering Financiële gezondheid beheersinstanties Besluiten financiële gezondheid Financiële analyse Balans Resultatenrekening Ratio s Liquiditeit Solvabiliteit Cashflow Andere ratio s Sectorspecifieke inspectievaststellingen Gelieerde entiteiten Financiering infrastructuur Samenvatting Besluiten financiële rapportering Financiële gezondheid Sectorspecifieke inspectievaststellingen pagina 2 van 24

3 Managementsamenvatting In 2014 en 2015 was er een eerste financiële inspectieronde over de boekjaren 2013, 2012 en 2011 bij alle 246 beheersinstanties van ambulante en residentiële voorzieningen voor personen met een handicap. Deze nota is een referentiepunt vóór de start van de zorgvernieuwing en de daaraan gekoppelde persoonsvolgende financiering in de gehandicaptenzorg. In de analyse worden de beheersinstanties ingedeeld in 3 groepen: uitsluitend ambulant, uitsluitend residentieel en gemengd. Inzake de financiële gezondheid en het oordeel over de jaarrekening zijn er geen fundamentele verschillen tussen de totale groep en de 3 groepen afzonderlijk. 92% van de 246 beheersinstanties heeft geen financiële moeilijkheden. 68% van de jaarrekeningen kan als behoorlijk uitgangspunt aangenomen worden bij de verdere dossierbehandeling binnen de Vlaamse overheid. Maar bij 30% is het besluit over de jaarrekening met de nodige omzichtigheid of niet kan gebruiken. De redenen hiervoor zijn voornamelijk boekhoudkundig van aard maar hebben soms ook betrekking op niet-reële of niet-doelmatige kosten. Deze vaststellingen kunnen de reservebepaling, de balansverhoudingen en de financiële ratio s beïnvloeden. De inspecteurs oordeelden bij 13% dat het besluit van de Vlaamse Regering van 13 januari 2006 niet nageleefd wordt, onder andere omwille van het rekeningstelsel en foutieve rubricering. Hierbij stellen we vast dat de ambulante groep oververtegenwoordigd is. Dit hangt hoogstwaarschijnlijk samen met de beperktere schaalgrootte van deze beheersinstanties. Het voeren van de boekhouding is vaak een beperkt deel van de functie-inhoud van medewerkers waardoor zij vaak minder vertrouwd zijn met de wettelijke vereisten. Tijdens 9 inspecties kon, meestal omwille van ontbrekende bewijsstukken, niet aangetoond worden dat alle overheidsmiddelen besteed werden conform het doelmatigheidsprincipe. Daarnaast waren er tijdens 4 inspecties ernstige aanwijzingen dat niet alle overheidsmiddelen besteed werden conform het doelmatigheidsprincipe omdat er aan gelieerde entiteiten goedgunstige voordelen verleend werden die niet binnen het gesubsidieerd doel konden gekaderd worden. Voor de analyse van de jaarrekeningen werd er een selectie gemaakt uit de 246 beheersinstanties om de representativiteit voor de sector te verhogen. Zo werden beheersinstanties met aanzienlijke nevenactiviteiten bijvoorbeeld niet weerhouden, omdat de resultaten van deze nevenactiviteiten ook in de jaarrekeningen zijn opgenomen. Uit de jaarrekeningenanalyse van de 156 beheersinstanties, representatief voor de sector van personen met een handicap, bleek dat de schaalgrootte van de beheersinstanties met zuiver ambulante dienstverlening het kleinst is en het grootst bij beheersinstanties die zowel over ambulante als residentiële dienstverlening beschikken. De bezittingen van de ambulante en gemengde groep groeien sterker dan bij de residentiële groep. De aard en de samenstelling van de activa en passiva en van de bedrijfsopbrengsten en - kosten zijn voor de residentiële en gemengde groep gelijkaardig. Door de sterk verschillende werking investeert de ambulante groep minder in materieel vaste activa, maar over de 3 jaren heen nemen deze materieel vaste activa meer toe dan bij de 2 andere groepen. De ambulante groep heeft in verhouding meer korte termijn vorderingen en schulden omdat bij sommige beheersinstanties de subsidiesaldi ten onrechte op de balans geboekt blijven en omdat vorderingen met betrekking tot VIPA-dossiers lager of afwezig zijn. Er zijn verhoudingsgewijs wel meer geldbeleggingen en liquide middelen bij de ambulante groep. Tijdens 39 inspecties werd vastgesteld dat er belegd wordt in producten zonder kapitaalgarantie vastgesteld. Het eigen vermogen verminderd met de kapitaalsubsidies is bij de 3 groepen gelijkaardig. Bij de ambulante groep zijn verhoudingsgewijs de omzet en de personeelskosten hoger. De rubriek Lidgeld, schenkingen, legaten en subsidies is bij de ambulante groep kleiner dan de personeelskosten, bij de 2 andere groepen zijn deze 2 rubrieken van dezelfde grootorde. Op groepsniveau is er steeds een beperkte totale winst. De winstmarge is pagina 3 van 24

4 het grootst bij de ambulante groep, maar enkel bij de gemengde groep is de totale winst toegenomen in Omdat bij sommige beheersinstanties de voorzieningen voor risico s en kosten of een deel ervan als bestemde fondsen moeten beschouwd worden, zijn het eigen vermogen en het resultaat van het boekjaar ondergewaardeerd. Voor de 3 groepen zijn de liquiditeits-, solvabiliteits- en rentabiliteitsratio s goed en geven deze over de 3 boekjaren heen een stabiele financiële situatie weer. Er zijn geen opvallende verschillen tussen de 3 groepen. Alleen heeft de ambulante groep in verhouding tot het eigen vermogen, verminderd met de kapitaalsubsidies, opmerkelijk meer financiële middelen omdat de 2 andere groepen meer investeren in materieel vaste activa. Deze financiële middelen zijn aanzienlijk toegenomen bij alle groepen. Bij 39 van de 246 beheersinstanties werden er beleggingen zonder kapitaalgarantie vastgesteld. 110 van de 246 VAPH-beheersinstanties zijn op één of andere manier gelieerd aan andere rechtspersonen. Financiële stromen tussen de verschillende rechtspersonen dragen bij tot een ondoorzichtige financiële structuur. Tijdens 17 inspecties bleek dat het doel van deze verbonden entiteiten fondsenwerving of het ontvangen van giften en legaten is. Uitzonderlijk kennen de VAPH-beheersinstanties aan deze rechtspersonen goedgunstige voordelen toe. De hybride financiering van gebouwen die een aantal beheersinstanties hanteren, gebeurt gedeeltelijk met privékapitaal van bewoners of familieleden. De manier waarop dit gebeurt, houdt risico s in zowel voor de Vlaamse overheid terughuur van met subsidies verworven gebouwen als voor de gebruiker ongelijke toegang tot zorg wanneer (morele) druk ontstaat om mee in het project te stappen. De rechten en plichten van de zorgvrager/aandeelhouder lopen echter sterk uiteen in de onderzochte constructies. pagina 4 van 24

5 1 SITUERING In 2014 en was er een eerste financiële inspectieronde bij alle beheersinstanties van ambulante en residentiële voorzieningen voor personen met een handicap. Deze voorzieningen worden uitgebaat door 233 verenigingen zonder winstoogmerk, 1 private stichting en 12 beheersinstanties van openbare aard (lokale en regionale besturen of daarmee gelieerde entiteiten). Tijdens deze financiële inspectie beoordeelt de inspecteur of de beheersinstantie financieel gezond is met het oog op continuïteit van de dienstverlening. Tevens doet de inspecteur een inschatting over het hanteren van de jaarrekening om de aanwending van de subsidies na te gaan. Hierbij wordt aangestipt dat Zorginspectie niet dezelfde of evenwaardige controlewerkzaamheden uitvoert als een bedrijfsrevisor. De commissaris oordeelt over het getrouw beeld van de jaarrekening. De financieel inspecteur van Zorginspectie oordeelt of de subsidiërende entiteit op basis van de jaarrekening de subsidies correct kan berekenen en voldoende inzicht kan hebben waaraan deze subsidies besteed werden. De inspectieronde betrof de boekjaren 2013, 2012 en In 2012 werden de eerste VAPH-voorzieningen omgevormd tot een multifunctioneel centrum. Deze nota is een referentiepunt vóór de start van deze zorgvernieuwing en de daaraan gekoppelde persoonsvolgende financiering in de gehandicaptenzorg. 2 GROEPSINDELING 2.1 BESLUITEN INSPECTIEVERSLAGEN De sector Zorg bestaat uit 2 takken: de ambulante sector en de residentiële sector. De ambulante voorzieningen omvatten verschillende woonvormen (begeleid, beschermd, geïntegreerd en zelfstandig), thuisbegeleiding, diensten ondersteuningsplan en diensten inclusieve ondersteuning. De residentiële sector bestaat uit internaten, semi-internaten, observatiecentra, tehuizen werkenden en nietwerkenden, nursing, tehuizen kortverblijf en dagcentra. 1 beheersinstantie kan uitsluitend actief zijn in de ambulante of residentiële sector met 1 of meer voorzieningen, maar kan ook werkzaam zijn in de beide sectoren. Om de eventuele invloed van de specifieke financiering van de diverse zorgvormen beter in kaart te brengen, worden de besluiten van de 246 inspectieverslagen ingedeeld in 3 groepen: uitsluitend ambulant, uitsluitend residentieel en gemengd. De groepsindeling is gebaseerd op de activiteit(en) die de beheersinstantie in oktober 2014 had. In de delen 3 en 4.1 worden de besluiten van deze inspectieverslagen toegelicht. groep aantal % AMBULANT 46 19% RESIDENTIEEL % GEMENGD 99 40% TOTAAL % 1 3 vzw s die ook een algemeen ziekenhuis beheren, werden pas in 2016 geïnspecteerd. Deze 3 inspecties hadden hierdoor betrekking op de boekjaren 2014, 2013 en 2012 en niet de boekjaren 2013, 2012 en 2011 zoals bij de overige 243 beheersinstanties. 2 Toestand oktober beheersinstantie werd niet geïnspecteerd omdat deze pas werd opgericht in september pagina 5 van 24

6 2.2 ANALYSE JAARREKENINGEN De ambulante en residentiële werking hebben elk een eigen kostenstructuur en financiering. Om de financiële toestand van de sector Zorg te onderzoeken wordt bij de jaarrekeninganalyse dezelfde groepsindeling gehanteerd: uitsluitend ambulant, uitsluitend residentieel en gemengd. Bij de jaarrekeninganalyse wordt er echter naar gestreefd om de indeling in deze 3 groepen zo zuiver mogelijk te houden. Een beheersinstantie die tijdens de periode wisselde van groep, bijvoorbeeld van residentieel naar gemengd, wordt daarom niet opgenomen in de analyse. Om die reden worden ook beheersinstanties die nog andere activiteiten buiten de sector Zorg hebben, niet opgenomen in de jaarrekeninganalyse omdat het effect van de andere activiteiten moeilijk in te schatten is. Deze andere activiteiten kunnen bijvoorbeeld gesubsidieerd worden door het VAPH (bv. multidisciplinair team, revalidatiecentrum, vrije tijdsorganisatie) of door een andere overheid (bv. ziekenhuis, ouderenvoorziening, school, beschutte werkplaats, dienstenchequebedrijf, ). Met activiteiten die slechts een zeer beperkte invloed hebben op de totaliteit van de beheersinstantie wordt er echter geen rekening gehouden, zodat de beheersinstantie om die reden niet wordt uitgesloten voor verder onderzoek. Dit zijn bijvoorbeeld projecten, convenanten en PAB. De sector Zorg is ook een sector in beweging. In 2012 werden bijvoorbeeld de eerste VAPH-voorzieningen omgevormd tot een multifunctioneel centrum. Alle beheersinstanties van de residentiële sector werden geïnspecteerd maar opdat de nota een referentiepunt vóór de start van deze zorgvernieuwing kan zijn, worden de multifunctionele centra niet opgenomen in de jaarrekeninganalyse. Daarnaast was er ook een wijziging ingevolge het pleegzorgdecreet. Sinds 1 januari 2014 worden de pleegzorgdiensten binnen de Vlaamse overheid enkel nog gesubsidieerd door het agentschap Jongerenwelzijn. Kind en Gezin en VAPH financieren deze diensten niet meer. Opdat deze nota ook nuttig zou zijn om de financiële toestand te vergelijken na de volledige uitrol van de nieuwe zorgvormen, worden de beheersinstanties met diensten plaatsing in gezinnen ook niet opgenomen in de analyse. Bij een overname van een andere rechtspersoon of een fusie in de beschouwde periode wordt de beheersinstantie eveneens niet opgenomen in de jaarrekeninganalyse. Rekening houdend met bovenstaande uitsluitingsgronden op basis van de activiteit blijven er 181 te analyseren jaarrekeningen over. groep uitgesloten voor jaarrekeninganalyse o.b.v. activiteit te analyseren jaarrekeningen aantal % AMBULANT % RESIDENTIEEL % GEMENGD % TOTAAL % pagina 6 van 24

7 Opdat de statistische analyse van de jaarrekeningen betrouwbaar en representatief zou zijn, is het voor een sectoranalyse essentieel dat de diversiteit aan activiteiten van de beheersinstanties beperkt is. Daarom wordt er rekening gehouden met de uitsluitingsgronden uit deel 2.2 en worden enkel deze 181 beheersinstanties weerhouden voor verdere jaarrekeninganalyse. Opdat de analyse betrouwbaar zou zijn, worden de jaarrekeningen met het besluit niet kan gebruiken of niet kan over uitspreken - niet opgenomen in de sectoranalyse (zie deel 3). In de inspectieverslagen zijn er voor sommige beheersinstanties meer jaarrekeningen beschikbaar dan bij de Nationale Bank van België (NBB). Naar aanleiding van de inspectievaststellingen rubriceerde de inspecteurs soms anders dan bij de jaarrekening neergelegd bij de NBB. Daarom worden de cijfers uit de inspectieverslagen verder geanalyseerd, en niet deze van de NBB. Deze financiële analyse heeft betrekking op de beheersinstanties waarvoor er 3 representatieve boekjaren 2011, 2012 en 2013 volgens het volledige schema beschikbaar zijn in de inspectieverslagen. Deze selectie op basis van zuivere groepen en jaarrekeningen is voldoende groot om betekenisvolle uitspraken te kunnen formuleren over de sector. groep geanalyseerde jaarrekeningen (rekening houdend met activiteit, % groep %'zuivere' groep 3 jaren, volledig schema, besluit) AMBULANT % 83% RESIDENTIEEL % 94% GEMENGD % 80% TOTAAL % 86% 3 BESLUITEN FINANCIËLE RAPPORTERING De inspecteur gaat na of de jaarrekening een representatieve basis is om - bij de verdere dossierbehandeling van de Vlaamse overheid - de aanwending van de subsidies na te gaan en een correcte inschatting te kunnen maken van de financiële positie. Wanneer er vaststellingen zijn met een significante invloed op de jaarrekening, past de inspecteur zijn besluit aan. Er zijn 4 mogelijke besluiten: - De jaarrekening kan als behoorlijk uitgangspunt aangenomen worden. - De jaarrekening dient met de nodige omzichtigheid geïnterpreteerd te worden door de inhoudelijk bevoegde entiteit omdat bepaalde elementen een significante invloed hebben op de subsidieafrekening, de reservebepaling, - De jaarrekening kan niet gebruikt worden omdat bepaalde elementen ervoor zorgen dat de jaarrekening niet bruikbaar is voor de verdere dossierbehandeling. - De financieel inspecteur kan er zich niet over uitspreken. De keuze voor één van deze besluiten wordt voornamelijk bepaald door de materialiteit (omvang) van de vaststelling, de complexiteit om hiermee rekening te houden bij de verdere dossierbehandeling binnen de Vlaamse overheid en de algemene betrouwbaarheid van de financiële rapportering. pagina 7 van 24

8 Dit besluit wordt desgevallend aangevuld met een oordeel over de conformiteit van de boekhouding en de jaarrekening aan de bepalingen van het besluit van de Vlaamse Regering van 13 januari en over de besteding van overheidsmiddelen conform het doelmatigheidsprincipe beschreven in artikel 11 van de wet van 16 mei Op basis van de steekproefsgewijs verrichte inspectieactiviteiten en rekening houdend met de inspectievaststellingen, oordeelden de inspecteurs dat voor zover het de aanwending van de subsidies Vlaamse overheid betreft de jaarrekening per 31 december bij de verdere dossierbehandeling binnen de Vlaamse overheid als volgt kan aangenomen worden: financiële rapportering aanwending subsidies TOTAAL AMBULANT RESIDENTIEEL GEMENGD aantal % groep aantal % groep aantal % groep aantal % groep behoorlijk uitgangspunt % 32 70% 74 73% 61 62% met de nodige omzichtigheid 65 26% 14 30% 25 25% 26 26% niet kan gebruiken 9 4% 0 0% 2 2% 7 7% niet kan over uitspreken 5 2% 0 0% 0 0% 5 5% totaal % % % % Er zijn geen fundamentele verschillen tussen de totale groep en de 3 groepen afzonderlijk. Bij 68% van alle beheersinstanties kan de jaarrekening als behoorlijk uitgangspunt aangenomen worden voor de verdere dossierbehandeling binnen de Vlaamse overheid. Maar bij 74 beheersinstanties of 30% is het besluit over de jaarrekening met de nodige omzichtigheid en niet kan gebruiken. De voornaamste redenen hiervoor zijn: - De voorzieningen voor risico s en kosten of een deel ervan moeten beschouwd worden als bestemde fondsen, waardoor het eigen vermogen en het resultaat van het boekjaar ondergewaardeerd zijn. - De kapitaalsubsidies worden foutief geboekt waardoor de balans en resultatenrekening een vertekend beeld geven (bv. alternatieve VIPA-financiering integraal opnemen in het resultaat via rubriek 73 en geen lange termijn vordering op de balans boeken, kapitaalsubsidies niet afschrijven op hetzelfde ritme als de activa waarop zij betrekking hebben, kapitaalsubsidie van de Nationale Loterij niet verwerken als kapitaalssubsidie rubriek 15 maar integraal opnemen in het resultaat, in resultaatnemen van kapitaalsubsidies via financiële opbrengsten rubriek 75 of uitzonderlijke opbrengsten rubriek 76 i.p.v. via rubriek 73 Lidgeld, schenkingen, legaten en subsidies ). - De werkingssubsidies worden foutief geboekt (bv. geen vordering aanleggen voor het subsidiesaldo; bij vorderingen op ten hoogste 1 jaar de VAPH-voorschotten en inschatting subsidiesaldo boeken alsook deze VAPH-voorschotten boeken bij de schulden op ten hoogste 1 jaar waardoor de vorderingen op ten hoogste 1 jaar, de schulden op ten hoogste 1 jaar en het balanstotaal een vertekend beeld geven). - Er zijn fouten tegen de algemene boekhoudprincipes (bv. verkeerde rubricering ontvangen giften en legaten boeken bij rubriek 74 andere bedrijfsopbrengsten of rubriek 76 uitzonderlijke opbrengsten en niet bij rubriek 73 Lidgeld, schenkingen, legaten en subsidies, geen overeenstemming afschrijvingstabel en boekhouding). De boekhouding verschilt van de neergelegde jaarrekening bij de 3 Besluit van de Vlaamse Regering betreffende de boekhouding en het financieel verslag voor de voorzieningen in bepaalde sectoren van het beleidsdomein Welzijn, Volksgezondheid en Gezin 4 Wet tot vaststelling van de algemene bepalingen die gelden voor de begrotingen, de controle op de subsidies en voor de boekhouding van de gemeenschappen en de gewesten, alsook voor de organisatie van de controle door het Rekenhof 5 3 beheersinstanties, die ook een algemeen ziekenhuis uitbaten, werden pas in 2016 geïnspecteerd. Dit inspectie had betrekking op de boekjaren 2014, 2013 en 2012 en niet de boekjaren 2013, 2012 en 2011 zoals bij de overige 243 beheersinstanties. pagina 8 van 24

9 Nationale Bank van België. Looptijd van schulden en/of vorderingen foutief boeken waardoor de korte en lange termijnverhoudingen vertekend zijn in de jaarrekening. - De voorzieningen worden foutief geboekt (bv. geen overeenstemming voorziening voor brugpensioen met de vordering, onderwaardering voorziening voor vakantiegeld, geen overeenstemming voorziening voor vakantiegeld en fiscaal attest sociaal secretariaat, de terugname van voorzieningen verloopt niet via resultatenrekening). - Er worden goedgunstige voordelen aan gelieerde entiteiten toegekend (bv. kosteloos gebruik van infrastructuur en gesubsidieerd personeel voor activiteiten niet gelieerd aan de erkenning, renteloze leningen, giften onder vorm van kwijtschelding schulden). - De kosten bevatten onterechte afschrijvingen (bv. afschrijvingen op terreinen, op gratis ontvangen gebouw of op herwaarderingsmeerwaarden). - Giften en legaten worden foutief geboekt. Dit heeft een impact op het resultaat van het boekjaar. Deze vaststellingen kunnen bepaalde administratieve handelingen zoals de reservebepaling aanzienlijk beïnvloeden. Vaak hebben deze vaststellingen ook invloed op de verhoudingen in de balans en de ratio s zoals solvabiliteit en liquiditeit. 5 keer kon de inspecteur zich niet uitspreken over de jaarrekening omdat er onvoldoende gedetailleerde documenten ter beschikking waren (bv. geen gedetailleerde proef- en saldibalans, geen detail documenten van de VAPH-voorzieningen, geen detail kapitaalsubsidies en bijhorende afschrijvingstabel, onvoldoende documenten om volledig zicht te kunnen verkrijgen op de vzw). Omwille van de aard van het besluit worden de jaarrekeningen van de 14 beheersinstanties met het besluit niet kan gebruiken of niet kan over uitspreken niet opgenomen in de verdere sectoranalyse van de jaarrekeningen (delen 4.2 en 4.3). De inspecteurs oordeelden bij 32 inspecties dat de boekhouding en de jaarrekening niet-conform de bepalingen van het besluit van de Vlaamse Regering van 13 januari 2006 waren, onder andere om volgende redenen: - Het gehanteerde rekeningstelsel stemt niet overeen met het rekeningstelsel conform de geldende regelgeving. - Subsidies, giften, kapitaalsubsidies, bedrijfsvoorheffing, RSZ, recuperatie van kosten, worden bij een verkeerde rubriek geboekt. conformiteit BVR 13/01/2006 TOTAAL AMBULANT RESIDENTIEEL GEMENGD aantal % groep aantal % groep aantal % groep aantal % groep niet-conform 32 13% 10 22% 12 12% 10 10% In de ambulante groep is het aandeel van niet-conforme jaarrekeningen procentueel gezien hoger. Dit hangt hoogstwaarschijnlijk samen met de beperktere schaalgrootte van deze beheersinstanties. Het voeren van de boekhouding is vaak een beperkt deel van de functie-inhoud van medewerkers waardoor zij vaak minder vertrouwd zijn met de wettelijke vereisten. Tijdens 9 inspecties kon niet aangetoond worden dat alle overheidsmiddelen besteed werden conform het doelmatigheidsprincipe 6 beschreven in artikel 11 van de wet van 16 mei In de meeste gevallen 6 Iedere subsidie verleend door de in artikel 2 opgesomde gemeenschappen en gewesten of door een rechtspersoon, die rechtstreeks of onrechtstreeks door één van die gemeenschappen en gewesten wordt gesubsidieerd, daarin begrepen pagina 9 van 24

10 ontbraken bewijsstukken waardoor de doelmatigheid van bepaalde kosten niet kon worden nagegaan. Daarnaast waren er tijdens 4 inspecties ernstige aanwijzingen dat niet alle overheidsmiddelen besteed werden conform het doelmatigheidsprincipe. Tijdens deze inspecties werd vastgesteld dat er goedgunstige voordelen werden toegekend aan gelieerde entiteiten die niet gekaderd kunnen worden binnen het gesubsidieerd doel. Voorbeelden hiervan zijn gratis gebruik van diensten en personeel van de gesubsidieerde beheersinstantie, renteloze leningen aan gelieerde entiteiten, kwijtschelding van schuld en ten laste neming van kosten. doelmatigheid 16/05/2003 TOTAAL AMBULANT RESIDENTIEEL GEMENGD aantal % groep aantal % groep aantal % groep aantal % groep niet aangetoond 9 4% 0 0% 5 5% 4 4% ernstige aanwijzingen 4 2% 0 0% 0 0% 4 4% In de gemengde groep zijn er procentueel gezien meer afwijkende besluiten over de doelmatigheid. Maar gelet op het zeer kleine aantal en het feit dat de oorzaak diverse individuele factoren zijn, is het niet mogelijk hier globale conclusies uit te trekken. 4 FINANCIËLE GEZONDHEID BEHEERSINSTANTIES 4.1 BESLUITEN FINANCIËLE GEZONDHEID Naast de besluitvorming over de aanwending van de subsidies schat de financieel inspecteur ook de financiële gezondheid van de beheersinstantie in. De achterliggende bezorgdheid is de continuïteit van de dienstverlening aan de gebruikers. Dit onderdeel van de financiële inspectie heeft dus betrekking op de beheersinstantie van de voorziening(en), die ook nog andere activiteiten kan omvatten. De besluiten over de financiële gezondheid van alle 246 beheersinstanties worden besproken. De inspecteur oordeelt over de financiële gezondheid en de continuïteit van de beheersinstantie op basis van de bevraging tijdens de inspectie, de jaarrekeningen en andere financiële documenten (bv. het saneringsplan, de financiering/leefbaarheid/rentabiliteit van uitbreidingsplannen), de mogelijkheid om aan aangegane financiële verplichtingen te blijven voldoen, de waarborgen Hij peilt naar de financiële gezondheid - in het verleden, het heden en de toekomst - en naar alle voorziene maatregelen en acties die de continuïteit van de dienstverlening in enigerlei mate zeker kunnen stellen. Maar de inspecteur laat zich niet in met het beheer van de beheersinstantie en stelt ook geen bijsturingacties voor. Deze inschatting resulteert in 1 van 6 mogelijke besluiten en houdt voornamelijk verband met het aantal mogelijkheden tot (her)financiering: - Er blijken geen financiële moeilijkheden. - Er blijken beperkte financiële moeilijkheden. - Er blijken financiële moeilijkheden. ieder door hen zonder interest verleend terugvorderbaar voorschot, moet worden aangewend voor de doeleinden, waarvoor zij werd verleend. Behalve wanneer een decreet, ordonnantie of reglementaire bepaling daarin voorziet, worden in iedere beslissing houdende toekenning van een subsidie nauwkeurig de aard, het gebruik en de omvang van en de nadere regels omtrent de door de begunstigde van de subsidie te verstrekken verantwoording vermeld. Iedere begunstigde van een subsidie is ertoe gehouden verantwoording te verstrekken over de aanwending van de ontvangen bedragen, tenzij het decreet of de ordonnantie hem daarvan vrijstelling verleent. pagina 10 van 24

11 - Er blijken ernstige financiële moeilijkheden. - Er blijken zeer ernstige financiële moeilijkheden. - Er kan niet vastgesteld worden of de financiële gezondheid voldoende is om de continuïteit van de dienstverlening te verzekeren. financiële moeilijkheden TOTAAL AMBULANT RESIDENTIEEL GEMENGD aantal % groep aantal % groep aantal % groep aantal % groep geen % % 89 88% 92 93% beperkte 7 3% 6 6% 1 1% financiële moeilijkheden 1 1% 1 1% ernstige 0 0% zeer ernstige 0 0% niet vast te stellen 3 1% 3 3% niet in inspectieopdracht: 8 3% 6 6% 2 2% openbaar totaal % % % % Er zijn geen fundamentele verschillen tussen de totale groep en de 3 groepen afzonderlijk. Bij de ambulante groep is er geen enkele beheersinstantie met financiële problemen. Van alle beheersinstanties blijken er bij 92% geen financiële moeilijkheden en worden er, op korte termijn en mits goed beheer, geen grote financiële moeilijkheden verwacht. Slechts 8 beheersinstanties of 3% ondervinden enige financiële moeilijkheden. Bij 11 is er geen oordeel over de financiële gezondheid omdat er onvoldoende documenten aanwezig waren of omdat de inspectieopdracht dit niet als doel had vanwege het openbare karakter van de beheersinstantie. De besluiten van de 181 zuivere jaarrekeningen (zie deel 2.2) verhouden zich op dezelfde wijze als bovenstaande percentages. Het effect van andere activiteiten op het besluit van de financiële gezondheid is dus beperkt. 4.2 FINANCIËLE ANALYSE De nota analyseert de som van de jaarrekeningen van 156 beheersinstanties: 33 uitsluitend ambulant, 66 uitsluitend residentieel en 57 gemengd. Dit betreft 155 vzw s en 1 stichting van openbaar nut. Na de analyse van de grote rubrieken en belangrijke evoluties van de balans en resultatenrekening volgt een ratio-analyse Balans In onderstaande tabel wordt van elke groep enkel ambulant, enkel residentieel en gemengd per balansrubriek en per jaar de som in keur en het procentuele aandeel 7 ervan ten opzichte van het balanstotaal weergegeven. 7 Bij de percentages zijn verschillen te wijten aan afrondingsverschillen. pagina 11 van 24

12 AMBULANT RESIDENTIEEL GEMENGD in keur code VASTE ACTIVA 20/ % % % % % % % % % Oprichtingskosten % 0 0% 0 0% 32 0% 38 0% 48 0% 123 0% 155 0% 192 0% Immateriële vaste activa % 5 0% 6 0% 44 0% 33 0% 20 0% 191 0% 146 0% 98 0% Materiële vaste activa 22/ % % % % % % % % % Financiële vaste activa % 102 0% 42 0% 319 0% 319 0% 327 0% 693 0% 674 0% 351 0% VLOTTENDE ACTIVA 29/ % % % % % % % % % Vorderingen op meer dan 1 jaar % 382 1% 190 0% % % % % % % Voorraden en bestellingen in uitvoering 3 0 0% 4 0% 0 0% 442 0% 465 0% 384 0% % 875 0% 973 0% Vorderingen op ten hoogste 1 jaar 40/ % % % % % % % % % Geldbeleggingen 50/ % % % % % % % % % Liquide middelen 54/ % % % % % % % % % Overlopende rekeningen 490/ % 287 1% 320 1% % % % % % % TOTAAL ACTIVA 20/ % % % % % % % % % EIGEN VERMOGEN 10/ % % % % % % % % % Fondsen van de vereniging of stichting % % % % % % % % % Herwaarderingsmeerwaarden % 0 0% 0 0% 760 0% 760 0% 764 0% % % % Bestemde fondsen % % % % % % % % % Overgedragen resultaat % % % % % % % % % Kapitaalsubsidies % 421 1% 438 1% % % % % % % VOORZIENINGEN % 334 1% 340 1% % % % % % % SCHULDEN 17/ % % % % % % % % % Schulden op meer dan 1 jaar % % % % % % % % % Schulden op ten hoogste 1 jaar 42/ % % % % % % % % % Overlopende rekeningen 492/ % 410 1% 321 1% % % % % % % TOTAAL PASSIVA 10/ % % % % % % % % % pagina 12 van 24

13 Grote rubrieken en belangrijke evoluties: Balanstotaal - De totale bezittingen, en dus ook het totaal vermogen, verschillen qua grootorde per groep. Het gemiddeld balanstotaal per beheersinstantie bij de ambulante groep bedraagt keur in Bij de residentiële groep is dit in keur en bij de gemengde groep keur. De schaalgrootte bij de ambulante groep is dus het kleinst en het grootst bij de gemengde groep. - Ook de evolutie van de bezittingen en het totaal vermogen is verschillend. Bij de residentiële groep dalen de bezittingen 3% in 2012, waarna ze in % hoger zijn dan in Bij de ambulante en gemengde groep blijven de bezittingen in 2012 ongeveer hetzelfde niveau als in 2011, maar in 2013 nemen de bezittingen bij beide groepen toe. In 2013 zijn de bezittingen bij de ambulante groep 13% hoger dan in 2011, bij de gemengde groep 11%. Deze 2 groepen groeien dus sterker in de geanalyseerde periode. Activa - De residentiële en gemengde groep investeren gemiddeld of als groep veel meer in materieel vaste activa dan de ambulante groep. Gemiddeld bedragen de materieel vaste activa 57% van de bezittingen bij de residentiële groep en 59% bij de gemengde groep, bij de ambulante groep is dit slechts 15%. Dit verschil is uiteraard te verklaren door de werking, ambulant versus residentieel. Ook de evolutie van de materieel vaste activa is bij de residentiële en gemengde groep gelijkaardig (residentieel: +3% 2012, +4% 2013 / gemengd: +1% 2012, +4% in 2013). De investeringen van de ambulante groep nemen tijdens deze 3 jaren meer toe (+18% in 2012 en +10% in 2013). - De vorderingen op meer dan 1 jaar zijn hoger bij de residentiële (gemiddeld 5% van de bezittingen) en gemengde groep (gemiddeld 4%). Bij de ambulante groep is dit gemiddeld slechts 1%. Dit verschil is voornamelijk te wijten aan de hogere vorderingen op VIPA. - Bij de ambulante groep maken de vorderingen op ten hoogste 1 jaar gemiddeld de helft van de bezittingen uit. Dit is te wijten aan het feit dat sommige beheersinstanties de saldi van de VAPHwerkingssubsidie ten onrechte op de balans laten staan. Bij de residentiële en gemengde groep zijn de korte termijnvorderingen opmerkelijk lager, respectievelijk gemiddeld 11% en 13%. Bij de ambulante groep zijn deze vorderingen in 2013 even groot als in 2011, bij de residentiële 21% lager en bij de gemengde groep 18% hoger. - Bij de ambulante groep zijn gemiddeld 34% van de bezittingen geldbeleggingen en liquide middelen. Bij de residentiële groep is dit lager, gemiddeld 26%; alsook bij de gemengde groep, gemiddeld 23%. De geldbeleggingen en liquide middelen samen nemen bij de ambulante groep 20% toe in 2012 en 9% in Bij de residentiële groep dalen deze 2 rubrieken samen 4% in 2012, waarna ze in 2013 opnieuw 8% stijgen. Bij de gemengde groep blijven de 2 rubrieken samen bijna gelijk (+2%) in 2012, maar in 2013 stijgen ze 15%. Over de 3 jaren heen nemen deze bezittingen bij de 3 groepen toe: ambulant gemiddeld per beheersinstantie +105 keur, residentieel +43 keur en gemengd +226 keur. - Van de 156 beheersinstanties in deze analyse hebben er 91 geldbeleggingen (58%). 13% van de 156 beheersinstanties (20 beheersinstanties: 4 ambulant, 8 residentieel en 8 gemengd) houdt beleggingen aan in producten zonder kapitaalgarantie. Van alle 246 VAPH-beheersinstanties, die werden geïnspecteerd, heeft eveneens 60% (147) geldbeleggingen. 16% van de 246 (39) heeft beleggingen zonder kapitaalgarantie. Passiva - Het eigen vermogen van de residentiële en gemengde groep is gelijklopend, gemiddeld 65% van het vermogen. Bij de ambulante groep is dit gemiddeld slechts 36%. Omdat bij sommige beheersinstanties de voorzieningen voor risico s en kosten of een deel ervan als bestemde fondsen moeten beschouwd worden, is het eigen vermogen ondergewaardeerd. pagina 13 van 24

14 - Gemiddeld 27% van het vermogen van de residentiële groep zijn kapitaalsubsidies, bij de gemengde groep is dit gelijkaardig, namelijk 29%. Bij de ambulante groep is dit slechts 1%. Dit verschil is te verklaren door de verschillende werking, ambulant versus residentieel. - Het eigen vermogen verminderd met de kapitaalsubsidies is dus bij de 3 groepen gelijkaardig. Bij de ambulante en gemengde groep is dit gemiddeld 35%, bij de residentiële groep 38%. Maar de evolutie over de jaren heen verschilt. Bij de ambulante groep is dit in % hoger en bij de gemengde groep 12% hoger. Bij de residentiële is dit in 2013 hetzelfde dan in De rubriek fondsen van de vereniging of stichting bedraagt bij de ambulante groep slechts 3% van het vermogen. Bij de 2 andere groepen is dit hoger en van dezelfde grootorde, residentieel 9% en gemengd 8%. Bij de ambulante groep is deze rubriek 11% hoger in 2013 in vergelijking met 2011, bij de gemengde groep 12% hoger. Maar bij de residentiële dalen de fondsen 8% in 2012 en nemen ze 3% toe in De daling in 2012 is te wijten aan diverse transacties binnen een beperkt aantal beheersinstanties. - De bestemde fondsen bij de residentiële en gemengde groep zijn van dezelfde grootorde, respectievelijk 4% en 5% van het vermogen. Bij de ambulante groep is deze verhouding licht stijgend, van 6% naar 9%. De bestemde fondsen zijn bij de 3 groepen in 2013 hoger dan in 2011 en de toename is het grootst bij de ambulante groep: ambulant +58%, residentieel +32%, gemengd +13%. Hierbij dient ook vermeld dat deze bestemde fondsen ondergewaardeerd zijn omdat bij sommige de voorzieningen voor risico s en kosten of een deel ervan als bestemde fondsen moeten beschouwd worden. - Het overgedragen resultaat verhoudt zich bij de 3 groepen gelijk ten opzichte van het vermogen. Bij de ambulante en residentiële groep is dit gemiddeld 24% van het vermogen en bij de gemengde groep gemiddeld 22%. Bij de ambulante groep is het overgedragen resultaat in % hoger dan in 2011 en bij de gemengde groep 12% hoger. Maar het overgedragen resultaat van de residentiële groep is 4% lager. - De schulden op meer dan 1 jaar zijn bij de 2 groepen residentieel en gemengd opnieuw gelijkaardig, respectievelijk gemiddeld 13% en 11%. Bij de ambulante groep is dit slechts 6%. Het is logisch dat er bij de residentiële en gemengde groep meer lange termijnschulden zijn omdat zij verhoudingsgewijs meer investeren in materieel vaste activa. De schulden zijn bij alle groepen in 2013 hoger dan in 2011: ambulant +22%, residentieel +14% en gemengd +17%. - Bij de ambulante groep is gemiddeld 56% van het vermogen schulden op ten hoogste 1 jaar. Dit is te wijten aan het feit dat sommige beheersinstanties de saldi van de VAPH-werkingssubsidie ten onrechte op de balans laten staan. De 2 andere groepen hebben verhoudingsgewijs minder korte termijnschulden, residentieel 20% en gemengd 22%. Bij de ambulante groep zijn deze schulden in % hoger, bij de gemengde groep 14% hoger. De korte termijnschulden van de residentiële groep daarentegen zijn in 2013 hetzelfde dan in 2011 en zijn in 2012 zelf 12% lager Resultatenrekening In onderstaande tabel wordt van elke groep enkel ambulant, enkel residentieel en gemengd per rubriek van de resultatenrekening en per jaar de som in keur en het procentuele aandeel 8 ervan ten opzichte van de bedrijfsopbrengsten weergegeven. 8 Bij de percentages zijn verschillen te wijten aan afrondingsverschillen. pagina 14 van 24

15 AMBULANT RESIDENTIEEL GEMENGD in keur code Bedrijfsopbrengsten 70/ % % % % % % % % % Omzet % % % % % % % % % Voorraad goederen in bewerking en % 0 0% 0 0% 2 0% 4 0% 4 0% 2 0% 5 0% 2 0% gereed product en bestellingen in uitvoering Geproduceerde vaste activa % 0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 61 0% 81 0% 32 0% Lidgeld, schenkingen, legaten en subsidies % % % % % % % % % Andere bedrijfsopbrengsten % % % % % % % % % Bedrijfskosten 60/ % % % % % % % % % Handelsgoederen, grond- en hulpstoffen % 51 0% 45 0% % % % % % % Diensten en diverse goederen % % % % % % % % % Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen % % % % % % % % % Afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, op immateriële en materiële vaste activa % 706 2% 614 1% % % % % % % Waardeverminderingen op voorraden, 631/4 39 0% 15 0% 15 0% 36 0% -27 0% 23 0% 23 0% 8 0% 2 0% op bestellingen in uitvoering en op handelsvorderingen Voorzieningen voor risico's en kosten 635/8 11 0% 17 0% 20 0% 421 0% 332 0% 392 0% 972 0% 849 0% % Andere bedrijfskosten 640/ % 365 1% 434 1% % % % % % % Als herstructeringskosten geactiveerde bedrijfskosten % 0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0% Bedrijfsresultaat % % % 365 0% % 57 0% % % % Financiële opbrengsten % 275 1% 211 1% % % % % % % Financiële kosten % 162 0% 168 0% % % % % % % Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening % % % 994 0% -29 0% 626 0% % % % Uitzonderlijke opbrengsten % 635 1% 497 1% % % % % % % Uitzonderlijke kosten % 481 1% 214 1% % % % % % % Resultaat van het jaar % % % % % % % % % pagina 15 van 24

16 Grote rubrieken en belangrijke evoluties: - De bedrijfsopbrengsten verschillen qua grootorde per groep. De bedrijfsopbrengsten bij de ambulante groep bedragen gemiddeld per beheersinstantie keur in Bij de residentiële groep is dit in keur en bij de gemengde groep keur. De bedrijfsopbrengsten vertonen een stijgende trend bij de 3 groepen. Bij de ambulante groep nemen ze met 9% toe in 2012 en met 7% in 2013; bij de residentiële groep +5% en +7% en bij de gemengde groep +6% en +7%. De procentuele stijging is iets hoger bij de ambulante groep. De stijging bij de 2 andere groepen is vergelijkbaar. - Ten opzichte van de bedrijfsopbrengsten is er verhoudingsgewijs ongeveer evenveel omzet bij de residentiële en de gemengde groep, respectievelijk 14% en 15%. Maar bij de ambulante groep is dit aanzienlijk hoger, 26%, omdat zij in verhouding meer ontvangsten hebben van de gebruikers. De omzet van de residentiële en gemengde groep heeft een gelijkaardige evolutie: residentieel elk jaar +4% en gemengd elk jaar +5%. De omzet van de ambulante groep stijgt meer, namelijk 8% in 2012 en 11% in Ten opzichte van de bedrijfsopbrengsten is de rubriek lidgeld, schenkingen en subsidies ongeveer even groot bij de residentiële (83%) als bij de gemengde groep (81%). Maar bij de ambulante groep is dit lager, gemiddeld 71%. Bij de residentiële en gemengde groep stijgt deze rubriek elk jaar ongeveer 6%. Bij de ambulante groep neemt deze rubriek iets meer toe in 2012, namelijk 9% in 2012 en 6% in Bij deze residentiële en gemengde groep is de rubriek handelsgoederen, grond- en hulpstoffen in verhouding tot de bedrijfsopbrengsten hetzelfde, namelijk 5%. De evolutie is eveneens gelijklopend. Deze rubriek is bij beide in % hoger. Bij de ambulante groep zijn er nagenoeg geen dergelijke kosten. - De verhouding van de rubriek diensten en diverse goederen is bij alle groepen gemiddeld 7% van de bedrijfsopbrengsten. Deze kosten stijgen elk jaar en iets meer bij de ambulante groep. Deze kosten zijn bij de ambulante groep in % hoger, en bij de 2 andere groepen 8%. - De rubriek bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen is even groot bij de residentiële en gemengde groep, 82%. Dit is gelijkaardig aan de rubriek lidgeld, schenkingen en subsidies. Bij de ambulante groep is dit iets hoger, gemiddeld 87%, en ook hoger dan de rubriek lidgeld, schenkingen en subsidies. De ambulante groep heeft wel minder andere kosten en meer omzet. De personeelskosten stijgen elk jaar en iets meer bij de ambulante groep. De personeelskosten zijn bij de ambulante groep in % hoger, en bij de 2 andere groepen 13%. De evolutie van de personeelskosten is gelijklopend met de evolutie van de rubriek lidgeld, schenkingen en subsidies. Enkel bij de ambulante groep stijgen de personeelskosten iets meer in De rubriek Lidgeld, schenkingen, legaten en subsidies is bij de ambulante groep kleiner dan de personeelskosten, bij de 2 andere groepen zijn deze 2 rubrieken van dezelfde grootorde. - Op groepsniveau is het bedrijfsresultaat steeds positief, uitgezonderd in 2012 bij de residentiële groep. Dit kan bijvoorbeeld te wijten zijn aan eenmalige rechtzettingen omdat bepaalde kosten en opbrengsten niet meer via het uitzonderlijk resultaat maar via het bedrijfsresultaat geboekt worden. Bij de ambulante groep is er een beperkt positief bedrijfsresultaat van gemiddeld 2,8% ten opzichte van de bedrijfsopbrengsten. Bij de residentiële groep is dit tussen -0,5% en 0,15% en bij de gemengde groep gemiddeld 0,55%. Maar gelet op de verschillende rubricering van kosten en opbrengsten - bedrijfsresultaat versus uitzonderlijk resultaat - is een analyse van het bedrijfsresultaat en het uitzonderlijk resultaat minder relevant. Bij een analyse van het totaal resultaat is er geen invloed van de verschillende rubricering. - Bij alle groepen zijn op groepsniveau de financiële opbrengsten groter dan de financiële kosten, uitgezonderd bij de gemengde groep in Het financieel resultaat is steeds beperkt positief pagina 16 van 24

17 (tussen 0,01% en 0,47% in vergelijking met de bedrijfsopbrengsten), uitgezonderd bij de gemengde groep in 2013 (-0,05%). Het financieel resultaat is het grootst bij de residentiële groep. - Bij alle groepen zijn de uitzonderlijke opbrengsten groter dan de uitzonderlijke kosten. Het uitzonderlijk resultaat is dus steeds beperkt positief (tussen 0,34% en 2%) omdat de voorzieningen de VAPH-saldi te laag inschatten. Het uitzonderlijk resultaat is het grootst bij de residentiële groep, tussen 1% en 2%. - Er is steeds een beperkte totale winst. De winstmarge is het grootst bij de ambulante groep want na alle kosten en opbrengsten blijft er gemiddeld 3,4% van de bedrijfsopbrengsten over. Bij de residentiële groep is dit gemiddeld 1,6% en bij de gemengde groep 1,4%. Enkel bij de gemengde groep is de totale winst hoger in 2013 dan in 2011, namelijk 24%. Bij de residentiële groep is deze winst 25% lager en bij de ambulante groep 13% lager in Omdat bij sommige beheersinstanties de voorzieningen voor risico s en kosten of een deel ervan als bestemde fondsen moeten beschouwd worden, is het resultaat van het boekjaar ondergewaardeerd. 4.3 RATIO S De ratio s zijn berekend op basis van het totaal van de 156 beheersinstanties, ingedeeld in de 3 groepen. Enkel bij ratio s die een verhouding berekenen is vergelijking tussen groepen mogelijk. De ratio s in keur zijn een som en hebben dus betrekking op een verschillend aantal beheersinstanties (ambulant 33, residentieel 66 en gemengd 57) en bovendien is de schaalgrootte van deze 3 groepen verschillend Liquiditeit AMBULANT RESIDENTIEEL GEMENGD 31/dec 31/dec 31/dec 31/dec 31/dec 31/dec 31/dec 31/dec 31/dec Netto bedrijfskapitaal (keur) Current ratio 1,48 1,54 1,44 1,83 1,92 1,90 1,63 1,60 1,61 Het netto bedrijfskapitaal is een maat voor de financiering van de vaste activa. Een negatief netto bedrijfskapitaal duidt op een tekort aan langlopende financieringsmiddelen. De current ratio vergelijkt de beperkte vlottende activa met het vreemd vermogen op korte termijn. Algemeen wordt aangenomen dat een current ratio kleiner dan 1 duidt op liquiditeitsproblemen. Er is steeds financieel evenwicht op korte termijn want de beschikbare en gemakkelijk realiseerbare activa zijn groter dan het vreemd vermogen op korte termijn. Er is een liquiditeitsbuffer, een veiligheidsmarge, indien deze activa niet tijdig of moeilijk gerealiseerd kunnen worden. Hoe groter de veiligheidsmarge is, hoe sterker de liquiditeitspositie is. Voor de 3 groepen is de current ratio is goed en stabiel over de 3 jaren heen. Er zijn geen opvallende verschillen tussen de 3 groepen. pagina 17 van 24

18 4.3.2 Solvabiliteit Algemene graad van financiële onafhankelijkheid (%) Algemene graad van financiële onafhankelijkheid zonder VIPA (%) AMBULANT RESIDENTIEEL GEMENGD 31/dec 31/dec 31/dec 31/dec 31/dec 31/dec 31/dec 31/dec 31/dec De graad van financiële onafhankelijkheid vergelijkt het eigen vermogen met het totale vermogen en is een indicator voor het financiële risico van de beheersinstantie. Algemeen wordt aangenomen dat een algemene graad van financiële onafhankelijkheid van minimum 30 % als voldoende onafhankelijkheid van de schuldeisers geldt. Het eigen vermogen is steeds groter dan 30% van het totale vermogen m.a.w. het vreemd vermogen is kleiner dan 70% van de bezittingen. Hoe groter deze ratio is, hoe kleiner de afhankelijkheid van door derden verstrekte middelen. Voor de 3 groepen is de solvabiliteit goed en stabiel over de beschouwde periode. Bij de ambulante groep is de marge van financiële onafhankelijkheid opmerkelijk kleiner dan bij de residentiële en gemengde groep. Maar zonder rekening te houden met de kapitaalsubsidies is deze marge bij de 3 groepen gelijkaardig Cashflow Vereenvoudigde cashflow (keur) Cashflow - Schulden >1 jaar die binnen jaar vervallen (keur) AMBULANT RESIDENTIEEL GEMENGD 31/dec 31/dec 31/dec 31/dec 31/dec 31/dec 31/dec 31/dec 31/dec De vereenvoudigde cashflow geeft een indicatie van de middelen die er gegenereerd worden en bijgevolg ter beschikking komen om te investeren en/of om schulden af te betalen. Algemeen wordt aangenomen dat de vereenvoudigde cashflow minstens gelijk dient te zijn aan de schulden op meer dan één jaar die binnen het jaar vervallen. De vereenvoudigde cashflow is elk jaar positief. Er worden er middelen uit de werking gecreëerd. Deze middelen volstaan steeds om de lange termijnschulden die binnen het jaar vervallen te financieren. pagina 18 van 24