Weinig zicht vooraf. voeding & gezondheid. Ooglaserklinieken

Transcriptie

1 voeding & gezondheid Ooglaserklinieken Weinig zicht vooraf Als je de websites van ooglaserklinieken moet geloven, ben je overal in de beste handen. Kiezen valt daarom niet mee. Zeker niet als belangrijke informatie ontbreekt. Tekst: Liesbeth Barenbrug» Nummer 1 van Europa. De meest geavanceerde apparatuur. Kwalitatief de beste kliniek. Jaarlijks moeten zo n brilof contactlensdragers die hun ogen willen laten laseren door zulke grootspraak heen prikken. Wie een weloverwogen keus wil maken, moet klinieken met elkaar kunnen vergelijken. Maar op de websites ontbreekt de informatie die daarvoor nodig is nogal eens, concludeert de Consumentenbond na een onderzoek onder 30 klinieken. CONSUMENTENGIDS FEBRUARI

2 Toch niet gedaan Wessel van Leeuwen uit Amsterdam zag bij de controle van zijn contactlenzen een affiche over ooglaseren. Aangezien het hoog tijd was om mijn lenzen te vervangen, werd dit ineens een serieuze optie, aldus Van Leeuwen. Ik ben er ingedoken wat de beste lasers zijn, de beste klinieken, de beste technieken. Ik heb websites van klinieken bezocht. Sommige vielen meteen af omdat ze er heel ouderwets uitzagen, of omdat belangrijke informatie over de artsen, de apparatuur en de tarieven ontbrak. Uiteindelijk heb ik besloten er toch maar van af te zien omdat voor mij de risico s niet opwegen tegen de voordelen. Maar als ik een kliniek zou moeten kiezen, zou ik niet als eerste op de prijs selecteren. Met de billen bloot We bellen de klinieken als gewone klant, nemen hun websites onder de loep én vragen als Consumentenbond informatie op. Onze telefoontjes als consument leiden nogal eens tot de uitnodiging om naar de kliniek te komen voor een informatieavond of onderzoek. Zeer vriendelijk, maar wij willen dat consumenten al vóór ze een voet over de drempel zetten over alle informatie kunnen beschikken. Van de 30 klinieken gaan er 21 vrijwillig met de billen bloot: ze vullen een vragenlijst in en leveren documenten aan. Gaat het echter om gevoelige informatie, zoals de opgetreden complicaties, dan ontvangen we die maar mondjesmaat. Zelfs over de resultaten van een klanttevredenheidsonderzoek zijn de klinieken niet erg open. Omdat het gaat om privacygevoelige informatie, melden medewerkers aan de telefoon. Maar klinieken kunnen de resultaten best geanonimiseerd weergeven. Doorn in het oog Hoe maak je een weloverwogen keuze voor een kliniek? Dat blijkt nog niet zo eenvoudig. Een startpunt kan zijn het nagaan van certificaten en registraties van de artsen die er werken. Oogartsen die door hun beroepsgroep NOG (het Nederlands Oogheelkundig Gezelschap) gecertificeerd zijn als refractiechirurg ken aan die richtlijn. Hij zou het liefst zien dat alle ooglaserartsen zich bij het NGRC aansluiten. Het zou klinieken met NGRC-oogartsen sieren als ze op hun websites verwijzen naar de richtlijn, maar dat doen ze niet allemaal. Op 18 websites staat wel prominent het ZKN-keurmerk van de vereniging van Zelfstandige Klinieken Neder - land. Alleen particuliere ooglaserklinieken (ziekenhuizen vallen erbuiten) die een kwaliteitsonderzoek van het NOG Soms moet je het hele bedrag al ruim voor de behandeling betalen hebben zich verenigd in het Nederlands Gezelschap voor Refractie Chirurgie (NGRC). Ze zijn allen BIG-geregistreerd: ze moeten voldoen aan de Nederlandse kwaliteitseisen. En ze moeten zich houden aan de richtlijn van het NGRC. Het is Sicco Schwartzenberg, voorzitter van het NGRC een doorn in het oog dat er nog steeds artsen zijn die zich onttrekmet goed gevolg hebben doorstaan, komen in aanmerking voor het keurmerk. Dit staat echter los van de persoonlijke certificaten van refractiechirurgen. Net als in andere klinieken en ziekenhuizen kan het in ZKN-klinieken voorkomen dat oogartsen laseren zonder ditcertificaat. Controleer dus zelf of de behandelend oogarts een NOG-gecerti- 18 CONSUMENTENGIDS FEBRUARI 2015

3 ficeerd refractiechirurg is (zie het kader Handige sites op pagina 20). Heldere voorwaarden De ZKN-klinieken moeten zich ook houden aan de algemene voorwaarden die samen met de Consumentenbond zijn opgesteld. Helaas vinden we bij slechts een kwart van de klinieken de voorwaarden op de website (klinieken zijn dat niet verplicht). De voorwaarden zijn absoluut belangrijk in de oriëntatiefase, bijvoorbeeld als het gaat om de regels rond betalen. ZKN-klinieken mogen een redelijke aanbetaling vragen. De volledige prijs is echter niet eerder opeisbaar dan op de dag van de behandeling. Oogziekenhuis Focuskliniek, de HanzeKliniek en Eyescan, alle drie aangesloten bij ZKN, willen volgens hun voorwaarden al ruim voor de behandeldag het hele bedrag binnen hebben. Dat druist in tegen de ZKN-voorwaarden. Klinieken zonder het ZKN-keurmerk mogen zelf de betalingsvoorwaarden opstellen; vraag daar dus naar vóór u ermee in zee gaat. Ook bij klachten tast je als consument onnodig in het duister. Elke ZKN-kliniek is aangesloten bij de geschillencommissie, maar dat vermelden ze lang niet allemaal. Ontevredenheid hoeft overigens niet tot een klacht te leiden: wie niet blij is met het eindresultaat kan vragen om een nabehandeling. Deze blijkt overal kosteloos bij klachten binnen een half jaar, en soms heb je er zelfs recht op. Er zijn vaak wel voorwaarden aan verbonden, bijvoorbeeld dat je geen enkele controle mag overslaan. Ook gaat de ene kliniek eerder tot nabehandeling over dan de andere, dus zorg dat u daarover goed geïnformeerd bent. Ingewikkelde materie Klinieken laten wel uitgebreid op hun websites zien welke apparatuur ze in huis hebben. Ook de behandelmethoden komen ruim aan bod. Dat mag ook wel, want het is ingewikkelde materie. Schwartzenberg van het NGRC legt uit: Je hebt verschillende behandelingen. Met Lasek en (Trans)PRK laseren we aan de oppervlakte van het hoornvlies. Met andere technieken, zoals Lasik, behandelen we een iets diepere laag. Er is ook een methode die we veelal voor hogere sterkten gebruiken: de implantatie van voorzetlenzen. De chirurg plaatst daarbij kunstlenzen vóór de eigen lenzen. Het gaat dan echt om een operatie in het oog. Naar de resultaten van de behandelingen moeten we op de websites, vaak tevergeefs, flink zoeken. Soms staat er wel VAN DIE LEESBRIL AF? een slagingspercentage, maar op hoeveel behandelingen dat is gebaseerd, is onduidelijk. Een slagingspercentage van 95 gebaseerd op 20 behandelingen zegt toch minder dan hetzelfde percentage op 2000 gevallen. Een handvol klinieken stuurt ons een rapport of wat grafiekjes toe, maar alleen omdat we erom vragen. Liever zien we dat zulke informatie duidelijk op de website staat. Fiks duurder Voordat je een kliniek kiest, moet je dus zelf heel wat uitzoeken. Pas daarna komt de fase van prijzen vergelijken. Ook dat blijkt niet eenvoudig. De quickscan, die uitwijst of de ogen geschikt zijn voor een behandeling, is bijna overal gratis. Wie doorgaat in het traject, krijgt een vooronderzoek. Dat is soms gratis, zoals bij FYEO Medical en Optical Express, maar kost meestal rond de 100. Bij veel klinieken krijg je dit bedrag terug als je je laat behandelen, echter niet overal. Over de kosten van benodigde medicijnen meestal oogdruppels rept minder dan de helft van de klinieken op de website. Bij sommige lezen we dat die bij de behandeling zijn inbegrepen, andere laten weten dat de zorgverzekeraar ze vergoedt. Medewerkers aan de telefoon noemen bedragen tot 150. Ook leesbrildragers en degenen met een multifocale bril kunnen een corrigerende behandeling ondergaan. Bijvoorbeeld een speciale laserbehandeling of het creëren van monovisie. Hierbij wordt er één oog behandeld voor veraf kijken en het andere oog voor lezen. Er zijn ook technieken waarbij de chirurg een lensje in het hoorn - vlies van het leesoog plaatst. Een andere methode is de lenswissel (Refractive Lens Exchange), waarbij de eigen lenzen worden vervangen door bijvoorbeeld kunststof multifocale lenzen. CONSUMENTENGIDS FEBRUARI

4 Zo zouden we het graag zien De behandelend oogarts is gecertificeerd als refractiechirurg en volgt de richtlijn van het Nederlands Gezelschap van Refractie Chirurgen (NGRC). De zelfstandige kliniek heeft het ZKN-keurmerk en houdt zich aan de afspraken. De kliniek heeft een overeenkomst met een ziekenhuis in geval van cala miteiten. Om maatwerk te leveren, biedt de kliniek meerdere typen behandeling aan. De kliniek is transparant over de resultaten van behandelingen, klanttevredenheidsonderzoeken De kosten van de behandelingen lopen sterk uiteen en zijn lastig te vergelijken. Een basisbehandeling wordt al snel fiks duurder als de oogarts de behandeling op uw persoonlijke situatie toespitst. Soms geldt er een toeslag voor een hogere sterkte, zoals bij eyellow en Optical Express, en dan blijkt een goedkope kliniek plotseling een stuk duurder. en complicaties. De website bevat informatie over de (bijkomende) kosten, mogelijke bijwerkingen en risico s. Ook de algemene voorwaarden en informatie over de klachtenprocedure en nabehandeling zijn gemakkelijk vindbaar. De toestemmingsformulieren bevatten alle essentiële informatie en staan ook op de website. Na de behandeling brengt de oogarts de huisarts op de hoogte. De klant krijgt aan het einde van het behandeltraject een kopie of samenvatting van zijn dossier. Een behandeling wordt in uitzonderlijke gevallen vergoed uit de basisverzekering. Zorgverzekeraars vergoeden soms een deel van de behandeling uit een aanvullend pakket of maken kortingsafspraken. Soms vermelden klinieken de prijzen inclusief deze korting en is het opletten geblazen of dit wel voor de eigen zorgverzekeraar geldt. Op de websites van klinieken ontdekken we overigens ook verouderde informatie, zoals namen van zorgverzekeraars die allang niet meer bestaan. Laser Chirurgie Centrum meldt zelfs dat de kosten voor de belasting aftrekbaar zijn, maar die regeling is afgeschaft in 2009! De kliniek zal deze informatie op de site aanpassen. En de risico s dan? Aan elke medische ingreep kleven risico s, maar aan de telefoon bagatelliseren de medewerkers dit enigszins. Naast halo s (kringen om lampen) noemen ze droge ogen en het risico van een ontsteking. Tijdens de behandeling kan er eigenlijk niets verkeerd gaan. Daarna kan er een ontsteking optreden, maar alleen als je met heel vieze vingers in je ogen zit, zegt bijvoorbeeld een medewerker van Excimer Laser Centrum. Op de websites is er over risico s en bijwerkingen maar moeilijk iets te vinden. Als het goed is, bespreekt de refractiechirurg alle risico s tijdens het vooronderzoek. Maar dan is de grote stap al bijna gezet. Er rest dan na de bedenktijd alleen nog het tekenen van een toestemmingsverklaring, het zogeheten informed consent. Omdat we die op websites sporadisch tegenkomen, vragen we de klinieken ernaar. HANDIGE SITES voor een lijst met namen van NOG-gecertificeerde refractiechirurgen. voor de richtlijn (consensus) van het NGRC. voor alle klinieken met het ZKN-keurmerk. www. ooglasertrefpunt.nl en voor consumentenervaringen. voor informatie over vergoeding en korting van zorgverzekeraars. 20 CONSUMENTENGIDS, FEBRUARI 2015

5 OOGLASERKLINIEKEN Academisch Centrum voor Refractie Chirurgie, Maastricht 1) 2 Bergman Clinics (was Vision Clinics), zes vestigingen 2 Correct Vision, Alkmaar 2 Dr. Binkhorst Eye Center, Terneuzen 2 Excimer Laser Centrum, Nijmegen 2) 3) 3 eyellow, Utrecht 0,5 EyeMIND, Amsterdam 2) Eyescan, Utrecht 2 FYEO Medical, Eersel 2 HanzeKliniek, twee vestigingen 2 Het Ooglasercentrum, Hengelo 2 International Vision Centers, drie vestigingen 2) Laser Chirurgie Centrum, Apeldoorn 2) 4) 3 Laser Clinic Cornea, Heemstede 1 Laser Company, Hoofddorp 2 Lasik Centrum, Boxtel 2) 2 OMC Noord, Groningen 2 Oogartsen Maatschap Roosendaal 2) 1 Oogkliniek Heuvelrug, twee vestigingen 2 OoglaserCentrum Drechtsteden, Papendrecht 1 OogZiekenhuis Eindhoven 2) 1 Oogziekenhuis Focuskliniek, Rotterdam 2 Oogziekenhuis Zonnestraal Lasercentrum, Amersfoort 2) 3) 2 Optical Express, drie vestigingen 1 Refractie Centrum Tiel 4) 3 Refractiecentrum Haaglanden, Den Haag 1 Retina Total Eye Care, Driebergen 2 Rijnzicht Oogkliniek, Oegstgeest 2 Vision Ooglaseren, twee vestigingen 5 Visus Oogkliniek, drie vestigingen 2) Naam kliniek, plaats ZKN-keurmerk Oppervlaktebehandeling Lensimplantatie Diepere behandeling Standaardtermijn inbegrepen nabehande ling (in jaar) Het gaat hier om behandelingen in Nederland. 1) Universiteitskliniek. 2) Kliniek leverde niet of te laat de gegevens; bron is het internet. 3) Lensimplantaties in diverse ziekenhuizen in Nederland. 4) Laserbehandelingen in Excimer Laser Centrum. Oppervlaktebehandeling: zoals Lasek, EpiLasik, (Trans)PRK. Diepere behandeling: zoals (Femto) Lasik. Lensimplantatie: zoals voorzetlenzen en lenswissel (RLE). Niet alle klinieken blijken bereid die informatie met ons te delen, laat staan dat ze die voor consumenten op de website zetten. Jammer dat klanten deze formulieren niet vooraf kunnen inzien op de website, want alle informatie over de behandeling staat erin, inclusief de bijwerkingen en bijna alles wat mis kan gaan. Wel is het de vraag of die uitgebreide opsomming bedoeld is als voorlichting van de klant of ter vrijwaring van de kliniek bij problemen. Een zin als Ik ga ermee akkoord dat de aansprakelijkheid van de kliniek is beperkt tot het bedrag waarop de beroepsaansprakelijkheidsverzekering van mijn behandelend oogarts in het desbetreffende geval recht geeft, doet sterk aan het laatste denken. CONSUMENTENGIDS, FEBRUARI