MOS WORD 2010 PRAKTIJKBOEK BASIS. Starten met Word 2010 Maken en onderhouden van documenten. Opmaken van de inhoud Het maken van een brief

Transcriptie

1 MOS WORD 2010 PRAKTIJKBOEK BASIS Starten met Word 2010 Maken en onderhouden van documenten Opmaken van de inhoud Het maken van een brief Objecten, tekstvakken, foto s en illustraties Het maken van een folder Pagina s vormgeven Het nieuwsblad Eenvoudige tabellen maken Hamburgerbar Alinea opmaak en efficiënt werken Vergaderstukken Eenvoudig afdruk samenvoegen Reisbureau Index

2 MOS WORD 2010 PRAKTIJKBOEK BASIS artikelnummer vbb ISBN titel MOS Word 2010 Praktijkboek Basis versie december 2012 auteurs Anke van Breukelen en Anne Timmer Melis ontwerp Studio Blanche, Leiden opmaak Microweb Edu B.V., Leiden druk Interfax, s-hertogenbosch Van Buurt Boek Van Buurt Rooseveltstraat BM Leiden Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uit gave mag worden ver veelvou digd, op ge sla gen in een geautomatiseerd ge ge vens be stand, of open baar gemaakt, in enige vorm of op eni ge wijze, hetzij elek tro nisch, me cha nisch, door foto ko pie ën, op na men, of op enige an de re wijze, zonder vooraf gaande schrif telijke toe stemming van de uit ge ver. Ondanks de aan de samenstelling van de tekst bestede zorg kan de uitgever geen aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele schade, die zou kunnen voortvloeien uit enige fout, die in deze uitgave zou kunnen voorkomen.

3 Inhoud Om te beginnen 5 Oefenbestanden 6 De modules van Microsoft Word Wat is nieuw bij Word Starten met Word Doelstellingen 17 Intro 17 De nieuwe manier van tekstverwerken 18 Word starten 19 Programmaknop 19 Werkbalk Snelle toegang 20 Titelbalk 21 Het Lint 22 Bewerkingsvenster 26 Tekst typen 26 Verborgen alineamarkeringen 27 Tekst wijzigen 27 Statusbalk 28 Tekst opslaan 29 Tekst afdrukken 31 Tekst opslaan onder een andere naam 31 Bewerkingsvenster sluiten 32 Standaardbestandslocatie 32 Vertrouwde locaties 33 Nieuw document maken 34 Document openen met de optie Recent 35 Niet opgeslagen documenten herstellen 36 Documenteigenschappen 37 Opties bij het venster openen en opslaan 38 Werken met verschillende documenten 41 Tekst toevoegen uit ander bestand 43 Tekst tussentijds opslaan 43 Documentweergave 44 De schuifbalk en bladerobject 46 Navigeren in een document 47 Document Opslaan of Opslaan als? 49 Document opslaan of verzenden 49 Document verzenden via 52 Windows SkyDrive 53 Document bekijken en bewerken in SkyDrive 54 Document delen in Windows SkyDrive 55 Bestandstype wijzigen 56 Document beveiligen 57 Help 58 Word afsluiten 58 Opdrachten 59 Opmaken van de inhoud 63 Doelstellingen 63 Intro 63 Onderdelen en indeling van een zakelijke brief 64 Klachtenbrief 65 Instellen van marges 65 Verborgen alineamarkeringen 66 Tekst selecteren 67 De miniwerkbalk 67 Veranderen van weergavevorm 68 Veranderen van tekstkleur 68 Veranderen van lettertype 69 Veranderen van tekengrootte 70 Het venster Lettertype 70 Regelafstand 71 Opmaak wissen 72 Opmaak kopiëren 73 Taal instellen voor spellingscontrole 73 De spelling en grammatica controleren 74 Spelling beter specificeren 77 Aangepaste woordenlijsten 80 Standaardinstellingen voor spellingscontrole herstellen 80 Synoniemen 81 Onderzoeken 82 Uit hoeveel woorden bestaat de brief 82 Afdrukvoorbeeld en afdrukken 83 Teksten snel vertalen in Word 84 Minivertaler 86 Brief reactie op klacht 86 Tekst omzetten in hoofdletters of kleine letters 87 Symbolen 87 Speciale tekens 88 Vaste spatie 88 Het Klembord 89 Opties voor plakken 91 Kopiëren van Internet 91 Plakken speciaal 92 Autotekst 93 Ingebouwde bouwstenen 95 Voorbeeldsjabloon 95 Sjabloon opnieuw opslaan 98 Sjabloon gebruiken 99 Instellen van de standaardwaarde in Normal.dotm 101 Opdrachten 103 Objecten, tekstvakken, foto s en illustraties 107 Doelstellingen 107 Intro 107 Stappenplan voor het maken van een folder 108 Pagina-indeling 109 Kolommen 109 Kolomeinde invoegen 110 Stijl toepassen 110 Initiaal toevoegen 111 Eenvoudige opsomming 111 Inspringpunten 112 Uitlijnen 112 Automatische woordafbreking 113 Vorm invoegen 114 Vorm opmaken 116 Rasterlijnen 116 Illustratie invoegen 118 Pagina-einde 122 Pagina voorzien van alineamarkeringen 122 Objecten kopiëren 123 Tekstvak invoegen 123 Tekstvak opmaken 124 Tekstvak kopiëren 126 Afmetingen tekstvak wijzigen 126 WordArt 127 WordArt object fixeren en roteren 128 WordArt object bewerken en opmaken 129 Een afbeelding invoegen vanuit een bestand 130 Afbeelding bijsnijden 130 Foto bewerken 131 Foto van Afbeeldingsstijl voorzien 132 Watermerk 133 Schermafbeelding maken 134 SmartArt 136 Opdrachten 139 3

4 Pagina s vormgeven 145 Doelstellingen 145 Intro 145 Stijlen 146 Voorblad 147 Stijl aanbrengen 148 Stijl aanpassen 149 Snel een stijl maken 151 Stijlen gebruiken 152 Opmaakset voor stijlen 153 Stijlen verwijderen uit Snelle stijlen galerie 155 Stijlen definitief verwijderen 156 Gebruik toets Tab 156 Eindemarkeringen en secties 161 Koptekst en voettekst 162 Koptekst of voettekst wijzigen 163 Verschillende kop- of voetteksten voor even en oneven pagina s 164 Paginanummer aanbrengen en opmaken 165 De paginanummering met een ander nummer laten beginnen 166 Kop- of voettekst verwijderen 167 Achtergrond toevoegen 168 Paginarand aanbrengen 169 Inhoudsopgave genereren 169 Inhoudsopgave bijwerken 171 Voetnoot 173 Eindnoot maken 174 Thema toepassen 176 Opdrachten 177 Eenvoudige tabellen maken 181 Doelstellingen 181 Intro 181 Tabellen maken 182 Tabel maken met de optie Tabel invoegen 183 Invoegpunt verplaatsen in tabel 183 Gegevens invoeren in tabel 184 Tabelstijl gebruiken 184 Tabel tekenen 185 Kolommen of rijen gelijkmatig verdelen 187 Lijnen gummen 187 Randen opmaken 188 Cellen selecteren 189 Tekst uitlijnen ten opzichte van de cel 190 Arcering aanbrengen 190 Tabelmarkeringen 191 Kolombreedte veranderen 192 Rijhoogte veranderen 192 Rijen invoegen 192 Kolommen invoegen 193 Cellen samenvoegen 193 Gegevens in tabel sorteren 194 Rij, kolom of tabel verwijderen 194 Tabel verplaatsen 194 Opdrachten 195 Alinea opmaak en efficiënt werken 199 Doelstellingen 199 Intro 199 De vergaderstukken 200 Nummering 201 Nummering plaatsen tijdens het typen 202 Nummering met niveau 204 Positie van de nummering aanpassen 205 Nummering in een stijl opnemen 206 Inspringen 207 Rechts inspringen 208 Opsommingen 209 Zoeken en vervangen 209 Opmerking toevoegen en bewerken 211 Randen en arcering 212 Kop- en voettekst toevoegen 213 Autocorrectie 214 Woorden verwijderen uit de AutoCorrectielijst 216 Sorteren 217 Organogram 218 Frame groter maken 219 Toevoegen van objecten 219 Organogram opmaken 220 Vorm verwijderen 220 Vorm verplaatsen 220 Opdrachten 221 Eenvoudig afdruk samenvoegen 225 Doelstellingen 225 Intro 225 Stappen voor afdruk samenvoegen 226 Gegevensbestand bekijken 228 Basisdocument bekijken 228 Afdruk samenvoegen starten 229 Verbinden met gegevensbestand 229 Samenvoegvelden invoeren 230 Begroetingsregel invoeren 230 Samenvoeggegevens tussentijds bekijken 231 Toevoegen van een samenvoegveld 231 Samenvoeging uitvoeren 232 Lijst maken en Excel werkmap gebruiken 233 Opdrachten 235 Index 242 4

5 Om te beginnen Voor wie is dit boek bestemd? De serie Office Expert bestaat uit 48 autonome modules waarmee u zich kennis eigen maakt die u nodig hebt om uw beroepstaken goed te kunnen uitvoeren met de programma s van Microsoft Office. Voordat de modules zijn samengesteld, is er gekeken naar onderzoeken van de uitvoering van kantoorwerkzaamheden en zijn er steekproeven gehouden bij verschillende bedrijven. Aan de hand van deze gegevens zijn de modules voor Word opgebouwd rondom verschillende thema s, zoals het maken van zakelijke rapporten, verzorgen van direct mail en het maken van formulieren en folders. Hierdoor zijn de modules buitengewoon praktijkgericht en u leert goed ogende documenten maken en doelmatig met het programma Word te werken. Een aantal modules zijn gebundeld in boeken voor de certificeringen: MOS Word Praktijkboek Basis MOS Word Praktijkboek Expert Office Expert Word Met de boeken MOS Word Praktijkboek Basis en MOS Word Praktijkboek Expert kunt zich goed voorbereiden voor het certificaat Microsoft Office Specialist (MOS) of Microsoft Office Expert. Deze certificaten worden wereldwijd erkend en zijn een bewijs dat u de functies en mogelijkheden van het programma beheerst en professionele documenten kunt maken en bewerken voor verschillende taken. Met het boek Office Expert Word kunt u zich voorbereiden op het examen ECDL module Advanced AM3 Tekstverwerking. Ook kunt u met de losse modules uw eigen boek samenstellen en zo een maatwerkboek voor uw school of opleiding laten maken. Neem hiervoor contact op via info@vanbuurtboek.nl. Hoe zijn de modules opgebouwd? Elke module begint met een korte toelichting op het thema dat wordt gebruikt. Bij de doelstellingen die daarop volgen, wordt een opsomming gegeven van de opties die worden geïnstrueerd. Hierdoor krijgt u direct een beeld van wat u in de module leert. Bij de intro worden de onderdelen van het certificaat genoemd die in de module worden behandeld. Met de modules gaat u direct aan de slag met het maken van documenten volgens het concept Learning by doing. Zo maakt u zich de kennis gemakkelijk eigen, mede dankzij de vele schermafbeeldingen. Conventies Bij alle modules wordt kleur gebruikt om bepaalde tekst te onderscheiden. De aandachtspunten bij het maken van het thema worden in het begin van de module op een gekleurde pagina geplaatst. In de marge staan: blauwe tekstblokken, waarin u leest wat belangrijk is om te onthouden. groene tekstblokken, met tips hoe u een optie ook kunt activeren. rode tekstblokken, met informatie die op dat moment relevant is. paarse tekstblokken, met toetscombinaties waarmee u een optie sneller uitvoert. Binnen het stappenplan (instructies) zijn de stappen genummerd en de woorden die u ook op het beeldscherm ziet, vet gedrukt. Met full color schermafbeeldingen wordt het stappenplan gevisualiseerd. ONTHOUD TIP OPMERKING SNELTOETS 5

6 Oefenbestanden Om de opdrachten te kunnen maken hebt u oefenbestanden nodig. Deze kunt u downloaden vanaf de website Voor het downloaden volgt u onderstaande beschrijving: 1 Ga naar de website 2 Typ in het vak Op zoek naar oefenbestanden? het artikelnummer dat achter op uw boek staat. 3 Klik op Zoeken. 4 Klik daarna in het popup venster op de link(s) van de oefenbestanden. Afhankelijk van de gebruikte browser gebeurt het volgende. A 1 Het venster Bestand downloaden verschijnt. 2 Klik op de knop Opslaan. 3 In het venster dat verschijnt, kiest u de map om het bestand in op te slaan: Ga naar de map Mijn documenten. 4 Klik onderin het venster op Opslaan. Het bestand wordt opgeslagen in de map Mijn documenten. 5 Sluit het venster Downloaden. B 1 Het bestand wordt automatisch gedownload en in de map Downloads geplaatst. 2 Open via de Verkenner van Windows de map Downloads. Daar ziet u het zip-bestand staan. 3 Verplaats het bestand naar de map Mijn documenten. De oefenbestanden staan in een zip-bestand. Dit is een gecomprimeerd bestand. Om de bestanden te kunnen gebruiken, moet u deze eerst uitpakken. Na het uitpakken staan de oefenbestanden in een aparte map met de naam van het boek/module. 1 Ga via de Verkenner naar de map Mijn Documenten. 2 Klik met de rechtermuisknop op het bestand. 3 Afhankelijk van het geïnstalleerde programma kiest u Hier uitpakken of Alles uitpakken in het snelmenu dat verschijnt. 4 De oefenbestanden worden automatisch uitgepakt. 6

7 De modules van Microsoft Word 2010 Voor het programma Word zijn 16 verschillende modules geschreven. Elke module is opgebouwd rondom een thema waarbij specifieke opties worden behandeld die bij dat thema worden gebruikt. Hiermee krijgen de opties een directe relatie met de praktijk. Een aantal van deze 16 modules zijn in dit boek samengebracht. De overige modules zijn los verkrijgbaar via Met de complete set modules kunt u zich voorbereiden op het examen van ECDL module Advanced AM3 Tekstverwerking. De thema s en opties van de beschikbare modules zijn: Modulenr. Thema Onderwerp omschrijving MOS codes ECDL categorie Word Opties 1 Maken en onderhouden van documenten Starten met Word 2010 Deze module is bedoeld om al aanwezige basiskennis van Word 2010 op te frissen en om nieuwe opties, zoals het aanpassen van het lint, het navigeren en het vertrouwen, opslaan en verzenden van documenten, en werken met de webapplicatie SkyDrive te introduceren. MOS Basis Domein 1.1 Domein 1.2 Domein 1.3 Domein 1.4 Domein 1.5 Domein 2.2 Aanpassen van de werkbalk Snelle toegang Aanpassingen maken aan het lint Bestandsbeheer Bestandseigenschappen en formaten Bestandstypen Beveiligen Bewerkingsvenster Bewerkingsvenster sluiten Document tussentijds opslaan Document verzenden Documentweergave en zoomen Helpfunctie gebruiken Navigeren Nieuw document beginnen Opbouw van het venster Programmaknop en titelbalk Schuifbalk en bladerobject selecteren Standaardlocaties en vertrouwde locaties. Tekst afdrukken Tekst opslaan Tekst opslaan onder een andere naam Tekst snel afdrukken Tekst typen en veranderen Tekst uit ander document toevoegen Werken met verschillende documenten Windows SkyDrive 2 Het maken van een brief Opmaken van de inhoud Het maken van brieven is een van de meest voorkomende taken binnen een kantooromgeving. Bij veel bedrijven is de indeling van de brief en vaak de inhoud al voor een deel bepaald en houdt de maker zich nog alleen bezig met de specifieke inhoud. Juist het snel invoeren van tekst en juiste gebruik van opmaakvormen komt in deze module aan de orde. MOS Basis Domein 2.1 Domein 2.3 Domein 2.4 Domein 3.1 Domein 3.3 Domein 5.1 ECDL Advanced AM AM AM AM AM Afdrukken Afstand tussen alinea s Autotekst Bouwstenen gebruiken Diakritische tekens Gebruik van lettertype Gebruik van tekengrootte Gebruik weergavevormen Het klembord, selecteren, kopiëren, plakken en knippen Hoofdlettergebruik Marges instellen Niet afdrukbare tekens weergeven Onderzoeken Snel onderdelen Spelling en grammatica Synoniemen Vaste spatie Vertalen Voorbeeldsjabloon 7

8 Modulenr. Thema Onderwerp omschrijving MOS codes ECDL categorie Word Opties 3 Het maken van een folder Objecten, tekstvakken, foto s en illustraties Folders zijn visitekaartjes voor een bedrijf of organisatie. Hiermee wordt informatie verstrekt of vraagt men aandacht voor de producten, diensten of specifieke activiteiten. Dit thema is gebruikt voor het plaatsen, aanpassen en bewerken van objecten, het plaatsen van tekstvakken en het maken van tekstkolommen. MOS Basis Domein 3.4 Domein 4.1 Domein 4.2 Domein 4.3 Domein 4.4 ECDL Advanced AM AM AM AM AM AM Bewerken van afbeeldingen Bewerken van foto s Bewerken van illustraties Bewerken van vormen Gebruik van woordafbreking Maken van kolommen en wijzigen ervan Maken van SmartArt-afbeelding Plaatsen eindmarkering kolom Plaatsen pagina markering Plaatsen regeleinde Plaatsen van afbeeldingen Plaatsen van illustraties Plaatsen van initialen Plaatsen van opsommingen Plaatsen van tekstvakken Plaatsen van vormen Plaatsen van watermerk Plaatsen van WordArt object Tekst uitlijnen Vangen van schermafbeeldingen Veranderen van pagina-indeling 4 Het nieuwsblad Pagina s vormgeven Elke vereniging of club heeft een nieuwsblad. In dit blad, dat periodiek uitgebracht wordt, worden alle wetenswaardigheden en actuele gebeurtenissen vermeld. Dit thema is gebruikt voor het indelen van alinea s en pagina s, het maken van kop- en voetteksten, het verdelen van een document in secties en het genereren van een inhoudsopgave. MOS Basis Domein 3.1 Domein 3.2 Domein 3.4 Domein 3.5 Domein 6.1 Domein 6.2 Domein 6.3 ECDL Advanced AM AM AM Einde markeringen Eindnoot Gebruik Tabs Hyperlink Inhoudsopgave Kop- en voettekst Pagina achtergrond Paginanummer Randen om een pagina Secties Stijlen Thema Voetnoot Voorblad 5 Hamburgerbar Eenvoudige tabellen maken In elke bedrijfstak worden lijsten gemaakt. Denk hierbij aan lijsten voor producten, aanbiedingen, namen van medewerkers, dienstlijsten enz. Veel van deze lijsten worden gemaakt met specifieke programma s die gericht zijn op de bedrijfsprocessen van het bedrijf. Maar voor incidentele of kleine lijsten wordt het programma Word gebruikt. MOS Basis Domein 2.5 Domein 2.6 Arcering aanbrengen Cellen samenvoegen Cellen selecteren De tabelcodes Gegevens in tabel sorteren Gegevens invoeren Hele tabel verwijderen Invoegpunt verplaatsen Kolombreedte veranderen Kolommen en rijen verplaatsen Kolommen invoegen Lijnen gummen Lijnkleur Randen en lijnstijlen Rij of kolom kopiëren Rijen en kolommen gelijkmatig verdelen Rijen en kolommen verwijderen Rijen invoegen Rijhoogte en kolombreedte veranderen Rijhoogte veranderen Stijlen voor tabellen gebruiken Tabel maken met de optie Tabel invoegen Tabel tekenen Tabelgrootte veranderen Tekst uitlijnen ten opzichte van de cel 8

9 Modulenr. Thema Onderwerp omschrijving MOS codes ECDL categorie Word Opties 6 Het draaiboek Tabellen en grafieken Een draaiboek is een handleiding voor het afstemmen van de verschillende activiteiten tijdens een evenement. Gezien een draaiboek hoofdzakelijk uit tabellen bestaat, is dit thema gekozen voor de instructies voor het maken van tabellen met Word. MOS Expert Domein 2.2 ECDL Advanced AM AM AM AM AM AM AM AM AM AM AM AM AM AM AM Arceringen aanbrengen Auto aanpassen Cellen samenvoegen Cellen selecteren Cellen splitsen Celmarges Conversie van tekst naar tabel Formules in tabel zichtbaar maken Gestreepte kolommen Grafiek van Tabel Invoegen van Excel-werkblad Kolom/rij verplaatsen Kolombreedte wijzigen Kolommen of rijen kopiëren Randen opmaken Rasterlijnen zichtbaar maken Rekenen in een tabel Rijen en kolommen invoegen Rijen en kolommen verwijderen Rijhoogte wijzigen Snelle tabel maken Sorteren in een tabel Stijlen gebruiken Tabel kopiëren Tabel markeringen Tabel spitsen Tabel tekenen Tabeleigenschappen Tabelgrootte wijzigen Tabinstelling gebruiken in tabel Tekst met tabs naar tabel Tekst naar tabel omzetten Tekst uitlijnen ten opzichte van de cel Tekstrichting wijzigen 7 Vergaderstukken Alinea opmaak en efficiënt werken Veel correspondentie wordt gemaakt met steeds dezelfde opmaak en indeling. Het maken van deze brieven gaat efficiënter als de indeling en opmaak al opgeslagen is in een document dat steeds opnieuw kan worden gebruikt. MOS Basis Domein 2.7 Domein 4.2 MOS Expert Domein 2.1 ECDL Advanced AM AM AM AM Autocorrectie Inspringen Nummering Opmerking invoegen Opsomming Organogram Stijl maken van nummering Zoek en vervang 8 Standaardiseren van opmaak Sjablonen en thema s Veel correspondentie wordt gemaakt met steeds dezelfde opmaak en indeling. Het maken van deze stukken gaat efficiënter als de indelingen en opmaak al opgeslagen is een document dat steeds opnieuw kan worden gebruikt. MOS Expert Domein 1.2 Domein 1.3 ECDL Advanced AM AM Geïnstalleerde sjablonen wijzigen On line sjablonen bekijken en downloaden Sjablonen beheren Sjabloon gebruiken Sjabloon maken Sjabloon wijzigen Thema s gebruiken en aanpassen Velden toevoegen van document eigenschappen 9 Registreren en enquêteren Formulierontwerp Formulieren gebruikt men om gegevens te noteren. Veel van deze formulieren bevatten een standaardtekst die aangevuld wordt met variabele gegevens. Het maken van dergelijke formulieren kan met verschillende programma s, waarvan Word er een is. In dit thema leert u hoe u in Word formulieren kunt maken. MOS Expert Domein 1.2 Domein 5.3 Domein 5.4 ECDL Advanced AM AM AM AM Besturingselementen gebruiken zoals: invoervak, keuzerondje Delen van formulier beveiligen Eigenschappen van tekstvakken wijzigen Formulier beveiligen Formulier opslaan als sjabloon Helpinhoud toevoegen Oude besturingselementen gebruiken Rekenen in een formulier Tekstvakken invoeren 9

10 Modulenr. Thema Onderwerp omschrijving MOS codes ECDL categorie Word Opties 10 Reisbureau Eenvoudig afdruk samenvoegen Met de optie Afdruk samenvoegen kunnen standaardbrieven, lijsten, etiketten of enveloppen worden samengesteld voor grote groepen ontvangers. In deze module leert u eenvoudige samenvoegingen te maken. MOS Basis Domein 7.1 Domein 7.2 Afdruk samenvoegen Brief en gegevensbestand gebruiken Etiketten maken Excel werkblad gebruiken Gegevens ophalen Gegevensbestand maken Gegevensbron bekijken Hoofddocument en gegevensbestand samenvoegen Hoofddocument maken Lijsten maken Samenvoeggegevens tussentijds bekijken Samenvoegveld invoeren 11 Direct mail Samenvoegen Een brief met dezelfde inhoud verzenden aan verschillende personen, wordt direct mailing genoemd. Het samenstellen van deze brieven of lijsten wordt in deze module besproken. MOS Expert Domein 4.1 Domein 4.2 Domein 4.3 ECDL Advanced AM AM AM Duplicaten zoeken Gegevens koppelen met een database van Access of een werkblad van Excel Gegevens samenvoegen met een brief, envelop, etiket of Gegevens selecteren Gegevens sorteren Samenvoegvelden invoegen Samenvoegvelden markeren Schakelopties gebruiken Speciale samenvoegvelden gebruiken 12 Redigeren en controleren Wijzigingen bijhouden In deze module komen de opties aan de orde die het schrijven en redigeren van tekst gemakkelijker maken. MOS Expert Domein 3.1 ECDL Advanced AM AM AM AM AM Beveiligen van onderdelen van document Bladwijzers plaatsen Documenten controleren Documenten vergelijken Eigenschappen aanbrengen Opmerkingen plaatsen Vertalen Wijzigingen aanbrengen Wijzigingen negeren/accepteren Woorden tellen 13 Rapporten en verslagen Bijhouden en verwijzen naar documenten Voor het maken van jaarverslagen of instructievoorschriften worden verschillende documenten gebruikt. In deze module leert u hoe u het beste de verschillende documenten kunt samenvoegen, professioneel indeelt en opmaakt en hoe u lijsten zoals indexering, inhoudsopgave, voetnoten en eindnoten toevoegt. MOS Expert Domein 3.2 Domein 3.3 Domein 3.4 ECDL Advanced AM AM AM AM AM AM AM AM AM AM AM AM AM AM AM Bijschrift bij afbeelding en tabel maken Eindnoot converteren naar voetnoot Eindnoot toevoegen Hyperlink invoegen Index samenstellen Kruisverwijzing maken Met hoofd- met subargumenten Samenstellen van literatuurlijst en afbeeldingenlijst Voetnoot converteren naar eindnoot Voetnoot toevoegen 10

11 Modulenr. Thema Onderwerp omschrijving MOS codes ECDL categorie Word Opties 14 Personeelszaken Bouwen van herbruikbare inhoud Veel alinea s die gebruikt worden in documenten zijn standaard. Zoals openingszinnen bij brieven, afsluiting. Deze teksten kunnen ondergebracht worden in bouwstenen en in een document worden ingevoegd. Het is dan belangrijk dat de teksten goed kunnen worden ingevoegd in een bestaande brief. Hierbij is opmaak en indeling van secties weer belangrijk. In deze module worden al deze aspecten besproken. MOS Expert Domein 2.1 Domein 2.3 Domein 2.4 Bouwstenen Gebruik secties en koppelingen Koppeling binnen tekstvak Snelonderdelen Tekstdoorloop Venster geavanceerde lettertype spatiëring 15 Automatiseren Macro s Veel handelingen die u regelmatig uitvoert in Word, kunt u automatiseren met een macro. In deze module leert u hoe u eenvoudige macro s kunt maken. MOS Expert Domein 5.1 Domein 5.2 Domein 5.3 ECDL Advanced AM AM AM Een macro toewijzen aan een aangepaste knop in het werkblad Snelle toegang. Maatregelen treffen tegen virussen in macro s Macro bekijken in programmeertaal VBA Macro kopiëren Macro opnemen Macro opslaan Macro uitvoeren 16 Opties van Word Configureren van Word In deze module worden de instellingen van Word besproken. MOS Expert Domein 1.1 Invoegtoepassingen Lint aanpassen Tabblad Algemeen Tabblad Controle Tabblad Geavanceerd Tabblad Opslaan Tabblad Taal Tabblad Weergave Vertrouwenscentrum Werkbalk Snelle toegang Naast de modules voor Microsoft Word 2010 zijn er ook modules ontwikkeld voor de programma s Excel, PowerPoint en Access. Ook met deze modules zijn boeken samengesteld voor MOS Basis en Expert. 11

12 Wat is nieuw bij Word 2010 De meest opvallende opties in de versie 2010 zijn het aanpassen van het lint en de mogelijkheid om te werken in een webomgeving. De andere verbeteringen zijn er op gericht om een tekst zo professioneel mogelijk te presenteren. Tabblad Bestand Het tabblad Bestand is de vervanger van de Officeknop van versie Onder dit tabblad zijn alle opties ondergebracht die te maken het hebben met het beheren van de bestanden en de opties om het programma aan uw wensen aan te passen. Het lint Het lint, dat in versie 2007 is gelanceerd, kunt u nu aan uw wensen aanpassen. U kunt nu aangepaste tabbladen en aangepaste groepen maken met opdrachten die u het meest gebruikt. Opties voor documenten Bij het tabblad bestand wordt nu een lijst bijgehouden met de opgeslagen bestanden. Ook kunt u instellen dat het document altijd wordt opgeslagen, zo hebt u altijd een versie van de tekst die maakt. Alle bestanden die u opent worden gevalideerd op mogelijke onveilige locaties, zoals internet of bijlage, maar ook op koppelingen met macro s, gegevensverbindingen en ActiveX-besturingselementen. Immers op deze plaatsen is de kans het grootst dat de documenten besmet worden met een virus. Met een waarschuwingsbalk wordt u geattendeerd op mogelijke geïnfecteerde bestanden. Bestanden waarvan u weet dat ze van een vertrouwde bron komen kunt u bewerken door te klikken op Bewerken inschakelen. Of in een map plaatsen die u markeert als vertrouwd. Lettertype De lettertypen kunt u nu voorzien van ligatuurinstellingen, stilistische sets en cijfervormen. Hiermee krijgt u tekst het uiterlijk van drukwerk. Nummering Het automatisch nummeren van tekst is uitgebreid met een vast aantal cijfers, zoals 001, 002, 003 en 0001, 0002, Samenvatting bij tabel Bij tabeleigenschappen kunt u nu naast een tabeltitel ook een samenvattende tekst toevoegen zodat de lezer beschikking heeft over extra informatie. Dit is vooral van belang bij tabellen die via intranet of internet worden gepubliceerd. Navigeren Voor het maken van lange documenten kunt u nu gebruikmaken van een deelvenster waarin de tekstdelen op profiel- of paginaniveau worden getoond, als derde optie is er een zoekfunctie waarmee u tijdens het navigeren, kunt u zoeken met incrementele zoekopdrachten. Het is dus niet nodig om precies te weten wat u zoekt om het te vinden. 12

13 SmartArt-afbeeldingen De nieuwe SmartArt-afbeeldingen geven u de mogelijkheid om foto s of andere afbeeldingen in een smartvorm te plaatsen. Elke vorm heeft ook een bijschrift waar u beschrijvende tekst kunt toevoegen. Ook kunt u afbeeldingen die al in het document zijn ingevoegd converteren naar SmartArt-afbeeldingen. Meer doen met afbeeldingen In Word 2010 kunt u nog meer effecten gebruiken op de ingevoegde afbeeldingen. Zo kunt u artistieke effecten toevoegen zodat een afbeelding lijkt op een schets, tekening of schilderij. Er zijn twintig nieuwe artistieke effecten. Daarnaast kunt u de afbeelding aanpassen op kleurintensiteit (verzadiging) toon, helderheid, contrast, scherpte en de vaagheid, zo laat u de een afbeelding beter passen bij de inhoud van het document. Een andere optie is het verwijderen van storende elementen uit een afbeelding, bijvoorbeeld de achtergrond. Ook kunt u nu makkelijker een afbeelding bijsnijden tot het gewenste resultaat. Nieuw in Word 2010 is het afvangen van tekst of beeld dat op uw beeldscherm staat en deze bewerken als afbeelding. Zo kunt u tekening of afbeelding van het ene programma gemakkelijk invoegen in een tekst in Word. Tekst aanwijzen om een vertaling ervan te bekijken U kunt nu de Minivertaler inschakelen die door een woord aan te wijzen of te selecteren direct een vertaling geeft van het woord. Wanneer u een gesproken versie heeft kunt u het woord of de zin beluisteren. Beter samenwerken De Word documenten kunt u nu delen met anderen waardoor u met meerdere auteurs tegelijk aan een document kunt werken. Hiervoor is wel een Sharepoint faciliteit nodig. Maar u kunt de documenten opslaan met de optie SkyDrive en zo het document op een webserver plaatsen en overal ter wereld bekijken of bewerken. 13

14 14

15 Starten met Word WORD 2010

16

17 Starten met Word 2010 Maken en onderhouden van documenten Het programma Word is wereldwijd het meest gebruikte tekstverwerkingsprogramma. De versie 2010 is ten opzichte van de versie 2007 niet veel veranderd. Aan het lint kunt u nu extra groepen toevoegen en zo het lint aanpassen aan uw wensen. Bij verschillende tabbladen zijn nieuwe opties toegevoegd die het werken met Word gemakkelijker maken. Zo kunt u een schermafbeelding maken of een foto bewerken en uitgebreide SmartArt-afbeeldingen invoegen. De nadruk bij vernieuwingen ligt op het professioneel presenteren van teksten en het gebruik van de tekstverwerker via internet. Doelstellingen In deze module ligt de nadruk op het maken, opslaan en onderhouden van documenten. De volgende opties worden geïnstrueerd: Aanpassen van de werkbalk Snelle Opties bij vensters opslaan en toegang verwijderen Aanpassingen maken aan het lint Programmaknop en titelbalk Aanvullend tabblad Schuifbalk en bladerobject selecteren Bestandseigenschappen en formaten Standaardlocaties en vertrouwde locaties Bewerkingsvenster Bewerkingsvenster sluiten Document beveiligen Document tussentijds opslaan Document verzenden Documentweergave en zoomen Helpfunctie gebruiken Navigeren Nieuw document beginnen Opbouw van het venster Tekst afdrukken Tekst opslaan Tekst opslaan onder een andere naam Tekst typen en veranderen Tekst uit ander document toevoegen Verborgen alineamarkeringen Werken met verschillende documenten Wijzigen bestandstypen Windows SkyDrive Starten met word 2010 Maken en onderhouden van documenten Intro Het venster van Word 2010 lijkt erg veel op de versie 2007 maar de opvallende Office knop is verdwenen. Voor degene die met de versie 2003 of een eerdere versie hebben gewerkt, is het venster geheel vernieuwd. De menu s en werkbalken zijn verdwenen en hebben plaats gemaakt voor een lint waarin de knoppen verdeeld zijn in groepen. Het is even wennen, maar met deze nieuwe opbouw is het prettiger werken. De in deze module behandelde onderwerpen zijn: MOS Basis 1.1 Verschillende weergaven toepassen op een document 1.2 Document beveiligen 1.3 Document versies beheren 1.4 Documenten delen 1.5 Document opslaan 17

18 De nieuwe manier van tekstverwerken In de jaren zeventig waren het voornamelijk typisten en secretaresses die zich bezighielden met het typen van teksten. Maar met de komst van tekstverwerkers in de jaren tachtig werden de teksten steeds meer door de medewerkers binnen organisaties geproduceerd. Opmaak Tekst wordt nog zelden gepresenteerd zonder een mooie opmaak, afbeeldingen of schema s. Opmaak is bijna net zo belangrijk geworden als de inhoud. De huidige tekstverwerkers hebben dan ook een heel scala van opmaakopties waarmee de tekst verfraaid kan worden. Bijna elk bedrijf verwacht van haar medewerkers dat zij de opties beheersen om een representatief document af te leveren. Samenstellen uit meerdere documenten De teksten worden ook steeds meer samengesteld met data uit een reken- of databaseprogramma. Hierbij worden de knip- en plakopties gebruikt of de gegevens worden gekoppeld of samengevoegd. Gezamenlijk werken aan een rapport gebeurt steeds vaker. De gemaakte teksten worden verstuurd via of geëxporteerd naar bijvoorbeeld intra- of internetpagina s. Kortom tekst wordt gemaakt, gedeeld en verspreid op talloze manieren. Integreren is hierbij het sleutelwoord. Bestandseigenschappen Doordat documenten gedeeld worden en teksten door meerdere mensen bewerkt worden, is het bijhouden van de bestands eigenschappen (metagegevens) belangrijk geworden. De bestandseigenschappen zijn de kenmerken waaraan u een bestand kunt herkennen en kunt herleiden wie de auteur is, wanneer het document voor het laatst is gewijzigd, wat het onderwerp is enz. Een goede documentatie is bij wisselende gebruikers noodzakelijk om de bron te kunnen achterhalen. Uitwisseling Doordat er veel uitwisseling van teksten tussen collega s, leveranciers en klanten plaatsvindt, is het steeds moeilijker te beoordelen of de documenten die worden geopend wel te vertrouwen zijn. Immers virussen kunnen gemakkelijk in documenten worden verpakt. In Word 2010 worden alle documenten die worden geopend, gevalideerd op mogelijke onveilige locaties, zoals internet of bijlage, maar ook op koppelingen met macro s, gegevensverbindingen en ActiveX-besturingselementen. Immers daar is de kans het grootst dat de documenten besmet worden met een virus. Met een waarschuwingsbalk wordt u geattendeerd op herkomst en de mogelijkheid dat het een geïnfecteerd bestand kan zijn. Bestanden waarvan u weet dat ze van een vertrouwde bron komen, kunt u bewerken door te klikken op Bewerken inschakelen of in een map plaatsen die u markeert als vertrouwd. Overal ter wereld Was in de jaren tachtig een computer noodzakelijk om tekst te verwerken, nu zijn veel mobiele telefoons en pda s voorzien van Microsoft Office Mobile waarmee u tekst kunt maken op elke plek in de wereld. De bestanden kunt u versturen via sms of downloaden. Maar ook op internet kunt u werken met tekstverwerkers die online zijn te gebruiken, waarbij dan de mogelijkheid wordt geboden om de teksten op te slaan op hiervoor gereserveerde ruimtes. Microsoft biedt de faciliteit SkyDrive waarmee u vanuit elk internetcafé en elke computer met internet wijzigingen kunt aanbrengen aan tekst die door u of een ander is gemaakt en opgeslagen op de server van Microsoft. Zo kunt u overal ter wereld werken aan uw teksten en samenwerken met uw collega s op elk uur van de dag en vanuit elke plaats op de wereld. 18

19 Word starten Het programma Word kunt u op verschillende manieren starten. Met een knop bovenaan het menu start, een knop in de taakbalk, een knop op het bureaublad of via het menu Start, alle Programma s Microsoft Office en vervolgens Microsoft Office Word. In dit stappenplan gaan we er vanuit dat het programma al is vastgemaakt aan het menu Start. 1 Klik op de knop Start. 2 Klik op Microsoft Word Programmaknop Links bovenin het scherm ziet u een klein knopje met een W. Dit is de programmaknop. Hiermee kunt u het venster van het programma minimaliseren (in de taakbalk plaatsen) of sluiten. OPMERKING Om het programma Word vast te maken aan het menu start, klikt u op de knop Start, Alle programma s, Microsoft Office, vervolgens klikt u met de rechtermuisknop op Microsoft Word en kiest u voor: Aan menu start vastmaken. Starten met word 2010 Maken en onderhouden van documenten 1 Klik op de programmaknop. 2 Klik op de knop Minimaliseren. Het venster wordt in de taakbalk geplaatst en heeft de afbeelding met een W. 3 Klik in de taakbalk op de afbeelding. Het venster vult opnieuw het hele beeldscherm. TIP Met de keuze Sluiten wordt het programma afgesloten. Met de keuze Formaat wordt het venster verkleind. 19

20 Werkbalk Snelle toegang Rechts van de programmaknop staat de werkbalk Snelle toegang. Hierin staan de knoppen die u veel gebruikt bij het maken van teksten. Aan deze werkbalk kunt u zelf knoppen toevoegen. De knoppen die u zeker vaak gebruikt, zijn de knop Nieuw, Openen, , Afdrukvoorbeeld en Sluiten. Met de knop Nieuw opent u een nieuw document, met de knop Openen, opent u een bestaand document, met de knop plaatst u het document als bijlage in een , met de knop Afdrukvoorbeeld bekijkt u tekst voordat u deze gaat afdrukken en met de knop Sluiten, sluit u een document. In het volgende stappenplan voegt u knoppen toe aan de werkbalk Snelle toegang. 1 Klik op de keuzepijl van de werkbalk Snelle toegang. 2 Klik op Nieuw. De knop Nieuw wordt toegevoegd. 3 Klik opnieuw op de keuzepijl van de werkbalk Snelle toegang. Er staat een vinkje voor Nieuw. 4 Activeer ook de knoppen Openen, Opslaan, , Afdrukvoorbeeld en afdrukken. TIP Werkbalk Snelle toegang kunt u ook aanpassen bij het venster Opties dat u opent in het tabblad Bestand. De knoppen zijn aan de werkbalk Snelle toegang toegevoegd. Wanneer u weer op de keuzepijl van de werkbalk Snelle toegang klikt en op de vinkjes bij de namen klikt, verdwijnen de knoppen weer uit de Werkbalk Snelle toegang. Knoppen toevoegen met het venster Opties voor Word Naast de knoppen die u ziet in de keuzelijst bij Werkbalk Snelle toegang, kunt u alle andere knoppen uit het lint toevoegen met de keuze Meer opdrachten. In het volgende stappenplan voegt u de knop Sluiten toe via dit venster. 20

21 1 Klik op de keuzepijl van de Werkbalk Snelle toegang. 2 Klik op Meer opdrachten. Het venster Opties voor Word wordt geopend met het deelvenster: De werkbalk Snelle toegang aanpassen. 3 Klik op de keuzepijl bij Kies opdrachten uit. 4 Klik op het Tabblad Bestand. 5 Sleep de schuifbalk bij de knoppen naar beneden. 6 Klik op de knop Sluiten en klik op Toevoegen. Voeg op dezelfde manier ook de knop: Snel afdrukken toe. 7 Klik op OK. Voor het verwijderen van de knop Sluiten moet u opnieuw het venster Meer opdrachten openen en op de knop Verwijderen klikken. In het venster Meer opdrachten zijn alle knoppen in categorieën verdeeld. Wanneer u meer met het programma werkt, merkt u vanzelf welke knoppen u veel gebruikt. Deze kunt u dan op bovenstaande manier toevoegen. Hierdoor werkt u efficiënter. TIP U kunt alle knoppen in de werkbalk Snelle toegang plaatsen. Starten met word 2010 Maken en onderhouden van documenten Titelbalk Rechts van de werkbalk Snelle toegang, ziet u de titelbalk. In de titelbalk kunt u lezen dat u met het programma Word werkt en welk document is geopend. Opent u een document dat al eerder is opgeslagen dan ziet u de naam van het document in de titelbalk. Bij de start van het programma staat er document1 (het nummer wordt steeds opgehoogd). Aan de rechterkant van de titelbalk staan de knoppen Minimaliseren, Maximaliseren en Sluiten. Als u hier met uw muisaanwijzer op rust, ziet u de naam van de knop verschijnen: Minimaliseren, Verkleinen en Sl uiten. De knop minimaliseren heeft hetzelfde effect als minimaliseren bij de Programmaknop. U kunt dus op twee manieren het venster verkleinen of vergroten. Met de knop Verkleinen verkleint u het venster. Deze knop verandert als u het venster hebt verkleind in Maximaliseren waarmee u het venster weer schermvullend maakt. Met de knop Sluiten (knop met het X) sluit u het programmavenster. 21

22 TIP De meeste vensters zijn ook te verkleinen door de muisaanwijzer op de rand te plaatsen (muisaanwijzer wordt een pijltje) en te verslepen. 1 Klik op de knop Verkleinen. U ziet het venster en het Bureaublad. De knop Verkleinen verandert van vorm en krijgt de naam Maximaliseren. 2 Klik op de knop Maximaliseren en het venster wordt weer schermvullend. Het Lint Het lint bevindt zich onder de titelbalk en beslaat de totale breedte van het venster. In het lint zijn alle opdrachten ondergebracht die u aan het tekstverwerkingsprogramma kunt geven. Het lint kunt u verdelen in vijf basisonderdelen: tabbladen, groepen, knoppen, keuzepijlen en keuzevervolgpijlen. 1 Tabblad 2 Lint 3 Groep 4 Knop 5 Knop met keuzepijl 6 Keuzevervolgpijl Elk tabblad is verdeeld in groepen waarin de opdrachten staan die tot een categorie horen. Bij het tabblad Start bijvoorbeeld zijn alle basisonderdelen ondergebracht waarmee u tekst bewerkt of opmaakt. De groepen hierbij zijn Klembord, Lettertype, Alinea, Stijlen, Bewerken. Binnen de groepen zijn de knoppen ondergebracht waarbij soms keuzepijlen zijn toegevoegd die weer meer opties te zien geven. Met de keuzevervolgpijlen die onderaan de groep zijn geplaatst, opent u een venster waarin u nog meer opties kunt activeren. De keuzevervolgpijlen zijn niet in elk tabblad aanwezig. Aanvullend tabblad Bij verschillende opties worden de standaardtabbladen aangevuld met nieuwe tabbladen. Zo verschijnt bij het invoegen van een afbeelding automatisch het tabblad Opmaak waarin weer specifieke opties voor het bewerken van een afbeelding zijn geplaatst. De nieuwe tabbladen verschijnen altijd na het laatste tabblad en krijgen boven de tabbladnaam een extra vermelding waarvoor het tabblad dient. 22 Lint minimaliseren Het lint kunt u tijdelijk minimaliseren, zo creëert u meer ruimte voor de tekst. U klikt met de rechtermuisknop op het Lint en kiest voor: Het lint minimaliseren. Met dezelfde handelingen kunt u het lint weer zichtbaar maken.

23 1 Klik met de rechtermuisknop op de onderkant van een groep. Een snelmenu verschijnt. 2 Klik op Het lint minimaliseren. Van het lint zijn nu alleen de tabbladen te zien. 3 Klik opnieuw met de rechtermuisknop op de onderste rand van het lint. 4 Klik op Het lint maximaliseren. Het lint is weer gemaximaliseerd. Verandering van het lint Wanneer het venster van Word wordt verkleind, worden de groepen in het lint verkleind en krijgen keuzepijlen. Ook bij kleinere beeldschermen of een andere schermresolutie past het lint zich automatisch aan. Lint aanpassen Het lint kunt u aanpassen aan uw wensen, zo kunt u bijvoorbeeld een tabblad maken met groepen met daarin de knoppen die u veel gebruikt. Maar u kunt ook tabbladen die u niet of nauwelijks gebruikt onzichtbaar maken. Dit is vooral handig als u met een laptop werkt met een klein beeldscherm. In het volgende stappenplan maakt u in het lint een nieuw tabblad. TIP Klik op de toetscombinatie Ctrl+F1. Het lint wordt geminimaliseerd of gemaximaliseerd. ONTHOUD De werkbalk Snelle toegang kan met het snelmenu ook onder het lint worden geplaatst. OPMERKING In het snelmenu van het lint kunt u ook de keuze maken om knoppen toe te voegen aan de werkbalk Snelle toegang. U wijst een knop aan en klikt in het snelmenu op de optie Toevoegen aan werkbalk Snelle toegang. Starten met word 2010 Maken en onderhouden van documenten OPMERKING De standaardtabbladen en groepen zijn niet te wijzigen maar u kunt wel de namen en de volgorde van de tabbladen wijzigen. 23

24 OPMERKING Door in het vak Hoofdtabbladen op een tabblad te klikken kunt u het tabblad met de knoppen Omhoog of Omlaag brengen in de rij. TIP Een nieuw tabblad verwijdert u door met de rechtermuisknop op het tabblad te klikken en in het snelmenu op de opties Verwijderen te klikken. 1 Klik met de rechtermuisknop op de onderkant van een groep. 2 Klik in het snelmenu op de keuze Lint aanpassen. Het venster Opties voor Word opent met de keuze Lint aanpassen. 3 Klik op de knop Nieuw tabblad. In de lijst Hoofdtabbladen wordt een nieuw tabblad toegevoegd. 4 Klik op het nieuwe tabblad Nieuw tabblad (Aangepast). 5 Klik op de knop Naam wijzigen. 6 Typ in het vak Weergave naam: Anne (of uw eigen naam). 7 Klik op OK. U hebt nu een het tabblad toegevoegd en een naam gegeven. Het tabblad heeft een voorlopige groep die nu Nieuwe groep (Aangepast) wordt genoemd. U dient deze naam ook te wijzigen en daarna de knoppen toe te voegen. In het volgende stappenplan verandert u de naam van de groep, maakt u nog twee groepen en voegt u de knoppen toe. 8 Klik op in het vak Hoofdtabbladen bij het nieuwe tabblad Anne op de Nieuwe groep (Aangepast). 9 Klik op de knop Naam wijzigen. 10 Typ in het venster Naam wijzigen: Brieven. 11 Klik op de knop Nieuwe groep (er wordt een nieuwe groep toegevoegd). 12 Klik op de knop Nieuwe groep en klik op de knop Naam wijzigen. 13 Typ in het venster Naam wijzigen: Verzenden. 14 Klik op de knop Nieuwe groep (er wordt een nieuwe groep toegevoegd). 15 Klik op de Nieuwe groep en klik op de knop Naam wijzigen. 16 Typ in het venster Naam wijzigen: Rapporten. 24

25 U hebt nu in het tabblad met uw naam drie groepen gemaakt (brieven, verzenden, rapporten). De groepen gaat u nu voorzien van knoppen. 17 Klik op de zojuist gemaakte groep Brieven. 18 Klik op de keuzepijl bij Kies opdrachten uit: en kies voor Alle opdrachten. 19 Klik op het vak met de opdrachten en typ een s. Het invoegpunt springt naar het eerste woord met een s. 20 Verschuif de schuifbalk zodat u de optie Subscript te zien krijgt. 21 Klik op de knop Toevoegen. 22 Voeg zo ook de knoppen Lettertype en Spelling toe. 23 Klik op de groep Verzenden en voeg de knoppen Afdruk samenvoegen starten, Vertalen, en Als PDF-bijlage een bericht verzenden toe. 24 Klik op de groep Rapporten en voeg de knoppen Voorblad, Tabel, Afbeelding, Vormen, SmartArt, Koptekst, Voettekst en Paginanummer toe. 25 Klik op OK. OPMERKING Het lint kunt u ook aanpassen met de keuze tabblad Bestand, Opties, Lint aanpassen. Met de knop Importeren en exporteren kunt u tabbladen im- of exporteren naar een ander sjabloon of document. OPMERKING De opties in de groepen van het aangepaste tabblad kunt u ook een andere pictogram geven. U selecteert in het venster: Lint aanpassen de optie die u een ander pictogram wilt geven, klikt op de knop Naam wijzigen en selecteert in het venster Naam wijzigen het pictogram. Starten met word 2010 Maken en onderhouden van documenten Het nieuwe tabblad heeft de naam Anne (of uw naam) en drie groepen en binnen de groepen de opties die u hebt toegevoegd. Dit is maar een voorbeeld van de opbouw van een tabblad. U kunt ook besluiten alleen de zelf gemaakte tabbladen zichtbaar te houden. Hiervoor verwijdert u in het venster Lint aanpassen de vinkjes bij de bestaande Hoofdtabbladen. TIP De knoppen in de groepen kunt u ook een ander symbool geven. OPMERKING U kunt alleen opdrachten toevoegen aan aangepaste groepen. De tabbladen zijn te vergelijken met de tabbladen in een ordner. Achter elk tabblad is specifieke informatie te vinden over het onderwerp dat op het tabblad is vermeld. 25

26 Bewerkingsvenster Het grote witte vlak in het midden van het venster van Word is het bewerkingsvenster. Het streepje dat erin knippert, is het invoegpunt waarmee u kunt zien waar de tekst wordt ingevoerd. 1 Druk twee maal op de toets Enter. 2 Invoegpunt verschuift naar de volgende regel. Tekst typen OPMERKING Bij het maken van een nieuwe regel met de toets Enter, wordt de ruimte tussen de vorige regel bepaald door de afstand tussen de alinea s. Dit is standaard ingesteld met een ruimte van 12pt Voor en 10pt Na. In module: Het maken van een brief wordt deze optie behandeld. In het bewerkingsvenster typt u tekst. De tekst die u typt komt voor het invoegpunt te staan (de plaats van het invoegpunt is dus belangrijk). Voor het maken van hoofdletters houdt u de toets Shift ingedrukt. Voor het maken van meer hoofdletters drukt u op de toets CapsLock. Deze toets heeft een aan/uit functie. Voor de witruimte tussen het ene en andere woord drukt u op de spatiebalk. U gebruikt de toets Enter alleen als de tekst op een nieuwe regel moet beginnen (bijvoorbeeld omdat u een nieuwe alinea wilt beginnen). Tijdens het typen van een alinea wordt de tekst automatisch naar de volgende regel verplaatst. Een foutieve aanslag corrigeert u met de toets Backspace (deze toets verwijdert het teken links van het invoegpunt). Voor het achteraf corrigeren van tekst, plaatst u het invoegpunt (met een muisklik op de plaats van de fout) en verwijdert u het teken dat rechts van het invoegpunt staat met de toets Delete. De meeste toetsen op het toetsenbord zijn repeterend. Dit wil zeggen dat als u een toets ingedrukt houdt het teken wordt herhaald (totdat u de toets loslaat). In het volgende stappenplan typt u een tekst Typ: De cyclus van tekstverwerken. 2 Druk op de toets Enter. Het invoegpunt gaat naar de nieuwe regel en maakt een extra witruimte. 3 Typ de tekst zoals u ziet in het voorbeeld. 4 Druk bij de laatste regel drie maal op de toets Enter. In de volgende paragraaf ziet u dat deze aanslag een code maakt.

27 Verborgen alineamarkeringen Bij het typen van een tekst ziet u alleen de witruimte als u een spatie typt of op de toets Enter drukt. Deze witruimtes worden door Word omgezet in markeringen. Deze markeringen kunt u zichtbaar maken met de knop Alles weergeven in het tabblad Start. Zo kunt u controleren of u niet teveel spaties hebt gemaakt of dat u teveel op de toets Enter hebt gedrukt. De spaties worden verhoogde punten en op de plaatsen waar u op de toets Enter hebt gedrukt ziet u een bolletje met twee streepjes. In het volgende stappenplan maakt u de alineamarkeringen zichtbaar en voegt u alineamarkeringen toe. 1 De tekst van het vorige stappenplan staat nog in het bewerkingsvenster. 2 Klik in het tabblad Start, groep Alinea op de knop Alles weergeven. U ziet dat de spaties (verhoogde punten) en de aanslag voor de toets Enter een markering (code) te zien geeft. De alineamarkering is alleen te zien op de plaatsen waar op de toets Enter is gedrukt. Tekst wijzigen TIP Door opnieuw op de knop Alles weergeven te klikken zijn de markeringen weer onzichtbaar. OPMERKING Er zijn nog meer markeringen die u met de knop Alles weergeven zichtbaar kunt maken, deze worden gemeld bij de opties die deze markeringen laten zien. Starten met word 2010 Maken en onderhouden van documenten Voor het verwijderen van tekst gebruikt u de toets Delete of Backspace. Het invoegpunt kunt u alleen links van een Alineamarkering plaatsen en het verwijderen kan dan ook alleen met de toets Delete. In het volgende stappenplan verwijdert u spaties en komma s en voegt u Alineamarkeringen toe. ONTHOUD Elke regel die wordt af gesloten met de toets Enter wordt door Microsoft Word gezien als een alinea. 27

28 1 Klik bij de vierde regel links van de komma. 2 Druk twee maal op de toets Delete. De komma en de spatie zijn verdwenen. 3 Druk op de toets Enter. De tekst gaat naar de volgende regel. 4 Wijzig ook de andere regels. 5 Verwijder de punt achter het woord bestaat en plaats een dubbele punt. 6 Klik opnieuw op de knop Alles weergeven (de markeringen worden onzichtbaar). Statusbalk Onder het bewerkingsvenster staat de statusbalk. Hierin ziet u het aantal pagina s waaruit het document bestaat, hoeveel woorden er getypt zijn en welke taal wordt gebruikt. De informatie in de statusbalk kunt u aanpassen. Zo kunt u er bijvoorbeeld zien of bepaalde toetsen geactiveerd zijn. In het volgende stappenplan zorgt u ervoor dat bij gebruik van de toets CAPS-LOCK het woord CAPS-LOCK in de statusbalk verschijnt. OPMERKING Is CAPS-LOCK actief en drukt u op de toets Shift dan wordt de letter die u aanslaat als kleine letter ingevoerd. 1 Klik met de rechtermuisknop in de statusbalk. U ziet een snelmenu met de opties die geactiveerd zijn (hebben vinkjes). 2 Klik in het menu Statusbalk aanpassen op de toets CAPS-LOCK (komt een vinkje te staan). Klik weer in het document. 3 Druk op de toets CAPS-LOCK. In de statusbalk is te zien dat de toets CAPS-LOCK is geactiveerd. 4 Plaats het invoegpunt aan het eind van het document. 5 Typ: einde van cyclus. De woorden worden in hoofdletters gemaakt. 6 Druk opnieuw op de toets CAPS-LOCK. In de statusbalk is het woord CAPS-LOCK niet meer te zien. De toets CAPS-LOCK is niet meer actief. In het snelmenu Statusbalk aanpassen staan vinkjes voor de onderdelen die geactiveerd zijn. Deze opdrachten hebben een aan/uit functie. Wilt u bepaalde informatie niet meer zien, activeer dan het venster opnieuw en klik opnieuw op de opdracht. 28

29 Tekst opslaan Het doel van schrijven is: woorden vastleggen op een medium. Tekst die u met een computer maakt legt u vast door deze op te slaan. U bedenkt een naam waarmee u de tekst wilt opslaan en met het venster Opslaan als slaat u de tekst op. Dit kan de harde schijf van de computer zijn of een usb-stick. Bedenk altijd een naam waarmee u de opgeslagen tekst snel herkent, bijvoorbeeld: Tekstcyclus of Offerte Jansen. Een tekst die is opgeslagen wordt een bestand genoemd. Het openen van het venster Opslaan als kunt u met: 1 De knop Opslaan in de werkbalk snelle toegang. 2 De knop Opslaan in het tabblad Bestand. 3 Met de toetscombinatie Ctrl+S. In het venster Opslaan als kunt u bepalen waar en in welke map u de tekst wilt opslaan. In het volgende stappenplan slaat u de tekst van het vorige stappenplan op. 1 Klik op de knop Opslaan in de werkbalk Snelle toegang. Het venster Opslaan als verschijnt als map Documenten. In het vak Bestandsnaam ziet u de eerste zin die u hebt getypt (De cyclus van tekstverwerken). 2 Klik op de knop Opslaan. TIP Wordt een andere map geopend, klik dan in het rechterdeelvenster op de gewenste map. OPMERKING De vaste schijf wordt ook wel eens vergeleken met een dossierkast waarin mappen hangen. In een map op de vaste schijf kunt u weer submappenmaken, op die manier houdt u alles overzichtelijk. Starten met word 2010 Maken en onderhouden van documenten In het voorbeeld is de tekst nu opgeslagen in de map Documenten en heeft de naam van de eerste regel van de tekst (De cyclus van tekstverwerken) gekregen. Deze naam staat ook in de titelbalk. Bij het openen van het venster Opslaan als neemt Word automatisch de eerste zin van de tekst over als naam. Wilt u een andere naam dan typt u deze in het vak Bestandsnaam. De naam van het document mag niet meer dan 255 tekens zijn, inclusief toevoeging (extensie). In de bestandsnamen kunt u hoofdletters of kleine letters gebruiken bij de herkenning van de bestandsnamen wordt hierin geen onderscheid gemaakt. 29