HULPHOND. Rust in de kennel zorgt voor optimale prestaties. Karin Valster vertelt openhartig over haar werk als kennelcoördinator.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "HULPHOND. Rust in de kennel zorgt voor optimale prestaties. Karin Valster vertelt openhartig over haar werk als kennelcoördinator."

Transcriptie

1 HULPHOND MAGAZINE OKTOBER 2014 Rust in de kennel zorgt voor optimale prestaties. Karin Valster vertelt openhartig over haar werk als kennelcoördinator.

2

3 INHOUD 7 vive la vita jetske oliemeulen 11 yuè-lánn kleine praat het liefst met hulphonden 42 rust in de kennel zorgt voor optimale prestaties En verder: 5 Voorwoord 19 Epilepsiehond Cisko brengt rust in de familie Vos 27 Column Bob Carrière 30 Nieuwe samenwerking met Fresh Apple 33 Bijzondere dag op het landgoed van olympisch kampioen Anky van Grunsven 37 Frank van Heumen (cliëntenzorginsctructeur) begeleidt mensen met een hulphond 47 Vraag en antwoord rubriek 3

4 Ontdek Zuidwest Frankrijk nu als nooit tevoren, huur een 2cv en voel je weer eens zo vrij als een EENTJE...! La douce France... Nog altijd een veelzijdige en populaire vakantiebestemming. Frankrijk staat garant voor culinaire hoogstandjes, heerlijke wijnen, een prachtige natuur en niet te vergeten HET geboorteland van de Citoen 2cv! Wie herinnert zich niet de hilarische films met raskomiek Louis de Funes, waarbij doldwaze achtervolgingen plaatsvinden in, hoe kan het ook anders, een 2cv. TourdeCanard.com biedt u nu de mogelijkheid om een 2cv te huren in Frankrijk en in uw eigen tempo het authentieke Zuidwesten van Frankrijk te verkennen op de meest nostalgische en ontspannen manier die er bestaat! Stelt u zichzelf eens voor achter het stuur van een LELIJKE EEND. Onbezorgd toeren over over de Franse landweggetjes en volop genietend van de zon, de natuur en de Franse sfeer. Geen stress, geen files, maar slechts een rijkelijk gevulde picknickmand op de achterbank en bovendien alle tijd aan uzelf! Een bezoek aan een wijnchateau, slenteren over een marktje, overnachten in een typisch Frans hotelletje... Alles kan, niets hoeft! En voor even voelt u zich weer eens zo vrij als een EENTJE...! TourdeCanard.com Marianne Hazejager info@tourdecanard.com

5 Voorwoord Nu de zomer langzaam maar zeker uit Nederland vertrekt maken wij, bij Hulphond Nederland, ons op voor de laatste maanden van het jaar. We zijn goed op weg om onze doelstelling te realiseren. Dat we dit jaar weer veel mensen kunnen helpen met een hulphond, maakt ons blij. Onze stichting blijft groeien en we helpen naast mensen met een fysieke beperking ook steeds meer mensen met PTSS en kinderen met een gedragsstoornis. De doelgroep die wij met onze hulphonden bedienen wordt daardoor steeds groter en breder. Het blijft indrukwekkend om te zien wat honden allemaal kunnen en het is fantastisch om te zien met hoeveel plezier zij mensen helpen. U leest daarover weer veel persoonlijke verhalen in dit magazine. Deze keer laten wij familieleden van onze cliënten aan het woord. Hoe ervaren zij de komst van een hulphond in hun gezin en hoe kijken zij aan tegen de taken die de hulphond verricht. We bieden u ook een kijkje in onze kennel. Iedere dag huizen er meer dan dertig honden in de kennel en het is een hele klus om dat goed te managen. Wij werken met zeer gemotiveerde vrijwilligers en wij vinden dat wij fantastische medewerkers hebben. Zonder al die vrijwilligers en medewerkers gaat er geen hulphond de deur uit. Het is belangrijk dat wij ons dat realiseren en dat ook aan u vertellen. Als directie genieten wij iedere dag van het werk dat wij mogen doen. Aan alle vrijwilligers hartelijk dank en een grote pluim voor het geweldige werk dat jullie doen. Onze medewerkers danken wij hartelijk voor hun inzet en al hun geduld bij het trainen van onze honden. Wij wensen u weer veel leesplezier. Eric Bouwer en Rudolph Strickwold Directie Hulphond Nederland Aan alle vrijwilligers hartelijk dank en een grote pluim voor het geweldige werk dat jullie doen. Eric Bouwer (links) Rudolph Strickwold (rechts) 5

6 6

7 Vive la Vita Jelske Oliemeulen Hoewel Jelske Oliemeulen slechts 22 jaar is, kan ze nu al zeggen dat haar leven tot nu toe, gemar keerd werd door twee gebeurtenissen waardoor alles veranderde. De eerste was een hersenbloeding toen ze tien was, de tweede vond dit jaar plaats. Hulphond Vita kwam in haar leven. Op het moment dat we haar spreken, is Jelske aan het werk bij Hulphond Nederland. Jelske zit in het laatste jaar van haar opleiding tot secretaresse en ze loopt stage op het secretariaat van Hulphond Nederland in Herpen. Haar opleiding vormt voor Jelske een behoorlijk zware dobber. Niet omdat ze de stof mentaal niet aan kan of omdat ze niet vaak genoeg in de studieboeken duikt, maar omdat Jelske als gevolg van de hersenbloeding die haar trof toen ze tien was, weinig energie heeft. Jelske is heel vaak, heel erg moe. Gewoon pech Het komt zelden voor dat een kind van tien een hersenbloeding krijgt en volgens Jelske had zij gewoon pech. Ik had na school afgesproken met een vriendinnetje en we zouden naar de markt gaan, bij ons in het dorp. We fietsten tegen de zon in, ik dacht dat het daardoor kwam dat ik hoofdpijn kreeg. Een stekende pijn boven mijn ogen. In het begin besteedde ik er niet zo veel aandacht aan maar toen we op de markt aankwamen, was de pijn zo hevig dat ik snel weer naar huis ging. Ik herinner me nog dat ik op een gegeven moment op de bank lag te schreeuwen van de pijn, maar daarna is de herinnering weg. Gelukkig maar want ik kreeg toen een epileptische aanval. De huisarts van de huisartsenpost begreep direct dat er iets vreselijk mis was en ik ben met de ambulance naar het ziekenhuis gebracht. Daar hielden ze me kunstmatig in coma omdat de hersendruk veel te hoog was. Ik weet nog dat mijn broer op een gegeven moment, toen ik weer op de kinderafdeling lag, tegen me zei: Je had een hersenbloeding en dat ik dacht: Kan wel zijn, maar ik word weer beter. Maar al snel merkte ik dat mijn lichaam compleet veranderd was. Mijn linkerkant was verlamd. vind ik erger. De vermoeidheid belet mij echt om mijn leven te leiden zoals ik dat zou willen. Mijn situatie zal niet meer veranderen, ik zal niet beter gaan lopen en de vermoeidheid verdwijnt niet meer. Door de komst van Vita wordt het makkelijker om dat te accepteren. Nu Vita er is Vita is een vrolijke zwarte Labrador van twee. Op het moment van ons gesprek is Vita pas twee dagen bij Jelske en nu al is er veel veranderd in haar leven. Door Vita krijg ik meer energie. Dankzij Vita heb ik bijvoorbeeld geen avondzorg meer nodig, kan ik mezelf uitkleden en naar bed gaan. Ze doet mijn broek en schoenen uit en ze helpt me bij het aantrekken van mijn pyjama. Als ik iets laat vallen, raapt ze het voor me op, als de steunen van mijn rolstoel moeten worden ingeklapt, doet zij dat voor mij. Ook qua karaker past Vita precies bij mij. Ze is een rustige hond. Eentje die niet constant alleen maar wil werken en staat te stuiteren om dingen te gaan doen, ze is een hond die rustig gaat liggen als ik moe ben. Vita is een maatje voor mij. Geluk gehad Op de vraag of ze in die periode weleens boos was, zegt Jelske. In het begin was ik vreselijk boos. Ik was tien jaar en ervan overtuigd dat alles weer goed zou komen. Toen ik tot de ontdekking kwam dat dat niet het geval was, heb ik een behoorlijke klap gehad. Wij hoorden dat de hersenbloeding het gevolg was van een aneurysma (uitstulping in de wand van een hersenslagader Red.) in mijn hoofd. Die zat er mijn hele leven al en op een dag is hij geklapt. Maar ik leerde ook dat ik eigenlijk nog geluk heb gehad. Mijn moeder vertelde me dat de doktoren zeiden, dat de kans groot was dat ik een kasplantje zou worden. Ik kan veel dingen zelf en geestelijk is er met mij niks aan de hand. Weet je wat het is: die rolstoel, die doet me niet zoveel. Die houdt mij niet tegen om leuke dingen te doen. De vermoeidheid die bij mijn ziektebeeld hoort, 7

8 Lagedijk BC Zaanzijk telefoon (075) Op zoek naar kwalitatief hoogwaardig drukwerk? Snelle levertijden, goede service en... Vooral niet te veel betalen? Neem dan contact op met Van Aalst Printmanagement, wij vertellen u graag hoe u niet alleen geld, maar ook tijd kunt besparen met het bestellen van drukwerk. magazines -boeken - brochures - folders New Looxs Fietsen is onze tweede natuur. Als we klein zijn, is het een wereldprestatie dat we een blokje om kunnen fietsen. Terwijl we zo n twintig jaar later dagelijks, zonder moeite, twee kinderen, een boodschappentas en de hond meenemen op de fiets. New New Looxs Looxs ontwerpt tassen die zich New Looxs aanpassen Fietsen is onze aan alle tweede fietscarrières. natuur. Als we klein zijn, is Fietsen is onze tweede natuur. Als we klein zijn, is het een wereldprestatie dat we een blokje om Burgers het een wereldprestatie Mooi, kunnen praktisch fietsen. en Terwijl dat veilig we we zijn een zo n de kernwoorden blokje twintig om jaar later Lederwarenfabriek B.V. kunnen fietsen. van de tassen Terwijl die we achter- zo n en twintig voorop jaar de fiets dagelijks, zonder moeite, twee kinderen, later een dagelijks, bevestigd zonder moeite, kunnen worden. twee kinderen, Van rugzakken en boodschappentas en de hond meenemen op de Bijsterhuizen 2430 schoudertassen voor naar school en shoppers boodschappentas fiets. New Looxs en de ontwerpt hond meenemen tassen die zich op de 6604 LL WIJCHEN - Holland voor de dagelijkse boodschappen tot een fiets. New aanpassen Looxs ontwerpt aan alle fietscarrières. tassen die zich Tel: +31 (0) laptoptas en picknickmand. Altijd in stijl van de Fax: +31(0) aanpassen gebruiker, aan alle nooit fietscarrières. saai en alledaags. Burgers Mooi, praktisch en veilig zijn de kernwoorden van de tassen die achter- en voorop de fiets Burgers Lederwarenfabriek B.V. Mooi, praktisch en veilig zijn de kernwoorden bevestigd kunnen worden. Van rugzakken en Lederwarenfabriek B.V. van de tassen schoudertassen die achtervoor en naar voorop school de en fiets Bijsterhuizen 2430 shoppers bevestigd voor kunnen de dagelijkse worden. boodschappen Van rugzakken tot en 6604 LL WIJCHEN - Holland een Bijsterhuizen Tel: +31 (0) schoudertassen laptoptas voor en picknickmand. naar school en Altijd shoppers in stijl van de 6604 Fax: LL +31(0)24 WIJCHEN Holland 46 voor de dagelijkse gebruiker, nooit boodschappen saai alledaags. tot een Tel: (0) laptoptas en picknickmand. Altijd in stijl van de Fax: +31(0) gebruiker, nooit saai en alledaags.

9 Stage Toen de ouders van Jelske de aanvraag voor een hulphond indienden, was de familie Oliemeulen al bekend met Hulphond Nederland. Ze waren namelijk gastgezin geweest van hulphond Dibbes. Jelske: Dat is een Golden Retriever, echt een geweldig leuk beest. Ik weet nog dat het best moeilijk was toen hij naar een jaar ingeleverd moest worden bij de stichting voor zijn laatste deel van de opleiding. De gedachte dat Dibbes iemand heel blij zou maken en zou helpen maakte het afscheid dragelijk. Toen de aanvraag voor een eigen hulphond voor Jelske was goedgekeurd en de match met Vita was gemaakt, bezocht Vita met één van de instructeurs van Hulphond Nederland de school van Jelske. Jelske: Ik had moeite met het vinden van een stageplek en toen zei één van mijn docenten: Waarom vraag je niet of je bij Hulphond Nederland stage kunt lopen? Dat kon en ik vind het geweldig. Ik doe administratief werk, voer donateurs in, maak bedankbrieven en collectantenpassen. Ik vind het heel fijn om bezig te zijn, nog fijner is dat ze hier bij Hulphond begrip hebben voor mijn situatie. Ze passen mijn werk aan naar wat ik kan. Mijn maatje Jelske geniet ervan om met haar vriendinnen te kletsen, ze leest graag en sinds afgelopen maandag is haar leven voor de tweede keer ingrijpend veranderd. Jelske: Toen kwam Vita definitief bij ons wonen en sinds die dag is ze altijd bij mij. Ik merk nu al dat het door Vita makkelijker is om contacten te maken. Als je met een hond buiten bent, spreken mensen je sneller aan en dankzij Vita kom ik veel buiten. Ze geeft mij een stuk zelfstandigheid, ze is mijn maatje en is altijd bij mij in de buurt. En dan lachend: Alleen als ik naar de kroeg ga, dan blijft ze lekker thuis! Janine Verschure 9

10 Ook camping De Paardenhemel steunt de Stichting Hulphond!"!# $ % &! ' ( ) ) * + ), -.,,,- ), -

11 Yuè-Lánn Kleine praat het liefst met hulphonden Aan de binnenkant van haar pols is in kleine, sierlijke letters de naam van haar dochter getatoeëerd: Yuè-Lánn. Nicole Kleine- Hulsman heeft hart en ziel verpand aan haar nu negenjarige adoptiedochter uit China. Maar leven met Yuè-Lánn is niet altijd gemakkelijk. Een therapiehond brengt verlichting

12 De creatieve specialist in bevestigingssystemen, veren & draadvormen Uw betrouwbare partner Door onze kennis van productietechniek, materialen, mechanisatie, verpakking, assemblage en logistiek in te brengen in het ontwikkelproces zorgen wij voor een korte time-to-market en de meest economische oplossing op het gebied van bevestigingssystemen, veren, draadproducten en stansdelen. HZ solutions BV Bukkumweg CT Hilvarenbeek info@hzsolutions.nl

13 Ruim acht jaar geleden reizen Nicole Kleine en haar man Robert opgetogen naar China. Een lang gekoesterde wens gaat in vervulling: ze krijgen een dochter. Samen met enkele andere Nederlandse stellen reist het echtpaar naar Hangzhou, de plaats waar Yuè-Lánn in een kindertehuis de eerste anderhalf jaar van haar leven doorbracht. Alles wat we weten is dat Yuè-Lánn, toen ze ongeveer twee maanden oud was, te vondeling is gelegd op een fabrieksterrein. Waarschijnlijk had het te maken met haar aangeboren hartafwijking. Gelukkig is ze daaraan geholpen in China. Ze ondervindt er nu geen enkele hinder meer van. Nicole en Robert brengen in Hangzhou een bezoek aan het kindertehuis. Ik ben blij dat we die plek gezien hebben, al heb ik er een uur lang alleen maar lopen huilen, vertelt Nicole. De omstandigheden voor de kindjes daar zijn echt erbarmelijk. Yuè-Lánn begon te lachen toen ze met ons het kindertehuis mocht verlaten. Zo jong als ze was, toonde ze opluchting dat ze daar niet langer hoefde te blijven. Het echtpaar bezoekt zoveel mogelijk plekken in China tijdens hun reis. We zeiden tegen elkaar: met regelmaat beginnen we thuis wel. We wilden eerst zoveel mogelijk indrukken en beelden voor Yuè-Lánn vastleggen en wisten natuurlijk niet of we ooit nog eens de mogelijkheid zouden hebben om het land te bezoeken. Waar we ook waren, in bussen, restaurants of hotels, Yuè-Lánn wilde alleen maar op mijn borst liggen. Nu nog is ze ontzettend op mij gericht. Het liefst zou ze hebben dat ik 24 uur per dag bij haar ben. Yuè-Lánn Kleine heeft een grote angst voor anderen en voor het onbekende, waardoor ze niets durft en gewoonweg niets kán zeggen. Extreem verlegen Yuè-Lánn is op het eerste gezicht een meisje zoals alle anderen. Lief om te zien, dol op mode en prinsessen, gek op haar twee katten. Echter, op de peuterspeelzaal merkt Nicole iets bijzonders aan haar dochter. Thuis is ze meestal helemaal zichzelf en kan inmiddels zelfs uitgesproken brutaal zijn. Maar in groepsverband zegt ze niets en geeft geen antwoord op vragen. Ze is extreem stil en verlegen. Pas als Yuè-Lánn in groep vijf zit, wordt er door een hulpverlener een diagnose gesteld: het meisje lijdt aan selectief mutisme. Dat is een zeldzame angststoornis, waarvan de oorzaak onbekend is. Het kan zijn dat het is aangeboren doordat ze bijvoorbeeld extreem verlegen ouders had of het is gebaseerd op posttraumatische klachten. Feit is dat ze een grote angst voor anderen en voor het onbekende voelt, waardoor ze niets durft en gewoonweg niets kán zeggen. Nicole heeft de afgelopen jaren regelmatig met haar handen in het haar gezeten. Yuè-Lánn kan intens verdrietig zijn, al vanaf dat ze nog maar twee of drie jaar oud was. Die huilbuien gaan echt door merg en been. Ze is bang dat we haar terugsturen naar China, bang dat we haar lelijk vinden, dat ze iets verkeerds zal doen of zeggen. Ze heeft faalangst en vraagt heel veel bevestiging. Zodra de diagnose is gesteld, wordt er medicatie voorgeschreven: Prozac, dat Yuè-Lánn wellicht de rest van haar leven zal moeten blijven slikken. Natuurlijk is dat een paardenmiddel, zeker voor een kind. Maar Yuè-Lánn heeft weinig tot geen bijwerkingen en is er heel erg bij gebaat. Ze blijft schuchter, maar ze praat wel. Dat is feitelijk een vooruitgang van honderd procent. Er volgt ook speltherapie, wat niet veel oplevert. Via via komt Nicole op het spoor van de therapiehonden van Stichting Hulphond Nederland. Yuè-Lánn houdt van dieren en heeft altijd graag zelf een hond gewild. Wij dachten: baat het niet, dan schaadt het niet. Inmiddels zijn er vijf therapielessen met de hulphonden Nienke en Sam in Oldenzaal achter de rug. En ouders Nicole en Robert zijn diep onder de indruk van de resultaten. 13

14 Jachtservice Zwier Schroef assen/lagers Draaiwerk tot 2 m. J.D.G. Beukenkampstraat TV Den Helder Tel/Fax (0223) Mob Uw huisdier is van harte welkom in Dierenpension Beukers te Baarn. Tel Tevens trimsalon aanwezig.

15 Zelfverzekerd Yuè-Lánn traint één-op-één met een trainer van Hulphond en een hond. De trainer praat niet met haar over haar afkomst of problemen, maar laat haar van alles met de hond doen. Ze mag hem borstelen, aaien en knuffelen en ze leert commando s geven. Op een mooie zomerdag hebben ze samen in een natuurgebied in een rivier gespeeld. Ze gooit met stokken en laat de hond bij zich komen. Nicole lacht bij de herinneringen: Eén keer riep ze de hond zo luid en duidelijk, dat we er allemaal van schrokken! Ze lijkt een ander kind met een hulphond. Doordat ze haar stem moet verheffen om de hond te laten luisteren en reageren, wordt ze zelfverzekerder. Hoewel ze nooit ergens heen wil, verheugt ze zich altijd op de therapielessen. Nicole had voordat ze over de therapiehonden werd geïnformeerd nog niet eerder van Stichting Hulphond gehoord. Ik was onwetend, dacht dat je voor zo n hond blind moest zijn of een beperking moest hebben. We zijn ontzettend blij dat Hulphond op ons pad gekomen is. Yuè-Lánn heeft een goede klik met de trainsters Nicole en Melissa en is bij hen bijna nog vrijer dan bij haar psycholoog. In combinatie met medicatie zien we nu echt vooruitgang. Selectief mutisme is geen aandoening die op latere leeftijd zal overgaan Selectief mutisme is geen aandoening die op latere leeftijd zal overgaan. Yuè-Lánn zal altijd schuchter en verlegen blijven. Denken haar ouders dat de therapie met een hulphond haar toch zal veranderen? Nee, zegt vader Robert heel beslist. Yuè-Lánn is zoals zij is. Zij kan niet veranderen. We kunnen wel proberen om haar gedrag te beïnvloeden. Daar hoopt moeder Nicole van harte op. Het idee dat haar dochter over enkele jaren naar een middelbare school moet, boezemt haar nu al angst in. School is niet haar ding. Het is moeilijk voor haar omdat ze niets durft te vragen en dus nooit haar vinger zal opsteken als ze iets niet begrijpt. Liever dan de aandacht trekken gaat ze dan zitten dagdromen. Op een basisschool is dat niet zo erg; de kinderen in haar klas weten van haar aandoening. Maar hoe dat straks verder moet? Ik zou zo ontzettend graag zien dat Yuè-Lánn zekerder wordt van zichzelf, zoals ze nu met de hulphonden is. Dat ze weet: ik kan het wel. Ik mag er zijn. door Linda van t Land 15

16 ICT dienstverlener voor Oracle technologie Energiebranche Software voor energiebedrijven en gemeenten Open-i Raadhuisstraat AV Maarssen Tel : info@open-i.nl Kikkertstraat AB - De Cocksdorp Er eens lekker uit samen met uw huisdier, kom naar smederij Texel voor ijzersterke gastvrijheid info@ozzewitte.nl of bel: wasserij dubbelblank Nobelstraat 2 Tubbergen De Reuver 26 Enschede Tel.: Lijtweg VB Bergen Telefoon Showroom is gevestigd in Tubbergen en Enschede

17 Nel Dijkland met Okkie Jos Werker met Valco wij feliciteren de volgende nieuwe teams Pieter Kroon met Vadim Geert Siekmann met Ab 17

18

19 Epilepsiehond Cisko brengt rust in de familie Vos Mijn moeder is weer vol zelfvertrouwen De 61-jarige Corrie Vos uit Bergen op Zoom is eigenlijk een kattenmens. Als zij echter in 2006 in aanmerking komt voor één van de eerste vier epilepsiehonden van Hulphond Nederland, hoeft ze daarover niet lang na te denken. De komst van Golden Retriever Cisko verandert haar leven én dat van haar gezin. Zoon Tom vertelt: Mijn moeder is van twee epilepsieaanvallen per dag naar gemiddeld één aanval per maand gegaan. 19

20 Steunt stichting Hulphond stichting Hulphond Steunt stichting Hulphond Net even anders... Wij werken samen met ijzerwaren & gereedschappen inspirerend partner in plaatmateriaal J. van Galenstraat 15, 3115 JG Schiedam T F Tegen inlevering van deze advertentie 15% korting tot 24 juni 2012 Dierenspeciaalzaak Molen de Roos Wateringsevest 26a 2611 AW Delft ELEKTROTECHNIEK B.V. NIP Uw installatie onze zorg Deze uitgave is mede mogelijk gemaakt door een sympathieke ondernemer Tel Fax Uit sympathie gesteund door een anonieme sponsor uit Culemborg Broekweg NE Leersum Serendipiditeit: Het vermogen en de ruimdenkendheid om dat wat op je pad komt Serendipiditeit: zó toe te passen Het vermogen en de ruimdenkendheid om dat je meer weet te brengen dat wat op je pad komt dan Serendipiditeit: je dacht halen. zó toe te passen Het vermogen en de ruimdenkendheid om dat je meer weet te brengen 10 + dat Serendipity wat op je pad = komt X-dipity dan je dacht te halen. Communicatie zó met toe persoonlijke te passen meerwaarde: teksten, dat je redacties, meer weet en te vertalingen. brengen 10 + Serendipity = X-dipity dan je dacht te halen. Communicatie met persoonlijke meerwaarde: Christine Strik info@xdipity.com teksten, redacties, en vertalingen Serendipity = X-dipity Communicatie met persoonlijke meerwaarde: Christine Strik info@xdipity.com teksten, redacties, en vertalingen. Christine Strik info@xdipity.com Advertentie 60x60mm.indd :55 Advertentie 60x60mm.indd :55 Advertentie 60x60mm.indd :55

21 Corrie Vos lijdt sinds haar tweede levensjaar aan epilepsie. Aanvankelijk heeft zij hier vrij weinig last van en met medicatie is de aandoening goed onder controle te houden. Als echter twintig jaar geleden Corrie s vader overlijdt, verergert de ziekte in toenemende mate. Bij mijn moeder is epilepsie gerelateerd aan emotie, vertelt zoon Tom Vos. Ze heeft last van tonisch-clonische ofwel grote aanvallen, waarbij ze stuiptrekkingen krijgt, stopt met ademhalen, buiten bewustzijn raakt en blauwe lippen krijgt. Hieraan blijkt ondanks veelvuldig onderzoek in talloze ziekenhuizen en klinieken weinig tot niets te doen. Mijn moeder heeft een nervus vagus stimulator, een apparaatje dat vergelijkbaar is met een pacemaker. Deze stimulator is onderhuids onder het sleutelbeen aangebracht en via een elektrode verbonden met een belangrijke zenuw, de nervus vagus, die de hersenen verbindt met andere delen van het lichaam. De stimulator zou aanvallen moeten verminderen, maar helaas heeft dit maar beperkt effect. Opereren is een optie voor sommige epilepsiepatiënten, maar niet voor Corrie Vos. De aandoening zit bij haar in een te gevaarlijk deel van de hersenen om operabel te zijn, legt Tom uit. die eerste aanvallen van mijn moeder verschrikkelijk. Het heeft bijna een jaar geduurd voordat ze volledig op elkaar waren ingespeeld. Dat kost veel tijd en energie, maar mijn moeder heeft er ongelooflijk veel voor teruggekregen. Zelfs wetenschappers zijn er nog niet over uit hoe het werkt, maar feit is dat een epilepsiehond een aanval van de cliënt een half uur van tevoren al voelt, ziet of ruikt. Het is volstrekt onduidelijk of het gaat om een minimale verandering in gedrag, om een geur die je afscheidt of wat dan ook, vertelt Tom. We kunnen er echter de klok op gelijk zetten: een half uur nadat Cisko voortdurend tegen haar knieën en kuiten heeft staan duwen en nergens meer naar wil luisteren, krijgt mijn moeder een aanval. Zij herkent nu Cisko s gedrag en weet dat ze ergens moet gaan zitten of liggen. Een aanval is namelijk nooit tegen te houden. De gevolgen ervan kunnen nu echter wel beperkt blijven, omdat mijn moeder op de aanval kan anticiperen. Ze valt niet langer op de grond met alle ellende van dien. Sociaal isolement De epilepsieaanvallen zijn op zichzelf al vervelend genoeg voor Corrie en haar gezin: naast Tom bestaande uit echtgenoot Piet en dochter Kim. Maar erger nog dan de aanvallen zelf zijn de gevolgen ervan. Door de val en het hevige schudden van het hoofd tijdens een aanval heeft Corrie talloze hersenschuddingen en andere lichamelijke verwondingen opgelopen. Ze is ooit gevallen met een glazen theepot in haar hand en kwam bij middenin de scherven, herinnert Tom zich. Ook is ze eens door de ovendeur gevallen, ze heeft een uur lang met het gas aan gelegen en ze heeft een keer een slagaderlijke bloeding gehad: allemaal als gevolg van diverse aanvallen. Na een aanval is ze een uur lang niet bij kennis of aanspreekbaar. Er zijn ook andere gevolgen van epilepsie. Vrienden blijven weg als gevolg van de akelige aanvallen, waardoor Corrie in een sociaal isolement terechtkomt. Mijn moeder is altijd zeer dapper en slagvaardig met haar ziekte omgegaan, vindt Tom. Vroeger reed ze zelfs auto en ze heeft nooit bij voorbaat de moed opgegeven, wilde altijd uitproberen wat er wel en niet kon. Als gezin leerden wij met haar aandoening omgaan. Op een gegeven moment handel je instinctief. Als wij een klap uit de keuken hoorden komen, wisten we al: oh, dat is ma. Dan handelden wij op de automatische piloot. Raadsel voor wetenschappers In de Hans Berger epilepsiekliniek ziet Corrie acht jaar geleden een folder liggen van Hulphond Nederland. In die periode werden net de eerste epilepsiehonden opgeleid. Omdat mijn moeder bij geen enkele andere behandeling gebaat bleek, kwam zij in aanmerking voor een pilot met één van deze honden. Hulphond komt de situatie evalueren en stelt Corrie aan verschillende honden voor. Uiteindelijk wordt er een match gemaakt met reu Cisko, een Golden Retriever. Tom lacht bij de herinnering aan de komst van Cisko. De eerste avond dat hij bij ons woonde, stond hij s avonds heel lang voor de voordeur. Alsof hij wilde zeggen: laat mij hier alsjeblieft weer weg! Hij vond Nadat Cisko de alarmknop heeft bediend, gaat hij naast Corrie liggen en blijft bij haar totdat ze weer bij kennis is. 21

22 STUDIOkroonland is een onderdeel van Kroonland Uitgeverij BV Nijverheidsweg AA Neede Telefoon: consequent gevoerde huisstijl geeft uw organisatie identiteit en herkenbaarheid. In de wirwar van commerciële uitingen is een eigentijds ontwerp een eyecatcher en een handreiking naar uw doelgroep... STUDIOkroonland biedt u een breed scala aan diensten, van ontwerp tot aan een kant-en-klaar gedrukt product. Zoekt u naar scherpe prijzen voor uw eigen drukwerk, of zoekt u naar een fris en eigentijds ontwerp? WIJ GEVEN UW STIJL VORM Honden & Kattenpension/Trimsalon ma t/m vr za Verlichtingsadviseur en groothandel Vogelzand GT Julianadorp Tel.: Fax:

23 Alarmknop Zodra Cisko een aanval signaleert, zorgt hij ervoor dat Corrie gaat zitten of liggen. Daarna legt hij zijn kop op haar schoot en blijft haar zeer doordringend aankijken. Tom: We mochten Cisko van Hulphond één specifiek commando aanleren nadat de aanval heeft plaatsgevonden. Omdat ik nogal technisch ben, heb ik een alarmknop ontwikkeld die in verbinding staat met de telefoon. Zodra mijn moeder buiten bewustzijn is, drukt Cisko met zijn poot op de knop. Mijn vader wordt dan via een speciaal telefoonnummer gebeld en kan horen wat er op dat moment in de kamer gebeurt. Als hij zelf niet in de buurt is, kan hij alarm slaan of iemand naar mijn moeder toesturen. Nadat Cisko de alarmknop heeft bediend, gaat hij naast Corrie liggen en blijft bij haar totdat ze weer bij kennis is. Tom is altijd nuchter gebleven onder de ziekte van zijn moeder. Er zijn heel wat ergere ziekten. Ik heb het nooit als last ervaren. Als kind deden wij regelmatig klusjes in huis. Leerden koken en de wasmachine bedienen. We verdeelden de taken onderling om mijn moeder te ontlasten. Daar word je echt niet slechter van. Toch is het voor het hele gezin een verademing dat hulphond Cisko er is. Cisko voorspelt nu vrijwel iedere aanval van mijn moeder. Dat geeft haar enorm veel zelfvertrouwen en rust, waardoor ze van twee aanvallen per dag naar één aanval per maand is gegaan. Hoe moedig mijn moeder ook altijd is geweest, zij vond het vooral ook naar voor óns dat zij last heeft van epilepsie. Het feit dat de aanwezigheid van Cisko voor ons als familie zo n geruststelling is dat wij haar alleen durven laten, geeft ook haarzelf rust. En de hulphond heeft meer voordelen: Doordat Cisko vier keer per dag naar buiten moet, komt mijn moeder weer onder de mensen en heeft aanspraak. Het doorbreekt haar sociale isolement. Cisko heeft ons allemaal een stuk vrijheid gegeven. De Golden Retriever is inmiddels negen jaar oud en zal naar verwachting over niet al te lange tijd met pensioen gaan. Eén ding staat vast: Cisko blijft bij ons in de familie, lacht Tom. We verzorgen met liefde zijn oude dag. Wat hij voor ons heeft betekend, is onbetaalbaar. door Linda van t Land 23

24 P.L.A.Y. Pet Lifestyle And You De luxe hondenmanden van P.L.A.Y. staan garant voor hoge kwaliteit en duurzaamheid. De hoezen en vulling kunnen afzonderlijk gewassen worden in de wasmachine. De manden worden met de hand gemaakt in een gecertificeerde fabriek waar ook kinderkleding wordt gemaakt. Aan het milieu is ook gedacht. De vulling is gemaakt van gerecycled petflessen ( Planet Fill ). Zelfs de dozen waarin de manden zijn verpakt zijn van gereycled papier gemaakt. De luxe manden zijn verkrijgbaar in tal van designs. Verkrijgbaar in vier maten voor kleine tot grote honden. Heeft u een dierenspeciaalzaak of webshop en u wilt het assortiment opnemen dan kunt u contact opnemen met Ralph's Pet Web info@123dierenshop.nl De hondenmanden en kussens van P.L.A.Y. zijn onder meer verkrijgbaar bij: De manden van P.L.A.Y. hebben vele internationale awards gewonnen zoals voor design en innovatie! Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws en aanbiedingen? Volg ons op Facebook en Twitter THUISZORG OP MAAT UW TOTAALPARTNER IN DE ICT Boomkwekerijen G. Verwoert Pro Geria Thuiszorg biedt: Zorg vanaf 3 uur per dag 24-uurs diensten landelijk Gespecialiseerde thuiszorg Slaap- en waakwachten AWBZ-geïndiceerde zorg Hulp bij aanvraag PGB Kijk op of bel voor meer informatie, advies of aanvragen zorg in de regio s t Gooi, Zuid Holland, provincie Utrecht en Amsterdam Diensten die wij o.a. leveren: Online werkplek Online (exchange) Online backup Online storage Website hosting Webshop hosting VOIP telefonie hosting view on IT biedt ook mogelijkheden tot: Het pro-actief monitoren van uw servers en werkstations Anti virus / spam voor uw servers en werkstations Systeembeheer van uw serverpark ven werkstations Website / webshop bouw Rob Reijm rob@viewonit.nl - viewonit blaft mee met stichting Hulphond Lakemondsestraat JC Opheusden Tel. (0488) Fax (0488) Landelijke organisatie voor particuliere verpleging en verzorging aan huis adv. Eigen Wijs.indd :53:52 Klusbedrijf Voskamp Mechelenstraat KN Breda erik@klusbedrijf-voskamp.nl

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie

Nadere informatie

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht.

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht. 1. Joris Hé Roos, fiets eens niet zo hard. Roos schrikt op en kijkt naast zich. Recht in het vrolijke gezicht van Joris. Joris zit in haar klas. Ben je voor mij op de vlucht?, vraagt hij. Wat een onzin.

Nadere informatie

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang. Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard

Nadere informatie

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal,

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal, Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal, Veel te laat krijgen jullie deze nieuwsbrief. Ik had hem al veel eerder willen maken/versturen, maar ik

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

Borstkanker ''Angst voor het onbekende''

Borstkanker ''Angst voor het onbekende'' Borstkanker ''Angst voor het onbekende'' Borstkanker ''Angst voor het onbekende'' Ellen Wagter-Streep Schrijver: Ellen Wagter-Streep ISBN: 9789402129663 Ellen Wagter-Streep Inhoud Inhoud... 05 Voorwoord...

Nadere informatie

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl.

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Chatten Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Colofon Een uitgave van Eenvoudig Communiceren

Nadere informatie

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw

Nadere informatie

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A INLEIDING Ik heb vandaag een cadeautje meegenomen. Niet voor jullie, maar voor mijzelf. Het cadeautje staat voor de verrassingen

Nadere informatie

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie

Nadere informatie

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg Pasen met peuters en kleuters Beertje Jojo is weg Thema Maria is verdrietig, haar beste Vriend is er niet meer. Wat is Maria blij als ze Jezus weer ziet. Hij is opgestaan uit de dood! Wat heb je nodig?

Nadere informatie

Er was eens een heel groot bos. Met bomen en bloemen. En heel veel verschillende dieren. Aan de rand van dat bos woonde, in een grot, een draakje. Dat draakje had de mooiste grot van iedereen. Lekker vochtig

Nadere informatie

Inhoudsopgave...2. Voorwoord...3. Inleiding...3. Hoofdstukken...4. 1. Wat is een verpleeghuis?...4. 2. De geschiedenis van het verpleeghuis...

Inhoudsopgave...2. Voorwoord...3. Inleiding...3. Hoofdstukken...4. 1. Wat is een verpleeghuis?...4. 2. De geschiedenis van het verpleeghuis... Naam: School: Groep: 8 Laurens Tap De Trinoom Datum: 10 december 2012 Hoofdstuk: Inhoudsopgave Pagina 1 INHOUDSOPGAVE Inhoudsopgave...2 Voorwoord...3 Inleiding...3 Hoofdstukken...4 1. Wat is een verpleeghuis?...4

Nadere informatie

Eerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik.

Eerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik. juni 2014 Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie Eerste nummer Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik. INHOUD juni 2014 Eten als een kind Op kamers

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie.

Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. De cliënt krijgt een groot vel papier en kleurkrijt. De opdracht is: Teken je gezin van herkomst rond de etenstafel. Een werkvorm

Nadere informatie

Lelijke griet. Dino is nog steeds te verbaasd om iets normaals te zeggen. Het enige dat hij kan bedenken is: Heet je echt Belle?

Lelijke griet. Dino is nog steeds te verbaasd om iets normaals te zeggen. Het enige dat hij kan bedenken is: Heet je echt Belle? Rolstoeltaxi Dino, wil jij even helpen? Dino reageert niet. Hij is ingespannen bezig met zijn tekening. De opdracht is om het bovenaanzicht van de school te maken. En dat valt niet mee. Dino, vraagt de

Nadere informatie

Klein Kontakt. Jarigen. in april zijn:

Klein Kontakt. Jarigen. in april zijn: A Klein Kontakt Het is alweer eind maart wanneer dit Kontakt uitkomt, het voorjaar lijkt begonnen, veel kinderen hebben kweekbakjes met groentes in de vensterbank staan, die straks de tuin in gaan. Over

Nadere informatie

Ivonne Bressers: Dank je wel. Rob Kleijs: Ivon, Kun je nog eens uitleggen wat het Usher Syndroom is?

Ivonne Bressers: Dank je wel. Rob Kleijs: Ivon, Kun je nog eens uitleggen wat het Usher Syndroom is? 100 Col 's beklimmen in 40 dagen met een totale afstand van 4100 kilometer. Eddy Driessen uit Arnhem wil die tocht gaan afleggen en dat doet hij voor zijn plezier maar ook voor het goede doel. Namelijk

Nadere informatie

Neus correctie 2012. Aanleiding. Intake gesprek. Stap 1: Wat gaan we doen

Neus correctie 2012. Aanleiding. Intake gesprek. Stap 1: Wat gaan we doen Neus correctie 2012 Aanleiding Al een tijdje heb ik last van mijn neus. Als kind van een jaar of 5 kreeg ik een schep tegen mijn neus, wat er waarschijnlijk voor heeft gezorgd dat mijn neus brak. Als kind

Nadere informatie

Inknippen van je tongriempje

Inknippen van je tongriempje Wilhelmina Kinderziekenhuis Inknippen van je tongriempje Wat staat er in deze folder Inleiding voor ouders 2 Informatie voor jongeren vanaf 12 jaar 4 Inknippen van het tongriempje 6 Tips 9 Wil je meer

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

De MS van Tess Als elke dag onzeker is

De MS van Tess Als elke dag onzeker is Morgen gaan we naar de huisarts, zegt haar moeder s middags. Ik weet niet wat er met je is. Je bent zo moe de laatste tijd. En nu heb je ook nog last van je oog. De juf zegt dat ik misschien een bril moet,

Nadere informatie

WANNEER EEN SPECIAAL IEMAND ALS HEEFT

WANNEER EEN SPECIAAL IEMAND ALS HEEFT WANNEER EEN SPECIAAL IEMAND ALS HEEFT 1 Je leest waarschijnlijk dit boekje omdat je mama of papa of iemand anders speciaal in je familie Amyotrofische Laterale Sclerose heeft. Het is een lang woord en

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

2c nr. 1 zinnen met want en omdat

2c nr. 1 zinnen met want en omdat OPDRACHTKAART www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. U kunt ook veel oefeningen

Nadere informatie

Winnen en behouden van nieuwe cliënten

Winnen en behouden van nieuwe cliënten Winnen en behouden van nieuwe cliënten Dat is de kracht van het zelfstandig ondernemerschap in tegenstelling tot de grote bedrijven. Alles draait om het vertrouwen van jouw cliënt in jouw professionaliteit.

Nadere informatie

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren Welzijn op recept Welkom bij SWOA. Uw huisarts heeft u met ons in contact gebracht. De dokter kan u op dit moment geen passende behandeling (meer) bieden. Toch voelt u zich niet lekker, of heeft u pijn.

Nadere informatie

Gefeliciteerd. De allerbelangrijkste regel als we het hebben over kinderen en honden is:

Gefeliciteerd. De allerbelangrijkste regel als we het hebben over kinderen en honden is: Gefeliciteerd. Je bent zwanger en je hebt één of meerdere honden. Het wordt jullie eerste kind. Je bent net bij de verloskundige geweest, het gaat goed met je kindje, en je hebt deze folder meegekregen.

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug, want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

13 Acquisitietips. AngelCoaching. Coaching en training voor de creatieve sector www.angelcoaching.nl

13 Acquisitietips. AngelCoaching. Coaching en training voor de creatieve sector www.angelcoaching.nl 13 Acquisitietips AngelCoaching Coaching en training voor de creatieve sector Tip 1 Wat voor product/dienst ga je aanbieden? Maak een keuze, niemand kan alles! Tip 1 Veel ondernemers zijn gezegend met

Nadere informatie

Copyright Beertje Anders

Copyright Beertje Anders Copyright Beertje Anders Beren hebben allerlei gevoelens. Kun jij zien hoe Beertje Anders zich nu voelt? Blij. Ik ben blij als ik jarig ben, als ik spelen mag met Beertje Bruin, als ik met de andere beren

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

Relaties. HDYO heeft meer informatie beschikbaar over de Ziekte van Huntington voor jongeren, ouders en professionals op onze website: www.hdyo.

Relaties. HDYO heeft meer informatie beschikbaar over de Ziekte van Huntington voor jongeren, ouders en professionals op onze website: www.hdyo. Relaties HDYO heeft meer informatie beschikbaar over de Ziekte van Huntington voor jongeren, ouders en professionals op onze website: www.hdyo.org Relaties kunnen een belangrijke rol spelen bij het omgaan

Nadere informatie

Storm op komst. We vinden het belangrijk dat onze kinderen rekening leert te houden met

Storm op komst. We vinden het belangrijk dat onze kinderen rekening leert te houden met Storm op komst Vandaag liep ik met mijn hond voorbij een schoolplein waar de pauze in volle gang was. Overal spelende en blije kinderen, maar bij het hek stonden een beteuterde kleuter en zijn juffrouw.

Nadere informatie

Suzanne Peters. Blijf bij me! liefdesroman

Suzanne Peters. Blijf bij me! liefdesroman Suzanne Peters Blijf bij me! liefdesroman Hoofdstuk 1 Katja belde aan bij het huis. Ze vond het toch wel erg spannend. Het was de tweede keer dat ze op visite ging bij de hondenfokker en deze keer zou

Nadere informatie

Eerste druk, september 2009 2009 Tiny Rutten

Eerste druk, september 2009 2009 Tiny Rutten Doortje Eerste druk, september 2009 2009 Tiny Rutten isbn: 978-90-484-0769-9 nur: 344 Uitgever: Free Musketeers, Zoetermeer www.freemusketeers.nl Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgenomen

Nadere informatie

Luisteren: muziek (A2 nr. 7)

Luisteren: muziek (A2 nr. 7) OPDRACHTEN LUISTEREN: MUZIEK www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. Kijk

Nadere informatie

Afasie en logopedie informatie voor naasten/familie

Afasie en logopedie informatie voor naasten/familie Afasie en logopedie informatie voor naasten/familie Inhoud Afasie, wat is dat en hoe kunt u er mee om gaan? 5 Taalproblemen 6 Hoe ervaren afasiepatiënten de moeilijkheden zelf? 7 Hoe kunt u het beste omgaan

Nadere informatie

Een gelukkige huisvrouw

Een gelukkige huisvrouw Een gelukkige huisvrouw Voordat ik zwanger was, was ik een gelukkige huisvrouw, ik had alles wat ik wilde. En daarvoor hoefde ik geen dag te werken. Want werken, dat deed mijn man Harry al. Harry zat in

Nadere informatie

JUST BE YOU.NL. Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen. Marian Palsgraaf - www.justbeyou.

JUST BE YOU.NL. Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen. Marian Palsgraaf - www.justbeyou. JUST BE YOU.NL Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen Marian Palsgraaf - www.justbeyou.nl Het mooiste wat je kunt worden is jezelf. Mijn passie is mensen te helpen

Nadere informatie

Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis

Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis Geachte dames en heren, Zelfredzaamheid is een mooi en positief begrip. Immers, elk kind wil dingen zelf leren doen, jezelf kunnen redden

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

Sterker met Stoma. door jouw ervaring te delen. Stomavereniging introduceert een nieuw motto en krijgt een nieuwe huisstijl! www.stomavereniging.

Sterker met Stoma. door jouw ervaring te delen. Stomavereniging introduceert een nieuw motto en krijgt een nieuwe huisstijl! www.stomavereniging. FC 60 C 22 M 21 Y 10K PMS 549 FC 0 C 54 M 100 Y 0 K PMS 144 Sterker met Stoma door jouw ervaring te delen Stomavereniging introduceert een nieuw motto en krijgt een nieuwe huisstijl! www.stomavereniging.nl

Nadere informatie

Gedwongen opname met een IBS of RM *

Gedwongen opname met een IBS of RM * Gedwongen opname met een IBS of RM * Informatie voor cliënten Onderdeel van Arkin Inleiding In deze folder staat kort beschreven wat er gebeurt als u gedwongen wordt opgenomen. De folder bevat belangrijke

Nadere informatie

CHATTEN. verborgen verdriet MARIAN HOEFNAGEL

CHATTEN. verborgen verdriet MARIAN HOEFNAGEL CHATTEN verborgen verdriet MARIAN HOEFNAGEL Stotteren Kom op, Roy. Het is allang tijd. De leraar informatica legt een hand op Roys schouder. Maar Roy kijkt niet op of om. Hij zit achter de fijnste computer

Nadere informatie

een ademtest om een speciale bacterie in je maag op te sporen 13C-ureumtest

een ademtest om een speciale bacterie in je maag op te sporen 13C-ureumtest een ademtest om een speciale bacterie in je maag op te sporen 13C-ureumtest Onder ouders verstaan wij ook verzorger(s), pleeg- of adoptieouder(s) U kunt wijzigingen of aanvullingen op deze informatie door

Nadere informatie

MPS Prins Willem Alexander. Bootvakantie 2015 11 oktober t/m 16 oktober

MPS Prins Willem Alexander. Bootvakantie 2015 11 oktober t/m 16 oktober Bootvakantie 2015 11 oktober t/m 16 oktober Voorwoord Namens Stichting On Toer heten we iedereen welkom aan boord van de Mps Prins Willem Alexander. Wij vinden het leuk dat jullie keuze op onze bootvakantie

Nadere informatie

Micha kijkt Ruben aan. Hij trekt een gek gezicht. Micha houdt niet van puzzelen, want de puzzels die oma maakt, zijn altijd heel erg moeilijk.

Micha kijkt Ruben aan. Hij trekt een gek gezicht. Micha houdt niet van puzzelen, want de puzzels die oma maakt, zijn altijd heel erg moeilijk. 1. Puzzelen Wie er het eerst is! Micha staat bij het schoolhek. Hij krijgt een harde klap op zijn schouder van Ruben, zijn grote broer. Oké. Micha is wel in voor een wedstrijdje. Hij begint meteen te rennen,

Nadere informatie

Kortom, informatie en advies die vindbaar, begrijpelijk en herkenbaar is. Ik zal u aangeven waarom ik dit zo belangrijk vind.

Kortom, informatie en advies die vindbaar, begrijpelijk en herkenbaar is. Ik zal u aangeven waarom ik dit zo belangrijk vind. Tekst: opening Helpdesk Welkom dames en heren, Het doet mij goed om te zien dat er zo veel mensen op deze feestelijke opening van de Helpdesk zijn afgekomen. Dat betekent dat er veel interesse voor is.

Nadere informatie

Gezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft

Gezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft Gezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Zorgen en vragen 1 Gezinsinterventie 2 Tien praktische

Nadere informatie

Ervaringen van mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen met zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving

Ervaringen van mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen met zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving Een eigen huis.. Ervaringen van mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen met zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving M.H. Kwekkeboom (red.) A.H. de Boer (SCP) C.van Campen

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

Spreekbeurt pakket. Personal Service Dogs Zuiderdiep 240 A 9571 BN Tweede Exloërmond Tel. 0599-671346 Email: info@servicedogs.nl www.servicedogs.

Spreekbeurt pakket. Personal Service Dogs Zuiderdiep 240 A 9571 BN Tweede Exloërmond Tel. 0599-671346 Email: info@servicedogs.nl www.servicedogs. Spreekbeurt pakket Personal Service Dogs Zuiderdiep 240 A 9571 BN Tweede Exloërmond Tel. 0599-671346 Email: info@servicedogs.nl www.servicedogs.nl Wat kun je vinden in dit spreekbeurtpakket? Uitleg over

Nadere informatie

Sociale/pedagogische vragenlijst

Sociale/pedagogische vragenlijst Bijlage 1 Sociale/pedagogische vragenlijst voor ouders en begeleiders van mensen met een matige tot (zeer) ernstige verstandelijke beperking, al dan niet in combinatie met een lichamelijke beperking 1

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

Hele fijne feestdagen en een gezond en vrolijk 2017! Raymond Gruijs. BM Groep ARBO West Baanzinnig

Hele fijne feestdagen en een gezond en vrolijk 2017! Raymond Gruijs. BM Groep ARBO West Baanzinnig De tijd vliegt voorbij en voor je weet zijn we al weer een jaar verder. Ik zeg wel eens: mensen overschatten wat je in een jaar kunt doen, maar onderschatten wat je in 3 jaar kan realiseren. Laten we naar

Nadere informatie

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1 Zwanger Ik was voor het eerst zwanger. Ik voelde het meteen. Het kon gewoon niet anders. Het waren nog maar een paar cellen in mijn buik. Toch voelde ik het. Deel 1 0-3 maanden zwanger Veel te vroeg kocht

Nadere informatie

WELKOM. op de NVN Themadag (Pre) dialyse en je sociale leven. 14 september 2013

WELKOM. op de NVN Themadag (Pre) dialyse en je sociale leven. 14 september 2013 1 WELKOM op de NVN Themadag (Pre) dialyse en je sociale leven 14 september 2013 2 Mededelingen Gelieve uw mobiele telefoon uit te schakelen 3 Ochtendprogramma 10.30 10.45 Welkom 10.45 10.50 Ludiek filmpje

Nadere informatie

Nieuwsbrief 6 September 2015

Nieuwsbrief 6 September 2015 Stichting In de Wingerd Gezinshuis In de Wingerd Hullenweg 6 Hullenweg 6 8191 LB Wapenveld 8191 LB Wapenveld secretarisindewingerd@gmail.com 038-3376189 www.indewingerd.nl indewingerd@gmail.com www.indewingerd.nl

Nadere informatie

rijm By fightgirl91 Submitted: October 17, 2005 Updated: October 17, 2005

rijm By fightgirl91 Submitted: October 17, 2005 Updated: October 17, 2005 rijm By fightgirl91 Submitted: October 17, 2005 Updated: October 17, 2005 Provided by Fanart Central. http://www.fanart-central.net/stories/user/fightgirl91/21803/rijm Chapter 1 - rijm 2 1 - rijm Gepaard

Nadere informatie

Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram,

Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram, Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram, mijn kleine broer Dat is niet van mij mama Dan zegt ze

Nadere informatie

GODS GEZIN. Studielessen voor 4-7 jarigen

GODS GEZIN. Studielessen voor 4-7 jarigen GODS GEZIN Studielessen voor 4-7 jarigen 2003 Geschreven door Beryl Voorhoeve en Judith Maarsen Oorspronkelijk bedoeld voor studie in kleine groepen in de Levend Evangelie Gemeente Gebruikte Bijbelvertaling

Nadere informatie

SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN

SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN Dit thema is opgesplitst in drie delen; gevoelens, ruilen en familie. De kinderen gaan eerst aan de slag met gevoelens. Ze leren omgaan met de gevoelens van anderen. Daarna

Nadere informatie

Directeur/bestuurder Peter Meijs aan het woord. Nieuwe leidinggevenden bij SDW stellen zich voor

Directeur/bestuurder Peter Meijs aan het woord. Nieuwe leidinggevenden bij SDW stellen zich voor SDWNIEUWS Informatie voor cliënten, ouders en cliëntvertegenwoordigers oktober 2010 BELANGRIJKE Informatie voor jou, lees dit blad goed! Directeur/bestuurder Peter Meijs aan het woord > Lees verder op

Nadere informatie

tje was saai. Haar ouders hadden een caravan, waarmee ze ieder jaar in de zomer naar Frankrijk gingen. Ook voor deze zomer was de camping al

tje was saai. Haar ouders hadden een caravan, waarmee ze ieder jaar in de zomer naar Frankrijk gingen. Ook voor deze zomer was de camping al Hoofdstuk 1 Echt? Saartjes mond viel open van verbazing. Maar dat is supergoed nieuws! Ze sloeg haar armen om haar vriendin heen. Waaah, helemaal te gek. We gaan naar Frankrijk. Zon, zee, strand, leuke

Nadere informatie

Almelo, 8 juli 2015. En dat is niet zo makkelijk voor iedereen want de meeste kinderen zijn gewend aan school, vrienden, azc, enz, enz.

Almelo, 8 juli 2015. En dat is niet zo makkelijk voor iedereen want de meeste kinderen zijn gewend aan school, vrienden, azc, enz, enz. Almelo, 8 juli 2015 Onderwerp: Moeilijk verhuizen! Beste heer/mevrouw Ik ben (...) Ik ben 14 jaar oud. Ik woon met mijn ouders en mijn 2 kleine broertjes in azc Almelo. In deze vakantie moeten er ongeveer

Nadere informatie

Mijn mond zat vol aarde

Mijn mond zat vol aarde Mijn mond zat vol aarde Serie: Verhalen kind in oorlog Tekst: Meike Jongejan Onderzoek: Mariska de Boer en Hans Groeneweg Redactie: Jan van Zijverden Vormgeving: Richard Bos 2015, Fries Verzetsmuseum,

Nadere informatie

Burn-out: een geluk bij een ongeluk

Burn-out: een geluk bij een ongeluk Burn-out: een geluk bij een ongeluk Als ik Els (39) voor het eerst spreek, is zij al bijna een jaar thuis vanwege een burn-out. Ze werkt zeven jaar als communicatiemedewerker voor een sportbond wanneer

Nadere informatie

Klanttevredenheidsonderzoek. Ouders

Klanttevredenheidsonderzoek. Ouders Klanttevredenheidsonderzoek Ouders - 2017 Vraag 1: Wat voor cijfer zou u Columbus willen geven? Ons gemiddelde is een 8,3! Het onderzoek is 51 keer verstuurd en maar liefs 39 keer Ingevuld retour gekomen,

Nadere informatie

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen.

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen. Woensdag Ik denk dat ik gek word! Dat moet wel, want ik heb net gehoord dat mijn moeder kanker heeft. Niet zomaar een kankertje dat met een chemo of bestraling overgaat. Nee. Het zit door haar hele lijf.

Nadere informatie

1 Ben of word jij weleens gepest?

1 Ben of word jij weleens gepest? Onderzoeksresultaten TipHorstaandeMaas.nl Pesten Pesten is van alle generaties. Het kan bijna overal plaatsvinden en is daarom dichterbij dan mensen soms denken 8 1 Ben of word jij weleens gepest? 7 6

Nadere informatie

De epilepsie van Annemarie Als je hersens soms op hol slaan

De epilepsie van Annemarie Als je hersens soms op hol slaan Annemarie begreep er niks van. Had ze zo raar op de grond liggen doen? Wat stom. Zelf wist ze alleen nog maar dat haar buik naar aanvoelde en dat ze heel bang werd. Van de rest wist ze niets. Annemaries

Nadere informatie

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN Blijf kalm; Verzeker je ervan dat je de juiste persoon aan de lijn hebt; Zeg duidelijk wie je bent en wat je functie is; Leg uit waarom je belt; Geef duidelijke en nauwkeurige informatie en vertel hoe

Nadere informatie

Checklist voor Succesvol Ondernemen

Checklist voor Succesvol Ondernemen Kruis aan wat voor jou van toepassing is om een overzicht te hebben van waar je mee aan de slag kunt om meer klanten te krijgen en meer geld te verdienen. SuccesHoek 1: Actiegerichte Focus Ik besteed meestal

Nadere informatie

Iris marrink Klas 3A.

Iris marrink Klas 3A. Iris marrink Klas 3A. 1 Inhoud. 1- Voorpagina 2- Inhoud, inleiding & mijn mening 3- Dag 1 4- Dag 2 5- Dag 3 6- Dag 4 7- Dag 5 Inleiding. Ik kreeg als opdracht om een dagverslag te maken over Polen. 15

Nadere informatie

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 4: Nieuwsbrief 1 (januari 2015) In deze nieuwsbrief aandacht voor:

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 4: Nieuwsbrief 1 (januari 2015) In deze nieuwsbrief aandacht voor: Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching Jaargang 4: Nieuwsbrief 1 (januari 2015) In deze nieuwsbrief aandacht voor: Terugblik Kinderyoga Rots & Water De Sterrenplukmachine Theaterweek Thema avond (hoog)gevoeligheid

Nadere informatie

ALLES DUBBEL. Survivalgids. voor startende tweelingmama s. Denise Hilhorst

ALLES DUBBEL. Survivalgids. voor startende tweelingmama s. Denise Hilhorst Voorproefje ALLES DUBBEL Survivalgids voor startende tweelingmama s Denise Hilhorst Inhoud Dubbel van start 7 Dubbel ervaren 8 Dubbel zwanger 10 Dubbel voorbereiden 19 Dubbel bevallen 25 Dubbel voeden

Nadere informatie

Niet veel mensen krijgen deze ziekte en sommige volwassenen hebben er vaak nog nooit van gehoord of weten er weinig vanaf.

Niet veel mensen krijgen deze ziekte en sommige volwassenen hebben er vaak nog nooit van gehoord of weten er weinig vanaf. Je leest waarschijnlijk dit boekje omdat je mama of papa of iemand anders speciaal in je familie Amyotrofische Lateraal Sclerose heeft. Het is een lang woord en het wordt vaak afgekort tot ALS. Niet veel

Nadere informatie

Beste Janien, familie, vrienden, allen hier aanwezig, Het is goed om vanavond bijeen te zijn in deze Sint-Joriskerk.

Beste Janien, familie, vrienden, allen hier aanwezig, Het is goed om vanavond bijeen te zijn in deze Sint-Joriskerk. Beste Janien, familie, vrienden, allen hier aanwezig, Het is goed om vanavond bijeen te zijn in deze Sint-Joriskerk. We gedenken vanavond Ramón Smits Alvarez. We staan stil bij zijn leven, we staan stil

Nadere informatie

Ria Massy. De taart van Tamid

Ria Massy. De taart van Tamid DE TAART VAN TAMID Ria Massy De taart van Tamid De taart van Tamid 1 Hallo broer! Hallo Aziz! roept Tamid. Zijn hart klopt blij. Aziz belt niet zo dikwijls. Hij woont nog in Syrië. Bellen is moeilijk in

Nadere informatie

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis.

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis. Weer naar school Kim en Pieter lopen het schoolplein op. Het is de eerste schooldag na de zomervakantie. Ik ben benieuwd wie onze mentor * is, zegt Pieter. Kim knikt. Ik hoop een man, zegt ze. Pieter kijkt

Nadere informatie

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197 Inhoud Aan jou de keuze 7 D/2012/45/239 - isbn 978 94 014 0183 8 - nur 248 Tweede druk Vormgeving omslag en binnenwerk: Nanja Toebak, s-hertogenbosch Illustraties omslag en binnenwerk: Marcel Jurriëns,

Nadere informatie

René op vakantie. 10-17 mei 2013 P U T T E N

René op vakantie. 10-17 mei 2013 P U T T E N René op vakantie 10-17 mei 2013 P U T T E N Begeleider Theo Vrijdag 10 mei Vertrek naar Landal Tegen 12 uur rijdt de Tendens bus de Ranonkelweg in en René straalt als hij mij ziet. Na de lunch nemen we

Nadere informatie

Beeld Hoofdstuk 5. Uitgeschreven tekst. NL test

Beeld Hoofdstuk 5. Uitgeschreven tekst. NL test Beeld Hoofdstuk 5 Uitgeschreven tekst NL test www.ncrv.nl/ncrvgemist/8-1-2011/nl-test-2011-afl-1 (fragment tot 8:53 min.) NL test (NCRV) Duur fragment: 8:53 min. Duur uitzending: 24:49 min. Datum uitzending:

Nadere informatie

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst.

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst. Interview op zaterdag 16 mei, om 12.00 uur. Betreft een alleenstaande mevrouw met vier kinderen. Een zoontje van 5 jaar, een dochter van 7 jaar, een dochter van 9 jaar en een dochter van 12 jaar. Allen

Nadere informatie

De PAAZ, wat is dat? Informatie voor kinderen van 8 tot 12 jaar

De PAAZ, wat is dat? Informatie voor kinderen van 8 tot 12 jaar De PAAZ, wat is dat? Informatie voor kinderen van 8 tot 12 jaar De afgelopen weken was het niet zo leuk bij Pim thuis. Zijn moeder lag de hele dag in bed. Ze stond niet meer op, deed geen boodschappen

Nadere informatie

Verslaving. Deze folder is voor doven en slechthorenden die meer willen weten over verslaving. Als iemand niet meer zonder... kan

Verslaving. Deze folder is voor doven en slechthorenden die meer willen weten over verslaving. Als iemand niet meer zonder... kan ggz voor doven & slechthorenden Verslaving Als iemand niet meer zonder... kan Deze folder is voor doven en slechthorenden die meer willen weten over verslaving Herkent u dit? Veel mensen gebruiken soms

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

Charles den Tex VERDWIJNING

Charles den Tex VERDWIJNING Charles den Tex VERDWIJNING 3 Klikketik-tik-tik Het is halftwaalf s ochtends. Marja vouwt een hemd. En kijkt om zich heen. Even staat ze op haar tenen. Zo kan ze over de kledingrekken kijken. Die rekken

Nadere informatie

We spelen in het huis van mijn mama deze keer,

We spelen in het huis van mijn mama deze keer, Jip en Janneke. Ik ben Jip. Ik ben Janneke en we wonen naast elkaar. Hij heet Jip, zij heet Janneke. en we spelen soms bij hem en soms bij haar. We spelen in het huis van mijn mama deze keer, we kunnen

Nadere informatie

Angststoornissen. Deze folder is voor doven en slechthorenden die meer willen weten over angst

Angststoornissen. Deze folder is voor doven en slechthorenden die meer willen weten over angst ggz voor doven & slechthorenden Angststoornissen Als angst en paniek invloed hebben op het dagelijks leven Deze folder is voor doven en slechthorenden die meer willen weten over angst Herkent u dit? Iedereen

Nadere informatie

De Budget Ster: omgaan met je schulden

De Budget Ster: omgaan met je schulden De Budget Ster: omgaan met je schulden Budget Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Budget Ster MOTIVATIE EN VERANTWOORDELIJKHEID STRESS DOOR SCHULDEN BASISVAARDIGHEDEN STABILITEIT FINANCIEEL ADMINISTRATIEVE

Nadere informatie

IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL

IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL I N T E R I E U R W Wonen op de Windrichtingen IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL Tekst: ANNEMIE WILLEMSE Foto s: JAN VERLINDE 22 TIJDLOOS TIJDLOOS 23 Na een zoektocht naar de ideale bouwgrond, gingen

Nadere informatie

Altijd iemand dichtbij

Altijd iemand dichtbij Altijd iemand dichtbij UES030_brochureA5_06.indd 1 27/10/15 17:41 UES030_brochureA5_06.indd 2 27/10/15 17:41 Het mooiste cadeau: altijd iemand dichtbij. Het is voor veel mensen erg herkenbaar: uw ouders,

Nadere informatie

Feedback. in hapklare brokken

Feedback. in hapklare brokken Feedback in hapklare brokken Jan van Baardewijk Zorgteamtrainer Op zorgteamtraining.nl is de meest recente versie van feedback gratis beschikbaar. Mocht je willen weten of je de meest recente versie hebt,

Nadere informatie

Voorwoord. Veel leesplezier! Liefs, Rhijja

Voorwoord. Veel leesplezier! Liefs, Rhijja Voorwoord Verliefd zijn is super, maar ook doodeng. Want het kan je heel onzeker maken. En als het uiteindelijk uitgaat, voel je je intens verdrietig. In dit boek lees je over mijn liefdesleven, de mooie,

Nadere informatie