Tapprofielen: Onderzoek en aanbevelingen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Tapprofielen: Onderzoek en aanbevelingen"

Transcriptie

1 Tapprofielen: Onderzoek en aanbevelingen Jef De Schutter, TMK & Oliver Gerin, WTCB Pagina 1

2 METINGEN Individueel (woningen) Collectief (appartementensgebouwen) Meetcampagne aanpak Dataverwerking Resultaten Pagina 2

3 Metingen Aanpak Meetcampagne: o individuele woningen: puls watermeter/vortex + logger uitgevoerd: 10 o collectieve woongebouwen: ultrasoon + logger uitgevoerd: 14 Pagina 3

4 Metingen Aanpak Tijdsbasis: 1 s ( 2s voor woningen) Meetduur per gebouw: 1,5 à 2 maand (langer bij woningen) Meting van: SWW debiet temperaturen van koud en warm water bij circulatieleidingen bijkomend: Retourtemperatuur Circulatiedebiet Pagina 4

5 Metingen Aanpak Collectieve SWW-installatie T mw T ww V sww Gemeten SWW-vraag = nuttige energie + uittapverliezen T vertrek Datalogger V kw waterteller T KW V sww V circ. T retour Pagina 5

6 Metingen Voorbeeld: 1 dag in appartementsgebouw Temperatuur ( C) PACIFIQUE SWW Verbruik (L) Pagina 6

7 Overzicht metingen Woningen Gebouw # inwoners Gezinssamenstelling duur meetcampagne (dagen) SWW verbruik (average +/- σ) (L/dag) SWW piekdebiet (meting) (L/min) Woning volwassenen / Woning volwassenen, 1 baby / Woning gepensioneerden / Woning gepensioneerden / Woning volwassen, 2 pubers, 1 kind / Woning volwassenen, 1 baby / Woning volwassen, 3 kinderen / Woning volwassenen, 3 jongvolwassenen, 1 puber / Woning volwassenen, 1 kind / volwassenen, 2 kinderen, / Woning 10 1 baby Pagina 7

8 Overzicht metingen Appartementsgebouwen Gebouw # appart # inwoners duur meetcampagne (dagen) KW (watermeter) (m³/dag) SWW verbruik (average +/- σ) (m³/dag) SWW piekdebiet (meting) (L/min) VAN ROMPAEY / / ROFFIAEN / / WOONHAVEN / REMBRANDT / / DIJLE / / De GULLE / LE SOLEIL / DE CRAYER (grens bereikt) REINAERT / / HAUTE II ? 58 +/ / LE BRILLANT / > 80 HELIPORT I ? 71 +/ / REMPART ? / PACIFIQUE ? / Pagina 8

9 Overzicht appartementsgebouwen Kleine tot grote (7 tot 319 appart.) Roffiaen Le Soleil Van Rompaey Le Brillant Reinaert Heliport I Le Pacifique Woonhaven De Crayer Rempart des Moines Pagina 9

10 Meetcampagne verwerking Eigenlijk willen we de SWW-vraag kennen, maar: De SWW-vraag is de som van de debieten aan de tappunten + beïnvloed door druk aan tappunten niet mogelijk te meten (bij grote gebouwen). De gemeten vraag wordt beïnvloed door: T productie tussen 50 C en 70 C (+ soms lager tijdens nacht) Distributieverliezen (o.a. beïnvloed door isolatie van de leidingen) T koud water Uittapverliezen door afkoeling tss. 2 tappingen Seizoensvariatie in SWW-verbruik Variatie in SWW-verbruik over meerdere jaren verdere verwerking van meetgegevens noodzakelijk Pagina 10

11 Meetcampagne verwerking Eigenlijk willen we de SWW-vraag kennen, maar: De SWW-vraag is de som van de debieten aan de tappunten + beïnvloed door druk aan tappunten niet mogelijk te meten (bij grote gebouwen). De gemeten vraag wordt beïnvloed door: T productie tussen 50 C en 70 C (+ soms lager tijdens nacht) Distributieverliezen (o.a. beïnvloed door isolatie van de leidingen) T koud water Uittapverliezen door afkoeling tss. 2 tappingen Seizoensvariatie in SWW-verbruik Variatie in SWW-verbruik over meerdere jaren Pagina 11

12 Meetcampagne verwerking Visuele controle data - stroomonderbreking sww6010 (L/min) V Pagina 12

13 Meetcampagne verwerking Visuele controle data bijvullen CV sww6010 (L/min) V Pagina 13

14 omzettingsfactor Meetcampagne verwerking Omzetting naar SWW6010 Geen rekening met T kw! V SWW,60,10 V WW met T mw = 38 C veilige aanname wanneer T kw > 10 C Koudwatertemperatuur [ C] Pagina 14

15 Meetcampagne verwerking Distributieverliezen Tww = T vertrek T vertrek T retour 4 = 65 ¼. 5 = 63,75 C Pagina 15

16 Meetcampagne verwerking Seizoensvariatie Techem data: appartementen in 390 gebouwen Maandelijkse verbruiken per appartement (koud + warm) over 3 jaar ( ) maandfactoren: Jan Feb Ma Apr Mai June July Aug Sept Oct Nov Dec Techem Bienfait ( 79) (F) SWW-verbruik ligt 14% boven gemiddelde in februari SWW-verbruik ligt 19% onder gemiddelde in juli Pagina 16

17 Meetcampagne verwerking Seizoens- en jaarvariatie in gebouw met 40 appart. V sww (L/10 min) Pagina 17

18 V Verwerking van de gegevens Seizoenscorrectie factor 1) Statistische analyse van de gemeten dagelijkse Max. debieten 2) Referentie profiel = gemeten debiet * «expansie» seizoenscorrectie factor sww6010 (L/min) Meetcampagne Dagelijkse max debieten gemiddelde Max. Standaard afwijking = σ te verwachten Max. debiet = gemiddelde max. + (3*σ) dagen 3) S-Curve en P-V Curve op basis van referentieprofiel voor februari Pagina 18

19 Resultaten metingen Per gebouw: metingen en referentieprofielen per dag SWW6010-dagverbruik i.f.v gebouwgrootte SWW6010-dagverbruik per persoon SWW6010-piekdebiet PV-Curves Pagina 19

20 Resultaten metingen Per gebouw referentieprofielen per dag. Pagina 20

21 L SWW6010 /d Resultaten metingen SWW dagverbruik i.f.v gebouwgrootte y = 0,1314x ,995x R² = 0, L SWW6010 /d # appartementen [-] Pagina 21

22 Resultaten metingen SWW dagverbruik per persoon Gemiddelde = 25 L/p.d # personen [-] Pagina 22

23 Resultaten metingen Piekdebieten i.f.v gebouwgrootte V sww6010 MAX (L/min) # appartement Pagina 23

24 Resultaten uit metingen S-curves voor metingen woningen V 2 sec 5 sec 10 sec sww6010 (L/min) 30 sec 1 min 2 min 3 min 10 min 30 min 1u tijdsinterval [s] 1 d Pagina 24

25 Resultaten uit metingen S-curves voor metingen appartementsgebouwen V 1 sec sww6010 (L/min) 5 sec 10 sec 30 sec 1 min 2 min 3 min 10 min 30 min 1u 1 d tijdsinterval [s] Pagina 25

26 Resultaten uit metingen PV-Curves voor metingen woningen Vermogen [kw] Opslagvolume [L C] Pagina 26

27 Vermogen [kw] Resultaten uit metingen PV-Curven voor metingen appartementsgebouwen Opslagvolume C] Pagina 27

28 Enquêtes Doel Informatie verzamelen van tapprofielen op niveau van tappunt Verkrijgen van statistische data SWW-verbruik in functie van gezinsgrootte Pagina 28

29 Enquêtes Doel Info over Type aftapping Bad Douche Afwas Poetsen (emmers) Overig Aantal aftappingen per dag Tijdstip aftapping Tijdsduur aftapping Pagina 29

30 Enquêtes Aanpak Kwalitatieve enquête SWW-verbruik op weekbasis 50 ingevulde enquêtes Kwantitatieve enquête SWW-verbruik van 1 dag 750 ingevulde enquêtes Pagina 30

31 Enquêtes Resultaten - Voorbeeld: aantal douches Pagina 31

32 Enquêtes Resultaten - Voorbeeld: tijdstip douches Pagina 32

33 Enquêtes Resultaten - Voorbeeld: douchetijd Pagina 33

34 Profielgenerator Doel Identificeren tapprofielen Type aftappingen Bad Douche Afwas Poetsen (emmers) Overige Aantal Tijdstip Tijdsduur/volume Debiet Variabelen Aantal personen Aanwezigheid bad Aantal en type douche Aantal overige SWW-tappunten (Voor collectieve installaties: aantal appartementen) INPUT Kwalitatieve en kwantitatieve enquête Kwalitatieve en kwantitatieve enquête, metingen Kwalitatieve en kwantitatieve enquête, metingen Literatuur, technische fiches, metingen Pagina 34

35 Profielgenerator Werkwijze Voorbeeld: Gezin 2 personen, spaardouche aanwezig Bepalen aantal douchemomenten voor een bepaalde dag Vb. Random (100) = 74 Aantal douches = 2 Pagina 35

36 Profielgenerator Werkwijze Voorbeeld: Gezin 2 personen, spaardouche aanwezig Bepalen tijdstip douchemomenten Vb. Random (100) = 29 Tijdstip eerste douche = 7h53 Pagina 36

37 Profielgenerator Werkwijze Voorbeeld: Gezin 2 personen, spaardouche aanwezig Bepalen tijdsduur douchemoment Bepalen debiet douchemoment Pagina 37

38 Profielgenerator Werkwijze Voorbeeld: Gezin 2 personen, spaardouche aanwezig Datum aantal tijdstip tijdsduur DOUCHE debiet (l/min) tijdstip tijdsduur debiet (l/min) 1/jan 2 7h53 5min 14s 4,4 9h14 6min 40s 4,2 2/jan 0 3/jan 1 18h12 8min 10s 4,7 4/jan 1 20h28 6min 15s 4,4 (365 dagen) Zelfde werkwijze voor Douche Bad Afwas Poetsen (emmers) Overige Collectieve gebouwen: simulatie herhalen voor gegeven aantal appartementen Pagina 38

39 Profielgenerator Output Realistische SWW-tapprofielen Individuele SWW-installatie Pagina 39

40 Profielgenerator Output Realistische SWW-tapprofielen Collectieve SWW-installatie (11 appartementen) Pagina 40

41 Profielgenerator Validatie Vergelijking met metingen Dagverbruiken Sww-aftaptijd Piekdebieten Verloop SWW-aftappingen S-curves 3 cases Case 1: Gezin 1 2 personen (2 volwassenen) 1 bad met standaarddouchekop Elektrische boiler (200 liter), exclusief nachttarief Case 2: Gezin 2 3 personen (2 volwassenen + 1 kind) 1 douche met spaardouchekop Gas-combiketel (doorstromer), 24 kw Case 3: Appartementsgebouw Le Roffiaen Aantallen en debieten Aantallen en tijdsduur Debieten en gelijktijdigheid Tijdstippen Aantallen, debieten en tijdsduur 11 appartementen, 24 personen (divers publiek; werkenden, werklozen, ouderen, kinderen) Grootte huishoudens variërend van 1 tot 4 personen Individuele installaties Collectieve installatie Pagina 41

42 Profielgenerator Validatie Individuele installaties Gezin 1 Metingen Meetperiode 164 dagen Simulatie Simulatieperiode 365 dagen Case 1: Gezin 1 2 personen 1 bad met standaard douchekop Elektrische boiler Pagina 42

43 Profielgenerator Validatie Individuele installaties SWW dagverbruik Case 1: Gezin 1 2 personen 1 bad met standaard douchekop Elektrische boiler Gemiddeld SWW-dagverbruik - Metingen: 90,3 l/dag - Simulatie: 98,4 l/dag Pagina 43

44 Profielgenerator Validatie Individuele installaties SWW debiet Case 1: Gezin 1 2 personen 1 bad met standaard douchekop Elektrische boiler Debiet = 0 l/min - metingen: 99,06% van de tijd - Simulatie: 98,98% van de tijd Pagina 44

45 Profielgenerator Validatie Individuele installaties SWW debiet Case 1: Gezin 1 2 personen 1 bad met standaard douchekop Elektrische boiler Maximum SWW-debiet - Metingen: 22,04 l/min - Simulatie: 14,20 l/min Pagina 45

46 Profielgenerator Validatie Individuele installaties SWW debiet Case 1: Gezin 1 2 personen 1 bad met standaard douchekop Elektrische boiler Maximum SWW-debiet - Metingen: 22,04 l/min - Simulatie: 14,20 l/min Pagina 46

47 SWW-verloopp (%) Profielgenerator Validatie Individuele installaties Verloop SWW aftappingen Case 1: Gezin 1 2 personen 1 bad met standaard douchekop Elektrische boiler Pagina 47

48 Profielgenerator Validatie Individuele installaties S-curves Case 1: Gezin 1 2 personen 1 bad met standaard douchekop Elektrische boiler Pagina 48

49 Profielgenerator Validatie Individuele installaties Cumulatieve curves Case 1: Gezin 1 2 personen 1 bad met standaard douchekop Elektrische boiler Pagina 49

50 Profielgenerator Validatie Individuele installaties Gezin 2 Metingen Meetperiode 176 dagen Simulatie Simulatieperiode 365 dagen Case 2: Gezin 2 3 personen 1 bad met spaardouchekop Gas-doorstromer (24 kw) Pagina 50

51 Profielgenerator Validatie Individuele installaties SWW dagverbruik Case 2: Gezin 2 3 personen 1 bad met spaardouchekop Gas-doorstromer (24 kw) Gemiddeld SWW-dagverbruik - Metingen: 71,9 l/dag - Simulatie: 90,0 l/dag Pagina 51

52 Profielgenerator Validatie Individuele installaties SWW debiet Maximum SWW-debiet - Metingen: 10,28 l/min - Simulatie: 16,00 l/min Debiet = 0 l/min - metingen: 98,64% van de tijd - Simulatie: 98,82% van de tijd Case 2: Gezin 2 3 personen 1 bad met spaardouchekop Gas-doorstromer (24 kw) Pagina 52

53 Profielgenerator Validatie Individuele installaties SWW debiet Case 2: Gezin 2 3 personen 1 bad met spaardouchekop Gas-doorstromer (24 kw) Maximum SWW-debiet - Metingen: 10,28 l/min - Simulatie: 16,00 l/min P = c ṁ T = 4, 19 kj 6 l/min kgk 60 s/min 1kg/l 50K = 21 kw Pagina 53

54 SWW-verloopp (%) Profielgenerator Validatie Individuele installaties Verloop SWW aftappingen Case 2: Gezin 2 3 personen 1 bad met spaardouchekop Gas-doorstromer (24 kw) Pagina 54

55 Profielgenerator Validatie Individuele installaties S-curves Case 2: Gezin 2 3 personen 1 bad met spaardouchekop Gas-doorstromer (24 kw) Pagina 55

56 Profielgenerator Validatie Individuele installaties Cumulatieve curves Case 2: Gezin 2 3 personen 1 bad met spaardouchekop Gas-doorstromer (24 kw) Pagina 56

57 Profielgenerator Validatie Collectieve installatie Appartementsgebouw Le Roffiaen Metingen Meetperiode 25 dagen Simulatie Simulatieperiode 365 dagen Case 3: Le Roffiaen 11 appartementen 24 personen Pagina 57

58 Profielgenerator Validatie Collectieve installatie SWW dagverbruik Case 3: Le Roffiaen 11 appartementen 24 personen Gemiddeld SWW-dagverbruik - Metingen: 551 l/dag of 23 liter/persoon per dag - Simulatie: 816 l/dag of 34 liter/persoon per dag - Simulatie willekeurig gebouw (3 personen per appartement): 28 l/persoon per dag - Over alle metingen: 25 l/ persoon per dag Pagina 58

59 Profielgenerator Validatie Collectieve installatie SWW debiet Maximum SWW-debiet - Metingen: 25,11 l/min - Simulatie: 28,8 l/min Debiet = 0 l/min - metingen: 92,2 % van de tijd - Simulatie: 89,0 % van de tijd Case 3: Le Roffiaen 11 appartementen 24 personen Pagina 59

60 Profielgenerator Validatie Collectieve installatie SWW debiet Case 3: Le Roffiaen 11 appartementen 24 personen Maximum SWW-debiet - Metingen: 25,11 l/min - Simulatie: 28,8 l/min Pagina 60

61 SWW-verloopp (%) Profielgenerator Validatie Collectieve installatie Verloop SWW aftappingen Case 3: Le Roffiaen 11 appartementen 24 personen Pagina 61

62 Profielgenerator Validatie Collectieve installatie S-curves Case 3: Le Roffiaen 11 appartementen 24 personen Pagina 62

63 Profielgenerator Validatie Collectieve installatie Cumulatieve curves Case 3: Le Roffiaen 11 appartementen 24 personen Pagina 63

64 Profielgenerator Validatie Conclusie Profielgenerator vormt in combinatie met de meetresultaten een goede basis voor uitwerken van dimensioneringsrichtlijnen Profielgenerator veilige overschatting t.o.v. meetresultaten Pagina 64

65 Tapprofiel: Onderzoek en aanbevelingen Besluit Tapprofielen bepaald Voor individuele tappunten Voor individuele wooneenheden Voor collectieve gebouwen Door middel van Data-analyse van metingen op diverse gebouwen met aandacht voor correcties en klein meetinterval Gegenereerde profielen gebaseerd op statistische informatie verzameld met behulp van enquêtes en marktstudie EVALUATIE en SELECTIE DIMENSIONERING Productie & Distributie Pagina 65

Aandeel van SWW in het totale energieverbruik

Aandeel van SWW in het totale energieverbruik Aandeel van SWW in het totale energieverbruik Recente onderzoeksresultaten bij centrale stookplaatsen Bart Bleys Labo Watertechnieken WTCB Slide 1 Inhoud Inleiding TETRA SWW Instal 2020 Slide 2 Belang

Nadere informatie

Seminarie Duurzaam Bouwen SANITAIR WARM WATER. 10 februari Kwantificering van de behoeften en impact op de dimensionering.

Seminarie Duurzaam Bouwen SANITAIR WARM WATER. 10 februari Kwantificering van de behoeften en impact op de dimensionering. Seminarie Duurzaam Bouwen SANITAIR WARM WATER 10 februari 2017 Kwantificering van de behoeften en impact op de dimensionering Bart BLEYS WTCB DOELSTELLING(EN) V/D PRESENTATIE Inzicht in eisenpakket van

Nadere informatie

Caleffi academy. Dimensionering SWW-systemen

Caleffi academy. Dimensionering SWW-systemen Caleffi academy jef.de.schutter@thomasmore.be bart.bleys@bbri.be Pagina 1 Inleiding Evolutie aandeel SWW in totale energieverbruik Verhouding energiebehoe-e ruimteverwarming sanitair warm water Vroeger

Nadere informatie

Sanitair warm water. Nieuw inzichten in productie en distributie vanuit het TETRA-project. 27 mei Studienamiddag collectieve installaties

Sanitair warm water. Nieuw inzichten in productie en distributie vanuit het TETRA-project. 27 mei Studienamiddag collectieve installaties Sanitair warm water Nieuw inzichten in productie en distributie vanuit het TETRA-project 27 mei Studienamiddag collectieve installaties Ivan Verhaert (Kenniscentrum Energie Thomas More Kempen) Sanitair

Nadere informatie

Productie: Prestatiebeoordeling naar comfort en energie & Dimensionering

Productie: Prestatiebeoordeling naar comfort en energie & Dimensionering Productie: Prestatiebeoordeling naar comfort en energie & Dimensionering Havid El khaoui Jef De Schutter Pagina 1 Productie Overzicht toestellen: huishoudelijk Doorstroom Voorraad Voorverwarming Douche-

Nadere informatie

Dimensionering van installaties voor waterdistributie binnenin gebouwen

Dimensionering van installaties voor waterdistributie binnenin gebouwen Dimensionering van installaties voor waterdistributie binnenin gebouwen volgens DIN 1988-300:2012 Ruben Delvaeye Bart Bleys Olivier Gerin WTCB - Labo Watertechnieken Disclaimer NL Het cursusmateriaal maakt

Nadere informatie

Sanitair warm water: beslissingselementen bij de keuze van het systeem Ivan Verhaert (Kenniscentrum Energie) ivan.verhaert@thomasmore.

Sanitair warm water: beslissingselementen bij de keuze van het systeem Ivan Verhaert (Kenniscentrum Energie) ivan.verhaert@thomasmore. Sanitair warm water: beslissingselementen bij de keuze van het systeem Ivan Verhaert (Kenniscentrum Energie) ivan.verhaert@thomasmore.be Motivatie Relatief belang van sanitair warm water (SWW) stijgt in

Nadere informatie

Distributie: Rendement, leidingwachttijd en interactiviteit

Distributie: Rendement, leidingwachttijd en interactiviteit Distributie: Rendement, leidingwachttijd en interactiviteit Simon Binnemans & Havid El khaoui Pagina 1 Distributie - Thermisch SWW productie Pagina 2 Distributie - Thermisch Centrale productie met waaier

Nadere informatie

Keuze en dimensionering van SWWproductie

Keuze en dimensionering van SWWproductie Keuze en dimensionering van SWWproductie en distributie B. Bleys (bart.bleys@bbri.be) Labo Duurzame Energie- en Watertechnieken WTCB Bron: ISSO CEDUBO 1/10/2013 - Pagina 1 Inhoud SWW-vraag Woningen Appartementsgebouwen

Nadere informatie

Aandachtspunten bij de installatie van een zonneboiler

Aandachtspunten bij de installatie van een zonneboiler Provinciale zonneboilercampagne Elke dag ZON dag Aandachtspunten bij de installatie van een zonneboiler Paul Van den Bossche Afdeling Energie en Klimaat WTCB Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor

Nadere informatie

Energiebesparingen in gebouwen.

Energiebesparingen in gebouwen. Energiebesparingen in gebouwen. Donderdag 5 juni 2008 Margot De Pauw, KHK Inhoud. Vraagstelling en website Case Zonnige Kempen Case VIBO Beringen 1 Doelstelling. Energieverbruik voor verwarming in woningen

Nadere informatie

Seminarie Duurzaam Bouwen SANITAIR WARM WATER. 10 februari Efficiënte productie van sanitair warm water (SWW) Laurent Vercruysse ATTB

Seminarie Duurzaam Bouwen SANITAIR WARM WATER. 10 februari Efficiënte productie van sanitair warm water (SWW) Laurent Vercruysse ATTB Seminarie Duurzaam Bouwen SANITAIR WARM WATER 10 februari 2017 Efficiënte productie van sanitair warm water (SWW) Laurent Vercruysse ATTB PLAN VAN DE UITEENZETTING I. ErP-richtlijn II. Verschillende systemen

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Verwarming en sanitair warm water: ontwerp en regeling Leefmilieu Brussel Sanitair warm water: keuze en dimensionering van de productie Manuel da CONCEIÇÃO NUNES MATRIciel Doelstellingen

Nadere informatie

Sanitair Warm Water Basisprincipes, dimensionering en voorkomen van Legionella-ontwikkeling

Sanitair Warm Water Basisprincipes, dimensionering en voorkomen van Legionella-ontwikkeling Sanitair Warm Water Basisprincipes, dimensionering en voorkomen van Legionella-ontwikkeling Bart Bleys WTCB - Labo Watertechnieken Disclaimer NL Het cursusmateriaal maakt geen onderdeel uit van de officiële

Nadere informatie

CALEFFI ACADEMY HYDRONIC DESIGN // WARMTESYSTEMEN. November 2016 Marc Heusinkveld

CALEFFI ACADEMY HYDRONIC DESIGN // WARMTESYSTEMEN. November 2016 Marc Heusinkveld CALEFFI ACADEMY HYDRONIC DESIGN // WARMTESYSTEMEN November 2016 Marc Heusinkveld Credits & copyright Credits & copyright: EnergyPLAN CENTRALE STOOKPLAATS WARMTENET IN HET KLEIN Gebrek aan comfort Hoge

Nadere informatie

Statistische methode ter berekening van het waarschijnlijk maximum huishoudelijk afvalwaterdebiet van gebouwen

Statistische methode ter berekening van het waarschijnlijk maximum huishoudelijk afvalwaterdebiet van gebouwen Bijlage A : Statistische methode ter berekening van het waarschijnlijk maximum huishoudelijk afvalwaterdebiet van gebouwen Deze bijlage is integraal overgenomen uit [Berlamont, 1997]. A.1 Inleiding Deze

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN VERWARMING EN SANITAIR WARM WATER: ONTWERP HERFST 2017 Sanitair warm water: keuze en dimensionering van de productie Thomas LECLERCQ Op basis van de presentatie van Matriciel

Nadere informatie

ENERGIEBEHEER (PLAGE- COÖRDINATOR

ENERGIEBEHEER (PLAGE- COÖRDINATOR Opleiding Duurzame Gebouwen ENERGIEBEHEER (PLAGE- COÖRDINATOR LENTE 2019 De PLAGE-verantwoordelijke : delen van ervaringen Ervaringen van een energieverantwoordelijke in het kader van het Plan voor Lokale

Nadere informatie

Daadwerkelijk waterverbruik berekend

Daadwerkelijk waterverbruik berekend Daadwerkelijk waterverbruik berekend Ilse Pieterse-Quirijns Landelijk congres: winst door zuinig ontwerp leidingwaterinstallaties appartementen kantoren Wat is het waterverbruik van dit gebouw? Wat is

Nadere informatie

GEBRUIK EN BEHEER VAN DUURZAME GEBOUWEN

GEBRUIK EN BEHEER VAN DUURZAME GEBOUWEN Seminarie Duurzame Gebouwen GEBRUIK EN BEHEER VAN DUURZAME GEBOUWEN 18 mei 2018 BEHEER VAN COLLECTIEVE HUISVESTING Ervaringen van een energieverantwoordelijke in het kader van het Plan voor Lokale Actie

Nadere informatie

METING WARMTEVERBRUIK SATELLIETEN GE556Y101 GE556Y101. Omschrijving. Belangrijkste eigenschappen. Functies. Toepassing.

METING WARMTEVERBRUIK SATELLIETEN GE556Y101 GE556Y101. Omschrijving. Belangrijkste eigenschappen. Functies. Toepassing. Omschrijving De satellieten GE556 zijn de oplossing voor de meting van het warmteverbruik in appartementsgebouwen met een centrale productie van het water voor de centrale verwarming en een locale, individuele

Nadere informatie

WATERWERKBLAD BEREKENINGSMETHODE VOOR BEPALEN INHOUD EN VERMOGEN WARMTAPWATERTOESTEL

WATERWERKBLAD BEREKENINGSMETHODE VOOR BEPALEN INHOUD EN VERMOGEN WARMTAPWATERTOESTEL WATERWERKBLAD BEREKENINGSMETHODE VOOR BEPALEN INHOUD EN VERMOGEN WARMTAPWATERTOESTEL WB 2.1 E DATUM: OKT 2011 Auteursrechten voorbehouden In dit werkblad wordt aangegeven op welke wijze voor woningen en

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Gedeeltelijke en gefaseerde Leefmilieu Brussel van het systeem voor verwarming en SWW Jonathan FRONHOFFS CENERGIE Doelstellingen van de presentatie Een overzicht geven van de

Nadere informatie

WATERWERKBLAD BEREKENINGSMETHODE VOOR BEPALEN INHOUD EN VERMOGEN WARMTAPWATERTOESTEL

WATERWERKBLAD BEREKENINGSMETHODE VOOR BEPALEN INHOUD EN VERMOGEN WARMTAPWATERTOESTEL Herziening van juni 2004 WATERWERKBLAD BEREKENINGSMETHODE VOOR BEPALEN INHOUD EN VERMOGEN WARMTAPWATERTOESTEL WB 2.1 E DATUM: OKT. 2011 Auteursrechten voorbehouden In dit werkblad wordt aangegeven op welke

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw :

Opleiding Duurzaam Gebouw : Opleiding Duurzaam Gebouw : De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling Leefmilieu Brussel SWW-productie: eigenschappen van de verschillende systemen Jonathan FRONHOFFS Cenergie cvba DOELSTELLINGEN

Nadere informatie

Even voorstellen. Esther Schenkelaars: Advies Energie Installaties Robert Sikkens Architect

Even voorstellen. Esther Schenkelaars: Advies Energie Installaties Robert Sikkens Architect Even voorstellen Esther Schenkelaars: Advies Energie Installaties Robert Sikkens Architect Berekenen schilrenovaties 0-op-de-meter Heelsum Vochtprobleem oplossen Gebouwkengetallen gerelateerd aan verwarmde-vloeroppervlakte

Nadere informatie

Meetresultaten Residentie Evolution, Maldegem

Meetresultaten Residentie Evolution, Maldegem Meetresultaten Residentie Evolution, Maldegem Auteurs: K. Allaerts Datum: 21/12/2017 Deze studie werd uitgevoerd in het kader van het IWT-VIS traject Smart Geotherm (2011-2017) Eindrapport Maldegem Evolution

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN FOLLOW-UP EN MONITORING VAN DUURZAME GEBOUWEN LENTE 2019 Ervaringen van een energieverantwoordelijke Beheer van collectieve huisvesting Roland RIXEN 2 DOELSTELLINGEN VAN DE

Nadere informatie

Energiebesparende warm tapwater conceptenin. collectieve installaties. Erwin Janssen Product Manager Nathan

Energiebesparende warm tapwater conceptenin. collectieve installaties. Erwin Janssen Product Manager Nathan Energiebesparende warm tapwater conceptenin collectieve installaties Erwin Janssen Product Manager Nathan Waarom moeilijk doen als het makkelijk kan? 2 Tapwatervoorziening in een appartementencomplex 1)

Nadere informatie

WATERWERKBLAD BEREKENINGSMETHODE VOOR BEPALEN INHOUD EN VERMOGEN WARMTAPWATERTOESTEL

WATERWERKBLAD BEREKENINGSMETHODE VOOR BEPALEN INHOUD EN VERMOGEN WARMTAPWATERTOESTEL WATERWERKBLAD BEREKENINGSMETHODE VOOR BEPALEN INHOUD EN VERMOGEN WARMTAPWATERTOESTEL WB 2.1 E DATUM: JUNI 2004 Auteursrechten voorbehouden In dit werkblad wordt aangegeven op welke wijze voor woningen

Nadere informatie

De 3 voorwaarden van waterzijdig inregelen.

De 3 voorwaarden van waterzijdig inregelen. De 3 voorwaarden van waterzijdig inregelen. voorwaarde 1 Bij volle belasting moet voor alle eindunits het ontwerpdebiet beschikbaar zijn. voorwaarde 2 De verschildruk over de regelafsluiters mag niet teveel

Nadere informatie

WATERWERKBLAD BEREKENINGSMETHODE VOOR BEPALEN INHOUD EN VERMOGEN WARMTAPWATERTOESTEL

WATERWERKBLAD BEREKENINGSMETHODE VOOR BEPALEN INHOUD EN VERMOGEN WARMTAPWATERTOESTEL Herziening van oktober 2011 WATERWERKBLAD BEREKENINGSMETHODE VOOR BEPALEN INHOUD EN VERMOGEN WARMTAPWATERTOESTEL WB 2.1 E DATUM: JAN. 2017 Auteursrechten voorbehouden Voor betreffende tekst uit NEN 1006:

Nadere informatie

PLAN VAN DE UITEENZETTING

PLAN VAN DE UITEENZETTING INADEQUE COMFORTVERHOGING VAN SANITAIR WARM WATER EN EEN LAGERE VERWARMINGSBEHOEFTE? Expert Day HVAC & Renovatie 15/06/2017 Ivan Piette Product Manager Viessmann Belgium 14/06/2017 1 PLAN VAN DE UITEENZETTING

Nadere informatie

Analyse energieverbruik

Analyse energieverbruik Analyse energieverbruik International School of Amsterdam (ISA) Jan 217 24-1-217 J.A. Meerkerk Advies Tel. 6-53319418 j.a.meerkerk@online.nl 1 Inhoudsopgave 1 ENERGIEVERBRUIK... 3 2 GASVERBRUIK... 4 3

Nadere informatie

Meting warmteverbruik Technische fiche nr 0982B - EL SATELLIET GE556Y303

Meting warmteverbruik Technische fiche nr 0982B - EL SATELLIET GE556Y303 Figuur 1 Basisuitvoering zonder opties Omschrijving De satellieten GE556 zijn de oplossing voor de meting van het warmteverbruik in appartementsgebouwen met een centrale productie van het water voor de

Nadere informatie

MESURE & AFFICHAGE DES CONSOMMATIONS

MESURE & AFFICHAGE DES CONSOMMATIONS MyHOME domotica Meting en visualisatie van het verbruik MESURE & AFFICHAGE DES COSOMMATIOS MyHOME domotica meting van het verbruik Verwarming, koeling, warm water, sanitair, stopcontacten. Er zijn veel

Nadere informatie

"EPW 1 "-BEREKENINGSMETHODE GEWIJZIGD VANAF 1 JULI 2017

EPW 1 -BEREKENINGSMETHODE GEWIJZIGD VANAF 1 JULI 2017 "EPW 1 "-BEREKENINGSMETHODE GEWIJZIGD VANAF 1 JULI 2017 Wijziging van het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 21 december 2007 tot vaststelling van de eisen op het vlak van de energieprestatie

Nadere informatie

SolarFreezer. Comfort zonder aardgas. Maart 2018

SolarFreezer. Comfort zonder aardgas. Maart 2018 SolarFreezer Comfort zonder aardgas Maart 2018 Wie zijn we? Geschiedenis: 2013 SolarFreezer BV opgericht 2015 Investeringsronde 2016 SolarFreezer systeem volledig functionerend 2017 7 systemen operationeel

Nadere informatie

Donderdag 28-jan 6:30 8:27 11:54 12:54 15:34 17:23 19:20

Donderdag 28-jan 6:30 8:27 11:54 12:54 15:34 17:23 19:20 Januari 2016 Vrijdag 1-jan 6:44 8:50 11:41 12:44 14:55 16:41 18:45 Zaterdag 2-jan 6:44 8:50 11:41 12:45 14:56 16:42 18:46 Zondag 3-jan 6:44 8:50 11:42 12:45 14:57 16:43 18:47 Maandag 4-jan 6:44 8:49 11:42

Nadere informatie

Meting warmteverbruik Technische fiche nr 0978B - CL SATELLIETEN GE556Y

Meting warmteverbruik Technische fiche nr 0978B - CL SATELLIETEN GE556Y Meting warmteverbruik Technische fiche nr 0978B CL SATELLIETEN GE556Y002 platenwarmtewisselaar : 44kW voor het type GE556Y0 en 58kW voor het type GE556Y02. iguur Basisuitvoering zonder opties Omschrijving

Nadere informatie

Seminarie Duurzaam bouwen

Seminarie Duurzaam bouwen Seminarie Duurzaam bouwen Hernieuwbare energie in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Leefmilieu Brussel Monitoring van PV-systemen, zonneboilers en warmtepompen David MARTENS CENERGIE Doelstelling(en)

Nadere informatie

Installatie eisen bij renovatie

Installatie eisen bij renovatie Installatie eisen bij renovatie minimale eisen voor de nieuw geplaatste installaties of de vernieuwde installaties bij i ti renovaties en functiewijzigingen 2015 Patrik De Paep pdepaep@depaep.be Achtergrond

Nadere informatie

CALEFFI ACADEMY HYDRONIC DESIGN // WARMTESYSTEMEN. Oktober 2016 Patrick Hagen

CALEFFI ACADEMY HYDRONIC DESIGN // WARMTESYSTEMEN. Oktober 2016 Patrick Hagen CALEFFI ACADEMY HYDRONIC DESIGN // WARMTESYSTEMEN Oktober 2016 Patrick Hagen ACTUALITEIT VLAANDEREN DE STROOMVERSNELLING UITGANGSPUNT Doelstellingen 2030 realiseren Energietransitie: - efficiënter energieverbruik

Nadere informatie

Energieboekhouding BRISE. Thomas Deville. Facilitator Duurzame gebouwen voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Energieboekhouding BRISE. Thomas Deville. Facilitator Duurzame gebouwen voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Energieboekhouding BRISE Thomas Deville Facilitator Duurzame gebouwen voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Doelstelling(en) van de presentatie Het belang van de invoering van een energieboekhouding

Nadere informatie

Toepassing eisen tapwaterinstallaties

Toepassing eisen tapwaterinstallaties Toepassing eisen tapwaterinstallaties Gepresenteerd door Cas Hordijk Trijselaar Vermeer B.V. Numansdorp 3 april 2007 Tapwater algemeen Vernoemd in het Bouwbesluit in de artikelen 3.12 en 3.130, dient te

Nadere informatie

Infosessies voor energiedeskundigen type A. januari/februari 2011

Infosessies voor energiedeskundigen type A. januari/februari 2011 Infosessies voor energiedeskundigen type A januari/februari 20 Verduidelijkingen en aanpassingen in de werkwijze voor het verzamelen van gegevens over installaties Ruimteverwarming Bewijsstukken IP legt

Nadere informatie

Betere dimensionering van leidingwaterinstallaties

Betere dimensionering van leidingwaterinstallaties Rekenregels waterverbruik op basis van Simdeum Betere dimensionering van leidingwaterinstallaties Inzicht in verbruikspatronen is belangrijk voor de dimensionering (diameterkeuze van leidingwaterinstallaties

Nadere informatie

Collectieve warmteproductie Systeemkeuze bij renovatie

Collectieve warmteproductie Systeemkeuze bij renovatie Collectieve warmteproductie Systeemkeuze bij renovatie Jeroen Soenens Antwerpen, 25 september 2014 Systeemkeuze? Bestaande systemen Integratie technieken 2 Voorbeelden Bestaande technieken Collectief o

Nadere informatie

Hoe verbruikt ú minder gas?

Hoe verbruikt ú minder gas? Hoe verbruikt ú minder gas? Ardo de Graaf 06-520 56179 52 0 NB s zomers meer zon op noordelijk halfrond s Winters meer zon op zuidelijk halfrond Warme golfstroom zomer&winter, deze komt ongeveer tot het

Nadere informatie

WLP1 systeem : Continue controle van het waterverbruik, detectie van waterverliezen en lekdetectie in slechts 1 toestel.

WLP1 systeem : Continue controle van het waterverbruik, detectie van waterverliezen en lekdetectie in slechts 1 toestel. WLP1 systeem : Continue controle van het waterverbruik, detectie van waterverliezen en lekdetectie in slechts 1 toestel. Toepassingsgebied : Dit toestel vindt zijn toepassing in elk groot gebouw. Het spoort

Nadere informatie

ECO-Life Kortrijk Simulatie van een warmtenet voor een CO 2 -neutrale sociale woonwijk

ECO-Life Kortrijk Simulatie van een warmtenet voor een CO 2 -neutrale sociale woonwijk ECO-Life Kortrijk Simulatie van een warmtenet voor een CO 2 -neutrale sociale woonwijk A. Janssens, E. Himpe, J. Vaillant Rebollar Studiedag ie-net & IBPSA-NVL, 16/11/2012 Intelligente gebouwen voor intelligente

Nadere informatie

ROL VAN INSTALLATIETECHNIEKEN EN IMPACT OP UW ONTWERP. Dirk Saelens. Afdeling Bouwfysica, Departement Burgerlijke Bouwkunde, K.U.

ROL VAN INSTALLATIETECHNIEKEN EN IMPACT OP UW ONTWERP. Dirk Saelens. Afdeling Bouwfysica, Departement Burgerlijke Bouwkunde, K.U. NAV STUDIENAMIDDAG MASSIEF PASSIEFBOUW IN DE PRAKTIJK: AANPAK VAN ONTWERP TOT REALISATIE NAAR EEN PASSIEVE WONING OP BASIS VAN TRADITIONELE BOUWMETHODES ROL VAN INSTALLATIETECHNIEKEN EN IMPACT OP UW ONTWERP

Nadere informatie

HeatMaster 25 C 25 TC 35 TC 45 TC 70 TC 85 TC 120 TC

HeatMaster 25 C 25 TC 35 TC 45 TC 70 TC 85 TC 120 TC made in Belgium With the future in mind HeatMaster 25 C 25 TC 35 TC 45 TC 70 TC 85 TC 120 TC Condenserende gasketel met dubbele functie HeatMaster condensatie op CV HeatMaster condensatie op CV en sanitair

Nadere informatie

Module 3.4. EPW: warm tapwater. Versie 2.0

Module 3.4. EPW: warm tapwater. Versie 2.0 Module 3.4 EPW: warm tapwater Versie 2.0 1 Overzicht Algemeen Netto energiebehoefte voor warm tapwater Systeemrendement Tapleidingen Circulatieleidingen Opwekkingsrendement Invoer in het rekenprogramma

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Werkloosheid sterk toegenomen

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Werkloosheid sterk toegenomen Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB09-051 21 juli 2009 9.30 uur Werkloosheid sterk toegenomen 4,8 procent van de beroepsbevolking werkloos Aantal werklozen stijgt over gehele linie In de

Nadere informatie

Waterverbruik. Zaal D. Prof. ir. Hans van Dijk maandag 15 oktober 2007

Waterverbruik. Zaal D. Prof. ir. Hans van Dijk maandag 15 oktober 2007 Waterverbruik Zaal D Prof. ir. Hans van Dijk maandag Tentamen 2005 Oevergrondwater is altijd hygienisch betrouwbaar. (juist, doordat het water een bodempassage heeft ondergaan is het hygienisch betrouwbaar.)

Nadere informatie

Prestaties WKO in de glastuinbouw. Ir. Charles Geelen & ir. Krijn Braber

Prestaties WKO in de glastuinbouw. Ir. Charles Geelen & ir. Krijn Braber Prestaties WKO in de glastuinbouw Ir. Charles Geelen & ir. Krijn Braber Doelstellingen Genereren van inzicht in de werkelijke prestaties en optredende problemen bij WKO systemen Identificeren van verbetermogelijkheden

Nadere informatie

Dimensionering van installaties voor waterdistributie binnenin gebouwen

Dimensionering van installaties voor waterdistributie binnenin gebouwen Dimensionering van installaties voor waterdistributie binnenin gebouwen volgens DIN 1988-300:2012 Bart Bleys Ruben Delvaeye Olivier Gerin WTCB - Labo Watertechnieken Disclaimer NL Het cursusmateriaal maakt

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : Ontwerp en regeling van technische installaties

Opleiding Duurzaam Gebouw : Ontwerp en regeling van technische installaties Opleiding Duurzaam Gebouw : Ontwerp en regeling van technische installaties Leefmilieu Brussel Energie becijferen Jonathan FRONHOFFS Cenergie cvba Doelstelling(en) van de presentatie Opfrissen van de theoretische

Nadere informatie

EPB-aangifte. EPW-formulier. Woning 72003-G-2009/184/EP05153/M843/D01/SD001. Ontvangstdatum: 25/02/2010 EPB-sofware versie 1.3.2.

EPB-aangifte. EPW-formulier. Woning 72003-G-2009/184/EP05153/M843/D01/SD001. Ontvangstdatum: 25/02/2010 EPB-sofware versie 1.3.2. Vlaamse overheid Vlaams Energieagentschap E-mail: energie@vlaanderen.be Website: www.energiesparen.be EPB-aangifte EPW-formulier Woning 72003-G-2009/184/EP05153/M843/D01/SD001 Dossiernaam: Peeters Frank

Nadere informatie

Hoe werken ze? Europartners bvba Tel 02 / 270 21 21 Fax 02 / 270 21 25. Evenwichtscollectoren

Hoe werken ze? Europartners bvba Tel 02 / 270 21 21 Fax 02 / 270 21 25. Evenwichtscollectoren Hoe werken ze? Inleiding Om het verbruik zoveel mogelijk te beperken worden er in een moderne verwarmingsinstallatie meestal twee tot drie ketels in kaskade geschakeld. Een bijkomend voordeel is dat tijdens

Nadere informatie

Valorisatie van platte daken in een stedelijke context

Valorisatie van platte daken in een stedelijke context Seminarie Duurzaam Bouwen: Valorisatie van platte daken in een stedelijke context 27/03/2015 Leefmilieu Brussel EEN DAK BOORDEVOL ENERGIE Jonathan FRONHOFFS, Specialist Hernieuwbare Energie Dienst Facilitator

Nadere informatie

1. De huur van uw woning

1. De huur van uw woning 1. De huur van uw woning Over uw stookkosten - De één trekt een trui aan - De ander stookt de verwarming op - Het ene huishouden bestaat uit één persoon - Het andere uit een gezin met drie kinderen - De

Nadere informatie

EPB-aangifte. EPW-formulier. Appartement G-RO2013/0406/EP02967/A629/D01/SD008. Ontvangstdatum: 10/03/2016 EPBSoftware versie

EPB-aangifte. EPW-formulier. Appartement G-RO2013/0406/EP02967/A629/D01/SD008. Ontvangstdatum: 10/03/2016 EPBSoftware versie Vlaamse overheid Vlaams Energieagentschap E-mail: energie@vlaanderen.be Website: www.energiesparen.be EPB-aangifte EPW-formulier Appartement 3.2 71016-G-RO2013/0406/EP02967/A629/D01/SD008 Dossiernaam:

Nadere informatie

Temperatuurvariaties bij douchemengkranen. E. van der Blom (Uneto-VNI) J. van den Brink (Econosto) W.G. van der Schee (CW&D) W.J.H.

Temperatuurvariaties bij douchemengkranen. E. van der Blom (Uneto-VNI) J. van den Brink (Econosto) W.G. van der Schee (CW&D) W.J.H. Temperatuurvariaties bij douchemengkranen E. van der Blom (Uneto-VNI) J. van den Brink (Econosto) W.G. van der Schee (CW&D) W.J.H. Scheffer (TVVL) Temperatuurvariaties bij douchemengkranen Inhoud 1. Introductie

Nadere informatie

Casestudie: Geothermics, Lochristi

Casestudie: Geothermics, Lochristi Casestudie: Geothermics, Lochristi Auteurs: Jad Al Koussa, Koen Allaerts Datum: 16-02-2016 Deze studie werd uitgevoerd in het kader van het IWT-VIS traject Smart Geotherm (2011-2017) Geothermics-Lochristi

Nadere informatie

Waarop letten bij het kiezen van een zonneboiler?

Waarop letten bij het kiezen van een zonneboiler? Waarop letten bij het kiezen van een zonneboiler? Inleiding Een zonneboiler bestaat uit de drie volgende hoofdbestanddelen: - de zonnecollector(en): het meest zichtbare onderdeel - de boiler of opslagvat

Nadere informatie

FOLLOW-UP VAN HET ENERGIEVERBRUIK

FOLLOW-UP VAN HET ENERGIEVERBRUIK FOLLOW-UP VAN HET ENERGIEVERBRUIK Hoe kunt u de voorwaarden voor de follow-up van het energieverbruik in uw milieuvergunning naleven? WAAROM? U bent de beheerder van een gebouw en u wilt de exploitatievoorwaarden

Nadere informatie

Digitale warmtenetten en centrale stookplaatsen (energie 4.0) BECAUSE WE CARE

Digitale warmtenetten en centrale stookplaatsen (energie 4.0) BECAUSE WE CARE Digitale warmtenetten en centrale stookplaatsen (energie 4.0) 1 AGENDA VESTIGINGEN WERELDWIJD / EUROPA / BENELUX ACTUALITEIT VLAANDEREN COMBILUSSYSTEEM TYPE INSTALLATIE: CENTRALE STOOKPLAATS VS WAMRTENET

Nadere informatie

25/03/2013. Overzicht

25/03/2013. Overzicht Micro-WKK: basisbegrippen en toepassingsmogelijkheden Tine Stevens, Vlaams Energieagentschap Regiovergadering Provincie West-Vlaanderen 12 en 14/03/2013 2 Warmte-krachtkoppeling (WKK) De gelijktijdige

Nadere informatie

Kenniscentrum energie. Verslag: meetcampagne LT netten in glastuinbouw

Kenniscentrum energie. Verslag: meetcampagne LT netten in glastuinbouw Kenniscentrum energie Verslag: meetcampagne LT netten in glastuinbouw Inhoudsopgave Kenniscentrum energie... 1 Inhoudsopgave... 2 1 Meetmethode... 3 2 Resultaten... 3 3 besluit... 7 2 Zwarte PE-buis Diameter

Nadere informatie

Installatie-eisen bij renovatie. - Energieprestatie-eisen voor technische bouwsystemen in bestaande gebouwen in Vlaanderen -

Installatie-eisen bij renovatie. - Energieprestatie-eisen voor technische bouwsystemen in bestaande gebouwen in Vlaanderen - Klik VCB-Energiecongres om de stijl te bewerken 27 maart 2014 Klik om de modelstijlen te bewerken Installatie-eisen bij renovatie Tweede niveau - Energieprestatie-eisen voor technische bouwsystemen in

Nadere informatie

studiebureau boydens nv techniek & energie Een voorstelling in vogelvlucht Brugge-Brussel-Luxemburg-Hanoi

studiebureau boydens nv techniek & energie Een voorstelling in vogelvlucht Brugge-Brussel-Luxemburg-Hanoi studiebureau boydens nv techniek & energie Een voorstelling in vogelvlucht Brugge-Brussel-Luxemburg-Hanoi 1961 Studiebureau Raymond Boydens wordt opgericht door Raymond Boydens 1989 Dirk Boydens vervoegt

Nadere informatie

Caleffi Academy 2014 Warmtesystemen

Caleffi Academy 2014 Warmtesystemen #GROWTH #FUTURE #LEARNING #CUSTOMER CARE #KNOW HOW #SYNERGY Caleffi Academy 2014 Warmtesystemen PEOPLE BUILDING VALUE Let s introduce Patrick Hagen Afgestudeerd als Industrieel Ingenieur 12 jaar ervaring

Nadere informatie

Vraaggestuurde ventilatie in scholen en kantoorgebouwen: analyse van werking door metingen

Vraaggestuurde ventilatie in scholen en kantoorgebouwen: analyse van werking door metingen Vraaggestuurde ventilatie in scholen en kantoorgebouwen: analyse van werking door metingen 20-10-2016 Bart Merema 20 oktober 2016 Antwerpen Introductie Case studie: Dilbeek Case studie: Testleslokalen

Nadere informatie

Simdeum voor riolering + leidingwaterinstallatie tot niveau hotelkamer

Simdeum voor riolering + leidingwaterinstallatie tot niveau hotelkamer Blokker, 19 juni 2017 1 Simdeum voor riolering + leidingwaterinstallatie tot niveau hotelkamer resultaten haalbaarheidsonderzoek 2 Ontwikkeling en toepassing SIMDEUM in leidingwaterinstallatie 2003-06

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Bouwen : Ontwerp en regeling van technische systemen (warmte, HVAC, SWW)

Opleiding Duurzaam Bouwen : Ontwerp en regeling van technische systemen (warmte, HVAC, SWW) Opleiding Duurzaam Bouwen : Ontwerp en regeling van technische systemen (warmte, HVAC, SWW) Leefmilieu Brussel KEUZE VAN WARMTEPRODUCTIE- EN SWW-SYSTEEM IN INDIVIDUELE WOONEENHEDEN EN DE COLLECTIEVE HUISVESTING

Nadere informatie

Het schatten van de Duitse oorlogsproductie: maximum likelihood versus de momentenmethode

Het schatten van de Duitse oorlogsproductie: maximum likelihood versus de momentenmethode Het schatten van de Duitse oorlogsproductie: maximum likelihood versus de momentenmethode Rik Lopuhaä TU Delft 30 januari, 2015 Rik Lopuhaä (TU Delft) Schatten van de Duitse oorlogsproductie 30 januari,

Nadere informatie

Bespaartips. 1 persoon 2317 2 personen 3424 3 personen 4092 4 personen 4604 5 personen 5292 6 personen 5430

Bespaartips. 1 persoon 2317 2 personen 3424 3 personen 4092 4 personen 4604 5 personen 5292 6 personen 5430 Zonnepanelen Agenda Bespaartips Wat zijn de materialen in zonnepanelen Wattpiek Dakoriëntatie Uitgangspunten aanschaf zonnepanelen Teruglevering (salderen) Wanneer betaal je niet teveel Wat betaal je als

Nadere informatie

EPC+ Jaarcongres OVED. 7 juni 2018 Mieke Deurinck, VEA

EPC+ Jaarcongres OVED. 7 juni 2018 Mieke Deurinck, VEA EPC+ Jaarcongres OVED 7 juni 2018 Mieke Deurinck, VEA EPC Bestaat 10 jaar in 2019 Waarom EPC vernieuwen RENOVATIEPACT Verhogen renovatiegraad woningpatrimonium EPC op maat van gebruiker koper / huurder»

Nadere informatie

Praktische aanbevelingen bij het ontwerp van warmterecuperatie en zonne-energie

Praktische aanbevelingen bij het ontwerp van warmterecuperatie en zonne-energie Praktische aanbevelingen bij het ontwerp van warmterecuperatie en zonne-energie ing. Eddy Janssen Pagina 1 Situering 1. De groenste kwh is deze die u niet verbruikt. Spaardouchekop DWTW 2. Hernieuwbare

Nadere informatie

Remeha warmtepompen. Warmtepompen. Split-unit & mono-block Utiliteit & particulier. Remeha Warmtepompen Utiliteit. Gas HP 35A E-HP

Remeha warmtepompen. Warmtepompen. Split-unit & mono-block Utiliteit & particulier. Remeha Warmtepompen Utiliteit. Gas HP 35A E-HP Remeha warmtepompen Split-unit & mono-block Utiliteit & particulier Remeha Utiliteit Gas HP 35A E-HP - 35 kw (175 kw cascade) - 50 150 kw - tot 65 C - tot 62 C Remeha Particulier: Mono-block Hybrid Plus

Nadere informatie

Aantal warmtekrachtcertificaten verkocht aan minimumsteun

Aantal warmtekrachtcertificaten verkocht aan minimumsteun Statistieken Laatste aanpassing Aantal warmtekrachtcertificaten verkocht aan minimumsteun Dit document bevat gegevens betreffende de aantallen warmtekrachtcertificaten die aan netbeheerders werden verkocht

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE 1 Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Leefmilieu Brussel VERWARMINGSINSTALLATIES EN SWW INSTALLATIES EFFICIENT ONTWERPEN Kasper DERKINDEREN CENERGIE Doelstellingen van de presentatie Hoe een verwarmings

Nadere informatie

Oorzaken hoog warmteverbruik

Oorzaken hoog warmteverbruik Eneco - Nesselande Januari 2009 Oorzaken hoog Hans van Wolferen Onderwerpen Warmteverbruik Opzet onderzoek Resultaten onderzoek 2 Warmteverbruik Warmteverbruik voor twee functies: Verwarming Warmtapwater

Nadere informatie

EPB-aangifte. EPW-formulier. Woning 13016-G-2009_4806/EP02565/A001/D01/SD001. Dossiernaam: V120 Babalola - Vervenne

EPB-aangifte. EPW-formulier. Woning 13016-G-2009_4806/EP02565/A001/D01/SD001. Dossiernaam: V120 Babalola - Vervenne Vlaamse overheid Vlaams Energieagentschap E-mail: energie@vlaanderen.be Website: www.energiesparen.be EPB-aangifte EPW-formulier Woning 13016-G-2009_4806/EP02565/A001/D01/SD001 Dossiernaam: V120 Babalola

Nadere informatie

Logboeken Legionellabeheer

Logboeken Legionellabeheer Logboeken Legionellabeheer Locatienaam Zorginstelling RA-vol Adres Kaap de Goede Hooplaan 7 Plaats Utrecht 25-05-2018 Opdrachtgever Zorginstelling RA-vol Versie 1.0 Inhoudsopgave Logboeken............................................................................

Nadere informatie

Winst door kleine energiebesparings - maatregelen en aanpassing van gedrag. Bespaar geld en energie zonder (grote) investering!

Winst door kleine energiebesparings - maatregelen en aanpassing van gedrag. Bespaar geld en energie zonder (grote) investering! Winst door kleine energiebesparings - maatregelen en aanpassing van gedrag Bespaar geld en energie zonder (grote) investering! informatie avond 4 Juli 2016 Verbruik & kosten gemiddeld huishouden (2,2 personen)

Nadere informatie

Optimaal ontwerpen van hydronische verwarmingsinstallaties

Optimaal ontwerpen van hydronische verwarmingsinstallaties Session B3 Ventilation and heating with guaranteed quality Optimaal ontwerpen van hydronische verwarmingsinstallaties Dr. ing. Roel Vandenbulcke Universiteit Antwerpen, HYSOPT 1. Van constant naar variabel

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN ENERGIEBEHEER (ENERGIEVERANTWOORDELIJKE) HERFST 2017 Onderzoek naar elektriciteitsverbruik Pascal ONS E²=MC Op basis van een presentatie van Cenergie 2 DOELSTELLINGEN VAN DE

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Werkloosheid verder toegenomen. Stijging 9 duizend per maand in afgelopen halfjaar

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Werkloosheid verder toegenomen. Stijging 9 duizend per maand in afgelopen halfjaar Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB10-019 18 maart 9.30 uur Werkloosheid verder toegenomen In een jaar tijd 126 duizend werklozen meer Laatste maanden vooral stijging bij mannen 45-plus Bij

Nadere informatie

Energiebesparing op de voorbeeldbedrijven in Utrecht. Stand van zaken voorjaar 2018

Energiebesparing op de voorbeeldbedrijven in Utrecht. Stand van zaken voorjaar 2018 Energiebesparing op de voorbeeldbedrijven in Utrecht Stand van zaken voorjaar 2018 1 Doelstellingen ENM Utrecht 20% van de melkveehouders verbruikt in 2020 niet meer elektriciteit op het bedrijf als er

Nadere informatie

Hydraulisch inregelen Verdraaid goed geregeld

Hydraulisch inregelen Verdraaid goed geregeld Hydraulisch inregelen Verdraaid goed geregeld Paul De Schepper Medewerker kenniscentrum energie 9 april 2007 Waarom waterzijdig inregelen? In een ongebalanceerd systeem: Is een slechte waterverdeling Waarom

Nadere informatie

Energiezorg in de praktijk. Energiezorg. Inhoud. Energiezorg - Definitie

Energiezorg in de praktijk. Energiezorg. Inhoud. Energiezorg - Definitie Inhoud Energiezorg in de praktijk :: Jonathan Fronhoffs :: projectleider energiezorg Energiezorg Energiekadaster en benchmarking Energieboekhouding Principes Resultaten Energie-audits Types Resultaten

Nadere informatie

Techem. VvE Kersengaarde te Voorburg

Techem. VvE Kersengaarde te Voorburg Techem VvE Kersengaarde te Voorburg Inhoudsopgave Techem Warmtekostenverdeler Werking warmtekostenverdeler Techem Smart System Energiecoach Afrekening Techem Portal Techem Wat doet Techem: Kort omschreven,

Nadere informatie

PINCH STUDIE : PRAKTIJK CASE. Philip de Smedt CEFIC, Manager LVOC and aromatics Gastprofessor UGent

PINCH STUDIE : PRAKTIJK CASE. Philip de Smedt CEFIC, Manager LVOC and aromatics Gastprofessor UGent PINCH STUDIE : PRAKTIJK CASE Philip de Smedt CEFIC, Manager LVOC and aromatics Gastprofessor UGent INLEIDING Case : Pygas hydrogenatie fabriek + aromaten extractie fabriek. Vraag fabriek : verbeteren van

Nadere informatie

Herzlich willkommen. Voorbeeldproject: Hof Van Gan te Genk. Referent. OVED Studiedag Viessmann Belgium bvba

Herzlich willkommen. Voorbeeldproject: Hof Van Gan te Genk. Referent. OVED Studiedag Viessmann Belgium bvba Titre Page 1 6-2015 Herzlich willkommen OVED Studiedag 25-6-2015 Voorbeeldproject: Hof Van Gan te Genk Referent Erik Viessmann Deen Akademie Viessmann Belgium bvba 25 6-2015 EPB : case study Seite 2 6-2015

Nadere informatie

Vermogensbepaling verwarmingsinstallatie met warmtepomp in woningen en woongebouwen

Vermogensbepaling verwarmingsinstallatie met warmtepomp in woningen en woongebouwen Vermogensbepaling verwarmingsinstallatie met warmtepomp in woningen en woongebouwen Jan Aerts projectcoördinator ISSO Inhoud Comfort, energiegebruik en kosten Bepalen vermogen verwarmen Bepalen vermogen

Nadere informatie