Beleidsaanbevelingen
|
|
- Adriaan ten Wolde
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Beleidsaanbevelingen Naar aanleiding van het praktijkonderzoek Morele thema s waar mantelzorgers mee te maken krijgen bij de zorg voor hun partner met hersenletsel in de thuissituatie Linn Cent Ravenna Cult Hans Dijkhuizen Mariëlle van der Horst Studenten Maatschappelijk Werk en Dienstverlening Hogeschool Utrecht, locatie Amersfoort Opdrachtgever: Ellen Witteveen (Kenniscentrum Sociale Innovatie) Begeleidend docent: Loes van Bree Datum: 30 mei 2011
2 Inleiding Uit de resultaten van het onderzoek Morele thema s waar mantelzorgers mee te maken krijgen bij de zorg voor hun partner met hersenletsel in de thuissituatie blijkt dat een groot deel, namelijk 90 procent, van de geïnterviewde mantelzorgers behoefte heeft aan psychische ondersteuning vanuit de omgeving en de hulpverlening. Hieronder valt aandacht voor morele vraagstukken, aangezien deze morele vraagstukken aan de basis liggen van het psychisch welbevinden. De mantelzorger kan negatieve gevoelens, zoals verdriet en schuldgevoelens, ervaren, maar weet misschien niet dat deze gevoelens te maken hebben met morele vraagstukken. Wanneer de mantelzorger weet wat morele vraagstukken inhouden, kan deze de negatieve gevoelens waarschijnlijk beter plaatsen, wat het psychisch welbevinden bevordert. Het is daarom belangrijk dat er aandacht voor morele vraagstukken van de mantelzorger is, vanuit de omgeving en de hulpverlening. Daarnaast is het wenselijk dat de mantelzorger inzicht krijgt in morele vraagstukken, zodat de mantelzorger deze in de toekomst beter kan plaatsen. Hoe dit bereikt kan worden, wordt beschreven in deze beleidsaanbevelingen. Eerst worden de aanbevelingen besproken die worden gegeven aan het Kenniscentrum, met betrekking tot de beroepspraktijk en daarna de aanbevelingen die worden gegeven aan de betrokken hulpverleningsorganisaties. Vervolgens worden aanbevelingen gegeven aan het Kenniscentrum, met betrekking tot het onderwijs en daarna met betrekking tot de omgeving van de mantelzorger. Tot slot wordt er een korte conclusie geformuleerd op basis van de gegeven beleidsaanbevelingen. De opdrachtgever De onderzoekers, die dit onderzoek naar morele vraagstukken en thema s hebben verricht, overhandigen de resultaten en aanbevelingen van dit onderzoek aan de opdrachtgever; de projectleider van het onderzoeksproject Mantelzorg- en netwerkondersteuning bij hersenletsel van het lectoraat Participatie, Zorg en Ondersteuning, Kenniscentrum Sociale Innovatie. Het Kenniscentrum is zowel verbonden met het onderwijs, als met de beroepspraktijk. Dit heeft als voordeel dat de verworven kennis en aanbevelingen met beiden kan worden gedeeld en op beide gebieden kan worden toegepast. Het project Mantelzorg- en netwerkondersteuning bij hersenletsel heeft de beroepspraktijk als uitgangspunt. Wat vanuit de beroepspraktijk, binnen het project geleerd, geïnnoveerd en ontwikkeld wordt, vloeit weer terug naar de beroepspraktijk. Beleidsaanbevelingen aan het Kenniscentrum met betrekking tot de beroepspraktijk Wat betreft de beroepspraktijk, kan er met de resultaten van dit onderzoek een bijdrage worden geleverd aan de eerste doelstelling van het onderzoeksproject van het Kenniscentrum: het vergroten van de kennis hoe professionals op een effectieve manier mantelzorgers bij hersenletsel kunnen ondersteunen bij hun zorg- en coördinatietaken, alsmede bij hun eigen ondersteuningsbehoeften. Uit de resultaten van dit onderzoek blijkt dat aandacht vanuit de hulpverlening, voor morele vraagstukken van mantelzorgers bij hersenletsel, een onderdeel van de ondersteuningsbehoefte is. Een eerste stap om aan die ondersteuningsbehoefte tegemoet te komen, is kennis verkrijgen over welke morele vraagstukken er specifiek bij mantelzorgers van partners met hersenletsel in de thuissituatie spelen. Dit onderzoek heeft een bijdrage geleverd aan het verkrijgen van die kennis en het Kenniscentrum kan deze kennis onder de betrokken hulpverleningsorganisaties verspreiden. 2
3 Het verspreiden van kennis onder de betrokken hulpverleningsorganisaties kan in eerste instantie heel eenvoudig, namelijk tijdens de ontwikkelwerkplaatsen. Hier zijn de professionals van de betrokken hulpverleningsorganisaties aanwezig om mee te werken aan het grote onderzoeksproject van het Kenniscentrum. Er zou tijdens een vergadering van de ontwikkelwerkplaatsen tijd ingeruimd kunnen worden om kort de resultaten van dit onderzoek te bespreken. Het is hierbij handig als de professionals de resultaten van het onderzoek op een hand-out mee krijgen. Het verspreiden van kennis over morele vraagstukken en thema s, wat een stap verder gaat, kan bijvoorbeeld door het geven van workshops aan de professionals van de organisaties die met mantelzorgers bij hersenletsel werken. Deze workshops kunnen gaan over wat morele vraagstukken zijn, welke morele vraagstukken veel voorkomen en hoe ze bespreekbaar kunnen worden gemaakt. Op die manier kunnen professionals met deze kennis de morele vraagstukken van mantelzorgers bij hersenletsel eerder herkennen, de mantelzorgers hierbij ondersteunen en ze inzicht geven in de morele vraagstukken. Iemand die soortgelijke workshops geeft, is de ethicus Michel Jansen, de informant die is geïnterviewd in het vooronderzoek. Met behulp van de resultaten van dit onderzoek kan zijn workshop eventueel meer specifiek worden gemaakt voor de professional, die werkt met de mantelzorger bij hersenletsel. Andere manieren voor het verspreiden van kennis, zijn het publiceren van de resultaten van dit onderzoek op diverse websites, in vakbladen, in folders en in onderzoeksrapportages. Het overkoepelende onderzoeksproject heeft een eigen website, waarop de resultaten van dit onderzoek te lezen zullen zijn. Deze website wordt door veel mensen bezocht. Op die manier kunnen professionals, en andere geïnteresseerden, op eigen initiatief informatie vinden over morele vraagstukken van mantelzorgers bij hersenletsel. Beleidsaanbevelingen voor de hulpverleningsorganisaties Uit het bovenstaande wordt duidelijk wat het Kenniscentrum kan doen om de verworven kennis, over morele vraagstukken van mantelzorgers bij hersenletsel, te verspreiden en toe te laten passen. Nu zullen concrete stappen genoemd worden die de hulpverleningsorganisaties zelf kunnen uitvoeren. Het Kenniscentrum kan deze hulpverleningsorganisaties hiertoe aansporen en de benodigde kennis leveren. Het is belangrijk dat, binnen de hulpverleningsorganisaties, de stappen die genomen kunnen worden om de professionals meer bewust te maken van de morele vraagstukken en thema s, waar mantelzorgers tegen aan lopen, vastgelegd worden. Er zou dus bij elke betrokken hulpverleningsorganisatie het volgende in het beleid opgenomen moeten worden: - Elke professional die zich bezig houdt met mantelzorgers van mensen met hersenletsel, moet alle verkregen kennis op het gebied van de morele vraagstukken en thema s digitaal of op papier ontvangen. - De informatie over de morele vraagstukken en thema s zal tevens gepresenteerd worden tijdens een multidisciplinair overleg, waarbij de betrokken hulpverleningsorganisaties aanwezig zijn. Op deze manier kunnen zij meteen met 3
4 elkaar bespreken hoe de verschillende hulpverleningsorganisaties de mantelzorgers kunnen ondersteunen bij deze morele vraagstukken en thema s. - Bij de hulpverleningsorganisaties, die gespreksgroepen organiseren en begeleiden voor mantelzorgers bij hersenletsel, wordt het bespreken van morele vraagstukken en thema s een vast onderdeel van de gespreksgroepen. Bovenstaande aanbevelingen zijn gebaseerd op de kennis over wat nodig is voor een betere hulpverlening en is daarmee gebaseerd op een ideale situatie. Wanneer deze aanbevelingen organisatorisch of financieel gezien niet haalbaar zijn voor de hulpverleningsorganisaties, zijn er alternatieven. Een alternatief is dat er kritisch gekeken wordt naar de onderwerpen die geagendeerd staan bij multidisciplinair overleg. Er kan dan gekeken worden of er een ander onderwerp vervangen kan worden door het onderwerp morele vraagstukken en thema s van mantelzorgers. Wat betreft de gespreksgroepen, hoeven er geen andere onderwerpen geschrapt te worden om morele vraagstukken en thema s aan bod te laten komen. Morele vraagstukken en thema s kunnen aan bod komen door bij het bespreken van onderwerpen een morele dimensie toe te voegen. Op die manier gaat het bespreken van deze onderwerpen nog een niveau dieper. De resultaten van het onderzoek kunnen hierbij fungeren als onderbouwing van deze toevoeging. Tot slot moet het in ieder geval geen organisatorisch of financieel probleem zijn om de verkregen kennis over morele vraagstukken en thema s te verspreiden onder de professionals die met mantelzorgers bij hersenletsel werken. Een deel van de professionals is vertegenwoordigd in de ontwikkelwerkplaatsen van het grote onderzoeksproject van het Kenniscentrum. Onder het vorige kopje is al beschreven hoe de kennis over de morele vraagstukken en thema s verspreid kan worden onder deze professionals. Het Kenniscentrum kan deze professionals daarnaast aansporen om de kennis te verspreiden binnen de eigen organisatie. Dit kunnen de professionals heel eenvoudig doen door een mailtje rond te sturen binnen de organisatie met de resultaten van het onderzoek of ze te attenderen op de website, waar de resultaten op beschreven staan. Beleidsaanbevelingen aan het Kenniscentrum, met betrekking tot het onderwijs Wat betreft het onderwijs is het volgende van belang: sociale opleidingen, waar toekomstige hulpverleners worden opgeleid, besteden meestal al wel aandacht aan beroepsethiek. Dit gaat echter hoofdzakelijk om morele dilemma s waar je als hulpverlener mee te maken kunt krijgen en deze informatie is beperkt. Toekomstige hulpverleners krijgen te weinig mee over wat morele vraagstukken inhouden en leren onvoldoende reflecteren op eigen moraal en onderliggende waarden en normen. Volgens ethicus Michel Jansen kun je pas cliënten ondersteunen bij morele vraagstukken als je als hulpverlener inzicht hebt in je eigen moraal. Er moet daarom, binnen de sociale opleidingen, in eerste instantie al meer aandacht worden besteed aan het reflecteren op eigen moraal en onderliggende waarden en normen. Daarnaast is het, voor een goede hulpverlening, van belang dat er in het onderwijs ook aandacht wordt besteed aan morele vraagstukken van cliënten. Toekomstige hulpverleners leren zo in ieder geval de basis, wat betreft het herkennen van morele vraagstukken bij zichzelf en bij cliënten en het bespreekbaar maken hiervan. Dit alles zou binnen het curriculum een onderdeel kunnen worden van de cursus beroepsethiek. Wanneer hier geen ruimte voor is, zou er een keuzevak over morele 4
5 vraagstukken kunnen worden georganiseerd, die studenten in het tweede en het derde jaar kunnen volgen. Het Kenniscentrum kan het belang van deze toevoeging aan het onderwijs duidelijk maken aan de opleidingen en hier de benodigde kennis voor aanleveren. Dit kan door middel van een onderwijsmodule voor hogeschoolstudenten van de sociale opleidingen en een overdacht naar docenten in het kader van deskundigheidsbevordering. Beleidsaanbevelingen met betrekking tot de omgeving en de mantelzorgers zelf Uit het bovenstaande wordt duidelijk hoe de hulpverlening een betere ondersteuning kan geven aan mantelzorgers bij morele vraagstukken. Uit de resultaten blijkt echter ook dat een groot deel van de mantelzorgers behoefte heeft aan aandacht voor morele vraagstukken vanuit de omgeving, zoals familie en vrienden. De omgeving heeft hiervoor kennis nodig over wat morele vraagstukken zijn, welke vaak voorkomen bij mantelzorgers van mensen met hersenletsel, en hoe ze dit bespreekbaar kunnen maken. Hoe deze kennis kan worden verspreid bij de omgeving van mantelzorgers bij hersenletsel, ligt met name bij de hulpverleningsorganisaties. Vanuit deze organisaties worden er al regelmatig (informatie)bijeenkomsten georganiseerd voor familie en vrienden van mensen met hersenletsel. Er zou een bijeenkomst of een deel van een bijeenkomst gereserveerd kunnen worden voor het onderwerp morele vraagstukken. Het is aan het Kenniscentrum om de betrokken hulpverleningsorganisaties te wijzen op het belang van kennis over morele vraagstukken bij de omgeving. Het Kenniscentrum kan verder een rol vervullen, in het verspreiden van informatie over morele vraagstukken van mantelzorgers bij hersenletsel naar de omgeving, door middel van publicaties op websites en in folders. Tot slot is er nog een belangrijke partij, namelijk de mantelzorger zelf. Zoals in de inleiding is verteld, is het wenselijk dat de mantelzorger inzicht krijgt in morele vraagstukken, zodat hij of zij deze beter kan plaatsen. Dit bevordert het psychisch welbevinden van de mantelzorger. Deze mantelzorgers van naasten met hersenletsel, kunnen het beste bereikt worden via verenigingen voor personen met hersenletsel en hun naasten, zoals de Nederlandse CVA-vereniging Samen Verder, Vereniging Cerebraal en Afasie Vereniging Nederland. De onderzoekers willen daarom hun onderzoeksverslag aanbieden aan deze verenigingen, zodat deze verenigingen de verworven kennis kunnen verspreiden onder de mantelzorgers. Conclusie De beleidsaanbevelingen zijn met name gericht op het verspreiden van kennis, over morele vraagstukken en thema s van mantelzorgers bij hersenletsel, onder professionals die werken met mantelzorgers van mensen met hersenletsel. Daarnaast zijn de beleidsaanbevelingen, wat betreft het onderwijs voor toekomstige hulpverleners, gericht op het aanpassen van het curriculum aan morele vraagstukken in het algemeen. Om de mantelzorger zelf te bereiken, willen de onderzoekers hun onderzoeksverslag aanbieden aan de verenigingen voor mensen met hersenletsel en hun naasten. Het Kenniscentrum Sociale Innovatie heeft hierbij de volgende belangrijke taken: - het verspreiden van kennis over de morele vraagstukken en thema s, waar mantelzorgers bij hersenletsel mee te maken krijgen, onder de betrokken hulpverleningsorganisaties, 5
6 - het aansporen van de betrokken hulpverleningsorganisaties tot het verspreiden van deze kennis onder andere professionals binnen de eigen organisatie, - het aanleveren van benodigde kennis aan sociale opleidingen en hulpverleningsorganisaties, ten behoeve van onderwijsmodules, workshops, informatiebijeenkomsten en onderwerpen voor gespreksgroepen. 6
Praktijkonderzoek. Studenten Maatschappelijk Werk en Dienstverlening Voltijd jaar 4 Hogeschool Utrecht, locatie Amersfoort
Praktijkonderzoek Morele thema s waar mantelzorgers mee te maken krijgen bij de zorg voor hun partner met hersenletsel in de thuissituatie Linn Cent 1527992 Ravenna Cult 1538650 Hans Dijkhuizen 1554423
Nadere informatieMANTELZORGONDERSTEUNING BIJ HERSENLETSEL
MANTELZORGONDERSTEUNING BIJ HERSENLETSEL Nieuwsbrief No 5 April 2012 Ontwikkelwerkplaatsen OWP-Groningen Bij OWP-Groningen is de casuïstiekbespreking in volle gang. Daarnaast is het voorstel voor het cliëntvolgsysteem
Nadere informatieSAMENSPEL FORMELE EN INFORMELE ZORG
SAMENSPEL FORMELE EN INFORMELE ZORG Nieuwsbrief No 1 Mei 2013 Dit is de eerste nieuwsbrief van het project Samenspel Formele en Informele zorg van de Wmo werkplaatsutrecht. Op de site www.wmowerkplaatsutrecht.nl
Nadere informatieProject Mantelzorg- en netwerkondersteuning
Project Mantelzorg- en netwerkondersteuning 23 januari 2012 Aanleiding Project Goeie Snap van elkaar Collega werd mantelzorger NAH Project Goeie Snap van elkaar Communicatie in de driehoek: mantelzorger
Nadere informatieTraining bij aanvang van het project: Hersenletsel en Netwerkondersteuning rond Mantelzorg. 26 oktober 2010 Ellen Witteveen
Training bij aanvang van het project: Hersenletsel en Netwerkondersteuning rond Mantelzorg 26 oktober 2010 Ellen Witteveen Agenda voor 26 oktober ochtendgedeelte Deel 1 Korte introductie Wie is wie? Project
Nadere informatieAlle activiteiten van het lectoraat hebben zowel een spin-off richting het onderwijs, de beroepspraktijk en de wetenschap.
Lectoraat Participatie, zorg en ondersteuning Doelstellingen en activiteiten 2014 Doelstellingen van het lectoraat PZO in 2014 zijn: 1. Vervolgen van een aantal onderzoeksprojecten in het kader van het
Nadere informatieHersenletselCongres
Waar zit de energie van de mantelzorger? Introductie van het energie-model (potentiële) belangenverstrengeling - De betrokken relaties bij dit project zijn: Kenniscentrum Sociale Innovatie, Lectoraat participatie,
Nadere informatieHandreiking Zorg- & Welzijnsarrangement
Handreiking Zorg- & Welzijnsarrangement voor duidelijke afspraken in samenwerking tussen formele en informele partijen rondom een persoon met ondersteuningsvraag versie januari 2018 Hoe kom je tot een
Nadere informatieBetekenis voor beroepsonderwijs
Betekenis voor beroepsonderwijs Paul Vlaar Landelijk overleg Wmo-werkplaatsen Opbouw inleiding Transities sociale domein Wat zijn Wmo-werkplaatsen? Waar zitten werkplaatsen en wat doen zij? Urgentie van
Nadere informatieInvitational Conference Lectoraat Acute Intensieve Zorg
Invitational Conference Lectoraat Acute Intensieve Zorg Omgaan met (on)macht in de acute intensieve zorg Leren van ervaringen Donderdag 14 oktober 2010 te Nijmegen Inleiding Iedere hulpverlener ervaart
Nadere informatieProfessionalisering van docenten. Gerda Geerdink Studiedag Facta 24 maart 2015 Amersfoort
Professionalisering van docenten Gerda Geerdink Studiedag Facta 24 maart 2015 Amersfoort Opbouw presentatie Welke docenten hebben we nodig? Professionalisering binnen de HAN Resultaten onderzoek naar vier
Nadere informatieMantelzorgbeleid AYA Thuiszorg B.V.
1 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 : Visie op werken met mantelzorgers Hoofdstuk 2 : Wat kunnen mantelzorgers doen bij AYA Thuiszorg? Hoofdstuk 3 : Ondersteuning van mantelzorgers Hoofdstuk 4 : Mantelzorg en
Nadere informatieStuderende mantelzorgers hoeven zich niet te verstoppen, ze hebben zo veel kwaliteiten
Inspiratie voor hbo zorg en welzijn Mantelzorg & Hogeschool Rotterdam Studerende mantelzorgers hoeven zich niet te verstoppen, ze hebben zo veel kwaliteiten Studerende mantelzorgers hoeven zich niet te
Nadere informatieLectoraten in het hbo: een nieuw fenomeen
12 Onderzoek Lectoraten in het hbo: een nieuw fenomeen Kitty Kwakman 1 Inleiding Per 1 april 2002 ben ik werkzaam als lector bij de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. Inmiddels zijn op vele Hogescholen
Nadere informatieVoor mantelzorgers en vrijwilligers
Voor mantelzorgers en vrijwilligers Cursus en Thema 2014 VRIJWILLIGERS Basiscursus (voor nieuwe vrijwilligers) Aantal bijeenkomsten: 3 In drie bijeenkomsten maken nieuwe vrijwilligers kennis met diverse
Nadere informatieAdriaan Visser, assitant lector
Adriaan Visser, assitant lector Kenniscentrum Zorginnovatie, Lectoraat transities in zorg, Hogeschool Rotterdam a.p.visser@hr.nl en adriaan.visser@planet.nl Daarover is onderzoek gedaan! Betreft m.n.
Nadere informatieAfgeronde onderzoeksprojecten Lectoraat Zorg voor Mensen met een Verstandelijke Beperking (periode 2008 2012)
Afgeronde onderzoeksprojecten Lectoraat Zorg voor Mensen met een Verstandelijke Beperking (periode 2008 2012) In de periode 2008-2012 heeft het Lectoraat Zorg voor Mensen met een Verstandelijke Beperking
Nadere informatieTraining & themabijeenkomsten
Training & themabijeenkomsten voor mantelzorgers Inhoudsopgave 3 4 6 Trainingen en themabijeenkomsten - Hoe werkt het? Trainingen Themabijeenkomsten Over VIT-hulp bij mantelzorg VIT-hulp bij mantelzorg
Nadere informatieONDERZOEK IN DE LERARENOPLEIDING! Wat vinden lerarenopleiders en hun managers daar eigenlijk van?
ONDERZOEK IN DE LERARENOPLEIDING! Wat vinden lerarenopleiders en hun managers daar eigenlijk van? Cora Veenman-Verhoeff MSc Dr. Ellen Klatter Docent Lerarenopleiding Gezondheidszorg en Welzijn Lector Versterking
Nadere informatieKeten Palliatieve Zorg
Keten Palliatieve Zorg Wat is palliatieve zorg? Palliatieve zorg begint wanneer iemand te horen heeft gekregen dat hij/zij ongeneeslijk ziek is en behandeling niet meer mogelijk is. Dat is een harde boodschap
Nadere informatieOuderen en seksualiteit:
Ouderen en seksualiteit: een oud taboe of een sexy verhaal? Vaak denken jongeren dat mensen van boven de 60 geen seks meer hebben, of daar toch zeker niet van genieten. Niets is minder waar. Maar ook in
Nadere informatieAfasiecentrum De Archipel Zuidoost-Brabant
Afasiecentrum De Archipel Zuidoost-Brabant Niets is meer vanzelf-sprekend Afasie Vereniging Nederland Afasie verandert het leven op ingrijpende wijze Afasie ontstaat door een Niet Aangeboren Hersenletsel
Nadere informatieSocial Media in de Tuinbouw. Social media in de Tuinbouw
Social media in de Tuinbouw Inleiding: Dit onderzoek is uitgevoerd door Jan-Peter Steetskamp, in opdracht van Mariëlle van Leeuwen, zelfstandig professional op het gebied van marketing en online communicatie
Nadere informatieAmbtenaren / managers Ambtenaren die werken met moeilijk bereikbare groepen
Bijlage Overzicht Doelgroepen Overzicht Doelgroepen participerend in Wmo-werkplaatsen Wmo werkplaats Participerende doelgroepen praktijken Actieve burgers Actieve burgers Actieve buurtbewoners / managers
Nadere informatieBedrijfsmaatschappelijk werker
Bedrijfsmaatschappelijk werker Doel Verlenen van hulp aan werknemers met (dreigende) (psycho)sociale moeilijkheden, alsmede adviseren van leidinggevenden over (psycho)sociale vraagstukken, binnen het sociaal
Nadere informatieExpertisecentrum Begeleid Leren. Succesvol studeren met steun voor (jong)volwassenen met een psychiatrische aandoening
Expertisecentrum Begeleid Leren Succesvol studeren met steun voor (jong)volwassenen met een psychiatrische aandoening Expertisecentrum Begeleid Leren Ê Succesvol studeren met steun voor (jong)volwassenen
Nadere informatieOnderzoeksopzet Vrijwilligers in de Wmo Wmo-werkplaats Noord Jolanda Kroes Hanzehogeschool Groningen
Onderzoeksopzet Vrijwilligers in de Wmo Wmo-werkplaats Noord Jolanda Kroes Hanzehogeschool Groningen Inhoud 1. Inleiding 2 De Wmo-werkplaats 2 Schets van de context 2 Ontwikkelde producten 3 2. Doel onderzoek
Nadere informatieVerandering begint met een Eigen Kracht-conferentie
Zelf beslissen over zorg en hulp Verandering begint met een Eigen Kracht-conferentie Nu heb ik weer de touwtjes in handen. Met mijn mensen heb ik een plan gemaakt voor de toekomst. Hoe krijg ik mijn leven
Nadere informatieBijlage Cursusbeschrijvingen. Culturele en Maatschappelijke Vorming Inclusief afstudeerrichting Social Management.
Bijlage Cursusbeschrijvingen Culturele en Maatschappelijke Vorming Inclusief afstudeerrichting Social Management Bachelor deeltijd 2014-2015 Titel Opleidingsvariant Deeltijd Collegejaar 2014-2015 1 Organisatorische
Nadere informatieInleiding. en over de vaardigheden die de uitvoerende professionals moesten hebben bij de ondersteuning van de cliënt en zijn omgeving.
Inleiding Het boek dat voor u ligt is het resultaat van een unieke samenwerking tussen mensen met hersenletsel, hun naasten, professionals en onderzoekers. Het is voortgekomen uit het onderzoeksproject
Nadere informatiePROGRAMMA NVC COLLEGE TOUR: BEWONERS- PARTICIPATIE EN MOBILITEIT. Presentatie Workshop 1. 16 maart NHL Hogeschool Leeuwarden
Deze NVC College Tour-bijeenkomst wordt voor u georganiseerd door: NVC COLLEGE TOUR: BEWONERS- PARTICIPATIE EN MOBILITEIT 16 maart NHL Hogeschool Leeuwarden PROGRAMMA 13.00 uur Opening door dagvoorzitter
Nadere informatieDOEL van de WORKSHOP. KIESKEURIG 3 jaar OPDRACHT. Hoe KIESKEURIG bent u geweest bij het kiezen van deze workshop? 13-11-2014
KIESKEURIG 3 jaar Ondersteuning bij het kiezen van een vervolgopleiding voor middelbare scholieren HAVO en VWO November 2014 Eveline Hartman RSG Wolfsbos Hoogeveen Franca Hiddink Lectoraat rehabilitatie
Nadere informatieDoelen Praktijkonderzoek Hogeschool de Kempel
Doelen Praktijkonderzoek Hogeschool de Kempel Auteurs: Sara Diederen Rianne van Kemenade Jeannette Geldens i.s.m. management initiële opleiding (MOI) / jaarcoördinatoren 1 Inleiding Dit document is bedoeld
Nadere informatieZelfredzaamheidsMonitor. november 2014 / versie 2.7
ZelfredzaamheidsMonitor november 2014 / versie 2.7 Een initiatief van i.s.m. Vilans werkt aan kennisontwikkeling, onderzoek, innovatie, implementatie en kennisverspreiding in de langdurende zorg. CTOW
Nadere informatiePraktijkgericht onderzoek en een onderzoekende houding: opleiding en lectoraat verbinden onderzoek en onderwijs voor praktijkontwikkeling
Praktijkgericht onderzoek en een onderzoekende houding: opleiding en lectoraat verbinden onderzoek en onderwijs voor praktijkontwikkeling Kitty Jurrius, Pim van Heijst & Stijn Bollinger * De Hogeschool
Nadere informatieE-learning-module Interculturele Sensitiviteit. Intercultureel Vakmanschap en Welzijn Nieuwe Stijl I
E-learning-module Interculturele Sensitiviteit Intercultureel Vakmanschap en Welzijn Nieuwe Stijl I Dr. Meike Heessels & Dr. Martha van Biene Mld. 22-10-2012 Inhoudsopgave De Wmo werkplaatsen 3 Inleiding
Nadere informatieAnnette Koops: Een dialoog in de klas
Annette Koops: Een dialoog in de klas Als ondersteuning bij het houden van een dialoog vindt u hier een compilatie aan van Spreken is zilver, luisteren is goud : een handleiding voor het houden van een
Nadere informatieBeeldspraak. NIEUW BESTUUR voor de AVN. Tijdens de Algemene Ledenvergadering op 26 april werden vijf nieuwe bestuursleden benoemd.
NIEUW BESTUUR voor de AVN Tijdens de Algemene Ledenvergadering op 26 april werden vijf nieuwe bestuursleden benoemd. Sinds 1999 heeft Ellens moeder afasie. Daardoor kan zij niet meer praten en schrijven.
Nadere informatieInzet van ervaringskennis van studenten
Inzet van ervaringskennis van studenten Simona Karbouniaris, docent-onderzoeker, Kenniscentrum Sociale Innovatie, Hogeschool Utrecht. Het Kenniscentrum Sociale Innovatie is een samenwerkingsverband van
Nadere informatieCursus en Thema 2015. voor mantelzorgers en vrijwilligers
Cursus en Thema 2015 voor mantelzorgers en vrijwilligers VRIJWILLIGERS Basiscursus (voor nieuwe vrijwilligers) Aantal bijeenkomsten: 4 In vier bijeenkomsten maken nieuwe vrijwilligers kennis met diverse
Nadere informatieDe b-learning is bedoeld voor verzorgenden werkzaam in de thuiszorg of in het verpleeg- of verzorgingshuis.
Blended learning mantelzorg, Doelgroep verzorgenden Docentenhandleiding fysieke bijeenkomst Inleiding Zorgen voor een naaste is een liefdevolle en dankbare taak. Mantelzorg, ook wel informele zorg genoemd,
Nadere informatieInhoud. deel i kader 23. deel ii niet-aangeboren hersenletsel 53. Woord vooraf 1 1. Inleiding 1 3. Over de auteurs 1 9
Inhoud Woord vooraf 1 1 Inleiding 1 3 Over de auteurs 1 9 deel i kader 23 1 Dialoog in de zorg bij hersenletsel 25 1.1 Inleiding 2 5 1.2 Kenmerken van communicatie als trialoog 26 1.3 De persoon met hersenletsel
Nadere informatieHet zou het beste zijn als maatschappelijke steunsystemen georganiseerd werden door de gemeente.
1. Het zou het beste zijn als maatschappelijke steunsystemen georganiseerd werden door de gemeente. 2. De overheid moet niet achter de voordeur van mensen willen treden. Dat is privégebied en de eigen
Nadere informatieSamen een plan maken... Samen beslissen...over de toekomst!
Eigen Kracht-conferentie voor individuen en families Samen een plan maken... Samen beslissen......over de toekomst! Dat ik zelf kan kiezen wat er gaat gebeuren en zoveel mensen me daarbij steunen, dat
Nadere informatieAdvies en steun voor uw kind en uzelf
Advies en steun voor uw kind en uzelf Voor advies en steun aan ouders en hun kinderen Informatie advies cursussen Als u of uw kind psychische klachten heeft of problemen ervaart met alcohol of drugs, heeft
Nadere informatiecursus Zo zijn onze manieren
cursus ZO ZIJN ONZE MANIEREN Agressie en ongewenst gedrag: bepaal gezamenlijk de grens Agressie: wat kan wel en wat niet? Waar ligt de grens? Zoveel mensen, zoveel meningen? Medewerkers in zorginstellingen
Nadere informatieNr. 1 / Maart 2012. Van harte welkom! Dit is de eerste nieuwsbrief over het project RAAK Ontwerpen voor zorgverleners.
Nr. 1 / Maart 2012 Van harte welkom! Dit is de eerste nieuwsbrief over het project RAAK Ontwerpen voor zorgverleners. In deze nieuwsbrief: Interview met Panton Netwerkbijeenkomsten 2012 Ideeën op te zetten
Nadere informatieMantelzorgbeleid Inovum
Paginanummer: 1 / 5 Mantelzorgbeleid Inovum 1. Doel Geven van duidelijkheid over wie mantelzorgers zijn, wat het verschil is tussen mantelzorgers en vrijwilligers en hoe Inovum en mantelzorgers elkaar
Nadere informatieLang zullen we leven!
Talmalectoraat Wonen, Welzijn en Zorg op hoge leeftijd Lang zullen we leven! Inauguratie 16 februari 2011 Dr. Evelyn Finnema Welkom! Waar gaan we het over hebben? Onderwerpen Aanleiding De opgaven en de
Nadere informatieBeleidsplan Mantelzorg
Opsteller: Golein Klein Bramel Versie: 1 december 2010 Inhoudsopgave INHOUDSOPGAVE... 2 INLEIDING... 3 1. WAT IS MANTELZORG?... 3 2. VISIE OP MANTELZORG... 4 3. WAT KUNNEN MANTELZORGERS VERWACHTEN VAN
Nadere informatieTOPSIDE staat in het Engels voor Training Opportunities for Peer Supporters with Intellectual Disabilities in Europe. Richtlijnen
TOPSIDE TOPSIDE staat in het Engels voor Training Opportunities for Peer Supporters with Intellectual Disabilities in Europe Richtlijnen voor Mentoren Inclusion Europe www.peer-training.eu Auteurs: TOPSIDE
Nadere informatieSport- en beweegvragen van kwetsbare doelgroepen/ mensen met een beperking in het sociale wijkteam en de rol van MEE
Sport- en beweegvragen van kwetsbare doelgroepen/ mensen met een beperking in het sociale wijkteam en de rol van MEE Meedoen mogelijk maken! MEE Samen (regio s Veluwe Overijssel Twente) 36 gemeenten 300
Nadere informatieDe cliënt en leefomgeving: Zorg Thuis. Leereenheid 1.4. Maatschappelijke Zorg
De cliënt en leefomgeving: Zorg Thuis Leereenheid 1.4 Maatschappelijke Zorg 1 Inhoud Inhoud... 2 Pitch... 4 Praktijkopdracht... 4 Resultaat: wat heb ik na afloop van deze leereenheid bereikt?... 4 Bewijs:
Nadere informatieCANMEDS EN VERPLEEGKUNDIGE TAKEN ZORGROBOTICA VOLGENS HET BEROEPSPROFIEL VERPLEEGKUNDIGE
CANMEDS EN VERPLEEGKUNDIGE TAKEN ZORGROBOTICA VOLGENS HET BEROEPSPROFIEL VERPLEEGKUNDIGE 2020 www.zorgvoorbeter.nl CANMEDS EN VERPLEEGKUNDIGE TAKEN ZORGROBOTICA Zorgopleidingen kunnen dit overzicht gebruiken
Nadere informatieMinor Licht Verstandelijk Beperkt
Minor Licht Verstandelijk Beperkt Academie voor Sociale Studies Inleiding De minor Licht Verstandelijk Beperkt biedt een inspirerend en intensief half jaar deskundigheidsbevordering op het gebied van werken
Nadere informatie3.6 Diversiteit is meer dan verschil in cultuur 91 3.7 Antwoorden uit de gezondheidswetenschappen
Inhoud Inleiding 7 1 Diversiteit in jouw leven 13 1.1 Identiteit 13 1.2 Sociale identiteit 15 1.3 Sociale deelidentiteiten 17 1.4 Multiculturele persoonlijkheden 20 1.5 Aspecten van persoonlijkheden 24
Nadere informatieleerwerkplaatsen: leren is werken werken is leren Leerwerkplaatsen in het ZZG Herstelhotel en Thermion
leerwerkplaatsen leerwerkplaatsen: leren is werken werken is leren HAN Centre of Expertise Sneller Herstel stimuleert en faciliteert de samenwerking tussen zorginstellingen, onderzoeksinstituten en de
Nadere informatieWijkteams als living lab
Ondersteuningsprogramma Wijkteams als living lab Een ondersteuningsprogramma voor het najaar van 2014 gericht op samenwerkende professionals van het cluster Maatschappelijke Ontwikkeling in nieuw te vormen
Nadere informatieOnderwijs & Onderzoek Interdisciplinair postgraduaat deskundige NAH
Onderwijs & Onderzoek Interdisciplinair postgraduaat deskundige NAH Auteurs: Annemie Spooren (Hogeschool PXL) Els Knippenberg (Hogeschool PXL) Frederik Houben (Hogeschool PXL) 1 INDEX 1. Doelstellingen
Nadere informatieDYNAMIEK IN DE ACUTE INTENSIEVE ZORG
INVITATIONAL CONFERENCE Donderdag 19 november 2015 vanaf 12.00 uur Locatie: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, Kapittelweg 33, Nijmegen DYNAMIEK IN DE ACUTE INTENSIEVE ZORG in samenwerking met: twitter
Nadere informatieWmo-werkplaats Groningen-Drenthe 2009-2012. Overzicht. Aanleiding Wmo-werkplaatsen. Opzet, bevindingen en resultaten. Aanleiding Wmo-werkplaatsen
Wmo-werkplaats Groningen-Drenthe 2009-2012 Opzet, bevindingen en resultaten Lies Korevaar, lector Rehabilitatie Overzicht Aanleiding Wmo-werkplaatsen Opzet Wmo-werkplaats Groningen- Drenthe Activiteiten
Nadere informatieSociale wijkteams de sleutel in de participatiesamenleving?
Leer- en ontwikkeltraject Sociale wijkteams de sleutel in de participatiesamenleving? Centrum voor Samenlevingsvraagstukken Marja Jager-Vreugdenhil & Eelke Pruim @SamenViaa Deze workshop: - Over Wmo-werkplaats
Nadere informatieAanbod Trajekt januari 2013 T 043-763 00 00
Aanbod Trajekt januari 2013 T 043-763 00 00 1. Morele dilemma discussie methode 50 minuten Maximale groepsgrootte: 15 leerlingen Benodigdheden: klaslokaal of andere ruimte, stoelen in kring, ruimte in
Nadere informatieLeraren en ook lerarenopleiders in de ontwerprol
Leraren en ook lerarenopleiders in de ontwerprol Ontwikkelplan SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Nienke Nieveen (SLO), William Buijs (Fontys), Tjark Huizinga (Saxion), Gerald van Dijk
Nadere informatieSmart met geld Inspiratiedag Gezond Budget SAM
Smart met geld Inspiratiedag Gezond Budget SAM Voorstellen: MEE NL Trainer Smart met Geld Hogeschool Utrecht Kenniscentrum Sociale Innovatie Lectoraat Participatie en stedelijke ontwikkeling. Bibian Hengeveld
Nadere informatieProfijt van respijt; bottleneck bij dementie en NAH?
Illustratie door iemand met NAH Profijt van respijt; bottleneck bij dementie en NAH? Wanneer iemand dementie of hersenletsel krijgt verandert (ook) het leven van de mantelzorger ingrijpend. Het gebruik
Nadere informatieBeleidsplan 2012-2017
TERMINALE THUISHULP NOORDWEST OVERIJSSEL Beleidsplan 2012-2017 Pagina 1 van 5 Inhoud 1. Inleiding 2. De missie van de Stichting Terminale Thuishulp NWO 3. Beleidsdoelen Stichting Terminale thuishulp Noordwest
Nadere informatieMEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Jeugd & Gezin
MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Jeugd & Gezin We redden het niet met de opvoeding van ons kind. Is er iemand bij wie we terecht kunnen? Iemand die ons begrijpt? Ons kind heeft een beperking,
Nadere informatieUw revalidatie door de ogen van uw kind. Informatie over de begeleiding van kinderen met een chronisch zieke of gehandicapte ouder
Uw revalidatie door de ogen van uw kind Informatie over de begeleiding van kinderen met een chronisch zieke of gehandicapte ouder 0 Wegwijzer bij het begeleiden van kinderen tijdens uw revalidatie Uw verblijf
Nadere informatieHet versterken van zelfmanagement is speerpunt van onze opleiding
Inspiratie voor hbo zorg en welzijn Informele zorg & Verpleegkunde aan de HAN Het versterken van zelfmanagement is speerpunt van onze opleiding Het versterken van zelfmanagement is speerpunt van onze opleiding
Nadere informatiePraktijkgericht onderzoek - Easysteppers
Praktijkgericht onderzoek - Easysteppers Opdrachtgever: Naam studenten: Wil Peters Saleha Mughal & Marloes Boers Studentnummers: 500694382 & 500683615 Plaats: Amsterdam Datum: 13 juni 2017 Opleiding: Naam
Nadere informatieBetekenis voor praktijk en onderwijs. Theo Roes
Betekenis voor praktijk en onderwijs Theo Roes Voorgeschiedenis 2005-2009 Lectoraten op stoom met praktijkonderzoek Beroepsgroepen (NVMW): meer onderzoek voor evidence/practisebased werken Onderwijs: meer
Nadere informatie13-11-2014. Poster. Belemmeringen in drie categorieën te verdelen: In duo s: 1. Persoonlijke belemmeringen
Poster Jacomijn Hofstra Onderzoeker lectoraat Rehabilitatie en docent Toegepaste Psychologie, Hanzehogeschool Groningen In duo s: Belemmeringen in drie categorieën te verdelen: Wat hindert jongvolwassenen
Nadere informatieKwaliteit van GGz specifieke zorgstandaarden en modules
VOOR WIE IS DEZE CRITERIAWAAIER? - Deze criteriawaaier is opgesteld voor cliënten- en familievertegenwoordigers in de GGz. Kwaliteit van GGz specifieke zorgstandaarden en modules Vanuit een cliënten- en
Nadere informatieDe nazorg van pleegzorg voor pleegouders
2014 Onderzoek en Innovatie Projectresultaat Dit onderzoek is verricht ten behoeve van het studieonderdeel Onderzoek &innovatie van de opleiding Pedagogiek aan de HAN te Nijmegen De nazorg van pleegzorg
Nadere informatieCommunicatie is meer dan spreken: Over communicatie met mensen met cognitieve gevolgen na niet aangeboren hersenletsel
Communicatie is meer dan spreken: Over communicatie met mensen met cognitieve gevolgen na niet aangeboren hersenletsel Communicatie en hersenletsel: begrijpen wij elkaar? September 2010 Voorstellen Vakantie
Nadere informatieJonge mantelzorgers. Onderzoek naar het bereiken en ondersteunen. van jonge mantelzorgers in Zwolle. Een samenvatting van het onderzoek
Jonge mantelzorgers Onderzoek naar het bereiken en ondersteunen van jonge mantelzorgers in Zwolle Een samenvatting van het onderzoek Renée Lieffijn, Esther Lukas, Jacolien van der Vegt, Karien Willems
Nadere informatiePlan onderzoek OS Boss po Bijlage 7. Kenniscentrum Talentontwikkeling
Plan onderzoek OS Boss po Bijlage 7 Kenniscentrum Talentontwikkeling Visie op Onderzoek in Opleidingsschool BOSS po Binnen OS BOSS po streven we ernaar om leerkrachten op te leiden die onderzoekend, intentioneel
Nadere informatieMantelzorg- en vrijwilligersbeleid
Mantelzorg- en vrijwilligersbeleid St. Hervormd Centrum Pennemes 2010 3.12.6 Versie 01-06-2010 1/6 Inhoudsopgave Inleiding 1. Visie op werken met mantelzorgers/vrijwilligers 1.1 Wanneer is iemand een mantelzorger
Nadere informatieEVEN VRIJAF VOOR DE MANTELZORGER
Communicatieplan: EVEN VRIJAF VOOR DE MANTELZORGER Week van de Respijtzorg Noord-Holland 19 25 januari 2009 Inhoudsopgave 1. UITGANGSSITUATIE 3 Week van de Respijtzorg Noord-Holland Doelgroep en doelstelling
Nadere informatieERGOTHERAPIE BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG
DINSDAG 24 MEI 2016 - HETE HANGIJZERS IN DE OUDERENZORG - STUDIEDAG ETHISCHE REFLECTIE OP HET HANDELEN ALS ERGOTHERAPEUT ERGOTHERAPIE BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG 27 NOVEMBER 2014 Graag nodigen we je uit
Nadere informatieNederlandse samenvatting (Summary in Dutch)
Nederlandse samenvatting (Summary in Dutch) 159 Ouders spelen een cruciale rol in het ondersteunen van participatie van kinderen [1]. Participatie, door de Wereldgezondheidsorganisatie gedefinieerd als
Nadere informatieJuryrapport Ambassadeur Heldere Taal 2013
Juryrapport Ambassadeur Heldere Taal 2013 Ambassadeur Heldere Taal 2013 Inleiding Veel ambtenaren zetten zich in om de communicatie van en binnen de overheid te verhelderen. Vaak vechten ze tegen veel
Nadere informatieIk heb hersenletsel, zie je het aan mij?
Ik heb hersenletsel, zie je het aan mij? Projectplan voor een werkplaats deskundigheidsbevordering sociale wijkteams voor & door mensen met niet aangeboren hersenletsel. Almere, november 2014 Onderzoekslijn
Nadere informatieInternship & Communication Consultancy Masterprogramma Communicatie- en informatiewetenschappen
Internship & Communication Consultancy Masterprogramma Communicatie- en informatiewetenschappen Heeft u binnen uw organisatie een communicatievraagstuk liggen waarvan u denkt dat een student dit goed zou
Nadere informatieBasistraining Gentle Teaching
Nieuwsbrief Gentle Teaching augustus 2013 Duisternis kan duisternis niet verdrijven: alleen licht kan dat. Haat kan haat niet verdrijven: alleen liefde kan dat. Martin Luther King Jr., A Testament of Hope:
Nadere informatieScheiden: do s en don ts voor hulpverleners en ouders
Scheiden: do s en don ts voor hulpverleners en ouders Resultaten focusgroep gescheiden ouders Onderdeel van het project Kind Centraal Capelle aan den IJssel Inleiding De afgelopen jaren is het aantal scheidingen
Nadere informatiede meerwaarde van de leerstoel Sociaal Werk
de meerwaarde van de leerstoel Sociaal Werk In deze brochure nodigen wij u uit u te laten informeren over de meerwaarde van de leerstoel en academische werkplaats Sociaal Werk aan de Universiteit van Tilburg
Nadere informatiePETZ. Predictors voor gebruik van e-health door ouderen en professionals in de zorg
PETZ Predictors voor gebruik van e-health door ouderen en professionals in de zorg PETZ Predictors voor gebruik van e-health door ouderen en professionals in de zorg Sonja Barends Projectleider Kenniscentrum
Nadere informatieonderzoek op het hbo transformeert de samenleving tekst: Rob Voorwinden
onderzoek op het hbo transformeert de samenleving tekst: Rob Voorwinden 6 De wereld verandert: om ons heen zien we langzaam systemen en instituties omvallen. Wat daarvoor in de plaats komt? Hbo-onderzoek
Nadere informatieMinters Mantelzorg. Kenniscentrum voor mantelzorgers én professionals. Voor mantelzorgers. Voor professionals. Over mantelzorg
Voor mantelzorgers Voor professionals Over mantelzorg Minters Mantelzorg Kenniscentrum voor mantelzorgers én professionals Zorgt u meer dan acht uur per week en/of langer dan drie maanden voor uw partner,
Nadere informatieEvalueren van projecten met externen Kennisdocument Onderzoek & Statistiek
Evalueren van projecten met externen Kennisdocument Onderzoek & Statistiek Zwaantina van der Veen / Dymphna Meijneken / Marieke Boekenoogen Stad met een hart Inhoud Hoofdstuk 1 Inleiding 3 Hoofdstuk 2
Nadere informatieKeuzedeel mbo. Wijkgericht werken. gekoppeld aan één of meerdere kwalificaties mbo. Code K0186
Keuzedeel mbo Wijkgericht werken gekoppeld aan één of meerdere kwalificaties mbo Code K0186 Penvoerder: Sectorkamer zorg, welzijn en sport Gevalideerd door: Sectorkamer Zorg, welzijn en sport Op: 26-11-2015
Nadere informatieLEERACTIVITEIT IJs verkopen op straat Ent-teach Module 6 Project management
LEERACTIVITEIT IJs verkopen op straat Ent-teach Module 6 Project management Beschrijving van de leeractiviteit Voor de volgende opdracht zullen de studenten plannen* hoe ze gedurende een week ijs gaan
Nadere informatieNAASTENPARTICIPATIEBELEID ISZ De Brug
NAASTENPARTICIPATIEBELEID ISZ De Brug Dit beleid is in eerste instantie opgesteld voor intramurale cliënten van ISZ De Brug. De vertaalslag naar extramurale cliënten moet nog worden gemaakt. Inleiding
Nadere informatieC E S R T lectoraat Sociale Integratie
Professionalisering van de Welzijnswerker Diamant reflectie: een Reflectie-instrument voor Praktijkleren door en voor Studenten drs. Marijke Sniekers, onderzoeker drs. Johan Dinjens, onderzoeker dr. Caroline
Nadere informatieProfessionele werkplaatsen: een model voor leren en onderzoekend samenwerken
Professionele werkplaatsen: een model voor leren en onderzoekend samenwerken Wat gaan we doen? 1. Waarom, wat en hoe - Professionele Werkplaatsen (PW) - WIN project 2. WIN uitkomst fase 1 definitie en
Nadere informatieInstellingsbeleid doelstellingen en profiel
Instellingsbeleid doelstellingen en profiel 1 Inleiding 2 Beleid 3 Onderwijs 4 Onderzoek 5 Beroepspraktijk en regio 6 Kwaliteit is mensenwerk 7 Operational Excellence 8 Bestuur 9 Raad van Toezicht 10 Financiën
Nadere informatieI N F O R M A T I E F O L D E R
met zorg voor de toekomst I N F O R M A T I E F O L D E R 2 Inhoud Inleiding Zorg en Innovatie Centrum Sevagram (ZIC) De cliënten De ZIC medewerkers De studenten op het ZIC Weetjes INFORMATIEFOLDER 3 Inleiding
Nadere informatie