Zonnestroom voor VVE s

Transcriptie

1 Zonnestroom voor VVE s Martijn de Gier Architect Adviseur duurzaamheid & energie martijn@kbng.nl 1

2 Zonnestroom voor VVE s volgorde der dingen in duurzaamheid op het dak onder het dak geld organisatie 2

3 3 Volgorde der dingen

4 volgorde der dingen 4 Besparing (denk aan verlichting) Meer-Jaren Onderhoudsplan Isolatie Zonne-energie

5 5 alles op het dak

6 de onderdelen van een zonnestroomsysteem 6 Zonnepanelen Montage systeem DC bekabeling Omvormer AC bekabeling Werkschakelaar en aansluiting meterkast Monitoring

7 Zonnepanelen poly-kristallijn mono-kristallijn dunnefilm PVT experimenteel 7

8 Zonnepanelen poly-kristallijne cellen witte achterplaat aluminium rand mono poly! dunnefilm 8

9 Zonnepanelen mono-kristallijne cellen zwarte achterplaat zwarte gemoffelde aluminium rand mono poly! dunnefilm 9

10 Zonnepanelen 10 Specificaties

11 Zonnepanelen Efficiency in % - W/m 2 huidige stand techniek: 15% tot 22% bij Standaard Test Condities 1000W/m², loodrecht op de cel, 1,5 luchtmassa, temperatuur van de cel: 25 C 11

12 Zonnepanelen de uiteindelijke opbrengst hangt ook af van de oriëntatie op de zon: mate van zuidligging en hellingshoek. 12

13 Zonnepanelen Opbrengst 4 panelen -> bv 4 * 275 Wp = Wp In Nederland kwh 1 huishouden is ± kwh = 12 panelen 13

14 Montagesysteem 14 bij schuin dak, bijna altijd in lijn met het dak, vergunningsvrij ankerpunten, rails, montage klemmen verschillende anker punten voor:

15 Montagesysteem op-dak montage 15

16 Montagesysteem 16 in-dak montage

17 Montagesysteem panelen per rij gekoppeld (oost-west) minder ballast 17

18 Montagesysteem afstand tot dakrand NEN 7250:2015 hoogte 18

19 Montagesysteem 19 Ballastplan los paneel, ongeveer 100 kg, daklast van 42 kg/m 2. Voor een volledig gekoppeld systeem kan de daklast omlaag gebracht worden. tot wel 15 kg/m ,8 8,1 6,5 4,8 3,2 Row distance 1,5 m Module length 1,66 m Dist. to roof edge 1,5 m 57 m cols 41 m rows Roof dimensions east/west north/south Levels of fixation strength (with strap) Ceniq 4.x kn/sup. sup. Fix. strength 1 0,373 6 Fix. strength 2 0,511 6 Fix. strength 3 0,511 4 Fix. strength 4 0,271 4 Fix. strength 5 0, Yellow Blue Red Green White 1,5m

20 Montagesysteem mechanisch bevestigen veel wind-druk grote hoogte lichte constructie voordeel: stevig en geen/weinig ballast. nadeel: duur, dakperforaties en koudebruggen naar de constructie 20

21 Montagesysteem Kies voor een systeem. Over een product is nagedacht een er is aan gerekend. Dit voorkomt problemen in een later stadium. Laat een ballastplan maken. Een leverancier moet kunnen uitleggen waar en hoeveel ballast er geplaatst wordt. 21

22 Ontwerp Instraling Schaduw Dakrand afstand Esthetiek 22

23 Ontwerp schaduw van omgeving schaduw van obstakels op het dak 23

24 Ontwerp inclinatie = hoek van het paneel t.o.v. het aardoppervlak grote inclinatie dus grote rijafstand weinig panelen en veel ballast kleine inclinatie dus korte rijafstand meer panelen en minder ballast 24

25 Ontwerp 25

26 26 Alles onder het dak

27 Alles onder het dak strings (elektrisch ontwerp) omvormers meterkast bemetering bekabeling schakelingen 27

28 Strings bij een ingewikkeld dak is een goede stringconfiguratie van belang serie paralel beschaduwing: de zwakste schakel 28

29 Strings Alessandro Volta André-Marie Ampère 29

30 Strings serie spanning (volts) optellen paralel stroom (ampere) optellen 30

31 Strings ontwerp met seriële en parallelle strings: juiste spanning en stroom voor de omvormer: maximale opbrengst beschaduwde panelen op eigen strings: hogere opbrengst van het geheel 31

32 Omvormers een omvormer maakt van gelijkspanning DC (als een batterij), wisselspanning AC (als uit het stopcontact) is het brein van het systeem maakt monitoring mogelijk 32

33 Omvormers maximum powerpoint tracking, hoeveel vermogen kan ik uit de aangeboden spanning en stroom halen vermogen (W) = stroom (A) x spanning (V) 33

34 Omvormers wettelijke grenzen. in de Elektriciteitswet 1998 is een Netcode opgenomen die omschrijft wat de minimale en maximale waardes zijn van ons stroomnet. mens-veiligheid en apparaat-veiligheid. 34

35 Omvormers 35 stringomvormers, meerdere panelen per aansluiting ML (module level) omvormers, 1 of 2 panelen per aansluiting

36 Omvormers plaatsing op een ontoegankelijke bereikbare plaats vandalisme (tot 1000 volt) onderhoud / controle 36

37 Meterkast NEN 1010 overstroom aardlek dubbel-gevoede-groep aparte en vaste groep veiligheid 37

38 Meterkast 'officieel' moet iedere e-installatie aan de NEN 1010 voldoen wanneer een installateur een substantiële wijziging doet, dan opnieuw toetsen van alle onderdelen vaak wordt er dan ook 'bij-geplaatst' 38

39 Meterkast dubbel-gevoede groep, bedrading dubbel-gevoede drager, in meterkast 39

40 Meterkast dubbel-gevoede groep, bedrading dubbel-gevoede drager, in meterkast 40

41 Meterkast dubbel-gevoede groep, bedrading dubbel-gevoede drager, in meterkast 41

42 Bemetering ferraris meter geschikt voor teruglevering, maar is er niet voor gemaakt; teruglooprem vooral 'leuk' als hij terug draait vaak geen goedkeuring van de e-leverancier 42

43 Bemetering oude nieuwe meters vaak niet geschikt twee telwerken; hoog en laag tarief 43

44 Bemetering digitaal vier telwerken; hoog en laag; heen en weer gratis als de netbeheerder het op eigen initiatief doet Soms 50,- a 100,- bij aanvragen 44

45 Bekabeling AC kabels DC kabels bezuiniging op koper is niet verstandig 45

46 Bekabeling 2, mm2 enz. altijd installatiekabel met aarde, gebruik grondkabel waar nodig spanningsverlies van meer dan 1% is opbrengstverlies; en mogelijk storing voorkom grote inductielussen: DC kabel is twee maal de afstand, + en -. 46

47 Schakelingen DC MK AC 47

48 Schakelingen DC DC DC AC AC AC MK 48

49 Schakelingen zolder mk mk woning 1 woning 4 woning 2 mk schacht trap lift schacht mk woning 5 mk mk woning 3 woning 6 49 kelder cvz

50 Schakelingen - individueel zolder mk mk voordelen woning 1 woning 4 nadelen makkelijk weinig kabels hoge vergoeding hoog verbruik woning 2 woning 3 mk mk schacht trap lift schacht mk mk woning 5 woning 6 1 deelnemer totaal weinig vermogen 50 kelder cvz

51 Schakelingen - individueel zolder mk mk voordelen woning 1 woning 4 nadelen meerdere deelnemers hoge vergoeding hoog verbruik woning 2 mk mk schacht trap lift schacht mk mk woning 5 veel kabels veel losse omvormers duurder dan 1 grote woning 3 woning 6 51 kelder cvz

52 Schakelingen - individueel zolder mk mk voordelen woning 1 woning 4 nadelen meerdere deelnemers hoge vergoeding woning 2 mk schacht trap lift schacht mk woning 5 heel veel kabels veel losse omvormers hoog verbruik mk mk duurder dan 1 grote woning 3 woning 6 52 kelder cvz

53 Schakelingen - collectief zolder mk mk voordelen woning 1 woning 4 nadelen 53 meerdere deelnemers makkelijk weinig kabels 1 grote omvormer korte DC kabels woning 2 woning 3 kelder mk mk schacht trap lift schacht cvz mk mk woning 5 woning 6 lage vergoeding evt te laag verbruik

54 Schakelingen - collectief zolder mk mk voordelen woning 1 woning 4 nadelen 54 meerdere deelnemers makkelijk weinig kabels 1 grote omvormer korte DC kabels woning 2 woning 3 kelder mk mk schacht trap lift schacht cvz mk mk woning 5 woning 6 lage vergoeding evt te laag verbruik

55 Schakelingen - collectief zolder mk mk voordelen woning 1 woning 4 nadelen meerdere deelnemers makkelijk 1 grote omvormer woning 2 mk mk schacht trap lift schacht mk mk woning 5 lage vergoeding evt te laag verbruik lange DC kabels woning 3 woning 6 55 kelder cvz

56 Schakelingen - Herman H zolder mk mk voordelen woning 1 woning 4 nadelen meerdere deelnemers 1 grote omvormer woning 2 mk schacht trap lift schacht mk woning 5 veel AC kabels extra apparaat hoge vergoeding mk mk duurder hoog verbruik woning 3 woning 6 56 kelder cvz

57 57 Geld

58 Geld kleinverbruik aansluiting grootverbruik aansluiting vaste kosten energieprijs energiebelasting vermeden inkoop salderen 58

59 kleinverbruik aansluiting op basis van doorlaatwaarde in ampèrage per fase. (de hoeveelheid stroom die er door de zekering kan voordat deze afslaat) kleinverbruik: alle aansluitingen tot en met 3 x 80A 1x25 1x35 fasen waarde (A) vermogen (W) # panelen x x x x x x

60 grootverbruik aansluiting op basis van doorlaatwaarde in ampèrage per fase. (de hoeveelheid stroom die er door de zekering kan voordat deze afslaat) grootverbruik: alle aansluitingen boven de 3 x 80A fasen waarde (A) vermogen (W) # panelen 3x x x x

61 kosten & baten Kosten Baten (energierekening) 61

62 kosten & baten Kosten Baten (energierekening) eenmalig: systeem, uurloon, lift beveiliging, monitoring, advies, begeleiding... doorlopend: BTW omvormers onderhoud administratie 62

63 kosten & baten Kosten Baten (energierekening) eenmalig: systeem, uurloon, lift beveiliging, monitoring, advies, begeleiding... doorlopend: BTW omvormers onderhoud administratie vaste kosten aansluitkosten salderen vermeden inkoop stroomprijs energiebelasting 63

64 kosten & baten Kosten Baten (energierekening) eenmalig: systeem, uurloon, lift beveiliging, monitoring, advies, begeleiding... doorlopend: BTW omvormers onderhoud administratie vaste kosten aansluitkosten salderen vermeden inkoop stroomprijs energiebelasting 64

65 kosten & baten Kosten Baten (energierekening) eenmalig: systeem, uurloon, lift beveiliging, monitoring, advies, begeleiding... doorlopend: BTW omvormers onderhoud administratie 21% 1,75 /Wp /jaar vaste kosten aansluitkosten salderen vermeden inkoop stroomprijs energiebelasting 65

66 kosten & baten Kosten Baten (energierekening) eenmalig: systeem, uurloon, lift beveiliging, monitoring, advies, begeleiding... doorlopend: BTW omvormers onderhoud administratie 21% 1,75 /Wp /jaar vaste kosten aansluitkosten salderen vermeden inkoop stroomprijs energiebelasting??? 66

67 energieprijs (per kwh) stroomprijs tussen 4 en 7 ct energiebelasting in 3 klassen tot kwh - 10,07 cent/kwh tot kwh - 4,99 cent/kwh meer dan kwh - 1,33 cent/kwh 67

68 gemiddelde energieprijs (per kwh) EB kosten elektra BTW 0,225 0,034 0,033 0,169 0,060 0,058 0,027 0,113 0,056 0,101 0,101 0,055 0,075 0,024 0,050 0,063 0,023 0,048 0,060 0,018 0,045 0,017 0,045 0,015 0,045 0,043 0,037 0,

69 salderen kwh Tijd dag / jaar 69

70 salderen kwh Tijd dag / jaar 70

71 salderen Net kwh 21% btw Tijd dag / jaar 71

72 salderen Net 0,0 0,0 kwh Tijd dag / jaar 72

73 vermeden inkoop 7 cent kwh kwh 12 cent 18 cent vermeden inkoop ct ct ,4 ct 10 ct 50 12,3 ct 60 13,1 ct 70 8 ct kwh 0

74 vermeden inkoop hoe groter het verbruik, hoe minder vermeden kosten per kwh. dit heeft direct invloed op de terugverdientermijn. dit is de voornaamste reden om een aansluiting te gebruiken met een verbruik dat niet veel hoger is dan kwh, maar toch met voldoende verbruik voor het aantal panelen. 74

75 vermeden inkoop Tot een systeemgrootte van 3 huishoudens aan verbruik, ( kwh/jaar), is een systeem het snelst terugverdiend. Grotere systemen duren langer. Zelfs maar '4 paneeltjes', is economisch gezien net zo rendabel als een groot systeem. (systeemprijs, /Wp, is vaak wel hoger) overigens: de kost gaat voor de baat uit 75

76 76 Organisatie

77 Organisatie oriëntatie modellen voor verdeling geld organisatie 77

78 Wat doen we met ons dak? 78

79 Basismodellen collectief individueel verhuur (coöperatie) 79

80 Collectief 80

81 Zonnestroom voor VVE s: BTW-plicht altijd actief contact opnemen!!! VvE WIL WÉL WIL NIÉT EISEND Goed regelen = zorgvuldig en tijdig Gebruik argumenten als opbrengst geheel voor eigen gebruik VvE Als het toch moet, dan goed regelen BELASTING- INSPECTEUR TERUGHOUDEND Gebruik argumenten als staat in de (EU)wet en dan benadeelt u ons ten opzichte van individuele woningeigenaren Blijft terughoudend: verklaring vragen van vrijstelling Werkt mee: goed regelen Vragen om een verklaring van vrijstelling 81

82 Individueel 82 eigen tarief geen BTW

83 Dakverhuur (coöperatie) 83 nuttig gebruik dak geen / nauwelijks opbrengst: andermans verdienmodel

84 84 Modellen

85 85 Non - modellen

86 Geld Individuele of VVE-lening Nationaal energiefonds 86

87 organisatie 87 techniek / plan draagvlak

88 organisatie initiatief: zoeken naar draagvlak voorstel / beslissing (1) in ledenvergadering voor onderzoek oriëntatie: technisch, juridisch, financieel, organisatorisch dakscan, technische analyse, rekenen, eventueel offertes aanvragen, nieuwsberichten, enquête presentatie en discussie in een aparte thema-vergadering beslissing (2): ledenvergadering over benodigd juridisch akkoord en vervolg uitwerking uitwerking plan: definitieve offertes, voorbereiding uitvoering, financiering, communicatie zonodig: eindbeslissing ALV (3), taakverdeling e.d. uitvoering / realisatie en controle gebruik: monitoring, informatie, onderhoud 88

89 89 Tenslotte

90 Garanties productgarantie installatiegarantie vermogensgarantie paneel opbrengstgarantie bonus-malus garantie bijkopen 90

91 Garanties productgarantie installatiegarantie vermogensgarantie paneel opbrengstgarantie bonus-malus garantie bijkopen jaren jaren % degradatie % opbrengst 91

92 Garanties productgarantie 5 of 10 jaren installatiegarantie 2 of 5 jaren vermogensgarantie paneel % degradatie opbrengstgarantie bonus-malus afspraak % opbrengst garantie bijkopen 92

93 draagkracht dak bij twijfel - constructeur specifiek voor iedere lokatie kan het grind (plaatselijk) worden verwijderd groendak, gewicht in water 75 á 100 kg/m 2 bouwtekeningen gemeentearchief 93

94 Veiligheid boven 1,5 meter altijd persoonlijke veiligheidsmiddelen. als het zonnestroom systeem geplaatst is binnen een afstand van 1 meter van bliksembeveiliging, dan verbinden stickers in de meterkast voor u en voor de brandweer 94

95 monitoring 95 monitoring, niet noodzakelijk, wel handig storingen, verrekenen, prestatie controle, bewustwording

96 Onderhoud schoonmaken alleen bij "spot" vervuiling vogelpoep, bladeren, enz effect van egale vervuiling is minimaal bij installatie hoek van 15º en meer mechanische checkup kabel, ballast, onderconstructie controle, één keer per jaar (glazenwasser?) 96

97 97 Dank