Doel: 27/11/2017. Coöperatieve werkvormen in functie van SEO en SOB Ariane Moreels

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Doel: 27/11/2017. Coöperatieve werkvormen in functie van SEO en SOB Ariane Moreels"

Transcriptie

1 Coöperatieve werkvormen in functie van SEO en SOB Ariane Moreels Doel: Hoe kunnen we sociale vaardigheden integreren binnen CLS? Hoe kunnen we via CLS kinderen sociaal vaardig maken? Hoe ondersteunen we kinderen met een SOB? Bronnen: Coöperatief leren Steunpunt diversiteit en leren ( Clim ) Coöperatieve leerstrategieën (Dr. Spencer Kagan) 1

2 Groepswerk Coöperatief leren organisatievorm Je hebt de andere niet echt nodig (leiderstype) Kan vrijblijvend zijn Wisselende aandacht van de teamleden Vooral productgericht Leerstrategie Samenwerken is nodig om tot een beter resultaat te komen Betrokkenheid / individueel aanspreekbaar Opstelling /opdracht en materiaal versterken het samenwerken proces en product Waarom coöperatief leren? Evidence based leerstrategie Wat echt werkt (David Mitchell) Coöperatief leren = samenwerkend leren Coöperatief leren = betrokken leren Coöperatief leren = leerlingen leren van elkaar We verwachten dat leerlingen als groep gaan werken en niet alleen werken in een groep 2

3 Winst? Kinderen kunnen alleen aan de slag Meer leraren op de klasvloer Meer tijd om kinderen individueel te ondersteunen Leren als een sociaal gegeven benaderen 4 Kapstokken: Positieve wederzijdse afhankelijkheid Individuele verantwoordelijkheid Samenwerkingsvaardigheden Evaluatie van het groepsproces 4 Kapstokken: Positieve wederzijdse afhankelijkheid: - Alle groepsleden proberen een groepsdoel te verwezenlijken en elkaar te helpen. 1 sneeuwvlok is kwetsbaar, maar kijk wat er gebeurt als ze zich vereningen. 3

4 4 Kapstokken Individuele verantwoordelijkheid (aanspreekbaarheid) - Ieder lid van de groep wordt verantwoordelijk gehouden voor zijn eigen leren, dat echter bijdraagt aan het groepsdoel. 4 Kapstokken: Samenwerkingsvaardigheden - Leren is een sociaal gebeuren - Sociale interactie activeert de hersenen - Effect en resultaat is groter als we samenwerken - Sociale vaardigheden inzetten - Kinderen leren van en met elkaar - Positief klasklimaat ( waarderen ) 4 Kapstokken: Evaluatie van het groepsproces: groepsleden bekijken en evalueren samen het groepsproces Waardering De meeste leerlingen staan veel meer open voor de feedback van groepsgenoten dan van de leraar. 4

5 reflecteren omgaan met moeilijk gedrag Ariane Moreels Coöperatief leren zichtbaar maken omgaan met moeilijk gedrag Ariane Moreels 5

6 dit gaat goed! naam:. 0 ik kijk naar jou. 0 ik luister 0 ik praat 0 ik geef een compliment 0 ik ben lief 0 ik zet door Groepen maken: Heterogene groepen Homogene groepen (SOB?!) Willekeurige groepen Door lln gekozen Tijd: 6-tal weken Aantal per groep? Hoe groepen maken? Groepen samenstellen Tafelmatje - Heterogene groepen maken 6

7 Groepen samenstellen Tafelmatje - Heterogene groepen maken - 4 niveaus samenplaatsen gemiddeld SOB sterk Hoog gemiddeld Groepen samenstellen Tafelmatje - Heterogene groepen maken gemiddeld SOB sterk Hoog gemiddeld Valkuilen? Extra aandacht voor kinderen met SOB (ASS) Coach en ondersteuningskaarten. Stap voor stap Visie Leerkrachtenstijl SEO / SEL als fundament Bewust deze strategie inzetten Klasmanagement 7

8 Coöperatieve proevertjes Kennismaking met: klasmanagement klasbouwer teambouwer coöperatieve werkvormen ( didactische structuren) Partneroefening (oogmaatje) Partneroefening ( schoudermaatje) + coachkaart 8

9 coachkaart Partneroefening Partneroefening schoudermaat 9

10 Partneroefening schoudermaat Partneroefening: schoudermaatje Opdracht: Kijk 10 tellen naar deze tekening. Daarna gaat deze weg. Probeer dit na te tekenen. Schoudermaat oefening Kijken met 4 ogen 10

11 Groepsverhaal maken vanuit individuele inbreng. Consensus Starten vanuit individuele deelname Persoonlijke TOP 3 Wij kopen voor de klas: euro groepsvorming 11

12 Bronnen: Coöperatieve leerstrategieën Research, principes en de praktische uitwerking Dr. Spencer Kagan en Miguel Kagan Bazalt

Coöperatief leren (CLS) Volgens Dr. Spencer Kagan Verwerkt door Peter Steurs en Natascha Vansteelant

Coöperatief leren (CLS) Volgens Dr. Spencer Kagan Verwerkt door Peter Steurs en Natascha Vansteelant Coöperatief leren (CLS) Volgens Dr. Spencer Kagan Verwerkt door Peter Steurs en Natascha Vansteelant 7 Sleutels tot succes Sleutel 1: Didactische structuren Sleutel 2: Teams Sleutel 3: Management Sleutel

Nadere informatie

ONDERWIJS EN INNOVATIE OP DE LINDERTE

ONDERWIJS EN INNOVATIE OP DE LINDERTE ONDERWIJS EN INNOVATIE OP DE LINDERTE Onderwijs zoals we dat vroeger kenden, bestaat al lang niet meer. Niet dat er toen slecht onderwijs was, maar de huidige maatschappij vraagt meer van de leerlingen

Nadere informatie

Workshop Samen sterk leren, een win-win voor iedereen! 9.30 uur 10.45 uur

Workshop Samen sterk leren, een win-win voor iedereen! 9.30 uur 10.45 uur Vlajo Actieve en coöperatieve werkvormen Workshop Samen sterk leren, een win-win voor iedereen! 9.30 uur 10.45 uur Projectcoördinator Jurn Van den Meerssche 0492/73 05 53 Jurn.vandenmeerssche@vlajo.org

Nadere informatie

Workshop Coöperatief leren voor beginners

Workshop Coöperatief leren voor beginners Workshop Coöperatief leren voor beginners Onderwijsdag Scholengroep Holland Maandag 1 april 2019 Presentatie: Cissy van Eede Doelen voor de workshop Je hebt kennis gemaakt met: De uitgangspunten voor het

Nadere informatie

Voorlichting over gevaarlijke stoffen

Voorlichting over gevaarlijke stoffen Gepubliceerd op Werk & Veiligheid - Kennisplatform over preventie, RI&E en sociale veiligheid (https://www.werkenveiligheid.nl) Home > Voorlichting over gevaarlijke stoffen Voorlichting over gevaarlijke

Nadere informatie

Dalton (samenwerking/ samenwerkend leren) en Coöperatief leren

Dalton (samenwerking/ samenwerkend leren) en Coöperatief leren Dalton (samenwerking/ samenwerkend leren) en Coöperatief leren Vijf basiskenmerken van coöperatief leren: 1. Positieve wederzijdse verantwoordelijkheid. De leerlingen moeten het gevoel hebben elkaar nodig

Nadere informatie

augustus 2012 Kwaliteitskaart Coöperatief leren

augustus 2012 Kwaliteitskaart Coöperatief leren augustus 2012 Kwaliteitskaart Coöperatief leren Coöperatief leren WEB P a g i n a [ 2 ] 1. Inleiding Samenwerken is een belangrijke vaardigheid die leerlingen nodig hebben om goed te kunnen functioneren

Nadere informatie

Er kan pas over Coöperatief Leren gesproken worden als er gewerkt wordt volgens een aantal basisprincipes kortweg GIPS genoemd.

Er kan pas over Coöperatief Leren gesproken worden als er gewerkt wordt volgens een aantal basisprincipes kortweg GIPS genoemd. Op onze school werken we al nu alweer enkele jaren met Coöperatief Leren volgens Kagan & Kagan. Het is ons antwoord op de vraag vorm en inhoud te geven aan het NIEUWE LEREN. We doen dit in alle groepen

Nadere informatie

De lat hoog voor iedereen! Conferentie Steunpunt GOK

De lat hoog voor iedereen! Conferentie Steunpunt GOK De lat hoog voor iedereen! Conferentie Steunpunt GOK Krachtige leeromgeving Inbreken in de klas Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen in het secundair onderwijs Diversiteit

Nadere informatie

Actieplan coöperatieve werkvormen.

Actieplan coöperatieve werkvormen. Planning Actieplan coöperatieve werkvormen. Planperiode Schooljaar 2016-2017 Versie 1 Datum 7-9- 2016 1. Algemene gegevens Opdrachtgever Bert Hardeman Organisatie- of resultaatgebied Visie en beleidsvorming

Nadere informatie

Tijdens de vergadering van

Tijdens de vergadering van BAS: Samenwerken Coöperatief leren Versie Versie 2 opgesteld door Erik Datum 31 augustus 2015 Documenteigenaar Borging vastgesteld in het team Teamleden Initiatief planning Tijdens de vergadering van Ria

Nadere informatie

Les Dieren met een baan, thema vermaak

Les Dieren met een baan, thema vermaak Les Dieren met een baan, thema vermaak Lesvoorbereidingsformulier Doelgroep: groep 6 Beginsituatie: Wat kunnen en kennen de leerlingen al m.b.t. de doelstelling? Kijk in de methode, praat met je mentor,

Nadere informatie

Scholing 8 december. Wat kan je helpen? Wat helpt niet?

Scholing 8 december. Wat kan je helpen? Wat helpt niet? RKBS DE ARENBERG December 2015 Scholing 8 december Ja dan krijg je een lijst en denk je.uhm hier ken ik niet eens de helft van. De kunst is dan om daar kansen en mogelijkheden in te zien en niet je handdoek

Nadere informatie

Coöperatief leren Wat is coöperatief leren? 1.1 Algemeen

Coöperatief leren Wat is coöperatief leren? 1.1 Algemeen Coöperatief leren 1 Bij MOVO en ICO gaat het niet alleen om het verwerven van kennis over andere culturen maar vooral om het ontwikkelen van overtuigingen, attitudes en vaardigheden. Belangrijk is dus

Nadere informatie

RONDE 1: INBREKEN IN DE KLAS Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen in het SECUNDAIR ONDERWIJS

RONDE 1: INBREKEN IN DE KLAS Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen in het SECUNDAIR ONDERWIJS CONFERENTIE STEUNPUNT GOK: De lat hoog voor iedereen!, Leuven 18 september STROOM KRACHTIGE LEEROMGEVINGEN RONDE 1: INBREKEN IN DE KLAS Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen

Nadere informatie

Ronde van Vlaanderen 2008. Omgaan met Diversiteit

Ronde van Vlaanderen 2008. Omgaan met Diversiteit Ronde van Vlaanderen 2008 Omgaan met Diversiteit Omgaan met diversiteit Diversiteitstest Referentiekader: omgaan met diversiteit Screeningsinstrument Doe de diversiteitstest! Vul de test individueel in.

Nadere informatie

Schooljaar : Leerlijn Coöperatieve werkvormen binnen groepsplannen

Schooljaar : Leerlijn Coöperatieve werkvormen binnen groepsplannen Schooljaar 2014-2015: Leerlijn Coöperatieve werkvormen binnen groepsplannen Workshop 1: Achtergrond en klassenmanagement 8 oktober 2014 13.30 16.00 uur Willeke Beuker Elselien Boekeloo Mia O Niel De Leerlijn

Nadere informatie

DKJL PPOZO deel 2 25 november 2015 Nienke Bakker. Wat gaan we doen? Doel van de training

DKJL PPOZO deel 2 25 november 2015 Nienke Bakker. Wat gaan we doen? Doel van de training DKJL PPOZO deel 2 25 november 2015 Nienke Bakker 1 Wat gaan we doen? Hoe gaat het? Tips m.b.t. de lesvoorbereiding Coöperatieve werkvormen Leerlijnen De kijkwijzer 3 Doel van de training Weten hoe er gewerkt

Nadere informatie

RONDE 1: INBREKEN IN DE KLAS Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen in het KLEUTERONDERWIJS

RONDE 1: INBREKEN IN DE KLAS Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen in het KLEUTERONDERWIJS CONFERENTIE STEUNPUNT GOK: De lat hoog voor iedereen!, Leuven 18 september STROOM KRACHTIGE LEEROMGEVINGEN RONDE 1: INBREKEN IN DE KLAS Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen

Nadere informatie

Kennismaking. Introducties mentoren/ studenten duale trajecten

Kennismaking. Introducties mentoren/ studenten duale trajecten Kennismaking Introducties mentoren/ studenten duale trajecten Speeddate Vorm duo s of trio s. Jullie krijgen 5 minuten de tijd om met elkaar in gesprek te gaan rond opgegeven vragen. Veel plezier. Speeddate

Nadere informatie

CBS De Akker De groep een groep September 2018

CBS De Akker De groep een groep September 2018 CBS De Akker De groep een groep September 2018 Inhoud Doel van het programma; De groep een groep... 3 Positieve groepen zijn belangrijk... 3 Kenmerken van een positieve groep... 4 De vijf fasen van groepsvorming...

Nadere informatie

Coöperatieve leerstrategieën

Coöperatieve leerstrategieën Verloop Coöperatieve leerstrategieën Waarom coöp. werkvormen aanwenden? Wanneer en hoe toepassen? De 6 sleutels van SCL Enkele voorbeelden WIKI, blog 1 2 Waarom? Waarom? 3 4 Leerwinst Leerwinst? Leerlingen

Nadere informatie

DE KLAS VAN (N)U. Els Smekens. Acco Leuven / Den Haag

DE KLAS VAN (N)U. Els Smekens. Acco Leuven / Den Haag DE KLAS VAN (N)U Els Smekens Acco Leuven / Den Haag Inhoud WOORD VOORAF 9 INLEIDING 10 DEEL 1. DE SCHOOL VAN NU 15 DE KLAS VAN NU 17 Diversiteit: een gegeven 17 Klasgesprek over diversiteit 19 Diversiteit

Nadere informatie

Coöperatief Leren op. Basisschool De Lier. Kwaliteitsdocument Coöperatief Leren Bs. De Lier

Coöperatief Leren op. Basisschool De Lier. Kwaliteitsdocument Coöperatief Leren Bs. De Lier Coöperatief Leren op Basisschool De Lier Kwaliteitsdocument Coöperatief Leren Bs. De Lier 2011-2012 1 Inhoudsopgave 1. Voorwoord. 2. Het doel van Coöperatief Leren. 3. Wat is Coöperatief Leren? Argumenten

Nadere informatie

Opleiding Sterk. als Vakleerkracht

Opleiding Sterk. als Vakleerkracht Opleiding Sterk als Vakleerkracht HCO Bezoekadres: Zandvoortselaan 146, Den Haag Postadres: Postbus 53509, 2505 AM Den Haag Telefoon: 070 448 28 28 info@hco.nl www.hco.nl Samenstelling en tekst: HCO Inhoud

Nadere informatie

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Vakdocumenten Frans (2004) Samenwerkend leren - Taakgericht werken 1 Samenwerkingsstructuren Check

Nadere informatie

VOORTRAJECT TAALBELEID

VOORTRAJECT TAALBELEID VOORTRAJECT TAALBELEID Interactieve werkvormen Sophie Stroobants Wie is wie? Dienst onderwijsondersteuning Mechelen Opdrachtgever van het traject Centrum voor Taal en Onderwijs (CTO) Inhoudelijk vormgever

Nadere informatie

De lat hoog voor iedereen! Conferentie Steunpunt GOK

De lat hoog voor iedereen! Conferentie Steunpunt GOK De lat hoog voor iedereen! Conferentie Steunpunt GOK Krachtige leeromgeving Inbreken in de klas Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen in het lager onderwijs Diversiteit KVS

Nadere informatie

Coo peratief leren. Lunteren 2016

Coo peratief leren. Lunteren 2016 RKBS DE ARENBERG April 2015 Coo peratief leren Lunteren 2016 Op 25 maart 2016 mocht ik met Marije mee naar Lunteren. Daar verzorgden wij samen een workshop over sociale vaardigheden aanleren met de 5 tools

Nadere informatie

Leskist PLUS-handleiding Anders is leuk! Groep 3 & 4

Leskist PLUS-handleiding Anders is leuk! Groep 3 & 4 Leskist PLUS-handleiding Anders is leuk! Groep 3 & 4 BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Dit is een

Nadere informatie

Werken op de Arenberg

Werken op de Arenberg RKBS DE ARENBERG Februari 2017 Werken op de Arenberg Schooljaar 2016-2017 startten er 7 nieuwe collega s en 2 lio stagiaires op de Arenberg. Heel spannend zo n nieuw begin en helemaal als de dan ook nog

Nadere informatie

CLS. Coöperatieve leerstrategieën

CLS. Coöperatieve leerstrategieën Coöperatieve leerstrategieën 1. Inleiding De visie rond Coöperatieve Leerstrategieën werd ontwikkeld door Dr. Spencer Kagan, een Amerikaans, internationaal erkend onderwijsexpert en ontwikkelaar. Coöperatieve

Nadere informatie

Basisinstructie Werkvormen. Kringgesprek. Basisgroep. Wat. Hoe

Basisinstructie Werkvormen. Kringgesprek. Basisgroep. Wat. Hoe Kringgesprek is een kringgesprek? Voor welke opdrachten of welke momenten is een kringgesprek bij jouw vak in het VO geschikt? Bedenk hoe je een kringgesprek kunt gebruiken bij een relevant thema, zoals

Nadere informatie

LES 3 HET VERHAAL UIT DE BIJBEL EN DE FILM GODS LAM

LES 3 HET VERHAAL UIT DE BIJBEL EN DE FILM GODS LAM LES 3 HET VERHAAL UIT DE BIJBEL EN DE FILM GODS LAM Algemene opzet van de les Doelen: - De kinderen kunnen hun eigen gedachten en gevoelens bij het verhaal van het offer van Abraham uit de kinderbijbel

Nadere informatie

CLIM: Coöperatief Leren in Multiculturele groepen

CLIM: Coöperatief Leren in Multiculturele groepen CLIM: Coöperatief Leren in Multiculturele groepen Theoretische achtergrond CLIM, Coöperatief Leren In Multiculturele groepen, is een Vlaamse variant van Complex Instruction ontwikkeld door Elisabeth Cohen

Nadere informatie

Stijgen/Dalen. Effectief rekenonderwijs

Stijgen/Dalen. Effectief rekenonderwijs Effectief rekenonderwijs Stijgen/Dalen 1. Eén persoon stelt een gesloten vraag 2. Is het antwoord op jou van toepassing; ga je staan. Is het niet bij jou van toepassing: blijf je zitten. Kan ook met voorwerp/

Nadere informatie

Visible Learning - John Hattie. Miljoenen leerlingen. Effect van het leerkracht. Effectgrootte

Visible Learning - John Hattie. Miljoenen leerlingen. Effect van het leerkracht. Effectgrootte Visible Learning - John Hattie Wat maakt de school tot een succes? Daar is veel onderzoek naar gedaan. Maar wat werkt nu echt? In het baanbrekende boek Visible Learning verwerkt John Hattie de resultaten

Nadere informatie

Voorwoord. Het werken met TeamBouwers levert vijf specifieke

Voorwoord. Het werken met TeamBouwers levert vijf specifieke Inhoud Pagina Structurenoverzicht 5 10 Leren in de 21ste eeuw & TeamBouwers 13 Teamplayer 14 Kerndoelen Primair Onderwijs & TeamBouwers 16 De kracht van Meervoudige Intelligentie 19 1. Blind Op Volgorde

Nadere informatie

Hieronder geven wij antwoord op een aantal vragen, die van belang kunnen zijn bij het kiezen van een school voor uw kind(eren).

Hieronder geven wij antwoord op een aantal vragen, die van belang kunnen zijn bij het kiezen van een school voor uw kind(eren). Waarom kiezen voor onze school? Het is geen gemakkelijke opgave, een goede basisschool te kiezen voor uw kind(eren). De basisschool vervult immers een belangrijke rol in de opvoeding en ontwikkeling van

Nadere informatie

Coöperatief Vergaderen

Coöperatief Vergaderen Coöperatief Vergaderen Een complete aanpak voor actief vergaderen met betrokken deelnemers Dr. Spencer Kagan Met Betty de Jaeger en Dook Kopmels Inhoud Hoe dit boek tot stand kwam 4 Voorwoord 5 Hoofdstuk

Nadere informatie

Buitenles PLUS-handleiding Kabouter IJssel Groep 1 en 2

Buitenles PLUS-handleiding Kabouter IJssel Groep 1 en 2 BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Buitenles PLUS-handleiding Kabouter IJssel Groep 1 en 2 J Dit

Nadere informatie

Inhoud. Onderwijskatern HSL 2012-2013 HSL. 7 december 2012. Nummer 4, december 2012. Onderwijskatern. Inhoud van dit onderwijskatern:

Inhoud. Onderwijskatern HSL 2012-2013 HSL. 7 december 2012. Nummer 4, december 2012. Onderwijskatern. Inhoud van dit onderwijskatern: 2012-2013 HSL Onderwijskatern 7 december 2012 Inhoud Inhoud van dit onderwijskatern: Doen ze nu alweer een spelletje? Meeliften Teams SCL geïntegreerd binnen alle vakken. Doorkijkje groep 8 en groep 3.

Nadere informatie

Ervaringen pilootproject: leukere les, enthousiastere leerlingen je moet goed op elkaar ingespeeld zijn, best eenvoudig beginnen

Ervaringen pilootproject: leukere les, enthousiastere leerlingen je moet goed op elkaar ingespeeld zijn, best eenvoudig beginnen De les verleent zich het best tot instructie door 1 persoon De leerkrachten kunnen kiezen wie de les geeft De ondersteunende leerkracht biedt ondersteuning aan leerlingen zonder de les te storen Als bewust

Nadere informatie

Korte of lange opdrachten die gericht zijn op beheersing van de stof.

Korte of lange opdrachten die gericht zijn op beheersing van de stof. Samenwerkend leren bij taakgericht werken 1 Samenwerkingsstructuren Check in duo's Elke leerling werkt eerst individueel aan de opdracht. Daarna vergelijkt elke leerling zijn eigen antwoorden met die van

Nadere informatie

Rubrics vaardigheden

Rubrics vaardigheden Rubrics vaardigheden Rubrics vaardigheden In het leerlab 2020 hebben 7 vernieuwingsscholen vier rubrics ontwikkeld om de persoonlijke groei van leerlingen in kaart te brengen. Deze rubrics zijn vaardigheden

Nadere informatie

Leskist PLUS-handleiding Zijzoentje Groep 1 en 2

Leskist PLUS-handleiding Zijzoentje Groep 1 en 2 Leskist PLUS-handleiding Zijzoentje Groep 1 en 2 BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Dit is een NME

Nadere informatie

Visie op leren. Didactische uitgangspunten voor leeractiviteiten

Visie op leren. Didactische uitgangspunten voor leeractiviteiten Visie op leren Didactische uitgangspunten voor leeractiviteiten Tilburg, 1 januari 2012 Visie op leren Didactische uitgangspunten voor leeractiviteiten Aan de opzet en inhoud van de leeractiviteiten van

Nadere informatie

Checklist groep 3 4 Doorgaande lijn Daltononderwijs

Checklist groep 3 4 Doorgaande lijn Daltononderwijs 1 Hulpvraag (blokjes) Eerst je maatje om hulp vragen, dan de leerkracht Eerst je maatje om hulp vragen, dan de leerkracht Symbolen *Stoplicht. Als het stoplicht op rood staat mag je geen vragen aan de

Nadere informatie

Leskist PLUS-handleiding De wereld op je bord Groep 7 en 8

Leskist PLUS-handleiding De wereld op je bord Groep 7 en 8 BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist PLUS-handleiding De wereld op je bord Groep 7 en 8 Dit

Nadere informatie

1. Co-teaching. Van handelingsverlegenheid naar handelingsbekwaamheid: vier vormen van coteaching

1. Co-teaching. Van handelingsverlegenheid naar handelingsbekwaamheid: vier vormen van coteaching B.3.4. Drie methodieken voor een krachtige onderwijsleeromgeving Goed onderwijs betekent afstemmen op de overeenkomsten en verschillen tussen de leerlingen in een groep. Voor veel leerkrachten is het bieden

Nadere informatie

3. Samenwerkend leren

3. Samenwerkend leren 3.1 Denken-Delen-Uitwisselen doel Samen nadenken over een begrip of antwoord groepssamenstelling individueel-> tweetal ->klassikaal 1. Denken: de leerling krijgt een vraag van de leerkracht of moet een

Nadere informatie

UTRECHT, 13/11/2015. Monique Baard. Noëlle Pameijer

UTRECHT, 13/11/2015. Monique Baard. Noëlle Pameijer SWPBS HGW UTRECHT, 13/11/2015 Monique Baard Noëlle Pameijer Overeenkomsten SWPBS & HGW Startopdracht: Waar zien jullie overeenkomsten? Hoe kunnen zij elkaar versterken? Het SWPBS kader: vijf pijlers 1.

Nadere informatie

CST: Leergroep rond samenwerkend leren via on line discussiegroepen

CST: Leergroep rond samenwerkend leren via on line discussiegroepen CST: Leergroep rond samenwerkend leren via on line discussiegroepen Tammy Schellens & Bram De Wever Vakgroep Onderwijskunde Universiteit Gent Hoe gebruiken we online discussiegroepen als didactische werkvorm?

Nadere informatie

Leskist PLUS-handleiding Bezige bijen Groep 5 en 6

Leskist PLUS-handleiding Bezige bijen Groep 5 en 6 Leskist PLUS-handleiding Bezige bijen Groep 5 en 6 BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Dit is een

Nadere informatie

Coöperatief leren Wat is coöperatief leren? Waarom is coöperatief leren belangrijk? Coöperatieve werkvormen

Coöperatief leren Wat is coöperatief leren? Waarom is coöperatief leren belangrijk? Coöperatieve werkvormen Coöperatief leren Wat is coöperatief leren? Coöperatief leren is een onderwijsleersituatie waarin de leerlingen in kleine groepen op een gestructureerde manier samenwerken aan een leertaak met een gezamenlijk

Nadere informatie

Natuur in de klas product PLUS-handleiding Spriet de slak Groep 3 en 4

Natuur in de klas product PLUS-handleiding Spriet de slak Groep 3 en 4 BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Natuur in de klas product PLUS-handleiding Spriet de slak Groep

Nadere informatie

Together Everyone Achieves More

Together Everyone Achieves More Together Everyone Achieves More dr. Evelien Opdecam Prof. dr. Patricia Everaert Faculteit Economie en Bedrijfskunde Coöperatief leren Contributie Waarom? Wat? Hoe concreet aangepakt? Evaluatie: Ervaringen

Nadere informatie

Leskist PLUS-handleiding Opgeruimd houdt het netjes Groep 3 en 4

Leskist PLUS-handleiding Opgeruimd houdt het netjes Groep 3 en 4 BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist PLUS-handleiding Opgeruimd houdt het netjes Groep 3 en

Nadere informatie

De mogelijkheid om te differentiëren: een aansprekend en op maat gesneden leertraject voor iedere leerling!

De mogelijkheid om te differentiëren: een aansprekend en op maat gesneden leertraject voor iedere leerling! De mogelijkheid om te differentiëren: een aansprekend en op maat gesneden leertraject voor iedere leerling! Vandaag: Eerste kennismaking met DISK 1 augustus: Aan de slag met DISK! OPBOUW PRESENTATIE Deel

Nadere informatie

360 FEEDBACKRAPPORT. Jan Jansen 1 maart 2016

360 FEEDBACKRAPPORT. Jan Jansen 1 maart 2016 360 FEEDBACKRAPPORT Jan Jansen 1 maart 2016 Je hebt deelgenomen aan een 360 feedbacksessie. Aan de hand van competenties werden jouw vaardigheden, kennis en gedrag geëvalueerd door jezelf en door relevante

Nadere informatie

Leskist PLUS-handleiding Kriebelpoten Groep 1 en 2

Leskist PLUS-handleiding Kriebelpoten Groep 1 en 2 Leskist PLUShandleiding Kriebelpoten Groep 1 en 2 BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Dit is een

Nadere informatie

Leskist PLUS-handleiding De verdwaalde boom Groep 3 en 4

Leskist PLUS-handleiding De verdwaalde boom Groep 3 en 4 BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist PLUS-handleiding De verdwaalde boom Groep 3 en 4 Dit

Nadere informatie

Leskist PLUS-handleiding Titel Koos Konijn Groep 3 en 4

Leskist PLUS-handleiding Titel Koos Konijn Groep 3 en 4 Leskist PLUS-handleiding Titel Koos Konijn Groep 3 en 4 BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Dit is

Nadere informatie

Dr David Mitchell University of Canterbury New Zealand

Dr David Mitchell University of Canterbury New Zealand Dr David Mitchell University of Canterbury New Zealand 2016 1 1 Wat zijn evidence-based onderwijsstrategieën? duidelijk omschreven onderwijsstrategieën die op grond van onderzoek waarin condities gecontroleerd

Nadere informatie

De lat hoog voor iedereen! Conferentie Steunpunt GOK

De lat hoog voor iedereen! Conferentie Steunpunt GOK De lat hoog voor iedereen! Conferentie Steunpunt GOK Krachtige leeromgeving Inbreken in de klas Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen in het lager onderwijs Diversiteit KVS

Nadere informatie

Samen met je leerlingen actief werken aan positieve groepsvorming

Samen met je leerlingen actief werken aan positieve groepsvorming Geheel herziene uitgave A UGUSTUS 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 OKTOBER 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28

Nadere informatie

Opbrengstgericht werken bij andere vakken. Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan

Opbrengstgericht werken bij andere vakken. Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan Opbrengstgericht werken bij andere vakken Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan Doel Leerkrachten kunnen een les tekenen of geschiedenis ontwerpen volgens de uitgangspunten van OGW die ze direct

Nadere informatie

Werken aan instructievaardigheden

Werken aan instructievaardigheden Werken aan instructievaardigheden Stichting Katholiek Onderwijs Enschede 20 maart 2012 Fred Kramer Voorstellen: Fred Kramer ruim 25 jaar basisschoolervaring in groep 1-8 4 jr bovenschools taalconsulent

Nadere informatie

2 Inleiding op de hoofdstukken 3, 4 en 5 21

2 Inleiding op de hoofdstukken 3, 4 en 5 21 Vooraf 11 1 Inleiding 15 Deel I Didactiek 19 2 Inleiding op de hoofdstukken 3, 4 en 5 21 3 De Voortgangsbespreking 27 3.1 Nieuwsgierig en gul met belonen 28 3.2 Nagaan hoe het werk zelfstandig gegaan is

Nadere informatie

Feedback. Soorten feedback Evaluatieve feedback: Goed gewerkt. Descriptieve feedback: Goed gewerkt. Je hebt alle belangrijke elementen opgenomen.

Feedback. Soorten feedback Evaluatieve feedback: Goed gewerkt. Descriptieve feedback: Goed gewerkt. Je hebt alle belangrijke elementen opgenomen. Feedback Wat is feedback? Feedback gaat over het terugkoppelen van informatie. Nicolien van Hamel 1 legt het kort en bondig uit: Feedback betekent letterlijk: terugkoppeling. Bij feedback hoor je van de

Nadere informatie

VAKOVERSCHRIJDEND: ACTIEF LEREN

VAKOVERSCHRIJDEND: ACTIEF LEREN VAKOVERSCHRIJDEND: ACTIEF LEREN Kernteam actief leren voor alle leraren 1 Actief Leren Bij de start van dit nieuwe schooljaar leggen we met ons kernteam het accent op Actief Leren. Actief leren omvat zeer

Nadere informatie

Beleidsplan coöperatief leren 2013-2019

Beleidsplan coöperatief leren 2013-2019 INHOUDSOPGAVE Woord vooraf... 2 De Doelen... 2 Vijf basiskenmerken... 2 1) Positieve wederzijdse verantwoordelijkheid.... 2 2) Individuele verantwoordelijkheid.... 3 3) Directe interactie.... 3 4) Aandacht

Nadere informatie

1. Ken jezelf 2. Ken de leerling 3. Ken de context

1. Ken jezelf 2. Ken de leerling 3. Ken de context In een veranderende tijd door technologie en digitalisering moet een school aanpassingen doen in zijn onderwijs. Kinderen in de huidige maatschappij zullen zich vaardigheden moeten eigen maken die passen

Nadere informatie

Meesterstuk Samenwerkingsvaardigheden aanbieden door middel van coöperatief leren.

Meesterstuk Samenwerkingsvaardigheden aanbieden door middel van coöperatief leren. Meesterstuk Samenwerkingsvaardigheden aanbieden door middel van coöperatief leren. Lieneke de Vaan Basisschool Klimstart Schooljaar 2013-2014 Inhoudsopgave Samenvatting... 4 1. Contet... 5 1.1 Contet van

Nadere informatie

RONDE 1: INBREKEN IN DE KLAS Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen in het KLEUTERONDERWIJS

RONDE 1: INBREKEN IN DE KLAS Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen in het KLEUTERONDERWIJS CONFERENTIE STEUNPUNT GOK: De lat hoog voor iedereen!, Leuven 18 september STROOM KRACHTIGE LEEROMGEVINGEN RONDE 1: INBREKEN IN DE KLAS Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen

Nadere informatie

Doel Het vergroten van de motivatie en het zelfvertrouwen van de leerlingen, het bevorderen van de effectieve leertijd en sociale vaardigheden.

Doel Het vergroten van de motivatie en het zelfvertrouwen van de leerlingen, het bevorderen van de effectieve leertijd en sociale vaardigheden. Ontwikkelingslijn: Ontwikkelingsveld 2: Eigenaar: Coöperatief leren Tandemleren Inge Kiers Doel Het vergroten van de motivatie en het zelfvertrouwen van de leerlingen, het bevorderen van de effectieve

Nadere informatie

ECTS-fiche (uitgebreide vakfiche) Modulenaam: H5 Categoriaal werk 5

ECTS-fiche (uitgebreide vakfiche) Modulenaam: H5 Categoriaal werk 5 ECTS-fiche (uitgebreide vakfiche) Modulenaam: H5 Categoriaal werk 5 Doelstellingen: Leerinhouden: Begincompetenties: Eindcompetenties: 1. bewust werken in functie van de hulpvrager 2. Continu zijn aandeel

Nadere informatie

Differentiatie in de klas. Wouter Smets

Differentiatie in de klas. Wouter Smets Differentiatie in de klas Wouter Smets Binnenklasdifferentiat ie: Waarom? 1. Binnenklasdifferentiatie: Waarom? Inspelen op verschillen in niveau interesse leerprofiel 1. Binnenklasdifferentiatie: Waarom?

Nadere informatie

Schooljaarverslag Schooljaar

Schooljaarverslag Schooljaar Schooljaarverslag Schooljaar 2017-2018 Naam school Adres Postcode O.B.S. De Veldwikke Veldweg 1a 7973 KH Telefoon 0521-342287 E-mail Website Directeur Onderwijsteam r.lorkeers@talentwesterveld.nl https://develdwikke.talentwesterveld.nl

Nadere informatie

Mw. Houterman paste één van de populairste didactische strategieën in het onderwijs toe: coöperatief leren.

Mw. Houterman paste één van de populairste didactische strategieën in het onderwijs toe: coöperatief leren. 7. Groep 6 van mw. Houterman startte met een aantal lessen over de provincies van Nederland. Eén van de doelen was de leerlingen te laten zien hoe de provincies van elkaar verschillen. Mw. Houterman legde

Nadere informatie

Rubrics vaardigheden

Rubrics vaardigheden Rubrics vaardigheden Rubrics vaardigheden In het leerlab 2020 hebben 7 vernieuwingsscholen vier rubrics ontwikkeld om de persoonlijke groei van leerlingen in kaart te brengen. Deze rubrics zijn vaardigheden

Nadere informatie

Dossier opdracht 12. Vakproject 2: Vakdidactiek

Dossier opdracht 12. Vakproject 2: Vakdidactiek Dossier opdracht 12 Vakproject 2: Vakdidactiek Naam: Thomas Sluyter Nummer: 1018808 Jaar / Klas: 1e jaar Docent Wiskunde, deeltijd Datum: 12 november, 2007 Samenvatting Dit document is onderdeel van mijn

Nadere informatie

Waarom Wetenschap en Techniek W&T2015

Waarom Wetenschap en Techniek W&T2015 Waarom Wetenschap en Techniek W&T2015 In het leven van alle dag speelt Wetenschap en Techniek (W&T) een grote rol. We staan er vaak maar weinig bij stil, maar zonder de vele uitvindingen in de wereld van

Nadere informatie

Type 1: De Docent TEST LEERKRACHTSTIJL LAGER. Centrum voor Taal en Onderwijs MIJN PROFIEL

Type 1: De Docent TEST LEERKRACHTSTIJL LAGER. Centrum voor Taal en Onderwijs MIJN PROFIEL Type 1: De Docent Ik weet perfect waar ik mee bezig ben. Met mijn strakke planning zien we alle vooropgestelde leerstof, met tijd voor een herhalingsles voor elke grote toets. Er zijn duidelijke afspraken

Nadere informatie

en een buitenkring. Voor de leerkracht Van groep 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 en 8 Stappen: Coöperatief leren

en een buitenkring. Voor de leerkracht Van groep 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 en 8 Stappen: Coöperatief leren Binnen en buitenkring - onderwerp bedenken - nadenken over de organisatie Interpersoonlijk: Klasbouwer, Sociale vaardigheden oefenen en informatie uitwisselen, denkvaardigheden De kring Binnen buiten kring

Nadere informatie

Leren zichtbaar maken

Leren zichtbaar maken Leren zichtbaar maken Deze presentatie: De theorie: leren zichtbaar maken formatieve assessment De praktijk op Bader Primary School Hoe verder op Unit scholen? Leren zichtbaar maken met het Formatieve

Nadere informatie

ACTIVERENDE WERKVORMEN. Pedagogische dag COLOMAplus Johan Fouquaert

ACTIVERENDE WERKVORMEN. Pedagogische dag COLOMAplus Johan Fouquaert ACTIVERENDE WERKVORMEN Pedagogische dag COLOMAplus 2013-03-01 LEERPLANREALISATIE Het handboek. is de bijbel voor vele leraars ik krijg mijn handboek niet uit Nochtans. Activerend onderwijs Wat? Ll verwerkt

Nadere informatie

Basistraining Huiselijk Geweld en Kindermishandeling / Meldcode

Basistraining Huiselijk Geweld en Kindermishandeling / Meldcode Basistraining Huiselijk Geweld en Kindermishandeling / Meldcode Inleiding Dit document beschrijft de basistraining Huiselijk Geweld en Kindermishandeling / Meldcode van trainingsbureau Moetd. Doelgroep

Nadere informatie

D.1 Motiveren en inspireren van leerlingen

D.1 Motiveren en inspireren van leerlingen DIDACTISCHE BEKWAAMHEID D.1 Motiveren en inspireren van leerlingen Resultaat De leraar motiveert leerlingen om actief aan de slag te gaan. De leraar maakt doel en verwachting van de les duidelijk zorgt

Nadere informatie

De valkuilen van Samenwerkend leren. In deze workshop zullen een aantal eenvoudige samenwerkingsvormen worden uitgevoerd, waarbij mn.

De valkuilen van Samenwerkend leren. In deze workshop zullen een aantal eenvoudige samenwerkingsvormen worden uitgevoerd, waarbij mn. De valkuilen van Samenwerkend leren. In deze workshop zullen een aantal eenvoudige samenwerkingsvormen worden uitgevoerd, waarbij mn. de valkuilen aan het licht zullen komen. In de workshop zal worden

Nadere informatie

Klasmanagement (KLM) A. Algemeen. Theorie x Praktijk Semester 1 Semester 2 Semester 3 x Semester 4

Klasmanagement (KLM) A. Algemeen. Theorie x Praktijk Semester 1 Semester 2 Semester 3 x Semester 4 MODULE Klasmanagement (KLM) A. Algemeen Situering binnen het programma Periode binnen het tweejarige modeltraject Theorie x Praktijk Semester 1 Semester 2 Semester 3 x Semester 4 Aantal studiepunten 3

Nadere informatie

Leskist PLUS-handleiding Dorstlessen Groep 5 en 6

Leskist PLUS-handleiding Dorstlessen Groep 5 en 6 Leskist PLUS-handleiding Dorstlessen Groep 5 en 6 BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Dit is een

Nadere informatie

leskist PLUS-handleiding Topvogels Groep 7 en 8

leskist PLUS-handleiding Topvogels Groep 7 en 8 leskist PLUS-handleiding Topvogels Groep 7 en 8 BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Dit is een NME

Nadere informatie

Buitenles PLUS-handleiding De hoorn van de Vikingkoning Groep 6 en 7

Buitenles PLUS-handleiding De hoorn van de Vikingkoning Groep 6 en 7 BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Buitenles PLUS-handleiding De hoorn van de Vikingkoning Groep

Nadere informatie

TOPS & FLOPS. Feedback geven en ontvangen. Inhoud

TOPS & FLOPS. Feedback geven en ontvangen. Inhoud Feedback geven en ontvangen Inhoud Doelgroep Vakgebied Duur Materialen Doelen In deze les leren leerlingen feedback geven en ontvangen. Leerlingen denken na over de manier waarop je feedback formuleert

Nadere informatie

Het coöperatief leren

Het coöperatief leren Het coöperatief leren Coöperatief leren gaat uit van op samenwerking gerichte activiteiten en prestaties. De basiskenmerken komen samen in het woord: GIPS Gelijke deelname Individuele verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Steunpunt Gelijke Onderwijskansen. Diversiteit

Steunpunt Gelijke Onderwijskansen. Diversiteit Steunpunt Gelijke Onderwijskansen Diversiteit Diversiteit Omgaan met diversiteit Leren omgaan met diversiteit in de wereld begint in de klas: verschillende onderwerpen, invalshoeken, meningen, gewoontes,

Nadere informatie

Wat leren docenten in een community of practice? Hoe leren ze?

Wat leren docenten in een community of practice? Hoe leren ze? stti / mei 2012, v2 Opzet Vragen: Wat leren docenten in een community of practice? Hoe leren ze? 1. Beschrijving van de werkwijze: Wat is een community of practice; hoe hebben we deze community ingericht;

Nadere informatie

BEGELEIDING STARTENDE LERAREN IN REGIO OOST

BEGELEIDING STARTENDE LERAREN IN REGIO OOST BEGELEIDING STARTENDE LERAREN IN REGIO OOST EERSTE RESULTATEN RUG MBT DE BEGELEIDINGSMONITOR MAART/APRIL 2018 WAAROM BEGELEIDING STARTENDE LERAREN? Praktijkshock klachten Ontwikkeling van starters wordt

Nadere informatie