activiteitenrapport 2005 FEDERALE OVERHEIDSDIENST BINNENLANDSE ZAKEN Horizontale Diensten

Transcriptie

1 activiteitenrapport 2005 FEDERALE OVERHEIDSDIENST BINNENLANDSE ZAKEN Horizontale Diensten

2

3 Woord vooraf 5 Inleiding 7 I. Corporate management 9 1 Missie en kerntaken Globale context Waarden Opdrachten 13 2 Organisatie 15 3 Werkterreinen in een notendop Civiele Veiligheid Veiligheid en Preventie Crisiscentrum Instellingen en Bevolking Dienst Vreemdelingenzaken Provinciegouverneurs Civiele veiligheid en noodplanning Politionele veiligheid en openbare orde Vergunningen, toelatingen en documenten Andere federale taken 26 4 Beheer van de middelen Personeel Budget Budget per afdeling en programma Budget per type uitgave Evolutie van de overgedragen kredieten 31 5 Moderniseringsprojecten (MPM) 32 6 Balanced scorecards (BSC) 34 7 Interne audit 35 II. Activiteiten 37 1 Personeel en Organisatie (P&O) Nieuwe loopbaan niveau A Competentiemetingen en gecertificeerde opleidingen niveaus B en C Elektronische identiteitskaart en calltaking Kennisbeheer Loopbaanontwikkeling Personeelsplan Nieuwe HR-tool 41 2 Begroting en Beheerscontrole (B&B) Federale projecten Opmaak van de begroting Uitvoering van de begroting Beheerscontrole en monitoring van de uitgaven Interne controle 43

4 3 Informatie- en Communicatietechnologie (ICT) Overname lijndienst Dienst Vreemdelingenzaken Versterking netwerkverbindingen Crisiscentrum Uitbreiding afstandswerken Exploitatie raamcontract voor de aankoop van pc s Implementatie HR-oplossing Helpdesk Kritieke prestatie-indicatoren Vernieuwen van de toepassing voor B&B Gradueel uitvoeren van het meerjarenplan 46 4 Coördinatie- en ondersteuningsdienst Juridische dienst Centrale cel voor informatie en communicatie (CCIC) Informatieverstrekking Publicaties Elektronische communicatie Bibliotheek Sociale dienst Financiële tussenkomsten Vertrouwensdienst Gezondheidsbeleid Communicatie Collectieve activiteiten Interne dienst voor preventie en bescherming op het werk (IDPB) Kerntaken Structuur Arbeidsongevallen Risicoanalyses Bezoeken van gebouwen Informatie i.v.m. welzijn Logistieke dienst Enquête Ontwikkelcirkels Meer praktische zaken Internationale cel Europese Unie Regionale fora Bilaterale betrekkingen Interne ondersteuning 63 III. Bijlagen 65 Contactgegevens 66

5 5 Woord vooraf Geachte mevrouw, geachte heer, Momenteel hebt u het activiteitenverslag 2005 van de federale overheidsdienst (FOD) Binnenlandse Zaken voor ogen. Gedreven door het succes van de vorige editie, hebben wij ons uitermate ingezet om het resultaat van vorig jaar op zijn minst te evenaren. Met enige trots stellen wij u dan ook opnieuw het geheel van onze activiteiten voor. Deze publicatie symboliseert onze eenheid. De vijf algemene directies (AD) waaruit onze FOD bestaat, werken dagelijks samen om de kwaliteit te verbeteren van de diensten die wij aanbieden aan de partners in het algemeen en aan de burgers in het bijzonder. Geleid door onze opdrachten en het managementplan zijn wij vastbesloten onze doelstellingen te bereiken. Bij het lezen van dit activiteitenverslag zult u vaststellen dat het jaar 2005 de FOD gunstig gezind was. De belangrijke moderniseringsfase, waarbij de werkmethodes werden herzien en verschillende vernieuwingen ingevoerd, begon immers op volle toeren te draaien. Deze modernisering staat uiteraard in het teken van het einddoel: het verbeteren van de dienstverlening aan onze partners en aan de burgers.

6 Dit activiteitenrapport is eveneens een vertaling van onze wens tot openheid. Ik ben er ACTIVITEITENRAPPORT immers van overtuigd dat duidelijke prioriteiten en een enthousiaste, directe en doorzichtige communicatie garant staan voor een gezonde en stimulerende ontwikkeling. Hoewel de toekomst maar weinig zekerheden biedt, staat één ding wel vast: het zijn wijzelf die eraan moeten bouwen. Monique De Knop Voorzitster van het directiecomité

7 Inleiding De FOD Binnenlandse Zaken is er voor de tweede maal in geslaagd om een gezamenlijk en geharmoniseerd activiteitenverslag tot stand te brengen. Voorheen boden slechts 7 enkele directies een eigen activiteitenrapport aan. In dit boekdeel worden de realisaties van de horizontale diensten besproken. Het gaat om het eerste van zes boekdelen, aangezien elk van de vijf algemene directies zijn activiteiten in een apart volume beschrijft. Dit boekdeel bestaat uit twee grote hoofdstukken. Het eerste behandelt het corporate management en geeft een overzicht van de realisaties die het ganse departement betreffen. Het tweede hoofdstuk gaat dieper in op de concrete verwezenlijkingen van de verschillende stafdiensten en de coördinatie- en ondersteuningsdienst van de voorzitster van het directiecomité. Een deel van het personeel van de FOD Binnenlandse Zaken werkt onder het gezag van de provinciegouverneurs. Het is de bedoeling dat hun activiteiten volgend jaar het voorwerp uitmaken van een zevende boekdeel. Op die manier kan een vollediger beeld worden geschetst van de activiteiten van het departement. De medewerkers van het Commissariaat-generaal voor de vluchtelingen en de staatlozen (CGVS) en de Vaste Beroepscommissie voor Vluchtelingen (VBV) behoren eveneens tot de FOD Binnenlandse Zaken. Deze instanties hebben een grote mate van autonomie en kunnen een eigen beleid ontwikkelen. Hun activiteitenverslagen maken geen deel uit van deze verzameling. Ze zijn rechtstreeks bij de betrokken diensten te verkrijgen.

8

9 1 Corporate Management

10 ACTIVITEITENRAPPORT 1 Missie en kerntaken 1.1 Globale context a) Wetgeving In de meeste gebieden waarvoor de FOD Binnenlandse Zaken bevoegd is, oefent hij opdrachten uit die voorgeschreven zijn door de (grond)wet. Meestal kunnen deze taken alleen door wetswijzigingen aangepast of beperkt worden. Wettelijk gezien is de FOD dus niet vrij om zijn klanten te kiezen. Hij kan hoogstens prioriteiten ter zake vastleggen. De FOD Binnenlandse Zaken voert in ieder geval een resem opdrachten uit die, door hun invloed op de fundamentele rechten van de burgers en op de openbare orde in de ruime zin, onder het monopolie van de overheid vallen. Verschillende activiteitengebieden zijn onderhevig aan dwingende regels die bepaald zijn door de organen van de Europese Unie en worden omgezet in de nationale reglementen. Zij werden overeengekomen via diplomatische weg en vloeien dus voort uit een politiek evenwicht. De FOD moet aldus spanningen beheren die voortspruiten uit de confrontatie tussen de Europese beslissingsprocessen en de moeilijkheden van hun uitvoering op technisch vlak. b) Evolutie De FOD Binnenlandse Zaken bevindt zich in het centrum van zowel middelpuntvliedende als middelpuntzoekende krachten. De steeds sterker doorgevoerde regionalisering ontneemt hem bevoegdheden in bepaalde gebieden (bv. provinciale en lokale instellingen, verkiezingen), terwijl in andere domeinen een tendens tot recentralisatie zichtbaar is (bv. toezicht en controle op het vlak van de politie en de veiligheid). De FOD is een van de belangrijkste actoren in het proces van de elektronische administratie. Hij heeft de sleutel ontwikkeld die de deur opent naar de wereld van de digitalisering van de administratie: de elektronische identiteitskaart. Met dit middel zal de burger zich op elektronische wijze kunnen identificeren en toegang krijgen tot een aantal diensten die openbare besturen en privé-instellingen hem zullen aanbieden. c) Gevoelige materies Het departement is voornamelijk actief in domeinen die uiterst gevoelig zijn, die veelal onverwacht zijn en die dikwijls niet behoren tot het normale werkterrein van de FOD. Het gaat hier onder andere om migratiestromen, internationale crisissituaties, gebeurtenissen met betrekking tot de openbare orde, rampen, problemen van communautaire aard en regeringscrisissen (al dan niet met vervroegde verkiezingen).

11 Klanten burgers toezichthoudende minister regeringen (federale regering, gemeenschappen en gewesten) lokale mandatarissen en hun administraties politiediensten brandweerdiensten diplomatieke posten vreemdelingen die op ons grondgebied (willen) verblijven private beveiligings- en bewakingsondernemingen organisatoren van sportevenementen en hun klanten andere ondernemingen die betrokken zijn bij de activiteitengebieden van de FOD: VBO, Fedis, middenstand, banken, verzekeringskantoren interne klanten CORPORATE MANAGEMENT 11 Het sociale klimaat binnen bepaalde beroepscategorieën (politie, brandweerdiensten ) kan eveneens een belangrijke invloed uitoefenen op de werking en de opdrachten van de FOD, ook al behoort dit personeel niet rechtstreeks tot het departement. d) Klanten De diversiteit aan klanten (zie kader) maakt dat zij uiteenlopende of zelfs tegenstrijdige belangen kunnen hebben. Voor veel van deze klanten hebben zowel de kwaliteit van de dienstverlening als de snelheid en pertinentie van de beslissingen een erg grote impact op hun privé- of beroepsleven (Rijksregister en identiteitskaarten, machtiging tot exploitatie van een onderneming, verblijfsvergunning ). e) Samenwerking Een fundamentele succesfactor bij de uitvoering van de opdrachten is de ondersteuning die het departement krijgt van de horizontale FOD s die belast zijn met het beheer van het personeel en de organisatie (FOD P&O), de begroting en de beheerscontrole (FOD B&B) en de informatie- en communicatietechnologie (Fedict). Een ander belangrijk element is de samenwerking met diensten die tegelijkertijd partners en klanten zijn, zoals de overige federale overheidsdiensten. Maar ook met andere organismen en instellingen die betrokken zijn bij het crisisbeheer, de hulpverlening aan de bevolking, de ordehandhaving in het algemeen, het beheer van de identiteit van de rechtspersonen en de strijd tegen de illegale immigratie en de netwerken. Daarnaast zijn er samenwerkingsverbanden en gezamenlijke acties met bepaalde privépartners die een bijdrage kunnen leveren tot het veiligheidsbeleid, zoals de wereld

12 van de ondernemingen (VBO, Fedis, middenstand, banken, verzekeringskantoren enz.) ACTIVITEITENRAPPORT en de federaties die deze ondernemingen omvatten. De acties hebben ook een internationale dimensie: in eerste instantie met de landen van de Europese Unie en de kandidaat-lidstaten, maar tevens met de derdewereldlanden waarmee samenwerking wenselijk is. De sterker geworden regionalisering van de instellingen in België houdt ook het streven in naar partnerships met de gemeenschappen en de gewesten. 1.2 Waarden De FOD Binnenlandse Zaken onderschrijft een reeks waarden die doorheen alle acties en opdrachten van het departement terug te vinden zijn. a) Loyaliteit De acties van de FOD respecteren de beleidslijnen die bepaald werden door de toezichthoudende minister en de strategische doelstellingen die afgeperkt werden door de minister en de voorzitster van de FOD. Het departement stemt volledig in met de democratische waarden waarvan het door zijn opdracht een van de voornaamste garantiehouders is. b) Verantwoordelijkheid Het departement staat een brede delegatie van de beslissingsniveaus en een maximale ontzuiling van de activiteitensectoren voor. Deze waarde houdt in dat elk personeelslid zijn taak correct uitvoert en tot een goed einde brengt. Iedereen neemt een deel van de collectieve verantwoordelijkheid op zich. Elke medewerker is bereid zijn opdracht in een globaal perspectief te situeren en zijn actie aan te passen aan de gestelde prioriteiten. Indien nodig zelfs in de vorm van een tijdelijke externe ondersteuning van een andere activiteitensector. c) Beschikbaarheid Iedere medewerker is zich ervan bewust dat hij in een gezaghebbend departement werkt. Hij weet dat veel van de opdrachten een bekwaamheid van onmiddellijk antwoord vereisen.

13 d) Kwaliteit van de dienstverlening De kwaliteit van de dienstverlening is van onschatbare waarde. Zij stoelt op de deskundigheid, de duidelijkheid, de pertinentie, de snelheid, de notie van dienstverlening, de vereenvoudiging en het beheersen van de kosten. e) Toegankelijkheid De FOD doet zijn best om de toegankelijkheid voor de klant te optimaliseren en om de normen en procedures begrijpelijker te maken voor iedereen die ze moet kennen. CORPORATE MANAGEMENT 13 f) Opleiding De verworven ervaring wordt geïntegreerd in de evaluatie en bijgevolg in de verbetering van de dienstverlening. Het departement neemt de nodige initiatieven om een voortdurende ontwikkeling van de kennis en de bekwaamheden van alle medewerkers te bewerkstelligen. 1.3 Opdrachten De opdrachten van de FOD kunnen gegroepeerd worden in vier grote actiegebieden. a) De institutionele aspecten die behoren tot de federale bevoegdheid en de uitoefening van bepaalde democratische rechten Het eerste luik van deze taak betreft de reglementaire aspecten aangaande de instellingen, voor zover deze deel uitmaken van de federale bevoegdheid. De uitoefening van bepaalde democratische rechten heeft onder andere betrekking op de verkiezingen die tot de federale bevoegdheid behoren en de openbaarheid van bestuur. b) Registratie en identificatie van de natuurlijke personen De FOD Binnenlandse Zaken staat in voor de identificatie van de natuurlijke personen (wetgeving, productie, beveiliging van de systemen). De wetgeving omtrent, de werking van en de toegang tot het Rijksregister vallen eveneens onder de bevoegdheid van de FOD. c) Vreemdelingenbeleid Deze opdracht bestaat erin de migratiestromen te beheren. Meer in het bijzonder gaat het om de toegang van de vreemdelingen tot het grondgebied, hun verblijf, vestiging, terugkeer en uitwijzing. Het beheer van de gesloten centra, de transitcentra en de repatriëringscentra komt het departement eveneens toe. Daarnaast werkt de FOD mee aan de strijd tegen de clandestiene immigratie en de mensenhandel.

14 d) Veiligheid ACTIVITEITENRAPPORT Openbare orde en preventie Op dit vlak moet het departement het veiligheids- en preventiebeleid uitwerken en coördineren, in de strijd tegen gebeurtenissen die de openbare orde zouden kunnen verstoren en als prioritair worden beschouwd. De lokale beleidslijnen dienen ondersteund en gecontroleerd te worden. Daarbij komen de aan de FOD toevertrouwde aangelegenheden op het vlak van de organisatie en het beheer van de politiediensten. Tot slot is er de zorg voor de toepassing van de reglementering betreffende de uitvoering van veiligheidsopdrachten door personen of organismen die niet behoren tot een politie- of inlichtingendienst. Hulpverlening aan de bevolking Deze taak bestaat uit het ontwikkelen van een beleid van hulpverlening aan de bevolking in geval van oorlog of rampen. Vier pijlers vormen de basis: - Preventie: het nemen van een reeks maatregelen om incidenten te vermijden. - Voorbereiding: de bevolking en de hulpdiensten voorbereiden. - Interventie: de hulpverlening aan de bevolking en de doeltreffendheid van de interventiediensten. - Rehabilitatie: het nemen van andere dan financiële maatregelen om de gevolgen van een incident te verhelpen. Crisisbeheer Het crisisbeheer impliceert in de eerste plaats het identificeren en het analyseren van risico s. Op grond hiervan wordt een interdepartementale en multidisciplinaire planning ontwikkeld voor het beheer van crisissituaties op federaal niveau. Ten tweede wordt de klok rond een permanentie verzekerd ten dienste van de regering. Deze strekt ertoe haar leden op de hoogte te brengen van mogelijke of reële crisissituaties, er gegevens over te verzamelen en de procedures op te starten zoals voorzien in de planning. De uitvoering van de toevertrouwde coördinatieopdrachten en het ter beschikking stellen van een infrastructuur voor crisisbeheer is een ander onderdeel van deze taak.

15 2 Organisatie De FOD Binnenlandse Zaken heeft een uiterst gevarieerd en uitgebreid takenpakket, met als rode draad de vrijwaring van de democratische rechten en de veiligheid. De organisatie van verkiezingen, het waken over de naleving van de taalwetgeving in bestuurszaken, het vreemdelingenbeleid, het beheer van het Rijksregister, het crisisbeheer en de geïntegreerde aanpak van de politionele veiligheid: het is slechts een greep uit de lange lijst van opdrachten die uitgevoerd worden door de vijf algemene directies: CORPORATE MANAGEMENT 15 AD Civiele Veiligheid; AD Veiligheid en Preventie; AD Crisiscentrum; AD Instellingen en Bevolking; AD Dienst Vreemdelingenzaken. Twee andere instanties die nauw verbonden zijn met het asielbeleid, maken eveneens deel uit van het departement: Commissariaat-generaal voor de vluchtelingen en de staatlozen (CGVS); Vaste Beroepscommissie voor Vluchtelingen (VBV). Sedert juni 2002 is de leiding van het departement in handen van Monique De Knop, de voorzitster van het directiecomité. Zij superviseert de werking en zorgt voor de coördinatie van de algemene directies en de stafdiensten. De volgende drie stafdiensten behoren tot Binnenlandse Zaken: Personeel en Organisatie (P&O); Begroting en Beheerscontrole (B&B); Informatie- en Communicatietechnologie (ICT). De coördinatie- en ondersteuningsdienst hangt rechtstreeks af van de voorzitster en omvat een aantal specifieke diensten zoals de coördinatiecel van de voorzitster, de juridische dienst, de sociale dienst, de centrale cel voor informatie en communicatie, de logistieke dienst en de internationale cel. De dienst Interne Audit staat de voorzitster eveneens bij.

16 ACTIVITEITENRAPPORT Stafdiensten P & O K. Van Raemdonck B & B J. Wirtz ICT F. Pynckels Civiele Veiligheid C. Breyne Interne Audit Instellingen en Bevolking L. Vanneste FOD Binnenlandse Zaken Voorzitster van het directiecomité M. De Knop + Secretariaat Veiligheid en Preventie J. Glorie Crisiscentrum J. Raes Beleidsraad Cel Beleidsvoorbereiding Secretariaat minister Coördinatie- en ondersteuningsdienst L. Boghaert Kabinet CGVS D. Van den Bulck VBV S. Bodart - M. Bonte Dienst Vreemdelingenzaken F. Roosemont

17 3 Werkterreinen in een notendop Het is duidelijk dat het departement een rist taken vervult. Op de volgende bladzijden vindt u een overzicht van de diverse werkterreinen van de algemene directies, alsook van de federale opdrachten die de provinciegouverneurs uitvoeren. 3.1 Civiele Veiligheid De algemene directie Civiele Veiligheid is bij het brede publiek het best gekend omwille CORPORATE MANAGEMENT 17 van de interventies bij allerhande catastrofes. Het Heizeldrama van 1985, het kapseizen van de Herald of Free Enterprise (1987) en de gasontploffing in Gellingen (2004) zijn drie voorbeelden van drama s waarbij zij tussenbeide kwam. De reglementering en inspectie van de brandweerdiensten komen haar eveneens toe, net als de installatie en het beheer van de sirenes die de bevolking moeten alarmeren in geval van een ramp. Naast het verlenen van hulp aan de burgerbevolking wordt de Civiele Veiligheid meer en meer ingezet voor de bescherming van het milieu. Nucleaire en chemische risico s zijn immers geen denkbeeldige gevaren, maar nuchtere realiteit. Denken wij maar aan het ongeval in het Italiaanse Seveso in 1976, toen bij een ontploffing in een fabriek een enorme hoeveelheid dioxine vrijkwam. Een ander voorbeeld is de milieuramp ten gevolge van het ongeluk met de Prestige. Deze tanker leed in november 2002 schipbreuk voor de Galicische kust, waarbij tonnen ruwe olie in zee en op de stranden terechtkwamen. Ook toen sprong de Belgische Civiele Bescherming bij om de smurrie te helpen verwijderen. Om snel te kunnen reageren, beschikt de directie over vier permanente eenheden (Liedekerke, Brasschaat, Ghlin en Crisnée) en twee grote wachten (Libramont en Jabbeke), verspreid over het ganse land. Deze diensten staan dag en nacht, zeven dagen per week ter beschikking van de bevolking. Daarnaast zijn ook de brandweerdiensten permanent paraat om uit te rukken. Burgers kunnen zelf rechtstreeks de brandweer oproepen; de diensten van de Civiele Veiligheid worden pas ingeschakeld na tussenkomst van de overheid.

18 3.2 Veiligheid en Preventie ACTIVITEITENRAPPORT De algemene directie Veiligheid en Preventie speelt een belangrijke rol bij de voorbereiding, coördinatie, uitvoering en opvolging van het veiligheids- en preventiebeleid van de politie. Ze adviseert de minister van Binnenlandse Zaken bij de uitbouw van het geïntegreerde veiligheidsbeleid en verzorgt de coördinatie van het beleid inzake criminaliteitspreventie. Deze opdracht omvat onder meer: het waken over de goede werking van de lokale politiestructuren; het op punt stellen van sensibilisatieacties; de afhandeling van tuchtrechtelijke dossiers ten aanzien van de personeelsleden van de politiediensten; de afhandeling van schade veroorzaakt door politieambtenaren bij de uitoefening van hun functie. Het meest in het oog springend is de opdracht in het kader van de veiligheid bij voetbalwedstrijden. Medewerkers van de algemene directie Veiligheid en Preventie waken erover dat de voetbalstadions voldoen aan de veiligheidsnormen en voeren controles uit op het ticketbeleid. Hardleerse voetbalvandalen kunnen een administratieve boete en/of een stadionverbod opgelegd krijgen. De algemene directie Veiligheid en Preventie staat ook in voor het afleveren van vergunningen aan privédetectives en private bewakings- en beveiligingsondernemingen. Medewerkers doen geregeld inspecties op het terrein en gaan na of de wetgeving wordt nageleefd. Indien nodig kunnen zij proces-verbaal opstellen. Dit kan leiden tot de intrekking van de vergunning of een andere administratieve sanctie. 3.3 Crisiscentrum Een directie die nauw verbonden is met de twee voorgaande, is de algemene directie Crisiscentrum. In tegenstelling tot de meeste federale instanties is het Crisiscentrum een vrij jonge organisatie. Toen ons land in de jaren 80 geconfronteerd werd met een aantal tragische gebeurtenissen (de aanslagen van de CCC, het Heizeldrama...), besliste de regering om een burgerlijke permanentiedienst en een infrastructuur voor crisisbeheer in het leven te roepen. In 1986 werd het Coördinatie- en Crisiscentrum van de Regering boven de doopvont gehouden. Sindsdien coördineerde het allerlei situaties in diverse domeinen. De dioxinecrisis en de ondersteuning bij de gasramp te Gellingen zijn hiervan kenmerkende voorbeelden.

19 Het Crisiscentrum staat 24 uur per dag, 7 CORPORATE MANAGEMENT 19 dagen per week ten dienste van de regering. Het volgt de openbare veiligheid voortdurend op de voet. Allerlei dringende informatie wordt verzameld, geanalyseerd en doorgegeven aan de betrokken instanties. Daarnaast staat het Crisiscentrum in voor de veiligheid bij belangrijke gebeurtenissen zoals de Europese tops. De beveiliging van personaliteiten en instellingen in België komt het Coördinatie- en Crisiscentrum van de Regering eveneens toe. Het centrum stelt bovendien infrastructuur ter beschikking en biedt ondersteuning en expertise bij het crisisbeheer. Deze algemene directie waarborgt ten slotte de organisatie en de coördinatie van de noodplanning. De benadering van noodsituaties door de overheden is beschreven in noodplannen. Volgens de ernst van het incident wordt de hulpverlening gecoördineerd op gemeentelijk, provinciaal of nationaal niveau. De doelstelling is om de noodsituatie onder controle te krijgen en de veiligheid van de bevolking te waarborgen. Het Crisiscentrum bevordert de kennis van de noodplanning, o.a. via het Hoger Instituut voor de Noodplanning. 3.4 Instellingen en Bevolking De taken van de algemene directie Instellingen en Bevolking zijn heel divers. Het is deze directie die onder meer instaat voor de uitreiking van de (elektronische) identiteitskaarten en de organisatie en het vlotte verloop van de verkiezingen. Het beheer van het Rijksregister van de natuurlijke personen is een andere taak van deze directie. Naast de centrale dienst van het Rijksregister in Brussel is er in elke provincie een gewestelijke dienst. Ook de dienst Protocol maakt deel uit van de algemene directie Instellingen en Bevolking. Deze dienst staat in voor het organiseren en in goede banen leiden van plechtigheden zoals het defilé op de nationale feestdag en huwelijken van leden van de koninklijke familie.

20 Je staat er wellicht niet bij stil wanneer je een lotje koopt voor de tombola van de lokale ACTIVITEITENRAPPORT voetbalploeg, maar voor het organiseren van deze tombola werd het akkoord gevraagd van deze directie van de FOD Binnenlandse Zaken. 3.5 Dienst Vreemdelingenzaken De Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) staat de minister van Binnenlandse Zaken bij in het voeren van een structureel en coherent vreemdelingenbeleid. Een van de voornaamste taken van de Dienst Vreemdelingenzaken is het in goede banen leiden van de binnenkomst en het verblijf van vreemdelingen in België. De toegang tot en het verblijf op het grondgebied worden enerzijds geregeld door de nationale wetgeving en anderzijds door een brede waaier van internationale reglementeringen zoals de Conventie van Genève, de Schengenovereenkomst en de EU-verordeningen. Een vreemdeling die naar België wil komen, er wil verblijven of zich er wil vestigen (hetzij als toerist, student, werknemer of in het kader van een gezinshereniging), moet de toestemming verkrijgen van de Dienst Vreemdelingenzaken. Indien dit gebeurt, zal DVZ instructies uitvaardigen om aan de betrokken vreemdeling een verblijfsvergunning toe te kennen. Om illegale immigratie op te sporen, ondersteunt de Dienst Vreemdelingenzaken de federale politie bij het controleren van en aan de Schengenbuitengrenzen. Ook verzamelt en analyseert DVZ alle informatie rond problemen als illegale immigratie, mensenhandel, mensensmokkel of schijnhuwelijken. Het doel hiervan is betere beleidsmaatregelen te kunnen opstellen die deze problemen grondig aanpakken. DVZ neemt ook deel aan (gerechtelijke en bestuurlijke) acties om misdrijven inzake verblijf op te sporen. Indien de vreemdelingen niet langer over een verblijfsrecht beschikken, worden er verwijderingsmaatregelen getroffen die soms op een gedwongen wijze uitgevoerd worden. Illegalen riskeren om in een gesloten centrum vastgehouden te worden met het oog op hun eventuele verwijdering van het grondgebied. De Dienst Vreemdelingenzaken be-

21 heert momenteel vijf gesloten centra: de centra voor illegalen in Merksplas, Brugge en Vottem, het repatriëringscentrum 127bis in Steenokkerzeel en het transitcentrum 127 in Melsbroek. Ten slotte staat de Dienst Vreemdelingenzaken in voor de praktische aspecten van de asielprocedure, zoals de administratieve behandeling van de aanvragen van de kandidaat-vluchtelingen (het afnemen van vingerafdrukken, het beslissen van de taalrol enz.). Ook het vaststellen of België verantwoordelijk is voor de behandeling van een asielonderzoek in het kader van de Dublinovereenkomst, komt DVZ toe. CORPORATE MANAGEMENT Provinciegouverneurs Als commissarissen van de federale regering in de provincies, voeren de gouverneurs opdrachten uit om de toepassing van de federale regelgeving te verzekeren. Het gaat om een zeer verscheiden takenpakket betreffende civiele veiligheid en noodplanning, politionele veiligheid en openbare orde, het specifiek administratief toezicht op de werking van de lokale politie, de wapenwetgeving, de brandweer, de behandeling van de rampenschade Hoewel de gouverneurs uitvoerende taken hebben voor verschillende federale overheidsdiensten (bv. Justitie, Volksgezondheid), oefenen zij de meeste van hun federale opdrachten uit voor de FOD Binnenlandse Zaken. Hiertoe stelt dit departement een aantal federale ambtenaren ter beschikking van de gouverneurs, alsook een krediet voor de werking en de uitrusting van hun federale dienst Civiele veiligheid en noodplanning a) Noodplanning en rampoefeningen De gemeenten zijn verplicht om algemene gemeentelijke noodplannen op te stellen. Daarin worden maatregelen bepaald m.b.t. de organisatie van de hulpverlening in geval van grootschalige incidenten op het grondgebied van de gemeente. De gouverneurs zijn op hun beurt verplicht een algemeen provinciaal noodplan op te stellen, aangevuld met specifieke noodplannen voor plaatsen en situaties die risicohoudend zijn. Deze plannen zijn van toepassing wanneer de gevolgen van het incident zich uitstrekken over meerdere gemeenten en/of wanneer ze de inzet van meerdere disciplines vereisen. De burgemeester staat in voor de beleidscoördinatie wanneer de gemeentelijke fase wordt afgekondigd. Bij het uitroepen van de provinciale fase neemt de gouverneur deze taak op zich. Om de coördinatie van de hulpoperaties bij een grootschalig incident te verzekeren en zo nodig bij te sturen, worden door de gouverneurs rampoefeningen georganiseerd.

22 b) Brandweer ACTIVITEITENRAPPORT Op het vlak van het personeel hebben de gemeentelijke overheden zeggenschap over de benoeming of bevordering van de brandweerofficieren, alsook over de tuchtmaatregelen die hen treffen. Deze beschikkingen zijn onderworpen aan de goedkeuring van de provinciegouverneur. De organieke reglementen van de gemeentelijke brandweerdiensten dienen ter goedkeuring te worden voorgelegd aan de gouverneur. Voor de algemene organisatie van de brandweerdiensten deelt de provinciegouverneur de gemeenten van zijn provincie in gewestelijke groepen in. Hij berekent jaarlijks de verdeling van de brandweerkosten tussen de centrumgemeenten (gemeenten met een eigen brandweerdienst) en de beschermde gemeenten. De gouverneur formuleert aan de minister van Binnenlandse Zaken een voorstel over de indeling van de provincie in hulpverleningszones. Hiervoor wint hij eerst het advies in van de burgemeesters en korpschefs van de betrokken gemeenten. Deze indeling heeft als doel de kwaliteit van de hulpverlening te verbeteren en de rationele inzet van de middelen te optimaliseren. De gouverneur zit het provinciaal coördinatiecomité voor. Dit comité zorgt voor de coördinatie van de activiteiten in de hulpverleningszones en verstrekt adviezen i.v.m. de verdeling van de federale hulp voor brandweermateriaal. Voor het toezicht op de naleving van de wettelijke bepalingen, baseren de gouverneurs zich in het bijzonder op de rapporten van de brandweerinspectiediensten van de FOD Binnenlandse Zaken. De gouverneurs formuleren voorstellen met betrekking tot de federale subsidies voor de geglobaliseerde aankoop van brandweermateriaal, het Seveso-fonds, het nucleair fonds en de subsidie voor de functie van directeur medische hulpverlening. In opdracht van de minister van Binnenlandse Zaken onderzocht een commissie, onder voorzitterschap van de Antwerpse gouverneur Paulus, de hervorming van de diensten van de Civiele Veiligheid. c) Opeisingen De minister van Werk, de minister van Economische Zaken of hun afgevaardigden