Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Transcriptie

1 - De - Afschriften Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties > Retouracires Postbus EA Des Haag Minister,e van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Turfmarkt 147 Den laag Postbus PA Den Haag Contactpersoon Datum 23 november 2017 Betreft Wob-besluit informatie buisleidingentracé bij Helmond Kenmerk Geachte In uw brief van 26 september 2017, ontvangen op 26 september 2017, heeft ii met een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur (hierna: Wob) om informatie verzocht over de geplande buisleidingenstrook om en door de wijk Brandevoort in de gemeente Helmond. U vraagt om openbaarmaking van: - Vergaderverslagen onderzoeksrapporten waarin de knelpunten en de veiligheidsaspecten behandeld worden met betrekking tot het indicatieve tracé door de gemeenten Helmond en Geidrop-Mierlo; en (interne) overlegnotities met de gemeenten Helmond en Geidrop-Mierlo die mede hebben geleid tot het bepalen van de buisleidingenstrook om en door de wijk Brandevoort; van de inspraakprocedure en de Nota van beantwoording van zienswijzen met daarin de behandelde zienswijzen en verzoekschriften vanuit de gemeenten Helmond en Geldrop-Mierlo en zienswijzen en verzoekschriften die hebben geleid tot het opnieuw opnemen van het tracé Laarbeek-Echt-Susteren. Procedure De ontvangst van uw verzoek is schriftelijk bevestigd bij brief van 12 oktober In deze brief is tevens de beslistermijn met vier weken verdaagd tot 7 november 2017 vanwege de omvang en de complexiteit van het dossier. U bent er op 2 november 2017 telefonisch van op de hoogte gesteld dat er ongeveer een week extra uitstel nodig is, in verband met de overdracht van dit dossier aan een ander ministerie. Wettelijk kader Uw verzoek valt onder de reikwijdte van de Wob. Voor de relevante Wob-artikelen verwijs ik u naar de bijlage 1. Pag,na 1 van S

2 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Datum Inventarisatie documenten 23 noveniber 2017 Op basis van uw verzoek zijn 19 documenten aangetroffen. Kenmerk Deze documenten zijn opgenomen in een inventarislijst die deel uitmaakt van dit besluit. U treft de inventarislijst aan als bijlage 2 bij dit besluit. Ik merk nog op dat de Nota van beantwoording van zienswijzen thans nog niet gereed is, Er wordt op dit moment nog aan gewerkt. Zodra deze nota gereed is zal ik deze naar u toesturen. Openbare documenten De Wob is niet van toepassing op documenten die reeds openbaar zijn. De documenten met de nummers 1 tot en met 9 zijn reeds openbaar en voor een ieder toegankelijk. Hierbij verwijs ik u naar de link op de inventarislijst. Zienswijzen Een derde belanghebbende is in de gelegenheid gesteld haar zienswijze te geven De zienswijze van deze derde belanghebbende heb ik in mijn belangenafweging meegenomen. Ik verwijs u hiervoor naar het onderdeel Overwegingen in dit besluit. Besluit Ik heb besloten uw verzoek te honoreren, met uitzondering van de in de documenten opgenomen persoonsgegevens en de onderdelen die buiten uw verzoek vallen. Voor de motivering verwijs ik naar het onderdeel Overwegingen van dit besluit. Overweg ing en Reikwijdte verzoek U verzoekt om vergaderverslagen die hebben geleid tot het bepalen van de buisleidingenstrook om en door de wijk Brandevoort in de gemeente Helmond. De onderdelen van deze verslagen die geen betrekking hebben op dit onderdeel van het tracé vallen dan ook niet onder de reikwijdte van uw verzoek. Ik heb deze onderdelen dan ook onleesbaar gemaakt. De eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer (artikel 10, tweede lid, onder e) Op grond van artikel 10, tweede lid, aanhef en onder e, van de Wob blijft verstrekking van informatie achterwege voor zover het belang daarvan niet opweegt tegen het belang dat de persoonlijke levenssfeer wordt geeerbiedigd. In documenten met nummers 10 tot en met 19 zijn persoonsgegevens opgenomen van ambtenaren en van derden. Hoewel ambtenaren en andere bij de besluitvorming betrokken personen in hun beroepshalve functioneren als zodanig niet ten volle een beroep kunnen doen op de persoonlijke levenssfeer, geldt dit volgens vaste rechtspraak wel voor gegevens als namen, telefoonnummers (werk en privé), adressen en handtekeningen en parafen van ambtenaren of personen van andere organisaties. Namen en andere naar een persoon herleidbare gegevens zijn immers persoonsgegevens en het belang van eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer kan zich tegen het openbaar maken

3 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Datum van dergelijke informatie verzetten. Van openbaarmaking van deze informatie 23 -lovember 2017 wordt in beginsel afgezien indien het ambtenaren en derden betreft die niet uit Kenmerk hoofde van hun functie in de openbaarheid treden. 2017OO0058l659 Een uitzondering hierop geldt voor namen van ambtenaren in besluiten die zij krachtens mandaat hebben ondertekend, omdat volgens de jurisprudentie deze ambtenaren in beginsel hebben te aanvaarden dat met deze bevoegdheid hun namen naar buiten komen (vgl. de uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State van 12juni 2013, ECLI:NL:RVS:2013:CA2883). Bij de informatie die in de documenten in dit geval in het geding zijn, weegt naar mijn oordeel de persoonlijke levenssfeer van de betrokkenen zwaarder dan het algemene, publieke belang van openbaarheid van deze informatie. Daarom heb ik de persoonsgegevens in deze documenten onleesbaar gemaakt. U treft daarvan geen specificatie per document aan. Wijze van openbaarmaking De documenten, genoemd onder de nummers 10-19, worden u per post toegezonden. Plaatsing op internet De openbaar gemaakte stukken worden geanonimiseerd op geplaatst. Voor nadere informatie over dit besluit kunt u terecht bij de op de eerste pagina genoemde contactpersoon. Ik vertrouw er op u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Hoogachtend, De minsier van Binnenlap.dse Zaken en Koninkrijksrelaties, namer( s deze, Hpsvan der \//ist Vfnd. secretaris-generaal Benghe)t5enden kunnen binnen zes weken na bekendmaking van dit besluit daartegen per brieb. aar maken bij de minister von Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Secretaris-generaal Cluster, Directie Constitutionele Zaken en Wetgeving, PostbuS 20011, 2500 EA Den Haag. Het bezwaarschrift moet zijn ondertekend, voorzien zijn van een datum alsmede de naam en het adres van de indiener en dient vergezeld te gaan van de gronden waarop het bezwaar berust en, zo mogelijk, een afschrift van het besluit waartegen het bezwaar is gericht.

4 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Bijlage 1 - Relevante artikelen uit de Wob Artikel 6 1. Het bestuursorgaan beslist op het verzoek om informatie zo spoedig mogelijk, doch uiterlijk binnen vier weken gerekend vanaf de dag na die waarop het verzoek is ontvangen. 2. Het bestuursorgaan kan de beslissing voor ten hoogste vier weken verdagen. Van de verdaging wordt voor de afloop van de eerste termijn schriftelijk gemotiveerd mededeling gedaan aan de verzoeker. 3. Onverminderd artikel 4:15 van de Algemene wet bestuursrecht wordt de termijn voor het geven van een beschikking opgeschort gerekend vanaf de dag na die waarop het bestuursorgaan de verzoeker meedeelt dat toepassing is gegeven aan artikel 4:8 van de Algemene wet bestuursrecht, tot de dag waarop door de belanghebbende of belanghebbenden een zienswijze naar voren is gebracht of de daarvoor gestelde termijn ongebruikt is verstreken. 4. Indien de opschorting, bedoeld in het derde lid, eindigt, doet het bestuursorgaan daarvan zo spoedig mogelijk mededeling aan de verzoeker, onder vermelding van de termijn binnen welke de beschikking alsnog moet worden gegeven. 5. Indien het bestuursorgaan heeft besloten informatie te verstrekken, wordt de informatie verstrekt tegelijk met de bekendmaking van het besluit, tenzij naar verwachting een belanghebbende bezwaar daar tegen heeft, in welk geval de informatie niet eerder wordt verstrekt dan twee weken nadat de beslissing is bekendgemaakt. 6. Voor zover het verzoek betrekking heeft op het verstrekken van milieuinformatie: a. bedraagt de uiterste beslistermijn in afwijking van het eerste lid twee weken indien het bestuursorgaan voornemens is de milieu-informatie te verstrekken terwijl naar verwachting een belanghebbende daar bezwaar tegen heeft; b. kan de beslissing slechts worden verdaagd op grond van het tweede lid, indien de omvang of de gecompliceerdheid van de milieu-informatie een verlenging rechtvaardigt; c. zijn het derde en vierde lid niet van toepassing. Datum 23 november 2017 Kenmerk Artikel Het verstrekken van informatie ingevolge deze wet blijft achterwege voor zover dit: a. de eenheid van de Kroon in gevaar zou kunnen brengen; b. de veiligheid van de Staat zou kunnen schaden; c. bedrijfs- en fabricagegegevens betreft, die door natuurlijke personen of rechtspersonen vertrouwelijk aan de overheid zijn meegedeeld; d. persoonsgegevens betreft als bedoeld in paragraaf 2 van hoofdstuk 2 van de Wet bescherming persoonsgegevens, tenzij de verstrekking kennelijk geen inbreuk op de persoonlijke levenssfeer maakt. 2. Het verstrekken van informatie ingevolge deze wet blijft eveneens achterwege voor zover het belang daarvan niet opweegt tegen de volgende belangen: a. de betrekkingen van Nederland met andere staten en met internationale organisaties; Pagina 4 van 5

5 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Datum b. de economische of financiele belangen van de Staat, de andere 23 november 2017 publiekrechtelijke lichamen of de in artikel la, onder c en d, bedoelde Kenmerk bestuursorganen; c. de opsporing en vervolging van strafbare feiten; d. inspectie, controle en toezicht door bestuursorganen; e. de eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer; f. het belang, dat de geadresseerde erbij heeft als eerste kennis te kunnen nemen van de informatie; g. het voorkomen van onevenredige bevoordeling of benadeling van bij de aangelegenheid betrokken natuurlijke personen of rechtspersonen dan wel van derden. 3. Het tweede lid, aanhef en onder e, is niet van toepassing voorzover de betrokken persoon heeft ingestemd met openbaarmaking. 4. Het eerste lid, aanhef en onder c en d, het tweede lid, aanhef en onder e, en het zevende lid, aanhef en onder a, zijn niet van toepassing voor zover het milieu-informatie betreft die betrekking heeft op emissies in het milieu. Voorts blijft in afwijking van het eerste lid, aanhef en onder c, het verstrekken van milieu-informatie uitsluitend achterwege voor zover het belang van openbaarmaking niet opweegt tegen het daar genoemde belang. 5. Het tweede lid, aanhef en onder b, is van toepassing op het verstrekken van milieu-informatie voor zover deze handelingen betreft met een vertrouwelijk karakter. 6. Het tweede lid, aanhef en onder g, is niet van toepassing op het verstrekken van milieu-informatie. 7. Het verstrekken van milieu-informatie ingevolge deze wet blijft eveneens achterwege voor zover het belang daarvan niet opweegt tegen de volgende belangen: a. de bescherming van het milieu waarop deze informatie betrekking heeft; b. de beveiliging van bedrijven en het voorkomen van sabotage. 8. Voor zover het vierde lid, eerste volzin, niet van toepassing is, wordt bij het toepassen van het eerste, tweede en zevende lid op milieu-informatie in aanmerking genomen of deze informatie betrekking heeft op emissies in het milieu. Pagina 5 van 5

6 Bijlage 2 Inventarislijst Wob-verzoek informatie buisleidingentracé bij Helmond Nr. Document Beoordeling Wob Afzender Ontvanger 1. Raakvlakkennotitie ten behoeve van het MER structuurvisie buisleidingen (2010) Reeds openbaar: /10/29/structuurvisie-buisleidingen 2. Structuurvisie Buisleidingen Inschatting Groepsrisico (2010) 3. Structuurvisie buisleidingen - aanvullend onderzoek externe veiligheid (2011) 4. Overzicht EHS-gebieden structuurvisie buisleidingen (2012) Reeds openbaar: /10/29/structuurvisie-buisleidingen Reeds openbaar: /10/29/structuurvisie-buisleidingen Reeds openbaar: /10/29/structuurvisie-buisleidingen 5. EHS-kaarten per provincie (2012) Reeds openbaar: /10/29/structuurvisie-buisleidingen 6. Passende beoordeling structuurvisie buisleidingen (2012) 7. Nota van antwoord naar aanleiding van zienswijzen op de ontwerp-structuurvisie Buisleidingen (2012) 8. Milieueffectrapport structuurvisie buisleidingen (2012) 9. Structuurvisie Buisleidingen (2012) Reeds openbaar: /10/29/structuurvisie-buisleidingen Reeds openbaar: /10/29/structuurvisie-buisleidingen Reeds openbaar: /10/29/structuurvisie-buisleidingen Reeds openbaar: /10/29/structuurvisie-buisleidingen Deels openbaar: bijgevoegd Verslag overleg leidingenstrook Laarbeek Echt Susteren 10.2.e d.b.v Verslag ovl Laarbeek Echt Susteren Deels openbaar: bijgevoegd 10.2.e d.b.v. IenM IenM d.b.v. deels buiten verzoek

7 Conclusies afspraken ovl Deels openbaar: bijgevoegd 10.2.e IenM Buisleidingenstrook LES Verslag Buisleidingen Helmond Deels openbaar: bijgevoegd 10.2.e IenM Verslag Buisleidingen Helmond Deels openbaar: bijgevoegd 10.2.e IenM Verslag Buisleidingen Helmond Deels openbaar: bijgevoegd 10.2.e d.b.v. IenM Verslag Buisleidingen Helmond Deels openbaar: bijgevoegd 10.2.e IenM Verslag Buisleidingen Helmond Deels openbaar: bijgevoegd 10.2.e d.b.v. IenM Verslag Buisleidingen Helmond Deels openbaar: bijgevoegd 10.2.e IenM Milieustudie Laarbeek Echt Susteren Deels openbaar: bijgevoegd 10.2.e IenM d.b.v. deels buiten verzoek

8 Directoraat-Generaal Ruimte Directie Leefomgevingskwaliteit Rijnstraat 8 Postbus GX Den Haag Interne postcode Overleg leidingstrook Laarbeek - Echt-Susteren Contactpersoon xxx(wob 10.2.e) Kamer xxx(wob 10.2.e) T xxx(wob 10.2.e) F xxx(wob 10.2.e) Vergaderdatum en tijd Vergaderplaats Kopie aan 25 augustus 2011, uur Provinciehuis, Maastricht Datum 29 augustus 2011 Aanwezig xxx(wob 10.2.e), xxx(wob 10.2.e) (Prov. Limburg), xxx(wob 10.2.e) xxx(wob 10.2.e) (PPS, namens Chemelotbedrijven), xxx(wob 10.2.e)(Ministerie I&M) 1 Aanleiding en doel De buisleidingstrook van Laarbeek naar Echt-Susteren is in de Structuurvisie buisleidingen buiten de hoofdstructuur gevallen. Vanuit het bedrijfsleven in Zuid- Limburg zijn zienswijzen ingediend met het voorstel deze strook alsnog op te nemen. Het overleg van heden heeft ten doel de vraagstelling in kaart te brengen en hierover afspraken te maken. Het ministerie van I&M moet de uiteindelijke beslissing nemen over deze strook en zal zich daarbij baseren op nut en noodzaak en (milieu-)effecten. De strook is in het milieu-effectenonderzoek naar de leidingstroken meegenomen maar in de afweging (trechtering) afgevallen ten gunste van een leidingstrook via Venlo. Ook was door de provincie Limburg indertijd al aangegeven dat de strook met name in de gemeente Maasgouw (kern Maasbracht) problemen zou kunnen opleveren. 2 Probleemstelling Het bedrijfsleven voert aan dat het tracé via Venlo km langer is dan het vervallen tracé. Als een leiding via de strook langs Venlo gelegd moet worden betekent dit aanzienlijke hogere kosten (ca. 1 mln per km). Daarbij was de verbinding via de vervallen strook al langer dan het tracé van de bestaande naftaleiding van PPS van Midden Limburg naar Rotterdam. Het bedrijfsleven vreest dat bedrijfsbeslissingen niet meer ten gunste van buisleidingen zullen uitvallen, terwijl de Structuurvisie juist beoogt het leggen van buisleidingen aantrekkelijker te maken. Pagina 1 van 2

9 In het tracé liggen tweeaardgastransportleidingen van Gasunie en tussen Weert en Echt-Susteren een naftaleiding van PPS. Voor de toekomst moet de strook geschikt zijn voor het leggen van meerdere leidingen. Op dit moment zijn er geen concrete initiatieven bekend. Op grond van beschikbare informatie lijken zich op het traject Laarbeek Echt- Susteren voornamelijk knelpunten voor te doen bij Maasbracht, Nederweert en Helmond (in Prov. Noord-Brabant). Directoraat-Generaal Ruimte Directie Leefomgevingskwaliteit Datum 29 augustus 2011 Maasbracht (gem. Maasgouw) xxx (geen onderdeel van WOB-verzoek) Nederweert xxx (geen onderdeel van WOB-verzoek) Helmond Het mogelijke knelpunt in de gemeente Helmond betreft het doorkruisen van een woongebied. Dit moet met provincie Noord-Brabant besproken worden. 3 Afspraken xxx(wob 10.2.e) zal een aanvulling geven op de in de Chemelot zienswijze onderbouwde noodzaak voor de strook Laarbeek Echt-Susteren. - Provincie Limburg gaat na of er op de strook in Maasbracht belemmerende bestemmingen rusten en of de strook door Kampershoek in het bestemmingsplan is opgenomen. - I&M informeert RWS en de provincie Noord-Brabant. - I&M zal de effecten van de strook in beeld laten brengen. - I&M gaat de juridische consequenties na van de contractuele afspraken met grondeigenaren over het leggen van een tweede leiding naast de bestaande naftaleiding. 4 Volgend overleg 28 september 2011, uur bij PPS Pipelines in Urmond. RWS en provincie Noord-Brabant zullen ook hiervoor uitgenodigd worden. Pagina 2 van 2

10 Ministerie van Infrastructuur en Milieu Directoraat-Generaal Ruimte Directie Leefomgevingskwaliteit Rijnstraat 8 Postbus GX Den Haag Interne postcode \ie rs 1ag Contactpersoon xxx (wob 10.2e) Kamerxxx (wob 10.2e) T xxx (wob 10.2e) F xxx (wob 10.2e) Vergaderdatum en -tijd Vergaderplaats 28 september 2011, PPS, Urmond uur Datum 17 oktober 2011 Kopie aan Aanwezig xxx (wob 10.2e) (PPS, namens bedrijven Chemelot), xxx (wob 10.2.e)(Prov. Limburg), xxx (wob 10.2e) (I&M) 1 Verslag overleg 25 augustus 2011 xxx (wob 10.2e) heeft het belang van de strook weergegeven in een korte notitie waarin wordt gewezen op het belang van goede verbindingen tussen Rotterdam en Chemelot voor het functioneren van dit chemisch complex. Het gaat om mogelijke leidingen voor een aantal stoffen, waaronder propeen en eventueel LPG en zuurstof, ofschoon nu niet kan aangegeven worden wanneer welke buisleidingen zullen worden aangelegd. De strook moet ruimte bieden voor 5-7 leidingen. 2 Bespreking Leidingstrook xxx (wob 10.2e) heeft contact gehad met de gemeenten Maasgouw en Nederweert. De uitkomsten van dit overleg wordt meegenomen in de bespreking van het Limburgse deel van de leidingstrook. Hieronder worden de hoofdlijnen van de planologische situatie samengevat. 2.1 Maasgouw xxx (geen onderdeel van WOB-verzoek) Pagina 1 van 3

11 ,1-1 Directoraat-Generaal Ruimte Directie Leefomgevingskwaliteit Datum 17 oktober Nederweert xxx (geen onderdeel van WOB-verzoek) Pagina 2 van 3

12 4-; Dit-ectoraat-Generaal Ruimte Directie Leefomgevingskwaliteit Datum 17 oktober Conclusies en vervolgafspraken Belang van verbinding wordt gedeeld door provincie. Gemeenten lijken bereid tot medewerking. Op grond van het beschikbare kaartmateriaal en aangevuld door informatie van gemeenten is de indruk dat Maasbracht xxx (geen onderdeel wob verzoek) Voor eventuele knelpunten doen zich technische oplossingen voor (boringen) maar amoveren van bebouwing is niet uit te sluiten. I&M stelt notitie waarin belang van de verbinding wordt toegelicht en ingegaan op eventuele aandachtspunten. Notitie wordt teruggekoppeld naar Provincie en Chemelotbedrijven; partijen in Noord-Brabant worden ook benaderd. I&M informeert de betrokken gemeenten over het tracé en het onderzoek naar de milieueffecten. Er wordt een voorlopige afspraak gemaakt voor 19 oktober (deze is geannuleerd). Pagina 3 van 3

13

14 - Gemeenten - Er - SRE - Someren - l&m - I&M Conclusies en afspraken overleg Buisleidingenstrook Laarbeek Echt-Susteren Woensdag 18 april2012, Gemeentehuis Nederweert Aanwezig: vertegenwoordigers van de gemeenten Helm ond, Geidrop-Mierlo, Someren, Nederweert, Weert, Leudai, Maasgouw en Echt-Susteren, prov. Limburg, miiie udienst SRE, EV-adviseur Limburg, bedrijven Midden-Limburg (Chemelot), AgentschapNL, ministerie l& M Onderwerp van gesprek: de buisleidingenstrook Laarbeek - Echt-Susteren. Bedrijfsleven heeft in de zienswijzeprocedure verzocht deze strook alsnog op te nemen in de Structuurvisie buisleidingen. Het gaat om en belangrijke verbinding tussen Rotterdam en Chemelot. De in de Structuurvisie opgenomen tracé meer naar het oosten is 28 km langer waardoor de kosten van het leggen van leidingen ook hoger worden. Het bedrijfsleven schat in dat het kan gaan om de komst van 4 nieuwe leidingen met diameters tot 30 cm, in een enkel geval dikker (mogelijk tot 60 cm). Aardgastransportleidingen met een diameter van 120 cm worden langs dit tracé niet verwacht. Het tracé L ES is door Arcadis in grote lijnen bezien op milieueffecten. Het overleg met de gemeenten heeft ten doel te informeren en te inventariseren welke punten aandacht vragen en mogelijk specifieke oplossingen. Uitgedeeld is kaartinformatie van PPS en van Gasunie. Uitgangspunt voor de strook is een breedte van 70 meter, maar waar de ruimte beperkingen oplegt kan de strook versmald of verschoven worden. Indien de versmald wordt kan dit extra maatregelen vergen van de legger van een nieuwe leiding met het oog op veiligheid. De gemeenten hebben aangegeven welke aandachtspunten zij binnen hun gemeente verwachten. De inventarisatie levert op dat de strook bepreekbaar is, dat er een aantal situaties die naar verwachting op te lossen is met versmallen of verschuiven. Met twee gemeenten (Helmond; Maasgouw) za! nader overleg plaatsvinden over specifieke situaties. Inwoners van de gemeenten krijgen gelegenheid te reageren op het voorstel voor de strook. l&m vraagt medewerking van de gemeenten een kennisgeving hierover in de gemeentelijke publiciteit in de lokale media op te nemen. Het streven van l&m om voor de zomer nog een communicatiemoment in te lassen en de Structuurvisie vervolgens af te ronden, wordt ambitieus gevonden. Vanuit de gemeenten en provincie wordt gevraagd om duidelijkheid over breedte van de strook; de bestemming van de strook (niet voor aardgastransportleidingen); en zorgvuldigheid bij deze procedure. Afspraken laten voor 12 mei weten welke situaties in hun gemeenten om aandacht vragen; het gaat daarbij om noodzakelijke versmallingen van de strook van 70 meter en om meer dan kleine verschuivingen vindt overleg plaats met gemeente Helmond en met gemeente Maasgouw; deelnemers: gemeente, bedrijfsleven,.agentschapnl namens l&m, ev. Provincie. neemt contact op met Laarbeek levert informatie aan over situatie bestaande leidingen en strook in nieuw te ontwikkelen recreatiegebied stuurt het GIS-bestand van de strook toe stelt een kennisgevingstekst op

15

16 Gemeente Helmond Verslag Nut en Noodzaak tracé DIII - Datum 7 mei 2012 Tijdstip uur Plaats Stadskantoor Helmond Aanwezig xxx (wob 10.2.e)(Agentschap NL), xxx(wob 10.2.e) (PPS Pipelines), xxx(wob 1O.2.e) (PPS Pipelines), xxx(wob 1O.2.e), xxx(wob 10.2.e), xxx(wob 10.2.e), xxx(wob 10.2.e)(wob 10.2.e), xxx (allen gemeente Helmond) Afwezig - Notulist xxx(wob 10.2.e) 1 Opening xxx(wob 10.2e) licht toe dat het Agentschap NL onderdeel is van het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie. Met betrekking tot de Structuurvisie Buisleidingen vertegenwoordigt het Agentschap NL het ministerie van Infrastructuur en Milieu. 2. Aanleiding PPS-Pipelines vertegenwoordigt xxx(wob 10.2e). xxx(wob 10.2e) is voorstander van een alternatief tracé dan nu opgenomen in de structuurvisie en zoekt hiervoor steun. Onder andere xxx(wob 10.2e) heeft een zienswijze ingediend. Het voorgestelde alternatieve tracé is tussen de 28 en 35 kilometer korter dan het huidige voorgestelde tracé. Hierbij moet gedacht worden aan een kostenbesparing van 1 miljoen per kilometer. Er wordt aangegeven dat de buisleidingen van belang zijn voor de economie en werkgelegenheid in ons land. Het ministerie van Infrastructuur en Milieu heeft kritisch gekeken naar het verzoek van xxx(wob 10.2e) en onder andere de Rotterdamse haven en kunnen hier een eind in meegaan. De bedoeling van de structuurvisie is om ruimte te reserveren voor de toekomst en hiermee het nationale belang, van transport van stoffen via ondergrondse buisleidingen, te faciliteren. Dit tracé gaat nadrukkelijk om het vervoer van andere stoffen dan gas. De Gasunie heeft aangegeven geen belang te hebben bij dit alternatieve tracé. Stoffen die in de toekomst mogelijkerwijs via buisleidingen vervoerd worden zijn bijvoorbeeld propheen, etheen, stikstof. Waarbij wordt vermeld dat in de WRO is opgenomen dat het plaatsgebonden risico max. 10 tot de macht -6 mag zijn. Met betrekking tot het cumulatieve risico moet hier nog nader onderzoek naar worden gedaan. Algemeen wordt aangenomen dat leidingen 5 meter uit elkaar dienen te liggen. Projectbureau Helmond De gemeente Helmond geeft aan absoluut niet gelukkig te zijn met het feit dat het tracé door de gemeente Helmond (m.n. Stiphout en Brandevoort) komt te lopen. Specifiek voor Brandevoort heeft de gemeente nu al veel moeite om het nog te ontwikkelen gedeelte van Brandevoort in de markt te zetten. Daarnaast wil de gemeente niet opnieuw in discussie met de wijk, zoals nu het geval is geweest m.b.t. de hoogspanningskabels. Qua beeldvorming is dit niet uit te leggen aan (toekomstige) wijkbewoners. Het belang van de gemeente Helmond betreft zowel de huidige bewoners als de toekomstige bewoners. De gemeente vraagt wat de procedure is met betrekking tot de structuurvisie. xxx(wob 10.2e) geeft aan dat de structuurvisie niet opnieuw ter inzage wordt gelegd. Het ministerie wil niet ten koste van alles dit tracé opnemen. Daarnaast is het huidige onderzoek van Arcadis gebaseerd op gasunieleidingen en niet op andere buisleidingen. Afspraak: xxx(wob 10.2e) komt terug op procedure bezwaarmogelijkheden structuurvisie Blz. 1 van 2

17 3 Met betrekking tot de situatie in Stiphout wordt toegelicht dat een gasunieleiding hier niet kan, daarvoor is de strook te smal, maar deze buisleidingen hebben een kleinere diameter en een kleinere reserveringsstrook( buis max. 45 centimeter, reservering max. 30 meter) EHS vormt geen probleem, deze kan zich, na het plaatsen van de buizen, herstellen. De reserveringsstrook is breed waar het kan, en smal waar het moet. Qua oplossingsrichting geeft de gemeente aan dat West 1 onbespreekbaar is. West 2 is als tracé acceptabel, maar hier kan nu niet dieper op in worden gegaan, omdat dit niet is voorbereid. Afspraak: Gemeente kijkt kritisch naar route west 2 Afspraak: Ministerie van Infrastructuur en Ruimte kijkt kritisch naar route west 2 Afspraak: xxx(wob 10.Ze) laat weten wat de status van het Arcadisonderzoek is Blz. 2 van 2

18 Gemeente Helmond Verslag Structuurvisie buisleidingen - Datum 21 mei 2012 Tijdstip Plaats Stadskantoor Gemeente Helmond Aanwezig xxx(wob 10.2.e) (agentschapnl), xxx(wob 10.2.e)(ministerie van I&M), xxx(wob 10.2.e)(Provincie Noord-Brabant), xxx(wob 1O.2.e), xxx(wob 10.2.e), xxx(wob 10.2.e)(allen gemeente Helmond) Afwezig xxx(wob 10.2.e), xxx(wob 10.2e) (gemeente Helmond) Notulist xxx(wob 10.2.e) Opening Projectbureau Helmond xxx(wob 10.2.e)geeft aan xxx(wob 10.2e) vandaag en mogelijkerwijs in de toekomst te vervangen namens het projectbureau van de gemeente Helmond. xxx(wob 10.2e) is vanuit het ministerie van Infrastructuur en Milieu (l&m) aanwezig. xxx(wob 10.2.e)is namens de provincie Noord-Brabant aangeschoven. Zij is werkzaam bij Economie en Mobiliteit en in het voortraject betrokken geweest bij deze structuurvisie en is vanuit die hoedanigheid ook bij verschillende overleggen met de toen verschillende betrokken gemeenten aanwezig geweest. Procedure Structuurvisie De structuurvisie wordt niet opnieuw ter inzage gelegd. Wel moet het ministerie van l&m reageren op de verschillende zienswijzen en daarvoor dient onder andere dit overleg. Het ministerie van l&m legt uiteindelijk de structuurvisie voor aan de Tweede Kamer, dit staat gepland voor het najaar. De reserveringsstrook hoeft niet in een bestemmingsplan als zodanig te worden opgenomen, maar moet wel worden opgenomen in de zin van ruimtereservering. Er is alleen planschade indien de strook daadwerkelijk wordt aangelegd en hiervoor het bestemmingsplan moet worden aangepast. Privaatrechteljk wordt er in de structuurvisie niets geregeld, hier geldt de huidige regelgeving op het gebied van buisleidingen. Het staat niet vast dat het alternatieve tracé, voortkomende uit een zienswijze van o.a. xxx(wob 10.2e) en de Rotterdamse haven, ook daadwerkelijk wordt opgenomen in de Structuurvisie. In april is er een bijeenkomst geweest met alle betrokken gemeenten aangaande dit alternatieve tracé. Hieruit is naar voren gekomen dat met de gemeenten Helmond en Maasgouw nader overleg moet worden gevoerd. De problemen in de andere gemeenten kunnen worden opgelost door het verschuiven en of versmallen van de strook. Het mogelijke knelpunt van een boringsvrije zone vormt geen probleem. Ter hoogte van Stiphout speelt de EHS. Standpunt provincie De provincie is voorstander van transport via buisleidingen en hecht ook belang aan een verbinding tussen Chemelot en de Rijnmond. In het voortraject heeft het bedrijfsleven aangegeven de verbinding belangrijker te vinden dan de afstand. Maar dit is kennelijk veranderd. Het basisstandpunt van de provincie is dat zij zich kan vinden in het tracé zoals deze ter inzage is gelegd. De provincie wil gemeenten helpen bij knelpunten, maar vindt het ook belangrijk dat er ruimte wordt gereserveerd voor buisleidingen. De provincie hecht belang aan een strook die ook gebruikt wordt, en heeft geen belang bij het reserveren van een strook waar geen gebruik van wordt gemaakt. Rol bedrijfsleven De verbinding Rotterdam Chemelot wordt gezien als nationaal belang. De Gasunie is in deze een belangrijke partner. Zij hebben aangegeven vooral belang te hechten aan de Noord-Zuid verbinding en speelt geen rol in Helmond. Blz. 1 van 3

19 M.b.t. de buisleidingen verzorgt PPS Pipelines het transport. xxx(wob 10.2.e)legt de buizen aan. PPS Pipelines is een volle dochter van xxx(wob 10.2e). Bij de Gasunie is het rijk 100% aandeelhouder. De GasUnie en xxx(wob 10.2e) worden op dezelfde wijze behandeld. De Gasunie heeft aangegeven hier geen leidingen te willen leggen. Dit wordt niet expliciet opgenomen in de structuurvisie. Gasunie is een belangrijke partner als het gaat om de Structuurvisie maar zij hebben aangegeven vooral belang te hechten aan de Noord-Zuid-verbinding langs Venlo. Dit speelt geen rol in Helmond. Ten aanzien van de gasleidingen door Brandevoort - indien dit de enige issue is, dan wil het Ministerie zeker kijken of hier mogelijk is om hier specifiek iets voor op te nemen. Dit geldt ook voor mogelijk afspraken over de hoeveelheid aan te leggen leidingen. Dit als een te onderzoeken handreiking richting de gemeente Helmond zodat het voor de gemeente mogelijk is om e.e.a. beter richting de burger uit te leggen, c.q. wat meer duidelijkheid gegeven kan worden in wat in de nabije toekomst kan gaan gebeuren. Risico s Niet voor alle leidingen (en daarbij behorende stoffen) is het risico bekend. Het RIVM is bezig met een onderzoek naar de risico s per stof. Wel moet het plaatsgebonden risico van alle stoffen binnen de contour (lees: reserveringsstrook) blijven. Het is aan de leidinglegger deze risicobeperking te realiseren. xxx(wob e)geeft aan dat de veiligheidsregio nu al negatief adviseert vanwege beschadigen van leidingen. Op dit moment zijn de leidingen in Brandevoort afgedekt. Dit moet ook bij alle andere leidingen. Probleem is dat de legger van de buisleidingen alleen het plaatsgebonden risico moet borgen. En niet het groepsrisico. Het groepsrisico is onderhandelingspunt tussen gemeente en exploitant. De gemeente kan dit niet borgen. De bronmaatregelen (bijvoorbeeld afdekken leidingen) zelf zijn afspraken tussen gemeente en exploitant. De gemeente geeft aan niet op de barricaden te willen aangaande deze leidingen. De leidingen zorgen voor veel onrust bij huidige en toekomstige bewoners. Afweging Met het alternatieve tracé wordt de route ingekort. Dit zorgt voor een kostenbesparing voor het bedrijfsleven. Als leidingen langs het tracé langs Venlo gelegd moeten worden kunnen de kosten, volgens het bedrijfsleven, voor de initiatiefnemer zo hoog kunnen worden dat leidingen niet gelegd worden maar de stoffen via weg, water of spoor vervoerd worden of dat een deel van de chemie verdwijnt. Indien het bedrijfslezen kiest voor trein of vrachtwagen, of zelfs het verplaatsen van de industrie, dan is dit een slecht alternatief. Dit is een lastig dilemma en een investeringsdiscussie. Daarnaast is het onduidelijk welk bedrag er met de totale investering gemoeid is, en welk aandeel een verkorting van de route hierin heeft. Buizen zijn verhoudingsgewijs schoon, veilig en geen vertraging (filevorming ed.) Daarnaast hebben de meeste gemeenten er geen profijt van. Met uitzondering van een aantal gemeenten zoals Rotterdam, Eemsmond en Sittard. Zij zijn voor de aanleg van buisleidingen. Gemeenten krijgen geen vergoeding voor het hebben van buizen in hun grond. Het ministerie moet de belangen van het bedrijfsleven afzetten tegen de belangen van de gemeenten. Situatie Helmond Qua alternatieve routes is West 1 geen alternatief. West II is het minst slechte alternatief. Daarnaast wordt er nu weliswaar al ruimte gereserveerd in Helmond vanwege de gasleiding. Hein Mennen van de gemeente geeft aan dat deze nu al leidt tot beperkingen. Er wordt t.o.v. de gasleiding geen extra ruimte gereserveerd. De gemeente geeft aan dat dit toch leidt tot een pittige discussie. Mede doordat de gemeenteraad schrikt van recente adviezen van de veiligheidsregio. Onduidelijkheden Daarnaast zijn er (te) veel onduidelijkheden en is er teveel sprake van een blackbox, onder andere als het gaat om cumulatieve risico s en groepsrisico. Hierop biedt de structuurvisie geen antwoorden. Auke Oostra geeft aan dat de verwachting is dat het om 3 â 4 leidingen gaat, maar extra leidingen kunnen niet worden uitgesloten. Blz. 2 van 3

20 (T Bundeling xxx(wob 10.2e) geeft aan dat bundeling van leidingen cie inzet is, maar dat dit niet verplicht wordt gesteld. xxx(wob 10.2e) geeft aan dat er meerdere leidingen lopen dan alleen de gasleiding. Is er een bundeling mogelijk met andere leidingen. Bijvoorbeeld de xxx(wob 10.2.e)-leiding? xxx(wob 10.2e) geeft aan dat er veel meer bundelingen te maken zijn, maar dat gezocht wordt naar een korte en efficiënte route. Kleine omwegen zijn hierbij geen probleem. De route volgen van de hoogspanningslijn is niet gewenst vanwege de magnetische velden. Maar is optioneel wel mogelijk. Het alternatieve tracé West 2 is onaantrekkelijk vanwege deze ontbundeling. Beheer en toezicht Bij calamiteiten ligt hert risico bij de exploitant. Toezicht wordt uitgevoerd door ILT (inspectie leefomgeving en transport). Het Rijk gaat er vanuit dat gemeenten de buisleidingenreservering overneemt in bestemmingsplannen. Beheer van de buizen is verantwoordelijkheid van de buisexploitant. De VROM-inspectie controleert dit. Vervolg De gemeente Helmond geeft aan dat de variant om Brandevoort (west 2) de voorkeur heeft. Dit tracé raakt ook de gemeenten Nuenen en Geldrop-Mierlo. Het ministerie gaat in beraad met de gemeenten Geldrop-Mierlo en Nuenen. De gemeente Geidrop Mierlo is reeds bekend met de structuurvisie. De veiligheidsregio is tot nu toe niet gekend. xxx(wob 10.2.e)kaart dit bij de veiligheidsregio aan. Over 2 â 3 weken volgt een vervolgoverleg. Hierbij zullen de gemeenten Helmond, Nuenen, Geidrop-Mierlo, AgentschapNL, Ministerie van l&m en PPS aanwezig zijn. Afspraak: xxx(wob 1O.2.e) laat xxx(wob 1O.2.e) weten wanneer de gesprekken in Nuenen en Geldrop-Mierlo plaatsvinden Afspraak: xxx(wob 1O.2.e)plant na de gesprekken in Nuenen en Geldrop-Mierlo een vervolgoverleg met alle betrokken partijen in. Afspraak:xxx(wob 1O.2.e)kaartstructuurvisie buisleidingen aan bij deveiligheidsregio BIz. 3 van 3

21

22 13 Gemeente Helmond xxx(wob 10.2.e) opent de vergadering en geeft aan dat er weinig vooraf is toegelicht richting de gemeenten Nuenen en Geldrop-Mierlo. Slechts telefonisch en per . Projectbureau Helmond Verslag Structuurvisie buisleidingen - Datum 04juni2012 Tijdstip uur Plaats Helmond Aanwezig xxx(wob 1O.2.e) (Ministerie l&m), xxx(wob 10.2.e) (Agentschap NL), xxx(wob 10.2.e) (Veiligheidsregio Zuid-Oost Brabant), xxx(wob 10.2.e), xxx(wob 10.2.e) (beide gemeente Nuenen), xxx(wob 10.2.e) (gemeente Geldrop-Mierlo), xxx(wob 10.2.e), xxx(wob 10.2.e), xxx(wob 10.2.e) en xxx(wob 10.2.e)(allen gemeente Afwezig Helmond) Notulist xxx(wob 10.2.e) Proces tot nu toe xxx(wob 10.2e) licht toe dat er gewerkt wordt aan een structuurvisie buisleidingen omdat deze van nationaal belang wordt geacht. Door de buisleidingen worden in de toekomst gevaarlijke stoffen getransporteerd. De structuurvisie is ter inzage gelegd en op basis van de MER-rapportage is gekozen voor het tracé Rotterdam via Tilburg, Laarbeek, naar Venlo. De strook via Helmond was op basis van deze MER-rapportage komen te vervallen. Bij de ter inzage legging zijn er zienswijzen ingediend door de haven van Rotterdam en het bedrijfsleven Midden-Limburg met het verzoek alsnog de strook via Helmond op te nemen. Er is een inventarisatie gedaan bij de betrokken gemeenten. Het bedrijfsleven geeft aan dat de eerste stap een hoge drempel vormt, omdat er hoge aanlegkosten zijn. Indien deze te hoog zijn kan er voor gekozen worden om geen leidingen aan te leggen. Arcadis is gevraagd nog eens te kijken naar de strook via Helmond. Vervolgens is er een inventarisatie gedaan bij de betrokken gemeente naar problemen met de strook via Helmond. Dit leverde problemen op voor de gemeenten Maasgouw en Helmond. Helmond gaf aan moeite te hebben met de strook door Helmond, met name Brandevoort. Daardoor kwam het alternatief west 2 in beeld. De routes zijn door Arcadis bedacht en niet op bestemmingsplanniveau gecontroleerd. Daarnaast zijn er slecht een beperkt aantal gemeenten (o.a. Rotterdam, Sittard, Eemsmond) die een direct belang hebben bij de buisleidingen. De meeste gemeentes (in totaal zijn er meer dan 160 gemeenten betrokken) hebben geen direct belang. Over het algemeen geldt dat er draagvlak is voor de tracés in de Structuurvisie buisleidingen. Barro (besluit algemene regels ruimtelijke ordening) xxx(wob 10.2e) licht toe dat de Structuurvisie alleen bindend is voor het Rijk. Het Rijk wil wel dat de strook vrij blijft van bebouwing. Het Barro (besluit algemene regels ruimtelijke ordening) zorgt ervoor dat in nieuwe bestemmingsplannen geen nieuwe zaken worden toegestaan. Het Barro geeft gemeenten wel de ruimte tot verplaatsen/verschuiven van de strook. Gemeentes hoeven bestemmingsplannen niet te wijzigen, maar als er een bestemmingsplan wordt gemaakt dan dient ook de reserveringsstrook te worden opgenomen. Het Barro wordt pas gepubliceerd na vaststelling van de Structuurvisie. Het Barro kent haar eigen traject en naar verwachting duurt dit traject een jaar. Naar verwachting wordt het Barro actief per 1januari De leiding moet in de strook worden geplaatst, waarbij er een ruimtelijke reservering is van 70m. Het Rijk verwacht dat in de toekomst langs de tracés in de Structuurvisie buisleidingen nieuwe leidingen gelegd gaan worden maar kan dit niet garanderen (leidingen worden door private ondernemingen gelegd). Ook kan het Rijk niet exact aangeven om hoeveel leidingen het gaat. Plaatsgebonden risico Bij een nieuwe leiding moet de contour van het plaatsgebonden risico binnen 5 meter blijven (besluit externe veiligheid). Buiten deze 5 meter mag er geen plaatsgebonden risico zijn. Het is niet duidelijk of voor alle stoffen deze 5 meter wordt gehaald. Leidingen die er nu al liggen kunnen wel invloed hebben buiten de70m strook. Deze zijn in het verleden gelegd en kennen daardoor een contour van bijvoorbeeld 200 meter. Blz. 1 van 3

23 Is Alle nieuwe leidingen moeten, ongeacht de plaats (buitengebied vs. Stedelijk gebied) binnen de 5 meter contour blijven. Groepsrisico Groepsrisico is lastig. Dit wordt pas afgewogen op het moment dat er een ruimtelijk plan wordt gemaakt, hoewel het bedrijf zelf ook een berekening moet maken is de afweging aan de gemeente. Het RIVM bekijkt wel een aantal cases. De veiligheidsregio Zuid-Oost Brabant geeft aan te kijken naar bestrijdbaarheid en zelfredzaamheid en komen pas in beeld bij een bestemmingsplan. De Veiligheidsregio kijkt naar vragen als: Wat zijn de risico s Hoe groot is het risico? Cum ulatie van risico s? In hoeverre kan eventueel gevaar tussen leidingen overslaan Arcadis heeft in haar rapport niet gekeken naar structuurvisies van gemeenten en geen overleg gevoerd met gemeenten. Situatie Nuenen xxx (geen onderdeel van WOB-verzoek) Situatie Geldrop-Mierlo Ook hier doen zich enkele knelpunten voor, maar deze zijn waarschijnlijk wel inpasbaar. Situatie Helmond Helmond geeft aan dat het tracé wat niet door Helmond gaat het beste tracé is. Daarna komt het tracé alternatief west 2 in beeld, maar dit tracé ligt grotendeels buiten Helmond. Daarnaast wil de gemeente graag meer weten over cumulatie en het groepsrisico. Daarnaast is het de gemeente niet helder waarom dit tracé de voorkeur heeft. Er wordt aangegeven dat het uiteindelijke afwegingsniveau over het al dan niet opnemen van dit tracé bij het ministerie ligt. De gemeente Nuenen geeft aan dat zonder antwoord op deze vragen de gemeente de vraag niet kan beantwoorden, omdat zij de implicaties niet kent. De gemeente Helmond geeft eveneens aan een en ander nu goed te willen doordenken. Nu gaat het om de reservering van de ruimte, maar uiteindelijk gaat het om het leggen van de leidingen welke verregaande consequenties kan hebben. Daarom moet een en ander nu goed worden doordacht. De gemeente Helmond geeft nogmaals aan als eerste voorkeur het tracé zoals dat nu in de Structuurvisie is opgenomen. Indien toch voor dit tracé wordt gekozen dan is alleen tracé west 2 acceptabel, waarbij de woningen in Stiphout en Brandevoort knelpunten vormen. Als er wordt gekeken naar de luchtfoto waarop PPS lijnen heeft gezet dan is de U-bocht die ter hoogte van de Kaldersedijk wordt gemaakt onhandig. De strook blijft aan de noordkant van het kanaal, hier staan 2 woningen dicht op het kanaal. Er wordt aangegeven dat het tracé west 2 zoals door Arcadis getekend beter is dan zoals getekend door PPS. Afweging groepsrisico Ten aanzien van het groepsrisico is dit een discussie met het bestuur. Het is lastig om aan groepsrisico te rekenen, omdat er geen cijfers voorhanden zijn. Sabic geeft in deze ook geen openheid van zaken. Wel wordt door Sabic aangegeven dat het waarschijnlijk om 3 tot 4 leidingen Blz. 2 van 3

24 gaat, waarbij de Structuurvisie er maximaal 8 toestaat. Daarnaast zal het naar verwachting gaan om stoffen zoals etheen, propheen en nafta (koolwaterstof). De structuurvisie gaat niet over hoe de leiding wordt gelegd, maar alleen over de ruimtereservering. Wel kan er gekeken worden naar een worst case scenario waarbij er 8 leidingen zijn met de meest vieze stoffen of er kan gekeken worden naar het aantal mensen in het gebied en wat op basis hiervan maximaal mogelijk is. Per leiding dient er gekeken te worden naar extra maatregelen. Er wordt aangegeven dat een bedrijf alleen hoeft te kijken naar het plaatsgebonden risico. Indien dit binnen de strook blijft is er geen probleem en zijn er geen maatregelen nodig. Een bedrijf (in dit geval de buislegger) hoeft niet te kijken naar het groepsrisico. Dit is een bestuurlijke afweging. Het bevoegd gezag, in dit geval de gemeente, maakt een afweging en moet dit inpassen in het bestemmingsplan. Bij het leggen van de leiding wordt het bestemmingsplan aangepast. Wel kan de gemeente eventueel de reserveringsstrook een aantal meter verplaatsen. Totdat er een bestemmingsplan is geldt, wie het eerst komt wie het eerst maalt. Het Barro houdt geen rekening met toekomstige ontwikkelingen. Vervolg Het ministerie en het agentschapnl geven aan dat of de minister bepaalt welk tracé wordt opgenomen op basis van alle afwegingen. Of dat de tweede kamer deze afweging maakt. De gemeente Helmond geeft aan dat indien het bestuur van de gemeente Helmond reageert het goed mogelijk is dat zij toch inzetten op een tracé niet door Helmond. Qua alternatief west 2 heeft de gemeente Geldrop-Mierlo weinig problemen, Nuenen kent minimaal twee knelpunten en voor Helmond blijft het knelpunt Stiphout overeind. Sabic heeft aangeven dat elke kilometer korten een besparing van 1 miljoen oplevert per buis. Gemeenten kunnen hun schade ook kwantificeren, bijvoorbeeld aanpassing van plannen. Hierin is het ministerie geen partner. De schade treedt pas op zodra het tracé is gekozen. Vervolg ministerie en Nuenen De gemeente Nuenen geeft aan tijd nodig te hebben om een en ander grondig uit te zoeken. Het Ministerie staat open voor alternatieve tracés. En vraagt Arcadis waarom het tracé west 2 is getekend zoals nu getekend. De strook ligt nu bijvoorbeeld om bossen heen, maar kan wellicht beter door de bossen. Het ministerie en het agentschap geven aan te weinig kennis te hebben van de lokale situatie en toekomstige ontwikkelingen dat dat voor het Rijk mede aanleiding is om het overleg te zoeken met betrokken gemeenten. Vervolgafspraken Het ministerie en het AgentschapNL gaan in gesprek met de gemeente Nuenen om te kijken naar de knelpunten en mogelijke oplossingen daar. Het ministerie en het AgentschapNL vragen bij Arcadis na waarom alternatief west 2 op deze wijze is ingetekend Afhankelijk van de uitkomsten van het gesprek met de gemeente Nuenen volgt er nog een plenair overleg. Blz. 3 van 3

25

26 Gemeente Helmond Projectbureau Helmond Verslag Structuurvisie buisleidingen Datum 23 juli 2012 Tijdstip uur Plaats Helmond Aanwezig xxx (wob 10.2.e)(Ministerie l&m), xxx(wob 10.2.e) (AgentschapNL), xxx(wob 10.2.e) (PPS Pipelines), xxx(wob 10.2.e) (gemeente Afwezig ke1fliobci)d.2.e), xxx(wob 10.2.e)(gemeente Helmond) Notulist xxx(wob 10.2.e) 4juni heeft het laatste overleg in Helmond plaatsgevonden, dit was nog in afwezigheid van PPS Pipelines. 25juni heeft er een vervolgoverleg plaatsgevonden in Nuenen in aanwezigheid van PPS Pipelines. Niet iedereen heeft het aangepaste verslag van 4juni ontvangen. Deze wordt nogmaals rondgestuurd. Het verslag van het overleg in Nuenen is erg kleurrijk, mede doordat de opmerkingen van xxx(wob 10.2e) zijn ingevoegd in het originele verslag. Het verslag geeft verder het overleg wel goed weer. Over het algemeen is er consensus over het tracé in Nuenen, met uitzondering van een deel van het toekomstige vakantiepark. Hierover komt een overleg met Libéma. Aangezien het hier gaat om het gedeelte dat grenst aan Helmond ligt hier ook de vraag voor of Helmond tot de grens volbouwt en waar precies de vakantiewoningen worden gebouwd. Mogelijkheden qua leggen van leidingen. Nieuwe leidingen worden bij voorkeur niet onder bebouwing gelegd en niet onder bomen. Althans bos heeft niet de voorkeur. Van het hele tracé gaat minder dan 1% door bos. Als er wordt gekeken naar de rij van zeven woningen bij Stiphout dan dient hier ruimte gereserveerd te worden voor meerdere leidingen. Het gaat om een reservering van 40m. Als er meer dan één leiding wordt gelegd dan is het leggen van leidingen onder het bos door zeer waarschijnlijk en worden er mogelijkerwijs bomen gerooid. Het ministerie geeft aan een doorgaande verbinding te willen, maar kunnen dit niet eisen als ze niet de wetenschap hebben dat dit ook kan. Een strook moet wel te realiseren zijn. PPS Pipelines is de partij die aangeeft wat de mogelijkheden zijn. Met betrekking tot het bos bij Stiphout geeft PPS Pipelines aan dat hier leidingen gelegd kunnen worden als er sprake is van niet diepwortelende begroeiing. Anders moeten er maatregelen getroffen worden met betrekking tot de buis, bijvoorbeeld door het aanbrengen van een speciale coating. De kosten van het aanleggen van de leidingen zijn voor de exploitant. De exploitant maakt de afweging tussen het kappen van bomen of het ondergronds boren. Knelpunten rondom Stiphout De boerderij ter hoogte van de Wiebiegenweg vormt geen probleem. De reserveringsstrook en belemmeringenstrook wordt ten westen van het bestaande gasleidingtracé gelegd. Bij de zeven huizen aan de rand van Stiphout moet een oplossing m.b.t. het bos worden gevonden, maar dit is technisch mogelijk. De paardenhouderij aan de Schootenseweg wordt vermeden door het tracé eerder af te laten buigen. Deze afbuiging vormt geen probleem voor het woonwagenkamp aan het Fon Groffenplein. Reservering en aantal leidingen De gehele route alternatief west 2 bestaat uit een reservering van 40 meter. Dit vanwege het feit dat hier wordt afgeweken van het gasleidingtracé. Het tracé dat de gasleiding volgt gaat uit van een reservering van 70 meter. Qua aantal leidingen geeft de structuurvisie alleen een indicatie van het aantal leidingen en wordt er geen maximum gesteld aan het aantal leidingen. Belemmeringen Brandevoort Met betrekking tot de westzijde van Brandevoort wordt de vraag gesteld in hoeverre dit tot de rand wordt volgebouwd. Hoewel het tracé van alternatief west 2 hier over Nuenens grondgebied is Blz. 1 van 3

27 16 ingetekend kan een groenstrook aan de rand van Brandevoort, het plandeel Kranenbroek, bijdragen aan een oplossing. Op Nuenens grondgebied zal ter hoogte van Kranenbroek een vakantiepark worden ontwikkeld door Libéma. Er volgt nog een gesprek vanuit de gemeente Nuenen met Libéma in hoeverre zij akkoord gaan met een reservering voor de buisleidingen ter hoogte van het vakantiepark. De gemeente Helmond geeft aan dat er formeel nog geen verkavelingsplan is vastgesteld, maar dat de gemeente geen reserveringsstrook aan de rand voor openbaar groen wenst op te nemen, dit is vanuit het verkavelingsplan en stedenbouwkundig oogpunt onwenselijk. Uitgangspunt is en blijft dat de gemeente tot aan de gemeentegrens verkaveld. Aan de zuidzijde van Brandevoort komt het tracé ter hoogte van de ecologische zone ten oosten van Stepekolk Helmond binnen. Door PPS Pipelines is ter plaatse van de Kaldersedijk een U-bocht getekend, waarbij het tracé ten zuiden van de sportvelden naar het oosten afbuigt en vervolgens via het tracé van de hoogspanningslijn 380 kv richting Geidrop-Mierlo loopt. PPS Pipelines geeft aan dat het tracé hier niet rechtdoor, langs het kanaal, is getrokken vanwege bestaande woningen. Deze woningen worden als een belemmering gezien. De gemeente Helmond geeft aan liever twee woningen te belemmeren dan nog meer woningen te belemmeren en heeft een voorkeur voor het tracé langs het kanaal. Leggen van buisleidingen onder woningen en hoogspanningsleidingen Daarnaast wil PPS Pipelines liever geen buisleidingen onder hoogspanningsleidingen. Dit levert met name problemen op voor de eigen buisleidingen. Daarnaast is het mogelijk om onder woningen door te boren, maar dit heeft niet de voorkeur. De eerste woning aan de Kaldersedijk nabij het kanaal kan omzeild worden. Een woning aan de Geldropse Ventweg, ligt in het te kiezen tracé en onder deze woning moet wel onderdoor geboord worden ofwel de woning moet worden opgekocht. Het tracé omzeild dan de eerste woning op Helmonds grondgebied en volgt vervolgens het kanaal. Het volgen van het kanaal vormt mogelijkerwijs wel een probleem, maar dit is een aangelegenheid van het waterschap. Het fietspad langs het kanaal vormt geen probleem. Belemmeringen algemeen De gemeente Helmond geeft aan in de breedste zin van het woord te hebben gekeken naar belemmeringen. De meeste belemmeringen zijn op te lossen door bijvoorbeeld verschuivingen. Het gemeentebestuur stelt mogelijk wel eisen aan compensatie. Met name als er daadwerkelijk bomen gekapt moeten worden ter hoogte van de woningen in Stiphout. Dit dient gecompenseerd te worden en mogelijkerwijs wil de gemeente hier alleen onder voorwaarden medewerking aan verlenen. Opties in structuurvisie Het tracé Laarbeek-Echt wordt voorgelegd aan de tweede kamer. Dit is een nieuw tracé en moet dus nog ter inzage worden gelegd. Het tracé wordt dus met een voorbehoud voorgelegd aan de tweede kamer. In de Structuurvisie zal dit tracé waarschijnlijk worden gestippeld. De vraag is wel nog hoeveel stippellijnen er worden getekend. Dit kan één stippellijn zijn in de vorm van alternatief west 2, maar mogelijk worden ook alternatief west 1 en het tracé dwars door Brandevoort als gestippeld opgenomen. xxx(wob 10.2e) informeert de gemeenten over welke stippellijnen uiteindelijk worden voorgelegd. De structuurvisie gaat eind augustus richting ministerraad. Niet alleen het tracé Helmond/Nuenen/Geldrop-Mierlo wordt gestippeld. In totaal zijn er zeven situaties die waarschijnlijk als stippellijn worden opgenomen. De gemeente Helmond geeft aan dat stippellijnen onzekerheid suggereren. En er beter vaste lijnen kunnen worden opgenomen. Het ministerie neemt dit mee. Gemeenten zijn overigens pas echt gebonden na een wettelijke regeling, deze is waarschijnlijk begin 2014 van kracht. Vervolg Er volgt een vervolgoverleg met alle partijen. Het ministerie zorgt voor een aangepaste kaart/tekening met daarop het tracé ingetekend. De gemeenten zorgen ervoor dat vooraf bestuurlijk is afgetast hoe Blz. 2 van 3

28 IG het bestuur hier tegenover staat. De gemeente Helmond geeft aan geen uitspraak van het college te kunnen voorleggen, maar wel de kwestie te kunnen bespreken met de portefeuillehouder. Het vervolgoverleg vindt plaats in de week van 13 augustus. Het ministerie geeft aan na dit overleg in ieder geval te willen weten wat er richting de minister gecommuniceerd kan worden. Afspraken De gemeente Helmonci verstuurt nogmaals het aangepaste verslag van 4juni De gemeente Helmond organiseert een vervolgoverleg met alle partijen, ook PPS Pipelines wordt hiervoor uitgenodigd De gemeente Helmond draagt geobestanden aan voor de Helmondse intekening Het ministerie van l&m zorgt voor een nieuwe kaart en verspreidt deze z.s.m. De gemeente Helmond tast bestuurlijk af hoe het bestuur ten opzichte van deze kwestie staat Blz. 3 van 3

29

30 Gemeente Helmond Projectbureau Helmond Verslag Structuurvisie buisleidingen Datum 14 augustus 2012 Tijdstip uur Plaats Helmond Aanwezig xxx(wob 10.2.e)(l&M), xxx (wob 10.2.e)(Agentschap NL), xxx (wob 10.2.e) (SRE), xxx(wob 10.2.e) (SRE), xxx (wob 10.2.e)(Arcadis namens gemeente Nuenen), xxx(wob 10.2.e) (gemeente Nuenen), xxx(wob 10.2.e) (PPS Pipelines), xxx(wob 10.2.e) (PPS Pipelines), xxx (wob 10.2.e)(gemeente Helmond), xxx(wob 10.2.e) (gemeente Helmond), xxx (wob 10.2.e) Afwezig (gemeente Helmond) xxx (wob 10.2.e)(gemeente Geidrop-Mierlo), xxx(wob 10.2.e) (Veiligheidsregio Zuid-( Notulist kw? e) ost Stand van zaken Nuenen xxx (geen onderdeel van WOB-verzoek) Structuurvisie buisleidingen vs. bestemmingsplan De case waarbij de structuurvisie buisleidingen eerder is vastgesteld dan het bestemmingsplan wordt voorgelegd. In dat geval moet het bestemmingsplan niet alleen rekening houden met het plaatsgebonden, maar ook met het groepsrisico van die pijpleiding. Het groepsrisico kan dan verder gaan dan de 40 meter-zone, afhankelijk van de stoffen die door de leiding worden getransporteerd. De kosten voor eventueel noodzakelijke maatregelen zouden dan ten laste van de ontwikkelaar komen (veelal gemeente). Indien het bestemmingsplan eerder is vastgesteld, dienen de noodzakelijke maatregelen te worden betaald door de leidinglegger. PPS geeft aan dat de groepsrisicocontour vaak niet buiten de 40 meter-zone zal komen. De vereisten ter beperking van het plaatsgebonden risico hebben als neveneffect dat ook het groepsrisico beperkt blijft. Sluitende garanties op voorhand zijn niet te geven. Met betrekking tot toezeggingen, o.a. in het kader van Ruimte voor Ruimte, dient op eenzelfde wijze te worden omgegaan. Op het moment dat het bestemmingsplan eerder is dan de structuurvisie buisleidingen dient de leidinglegger met de nieuwe situatie rekening te houden. Vergunningen die op basis van het huidige bestemmingsplan kunnen worden verleend kunnen worden blijven verleend. Eventueel resulteert dit dan bij het leggen van de leiding in planschade. Na vaststelling van de structuurvisie, het daarmee samenhangende Barro (besluit algemene regel ruimtelijke ordening) moet bij een nieuw bestemmingsplan de strook worden opgenomen. Wel is het te verwachten dat wanneer een bestemmingsplan eerder klaar is dan de structuurvisie hierop een zienswijze wordt ingediend vanuit het ministerie. Afspraak: PPS levert informatie aan over het groepsrisico bij ondergrondse buisleidingen, om op die manier een beeld te geven van beperkt groepsrisico in de praktijk. Afspraak: xxx(wob 10.2.e) heeft bij het RIVM informatie opgevraagd om het groepsrisico te berekenen, waarbij o.a. het groepsrisico tengevolge van een Vinex-wijk is berekend. Zodra deze informatie beschikbaar is wordt deze aan een ieder verstrekt. Afspraak: Het is wenselijk een schriftelijk akkoord te hebben van Libéma. xxx(wob 1O.2.e) en xxx(wob 10.2.e) dragen hier zorg voor. Afspraak: de gemeente Helmond kijkt ter hoogte van de strook aan de zuidzijde naar de ideaalste route en geeft deze door aan het ministerie. Blz. 1 van 2

31 Aanpassing tracé Het tracé wordt ter hoogte van het landgoed zo dicht mogelijk langs de Mierlosedijk gelegd. Ter hoogte van Vaarle/Mierlosedijk wordt het traject iets afgevlakt. De afstand t.o.v. Landgoed Gulbergen wordt daarmee groter. Daarnaast geeft PPS Pipelines aan dat zij het tracé ter hoogte van de Papenvoortse heide graag willen verleggen en parallel willen laten lopen aan de A270. Bij het heidegebied moeten zij dieper boren (70 meter) en hiermee lopen ze het risico op muduitbraken. Het verschuiven van het tracé in zuidelijke richting voorkomt dat er ter hoogte van de heide geboord moet worden. De gemeente Nuenen en Helmond zien geen problemen en zijn voor deze verschuiving. Daarnaast geeft de gemeente Helmond nog aan hoe het tracé het beste kan lopen aan de zuidzijde van Helmond ter hoogte van de Kaldersedijk. Het ministerie geeft aan in de structuurvisie alleen de stippellijn alternatief west 2 op te nemen inclusief de aanpassingen. De lijn is een stippellijn omdat het tracé nog ter inzage wordt gelegd. Afspraak: Afgesproken tracéwijzigingen worden opgenomen in het tracé zoals dat wordt opgenomen in de structuurvisie Procedure xxx (wob 10.2.e)geeft aan, dat er een zienswijzeprocedure komt, waarbij de eigenaars niet individueel worden aangeschreven, maar waarbij aan de gemeenten wordt verzocht een tekst in een lokaal krantje te plaatsen. De tekst wordt door het ministerie aangeleverd. Gemeenten kunnen ook een zienswijze indienen. De zienswijzeprocedure wordt voorzien voor oktober/november dit jaar. Afspraak: xxx(wob 1O.2.e) zorgt voor een geactualiseerd tijdpad voor de procedure van de Structuurvisie en de aanpassing van het Barro. Blz. 2 van 2

32 Gemeente Helmond Ruimtelijke Ordening en Verkeer Verslag Bijeenkomst Structuurvisie Buisleidingen - Datum 15 februari 2016 Tijdstip uur Plaats Aanwezig xxx(wob 10.2.e) (l&m), xxx(wob 10.2.e) (I&M), xxx(wob 10.2.e) en xxx(wob 10.2.e) (PPS Pipelines), xxx(wob 10.2.e), xxx(wob 10.2.e), xxx(wob 10.2.e), xxx(wob 10.2.e), xxx(wob 10.2.e), xxx(wob 10.2.e), xxx(wob 10.2.e), xxx(wob Afwezig 10.2.e), xxx(wob 10.2.e) Notulist xxx(wob 10.2.e) 1. Inleiding Omdat er bij ons een aantal vragen rezen over de reservering van de nieuwe buisleiding in verband met drie concrete projecten, heeft ondergetekende contact opgenomen met het ministerie van I&M. Zij gaven toen aan dat ze ook graag bij de gemeente zelf een keer uitleg wilden komen geven. Omdat onze vragen niet alleen over het proces en de juridische status gingen, maar ook praktisch van aard waren, gaf het ministerie aan ook de toekomstige eigenaar van de leiding er bij te vragen, PPS Pipelines. 2. Stand van zaken Doel van de structuurvisie is ruimte reserveren voor toekomstige leidingen van nationaal belang (voor transport van gevaarlijke stoffen). De structuurvisie is verankerd in het Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (Barro). Het tracé wordt vastgesteld in Regeling onder het Barro (Rarro). De structuurvisie met daarin het westelijke tracé van de buisleiding is nog niet vastgesteld door de Kamer. Een aanvullende milieustudie is bijna klaar. De zienswijzen van de verschillende gemeenten op het ontwerp tracé zijn beantwoord en zullen voorafgaand aan de vaststelling aan de indieners worden toegezonden. Eventueel kunnen er dan nog opmerkingen worden gemaakt. Verwachting is dat het Barro in oktober wordt vastgesteld. 3. Hettracé Het voorkeurstracé is maximaal 70 m breed. Dit is het geval indien er al een bestaande gasleiding aanwezig is, waar dit tracé bij aansluit. Breed waar het kan, smal waar het moet. Naast de strook is, indien mogelijk, aan weerszijden een zoekgebied van 250 m ingesteld. Bestaande bestemmingsplannen blijven in stand. Bij het opstellen van nieuwe of herziene bestemmingsplannen mogen geen nieuwe activiteiten worden toegestaan die het leggen van nieuwe buisleidingen belemmeren. Pas zodra een concreet initiatief voor een buisleiding zich aandient, moet het tracé in het bestemmingsplan worden vastgelegd. Zolang de leiding indicatief is, hoeft er niet apart een bestemmingsplan voor gemaakt te worden. Er iets in de toelichting over zeggen volstaat. In het kader van het vooroverleg moet een bestemmingsplan waarin een reservering van een buisleiding valt, worden toegezonden aan Rijkswaterstaat en de Gasunie. Het Ministerie van l&m wil van het vastgestelde bestemmingsplan de GIS-bestanden ontvangen, zodat de leiding definitief wordt vastgelegd. Van planschade is volgens het Ministerie pas sprake indien een initiatiefnemer een leiding aanlegt. Bij het opnemen van een indicatieve leiding of een reservering is er geen sprake van planschade. 4. Antwoorden De volgende vragen kwamen van onze kant aan de orde: 1. Wat zit er achter de breedte van de gevraagde leidingen soms 30 m, soms 40m? Is het een zakelijk recht zone? Betekent dat hieromtrent niets in de grond gelegd kan worden? Moet de Blz. 1 van 3

33 hele zone afgegraven worden om de leiding aan te leggen? Of wordt het vergelijkbaar als een riool aangelegd? Antwoord: Hoe breder de leiding, hoe beter de externe veiligheid. Daarom alleen bij uitzondering smaller. Mitigerende maatregelen kunnen nodig zijn, zoals afdekken met kunststof plaat. Er zijn bij een strook van 30 m speciale voorzieningen voor het boren nodig, dit kan uitvoeringstechnisch risico s opleveren. Het gaat om een zakelijk recht zone. Als een leiding wordt aangelegd wordt aan de ene kant de uitgegraven grond neergelegd en de andere kant wordt gebruikt om materieel aan en af te voeren. 2. Hoe diep ligt de leiding? Worden er duikers gemaakt? Antwoord: de leiding ligt 1,20 m diep. 3. Kan onder wegen en bomen er doorgeprikt worden? Antwoord: Dat kan incidenteel bijvoorbeeld onder laanbeplanting. In een bos gebeurt dit niet. 4. Kan er per definitie niet boven gebouwd worden? Zelfs geen tuinhuisje of erfafscheiding? Antwoord: Hier is artikel van het Barro van toepassing. Landbouw, natuur en extensieve recreatie zijn toegestaan, maar gebouwen, bouwwerken, paden, bebossing of stortplaats zijn niet toegestaan. Dit artikel geldt ook voor gasleidingen. 5. Kan de afstand eenvoudig teruggebracht worden naar 30m om bijv. bomen te sparen? Kan geknepen worden met deze maat, bijv naar 25m? Antwoord: Zie ook antwoord onder 1. Kan alleen worden teruggebracht als er overeenstemming is met alle betrokkenen. 6. Hoe kan voorkomen worden dat een boszone gekapt moet worden voor de buisleiding? Hoe zit het met compensatie EHS? Antwoord: Bij kappen moet er compensatie plaatsvinden. Dit moet in overleg met de provincie. 7. Waarom ligt de leiding (bijv. bij Stiphout) soms onder een weg? Antwoord: Dit is niet altijd te voorkomen. 8. Wat betekent het voor aan te leggen verharding van bijv parkeerplaatsen en wegen? Antwoord: zie antwoord onder Zijn er mogelijkheden om aan te kopen voor bijv. een soepeler tracé? Antwoord: er kan te allen tijden in overleg worden getreden met de leidingenbeheerder. De aankoop van percelen is uitzonderlijk, dit is aan de initiatiefnemer. 10. Afstemming over juridische verwerking in bestemmingsplan. Antwoord: zie onder kopje Het tracé. Afgesproken wordt dat de plannen waarin de leiding voorkomt, in het kader van het wettelijke verplichte vooroverleg worden voorgelegd aan de Gasunie en Rijkswaterstaat. 5. De drie projecten Natuurpoort Er liggen hier al meerdere leidingen. Hier geldt het bundelingsprincipe. Misschien moet er een dubbele strook komen. De eerste twee leidingen kunnen in de strook. De derde moet waarschijnlijk Blz. 2 van 3

34 door het bos/ehs. Naar deze bestaande situatie moet nog goed worden gekeken. Er kan in ieder geval niet onder de bestaande kantine een leiding worden gelegd. Voor de ontwikkeling van de Natuurpoort heeft de reservering van de buisleiding geen consequenties. Kaldersedijk De leiding kan naar het zuiden worden opgeschoven, hier moet goed worden gemeten. Je zou kunnen zorgen dat de opening van de woning aan de andere kant komt te liggen. Tuincentrum Coppelmans Het tracé is nu nog in een knik bovenlangs geprojecteerd. Het lijkt logischer om de leiding recht te trekken langs het Eindhovens kanaal. Hiervoor zal overleg gepleegd moeten worden met de gemeente Eindhoven als eigenaar van het kanaal. Afgesproken wordt dat de gemeente uitzoekt of een verlegging parallel aan het kanaal technisch mogelijk is in overleg met de gemeente Eindhoven. De gemeente gaat ook na waar de huidige gasleiding loopt en stuurt hiervan een kaartje naar het Ministerie. Blz. 3 van 3

35

36 1S far natural and buftt assets LS 18 DECEMBER 2015

37 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVIS BUISLEIDINGEN ARCADIS Arcadis Nederland B.V. xxx (wob 1O2.e) Postbus AG Arnhem Nederland +31 (0) www areads corn Projectnummer: B Kenmerk: :A 9

38 v1 D q., Contactpersonen Arcadis Nederland B,V Postbus AG Arnhem Nederland Autorisatie Naam Paraaf

39

40 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN ARCADIS Inhoudsopgave 1 IN LEIDING MILIEUSTUDIE: WAAROM EN HOE? Aanleiding Doel van de milieustudie 8 1.3Leeswijzer 8 2 HET TRACÉ LAARBEEK-ECHT-SUSTEREN Van ontwerp-structuurvise tot structuurvisie - algemeen De ontwerp-structuurvisie (a t/ni d) De structuurvisie(e tim i) lndicatieve tracé Laarbeek-Echt-Susteren (j t/m m) Milieu-aspecten iridicatief tracé Laarbeek-Echt Susteren 11 3MILIEUEFFECTENOPHETTRACÉ Bodem en water Boringsvrije zones? grondwaterbescherming 14 Noord-Brabant 14 Limburg Natuur Archeologie RO: raakvlak met (nieuwe) bebouwing 20 4 EXTERNE VEILIGHEID Wet- en regelgeving Het Plaatsgebonden Risico Het Groepsrisico 24 Pagina 5 van 66

41 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN Wettelijke kader (beheers-)maatregelen Uitgangspunten Onderzoeksgebied Rekenmethodiek en Ieidingkenmerken 27 4,3 Resultaten Plaatsgebonden risico Groepsrisico Conclusie 33 5 CONCLUSIE MILIEUSTUDIE 34 BIJLAGE A AANDACHTSPUNTEN OP HET TRACÉ 36 BIJLAGE B EXTERNE VEILIGHEID - UITGANGSPUNTEN 37 BIJLAGE C RESULTATEN EXTERNE VEILIGHEID 49 Cl. PR-contouren 51 C.2. PR contouren na iteratiemethode 57 C.3. fn-curven 63 BIJLAGE D REFERENTIES 66 Pagina 6 van 66

42 Echt-Susteren. MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN ARCADIS 1 INLEIDING MILIEUSTUDIE: WAAROM EN HOE? 1.1 Aanleiding De Structuurvisie Buisleidingen is een visie van het Rijk waarmee het Rijk voor de komende 20 tot 30 jaar ruimte reserveert in Nederland voor toekomstige buisleidingen voor gevaarlijke stoffen van nationaal belang. Het gaat daarbij om ondergrondse buisleidingen voor het transport van aardgas, olieproducten en chemicaliën, die provinciegrens- en vaak ook landgrensoverschrijdend zijn. In de Structuurvisie wordt een hoofdstructuur van verbindingen, ofwel tracés, aangegeven waarlangs ruimte wordt vrijgehouden, om ook in de toekomst een ongehinderde doorgang van buisleidingtransport van nationaal belang mogelijk te maken. Van 1juni tot en met 12juli 2011 heeft de Ontwerp-Structuurvisie Buisleidingen en het daarbij behorende milieueffectrapport (MER) ter inzage gelegen. Voor de verbinding Rijnmond-Limburg is in de Ontwerp Structuurvisie Buisleidingen gekozen voor een tracé door Brabant van Laarbeek via Venlo naar gemeente Echt-Susteren. Op de Ontwerp-Structuurvisie zijn in totaal 434 zienswijzen ingediend, die onder andere betrekking hebben op de verbinding Rijnmond-Limburg. Het bedrijfsleven heeft er in een aantal zienswijzen op gewezen dat de verbinding Rijnmond-Limburg via Venlo aanzienlijk langer is dan het al bestaande tracé van de leidingverbinding Rijnmond-Limburg via Laarbeek naar Echt-Susteren. Het betreft een bestaand leidingentracé. Het heeft daarom gevraagd deze verbinding in de Strûctuurvisie toe te voegen als zijnde een tracé van nationaal belang. Naar aanleiding van deze door het bedrijfsleven ingediende zienswijzen heeft de Minister van Infrastructuur en Milieu de mogelijkheid van het toevoegen van een directere verbinding tussen Laarbeek en Echt-Susteren nader onderzocht op milieueffecten en besproken met het bedrijfsleven in Midden-Limburg en de betrokken gemeenten. Op grond van de bevindingen is geconcludeerd dat het tracé Laarbeek-Echt-Susteren voordelen biedt ten opzichte van het in de Ontwerp-Structuurvisie voorziene tracé via Venlo. De ministers van Infrastructuur en Milieu en van Economische Zaken hebben de Structuurvisie Buisleidingen in oktober 2012 vastgesteld. De Structuurvisie heeft van 17januari tot en met 27 februari 2013 ter inzage gelegen, met een aangevuld MER. Het directe tracé tussen Laarbeek en Echt-Susteren is hierin als indicatief opgenomen met daarbij de opmerking dat hierop nog zienswijzen konden worden ingediend. In totaal zijn naar aanleiding daarvan 41 zienswijzen binnengekomen die betrekking hebben op de directe verbinding Laarbeek Voorliggende milieustudie dient ter onderbouwing van de beantwoording van die zienswijzen. Pa6Ina 7 van 66

43 MILJEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN Buisleidingenstrook vai Laarbeek * Indicatief tracé Laarbeek- Echt- Susteren G rensoverga ng t Susteren Stein/Meers Mesch-MoeIin Figuur 1 Uitsnede van de Visiekaart uit de Structuurvisie Buisleidingen met daarop aangegeven de voor deze Milieustudie relevante kernen Laarbeek, Venlo, Echt en Susteren 1.2 Doel van de milieustudie Vanuit het ministerie van Infrastructuur & Milieu en Rijkswaterstaat wordt een Nota van Antwoord opgesteld voor de binnengekomen zienswijzen op de verbinding Laarbeek Echt-Susteren in de Structuurvisie Buisleidingen. De Milieustudie Laarbeek-Echt Susteren dient als bijlage van deze nota. De milieustudie borduurt voort op de gehanteerde systematiek in het plan-mer Structuurvisie Buisleidingen. De milieustudie doorloopt niet de m.e.r.-procedure. Het doel van deze milieustudie is het milieubelang mee te wegen in de besluitvorming. 1.3 Leeswijzer In hoofdstuk 2 zijn de kenmerken van het tracé weergegeven en het proces van ontwerp structuurvisie tot structuurvisie. De milieueffecten en knelpunten, zoals in het MER behandeld, zijn in hoofdstuk 3 in geactualiseerde en enigszins verder uitgewerkte vorm opgenomen. Gezien het belang en de omvang van de studie naar externe veiligheid is deze in een apart hoofdstuk 4 opgenomen, de details daarvoor zijn in Bijlage B uiteengezet. In hoofdstuk 5 is de conclusie van de milieustudie gegeven. Voor een overzicht van de geconstateerde milieuknelpunten is in Bijlage A een overzichtskaart opgenomen. Referenties staan in Bijlage D en zijn in de tekst als [#] aangeduid. Pagina 8 van 66

44 In MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN ARCADIS 2 HET TRACÉ LAARBEEK-ECHT-SUSTEREN 2.1 Van ontwerp-structuurvisie tot structuurvisie - algemeen In het algemeen bevat de Structuurvisie Buisleidingen een samenhangend netwerk van buisleidingtracés in Nederland die via een trechteringproces zijn geselecteerd, waarbij milieueffecten en beschikbare ruimte belangrijke criteria zijn geweest. Het tracé Laarbeek-Echt-Susteren is één van die tracés, en maakt deel uit van de verbinding Rijnmond-Limburg. Daarmee is dit tracé een van de hoofdverbindingen tussen het Rotterdamse haven- en industriegebied en het industriegebied in Midden-Limburg. In onderstaand schema zijn de voor dit tracé relevante momenten in de omvangrijke procedure weergegeven en gemarkeerd (a t/m m). In de navolgende paragrafen zijn deze momenten toegelicht. 1 Basis: 45 segmenten voor buisleidingstroken in Nederland 5 landsdekkende verbindingen Eik meerder alternatieven a.b.v combinatie van segmenten 14 strategische aantakkingen Elk 1 alternatiefa bv. 1 afmeerdereseçmenten Milieueffect beoordeling en afweging ( ) Zienswijzen MEI? en Ontwerp Structuurvisie (2012) MER + aanvulling ÇJ17T sii Afstemming met 1 belanghebbende partijen g knelpuntonalyse i1.1,ith1 L Zenswijlen Aanvullende Nota van Antwoord inclusief voorliggende milieustudie fr- J m Laarbeek-Echt- 3, Vaststelling Susteren als tracé Laarbeek tracé Echt-Susteren in opgenomen Structuurvisie (verwacht. 2015) (verwacht. 201e) L Figuur 2 Tracé Laarbeek-Echt-Susteren in relatie tot de totstandkoming van de Structuurvisie. De stappen a tlm m worden hieronder toegelicht 2.2 De ontwerp-structuurvisie (a tlm d) A - de periode is op basis van een omvangrijk trechteringsproces de afweging gemaakt voor de tracés die opgenomen zijn in de Ontwerp-Structuurvisie. Hierbij is in eerste instantie een grote hoeveelheid segmenten (45) geselecteerd. Op basis van verschillende koppelingen van deze segmenten zijn alternatieven geformuleerd voor landsdekkende verbindingen. Pagina 9 van 66

45 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN B - Deze verbindingen zijn beoordeeld op milieueffecten, in het MER Structuurvisie Buisleidingen (2011) [ij. Een van deze verbindingen betreft die tussen het Rotterdamse haven- en industriegebied en het industriegebied in Midden-Limburg. In 2009 heeft ook de Gasunie voor een leidingtracé in Brabant en Limburg onderzoek gedaan naar onder andere het tracé Laarbeek-Echt-Susteren ten behoeve van de aanleg van een nieuwe aardgastransportleiding [ii]. In het MER Structuurvisie Buisleidingen (2011) is gebruik gemaakt van de afwegingen uit dit Gasunie-onderzoek. Het MER Structuurvisie Buisleidingen (2011) noemt een aantal punten waardoor de realisatie van de route via Laarbeek-Echt-Susteren als lastig wordt gezien. Er worden een aantal boringsvrije zones doorkruist en het kruisen van de Maas bij Maasgouw is mogelijk niet inpasbaar. C - Gebaseerd op het MER Structuurvisie Buisleidingen (2011) is het tracé Laarbeek Echt-Susteren afgevallen in de Ontwerp-Structuurvisie ten gunste van het tracé via Venlo. D Van 1juni tot 12juli 2011 heeft het ministerie van Infrastructuur en Milieu de Ontwerp-Structuurvisie ter inzage gelegd samen met het MER 2.3 De structuurvisie (e tlm i) E - Na deter inzagelegging van de Ontwerp-Structuurvisie en het MER (2011) zijn ruim 400 zienswijzen ingediend. Drie daarvan hebben betrekking op het ontbreken van het tracé Laarbeek-Echt-Susteren in de Ontwerp-Structuurvisie. Indieners waren PPS Pipelines, DSM Chemelot en het havenbedrijf Rotterdam. In overleg met deze partijen, is besloten het tracé alsnog nader te onderzoeken, waarbij ook met betrokken gemeenten is overlegd. PPS-Pipelines is een exploitant van pijpleidingen, waardoor (petro) chemische producten getransporteerd worden. PPS.-Pipelines beheert onder andere leidingen tussen haven- en industriegebied Rotterdam en industriegebied Chemelot. De verwachting is dat meerdere leidingen tussen deze twee gebieden in de toekomst gewenst zijn. Het traject Laarbeek-Echt-Susteren is daarom door PPS-Pipelines als strategisch traject benoemd. F. Het oorspronkelijke MER (2011) is aangevuld met onder andere een knelpuntanalyse voor het betreffende tracé [iii]. De conclusies in het aangevulde MER (2012) zijn gedaan op basis van toen gehanteerde uitgangspunten betreft het type leiding. Met het uitgangspunt dat grotere leidingen gelegd worden, zijn de volgende conclusies getrokken: 1. er vindt doorsnijding van meerdere boringsvrije zones plaats, hetgeen niet te vermijden is met een omleiding. 2. de aanwezigheid van bebouwing leidt tot diverse knelpunten. Deze knelpunten zijn voor een deel niet of nauwelijks oplosbaar. Hierbij gaat het concreet om een knelpunt bij Stiphout in de gemeente Helmond dat vanwege bos in de EHS moeilijk oplosbaar lijkt. In de gemeente Nederweert wordt het niet mogelijk geacht om bedrijventerrein Kampershoek te vermijden met een kleine om leiding, een grote omleiding lijkt op het detailniveau van het MER niet of nauwelijks inpasbaar. Pagina 10 van 66

46 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN ARCADIS 3. de kruising van de Maas in de gemeente Maasgouw wordt als niet inpasbaar gezien, bovendien lijkt daar alleen een zeer lange omleiding mogelijk. In paragraaf 2.5 is toegelicht, dat andere, kleinere leidingen zijn voorzien, dit kan leiden tot andere conclusies. G. De aangedragen algemene knelpunten zijn met betrokkenen besproken. Een groot aantal ervan bleek oplosbaar, o.a. door een beperkte aanpassing van het tracé. Deze nadere beschouwing van de knelpunten is beschreven in paragraaf 2.5 van dit rapport. H. In de Structuurvisie is de buisleidingenstrook Laarbeek-Echt-Susteren toegevoegd, en als indicatief aangegeven. De reden hiervoor is dat het tracé haalbaar lijkt, maar dat het wenselijk wordt gevonden partijen de gelegenheid te bieden om zienswijzen in te dienen, om daarna op basis daarvan de definitieve vastiegging te bepalen. Ook is van belang dat over dit tracé geen zienswijzen konden worden ingediend in het kader van de Ontwerp-Structuurvisie, omdat het tracé daar niet in was opgenomen. 1. Op 12 oktober 2012 heeft het ministerie van Infrastructuur en Milieu de Structuurvisie Buisleidingen vastgesteld. Zoals besproken is daarbij de mogelijkheid geboden een zienswijze in te dienen over het tracé Laarbeek-Echt-Susteren. 2.4 Indicatieve tracé Laarbeek-Echt-Susteren (j tlm m) J. Er zijn 41 zienswijzen ingediend op de Structuurvisie met betrekking tot het indicatieve tracé Laarbeek-Echt-Susteren. Zes zienswijzen zijn ingediend door gemeenten, waarmee in 2013 overleg is geweest over de nadere invulling van het tracé. K. In de aanvullende Nota van Antwoord op de zienswijzen en in voorliggende milieustudie zijn de overwegingen die ten grondslag liggen aan de vaststelling van dit tracé en de milieueffecten in beeld gebracht. Daarbij is, mede op basis van de nadruk op dit aspect in de zienswijzen, in detail gekeken naar effecten op Externe Veiligheid L. Vervolgens besluit de Minister of het tracé wordt opgenomen in de Structuurvisie Buisleidingen. M. Indien de Minister besluit dat het tracé wordt opgenomen dan is het de verwachting dat dit in 2016 zal plaatsvinden (volgens actuele planning). 2.5 Milieu-aspecten indicatief tracé Laarbeek-Echt Susteren In deze paragraaf wordt beknopt beschreven waarom ten tijde van het opstellen van de Structuurvisie Buisleidingen vanuit het oogpunt van het milieu het tracé Laarbeek Echt-Susteren aanvaardbaar is bevonden en is toegevoegd aan de Structuurvisie. Pagina 11 van 66

47 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN De leidingen voor chemische stoffen die tussen Rotterdam en Chemelot voorzien zijn, hebben andere technische kenmerken, en in het bijzonder de diameter (kleiner), dan de aardgasleidingen van Gasunie. Hierdoor ontstaan andere mogelijkheden met bijbehorende milieueffecten. Het technische knelpunt van het kruisen van de Maas is hierdoor gemakkelijker oplosbaar geworden, dan zoals dat eerder is verwoord in het MER Tracéafweging aardgasleiding van Odiliapeel Schinnen van de Gasunie uit 2009 (zie paragraaf 2.2 onder B). Een verdere toelichting is opgenomen na deze opsomming. De strook doorkruist boringsvrije zones. In deze zones gelden beperkingen aan het verticaal boren. Ten tijde van het opstellen van het MER in 2011 en 2012 gold in Noord-Brabant ook de Provinciale Milieuverordening 2010, waarin was opgenomen Het is verboden in een grondwaterbeschermingsgebied een buisleiding te leggen, te hebben, te vervangen, te veranderen of te verleggen. Inmiddels is de Verordening Ruimte 2012 van kracht, waarin deze restrictie is komen te vervallen. In geval van het leggen van buisleidingen is verticaal boren niet aan de orde en worden hiermee geen problemen verwacht. In Helmond is gekozen voor een alternatief tracé, westelijk om Helmond heen. Door dit alternatief wordt doorkruising van de wijk Brandevoort door nieuwe leidingen voorkomen. Het voorgestelde alternatieve tracé is vastgesteld na overleg met betrokken gemeenten (Helmond, Nuenen en Geldrop-Mierlo). In Laarbeek kruist de strook het EHS-Gebied Deense Hoek. Arcadis beveelt in bijlage 8 bij het MER (2012) (Overzicht EHS-gebieden) aan dat lokaal naar een oplossing moet worden gezocht om aantasting van het EHS-gebied te voorkomen; een omleiding is niet mogelijk. Bij aanleg van een leiding door dit gebied dient aan de daarvoor geldende regels m.b.t Ecologische hoofdstructuur (EHS) en Natuurnetwerk Nederland (NN) te worden voldaan. Dit kan betekenen dat door de initiatiefnemer naar een lokale oplossing wordt gezocht bijv. middels technische maatregelen. In Nederweert volgt het tracé dat van de stroken zoals die in de bestemmingsplannen zijn opgenomen. In Maasbracht, in de gemeente Maasgouw, doorkruist de strook de kern. Op dit tracé zijn ruimtelijke belemmeringen. Dat betekent dat bij de aanleg van een nieuwe buisleiding de initiatiefnemer met de gemeente als bevoegd gezag voor de ruimtelijke ordening en de grondeigenaren tot overeenstemming moet zien te komen over de aanpak. Belangrijk is dat de leidingen die van belang zijn voor het transport van stoffen tussen Rotterdam en Chemelot van een beperktere diameter zijn dan de aardgastransportleidingen die de Gasunie in 2009 liet onderzoeken. Het gaat nu om leidingen met een diameter tot 30 cm, in een enkel geval mogelijk tot 60 cm. Aanleg van dit soort leidingen levert minder technische problemen op dan van aardgastransportleidingen met een diameter van soms tot 1,2 meter. In het MER (2012) is voor de analyse van alternatieven gebruik gemaakt van een reeds bestaand onderzoek naar alternatieve routes voor een aardgastransportleiding [2]. In dat onderzoek ging het om een hoofdtransportleiding voor aardgas van 90 of 120 cm diameter. Gasunie heeft laten weten dat mede gezien de Iastige situatie bij de Maaskruising bij Maasbracht geen plannen te hebben voor de aanleg van aardgastransportleidingen tussen Laarbeek en Echt-Susteren. Pagina 12 van 66

48 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN ARCADIS 3 MILIEUEFFECTEN OP HET TRACÉ Op een vergelijkbare wijze als in het MER (2012) zijn voor de gehanteerde (milieu)criteria de knelpunten beschreven en mogelijke oplossingsrichtingen benoemd. Tbal 1 Banordalir Thema Bodem en water Beoordellngscrlterlum Doorsnijding boringvrije zone Doorsnijding grondwaterbeschermingsgebied Toetsing Kwantitatief Kwantitatief. Kwalitatief Natuur (Beschermde Aantasting beschermde gebieden: Natura 2000-gebied of gebieden) Beschermd Natuurmonument en EHS Archeologie Doorsnijding terrein van zeer hoge waarde (monument) Kwantitatief Ruimtebeslag op gebouwen Kwantitatief RO Ruimtebeslag toekomstig bebouwing (obv NKN) Kwantitatief Externe Veiligheid Doorsnijding glastuinbouw Verandering plaatsgebonden risico Verandering groepsrisico Kwantitatief Kwantitatief Kwantitatief Achterliggende motivering bij de beoordelingsmethodiek: 1. Het uitgangspunt voor de Structuurvisie is bundelen. Dat betekent dat de zoekruimte zoveel mogelijk binnen de bestaande buisleidingenstroken valt; 2. De criteria die aangehouden zijn voor de afweging, zijn criteria voor veiligheid (Externe Veiligheid en grondwaterbescherming), bekende waarden in de bodem (archeologische monumenten), strikt beschermde natuurgebieden (zoals Natura 2000-gebieden en Beschermd Natuurmonumenten) en maatschappelijk en financieel relevante criteria (ruimtebeslag op gebouwen, doorsnijding glastuinbouw). Zoals aangegeven in hoofdstuk 2 zijn in het MER (2012) de milieuknelpunten reeds in beeld gebracht. In de volgende paragrafen is een geactualiseerde milieueffectbeschrijving voor het tracé gegeven. Figuur 3 geeft voor het tracé de knelpunten weer die per aspect nader zijn toegelicht in de volgende paragrafen. De studie naar externe veiligheid is in hoofdstuk 4 opgenomen. Pagina 13 van 66

49 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN Figuur 3 Overzicht gehele tracé: milieuknelpunten (zie Bijlage A voor een A4 formaat) 31 Bodem en water Boringsvrije zonesl grondwaterbescherming Ten noordoosten van Eindhoven en rondom Maasbracht doorsnijdt het tracé een boringsvrije zone. In Brabant betreft het de zone van het grondwaterbeschermingsgebied Lieshout (Verordening Ruimte 2012) [iv]. Het gaat in Limburg om het grondwaterbeschermingsgebied van Susteren en de boringsvrije zone Roerdaislenk. Noord-Brabant De doorsnijding van de boringsvrije zone nabij Lieshout (ten noordoosten van Eindhoven) is weergegeven in Figuur 4. Dit is een uitsnede van de kaart in bijlage A. Pagina 14 van 66

50 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN ARCADIS Leg.ndi - O,dn.r,g _-, t.,, -,,...a o,., N Figuur 4 Boringsvrije zone: doorsnijding ten noordoosten van Eindhoven Bij het opstellen van het MER voor de Ontwerp-Structuurvisie [ ] en het MER voor de Structuurvisie [ ] was de Provinciale Milieuverordening Noord-Brabant 2010 (PMV) van kracht. Daarin was over het leggen van buisleidingen in Artikel Verbodsbepaling buisleidingen het volgende opgenomen: Het is verboden in een grondwaterbeschermingsgebied een buisleiding te leggen, te hebben, te vervangen, te veranderen of te verleggen. Een uitwijkmogelijkheid vormde artikel 13.4, op basis waarvan de provincie ontheffing kan verlenen voor toch een afwijkende bestemming, zolang deze niet in strijd zijn met de ruimtelijke ordening, en in dit geval, de functie van het watergebied niet in gevaar komt. Met de Verordening Ruimte 2012, die geldt vanaf juni 2012, is deze verbodsbepaling vervallen, en wordt er voor de boringsvrije zone aangegeven dat de bescherming inhoudt: behoud van de beschermende kleilaag in de bodem. In de Verordening Ruimte 2014 is aangegeven: Gedeputeerde Staten wijzigen de begrenzing van de aanduiding Boringsvrije zone voor zover dat noodzakelijk is om deze in overeenstemming te brengen met de begrenzing van deze gebieden zoals die bij of krachtens de verordening bedoeld in artikel 1.2, eerste lid van de Wet milieubeheer is vastgesteld. In de Algemene Toelichting staat beschreven: In de borinqsvriie zone geldt de minst strikte vorm van bescherming, namelijk behoud van de beschermende kleilaag in de bodem. Hieraan kan bijvoorbeeld invulling gegeven worden door middel van een aanlegvergunningenstelsel voor activiteiten in de bodem die de beschermende kleilaag kunnen doorboren. Over het algemeen is het echter niet noodzakelijk om inhoudelijke bescherming via het ruimtelijk spoor op te nemen aangezien in de PMV al is voorzien in een systeem van melding van dergelijke activiteiten. Van opname in het bestemmingsplan van de boringsvrije zone gaat dan vooral een signalerende functie uit. In navolging hierop staat in de PMV, geldig sinds 11 februari 2015, in artikel , lid 1, vermeld: Het is in een grondwaterbeschermingsgebied verboden: b) grond- of funderingswerken uit te voeren of te hebben op een diepte van drie meter of meer onder het maaiveld. Omdat de Pagina 15 van 66

51 -, MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN aanleg van de leidingen niet dieper dan 3 meter plaatsvindt zal de kleilaag in stand blijven. Omdat er niet (veel) bemaling plaats hoeft te vinden voor de aanleg van het beoogde type leiding is er naar verwachting geen risico bij bemaling voor de bouwputten.., - \_Ç - E 4 *. Figuur 5 Boringsvrije zone conform de Verordening Ruimte 2014 Limburg In Limburg doorsnijdt het tracé de boringsvrije zone van Roerdalsienk bij Maasbracht, zoals weergegeven in Figuur 6. Dit is een uitsnede van de kaart in bijlage A. Pagina 16 van 66

52 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN ARCADIS Roerm L.g.nda RaO.**r raê.sr., -* Tn.r fltç4o* *Ôfl Tt?,t 1 2nflc9e 4 L1 --«Naa 2000,, - 7 Ir oor.ç.- N v 4L 2 Figuur 6 Borngsvrije zone rond Maasbracht: de Roerdalsienk Per 1 januari 2011 is de Omgevingsverordening Limburg in werking getreden. De Omgevingsverordening Limburg is een samenvoeging van de eerdere Provinciale Milieuverordening, de Wegenverordening, de Waterverordening en de Ontgrondingenverordening, die met de inwerkingtreding van deze verordening zijn ingetrokken. Sinds 12 december 2014 is deze bijgewerkt tot de Omgevingsverordening Limburg Pagina 17 van 66

53 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN AG Figuur 7 Boringsvrije zone Omgevingsverordening 2014 In de Verordening 2014 staat vermeld in artikel Verboden handelingen dat het verboden is in een waterwingebied buiten een inrichting f) de grond dieper dan drie meter beneden maaiveel te roeren. Aanleggen van buisleidingen is geen activiteit die wordt vermeld in Bijlage bij artikel van de Omgevingsverordening Limburg Verboden inrichtingen in grondwaterbeschermingsgebieden. Op basis van deze verordening, en de geringe diepte van aanleg ten opzichte van de diepte van de scheidende laag in de ondergrond is de doorsnijding van de boringsvrije zone geen onoverkomelijk knelpunt. 32 Natuur Voor natuur kan onderscheid gemaakt worden in doorsnijding van beschermde gebieden door het tracé, en aantasting van beschermde soorten als gevolg van de aanleg van leidingen in het tracé. Omdat er voor de aanlegfase te zijner tijd onderzoek naar voorkomende soorten moet worden verricht, is het effect in deze studie beperkt tot de beschermde gebieden (evenals in het MER). 1 1 Ter illustratie: oevers zijn locaties waar vaak beschermde soorten voorkomen. Daar waar de leidingen grote watergangen kruisen (bijv. rivieren) kunnen effecten op soorten op de oever en in de watergang grotendeels worden voorkomen door de leiding te boren. Effecten van werkzaamheden kunnen op verschillende manieren worden voorkomen of verzacht. Effecten van licht kunnen worden voorkomen door alleen te werken gedurende de dagperiode en door geen gebruik te maken van kunstlicht. Optische verstoring kan worden voorkomen door werkzaamheden af te schermen en door rekening te houden met gevoelige periodes. Effecten van geluid kunnen worden verzacht door het gebruik van aangepaste machines en materiaal. Mechanische effecten kunnen bijvoorbeeld worden voorkomen door het gebruik van aangepaste apparatuur, rijplaten. e.d Al dit soort maatregelen hangt af van de manier waarop de werkzaamheden worden uitgevoerd. Pagina 18 van 66

54 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN ARCADIS Er is gekeken naar: Doorsnijding beschermde natuurgebieden; Doorsnijding in relatie tot het type natuurgebied. L.g.ndi,_t....,. e.. %,- *,. as NL 2OQC - FD Figuur S Doorsnijding van EHS gebied (groene ovaal) Er is één doorsnijding van EHS-gebied op het tracé, bij Lieshout ten noordwesten van Helmond. De doorsnijding vindt plaats in de groene ovaal weergegeven in Figuur 8. De doorsnijding van het EHS gebied is met een (beperkte) omleiding niet te voorkomen. Op basis van de regelgeving en het beleidkader EHS/Natuurnetwerk Nederland moet dit bij daadwerkelijke inzet van de leidingstrook worden gecompenseerd. Zie ook bijlage 8 bij het MER (2012) Overzicht EHS-gebieden Structuurvisie Buisleidingen. Tabel 2 In de hier weergegeven twee tabellen de beoordeling van de doorkruising van het EHS gebied in het MER (2012) [iii] Relevante effecten Beschrijving Beoordeling Doorkruising EHSgebied Alle typen bos, bossingel, houtwal, bosje, boomgaard Aantasting van bosgebieden is permanent (leidingstrook moet boomvrij blijven). Aantasting van wezenlijke kenmerken en waarden. Pagina 19 van 66

55 MILJEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN Locatie (globaal van west naar Oost) Doorsnijding EHS Natuurwaarden Beoordeling Mariahout Aantasting van bos geeft kans op Droog bos met permanente aantasting van wezenlijke (hout)productie. kenmerken en waarden. Omlegging is Lieshoutsche Dennen, eiken en gewenst, maar mogelijk lastig doordat Heide beukenbos. Vochtig natuurwaarden over brede lengte bos met aanwezig zijn. Lokaal zoeken naar (hout)productie. oplossing (mogelijk mitigerende of compenserende maatregelen). 3.3 Archeologie Er zijn in het MER (2012) geen knelpunten met archeologische waarden en/of waardevolle gebieden geconstateerd. Er zijn geen aanwijzigen voor wijzigingen in de archeologische verwachtingskaarten waarin nieuwe waarden en/of waardevolle gebieden zijn toegevoegd. Daarom wordt daar in deze studie niet nogmaals naar gekeken. 3.4 RO: raakviak met (nieuwe) bebouwing Op het tracé liggen enkele knelpunten met bestaande bebouwing (Figuur 9). Voor de bestaande bebouwing gaat het om 1 of meerdere gebouwen in het buitengebied, waarvoor in de aanlegfase met de eigenaren een gepaste oplossing gevonden dient te worden (bijvoorbeeld lokale aanpassingen, zoals omleidingen, of in het uiterste gevallen aankopen). Figuur 9 Overzicht knelpunten bebouwing op het tracé Pagina 20 van 66

56 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN ARCADIS Ter plaatse van Maasbracht en Wessem kruist het leidingentracé het stroomgebied van de Maas en de watergang naar de haven van Maasbracht en het Julianakanaal. De Maas is ter plaatse van de kruising circa 190 meter breed. De watergang richting de haven van Maasbracht en het Julianakanaal is circa 100 meter breed. Tussen de twee watergangen bevindt zich een landtong, welke circa 130m breed is ter plaatse van het Ieidingtracé. Aan de Noordzijde is op 25 meter van de waterzijde een fabriek gesitueerd. Hiermee is de werkruimte beperkt. De kruising is weergegeven in Figuur 10. In het MER van Gasunie (zie paragraaf 2.2) is aangegeven dat hierdoor de ruimte voor de aanleg van een gasleiding te beperkt is en dat met de fabrikant overeenstemming gesloten zou moeten worden om een deel van zijn terrein te gebruiken. Omdat de nu voorziene strook niet bestemd is voor aardgastransportleidingen maar voor een ander type leiding, met kleinere diameter, is dit knelpunt, in overleg met mogelijke gebruikers van het tracé, als technisch oplosbaar beschouwd. Pagina 21 van 66

57 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN Buislesdingstroken dehler Ministerie ;1,27/2Ql A3 1 1O95 & M ARCADIS P Figuur 10 Kruising van de Maas Van overige ruimtelijke knelpunten met bestaande of geprojecteerde nieuwe bebouwing is geen sprake. Daarbij krijgen gemeenten de gelegenheid binnen een zoekgebied van max. 250 meter rondom de door het Rijk aangegeven leidingstrook voor een ander tracé te kiezen, indien dat beter zou aansluiten op bestaande of toekomstige ruimtelijke situaties. Inzet daarbij is dat de stroken zodanig gekozen worden dat het risico van optreden van planschade vrijwel afwezig is. Pagina 22 van 66

58 Susteren MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN ARCADIS 4 EXTERNE VEILIGHEID Voor voorliggende milieustudie is een geactualiseerde effectstudie ten aanzien van externe veiligheid uitgevoerd. Doel van dit onderzoek is het in kaart brengen van de externe veiligheidsrisico s die ontstaan bij het transport door (nieuwe) buisleidingen op het traject Laarbeek Echt op basis van de: gekozen ligging van het tracé; specificatie van het type leiding en het type stoffen dat beoogd wordt via het tracé te transporteren. De externe veiligheidsrisico s worden in beeld gebracht door het plaatsgebonden risico en het groepsrisico voor het tracé te berekenen. 4.1 Wet- en regelgeving De wetgeving op het gebied van externe veiligheid met betrekking tot buisleidingen staat beschreven in het Besluit externe veiligheid buisleidingen, het Bevb [v]. Het Bevb regelt de taken en verantwoordelijkheden van de leidingexploitant en van de betrokken gemeenten. In de bijbehorende Regeling externe veiligheid buisleidingen (Revb) [vi] is het besluit verder uitgewerkt. Deze regeling wijst het type buisleidingen aan waar het besluit op van toepassing is en vermeldt welke risicoafstanden er gelden. Tevens benoemt het Revb de rekenmethodiek welke gebruikt moet worden bij het berekenen van externe veiligheidsrisico s. Voor de buisleidingen in deze studie is de rekenmethode van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) toegepast conform de Revb. Het gaat om de Handleiding Risicoberekeningen Bevb versie 2.0 Module D [vii]. In de Handleiding wijst het RIVM het softwareprogramma Safeti-nl aan om de berekeningen mee uit te voeren. In dit onderzoek is dan ook de modellering uit Safeti-nI als uitgangspunt genomen. De genoemde rekenmethode sluit aan bij reeds bestaande rekenmethoden voor hoge druk aardgasleidingen en voor leidingen waardoor aardolieproducten worden getransporteerd. Safeti-ni wordt gebruikt voor het berekenen van het plaatsgebonden risico en het groepsrisico. In de twee navolgende paragrafen worden de definities van het plaatsgebonden risico en het groepsrisico weergegeven Het Plaatsgebonden Risico Het Plaatsgebonden Risico (PR) is het risico dat een persoon overlijdt als rechtstreeks gevolg van een ongewoon voorval met een buisleiding indien deze persoon zich op een plaats nabij die buisleiding bevindt. Het PR wordt uitgedrukt in een kans per jaar en gaat uit van de situatie dat een (fictief) persoon zich 24 uur per dag gedurende een heel jaar onbeschermd op een bepaalde plaats nabij die buisleiding bevindt. De grenswaarde van het PR voor het omgaan met gevaarlijke stoffen is één op de miljoen per jaar (106 per jaar). Dit geldt voor bestaande en nieuwe situaties. Binnen de plaatsgebonden risicocontour van 10.6 per jaar mogen geen kwetsbare bestemmingen aanwezig zijn en ook nieuwe beperkt kwetsbare bestemmingen zijn in beginsel niet toegestaan. De risicovolle activiteit is in dit geval het transport van gevaarlijke stoffen via buisleidingen. In Tabel 3 is een overzicht gegeven van de geldende criteria. Pana 23 van 66

59 . MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN Tabel 3 Criteria voor het plaats iebonden risico Situatiø Buisleidingen Bestaand Nieuw Kwetsbaar Grenswaarde PR 10 Beperkt kwetsbaar Richtwaarde PR 10.6 Kwetsbaar Grenswaarde PR 106 Beperkt kwetsbaar Richtwaarde PR Het Groepsrisico Het groepsrisico (GR) is de kans per jaar per kilometer transportroute dat een groep van tien of meer personen in het invloedsgebied van de transportroute komt te overlijden als direct gevolg van een ongewoon voorval met gevaarlijke stoffen op die route. Het GR is een indicatie van de mogelijke maatschappelijke impact van een ongeval; het is dus niet bedoeld als indicatie voor individueel gevaar op een bepaalde plek en kan niet op de kaart worden weergegeven. Om het GR te kunnen berekenen, is het nodig om niet alleen kennis te hebben van de processen en ongevalscenario s bij de bron, maar ook van het aantal personen dat zich binnen het invloedsgebied bevindt. Het GR wordt weergegeven in een fn-curv. In de fn-curve wordt de kans van optreden afgezet tegen het aantal slachtoffers. De overschrijdingsfactor is de verhouding tussen de fn-curve en de oriëntatiewaarde. Daarmee is de overschrijdingsfactor een maat die aangeeft in hoeverre de oriëntatiewaarde wordt genaderd of overschreden. Een overschrijdingsfactor kleiner dan 1 geeft aan dat de fn-curve onder de oriëntatiewaarde blijft. Bij een waarde van 1 zal de fn-curve de oriëntatiewaarde raken. Bij een waarde groter dan 1 wordt de oriëntatiewaarde overschreden. Bij het bepalen van het GR wordt getoetst aan de oriëntatiewaarde. Dit is geen harde norm, maar geldt als richtwaarde bij het verantwoorden van het GR door het bevoegd gezag. Het bevoegd gezag bepaalt zelf of zij een GR in een bepaalde situatie acceptabel vindt of niet. Het GR geeft de aandachtspunten aan langs een transportroute en nabij stationaire risicobronnen waar zich mogelijk een ramp met veel slachtoffers kan voordoen. De verantwoordingsplicht GR bestaat uit de volgende stappen en is zodanig opgebouwd dat deze in een bestemmingsplan opgenomen kan worden: Vaststellen van de risico s van de huidige situatie; Vaststellen van het risico na realisatie van de nieuwe plannen; Ruimtelijke onderbouwing van het plan; Maatregelen ter beperking van de risico s; Mogelijkheden voor hulpverlening en zelfredzaamheid. Pagina 24 van 66

60 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN ARCADIS Wettelijke kader (beheers-)maatregelen In artikel 7 van de Revb [VI] staat beschreven dat maatregelen ter beperking van het risico, waarvan de exploitant niet kan aantonen dat de maatregel voldoet aan de omschrijving in de Rekenmethodiek Bevb, geen risico verlagend effect hebben in de risicoberekening. 4.2 Uitgangspunten Voor het uitvoeren van de berekeningen zijn een aantal uitgangspunten vastgesteld. Deze uitgangspunten hebben betrekking op de situatie in het onderzoeksgebied en op de kenmerken van de leidingen die aangelegd worden. De risicoberekening van de toekomstige situatie met twee ondergrondse leidingen is uitgevoerd met het risicoberekeningsprogramma Safeti-nI, versie In bijlage B zijn de uitgangspunten voor de berekeningen toegelicht. De rekenmethode staat beschreven in het RIVM Rapport Handleiding Risicoberekeningen Bevb versie 2.0 Module D, 1juli 2014 [vii]. Voor uitvoering van de berekeningen heeft overleg plaatsgevonden met het RIVM over het toepassen van de Handleiding. Daar waar in de modellering afgeweken wordt van de Handleiding is in dit rapport een toelichting gegeven Onderzoeksgebied Het onderzoeksgebied voor deze analyse strekt zich uit van de gemeente Laarbeek via gemeente Echt naar de gemeente Susteren. In Figuur 11 is de globaal ligging van de buisleidingenstrook geprojecteerd met de witte lijn. Pagina 25 van 66

61 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN Figuur 11 Globale ligging buisleidingstrook Het rekenprogramma Safeti-nI is niet in staat om in één keer het risico te modelleren en te berekenen voor het gehele traject van 60 kilometer. Om deze reden is het onderzoeksgebied opgedeeld in korte stukken. Op basis van de nabijheid van bebouwing en een eerder uitgevoerde studie [ ] blijkt dat er mogelijk in drie gebieden knelpunten aanwezig zijn. Op basis hiervan is gekozen om het onderzoekgebied op te delen in drie segmenten waar de knelpunten zich mogelijk bevinden. Het opdelen van het onderzoekgebied heeft geen invloed op de uitkomsten van de modellering. Het gaat om de volgende selectie: Deelgebied Helmond Deelgebied Kampershoek Deelgebied Maasbracht Het studiegebied is gelegen langs de buisleidingstrook tot één kilometer aan weerszijden van de bebouwde kom. Binnen de effectafstand van de leiding is de bevolkingsdichtheid gemodelleerd. De woonwijken en andere functies, zoals werken en sportvoorzieningen, zijn ingetekend met behulp van Google Earth Pro. Voor de bevolkingsdichtheid (personen per hectare) voor verschillende typen functies en gebieden is gebruik gemaakt van de Handreiking verantwoordingsplicht groepsrisico [viii] en de Publicatiereeks gevaarlijke stoffen deel 1 [ix]. Voor de inventarisatie van de niet-ingevulde bestemmingsplanruimte zijn de bebouwingsvlakken met een homogene invulling binnen het studiegebied in kaart gebracht. Dit is gedaan door bestemmingsplannen te raadplegen op In Bijlage B zijn overzichtsfoto s opgenomen van de deelgebieden en de ingetekende functies. Pagina 26 van 66

62 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN ARCADIS In de berekeningen zijn geen bestaande leidingen meegenomen. Dit externe veiligheidsonderzoek is gericht op de situatie waarin nieuwe leidingen in de strook zijn geprojecteerd Rekenmethodiek en Ieidingkenmerken Bij het modelleren van de toekomstige leidingen heeft PPS-.Pipelines geadviseerd over de karakteristieken van aan te leggen leidingen. In Bijlage B zijn de gehanteerde leidingkarakteristieken opgenomen; er is gerekend met leidingen die ethyleenoxide 2 (een brandbare en toxische vloeistof) en vinylchloride (een tot vloeistof verdicht brandbaar gas) transporteren 3. De leidingen in de leidingstrook zijn op twee manieren gemodelleerd, conform de voorschriften in de Handleiding Risicoberekeningen Bevb 2.0. In de eerste situatie ligt de vinylchlorideleiding aan de rechterkant (kijkrichting is naar het noorden) en de ethyleenoxideleiding aan de linkerkant van de leid ingstrook. In de tweede situatie ligt de vinylchlorideleiding aan de linkerkant (kijkrichting is naar het noorden) en de ethyleenoxideleiding aan de rechterkant van de leidingstrook. De geprojecteerde leidingen komen parallel naast elkaar te liggen in een leidingstrook. Deze leid ingstrook is maximaal circa 70 meter breed. Waar nodig is de strook smaller. Op het smalste stuk is de leidingstrook 25 meter breed. In de praktijk zal de eerste leiding in het midden van de strook komt te liggen en de andere leidingen parallel daarlangs tot aan de rand van de leid ingstrook. Op de brede gedeelten van de leidingenstrook kunnen de leidingen dusdanig worden aangelegd dat deze elkaar vanwege de onderlinge afstand niet beïnvloeden. In de risicoanalyse is gemodelleerd met het uitgangspunt dat de leidingen tot maximaal 2 meter van de buitenste randen van de leidingenstrook zijn gelegen. In het model zijn ook de variaties in de breedte van de leidingenstrook opgenomen. Deze variaties in de breedte van de leidingenstrook leiden tot bochten in het leidingentracé die van invloed kunnen zijn op de resultaten uit de berekening. Bij het modelleren is ervan uitgegaan dat er een maximale bebouwingsvrije afstand van 5 meter aan weerszijden van de leidingen is gelegen. Met deze risicoanalyse is naar de worst case situatie gekeken. Voor deze studie is een iteratieve methode gebruikt. Dit betekent dat eerst is gekeken naar de worst case effecten: wat gebeurt er als je geen maatregelen neemt bij de aanleg van leidingen. Bij een overschrijding van de normen, is vervolgens de benodigde reductiefactor bepaald: met welke factor moet het veiligheidsrisico worden beperkt? Op basis van expert judgement is getoetst of het realistisch is voor een exploitant om deze reductiefactor te behalen met een pakket aan (bron)maatregelen. Op deze manier is in deze studie inzichteljk gemaakt of het met maatregelen in de praktijk mogelijk is voor een leid ingexploitant om leidingen aan te leggen met risicocontouren die voldoen aan de normen voor externe veiligheid. In het bovenste deel van Figuur 12 is dit proces geschematiseerd weergegeven. 2 De leidingen met ethyleenoxide zijn niet gemodelleerd met een brandbare en toxische vloeistof, maar met een tot vloeistof verdicht brandbaar en toxisch gas conform toelichting bij de tabel 1 uit de Module D van de Handleiding risicoberekeningen Bevb 2.0 [8]. Bij het opstellen van de milieustudie is niet bekend welke stoffen door de leidingen zullen worden getransporteerd. In deze studie worden alle mogelijkheden opengehouden. In dit kader wordt gerekend met een worstcase situatie waarbij er sprake is van twee leidingen met transport van vinylchloride door één leiding en transport van ethyleenoxide door de ander. Pagina 27 van 66

63 -., MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN Er zijn verschillende manieren om reductie van het risico te bereiken, oftewel een reductiefactor te behalen. Hierbij kan worden gedacht aan maatregelen die de kans op directe ontsteking verkleinen of de kans op een ongeval verminderen. Voorbeelden hiervan zijn het dieper in de grond leggen van een leiding, begeleiding bij grondwerkzaamheden of het aanpassen van het ontwerp van de leiding. De mate waarin de reductiefactor wordt behaald is per maatregel verschillend en afhankelijk van de stand van de techniek. Wanneer een exploitant het voornemen heeft om een leiding binnen de leidingenstrook aan te leggen is hij verantwoordelijk om met een kwantitatieve risicoanalyse aan te tonen dat hij de juiste maatregelen neemt om te voldoen aan de normen voor externe veiligheid. Dit is in het onderste deel van Figuur 12 weergegeven. Basis situatie: geen maatregelen 4, Berekening contouren Overschrijding normen Bepaling reductiefactor Geen overschrijding normen Inpassing >1 buisleidingen mogelijk op het tracé Overschrijding norm en Berekening contouren Geen overschrijding normen Inpassing buisleidirigen > mogelijk in het tracé met (bron)maatregelen Voornemen exploitant incl (bron)maatregelen 1 risicoanalyse L Figuur 12 Aanpak externe veiligheid berekeningen Chemische producten versus aardolieproducten De rekenmethode is gebaseerd op het uitgangspunt dat de producten die door de leidingen getransporteerd worden, vallen in de categorie overige stoffen. Mocht in de toekomst blijken dat aardolieproducten door de leidingen getransporteerd worden, dan dient volgens de daarbij behorende rekenmethode bepaald te worden of, en zo ja welke, maatregelen nodig zijn. Pagina 28 van 66

64 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN ARCADIS 4.3 Resultaten Zoals in de vorige paragraaf aangegeven zijn de leidingen op twee manieren gemodelleerd. De resultaten van beide modelleringen zijn nagenoeg hetzelfde. Om deze reden zijn enkel de resultaten weergegeven waarbij de vinylchlorideleiding aan de rechterkant en de ethyleenoxideleiding aan de linkerkant van de Ieidingstrook ligt (kijkrichting is naar het noorden), Op deze wijze wordt voor wat betreft de effecten voor de omgeving naar de worst case situatie is gekeken. De risicoanalyses zijn voor drie deelgebieden uitgevoerd, ter hoogte van Helmond, Kam pershoek en Maasbracht Plaatsgebonden risico De plaatsgebonden risicocontouren staan in de navolgende figuren per deelgebied weergegeven. In Bijlage C zijn grotere versies van de figuren opgenomen. / \\ \\\ ethyleenoxide vinylchloride 7 i / / j. \ \ ç;ç j \\ ) ) 7%! 1e-QOIAvgeYe& 7,1 lt-qo6lavgeyear 1eOU7 /AveYar 7.1 ie-oua?ajeyer Figuur 13 Plaatsgebonden Risico: de situatie bij Helmond in de worst-case berekening In Figuur 13 zijn langs het tracé een paarse (niet voor vinylchloride), rode, gele en groene contour van de PR1 O tot en met PR10 8 te zien. Dit betekent dat het plaatsgebonden risico hoger is dan 1x10 6 per jaar. Om te kunnen voldoen aan de norm van het plaatsgebonden risico dienen reducerende maatregelen worden toegepast. Pagina 29 van 66

65 - MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN ethyleenoxide 1e-OOS/Av9eYer le-006 IAv8eyear le-007 tavgeyear 1eOQ8/A,rgeYear Figuur 14 Plaatsgebonden Risico: de situatie bij Kampershoek in de worst-case berekening In Figuur 14 zijn langs het tracé een paarse (niet voor vinylchloride), rode, gele en groene contour van de PR1 0 tot en met PR1 0.8 te zien. Dit betekent dat het plaatsgebonden risico hoger is dan 1x10 6 per jaar. Om te kunnen voldoen aan de norm van het plaatsgebonden risico dienen reducerende maatregelen worden toegepast. ethyleenoxide vinylchloride le-oo5/avgeyear 7..! le-0&6lavgeyear le-007/avgeyear 7..! le.00slavge.e& Figuur 15 Plaatsgebonden Risico: de situatie bij Maasbracht in de worst-case berekening In Figuur 15 zijn lang het tracé een paarse (niet voor vinylchloride), rode, gele en groene contour van de PR10 5 tot en met PR10 te zien. Dit betekent dat het FR hoger is dan 1x10 6 per jaar. Om te kunnen voldoen aan de norm van het FR dienen reducerende maatregelen worden toegepast. In het deelgebied Maasbracht is op één enkel punt van het tracé het risico dusdanig hoog dat er rondom die locatie in het tracé sprake is van een PR10 5 contour. In de deelgebieden Helmond en Kampershoek is op meerdere locaties van het tracé het risico dusdanig hoog dat op meerdere plekken langs het tracé een PR10 5 contour aanwezig is. De reden waarom bij deelgebied Maasbracht er enkel op één locatie Pagina 30 van 66

66 - -, r MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN ARCADIS sprake is van een PR1 0 contour is waarschijnlijk vanwege de ruwheidlengte van het landschap. Volgens de landelijke ruwheidskaart is de omgeving in het deelgebied Maasbracht ruwer in vergelijking met de overige twee deelgebieden. Dit betekent dat de effecten minder ver reiken waardoor binnen het deelgebied Maasbracht het PR lager is. In alle drie de deelgebieden wordt zonder maatregelen niet voldaan aan de norm van het PR. De PR1 06 contour reikt aan weerszijden van de leiding tot 400 meter voor ethyleenoxide en tot 20 meter voor vinylchloride. Binnen deze contouren kunnen kwetsbare objecten liggen. Aangezien voor alle deelgebieden de normen van het PR overschreden worden, is een pakket van (bron)maatregelen bepaald. Pakket met maatregelen Uit de modellering volgen de maximale waarden van het PR. Deze zijn variërend van 2x1 o tot 9x1 0 voor ethyleenoxide aan de linkerkant en variërend van 2, lxi 06 tot 1,9 x10 6 voor de vinylchloride aan de rechterkant. Zoals eerder is beschreven geldt voor het PR een grenswaarde van 1x10 6 ten opzichte van kwetsbare objecten zoals woningen. De hierboven weergegeven waarden voor het PR dienen daarom met maatregelen verkleind te worden tot een waarde van maximaal ixio Dit betekent voor de leiding waarmee ethyleenoxide wordt getransporteerd dat het risico met een factor van minimaal 13 moet worden verkleind. In geval van transport van vinylchloride is de reductiefactor minimaal 3 voordat aan de grenswaarde wordt voldaan. 6. De maatregelen en de daaraan toegekende reductiefactor zijn vastgelegd in de Handleiding Risicoberekening Bevb 2.0 Module D. Met behulp van de iteratiemethode is per berekening achterhaald wat de reductiefactor is om tot een kans te komen die kleiner is dan 1x10 Na het uitvoeren van de itererende methode met het verwerken van de reductiefactor in de faalfrequentie zijn in alle gevallen de PR10 en PR10 contouren verdwenen uit de berekende resultaten. De uitkomsten van de PR contouren staan in Bijlage C. In onderstaande tabel is genoemd welke reductiefactor per situatie leidt tot de verdwijning van de PR10 contour Helmond oer situatie 1 Stof Ethyleenoxide (links) 0,00004 Aangepaste faaifrequentie per 1000 m Vinylchloride (rechts) 0, Ethyleenoxide (links) 0, Reductiefactor 15 Kampershoek Vinylchloride (rechts) 0, Maasbracht Ethyleenoxide (links) 0, Vinylchloride (rechts) De mogelijkheden voor het treffen van maatregelen aan de leiding zijn in de Handleiding Bevb gectusterd per type. Een reductiefactor van 3 die maximaal benodigd is voor de vinylchloride leiding wordt bijvoorbeeld behaald door het Pagina 31 van 66

67 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN garanderen van strikte begeleiding tijdens werkzaamheden. Dit is de enige genoemde reductiefactor met de exacte waarde van 3. Deze waarde kan ook bereikt worden met een opsomming van lager gewaardeerde maatregelen. De ethyleenoxide leiding behoeft een maximale reductiefactor van 13. Deze waarde is alleen te bereiken met de uitvoering van een combinatie van maatregelen. Hierbij kan worden gedacht aan het toepassen van corrosiebestendig materiaal, het garanderen van een bepaalde wanddikte of het hanteren van een lagere werkdruk in de leiding. Het kan zijn dat het in de praktijk niet nodig is om bovengenoemde maatregelen te nemen. De nu berekende PR-contour is de uitkomst van een berekening met worst case aannames. De daadwerkelijke PR-contour valt in de praktijk mogelijk lager uit bij het vervoeren van andere chemicaliën die een kleinere effectafstand hebben, het gebruik van een lagere werkdruk in de leiding en het leggen van de leiding in het midden van de leidingenstrook in plaats van langs de rand. Of maatregelen daadwerkelijk nodig zijn en zo ja welke reductiefactor deze maatregelen moeten realiseren, hangt af van de keuzes van de uiteindelijke leidingexploitant. Wanneer een exploitant het voornemen heeft om een leiding binnen deze leidingenstrook aan te leggen is hij verantwoordelijk om met een kwantitatieve risicoanalyse aan te tonen dat hij de juiste maatregelen neemt om te voldoen aan de normen voor externe veiligheid Groepsrisico De resultaten van de berekeningen van het GR van de leidingen met vinylchloride en ethyleenoxide zijn hieronder beschreven. Vinylchloride Het GR is in alle deelgebieden verwaarloosbaar voor de leiding met vinylchloride. De berekende fn-curve geeft namelijk geen uitkomst voor een groep groter dan 10 personen. In dergelijke gevallen is geen sprake van een groepsrisico. Hierna wordt dan ook niet meer ingegaan op het berekende groepsrisico voor vinylchloride. Ethyleenoxide Het GR is in alle deelgebieden aanwezig voor de leiding met ethyleenoxide. De berekende fn-curven zijn weergegeven in bijlage C. Hierin zijn de waarden van de fn curven af te lezen. In een fn-curve is het jaarlijks risico (verticale as) afgezet tegen het aantal slachtoffers (horizontale as). Ook is de oriëntatiewaarde in de grafieken aangegeven. Alleen bij Helmond wordt de oriëntatiewaarde overschreden. Bij Kampershoek en Maasbracht ligt het GR onder de oriëntatiewaarde. Het GR van de leiding in Helmond ligt ruim boven de oriëntatiewaarde voor een groep slachtoffers van minder dan 45 personen. Het GR van de leiding bij Kampershoek ligt op ruim 50% van de oriëntatiewaarde met een maximaal slachtofferaantal van 25 personen. Opgemerkt moet worden dat de toegepaste maatregelen die voor de reductie van het plaatsgebonden risico worden uitgevoerd ook leiden tot een verlaging van het groepsrisico. Het kiezen van minder risicovolle leidingkenmerken leidt ook tot een lager groepsrisico (bij de modellering is uitgegaan van de worst case situatie). Pagina 32 van 66

68 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN ARCADIS 4.4 Conclusie De risicoanalyse voor twee geprojecteerde leidingen met ethyleenoxide en vinylchloride aan weerszijden van de buisleidingstrook is uitgevoerd met Safeti-ni versie 6.54, de methode in de Handleiding risicoberekeningen Bevb module D, versie 2.0 1juli 2014 en het overleg met RIVM op 19 maart De risicoanalyses zijn uitgevoerd voor drie deelgebieden ter hoogte van Helmond, Kampershoek en Maasbracht. In alle drie de deelgebieden wordt zonder maatregelen niet voldaan aan de norm van het PR. De PR10 contour is aanwezig en voor ethyleenoxide is de PR10 contour ook aanwezig. Binnen deze contouren kunnen om deze reden kwetsbare objecten liggen, want de PR10 contour reikt tot 400 meter voor ethyleenoxide en tot 20 meter voor vinylchloride, aan weerszijden van de leiding. Door het toepassen van maatregelen die het risico reduceren of door het kiezen van minder risicovolle leidingkenmerken, is het mogelijk de PR-contouren te verkleinen zodat geen kwetsbare objecten binnen de PR10 contour aanwezig kunnen zijn In de drie deelgebieden is sprake van een GR. Het GR is geen norm, maar er geldt een verantwoordingsplicht. Dit GR moet worden verantwoord op een later moment wanneer de kenmerken van de leidingen bekend zijn en wanneer het tracé ruimtelijk wordt ingepast. Opgemerkt moet worden dat de toegepaste maatregelen die voor de reductie van het plaatsgebonden risico noodzakelijkerwijs worden uitgevoerd ook leiden tot een verlaging van het groepsrisico. Deze verlaging kan ook worden bereikt door het kiezen van minder risicovolle leidingkenmerken. Pagina 33 van 66

69 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN 5 CONCLUSIE MILIEUSTU DIE In deze milieustudie is in vervolg op de MER Structuurvisie Buisleidingen (2012) nader beschouwd wat de aandachtspunten vanuit het milieu zijn op het geprojecteerde buisleidingentraject Laarbeek-Echt-Susteren. Dit naar aanleiding van lokale aanpassingen in het tracé, ingekomen zienswijzen en de specifieke uitgangspunten over de te transporteren stoffen. Waarom is het tracé nader onderzocht? In het MER Ontwerp-Structuurvisie Buisleidingen (2011) is het tracé beoordeeld en na trechtering afgevallen, waarbij de noord-zuid route via een meer oostelijk tracé als voorkeursroute naar voren is gekomen. Op de Ontwerp-structuurvisie Buisleidingen zijn door het bedrijfsleven (PPS-Pipelines, DSM Chemelot en Havenbedrijf Rotterdam) zienswijzen ingediend. In de zienswijzen is de wens geuit om de directe verbinding tussen Laarbeek en gemeente Echt-Susteren voor de door deze bedrijven benodigde leidingen alsnog in de Structuurvisie op te nemen. De reden die is aangedragen is dat dit tracé aanzienlijk korter is dan de verbinding via Venlo. Het traject Laarbeek-Echt Susteren is daarom alsnog als indicatief tracé in de Structuurvisie Buisleidingen opgenomen. In het aangevulde MER (2012) bij de Structuurvisie Buisleidingen is een knelpuntenanalyse van het indicatieve tracé gemaakt. Vanwege de inspraakreacties, is het tracé nu nader bekeken. Milieu-aandachtspunten en oplossingsrichtingen Zoals in het aangevulde MER structuurvisie Buisleidingen (2012) naar voren komt, doorsnijdt het tracé op drie delen een boringsvrije zone (grondwaterbeschermingsgebied). De aanleg vindt plaats in de bovenste meters, waarmee doorsnijding van de scheidende laag niet optreedt. Dit betekent dat in overleg met de provincies de aanleg mogelijk gemaakt kan worden. Er wordt één natuurgebied doorsneden, de Ecologische Hoofdstructuur bij Helmond. Dit kan niet met een (beperkte) omleiding voorkomen worden, maar kan worden gecompenseerd. Door rekening te houden met de aanwezige soorten tijdens aanleg (toetsing Flora en faunawet) kunnen de effecten zoveel als mogelijk gemitigeerd dan wel gecompenseerd worden. Op het tracé liggen enkele knelpunten met bestaande bebouwing. Het gaat om geïsoleerde bebouwing, waarvoor in de aan legfase met de eigenaren een oplossing gevonden kan worden (bijvoorbeeld lokale aanpassingen zoals omleidingen of in uiterste gevallen aankopen). De externe veiligheidssituatie is onderzocht in drie deelgebieden (Helmond, Kampershoek en Maasbracht), waar zich potentieel knelpunten kunnen voordoen. Uit de berekeningen blijkt dat voor alle drie de deelgebieden met de inzet van maatregelen kan worden voldaan aan de norm van het plaatsgebonden risico. Het groepsrisico is geen norm, maar er geldt een verantwoordingsplicht. De verantwoording van het groepsrisico dient te worden uitgewerkt, want in de drie deelgebieden is sprake van een groepsrisico. Op het moment dat de kenmerken van de werkelijk aan te leggen leiding bekend zijn, moet deze verantwoording worden uitgewerkt. Opgemerkt moet worden dat de toegepaste maatregelen die voor de reductie van het plaatsgebonden Pagina 34 van 66

70 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN ARCADIS risico noodzakelijkerwijs worden uitgevoerd of door het kiezen van minder risicovolle Ieidingkenmerken, ook leiden tot een verlaging van het groepsrisico. Pagina 35 van 66

71 MILIEUSTUDE STRUCTUURVISIE BUISLEIDNGEN BIJLAGE A AANDACHTSPUNTEN OP HET TRACÉ Pagina 36 van 66

72 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN ARCADIS BIJLAGE B EXTERNE VEILIGHEID - UITGANGSPUNTEN Voor het uitvoeren van de berekeningen zijn een aantal uitgangspunten vastgesteld. Deze uitgangspunten hebben betrekking op de situatie in het onderzoeksgebied en de kenmerken van de leidingen die aangelegd worden. De situatie in het onderzoeksgebied en de hierbij behorende persoonsaantallen zijn voor alle berekeningen hetzelfde. De leidingkenmerken in deze bijlage zijn gehanteerd voor het onderzoek naar de risico s rond de buisleidingen in de buisleidingenstrook ter hoogte van Helmond, Kampershoek en Maasbracht in de worst-case situatie. Onderzoeksgebied Het onderzoeksgebied voor deze analyse strekt zich uit van de gemeente Laarbeek via gemeente Echt naar de gemeente Susteren. Het rekenprogramma Safeti-nI is niet in staat om in één keer het risico te modelleren en te berekenen voor het gehele traject van 60 kilometer. Om deze reden is het onderzoeksgebied opgedeeld in korte stukken. Op basis van de nabijheid van bebouwing en een eerder uitgevoerde studie [i] blijkt dat er mogelijk in drie gebieden knelpunten aanwezig zijn. Op basis hiervan is gekozen om het onderzoekgebied op te delen in drie segmenten waar de knelpunten zich mogelijk bevinden. Het opdelen van het onderzoekgebied heeft geen invloed op de uitkomsten van de modellering. Het gaat om de volgende selectie: Deelgebied Helmond; Deelgebied Kampershoek; Deelgebied Maasbracht. In deelgebied Helmond worden de grootste knelpunten verwacht. Ter hoogte van dit deelgebied staan hoofdzakelijk woningen (laagbouw) en het tracé loopt langs deze bebouwing. Deze bebouwing valt binnen het studiegebied nu dit reikt tot 700 meter aan weerszijden vanaf de rand van de buisleidingstrook met een lengte van ruim 4,5 kilometer ter hoogte van de plaats Helmond. Na Helmond zijn ook de deelgebieden ter hoogte van Kampershoek en Maasbracht uitgewerkt waar woningen (laagbouw) en sportvoorzieningen nabij de leidingstrook liggen. Bevolkingsinventarisatie De woonwijken en andere functies, zoals werken en sportvoorzieningen, zijn geïnventariseerd en ingetekend met behulp van Google Earth Pro. Voor de invulling van de bevolkingsgegevens is gebruik gemaakt van de Handreiking verantwoordingsplicht groepsrisico [viii] en de Publicatiereeks gevaarlijke stoffen deel 1 [ixi. De bevolkingsinventarisatie is aangevuld met de bestemmingsplannen van de website Deelgebied Helmond Bestemmingsplan Buitengebied (Gemeente Nuenen, Gerwen en Nederwetten), november 2010; Bestemmingsplan Brandevoort Oost, september 2012; Bestemmingsplan Brandevoort II, oktober 2011; Pagina 37 van 66

73 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN Bestemmingsplan Buitengebied Geidrop-Mierlo, november2010: Bestemmingsplan Landgoed Gulbergen, juli 2011: Bestemmingsplan t Hout, april 2012; Bestemmingsplan Houtstraat eo, augustus 2002; Uitwerkingsplan Luchen Fase2, augustus 2011: Bestemmingsplan Brugstraat 26 Mierlo, april 2011 Deelgebied Kampershoek Bestemmingsplan Buitengebied Nederweert, november 2009: Bestemmingsplan Bedrijvenpark Pannenweg 2010, november2010: Bestemmingsplan Bedrijventerrein 2013, juni 2013; Bestemmingsplan Industrieterrein Leuken Noord, mei 2013; Bestemmingsplan Buitengebied 2011 (Weert), juni 2013; Deelgebied Maasbracht Bestemmingsplan Heel-Panheel, februari 2013; Bestemmingsplan Kanaal Wessem-Nederweert 2012, november 2012; Bestemmingsplan Kern Wessem, september 2011; Bestemmingsplan Oude kern Wessem, september 2011; Het studiegebied strekt zich langs de buisleidingstrook uit tot één kilometer aan weerszijden van de bebouwde kom. Binnen de effectafstand van de Ieidingstrook is de bevolkingsdichtheid gemodelleerd. De volgende afbeeldingen tonen overzichtsfoto s met de bebouwingsvlakken die zijn meegenomen in de risicoberekening. De bijhorende tabellen geven een overzicht van de bevolkingsgegevens binnen de aangegeven vlakken. Pagina 38 van 66

74 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN ARCADIS Figuur 16 Traject buisleidingen ter hoogte van Helmond (Iichtblauw = buisleidingenstrook: wit = bebouwingsviakken) Pagina 39 van 66

75 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN 1 Wonen 2 Wonen 3 Wonen 4 Werken 5 Werken 6 Wonen 7 Wonen 8 Dierentuin 9 Wonen 10 Wonen 11 Wonen 12 Wonen 13 Wonen 14 Wonen 15 Wonen 16 Basisschool 17 Wonen 18 Sportvelden 19 Wonen 20 Peuterspeelzaal en school 21 Wonen 22 Sportvelden 23 Werken 24 Werken 25 Wonen 26 Wonen 27 Wonen 28 Wonen 29 Werken 30 Wonen 31 Wonen 32 Wonen 33 Wonen 34 Werken 35 Werken 36 Wonen 37 Werken 38 Wonen 39 Sportvelden 40 Wonen 420 personen (bron: Risicokaart) 25/ha 25/ha 25/ha /ha 40/ha /ha 40/ha /ha 40/ha /ha 0/ha /ha 0/ha /ha 40/ha /ha /ha /ha 40/ha /ha 40/ha /ha 40/ha /ha 40/ha /ha 40/ha /ha 40/ha /ha 40/ha /ha 40/ha /ha 5/ha /ha 40/ha /ha 40/ha /ha 5/ha /ha 0/ha /ha 0/ha /ha 40/ha /ha 4Olha /ha 40/ha /ha 40/ha /ha 0/ha /ha 40/ha /ha 4Olha /ha 40/ha /ha 40/ha /ha 0/ha /ha 0/ha /ha 40/ha /ha 0/ha /ha 40/ha /ha 5/ha /ha 40/ha Pagina 40 van 66

76 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN ARCADIS J Kampershoek Figuur 17 Traject buisleidingen ter hoogte van Kampershoek (blauw buisleidingenstrook; wit = bebouwingsviakken). Vanuit het model is alleen de strook geprojecteerd zoals gemodelleerd nabij de bebouwing. De strook eindigt hier niet, maar loopt door. Pagina 41 van 66

77 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN 1 Wonen 8 woningen x2,4 p/woning Wonen /ha 40/ha 3 Basisschool Sporthal Middelgroot, 100 aanwezigen Sportvelden /ha 5/ha 6 Horeca, Mc Middeigroot, 50 aanwezigen Donalds 7 Wonen 4 woningen x2,4 p/woning Werken OIha 0/ha 9 Werken /ha 0/ha 10 Wonen /ha 40/ha 11 Werken /ha 0/ha 12 Wonen /ha lo/ha 13 Wonen /ha lo/ha 14 Wonen /ha lo/ha 15 Wonen 3 woningen x2,4 p/woning Wonen 3 woningen x2,4 p/woning Wonen 5 woningen x2,4 plwoning Wonen /ha 40/ha 19 Wonen 12 woningen x2,4 p/woning Maasbracht Het deelgebied is in navolgende figuren in twee delen verdeeld. In de risicoanalyse is het in zijn geheel gemodelleerd. Pagina 42 van 66

78 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN ARCADIS Figuur 18 Traject buisleidingen ter hoogte van Maasbracht (deel 1) (blauw = buisleidingenstrook; wit bebouwingsviakken). Vanuit het model is alleen de strook geprojecteerd zoals gemodelleerd nabij de bebouwing. De strook eindigt hier niet, maar loopt door. Tabel 7 0flIt!1gLbebouwi --biedsfuncties Nr Omschrijving Dag Nacht Dag Nacht 1 Wonen /ha 10/ha 2 Werken /ha Olha 3 Werken /ha 0/ha 4 Werken /ha OIha 5 Werken /ha 0/ha 6 Wonen /ha 40/ha 7 Basisschool Middelgroot Speeltuin Extensief gebruik /ha 5/ha 9 Sportvelden Extensief gebruik /ha 5/ha 10 Wonen /ha 4Olha Pagina 43 van 66

79 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN Figuur 19 Traject buisleidingen ter hoogte van Maasbracht (deel 2) (blauw = buisleidingenstrook; wit = bebouwingsvlakken) Pagina 44 van 66

80 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN ARCADIS Tabel 8 On sbebouwina aebiedsfuncties ]:[zonderheden 1 Dag Nacht Dag Nacht 11 Werken /ha 0/ha 12 Werken /ha 0/ha 13 Wonen /ha 40/ha 14 Winkelcentrum Klein winkelcentrum (100/ha) /ha 7/ha 15 Wonen /ha 40/ha 16 dagbesteding Klein, 50 personen ouderen/jongeren met handicap 17 kinderopvang Klein, 50 personen sporthal Middelgroot, 100 personen seniorenfiat /ha 40/ha 20 buurtcentrum met Klein, 50 personen o.a. kinderopvang 21 Sportvelden Extensief gebruik /ha 5/ha 22 Wonen /ha 40/ha 23 Werken /ha 0/ha 24 Werken /ha 0/ha 25 basisschool Mddelgroot. 200 personen Wonen /ha 40/ha 27 Sportvelden Extensief gebruik /ha 5/ha 28 Werken /ha 0/ha 29 Wonen /ha 40/ha Modellering Voor de buisleidingen in deze studie is de rekenmethode van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (R(VM) toegepast conform de Revb. Het gaat om de Handleiding Risicoberekeningen Bevb versie 2.0 Module D [vii]. In de Handleiding wijst het RIVM het softwareprogramma Safeti-nl aan om de berekeningen mee uit te voeren. In dit onderzoek is dan ook de modellering uit Safeti-nI als uitgangspunt genomen. De genoemde rekenmethode sluit aan bij reeds bestaande rekenmethoden voor hoge druk aardgasleidingen en voor leidingen waardoor aardolieproducten worden getransporteerd. De praktische toepassing van de handleiding is besproken met RIVM. Daar waar, in overleg met RIVM, wordt afgeweken van de handleiding, is dit aangegeven. Leidingkenmerken Bij het opstellen van de milieustudie is niet bekend welke stoffen door de leidingen zullen worden getransporteerd. In deze studie worden alle mogelijkheden opengehouden. In dit kader wordt gerekend met een worstcase situatie waarbij er sprake is van twee leidingen met transport van vinylchloride door één leiding en Pagina 45 van 66

81 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN transport van ethyleenoxide door de ander. Vinylchloride en ethyleenoxide zijn beide een tot vloeistof verdicht gas. Vinylchloride is alleen brandbaar, ethyleenoxide is brandbaar én toxisch. Ethyleenoxide is conform de uitgangspunten van de Handleiding risicoberekeningen Bevb 2.0 gemodelleerd. D Handleiding risicoberekeningen spreekt over etheenoxide. In deze studie wordt de naam ethyleenoxide aangehouden. De faalfrequentie voor de ethyleenoxide leiding is 6 x 1 0 per 1000 meter 4 met de waarschijnlijke kans op een breuk van 25% en een lek van 75%. De kans op ontsteking bij breuk is 30% en bij lek 14% en daarmee is de kans op een toxische wolk bij breuk 70% en bij lek 86%. Aangenomen is dat bij ontsteking van de uitgestroomde ethyleenoxide de vorming van een toxische wolk is uitgesloten 5. De ondergrondse leiding heeft een uitstroming in verticale richting. ThI 0 Vinylchloride Diameter 102 mm /4 inch 102 mm /4 inch Druk: maximale werkdruk 80 bar 63 bar Temperatuur 12 C 9.8 C Eventuele bronmaatregelen Geen Geen Stoffen ihii Gegevens buislelding nmrkn en stnfeigenschapen in worst-case situatie Vloeistof brandbaar + toxisch (scenario s gelijk als een tot vloeistof verdicht gas) vloeistof verdicht brandbaar g as Tabel 10 Leidingler a van de rechter- en de linker leiding per deelgebied Helmond Il1Jj.Ni1iM Maasbracht Rechts Links Rechts Links Rechts Links Lengte(m) Twee modelleringen van de leid ingstrook De twee leidingen in de leidingstrook zijn op twee manieren gemodelleerd. In de eerste situatie ligt de vinylchlorideleiding aan de rechterkant (kijkrichting is naar het noorden) en de ethyleenoxideleiding aan de linkerkant van de leidingstrook. In de tweede situatie ligt de vinylchlorideleiding aan de linkerkant (kijkrichting is naar het noorden) en de ethyleenoxideleiding aan de rechterkant van de leidingstrook. D e berekeningen zijn opgebouwd met één leiding per rekenbestand en elke leiding heeft een breuk- en lekscenario. Dit betekent in totaal twaalf rekenbestanden. Overige uitgangspunten Het startpunt van de op basis van worst case uit te voeren risicoberekening is dat geen maatregelen zijn toegepast op de geprojecteerde leidingen. Als uiteindelijk blijkt dat de Zie tabel 16 in Module B in de Handleiding Risicoberekeningen Bevb versie 2.0. In paragraaf 2.2 in Module D staat de worst case faaifrequentie voor chemicaliën leidingen. In het overleg met het RIVM in Blithoven op 19maart2015 zijn de kansen van optreden afgesproken. Pagina 46 van 66

82 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN ARCADIS uitkomsten van de risicoberekening tot knelpunten leiden, wordt onderzocht welke maatregelen vereist zijn om het risico te verlagen zodat aan de wettelijke normen wordt voldaan. De standaard diepteligging conform de rekenmethode is 1,20 m en is standaard verwerkt in de faalfreuentie van de leiding. tracé geen dekkingsovergangen aanwezig zijn van 20 cm of meer. Omdat de dekkingsovergangen onder de 20 cm blijven, hoeven deze niet te worden betrokken in de risicoberekening. 6 Aangenomen wordt dat in het Ruwheidslengte De ruwheidslengte is afgelezen uit de landelijke ruwheidskaart, waar het RIVM naar verwijst, bij de volgende punten (x-y): Helmond: :0,2 Kampershoek: : 0,3 Maasbracht: : 09. Er is voor deze risicoberekening geen gebruik gemaakt van de vrije veld methodiek. Locatie van de uitstroming Een bepaling van de uitstroomlocaties op basis van de te plaatsen pompstations is niet mogelijk, want de leidingen en pompstations zijn niet bekend in deze indicatieve berekeningen. De afstanden tussen de uitstroomlocaties zijn in deze studie gesteld op 10 meter. Bij de modellering van het scenario leidingbreuk is uitgegaan van een uitstroomhoogte van 0.05 meter. Dit is de minumumhoogte waar het rekenprogramma Safeti-nI mee kan rkenen bij het modelleren van de leidingbreuk. Dit wijkt af van dp voorgeschreven uitstroomhoogte uit de rekenmethodiek module D van de Handleiding risicoberekeningen Bevb 2.0. Voor de uitstroomhoogte van het lek-scenario is wel uitgegaan van een hoogte van 0.01 meter. Tijdsafhankelijke uitstroming De tijdsafhankelijke uitstroming is per stof verschillend. Voor het brandbare vinylchloride is het uitstroomdebiet gemiddeld over de periode 0 tot 20 seconden bij een breuk. Ethyleenoxide is zowel brandbaar als toxisch. Wij houden hier de uitstroming van een toxisch en brandbaar tot vloeistof verdicht gas aan. Dit betekent dat bij breuk het uitstroomdebiet gemiddeld is over vijf intervallen. Voor de modellering van een lek is geen in tijd gevarieerde uitstroming aangehouden. Meteorologie Het dichtstbijzijnde weerstation voor de drie deelgebieden is Eindhoven. Chemische producten versus aardolieproducten De berekenmethode is gebaseerd op het uitgangspunt dat de producten die door de leidingen getransporteerd worden, vallen in de categorie overige stoffen als bedoeld in de handleiding risicoherekening Bevb. Mocht in de toekomst blijken dat aardolieproducten door de leidingen getransporteerd worden, dan dient volgens de 6 Zie tabel 16 in Module B in de Handleiding Risicoberekeningen Bevb versie 2.0. In paragraaf 2.2 in Module D staat de worst case faalfrequentie voor chemicaliën leidingen. Verschil in gronddekking boven de leidingen. Pagina 47 van 66

83 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN daarbij behorende rekenmethode bepaald te worden of, en Zola welke, maatregelen nodig zijn. De initiatiefnemer kan dan bepalen welke set maatregelen voor een dergelijke leiding noodzakelijk zijn. Pagina 48 van 66

84 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN ARCADIS BIJLAGE C RESULTATEN EXTERNE VEILIGHEID Pagina 49 van 66

85

86 ARCADIS MLIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN C01. PR-contouren DeeIebied Helmond Ethyleenoxide Run How Stoto, ROW Dag lok, - Rnw [lacht luk, - 9 0UnueI 010k Cootour, 9 Rk Level AOUU [10: U40576 Up 10 Dele Foclots C0treoh0n 1 Outdoor conlours Up to Oote Run How Oog IorI5 OtrldyFoRer 1H en lok, 1e-DRS /Avger eer le-006iaugeycor g 1e-RU? lavgeyeor 1e-DOR )Aug&rear LIob clv yloencolde S D Oeloul dag Flont Roundery Set Risk Renklop Poort Set OIIrar Oefoul Igokern Set Full Sureen CosoFulSnrnnn 6erOWus For Help, preos Pl

87 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN Deelgebied Helmond Vinylchloride 8 Uur Now Itotun RUw DeN rechte - 60w ilacht rechte - 8 Irdrord..wI Rk Contoure A0d4 NO Foctore Ccrrblnohon t Outdoor contours PUIn Date Up in Pete Uur, Row Selected Dag rr,chts Siudy Folder 1 NU nylchlorrde rechts 26 8 l ttei Level le-006/avgar ear l 1e-D5714v9eyear le.008!avger ear L6ks eheeflourde l [] Defaue Plant Boondery Set 19 Dofar8 RUk Ro8org Prent Set 8 19 Deteutt dag 19 Other 19 Defa8 Ignvn let Full Screen Oo,e Fc,I Srewee For Htp prens F1 re t Kilometers 1 1 NUM

88 ARCADIS ML1EUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUTSLEIDINGEN Dee!gebied Kampershoek Ethyleenoxide Fite dit view Map un ptions Window Hetp Row Da hr,ks- Up to Date Ruw lacht hnks - 8 tndwuual Risk Cortoar, Aud,t tin Factor, Conrbnation t Out000r contours Up t, Date Run Rout Setected. 085 lek, Study Fctder 2K en Iink,_GJ 8 Rt,k Leuel E le-oohiavgeyenr 1 e-osu I5vgeYear Ie-OO7IAvgeYear / / (7 Ie-00a IAvgeYear RVLe Oetaul Plant Boundary Set Deluul RL Rankieg Faalt Set Et Defau* dag Other Defaul IgnUon Set FutI Screen Oose Fuh t /, g 5 S ES 1 50 KiIsmeters NUM

89 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVSIE BUISLEIDINGEN DeeIbied Kampershoek Vinylchloride 3 Ron Now Stato, Now Dag rectits - Rsw Nacht rechts - 3 tidiordoal Nat Contoor, 3 Rok Level Aod NO 36N961 Factor, Corttoraton t Outdoor contours Up to Date Up to Date Ron Now Selatoted Dag rechts Study FoNor 2 Kk vatylchtiede recttts2uj le-otts IAvgeYear î te-oo7tivgeyear 1e-aUS favgayear 15 RvLe 15 Detaug Plant Boundery Set 15 DetaoN Rrnk Rankarg Porot Set 3 15 DetaoId,B 15 JOther 15 Detsog lontion Set Full Roeren - 1 z: Abar nar 366R9746 en Retr no 3669N7.46 en t ZZZJH NUM

90 ARCADIS MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN DeeIebied Maasbracht Ethyleenoxide 11 Run Ruw Statu, Ruw Dag hoku - Ruw Nacht lanka - El huuruul RUk 000toura IR Ig RIak Level AO4U N Up to Dato Faotora Conrbineten 1 Outdoor contnurs Up to Date Run Ruw Selectod: Dag eau SSdy Foer linku 2336 lg 1e-DUS (AugnYner to-cor favgevear Og le-d07 IAvguYeor RvLe in-did IAugnYoor Deleut Plant Uvundery Set Oolauh Ruk Rankkrg Poort Set IR 15 Deterrh dag 15 Other 15 DulauUlgn6on Set Full Scneon ) ctoae Ft Sooeenn rdergwua For Hotp, pnosu F1 o o Kilometena 1 1 NUM

91 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN DeeIgebed Maas bracht Vinylchloride Rcv Over Status RUW Dag rechts - Opa Date RUW Nacht rechts - 8 Irrdrratuol Rok Cootorrrs 3 Rok Level RvLe E Aad* NU Factpr CoerbrIation t Outdaor CUflIUUW Up to Date 00fl RUW Seteeted Da0 rechts Slody FUDer 3 It carytchluroe rechts 26: te-oor tapgesaar 1e-POT tacpevear le_500tavgesesr Delarrh Flats Nvrrndory Set Op Detaor Risk Rafikep Poel Set 8 Op Drtsu1dag Op []Other Op Delarrr IgflRafl Pel Fott Screer, cto,e Fet Screerr Doplatr Order 1 Groops_j er Is NUM Ktprrreters

92 Up Up ARCADIS MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN C.2. PR contouren na iteratiemethode Deelgebied Helmond Ethyleenoxide Run Row Status Row Dag links - Ruw Nacht links - Individual Risk Contours Risk Level Audit No: to Date Factors: Combination 1 Outdoor contours to Date Run Row Selected: Dag links Study Folder: 1H en links e-007 IAvgeYear [] le-oobiavgeyear Links ehtyleenoxide Default Plant Ecundary Set Default Risk Ranking Point Set Oefault dag Other Default Ignition Set Grou t OM 1 Kilometers

93 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN Deelgebied Helmond Vinylchloride Run Row Status Row Dag rechts - Up to Date Row Nacht rechts - Individual Risk Contours Risk Level Audit No Factors: Combination t Outdoor contours Up to Date Run Row Selected Dag rechts Study Fnlder: 1 Hd vinylehioride rechts 13 le-007 IAvgeYear le-oo8iavgeyear Links ehtyleenoxide Default Plant Boundury Set Default Risk Ranking Point Set Default dag Other Default Ignition Set Orous Kometert 1

94 Up ARCADIS MLIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN Deelgebied Kam pershoek Ethyleenoxide Run Ruw Status Row Dag links - Up to Date Ruw Nacht links lndividual Risk Contours Risk Level Auda No: 4O43 Factors: Combination 1 Outdoor contours to Date Run Ruw Selected: Dag links Study Folder: 2K eo links e-007 IAvgeYear t L1 le-oobiavgeyear RvLe Default Plant 8oundary Set Default Risk Ranking Point Set Defauf dag Other Defaut Ignition Set t Kumeter

95 Up MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN Deelgebied Kampershoek Vinylrhloride Run Row Status Row Dag rechts Up to Date Row Nacht rechte - to Date lndtvidual Risk Contours Audit No: Factors: Combinst,on 1 Outdoor contours Run Row Selected: Dag rechts Study Folder: 2 Kk vinylchloride rechts 13 Risk Level rt I.1 RvLe le-007 IAvgeYear 1 e-008 IAvgeYear Default Plant Boundary Set Defnult Risk Ranking Point Set Default dag k Other Default Ignition Set Grous Is OM Kilorneter 1

96 Up ARCADIS MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN Deelgebied Maasbracht Run Row Status Row Dag links- Upto Date Row Nacht links - Ethyleenoxide to Date lndividual Risk Contours Audit No: Factors: Combination 1 Outdoor contours Run Row Selected: Dag links Study Folder: 3M eo links 134b Risk Level le-007?avgeyear ie-003/avgeyear RvLe Default Plant 8oundary Set Default Risk Ranking Point Set Default dag Other Default Ignitian Set igrous t Kllorneter

97 ... MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN DeeIgebed Maasbracht Vinylchloride Run Ruw Status Row Dag rechts - Row Nacht rechts - lndivktual Risk Contours Risk Level t fj RvLe Audit No 413S2 Fuctors Combinatiori 1 Outdoor contours Up to Date Up to Date Run Ruw Selected: Dag rechts Study Folder: 3 Mt vinylchluride rechts 13 le-oo7iavgeyear 1 e-008 IAvgeYear Defuult Plant Boundary Set Defuut Risk Ranking Point Set Default dag Other Defaut Ignition Set Grou t Kilorneteri

98 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN ARC4DIS C3. fn-curven In een fn-curve (blauwe lijn in de volgende grafieken) is het jaarlijks risico (verticale as) afgezet tegen het aantal slachtoffers (horizontale as). Hoe hoger de curve op de verticale as ligt, hoe hoger het risico dat er dodelijke slachtoffers vallen. Hoe verder de curve naar rechts ligt, hoe meer potentiële slachtoffers er aanwezig zijn binnen het invloedsgebied. Daarnaast is de oriëntatiewaarde in de grafiek weergegeven (bruine lijn in de grafieken). Ter indicatie: de oriëntatiewaarde voor 10 slachtoffers is een risico van 1 op de per jaar. Deelgebied Helmond Ethyleenoxide Study Folder: 1H es links Audit No Frequency of N* Fatalittes/AvgeYear..._..._..._... R,skCut-off le-009. /AvgeYeor Combination 1 Guido value uuu1 1e-t - 1e-S L = \\ = le-7 \ \ Number of Fatalities ([t)

99 MILIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUSLEJDINGEN Deelqebied Kampershoek Ethyleenoxide Study Folder. 2K eo links_gj Audit No Risk Cut-off le-009 /AvgeYear Frequency of N+ FataIitles)AveYear Comb4nation 1 Guido value 0 1 e-e :: 1 e-e ze: == = == 1 : : \ e-ï EE :: Number of Fatalities (N) 0 (0 t- (00) 0 ( 1 c C J0)OJfliininin t (0 (0 0 rn in in -e

100 = ARCADIS MLIEUSTUDIE STRUCTUURVISIE BUISLEIDINGEN Dee gebied Maasbracht Ethyleenoxide Study Folder 3M en links 233b Audit No Risk Cut-oft Ie-009 /AvgeYear n Frequency of N+ Fatalities/AvgeYear Combinatian 1 Guide value 0 uijul - =. 0- le-6 = = = =,- -ø \- -\ % \ a 0 \ Number of Fatalities (N)