Landelijke geschillencommissie LPR - GGZ Nederland

Transcriptie

1 1 Geanonimiseerde versie Landelijke geschillencommissie LPR - GGZ Nederland Zitting d.d.: november februari 2000 Samenstelling geschillencie: Secretariaat geschillencie: mevrouw mr A. Blok, voorzitter mr C. Focken de heer P. Manni mevrouw mr G. van Nederpelt Partijen: I Cliëntenraad instelling A Vertegenwoordiging: voorzitter II Raad van Bestuur Instelling AB Vertegenwoordiging: voorzitter I. Aanmelding Het geschil werd door de Cliëntenraad schriftelijk aangemeld per brief d.d. 1 september 1999 bij de Landelijke geschillencommissie LPR - GGZ Nederland (hierna te noemen de geschillencommissie). II. Beschrijving voorliggend geschil Per 1 januari 1999 is de instelling AB ontstaan uit een fusie tussen instelling A en instelling B. De Cliëntenraden van instelling A en instelling B zijn verzocht een nieuwe, centrale cliëntenraad te vormen. Dat is tot op heden niet gebeurd. De klacht van de Cliëntenraad van instelling A d.d. 1 september 1999 komt kort samengevat hierop neer dat de Raad van Bestuur van de Instelling AB deze cliëntenraad niet om advies vraagt, afspraken niet nakomt en brieven niet beantwoordt. Enkele voorbeelden: Er is geen advies gevraagd voor de benoeming van een lid van de Raad van Toezicht. De op- en aanmerkingen van de cliëntenraad op een adviesaanvraag inzake de voorgenomen fusie werden als niet ter zake doende afgedaan. Afspraken worden door de Raad van Bestuur niet nagekomen, brieven worden niet beantwoord. De cliëntenraad ontvangt geen adviesaanvragen m.b.t. de Zorg Op Maat-projecten, de begroting, de huisvesting, de Acute Dienst, het facilitair bedrijf en de circuitvorming. De Raad van Bestuur is echter van mening dat er sinds de fusie sprake is van een situatie waarbij er geen formele cliëntenraad is. Het feit dat de beide voormalige cliëntenraden in de

2 2 voorgaande periode niet in staat bleken samen te werken, laat staan een nieuwe cliëntenraad te vormen heeft de Raad van Bestuur doen besluiten om het overleg met beide voormalige cliëntenraden te minimaliseren om verdere escalatie te voorkomen. De Raad van Bestuur is van mening dat er sinds de fusie geen formele cliëntenraad is omdat beide bestaande cliëntenraden door de fusie zijn opgeheven en er nog geen nieuwe cliëntenraad is gevormd. De Raad van Bestuur benadrukt de opheffing door in de reactie op de klacht d.d. 3 november 1999 de beide cliëntenraden per 1 november 1999 formeel te ontbinden. De cliëntenraad roept vervolgens de nietigheid in van het besluit tot ontbinding en verzoekt de geschillencommissie het besluit mede te behandelen. III. Wat vooraf ging Woensdag 24 november jl. heeft er een gesprek plaatsgevonden tussen de Cliëntenraad instelling A, de Raad van Bestuur van de Instelling AB en de geschillencommissie LPR - GGZ Nederland. De uitspraak van de geschillencommissie ten aanzien van het beroep op nietigheid met betrekking tot het besluit van de Raad van Bestuur om de beide cliëntenraden te ontbinden luidt als volgt: De Raad van Bestuur heeft in casu geen geldige grond om beide cliëntenraden te ontbinden. Beide cliëntenraden moeten ook na de fusie gezien worden als volwaardige cliëntenraden. De cliëntenraad heeft terecht een beroep op de nietigheid van het ontbindingsbesluit gedaan. De geschillencommissie stelt daarnaast het volgende voor: De geschillencommissie geeft beide partijen tot 15 januari 2000 de tijd om in samenwerking met de cliëntenraad van instelling B tot een oplossing te komen. De geschillencommissie adviseert daarbij de hulp van een onafhankelijk deskundige op het gebied van medezeggenschap in te roepen (bijvoorbeeld ). Uiterlijk 15 januari 2000 wil de geschillencommissie weten of het er naar uit ziet dat partijen tot overeenstemming zullen komen over een cliëntenradenstructuur en of de cliëntenraad zijn klacht intrekt. Is dit niet het geval dan zal de geschillencommissie alsnog uitspraak doen. Beide partijen stemmen met dit voorstel in. De geschillencommissie geeft hierbij nog aan dat het de bedoeling van de WMCZ is dat er per werkmaatschappij van een instelling een vorm van cliëntenparticipatie (een cliëntenraad) bestaat, voor zover dat redelijkerwijs haalbaar is. 15 januari blijkt dat de termijn te kort was om tot overeenstemming te komen. De geschillencommissie besluit daarom tot een eenmalige verlenging van de termijn tot 15 februari. Indien partijen op deze datum nog geen zicht hebben op een oplossing zal de geschillencommissie uitspraak doen. IV. Bevoegdheid geschillencommissie en ontvankelijkheid aanmelder De cliëntenraad heeft het geschil aangemeld op grond van (delen van) de artikelen 3, 4, 5, 7 WMCZ. De geschillencommissie ontleent haar bevoegdheden aan het reglement van de geschillencommissie en de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen. De geschillencommissie is bevoegd uitspraak te doen onder meer t.a.v. de uitvoering van artikelen 3; 4 lid 1 en 3; 5 lid 1; 9 WMCZ. De geschillencommissie zal daarom geen uitspraak doen over de uitvoering van art 7 (samenstelling Raad van Toezicht). De cliëntenraad kan de kantonrechter schriftelijk verzoeken de zorgaanbieder te bevelen uitvoering aan dit artikel te geven. V. Overwegingen betrokken partijen

3 3 Cliëntenraad van instelling A: De cliëntenraad geeft in zijn brief aan dat de bemiddelingspoging niet het beoogde effect heeft gehad, er is nog geen zicht op een oplossing inzake de cliëntenradenstructuur van de Instelling AB. De klachten van de cliëntenraad over de Raad van Bestuur blijven bestaan. De cliëntenraad voegt daaraan toe dat hij geen ondersteuning meer heeft bij zijn werkzaamheden ondanks een toezegging voor 3 maanden door de Raad van Bestuur. De cliëntenraad verzoekt de geschillencommissie een bindende uitspraak te doen waarbij de Cliëntenraad van instelling A blijft functioneren conform de WMCZ voor de locatie van instelling A met het recht op ondersteuning voor onbepaalde tijd en een begroting van 8000 gulden voor het jaar Raad van Bestuur Instelling AB: De Raad van Bestuur heeft mevrouw X van advocatenkantoor Y gevraagd op te treden als onafhankelijke deskundige om samen met de twee cliëntenraden en de Raad van bestuur tot overeenstemming te komen over een cliëntenradenstructuur voor de Instelling AB. Er is op 15 februari 2000 nog geen overeenstemming bereikt. Mevrouw X concludeert dat er gezien de fusie en de integratie van instelling A en instelling B tot Instelling AB gesproken kan worden van één instelling in de zin van de wet omdat er in het geval van de Instelling AB sprake is van één rechtspersoon, een organisatorisch geheel met elf vestigingen, één Raad van Bestuur en één facilitaire dienst. De Raad van Bestuur is van mening dat er op termijn gestreefd moet worden naar één cliëntenraad mede gezien het feit dat de raad representatief moet zijn voor de cliënten van de instelling. De regio dient daarbij niet het belangrijkste representatieviteitsvereiste zijn. Om verankering in de regio s te waarborgen zou er wel gewerkt kunnen worden met een aantal regiocommissies die in het reglement zelfstandige faciliteiten in de vorm van een eigen budget of ondersteuning toegewezen krijgen. Mevrouw X concludeert dat de verhouding tussen de twee cliëntenraden verstoord is en dat bemiddeling niet zinvol is. Bovendien zullen er nieuwe leden gezocht moeten worden omdat de Cliëntenraad van instelling B weggevallen is. Zij stelt daarom voor een commissie samen te stellen bestaande uit een vertegenwoordiger van de Cliëntenraad instelling A, een vertegenwoordiger aangewezen door de Cliëntenraad instelling B, een vertegenwoordiger aangewezen door de Raad van Bestuur. De voorzitter mag geen banden hebben met de Instelling AB en dient onafhankelijk te zijn. Deze commissie moet voor 1 juni een conceptreglement voorleggen aan de cliëntenraad met een profiel voor nieuwe leden. De bevindingen en de voorstellen van mevrouw X worden ondersteund door de Raad van Bestuur. VI. Overwegingen van de geschillencommissie De geschillencommissie heeft kennis genomen van de schriftelijke stukken en beide partijen gehoord tijdens de twee zittingen. Tijdens de behandeling van het geschil kwam er een onderliggend probleem naar voren. Namelijk de cliëntenradenstructuur van de gefuseerde Instelling AB. De geschillencommissie heeft geprobeerd de partijen via bemiddeling dichter bij elkaar te brengen. Helaas zijn partijen er niet in geslaagd tot overeenstemming te komen. De geschillencommissie heeft ten aanzien van het aanhangig gemaakte geschil de volgende overwegingen: De cliëntenraden van instelling A en instelling B houden niet van rechtswege op te bestaan door een fusie van de twee instellingen, art. 3 lid 1 sub l WMCZ; Kantongerecht Middelburg , ; Hof s Hertogenbosch De Raad van Bestuur heeft in casu geen geldige grond om beide cliëntenraden te ontbinden. De zorgaanbieder moet de cliëntenraad in de gelegenheid stellen advies uit te brengen over elk voorgenomen besluit dat de instelling betreft over onderwerpen als: een fusie; een belangrijke wijziging in de organisatie; een belangrijke inkrimping; uitbreiding of andere wijziging van de werkzaamheden; de begroting en de jaarrekening het algemene beleid inzake de toelating van cliënten en de beëindiging van deze zorgverlening aan

4 4 cliënten; wijziging van het cliëntenraadreglement en de vaststelling of wijziging van andere voor cliënten geldende regelingen, art. 3 WMCZ lid 1. Het advies moet op een zodanig tijdstip worden gevraagd dat het van wezenlijke invloed kan zijn op het te nemen besluit, art. 3 lid 2 WMCZ. De zorgaanbieder dient geen van een schriftelijk door de cliëntenraad uitgebrachte advies afwijkend besluit te nemen dan nadat daarover, voorzover dat redelijkerwijs mogelijk is ten minste eenmaal met de cliëntenraad overleg is gepleegd, art. 4 lid 1 WMCZ. Ten aanzien van de onderwerpen genoemd in artikel 3 lid 1 i t/m m neemt de zorgaanbieder, behoudens voorzover het besluit door de zorgaanbieder moet worden genomen krachtens een wettelijk voorschrift, geen van een door de cliëntenraad schriftelijk uitgebracht advies afwijkend besluit, tenzij de geschillencommissie heeft vastgesteld dat de zorgaanbieder bij afweging van de betrokken belangen in redelijkheid tot zijn voornemen heeft kunnen komen, art 4 lid 2 WMCZ. De zorgaanbieder moet de cliëntenraad tijdig en desgevraagd schriftelijke alle inlichtingen en gegevens verstrekken die deze voor de vervulling van zijn taak nodig heeft, art. 5 lid 1 WMCZ. De zorgaanbieder moet schriftelijk regelen over welke materiële middelen van de instelling de cliëntenraad ten behoeve van zijn werkzaamheden kan beschikken zodanig dat de raad redelijkerwijs in staat kan worden geacht de gemeenschappelijke belangen van de cliënten te behartigen, art 2 lid 2 sub b WMCZ. VII. Uitspraak De uitspraak van de geschillencommissie luidt als volgt: 1. De geschillencommissie bevestigt haar uitspraak van 24 november 1999 namelijk dat beide cliëntenraden ook na de fusie gezien moeten worden als volwaardige cliëntenraden. 2. De geschillencommissie is op grond van de aan haar voorgelegde stukken en op grond van de mondelinge informatie die haar werd gegeven tijdens de beide hoorzittingen tot de conclusie gekomen dat de Raad van Bestuur van de Instelling AB de cliëntenraad instelling A niet, althans onvoldoende, in de gelegenheid heeft gesteld om zijn taken conform de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen uit te oefenen. 3. De zorgaanbieder zal geen wijzingen aanbrengen in de regeling zonder instemming van de cliëntenraad inzake het aantal leden van de cliëntenraad, de wijze van benoeming, welke personen tot lid kunnen worden benoemd en de zittingsduur van de leden. Alsmede inzake de materiële middelen van de instelling waarover de Cliëntenraad ten behoeve van zijn werkzaamheden kan beschikken. Dat betekent dat de bestaande afspraken over onder meer de taken, de ondersteuning en budget doorlopen totdat er een nieuwe medezeggenschapstructuur is gevormd. De geschillencommissie merkt daarbij op dat instemming van de cliëntenraad dus ook nodig is voor het instellen van een nieuwe cliëntenradenstructuur. 4. De Raad van Bestuur dient de cliëntenraad alle benodigde informatie te verstrekken en adviesaanvragen voor te leggen zodat de cliëntenraad instelling A zijn taken conform de WMCZ kan uitoefenen. Namens de geschillencommissie LPR - GGZ Nederland,

5 mevrouw mr A. Blok, voorzitter Utrecht, 15 maart