Tweede excursie naar Hitland-Noord op 17 juni 2015

Transcriptie

1 Hollandsche IJssel met Monument voor de Watersnoodramp van 1februari 1953 Tweede excursie naar Hitland-Noord op 17 juni 2015 Uit praktisch oogpunt laten we ons plan voor het Ruigeplaatbos bij Hoogvliet varen. Dat komt dan een andere keer. We gaan, drie man sterk,wederom naar Hitland-Noord om een ander deel te bekijken. Het bos is nu bijna helemaal wit door de zaadpluizen van de Canadese populier. Alle planten zijn ermee ingepakt en ook de sloten zijn wit. De Canadese populier is tweehuizig. De mannelijke katjes zijn purperrood, ze verschijnen in maart. De verwondering is groot als we een tak met de vrouwelijke katjes, de boosdoeners, vinden. De Gewone braam begint inmiddels aardig in bloei te komen, als ook de Gewone vlier met soms opvallend rijke bloei. Aan de Hazelaar zien we geen vruchten, maar Willy meldt, dat de Hazelaren niet elk jaar vrucht geven. Misschien dat door al dat doffe gedoe van de pluizen de glans aan de onderzijde van het blad van Engels raaigras extra opvalt. Langs de paden staat overal Gewone raket in bloei. De Oecologische Flora spreekt van een typische cultuurvolger. De grond waarop zij groeit is altijd stikstofrijk en bevat vaak ammoniak, waartoe honden hun bijdrage leveren. In natuurlijke vegetatietypen is Gewone raket in Nederland nauwelijks te vinden. Het zaad was vroeger gemengd met honing als geneesmiddel in zwang. Hieraan herinnert de soortaanduiding officinale. In Lexicon der geneeskruiden van Mellie Uyldert staat dat het een beproefd middel is tegen heesheid en langdurige ontsteking van het strottenhoofd. Ze heeft het dan wel over thee van gedroogd blad; Sängerkraut in het Duits. Overigens worden de bermen juist afgemaaid. Van de vlinders zien we

2 vooral Bont zandoogje, maar ook Atalanta, Distelvlinder en Icarusblauwtje. Ook vliegen er vaak juffers en libellen rond. De juffer met het rode lijfje en blauwe achterlijf blijkt het vrouwtje Lantaarntje te zijn. Bij de sloot groeit Mannagras, een sierlijk meerbloemig pluimgras. Engels raaigras is een aargras en Grote vossenstaart een aarpluimgras om deze drie termen maar eens te noemen. In de sloot zit Veelwortelig kroos, Bultkroos, Klein kroos en Wortelloos kroos. We proberen wat wilgen op naam te brengen. Daartoe moeten we de bast van een 2-4 jarige tak afpellen. Er komen richels te voorschijn. Dat leidt tot de Geoorde wilg, ook gezien de maat van de blaadjes en de steunblaadjes. Aan de onderkant van het blad zitten ronde gallen (±8 mm), veroorzaakt door een galwesp. Er staat een mooie zilverspar, die ik verder niet op naam kan brengen (in ieder geval een Abies en geen Picea). De Veldzuring heeft prachtig rood aangelopen vruchtkleppen. We zien diverse stengels van de Brede wespenorchis, nog niet in bloei. Veel ruigtekruiden op deze wandeling. Het Botanisch woordenboek verwijst naar planten, die bij voorkeur in een ruderaal gebied voorkomen. Een ruderaal gebied is een verlaten terrein in de regel een gebied met menselijke activiteit bv. een vuilstort, verlaten bouwterrein, verwaarloosde tuin of braakliggende akkers. Veel ruderale planten zijn nitrofiel (stikstofminnend) bv. Grote brandnetel, Bijvoet, Ridderzuring en Kamille. Juist als we onze pogingen om dicht bij een wiel te komen opgeven, bereiken we een schitterende sloot. Willy ziet 3 Groot blaasjeskruiden, waarvan een in bloei. De planten bezitten vangblaasjes, waarmee ze kleine kreeftachtigen en waterinsekten kunnen vangen. O.F: Groot blaasjeskruid is binnen het Hollands polderland een indicator van minder dan gemiddelde voedselrijkdom. Tevens wijst het op niet of weinig vervuild water. Meestal is het water neutraal tot zwak basisch, tamelijk rijk aan carbonaat, zoet of bij uitzondering zwak brak. De bodem bestaat uit veen of uit klei bedekt met een venige modderlaag. In het rivierengebied staat het in schone sloten en in de oeverzone van afgesneden rivierarmen, ook wel in oude kleiputten. Zou deze sloot een oude kleiput kunnen zijn? Maar lees vooral zelf in de O.F, aangezien er nog veel meer te vertellen valt. Bij deze sloot zien we nog Kikkerbeet in bloei, Pijlkruid, Kleine watereppe en Kalmoes. In een plasje verderop Pitrus, Gele waterkers, Holpijp, Zwanenbloem, Schedefonteinkruid en Stijve waterranonkel. We gaan nu naar de IJsseldijk, waar de Gewone

3 margrieten al weer over hun hoogtepunt heen zijn. Een groep van Knoopkruid licht zeer fraai op. De Kraailook ontwikkelt soms al kleine plantjes uit zijn broedbolletjes. Vervolgens lopen we een stuk langs de Hollandsche IJssel, dat begroeid is met veel soorten gele kruisbloemen, Liggende klaver en Basterdklaver. Er staat Herik, Zwarte mosterd, Zwaardherik en Raapzaad. Beneden aan het water Moeraskruiskruid en Heen. Dan komen we bij het monument van de schipper, die zijn schip in het gat van de dijk voer en zo een verergering van de watersnoodramp van 1953 kon voorkomen. Het schip heette De twee gebroeders en was van Arie Evegroen. We steken de dijk over en kijken op het Ooievaarsnest, waarop de ooievaars druk bezig zijn. Dan wandelen we langs een fraaie poldersloot met bloeiende Gele plomp en Witte waterlelie. De Oeverlibel landt steeds op het grindpad. Dat schijnen ze graag te doen. Langs de oever overal Hoge cyperzegge en nog vele andere planten, alles te vinden in de plantenlijst. Dat het een mooie wandeling was, bewijst wel het feit, dat we de tijd vergaten. Ik was pas half zeven thuis. Priscelline Deelnemers: Willy, Arnolda, Priscelline Groot blaasjeskruid Kikkerbeet

4 Plantenlijst Hitland-Noord en Klein Hitland op 17 juni 2015 Akkerdistel Cirsium arvense Akkerkers Rorippa sylvestris Akkerkool Lapsana communis Akkervergeet-mij-nietje Myosotis arvensis Akkerwinde Convolvulus arvensis Avondkoekoeksbloem Silene latifolia subsp. alba Basterdklaver Trifolium hybridum Bezemkruiskruid Senecio inaequidens Bijvoet Artemisia vulgaris Blauw glidkruid Scutellaria galericulata Brede wespenorchis Epipactis helleborine subsp. helleborine Bultkroos Lemna gibba Duizendblad Achillea millefolium Echte kamille Matricaria chamomilla Eenstijlige meidoorn Crataegus monogyna Engels raaigras Lolium perenne Es Fraxinus excelsior Fluitenkruid Anthriscus sylvestris Gekroesde melkdistel Sonchus asper Gele lis Iris pseudacorus Gele plomp Nuphar lutea Gele waterkers Rorippa amphibia Geoorde wilg Salix aurita Gestreepte witbol Holcus lanatus Gewone berenklauw Heracleum sphondylium Gewone braam Rubus fruticosus Gewone esdoorn Acer pseudoplatanus Gewone margriet Leucanthemum vulgare Gewone melkdistel Sonchus oleraceus Gewone raket Sisymbrium officinale Gewone rolklaver Lotus corniculatus Gewone smeerwortel Symphytum officinale Gewone vlier Sambucus nigra Gewone vogelkers Prunus padus Gewoon varkensgras Polygonum aviculare Glad walstro Galium mollugo Glanshaver Arrhenatherum elatius Grauwe wilg Salix cinerea Groot blaasjeskruid Utricularia vulgaris Groot streepzaad Crepis biennis Grote brandnetel Urtica dioica Grote egelskop Sparganium erectum Grote kattenstaart Lythrum salicaria Grote klaproos Papaver rhoeas Grote vossenstaart Alopecurus pratensis Grote weegbree Plantago major subsp. major Haagwinde Convolvulus sepium Harig wilgenroosje Epilobium hirsutum Hazelaar Corylus avellana Heen Bolboschoenus maritimus Heermoes Equisetum arvense Herik Sinapis arvensis Hoge cyperzegge Carex pseudocyperus Holpijp Equisetum fluviatile Hondsdraf Glechoma hederacea Hopklaver Medicago lupulina IJle dravik Anisantha sterilis Jakobskruiskruid Jacobaea vulgaris subsp. vulgaris Kalmoes Acorus calamus Katwilg Salix viminalis Kikkerbeet Hydrocharis morsus-ranae Kleefkruid Galium aparine Klein hoefblad Tussilago farfara Klein kroos Lemna minor Klein streepzaad Crepis capillaris Kleine klaver Trifolium dubium Kleine lisdodde Typha angustifolia Kleine varkenskers Coronopus didymus Kleine watereppe Berula erecta Knoopkruid Centaurea jacea Korenbloem Centaurea cyanus Kompassla Lactuca serriola Koolzaad Brassica napus Kraailook Allium vineale Kroontjeskruid Euphorbia helioscopa Kropaar Dactylus glomerata Kruipende boterbloem Ranunculus repens Kruipertje Hordeum murinum Kruldistel Rumex crispus Liesgras Glyceria maxima

5 Look-zonder-look Alliaria petiolata Madeliefje Bellis perennis Mannagras Glyceria fluitans Moeraskruiskruid Senecio paludosa Moeraswalstro Galium palustre Muurleeuwenbek Cymbalaria muralis Paardenbloem Taraxacum officinale Paardenkastanje Aesculus spec. Peen Daucus carota Pijlkruid Sagittaria sagittifolia Pitrus Juncus effusus Raapzaad Brassica rapa Radijs Raphanus sativus Reukeloze kamille Tripleurospermum maritimum Reuzenberenklauw Heracleum mantegazzianum Ridderzuring Rumex obtusifolius Riet Phragmites australis Rietgras Phalaris arundinacea Rode klaver Trifolium pratensis Schedefonteinkruid Potamogeton pectinatus Scherpe boterbloem Ranunculus acris Schietwilg Salix alba Schijfkamille Matricaria discoidea Schijnaardbei Potentilla indica Sint Janskruid Hypericum perforatum Slaapbol Papaver somniferum Slipbladige ooievaarsbek Geranium dissectum Smalle waterpest Elodea nuttallii Smalle weegbree Plantago lanceolata Spaanse aak Acer campestre Speerdistel Cirsium vulgaris Stijve waterranonkel Ranunculus circinnatus Tamme kastanje Castanea sativa Veelwortelig kroos Spirodela polyrhiza Veenwortel Persicaria amphibia Veldzuring Rumex acetosa Vergeten wikke Vicia sativa subsp. segetalis Vijfvingerkruid Potentilla reptans Vogelmuur Stellaria media Vogelwikke Vicia cracca Waterkers Nasturtium spec. Waterzuring Rumex hydrolapathum Wilde lijsterbes Sorbus aucuparia Witte waterlelie Nymphaea alba Witte honingklaver Melilotus albus Witte klaver Trifolium repens Witte dovenetel Lamium album Wolfspoot Lycopus europaeus Wortelloos kroos Wolffia arrhiza Wouw Reseda luteola Zachte dravik Bromus hordaceus Zeegroene rus Juncus inflexus Zilverschoon Potentilla anserina Zilverspar Abies spec. Zomereik Quercus robur Zwaardherik Eruca vesicaria Zwanenbloem Butomus umbellatus Zwarte els Alnus glutinosa Zwarte mosterd Brassica nigra Vogels: Aalscholver Blauwe reiger Boerenzwaluw Ekster Fitis Grote bonte specht Knobbelzwaan Koolmees Meerkoet Merel Ooievaar Pimpelmees Rietzanger Roodborst Scholekster Tjif-tjaf Tuinfluiter Vink Visdiefje Wilde eend Winterkoning Zwarte kraai Zwartkop Vlinders: Atalanta, Bont zandoogje, Distelvlinder, Icarusblauwtje Libellen: Lantaarntje, Variabele waterjuffer, Gewone oeverlibel Overige insekten: Bessenbandzweefvlieg, Dambordvlieg Paddenstoel: Zadelzwam Slakken: Tuinslak, Heesterslak, Barnsteenslak Amphibie: Kikker

6 Echte kamille Sloot met Groot blaasjeskruid Knoopkruid Ooievaarsnest Lantaarntje op ingepakte Kropaar Populierenpluizen / Canadapopulier