maal per jaar) dan mailen. Graag herinner ik jullie aan de halfjaarlijkse enquête die we recent verstuurden. Het beantwoorden van de vragen kost

Transcriptie

1 Jaargang 5, nr. 7, juli 2017 Nieuwsbrief vol vitamines voor de voedselbanken Artikelen over voedselveiligheid gemarkeerd met: Voorwoord Collega Willem van Prooijen schreef een artikel voor de Vitamine, het magazine voor belangstellenden buiten de voedselbank. Dit artikel beschrijft de veranderingen die wij signaleren in het verwerven van voedsel en het effect hiervan voor de voedselbanken. Wij delen dit artikel graag in deze MEEdeler. Mochten jullie de Vitamine overigens zelf ook willen ontvangen of verspreiden onder jullie relaties, laat het ons dan weten via Wij zullen hen de Vitamine (verschijnt 4 maal per jaar) dan mailen. Graag herinner ik jullie aan de halfjaarlijkse enquête die we recent verstuurden. Het beantwoorden van de vragen kost Verschuivingen in Voedselverwerving Inhoudsopgave: De eerste donatie van McCormick: kg rijst. 2 Iglo sluit Samenwerkingsovereenkomst met Voedselbanken Nederland 2 Lokale overschotten? 2 Mehadrin schenkt kg aardappels 2 Hergebruikte eierendozen 3 Flyer THT / TGT 3 Juiste versie Handboek? 3 Overleg met NVWA 3 Nieuwe leveranciers ongediertebestrijding en magazijnmachines 3 Nieuwtjes van andere voedselbanken 4 Overzicht alle landelijk dekkende inkoopcontracten 4 Project CONNECT - app vrijwilligers werven - op stoom 5 Verwarrend: enquête WUR 5 Welkom Voedselbank IJssel en Lek 5 Kalender 5 naar schatting 10 minuten. Kostbare tijd, die ons echter waardevolle inzichten en informatie kan verschaffen in de voorbereiding van de ALV. Maar ook voor aanvragen van subsidies en fondsen. We hopen dan ook op een hoge respons. Leo Wijnbelt Voorzitter Voedselbanken Nederland Bij de start in 2002 verwierven voedselbanken voedsel in hun directe omgeving. Naarmate de organisatie groeide en op het gebied van voedselveiligheid aan alle eisen werd voldaan, nam het voedselaanbod van producenten van merkartikelen toe. Naast zuivelproducten ging het daarbij vooral om lang houdbare producten. Door deze ontwikkeling werd de verhouding lokaal versus landelijk verworven producten ongeveer 2/3 : 1/3. In totaal leveren de 167 voedselbanken ongeveer 45 miljoen producten aan klanten van voedselbanken. De afgelopen 3 jaar werden de voedselpakketten ook regelmatig aangevuld met fruit en groente, dat beschikbaar kwam dankzij een Europese steunmaatregel in het kader van de afnameboycot door Rusland. De situatie is in 2017 wezenlijk veranderd. Producenten zijn met groot succes de strijd tegen voedselverspilling aangegaan. Enerzijds om de winstgevendheid te verbeteren; anderzijds vanwege een toenemend bewustzijn dat voedselverspilling vanuit maatschappelijk oogpunt om meerdere redenen ongewenst is. Voor voedselbanken heeft dit tot gevolg dat de stroom producten die door de levensmiddelenindustrie wordt geleverd, aanzienlijk is verminderd. Tevens heeft de Europese subsidieregeling voor Fruit en Groente z n langste tijd gehad. Gelukkig dienen zich nieuwe kansen aan. Voedselbanken Nederland (VBN) heeft inmiddels met vrijwel alle grote supermarktorganisaties samenwerkingsovereenkomsten afgesloten (zie ook de artikelen elders in deze Vitamine). De invulling van die samenwerking verschilt per organisatie. Soms ligt de nadruk op lokale samenwerking tussen supermarkt en voedselbank. Daarbij wordt vooral veel ingevroren vlees ingezameld. Andere organisaties richten zich op donatie van (koel-)verse producten met een te korte houdbaarheid om nog aan de winkels te kunnen uitleveren. Deze producten gaan rechtstreeks vanuit de Distributiecentra van de supermarktorganisatie naar één van de Regionale Distributiecentra van voedselbanken. Een andere trouwe leverancier concentreert zich op de levering van aardappelen, groente en fruit. Alles overziend ontstaan er voor lokale voedselbanken mogelijkheden om de verminderde beschikbaarheid van houdbare producten te compenseren met ingevroren vlees en producten met een relatief korte houdbaarheid. Juist die laatste productgroep vraagt voor voedselbanken een omschakeling in de manier van werken. In plaats van 1x per week uitgifte van het voedselpakket aan klanten, zouden nu meerdere dagen per week kort houdbare producten aan klanten worden geleverd. (vervolg op pagina 2)

2 pagina 2 NIEUWSBRIEF VOEDSELBANKEN NEDERLAND Jaargang 5, nr. 7, juli 2017 (vervolg vanpagina 1) De eerste donatie van McCormick: kg rijst. Op donderdag 6 juli heeft het Regionale Distributie Centrum (RDC) Arnhem drie pallets Silvo Surinaamse rijst van McCormick mogen ontvangen, oftewel ruim 2600 kilo. Deze levering was de eerste in een serie. De komende tijd worden nog 20 pallets bij de andere RDC s afgeleverd. In totaal ontvangt Voedselbanken Nederland daardoor in één keer een donatie van consumenten eenheden (CE) aan rijst. Vrijwilligster vult versschap in supermarktje van VB Alblasserdam. Een aantal voedselbanken heeft inmiddels met succes deze omslag gemaakt. In navolging van de Voedselbank Amsterdam zijn lokale Voedselbrigades opgericht. Een Voedselbrigade haalt dagelijks in een vaste ronde producten op bij supermarkten van verschillende organisaties. De gevarieerde oogst van de dag wordt nog dezelfde of uiterlijk de volgende dag aan klanten van de voedselbank uitgereikt. Naast Amsterdam zijn ook onder meer de voedselbanken van Groningen, Dordrecht en Tilburg succesvol met deze intensieve manier van voedselverwerving. Verwacht wordt dat deze ontwikkeling zal versnellen, naarmate meer voedselbanken beschikken over geschikte chauffeurs, gekoeld transport en opslagcapaciteit voor gekoelde en diepvriesproducten. Willem van Prooijen Bestuurslid Voedselverwerving Lokale overschotten? Vanuit diverse kanten kregen wij de vraag of we iets kunnen ontwikkelen waarmee voedselbanken onderling kunnen communiceren als ze overschotten hebben. Ons advies voor de korte termijn: Maak een app groepje/bellijst aan met voedselbanken in de omgeving Plaats een berichtje op de blog van Voedselverwerving op de Voedingsbodem Wij gaan op zoek naar een duurzame oplossing voor de iets langere termijn. Een eigen app kan wellicht uitkomst bieden. Ideeën en/of goed werkende voorbeelden zijn van harte welkom (voedselverwerving@voedselbankennederland.nl). In Arnhem wordt de eerste levering rijst ontvangen. McCormick heeft de intentie om meerdere donaties aan de Voedselbanken Nederland te verstrekken. Het bedrijf is een wereldspeler op het gebied van smaakproducten (90%) en voeding (10%). Het bedrijf is in 1889 opgericht door Willoughby M. McCormick en heeft ruim medewerkers in 27 landen die zich inzetten voor smaakvol voedsel. Iglo sluit Samenwerkingsovereenkomst met Voedselbanken Nederland Diepvriesproducent Iglo heeft een samenwerkingsovereenkomst gesloten met Voedselbanken Nederland. Hierin is afgesproken dat Iglo zich inspant om zoveel mogelijk producten die niet meer verkocht worden, maar wel nog voor consumptie geschikt zijn, te schenken aan de voedselbanken. Het tegengaan van voedselverspilling is een belangrijke pijler in het duurzaamheidsbeleid van Iglo. Als startschot voor de samenwerking schonk Iglo de voedselbanken doosjes diepvriesandijvie! Diepvriesandijvie van Iglo arriveert. Mehadrin schenkt kg aardappels Israëlische teelt- en afzetorganisatie Mehadrin Tnuport Export (Mtex) schenkt 20 big Bags van elk 1340 kilo aardappelen aan De aardappelen waren niet geschikt voor verkoop, maar zijn van prima kwaliteit. De aardappelen zijn verdeeld onder RDC Arnhem en RDC Haaglanden.

3 NIEUWSBRIEF VOEDSELBANKEN NEDERLAND Jaargang 5, nr. 7, juli 2017 pagina 3 Hergebruikte eierendozen Bij de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) is een klacht binnengekomen over overschrijding van de THT van eieren. Het bleek dat de eieren waren verpakt in hergebruikte eierendozen, waarbij de oorspronkelijke THT datum niet was verwijderd. Wanneer men eieren opnieuw verpakt, zal men ook de nieuwe THT datum moeten vermelden op de nieuwe verpakking. De THT datum wordt bepaald door de legdatum plus 28 dagen. Vraag daarom de leverancier van de eieren om een schriftelijke THT verklaring. Ook mag men eieren uit een legbatterij bijvoorbeeld niet verpakken in een verpakking van vrije uitloop eieren. Gebruik alleen schone eierendozen voor het herverpakken. Vervuilde dozen vormen een risico op kruisbesmetting met bijvoorbeeld Salmonella bacteriën. Om klachten van klanten te voorkomen, kan men het beste bij het verpakken van de eieren in een hergebruikte doos een Flyer THT / TGT Juiste versie Handboek? Uit de rapportages van de inspecties van de Houwers Groep en Sensz blijkt regelmatig dat op de locatie van de voedselbanken geen exemplaar ligt van het meest recente Handboek Voedselveiligheid (28 mei 2016). Dit is jammer, want dit kost punten terwijl het zo gemakkelijk te voorkomen is. Het Handboek moet ter beschikking zijn van de vrijwilligers. Dit betekent dat er exemplaren op de centrale locatie van etiket hierop plakken waarop bijvoorbeeld standaard de volgende informatie staat: De voedselbank hergebruikt eierendozen, waardoor er andere eieren in kunnen zitten dan op de verpakking vermeld. THT: dd/mm/jr Etiketten die je zelf kan afdrukken op een A4 printer, vindt je o.a. bij of bij Er is een flyer beschikbaar waarin wordt uitgelegd, zowel in het Nederlandse, Engelse als ook Franse taal, waarom we soms producten uitdelen na de houdbaarheidsdatum. Download dit document van de website (Voedingsbodem/voedselveiligheid) en geef iedere klant een kopie. Misschien voorkomt dit dat klanten onnodig producten weigeren of weggooien. Deze flyer kan goed gegeven worden in combinatie met de Houdbaarheidstabel NVWA dat ook op de Voedingsbodem staat. (Suggestie: Maak lokaal één dubbelzijdige flyer van deze twee onderwerpen) We hopen hiermee het aantal klachten te beperken over producten die de houdbaarheidsdatum hebben overschreden. een voedselbank én op de uitgiftepunten aanwezig moeten zijn. Vrijwilligers moeten op zijn minst kennis hebben van de verwachtingen en regels, die er gelden met betrekking tot hun eigen takenpakket. Kijk dus even na hoe het bij jullie voedselbank is gesteld en vervang zo nodig de oude versie. De geldende versie is te downloaden via de Voedingsbodem. Ellen Essed, Paul Lijnkamp, Projectleiders Voedselveiligheid Nieuwe leveranciers ongediertebestrijding en magazijnmachines Voedselbank Nederland heeft mantelcontracten met drie nieuwe leveranciers gesloten. Deze mantelcontracten stellen voedselbanken in staat om tegen korting diensten of producten af te nemen van een goede leverancier. Dit bespaart de lokale inkoop tijd en geld. Het is voldoende om de leverancier te bellen op het algemene nummer en aan te geven dat je gebruik wilt maken van het mantelcontract van Ongediertebestrijding Er zijn nu 2 leveranciers voor ongediertebestrijding die door geheel Nederland diensten kunnen leveren tegen aantrekkelijke voorwaarden. Dit zijn Rentokil en Anticimex. Welke van de 2 leveranciers uw vestiging het beste is hangt af van verschillende factoren waaronder vloeroppervlak. Wij raden daarom aan om standaard bij beiden een offerte aan te vragen. Magazijnmachines Met de Duitse leverancier Jungheinrich zijn afspraken gemaakt over korting op de aanschaf van magazijnmachines. Jungheinrich heeft zowel volledig nieuwe als gereviseerde machines ter beschikking. Denk hier aan machines zoals palletwagens, heftrucks etc. Zij kunnen ook zorgen voor het benodigde onderhoud en snelle vervanging bij storing. Overleg met NVWA Het halfjaarlijks overleg met de NVWA vond onlangs weer plaats. Het aantal klachten over de voedselbanken was in het afgelopen half jaar beperkt tot 12. Drie personen klaagden dat ze ziek waren geworden door leveringen van een voedselbank, maar de NVWA heeft ook na een bezoek geen directe relatie kunnen leggen met een product van ons. Opnieuw betrof het grootste deel van de klachten (8) de overschrijding van de THT, waarbij er één melding was van een heel grote afwijking (1½ jaar!). De NVWA vraagt opnieuw onze aandacht voor de voorlichting over dit onderwerp aan onze klanten. Zoals elders in deze MEEdeler vermeld is er nu een Infoblad THT/TGT verschenen in drie talen en te downloaden via de Voedingsbodem. Tenslotte was er een klacht over eieren met een foute vermelding van de THT. Waarschijnlijk door hergebruik van de eierendozen, waarbij de oude THT datum niet verwijderd was.

4 pagina 4 NIEUWSBRIEF VOEDSELBANKEN NEDERLAND Jaargang 5, nr. 7, juli 2017 Nieuwtjes van andere voedselbanken Friese voedselbanken en Sport Fryslân willen armste kinderen helpen De voedselbanken in Fryslân en Sport Fryslân hebben de handen ineen geslagen om buitenspeelpakketten bij de armste kinderen van de provincie te krijgen. Het doel is om vanaf november 2017 minimaal 1200 kinderen van een buitenspeelpakket te voorzien. Sport Fryslân wil geschikte speelmaterialen beschikbaar stellen aan jonge kinderen uit gezinnen die gebruik maken van de voedselbank. Om specifiek het buitenspelen te stimuleren, heeft de stichting gekozen voor een buitenspeelpakket. Het pakket is voor kinderen in de leeftijd van 4 tot en met 14 jaar. Voedselbrigade Tilburgse Voedselbank Nysius van Rijn, voorzitter van de samenwerkende Friese voedselbanken: De voedselbanken vormen het eerste selectiecriterium, voor welke groep kinderen het speelmateriaal bestemd is. In gezinnen waar geen geld is voor levensmiddelen, is het aanschaffen van speelgoed immers ook niet mogelijk. De voedselbanken zullen ook als distributeur fungeren om de speelmaterialen onder deze kinderen te verspreiden. Overzicht alle landelijk dekkende inkoopcontracten Teruggave energiebelasting en advies energie: NIFE Energieadvies* Inkoop energie: NIFE Energieadvies, Gazprom Energy, Greenchoice Koelboxen: HSV Packaging & Insulation Nederland Koeltechniek: Van der Laan Koeltechniek, NEKOVRI Kratten en rolcontainers: Hulkenberg Magazijnmachines: Jungheinrich Ongediertebestrijding: Rentokil, Anticimex Temperatuurmeting: Testo Alle leveranciers kunnen worden bereikt via het algemene nummer dat vermeld staat op hun website. Geef aan dat je gebruik wil maken van het landelijke mantelcontract De leverancier helpt je vervolgens verder. Voor vragen of problemen graag een mailtje naar inkoop@voedselbankennederland.nl. In Tilburg is sinds een jaar een `voedselbrigade` actief; een nieuwe aanpak van voedselverwerving. Leden van de voedselbrigade leggen persoonlijk contact met de winkeleigenaars / bedrijfsleiders (hierna leveranciers) met als doel een gegarandeerde wekelijkse stroom van voedsel met zo min mogelijk extra werk voor de winkels. De voordelen lijken groot. De leverancier heeft minder kosten voor het ophalen van derving en er is vanuit de voedselbank een persoonlijk aanspreekpunt waardoor er bij problemen of speciale acties makkelijk met elkaar geschakeld kan worden. Ook voor de voedselbank zijn er veel voordelen te halen. Dreigen er tekorten aan producten, dan kan er op deze wijze via de voedselbrigade snel worden gehandeld om die tekorten op redelijk korte termijn deels weg te werken. Een persoonlijke band opbouwen met de leveranciers is van groot belang om wederzijds vertrouwen te krijgen in de nieuwe werkwijze voor beide partijen. Na ruim een jaar op deze manier werken, zo blijkt in Tilburg, verdient deze inspanning zich snel terug in een betere stroom producten voor de voedselbank. Een uitgebreid verslag met tips is op te vragen bij het servicecentrum. *NIFE biedt een gratis inventarisatie aan van het bespaarpotentieel. Vervolgens kunt u beslissen of het waard is om hun dienst af te nemen, welke 250 per jaar is. Hiervoor kunt u deelnemen aan hun zeer voordelige energiecontracten, worden uw facturen gecontroleerd zodat u geen onterechte kosten krijgt gefactureerd en wordt uw energiebelasting teruggevorderd. De ervaring bij deelnemende voedselbanken is dat grote besparingen worden gehaald, inclusief een vestiging waar vele duizenden euro s werden bespaard. Geslaagd! Verslag van VB Venray Het is belangrijk dat we als voedselbankmedewerkers goed, wijs en veilig met voedsel omgaan. Onze cliënten hebben daar recht op. Maar we dachten ook dat we alles wel wisten en goed deden. Toen de nieuwe webtraining voedselveiligheid 2017 kwam, hadden we eerst wat moeite om de training te gaan doen. En dan ook nog een toets doen Gezonde weerstand hadden we wel. Maar goed, het was belangrijk. Omdat niet iedereen van ons een computer of internet heeft of de vaardigheid om je door zo n webtraining heen te navigeren, hebben we er Onze Uitdaging van gemaakt om iedereen op heel korte termijn het certificaat te laten halen. Tussen de bedrijven door zaten we op de vloer de informatie te lezen en ons voor te bereiden. Het mooie was, dat er ook gesprekken ontstonden: Wist jij dat? Oef, dat wist ik niet, Hoe doen wij dat eigenlijk...?. Maar meestal ging het toch om het ophalen of bewust maken van kennis! Samen voorbereiden was leuker en we leerden meer door de gesprekken! Dus ook samen de toets maken aan de tafel in de kantine. Zoals vroeger, met pen en papier een A, B of C invullen en natuurlijk niet afkijken! Medewerkers Voedselbank Limburg-Noord in Venray Zo hebben we binnen de kortste keren allemaal in Venray het certificaat gehaald! We weten meer, we zijn gecertificeerd en we hadden plezier! Nog steeds! We kunnen het iedereen aanraden!

5 NIEUWSBRIEF VOEDSELBANKEN NEDERLAND Jaargang 5, nr. 7, juli 2017 pagina 5 Project CONNECT - app vrijwilligers werven - op stoom Designers, techneuten en database ontwerpers zijn druk aan de slag met het bouwen van de app die ons gaat helpen met het vinden van vrijwilligers. Zoals eerder aangegeven ontvingen we een subsidie voor de bouw van deze app (projectnaam: CONNECT) van het Ministerie van SZW. Als de agenda het toelaat presenteren we op de ALV van 9 september de naam, stijl en werking van de app. Zomerspaaractie bij Bechtle Bechtle, een specialist in IT, heeft Voedselbanken Nederland gekozen als één van hun goede doelen. Van 10 juli tot en met 8 september kun je bij hen sparen voor mooie cadeaus. Of je gespaarde punten doneren aan een goed doel. Mooi initiatief Bechtle! Gezocht: vertaler Arabisch Voor een aantal documenten (beschikbaar in Nederlands en Engels) zoeken we een vertaler naar het Arabisch. Graag berichtje naar welkom@voedselbankennederland.nl Nieuw op de Voedingsbodem Elke maand zullen we in de MEEdeler aangeven welk nieuws er per groep te melden is. Het gaat veelal om nieuwe documenten die geplaatst zijn. Documenten Voedselveiligheid Model document voor de Kwartaalrapportage borging voedselveiligheid THT/TGT Flyer voor onze klanten in de Nederlandse, Engelse en Franse taal Regels voor de supermarkten (CBL) voor afgifte producten aan Voedselbanken Inkoop Overzicht landelijke leveranciers Kalender Communicatie Wordpress template Info over drukkerij die roll-up banners voor VBN maakt Vrijwilligerszaken Handboek vrijwilligersbeleid MEEdelers en Nieuwsflitsen MEEdeler #6 Voedselbank.NU Voorbeeld uitgiftelijsten ALV 9 september Wereld Voedseldag 16 oktober Wereld Armoededag 17 oktober Training Voedselveiligheid 23 oktober ALV 25 november 2017 Nationale Vrijwilligersdag 7 december 2017 Alle voedselbanken kunnen hun vacatures, maar vooral ook klusjes en projecten op de app invullen. In de database vindt de match plaats met vrijwilligers die hun expertise en beschikbare tijd hebben aangegeven. Met behulp van een marketing campagne en google, wordt de app later dit jaar gelanceerd. Verwarrend: enquête WUR Enkele weken geleden benaderden studenten van de Wageningen University en Research (WUR) ons met de vraag of zij een enquête bij de voedselbanken mochten houden. Na het lezen van de concept vragenlijst, hebben wij hen aangegeven niet aan de verspreiding van deze enquête mee te zullen werken. Wij ontvingen enkele dagen terug een signaal van een voedselbank dat de studenten kennelijk op eigen houtje de enquête toch verstuurd hebben. Dat mag natuurlijk, maar de verwijzing in hun begeleidende mail ( Na overleg met het VNV Servicecentrum, hebben wij toestemming gekregen de lokale voedselbank-besturen middels te benaderen met enkele vragen ) is dus niet juist. Het is aan elke individuele voedselbank om te besluiten over deelname. Welkom Voedselbank IJssel en Lek Begin juli schreven we VB IJssel en Lek in als nieuw lid van de Vereniging. Deze voedselbank is gevestigd in de gemeente Schoonhoven. Vrijwilligers in deze gemeenten zorgden er voor dat gedupeerden voedselpakketten ontvingen toen VB Krimpenerwaard het lidmaatschap ontzegd werd. Deze vrijwilligers hebben inmiddels de steun van het lokale gemeentebestuur gekregen, beschikken over een pand en zijn met instemming en hulp van de voedselbanken in de regio een nieuwe voedselbank gestart. Wekelijks helpen ze inmiddels ruim 80 huishoudens aan voedsel. Colofon Deze nieuwsbrief is een uitgave van Eindredactie: Pien de Ruig Vormgeving: Walter Luykenaar Met dank aan: bestuursleden Voedselbanken Nederland, Ed Claassens en vele andere vrijwilligers bij de voedselbanken. Vereniging Voedselbanken Nederland Meidoornkade 22, 3992 AE Houten welkom@voedselbankennederland.nl Overname van artikelen in andere publicaties is toegestaan. Vermelding van Nieuwsbrief Voedselbanken Nederland als bron wordt daarbij op prijs gesteld.