Veilig werken op hoogte : een richtlijn voor de leden van de Algemene Schoorsteenvegers Patroon Bond

Transcriptie

1 Veilig werken op hoogte : een richtlijn voor de leden van de Algemene Schoorsteenvegers Patroon Bond Voor wie is de richtlijn bedoeld? De richtlijn veilig werken op hoogte geldt voor alle leden binnen de schoorsteenvegers branche die werkzaamheden op hoogte uitvoeren of laten uitvoeren. Waarom deze richtlijn? De richtlijn heeft als doel het realiseren van veiligere werksituaties en het voorkomen van ongevallen. Algemeen De aard van de werkzaamheden van schoorsteenvegers brengt door het werken op een hoogte van meer dan 2,5 meter, een vergroot risico op valincidenten met zich mee. Valincidenten kunnen letsel, blijvende invaliditeit of de dood van het slachtoffer tot gevolg hebben. Door voldoende aandacht te besteden aan de aspecten die het veilig werken op hoogte kunnen verbeteren, en door te werken volgens deze richtlijn kan het risico op vallen en/of ongelukken worden beperkt Wat houdt de richtlijn: werken op hoogte voor de schoorsteenvegers branche in? De richtlijn vloeit voort uit de Europese richtlijn: werken op hoogte die per juli 2004 is ingevoerd in de Nederlandse regelgeving. De richtlijn stelt dat werkzaamheden op hoogte alleen mogen worden uitgevoerd vanaf een veilige en ergonomisch verantwoorde steiger, stelling, bordes of werkvloer en dat het gebruik van de ladder als werkplek op hoogte zoveel mogelijk wordt beperkt. Werken vanaf ladders en met valbeschermingsmiddelen en dergelijke is alleen toegestaan als het niet mogelijk is de werkzaamheden op een veilige en ergonomisch verantwoorde werkwijze uit te voeren. In Beleidsregel 3.16 (Grondslag: Arbobesluit artikel 3.16, eerste en tweede lid) staat nader omschreven hoe valgevaar dient te worden voorkomen(zie bijlage). Wat dient de werkgever te doen om valgevaar tegen te gaan? De werkgever is verplicht alle maatregelen te nemen die de veiligheid en de gezondheid ten goede komen. Dit betekent dat de werkgever door de inzet van de juiste middelen en beschermingsmiddelen, het risico op ongelukken voorkomt en zorgdraagt voor een veilige werkomgeving. Te nemen maatregelen: Bij de voorbereiding van de werkzaamheden uitgaan van bronaanpak: hoe kunnen risico s worden voorkomen en/of beperkt? Het beschikbaar stellen van de juiste arbeidsmiddelen die geschikt zijn voor professioneel gebruik en voldoen aan de geldende Arbo regelgeving. Het gebruik van harnasgordel, verbindingslijn met val-of schokdemper en/of een montagepunt aan een vast gebouwdeel voor de verbindingslijn is verplicht.

2 Waar nodig werken en laten werken met persoonlijke beschermingsmiddelen: een helm veiligheidsschoenen handschoenen kleding Zichzelf en de medewerkers laten voorlichten en opleiden bij een erkent instituut in het op een veilige manier uitvoeren van de schoorsteenveeg werkzaamheden. Dit in het juist gebruik van arbeidsmiddelen, en valbeveiligingsmiddelen en persoonlijke beschermingsmiddelen. Controle en onderhoud van arbeidsmiddelen, valbeveiligingsmiddelen en persoonlijke beschermingsmiddelen conform de daarvoor geldende normeringen en richtlijnen. Wat dient de medewerker doen om valgevaar tegen te gaan? Zich op de hoogte stellen van de risico s die het werken op hoogte van met zich meebrengt. Zorgdragen voor de eigen veiligheid en gezondheid door zorg te dragen voor een veilige werkplek en veilig uitvoeren van de werkzaamheden conform richtlijnen en instructies. Melden van gesignaleerde gevaren en gebreken. Het juist gebruik van persoonlijke valbeschermingsmiddelen conform richtlijnen en instructies. Gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen conform geldende richtlijnen en instructies. Toepassing op het werk Om ongevallen te voorkomen is het noodzakelijk dat vooraf tijdens de werkvoorbereiding aan de hand van de Risico Inventarisatie en Evaluatie wordt nagegaan welk arbeidsmiddelen en beveiligings-en beschermingsmiddelen dienen te worden ingezet. De keuze dient primair gebaseerd te zijn op veiligheidskundige overwegingen. Het gebruik dient te voldoen aan de richtlijn Arbeidsmiddelen. Deze richtlijn verplicht werkgevers en werknemers met zodanige arbeidsmiddelen (ladders, trappen en rolsteigers en (val)beschermingsmiddelen ) te werken, dat de veiligheid en de gezondheid tijdens de werkzaamheden wordt gewaarborgd. Te gebruiken arbeidsmiddelen: Arbeidsmiddelen waar een schoorsteenveger voor het werken op hoogte( boven 2,5 meter) gebruik van kan maken zijn: Een hoogwerker Een rolsteiger Een ladder

3 De keuze en toepassing wordt bepaald van de hand van de Risico Inventarisatie en Evaluatie wordt nader omschreven in: Arbobesluit artikel 3.16 en 7.33, Arbobeleidsregel 3.16 en 7.4-4, Warenwet nr Werken met gebruik van een hoogwerker De inzet en het gebruik van een hoogwerker brengt bij ondeskundig en/ondeugdelijk materiaal grote risico s met zich mee. Het gebruik dient veilig en verantwoord plaats te vinden conform de geldende veiligheids-en bedrijfsvoorschriften. Werken met gebruik van een rolsteiger. De risico s op ongevallen die verbonden zijn aan het werken met een rolsteiger dienen te worden voorkomen door het gebruik van deugdelijk materiaal en te zorgen dat de opbouw van de steigers deskundig gebeurd. De inzet en het gebruik van rolsteigers dient veilig en verantwoord plaats te vinden conform de instructies en richtlijnen: Van toepassing zijnde regels en normen zie AI-21-rolsteigers NEN-EN 1298 NEN 2718 Werken met een ladder. Wanneer het gebruik van rolsteiger of hoogwerker om technische, economische en operationele redenen niet haalbaar is, mag de ladder eventueel in combinatie met persoonlijke valbeschermingsmiddelen worden ingezet. Maar zelfs dan alléén indien is geconcludeerd dat het gebruik van de ladder als werkplek op hoogte verantwoord èn gerechtvaardigd is. Bij kortdurende werkzaamheden, zoals bij schoorsteenvegers veelal het geval is, is de ladder met gebruikmaking van valbeveiligingsmiddelen in de meeste gevallen het meest geëigende middel. Ongevallen met ladders en trappen zijn veelal een gevolg van onjuist gebruik en ondeugdelijke kwaliteit van het materiaal. De inzet en het gebruik van ladders dient conform de richtlijnen plaats te vinden zoals deze zijn vastgelegd in het Besluit draagbaar Klimmaterieel van de Warenwet. Toegestaan RI&E/Overleg Niet toegestaan Stahoogte meter > 7,5 m Statijd < 2 uur 2-4 uur > 4uur Fysieke kracht < 50 N N > 100N Maximale reikwijdte < een armlengte < een armlengte > armlengte Van toepassing zijnde normen en richtlijnen (Warenwet), NEN 2484, Arbo Informatieblad AI-14

4 Het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen Uit de Risico Inventarisatie en Evaluatie dient duidelijk te worden of gebruikt dient te worden gemaakt van persoonlijke beschermingsmiddelen zoals: Hoofdbescherming Bedrijfskleding Handbescherming Voetbescherming Hoofdbescherming: Helmen Het gebruik hoofdbeschermingsmiddelen is verplicht daar waar verwondingen kunnen plaatsvinden als gevolg van vallende, omvallende of wegschietende voorwerpen, vallende stoffen of door het stoten van het hoofd. Van toepassing zijnde normen: NEN-EN 397/812 Bedrijfskleding: Kleding Schoorsteenvegers dienen zich in voorkomende gevallen tegen ongewenste weersinvloeden zoals kou en regen adequaat te beschermen met passende bedrijfskleding Van toepassing zijnde normen NEN-EN Handbescherming: Handschoenen: Het gebruik van handschoenen van een eenvoudig ontwerp is verplicht daar waar stoot-en/of schaafverwondingen op kunnen treden tijdens de werkzaamheden. Van toepassing zijnde normen: NEN-EN 420/388 Voetbescherming: Schoeisel Het dragen van passend werkschoeisel is verplicht om het risico op verwondingen en ongevallen te beperken Van toepassing zijnde normen Norm NEN-EN 347 Het gebruik van valbeveiliging In het merendeel van de situaties waar de schoorsteenvegers werkzaam zijn is het, om het risico op vallen te voorkomen, verplicht om persoonlijke valbeveiliging aan te brengen. Persoonlijke valbeveiliging dient te worden gebruik als men werkt op een hoogte van meer dan 2,5 meter en er een valrisico is, terwijl er geen collectieve beschermende voorzieningen zijn als borstweringen, hekwerken, netten etc.

5 Als de valbeveiliging tijdelijk verwijderd moet worden voor het uitvoeren van specifieke werkzaamheden, dan zijn vervangende veiligheidsvoorzieningen verplicht. Zijn die er niet, dan mogen de werkzaamheden niet worden uitgevoerd. Persoonlijke beveiligingsmiddelen Valbeveiliging Schoorsteenvegers dienen volgens het Arbo besluit persoonlijke valbeveiliging te gebruiken wanneer het gebruik van veiliger arbeidsmiddelen(steigers, hoogwerkers) niet gerechtvaardigd is. Het werken met solide valbeveiliging met behulp van twee lijnen die dient te voldoen aan de volgende eisen. Er moet altijd gebruik worden gemaakt van twee afzonderlijk verankerde lijnen: een werklijn en een veiligheidslijn. Hiervan mag alleen in uitzonderlijke omstandigheden worden afgeweken als volgens een risico-evaluatie het gebruik van twee lijnen het werk gevaarlijker zou maken dan het gebruik van één lijn. De werklijn moet voorzien zijn van een veilig stijg-en afdaalmechanisme en een zelfblokkerend mechanisme. De veiligheidslijn moet een beweegbaar valbeveiligingsmechanisme hebben, dat de werknemer in zijn bewegingen volgt. Het harnas moet verbonden zijn met de veiligheidslijn. De gereedschappen en hulpstukken van de werknemer moeten met het harnas verbonden zijn. Voor lijnen moet een logboek bijgehouden worden waarin vermeld wordt wie welke lijnen gebruikt heeft en wat er met de lijn uitgevoerd of gebeurd is. Persoonlijke valbeveligingsmiddelen behoren tot de categorie III PBM's (Persoonlijke Beschermings Middelen). Voor deze categorie gelden afwijkende eisen ten opzichte van andere PBM's. Nadere informatie en toepassing NEN-EN 795, NEN 3303, NEN-EN 354, NEN-EN 1891-B9. De Algemene Schoorsteenvegers en Patroonsbond stelt in het kader van de richtlijn: veilig werken op hoogte het volgende voor haar leden verplicht: Het volgen van een training veilig werken bij een erkend instituut, zoals b.v. PBN te Amsterdam, waarover door het secretariaat van de ASPB nadere inlichtingen kunnen worden verstrekt.