Pedagogisch werkplan buitenschoolse opvang De Octopus. augustus 2017

Transcriptie

1 Pedagogisch werkplan buitenschoolse opvang De Octopus augustus 2017

2 Inleiding Voor u ligt het pedagogisch werkplan voor de BSO-locatie Octopus van KMN Kind & Co. Dit pedagogisch werkplan vormt samen met het Algemeen Pedagogisch Beleid één geheel en is bestemd als leidraad voor ons als medewerkers van BSO de Octopus. Tevens is dit pedagogisch werkplan bedoeld als informatie voor ouders, zodat zij weten hoe er bij ons op de BSO wordt gewerkt. Zoals u in onze brochure Welkom bij KMN Kind & Co kunt lezen, ziet KMN Kind & Co zichzelf als pedagogisch partner. Zijn in het Algemeen Pedagogisch Beleid de vier speerpunten uit de Mission Statement nader toegelicht, in dit pedagogisch werkplan werken wij de vier basisdoelen zoals ook vastgelegd in de Wet Kinderopvang & Kwaliteitseisen Peuterspeelzalen verder uit: Het bieden van (emotionele) veiligheid Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties Overdracht van waarden en normen KMN Kind & Co werkt volgens een kwaliteitszorgsysteem dat gebaseerd is op de PDCA cyclus. Dit houdt in dat wij kwaliteit zien als een continu proces. We werken aan de hand van afspraken die vastgelegd zijn in werkwijzen en procedures. Ons beleid en werkwijzen zijn opgenomen in het kwaliteitshandboek en ondersteunen de pedagogisch medewerkers bij het dagelijks handelen. Jaarlijks wordt middels interne audit onderzocht of onze werkwijzen en afspraken in de praktijk doeltreffend zijn, daarbij zijn we tevens alert op mogelijke verbeteringen. Onze locaties worden jaarlijks geïnspecteerd door de GGD. De uitkomsten van een inspectie worden besproken met de pedagogisch medewerkers en de oudercommissie van de locatie. Het inspectierapport is te vinden op onze eigen websitepagina. Het pedagogisch werkplan en wijzigingen in beleid worden jaarlijks besproken met de oudercommissie. Minimaal 1 x per 2 jaar wordt het werkplan bijgesteld en ter advisering voorgelegd aan de oudercommissie. Mocht u toch nog informatie missen, dan kunt u hier altijd naar vragen bij de pedagogisch medewerker, senior of clustermanager. Ook is in de brochure Welkom bij KMN Kind & Co en op de website veel algemene en aanvullende informatie terug te vinden. Wij wensen u veel leesplezier. Team Octopus Augustus 2017 PWP Octopus 1

3 Inhoudsopgave Inleiding... 1 Inhoudsopgave... 2 Algemene informatie... 3 Onze accommodatie en de groepsruimten en basisgroepen... 3 Onze buitenruimte... 3 Onze openingstijden... 3 Het afnemen van een extra dag(deel)... 4 Onze (mid)dagindeling... 4 Eten en drinken... 5 Persoonlijke hygiëne... 5 Oudercontacten: kennismaking, overdracht en ouderavonden... 5 De oudercommissie... 6 Observeren en volgen... 6 Zorgkinderen... 6 Pedagogische ondersteuning van medewerkers... 7 Onze buitenschoolse opvang in de wijk; onze externe samenwerkingspartners... 7 Pedagogisch uitgangspunten... 8 De pedagogisch medewerkers... 8 De groepsruimte... 9 De buitenspeelruimte... 9 Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties... 9 Spel & Speelgoed... 9 Activiteiten Zelfstandigheid bevorderen, kinderparticipatie Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties Overdracht van waarden en normen Gewenst en ongewenst gedrag Omgaan met pestgedrag Afspraken, regels en omgangsvormen Buitenspelen Rituelen Tot slot PWP Octopus 2

4 Algemene informatie Wij vinden het belangrijk dat de kinderen zich kunnen ontplooien in een warme, veilige en stimulerende omgeving. Wij gaan uit van de behoefte van het kind, ingepast in de groep. Daarbij kijken wij vooral naar de mogelijkheden van het kind. Dit betekent dat wij op een positieve en uitnodigende manier met kinderen omgaan. Wij bewaken de kwaliteit van onze opvang en proberen voortdurend deze kwaliteit te verbeteren. Dit doen wij door te werken volgens interne en externe kwaliteitseisen. Wij staan open voor op- en aanmerkingen van ouders. Wij kijken kritisch naar ons zelf en spreken elkaar aan op ons handelen. Onze deskundigheid vergroten wij door het bijwonen van professionaliseringsbijeenkomsten en door collegiale consultatie tijdens onze teambesprekingen. Maar bovenal vergroten wij onze deskundigheid door te blijven kijken naar ieder kind dat aan onze zorg is toevertrouwd. Onze accommodatie en de groepsruimten en basisgroepen In de drie lokalen zijn verschillende speelhoeken gecreëerd, een poppenhoek, bouwhoek, leeshoek, natuurhoek en onze creatieve atelier ruimte. Ook maken wij op de maandag dinsdag en donderdag gebruik van de gymzaal in de school voor sport en spel. Binnen onze BSO-locatie hebben wij de volgende indeling in basisgroepen: Kinderen kunnen tijdelijk in twee basisgroepen worden geplaatst. Bijvoorbeeld omdat er op een bepaalde dag nog geen plek is in de gewenste groep, of omdat er op bepaalde dagen groepen worden samengevoegd. Indien dit aan de orde is, geven ouders hiervoor toestemming op het toestemmingsformulier 1. Ook in vakanties kunnen er groepen worden samengevoegd. Ouders worden tijdig geïnformeerd over het vakantie aanbod, welke vaste pedagogisch medewerker aanwezig zijn en waar de kinderen worden opgevangen. De kinderen van basisgroep de zee-egeltjes en de zeesponsen zullen op de woensdag en vrijdag op gevangen worden op de zeepaardjes. BSO De Zee-egeltjes: 10 kinderen van 6 jaar op de ma din en don. BSO De Zeepaardjes: 20 kinderen in de leeftijd van 4 tot 6 jaar. BSO De Zeesponsen: 20 kinderen in de leeftijd van 7 tot 12 jaar. Op woensdag en vrijdag: Verticale groep 4-12 jaar in ruimte van de Zeepaardjes groep: maximaal 20 kinderen 2 pedagogisch medewerker. Onze buitenruimte Onze buitenruimte is ingericht om naar hartenlust in te kunnen spelen. Er is voor elk wat wils. Tijdens het buitenspelen maakt BSO De Octopus gebruik van het schoolplein van Brede school de Octopus. Het schoolplein grenst aan het KDV lokaal en 2 e BSO lokaal. Onze openingstijden Wij zijn vijf dagen per week, aansluitend op school, geopend tot uur. Tijdens de algemeen erkende feestdagen zijn wij gesloten; zo ook eens in de vijf jaar op bevrijdingsdag. In de schoolvakanties zijn wij geopend op alle dagen vanaf 7.30 uur. Dan vragen wij de ouders hun kind tussen 07:30 en uur te brengen. Vanaf uur is er gelegenheid om de kinderen te komen halen. Mochten ouder(s) hun een kind een keertje later willen brengen (in een schoolvakantie) of eerder willen halen, dan is dat geen probleem. Wel vragen wij dit door te geven aan de pedagogisch medewerkers van desbetreffende groep. 1 Voor het incidenteel samenvoegen van groepen, zoals aan het begin en einde van de dag, tijdens activiteiten in het kader van het opendeurenbeleid en in het geval van vakanties hoeft er geen toestemming te worden gevraagd. PWP Octopus 3

5 Als het kind door iemand anders dan door de ouder(s) wordt opgehaald, dan dienen ouders dat aan ons door te geven, anders geven wij het kind niet mee! Onze voorschoolse opvang is geopend van maandag t/m donderdag van 7:30 tot 8:45 uur. De VSO opvang vindt plaats in de 1 e BSO lokaal. De kinderen worden vanaf 8:30 uur naar hun klas gebracht. Het afnemen van een extra dag(deel) Wanneer ouders incidenteel een extra dag(deel) willen afnemen, dan leggen zij dat voor aan een pedagogisch medewerker en/of clustermanager van de locatie. Deze bepaalt of het kan. Behalve dat zij hierbij rekening houdt met het aantal kinderen en pedagogisch medewerkers op de groep, bekijkt zij ook of het goed is voor het welzijn van het kind/de groep. Een toegekende extra- of ruildag(deel) wordt altijd schriftelijk vastgelegd; ook wanneer dit op een andere groep plaatsvindt. Wanneer ouders structureel een extra dag(deel) willen afnemen, dan leggen zij dat voor aan de afdeling planning. Deze bepaalt of dit binnen de eigen basisgroep kan. Onze (mid)dagindeling Schoolweken: maandag, dinsdag, woensdag, donderdag en vrijdag :30 uur Om uur wachten de pedagogisch medewerkers in de aula de kinderen van de onder- en middenbouw op. Om uur lopen we gezamenlijk in een rij naar de groepen. Voordat we daarheen lopen, vertellen wij nog even wat wij van de kinderen verwachten (huisregels). Bij aankomst bergen de kinderen hun tas en jas op. Er is een moment van vrijspel waarna de handen worden gewassen en we aan tafel gaan. De kinderen worden verwelkomd met een beker limonade en bespreken wat we die dag gaan doen. De 6+ kinderen mogen gebruik maken van het 2 e BSO lokaal. Elke middag wordt er een activiteit aan de kinderen aangeboden vanuit het voorbereide thema. Schoolweken; de Voorschoolse opvang maandag t/m vrijdag opvang van 7:30-8:45 uur Van maandag t/m vrijdag bieden wij voorschoolse opvang aan. Deze wordt gedraaid door vaste pedagogisch medewerkers. De kinderen kunnen gebracht worden vanaf 7:30 uur. Zij worden opgevangen in het 1 e BSO lokaal door een van onze medewerkers. Ze kunnen in dit uur rustig voorbereiden op de schooldag. Even een spelletje spelen of even lekker kleuren. Vanaf 8:30 uur brengt de medewerker ze naar hun eigen klas. Op de voorschoolse opvang zitten kinderen die tevens gebruik maken van de BSO, maar ook kinderen die alleen gebruik maken van de voorschoolse opvang. Vakantieweken en studiedagen; opvang van 7:30-18:30 uur Studiedagen Tijdens bijna alle studiedagen van de beide scholen bieden wij BSO opvang aan. De kinderen dienen hiervoor wel een week van tevoren ingeschreven te staan op de inschrijflijsten die bij de groepen hangen. Bij inschrijving van minimaal 5 kinderen gaat deze opvang door. Dagritme vakantiedag / studie dag: 7:30-9:30 uur gezamenlijk openen de kinderen kunnen worden gebracht. Later mag ook, mits van tevoren gemeld bij de pedagogisch medewerker van de groep. 10:00 uur drinken, fruit en cracker 10:30 uur ochtendactiviteit 12:30 uur lunch 13:30 uur middagactiviteit 16:00 uur drinken, fruit, cracker of koekje De kinderen kunnen worden gehaald. Eerder mag ook, mits van tevoren gemeld bij de pedagogisch medewerker van de groep. 17:00 uur gezamenlijk sluiten Van het vaste dagritme kan afgeweken worden als we met de kinderen op pad gaan. We kunnen dan de tijden veranderen aan de dag planning. PWP Octopus 4

6 Uitstapjes In de vakantie bieden wij een diversiteit aan activiteiten aan. Daar horen ook uitstapjes bij. Met de jongste kinderen gaan we bijvoorbeeld naar speeltuinen, natuurmonumenten of het bos. Met de oudste kinderen bezoeken wij bijvoorbeeld ook naar het museum. Eten en drinken KMN Kind & Co stelt zich tot doel om een positieve bijdrage te leveren aan een gezonde ontwikkeling én leefstijl van kinderen. Dit komt onder andere tot uiting in ons voedingsbeleid. Meer informatie vindt u op de website en Mijn KMN Kind & Co. Na schooltijd gaan de kinderen eerst samen wat eten en drinken. Ook is er een dagelijks gevarieerd aanbod aan fruit. Op lange middagen en tijdens vakantie- en studiedagen verzorgt KMN Kind & Co een lunch. Bij de maaltijd wordt melk, karnemelk of thee gedronken. We verwachten van de kinderen dat zij zelf even hun handen wassen voor het eten. In de vakanties staat er soms wat extra s op het menu, zoals soep, een knakworstje, wentelteefjes of pannenkoeken. Kortom, een lekkernij. We bieden een standaard voedingspakket; dit pakket wordt periodiek getoetst aan de adviezen van het Voedingscentrum. Op onze website vindt u onze Checklist Voeding. Eten en drinken zijn gezamenlijke bezigheden: in groepjes zitten de kinderen aan tafel en voor iedereen is er tijd en ruimte voor zijn verhaal. De kinderen ervaren zo dat samenzijn en samen dingen doen gezellig is. Het ene kind eet wat sneller dan het andere. Wanneer de meeste kinderen klaar zijn, mogen zij wat anders gaan doen; de rest eet rustig door. Soms kan het kind niet alle boterhammen op bij de lunch; dan is er s middags bij het drinken ook nog een mogelijkheid een boterham te nemen. Eten moet te allen tijde leuk zijn. Geen enkel kind wordt gedwongen tot eten. Lust een kind iets écht niet, dan zoeken we naar een alternatief. Persoonlijke hygiëne Wij leren de kinderen persoonlijke hygiëne, door hen na wc-gebruik en voor het aan tafel gaan, de handen met zeep te laten wassen. Wij geven hierin natuurlijk het juiste voorbeeld. Oudercontacten: kennismaking, overdracht en ouderavonden Als een kind voor het eerst bij ons komt, nemen wij de tijd voor een kennismakingsgesprek met de ouders en het kind. Wij kunnen dan vertellen hoe wij op onze BSO werken en informatie met elkaar uitwisselen waardoor een goede onderlinge afstemming ten behoeve van het kind mogelijk is. Vaak hebben de ouders en het kind dan al een rondleiding gehad door het gebouw, zodat zij zich al een voorstelling hebben kunnen maken van de BSO en hoe er gewerkt wordt. De wenafspraken worden tijdens het kennismakingsgesprek genoteerd op het formulier Checklist kennismakingsgesprek. Wenbeleid nieuw kind Ongeveer 4 weken voor de start van een nieuw kind, krijgt de groep een kindkaart aangeboden door de planning, tenzij het een spoedplaatsing betreft. Ouders worden gebeld en ongeveer twee weken voor de start vindt er een intake plaats. In de eerste contractweek kan het kind twee keer komen wennen. Indien de wenperiode toevallig in een vakantie valt, betreft dit in principe halve dagen, tenzij in overleg met ouders een hele dag ook akkoord is. Op zo n eerste wendag krijgt een kind een buddy, een ander kindje dat alles mag uitleggen over hoe het bij ons reilt en zeilt. Wij raden ouders aan om het kind tijdens de wendagen wat vroeger op te halen, zo rond uur, omdat het kind op zo n dag veel nieuwe indrukken te verwerken krijgt. Als het een 4-jarige betreft, is de start van school al spannend genoeg. Wenbeleid bij doorstromen Zodra de doorstroomleeftijd in zicht komt, gaat een kind twee keer een middag wennen op de andere groep. De leidsters van de nieuwe groep krijgen de nieuwe kindgegevens overgedragen van de PWP Octopus 5

7 planning en tevens vindt er nog een kort gesprek plaats tussen de ouders en de PM er van de nieuwe groep. Hiermee is dan het wenproces afgerond. Overdracht en overig oudercontact Wij vinden een goede en regelmatige overdracht essentieel en nemen hiervoor de tijd. Daarnaast wordt minimaal twee keer per jaar een ouderavond georganiseerd. Wij proberen dit zoveel mogelijk in samenwerking met school te organiseren. Mijn KMN Kind & Co Als ouder bent u via Mijn KMN Kind & Co live betrokken bij de belevenissen van uw kind op de BSO. Mijn KMN Kind & Co is een online afgesloten omgeving, waar o.a. nieuwsbrieven, facturen en jaaropgaven terug te vinden zijn. Maar er is meer. Pedagogisch medewerkers houden via Mijn KMN Kind & Co registraties bij rondom eten, drinken en overige activiteiten bij. Daarnaast worden er regelmatig foto s geplaatst van uw kind. Van deze foto s kunt u op ieder gewenst moment een fotoboekje uitprinten als herinnering voor later. Met Mijn KMN Kind & Co vindt u alles op één plek, dat is wel zo overzichtelijk! De oudercommissie De mening van de ouders is voor ons een vanzelfsprekende zaak. Wij willen graag hun mening en visie horen. Daartoe hebben wij een oudercommissie opgericht. Deze heeft tenminste drie keer per jaar overleg met de clustermanager. De oudercommissie heeft een adviserende functie in onderwerpen zoals voedingsaangelegenheden, pedagogisch werkplan, risico inventarisatie veiligheid en gezondheid. Tevens organiseert de oudercommissie elk jaar een avond voor de ouders en medewerkers waarin een thema behandeld wordt. De oudercommissie nodigt daartoe een deskundige uit. Thema s die de laatste jaren aan de orde zijn geweest: - Voor lezen is belangrijk, dit was in samenwerking met de bibliotheek. Naast de oudercommissie van BSO De Octopus is er nog een overkoepelende centrale oudercommissie (COC). Deze vertegenwoordigt alle oudercommissies binnen KMN Kind & Co, die de COC hebben gemandateerd. Deze centrale oudercommissie adviseert over beleidsmatige onderwerpen en (gevraagd en ongevraagd) over voor ouders belangrijke onderwerpen (coc@kmnkindenco.nl). Observeren en volgen Kijken naar kinderen geeft iedere dag stof tot praten met collega s, ouders en docenten van school. Om het praten en kijken naar kinderen gerichter te doen, maken wij gebruik van de observatiemethode Werken aan Welbevinden. Deze observatiemethode richt zich zowel op de individuele kinderen als op de groep. Met behulp van observatielijsten beschrijft de pedagogisch medewerker het kind in zijn omgeving, het kind in relatie tot de volwassene en het kind in relatie tot andere kinderen. Zo kan het welzijn van het individuele kind en de kinderen in de groep goed worden gevolgd. Kinderen vanaf 8 jaar vullen hun eigen lijst in. Ook ouders worden uitgenodigd om een beeld te schetsen van hun kind en zijn/haar ervaringen in de groep. Aan de hand van de observaties, vinden één keer per jaar 10-minutengesprekken plaats met de ouders. Na het invullen van de observatielijsten worden de ouders uitgenodigd voor een gesprek. De ouders krijgen dan te zien wat de pedagogisch medewerkers hebben ingevuld en wat de bevindingen van de pedagogisch medewerkers zijn. De ouders krijgen dan gelegenheid om daarop te reageren en vragen te stellen. Indien er naar aanleiding van het jaarlijkse 10-minutengesprek bijzonderheden zijn of afspraken met ouders worden gemaakt, wordt dit genoteerd en toegevoegd aan het kinddossier. De uitkomsten van de kindobservaties worden onder leiding van de senior pedagogisch medewerker besproken in de kindbesprekingen. Deze kindbesprekingen vinden gemiddeld 1 maal per 6 weken plaats. Zorgkinderen Als wij ons zorgen maken over een kind, zullen wij dat zo snel mogelijk met de ouders bespreken en overleggen hoe hier (met elkaar) mee om te gaan. Als de zorg blijft voortbestaan of als pedagogisch PWP Octopus 6

8 medewerkers behoefte hebben aan pedagogische ondersteuning, kan een intern deskundige ingeschakeld worden. In overleg met de intern deskundige wordt de zorgvraag geconcretiseerd en de aanpak besproken met het team en de ouders. In geval er behoefte is aan een extra observatie van een kind, wordt hiervoor altijd eerst toestemming aan ouders gevraagd. Daarnaast kan de senior pedagogisch medewerker/clustermanager een van de medewerkers kwaliteit (pedagoog) raadplegen om gezamenlijk te overleggen wat mogelijke vervolgstappen zijn. Ook kunnen de medewerkers kwaliteit het team ondersteunen bij het concretiseren van de zorgvraag en bij het doorverwijzen naar de juiste externe instanties. Deze stappen, inclusief de communicatie met ouders hierover en de evaluatiemomenten, zijn vastgelegd in de procedure Signaleren in de opvang. Soms vraagt een kind meer specialistische begeleiding dan wij als organisatie kunnen bieden. In dat geval wordt er contact gelegd met (of verwijzen we ouders door naar) keten- en/of zorgpartners zoals het consultatiebureau, de huisarts, het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) of het buurt-/zorgteam. In geval van ernstige zorg over een kind, die niet door ouders erkend of herkend wordt, kunnen er na intern overleg, vervolgstappen worden gezet. Dit wordt terug gekoppeld aan de ouders. De zorg kan ook gemeld worden in de Verwijs Index Risicojongeren (VIR). Indien nodig, maakt KMN Kind & Co gebruik van de landelijke Meldcode Huiselijk geweld en Kindermishandeling. Pedagogische ondersteuning van medewerkers Om de ontwikkeling van kinderen goed te kunnen volgen en zorg bijtijds te kunnen signaleren worden de pedagogisch medewerkers hierbij ondersteund middels: Reguliere werkoverleg of extra overleg: - Kindbespreking: 1 x per 6 weken onder begeleiding van de senior pedagogisch medewerker. Het onderwerp zorgkinderen is een vast onderdeel van de kindbespreking. - Pedagogische ondersteuning door senior pedagogisch medewerker/clustermanager/intern deskundige met behulp van extra observaties en/of pedagogische aanbevelingen in een ingelast overleg. Werkafspraken en procedures zoals: - Observaties tijdens de opvang - Signaleren in de opvang - Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling incl. signalenlijsten, sociale kaart en Verwijsindex Het digitaal Kwaliteitshandboek: hierin zijn alle voor pedagogisch medewerkers belangrijke werkafspraken te raadplegen. Deskundigheidsbevordering: - Werken aan Welbevinden - KDV/BSO in de plus Onze buitenschoolse opvang in de wijk; onze externe samenwerkingspartners. De buitenschoolse opvang zit samen in het gebouw met Brede School de Octopus, waarmee wij zoveel mogelijk samenwerken. En aansluiten bij thema s en festiviteiten van de school. Daarnaast hebben wij contact met sportclubs en Stichting Welzijn Diemen die naschoolse activiteiten organiseren. Wij werken ook samen met de andere vestigingen van KMN Kind en Co in Diemen en eventueel met de vestigingen in Weesp. In de buurt van het kinderdagverblijf hebben we een kinderboerderij, Penbos en leuke speeltuinen (dit is allemaal op loopafstand) in de buurt waarnaar soms een uitstapje wordt ondernomen (afhankelijke van kindaantallen). Veel van de kinderen van BSO De Octopus hebben een broertje of zusje op het KDV. Die ze regelmatig bezoeken. Maar ook de andere kinderen mogen helpen, op het KDV. PWP Octopus 7

9 Pedagogisch uitgangspunten Binnen KMN Kind & Co werken wij vanuit de vier pedagogische basisdoelen zoals ook vastgelegd in de Wet Kinderopvang & Kwaliteitseisen Peuterspeelzalen: Het bieden van (emotionele) veiligheid Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties Overdracht van waarden en normen In de volgende paragrafen hebben wij uitgewerkt hoe wij in de praktijk vorm geven aan deze pedagogische basisdoelen. Het bieden van (emotionele) veiligheid Wij willen de kinderen in de gelegenheid stellen om zich bij ons te ontwikkelen en te ontspannen in een veilige omgeving. Daarom hechten wij veel belang aan het scheppen van een zowel fysieke als emotionele veilige omgeving voor het kind. Wij sluiten aan bij datgene waar het kind mee bezig is, begeleiden het daarin en prikkelen het kind door het in nieuwe situaties te brengen. De pedagogisch medewerkers Om te bereiken dat een kind zich bij ons emotioneel zo veilig mogelijk voelt, vinden wij het belangrijk dat vertrouwde personen het kind begeleiden. Daarom werken wij zoveel mogelijk met vaste pedagogisch medewerkers en vaste invalkrachten. Al onze pedagogisch medewerkers, stagiaires en vrijwilligers zijn in het bezit van een geldige Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG). Wij hechten groot belang aan professioneel, deskundig opgeleid personeel. Om goede zorg te waarborgen krijgen de pedagogisch medewerkers regelmatig trainingen. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van zowel interne als externe deskundigen. Verder zijn wij elkaars coach. Regelmatig zijn er teambijeenkomsten. Ook wordt er 1x per jaar met iedere pedagogisch medewerker een functioneringsgesprek gehouden, waardoor wij onze kwaliteit en de deskundigheid bevorderen en vergroten. KMN Kind & Co is een erkend leerbedrijf. Daarom werken er bij ons soms leerling-pedagogisch medewerkers, de zogeheten BBL-ers. Zij worden begeleid door een praktijkbegeleider van KMN Kind & Co. Afhankelijk van het leerjaar en leerproces is het mogelijk dat een BBL-er binnen de formatie op de groep werkt. Wij hebben ook regelmatig een stagiaire op de groep. Deze werkt boventallig, tenzij hij/zij incidenteel binnen de formatie mag worden ingezet, conform de CAO-bepaling. De pedagogisch medewerkers spreken de kinderen aan vanuit een positieve houding. Bij ongewenst gedrag wordt het gedrag afgekeurd (en uitgelegd waarom) maar niet het kind. Van onze pedagogisch medewerkers verwachten wij dat zij: - open staan voor de kinderen en op de juiste manier ingaan op hun signalen en ontwikkeling; - persoonlijke betrokkenheid tonen en gericht positieve gevoelens naar de kinderen uiten - de kinderen de ruimte geven zich te ontwikkelen in een veilige context - respect hebben voor de kinderen en hun sociale en culturele achtergrond - de kinderen kunnen en zullen motiveren, stimuleren en instrueren - in staat zijn tot een open communicatie met ouders en collega s PWP Octopus 8

10 Achterwacht: De achterwacht die binnen 2 minuten aanwezig kan zijn is een vaste medewerk(st)er van KDV De Zeesterren of de leerkrachten binnen de Brede School de Octopus. In de Octopus zijn er altijd voldoende mensen aanwezig. De clustermanager van locatie Diemen, kan er ook binnen 10 minuten zijn. Alle groepen binnen de Octopus zijn op de hoogte van deze afspraak. Indien niet op de locatie aanwezig wordt het onderstaande belschema in werking gesteld: 1. Clustermanager van cluster Diemen: Janneke van Steenbergen tel: PM er van cluster Diemen: Kirsten van Klaveren tel: Aangezien het niet wenselijk is dat de groepsleiding bij een noodsituatie meerdere telefoontjes moet plegen zal een van de leidinggevenden gebeld worden en die zullen zorgdragen voor het verdere verloop. De groepsruimte Wij zorgen ervoor dat alles goed beveiligd is, zoals afdekplaten voor de verwarming, plaatjes op de stopcontacten, beschermstrips voor de scharnieren van de deur, beveiliging in de kasten. Jaarlijks voeren wij een risico-inventarisatie uit. Ook registreren wij (kleine) ongevallen om tijdig te anticiperen op eventuele onveilige situaties. Wij houden minimaal 1x per jaar een ontruimingsoefening met als doel dat wij precies weten wat te doen wanneer er een calamiteit plaatsvindt. Wij zorgen voor veilige groepsruimtes, maar sluiten sommige risico s bewust niet uit. Wij vinden het namelijk belangrijk om kinderen kennis te laten maken met voor hen gevaarlijke situaties, zoals klimmen. Dit stimuleert hun gevoel van zelfredzaamheid en zelfvertrouwen en is goed voor hun ontwikkeling. De buitenspeelruimte Onze buitenruimte is ingericht om naar hartenlust in te kunnen spelen. Er is voor elk wat wils. Tijdens het buitenspelen maakt BSO De Octopus gebruik van het schoolplein van brede school de Octopus. Vlakbij Brede School de Octopus bevinden er veel speeltuinen. Hier spelen de kinderen ook regelmatig. Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties Als wij spreken over persoonlijke competenties, bedoelen wij dat het kind zich ontwikkelt tot een persoon die in staat is om allerlei soorten problemen op te lossen en die zich goed kan aanpassen aan veranderende omstandigheden. Dit bereikt het door persoonlijkheidskenmerken als zelfvertrouwen, veerkracht, flexibiliteit, zelfstandigheid, creativiteit en weerbaarheid op te bouwen. Onze pedagogisch medewerkers begeleiden de kinderen hierin door ruimte te bieden aan de ontwikkeling van ieder kind, waarbij zij rekening houden met de eigenheid van ieder kind. Alle ontwikkelingsgebieden worden hierbij gestimuleerd zoals taal, grove en fijne motoriek, cognitie, creativiteit. Spel & Speelgoed Als wij spreken over persoonlijke competenties, bedoelen wij dat het kind zich ontwikkelt tot een persoon die in staat is om allerlei soorten problemen op te lossen en die zich goed kan aanpassen aan veranderende omstandigheden. Dit bereikt het door persoonlijkheidskenmerken als zelfvertrouwen, veerkracht, flexibiliteit, zelfstandigheid, creativiteit en weerbaarheid op te bouwen. Onze pedagogisch medewerkers begeleiden de kinderen hierin door ruimte te bieden aan de ontwikkeling van ieder kind, waarbij zij rekening houden met de eigenheid van ieder kind. Alle ontwikkelingsgebieden worden hierbij gestimuleerd zoals taal, grove en fijne motoriek, cognitie, creativiteit. Spelen is bij uitstek een manier om de wereld en jezelf te ontdekken. Het is een veel omvattend middel om verschillende aspecten van de persoonlijkheidskenmerken te stimuleren en te ontwikkelen. Denk aan het ontdekken van verschillende materialen, leren hoe speelgoed gebruikt moet worden, PWP Octopus 9

11 hoe je kunt delen, hoe je rekening met elkaar kunt houden, leren op elkaar te wachten. Kortom, spelen stelt het kind in staat te leren hoe materialen en speelgoed, de mensen en de wereld in elkaar steken. Maar niet te vergeten betekent spelen ook plezier maken, samen of alleen! Wij zorgen ervoor dat er afwisselend speelgoed op de groepen is. In het kader van de kinderparticipatie mogen kinderen mede bepalen welk speelgoed wordt aangeschaft. Wij hebben zoveel mogelijk open kasten en laten het kind zelf bepalen waarmee het wil spelen. Natuurlijk stimuleren wij een kind dat altijd hetzelfde kiest, om ook eens iets anders te gaan doen, maar wij dwingen niet. Ook stimuleren wij de kinderen om in iedere geval even buiten te gaan spelen. We maken geen onderscheid tussen jongens- of meisjesspeelgoed. Zo voetballen de meisjes ook en spelen de jongens met poppen. Wij zorgen voor uitdagend speelgoed. Dit betekent dat wij daarom op de jongste groep ander speelgoed hebben dan op de oudste groep. Het moet aansluiten bij de ontwikkelingsfase van het kind en op zijn behoefte om te onderzoeken, te ontspannen en te ontdekken. Spelen is leuk en daarom moet het niet te moeilijk zijn, maar ook niet te makkelijk. De kinderen krijgen bij ons de gelegenheid om zowel individueel als in groepsverband te spelen. Op deze locatie is er voor de kinderen een TV met dvd-speler en een spelcomputer etc. aanwezig. Hoe we hiermee omgaan, wordt besproken met kinderen en de oudercommissie. De kinderen van de buitenschoolse opvang zijn al erg zelfstandig en praten mee over het aan te schaffen speelgoed en het programma (kinderparticipatie). Omdat er genoeg materiaal aanwezig is, adviseren wij om geen speelgoed en dergelijke mee te geven. Spullen kunnen stukgaan of kwijtraken. KMN Kind & Co is niet aansprakelijk voor het zoekraken of kapot gaan van eigendommen van kinderen of ouders op de locatie. Activiteiten Op BSO Octopus werken wij gedurende de schoolweken met een gevarieerd activiteitenprogramma. Ouders krijgen aan het begin van een cyclus van ongeveer drie maanden een overzicht met de workshops die in die periode worden aangeboden. De workshops zijn verdeeld in vijf verschillende categorieën; dans, musical, creatief, sport en spel, koken en tuinieren. Op de maandag, dinsdag en donderdag wordt er per leeftijdscategorie (4-7 jaar en 7-12 jaar) vanaf uur een workshop aangeboden. Deze workshops zijn vaak zo ingedeeld dat er drie weken lang voor dezelfde groep kinderen een workshop wordt aangeboden. Op woensdag en vrijdag worden regelmatig workshops aangeboden in een van bovenstaande categorieën. Ouders kunnen kinderen van tevoren voor de workshop inschrijven. Is de workshop op de dag van aanvang nog niet vol dan vragen de pedagogisch medewerkers aan de kinderen welke kinderen er mee willen doen. Zij houden dan ook in de gaten of elk kind aan bod komt. Bij deelname aan een workshop komt het voor dat het kind de basisgroep verlaat. Ouders horen van de pedagogisch medewerk(st)ers waar hun kind dan zicht bevindt. Tevens komt het voor dat er een workshop gegeven wordt in het lokaal van de groep van het kind. De overige kinderen die niet meedoen aan de workshop kunnen gedurende die tijd spelen of deelnemen aan een activiteit op een van de andere groepen. Hierbij spelen de groepen wel per leeftijdscategorie bij elkaar. Naast het aanbod van de workshops bieden de pedagogisch medewerkers ook andere activiteiten voor de overige kinderen aan. BSO is ook vrije tijd. De kinderen mogen kiezen voor vrij spel binnen of buiten. Soms heeft een kind na een lange schooldag even rust nodig om bij te komen. Daar is in de inrichting van de ruimtes rekening mee gehouden. De kinderen kunnen dan tot rust komen op de bank op de groep met bijvoorbeeld een boekje. Met het aanbieden van onze diverse activiteiten willen wij een aantal dingen bereiken: Het oefenen van kennis, opgedaan op de basisschool. Extra uitdaging bieden voor de kinderen Aanspreken van verschillende kennisgebieden. Een extra dimensie geven aan onze BSO PWP Octopus 10

12 De kinderen komen door dit aanbod andere leeftijdgenootjes en pedagogisch medewerkers tegen en ze spelen eens in een andere ruimte. Daarnaast biedt het kinderen de mogelijkheid om mee te doen aan activiteiten die specifiek zijn afgestemd op hun interesse en ontwikkelingsniveau. Belangrijk aandachtspunt bij het werken in wisselend samengestelde groepen is natuurlijk de veiligheid en overzichtelijkheid voor de kinderen. We zorgen ervoor dat de kinderen bekend zijn met alle pedagogisch medewerkers waardoor ze altijd bij iemand terecht kunnen en ook weten dat dit kan. Zelfstandigheid bevorderen, kinderparticipatie De pedagogisch medewerkers van BSO Octopus vinden het helemaal niet erg als een kind een keer ergens geen zin in heeft. Als een kind niet weet met wat het wil spelen gaat één van de pedagogisch medewerkers met het kind de mogelijkheden door nemen, en vaak komt daar dan een keuze uit. Als het kind echt helemaal nergens zin in heeft kan het altijd rustig op de bank of op een zitkussen chillen. Kinderen mogen zelf kiezen met wat ze willen spelen en met wie ze willen spelen. Wij bevorderen en stimuleren samen spelen en samenwerken maar hebben ook respect voor de keuze van het kind dat even alleen wil spelen. Wij dwingen kinderen niet om met elkaar te spelen. Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties De mens is een sociaal wezen. In de praktijk betekent dit dat een kind al vanaf de geboorte samen met anderen dingen doet, immers zonder de ander (lees: ouder/verzorger) zou het kind niet (kunnen) overleven. Bij het ontwikkelen van de sociale competenties gaat het om samenzijn en samen dingen doen. Kinderen leren veel van wat ze zien, zowel van andere kinderen als van ons. Wij hebben hierin een voorbeeldfunctie en ons sleutelwoord hierbij is wederzijds respect. Voorop staat bij ons dat het kind zich kan ontplooien. Wij stimuleren dan ook dat het initiatieven neemt waardoor het zelfvertrouwen kan groeien. Wij zorgen er hierbij voor dat het kind zichzelf en/of een ander geen schade berokkent. Naarmate een kind ouder wordt leert het steeds beter om rekening te houden met de ander. Dat betekent dat hij zich meer zal kunnen inleven in de ander. Anderen hebben ook gevoelens. Dus leren wij het kind om te wachten op elkaar, om geen speelgoed af te pakken, om te delen en samen te spelen. Soms leren wij het kind om juist wat meer voor zichzelf op te komen. Bij conflicten stimuleren wij dat de kinderen die zelf oplossen. Lukt dat niet of moeilijk, dan ondersteunen wij hen. De rol van de pedagogisch medewerkers verandert met het stijgen van de kinderleeftijd van zorgen voor, naar steeds meer begeleiden van de kinderen. Overdracht van waarden en normen Op de buitenschoolseopvang maken kinderen deel uit van een groep. Deze is vaak breder en meer divers dan een doorsnee gezin. Dit betekent dat het kind al vroeg kennis maakt met de verscheidene aspecten van de verschillende culturen in de Nederlandse samenleving. Wij vinden het belangrijk om op respectvolle wijze met elkaar om te gaan en dragen er zorg voor dat de kinderen elkaar (leren) respecteren. Wij zijn hun voorbeeld hierin. Dit uit zich onder andere in hoe wij dagelijks met elkaar en met de kinderen omgaan Zo zijn wij in de omgang met elkaar beleefd en noemen elkaar bij de naam. Wij leren het kind om op zijn beurt te wachten, andere kinderen niet te onderbreken, groepsregels na te leven. Maar ook in wat wij doen zijn wij hun voorbeeld, zoals niet op meubulair gaan staan, voorzichtig met de spullen en het speelgoed omgaan, etc. Kortom, wij leren het kind regels, zodat het kan functioneren in een groep en later in de maatschappij. Wij houden rekening met de eigenheid van ieder kind en met de eigenheid van de cultuur waarin het kind opgroeit. Dat betekent dat wij het kind benaderen als individu, maar ook vragen rekening te houden met de afspraken en regels binnen de buitenschoolse opvang. PWP Octopus 11

13 Gewenst en ongewenst gedrag Wij gaan ervan uit dat gedrag over het algemeen aangeleerd is en dat het dus ook weer afgeleerd kan worden. Wij proberen gewenst gedrag te bereiken door het te stimuleren, door daaraan aandacht te schenken en/of te prijzen. Vinden wij gedrag storend (ongewenst), dan wordt dit benoemd en proberen wij dit te voorkomen of om te buigen door grenzen te stellen, te corrigeren of te negeren. Het belonen en stimuleren van gewenst gedrag heeft meer effect dan het corrigeren van ongewenst gedrag en is daarom een belangrijk uitgangspunt in ons pedagogisch handelen. Soms ontkomen wij er echter niet om in te grijpen. Wij wijzen dan niet het kind af, maar wel het (ongewenste) gedrag. Wij corrigeren het kind dan door het uit de situatie te halen of door het even apart te nemen. Na enkele ogenblikken maken wij het weer goed en kan het kind weer verder spelen. Omgaan met pestgedrag Elk kind moet zich veilig voelen op de opvang. Daarom hebben wij afspraken over hoe wij met elkaar omgaan op de BSO (de huisregels) en wat we doen als we pestgedrag signaleren. Deze afspraken richten zich zowel op het bestrijden van een acuut pestprobleem als op het voorkómen van pesten. In geval van een acuut pestprobleem gaan we in gesprek met het gepeste kind en de pester(s) volgens een vast stappenplan. Ook gaan we in gesprek met de betrokken ouders en eventueel de school om samen tot een oplossing te komen. Daar zijn wij met zijn allen verantwoordelijk voor. Meer informatie vindt u op onze website. Afspraken, regels en omgangsvormen In elke groep zijn regels nodig om het leefbaar te maken en te houden. Daarom hebben ook wij, samen met de kinderen regels opgesteld, zodat de kinderen op een goede respectvolle manier met elkaar om (leren) gaan. Onze eigen huisregels: Afspraken: binnen en buiten Jassen hangen aan de kapstok of liggen in de buitenmandjes. Kinderen wordt geleerd dat zij met de bal rollen, zodat deze niet tegen de lampen komen. Kinderen mogen niet rennen in de gangen en lokalen. Kinderen mogen niet met spullen gooien. De deur van toilet PM is altijd gesloten. Elektrische apparatuur wordt buiten bereik van kinderen gezet. Theekopjes worden buiten bereik kinderen neergezet. Voedsel en schoonmaakmiddelen worden gescheiden van elkaar opgeborgen. Schoonmaakmiddelen mogen niet boven voedsel staan. Bij gebruik van schoonmaakmiddelen worden deze hoog en/of buiten bereik van kinderen neergezet. Tassen / eigen spullen van PM / ouders liggen buiten bereik van de kinderen. Ouders worden door PM hierop geattendeerd. Tassen / eigen spullen van PM moeten in kast opgeborgen zijn. PM / SR controleren regelmatig de radiatorbuizen. PM / SR controleren regelmatig de beschermingskappen van verwarming. PM / SR controleren regelmatig (elke eerste maandag van de maand) deurbeveiligers, contactbeveiligers, losse snoeren en raambeveiligers. PM / SR controleren regelmatig speelgoed en meubels. Kapot speelgoed wordt dan meteen gerepareerd of weg gegooid. Natte plekken worden gelijk door PM droog gemaakt. Buitenspelen Als je alleen naar buiten gaat (of staat) zorg je dat er een achterwacht is die kan assisteren indien nodig. PM die naar buiten gaat controleert of alle (tuin)hekjes gesloten zijn en of er spullen liggen (is er s avonds iemand op het terrein geweest, dan kunnen er sigarettenpeuken liggen ook al mag dat niet, HET KAN). Het buitenhek wordt regelmatig gecontroleerd op defecten. Deze meldt je bij je SR / CM waar nodig. PM houden toezicht over het terrein. Er is altijd minimaal 1 PM buiten bij de kinderen. PWP Octopus 12

14 PM houden toezicht bij het speeltoestel(len). Bij zonnig weer worden kinderen een half uur voor het buiten spelen ingesmeerd met zonnebrand. Buitenspel-materiaal einde van de dag opruimen. Verzakte tegels recht leggen. Kapotte tegels verwijderen. Natte plekken aanvegen. Bemoste gedeelten schoonmaken. Slechte afwatering opheffen. Bij sneeuw / ijs speelplaats en entree aanvegen of pekel strooien. Omheining moet regelmatig gecontroleerd worden op oneffenheden. Indien nodig wordt de school / gemeente ingeschakeld. PM controleren de speeltoestellen op defecten en scherpe punten en melden dit aan CM waar nodig. Als het toestel defect is mogen de kinderen er niet op spelen. Kinderen mogen niet naakt buitenspelen. Er wordt samen in overleg opgeruimd. Dit is afhankelijk van het weer, kindaantal, etc. Kinderen fietsen op de tegels. PM verspreiden zich over de speelplaats De presentielijsten en telefoon worden meegenomen naar buiten. Op de lijst wordt afgetekend wie er is opgehaald. Planten met bloesem waar bijen of wespen op afkomen, worden weggehaald. Ongelukken moeten geregistreerd worden op het Registratieformulier ongevallen (zie map afspraken en formulieren). Er mogen geen giftige planten in de buitenruimte groeien. Bij twijfel moet de tuinman geraadpleegd worden. PM reageren op elkaars kinderen als er iets gebeurt. Je bent samen verantwoordelijk voor alle kinderen. PM letten op dat als ouders/verzorgers hun kind ophalen, dat zij dat kind ook afmelden bij hun/een collega. Ouders/verzorgers worden daarop aangesproken. Als er een kind wordt opgehaald van een groep waarvan de leidster binnen is dan wordt dat direct gemeld aan de desbetreffende PM als zij weer buiten is. Als je naar binnen gaat, alleen of met één of meerdere kinderen, dan geef je dit door aan een collega. Als je met je hele groep naar binnen gaat meld je dit ook aan een collega. De late dienst controleert iedere dag, het hele jaar door om uur of alle binnen- en buitendeuren (school etc.) gesloten zijn. Als tot het afsluiten wordt buiten gespeeld, word hierover op de voordeur een mededeling gedaan. De algemene voorwaarden van KMN Kind & Co, die natuurlijk ook voor onze buitenschoolse opvang gelden, staan beschreven in het boekje Welkom bij KMN Kind & Co. Rituelen Er zijn veel gelegenheden in een jaar om bij stil te staan, zoals verjaardagen, afscheid, Sinterklaas, Suikerfeest, Halloween, Kerst etc. Het maakt een schooljaar overzichtelijk en feestelijk en het versterkt het gevoel van bij elkaar horen. Op BSO Octopus vieren de kinderen en pedagogisch medewerkers ook hun verjaardag. Dit doen wij s middag s na het fruit eten. De kinderen zingen liedjes voor de jarige, de jarige krijgt een klein cadeautje van de BSO en de jarige krijgt de gelegenheid om te trakteren. Als er een kind afscheid neemt op de BSO schrijven de pedagogisch medewerkers een kaartje voor het kind dat weg gaat. Alle feestdagen worden zo veel mogelijk in overleg met school samen gevierd. PWP Octopus 13

15 Tot slot Wij hopen dat u dit pedagogisch werkplan met plezier heeft gelezen en dat voor u duidelijk is hoe wij binnen BSO De Octopus werken. Mocht u toch nog vragen hebben, dan zullen onze pedagogisch medewerkers, de senior of de clustermanager hier graag antwoord op geven. Ook tips en adviezen horen wij graag. Dit pedagogisch werkplan zal regelmatig worden besproken binnen de teams en minimaal eens in de twee jaar worden bijgesteld. Met vriendelijke groeten, Team Octopus PWP Octopus 14