FNV Arbokaart RSI. Wat vindt FNV Bondgenoten?
|
|
- René Bauwens
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 FNV Arbokaart RSI RSI staat voor Repetititive Strain Injury. RSI is een verzamelnaam voor lichamelijke klachten die voorkomen in: bovenrug nek- en schoudergebied armen ellebogen polsen handen en vingers. Vanwege dit type klachten spreken we vandaag de dag ook wel van KANS : Klachten aan Arm-Nek- Schouders. In het Engels met de C van Complaints. Wikipedia somt 23 ziektebeelden op die te typeren zijn als RSI, variërend van slijmbeursontsteking (bursitis) tot de ziekte van de Quervain (een specifiek type peesschede-ontsteking). RSI is niet zoals vaak gedacht wordt een typische beeldschermziekte. Ook veel industrieel werk leidt tot gelijksoortige klachten. RSI-klachten ontwikkelen zich vaak sluipend, maar zijn in een bepaalde ontwikkelingsfase nog maar moeilijk te genezen. Wat vindt FNV Bondgenoten? Elke werknemer heeft recht op een gezonde werkplek. Dat grondrecht hoort bij fatsoenlijk werk anno Daar valt ook onder dat een werknemer gevrijwaard wordt van lichamelijke klachten zoals RSI. RSI is niet alleen maar een kwestie van een goede beeldschermwerkplek en een ergonomische muis. Integendeel. RSI-klachten ontstaan vaak door een combinatie van: het type werk (repeterende bewegingen en/of langdurige statische belasting van het bovenlichaam) slecht ingerichte werkomgeving (tafel, stoel, beeldscherm) hoge taakeisen (werkdruk, stress). Die slechte omstandigheden in hun samenhang aanpakken is voor de vakbond opdracht nummer één. Geïsoleerde acties op één van de 3 aspecten leveren vaak onvoldoende effect op. Van groot belang is de zorgplicht van de werkgever. Die houdt namelijk óók in mensen tegen zichzelf te beschermen. RSI treft juist vaak de zeer gemotiveerde werknemer, die van geen wijken weet. Zolang het goed gaat heel voordelig voor een kortzichtige werkgever. Op lange termijn schadelijk, voor zowel werkgever als werknemer. Omdat werkgevers niet altijd automatisch doen wat van hen verwacht mag worden, is het aan de vakbond en aan werknemers zelf om hen daarvan, wanneer nodig, te doordringen. En ze te voeden met de goede voorbeelden van werknemers en werkgevers die samen dit risico de baas zijn geworden. 1
2 RSI: Waarover praten we? RSI heet tegenwoordig vaak CANS of KANS. Voor normale mensen vaak verwarrend, omdat in feite steeds dezelfde problematiek aan de orde is. RSI is een verzamelnaam voor klachten die voorkomen in bovenrug, nek- en schoudergebied, armen, ellebogen, polsen, handen en vingers. Wikipedia somt 23 ziektebeelden op die te typeren zijn als RSI, variërend van slijmbeursontsteking (bursitis) tot de ziekte van de Quervain (een specifiek type peesschede-ontsteking). De afkortingen verklaard: RSI Repetitive Strain Injury CANS Complaints of Arm, Neck and Shoulder KANS Klachten aan arm, nek en schouder (W) ABBE (Werkgerelateerde) Aandoening Bewegingsapparaat Bovenste Extremiteit RSI wordt nog vaak gezien als een typische kwaal van beeldschermwerkers. Dat is niet juist, ook bij andere beroepsgroepen komt RSI vaak voor. Oorzaken van RSI RSI- klachten worden meestal veroorzaakt door repeterende bewegingen, een langdurige statische houding of een combinatie van beide. Werkgebonden factoren spelen een belangrijke rol bij het ontstaan, verergeren of het instandhouden van RSI. Niet alleen slechte apparatuur of meubilair, maar juist hoge tempodruk en andere stressverhogende factoren leiden mede tot RSI. Fysieke factoren: Houding: Denk hierbij aan het langdurig aanhouden van dezelfde lichaamshouding, zoals bijvoorbeeld bij het langdurig zitten bij beeldschermwerk of aan het vasthouden van handgereedschappen. Ook is een houding waarbij een gewricht (bijvoorbeeld de schouder of elleboog) langere tijd in een uiterste stand staat zeer belastend. Dit is bijvoorbeeld het geval bij boven het hoofd werken Beweging (herhaling): Bewegingen die vaak herhaald worden en bewegingen die tot dichtbij de uiterste gewrichtsstand komen zijn risicofactoren. De risicofactoren worden groter, wanneer deze herhaalde bewegingen gedurende een groter deel van de dag worden uitgevoerd. Kracht: Hoge krachtsinspanning wordt geleverd vanaf 4kgf. Wanneer een spier tussen de krachtsinspanningen door niet voldoende tijd krijgt om te herstellen, kan dit klachten tot gevolg hebben. Waar je in eerste instantie misschien niet aan zou denken, is dat het in een bepaalde positie houden van bijvoorbeeld het hoofd ook belastend kan zijn voor het lichaam, zeker wanneer er onvoldoende gepauzeerd wordt. Vibratie: Sommige handgereedschappen vibreren sterk. Van deze eigenschap is bekend dat zij RSIklachten kunnen veroorzaken in de elleboog, pols en hand. Combinaties van deze factoren: Onderzoeken naar bovenstaande fysieke risicofactoren bewijzen dat combinaties van bepaalde factoren een hoger risico opleveren voor het ontwikkelen van klachten. Niet-fysieke factoren: Organisatie van het werk: Bijvoorbeeld gebrekkige regelmogelijkheden, slechte werksfeer of weinig zelfstandigheid in het werk Werkdruk en mentale belasting: psychisch belastende factoren: bijvoorbeeld het hebben van deadlines, piekbelasting, veel moeten concentreren, hoge werkdruk of een hoog werktempo Arbeidsduur: Te lange beeldschermdagen, onvoldoende pauzes en/ of onvoldoende afwisseling van beeldschermwerk met ander werk 2
3 RSI: gezondheidsrisico voor werknemers RSI-klachten ontstaan geleidelijk en kunnen zich voordoen in je handen, armen, schouders, nek en bovenrug. Vaak begint RSI met een onschuldige tinteling, maar RSI is een ernstig en veelvoorkomend probleem in de nederlandse samenleving. Zonder tijdig ingrijpen kunnen de klachten chronisch worden, in de vorm van pijn en stijfheid. Met RSI samenhangende gezondheidsklachten zijn onder andere slijmbeursontsteking en peesschedeontsteking. Er bestaan verschillende gradaties in de ernst van RSI-klachten. Beginnende klachten worden gekenmerkt door (pijn)symptomen terwijl men wel 'normaal' door kan werken. In een tweede stadium belemmeren de pijnklachten het werk in sterke mate. Ten slotte is er een stadium waarin chronische pijnklachten de overhand krijgen. In elk geval is tijdig ingrijpen van groot belang om erger te voorkomen. RSI: Wie lopen er risico? RSI is bepaald niet uitsluitend een beeldschermkwaal. Integendeel: veel RSI klachten komen uit de industrie (onder andere de vleesverwerkende industrie), agrarische sectoren en de kappersbranche Een aantal beroepen en werkprocessen met RSI-risico beeldschermwerk afwassen musiceren baliewerk kassawerk vis- en vleesverwerking tomaten en champignons plukken sorteerwerk grafisch tekenwerk fijnmechanische montage voegen stukadoorswerk metselen naaiwerkzaamheden lopende bandwerk slijpen lassen afbramen kapperswerk data entry Uit: Repeterende handelingen en werkhouding, interne handhavingsinstructie van de Arbeidsinspectie, 2001 RSI-problematiek per sector Omvang Bron Beeldschermwerkers totaal 31% FNV september 2003 Kappers 49% FNV september 2003 Vleessector 43% FNV september 2003 ICT-sector 25% Nederland ICT november 2003 Banken 27,9 (2002) Arbomonitor banken 2002 RSI: normen en regels RSI wordt in de wetgeving momenteel (ten onrechte) alleen gekoppeld aan beeldschermwerk: alle thans geldende concrete normen hebben daar betrekking op: na twee uur onafgebroken beeldschermwerk moet gepauzeerd worden meer dan 5 tot 6 uur beeldschermwerk per dag is onverantwoord de beeldschermwerkplek moet voldoen aan allerlei ergonomische eisen om RSI tegen te gaan. Andere werknemers die geconfronteerd worden met RSI-gevoelige werksituaties moeten het doen met de vage bepaling in het arbobesluit dat fysieke belasting in principe niet schadelijk mag zijn voor de gezondheid. FNV Bondgenoten wil de beschermende normen tegen RSI uitbreiden tot alle werknemers die aan dit risico blootstaan. Concreet betekent dit: 1. Na uiterlijk 2 uur "RSI-belastend werk" 10 min. pauze of andersoortig werk 2. Maximaal 4-6 uur "RSI-belastend werk" per dag, afhankelijk van de mate van RSI-belasting en intensiteit van de taken die men uitvoert 3
4 De term "RSI-belastend werk" doelt hier op werkzaamheden waarbij sprake is van` repeterende bewegingen, een langdurige statische houding of een combinatie van beide. De genoemde grenswaarden gaan uit van min of meer 'normale' werkomstandigheden. Als werknemers onder slechte omstandigheden RSI-belastend werk moeten verrichten, kunnen RSIklachten al na een blootstellingsduur van 2 tot 3 uur per dag optreden. De genoemde grenswaarden zijn mede gebaseerd op de uitkomsten van het (op beeldschermwerk gerichte) TNO-onderzoek "RSI klachten in de werkende populatie" (TNOArbeid, 2000) Voorkomen is beter dan genezen: Het voorkomen van RSI is niet alleen een zaak van de juiste stoel, het juiste bureau en de juiste muis, zoals nog wel eens gedacht wordt. RSI voorkómen bereik je door een combinatie van: werkplekverbeteringen: bureau, stoel, computerwerkplek betere organisatie van het werk en verminderen van psychische belasting voldoende rust- en pauzemomenten, of afwisselen van beeldschermwerk met ander, niet RSIgevoelig, werk regelmatige voorlichting en training over werkplekinstellingen (stoel, bureau, PC) en werkhouding in acht nemen van de grenswaarde voor maximale dagelijkse beeldschermwerktijd: maximaal 5 tot 6 uur per dag, en na elke twee uur 10 minuten pauze of ander werk. De arbocatalogus: een boek vol oplossingen Sectorspecifieke oplossingen op maat zijn uitgewerkt in diverse arbocatalogi. Arbocatalogi die preventiemaatregelen tegen RSI bevatten bestaan voor de volgende sectoren: Sector Internet link 4
5 Wat is wél beeldschermwerk en wat niet? Het lijkt de grootste open deur van deze site: iedereen wéét toch wat beeldschermwerk is? In de praktijk is het toch wat ingewikkelder. Zaken om rekening mee te houden: 1. de arbowet rekent niet elk werk aan een beeldscherm als echt beeldschermwerk: de beveiligingsbeambte die de hele dag via een aantal camera's een bedrijventerrein in de gaten houdt, verricht geen beeldschermwerk...volgens de wet 2. niet iedereen die beeldschermwerk verricht is daar de hele dag mee bezig: soms ben je aan de slag met muis en toetsenbord. Beeldschermwerk, dat staat buiten kijf. Soms kijk je alleen maar op het beeldscherm. Ook beeldschermwerk? Daarover gaat dit artikel. 3. In het door SDU-uitgevers in samenwerking met het Ministerie van Sociale Zaken uitgegeven Arbo Informatieblad AI-2 staat beeldschermwerk als volgt omschreven: "Beeldschermwerk is alleen het invoeren of bewerken van informatie met een muis, toetsenbord of ander bedieningshulpmiddel en het kijken op of lezen van het beeldscherm". (AI-2, 3de druk, blz10) De letterlijke tekst van het Arbobesluit (Artikel 5.7. Definities en Artikel 5.8. Toepasselijkheid ) "5.7 In deze afdeling wordt verstaan onder: a. beeldscherm: een alfanumeriek of grafisch scherm, ongeacht het gebruikte afbeeldingsprocédé; b. beeldschermwerkplek: het geheel dat bestaat uit beeldschermapparatuur, in voorkomend geval voorzien van toetsenbord of voorziening voor gegevensinvoer en of de interface mens/machine bepalende software, facultatieve accessoires, nevenapparatuur, telefoon, modem, printer, documenthouder, stoel, werktafel of werkvlak alsmede de onmiddellijke werkomgeving Deze afdeling is niet van toepassing op: a. bestuurdersplaatsen op machines; b. computersystemen die in de eerste plaats bestemd zijn voor gebruik door het publiek; c. zogenoemde draagbare systemen die niet aanhoudend worden gebruikt op een werkplek; d. rekenmachines, kassa s en andere apparatuur die voorzien zijn van een klein display voor gegevens of hoeveelheden, nodig voor het directe gebruik van die apparatuur; e. conventionele schrijfmachines met display. 2. Voorts is deze afdeling niet van toepassing op arbeid waarbij een werknemer gewoonlijk minder dan twee uren per etmaal gebruik maakt van een beeldscherm. RSI-risico: repeterend bewegen én statische belasting? Is beeldschermwerk alleen risicovol als je typt of muist of ligt het toch anders? Het stellen van een maximum aan het aantal uren computerwerk per dag is een goede eerste stap in de richting van RSI-preventie. Een belangrijke oorzaak van RSI is het maken van repeterende bewegingen, zoals o.a. bij typen en muisklikken het geval is. Wanneer we slechts deze bewegingen mee zouden nemen bij het meten van de tijdsduur van computerwerkzaamheden, dan zouden we een hele belangrijke andere factor missen. Verschillende onderzoeken tonen namelijk aan dat bij computerwerkzaamheden meerdere belangrijke factoren een rol spelen. Eén daarvan is de statische belasting van de nek- en schouderspieren die bij dit soort werk veel voorkomt. Vaak zit je met licht aangespannen schouderspieren, in een overmatige manier is dat zelfs zichtbaar, de schouders zijn opgetrokken. Bekijk je collega's maar eens wanneer zij achter de computer zitten! Pauzesoftware: niet altijd nauwkeurig Om te kunnen meten hoeveel beeldschermwerk er per persoon per dag verricht wordt, kan gebruik gemaakt worden van pauzesoftware. Deze software registreert de toetsaanslagen en de muisbewegingen. Wanneer het computerwerk dat 5
6 je doet voornamelijk bestaat uit tikken, zoals bijvoorbeeld bij het invoeren van gegevens, dan krijg je op deze manier een behoorlijke indruk van de hoeveelheid beeldschermwerk die je per dag verricht. Er zijn echter veel funkties waarbij tussen het typen door veel nagedacht wordt over wat er op het scherm staat. Dit is nog altijd computerwerk, je hebt de computer er per slot van rekening bij nodig, maar de pauzesoftware registreert dit niet. Kortom: volgens de pauzesoftware heb je op die dag slechts 3 uur computerwerk verricht, terwijl je de computer toch zeker 7 uur nodig hebt gehad voor de werkzaamheden. De totale tijd dat je in 1 houding achter de computer zat, en op die manier de spieren belastte was een stuk hoger dan 3 uur. En dat terwijl steeds duidelijker wordt dat juist ook deze statische belasting een belangrijke veroorzaker is van RSI! FNV Bondgenoten Juni
RSI. Informatie voor werknemers en werkgevers
RSI Informatie voor werknemers en werkgevers RSI RSI (Repetitive Strain Injury) is de veelgebruikte verzamelnaam voor klachten aan nek, bovenrug, schouders, armen, polsen en handen. Deze klachten komen
Nadere informatieRepeterende handelingen en werkhouding
Interne instructie Arbeidsinspectie Repeterende handelingen en werkhouding INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING 2. AANPAK 2.1 Wettelijke grondslag 2.2 Indicatie repeterende handelingen en werkhouding 2.3 Inspectie
Nadere informatieHogeschool van Amsterdam. Beeldschermwerk? Voorkom RSI!
Hogeschool van Amsterdam Beeldschermwerk? Voorkom RSI! RSI, dat krijg ik toch niet, dat krijgen anderen... Iedereen die dagelijks langer dan 2 uur ononderbroken op de computer werkt loopt het risico om
Nadere informatieINFORMATIE RSI. Wat is RSI? 1.1 OORZAKEN
INFORMATIE RSI Wat is RSI? RSI of Repetitive Strain Injury is een verzamelnaam voor een omvattende groep klachten van pijn aan nek-schouders, armen-ellebogen en polsen-handen-vingers. Ze worden ook wel
Nadere informatieBEELDSCHERMWERK. Wat is de gewenste situatie? Maatregelen. Sector Boomteelt en Vaste plantenteelt
BEELDSCHERMWERK Langdurig achter een beeldscherm werken, kan leiden tot gezondheidsklachten. Dit zijn klachten van nek, bovenrug, schouders, armen, polsen en handen. Onderzoek heeft uitgewezen dat vanaf
Nadere informatieWat is er aan de hand?
Wat is er aan de hand? Hieronder staan allerlei praktijksituaties die op jou van toepassing kunnen zijn. Herken je hier iets van? Als je op de items klikt, krijg je als advies welke oplossingen uit de
Nadere informatieBeeldschermwerk en werken in de e-gemeente
Beeldschermwerk en werken in de e-gemeente Gezond werken aan het beeldscherm (voor leidinggevenden) Brochure voor leidinggevenden over de gezondheidsrisico s van beeldschermwerk Inhoudsopgave Gezond werken
Nadere informatieBeeldschermwerk en werken in de e-gemeente
Beeldschermwerk en werken in de e-gemeente Gezond werken aan het beeldscherm (voor medewerkers) Brochure voor medewerkers over het voorkomen van gezondheidsklachten door beeldschermwerk Inhoudsopgave Gezond
Nadere informatieKANS door beeldschermwerk
Voorkomen is beter dan genezen KANS door beeldschermwerk Erasmus Universiteit Rotterdam Risicofactoren Wat kun je er aan doen? Verschillende factoren spelen een rol bij de kans op het ontwikkelen van klachten.
Nadere informatieGezond werken met de computer Hoe u zelf klachten kunt voorkomen aan armen, nek en/of schouders
Gezond werken met de computer Hoe u zelf klachten kunt voorkomen aan armen, nek en/of schouders Inhoud Pagina Wat is RSI of CANS? 3 Wat zijn de oorzaken van CANS/RSI? 4 Samen CANS voorkomen 4 Werktaken,
Nadere informatieRSI IN DE INDUSTRIE INHOUDSOPGAVE. RSI is meer dan een muisarm... Auteurs: Liesbeth Kluyver/ Margreet Pasman. Uitgave juni 2011
RSI IN DE INDUSTRIE RSI is meer dan een muisarm... Auteurs: Liesbeth Kluyver/ Margreet Pasman Inleiding Wat is RSI? Hoe ontstaat RSI? RSI-klachten: verschillende fasen Is RSI een beroepsziekte? RSI-behandelingen
Nadere informatie- 1 - Informatie over veilig werken met de PC
- 1 - Informatie over veilig werken met de PC Veilig werken met de computer Tegenwoordig heeft vrijwel iedereen die op kantoor werkt te maken met computers. Zit jij ook regelmatig achter een toetsenbord,
Nadere informatieDossier Zittend en staand Werk
Dossier Zittend en staand Werk Landurig staand werken belemmert de doorbloeding van de benen. Langdurig staand werken vraag flink wat spierkracht. Staand werken kan op den duur tot voetklachten en spataderen
Nadere informatieStafpersoneel / leidinggevenden / technici
Stafpersoneel / leidinggevenden / technici Onder stafpersoneel / leidinggevenden / technici (hierna stafpersoneel) vallen meerdere beroepen. Veel administratief, calculatie- en voorbereidend werk is geautomatiseerd.
Nadere informatieGoed ingericht aan het werk Informatie over gezond werken met beeldschermen
Goed ingericht aan het werk Informatie over gezond werken met beeldschermen Ziekenhuis Gelderse Vallei Inhoud Inleiding 3 1. Inleiding 3 2 Gezondheidsrisico s door beeldschermwerk 3 2.1 Welke risico s
Nadere informatieRSI voorlichting studenten FEW RSI in relatie tot:
studenten FEW RSI in relatie tot: Werkwijze Werkplekinrichting Werkorganisatie: werktaken werktijden werkdruk dienst Arbo en Milieu VU 2003, Isabel Priesman Inleiding toename beeldschermwerk studenten.
Nadere informatie10/2/2014. Infosessie ergonomiebeleid op kantoor Oktober 2014 Team Ergonomie
Infosessie ergonomiebeleid op kantoor Oktober 2014 Team Ergonomie Ergonomie : wat en wie? Ergonomie : waarom? Wetgevend kader: KB Beeldschermwerk Vermijden van klachten Ergonomie: hoe? 2 Ergonomie tracht
Nadere informatieRICHTLIJN VAN DE RAAD
1990L0270 NL 27.06.2007 001.001 1 Dit document vormt slechts een documentatiehulpmiddel en verschijnt buiten de verantwoordelijkheid van de instellingen B RICHTLIJN VAN DE RAAD van 29 mei 1990 betreffende
Nadere informatieBEELDSCHERMWERK. 1. Inleiding
BEELDSCHERMWERK Achtereenvolgens worden besproken: 1. Inleiding 2. Fasen bij het ontstaan van RSI 3. Opstapeling van factoren 4. Inrichting en instelling van de beeldschermwerkplek 5. Praktische regels
Nadere informatiedienst Arbo en Milieu RSI preventie vrije Universiteit amsterdam
dienst Arbo en Milieu RSI preventie vrije Universiteit amsterdam Inhoudsopgave RSI: klachten en werkomstandigheden RSI: klachten en werkomstandigheden 3 Wat is RSI? 3 Hoe ontstaat RSI? 4 Hoe kunt u RSI
Nadere informatieStafpersoneel/ leidinggevenden/ technici
Stafpersoneel/ leidinggevenden/ technici Onder stafpersoneel / leidinggevenden / technici (hierna stafpersoneel) vallen meerdere beroepen. Veel administratief, calculatie- en voorbereidend werk is geautomatiseerd.
Nadere informatieCodex over het welzijn op het werk. Boek VIII.- Ergonomische belasting. Titel 2. Beeldschermen
Codex over het welzijn op het werk Boek VIII.- Ergonomische belasting Titel 2. Beeldschermen Omzetting in Belgisch recht van de Europese richtlijn 90/270/EEG van de Raad van 29 mei 1990 betreffende minimumvoorschriften
Nadere informatieVoorkomen is nog altijd beter dan.
Voorkomen is nog altijd beter dan. Colofon Auteur Erwin Napjus Human-Invest B.V. Loosdrecht/ Oktober 2012 Inleiding Een gezonde en veilige werkomgeving is belangrijk. Voor uw medewerkers, maar ook voor
Nadere informatieGeen pijn in hand, arm, nek of schouder die een relatie met het werk heeft.
VOORKOM RSI / KANS! WAT IS RSI/ KANS? RSI is de verzamelterm voor allerlei aandoeningen en/of pijnklachten in de nek, schouders, armen, polsen en/of handen als gevolg van chronische overbelasting. Letterlijk
Nadere informatieRSI. Wat is het en wat doe je er tegen?
RSI Wat is het en wat doe je er tegen? 2 Repetetive Strain Injury RSI - wat is het en wat doe je er tegen? UNIVERSITEIT TWENTE. Concerndirectie Personeel, Arbeid & Organisatie (PA&O) Juli 2009. Ontwerp:
Nadere informatieDé VCA-specialist van Zuid-Nederland
Toolbox: Fysieke belasting Het doel van een toolboxmeeting is om de aandacht en motivatie voor veiligheid en gezondheid binnen het bedrijf te verbeteren. Wat verstaan we onder fysieke belasting? De door
Nadere informatieKANS in de Arbocatalogus UMC s
KANS in de Arbocatalogus UMC s NFU-090792 d.d. 13-03-09 1. Het risico KANS of RSI? KANS wordt ook wel aangeduid met de term RSI. Omdat er geen eenduidigheid bestaat over de gebruikte terminologie worden
Nadere informatie_ Handleiding Workrave
SSC-ICT _ Handleiding Workrave Werken met pauzesoftware April 2016 Versie 1.2 _ Inhoudsopgave 1. Applicatie Workrave 3 1.1 Pauzes 3 1.2 Workrave activeren 3 1.3 Workrave automatisch opstarten bij inloggen
Nadere informatieKeuzeopdracht ANW RSI
Keuzeopdracht ANW RSI Keuzeopdracht door een scholier 2361 woorden 21 maart 2003 6,1 18 keer beoordeeld Vak ANW Wat is RSI? RSI (repetitive strain injury) is een verzamelnaam van klachten als gevolg van
Nadere informatieChecklist voor opsporen beeldschermgebonden lichamelijke klachten
Checklist voor opsporen beeldschermgebonden lichamelijke klachten vhp ergonomie Huygensstraat 13a 2515 BD s-gravenhage t 070 389 2010 e info@vhp-ergonomie.nl i www.vhp-ergonomie.nl 1 Blok 1: klachten 1
Nadere informatieWerken met beeldschermen. Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
Werken met beeldschermen Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Werken met beeldschermen Hoe klachten met beeldschermen te voorkomen Europese richtlijn voor het werken met beeldschermen Het massale
Nadere informatieGezond werken met computers
Gezond werken met computers Gezond werken met je computer Iedereen heeft wel eens een stijve nek of schouders, pijnlijke polsen of vermoeide ogen na een dag werken achter te computer. Vaak gaan die klachten
Nadere informatieRSI-Brochure Universiteit Twente, Dienst HR 1
RSI en beeldschermwerkzaamheden De term RSI is inmiddels vervangen door KANS. Kans staat voor Klachten aan Arm, Nek of Schouder. In deze folder is nog consequent de term RSI gehanteerd. 1. Inleiding Repetitive
Nadere informatieOverwegende dat de werkgevers zich op de hoogte moeten
Nr. L 156/ 14 Publikatieblad van de Europese Gemeenschappen 21. 6. 90 RICHTLIJN VAN DE RAAD van 29 mei 1990 betreffende minimumvoorschriften inzake veiligheid en gezondheid met betrekking tot het werken
Nadere informatieArbo- en Milieudienst
Arbo- en Milieudienst KANS B.Groenenberg, bedrijfsarts 19 november 2013 1 KANS - Wat is KANS? - Welke factoren kunnen KANS veroorzaken? - Wat kan de medewerker doen bij KANS? - Wat kan de PAM doen bij
Nadere informatieFYSIEKE BELASTING BIJ MICROSCOOPWERK & PIPETTEREN
FYSIEKE BELASTING BIJ MICROSCOOPWERK & PIPETTEREN Microscoopwerk kan fysiek belastend zijn, waarbij vooral de nek en de schouders overbelast kunnen worden. Medewerkers die meer dan 1 uur per dag pipetteren
Nadere informatieReader over RSI en Beeldschermwerk
Reader over RSI en Beeldschermwerk Frits Niemans Fysiotherapeut Studenten Sport Centrum Voorwoord Een integrale aanpak De Technische Universiteit Eindhoven kiest bij het voorkomen en terugdringen van RSIklachten
Nadere informatie1.10 Computeropstelling. veilig gebruik in het leslokaal
1.10 Computeropstelling veilig gebruik in het leslokaal Werkwinkel info : Doelgroep : PA, TA, leerkrachten, directies Duurtijd : +/- 75 minuten Omschrijving : Computers en multimedia-apparatuur zijn geïntegreerd
Nadere informatieGezond werken met beeldschermen
Gezond werken met beeldschermen Het Arboblad beschrijft de maatregelen die genomen moeten worden om werkzaamheden veilig uit te kunnen voeren. De genoemde maatregelen zijn afgestemd op de wettelijke eisen.
Nadere informatieVoorkom RSI! Inleiding. Ik dacht altijd: RSI, dat zit tussen de oren. Laatst bleek mijn collega klachten te hebben. Nu weet ik wel beter.
Inleiding Steeds meer mensen brengen veel tijd door achter het beeldscherm en lopen daardoor een verhoogd risico op het ontwikkelen van Repetitive Strain Injury (RSI). Ook is er werk waar relatief vaak
Nadere informatieInterne instructie Arbeidsinspectie. Beeldschermwerk. 2. AANPAK 2.1 Wettelijke grondslag 2.2 Indicatie beeldschermwerk 2.3 Inspectie 2.
Interne instructie Arbeidsinspectie Beeldschermwerk INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING 2. AANPAK 2.1 Wettelijke grondslag 2.2 Indicatie beeldschermwerk 2.3 Inspectie 2.4 Handhaving 3. ACHTERGRONDINFORMATIE 3.1
Nadere informatieKoninklijk besluit van 27 augustus 1993 betreffende het werken met beeldschermapparatuur (B.S. 7.9.1993)
Koninklijk besluit van 27 augustus 1993 betreffende het werken met beeldschermapparatuur (B.S. 7.9.1993) Gewijzigd bij: (1) koninklijk besluit van 20 februari 2002 tot wijziging van het koninklijk besluit
Nadere informatieInformatiemateriaal ergonomie
H6 Informatiemateriaal HSEQ Blijf alert tijdens het werk. Bij twijfel: stel je vraag, begin niet of leg het werk stil! Sinds de eerste succesvolle boring op het Nederlands continentaal plat in 1970, is
Nadere informatieKoninklijk besluit van 27 augustus 1993 betreffende het werken met beeldschermapparatuur (B.S )
Koninklijk besluit van 27 augustus 1993 betreffende het werken met beeldschermapparatuur (B.S. 7.9.1993) Gewijzigd bij: (1) koninklijk besluit van 20 februari 2002 tot wijziging van het koninklijk besluit
Nadere informatieKoninklijk besluit van 27 augustus 1993 betreffende het werken met beeldschermapparatuur (B.S. 7.9.1993)
Koninklijk besluit van 27 augustus 1993 betreffende het werken met beeldschermapparatuur (B.S. 7.9.1993) Gewijzigd bij: (1) koninklijk besluit van 20 februari 2002 tot wijziging van het koninklijk besluit
Nadere informatieBeeldschermen en hun bedieningsmiddelen als toetsenbord en muis dienen aan een aantal eisen te voldoen om goed te kunnen werken.
Normen en Richtlijnen voor beeldschermwerkplekken Inleiding Zodra er meer dan twee uur per dag beeldschermwerk verricht wordt valt deze werkplek onder de richtlijnen van het Koninklijk Besluit Beeldschermwerkplekken.
Nadere informatieOok zo n gezonde. beeldschermwerker? dé arbo- en verzuimspecialisten in transport en logistiek
Ook zo n gezonde beeldschermwerker? dé arbo- en verzuimspecialisten in transport en logistiek Test: zit jij goed achter je beeldscherm? JA NEE 1. Zijn je bovenbenen horizontaal? n n 2. Staan je beide voeten
Nadere informatieTips voor de beeldschermwerkplek
Tips voor de beeldschermwerkplek 1. Werkplek De juiste stoelinstelling Bij een goede stoelhoogte moeten uw voeten plat op de grond kunnen staan en de bovenbenen horizontaal blijven. Kan er nog een vuist
Nadere informatieKantel-/draaimechanisme Met de ingebouwde voet kun je de monitor kantelen en/of draaien voor de meest comfortabele kijkhoek.
Afstand Monitor Stel de monitor direct voor je op. Strek je arm uit naar de monitor. Plaats de monitor ter hoogte van het punt waar je knokkels zich nu bevinden. Je moet de tekst op de monitor duidelijk
Nadere informatieWat is het beste ergonomische toetsenbord?
Wat is het beste ergonomische toetsenbord? 2018 Wat is het beste ergonomische toetsenbord? Een whitepaper die duidelijk probeert te maken waar je op moet letten bij het keizen van een ergonmisch toetsenbord
Nadere informatieVoorkom RSI /CANS! Voor al deze genoemde beroepen geldt:
Voorkom RSI /CANS! Inleiding Repeterend werk wordt vaak geassocieerd met werken achter de computer. En dat is ook terecht. In Nederland wordt veel gewerkt met beeldschermen, toetsenborden en muizen. Meer
Nadere informatieAspecifieke klachten aan arm, nek en/of schouder 1
Aspecifieke klachten aan arm, nek en/of schouder 1 blijven? In de linkerkolom vindt u de verschillende onderwerpen die in deze folder behandeld worden. Door te klikken op deze items gaat u direct naar
Nadere informatieBASISREGELIJS BIJ DE KLASSIEKE DESKTOP. De basisregels zijn gebaseerd op het 5 W-model. Een goed preventieplan besteedt aandacht acht deze factoren.
WAT IS HET PROBLEEM? Computers en multimedia-apparatuur zijn geïntegreerd in het dagelijks leven en worden alsmaar belangrijker, ook in het onderwijs. In deze sessie wordt het gebruik van ICT-materiaal
Nadere informatieKANSloos. Geef KANS geen kans! Voorlichtingsboekje voor studenten
KANSloos Het voorlichtingsboekje KANSloos is een onderdeel van het voorlichtingsprogramma Geef KANS geen kans! Geproduceerd door: E. van de Laar L. Peeters K. van Soldt P. Swanenberg In opdracht van Fontys
Nadere informatieBOEKJE. Alles wat medewerkers van ondersteunende diensten in de VVT moeten weten om klachten aan rug, nek en schouders te voorkomen
DOE BOEKJE Alles wat medewerkers van ondersteunende diensten in de VVT moeten weten om klachten aan rug, nek en schouders te voorkomen Armheffing Het werken met de handen boven schouderhoogte noemen we
Nadere informatieChecklist Beeldschermwerk voor individuele medewerkers
Bijlage 1 Checklist Beeldschermwerk voor individuele medewerkers Als u deze vragen beantwoordt, merkt u of u een verhoogd risico loopt op gezondheidsproblemen door beeldschermwerk of werkdruk. U kunt de
Nadere informatieSTEP WerkPlekAnalyse bij
STEP WerkPlekAnalyse bij Inleiding De STICHTING ERGONOMIE & PREVENTIE (STEP) is gevraagd de werkplek van mevrouw G. te analyseren, risicofactoren te inventariseren en advies te geven over een optimale
Nadere informatieKlachten aan arm, nek en schouder bij computergebruikers:
Klachten aan arm, nek en schouder bij computergebruikers: Grotendeels onbegrepen fenomeen dat tussen de oren zit Stefan IJmker Body@Work TNO-VUmc ErgoDirect Telegraaf 02-07-08 Reactie RSI-patiëntenvereniging
Nadere informatieOverbelastingsletsels. Informatie en tips voor werknemers
WN Overbelastingsletsels Informatie en tips voor werknemers Overbelastingsletsels 1 23 Meerdere oorzaken, vaak werkgebonden Risicofactoren Klachten en letsels 4 5 Preventie: beter voorkomen dan genezen
Nadere informatieAdviezen bij KANS/rsi
Adviezen bij KANS/rsi U bent momenteel in behandeling wegens klachten aan arm, nek en schouders. Dit wordt ook wel KANS/rsi genoemd. Het begrip RSI (Repetitive Strain Injury) heeft in de praktijk een groot
Nadere informatieHieronder staat aangegeven wie er aan het onderzoek hebben meegedaan. Faculteit:95 Sophia:28 Overig (DDHK,Nieuw Hoboken, Woudestein): 41
Beste (oud)deelnemer van het RSI-onderzoek, In deze rapportage willen we u op de hoogte brengen van de resultaten van het RSI-onderzoek. Hieronder vindt u informatie over de gegevens die wij verzameld
Nadere informatieBeeldschermwerk en werken in de e-gemeente
Beeldschermwerk en werken in de e-gemeente Sector Gemeenten Beeldschermwerk en gezondheidsrisico s Dit webdocument geeft informatie over de gezondheidsrisico s door beeldschermwerk, ook de risico s van
Nadere informatieChecklist voor het opsporen van RSI- en werkdrukrisico s beeldschermwerk voor individuele werknemers
Als u deze vragen beantwoordt, merkt u of u een verhoogd risico loopt op gezondheidsproblemen door RSI of werkdruk. U kunt de hele checklist invullen of volstaan met enkele onderdelen. U krijgt echter
Nadere informatiePauzes als noodzakelijk onderdeel van gezond werken
Pauzes als noodzakelijk onderdeel van gezond werken Situering Om jezelf emotioneel, mentaal en lichamelijk op te laden, is het niet direct nodig om een vakantie te boeken! Je kunt stress-gerelateerde problemen
Nadere informatiePraktische handleiding opzetten RSI-preventiebeleid
Inhoudsopgave Inleiding... 2 1 RSI-preventiebeleid... 3 1.1 Stap 1: Problematiek in kaart brengen... 4 1.2 Stap 2: Prioriteiten stellen... 5 1.3 Stap 3: Plan van aanpak... 7 2 Evalueren... 9 1 Inleiding
Nadere informatieErgonomie in de Voedingsindustrie Optimalisatie mens-werk relatie Ergoscan
Ergonomie in de Voedingsindustrie Optimalisatie mens-werk relatie Ergoscan Marc De Greef Werkbaarheid: belastende arbeidsomstandigheden Algemene vaststelling: de werkbaarheidsgraad in de voedingsindustrie
Nadere informatieIs RSI de prijs van de vooruitgang?
Is RSI de prijs van de vooruitgang? Het begint doorgaans met een onschuldig pijntje, bijvoorbeeld in de nek of schouders. Vaak denkt men niets aan de hand en de veel gehoorde remedie is snel gevonden,
Nadere informatieOok zo n gezonde. beeldschermwerker? dé specialist in arbeid en gezondheid
Ook zo n gezonde beeldschermwerker? dé specialist in arbeid en gezondheid Test: zit jij goed achter je beeldscherm? 1. Zijn je bovenbenen horizontaal? JA NEE 2. Staan je beide voeten plat op de grond?
Nadere informatie❶ Veiligheidsregels voor beeldschermwerk... 1 ❷ Ontspanningsoefeningen... 3 ❸ Checklist individueel werkplekonderzoek (beeldschermwerkplek)...
Inhoud ❶ Veiligheidsregels voor beeldschermwerk... 1 ❷ Ontspanningsoefeningen... 3 ❸ Checklist individueel werkplekonderzoek (beeldschermwerkplek)... 4 ❶ Veiligheidsregels voor beeldschermwerk Als je meer
Nadere informatie"Beeldschermwerk" is een uitgave van CLB Externe Preventie Industrieterrein Kolmen 1085 3570 Alken Tel : 011 59 83 50
Beeldschermwerk Voor gezond en veilig werken Inleiding COLOFON "Beeldschermwerk" is een uitgave van CLB Externe Preventie Industrieterrein Kolmen 1085 3570 Alken Tel : 011 59 83 50 Redactie : CLB Externe
Nadere informatieVragenlijst Beeldschermwerk
dienst Arbo en Milieu Vragenlijst Beeldschermwerk vrije Universiteit amsterdam INLEIDING AANVULLENDE VRAGEN Om voor uzelf een indruk te krijgen van mogelijke knelpunten in uw eigen werksituatie kunt u
Nadere informatieChecklist opsporen RSI- en werkdrukrisico s voor bedrijven/afdelingen
Checklist opsporen RSI- en werkdrukrisico s voor bedrijven/afdelingen Het is de bedoeling dat deze lijst wordt ingevuld door de medewerker die het RSI-beleid opzet. Dit kan bijvoorbeeld een leidinggevende,
Nadere informatieCOMPUTERWERK. Multidisciplinaire Richtlijn NVAB. Dr. Erwin. M. Speklé, Eur.Erg. Voorzitter Human Factors NL
COMPUTERWERK Multidisciplinaire Richtlijn NVAB Dr. Erwin. M. Speklé, Eur.Erg. Voorzitter Human Factors NL PROGRAMMA Begripsbepaling computerwerk Uitgangspunten en doel Inhoud richtlijn Behandeling vragen
Nadere informatieRisicoanalyse Beeldschermwerk THE BASICS. David Verwimp Preventieadviseur Ergonomie
Risicoanalyse Beeldschermwerk THE BASICS David Verwimp Preventieadviseur Ergonomie BEELDSCHERMWERK! Basisprincipes! Ergonomie Fysiek + Mentaal Belasting Belastbaarheid JA NEE Ik zit minder dan 7 uur per
Nadere informatieOptimale instelling beeldschermwerkplek
Optimale instelling beeldschermwerkplek STAP 1: STOEL INSTELLEN De stoel hoogte Ga recht voor de stoel staan. Stel de zitting vervolgens zo in dat deze vlak onder de knieschijf zit. Ga op de stoel zitten.
Nadere informatieREPETITIVE STRAIN INJURIES REVIEWED
Arbeidsinspectie Centraal Kantoor Afdeling Monitoring en Beleidsinformatie REPETITIVE STRAIN INJURIES REVIEWED Rapportage naar het vóórkomen van RSI-gerelateerde klachten als gevolg van het verrichten
Nadere informatieComputer Use Exposed
Computer Use Exposed Blootstelling aan computergebruik blootgelegd Janneke Richter 19 november 2009, Rotterdam Computergebruik: altijd en iedereen 60 % van Amerikaanse werkende bevolking die een computer
Nadere informatie9.14 Beeldschermwerkplekken
9.14 Beeldschermwerkplekken Computers met beeldschermen worden op grote schaal gebruikt, zowel op het werk als privé. Met het steeds verder ontwikkelen van de automatisering groeit het besef dat hieraan
Nadere informatieGezond werken. met de computer
Gezond werken met de computer Zorg voor jezelf EIGEN VERANTWOORDELIJKHEID IN GEZOND WERKEN Ondersteunt uw bureaustoel uw rug voldoende? Weerkaatst de zon niet in uw beeldscherm? Zit u voldoende rechtop
Nadere informatieChecklist Beeldschermwerk voor afdelingen
Bijlage 2 Checklist Beeldschermwerk voor afdelingen Het is de bedoeling dat deze lijst wordt ingevuld door de medewerker die het KANS-beleid opzet. Dit kan bijvoorbeeld een preventiemedewerker, een arbocoördinator,
Nadere informatieNek/schouder en armklachten bij groepsbegeleiders in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking
Aanleiding onderzoek Nek/schouder en armklachten bij groepsbegeleiders in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking Lydi de Lange bedrijfsfysiotherapeut paramedisch team Advisium Ermelo december
Nadere informatie10 tips om goed te leren typen. Beter leren typen is gemakkelijker dan je denkt, maar het start met de basis!
10 tips om goed te leren typen Beter leren typen is gemakkelijker dan je denkt, maar het start met de basis! De 10 basisregels Om goed te kunnen typen zijn er 10 basisregels die jou daarbij helpen. Het
Nadere informatieRSI voorkomen en verminderen
RSI voorkomen en verminderen Huub Pennock, Ergo-balans 06-5203 1514 h.pennock@ergo-balans.nl www.ergo-balans.nl september 2007 Inhoud Inhoud... 2 Inleiding... 3 Oorzaken RSI... 3 1 Werktaken... 4 2 Werkdruk...
Nadere informatieChecklist RSI-preventiebeleid
Checklist RSI-preventiebeleid Onderwerp Informatie/ knelpunt? Prioriteit Inzicht 1. Verzuimgegevens Wat is het verzuimpercentage in uw organisatie? Hebt u inzicht in de verzuimoorzaken? Zo ja, is bekend
Nadere informatieWerken met beeldschermen
Werken met beeldschermen Beeldschermwerk 080909.docVersie: 01/08/2012 Pagina 1 van 8 WERKEN MET BEELDSCHERMEN Werken met beeldschermen kan leiden tot o.a. oogvermoeidheid, hoofdpijn, rug- en nekklachten.
Nadere informatieCHECKLIST VOOR BEELDSCHERMWERK
CHECKLIST VOOR BEELDSCHERMWERK Toelichting In deze checklist zijn vragen opgenomen waarmee de gebruiker kan beoordelen of zijn taak, beeldscherm en werkplek aan de belangrijkste eisen (m.u.v. de software),
Nadere informatieOptimale instelling beeldschermwerkplek
Optimale instelling beeldschermwerkplek STAP 1: STOEL INSTELLEN De stoel - hoogte Ga recht voor de stoel staan en stel de zitting vervolgens zo in dat deze vlak onder de knieschijf zit. Als het goed is
Nadere informatieVeilig en gezond werken. Ook zo n gezonde beeldschermwerker?
Veilig en gezond werken Ook zo n gezonde beeldschermwerker? Test: zit jij goed achter je beeldscherm? Ja Nee Zijn je bovenbenen horizontaal? Staan je beide voeten plat op de grond? Is de hoek tussen je
Nadere informatieACHTERGROND ARBOCATALOGUS KINDEROPVANG
ACHTERGROND ARBOCATALOGUS KINDEROPVANG FCB, april 2009 Inhoud 1. Wat is een Arbocatalogus? 2. De Arbocatalogus en de Arbowet 3. De Arbocatalogus en de RI&E 4. Verantwoordelijkheden van de werkgever, de
Nadere informatieArbeidsomstandigheden
t b r o n s e k Arbeidsomstandigheden T Inleiding Wettelijke regels Veiligheid, gezondheid en welzijn Rechten en plichten Uitvoering arbobeleid Inleiding Johan ter Veer, administratief medewerker bij blikfabriek
Nadere informatieChecklist werkplekinstelling voor de werknemer
Checklist werkplekinstelling voor de werknemer Basis checklist voor een gezonde werkplek Een goede werkhouding is van belang om prettig en gezond te werken. Met deze basis checklist kun je je werkplek
Nadere informatieWerkplekinrichting (aangepast aan Arbowet 1 januari 2007)
Interne instructie Arbeidsinspectie Werkplekinrichting (aangepast aan Arbowet 1 januari 2007) INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING 2. WETTELIJKE GRONDSLAG 3. INSPECTIE 3.1 Beoordeling van de werkplek 3.1.1 Zitwerkplek
Nadere informatieBrochure voor de werkgever
Brochure voor de werkgever WG Inhoud Inleiding...3 1. Evaluatie...4 2. Individueel advies... 5 3. Doorverwijzing... 6 4. Groepsrapport... 6 5. Praktisch...7 2 Computers zijn niet meer weg te denken uit
Nadere informatieEen werkgever is ook verplicht zich aan allerlei wetten te houden. Een van die wetten is de Arbeidsomstandighedenwet, kortweg de Arbo-wet.
Arbo Inhoud Arbowet Als werknemer in een winkel heb je samen met de werkgever afspraken genaakt over het werk dat je doet. Dat zijn niet de enige regels waaraan een bedrijf zich moet houden. We gaan het
Nadere informatieAlgemene veiligheid. Arbo en Milieudienst (AMD) van W&N. Arbo- en Milieudienst (AMD), Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen 1
Algemene veiligheid Arbo en Milieudienst (AMD) van W&N Arbo- en Milieudienst (AMD), Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen 1 Speciale omgeving dus speciale regels Arbo- en Milieudienst (AMD), Faculteit
Nadere informatieRSI beleid NIKHEF RSI beleid NIKHEF
Arbocatalogus Nikhef Nummer RSI0004V1SVM Versie 1 Bestandsnaam: Arbo-management Occupational Health & Safety RSI beleid NIKHEF RSI beleid NIKHEF blz. 2 t/m 6 Inleiding blz. 2 Beschrijving problematiek
Nadere informatieGlenn BISCOP, preventieadviseur ergonomie
Beeldschermwerk GO! - Basisvorming veiligheid 2017 Glenn BISCOP, preventieadviseur ergonomie Schema 1. Wetgeving 2. Risicofactoren 3. Preventie 4. Fysische omgevingsparameters (risico s en preventie) 5.
Nadere informatieWilt u meer weten over software voor het gezond en productief houden van kantoormedewerkers?
Wilt u meer weten over software voor het gezond en productief houden van kantoormedewerkers? Werken in uw branche is fantastisch, enerverend en relevant. Dat stralen onze bevlogen opdrachtgevers uit en
Nadere informatieRSI. Lijdt U reeds aan of bestaat er een risico op musculoskeletale. Repetitive Strain Injuries? Ga bij uzelf na of U: Inspanning. Houding.
Ga bij uzelf na of U: al problemen of klachten heeft gehad in de nek, de schouders, de ellebogen of de polsen ten gevolge van de arbeidsomstandigheden. moet werken in oncomfortabele houdingen: torsies,
Nadere informatieRegistratie-richtlijnen D001 WERKGERELATEERDE AANDOENINGEN VAN DE BOVENSTE EXTREMITEIT
WERKGERELATEERDE AANDOENINGEN VAN DE BOVENSTE EXTREMITEIT (Inclusief 506.21: Ontstekingen door overmatige inspanning van peesscheden; 506.22: Ontstekingen door overmatige inspanning van het weefsel van
Nadere informatie