Jaarverslag

Transcriptie

1 Jaarverslag

2 Inhoudsopgave Voorwoord 3 Leeswijzer 5 1 Bevolkingsonderzoek Midden-West Organisatieprofiel Missie en visie Strategie Ondernemingsraad Raad van Toezicht 7 2 Resultaten Cliëntperspectief Bedrijfsperspectief Medewerkersperspectief Financieel perspectief Landelijke samenwerking 12 Bijlagen 27 A Afkortingen- en begrippenlijst 28 B Organogram 29 C Samenstellingen in D Samenvatting resultaten bevolkingsonderzoeken 31 E Personeel 32 3 Bevolkingsonderzoek borstkanker Algemeen Resultaten 13 4 Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker Algemeen Resultaten 15 5 Bevolkingsonderzoek darmkanker Algemeen Resultaten 18 6 Cliëntreacties en kwaliteit Cliëntreacties Kwaliteit 21 7 Financiën Balans Bevolkingsonderzoek borstkanker Staat van baten en lasten Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker Staat van baten en lasten Bevolkingsonderzoek darmkanker Staat van baten en lasten Totaal resultaat Bevolkingsonderzoek Midden-West Goedgekeurd Raad van Toezicht: 15 april

3 Voorwoord Graag bied ik u het jaarverslag 2015 van Bevolkingsonderzoek Midden-West aan. Met dit jaarverslag wordt aan interne en externe belanghebbenden verantwoording afgelegd over het gevoerde beleid en de doelstellingen van het afgelopen jaar. Net als in 2014 stonden vernieuwing en doorontwikkeling hoog op de agenda: een voortgezette ontwikkeling naar vraaggestuurd plannen bij het bevolkingsonderzoek borstkanker, de voorbereiding van de vernieuwing van baarmoederhalskankerscreening en het lopende invoeringstraject van het bevolkingsonderzoek darmkanker, dat vijf jaar beslaat en waarvan 2015 het tweede jaar was. Bevolkingsonderzoek borstkanker In het afgelopen jaar vierden we het 25-jarig bestaan van het bevolkingsonderzoek borstkanker. Met dit screeningsprogramma voorkomen we landelijk gezien gemiddeld 775 sterfgevallen per jaar. Onze organisatie heeft in de regio Midden-West in 25 jaar met de borstkankerscreening vrouwen behoed om aan deze ziekte te sterven. Dit stimuleert ons om dit werk voort te zetten en de effectiviteit nog verder te verhogen. In 2015 zijn belangrijke stappen gezet om te komen tot een meer klantgerichte en vraaggestuurde werkwijze. Uit een enquête bij de doelgroep kwam naar voren dat er behoefte bestond aan een verruiming van de openingstijden van de onderzoekscentra. In september en oktober is een pilot uitgevoerd met een verruiming van de openingstijden naar de zaterdagen en naar de avonden. De resultaten hiervan worden gebruikt voor een structurele uitbreiding van de openingstijden. Daarnaast is de werkwijze voor het plannen van screeningen zodanig aangescherpt dat het aanbod van screeningscapaciteit nauwer aansluit bij de verwachte vraag. In alle onderzoekscentra zijn beeldschermen geplaatst waarop cliënten informatie gegeven wordt over de drie bevolkingsonderzoeken. Uit een evaluatie kwam naar voren dat klanten de informatie waarderen. Tevens worden factsheets met meest gestelde vragen (Q&A s) ter beschikking gesteld aan alle medewerkers met cliëntcontacten. Zodoende wordt verdere verdieping gegeven aan hun ambassadeursrol voor Bevolkingsonderzoek Midden-West. Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker In 2017 zal de primaire screening baarmoederhalskanker plaatsvinden op basis van hrhpv-bepaling op de uitstrijkjes en zelfafnamesets, in plaats van een cytologische beoordeling. Het afgelopen jaar was het tweede voorbereidingsjaar voor deze vernieuwing. Het zwaartepunt lag bij aanbestedingstrajecten en bij de realisatie van het procesondersteunende informatiesysteem voor dit bevolkingsonderzoek. Er zijn drie EU-aanbestedingstrajecten uitgevoerd te weten: voor de hrhpv-test, voor de zelfafnameset en voor de laboratoriumdiensten. Zowel de hrhpv-test als de zelfafnameset zijn aanbesteed. De aanbesteding van de laboratoriumdiensten loopt nog. Bevolkingsonderzoek Midden-West had een actieve rol hierin en participeerde daarbij onder andere in het kernteam aanbestedingen. De aanbestedingen zijn met elkaar verweven en complex. De belangen van gegadigden bij het verwerven van een opdracht zijn groot. Doordat een aantal gegadigden (voorlopige) gunningsbesluiten aanvochten, hebben de trajecten veel (doorloop) tijd en capaciteit gevergd. Overigens zijn alle bezwaren door de rechter ongegrond verklaard. De veranderende werkwijze brengt een concentratie van de benodigde laboratoriumcapaciteit met zich mee. Het afgelopen jaar hebben we in samenspraak met de laboratoria die nu de cytologiebepalingen doen ervoor gezorgd dat de aanloop naar de nieuwe werkwijze samen gaat met een blijvend goede uitvoering van de huidige werkwijze. Hierbij zijn met name de doorlooptijden gemonitord bij de veertien laboratoria in onze regio. Bij deze monitoring zijn geen structurele problemen geconstateerd. Incidentele problemen werden snel opgelost. Bevolkingsonderzoek darmkanker Het afgelopen jaar was het tweede in een vijfjarig invoeringstraject voor het bevolkingsonderzoek darmkanker. Bevolkingsonderzoek Midden-West heeft hierin actief geparticipeerd. Veel aandacht ging daarbij uit naar CT-colografie, contractbeheer en procesmanagement leveranciers, auditing van de coloscopiecentra en PA-labs, het ICT-systeem, planning en capaciteit coloscopieën en het monitoring- en evaluatieproces. voorwoord De eerste jaarcijfers, over 2014, zijn gepresenteerd. Het is verheugend te constateren dat de belangstelling bij de doelgroep voor dit bevolkingsonderzoek erg groot is. Om de beoogde doelgroep voor 2015 zoveel mogelijk te kunnen uitnodigen, heeft Bevolkingsonderzoek Midden-West met betrokken partijen samengewerkt aan het vergroten van de beschikbare coloscopie capaciteit. De coloscopiecentra zijn intensief ondersteund in hun capaciteitsplanning met informatie over de te verwachten vraag. Gesproken is voorts over aanvullende maatregelen zoals efficiencyverbeteringen en functiedifferentiatie. Met alle coloscopiecentra is overleg geweest waarbij, naast de beschikbaarheid van capaciteit, een veelheid aan onderwerpen aan de orde is geweest. De groei van capaciteit in 2015 is versneld. Daarmee is in 2015 het overgrote deel van de doelgroep uitgenodigd. Kwaliteitsbeleid In november zijn de drie bevolkingsonderzoeken gecertifieerd volgens ISO voor de Zorg (norm NEN 15224). Het grootste verschil in vergelijking met de HKZ-certificering betreft het risicomanagement. Certificering betekent daarmee dat Bevolkingsonderzoek Midden-West aantoonbaar bezig is met risicobeoordeling, risicoanalyse en risicomanagement en het koppelen van de resultaten hiervan aan de elf kwaliteitskenmerken die genoemd zijn in ISO voor de Zorg. In het auditrapport wordt geconstateerd, dat bij Bevolkingsonderzoek Midden-West het primair proces leidend is, dat het kwaliteitsbeleid grote vooruitgang kent en dat er heldere lijnen zijn op het gebied van taakinhoud, verantwoordelijkheid en communicatie. 3

4 Meerjarenbeleidskader Het meerjarenbeleidskader van de stichting Bevolkingsonderzoek Midden-West voor de beleidsperiode is ontwikkeld. Ook voor dit kader is onderscheid gemaakt tussen vier perspectieven: cliënten, medewerkers, bedrijfsprocessen en financiën. Daarbij is wederom eerst de blik naar buiten gericht en zijn de externe ontwikkelingen in kaart gebracht. Daar hebben we onze missie, visie en strategie tegenaan gelegd. We hebben geconstateerd dat onze missie en strategie niet alleen houdbaar zijn binnen de veranderende omgeving, maar zeker ook nog voldoende richting geven en ambitie in zich dragen voor de komende beleidsperiode. De ambitie is om samen verder te gaan op de ingeslagen weg, het motto van dit meerjarenbeleidskader. Wie samenwerkt, presteert beter. Dit Samen verder is dan zowel gericht op het stimuleren van de interne gezamenlijkheid en saamhorigheid, als op het samen optrekken met de andere screeningsorganisaties en het samen neerzetten van de drie bevolkingsonderzoeken met de ketenpartners. Tot slot bedank ik alle medewerkers hartelijk voor hun inzet in Door hun deskundigheid, zorgvuldigheid en betrokkenheid hebben we wederom verschillende vormen van kanker veelvuldig en vroegtijdig opgespoord waardoor we gezondheidswinst voor veel mensen hebben kunnen realiseren. Evelien Bongers MBA Raad van Bestuur April

5 Leeswijzer Het jaarverslag 2015 kent zeven hoofdstukken en verschillende bijlagen. Hoofdstuk 1 schetst een algemeen beeld van de organisatie Bevolkingsonderzoek Midden-West in Ook zijn hier de verslagen van de ondernemingsraad en de Raad van Toezicht opgenomen. In hoofdstuk 2 staan de algemene resultaten van de organisatie die in 2015 behaald zijn. De resultaten zijn beschreven naar de vier perspectieven van de Balanced Scorecard (cliëntperspectief, bedrijfsperspectief, medewerkersperspectief en financieel perspectief). Tevens is de landelijke samenwerking met de andere screeningsorganisaties vermeld. De hoofdstukken 3, 4 en 5 nemen elk een bevolkingsonderzoek onder de loep (het bevolkingsonderzoek borstkanker, het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker en het bevolkingsonderzoek darmkanker). Elk hoofdstuk kent een korte introductie van het betreffende bevolkingsonderzoek waarna de resultaten over 2015 volgen. Gegevens over cliëntreacties en kwaliteitsbeleid zijn te vinden in hoofdstuk 6. Ten slotte beschrijft hoofdstuk 7 de financiële resultaten van de organisatie. De bijlagen kennen de volgende inhoud: de afkortingenlijst; het organogram; gegevens over de Raad van Toezicht, de Raad van Bestuur, de ondernemingsraad en de klachtencommissie; een samenvatting van de resultaten van de bevolkingsonderzoeken; algemene personeelsgegevens. 5

6 1 Bevolkingsonderzoek Midden-West 1.1 Organisatieprofiel Bevolkingsonderzoek Midden-West voert de bevolkingsonderzoeken naar kanker uit in de provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. De organisatie heeft als bestuursmodel het Raad van Toezicht-model waarbij de eindverantwoordelijkheid en dagelijkse leiding in handen is van een éénhoofdige Raad van Bestuur (RvB) met daarnaast een onafhankelijke Raad van Toezicht (RvT). De ondernemingsraad (OR) vertegenwoordigt het medewerkersperspectief. Het organogram van de organisatie is opgenomen in bijlage B. De gegevens over de RvT, de RvB, de OR en de landelijke externe klachtencommissie staan in bijlage C. 1.2 Missie en visie De missie van de organisatie luidt: Bevolkingsonderzoek Midden-West draagt door middel van kwalitatief hoogwaardig bevolkingsonderzoek substantieel bij aan een vroegtijdige behandeling van ziekten waaronder kanker met als doel gezondheidswinst te realiseren en sterfte terug te dringen. De kernwoorden zijn: kwalitatief hoogwaardig bevolkingsonderzoek en vroegtijdige behandeling. Kwalitatief hoogwaardig betekent dat Bevolkingsonderzoek Midden-West streeft naar een state-of-theart -screeningsonderzoek. Dat vraagt om state-of-the-art -kennis en competenties van medewerkers en uitvoering van het bevolkingsonderzoek. Ook vraagt dat om kwalitatief hoogwaardige en betrouwbare bijdragen van ketenpartners in de keten screeningdiagnostiek-behandeling bij een ongunstige screeningsuitkomst. Vroegtijdige behandeling wordt mogelijk gemaakt door vroegtijdige opsporing door Bevolkingsonderzoek Midden-West. Bevolkingsonderzoek Midden-West streeft er dan ook naar om een zo groot mogelijk bereik te hebben in de screeningen. Belangrijk daarin is de geïnformeerde keuze van de cliënt. Dit vraagt om betrouwbare, actuele en complete informatie en planningen die zijn afgestemd op de persoonlijke preferenties van groepen cliënten. De visie van Bevolkingsonderzoek Midden-West is dat zij vanuit een zelfstandige positie hoogwaardige screeningen kan uitvoeren, coördineren en organiseren die kostenefficiënt zijn. Daarnaast draagt Bevolkingsonderzoek Midden-West zorg voor een goede ketenkwaliteit bij een ongunstige uitslag van de screening, zowel naar haar samenwerkingspartners toe als naar de cliënt. De kernwaarden van Bevolkingsonderzoek Midden-West zijn: deskundig, zorgvuldig en bewezen effectief. De kernwaarde deskundig heeft betrekking op de deskundigheid van de medewerkers en de hoge kwaliteitseisen die de organisatie stelt aan het werken bij de screeningsorganisatie zelf en de keten partners die bij het bevolkingsonderzoek betrokken zijn. De zorgvuldige handelwijze van medewerkers uit de organisatie vertaalt zich naar de verantwoordelijkheid die genomen wordt in de relatie tot de zorg voor de cliënt (directe aansluiting met het vervolgonderzoek) en de samenwerking in de keten van zorg (verbondenheid in de keten van zorg). De bevolkingsonderzoeken worden uitgevoerd op basis van wetenschappelijk onderzoek (bewezen effectief). De kernwaarden vormen de basis waarop de toekomstige (communicatie) activiteiten gericht zijn. 1.3 Strategie Bevolkingsonderzoek Midden-West hanteert de vier perspectieven van de Balanced Score Card: cliëntperspectief, bedrijfsperspectief, medewerkersperspectief en financieel perspectief. In het meerjarenbeleid is operational excellence gekozen als strategie om de missie en visie vorm te geven en prioriteit gelegd bij het bedrijfsperspectief en het medewerkersperspectief. Gezien de opdracht van de screeningsorganisaties om grote aantallen mensen te screenen op een zo uniform mogelijke wijze, die voldoet aan een door de overheid vastgestelde kosten-batenverhouding, ligt de keuze voor deze strategie voor de hand. Operational excellence zorgt in de context van bevolkingsonderzoeken voor een probleemloze screening bij borstkanker, baarmoederhalskanker en darmkanker en een goede organisatie van de keten. Dit tegen de laagste kosten, hoogste snelheid en met een maximum aan gemak voor de cliënt. Er is sprake van een hoge mate van standaardisatie, een strakke (centrale) beheersing van processen en een gelijke behandeling van cliënten. Het managementsysteem is gericht op efficiency in de bedrijfsvoering en op een organisatie die zich richt op kosten- en tijdbesparing. Tegelijkertijd moeten de screeningen van de hoogste kwaliteit zijn en dient bij een ongunstige uitslag de benadering van de cliënt persoonlijk en zorgvuldig te zijn. Het jaarplan voor 2015 is gebaseerd op dit meerjarenbeleid, de evaluatie van het jaarplan 2014 en de kaderbrief Ondernemingsraad De OR heeft in 2015 negen keer onderling overleg gehad en zeven keer een vergadering ter voorbereiding van het overleg met de bestuurder. Met de bestuurder zijn zeven overlegvergaderingen gehouden, waaronder twee artikel 24-vergaderingen in aanwezigheid van de RvT. Er heeft een aantal keer een landelijk overleg plaatsgevonden met de ondernemingsraden van de overige screeningsorganisaties. De OR van Bevolkingsonderzoek Midden- West werd in deze overleggen vertegenwoordigd door de voorzitter en de secretaris. De volgende onderwerpen zijn met de bestuurder besproken of ter informatie toegezonden: jaarverslag 2014, jaarplan 2015 en evaluatie jaarplan 2015 Bevolkingsonderzoek Midden-West; kaderbrief, begroting en jaarplan 2016; management reviews; meerjarenbeleidskader ; evaluatie aantal jaarlijkse opnamen Medisch Beeldvormingsen Bestralingsdeskundigen (MBB ers); plan van aanpak productieplanning; 6

7 verzuimanalyse ; jaarverslag Centrale Interne Bezwarencommissie 2013; medewerkertevredenheidsonderzoek; reglement OR; begroting OR 2016; jaarverslag 2014 en jaarplan 2015 Facilitaire Samenwerking Bevolkingsonderzoeken (FSB). Er zijn zes onderwerpen ter advies dan wel instemming voorgelegd aan de OR. Er is een positief advies gegeven over de invulling van de vacante zetels in de RvT. De overgang van de Landelijke Beheer Organisatie naar de FSB heeft een positief advies gekregen zonder voorwaarden. De OR heeft geconcludeerd dat de arbeidscontracten en voorwaarden geborgd zijn en dat na de overgang een personeelsvertegen woordiging opgericht kan worden. Er is instemming verleend aan de verandering van de arbodienstverlener, het afschaffen van het meten van straling bij medewerkers (persoonsdosimetrie) en de plannen bedrijfshulpverlening (BHV). De OR is tevreden over het proces van behandeling van de BHV-plannen en de afspraken die gemaakt zijn bij wijziging van de plannen. Onder voorwaarden heeft de OR ingestemd met het opleidingsplan voor de MBB-er en het arbobeleidsplan In bijlage C staat de samenstelling van de OR. 1.5 Raad van Toezicht In 2015 is de RvT in aanwezigheid van de Raad van Bestuur RvB vijf maal in vergadering bij elkaar geweest. In iedere vergadering heeft de bestuurder verslag gedaan over de activiteiten van de organisatie en over de financiën ten opzichte van jaarplan en begroting. Om onze toezichthoudende taken goed te kunnen uitvoeren, hebben we de beschikking over gestandaardiseerde kwartaalrapportages, zodat we in één oogopslag kunnen zien hoe Midden- West ervoor staat. Onze auditcommissie bespreekt deze rapportages uitvoering met de controller en de bestuurder. Deze commissie deelt haar bevindingen in de vergadering van de voltallige RvT. Deze werkwijze is uiterst efficiënt. Wat de RvT opvalt, is dat de rapportages van hoge kwaliteit zijn, hetgeen door de accountants wordt bevestigd. Uiteraard besteedt de RvT ook aandacht aan de maatschappelijke context waarin Midden-West opereert. De vernieuwing van het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker en de gevolgen hiervan voor het werkveld zijn regelmatig besproken. Bijzondere aandacht werd gegeven aan het adequaat reageren op de mediaaandacht voor dit bevolkingsonderzoek in de zomer van Toen werd namelijk belangenverstrengeling gesuggereerd rond de hoofdonderzoeker van de innovatieve methode voor screening. De RvT monitort de kwaliteitszorg van Midden-West en vindt het fantastisch dat in 2015 het proces van ISO-certificering met succes is afgerond. Het werken aan continue kwaliteitsverbetering is goed geborgd in de organisatie. Met de bestuurder hebben we gediscussieerd over de strategie en de elementen van het meerjarenbeleid. In een open dialoog hebben we onze gedachten en suggesties kunnen delen. Het plan hebben we in onze vergadering van december goedgekeurd. Uiteraard heeft de RvT ook tweemaal per jaar overleg met de OR (art.24 overleg) om goed voeling te houden met hetgeen op de werkvloer leeft. Volgend jaar gaan we met de OR een zogenaamd benen op tafel -gesprek organiseren, waarbij we zonder agenda vrij spreken over de ontwikkelingen binnen Midden-West. Ditzelfde gaan we eveneens doen met het MT. Kortom, we willen betrokken zijn bij wat er leeft. Om die reden nodigt de bestuurder ons altijd uit voor medewerkersbijeenkomsten, waar als het maar enigszins mogelijk is één of meerdere leden aanwezig zijn. De RvT heeft apart stilgestaan bij de governancestructuur van de shared services organisatie FSB. De gezamenlijke bestuurders vormen namelijk het bestuur van de FSB. Afgesproken is dat de FSB een vast agendapunt vormt bij onze vergadering zodat we op die manier onze toezichtstaak goed kunnen uitvoeren en de bestuurder van Midden-West ook in deze rol kunnen bijstaan. Ieder jaar beoordelen we het functioneren van onze bestuurder. Dit doen we door terug te blikken op de afgelopen periode, maar juist ook vooruit te kijken. Wat komt er komende periode op Midden- West af? Is er een gezond evenwicht tussen werkbelasting en belastbaarheid? Wat zien we als ontwikkelpad voor de bestuurder? Dit jaar hebben we vastgesteld dat er in de afgelopen drie jaar ontzettend veel werk is verzet en met resultaat. De bedrijfsprocessen zijn goed ingeregeld, de organisatiecultuur groeit voorspoedig, de aangegeven verbeteropties naar aanleiding van het medewerkertevredenheidsonderzoek zijn opgepakt. Dit is te danken aan de grote inzet van de hele organisatie onder leiding van de bestuurder en haar team. Omdat de zittingstermijnen van twee leden van de RvT waren verlopen, moesten we op zoek naar twee nieuwe leden. Na een zorgvuldige procedure zijn we verheugd dat we twee uiterst competente vrouwen hebben kunnen benoemen: Gabriele Kasten (profiel financieel) en Fawzia Nasrullah (profiel bestuurlijk/ maatschappelijk). In 2016 lopen wederom de zittingstermijnen van twee leden af en gaan we op zoek naar een lid met het profiel ICT/ Big Data en een lid met het profiel omdenker, iemand met een compleet andere achtergrond dan zorg was ook het jaar waarin 25 jaar Borstkankerscreening werd gevierd. De voorzitter van de RvT was bij de landelijke viering aanwezig en was onder de indruk van het enthousiasme van iedereen die bij deze screening is betrokken. In bijlage C staat de samenstelling van de RvT met nevenfuncties en rooster van af- en aantreden. 7

8 2 Resultaten 2015 Binnen Bevolkingsonderzoek Midden-West wordt gewerkt vanuit de vier perspectieven van de Balanced Score Card: cliënt perspectief, bedrijfsperspectief, medewerkersperspectief en financieel perspectief. Afgeleid van het meerjarenbeleid zijn concrete doelen per perspectief vastgesteld in het jaarplan. In dit hoofdstuk beschrijven we de resultaten van dit voorgenomen beleid per perspectief en per onderwerp. Ontwikkelingen en activiteiten die plaatsvonden in 2015 maar die niet opgenomen waren in het jaarplan staan vermeld in een aparte paragraaf. In bijlage D staat een samenvatting van de resultaten van de bevolkingsonderzoeken. 2.1 Cliëntperspectief Verhogen van de klantgerichtheid Cliënten voor het bevolkingsonderzoek borstkanker hebben de wens om eigenhandig afspraken te kunnen verzetten. Bij het bevolkingsonderzoek borstkanker is een onderzoek uitgevoerd naar meer mogelijkheden voor cliënten om hun afspraken via internet te verzetten. Het softwaresysteem Afspraken Via Internet (AVI) geeft cliënten die mogelijkheid. In 2015 is het wijzigen van de locatie binnen de standplaats toegevoegd aan dit systeem. Wanneer cliënten een afspraak willen verzetten naar een andere standplaats kan dit momenteel nog niet via internet, maar wel via de infolijn. Uit contacten met cliënten bleek behoefte te zijn aan ruimere openingstijden van onderzoekscentra voor borstkanker. Vervolgens heeft Bevolkingsonderzoek Midden-West daarnaar een onderzoek uitgevoerd. Uit deze cliëntenraadpleging, met behulp van een enquête op de website, bleek dat er behoefte was aan structurele openstelling buiten kantoortijden. De verruiming van openingstijden was één van de vijf deelprojecten in het project productieplanning bevolkingsonderzoek borstkanker. Inmiddels zijn de randvoorwaarden voor onder meer het standplaatsbeleid en de facilitaire dienstverlening ingevuld om verruimde openstelling mogelijk te maken in Cliënttevredenheidsonderzoeken vormen een belangrijke informatiebron voor de verbetering van de dienstverlening aan cliënten en het in stand houden van de zaken die cliënten waarderen. In 2014 startte het vijfjaarlijkse cliënttevredenheidsonderzoek bij het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. De uitvoering van dit onderzoek liep door in 2015 omdat alle cliënten dan wel geboortecohorten die in een jaar worden uitgenodigd, zijn gevraagd voor deelname. De resultaten van het onderzoek zijn in 2015 beschikbaar gekomen. Meer dan 90% van de respondenten is tevreden over het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Ook gaven cliënten aan dat zij het bevolkingsonderzoek belangrijk vinden en er vertrouwen in hebben. Onze medewerkers zijn onze ambassadeurs voor kankerscreening. Medewerkers van de afdeling cliëntinformatie, medewerkers in de onderzoekscentra en andere medewerkers met cliëntcontacten beantwoorden vragen over bevolkingsonderzoeken. De meeste vragen komen binnen via de infolijn (cliëntinformatie). Om de medewerkers van de onderzoekscentra te ondersteunen in het beantwoorden van vragen zijn ze gefaciliteerd met relevante informatie via verschillende communicatiemiddelen. In 2015 zijn beeldschermen met informatieve presentaties over de drie bevolkingsonderzoeken geïnstalleerd in de wachtkamers van de onderzoekscentra. De reacties van cliënten zijn positief. Aan de medewerkers in de onderzoekscentra zijn daarnaast factsheets ter beschikking gesteld met daarop de meest gestelde vragen en de daarbij behorende antwoorden (Q&A). Via een link op de website krijgen medewerkers toegang tot informatie van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) over feiten en fabels over bevolkingsonderzoeken. Cliënten kunnen hierdoor met hun vragen ook terecht bij onze medewerkers van de onderzoekscentra. In 2015 hebben we de resultaten ontvangen van het cliëntbelevingsonderzoek bevolkingsonderzoek darmkanker dat door het RIVM is uitgevoerd. Op basis van die resultaten voeren we binnen het bevolkingsonderzoek darmkanker een aantal verbeteracties door. Dit betreft vooral de relatie met de huisarts. Het gaat hierbij om het beter informeren van de huisartsen over het belang van het verstrekken van de medisch relevante voorgeschiedenis wanneer een deelnemer een ongunstige uitslag heeft ontvangen en is doorverwezen voor een intake in een coloscopiecentrum. Ook bleek dat huisartsen niet voldoende op de hoogte zijn van de exclusiecriteria voor deelname/verwijzing. Daarnaast verwijzen huisartsen deelnemers door, buiten het bevolkingsonderzoek om. De follow-up van de deelnemer binnen het bevolkingsonderzoek is dan niet meer mogelijk waardoor de resultaten van het bevolkingsonderzoek worden beïnvloed. Dit willen we voorkomen. Door de huisartsen beter te informeren kunnen we de kwaliteit en de betrouwbaarheid van het bevolkingsonderzoek verhogen. De verbeteracties vinden in 2016 plaats Verbeteren van screeningsintervallen bij borstkankerscreening Bevolkingsonderzoek Midden-West heeft de opdracht om borstkankerscreening voor één cliënt met een tijdsinterval van minimaal 22 maanden en maximaal 26 maanden tussen twee screeningsonderzoeken uit te nodigen. Om alle cliënten in ons aandachtsgebied te kunnen screenen stellen wij een tweejaarsplanning (TJP) op. Uitgangspunt bij de planning is: de capaciteitsplanning volgt de cliëntenplanning. Om dit te realiseren is effectief plannen van cliënten, medewerkers en standplaatsen zeer belangrijk. Hiervoor is in 2014 het project productieplanning bevolkingsonderzoek borstkanker gestart om een stabiele TJP met een gelijkmatige stroom van uitnodigingen te realiseren. In 2015 zijn onderstaande drie deelprojecten van het project productieplanning uitgevoerd. Het eerste deelproject fijnmaziger informatie uitnodigingsinterval richtte zich op het uitnodigingsinterval, de tijdsduur tussen de laatste en aankomende uitnodiging voor onderzoek. Het interval werd berekend over een cluster van postcodes. In de praktijk bleek dat deze clusters te groot waren om een betrouwbaar uitnodigings interval te verkrijgen. De berekening is omgezet naar een berekening op afzonderlijke postcodes. 8

9 Met deze nieuwe indeling krijgen we op een gedetailleerder niveau duidelijk of het uitnodigingsinterval wordt gehaald of niet. Door deze verfijning verwachten we dat er minder cliënten de norm voor het uitnodigingsinterval overschrijden en we gerichter kunnen (bij)sturen. Door de nieuwe indeling geeft de TJP een opkomstpercentage op een gedetailleerder niveau. De nieuwe TJP is begin september in gebruik genomen. Een tweede deelproject van het project productieplanning was de pilot bezetting vier laboranten per mobiele unit. Het uitgangspunt dat de capaciteitsplanning volgend is aan de cliëntenplanning brengt met zich mee dat als het aanbod hoog is er meer screeningen gedaan worden en dat als het aanbod laag is er minder screeningen gedaan worden. Eén van de mogelijkheden om dit te doen, is te variëren met het aantal laboranten dat op een unit aanwezig is (van minimaal twee tot maximaal vier). In april en mei zijn er met positief resultaat drie pilots uitgevoerd in verschillende regio s. Bij een grote behoefte aan screeningen is werken met vier laboranten op een mobiele unit effectief. Het derde deelproject richtte zich op het vergroten van de professionele inbreng van planners in het werken met het Informatiesysteem Bevolkingsonderzoek Borstkanker (IBOB). Door het combineren van de cliënt- en personeelsplanning, het zichtbaar maken van de gevraagde en beschikbare capaciteit, het genereren van relevante stuurinformatie en het integraal bespreken van knelpunten benutten we de onderzoekscapaciteit beter. Verder is er een begin gemaakt met vooruitplannen (> zeven weken) van de capaciteit zodat in een eerder stadium knelpunten zichtbaar zijn en tijdiger kan worden bijgestuurd. De aanpassingen in de werkwijze van de planners zijn geïmplementeerd Proactief bijdragen aan wetenschappelijk onderzoek Door de uitvoering van bevolkingsonderzoeken hebben de screeningsorganisaties grote hoeveelheden data tot hun beschikking. Deze big data kunnen relevant zijn voor wetenschappelijk onderzoek dat leidt tot verbetering van de kankerscreening, natuurlijk met inachtneming van de weten regelgeving in het algemeen en de privacybescherming in het bijzonder. Bevolkingsonderzoek Midden-West faciliteerde de volgende wetenschappelijke onderzoeken: De DENSE studie binnen het bevolkingsonderzoek borstkanker. Ontwikkeling van Computer Assisted Diagnostic (CAD) systeem bij mammografie binnen het bevolkingsonderzoek borstkanker. Het onderzoek ASSURE naar risicostratificatie bij borstkankerscreening. Het onderzoek IMPROVE naar de zelfafnameset bij het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Het onderzoek Family Matters binnen het bevolkingsonderzoek darmkanker. Het proefbevolkingsonderzoek darmkanker 4de ronde. De DENSE studie De DENSE studie is een wetenschappelijk onderzoek dat binnen het bestaande bevolkingsonderzoek borstkanker plaatsvindt en wordt gecoördineerd vanuit het Julius Centrum van het UMC Utrecht. Bij dit landelijke project zijn Bevolkingsonderzoek Midden-West en de andere screeningsorganisaties betrokken. Eén op de drie borsttumoren wordt niet via het bevolkingsonderzoek, maar tussen twee screeningsronden in ontdekt. Deze zogenaamde intervaltumoren komen vaker voor bij vrouwen met zeer dicht borstweefsel (klier- en bindweefsel). Bovendien hebben vrouwen met dicht borstweefsel een groter risico op borstkanker. Het doel van de DENSE studie is om bij vrouwen met zeer dicht borstweefsel de aanvullende waarde van een Magnetic Resonance Imaging (MRI) in het bevolkingsonderzoek te onderzoeken. Dit onderzoek wordt uitgevoerd bij vrouwen die zeer dicht borstweefsel hebben en waarbij geen verdachte afwijking op het mammogram is te zien. Onderzoekers bekijken of aanvullend MRI-onderzoek bij deze groep vrouwen het aantal intervalcarcinomen kan verminderen en of door het MRI-onderzoek voorkomen kan worden dat teveel vrouwen onnodig worden verwezen voor nader onderzoek (effect op kosten). Tweejaarlijks worden in drie onderzoeksronden deelnemers gescreend door middel van mammografie in combinatie met MRI. De eerste van de drie onderzoeksronden van de DENSE studie is in 2015 voltooid en er zijn ruim MRI-onderzoeken uitgevoerd (bron: nieuwsbrief DENSE studie). De eerste resultaten van deze eerste ronde verwachten we in De tweede onderzoeksronde is ook gestart. Deze tweede ronde betreft deelneemsters die sinds het eerste MRI onderzoek (ca. twee jaar geleden) weer deel hebben genomen aan het bevolkingsonderzoek borstkanker. Zij worden opnieuw voor MRI uitgenodigd. Ontwikkeling van CAD-systeem bij mammografie Het Radboudumc (afdeling radiologie) en Bevolkingsonderzoek Midden-West participeren in het door KWF Kankerbestrijding gefinancierde project Towards an independent automated reader of screening mammograms. Dit KWF-project onderzoekt de ontwikkeling van een CAD-systeem. Dit systeem kan mogelijkerwijs de kwaliteit van de beoordeling van mammogrammen verbeteren. Door een computer te laten meekijken met de radiologen kan het aantal foutieve beoordelingen mogelijk worden verminderd. De computer moet dan wel leren de mammogrammen even goed te beoordelen als de beste radiologen. Daarbij is de beschikbaarheid van grote databases met mammogrammen vereist. Bevolkingsonderzoek Midden-West stelt deze beschikbaar. Het onderzoek is gestart in 2013 en loopt tot Het onderzoek ASSURE naar risicostratificatie In het internationale EU-project ASSURE, Adapting Breast Cancer Screening Strategy Using Personalised Risk Estimation, werken tien partners uit zes landen samen aan ontwikkeling en evaluatie van technieken voor verbetering van borstkanker screening. Doel is om screening op maat te leveren, waarbij niet alle vrouwen op gelijke wijze gescreend worden. De effectiviteit van mammografie vermindert bij hoge borstdensiteit (dicht borstweefsel), terwijl bij vrouwen met hoge densiteit het risico op borstkanker groter is. 9

10 Door de densiteit nauwkeurig te meten hopen de onderzoekers te kunnen aangeven bij welke vrouwen aanvullend onderzoek nodig is. Met name wordt onderzoek gedaan naar methoden voor screening met 3D echografie scanners en naar screening met MRI. Daarnaast wordt een model ontwikkeld voor de bepaling van het risico op borstkanker en het risico dat een carcinoom niet ontdekt wordt met mammografie, op basis van bekende risicofactoren en borstdensiteit. Voor de ontwikkeling van dit model is het essentieel dat grote databases beschikbaar zijn waarin intervalcarcinomen bekend zijn. In 2014 konden de onderzoekers voor het eerst beschikken over data van Bevolkingsonderzoek Midden-West met betrekking tot de intervalcarcinomen uit de periode Hierdoor werd het mogelijk eerste schattingen te maken van de sensitiviteit van mammografie in relatie tot densiteitspatronen. Het onderzoek is eind 2012 gestart en we verwachten de uitkomsten in Onderzoek IMPROVE naar de zelfafnameset In het vernieuwde bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker, dat waarschijnlijk in 2017 van start gaat, krijgen vrouwen die géén uitstrijkje laten maken bij hun herinnering de mogelijkheid om een zelfafnameset aan te vragen. Verschillende onderzoekscentra, VUmc, Radboudumc en Erasmus MC bouwen voort op eerdere onderzoeken met de zelfafnameset binnen het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Met de studie IMPROVE vergelijkt men het afgenomen materiaal via het uitstrijkje bij de huisarts met het zelf afgenomen materiaal door de deelneemster thuis met behulp van de zelfafnameset. In 2015 hebben de onderzoekers de benodigde WBO-vergunning verkregen voor het onderzoek, waarna de uitnodigingen voor deelname aan de IMPROVE -studie zijn verstuurd. Gezien de impact van de media-aandacht op het lopende en vernieuwde bevolkingsonderzoek zijn de voorbereidingen intensief geweest op zowel inhoudelijk als bestuurlijk gebied. De uitkomsten van het onderzoek worden in 2018 verwacht. Onderzoek Family Matters Bij een kwart van de mensen met darmkanker is er sprake van een erfelijke vorm. In het onderzoek Family Matters onderzoekt het Academisch Medisch Centrum (AMC) hoe personen met een erfelijk risico tijdig opgespoord kunnen worden om dan de juiste preventieve darmcontroles te krijgen. De mensen met een familierisico op darmkanker proberen we op te sporen met een vragenlijst. Of dit een goede methode is om mensen met een familiair verhoogd risico op te sporen, wordt ook onderzocht. Het onderzoeksproject wordt gesubsidieerd door de Maag Lever Darm Stichting en ondersteund door Bevolkingsonderzoek Midden-West. In 2015 is de benodigde WBO-vergunning verleend en zijn de verdere voorbereidingen voor de start van Family Matters ter hand genomen. Eind maart 2016 zal het onderzoek starten. In 2017 zijn, naar verwachting, de resultaten beschikbaar. Proefbevolkingsonderzoek darmkanker 4de ronde Tijdens de landelijke invoering van het bevolkingsonderzoek darmkanker zijn het Erasmus MC en het AMC in samenwerking met Bevolkingsonderzoek Zuid-West en Bevolkingsonderzoek Midden-West een 4de ronde van het proefbevolkingsonderzoek darmkanker gestart. Hiermee zal het proefbevolkingsonderzoek darmkanker bij de voorlopercohorten in de regio s Amsterdam en Rijnmond (omvang personen gevolgd gedurende zeven jaar) worden voortgezet. Er is onderzocht wat de diagnostische opbrengst van de 4de ronde Fecal Immunichemical Test (FIT)-screening, het aantal intervalcarcinomen bij deelnemers en niet-deelnemers en het deelnamepercentage is. Ook is een vergelijking gemaakt van de testkarakteristieken van twee verschillende zelfafnametesten, te weten Fecal Occult Blood (FOBGold ) en OC-sensor test, waarvan eerstgenoemde test in het landelijk bevolkingsonderzoek darmkanker wordt gebruikt. De onderzoeksgroep van circa mensen uit de regio Midden-West is uitgenodigd om aan het proefbevolkingsonderzoek deel te nemen. Deelnemers kregen één van de twee testen toegezonden. Na een ongunstige uitslag volgde, net als in het landelijk bevolkingsonderzoek, een coloscopie. In 2015 is het onderzoek afgerond. De onderzoeksresultaten zijn nog niet vrijgegeven voor publicatie. 2.2 Bedrijfsperspectief Opstellen meerjarenbeleidskader Bevolkingsonderzoek Midden-West Bevolkingsonderzoek Midden-West heeft voor de jaren haar strategie herijkt en een nieuw meerjarenbeleidskader opgesteld. Om tot een nieuw meerjarenbeleidskader te komen is documentenonderzoek uitgevoerd en is op de medewerkersbijeenkomst van 17 maart 2015, door middel van workshops, input gevraagd voor dit kader. Tijdens deze bijeenkomst is met de medewerkers nagedacht over de sterkten en zwakten van de organisatie en de kansen en bedreigingen die we op ons af zien komen. Vervolgens heeft het managementteam gebrainstormd over de externe - en interne ontwikkelingen die relevant zijn voor de komende beleidsperiode. Tot slot zijn er gesprekken gevoerd met vertegenwoordigers van het RIVM - Centrum voor Bevolkingsonderzoek, het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport - directie Publieke Gezondheid, de Nederlandse Vereniging van Zieken huizen (NVZ), PricewaterhouseCoopers en andere deskundigen op het gebied van kankerscreening en informatie- en communicatie technologie (ICT). De voorlopige bevindingen zijn gepresenteerd aan de diverse geledingen binnen de organisatie zoals de OR, het MT en de RvT. De daaruit voortkomende reacties en aanvullingen hebben geleid tot een nieuw meerjarenbeleids kader Doorontwikkeling en uitrol van het bevolkingsonderzoek darmkanker Zowel binnen Bevolkingsonderzoek Midden-West als binnen de landelijke samenwerkingsverbanden is er hard gewerkt aan de doorontwikkeling en de uitrol van het bevolkingsonderzoek darmkanker dat in 2014 van start is gegaan. Het grootste punt van aandacht betrof de beschikbare coloscopie capaciteit. Daarom zijn de knelpunten geïnventariseerd en zijn alle coloscopiecentra in Midden-West bezocht. 10

11 Uit de gesprekken bleek dat de toedeling van gebieden aan centra niet altijd goed aansloot bij de adherentiegebieden van de centra. In goed overleg en waar mogelijk is dit aangepast. Dit leidde er toe dat deelnemers beter dan voorheen een afspraak krijgen bij het door hen gewenste coloscopiecentrum. Waar nuttig en nodig werden in de gesprekken de mogelijkheden verkend om de capaciteit uit te breiden. Dat is in een aantal gevallen gelukt. Het resultaat is dat de restgroep 2014 met voorrang is uitgenodigd, dat de restgroep uit 2015 beperkt van omvang is en dat we naar verwachting voldoende capaciteit hebben voor de hele doelgroep In 2015 werd de jaarlijkse landelijke monitor van het bevolkingsonderzoek darmkanker gepresenteerd met daarin de resultaten van het eerste jaar bevolkingsonderzoek darmkanker. Daar werd de volgende conclusie getrokken: Het bevolkings onderzoek darmkanker loopt goed. In het eerste jaar namen zelfs meer mensen deel aan het bevolkingsonderzoek dan verwacht. Bij bijna van hen is darmkanker gevonden. Door de onverwacht hoge deelname blijft de coloscopie capaciteit in sommige gebieden een aandachtspunt. Uit de eerste ronde van de periodieke audits van de coloscopiecentra en pathologielaboratoria bleek dat alle centra en laboratoria aan de kwaliteitseisen voldoen. De contracten met de coloscopiecentra zijn daarom verlengd en de pathologielaboratoria bleven opgenomen in het landelijke register van geselecteerde pathologielaboratoria voor het bevolkingsonderzoek darmkanker. Het aantal endoscopisten dat toegelaten is tot het bevolkingsonderzoek is toegenomen. Zij hebben met de invoering van dit bevolkingsonderzoek een kwaliteitsslag gemaakt Vernieuwing bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker De vernieuwing van het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker betekent dat de primaire screening zal plaatsvinden op basis van hrhpv-bepaling op uitstrijkjes en door de vrouw zelf afgenomen materiaal, in plaats van een cytologische beoordeling. Het afgelopen jaar was het tweede voorbereidingsjaar voor deze vernieuwing. Zowel op landelijk niveau als binnen Bevolkingsonderzoek Midden-West is een projectorganisatie ingericht om de transitie strategisch, tactisch en operationeel gestalte te geven. Bevolkingsonderzoek Midden-West participeerde, evenals de overige screeningsorganisaties, met een regionale projectleider in het landelijke projectteam vernieuwing baarmoederhalskanker. De regionale projectleider kreeg in de vorm van een regionaal projectteam ondersteuning van inhoudelijk deskundige medewerkers. Met elkaar leverden zij een bijdrage aan de totstandkoming van diverse notities over onder meer beleid, werkprocessen en ICT. Tot slot participeerde Bevolkingsonderzoek Midden-West in de RIVM- werkgroep POKMEI (Proces, Organisatie, Kwaliteit, Monitoring, Evaluatie en Informatiehuishouding) en het kernteam aanbestedingen. Zowel de hrhpvtest als de zelfafnameset zijn aanbesteed. De aanbesteding van de laboratoriumdiensten loopt nog. De hrhpv-bepaling en de eventueel noodzakelijke cytologische beoordeling worden vanaf 2017 ondergebracht bij vijf screeningslaboratoria. Dit betekent een afbouw van het aantal laboratoria dat nu met de vijf screeningsorganisaties samenwerkt van ongeveer veertig naar vijf. Tijdens deze transitie monitoren we nauwlettend of de doorlooptijden van onderzoeken blijven voldoen aan de eisen die daarvoor gelden. In 2015 zijn er geen problemen geconstateerd Evaluatie radiologische dienstverlening Voor drie regio s liep op 1 november 2015 de overeenkomst radiologische dienstverlening af. In maart en april 2015 is met de drie gecontracteerde radiologengroepen een evaluatie van de dienstverlening uitgevoerd. De evaluatiecriteria waren gebaseerd op de overeenkomst radiologische dienstverlening en zijn in samenspraak met de radiologengroepen vastgesteld. Op basis van de evaluaties is besloten tot verlenging van de contracten Sturen op resultaten en verbeteren managementinformatie Het streven om meer te sturen op resultaten gaat hand in hand met het verbeteren van de managementinformatie en sturingsinstrumenten. Het genereren van de gegevens voor de management reviews is in 2015 verbeterd door te beginnen met het automatiseren van bepaalde managementinformatie. Tevens zijn de prestatie-indicatoren bepaald en van normen voorzien. Per kwartaal wordt een managementreview opgesteld waarin kwantitatieve informatie over de prestatie-indicatoren en de analyse daarvan wordt weergegeven, De managementreviews bespreken we in het MT. Met behulp van dit sturingsinstrument toetsen we, per kwartaal, de behaalde resultaten op de vooraf gedefinieerde normatieve doelstellingen in zowel kwantitatieve als kwalitatieve zin. Deze systematiek is geïntegreerd in de planning en control cyclus, waardoor op een gedegen wijze monitoring en (bij)sturing heeft plaatsgevonden Huisvesting Voor de middellange termijn is de huisvestingsbehoefte van Bevolkingsonderzoek Midden-West geïnventariseerd. Het aantal werkplekken op het hoofdkantoor was onvoldoende. Door het huren van extra ruimte is voor de middellange termijn in de huisvestingsbehoefte voorzien Ontwikkelen contractmanagement In 2014 is een aanvang gemaakt met het structureren van de informatie over alle lopende contracten in samenhang met de facturatie. Deze ontwikkeling van het contractmanagement is in 2015 voortgezet. Alle contracten zijn opgenomen in een softwareapplicatie waarmee sturing op contracten en contractbewaking efficiënter kan plaatsvinden. Een up-to-date overzicht van contracten en offertes is te allen tijde beschikbaar. Alle grote contracten zijn doorgelicht op aspecten zoals doorloop, marktconformiteit, overlap en noodzaak. Ten aanzien van de inkoop van goederen zijn nadere afspraken gemaakt conform de procuratieregeling. 11

12 2.3 Medewerkersperspectief Ontwikkelen van de organisatie De ontwikkeling van Bevolkingsonderzoek Midden-West is er op gericht om effectiever aan de missie en visie van de organisatie te werken. Het vergroten van de externe oriëntatie, klant- en resultaatgerichtheid en planmatig samenwerken zijn daarbij belangrijke uitgangspunten. Bij organisatieontwikkeling is het gedrag en de houding van het leidinggevend kader essentieel. Door het MT is in dit kader duidelijk verband gelegd tussen de uitkomsten van het onderzoek naar medewerkers tevredenheid, dat in 2014 plaatsvond en het proces van organisatieontwikkeling. Alle leidinggevenden hebben met hun teams, op basis van de uitkomsten van dat onderzoek, verbeter plannen gemaakt met twee tot drie realiseerbare actiepunten. De projectgroep medewerkertevredenheidsonderzoek heeft de plannen verzameld en monitort de voortgang. Een aantal resultaten is inmiddels opgeleverd, andere hebben een langere looptijd. De eerste resultaten van alle verbeteracties zijn teruggekoppeld tijdens de jaarlijkse medewerkersbijeenkomst. De huidige organisatie(cultuur) is door de groei van de organisatie en de instroom van nieuwe medewerkers in beweging. Door de toenemende eisen die aan ons werk gesteld worden en de verantwoording die we daarover moeten afleggen, is er een groeiende behoefte en noodzaak aan meer resultaatgerichtheid. Bij resultaatgericht werken hoort het nakomen van met elkaar gemaakte afspraken en een goede samenwerking. In 2015 heeft de cyclus van bespreken afspreken- aanspreken binnen onze organisatie extra aandacht gekregen. Ook is de interne overlegstructuur geoptimaliseerd Doorontwikkelen van functionerings- en beoordelingsgesprekken Jaarlijks worden met alle medewerkers functioneringsgesprekken gevoerd, waarin ontwikkelpunten en afspraken over de te behalen resultaten zijn opgenomen. De afdeling personeel en organisatie (P&O) heeft de uitvoer van deze jaargesprekken gemonitord. Het houden van jaargesprekken is een prestatie-indicator. In 2015 is, naar aanleiding van de externe HKZ audit, de norm aangepast naar meer dan 70% van de jaargesprekken uitvoeren. In 2015 is de norm gehaald Actualiseren van arbeidsomstandighedenbeleid Bij de in 2014 gehouden evaluatie van het plan van aanpak van de Risico-inventarisatie en -evaluatie (RIE) is geconstateerd dat dit plan van aanpak niet meer aansluit bij de huidige visie op het gebied van arbeidsomstandigheden. De Arbeidsomstandighedenwet is meer en meer gericht op het voorkomen van arbeidsrisico s. In 2015 heeft Bevolkingsonderzoek Midden-West haar arbeidsomstandighedenbeleid herzien en aangescherpt en is de samenwerking met een nieuwe arbodienstverlener van start gegaan. Uitgangspunt bij de arbodienstverlening is het eigen regiemodel waar de leidinggevende als casemanager functioneert. Hij of zij is verantwoordelijk voor de verzuimbegeleiding en houdt de regie over alle acties Pilot mbo-opgeleide Medisch Beeldvormings- en bestralingsdeskundigen in de screening In het eerste kwartaal van 2014 is een tweede pilot met mboopgeleide Medisch Beeldvormings- en bestralingsdeskundigen in de screening gestart in een onderzoek naar functiedifferentiatie. De tweede pilot werd landelijk uitgevoerd waarbij drie kandidaten het opleidingstraject doorlopen bij Bevolkingsonderzoek Midden- West in samenwerking met Bevolkingsonderzoek Oost. Het traject bestond uit een opleiding, een stage en een werkervaringsjaar. De pilot is in september 2015 afgerond en heeft uiteindelijk niet geleid tot het in dienst nemen van de kandidaten. 2.4 Financieel perspectief Budgetten en budgetverantwoordelijkheid personele kosten Op basis van de organisatiestructuur is er een kostenplaatsstructuur ontwikkeld die het mogelijk maakt te komen tot budgetten en budgetverantwoordelijkheid van de personele kosten. In de begrotingen van 2015 en 2016 zijn de personele kosten opgenomen per afdeling. Per half jaar zijn de financiële rapportages voor het leidinggevend kader beschikbaar op afdelingsniveau Nieuwe kostenstructuur screeningsorganisaties In het kader van het onderzoek dat het RIVM heeft laten uitvoeren naar de tarieven en de uitvoeringskosten van de screeningsorganisaties is besloten tot de invoering van een nieuwe kostenstructuur voor de screeningsorganisaties. Hiermee is in de toekomst benchmarking tussen de screeningsorganisaties mogelijk. In 2015 is de nieuwe kostenstructuur ingevoerd. 2.5 Landelijke samenwerking Vanuit het oogpunt van kwaliteitsverbetering, efficiency en effectiviteit werken de vijf screeningsorganisaties nauw met elkaar samen. De samenwerking is zowel op bestuurlijk (strategisch) als op tactisch niveau georganiseerd in diverse overlegorganen. Ook is er een coöperatie Facilitaire Samenwerking Bevolkingsonderzoeken (FSB). Binnen de FSB werken de screeningsorganisaties samen op het gebied van informatietechnologie, informatiemanagement, contractbeheer en gezamenlijke inkooptrajecten. In 2015 is landelijk de overgang gerealiseerd van een (specialisme georiënteerde) overlegstructuur naar een (multidisciplinaire) projectstructuur. In dat kader is een viertal activiteiten afgerond. Er zijn projecttools ontwikkeld inclusief handleidingen om het projectmatig werken op uniforme wijze uit te voeren. Er is een inventarisatie gemaakt van alle lopende activiteiten en projecten. Er is een training projectleiderschap opgezet en verzorgd. Er is een workshop projectopdrachtgeverschap verzorgd voor de bestuurders. 12

13 3 Bevolkingsonderzoek borstkanker 3.1 Algemeen Voor het bevolkingsonderzoek borstkanker nodigen we alle vrouwen in de leeftijd van 50 tot en met 75 jaar iedere twee jaar uit om deel te nemen. Bevolkingsonderzoek Midden-West is verantwoordelijk voor het gehele proces van het bevolkingsonderzoek: van inplannen en uitnodigen van de vrouwen tot en met de uitslag van het onderzoek. Via de Basisregistratie Personen (BRP) ontvangt Bevolkingsonderzoek Midden-West de naam-, adres- en woonplaatsgegevens van de vrouwen. Afhankelijk van hun postcode worden zij op één van de twee vaste of veertien mobiele onderzoekscentra uitgenodigd voor het maken van mammogrammen. Na beoordeling van de mammogrammen door twee radiologen verstrekt Bevolkingsonderzoek Midden-West de uitslag aan de vrouw en indien noodzakelijk de huisarts. Bij een afwijking op het mammogram wordt eerst de huisarts geïnformeerd en volgt via de huisarts verder onderzoek in het ziekenhuis. 3.2 Resultaten Opkomst en herinneringen In 2015 zijn in totaal vrouwen uitgenodigd voor het bevolkingsonderzoek borstkanker en hebben er vrouwen deelgenomen. Het opkomstpercentage kwam daarmee op 73,56%. In 2015 is aan vrouwen een herinneringsuitnodiging verzonden. In de figuren hieronder ziet u een schematische weergave van het bevolkingsonderzoek borstkanker en geografische weergaven van de opkomstpercentages bevolkingsonderzoek borstkanker per gemeente over twee jaar en per postcode binnen de gemeenten Amsterdam en Utrecht. De opkomst wordt over twee jaar gepresenteerd omdat vrouwen eens in de twee jaar worden uitgenodigd. Figuur 1 Schematische weergave van het bevolkingsonderzoek borstkanker (bron: RIVM) er zijn geen afwijkingen gevonden uitnodigen röntgenfoto's maken 2 radiologen beoordelen de foto's er is een afwijking gevonden, nader onderzoek is noodzakelijk Figuur 2 Opkomstpercentages bevolkingsonderzoek borstkanker Figuur 3 Opkomstpercentages bevolkingsonderzoek borstkanker gemeente Amsterdam per postcode Legenda Opkomstpercentage gemeenten Legenda Opkomstpercentage postcode 4 gebieden

14 Figuur 4 Opkomstpercentages bevolkingsonderzoek borstkanker gemeente Utrecht per postcode Verwijscijfers In 2015 zijn vrouwen doorverwezen voor nadere diagnostiek naar een ziekenhuis. Dit is 2,5% van het aantal deelnemers. In tabel 2 staan de verwijscijfers gepresenteerd. Tabel 2 Verwijscijfers Verwijscijfers Aantal verwijzingen Verwijscijfer % 2,5 2,5 2,3 2,4 2,5 Verwijscijfer in 1e ronde % 5,3 5,4 4,7 4,6 4,9 Verwijscijfer in vervolgronde < 30 maanden % Verwijscijfer in vervolgronde > 30 maanden % 2,0 2,1 1,9 2,1 2,0 3,2 3,7 3,5 3,2 2,9 Aantal opgespoorde borstkankers nog onbekend Detectiecijfer in 1e ronde nog onbekend 8,3 7,6 8,0 8,1 Detectiecijfer in vervolgronde < 30 maanden Detectiecijfer in vervolgronde > 30 maanden nog onbekend 7,0 6,7 7,1 6,4 nog onbekend 14,0 11,4 10,0 8,0 Legenda Opkomstpercentage postcode 4 gebieden Afmeldingen In 2015 hebben cliënten geen gebruik gemaakt van hun uitnodiging. Het aantal (telefonische en schriftelijke) afmeldingen bedroeg , de non-respons Op het totaal van uitnodigingen is de non-respons 18,4% en het afmeldpercentage 8,0%. In tabel 1 is een overzicht van de voornaamste afmeldredenen gegeven. Tabel 1 Verdeling redenen van afmelding Verdeling redenen van afmelding 2015 Medisch borst Niet uitnodigen bevestiging Principe Pijnlijk Verhinderd 650 Niet nuttig 282 Straling 276 Verhuisd 185 Ervaring 183 Kanker 60 Amputatie 29 Niet uitnodigen aanvraag 9 Interval carcinoom 3 Overige Totaal

15 4 Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker 4.1 Algemeen Alle vrouwen van 30 tot en met 60 jaar krijgen iedere vijf jaar een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Ze krijgen de mogelijkheid om een uitstrijkje te laten maken bij hun huisartspraktijk. Na de beoordeling van het uitstrijkje in het laboratorium verstrekt Bevolkingsonderzoek Midden-West de uitslag aan de vrouw en indien noodzakelijk de huisarts. Bij een afwijking in het uitstrijkje wordt eerst de huisarts geïnformeerd en volgt via de huisarts verder onderzoek in het ziekenhuis. Bij een lichte afwijking wordt het uitstrijkje na zes maanden herhaald. Bevolkingsonderzoek Midden-West verzorgt het versturen van de meeste uitnodigingen en de uitslagbrieven. Een aantal huisartsen verzendt de uitnodigingen zelf. Daarnaast heeft Bevolkingsonderzoek Midden-West een rol in de kwaliteitsborging door het auditen van de laboratoria die de uitstrijkjes beoordelen en zorgdragen voor monitoring- en evaluatiegegevens. Figuur 5 Schematische weergave van het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker (bron: RIVM) een uitstrijkje laten maken zijn er afwijkende cellen te zien? niet afwijkend gering afwijkend matig/ernstig afwijkend vervolgonderzoek is noodzakelijk Tabel 3 Bruto-opkomst per geboortecohort Geboortejaar Bruto uitnodigingen SO & ZUHA Aantal uitstrijkjes Bruto opkomst% ,35% ,08% ,34% ,62% ,06% ,56% ,95% Subtotaal ,80% Overige geboortejaren ,27% Uitnodigingen eerder dan Totaal ,60% 1 In enkele specifieke omstandigheden worden ook vrouwen uit overige geboortejaren uitgenodigd. 2 Dit aantal uitstrijkjes heeft betrekking op vrouwen die in eerdere jaren een uitnodiging hebben ontvangen. De uitnodiging is 5 jaar geldig. 3 Dit aantal wijkt af van de jaarrekening in verband met het verschil in peildatum en de doelstelling van de verslaglegging. Figuur 6 Opkomstpercentages bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker 4.2 Resultaten Actieve participatie In 2015 zijn vrouwen geboren in 1955, 1960, 1965, 1970, 1975, 1980 en 1985 uitgenodigd voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Daarvan reageerden vrouwen op de uitnodiging door het laten maken van een uitstrijkje (50,8%). In tabel 3 worden de resultaten getoond per geboortecohort en de uitnodigingen en uitstrijkjes overige geboortejaren op peildatum 30 maart 2016, inclusief de opkomst van cliënten uitgenodigd door de zelf uitnodigende huisarts (ZUHA). De gemiddelde opkomst bij de ZUHA is 65,5%. In de figuur hiernaast is een geografische weergave gegeven van de opkomstpercentages bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker per gemeente. Legenda Opkomstpercentage gemeenten

16 4.2.2 Passieve participatie Als een vrouw geen uitstrijkje laat maken, maar wel een antwoordkaart retour zendt met reden van niet-deelname wordt gesproken van een passieve participatie. Met behulp van de passieve participatie worden de netto-opkomst/non-respons en de beschermingsgraad uitgerekend. Voor de berekening van de netto-opkomst/non-respons wordt gebruik gemaakt van het aantal afmeldingen van vrouwen uitgenodigd in Deze afmeldingen worden afgetrokken van het bruto aantal uitnodigingen, waarna het netto aantal uitnodigingen (tabel 4 kolom 5) het resultaat is. Vervolgens wordt het totaal aantal uitstrijkjes gedeeld door het netto aantal uitnodigingen. Het uiteindelijk resultaat is dat de netto-opkomst 67,66% is en de non-respons 29,9. Tabel 4 Netto-opkomst per geboortecohort Geboortejaar Aantal uitnodigingen Aantal afmeldingen Afmeldingen % Netto doelgroep Netto opkomst % Non-respons % , ,33 35, , ,35 35, , ,83 37, , ,11 41, , ,06 43, , ,45 47, , ,17 49,96 Overige , ,80 52,09 Totaal , ,66 29,92 Beschermingsgraad Er zijn vrouwen die zich afmelden omdat hun baarmoedermond is verwijderd (UE) of omdat zij recent een uitstrijkje (RU) hebben laten maken (buiten het bevolkingsonderzoek). Met behulp van deze afmeldredenen kan de beschermingsgraad worden berekend (tabel 5). De berekening is als volgt: het aantal afmeldingen UE en RU worden opgeteld bij het aantal uitstrijkjes. Dit aantal gedeeld door het aantal uitnodigingen geeft de beschermingsgraad. De beschermingsgraad komt dan voor 2015 uit op 52,9%. Tabel 5 Beschermingsgraad per cohort Geboortejaar Aantal uitnodigingen Uterus extirpatie (UE) Recente uitstrijk (RE) UE + RE Totaal Beschermingsgraad , , , , , , ,32 Overige geboortejaren ,79 Totaal ,90 1 Exclusief uitnodigingen eerder dan 2015 verstuurd Afmeldingen In de groep van de jongere vrouwen, tussen de 30 en 40 jaar, is de overwegende reden van niet-deelname het zwanger zijn of net bevallen op het moment van de uitnodiging (tabel 6). Tabel 6 Passieve participatie per geboortecohort Geboortejaar Zwanger / bevallen Uitstel andere reden Deelname volgende ronde Wil in toekomst geen uitnodiging meer Totaal Totaal

17 4.2.4 Resultaten van uitstrijkjes De resultaten van de uitstrijkjes die in deze paragraaf opgenomen zijn, zijn gebaseerd op de informatie van het merendeel (12 van de 14) van de laboratoria van Bevolkingsonderzoek Midden-West. Deze laboratoria hebben uitstrijkjes ontvangen waarvan er beoordeeld konden worden. 1,84% van de uitstrijkjes kon niet beoordeeld worden vanwege onvoldoende materiaal (Pap 0). Dat was in 2014 voor deze groep laboratoria respectievelijk uitstrijkjes en uitstrijkjes (2,08% niet te beoordelen). In totaal zijn er vrouwen (met matige en ernstige dysplasie) direct verwezen naar de gynaecoloog. Het is ten tijde van dit verslag nog niet duidelijk hoeveel van de vrouwen met geringe dysplasie en een vervolgadvies in tweede instantie verwezen worden naar de gynaecoloog. Uit andere evaluaties blijkt dat doorgaans tussen de 20% - 30% van deze vrouwen wordt doorverwezen. In 2015 zijn er bij 3 vrouwen carcinomen gevonden (0,03%). In tabel 7 staan de resultaten ingedeeld naar uitslag: normaal (Pap 1 met het advies om over vijf jaar deel te nemen aan het bevolkingsonderzoek), abnormale of atypische cellen (Pap 2 met een vervolgadvies), geringe dysplasie (PAP 3a1 met een vervolgadvies), matige dysplasie (Pap 3a2 met een direct verwijsadvies), ernstige dysplasie (Pap 3b of hoger met een direct verwijsadvies) en carcinoom (Pap 5 met direct verwijsadvies). Tevens worden de aantallen en percentages benoemd van het totaal aantal beoordeelbare uitstrijkjes. Tabel 7 Resultaten van uitstrijkjes in aantallen en percentages Normaal Atypisch Geringe dysplasie Matige dysplasie Ernstige dysplasie Carcinomen ,45% 3,28% 1,18% 0,67% 0,42% 0,003% 17

18 5 Bevolkingsonderzoek darmkanker 5.1 Algemeen Het bevolkingsonderzoek darmkanker is bedoeld voor iedereen van 55 tot en met 75 jaar. Deze groep mensen ontvangt elke twee jaar een uitnodiging. Bij het bevolkingsonderzoek darmkanker ontvangen genodigden een buisje waarmee thuis vier maal in de ontlasting wordt geprikt. Deze ontlasting wordt in een laboratorium onderzocht op de aanwezigheid van sporen van humaan bloed, die kunnen wijzen op (voorlopers van) darmkanker. Sporen van bloed kunnen ook wijzen op een darmontsteking of aambeien. Onderzoek naar de oorzaak wordt via een kijkonderzoek in de darm gedaan (coloscopie). Bevolkingsonderzoek Midden- West nodigt de deelnemers uit, informeert en verwijst de deelnemers die een ongunstige uitslag hebben. De capaciteitsplanning van de coloscopiecentra is ook belegd bij de screeningsorganisatie evenals de kwaliteitsborging van dit bevolkingsonderzoek door het auditen en toelaten van endoscopisten, coloscopie centra, pathologen en pathologielaboratoria aan de hand van landelijk vastgestelde kwaliteitscriteria. Hieronder ziet u een schematische weergave van het bevolkingsonderzoek darmkanker. 5.2 Resultaten Opkomst In 2015 zijn mannen en vrouwen geboren in 1938, 1939, 1940,1946, 1947, 1948, 1949, 1950, 1951, 1952, 1954 uitgenodigd voor het bevolkingsonderzoek darmkanker. Daarvan hebben mannen en vrouwen deelgenomen door het retourneren van een ifob-test (faecesmonster). Tabel 8 toont de resultaten per geboortejaar op peildatum 31 maart Figuur 7 Schematische weergave van het bevolkingsonderzoek darmkanker (bron: RIVM) behandeling selecteren en uitnodigen screenen informeren en verwijzen diagnostiek bevolkingsonderzoek aansluitende zorg surveillance Tabel 8 Opkomst en verwijspercentage Geboortejaar Aantal uitnodigingen 1 Aantal ifobt retour 1,2 Opkomstpercentage (%) 3 Aantal cliënten ifobt Ongunstig (%) 5 Aantal cliënten ifobt Gunstig (%) ongunstige uitslag 4 gunstige uitslag ,3% 13 10,4% ,6% ,9% 105 7,8% ,2% ,7% ,8% ,2% ,7% ,2% ,8% ,5% 400 7,5% ,5% ,1% ,7% ,3% ,1% 453 5,8% ,2% ,0% ,0% ,0% ,3% 868 5,6% ,4% ,5% ,3% ,7% ,5% ,7% ,3% Totaal ,9% ,3% ,7% 1 De cijfers wijken af van de jaarrekening in verband met verschil in peildatum en de doelstelling van de verslaglegging. 2 Er wordt één ifobt per cliënt gerekend en ook de cliënten met een niet te beoordelen of onbetrouwbare ifobt zijn meegeteld. Cliënten met een afmelding binnen 7 dagen na ontvangst van de ifobt worden niet meegeteld, tenzij de ifobt uitslag ongunstig is. Cliënten met bezwaar worden niet meegeteld. 3 De deelnamegraad: het percentage cliënten dat een ifobt terugstuurt. 4 Aantal cliënten met IFOBT ongunstige/gunstige uitslag van de te beoordelen ifobt s. 5 Percentage cliënten met een ongunstige uitslag. Dit wordt ook wel het verwijspercentage genoemd. 18

19 Onderstaande figuur geeft een geografische weergave van de opkomst per gemeente in Figuur 8 Opkomstpercentages 2015 bevolkingsonderzoek darmkanker Resultaten van coloscopieën Onderstaande grafiek geeft een visuele weergave van de resultaten van de coloscopieën. In totaal is bij 8,76% van de coloscopieën darmkanker gevonden. Daarnaast werden in 44,80% van de coloscopieën poliepen gevonden in een vergevorderd stadium ( advanced adenomen ). Figuur 9 Resultaten van coloscopieën Darmkanker - 8,76% Advanced adenoom - 44,80% Overige maligniteit (bijvoorbeeld Neuro-endocriene tumor) - 0,05% Non-advanced adenoom - 16,27% Serrated poliepen - 4,23% Overige bevindingen - 1,78% Geen afwijkingen - 13,27% Geen bevestigde diagnose 1-10,93% 1 Er is wel een conclusie maar de conclusie is nog niet bevestigd door het laboratorium. Legenda Opkomstpercentage gemeenten Uitgevoerde intakes en coloscopieën In 2015 hebben in totaal intakes plaatsgevonden. Daarvan hebben er geresulteerd in een coloscopie. In onderstaande tabel staan deze intakes en coloscopieën weergegeven per geboortejaar. Tabel 9 Uitgevoerde intakes en coloscopieën Geboortejaar Man Vrouw Totaal Man Vrouw Totaal intakes 1 coloscopieën Totaal De intakes van cliënten die zijn uitgenodigd t/m De intake kan hebben plaats gevonden t/m Het aantal cliënten met een ongunstige ifobt uitslag dat (minimaal 1) coloscopie heeft ondergaan. De coloscopie kan hebben plaats gevonden t/m Later in 2016 kunnen nog coloscopieën worden uitgevoerd op basis van de intake van

20 6 Cliëntreacties en kwaliteit Bevolkingsonderzoek Midden-West nodigt cliënten uit reacties en ervaringen bij de organisatie bekend te maken. Dit kan via telefoon, , website, reactieformulier Uw mening telt! en schriftelijk. De screeningsorganisatie stelt de reacties van cliënten op prijs, want deze feedback biedt de mogelijkheid om de geboden dienstverlening te evalueren: Hoe ervaart de cliënt de dienstverlening? Wat is er goed gegaan? Wat kan of moet beter? Waar zitten aanknopingspunten om de dienstverlening te verbeteren? 6.1 Cliëntreacties Over de drie bevolkingsonderzoeken zijn in totaal reacties van cliënten (0,25 %) binnengekomen. Veruit de meeste reacties hadden betrekking op het bevolkingsonderzoek borstkanker, namelijk reacties. Voor cliënten van het bevolkingsonderzoek borstkanker is er een lagere drempel om te reageren, aangezien reactieformulieren in de onderzoekscentra aanwezig zijn. Op het totaal aantal deelnemers van dit bevolkingsonderzoek betekent dit procentueel gezien 0,57% (tabel 10). Het aantal reacties over het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker bedroeg 20 en dit vormt 0,02% van het aantal deelnemers. Er kwamen 75 reacties binnen over het bevolkingsonderzoek darmkanker. Dit is 0,04% van het aantal deelnemers in Bevolkingsonderzoek Midden-West heeft een interne procedure voor de behandeling van cliëntreacties die een klacht bevatten. Als de reacties intern niet naar tevredenheid afgehandeld zijn, kunnen cliënten met hun klacht naar de Landelijke Klachtencommissie Bevolkingsonderzoek naar Kanker, een extern onafhankelijk orgaan. Ook kunnen cliënten direct naar deze klachtencommissie. Voor de cliënten moet volstrekt duidelijk zijn op welke wijze klachten worden afgehandeld. De landelijke klachtenregeling is te vinden op onze website. De samenstelling van deze klachtencommissie is te vinden in bijlage C. De 390 klachten in 2015 hebben betrekking op de volgende onderwerpen. Tabel 12 Onderwerpen klachten Categorie klachten Aantal klachten % Standplaats/locatie 47 12,1 Administratie/organisatie ,2 Pijn inclusief positieve of negatieve bejegening 76 19,5 Bejegening 90 23,1 Verwonding 37 9,5 Medisch 5 1,3 Leeftijdsgrenzen 1 0,3 Overig 20 5,1 Totaal Tabel 10 Aantal reacties van deelnemers Bevolkingsonderzoek Aantal deelnemers Aantal reacties % reacties t.o.v. totaal aantal deelnemers Borstkanker ,57 Baarmoederhalskanker ,02 Darmkanker ,04 Totaal aantal deelnemers en reacties Binnen de reacties onderscheiden we complimenten, klachten, vragen en suggesties. In onderstaande tabel is de verdeling te zien. Tabel 11 Soorten reacties Categorie Aantal % % reacties t.o.v. totaal aantal deelnemers Complimenten ,24 0,13% Klachten ,93 0,07% Vragen ,85 0,05% Suggesties 43 2,97 0,007% Totaal ,25% Bij de categorie pijn kan er sprake zijn van klachten over pijn in combinatie met positieve bejegening (nare ervaring onderzoek maar prettige bejegening) en klachten over pijn in combinatie met negatieve bejegening (nare ervaring onderzoek en nare bejegening). In de categorie verwonding kunnen klachten voorkomen zoals ribkneuzingen, geïrriteerde huid, blauwe plekken of kneuzingen. In de categorie medisch kunnen klachten voorkomen die te maken hebben met het optreden van een intervalcarcinoom, onderzoek bij prothesedraagster, de röntgenstraling of methodiek borstonderzoek Bevolkingsonderzoek borstkanker In 2015 zijn er cliënten gescreend. Over het bevolkingsonderzoek borstkanker zijn 339 klachten binnengekomen. De meeste klachten hebben betrekking op de uitnodiging, uitslag, bereikbaarheid van de standplaats/locatie vaste onderzoekscentrum en de wachttijd voordat borstonderzoek plaats kan vinden. Ook bejegening en pijn bij het onderzoek zijn onderwerpen waar de cliënt regelmatig aandacht voor vraagt Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker In totaal hebben cliënten deelgenomen aan het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Er zijn over dit bevolkingsonderzoek 20 reacties binnengekomen, waarvan zes klachten. Deze klachten hadden betrekking op de uitnodiging en de uitslag. 20

21 6.1.3 Bevolkingsonderzoek darmkanker In 2015 hebben cliënten deelgenomen aan het bevolkingsonderzoek darmkanker. Van de 75 binnengekomen reacties betroffen er 45 een klacht. De klachten hadden betrekking op de verzonden pakketten, tekstuele inhoud van de brieven/ folders en de tijdsduur tussen de ontlastingstest en de uitslag. Klachten die door de coloscopiecentra ontvangen worden, zijn onderwerp van gesprek tijdens de audit die door Bevolkingsonderzoek Midden-West uitgevoerd wordt bij deze centra. Klachten kunnen leiden tot verbetering van het bevolkingsonderzoek darmkanker. 6.2 Kwaliteit Bevolkingsonderzoek Midden-West heeft de ingezette verbeteringen van haar kwaliteitsmanagementsysteem dit jaar verder vormgegeven. In het afgelopen jaar zijn diverse documenten in het kwaliteitshandboek herzien en toegevoegd, onder andere ingegeven door de overgang naar een ander kwaliteitscertificaat. Risicomanagement is één van de onderwerpen die in 2015 bijzondere aandacht heeft gekregen. In het verbeteringsproject zijn de prospectieve risico-inventarisatie en risico-analyse ingebed als regulier kwaliteitsinstrument binnen Bevolkingsonderzoek Midden-West. De visitatie wordt gehouden aan de hand van een visitatieprotocol, dat van toepassing is op de fysisch-technische en medischinhoudelijke kant van het bevolkingsonderzoek borstkanker. Het gaat hierbij om de geleverde kwaliteit van de beeldvormende apparatuur, de performance van screeningsradiologen en van de MMB-ers in de screening. De performance van deze professionals wordt hierbij op groepsniveau beoordeeld en niet op individueel niveau. In november 2015 heeft een visitatie plaatsgevonden op de bekijkeenheid Noord-Holland Noord. Hieruit is een aantal adviezen naar voren gekomen. De adviezen hebben o.a. betrekking op de insteltechniek van het borstonderzoek en deskundigheidsbevordering van MBB-ers. Aan de hand van deze adviezen stelt Bevolkingsonderzoek Midden-West een plan van aanpak op om de fysisch-technische en medisch-inhoudelijke kwaliteit te borgen NEN-EN certificaat (ISO voor de Zorg) De organisatie heeft zich in 2015 voorbereid op certificering volgens de norm NEN-EN (ISO voor de Zorg). Na een documentenbeoordeling, waarbij de organisatie gereed bevonden werd om op te gaan voor certificering, heeft de certificerende instelling DNV GL in het najaar de initiële externe audit gehouden bij de drie bevolkingsonderzoeken. De audit is positief afgerond en Bevolkingsonderzoek Midden-West is gecertificeerd voor de drie bevolkingsonderzoeken die zij uitvoert Visitatie bekijkeenheid bevolkingsonderzoek borstkanker Het Landelijk Referentiecentrum voor Bevolkingsonderzoek (LRCB) voert in opdracht van het RIVM een aantal taken uit binnen het bevolkings onderzoek borstkanker. Tot deze taken behoort onder meer het uitvoeren van medisch-inhoudelijke en fysischtechnische kwaliteitsbewaking en het accrediteren en registreren van professionals werkzaam in het bevolkingsonderzoek borstkanker. In het kader van optimalisatie en borging van het bevolkingsonderzoek voert het LRCB een continue fysischtechnische kwaliteitscontrole uit op de beeldvormende systemen. De medisch-inhoudelijke kant wordt periodiek getoetst door middel van visitaties. 21

22 7 Financiën 7.1 Balans ACTIVA Materiële vaste activa Vlottende activa Vorderingen en overlopende activa Liquide middelen Totaal Vlottenda activa Totaal Activa PASSIVA Eigen vermogen Egalisatie reserve Bestemmingsreserve ICT Bestemmingsreserve verbetering bevolkingsonderzoek borstkanker Totaal eigen vermogen Voorzieningen Langlopende verplichtingen Kortlopende schulden en overlopende passiva Belastingen Crediteuren Nog te betalen vergoedingen Overige schulden en overlopende passiva Totaal kortlopende schulden en overlopende passiva Totaal Passiva

23 7.2 Bevolkingsonderzoek borstkanker Staat van baten en lasten 2015 Resultatenrekening in Euro Realisatie 2015 Begroot 2015 Realisatie 2014 Baten Omzet uit onderzoeken Bijdrage overig Totaal Baten Exploitatiekosten Primaire taken: Uitvoering screening Verrichten onderzoek Beoordelen Uitnodigingen en uitslagen Totaal uitvoering screening Kwaliteitsborging in de keten Informatiemanagement landelijke programma s Deskundigheidsbevordering in de keten Facilitering wetenschappelijk onderzoek Totaal Primaire taken Secundaire taken: Ondersteuning uitvoering screening Uitnodigingen en uitslagen IMS-kosten en opslag beelden Bijdragen FSB Kapitaalslasten Huisvesting en onderhoud Verplaatsings- en standplaatskosten Overige kosten ondersteuning uitvoering Totaal ondersteuning uitvoering screening Opleiding MBB-er in screening Ondersteuning primair proces Personeel in loondienst Personeel niet in loondienst Overige personele kosten Totaal ondersteuning primair proces Huisvesting Organisatiekosten Totaal secundaire taken Totaal exploitatielasten Resultaat

24 7.3 Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker Staat van baten en lasten 2015 Resultatenrekening in Euro Realisatie 2015 Begroot 2015 Realisatie 2014 Baten Omzet uit onderzoeken Bijdrage overig Totaal Baten Exploitatiekosten Primaire taken: Uitvoering screening Verrichten onderzoek Beoordelen Uitnodigingen en uitslagen Totaal uitvoering screening Kwaliteitsborging in de keten Informatiemanagement landelijke programma s Deskundigheidsbevordering in de keten Facilitering wetenschappelijk onderzoek Totaal Primaire taken Secundaire taken: Ondersteuning uitvoering screening Uitnodigingen en uitslagen IMS-kosten en opslag beelden Bijdragen FSB Kapitaalslasten Huisvesting en onderhoud Verplaatsings- en standplaatskosten Overige kosten ondersteuning uitvoering Totaal ondersteuning uitvoering screening Opleiding MBB-er in screening Ondersteuning primair proces Personeel in loondienst Personeel niet in loondienst Overige personele kosten Totaal ondersteuning primair proces Huisvesting Organisatiekosten Totaal secundaire taken Totaal exploitatielasten Resultaat

25 7.4 Bevolkingsonderzoek darmkanker Staat van baten en lasten 2015 Resultatenrekening in Euro Realisatie 2015 Begroot 2015 Realisatie 2014 Baten Omzet uit onderzoeken Bijdrage overig Totaal Baten Exploitatiekosten Primaire taken: Uitvoering screening Verrichten onderzoek Beoordelen Uitnodigingen en uitslagen Totaal uitvoering screening Kwaliteitsborging in de keten Informatiemanagement landelijke programma s Deskundigheidsbevordering in de keten Facilitering wetenschappelijk onderzoek Totaal Primaire taken Secundaire taken: Ondersteuning uitvoering screening Uitnodigingen en uitslagen IMS-kosten en opslag beelden Bijdragen FSB Kapitaalslasten Huisvesting en onderhoud Verplaatsings- en standplaatskosten Overige kosten ondersteuning uitvoering Totaal ondersteuning uitvoering screening Opleiding MBB-er in screening Ondersteuning primair proces Personeel in loondienst Personeel niet in loondienst Overige personele kosten Totaal ondersteuning primair proces Huisvesting Organisatiekosten Totaal secundaire taken Totaal exploitatielasten Resultaat

26 7.5 Totaal resultaat Bevolkingsonderzoek Midden-West 2015 Resultatenrekening in Euro Realisatie 2015 Begroot 2015 Realisatie Verrichten onderzoek Beoordelen Baten Omzet uit onderzoeken Bijdrage overig Totaal Baten Exploitatiekosten Primaire taken: Uitvoering screening Uitnodigingen en uitslagen Totaal uitvoering screening Kwaliteitsborging in de keten Informatiemanagement landelijke programma s Deskundigheidsbevordering in de keten Facilitering wetenschappelijk onderzoek Totaal Primaire taken Secundaire taken: Ondersteuning uitvoering screening Uitnodigingen en uitslagen IMS-kosten en opslag beelden Bijdragen FSB Kapitaalslasten Overige kosten ondersteuning uitvoering Totaal ondersteuning uitvoering screening Huisvesting en onderhoud Verplaatsings- en standplaatskosten Opleiding MBB-er in screening Ondersteuning primair proces Personeel in loondienst Personeel niet in loondienst Overige personele kosten Totaal ondersteuning primair proces Huisvesting Organisatiekosten Totaal secundaire taken Totaal exploitatielasten Indicentele baten Lagere afschrijving mammografen Vrijval voorzieningen Zelf uitnodigende huisartsen Indicentele lasten Dotatie langlopende verplichting Dotatie voorzieningen Projectkosten tlv bestemmingsreserves Resultaat boekjaar Het genormaliseerde Saldo van Baten en lasten is het Saldo van Baten en lasten zonder incidentele baten en lasten Genormaliseerd resultaat boekjaar Het Saldo van Baten en lasten is het Saldo van Baten en lasten inclusief incidentele baten en lasten.

27 Bijlagen

28 A Afkortingen- en begrippenlijst AMC = Academisch Medisch Centrum ASSURE = Adapting Breast Cancer Screening Strategy Using Personalised Risk Estimation AVI = Afspraken Via Internet BHV = Bedrijfshulpverlening BRP = Basisregistratie Personen CAD = Computer Assisted Diagnostic CI/CA = Cliënteninformatie en cliëntenadministratie CT-colografie = Computertomografie-colografie DENSE = Verwijst naar densiteit (de dichtheid) van borstweefsel DNV GL = Det Norske Veritas Germanischer Lloyd Erasmus MC = Erasmus Medisch Centrum EU = Europese Unie FIT-screening = Fecal immunochemical test-screening FSB = Facilitaire Samenwerking Bevolkingsonderzoeken: coöperatie van de vijf screeningsorganisaties in Nederland FTE = fulltime-equivalent: rekeneenheid voor de omvang van een dienstverband of de personeelssterkte HKZ = Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling in de Zorgsector hrhpv = hoog risico humaan papillomavirus welke de vorming van baarmoederhalskanker kan veroorzaken IBOB = Informatiesysteem Bevolkingsonderzoek Borstkanker ICT = Informatie- en communicatietechnologie ifobt = immunochemische fecale occult bloed test; primaire test in het Bevolkingsonderzoek Darmkanker IT = Informatietechnologie KWF = Koningin Wilhelmina Fonds LRCB = Landelijke Referentiecentrum voor Bevolkingsonderzoek MBB-er = Hbo-opgeleide Medisch Beeldvormings- en Bestralingsdeskundige MBO = Middelbaar beroepsonderwijs MDL-arts = Maag-Darm-Leverarts MRI = Magnetic resonance imaging NEN = Nederlandse Norm NVvR = Nederlandse Vereniging voor Radiologie OR = Ondernemingsraad P&O = Personeel & Organisatie POKMEI = Proces, Organisatie, Kwaliteit, Monitoring, Evaluatie en Informatiehuishouding Q&A s = Question & Answer Radboudumc = Radboud universitair medisch centrum RCMDL = Regionaal Coördinerend Maag-, Darm- en Leverarts RCP = Regionaal Coördinerend Patholoog RIVM = Rijkinstituut voor Volksgezondheid en Milieu RU = Recent Uitstrijkje RvB = Raad van Bestuur RvT = Raad van Toezicht ScreenIT = landelijk informatiesysteem voor het bevolkingsonderzoek darmkanker TJP = tweejaarsplanning UE = Uterus Extirpatie (baarmoedermond) UMC Utrecht = Universitair Medisch Centrum Utrecht VUmc = Vrije Universiteit medisch centrum WBO = Wet op het Bevolkingsonderzoek ZUHA = Zelf uitnodigende huisarts 28

29 B Organogram OR Manager Bedrijfsbureau Controller Financiën Facilitair ICT Communicatie Kwaliteit & klachten Secretariaat & receptie Personeel & organisatie Regionaal coördinerend MDL-arts (RCDML) Raad van Toezicht Raad van Bestuur Bestuurssecretariaat Manager bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker/darmkanker Regionaal coördinerend patholoog (RCP) Hoofd Hoofd CI/CA 1 CI/CA 1 Capaciteit & kwaliteit Praktijkondersteuning Cliëntenadministratie Cliënteninformatie Cliëntenadministratie Cliënteninformatie Hoofd screening Opleiding 3 Laborantenteams Hoofd screening 5 Laborantenteams Manager bevolkingsonderzoek borstkanker Hoofd screening Hoofd screening 5 Laborantenteams 5 Laborantenteams Coördinerend radiologen Projectleider projecten 3 Screeningsgroepen (radiologen) 1 CI = cliënteninformatie CA = cliëntenadministratie 29

30 C Samenstellingen in 2015 Raad van Toezicht Leden Functie RvT Hoofdfunctie Nevenfuncties De heer dr. M.A. Dutrée geboren: Mevrouw mr. M.M. van der Burg geboren: De heer ir. J.G.M. Groenendijk geboren: De heer mr. dr. H.E.G.M. Hermans geboren: Mevrouw drs. G.H. van der Nat geboren: voorzitter vicevoorzitter Directeur/eigenaar Assistis Strategy & Consulting Voorzitter RvC ad interim Spijkenisse Medisch Centrum Lid van de Adviesraad Universitair Centrum Sportgeneeskunde UMCU Voorzitter RvT Steunfonds Nederlandse Diabetes Federatie Tuchtrechter Dopingkamer Instituut voor Sportrechtspraak lid auditcommissie financiën RvB Woonzorggroep Samen Voorzitter bestuur van het mr. Roelsefonds lid auditcommissie financiën lid Voorzitter RvT Kinderopvang organisatie KMN Kind & Co Voorzitter bestuur Proxima, hospice en Thuiszorg Voorzitter RvT bibliotheek De Tweede Verdieping Vicevoorzitter bestuur vereniging Hersenletsel.nl Lid bestuur stichting Bouwloods Utrecht Bestuur waterschap HDSR, tot maart 2015 Rooster van aftreden Raad van Toezicht Leden Functie Benoeming Herbenoeming Aftreden De heer dr. M.A. Dutrée voorzitter Mevrouw mr. M.M. van der Burg vicevoorzitter De heer ir. J.G.M. Groenendijk auditcommissie financiën De heer mr. dr. H.E.G.M. Hermans auditcommissie financiën Mevrouw drs. G.H. van der Nat lid Raad van Bestuur Mevrouw E.J.C. Bongers MBA Samenstelling Ondernemingsraad 2015 Samenstelling Landelijke Klachtencommissie Bevolkingsonderzoek naar Kanker Leden Mevrouw J.A.M. Ruijter De heer D. Bos Mevrouw A.F. Boere Mevrouw S. Dardak De heer S. Bakx Functie voorzitter vicevoorzitter secretaris Mevrouw A. Leemrijse nieuw aangetreden lid in november 2015 Mevrouw C.M. Peters-Holla nieuw aangetreden lid in november 2015 Ambtelijk secretaris: Mevrouw V. van Pelt Afgetreden zijn: De heer D. Beijerinck en mevrouw S. Smet Leden Mevrouw mr. E.P. van Dijk De heer dr. L.E.M. Duijm Mevrouw G. van der Heide-Schoon Plaatsvervangende leden: Mevrouw mr. M. Daverschot Mevrouw dr. J.L. Schreutelkamp Ambtelijk secretaris: Mevrouw C. Smit-Felten Functie voorzitter gezondheidsjurist screeningsradioloog voorgedragen door de Nederlandse Vereniging voor Radiologie (NVvR) ex-voorzitter van en voorgedragen door de Borstkankervereniging Nederland plaatsvervangend voorzitter gezondheidsjurist screeningsradioloog voorgedragen door de NVvR 30

31 D Samenvatting resultaten bevolkingsonderzoeken Samenvatting resultaten bevolkingsonderzoek borstkanker Aantal vrouwen in de doelgroep Aantal uitnodigingen Aantal onderzoeken Gemiddelde opkomst % 73,56 76,20 75,36 76,61 75,77 78,49 Aantal onderzoekscentra Aantal verwijzingen Gemiddeld verwijscijfer % 2,5 2,5 2,3 2,4 2,5 2,3 Verwijscijfer in 1e ronde % 5,3 5,4 4,7 4,6 4,9 4,5 Verwijscijfer in vervolgronde < 30 maanden % 2,0 2,1 1,9 2,1 2,0 1,9 Verwijscijfer in vervolgronde > 30 maanden % 3,2 3,7 3,5 3,2 2,9 2,8 Positief voorspellende waarde verwijzing % cijfers nog niet bekend Aantal opgespoorde borstkankers cijfers nog niet bekend Detectiecijfer in 1e ronde cijfers nog niet bekend 8,3 7,6 8,0 8,1 6,3 Detectiecijfer in vervolgronde < 30 maanden cijfers nog niet bekend 7, Detectiecijfer in vervolgronde > 30 maanden cijfers nog niet bekend 14,0 11,4 10,0 8,0 8,3 Samenvatting resultaten bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker Aantal uitnodigingen Aantal onderzoeken Gemiddelde (bruto)opkomst % 62,60 62,98 66,29 64,65 59,97 60,17 Samenvatting resultaten bevolkingsonderzoek darmkanker Aantal uitnodigingen Aantal ifobt retour 1, Gemiddelde (bruto)opkomst % 70,91% 68,87% 1 De cijfers wijken af van de jaarrekening in verband met verschil in peildatum en de doelstelling van de verslaglegging. 2 Er wordt één ifobt per cliënt gerekend en ook de cliënten met een niet te beoordelen of onbetrouwbare ifobt zijn meegeteld. Cliënten met een afmelding binnen 7 dagen na ontvangst van de ifobt worden niet meegeteld, tenzij de ifobt uitslag ongunstig is. Cliënten met bezwaar worden niet meegeteld. 31

32 E Personeel In onderstaande grafiek is het aantal medewerkers in absolute getallen en in FTE weergegeven per maand in Aantal ,1 134,6 133,8 133,5 132, ,2 137,2 138,6 135,6 138,3 137, januari februari maart april mei juni juli augustus september oktober november december aantal medewerkers aantal FTE In onderstaande grafiek is de leeftijdsopbouw van de medewerkers van Bevolkingsonderzoek Midden-West weergegeven. Binnen Bevolkingsonderzoek Midden-West is 62,89% van de medewerkers 50 jaar of ouder. In de leeftijdscategorie tot 35 jaar valt 11,86% van de medewerkers. 1% 8% 28% 20% 2% 7% 6% 13% Jonger dan ouder dan 60 15% Over het jaar 2015 was het verzuimpercentage gemiddeld 6,75%. 32

33 Coördinatie en eindredactie Omlagontwerp Vormgeving en opmaak Uitgave en Marina Klein Carlien Bierens Jacob & Jacobus, Woerden Bevolkingsonderzoek Midden-West, Hoogoorddreef 54-e, Gebouw Europlaza, 1101 BE Amsterdam t: f: e: i: 33