Advies. Een advies over het Statenspel van de provinciale politiek PROVINCIALE STATEN

Transcriptie

1 Advies Een advies over het Statenspel van de provinciale politiek PROVINCIALE STATEN December 16, 2013 Tenynke Hoekstra Thorbecke Academie Leeuwarden

2 De provincie Fryslân Tweebaksmarkt 52 Postbus HM Leeuwarden Begeleiding OPDRACHTGEVER & OPDRACHTNEMERS OPDRACHTGEVERS J. Plender Adjunct griffier 1 e Tel e Tel N. Duijff Beleidsondersteuner N.duijff@fryslan.nl Dhr. R. Osinga Docent NHL Osingar@nhl.nl Tel BEGELEIDING Tenynke Hoekstra (250899) Pôlle TJ Rotsterhaule Hoek1122@student.nhl.nl tenynkehoekstra@hotmail.com Tel Student bestuurskunde jaar 3 OPDRACHTNEMER 1

3 VOORWOORD Voor u ligt het advies dat ik heb gemaakt naar aanleiding van mijn stage bij de provincie Fryslân, voor het derde leerjaar van de opleiding bestuurskunde aan de Thorbecke Academie. Dit advies is gericht aan de Statengriffie van de provincie Fryslân. Het is een advies omtrent het Statenspel voor jongeren. In het advies wordt beschreven wat voor veranderingen er wellicht moeten komen bij het Statenspel om het beter te laten verlopen. Ik wil graag mijn stage bedrijf de provincie Fryslân, afdeling Statengriffie bedanken voor de stage die ik bij hen heb mogen lopen. Daarnaast wil ik graag mevrouw J. Plender en mevrouw N. Duijff bedanken voor alle hulp en begeleiding die zij mij hebben geboden met het adviesrapport. Het was een leuke activiteit om mee bezig te zijn. Ik heb ook veel mogen leren en doen. Daarnaast wil ik mijn stagebegeleider gedurende dit project, meneer R. Osinga bedanken voor zijn deskundige begeleiding vanuit de Thorbecke Academie. Ik heb geleerd om prioriteiten te stellen wat voor mij in het begin erg lastig was Tenynke Hoekstra 2

4 INHOUD Opdrachtgever & opdrachtnemers... 1 Opdrachtgevers... 1 Begeleiding... 1 Opdrachtnemer... 1 Voorwoord... 2 Samenvatting... 4 Evaluatie Statenspel Analyse enquête... 5 Ontvangst... 5 Uitleg door spelbegeleider... 5 Mapjes met uitleg duidelijk... 6 Wat vind je van de onderwerpen die aan bod kwamen?... 6 Omgang met jongeren door spelbegeleider... 6 Wat is een juiste manier om uitleg vooraf te geven over het Statenspel?... 7 Is er in jullie les tijd besteed aan het Statenspel of de provinciale politiek?... 7 Heb je behoefte aan meer kennis over het Statenspel of kennis over de provinciale politiek?... 7 Is het Statenspel een juiste manier om jongeren te interesseren voor de provinciale politiek?... 8 Zou je het leuk/zinvol vinden om het Statenspel van jullie klas in beeld en geluid op te nemen?... 8 Wat vind jij een juiste manier om jongeren te laten kennis nemen van de provinciale politiek?... 8 Welke onderwerpen vind jij interessant om over te discussiëren?... 9 Statenspel Analyse enquête Leeftijd Ontvangst Uitleg door spelbegeleider Wat vind je van de onderwerpen die aan bod kwamen? Wat is een juiste manier om uitleg vooraf te geven over het Statenspel? Is er in jullie les tijd besteed aan het Statenspel of de provinciale politiek? Heb je behoefte aan meer kennis over het Statenspel of kennis over de provinciale politiek? Is het Statenspel een juiste manier om jongeren te interesseren voor de provinciale politiek? Zou je het leuk/zinvol vinden om het Statenspel van jullie klas in beeld en geluid op te nemen? Wat vind jij een juiste manier om jongeren te laten kennis nemen van de provinciale politiek? Welke onderwerpen vind jij interessant om over te discussiëren? Evaluatie Statenspel Analyse enquête Ontvangst Uitleg door spelbegeleider Mapjes met uitleg duidelijk Wat vind je van de onderwerpen die aan bod kwamen? Omgang met jongeren door spelbegeleider Wat is een juiste manier om uitleg vooraf te geven over het Statenspel? Is er in jullie les tijd besteed aan het Statenspel of de provinciale politiek? Heb je behoefte aan meer kennis over het Statenspel of kennis over de provinciale politiek? Is het Statenspel een juiste manier om jongeren te interesseren voor de provinciale politiek? Zou je het leuk/zinvol vinden om het Statenspel van jullie klas in beeld en geluid op te nemen? Wat vind jij een juiste manier om jongeren te laten kennis nemen van de provinciale politiek? Welke onderwerpen vind jij interessant om over te discussiëren? Aanbevelingen/advies Bijlagen Bijlage Bijlage Bijlage

5 SAMENVATTING Voor het onderzoek zijn er enquêtes afgenomen bij 3 verschillende groepen die meededen aan het Statenspel. Zij waren in de leeftijd van 15 t/m 26. Er zijn gesprekken gevoerd met Nynke Duijff en jongeren die meededen aan de Statenspellen. De enquête geeft antwoord op: -Wat er moet veranderen aan het Statenspel -Wat voor interesses jongeren hebben betreft politiek -Begeleiding Statenspel juist of niet -Voorbereiding Statenspel nodig of niet De antwoorden op deze vragen zullen weergeven worden in staafdiagrammen met een korte toelichting. Uit onderzoek is gebleken dat jongeren het Statenspel een juiste manier vinden om jongeren meer te betrekken bij de politiek. Zij nemen enthousiaster deel aan het Statenspel wanneer het onderwerp hen daadwerkelijk raakt en dichtbij hen staat. Uit gesprekken met jongeren kwam naar voren dat zij het prettiger zouden vinden wanneer er betere voorbereiding vanuit school was geweest. De jongeren hebben het gevoel dat zij door deze voorbereiding beter kunnen discussiëren met elkaar en hun standpunten beter kunnen verdedigen. Voorbereiding is essentieel voor een goedlopend Statenspel. 4

6 EVALUATIE STATENSPEL School: Friese Poort Sneek Begeleider: Tjerk Voigt Opleiding: Werktuigbouwkunde en elektra Begeleiding van school: 1 lerares mee en 1 secretaresse Aantal: 46 Aantal enquêtes ingevuld: 48 Aantal enquêtes bruikbaar: 48 Punten: -Ontvangst liep anders dan gepland, jongeren waren al richting de Statenzaal. Hierdoor hebben zij geen koffie of thee gehad. -Opening interactief en met een verhaal over de Statenzaal. -Begeleider maakt vergelijking provinciale politiek met landelijke politiek. -Mapjes wordt weinig tijd aan besteed. -Onderwerp Ringweg om Leeuwarden: Jongeren waren niet enthousiast. Fryske taal: Jongeren waren wel enthousiast. Thialf: Jongeren waren wel enthousiast. -Pauze werd eerder ingelast omdat de leerlingen dorst kregen. -Jongeren waren niet voorbereid op het Statenspel. ANALYSE ENQUÊTE ONTVANGST 1 1 (2.08 %) 2 4 (8.33 %) 3 17 (35.42 %) 4 17 (35.42 %) 5 9 (18.75 %) n = 48 # 48 1 is NIET goed 5 is HEEL goed Ondanks dat de ontvangst niet geheel volgens de structuur ging, hebben de respondenten de ontvangst toch nog goed beoordeeld. 34 respondenten van de 48 vonden de ontvangst voldoende tot goed. 35% vond het voldoende en 35% vond het goed. Tjerk heeft de ontvangst nog goed kunnen voldoen met een leuke interactieve opening. UITLEG DOOR SPELBEGELEIDER 1 0 (0 %) 2 0 (0 %) 3 8 (16.67 %) 4 24 (50 %) 5 16 (33.33 %) 5 n = 48 # 48

7 1 is NIET goed 5 is HEEL goed De respondenten zijn zeer tevreden over de uitleg door de spelbegeleider (Tjerk Voigt). 24 respondenten gaven aan dat ze de uitleg goed vonden namelijk, 50%. 16 respondenten gaven aan de uitleg zeer goed te vinden dit is 33%. MAPJES MET UITLEG DUIDELIJK 1 0 (0 %) 2 3 (6.25 %) 3 10 (20.83 %) 4 19 (39.58 %) 5 16 (33.33 %) 1 is NIET goed 5 is HEEL goed n = 48 # 48 Er is niet veel tijd besteed aan de mapjes. Uit de enquête blijkt dat de mapjes wel een goede uitleg geven over het Statenspel. 45 respondenten vinden de uitleg in de mapjes voldoende tot zeer goed. 40% van de respondenten vonden het goed. 33% van de respondenten vonden het zeer goed. 3 respondenten waren minder tevreden over de mapjes namelijk 6% van de respondenten. WAT VIND JE VAN DE ONDERWERPEN DIE AAN BOD KWAMEN? 1 0 (0 %) 2 2 (4.17 %) 3 9 (18.75 %) 4 20 (41.67 %) 5 17 (35.42 %) 1 is NIET goed 5 is HEEL goed n = 48 # 48 De onderwerpen die zijn gebruikt bij het Statenspel zijn als positief bestempeld. 9 respondenten vonden de onderwerpen voldoende namelijk 19% van de respondenten. 37 respondenten vonden de onderwerpen goed tot zeer goed. 42% van de respondenten vonden het goed. 35% van de respondenten vonden de onderwerpen zeer goed. Uiteindelijk waren er maar 2 respondenten die de onderwerpen niet voldoende interessant vonden. OMGANG MET JONGEREN DOOR SPELBEGELEIDER 1 0 (0 %) 2 2 (4.17 %) 3 14 (29.17 %) 4 20 (41.67 %) 5 12 (25 %) 1 is NIET goed 5 is HEEL goed Het was een groep van 48 jongens met een groot merendeel in de leeftijd van 16 a 17 jaar. Tjerk Voigt weet goed met jongeren om te gaan, dit kwam ook duidelijk in het spel naar voren. De jongeren waren zeer tevre- 6 n = 48 # 48

8 den over de omgang van de spelbegeleider met de jongeren. 2 respondenten vonden dat dit beter kon. 12 respondenten, 25% van de 48 respondenten waren zeer positief over hoe Tjerk Voigt met de jongeren omging. WAT IS EEN JUISTE MANIER OM UITLEG VOORAF TE GEVEN OVER HET STATEN- SPEL? Film 17 (35.42 %) Lesmateriaal/ Tijd besteden in de klas 6 (12.5 %) Uitleg begeleider 26 (54.17 %) App over het Statenspel 3 (6.25 %) Anders namelijk 2 (4.17 %) n = 48 # 54 Bij deze vraag hebben een aantal respondenten twee antwoorden aangekruist. In totaal is er 54 keer antwoord gegeven. De meeste respondenten gaven aan dat zij de beste manier om uitleg te geven via een spelbegeleider vinden. 26 respondenten, 54% gaven dit aan als keuze. 17 respondenten, 35% gaven aan dat een film vooraf aan het spel ook een juiste manier kan zijn. 6 respondenten vonden dat lesmateriaal/tijd besteden in de klas een goede manier is. Een app over het Statenspel werd maar drie keer aangekruist. Bij het kopje anders namelijk gaf 1 respondent aan dat er geen juiste manier is. Een andere respondent gaf aan dat de onderwerpen op school moesten worden behandeld, waardoor ze bij het Statenspel er beter op in konden spelen. IS ER IN JULLIE LES TIJD BESTEED AAN HET STATENSPEL OF DE PROVINCIALE POLI- TIEK? Ja, aan het Statenspel 6 (12.5 %) Ja, aan de provinciale politiek 10 (20.83 %) Ja, zowel Statenspel als provinciale politiek 6 (12.5 %) Nee, geen van beide 26 (54.17 %) Het Statenspel van afgelopen dinsdag werd gespeeld door 48 leerlingen. Deze leerlingen zijn weer verdeeld over 2 opleidingen namelijk, elektra en werktuigbouwkunde. Bij de respondenten is te zien dat ongeveer de helft namelijk, 26 respondenten is 54%, het niet over het statenspel hebben gehad of over de provinciale politiek. 22 respondenten, 46% hebben het of over het Statenspel of over de provinciale politiek gehad of over beide onderwerpen gehad op school. n = 48 # 48 HEB JE BEHOEFTE AAN MEER KENNIS OVER HET STATENSPEL OF KENNIS OVER DE PROVINCIALE POLITIEK? Ja, aan het Statenspel 1 (2.08 %) Ja, aan de provinciale politiek 7 (14.58 %) Ja, zowel Statenspel als provinciale politiek 13 (27.08 %) Nee, geen van beide 27 (56.25 %) n = 48 # 48 7

9 Bij de behoefte aan meer kennis over het Statenspel en/of de provinciale politiek is te zien dat 27 respondenten 56%, geen interesse heeft in meer kennis. Daartegenover staat dat er 44% wel interesse heeft in meer kennis. IS HET STATENSPEL EEN JUISTE MANIER OM JONGEREN TE INTERESSEREN VOOR DE PROVINCIALE POLITIEK? Ja 32 (66.67 %) Geen mening 14 (29.17 %) Nee 2 (4.17 %) n = 48 # 48 De jongeren zijn positief over het Statenspel en denken dat dit een goede manier is om jongeren meer te interesseren voor de provinciale politiek. 67% van de respondenten zijn het hiermee eens. 29% van de respondenten hebben geen mening en 2 respondenten, 4% vinden het geen juiste manier. ZOU JE HET LEUK/ZINVOL VINDEN OM HET STATENSPEL VAN JULLIE KLAS IN BEELD EN GELUID OP TE NEMEN? Ja 19 (39.58 %) Nee 29 (60.42 %) n = 48 # 48 Van de 48 respondenten vinden 19 respondenten het een leuk/zinvol idee om hun nabootsing van de Statenvergadering in beeld en geluid op te nemen. De meerderheid 29 vindt dit geen leuk/zinvol idee. WAT VIND JIJ EEN JUISTE MANIER OM JONGEREN TE LATEN KENNIS NEMEN VAN DE PROVINCIALE POLITIEK? Statenspel 26 (54.17 %) Lesmateriaal 9 (18.75 %) Via Twitter 11 (22.92 %) Een App voor jongeren over de provinciale politiek 7 (14.58 %) Via facebook 14 (29.17 %) Debatten 13 (27.08 %) Excursies gerelateerd aan de provincie 12 (25 %) Informatiebrochures 4 (8.33 %) Flyers 5 (10.42 %) Rondleiding door het provinciehuis 10 (20.83 %) Anders namelijk 1 (2.08 %) n = 48 # 112 8

10 De respondenten konden aangeven welke manieren juist zijn om jongeren te laten kennis nemen van de provinciale politiek. Bij deze vraag kon je meerdere keuzes aanvinken. In totaal zijn er 112 keuzes gemaakt. Het Statenspel wordt gezien als de beste manier en is 26 keer aangevinkt % van de respondenten hebben deze manier gekozen. De andere keuzes liggen dichtbij elkaar. Facebook, debatten, excursies, rondleiding, en lesmateriaal zijn daarna het meest gekozen als beste manier. 1 respondent heeft gekozen voor anders namelijk, dat er geen juiste manier is om jongeren kennis te laten nemen van de provinciale politiek. WELKE ONDERWERPEN VIND JIJ INTERESSANT OM OVER TE DISCUSSIËREN? Water 12 (25 %) Verkeer en vervoer 22 (45.83 %) Ruimte en wonen 13 (27.08 %) Sociaal beleid en zorg 12 (25 %) Cultuur, Taal, Onderwijs 13 (27.08 %) Natuur, Duurzame energie 17 (35.42 %) Lokaal bestuur en veiligheid 4 (8.33 %) Economie, Toerisme, Recreatie 24 (50 %) Anders 2 (4.17 %) n = 48 # 119 Van de 48 respondenten hebben er 48 respondenten deze vraag juist beantwoord. Bij deze vraag waren meerdere keuzemogelijkheden mogelijk. Er zijn in totaal 119 keuzes gemaakt. 50% van de respondenten hebben gekozen voor economie, toerisme, recreatie. 46% hebben gekozen voor verkeer en vervoer. Lokaal bestuur en veiligheid is het minst gekozen van alle onderwerpen namelijk 8%. 2 respondenten hebben ander namelijk aangevinkt. 1 gaf als onderwerp drugsproblemen. Een andere respondent gaf aan dat er geen leuke onderwerpen zijn om over te discussiëren. 9

11 STATENSPEL School: Friese Poort Leeuwarden Begeleider: Otto van der Galiën PVV Opleiding: Zakelijke dienstverlening Begeleiding van school: 1 Stagiaire Marije de Vries Aantal: 18 Aantal enquêtes ingevuld: 17 Aantal enquêtes bruikbaar: 17 Statenspel bedacht door stagiaire Friese Poort. De leerlingen hebben 6 lessen besteedt aan de voorbereiding van het spel. Ze hebben zelf fictieve partijen bedacht. Via een site konden de leerlingen precies zien wat zij moesten doen in die 6 lessen. Op deze manier waren ze erg goed voorbereid voor het spel. De leerlingen bestonden uit groepjes van 2 a 3 leerlingen. Er werden veel onderwerpen behandeld. Op deze manier bleef het spel variërend en was het leuk om naar te kijken. Punten: -Ontvangst verliep goed -Spel was variërend door vele verschillende onderwerpen. De onderwerpen werden ook kort behandeld. -Jongeren waren netjes gekleed, leek professioneel. -Jongeren waren goed voorbereid. Eerst gaven de politieke partijen per partij en per onderwerp aan wat voor standpunten zij belangrijk vonden bij dit onderwerp. Bij de tweede ronde mochten ze op elkaar reageren. Er worden geen gedeputeerden nagespeeld in het spel. Onderwerpen: -Arbeid en financiële crisis -Gezondheidszorg -Criminaliteit en veiligheid -Openbaar vervoer -Onderwijs ANALYSE ENQUÊTE LEEFTIJD 18 6 (35.29 %) 19 6 (35.29 %) 20 2 (11.76 %) 21 2 (11.76 %) 22 0 (0 %) 23 1 (5.88 %) 10 n = 17 # 17 De respondenten zijn over het algemeen 18 of 19 jaar namelijk, 71%. 1 respondent is 23 jaar. Dit is 6% van het aantal respondenten.

12 ONTVANGST 1 0 (0 %) 2 0 (0 %) 3 4 (23.53 %) 4 11 (64.71 %) 5 2 (11.76 %) 1 is NIET goed 5 is HEEL goed De ontvangst vonden de leerlingen goed gaan. 11 leerlingen gaven een goed voor de ontvangst en 2 leerlingen, 12% gaf aan dat de ontvangst zelfs zeer goed was. n = 17 # 17 UITLEG DOOR SPELBEGELEIDER 1 0 (0 %) 2 0 (0 %) 3 4 (23.53 %) 4 10 (58.82 %) 5 3 (17.65 %) 1 is NIET goed 5 is HEEL goed n = 17 # 17 De respondenten geven allemaal aan dat de uitleg voldoende of ruimvoldoende is. 60% van de respondenten de uitleg goed. 3 respondenten, 18% vinden de uitleg zeer goed. WAT VIND JE VAN DE ONDERWERPEN DIE AAN BOD KWAMEN? 1 0 (0 %) 2 1 (5.88 %) 3 2 (11.76 %) 4 12 (70.59 %) 5 2 (11.76 %) 1 is NIET goed 5 is HEEL goed De leerlingen hebben zelf ook onderwerpen bedacht. Het percentage dat de onderwerpen goed vonden is hoog namelijk, 71%. 1 leerling vond de onderwerpen onvoldoende interessant. n = 17 # 17 WAT IS EEN JUISTE MANIER OM UITLEG VOORAF TE GEVEN OVER HET STATEN- SPEL? Film 2 (11.76 %) Lesmateriaal/ Tijd besteden in de klas 11 7 (41.18 %) Uitleg begeleider 11 (64.71 %) App over het Statenspel 0 (0 %)

13 Anders namelijk 0 (0 %) n = 17 # 20 Bij deze vraag waren er meerdere keuzemogelijkheden. Er is 20 keer een keuze gemaakt door 17 respondenten. Een grote meerderheid vindt een uitleg door een begeleider de beste manier om het spel uit te leggen. 41% van de respondenten vindt lesmateriaal/tijd besteden in de klas een juiste manier. Een app over het Statenspel is niet gekozen. IS ER IN JULLIE LES TIJD BESTEED AAN HET STATENSPEL OF DE PROVINCIALE POLI- TIEK? Ja, aan het Statenspel 2 (11.76 %) Ja, aan de provinciale politiek Ja, zowel Statenspel als provinciale politiek 4 (23.53 %) 2 (11.76 %) Nee, geen van beide 9 (52.94 %) n = 17 # 17 Bij deze vraag is ongeveer de helft die als antwoord geeft dat ze geen tijd hebben besteed in de les aan het Statenspel of de provinciale politiek. Dit zijn in totaal 9 respondenten, 53%. De overige 47% geeft wel aan tijd te hebben besteed in de les aan het Statenspel of aan de provinciale politiek. HEB JE BEHOEFTE AAN MEER KENNIS OVER HET STATENSPEL OF KENNIS OVER DE PROVINCIALE POLITIEK? Ja, aan het Statenspel 1 (5.88 %) Ja, aan de provinciale politiek Ja, zowel Statenspel als provinciale politiek 1 (5.88 %) 0 (0 %) Nee, geen van beide 15 (88.24 %) De respondenten geven aan dat er verder geen behoefte is aan meer kennis over het Statenspel of over de provinciale politiek. Maar 2 respondenten hebben wel behoefte aan meer interesse namelijk, 12%. n = 17 # 17 IS HET STATENSPEL EEN JUISTE MANIER OM JONGEREN TE INTERESSEREN VOOR DE PROVINCIALE POLITIEK? Ja 13 (76.47 %) Geen mening 3 (17.65 %) Nee 1 (5.88 %) 76% van de respondenten vinden het Statenspel een juiste manier om jongeren te interesseren voor de politiek. 3 respondenten hebben geen mening en 1 respondent vindt het geen juiste manier. n = 17 # 17 12

14 ZOU JE HET LEUK/ZINVOL VINDEN OM HET STATENSPEL VAN JULLIE KLAS IN BEELD EN GELUID OP TE NEMEN? Ja 5 (29.41 %) Nee 12 (70.59 %) n = 17 # respondenten van de 17 respondenten vinden het niet leuk/zinvol om het Statenspel van hun klas in beeld en geluid op te nemen. Dit is een grote meerderheid. WAT VIND JIJ EEN JUISTE MANIER OM JONGEREN TE LATEN KENNIS NEMEN VAN DE PROVINCIALE POLITIEK? Statenspel 6 (35.29 %) Lesmateriaal 4 (23.53 %) Via Twitter 1 (5.88 %) Een App voor jongeren over de provinciale politiek 2 (11.76 %) Via facebook 4 (23.53 %) Debatten Excursies gerelateerd aan de provincie 10 (58.82 %) 10 (58.82 %) Informatiebrochures 1 (5.88 %) Flyers 1 (5.88 %) Rondleiding door het provinciehuis 4 (23.53 %) Anders namelijk 0 (0 %) n = 17 # 43 Bij deze vraag waren meerdere keuzemogelijkheden mogelijk. 17 respondenten hebben geantwoord. Er zijn in totaal 43 keuzes gemaakt. Debatten en excursies gerelateerd aan de provincie zijn het meest populair. Elk zijn 10 keer aangevinkt. Het Statenspel is daarna het meest gekozen namelijk 6 keer. Informatiebrochures, flyers, via Twitter en een app zijn het minst populair WELKE ONDERWERPEN VIND JIJ INTERESSANT OM OVER TE DISCUSSIËREN? Water 0 (0 %) Verkeer en vervoer 6 (35.29 %) Ruimte en wonen 2 (11.76 %) Sociaal beleid en zorg 6 (35.29 %) Cultuur, Taal, Onderwijs 10 (58.82 %) Natuur, Duurzame energie 3 (17.65 %) Lokaal bestuur en veiligheid 5 (29.41 %) Economie, Toerisme, Recreatie 8 (47.06 %) Anders 2 (11.76 %) n = 17 13

15 Bij deze vraag waren meerdere keuzemogelijkheden mogelijk. 17 respondenten hebben geantwoord. Er zijn in totaal 42 keuzes gemaakt. Cultuur, taal, onderwijs is het meest gekozen namelijk, door 10 respondenten. Daarna volgt het onderwerp economie, toerisme, recreatie, 8 respondenten vinden dit een interessant onderwerp. Water, ruimte en wonen en natuur, duurzame energie zijn het minst vaak gekozen. # 42 14

16 EVALUATIE STATENSPEL School: Friesland College Leeuwarden Begeleider: Silvia Hosman Opleiding: Juridisch en financieel Begeleiding van school: 1 leraar, 1 lerares en 2 stagiaires Aantal: 53 Aantal enquêtes ingevuld: 46 Aantal enquêtes bruikbaar: 37 Punten: -Ontvangst verliep goed. -Opening met een inleiding over de geschiedenis van de zaal. -Begeleider heeft de groep goed onder controle. -Mapjes de regels uit de mapjes worden gehanteerd. Onderwerpen worden uit de mapjes behandeld. -Onderwerp Windenergie: Jongeren waren niet enthousiast. Thialf: Jongeren waren wel enthousiast. -Amendementen en moties worden behandeld, dit blijkt al snel een struikelblok te zijn. Begeleider moet veel uitleg hierover geven. -Jongeren werden naarmate het spel vorderde steeds enthousiaster. Vooral wat betreft interrupties. -Jongeren missen de juiste voorbereiding. ANALYSE ENQUÊTE ONTVANGST 1 0 (0 %) 2 1 (2.7 %) 3 9 (24.32 %) 4 21 (56.76 %) 5 6 (16.22 %) 1 is NIET goed 5 is HEEL goed In totaal zijn er 37 bruikbare enquêtes voor het onderzoek. 57% vond de ontvangst goed. 6 respondenten, 16% vonden de ontvangst zeer goed. 1 respondent vond de ontvangst een onvoldoende. n = 37 # 37 UITLEG DOOR SPELBEGELEIDER 1 0 (0 %) 2 2 (5.41 %) 3 16 (43.24 %) 4 14 (37.84 %) 5 5 (13.51 %) 1 is NIET goed 5 is HEEL goed 15 n = 37 # 37

17 De respondenten waren positief over de uitleg door de spelbegeleider. 2 respondenten waren niet positief en gaven een onvoldoende. 35 respondenten gaven aan dat zij de uitleg door de spelbegeleider voldoende tot zeer goed vonden. 43% vond het voldoende en 14% vond het zeer goed. MAPJES MET UITLEG DUIDELIJK 1 0 (0 %) 2 2 (5.41 %) 3 16 (43.24 %) 4 16 (43.24 %) 5 3 (8.11 %) 1 is NIET goed 5 is HEEL goed 35 respondenten vonden de mapjes met de uitleg over het Statenspel voldoende tot zeer goed. Voldoende 43%, goed 43% en zeer goed 8%. 2 respondenten vonden dat de mapjes geen duidelijke uitleg gaven. n = 37 # 37 WAT VIND JE VAN DE ONDERWERPEN DIE AAN BOD KWAMEN? 1 2 (5.41 %) 2 4 (10.81 %) 3 7 (18.92 %) 4 18 (48.65 %) 5 6 (16.22 %) 1 is NIET goed 5 is HEEL goed De onderwerpen die aan bod kwamen werden positief beoordeeld. 18 respondenten, 49% vonden de onderwerpen goed. 7 respondenten, 19% vonden de onderwerpen voldoende en 6 respondenten, 16% vonden de onderwerpen zeer goed. 2 respondenten, 5% vonden de onderwerpen slecht en 4 respondenten, 11% vonden het onvoldoende. OMGANG MET JONGEREN DOOR SPELBEGELEIDER 1 0 (0 %) 2 0 (0 %) 3 10 (27.03 %) 4 19 (51.35 %) 5 8 (21.62 %) n = 37 # 37 n = 37 # 37 1 is NIET goed 5 is HEEL goed Over de omgang met jongeren door de spelbegeleider is als zeer positief bestempeld. Geen respondent heeft aangegeven dit onvoldoende of slecht te vinden. 19 respondenten vonden de omgang met jongeren door de spelbegeleider goed. 10 respondenten vonden dit voldoende en 8 respondenten vonden het zeer goed. 16

18 WAT IS EEN JUISTE MANIER OM UITLEG VOORAF TE GEVEN OVER HET STATEN- SPEL? Film 18 (48.65 %) Lesmateriaal/ Tijd besteden in de klas 9 (24.32 %) Uitleg begeleider 21 (56.76 %) App over het Statenspel 1 (2.7 %) Anders namelijk 0 (0 %) n = 37 # 49 Bij deze vraag waren meerdere keuzemogelijkheden mogelijk. In totaal zijn er 37 bruikbare enquêtes. 49 keuzes zijn er gemaakt. De respondenten vonden een film laten zien vooraf aan het Statenspel, de juiste manier om uitleg te geven over het Statenspel. Deze manier is 18 keer gekozen. Een app over het Statenspel heeft de minste stemmen namelijk, 1 stem. IS ER IN JULLIE LES TIJD BESTEED AAN HET STATENSPEL OF DE PROVINCIALE POLI- TIEK? Ja, aan het Statenspel 6 (16.22 %) Ja, aan de provinciale politiek 10 (27.03 %) Ja, zowel Statenspel als provinciale politiek 1 (2.7 %) Nee, geen van beide 20 (54.05 %) 17 respondenten van de 37 respondenten geven aan dat er vooraf wel tijd is besteed aan het Statenspel of de provinciale politiek. In totaal 17 stemmen, 46%. 54% geeft aan geen tijd te hebben besteed in de les aan het Statenspel of de provinciale politiek. n = 37 # 37 HEB JE BEHOEFTE AAN MEER KENNIS OVER HET STATENSPEL OF KENNIS OVER DE PROVINCIALE POLITIEK? Ja, aan het Statenspel 1 (2.7 %) Ja, aan de provinciale politiek 5 (13.51 %) Ja, zowel Statenspel als provinciale politiek 9 (24.32 %) Nee, geen van beide 22 (59.46 %) 15 respondenten hebben behoefte aan meer kennis over het Statenspel of over de provinciale politiek. Er is gesproken met een aantal leerlingen, zij gaven aan dat zij graag meer voorbereiding hadden gewild. 59%, 22 respondenten hebben geen behoefte aan meer kennis over het Statenspel of de provinciale politiek. n = 37 # 37 17

19 IS HET STATENSPEL EEN JUISTE MANIER OM JONGEREN TE INTERESSEREN VOOR DE PROVINCIALE POLITIEK? Ja 26 (70.27 %) Geen mening 11 (29.73 %) Nee 0 (0 %) n = 37 # 37 Een grote meerderheid geeft aan dat het Statenspel een juiste manier is om jongeren te interesseren voor de provinciale politiek namelijk, 70%. De overige 30% vindt het geen juiste manier. ZOU JE HET LEUK/ZINVOL VINDEN OM HET STATENSPEL VAN JULLIE KLAS IN BEELD EN GELUID OP TE NEMEN? Ja 12 (32.43 %) Nee 25 (67.57 %) 32% lijkt het leuk/zinvol om het Statenspel van hun klas in beeld en geluid op te nemen. 68% vindt dit niet leuk/zinvol. n = 37 # 37 WAT VIND JIJ EEN JUISTE MANIER OM JONGEREN TE LATEN KENNIS NEMEN VAN DE PROVINCIALE POLITIEK? Statenspel 23 (62.16 %) Lesmateriaal 8 (21.62 %) Via Twitter 3 (8.11 %) Een App voor jongeren over de provinciale politiek 4 (10.81 %) Via facebook 4 (10.81 %) Debatten 14 (37.84 %) Excursies gerelateerd aan de provincie 13 (35.14 %) Informatiebrochures 3 (8.11 %) Flyers 0 (0 %) Rondleiding door het provinciehuis 14 (37.84 %) Anders namelijk 0 (0 %) n = 37 # 86 Bij deze vraag waren meerdere keuzemogelijkheden mogelijk. In totaal zijn er 37 bruikbare enquêtes. 86 keuzes zijn er gemaakt. Het Statenspel komt naar voren als meest populair en heeft 23 stemmen. Twee andere keuzes die ook populair zijn: debatten (14 stemmen), rondleiding door het provinciehuis (14 stemmen) en excursies gerelateerd aan de provincie (13 stemmen). De manmanier die het minst vaak is gekozen is: Flyers (0 stemmen), informatiebrochures (3 stemmen) en via twitter (3 stemmen). 18

20 WELKE ONDERWERPEN VIND JIJ INTERESSANT OM OVER TE DISCUSSIËREN? Water 1 (2.7 %) Verkeer en vervoer 10 (27.03 %) Ruimte en wonen 7 (18.92 %) Sociaal beleid en zorg 13 (35.14 %) Cultuur, Taal, Onderwijs 13 (35.14 %) Natuur, Duurzame energie 8 (21.62 %) Lokaal bestuur en veiligheid 9 (24.32 %) Economie, Toerisme, Recreatie 18 (48.65 %) Anders 3 (8.11 %) n = 37 # 82 Bij deze vraag waren meerdere keuzemogelijkheden mogelijk. In totaal zijn er 37 bruikbare enquêtes. 82 keuzes zijn er gemaakt. Economie, toerisme, recreatie is 18 keer gekozen. Dit onderwerp is daardoor het meest populair. Daarna is het meest populair de onderwerpen sociaal beleid en zorg en cultuur, taal, onderwijs, elk zijn 13 keer aangevinkt. Het minst populair is het onderwerp water. Dit onderwerp heeft 1 stem. Anders is door 3 respondenten ingevuld. Zij gaven alle drie aan dat zij sport een interessant onderwerp vinden om over te discussiëren. Legenda: n = aantal respondenten dat de vraag heeft gezien # = aantal ontvangen antwoorden 19

21 -Er zijn 3 Statenspellen geobserveerd. -In totaal zijn er 102 enquêtes ingevuld. AANBEVELINGEN/ADVIES 2 Statenspellen waren niet voorbereid onder schooltijd. 1 Statenspel wel. Dit maakte een groot verschil omtrent de vergadering die de jongeren nabootsten. 2 groepen hadden de opleidingen zakelijke dienstverlening, juridisch en financieel. Met deze opleidingen kon een duidelijke link gemaakt worden richting de politiek. De groep met als opleidingen werktuigbouwkunde en elektra had, was lastiger te linken aan de politiek. Dit zag je ook terug in het spel. Het is belangrijk dat de jongeren affiniteit voelen met de onderwerpen die er worden behandeld. Wanneer je jongeren hebt die werktuigbouwkunde als studie hebben, is het belangrijk onderwerpen hieraan te verbinden zoals de onderwerpen: verkeer en vervoer. We kunnen concluderen dat de onderwerpen: economie, toerisme en recreatie in totaliteit het meest de interesse trekken van de jongeren (zie pagina s 9, 13 en 19 Interessante onderwerpen). Er is gesproken met een aantal jongeren zij gaven aan het leuker te vinden wanneer zij een goede voorbereiding vooraf zouden krijgen. Hierdoor kunnen ze beter inspelen op de stellingen en standpunten van andere jongeren. Door een goede voorbereiding worden ze zekerder van hun zaak en durven ze meer van zichzelf te laten zien. Ideeën: -Moties en amendementen moeten makkelijker worden uitgelegd. Of niet worden gebruikt in het spel. -Voor het Statenspel kan er een filmpje worden gemaakt en laten zien aan de studenten met een uit van het spel en de Provinciale Staten. -Simpelere woorden gebruiken in het boekje van het Statenspel. -Lespakketten samenstellen ter voorbereiding van het Statenspel. Meer tijd worden besteed op school aan de onderwerpen. -Wellicht gebruik mobiel bij het Statenspel. Uit de resultaten is af te lezen dat het Statenspel een juiste manier is om jongeren meer te betrekken bij de politiek (zie pagina s 9, 13 en 18 Manieren kennisnemen provinciale politiek). De provincie zal er goed aan doen om het Statenspel meer bekendheid te geven. -Promofilmpje. -Facebook pagina. Met het Statenspel foto s maken en deze plaatsen op facebook zodat studenten naar die facebook- pagina gaan. -Friese app downloaden en promoten. De begeleiding door de Statenleden gaat goed (zie pagina s 7 en 15 Omgang met jongeren door spelbegeleider). Zij zijn duidelijk en kunnen hun expertise toepassen in het spel. Bij het observeren is gebleken dat de begeleiders vanuit de scholen soms niet goed weten wat zij mogen doen. Hierover kan meer duidelijkheid worden verschaft door bijvoorbeeld in het contact met de school de begeleiding duidelijk te maken dat zij ook een rol hebben bij de vergadering. Deze rol kan variëren van het spelen van een gedeputeerde of meedenken met de jongeren over hun standpunten. Het is belangrijk dat de begeleiding van te voren weet dat zij bij elke partij mogen helpen. 20

22 Per onderwerp moet er ook meer uitleg komen. Maar wanneer er dus van te voren tijd aan het Statenspel wordt besteed zijn de onderwerpen duidelijk bij de leerlingen. Toilet gebruik: Jongeren moeten vaak onder het Statenspel naar het toilet is gebleken, dit kan afleiden van de vergadering. Het is belangrijk dat voor de vergadering tijd wordt besteed aan een korte uitleg over het toiletgebruik. Of dat er bij de ontvangst wordt aangegeven dat men dan nog naar het toilet kan en pas in de pauze weer gebruik kan worden gemaakt van het toilet. 21

23 BIJLAGEN BIJLAGE De ontvangst loopt een beetje mis. Er is gebeld door de servicebalie dat de leerlingen er zijn. Nynke Duijff en ik lopen richting de publiekshal om de leerlingen te ontvangen. Onderweg komen we de leerlingen tegen. Er is tegen hen gezegd dat zij vast naar de Statenzaal mochten. Toen is er besloten om de leerlingen meteen maar in de Statenzaal te laten en de ontvangst daar te doen. Hierdoor hebben de leerlingen geen koffie en thee gehad. Tjerk opent erg leuk en interactief. Hij opent door een verhaal te beginnen over het plafond. De leerlingen hebben de aandacht erbij. Maar er zijn wel een aantal rumoerig. Wat vrij logisch is met zo n grote groep. Tjerk vergeleek de provinciale politiek met de Tweede Kamer. De gedeputeerden waren de ministers en de provinciale staten waren de Kamerleden van de Tweede Kamer. Hierdoor begrepen de leerlingen het beter. De mapjes met uitleg lagen op tafel. Hier is niet echt apart tijd aan besteed. Later werd wel iets benoemd uit die mapjes waardoor er pas vanaf toen ook daadwerkelijk ingekeken werd door de leerlingen. Eerst werd het onderwerp een ringweg om Leeuwarden gebruikt. De jongeren waren nog niet echt enthousiast en Tjerk moest veel moeite doen om de jongeren naar voren te krijgen. Toen de jongeren met elkaar in overleg gingen, waren misschien twee partijen serieus bezig en ook daadwerkelijk aan het overleggen. De andere partijen waren wat aan het rond kijken en ik had het gevoel dat het niet echt duidelijk voor hen was, wat zij moesten doen. De lerares en de secretaresse mengden zich wel in een partij. Maar dat deden ze maar bij 1 partij. De leerlingen waren geheel onvoorbereid naar het Statenspel gegaan en wisten niet wat ze konden verwachten. Het is leuker om het in de klas al met de leerlingen het over het spel te hebben. En alvast in groepen te delen. Wanneer de onderwerpen bekend zijn in de klas kunnen de leerlingen vast met hun groep gaan nadenken en brainstormen over standpunten en vragen. Fryske taal. Dit vonden de leerlingen erg leuk. De FNP was zeer fanatiek nadat Tjerk de jongeren even had aangewakkerd. Ze waren zeer enthousiast en wisten meer argumenten te bedenken. De leerlingen kregen op een gegeven moment dorst. Dit kwam ook omdat de ontvangst was misgelopen. De pauze is om deze reden eerder gedaan. Wat verder tot geen problemen zorgde. De derde ronde ging over het Thialf. De leerlingen waren ook over dit onderwerp zeer fanatiek. Zo was al snel duidelijk dat de laatste twee onderwerpen de leerlingen meer trok. BIJLAGE Dit Statenspel is anders dan de standaard Statenspellen. Een stagiaire namelijk, Marije de Vries heeft zelf een spel bedacht als opdracht voor de Friese Poort uit Leeuwarden. De leerlingen hebben 6 lessen besteedt aan de voorbereiding van het spel. Ze hebben zelf fictieve partijen bedacht. Via een site konden de leerlingen precies zien wat zij moesten doen in die 6 lessen. Op deze manier waren ze erg goed voorbereid voor het spel. De leerlingen bestonden uit groepjes van 2 a 3 leerlingen. Er werden veel onderwerpen behandeld. Op deze manier bleef het spel variërend en was het leuk om naar te kijken. 22

24 Eerst gaven de politieke partijen per partij en per onderwerp aan wat voor standpunten zij belangrijk vonden bij dit onderwerp. Bij de tweede ronde mochten ze op elkaar reageren. Er zijn geen gedeputeerden in het spel. 1 e onderwerp: Arbeid en financiële crisis -belastingen -koopzondagen -rookverbod kroegen -jeugdwerkeloosheid 2 e onderwerp: Gezondheidszorg -alcohol leeftijd -allochtonen zorg -roken verbod gezondheid 3 e onderwerp: Criminaliteit en veiligheid -meer of minder agenten -voorkomen criminaliteit -hogere straffen 4 e onderwerp: Openbaar vervoer -vaker bussen -vanaf 16 jaar OV 5 e onderwerp: Onderwijs -studiefinanciering -leraren eigen methode Door deze goede voorbereiding was het spel erg leuk om te volgen. Leerlingen durfden beter en hadden goede vragen en standpunten. In de eerstvolgende les, na het spel mogen de leerlingen op elkaar stemmen. De leerlingen gaan stemmen op de partij die zij het beste vinden. Dit doen zij door middel van stembiljetten zoals het ook in het echt gaat. BIJLAGE Het Statenspel wordt begeleidt door Silvia Hosman van de VVD. Ze begint met een inleiding over de geschiedenis van de zaal. De leerlingen luisteren aandachtig. De groep bestaat uit twee klassen, een financiële klas en een juridische klas. Al snel zie je duidelijk een verschil in die twee klassen. Juridisch is veel meer in beeld, en heeft vaker iets te zeggen. De financiële klas is wat terughoudend. Silvia Hosman werkt precies volgens de regels van hoe het spel is beschreven in de mapjes. De amendementen blijken al snel een struikelblok te zijn. Hier is veel uitleg over nodig waardoor Silvia vaak moet ingrijpen. Ook het spel zelf heeft veel uitleg nodig voordat er daadwerkelijk een spel wordt gespeeld. Er worden twee onderwerpen behandeld namelijk, het Thialf en windenergie. Deze onderwerpen worden meteen achter elkaar behandeld. Iedereen bekijkt en leest de twee standpunten door. Daarna mag iedereen zeggen of ze het eens of oneens zijn met de stellingen. Het is niet helemaal duidelijk voor de leerlingen wat ze nu precies moeten doen. 23

25 Silvia heeft de groep goed onder controle. De leerling worden steeds fanatieker vooral bij de interrupties. Ik heb gesproken met een aantal leerlingen van juridisch en financieel. Zij vinden het een leuk spel, maar missen de voorbereiding. Dit vinden ze jammer, want nu kunnen ze geen feiten meer opzoeken over het onderwerp. Ze vinden het lastig om juiste argumenten te vinden. De 4 begeleiders zijn erg actief in het meedoen met het spel. Hierdoor gaat de overleg tussen de fracties goed en rustig. Een stagiaire is de griffier en zit naast Silvia. Zij helpt haar bij het voorzitten van de vergadering. 24