NIEUWE INSCHRIJFPROCEDURE

Transcriptie

1 2014

2 NIEUWE INSCHRIJFPROCEDURE EEN CURSUS KIEZEN? LEES DE BROCHURE INSCHRIJVEN? GA NAAR START INSCHRIJVING: 1 JULI! HOVO Brabant stapt per 1 juli over op een nieuw administratiesysteem. Inschrijven gaat voortaan digitaal via onze website. U vindt dus geen inschrijfformulieren meer in deze brochure. Heeft of wilt u geen computer? Dan blijft u van harte welkom! Bel ons even via (tussen 9.00 en uur) en wij helpen u graag verder. Als u al cursist bent bij ons, krijgt u rond 1 juli een mailtje met daarin uw nieuwe accountgegevens. Inschrijven en betalen gaat daarmee veel gemakkelijker en sneller. Bent u nieuw bij ons? Ga dan na 1 juli naar onze website en meldt u aan om u eenvoudig in te schrijven voor uw eerste HOVO cursus.

3 UITNODIGING tot het bijwonen van de OPENING ACADEMISCH JAAR Voor aanvang van de najaarscursussen vindt traditioneel onze jaarlijkse opening van het academisch jaar plaats. Alle medewerkers, docenten en cursisten van HOVO Brabant en andere belangstellenden zijn van harte welkom om deze bijeenkomst bij te wonen De toegang is gratis. DATUM: 18 september 2014 TIJD: Inloop met koffie/thee uur Programma uur Borrel tot uur PLAATS: Universiteit van Tilburg, Warandelaan 2, 5037 AB Tilburg De zaal zal via bekend worden gemaakt. PROGRAMMA: Deel 1: Openingslezing Over Europa door prof. dr. Paul Scheffer (hoogleraar Tilburg University en publicist) Deel 2: Een muzikale verrassing over Beethoven door drs. Frans Jansen (musicoloog) NOTEER 18 SEPTEMBER VAST IN UW AGENDA! Vooraf aanmelden is niet noodzakelijk.

4 AVONDACADEMIE 4 uiteenlopende cursussen zie pagina OPENING ACADEMISCH JAAR met prof. Paul Scheffer zie pagina 2 EVEN VOORSTELLEN onze nieuwe docenten zie pagina 19, 37, 46, 49 en 60 NIEUWE LEERGANGEN Kunstgeschiedenis en Egyptologie zie pagina ZOMERACADEMIE uiteenlopende cursussen zie pagina 64

5 ORGANISATIE/ colofon organisatie dr. Korrie van Helvert Directeur Shirley Welten/Martine van den Boogert Bureaumanager Marleen Trommelen/Liselotte Akkermans Bureaumedewerker Jan Hijna Cursusbegeleider (cursus 14N18) Secretariaat Postadres: Bezoekadres: HOVO Brabant Seniorenacademie HOVO Brabant Seniorenacademie Universiteit van Tilburg Universiteit van Tilburg, kamer C16 Postbus Warandelaan LE TILBURG 5037 AB TILBURG Telefoon: info@hovobrabant.nl Website: Ons kantoor is telefonisch bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van uur. U kunt ons uiteraard ook altijd mailen. In de zomervakantie is ons kantoor gesloten van 28 juli tot en met 15 augustus. Van 20 tot en met 24 oktober is ons kantoor gesloten in verband met de herfstvakantie. Uitgave HOVO Brabant Seniorenacademie Ontwerp Attak, Druk Drukkerij Damen, Werkendam Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van HOVO Brabant Seniorenacademie verveelvoudigd en / of openbaar gemaakt worden door middel van druk, offset, fotokopie of microfilm of in enige digitale, elektronische, optische of in andere vorm of (en dit geldt zonodig in aanvulling op het auteursrecht) het reproduceren ten behoeve van een onderneming, organisatie of instelling of voor eigen oefening, studie of gebruik welk(e) niet strikt privé van aard is of voor het overnemen in enig dag-, nieuws- of weekblad of tijdschrift (al of niet in digitale vorm of online). copyright 2014 HOVO Brabant Seniorenacademie 4

6 woord vooraf Bij wijsheid hoort het doorgronden met het intellect van wat eeuwig is; bij kennis het rationeel begrijpen van wat tijdelijk is. Augustinus Romeins filosoof, theoloog en Kerkvader ( ) Wijsheid en inzicht worden vaak onderscheiden van kennis en begrijpen, zoals Augustinus dat in dit citaat mooi verwoordt. Bij HOVO ligt het accent soms wat meer op de kennisvermeerdering en soms wat meer op het verkrijgen van inzicht maar vrijwel altijd gaan ze hand in hand. Door bijvoorbeeld meer feitelijk te weten over celbiologie of exoplaneten, ontstaat er ook inzicht in de essentie van leven en materie en dus in de aard van onszelf als natuurlijke wezens. Of neem bijvoorbeeld het oog : op hoeveel manieren kun je daarnaar kijken en hoe bepalend is ons zien voor ons zijn in de wereld? Ook de cursussen kunstgeschiedenis leveren niet alleen achtergrondkennis en mooie beelden maar ook de beleving van schoonheid, wat we een vorm van wijsheid mogen noemen. Kortom HOVO biedt u een verdieping die veel verder gaat dan functionele kennis of snel begrip. En dat is ook de behoefte en de luxe van het studeren in de derde leeftijd. Door steeds weer nieuwe actuele informatie in te passen in de rijke bestaande intellectuele bagage die men heeft opgedaan in eerdere studie of levenservaring, houdt men zichzelf jong en het brein actief. HOVO Brabant scherpt uw verstand! Hopelijk bevat deze najaarsbrochure voor u (weer) voldoende cursusonderwerpen die aansluiten op uw interesse en leergierigheid. Voor de kwaliteit van ons cursusaanbod kregen wij in 2013 van onze deelnemers een mooie 8. Een goede motivatie om op deze weg door te gaan! Korrie van Helvert Directeur HOVO Brabant Seniorenacademie 5

7 Inhoudsopgave & cursusoverzicht Nieuwe inschrijfprocedure 1 Opening Academisch jaar 2 Leeswijzer 3 Organisatie & Colofon 4 Woord vooraf 5 Inhoudsopgave 6 Algemene informatie 8 Blz. AVONDACADEMIE 14A05 Genealogie Mr. Anton Neggers 12 14A06 Verdieping Kunstgeschiedenis 2 Hanneke Lenders MA 13 14A07 Darwinistische evolutietheorie als Drs. Henk Verhoeven 14 universele levenswetenschap 14A08 Fotoreflectie Drs. Rik Suermondt 15 Leergangen 16 TILBURG tilburg 14N01 Transactionele Analyse Drs. Henri Rijksen 19 14N02 De eigenzinnigheid van de hedendaagse roman Drs. Thera Boon-Corthals 20 14N03 Het moderne woonhuis: Droom en uitdaging Ir. Rob Heesakkers 21 14N04 Egyptologie I: Introductie in het Oude Egypte Janko Duinker MA 22 14N05 De Klassieke Wereld Ko van Dun 23 14N06 La Belle Époque Ko van Dun 24 14N07 Mozart en zijn opera s Drs. Leo den Oudsten 25 14N08 Ommekeer in de filosofie Dr. Paul Juffermans 26 14N09 Leergang Architectuur deel VI Drs. Joris van Sleeuwen 27 14N10 De Eerste Wereldoorlog Dr. Jan van Oudheusden 28 14N11 Evolutiefilosofie Dr. Pouwel Slurink 29 14N12 Leergang Nederlandse Architectuur deel IV Drs. Joris van Sleeuwen 30 14N13 Kijken naar kunst en cultuur Drs. Jana Waarts 31 14N14 Exoplaneten Drs. Heinz Wanders 32 14N15 Kijken doe je met je brein Prof. Kees Brunia 33 14N16 Europese geschiedenis (II) Drs. Feico Houweling 34 14N17 De God van Spinoza Ir. Wim Lintsen 35 14N18 Duitsland Diverse docenten 36 14N19 De machinemens Dr. Nel van den Haak 37 14N20 De intelligentie van dieren Dr. Esteban Rivas 38 14N21 De Laat-Romeinse tijd (3de-5de eeuw) Drs. Johan Hendriks 39 14N22 Kunst in beeld en woord Drs. Cora Westerink 40 14N23 Verdieping in de persoonlijkheidspsychologie Dr. Andreas Wismeijer 41 14N24 De randen van de Eeuwige Stad Dr. Stef Bugter 42 6

8 s-hertogenbosch S-HERTOGENBOSCH 14N25 Jheronimus Bosch, zijn werk en zijn wereld Dr. Ed Hoffman 43 14N26 De gespannen boog Dr. Kees den Biesen 44 14N27 Kunst en het kwaad Dr. Rob van Gerwen 45 14N28 Landschap en cultuurhistorie: Drs. Janneke Bosman 46 Blz. EINDHOVEN eindhoven 14N29 Het oog in al zijn facetten Dr. Frank Goes 47 14N30 Grieken en Romeinen Drs. Lucette Meijer en 48 Drs. Leo Nellissen 14N31 Europese stedenbouw in de 19e en 20e eeuw Ing. AvB Paul Kurstjens 49 14N32 Inleiding in de filosofie Drs. Harry Willemsen 50 14N33 Van modernisme naar hedendaagse kunst Drs. Cora Westerink 51 14N34 De tijd van het kunstwerk Drs. Arthur d Ansembourg 52 14N35 Van Socrates tot Lodewijk XVI Mr. Ben Croon 53 14N36 Celbiologie Dr. Ruud Licht 54 14N37 Schuilt in potentie in iedereen Drs. Nelleke Canters 55 een massamoordenaar? 14N38 Taalfilosofie in de 21e eeuw Drs. Wim Fiévez 56 BREDA breda 14N39 Recht op Privacy Mr. Corrie Ebbers 57 14N40 Kijken naar kunst en cultuur Drs. Jana Waarts 58 14N41 Van Kwaad tot Erger Drs. Jan Lagendijk 59 THEMADAG 4 14T04 Don Carlos en de Nederlanden Prof. Hugo Roos en 60 Mylou Mazali THEMADAG 5 14T05 Beethoven: revolutionair romantisch Drs. Frans Jansen 61 Inschrijfvoorwaarden 62 Sed Vitae / studiefonds 64 HOVO Kerstdiner 65 Zomeracademie 66 7

9 Algemene informatie WIE ZIJN WIJ? De vier grote instellingen voor hoger onderwijs in Brabant, Avans Hogeschool, Fontys Hogescholen, Technische Universiteit Eindhoven en de Universiteit van Tilburg, hebben hun krachten gebundeld in de stichting HOVO Brabant Seniorenacademie. Met deze stichting zetten zij zich in om een leven lang leren op hoger onderwijsniveau in Brabant mogelijk te maken. De stichting heeft als doel: gelegenheid bieden om een leven lang hoger onderwijs te volgen in diverse wetenschapsgebieden en thema s. Onze hoofdactiviteit is HOVO, hoger onderwijs primair gericht op 50+ers maar wij zijn gastvrij voor iedere serieus geïnteresseerde. We doen dat in de vorm van dagcursussen en intensieve winter- of zomercursussen van enkele dagen. De cursusplaatsen zijn Tilburg, Eindhoven, s-hertogenbosch en Breda. Het beleid van HOVO Brabant wordt vastgesteld door de directeur samen met het Bestuur van de Stichting bestaande uit: mw. drs. M.M.J. Kamsma, MBA / MBI, vice-voorzitter College van Bestuur Avans Hogeschool (voorzitter); Dr. J. Welmers, Lid College van Bestuur Fontys Hogescholen (penningmeester); F.A.J.M. van den Broek, voorzitter Sed Vitae (Vrienden van Seniorenacademie Brabant); prof. dr. ir. C.J. van Duijn, Rector Magnificus Technische Universiteit Eindhoven; prof. dr. Ph. Eijlander, Rector Magnificus Universiteit van Tilburg. Tijdens de bestuursvergaderingen vervangt Mr.drs. B.C.Donders de rector van de TU/e. HOVO Brabant is aangesloten bij de landelijke koepel HOVO-Nederland en verzorgt sinds februari 1990 hoger onderwijs voor ouderen (HOVO) in verschillende lesplaatsen in Brabant. Afgelopen jaar namen bijna 2250 belangstellenden aan de cursussen deel, waarvan er ruim 450 een intensieve zomer- of wintercursus volgden. VOOR WIE IS HOVO BESTEMD? HOVO richt zich primair op personen van 50 jaar en ouder. Het samen studeren met andere deelnemers in dezelfde levensfase heeft een toegevoegde waarde. De cursussen worden gegeven op academisch niveau, uiteenlopend van inleidend tot verdiepend in leergangen. Een formele vooropleiding wordt niet vereist, u wordt wel verondersteld op dit niveau onderwijs te kunnen volgen. De meeste deelnemers hebben reeds een studie in het hoger onderwijs afgerond. Van de cursisten wordt ten minste verwacht dat zij zelfstandig Nederlandse en Engelse vakliteratuur kunnen en willen bestuderen en dat zij waar gewenst actief inbreng hebben. Wanneer er een zekere voorkennis is gewenst of vereist, staat dit bij de betreffende cursussen vermeld. WAT BIEDEN WIJ? De cursussen worden gegeven op academisch niveau. De kwaliteit van ons onderwijs staat of valt bij de kwaliteit van de docenten die zorgvuldig worden gekozen. Behalve een uitstekende docent, is ook een goede organisatie van belang voor de kwaliteit van ons onderwijs. Met een kleine staf doen wij al het mogelijke u goed van dienst te zijn en om alles tijdens de cursussen probleemloos te laten verlopen. De werkvormen en cursusduur zijn gevarieerd. Er worden hoorcolleges gegeven in grotere groepen met de mogelijkheid tot discussie c.q. het stellen van vragen naast werkcolleges voor kleinere groepen met intensieve samenwerking met de docent en medecursisten. 8

10 KWALITEITSZORG Via twee wegen wordt de kwaliteit van ons onderwijs systematisch bewaakt. Allereerst adviseert een Programmaraad bestaande uit 8 leden met ruime ervaring in het hoger onderwijs de directeur over de breedte van het cursusprogramma (uiteenlopende thema s en vakgebieden) en het niveau ervan (hedendaagse inzichten, ervaren en deskundige docenten, literatuur). Deze Programmaraad bestaat uit: Prof. dr. P.M.E. de Bra, Technische Universiteit Eindhoven; (voorzitter) C.M.L.M. Creemers, Fontys Hogescholen; Prof. dr. H. Lintsen, Technische Universiteit Eindhoven; Drs. A.M.J. Merks, Avans Hogeschool; Dr. O.J.A.M. Severijnen, Fontys Hogescholen; Prof. mr. I.J.F.A. van Vijfeijken, Tilburg University Prof. dr. W.J.C. Weren, Tilburg University en J.C.M. van Wijk, Avans Hogeschool. Daarnaast worden alle cursussen geëvalueerd. Alle deelnemers kunnen via een evaluatieformulier hun waardering kenbaar maken over de cursus die zij gevolgd hebben. Deze gegevens worden verwerkt en besproken met het bestuur van Sed Vitae en de betreffende docenten. De resultaten over het afgelopen jaar: 13V 13Z 13N 14W Responsepercentage 64% 72% 61% 66% Voldeed de cursus aan de verwachtingen? 8,4 9,0 8,4 9,0 Deskundigheid van de docent? 9,4 9,6 9,4 9,6 Didactische vaardigheden van de docent? 8,6 9,2 8,6 9,2 Waardering cursusruimte/leslocatie? 7,6 7,8 7,8 8,2 Totaalwaardering van de cursus? 8,1 8,6 8,0 8,4 De vragen zijn gewaardeerd op een tienpuntschaal: 10 is heel goed, 1 is heel slecht. TYPE CURSUSSEN Een cursus omvat tussen 4 en 11 bijeenkomsten van 2 x 45 minuten college en 15 minuten pauze per week, afwijkingen hiervan staan expliciet aangegeven bij een cursus. Door langere tijd met één thema bezig te zijn, beklijft de informatie beter en wordt de diepgang verhoogd. Vrijwel alle cursussen zijn dagcursussen die in de regel plaatsvinden tussen en uur. Voor mensen die liever kort maar krachtig in enkele dagen veel willen leren, bieden wij in de zomer en winter intensieve één- of meerdaagse cursussen aan. Geniet dubbel van de zomer in de HOVO Zomeracademie. Deze biedt in de maanden juni, juli en augustus een- of meerdaagse cursussen, met of zonder excursie. De zomercursussen kenmerken zich door een afwisselend programma en een goede sfeer omdat de deelnemers samen met de docent intensief en actief met een onderwerp bezig zijn. Ook is er volop ruimte voor ontmoeting. Begin het jaar goed met de HOVO Winteracademie. Deze biedt in de maand januari een- of meerdaagse cursussen, met of zonder excursie. De wintercursussen kenmerken zich door een afwisselend programma en een goede sfeer omdat de deelnemers samen met de docent intensief en actief met een onderwerp bezig zijn. Ook is er volop ruimte voor ontmoeting. Na(ast) uw werk aangenaam geprikkeld worden met kennis en nieuwe inzichten die uw kijk op het leven veranderen, dat kan in de HOVO Avondacademie. Boeiende en verdiepende cursussen voor werkende en niet werkende senioren in de avonduren. Vanaf het voorjaar 2013 is de de Avondacademie van HOVO Brabant van start gegaan. Te beginnen in Tilburg, en bij voldoende belangstelling breiden we graag uit naar al onze lesplaatsen. De colleges zijn van uur. 9

11 LESPLAATSEN EN LOKALEN HOVO Brabant verzorgt haar onderwijs in principe binnen de aangesloten instellingen voor Hoger Onderwijs in Brabant: TiU, Fontys, Avans en TU/e. Door de enorme groei die deze instellingen doormaken is het steeds weer zoeken naar goede locaties op de door ons gewenste maar ook in de instellingen zeer drukke tijden en periodes. De cursuslocatie kan afwijken van onderstaande informatie, de lesplaats blijft wel gelijk. Wanneer u specifieke behoeftes of vragen heeft, neem dan altijd even contact op met ons kantoor. Over de precieze locatie van een cursus (gebouw en lokaal) ontvangt u na inschrijving nadere informatie, uiterlijk één week voor aanvang van de cursus. Op kunt u terecht voor een routebeschrijving. WILT U CONTACTPERSOON ZIJN? Voor al onze cursussen zoeken wij mensen die bereid zijn als contactpersoon op te treden. Zij zijn onmisbaar, immers vanwege het grote spreidingsgebied van ons onderwijs, zijn zij de oren en ogen van HOVO Brabant op locatie. Hij of zij stuurt de presentielijst rond en speelt een signalerende rol bij de kwaliteitszorg van het onderwijs. Wanneer u al eerder een HOVO-cursus bij ons heeft gevolgd, kunt u op het inschrijfformulier aangeven of u beschikbaar bent om als contactpersoon op te treden. Wij stellen uw bereidheid daartoe enorm op prijs en als blijk daarvan ontvangt u van ons na afloop van de cursus een kleine attentie. AANSCHAF LITERATUUR Bij iedere cursus staat vermeld of en welke literatuur wordt gebruikt. Wanneer dit gebeurt in de vorm van een of meer boektitels, dan wordt u geacht deze boeken zelf aan te schaffen, tenzij anders vermeld. Wacht u daarmee tot één week ná de uiterste inschrijfdatum, zodat u zeker weet dat uw cursus doorgaat. In geval van aanbevolen literatuur is aanschaf niet noodzakelijk. Regelmatig stellen de docenten zelf een reader of syllabus samen. Er wordt door de docenten in principe gebruik gemaakt van Nederlandstalige maar steeds vaker ook Engelstalige teksten. Daarnaast komen incidenteel Franse of Duitse teksten voor in de readers. De kosten voor papieren lesmateriaal dat uitgedeeld wordt in de cursus, is bij de cursusprijs inbegrepen (zie ook de toelichting bij de prijs van de cursus). EXCURSIES EN STUDIEREIZEN Enkele cursussen omvatten naast een aantal bijeenkomsten in de lesbanken ook een college op locatie, bezoek aan een voorstelling of museum, een (cultuur)landschap of andere bezienswaardigheden. In die cursussen vormt de excursie of voorstelling een onderdeel van de cursus en wordt dit ook als zodanig aangegeven. Soms wordt er bij een cursus vermeld dat de betreffende docent(en) u erop willen wijzen dat er de mogelijkheid bestaat in het verlengde van die cursus aan een excursie/ studiereis deel te nemen. Dat is echter nooit verplicht. De organisatie en afwikkeling van een dergelijke studiereis of excursie valt niet onder de verantwoordelijkheid van HOVO Brabant en de betaling is altijd rechtstreeks aan de docent. HOVO NEDERLAND HOVO Brabant is lid van de landelijke koepelvereniging HOVO Nederland. HOVO-Nederland heeft tot doel: ondersteuning van de HOVO-instellingen en landelijk bekendheid geven aan HOVO. Aan dit lidmaatschap zijn ook kwaliteitsnormen verbonden die door de HOVO-instellingen in Nederland gezamenlijk zijn ontwikkeld en onderling worden bewaakt. HOVO is een beschermde aanduiding uitsluitend voorbehouden aan instellingen die lid zijn van HOVO Nederland. Contact HOVO Nederland Voor algemene vragen kunt u contact opnemen met het secretariaat van HOVO Nederland: HOVO Nederland Secretariaat Postbus BB Leiden Mail: info@hovonederland.nl Website: 10

12 AVONDACADEMIE najaar 2014

13 AVOND- CURSUS 14A05 Geschiedenis Mr. Anton Neggers tilburg genealogie Van stamboom naar familiegeschiedenis Locatie: Tilburg Dinsdagavond uur 30-09, 07-10, 28-10, 18-11, en (9-12 reservedatum inhaalcollege) 157,- (6 colleges van 2 x 45 minuten met 15 minuten pauze) Werkcollege met interactie en samenwerking De cursus wordt gegeven in een zaal met voor ieder een computer waarop u de leerstof in praktijk kunt brengen. Maximaal 20 deelnemers. is mogelijk tot 7 september. De geschiedenis van een of andere gewone familie, hoe nederig ook, over vijf of zes generaties volledig vertaalt, zou een beter beeld geven van de toestand en de vooruitgang der maatschappij dan de meest doorwrochte verhandeling. Robert Southey ( ) Het woord genealogie komt van de Griekse woorden γενεά (afkomst) en λόγος (kennis), en betekent dus letterlijk kennis over de afkomst, of wel: de wetenschap die de afstamming bestudeert. Tegenwoordig is genealogie, of stamboomonderzoek, een populaire vrijetijdsbesteding. Volgens Bloomberg Businessweek Today, genealogy ranks second only to porn as the most searched topic online. Genealogie is echter véél meer dan het verzamelen van namen, data en plaatsen. Het is de belangrijkste bouwsteen van een familiegeschiedenis, waarin niet alleen mensen, maar ook hun bezittingen, levensomstandigheden en belangrijke gebeurtenissen een rol spelen. En op de achtergrond speelt de plaatselijke, regionale en zelfs vaderlandse geschiedenis steeds een rol. In deze cursus komen alle geheimen van het stamboomonderzoek aan de orde. Over de beginselen, schema s, primaire en secundaire bronnen, maar ook over familiearchieven, bevolkingsregistraties en medische gegevens. Er wordt uitleg gegeven over bijzondere archiefbronnen, over de bestuurlijke, juridische en religieuze context die in het leven van onze voorouders een rol speelt, over het gebruik van internet, computerprogramma s en bijzonder beeldmateriaal, en over de mogelijkheden die de genetische genealogie (DNA) biedt om raadsels uit het verleden op te lossen. Aan het einde van de cursus zijn u de kennis en de instrumenten aangereikt om de perfecte familiegeschiedenis te schrijven en die te delen met uw familie of te publiceren. Docent stelt lesmateriaal digitaal beschikbaar via Mr. A.C.M. (Anton) Neggers (Boxtel, 1959) is jurist en werkzaam in het hoger beroepsonderwijs. Hij is voorzitter van de afdeling Kempen- en Peelland van de Nederlandse Genealogische Vereniging (NGV). Sinds 1974 is hij actief als genealoog en regionaal historicus. Hij is gespecialiseerd in de geschiedenis van de meierij van s-hertogenbosch. Zijn artikelen verschenen o.a. in de Brabantse Leeuw en Gens Nostra. In 2007 verscheen zijn boek Schelmen en Hontsvotten Werck, over de moord op de drossaard van Oirschot in

14 AVOND- CURSUS 14A06 Kunst- en cultuur(geschiedenis) Hanneke Lenders MA Verdieping Kunstgeschiedenis 2 tilburg Deze cursus is een vervolg op de cursus Verdieping kunstgeschiedenis 1 en biedt acht onderwerpen ter verdieping in de Kunstgeschiedenis. Acht kunstenaars en hun omgeving staan centraal. Aan de hand van het oeuvre van een specifieke kunstenaar wordt een groepering of stijlperiode besproken. Onderwerpen die achtereenvolgens aan de orde komen zijn: College 1. De onbekende meesters en het Byzantium College 2. Bernini en de kunst van de Contrareformatie College 3. Le Corbusier en het functionalisme College 4. Titiaan en de Venetianen College 5. Jan van Eyck en de Vlaamse Primitieven College 6. Mondriaan en de Stijl College 7. Rembrandt en de Gouden Eeuw College 8. Jeff Koons en het postmodernisme De docent stelt lesmateriaal digitaal beschikbaar via Aanbevolen literatuur voor verdere studie wordt tijdens de colleges bekend gemaakt. Locatie: Tilburg Woensdagavond uur 15-10, 29-10, 05-11, 12-11, 19-11, 26-11, en (17-12 reservedatum inhaalcollege) 195,- (8 colleges van 2 x 45 minuten met 15 minuten pauze) Hoorcollege met mogelijkheid tot vragen/discussie Deze cursus is de derde van de leergang Kunstgeschiedenis, maar kan ook prima afzonderlijk gevolgd worden is mogelijk tot 14 september. Hanneke Lenders MA is kunsthistorica gespecialiseerd in oude christelijke kunst en iconografie. In 2008 was ze afdelingsassistent van de opleiding kunstgeschiedenis van de Universiteit Utrecht. Daarna richtte ze haar eigen cursusbedrijf op. Daarin geeft ze cursussen kunstgeschiedenis aan alle geïnteresseerden. Sinds 2012 is ze eigenaar van de Kunsthistorische Leergangen Utrecht, een organisatie die hetzelfde doet op grotere schaal. 13

15 AVOND- CURSUS 14A07 Multidisciplinair Drs. Henk Verhoeven tilburg Darwinistische evolutietheorie als universele levenswetenschap Locatie: Tilburg Donderdagavond uur 2-10, 9-10, 16-10, en 6-11 (13-11 reservedatum inhaalcollege) 139,- (5 colleges van 2 x 45 minuten en 15 minuten pauze) Hoorcollege met mogelijkheid tot vragen/discussie Deze cursus is een uitbreiding van de themadag in voorjaar 2014, met enige overlap. is mogelijk tot 7 september. Houdt Darwinistische evolutie ergens op? De docent en schrijver van het boek Oerganisatie; de evolutie van samenwerking, van mierenhoop tot multinational maakt op een overtuigende wijze duidelijk van niet. De dam van de bever is niet wezenlijk anders dan het internet van de Homo Sapiens. De scheidslijn tussen natuur en cultuur is kunstmatig. Moraal is een direct uitvloeisel van onze biologische wortels. Daarnaast zijn niet alleen genen onderhevig aan de wetten van de evolutie, maar blijken de essentiële processen hierin onafhankelijk van het medium waarin ze optreden. Ook informatie ordent en ontwikkelt zich volgens principes die Darwin neergeschreven heeft in zijn magistrale werk On The Origin of Species. Dit betekent overigens niet dat er overal strijd en bloeddorstige struggle to survive plaatsvindt. Juist samenwerking vormt de essentie van complexe systemen, zoals planten, dieren, ecosystemen, bewustzijn en zelfbewustzijn, kunst, cultuur, politiek, economische stelsels en technologie. In deze cursus neemt de docent u mee in een intrigerende reis langs een veelheid aan verschijnselen. Wil je het ontstaan van internet begrijpen, of hoe de auto zich de afgelopen decennia ontwikkeld heeft? Of hoe handelsverkeer tussen landen werkt, wetgeving bepaalde vormen aanneemt, bedrijfs- en nationale culturen ontstaan, persoonlijkheidsvorming tot stand komt? Wat de aard van psychopathologie, vrije wil en creativiteit is, hoe planten intelligent gedrag vertonen, wat de overeenkomst is tussen computervirussen en griepvirussen en wat de echte verschillen tussen mannen en vrouwen zijn en waarom de man als parasiet begonnen is? Hoe menselijke taal ontstaan is, hoe mieren aan outsourcing doen en waar de evolutionaire psychologie het feminisme ondersteunt en waar het t weerlegt? Waarom de industriële revolutie in Groot-Brittannië aanving en niet in China, het wiel door Midden-Amerikaanse indianen is uitgevonden maar daar nooit een technische toepassing vond en waarom succesvolle bedrijven soms ineens kopje onder gaan? Waarom bepaalde landen wel en andere geen oorlog voeren, wat wiskunde over samenwerking en liefde kan zeggen, waarom dolfijnen weesjes adopteren en meeuwen ze opeten, wat de oorzaken zijn van de economische crisis en waarom bepaalde bedrijven innovatiever zijn dan andere? In de vijf colleges komen deze uiteenlopende maar ook samenhangende vragen aan de orde. Kortom maak kennis van het grote verhaal naar de homo coöperativus. Verplicht cursusboek: Henk Verhoeven, Oerganisatie. De evolutie van samenwerking, van mierenhoop tot multinational, Maven Publishing 2013, ISBN: euro Drs. Henk Verhoeven (1963) is organisatiepsycholoog en als docent Toegepaste Psychologie werkzaam op de Fontys Hogescholen in Eindhoven. Voorheen werkte hij ruim twintig jaar als consultant in het bedrijfsleven. Hij publiceerde verschillende boeken over psychologie, personeelsselectie en assessment. 14

16 AVOND- CURSUS 14A08 Kunst- en cultuur(geschiedenis) Drs. Rik Suermondt Fotoreflectie tilburg In deze cursus worden de specifieke beeldtaal van de fotografie onder de loep genomen en de manier waarop foto s een boodschap communiceren. Je wordt getraind in het onderscheiden van verschillende compositie-schema s, de rol van kadrering, standpunt, lichtwerking en ruimte weergave. Vertrekpunt is de gedachte dat foto s gelaagde beelden zijn die verschillende betekenissen kunnen oproepen naar gelang de context waarin ze verschijnen. Eenzelfde foto kan zowel kunstobject zijn, historisch document én reclamebeeld. Men kan haar aantreffen op straat, in boeken, opinieweekbladen, op Facebook, interactieve web documentaires en in galerieën en musea. Steeds belangrijker is het verhaal van de mensen die op foto s staan. Hoe hebben zij de situatie en het contact met de fotograaf ervaren? Een van de methodes om de meerduidige boodschap van foto s te lezen is het studium-punctum model van Roland Barthes. Ook de ideeën van beeldredacteur en curator Fred Ritchin en fotografen als Hans Aarsman ten aanzien van de rol van de fotojournalistiek zullen worden besproken Voor een beter begrip van de mogelijkheden van de fotografische beeldtaal worden vergelijkingen getrokken met werk van schilders, beeldhouwers en vormgevers. Welke compositie schema s hanteren zij? Hoe wordt een illusie van ruimte op een plat vlak gecreëerd? Wat kunnen fotografen leren van het werk van Picasso, Mondriaan, Marlene Dumas en Luc Tuymans? Er worden enkele case studies besproken, onder meer over Jeff Wall, André Kertesz, Henri Cartier-Bresson, Johan van der Keuken, Stephan van Fleteren, Inez van Lamsweerde, Eugene Smith, Paul en Menno de Nooijer, Martin Parr en Andreas Gursky. Tevens is er aandacht voor gebruikstoepassingen van fotografie binnen justitie. Dienen plaats delict foto s louter als documentatie van misdrijven? Of kunnen zij ook als kunst worden gelezen? In de laatste bijeenkomst wordt een alternatieve geschiedenis van de fotografie gepresenteerd aan de hand van slechts één thema: foto s van kappers die hun klanten knippen. Locatie: Tilburg Dinsdagavond uur 28-10, 4-11, 11-11, 18-11, en 2-12 (9-12 reservedatum inhaalcollege) 157,- (6 colleges van 2 x 45 minuten met 15 minuten pauze) Hoorcollege met mogelijkheid tot vragen/discussie is mogelijk tot 5 oktober. Een cursus waarin de docent uw blik verandert en verruimt. De docent stelt lesmateriaal digitaal beschikbaar via Aanbevolen: Ton Hendriks Beeldspraak. Fotografie als visuele communicatie. Van Duuren Media, ( 29,95). Drs. Rik Suermondt studeerde kunstgeschiedenis aan de Universiteit Utrecht. Vanaf 1987 is hij werkzaam als freelance curator en publicist met speciale belangstelling voor het Nederlandse fotoboek. Tevens docent kunstgeschiedenis en geschiedenis van de fotografie aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht (vanaf 1990) en AKV St. Joost in Breda. Hij schreef vele artikelen in kunst- en fototijdschriften en was co-auteur en samensteller van een tiental boeken over Nederlandse fotografen en fotoarchieven. ( 15

17 LEERGANGEN Een leergang is een samenhangend geheel van cursussen die over verschillende semesters heen gegeven worden. Zo n leergang verbindt het positieve van het vrij kunnen kiezen uit een groot aanbod met de behoefte aan verdieping en samenhang op één thema. Over het algemeen wordt een leergang ontwikkeld door één docent en worden de cursussen steeds in dezelfde lesplaats, dag en tijd aangeboden. Voor iedere leergang geldt dat de aangeboden cursussen ook afzonderlijk kunnen worden gevolgd. U kunt dus op ieder moment instappen in de leergang van uw keuze. Door de soms grote belangstelling komt het voor dat een cursus snel vol raakt en we de inschrijving moeten stoppen. Deelnemers die in het voorafgaande seizoen aan een cursus uit de leergang hebben meegedaan krijgen direct na de openstelling van de inschrijving via de mail hiervan bericht. Wanneer u zich dan direct inschrijft, bent u er zeker van dat u de leergang kunt voortzetten. Een uitgebreidere omschrijving van de inhoud en opbouw van iedere leergang kunt u vinden op Overzicht van leergangen en cursussen in najaar 2014: ARCHITECTUUR In deze leergang worden ontwikkelingen in de architectuur vanuit een historisch perspectief belicht. Naast culturele invloeden vanuit de overige kunsten in een bepaalde periode spelen in de architectuur ook (her)ontdekte technieken en nieuwe materialen een rol. Docent: Cursus: Drs. Joris van Sleeuwen is in 1991 als kunsthistoricus afgestudeerd aan de Rijksuniversiteit Leiden. Voordien behaalde hij in 1982 aan de KU Nijmegen zijn doctoraal geschiedenis. Hij is gespecialiseerd in architectuurgeschiedenis. 14N09. Leergang Architectuur deel VI: de 19de eeuw Nederlandse Architectuur In deze leergang worden ontwikkelingen in de Nederlandse architectuur vanuit een historisch perspectief belicht. Docent: Cursus: Drs. Joris van Sleeuwen is in 1991 als kunsthistoricus afgestudeerd aan de Rijksuniversiteit Leiden. Voordien behaalde hij in 1982 aan de KU Nijmegen zijn doctoraal geschiedenis. Hij is gespecialiseerd in architectuurgeschiedenis. 14N12. Leergang Nederlandse Architectuur Deel IV: Eerste helft van de 20ste eeuw Kunstgeschiedenis Binnen deze leergang zult u grondig kennis maken met de westerse kunstgeschiedenis van de afgelopen 2500 jaar. U gaat chronologisch door de tijd heen van basiskennis tot verdieping in de kunstgeschiedneis. Docent: Hanneke Lenders MA is kunsthistorica gespecialiseerd in oude christelijke kunst en iconografie. In 2008 was ze afdelingsassistent van de opleiding kunstgeschiedenis van de Universiteit Utrecht. Sinds 2012 is ze eigenaar van de Kunsthistorische Leergangen Utrecht. Cursus: 14A06. Verdieping kunstgeschiedenis 2 16

18 Van Athene tot Parijs NIEUW Van Athene tot Parijs, van het oude Griekenland tot de eerste moderne metropool, van de Venus van Milo tot de Olympia van Manet: de leergang oude kunst biedt een opwindende reis door tijd en ruimte. In zes cursussen wordt u binnen gevoerd in het grote verhaal van de westerse kunst en architectuur als het kleurrijke beeldenboek van onze geschiedenis. Docent: Cursus: Ko van Dun (1953, Heerlen) is opgeleid als docent beeldende vorming en vooral werkzaam als docent kunst- en cultuurgeschiedenis. Daarnaast is hij als adviseur, schrijver en docent verbonden aan musea, galeries en bedrijven. In 2007 startte hij zijn eigen kunstblog: 14N05. De klassieke wereld Psychologie Menselijk gedrag kent ontelbaar veel varianten en wordt beïnvloed door allerlei factoren zoals onze biologie, persoonlijkheid, de aan- of juist afwezigheid van anderen en fysieke omgevingsfactoren. Al deze factoren worden in de leergang behandeld. Met behulp van vele aansprekende en actuele voorbeelden worden de meest relevante theorieën, inzichten en ontdekkingen geïntroduceerd en uitvoerig besproken. Docent: Cursus: Dr. Andreas Wismeijer heeft na zijn afstuderen aan de Universiteit van Tilburg zes jaar aan de Vrije Universiteit van Barcelona gewerkt als docent en onderzoeker. Zijn onderzoek richt zich met name op de persoonlijkheidspsychologie en de relatie tussen het hebben van geheimen en welzijn. 14N23. Verdieping in de persoonlijkheidspsychologie INTERNATIONALE POLITIEK Periodiek wordt een cursus aangeboden over recente ontwikkelingen in de internationale politiek bij de VN, Europa, de VS, Rusland en het Midden-Oosten, waarbij bij toerbeurt ook aandacht wordt besteed aan een werelddeel of regio. Voorts worden cursussen gegeven over actuele kwesties in de internationale politiek en de internationale betrekkingen. Cursusbegeleider: Jan Hijna heeft tot 1995 als officier bij de Koninklijke Marechaussee gewerkt en studeerde in het kader van zijn carrière internationaal recht, staatsrecht en strafrecht aan de Universiteit van Amsterdam. Hij is sinds 1996 aan HOVO Brabant verbonden en ontwerpt en begeleidt cursussen voor de leergang internationale politiek en voor de vakgebieden geschiedenis en rechten. Cursus: 14N18. Duitsland KIJKEN NAAR KUNST EN CULTUUR Kunst en cultuur worden vanuit een historisch, cultureel en multidisciplinair perspectief benaderd en besproken, waarbij iedere bijeenkomst een bepaalde kunstenaar centraal staat. In deze leergang weet de docent op een natuurlijke en samenhangende wijze de beeldende kunst, muziek en literatuur in de tijdgeest te plaatsen, waarbij de kunstenaars ook als personen tot leven komen. Docent: Jana Waarts geeft cursussen kunstgeschiedenis vanuit de multidisciplinaire studie cultuurwetenschappen. Zij heeft eigen cursussen kunst en cultuur ontwikkeld en geeft les bij diverse instellingen, HOVO, Aleph, Pharos, volksuniversiteiten en musea. Cursussen: 14N13. Kijken naar Kunst en Cultuur (Tilburg) 14N40. Kijken naar Kunst en Cultuur (Breda) 17

19 Kelten Romeinen Germanen De basis van deze leergang wordt gevormd door het archeologisch onderzoek in Europa, waaruit duidelijk wordt welke ontwikkeling de Europese maatschappij heeft meegemaakt vanaf de ontdekking van het ijzer kort na 1000 v.chr. tot het ontstaan van de belangrijkste Europese staten zo n 2000 jaar later. Docent: Cursus: Drs. Johan Hendriks (1954) studeerde MO-Geschiedenis in Tilburg en Archeologie aan de Universiteit van Amsterdam. Hij werkte na zijn lerarenbestaan als stadsarcheoloog van Dordrecht en is sinds 2003 hoofd van het bureau Cultureel Erfgoed van de gemeente Breda. 14N21. De Laat-Romeinse tijd (3de-5de eeuw) Systematische filosofie: kritische reflectie Met betrekking tot diverse actuele thema s worden filosofen, stromingen en richtingen verkend en wordt naar oorspronkelijke teksten verwezen. Al met al krijgt de deelnemer een groeiend inzicht in de boeiende wereld die filosofie heet Docent: Cursus: Drs.Harry Willemsen studeerde filosofie te Nijmegen, is redacteur van Woordenboek Filosofie, hoofdredacteur van tijdschrift Filosofie, voorzitter Wijsgerige Kring Eindhoven, directeur van Centre Erasme ( 14N32. Inleiding in de filosofie Klassieke Oudheid Een reis door de wereld van de Grieken en Romeinen is ook een reis door onze eigen cultuur. De klassieke oudheid is een feest van herkenning, soms een bron van vermaak of zelfs onbegrip, maar altijd fascinerend. We nemen uitgebreid een aantal bekende en onbekende onderwerpen van de antieke cultuur onder de loep. Docenten: Cursus: Lucette Meijer (1966) studeerde Klassieke Talen in Leiden met als hoofdvak Griekse taal- en letterkunde. Leo Nellissen (1961) studeerde Klassieke Talen in Nijmegen met als hoofdvak Provinciaal-Romeinse Archeologie. 14N30. Grieken en Romeinen Van Parijs tot New York NIEUW Van Parijs tot New York vertelt het verhaal van de moderne kunst en architectuur, vanaf het midden van de negentiende eeuw tot nu, van Courbet en Haussmann tot Koons en Koolhaas. Gaandeweg ontstaat een steeds rijker beeld van een wereld die in korte tijd radicaal verandert, die getekend wordt door schokkende gebeurtenissen en die een cultuur voortbrengt die mét dat alles tot grote bloei komt. Docent: Cursus: Ko van Dun (1953, Heerlen) is opgeleid als docent beeldende vorming en vooral werkzaam als docent kunst- en cultuurgeschiedenis. Daarnaast is hij als adviseur, schrijver en docent verbonden aan musea, galeries en bedrijven. In 2007 startte hij zijn eigen kunstblog: 14N06. La Belle époque Egyptologie NIEUW De leergang Egyptologie laat deelnemers op een intensieve manier kennis maken met de cultuur, geschiedenis, kunst en religie van het Oude Egypte. In vier keer tien bijeenkomsten wordt u meegenomen naar een van de oudste en fascinerendste beschavingen ter wereld. Docent: Cursus: Het Huis van Horus is een team van bevriende Egyptologen, afkomstig van de Universiteit Leiden, goed bekend in Egypte en deels ook in de Egyptologie gepromoveerd. Janko Duinker MA treedt op als docent. 14N04. Egyptologie I: Introductie in het Oude Egypte 18

20 14N01 Mens en maatschappij Drs. Henri Rijksen Transactionele Analyse tilburg We hebben een buitenkant én een binnenkant. De buitenkant lijkt in deze tijd onze favoriet te zijn. Onze samenleving leeft veel van de buitenkant. Facebook en twitter nodigen ons uit vluchtig over onszelf te spreken. Televisieprogramma s laten ons zien dat we gelukkig worden zolang we het leven maar als gezellig en leuk beschouwen. Reclames prediken dat we er jong en sexy uit moeten zien. We beseffen voortdurend dat we in een maatschappij leven waarin veel draait om de centen. Ook persoonlijk vinden we het lang niet altijd gemakkelijk naar onze binnenkant te gaan, onze ware ik te ontmoeten. We kennen onze angst om onszelf tegen te komen, om onze kwetsbaarheid of kracht aan onszelf of aan een ander te tonen. We voelen ons veilig achter de buitenkant van de maskers die onze ware ik verbergen. We hebben het druk en we maken het onszelf druk. Voor deze voorkeur voor de buitenkant betalen we een flinke prijs; de prijs van onszelf, ons geluk. We zijn bereid dat te doen én tegelijk verlangen we naar onze binnenkant, naar wie we echt zijn. In deze cursus bespreken we de opvattingen en modellen van de Transactionele Analyse en passen deze toe op ons eigen leven. Aan de orde komen: 1. Egoposities: In onze groei ontwikkelen we drie egoposities: ouder, kind, volwassene. Een egopositie is het geheel van gevoelens, gedachten en gedragingen. Hoe gaat ieder van ons met deze drie posities om? 2. Strooks: Dit zijn de waarderingen die wij aan onszelf en anderen geven of juist weigeren te geven. Wij kunnen niet leven zonder deze waarderingen. 3. Scriptbesluiten: In de eerste jaren van ons leven vormen wij als kind onbewust ons levensplan. Dat bevat overtuigingen over onszelf en de omringende wereld. Zo ontstaat er een script van het eigen levensverhaal. Als kind kunnen we daarmee uit de voeten. Als volwassene hebben we er vaak last van. Hoe meer autonoom met de eigen scriptbesluiten om te gaan? 4. Spelen en spelanalyse: Veel van onze activiteiten hebben de vorm van spelen. Het meest bekende spel is de zogeheten dramadriehoek. Locatie: Tilburg Maandagochtend uur 29-09, 06-10, 13-10, 03-11, 10-11, 24-11, 8-12 en (22-12 reservedatum inhaalcollege) 203,- (8 bijeenkomsten van 2 x 45 minuten en 15 minuten pauze, inclusief syllabus) Hoor- en werkcollege met interactie en samenwerking is mogelijk tot 7 september. Docent deelt een papieren syllabus uit: Basisbegrippen Transactionele Analyse. Verplicht lesboek: Lieuwe Koopmans, Dit ben ik. Worden wie je bent met Transactionele Analyse. Thema, Zaltbommel, Isbn Prijs 24,95 Drs. Henri Rijksen studeerde filosofie, theologie en onderwijskunde in Nijmegen en volgde opleidingen communicatie bij Phoenix Utrecht (Transactionele Analyse, NLP, Systemisch werk). Was vele jaren directeur van de Fontys Hogeschool Theologie Levensbeschouwing. Hij heeft ruime ervaring in het geven van cursussen, studiedagen en workshops ethiek en filosofie en heeft hierover veel gepubliceerd. Eric Berne 19

21 14N02 Taal en letteren Drs. Thera Boon-Corthals tilburg De eigenzinnigheid van de hedendaagse roman Het postmodernisme voorbij? Locatie: Tilburg Maandagochtend uur 29-9, 13-10, 03-11, en (8-12 reservedatum inhaalcollege) 139,- (5 colleges van 2 x 45 minuten met 15 minuten pauze) Hoor- en werkcollege Tijdens de eerste bijeenkomst wordt de eerste roman van de reeks besproken en de deelnemers wordt verzocht dit boek van tevoren te lezen. is mogelijk tot 7 september. Het beste is, het raadsel te vergroten is een uitspraak van Mulisch in zijn boek Voer voor psychologen (1961). Volgens Mulisch verheldert het kunstwerk (= roman) het menselijk bestaan, niet doordat het verhaal dit verklaart, maar doordat het t onnoembare mysterie in verhevigde vorm voelbaar maakt. Dit lijkt in tegenstelling tot wat een mens eigenlijk wil bij het lezen van een verhaal, n.l. het raadsel van het bestaan ontsluieren. En het staat ook haaks op de visie dat een roman de realiteit moet benaderen cq moet nabootsen. Een groot aantal hedendaagse schrijvers van romans lijkt deze postmodernistische visie van Mulisch te onderschrijven: in een roman levensproblemen, verschijnselen niet verklaren, maar tonen. Van alle literaire genres wordt de roman het meest gelezen; het is een steeds veranderend en zichzelf vernieuwend genre. In 2008 verscheen het eerste deel van een reeks Over de roman, geschreven door A.F.Th. van der Heijden. Aan een aantal spraakmakende schrijvers werd gevraagd of zij hun visie willen geven over de nieuwe plaatsbepaling van de roman (sinds 2000). De huidige roman heeft te maken met verleidelijke concurrenten: een spektakelmaatschappij en een fantastische beeldcultuur. Bovendien is een nieuwe roman niet langer dan zes weken zichtbaar in de boekhandel. Wij lezen vijf romans: K. Atkinson Leven na leven (29 sept.) A. Maalouf De ontheemden (13 okt.) Eugen Ruge In tijden van afnemend licht (3 nov.) J. Williams Stoner (17 nov.) J. Brokken De provincie De vergelding (1 dec.) De schrijvers, vertellers, zijn vertegenwoordigers van hun tijd. Het begin van de eenentwintigste eeuw wordt gekenmerkt door globalisering, economische problemen (de crisis) en veranderingen, angst voor terrorisme, angst voor de islam (fundamentalisme), de invloed van de media, toename moderne elektronische communicatiemiddelen. Hoe beïnvloedt dit de schrijvers in hun verhalen, in hun verbeelding? Voor de te lezen boektitels zie de cursusomschrijving. De meeste boeken zijn ook als e-boek verkrijgbaar. De docent stelt digitaal lesmateriaal beschikbaar via www. hovobrabant.nl en deelt regelmatig actuele informatie uit, zoals interviews, recensies, achtergrondmateriaal. Harry Mulisch Drs. Thera Boon-Corthals heeft Nederlandse taal- en letterkunde gestudeerd aan de RUNijmegen. Haar afstudeerrichting is historische letterkunde, in het bijzonder de achttiende-eeuwse literatuur. Zij heeft letterkunde en communicatie gedoceerd aan de Fontys hogeschool. Ze heeft voor Breda de literaire wandeling geschreven en literaire cahiers over diverse onderwerpen, uitgegeven. Daarnaast begeleidt ze leesclubs, en was betrokken bij de oprichting van de stichting Letteren en Café Livre in Breda. 20

22 14N03 Kunst- en cultuur(geschiedenis) Ir. Rob Heesakkers HET MODERNE WOONHUIS: DROOM EN UITDAGING tilburg Reeds in de 16e eeuw zagen architecten zoals Palladio het woonhuis als de uitdrukking van een andere manier van leven. De villa werd een gedroomd ideaal én een elegante kritiek op het alledaagse. Het ontwerp was de synthese van een creatieve geest en een praktisch argument. In de 20e eeuw werd het woonhuis de verbeelding van een moderne levensstijl, maar nu op grond van een industriële bouwwijze. Moderne architecten ontwierpen het woonhuis niet alleen voor de welgestelden, maar zagen het ook als een voorbeeld voor massawoningbouw. Tegelijkertijd volgde een reactie op deze moderne avantgarde die het huis min of meer als machine zag. Dit resulteerde in een architectuur die het individu met zijn beleving meer centraal stelde. De villa-ontwerpen van architecten zoals Frank Lloyd Wright, Le Corbusier, Alvar Aalto, Richard Neutra en Mies van der Rohe vormen nog altijd de mijlpalen in de geschiedenis van de moderne architectuur. Als zeldzame parels zijn het helaas onnavolgbare iconen geworden en de vraag is hoe zij nog als uitgangspunt voor bewoners kunnen worden gezien. We kijken met hernieuwde aandacht terug naar deze stijliconen en trekken dan de lijn door naar hoe architecten zoals Koolhaas e.a. opnieuw de villa als droom en als uitdaging poneren. De docent geeft suggesties voor verdere verdieping in het onderwerp van de cursus. Locatie: Tilburg Maandagochtend uur 29-09, 06-10, 13-10, 27-10, 03-11, 10-11, en (1-12 reservedatum inhaalcollege) 195,- (8 colleges van 2 x 45 minuten met 15 minuten pauze) Hoorcollege met mogelijkheid tot vragen/discussie is mogelijk tot 7 september. Ir. Rob Heesakkers heeft een grote passie voor architectuur en stedenbouw. Hij studeerde in 1999 af als architect aan de technische Universiteit Eindhoven. Sinds 2005 heeft hij zijn eigen architectenbureau ( Daarin houdt hij zich bezig met het vervaardigen van ontwerpen en inspireren van mensen over architectuur. 21

23 14N04 Kunst- en cultuur(geschiedenis) Janko Duinker MA tilburg Egyptologie I: Introductie in het Oude Egypte Locatie: Tilburg Maandagmiddag uur 29-09, 06-10, 13-10, 27-10, 03-11, 10-11, 17-11, 24-11, 1-12 en 8-12 (15-12 reservedatum inhaalcollege) 237,- (10 colleges van 2 x 45 minuten met 15 minuten pauze, inclusief lesmateriaal) Hoorcollege met mogelijkheid tot vragen/discussie Deze cursus is de eerste van de nieuwe leergang Egyptologie. is mogelijk tot 7 september. Het Oude Egypte behoort tot de bakermat van onze hedendaagse beschaving. Ver voor de tijd van Grieken en Romeinen of de Klassieke Oudheid, ontstond in het land langs de Nijl één van de vroegste en grootste staten ter wereld. Tegenwoordig denken wij bij de Oudegyptische cultuur aan imposante piramiden, Toetanchamon, gedecoreerde tempels en tomben, prachtige kunstwerken, raadselachtige hiërogliefen en ontelbare vreemde goden. Een oude, exotische en oosterse wereld die fascineert en vele vragen oproept. Hoe ontstond de Oudegyptische, faraonische cultuur in het land langs de Nijl? Welke rol speelde de farao in de handhaving van de staat? Wat voor wereldbeeld, mensbeeld en godsdienst hadden de oude Egyptenaren? Hoe komt dit tot uiting in hun architectuur, kunst en teksten? Waarin verschilt de Oudegyptische kunst van de perspectivische weergave van de werkelijkheid, geïntroduceerd door de Grieken? En welke drijfveren liggen er achter de schijnbare preoccupatie met de dood, het hiernamaals en eeuwig leven? In tien colleges gaan we op zoek naar de essentie van de Oudegyptische cultuur. Vanuit verschillende invalshoeken krijgt u een samenhangend beeld van de oorsprong, ontwikkeling en kenmerken van deze veelzijdige beschaving. De colleges worden ondersteund door rijk beeldmateriaal. Tevens worden er originele teksten gelezen in vertalingen van de docent. Na afloop van de cursus is er bij voldoende belangstelling een mogelijkheid tot een rondleiding door het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden door de docent. Een syllabus door de docent zelf geschreven. De PowerPointpresentaties worden digitaal ter beschikking gesteld op Het Huis van Horus is een team van bevriende Egyptologen, afkomstig van de Universiteit Leiden, goed bekend in Egypte en deels ook in de Egyptologie gepromoveerd. Janko Duinker MA treedt in deze cursus op als docent. 22

24 14N05 Kunst- en cultuur(geschiedenis) Ko van Dun De Klassieke Wereld tilburg Als in de Griekse kunst de eerste vrij in de ruimte staande sculpturen van de menselijke figuur ontstaan, vindt ook in het geestelijk leven een belangrijke doorbraak plaats: voor het eerst in de geschiedenis maakt de mens zich los uit de allesomvattende mythische orde en neemt het autonome individu bezit van de wereld. De geboorte van de klassieke kunst gaat gepaard met de introductie van een geheel nieuwe zienswijze. Deze wordt niet alleen gekenmerkt door een tot dan toe ongekend naturalisme maar ook door het gegeven dat elk kunstwerk van de kleinste terracotta s tot de tempels, is opgevat als een op zichzelf staand geheel van contrasterende én elkaar aanvullende krachten. Met de autonome mens wordt ook het autonome kunstwerk geboren. Als het culturele en politiek zwaartepunt van Athene naar Rome verschuift, komt het verhaal in een stroomversnelling. Wat zich oorspronkelijk ontwikkelde in de relatieve beslotenheid van de Griekse polis krijgt nu een wereldwijd podium. Verfijnde esthetica maakt plaats voor de beeldtaal van de massa, exclusiviteit voor een oneindige variatie aan nieuwe vormen. Via de Romeinen vindt de klassieke kunst haar weg naar West-Europa. Hier vormt ze het vertrekpunt van een ontwikkeling die tot in onze tijd doorloopt. De cursus schetst een samenhangend beeld van de kunst en de architectuur vanaf het ontstaan van de klassieke cultuur in Griekenland rond 500 v.c. tot aan het einde van het Romeinse Rijk in de vijfde eeuw n.c. Aandacht voor de algemene geschiedenis, literatuur en filosofie zorgt voor een brede cultuurhistorische achtergrond. De presentaties bieden rijk beeldmateriaal: uitgebreide overzichten en schema s, historische landkaarten en foto s die veelal door de docent ter plekke zijn genomen. Locatie: Tilburg Maandagmiddag uur 29-09, 06-10, 13-10, 27-10, 03-11, 10-11, 17-11, 24-11, 1-12 en 8-12 (15-12 reservedatum inhaalcollege) 227,- (10 colleges van 2 x 45 minuten met 15 minuten pauze) Hoorcollege met mogelijkheid tot vragen/discussie Deze cursus is de eerste van de leergang van Athene tot Parijs. is mogelijk tot 7 september. Aanbevolen literatuur: Honour, H., Fleming, J., Algemene kunstgeschiedenis, Meulenhoff, Biers, W., The Archeology of Greece, Cornell University, Ramage, N., Ramage, A., Roman Art, Laurence King Publishing, Docent stelt een syllabus plus alle beeldmateriaal digitaal beschikbaar via We Transfer en levert op aanvraag de syllabus voor 10,- geprint (= niet bij de cursusprijs inbegrepen). Ko van Dun (1953, Heerlen) is opgeleid als docent beeldende vorming en vooral werkzaam als docent kunst- en cultuurgeschiedenis. Daarnaast is hij als adviseur, schrijver en docent verbonden aan musea, galeries en bedrijven. Onder andere als extern medewerker voor de Rabo Kunstcollectie, gastdocent voor de Universiteit van Maastricht en gastspreker en curator voor het Bonnefantenmuseum. Ook is hij aankoopadviseur voor het kunstfonds Art21. In 2007 startte hij zijn eigen kunstblog: 23