PEDAGOGISCH WERKPLAN T SKOOLTJE KINDEROPVANG BOERHAAVELAAN

Transcriptie

1 T SKOOLTJE KINDEROPVANG BOERHAAVELAAN PEDAGOGISCH WERKPLAN Auteur: Estelle van der Ploeg DEFINITIE KINDEROPVANG Het bedrijfsmatig en anders dan om niet verzorgen, opvoeden en bijdragen aan de ontwikkeling van kinderen tot de eerste dag van de maand waarop het voortgezet onderwijs voor die kinderen begint

2 INHOUD PEDAGOGISCH WERKPLAN T SKOOLTJE KINDEROPVANG BOERHAAVELAAN... 1 DEFINITIE KINDEROPVANG... 1 PEDAGOGISCH WERKPLAN T SKOOLTJE KINDEROPVANG Boerhaavelaan... 6 Inleiding... 6 Algemeen... 6 Entree/VERSCHOONRUIMTE... 8 Groepsruimte... 8 Slaapruimte... 8 BUITENRUIMTE... 8 ALGEMEEN... 9 Het vierogenprincipe voor T Skooltje KINDEROPVANG BOERHAAVELAAN Toepassing: Doel Werkwijze Wettekst Vertaling in voorwaarden het VIEROGEN principe Inleiding Uit het rapport Gunning Hoe geeft T Skooltje KINDEROPVANG vorm aan de uitvoering van het vierogenprincipe? Wie wordt betrokken bij het beleid?... 12

3 Van principe naar praktijk DE RUIMTE Groepsruimte: Toiletruimte: KEUKENruimte: SLAAPruimte: BUITENruimte: entree: Personeel Samenwerking en klimaat Overige maatregelen Tijdens haal- en brengmomenten Wettelijke bepalingen uursregeling: Tijdens uitstapjes Ten aanzien van signaleren: Achterwachtregeling Basisprincipes Open aanspreekcultuur Bewustzijn en bewaking van eigen grenzen Warmte en een gezonde seksuele ontwikkeling Evaluatie en bijstelling... 23

4 4. Toetspunten Bronvermelding ACHTERWACHTREGELING Toepassing Werkwijze Eisen WK en toelichting MO Uitvoering ACHTERWACHT bij T Skooltje KINDEROPVANG ACHTERWACHTREGELING WIE TE BELLEN Medewerkers Dagelijkse leiding INZET ANDERE VOLWASSENEN pedagogische doelen huisregels voor ouders wenbeleid zorgbeleid Zorgplan ZORGBELEID T SKOOLTJE KINDEROPVANG Inleiding Definitie Beleidsuitgangspunten Kader Welbevinden Kind:... 64

5 Welbevinden Klant: Welbevinden T Skooltje KINDEROPVANG: Uitwerking van Welbevinden Welbevinden T Skooltje KINDEROPVANG Stappenplan signaleren en doorverwijzen zorgkinderen Signalering bij plaatsing door directie Signalering zorgkind (zorgen over gedrag of ontwikkeling) door pedagogisch medewerker Bij een al geplaatst kind wordt een medisch probleem vastgesteld klachtenbeleid Contactinformatie wenbeleid Toepassing Doel van het document INLEIDING de eerste kennismaking het afscheid de gehele periode van wennen... 85

6 PEDAGOGISCH WERKPLAN T SKOOLTJE KINDEROPVANG BOERHAAVELAAN INLEIDING Dit werkplan is een locatiespecifieke vertaling van het Pedagogisch beleidsplan van T Skooltje KINDEROPVANG en maakt duidelijk op welke manier het pedagogisch handelen vorm krijgt op de locatie waar dit werkplan betrekking op heeft. Het geeft u als ouder een duidelijk beeld van de pedagogische doelen die op de locatie centraal staan en van de manier waarop aan deze doelen wordt gewerkt. (Waar in dit document gesproken wordt over ouder wordt bedoeld ouder (s)/verzorger (s) ) ALGEMEEN Naam locatie: T Skooltje KINDEROPVANG BOERHAAVELAAN Straat en huisnummer: Boerhaavelaan 42 Postcode en plaats: 5707 SL Helmond Telefoonnummer: adres: info@t-skooltje.nl Locatiebeschrijving T Skooltje KINDEROPVANG BOERHAAVELAAN is een kleinschalige kinderopvang voor kinderen in de leeftijd van 0-4 jaar. We bieden opvang aan kinderen in één groep met maximaal 16 kinderen per dag in de leeftijd van 0-4 jaar. Dagelijks is er minimaal 1 (en maximaal 5) vaste leidster(s) aanwezig, eventueel samen met een stagiaire. Het pand aan de Boerhaavelaan 42 te Helmond is uitermate geschikt voor kinderopvang. Sterker nog, het is gebouwd met bestemming kinderopvang. Aan alles is gedacht. Het pand ligt aan een doorgaande weg direct bij de uitvalswegen richting Eindhoven, Den Bosch en het centrum van Helmond. Naast deze weg is een zeer rustig ventweggetje, waar u als ouder makkelijk uw auto kunt parkeren en veilig uit kunt stappen om uw kindje weg te brengen.

7 Via de poort van de omheinde voortuin, komt u het terrein op. Bent u op de fiets, dan treft u hier ook het fietsenrek. Zo kunt u er zeker van zijn dat als u uw kindje van de fiets afzet, hij/zij niet van het terrein af kan lopen. Bij de voordeur zijn twee deurklinken aanwezig, één op de normale hoogte en de tweede op ooghoogte van een volwassene. Deze dient u alle twee open te doen, voordat de deur opengaat. Kinderen kunnen dus niet zelf de deur openmaken om naar binnen te gaan, maar dus zeker niet om naar buiten te gaan. En dat is natuurlijk het belangrijkst! U komt binnen in de entree, waar volop ruimte is om de jas en schoenen weg te ruimen en er is plek voor maxi cosi s en kinderwagens. De voordeur is altijd dicht. U kunt daar aanbellen en door het raam ziet de leidster precies wie er binnen wil komen. Ook dit heeft alles met de veiligheid van de kinderen te maken. Mensen die niets te zoeken hebben op T Skooltje kunnen dus ook nooit zomaar binnenkomen. De groepsruimte van de kinderopvang is ruim en licht. Er is qua vierkante meters per kind meer dan de gestelde norm van 3,5 M2 per kind. Er zijn twee slaapkamers met ventilatie, te bereiken via de groepsruimte. Leidsters kunnen dus ook te allen tijden de deur van de slaapkamer in de gaten houden en de slaapruimte betreden, zonder de overige kinderen uit het oog te verliezen. Dit geldt ook voor de toiletruimte. Deze is ook te bereiken via de groepsruimte. Er zijn twee kindertoiletten, een leidstertoilet en een verzorgruimte met wastafel. De verschoningen van de allerkleinsten worden in de groepsruimte gedaan in de speciaal daarvoor ingerichte verschoonhoek. Ook hier is een wastafel met water aanwezig. Zo worden de kinderen nooit uit het oog verloren. De keuken ligt aan de voorkant van het pand en is gedeeltelijk open, zodat ook hier goed zicht is op de ruimte en de kinderen. Een hekje zorgt ervoor dat de kinderen niet in de keuken kunnen komen. Alle deuren zijn voorzien van veiligheid-strips en de stopcontacten zijn ook beveiligd. Door een strenge en nauwkeurige risico inventarisatie uit te voeren die jaarlijks terugkomt, worden alle eventuele risico s in kaart gebracht en zullen daar oplossingen voor worden gevonden. Het pand wordt gekeurd door de GGD en brandweer volgens de gestelde richtlijnen. De buitenruimte achter is bereikbaar via de speelruimte en heeft geen verborgen hoekjes. Ook hier heeft de leidster dus zicht op zowel de gehele buitenruimte als de speelruimte binnen. Er is voldoende schaduw aanwezig en het geheel is volledig omheind. Een grote berging zorgt dat het buitenspeelgoed netjes opgeruimd kan worden. Ook voor de tuin geldt dat hier een risico inventarisatie wordt uitgevoerd.

8 ENTREE/VERSCHOONRUIMTE In de entree mogen de kinderen nooit zonder toezicht zijn. Hier liggen alle spulletjes van de kinderen in hun eigen bakje en worden de jasjes en spulletjes opgeborgen. Ook staan hier eventueel de maxi cosi s en kinderwagens. GROEPSRUIMTE De groepsruimte is aangepast aan de leeftijd van de kinderen. Met een grote poppenhoek/speelkeuken, tafel en stoelen, kasten met speelgoed, een autohoek, wipstoelen en speelgoed voor iedere leeftijd. Er is een gedeelte waar de hoge box voor de allerkleinsten staat en we hebben een speelhuisje en een heerlijk zachte mat met kussens waar de kinderen kunnen relaxen. Speelgoed voor de grotere kinderen is hoog opgeborgen, zodat de ruimte kindvriendlijk is voor ook de allerkleinsten. SLAAPRUIMTE De slaapruimtes zijn bereikbaar via de groepsruimte. Vanuit de groepsruimte zijn de baby s hoorbaar. Ieder kindje heeft een eigen bedje waar het in slaapt. Ook hangt er in de slaapkamer een camera, waardoor we altijd mee kunnen kijken in de slaapruimte. BUITENRUIMTE Het buitenterrein bedraagt minimal 3m2 per kind en ligt aangrenzend aan de achterzijde van het pand. Met mooi weer staat de deur naar de tuin atijd open en kunnen de kinderen zelf beslissen of zij buiten of binnen spleen. Met koud weer gaan wij dagelijks toch even naar buiten. Al is het maar om even te rennen of spelletjes te doen. De tuin bevat loopauto s, een gedeelte gras, een zandbak, klimtoren, glijbaan, hangrekken, speelhuisje met tafel en stoeltjes e buitenspeelgoed. Er wordt altijd een mobiele telefoon mee naar buiten genomen. Ook wordt er zoveel mogelijk gewandeld met de kinderen. Hierbij geldt dat de BKR geldend is. Indien er een leidster met de bolderwagen erop uit gaat, zal de leidster die in het pand aanwezig blijft, volgens kind-leidster ratio, het juiste aantal kinderen hebben.

9 ALGEMEEN Deze locatie ligt op minder dan vijf minuten van de locatie aan de Mierloseweg in de wijk Warande te Helmond. Het park is op loopafstand en de kinderboerderij ook. Tevens is de winkelstraat aan de Mierloseweg op loopafstand en zijn de uitvalswegen naar Eindhoven en richting centrum Helmond om de hoek. Openingstijden De openingstijden van T Skooltje KINDEROPVANG BOERHAAVELAAN zijn als volgt: Op werkdagen van maandag t/m vrijdag: Reguliere tijden uur Verlengde opvang en uur Verlengde opvang vindt plaats op één groep (van 7.00u tot 7.30u en van 18.30u tot uur), met één of twee van de pedagogische medewerkers van de locatie. In overleg met ouders kan er gezorgd worden voor een ontbijt en/of avondmaaltijd. Wanneer u op de groep aanwezig bent, bent u verantwoordelijk voor uw kind. Op het moment dat u afscheid neemt, draagt u de verantwoordelijkheid voor uw kind over aan ons. Bij het ophalen bent u zodra u op de groep komt ook weer verantwoordelijk voor uw eigen kind. T Skooltje KINDEROPVANG BOERHAAVELAAN wordt altijd om 7.00 uur of 7.30 uur (afhankelijk of kinderen om 7.00 uur komen) geopend door een pedagogisch medewerker. Tevens hangt er in iedere ruimte een webcam, waarbij de pedagogisch medewerkers op de andere locatie mee kunnen kijken. Dit i.v.m. de veiligheid en het vierogenprincipe (op de plaats waar een kind zich met een pedagogisch medewerker bevindt, zijn vier ogen aanwezig, zodat er kan worden mee gekeken of geluisterd). (Zie ook pedagogisch beleidsplan)).

10 HET VIEROGENPRINCIPE VOOR T SKOOLTJE KINDEROPVANG HELMOND TOEPASSING: Dit protocol is van toepassing op T Skooltje KINDEROPVANG HELMOND. DOEL Dit protocol beschrijft waaraan op locatie moet worden voldaan m.b.t. het vierogenprincipe en geeft aanwijzingen voor de praktische kant ervan. WERKWIJZE WETTEKST De houder van een kindercentrum organiseert de dagopvang op zodanige wijze dat de beroepskracht of de beroepskracht in opleiding de werkzaamheden uitsluitend kan verrichten terwijl hij gezien of gehoord kan worden door een andere volwassene. De houder moet de oudercommissie in staat hebben gesteld advies uit te brengen over het vierogenprincipe en de ouders hebben geïnformeerd over de invulling ervan op locatie en moet deze invulling beschreven zijn in het pedagogisch werkplan. VERTALING IN VOORWAARDEN Bovenstaande wettekst leidt tot onderstaande voorwaarden: De medewerker kan tijdens werkzaamheden altijd worden gezien of gehoord. Alle middelen die worden ingezet om dit te realiseren worden ter advisering voorgelegd aan de oudercommissie De concrete invulling van het vierogenbeleid is opgenomen in het pedagogisch werkplan per locatie Ouders zijn geïnformeerd over de invulling van het vierogenbeleid op de locatie Gemaakte afspraken met OC en anderen moeten schriftelijk worden vastgelegd, bijvoorbeeld in notulen.

11 HET VIEROGEN PRINCIPE INLEIDING Naar aanleiding van de zedenzaak is de commissie Gunning ingesteld om onderzoek te doen naar de toedracht van de Amsterdamse zedenzaak met als doel om hieruit lessen te trekken voor een betere en veiliger kinderopvang. Na gedegen onderzoek naar de praktijk van de kinderopvang, de regelgeving, het toezicht en hulpverlenende instanties is de commissie Gunning met een rapport vol aanbevelingen gekomen. De commissie richt zich met haar aanbevelingen tot alle betrokkenen bij de kinderopvang. De aanbevelingen zijn niet alleen relevant als het gaat om seksueel misbruik, maar ook als het gaat om kindermishandeling of andere veiligheidsrisico's. Na het bekend worden van het rapport Gunning hebben we de aanbevelingen voor de kinderopvang naast onze eigen praktijk, protocollen en werkinstructies gelegd en zijn we verder gegaan met het aanpassen van protocollen, acties voor bouwkundige aanpassingen in de locatie en het personeelsbeleid. Dit document gaat over hoe T Skooltje KINDEROPVANG het zogenaamde vier ogen en oren principe toepast in het beleid. Het vier ogen en oren principe betekent dat er altijd minimaal twee volwassenen, in een bepaalde vorm, toezicht moeten houden op kinderen in kinderdagverblijven. De branche organisatie kinderopvang heeft samen met Boink een brochure uitgegeven over het 4-ogenprincipe in de praktijk. Deze brochure dient als achtergrond informatie bij ons beleid. UIT HET RAPPORT GUNNING Stelt verplicht dat er altijd twee volwassenen zijn die de kinderen in een groep kunnen zien of horen. In de mix van de dagelijkse praktijk zijn er naar de mening van de commissie voldoende mogelijkheden om dit te realiseren. Te denken valt niet alleen aan aanwezigheid of directe nabijheid van pedagogisch werkers, maar ook aan de inzet van bijvoorbeeld stagiaires, groepshulp en/of vrijwilligers. Ook het kortere tijd aan het begin of het eind van de dag samenvoegen van groepen, en bouwkundige en technische maatregelen voor transparantie in het gebouw kunnen alternatieven zijn. Een achterwacht is naar de mening van de commissie niet voldoende.

12 Een deel van de sector past overigens het vierogen principe al met succes toe, met behoud van de financiële continuïteit. Een vierogen principe verkleint niet alleen het risico ten aanzien van seksueel misbruik, maar ook het risico ten aanzien van kindermishandeling in brede zin, terwijl er -meer generiek gesproken- sneller en effectiever kan worden ingegrepen als een kind of een pedagogisch werker iets overkomt. Bovendien kan de sector het vierogen principe benutten als impuls voor verdere kwaliteitsverbetering. HOE GEEFT T SKOOLTJE KINDEROPVANG VORM AAN DE UITVOERING VAN HET VIEROGENPRINCIPE? De achterwachtregeling en het zogenoemde vier- ogen- principe zijn samengebracht in dit uitvoeringsbeleid vier ogenprincipe ter preventie van misbruik. Hierin is uitgewerkt hoe wij samen zorgdragen voor een veilige omgeving voor de kinderen en de medewerkers op de locatie aan de Boerhaavelaan 42. WIE WORDT BETROKKEN BIJ HET BELEID? Hoewel het woord anders doet vermoeden, gaat het om meekijken of meeluisteren. Over de wijze waarop een kinderdagverblijf dit principe invoert heeft de oudercommissie adviesrecht. Vervolgens is het kinderdagverblijf verplicht de ouders te informeren over de wijze waarop vorm is gegeven aan het vierogenprincipe. Het eindresultaat is hetgeen ik u nu over informeer. VAN PRINCIPE NAAR PRAKTIJK Zoals zo vaak bij nieuwe regelgeving, is er geen strikte uitvoeringsrichtlijn meegegeven door de wetgever. Dit is een voor- en een nadeel. Het nadeel is dat je nooit kunt stellen dat je het 100% goed of 100% slecht doet. Het voordeel is dat er ruimte is om voor elke situatie een oplossing op maat te bedenken die recht doet aan de specifieke omstandigheden. De Brancheorganisatie BOINK heeft een brochure uitgegeven waarin een vijftal praktijkvoorbeelden wordt geschetst. Om te laten zien hoe het vierogenprincipe in deze vijf gevallen in praktijk is gebracht, worden 5 ondernemers en 5 leden van de bijbehorende oudercommissies aan het woord gelaten. Zij vertellen, allemaal vanuit hun eigen perspectief, hoe ze het vierogenprincipe in de dagelijkse praktijk toepassen en ervaren en wat voor effect het heeft op hun dagelijkse gang van

13 zaken. Deze brochure is bij deze notitie als bijlage gevoegd en is ook door de oudercommissie betrokken bij haar advisering. T Skooltje KINDEROPVANG HELMOND heeft haar collega s geconsulteerd om te horen hoe zij er mee omgaan. Daar kwam uiteindelijk een eenduidige oplossing uit en handreikingen waarvan we gebruik maken op onze locatie. Volgens de Brancheorganisatie Kinderopvang en BOINK (2012) betekent het vier ogen principe dat er ten alle tijden iemand moet kunnen meekijken of meeluisteren bij de opvang van kinderen. Het vier- ogenprincipe is voor convenantpartijen de basis voor veiligheid in de kinderopvang. De uitwerking van dit vier ogen principe is maatwerk. De invulling zal voor iedere organisatie anders zijn, passend bij het pedagogisch beleid en financiële haalbaarheid. (Brancheorganisatie kinderopvang & BOINK, 2012). Het vier ogen principe is één van de maatregelen ter preventie van misbruik. De kans op misbruik in de kinderopvang is gering, zeker in verhouding tot het aantal gevallen in het algemeen in Nederland. Desondanks zijn er extra preventie maatregelen genomen. Op de locatie aan de Boerhaavelaan 42 wordt er iedere dag met twee of meerdere leidsters gewerkt. Hierdoor staan er het grootste gedeelte van de dag meerdere leidsters samen en is er daardoor altijd controle op elkaar door mee te kijken en mee te luisteren. Maar dit is niet voldoende. T Skooltje geeft de volgende invulling aan het vier ogen principe en de preventie van misbruik, onderverdeeld in verschillende onderwerpen: DE RUIMTE GROEPSRUIMTE: In de groepsruimte hangen 3 camera s, waardoor er altijd controle door de directie en collega s is via beeld en geluid, als een pedagogisch medewerkster alleen op de groep staat. Op de locatie Mierloseweg kunnen medewerkers en de directie op de telefoon inloggen en live meekijken en luisteren op alle camera s van de locatie aan de Boerhaavelaan. Zo is de ruimte voor de medewerkers/directie zichtbaar en kan er altijd worden meegeluisterd en gekeken.

14 Er zijn in de groepsruimte veel ramen aan de achterzijde aanwezig, waardoor de achterburen via hun bovenramen de groepsruimte in kunnen kijken. In de groepsruimte kan er via de ramen bij de entree, door de glazen groepsruimte deur naar binnen worden gekeken. Dit zorgt voor transparantie. Het is een opdracht om al het glas transparant te houden en niet dicht te plakken met werkjes en mededelingen. De groepsruimte is zo ingericht dat er hoekjes gecreëerd zijn op kindhoogte, waarbij de medewerker de ruimte in zijn geheel kan overzien. Alle medewerkers hebben een sleutel van de locatie. Als een medewerker alleen op de groep staat, zal directie gedurende de dag onaangekondigd binnen komen. Met uitzondering tussen /9.00 en 17.00/ , staan er over het algemeen altijd minimaal twee leidsters op de groep. Indien er 1 leidster aanwezig is (bij een laag kindaantal), zal geduren de verschillende momenten de directie onaangekondigd binnenlopen. Daarnaast worden stagiaires zo ingepland, dat TOILETRUIMTE: De toiletruimte van de peuters bevinden zich aangrenzend aan de groepsruimte zelf, de toegangsdeur naar deze ruimte en de toiletdeuren zijn voorzien van glas waardoor er zicht op de toiletgang en de toiletten vanuit de groepsruimte is. Er hangt geen camera in de toiletruimte, maar in de groepsruimte hang teen camera die op afstand bewogen kan worden zodat er zicht komt op de toiletruimte, waardoor er altijd controle door de directie en collega s is via beeld en geluid, als een pedagogisch medewerkster alleen op de groep staat Op de locatie Mierloseweg kunnen medewerkers en de directie op de telefoon inloggen en live meekijken en luisteren op alle camera s van de locatie aan de Boerhaavelaan. Zo is de ruimte voor de medewerkers/directie zichtbaar en kan er altijd worden meegeluisterd en gekeken. Alle medewerkers hebben een sleutel van de locatie. Als een medewerker alleen op de groep staat, zal directie gedurende de dag onaangekondigd binnen komen. Met uitzondering tussen /9.00 en 17.00/ , staan er over het algemeen altijd minimaal twee leidsters op de groep. Indien er 1 leidster aanwezig is (bij een lag

15 kindaantal), zal geduren de verschillende momenten de directie onaangekondigd binnenlopen. KEUKENRUIMTE: In de keukenruimte hangt 1camera, waardoor er altijd controle door de directie en collega s is via beeld en geluid, als een pedagogisch medewerkster alleen op de groep staat. Op de locatie Mierloseweg kunnen medewerkers en de directie op de telefoon inloggen en live meekijken en luisteren op alle camera s van de locatie aan de Boerhaavelaan. Zo is de ruimte voor de medewerkers/directie zichtbaar en kan er altijd worden meegeluisterd en gekeken.zo is de keukenruimte voor het grootste gedeelte voor alle medewerkers/directie zichtbaar en kan er altijd worden meegeluisterd en gekeken. Vanaf de straatkant kan er door de grote ramen naar binnen worden gekeken door passanten. Dit zorgt voor transparantie. Het is een opdracht om al het glas transparant te houden en niet dicht te plakken met werkjes en mededelingen. Kinderen mogen niet door het deurtje mee de keuken in. Zo voorkomen wij dat er iets gebeurt achter de bar, waar we de kinderen niet via de camera kunnen zien. Alle medewerkers hebben een sleutel van de locatie. Als een medewerker alleen op de groep staat, zal directie gedurende de dag onaangekondigd binnen komen. Met uitzondering tussen /9.00 en 17.00/ , staan er over het algemeen altijd minimaal twee leidsters op de groep. Indien er 1 leidster aanwezig is (bij een lag kindaantal), zal geduren de verschillende momenten de directie onaangekondigd binnenlopen. SLAAPRUIMTE: In beide slaapkamers hangt een camera, waardoor er altijd controle door de directie en collega s is via beeld en geluid, als een pedagogisch medewerkster alleen op de groep staat. Op de locatie Mierloseweg kunnen medewerkers en de directie op de telefoon inloggen en live meekijken en luisteren op alle camera s van de locatie aan de Boerhaavelaan. Alle medewerkers hebben een sleutel van de locatie. Als een medewerker alleen op de groep staat, zal directie gedurende de dag onaangekondigd binnen komen. Met uitzondering tussen /9.00 en 17.00/ , staan er over het algemeen altijd minimaal twee leidsters op de groep. Indien er 1 leidster aanwezig is (bij een lag

16 kindaantal), zal geduren de verschillende momenten de directie onaangekondigd binnenlopen. BUITENRUIMTE: Via de camera die binnen hangt en ook op de tuin is gericht, is er altijd controle door de directie en collega s via beeld en geluid, als een pedagogisch medewerkster alleen op de groep staat en buiten in de tuin is met de kinderen. Daarnaast is er altijd de mogelijkheid dat de buren van de omringende huizen in de tuin kunnen kijken en mee kunnen luisteren. Op de locatie Mierloseweg kunnen medewerkers en de directie op de telefoon inloggen en live meekijken en luisteren op alle camera s van de locatie aan de Boerhaavelaan. Alle medewerkers hebben een sleutel van de locatie. Als een medewerker alleen op de groep staat, zal directie gedurende de dag onaangekondigd binnen komen. De naaste buren, bovenburen en achterburen hebben vanuit hun eigen woning zicht op en in de tuin en kunnen altijd meeluisteren. Met uitzondering tussen /9.00 en 17.00/ , staan er over het algemeen altijd minimaal twee leidsters op de groep. Indien er 1 leidster aanwezig is (bij een lag kindaantal), zal geduren de verschillende momenten de directie onaangekondigd binnenlopen. ENTREE: In de entree hangt geen camera. De entree is vanuit de groepsruimte zichtbaar en hoorbaar en vanuit buiten/stoep zichtbaar en hoorbaar door de grote ramen. PERSONEEL Van iedere medewerker is er een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG). Dit geldt tevens voor stagiaires en vrijwilligers. Deze VOG wordt iedere 5 jaar opnieuw aangevraagd. Nieuw personeel wordt pas aangenomen na een mate van screening en eventueel referentieaanvraag; Stagiaires staan altijd boventallig en dus nooit alleen op een groep; Een pedagogisch medewerker is niet langdurig en structureel alleen buiten met de kinderen, bovendien is zij altijd telefonisch bereikbaar; Het grootste gedeelte van de dag zijn er twee pedagogisch medewerkers op de groep.

17 Alle medewerkers worden geschoold over het signaleren van kindermishandeling en het handelen naar de meldcode; Er wordt gewerkt met vaste teams per groep, ook tijdens de vakantieperiode is de continuïteit op de groep ons uitgangspunt. T Skooltje KINDEROPVANG HELMOND maakt zo min mogelijk gebruik van invalkrachten, maar indien dit het geval is, zijn de medewerkers van T Skooltje KINDEROPVANG HELMOND nooit onbekend voor de kinderen. Tijdens de vakantieperiode kan het voorkomen dat er een andere medewerker aanwezig is, dit is echter nooit een onbekend gezicht; In het personeelsbeleid zijn restricties uitgewerkt wat betreft het omgaan met beeldmateriaal op mobiele telefoons en fototoestellen. De directie komt regelmatig onaangekondigd op de groep. SAMENWERKING EN KLIMAAT Er heerst een open werkklimaat, zodat medewerkers elkaar altijd aan durven te spreken op hun handelen. Dit creëren we door elkaar feedback te (leren) geven in elke geleding van de organisatie door middel van functioneringsgesprekken, teamvergaderingen en groepsobservaties door directie; Regelmatig zal de directie groepobservaties op de groep inplannen, de bevindingen worden regelmatig teruggekoppeld tijdens (team)vergaderingen of individueel naar de medewerker persoonlijk; Er wordt gewerkt met een vast team, met de continuïteit op de groep als uitgangspunt. Dit zorgt er voor dat medewerkers aan elkaar gewend zijn, wat het aanspreken op niet gepast gedrag makkelijker kan maken; Mocht er een pedagogisch medewerker alleen op de groep staan, kan het zijn dat een stagiaire als extra paar ogen fungeert. Daarnaast is het gebruik van de camera s structureel aanwezig. OVERIGE MAATREGELEN In vakantietijden, als er veel minder kinderen op de groep zijn, kan het voorkomen dat één pedagogisch medewerker op een groep staat.

18 Als het voor de emotionele veiligheid en de rust beter is, zal de medewerker de groep alleen draaien die dag. Er wordt tevens altijd gebruik gemaakt van de camera s. Wat betreft het alleen staan op de locatie zijn er aparte maatregelen genomen. Deze zijn in de achterwachtregeling beschreven. Alle medewerkers hebben een sleutel van de locatie. Als een medewerker alleen op de groep staat, zal directie gedurende de dag onaangekondigd binnen komen. TIJDENS HAAL- EN BRENGMOMENTEN Het onvoorspelbare karakter van de breng- en haalsituaties (je weet niet exact wanneer een ouder bij de voordeur naar binnen kijkt) verkleint het risico dat iemand zich onbespied of gecontroleerd zou kunnen voelen; Gedurende de dag worden kinderen gebracht en gehaald, waardoor een leidster niet vaak alleen is op die momenten, er is een constante in- en uitloop van ouders die hun kind komen brengen tijdens de breng- en haalmomenten. Daarnaast is er altijd controle aanwezig via de camera s; WETTELIJKE BEPALINGEN Voor de leidster kind ratio en groepsgrootte in de stamgroepen hanteren wij de beleidsregels kwaliteit Wet Kinderopvang. De groepsgrootte is afhankelijk van de leeftijd. Daarnaast speelt voor de maximale groepsgrootte ook de beschikbare ruimte een rol. De algemene lijn in de leidster kind ratio en groepsgrootte in de stamgroepen op de kinderdagverblijven conform de Beleidsregels is als volgt: In de leeftijd tot één jaar gelijktijdig ten hoogste twaalf kinderen aanwezig. In de leeftijd tot en met drie jaar gelijktijdig ten hoogste zestien kinderen aanwezig, waaronder ten hoogste acht kinderen in de leeftijd tot één jaar. Eén beroepskracht per vier kinderen in de leeftijd tot één jaar. Eén beroepskracht per vijf kinderen in de leeftijd van één tot twee jaar. Eén beroepskracht per zes kinderen in de leeftijd van twee tot drie jaar. Eén beroepskracht per acht kinderen in de leeftijd van drie tot vier jaar.

19 Bij een gemengde leeftijdsgroep wordt het aantal beroepskrachten bepaald door berekening van het rekenkundige gemiddelde van de door de leeftijdscategorieën geldende maximale aantallen kinderen, waarbij naar boven afgerond kan worden. Voor flexibiliteit in de kinderopvang is mogelijk dat ten hoogste drie uur per dag (niet aaneengesloten) minder beroepskrachten worden ingezet dan volgens de leidster kind ratio is vereist, maar nooit minder dan de benodigde aantal leidsters. Is er in zo een situatie slechts één leidsters in de opvang, dan is er ter ondersteuning ten minste één andere volwassene als achterwacht in het gebouw aanwezig. Afwijken van de leidster kind ratio is niet toegestaan tussen 09:30 uur en 12:30 uur en tussen 15:00 uur en 16:30 uur. Voor 09:30 uur en na 16:30 uur mag de afwijking van de leidster kind ratio niet langer duren dan anderhalf uur aaneengesloten en in de pauzeperiode tussen 12:30 uur en 15:00 uur niet langer dan twee uren aaneengesloten. Dit alles met een maximum van drie uren. 3-UURSREGELING: Aan het begin en einde van de dag zijn er minder kinderen aanwezig in het kindercentrum. Tijdens de middagpauze van pedagogisch medewerkers slapen veel kinderen, waardoor minder kinderen actieve pedagogische aandacht behoeven. Om voor een bepaalde flexibiliteit te zorgen, is de drieuursregeling van kracht. Deze drie-uursregeling is alleen toepasbaar op bepaalde tijdstippen. DAGOPVANG Het is mogelijk dat ten hoogste drie uur per dag (niet aaneengesloten) minder beroepskrachten worden ingezet dan volgens de PKR is vereist, maar nooit minder dan de helft van het benodigde aantal pedagogisch medewerkers. Is er in zo n situatie slechts één pedagogisch medewerker in het kindercentrum, dan is er ter ondersteuning ten minste één andere volwassene aanwezig. Afwijken van de vereiste PKR is niet toegestaan tussen 09.30u en 12.30u en tussen 15.00u en 16.30u. Vóór 09.30u en na 16.30u mag de afwijking van de PKR niet langer duren dan anderhalf uur aaneengesloten en in de pauzeperiode tussen 12.30u en 15.00u niet langer dan twee uur aaneengesloten. Dit alles met een maximum van drie uur per dag. TIJDENS UITSTAPJES Gaan pedagogisch medewerkers (of een pedagogisch medewerker en een volwassene) minimaal met zijn tweeën op pad met een groepje kinderen.

20 Als de pedagogisch medewerker alleen met een groepje kinderen op pad gaat, dan is dit een vaste pedagogisch medewerker van T Skooltje KINDEROPVANG HELMOND en dan is dit in een omgeving waar voldoende sociale controle aanwezig is van andere mensen. (Bijvoorbeeld naar de winkel, kinderboerderij, de warande etc.). TEN AANZIEN VAN SIGNALEREN: Is bij de pedagogisch medewerkers het protocol opvallend gedrag en het protocol vermoeden kindermishandeling KDV inclusief signalenlijst geïmplementeerd, en zetten zij dit waar nodig in; Is bij de pedagogisch medewerkers het beleid intimiteit, seksualiteit en opvoeden geïmplementeerd en zijn pedagogisch medewerkers op de hoogte van de ontwikkeling van kinderen hierin; Er kan bij twijfel of niet pluisgevoelens naast bijvoorbeeld de leidinggevende ook de aandachtsfunctionaris benaderd worden. ACHTERWACHTREGELING Het komt voor dat er één pedagogisch medewerker in het pand aanwezig is om de opvang van kinderen te verzorgen. Om er voor zorg te dragen dat er een mate van controle is en in geval van calamiteit en er dus iemand kan bijspringen is de achterwachtregeling ingesteld. Bij T Skooltje KINDEROPVANG HELMOND wordt deze als volgt ingevuld: De Achterwachtkaart hangt op een vaste plaats op de groep. Er moet in geval van calamiteit ten alle tijden de directie worden gebeld. De telefoonnummers van directie en medewerkers staan vermeld op de achterwachtkaart die hangt aan het prikbord; Er is controle doordat er altijd zicht is op de groep via beeld en geluid door de camera s. Daarnaast is er op onze locatie een grote mate van transparantie doordat er veel ramen zijn aan de voorkant en achterkant. Zie hiervoor het Beleid Achterwachtregeling op de website en ter inzage op de groep.

21 BASISPRINCIPES Naast deze praktische maatregelen zijn er een aantal basisprincipes van toepassing op de preventieve maatregelen tegen misbruik: een open aanspreekcultuur binnen de kinderopvangorganisatie een goede omgang met de seksuele ontwikkeling van kinderen de kinderen het bewustzijn en bewaken van de eigen grenzen aanleren. OPEN AANSPREEKCULTUUR Zoals in de maatregelen staat vermeld is er bij T Skooltje KINDEROPVANG HELMOND een open aanspreek cultuur. Door de geringe omvang van de organisatie en het kleinschalige karakter van onze locatie is het contact persoonlijk en zijn er korte communicatielijnen. De locatie heeft een leidinggevende die de medewerkers kan aanspreken op gedrag wat niet gepast is of niet passend bij het beleid van T Skooltje KINDEROPVANG HELMOND. Ook medewerkers onderling spreken elkaar aan op niet passend gedrag. Er zijn vaste teams op een groep, wat er voor zorgt dat men elkaar gemakkelijker aan kan spreken. Tevens draagt het werken met vaste teams bij aan het opbouwen van een vertrouwensband met het kind. De open en professionele aanspreekcultuur is onderdeel van het vierogenbeleid. Medewerkers moeten erop alert zijn dat ze zichzelf zichtbaar en hoorbaar maken en ook de ander daarop aanspreken wanneer ze dit niet doen. Denk aan het openhouden van slaapkamer- en toiletdeuren wanneer de medewerker hier binnen is. BEWUSTZIJN EN BEWAKING VAN EIGEN GRENZEN Het begeleiden van de kinderen in de bewustwording en het leren aangeven van hun eigen grenzen is belangrijk. De kinderopvang is een veilige plek om dit te oefenen. Bij T Skooltje KINDEROPVANG HELMOND wordt er daarom van jongs af aan spelenderwijs aandacht aan besteedt. De kinderen leren wat ze wel en niet fijn vinden en leren om dit aan te geven aan de ander. Ook leren kinderen dat, als je iemand bijvoorbeeld een knuffel of aai wilt geven en de ander dat niet wil, je deze grens van de ander dient te respecteren. Dit geldt voor zowel het contact van de kinderen onderling als met volwassenen.

22 In het bewust worden van je eigen grenzen en dit aan te leren geven is de begeleiding van een pedagogisch medewerker vaak gewenst. Wanneer een pedagogisch medewerker bijvoorbeeld ziet dat het ene kind (vaak lief bedoeld) het andere kind aanraakt, maar dat het andere kind dat niet fijn vindt wordt daar over gesproken. Het kind wat de aanraking als niet prettig ervaart leert zich bewust te zijn van zijn grenzen en dit aan te geven. Het kind dat de ander aan wilde raken of liefkozen leert in de geval de grenzen van het andere kind te respecteren. WARMTE EN EEN GEZONDE SEKSUELE ONTWIKKELING De genomen preventieve maatregelen mogen niet leiden tot minder intimiteit en warmte in de opvang die we bieden, kinderen kunnen lichamelijke koestering nodig hebben voor hun welbevinden. Daarnaast is een positieve invalshoek bij de begeleiding van seksuele ontwikkeling belangrijk. Het mag niet zo zijn dat een angstige en afwijzende cultuur ten opzichte van seksualiteit gaat overheersen, wat een gezonde ontwikkeling in de weg kan staan. (Schreuder, Abrahamse & van der Linden, 2012) Het begeleiden van onderling (lichamelijk) contact en aandacht voor de gezonde seksuele ontwikkeling van belang. De oudere peuters zijn vaak bezig met het verschil tussen jongens en meisjes en nieuwsgierig naar het andere geslacht. Ze zijn zich alleen nog niet bewust van wat wel en niet hoort. Begeleiding van een pedagogisch medewerker is hier gewenst en bestaat met name uit informatie en uitleg geven over wat wel en niet hoort. Daarom is er onder andere begeleiding van een pedagogisch medewerker bij de toiletronde van de peuters. De begeleiding van de pedagogisch medewerker bestaat met name uit informatie en uitleg geven. Bijvoorbeeld over de betekenis van bepaalde scheldwoorden en waarom we dit niet tegen elkaar zeggen. (Schreuder, Boogaard, Fukkink & Hoex, 2011). T Skooltje KINDEROPVANG HELMOND voldoet aan de gestelde (bouwtechnische) eisen. Daarnaast zijn de omgangsvormen voor al onze medewerkers vastgelegd in het document Beroepscode Kinderopvang. We blijven werken aan een open aanspreekcultuur. Niet alleen voor de pedagogisch medewerkers, maar ook voor de ouders.

23 EVALUATIE EN BIJSTELLING Uiteraard blijven we de ontwikkelingen volgen. In de loop der tijd zullen er best practice ontstaan, waarvan we kunnen leren. Ook zullen de inspecties van de GGD bij ons en anderen mogelijk verbeterpunten op kunnen leveren. Het uitvoeringsbeleid kan hier dan op aangepast worden. 4. TOETSPUNTEN Vierogenbeleid Toetspunt Voldaan Niet van toepassing 1 In het pedagogisch werkplan is concreet beschreven hoe het vierogenbeleid op de locatie is ingevuld 2 Gemaakte afspraken met GGD of anderen zijn inzichtelijk 3 De pedagogisch medewerker kan tijdens het uitvoeren van de werkzaamheden altijd worden gezien of gehoord door een andere volwassene. BRONVERMELDING Branchevereniging Kinderopvang & Boink. (2012) Convenant Kwaliteit Kinderopvang. Verkregen op 7 november 2012 via Schreuder, L., Abrahamse, S., & van der Linden, P. (2012). Preventie van seksueel misbruik in de kinderopvang. Utrecht: Nederlands Jeugd Instituut (NJI) Schreuder, L., Boogaard, M., Fukkink, R., & Hoex, J., (2011). Pedagogisch kader kindercentra 4-13 jaar. Amsterdam: Reed Business.

24 ACHTERWACHTREGELING 1. Toepassing Het document is belangrijk voor alle pedagogisch medewerkers, facilitair/administratief personeel en directie. 2. Doel van het document Bij T Skooltje KINDEROPVANG is veiligheid één van de doelen van T Skooltje KINDEROPVANG. Als zich een calamiteit voordoet, dan is het nodig dat er voldoende pedagogisch medewerkers (achterwacht) ingezet kunnen worden om goed en snel te kunnen handelen en alle betrokken kinderen op te vangen. Dit document geeft aan hoe de achterwacht geregeld is binnen T Skooltje KINDEROPVANG. De achterwacht is opgezet volgens de Wet Kinderopvang (WK) en de richtlijnen van de Maatschappelijke Ondernemersgroep (MO). Tevens is gelet op kosten en werkbaarheid voor de pedagogisch medewerkers. De achterwachtregeling betekent: dat er op alle locaties*, ingeval van calamiteiten, altijd een beroep gedaan moet kunnen worden op een tweede pedagogisch medewerker of tweede volwassene. *Ook opvanglocaties waar 10 of minder kinderen (de kleine groepen) worden opgevangen en één pedagogisch medewerker werkt. 3. Werkwijze Eisen WK en toelichting MO Voor de flexibiliteit in de organisatie is het mogelijk dat in de dagopvang ten hoogste drie uur per dag (niet aaneengesloten) minder beroepskrachten worden ingezet, maar nooit minder dan de helft van het afgesproken aantal pedagogisch medewerkers. Is er in zo n situatie slechts één pedagogisch medewerker in het kindercentrum, dan is ter ondersteuning ten minste een andere volwassene als achterwacht aanwezig in het kindercentrum. (uit toelichting MO).

25 Voor de buitenschoolse opvang kunnen ten hoogste een half uur per dag minder pedagogisch medewerkers worden ingezet, maar ook nooit minder dan de helft van het afgesproken aantal pedagogisch medewerkers. Is er in zo n situatie slechts één pedagogisch medewerker, dan is er ter ondersteuning tenminste een volwassene als achterwacht in het kindercentrum aanwezig. UITVOERING ACHTERWACHT BIJ T SKOOLTJE KINDEROPVANG In geval van calamiteiten, moet altijd een beroep kunnen worden gedaan op een tweede pedagogisch medewerker of tweede volwassene. Onder calamiteiten wordt verstaan: een situatie waarin een pedagogisch medewerker en/of leidinggevende op basis van deskundigheid oordelen dat een tweede volwassene nodig is om ondersteuning te bieden op de groep. De volwassene is bij voorkeur een pedagogisch medewerker, volgens het schema verderop in dit protocol. Op sommige plaatsen kan in overleg een beroep gedaan worden op de facilitair medewerker*. Het gaat bijvoorbeeld om situaties bij: een (ernstig) ongeval, brand, evacuatie en andere. (* structureel regelt de directie dit.) KDV Locaties Bij T Skooltje KINDEROPVANG wordt binnen de KDV locaties voldaan aan het vierogenprincipe, geadviseerd vanuit de Commissie Gunning. Binnen dit vierogenprincipe worden ook stagiaires en facilitair medewerkers als 2 e persoon aangemerkt. Dit betekent dat zij ook meetellen als 2 e persoon in de achterwachtregeling. De KDV locaties zijn opgenomen als achterwachtlocatie in het onderstaande schema. De afstand van de achterwachtlocatie tot de locatie waar zij achterwacht voor zijn, zijn op loop en fietsafstand met een maximum tijd van 5 minuten. Wanneer achterwacht vragen? Op basis van eigen deskundigheid kunnen pedagogisch medewerkers in geval van een calamiteit om achterwacht vragen. Zie ook protocol Handelen na een ongeval. In onderstaand overzicht is zoveel mogelijk rekening gehouden dat pedagogisch medewerkers binnen 5 minuten op de fiets de locatie kan bereiken.

26 ACHTERWACHTREGELING WIE TE BELLEN Helmond Boerhaavelaan SL Helmond < 5 minuten Achterwacht = Mierloseweg 128 en/of directie Emmie: (di, wo, do, vr) Priscilla: (ma, do) Lisa: (ma, di, wo, do, vr) Estelle: (ma, di, wo, do, vr) Reistijd van achterwacht bedraagt per fiets/auto minder dan 5 minuten Mierloseweg Mierloseweg AR Helmond < 5 minuten Achterwacht = Boerhaavelaan 42 en/of directie Lianne: (ma, di, do, vr) Lieke: (wo, do) Marlou: (ma, di) Femke: (ma, di, wo) Estelle: (ma, di, wo, do, vr) Reistijd van achterwacht bedraagt per fiets/auto minder dan 5 minuten OP VRIJDAG IS ROBBERT OOK ALS ACHTERWACHT BESCHIKBAAR

27 MEDEWERKERS DAGELIJKSE LEIDING Directie De directie is verantwoordelijk voor en geeft leiding aan de locatie (met als primair proces kinderopvang) in algemene zin op het gebied van personele, organisatorische en budgettaire aangelegenheden binnen de daartoe geldende richtlijnen. Pedagogisch medewerker: Deze heeft de verantwoordelijkheid voor de dagelijkse verzorging, begeleiding en medeopvoeding van een groep kinderen. De pedagogisch medewerker zorgt ervoor dat kinderen zich veilig voelen en stimuleert kinderen door middel van uitvoering van het pedagogisch beleidsplan om zich verder te ontwikkelen. INZET ANDERE VOLWASSENEN Naast de gediplomeerd leidsters worden er ook oproepkrachten, stagiaires en vrijwilligers ingezet op de groep. Oproepkrachten: We werken met vaste oproep krachten die in eerste instantie het verlof, vakantie en ziekte van de vaste pedagogisch medewerkers opvangen. Om de continuïteit te waarborgen, wordt zoveel mogelijk dezelfde invalmedewerker op een groep ingezet. Indien er conform de beroepskracht-kindratio slechts één beroepskracht aanwezig is, dan is ondersteuning van deze beroepskracht door een andere volwassene in geval van calamiteiten geregeld. Stagiaires: Bij de inzet van stagiaires is het BPV-beleid van toepassing. De stagiaire werkt onder toezicht en onder de verantwoordelijkheid van een geschoolde leidster. Zij is een medewerkster bij het verzorgen en begeleiden van kinderen. De stagiaire werkt ten allen tijde boventallig op de groep, naast de reeds geschoolde leidster(s). Stagiaires zijn beroeps opleidende leerlingen die vanuit de welzijnsopleiding die opleidt voor de

28 functie van pedagogisch medewerker stage lopen binnen de kinderopvang. Daarnaast zijn er zo nu en dan stagiaires van de hogere beroepsopleiding pedagogiek. De stagiaire ondersteunt de pedagogisch medewerker bij alle voorkomende werkzaamheden en vanuit de opdrachten die zij van de opleiding krijgen. Wanneer derdejaars stagiaires in januari een go hebben gekregen (goede stagebeoordeling) kunnen zij ook formatief worden ingezet. Facilitair medewerker: Deze draagt zorg voor alle klusjes van de locatie en voert de taken in het algemeen buiten de openingstijden uit. Vrijwilliger: Het werken met vrijwilligers is een bewuste keuze. Vrijwilligers maken de maatschappelijke betrokkenheid van de lokale samenleving met de doelstellingen en activiteiten van ons zichtbaar en tastbaar. Vrijwilligers staan midden in de samenleving en verschaffen ons informatie en signalen over wat er bij de mensen leeft. Vrijwilligers hebben kennis en vaardigheden die goed van pas komen voor onze organisatie. Daarnaast staan vrijwilligers veelvuldig in contact met het publiek en maken onze organisatie daarmee ook zichtbaar in de samenleving. De vrijwilliger werkt altijd onder aansturing van een beroepskracht. De beroepskracht coördineert de werkzaamheden van de vrijwilliger en draagt de eindverantwoordelijkheid voor de uitvoering van de activiteiten en dienstverlening. De verantwoordelijkheid voor het vaststellen, jaarlijks evalueren en bijstellen van het vrijwilligersbeleid ligt bij de directie. De taken voor de vrijwilliger worden vooraf overeengekomen met de pedagogisch medewerker en vastgelegd in de vrijwilligersovereenkomst. De pedagogisch medewerkers van de groep zijn verantwoordelijk voor de gang van zaken op de kinderopvang. Vrijwilligers staan altijd boventallig en worden dus niet meegenomen in het kind/leidster ratio. Tijdens de openingstijden van de kinderopvang biedt de vrijwilliger ondersteuning door te helpen met het werk op de groep. De werkzaamheden kunnen bestaan uit bijvoorbeeld: met de kinderen meespelen, voorlezen aan een groepje kinderen, helpen bij het eten en drinken, helpen met poetsen etc. De werkzaamheden van de vrijwilliger worden vooraf afgestemd tussen de pedagogisch medewerker en de vrijwilliger.

29 De vrijwilliger draagt geen verantwoordelijkheid voor de groep, de eindverantwoordelijkheid ligt bij de pedagogisch medewerker. De overdracht met ouders is de verantwoordelijkheid van de pedagogisch medewerker. Vrijwilligers worden op vaste dagdelen ingezet, zodat ze een vast gezicht zijn voor de kinderen en de ouders. PEDAGOGISCHE DOELEN De visie op kinderen en hun ontwikkeling en de rol die pedagogisch medewerkers daarin spelen, zoals verwoord in het pedagogisch beleidsplan, leidt tot de volgende pedagogische doelen: Veilige opvang Elk kind voelt zich veilig en vertrouwd op het kinderdagverblijf, door de geborgenheid en structuur die er wordt geboden door de pedagogisch medewerkers. Op T Skooltje KINDEROPVANG BOERHAAVELAAN wordt gewerkt met een team van drie vaste pedagogisch medewerkers per dag. Het is het streven dat er altijd minimaal één van deze vaste personen op de groep aanwezig is om de kinderen een veilige en vertrouwde omgeving te bieden. Als dit vanwege ziekte of vakantie niet mogelijk is, dan streven we ernaar dat er een andere bekende pedagogisch medewerker van de locatie aanwezig is. De kinderen kennen ook deze pedagogisch medewerker omdat zij deze zien op de locatie. Op T Skooltje KINDEROPVANG BOERHAAVELAAN is een verticale groep, zodat kinderen met verschillende leeftijdsgenoten in de groep zitten en kunnen profiteren van het leren van elkaar. Doordat de kinderen (veelal) op vaste dagdelen komen, zien zij dezelfde kinderen, wat zorgt voor een veilig en vertrouwd gevoel. Veiligheid is de basis om te kunnen ontwikkelen. Wij zullen onze uiterste best doen om uw kind snel veilig te laten voelen bij ons. Vanaf het moment dat uw kind 10 weken oud is, is hij/zij welkom op het kinderdagverblijf. We vinden het belangrijk dat deze nieuwe omgeving een vertrouwde plaats wordt, waar uw kind en u als ouder zich snel veilig voelen. Wij zullen onze uiterste best ervoor doen om aan ieder kind en aan iedere ouder voldoende aandacht te besteden. We maken tijdens het intakegesprek afspraken over

30 de start en opbouw van de opvang. Mocht blijken dat uw kind onverhoopt echt niet kan wennen, dan kunt u contact opnemen met de directie. Bij binnenkomst worden ouder en kind begroet en wordt met ieder kind op een bij het kind passende wijze contact gemaakt. Na dit contactmoment wordt met u besproken of er eventuele bijzonderheden zijn waar wij van op de hoogte dienen te zijn. Wanneer u vertrekt, wordt samen met uw kind afscheid van u genomen. Op het moment dat u afscheid neemt, draagt u de verantwoordelijkheid voor uw kind over aan ons. De kinderen nemen in de groep afscheid. Ook dan letten wij op waar het kind behoefte aan heeft. Dan kan zijn zwaaien (wel of niet bij het raam) of gewoonde ouder gedag zeggen en lekker gaan spelen. De manier van afscheid nemen is voor iedereen verschillend. Bewust afscheid nemen is erg belangrijk voor uw kind. Uw kind moet het vertrouwen hebben dat u terug komt. Zeg altijd gedag tegen uw kind en tegen ons. Voor uw kind is het belangrijk om te weten dat u weggaat. Ook adviseren we u om het afscheid kort te houden, zo weet uw kind waar hij/zij aan toe is. Mocht u achteraf een vervelend gevoel hebben over het moment dat u afscheid heeft genomen van uw kind, wilt u weten hoe het met uw kind gaat of wilt u graag andere informatie over uw kind, dan kunt u altijd bellen. Als u uw kind weer op komt halen, zullen wij ervoor zorgen dat er altijd een moment is om de bijzonderheden van de dag over te dragen. Op het moment dat u op de groep komt, neemt u de verantwoordelijkheid voor uw kind van ons over. Bij T Skooltje KINDEROPVANG BOERHAAVELAAN passen wij ons aan aan het ritme van het kind. Aangezien wij ook kindjes opvangen van 0-1,5 jaar, zal een groot gedeelte van de dagindeling bij hun betrekking hebben op het individuele ritme van ieder kind apart. Vanaf 1,5 / 2 jaar hebben wij een dagindeling, deze is als volgt: Binnenkomst en ontbijt. (Eventueel) Binnenkomst. Vrij spel* en/of we doen gestructureerde activiteiten* Vrij spel* en/of gestructureerde activiteiten*, hierna gezamenlijk opruimen.

31 Eten en drinken: We eten fruit, een enkele keer kan dit ook iets anders zijn, bijvoorbeeld door een verjaardagsviering. Na het eten en drinken doen we eventueel een korte activiteit. Hierna gaan de kinderen naar het toilet en/of worden verschoond Vrij spel* en/of gestructureerde activiteiten* Gezamenlijk opruimen en handen wassen. Kinderen die zindelijk zijn gaan eventueel naar het toilet Lunch: Boterhammen eten en melk drinken. We zingen een liedje voor het eten, eten en praten, vervolgens naar het toilet/verschonen, handen wassen en gezichten schoonmaken Kinderen gaan slapen of kunnen vrij spelen*. Tevens is er de mogelijkheid om gestructureerde activiteiten* aan te bieden. Tussendoor krijgen de kinderen eventueel nog wat te drinken De meeste kinderen komen/zijn uit bed /16.00 Eten en drinken: We eten dan fruit, een enkele keer kan dit ook iets anders zijn, bijvoorbeeld door een verjaardagsviering. Na het eten en drinken doen we eventueel een korte activiteit. Hierna gaan de kinderen naar het toilet en/of worden verschoond Vrij spel* en/of gestructureerde activiteiten* Kinderen worden opgehaald; ouders en pedagogisch medewerker hebben een korte overdracht Warme maaltijd. (eventueel) Kinderen worden opgehaald, ouders en pedagogisch medewerker hebben een korte overdracht. *Vrij spel: Hiermee wordt bedoeld vrij spel binnen en/of buiten

32 Gestructureerde activiteiten: Hiermee worden eventueel activiteiten bedoeld die samen met de kinderen gedaan worden. Bovenstaande tijden zijn richtlijnen. Wij maken daarbij voortdurend de afweging tussen het dagritme van de groep en individuele behoefte van de kinderen. Wij gaan zoveel mogelijk uit van de individuele behoefte van ieder kind. Het dagritme zorgt voor een goede balans tussen samen, alleen, rust en uitdaging. Wij zorgen daarnaast voor gezelligheid en gezamenlijkheid en voor een dagritme dat regelmaat en vastigheid biedt. Een vertrouwd dagritme geeft houvast. De overgang van de ene activiteit naar de andere wordt gekenmerkt door vaste rituelen, wat structuur biedt aan de kinderen. Enkele voorbeelden: Voor het eten en/of drinken zingen we een liedje (bijvoorbeeld smakelijk eten ); Wanneer we gaan opruimen zingen we een opruimliedje; Na het buitenspelen (voor het eten), na het eten en na het plassen wassen we onze handen. T Skooltje KINDEROPVANG BOERHAAVELAAN heeft protocollen en werkinstructies, waar iedere medewerker zich aan houdt en waardoor de veiligheid van de kinderen gewaarborgd wordt. Onder andere zijn dit de volgende protocollen; Gezonde voeding, veilig slapen, omgaan met zieke kinderen en vermoeden van kindermishandeling. Wanneer uw kind bij 4 jaar overgaat naar de basisschool, dan zorgen wij, indien gewenst, voor de overdracht van uw kind naar de leerkrachten. Het dossier van uw kind bevat onder andere uw gegevens, het intakeformulier, evaluatieformulier en formulier(en) van het jaarlijkse gesprek met u als ouder. Deze overgang is altijd in samenspraak met u als ouder! Elk kind wordt positief benaderd door de pedagogisch medewerker en er is sprake van respect en waardering voor de eigenheid van het kind. Wij, de pedagogisch medewerkers, benaderen elk kind positief en als individu en laten het kind zichzelf zijn in de groep. Elk kind is uniek en heeft een eigen inbreng waarnaar geluisterd wordt. Wij zijn er voor de kinderen en staan open voor de initiatieven die kinderen nemen. Wij observeren de kinderen en bieden activiteiten aan die aansluiten op de ontwikkelingslijnen en de

33 belangstellingswereld van de kinderen. Tevens proberen we de kinderen te prikkelen en uit te dagen om ook activiteiten te proberen die het kind zelf nooit zou kiezen of nog nooit gedaan heeft, om zo het kind te laten ervaren/ontdekken, dat hij/zij veel kwaliteiten bezit en waardoor het kind een bredere interesse ontwikkelt. Hierbij wordt in het oog gehouden dat het kind voldoende vrije keuze blijft houden. Alle kinderen zijn verschillend van elkaar, maar samen vormen ze een groep. Wij benaderen elk kind gelijkwaardig. Een kind heeft altijd recht op aandacht en wij zien het kind zoals het is en proberen het zo goed mogelijk te begrijpen. Een kind met actief gedrag zal eerder aandacht trekken dan een kind dat zich afzijdig houdt. Beide kinderen hebben echter evenveel aandacht nodig en wij hebben hier oog voor. Wij communiceren veel onderling om kinderen op dezelfde manier te kunnen benaderen. We zijn consequent en positief in onze benadering naar de kinderen. We stimuleren kinderen en motiveren hen zoveel mogelijk om eventuele conflicten zelf op te lossen. Kinderen kunnen op een bepaald moment meer begeleiding nodig hebben van de pedagogisch medewerkers. Soms is extra ondersteuning nodig van externe organisaties. T Skooltje KINDEROPVANG MIERLOSEWEG heeft een zorgbeleid, dat onderdeel is van het pedagogisch beleidsplan. Tijdens verjaardagen van de kinderen is er persoonlijke en positieve aandacht voor het jarige kind. Verjaardagen vieren we met de kinderen op de groep, zingen verjaardagsliedjes, waarna de jarige eventueel mag trakteren. De jarige krijgt een kaart met persoonlijke wensen van ons. Wanneer mama of papa en/of broer of zus jarig zijn, mag uw kind hier zelf iets voor maken. Wanneer u dit wenst, kunt u dit bij ons aangeven. De locaties van T Skooltje KINDEROPVANG zijn veilig en voldoen aan de eisen van brandveiligheid, Wet Kinderopvang en Voedsel- en warenwet. Op iedere locatie, per groep, wordt jaarlijks een Risico Inventarisatie en Evaluatie (ingevuld. Wij zijn op de hoogte van de inhoud van de RI&E (en dus van de risico s op onze locatie), waaruit eveneens de huisregels en werkafspraken ontstaan. Indien er een ongeval of bijna ongeval plaatsvindt bij T Skooltje KINDEROPVANG BOERHAAVELAAN, melden wij dit bij de directie.

34 We handelen adequaat bij verschillende gebeurtenissen die zich in het leven van een kind kunnen voordoen: Er zijn protocollen bij T Skooltje KINDEROPVANG, onder andere voor het handelen in geval van ongevallen, ziekte, kindermishandeling en ontwikkelingsproblemen. Iedere medewerker handelt naar deze protocollen. Bij T Skooltje KINDEROPVANG BOERHAAVELAAN controleert de GGD of aan de eisen van de wet Kinderopvang wordt voldaan. Het meest recente rapport van de GGD ligt ter inzage op de locatie of kunt u nalezen via Daarnaast geeft de gemeente opdracht aan de brandweer om o.a. de brandveiligheid van onze locatie te controleren. Ontwikkeling: samen spelen, leren en genieten Elk kind ontdekt in een eigen tempo hoe de wereld in elkaar zit door het opdoen van allerlei ervaringen. Onze medewerkers bieden daartoe mogelijkheden voor uitdaging, verwondering, ontdekken en genieten. We stimuleren de kinderen in hun ontwikkeling door middel van een gevarieerd activiteiten aanbod. Daarmee proberen we tegemoet te komen aan de drie basisbehoeften van kinderen in ontwikkeling: de behoefte aan sociale relaties (veiligheid en ondersteuning), de behoefte aan competentie (dit kan ik) en de behoefte aan autonomie (onafhankelijkheid). De ruimte is ingericht met hoeken, bijvoorbeeld een poppenhoek, een autohoek en een blokkenhoek. Er is spelmateriaal aanwezig voor elke leeftijd en -niveau, passend bij de verschillende ontwikkelingsfases. Kinderen kiezen zelf waarmee ze willen spelen (behoefte aan autonomie). Als een kind steeds hetzelfde kiest, proberen we het kind te stimuleren om ook iets anders te gaan doen. Dit biedt uitdaging en verwondering aan het kind, geeft zelfvertrouwen en helpt het kind een bredere interesse te ontwikkelen. Ander spel aanbieden kan door samen met ons iets te gaan doen, te kijken naar het spel van andere kinderen en eventueel mee te gaan spelen. Door in de groep te communiceren, onderhandelen en samenwerken, ontwikkelt het kind zijn behoefte aan sociale relaties. De kinderen praten en spelen met elkaar en mogen bijvoorbeeld helpen met een kleine taak. Ieder kind ontwikkelt zijn verstandelijke en lichamelijke mogelijkheden in zijn of haar eigen tempo en ieder kind wordt in zijn eigen ontwikkeling begeleid en gestimuleerd.

35 Voorop staat het plezier van uw kind. We spreken ieder kind aan op zijn/haar mogelijkheden. Met alles wat we aan de kinderen vragen, laten wij merken dat wij vertrouwen hebben in de mogelijkheden van het kind. Wanneer het kind merkt dat hij/zij het kan, dan geeft dit het kind een plezierig en tevreden gevoel. Het kind heeft een succeservaring, een gevoel van "Dat kan ik!" (behoefte aan competentie). In de groep wordt een omgeving geboden waarin uw kind onbezorgd kind mag en kan zijn. Ieder kind kan zich ontwikkelen, samen spelen, leren en genieten. Wij stimuleren uw kind de eigen grenzen te verleggen, wanneer hij/zij dit durft. Hierbij vinden wij het belangrijk dat uw kind eigen keuzes maakt. Wij stimuleren de kinderen om hun eigen ideeën, wensen en verlangens uit te spreken en waar mogelijk te volgen. Elk kind heeft zijn eigen leermomenten waarop wij bewust in willen spelen. Door gericht naar uw kind te kijken en te observeren hebben wij oog voor kansen op alle terreinen: cognitief, motorisch, zintuiglijk, sociaal-emotioneel, taal en creatief om uw kind te stimuleren in zijn/haar ontwikkeling. Mocht uw kind achterlopen in een bepaald ontwikkelingsgebied, neem als voorbeeld zijn/haar taalontwikkeling, dan zullen wij de kans grijpen om bepaalde woorden te oefenen, nieuwe woorden aan te leren, veel te praten tegen uw kind en uw kind te stimuleren om ook te praten. Wij streven ernaar, indien de weersomstandigheden het toelaten, om minimaal één keer per dag minimaal een half uur naar buiten te gaan met de kinderen. Soms worden er ook uitstapjes gemaakt, bijvoorbeeld naar de speeltuin, de eendjes of de supermarkt. Daarnaast zijn wij met goed weer in de buitenspeelruimte te vinden, die volledig is aangepast aan de leeftijd van de kinderen. Wij hebben iedere zes weken een kindbespreking. Tijdens deze kindbespreking worden de kinderen besproken, met name hoe hun ontwikkeling verloopt en of er bijzonderheden zijn. Uw kind wordt uitgebreid besproken in een kindbespreking. Hiervoor maken we gebruik van de ontwikkelingslijnen. Een observatielijst die inzicht geeft in wat een bepaald ontwikkelingsgebied inhoud en hoe de ontwikkeling per leeftijdscategorie verloopt. De ontwikkeling van uw kind, geobserveerd met de ontwikkelingslijnen, wordt besproken tijdens de kindbespreking. Wanneer er bijzonderheden of twijfels zijn, wordt dit altijd met u besproken. In overleg kan dan eventueel een KIJK!registratie worden ingevuld. Door een KIJK! In te vullen krijgen wij en u nog uitgebreider zicht op de ontwikkeling van uw kind.

36 Elk kind wordt verzorgd in de mate waarin hij/zij dit nodig heeft. Aan kinderen die dit nodig hebben wordt volledige verzorging geboden. Kinderen die al zelfstandiger zijn, worden daarin steeds gestimuleerd. Hygiënerichtlijnen vormen de basis voor het handelen m.b.t. verzorging. Wij stimuleren de kinderen tot zelfstandigheid met betrekking tot de verzorging op verschillende momenten van de dag. Dit bevordert de zelfredzaamheid van uw kind en het zelfvertrouwen. Vanzelfsprekend is het uitgangspunt hierbij dat wij kijken wat haalbaar is voor het kind en dat wij hen helpen waar nodig. Denk bijvoorbeeld aan het zelf aan- en uitkleden als we buiten gaan spelen, naar bed of naar het toilet gaan. Wij leren uw kind dit zelf te doen door het voor te doen, daarna eventueel samen te doen, de kinderen elkaar te laten helpen en het zelf te laten proberen(indien de leeftijd van het kind dit toestaat). Verder oefenen wij de zelfstandigheid van uw kind met betrekking tot hygiëne bij handen wassen na het buitenspelen (voor het eten), na het eten, na het toilet bezoek, handen en mond schoonmaken na het eten, zakdoek vragen en bij niezen/hoesten hand voor de mond(indien de leeftijd van het kind dit toestaat). Ook de eetmomenten hebben een pedagogisch aspect. Hier wordt tevens een beroep gedaan op de zelfstandigheid van de kinderen en de samenwerking. Denk bijvoorbeeld aan zelf hun boterham smeren, zelf beleg uitkiezen, eten met een vork en wachten op elkaar (indien de leeftijd van het kind dit toestaat). Bij T Skooltje KINDEROPVANG BOERHAAVELAAN zijn er iedere dag drie eet- en drinkmomenten. T Skooltje KINDEROPVANG BOERHAAVELAAN verzorgt hiervoor de voedingsmiddelen. T Skooltje KINDEROPVANG BOERHAAVELAAN biedt zuigelingenvoeding van de merken Nutrilon,Hero en huismerken tot 12 maanden en daarvan de verschillende varianten die in de supermarkt te koop zijn. Er wordt geen zuigelingenvoeding gegeven die van huis wordt meegenomen, met uitzondering van moedermelk en dieetvoeding. Het leveren van speciale voedingsmiddelen in verband met een dieet gaat in onderling overleg. Voor kinderen van 0-1 jaar verzorgt T Skooltje KINDEROPVANG BOERHAAVELAAN alle flesvoeding van de merken Nutrilon,Hero en huismerken. Vanzelfsprekend hebben baby s hun eigen ritme en worden zij verzorgd naar hun behoefte. Dit ritme, de voeding- en (eventuele) slaaptijden, kunt u opschrijven in een babyschrift, dat u bij het intakegesprek zult ontvangen. Ieder kind tot vier jaar heeft een schrift waarin zowel u als wij, alle

37 informatie kunnen schrijven. Het ritme/schema dat u aangeeft voor uw kind, proberen wij zo veel als mogelijk te volgen. Wanneer kinderen één jaar zijn en daar aan toe zijn, doen zij mee aan het dagritme zoals op bladzijde 4 staat beschreven. Wij noteren de belangrijke informatie vanaf deze leeftijd op een daglijst, die ouders altijd in kunnen zien op de groep. Wij houden er rekening mee dat de overgang van de ene activiteit naar de andere rustig moet kunnen verlopen. Aan kinderen wordt uitleg gegeven en er wordt voor gezorgd dat de kinderen bij de alledaagse activiteiten worden betrokken, juist ook om de zelfstandigheid van de kinderen te vergroten. Zo kunnen zij bijvoorbeeld helpen met het dekken en afruimen van de tafel en het klaarzetten van materialen voor een activiteit. De kinderen die slaapbehoefte hebben, worden naar bed gebracht. Uw kind slaapt op het kinderdagverblijf zoveel mogelijk op dezelfde manier als in de thuissituatie, maar passend binnen het protocol Veilig slapen van T Skooltje KINDEROPVANG BOERHAAVELAAN. Kinderen slapen tot de leeftijd van twee jaar in een slaapzak, die meegenomen dient te worden van thuis. Voor elk kind is het overige beddengoed op de locatie beschikbaar. Het beddengoed en de slaapzakken worden door ons dagelijks gewassen. Uw kind kan een vertrouwde knuffel en/of speen meenemen van thuis. Belangrijk hierbij is dat er geen koord aan de knuffel en/of speen zit, dit voor de veiligheid van de kinderen. Als kinderen slapen worden de slaapkamers regelmatig gecontroleerd en de slaapkamer heeft een babyfoon. We streven ernaar dat kinderen bij ons steeds in hetzelfde bed slapen. Tijdens het intakegesprek, dat u voordat de opvang begint met één van ons voert, maken we samen met u afspraken over het slapen en leggen de regels uit die bij T Skooltje KINDEROPVANG BOERHAAVELAAN gehanteerd worden. Kinderen die zindelijk zijn mogen (als zij dat kunnen) zelf aangeven wanneer zij naar het toilet moeten. Kinderen die bezig zijn met de zindelijkheidstraining gaan op vaste momenten met ons naar het toilet en/of worden verschoond. Op de vaste momenten gaan ook de jongere kinderen mee. In de praktijk blijkt dat het voorbeeld van andere kinderen een stimulerende werking heeft op het zindelijk worden. Kinderen willen hierdoor eerder zelf ook op het toilet plassen. Voor de zindelijkheidstraining wordt het initiatief van u afgewacht. Wanneer uw kind er aan toe is en u met zindelijkheidstraining wilt beginnen, worden wij hier graag over geïnformeerd. Op deze manier

38 kan er thuis en op T Skooltje KINDEROPVANG BOERHAAVELAAN op dezelfde manier mee om worden gegaan. Als er met zindelijkheidstraining wordt gestart, willen wij u vragen extra schone kleren van thuis mee te nemen. Wanneer uw kind twee ongelukjes (plas of ontlasting in de broek) heeft gehad op een dag, wordt weer een luier aangedaan om het zelfvertrouwen van het kind niet te schaden. Elk kind ontwikkelt persoonlijke competenties als zelfvertrouwen, zelfstandigheid, veerkracht en creativiteit, onder andere door een positieve stimulerende benadering door de pedagogisch medewerkers Uw kind heeft en krijgt veel mogelijkheden om persoonlijke competenties te ontwikkelen. We benaderen uw kind positief. Uw kind wordt gestimuleerd om op eigen initiatief dingen te ondernemen zoals zelf speelgoed kiezen, kiezen wat hij/zij op zijn/haar brood wil of wat hij/zij wil knutselen(indien de leeftijd van het kind dit toestaat). Het gebouw, de inrichting en pedagogisch medewerkers zorgen voor uitdagingen zodat uw kind zelf alles kan ontdekken. De groepsruimte is ingedeeld in diverse speelhoeken; zoals een bouwhoek, poppenhoek en een grondbox. Hierdoor is de ruimte afgebakend, is het duidelijk waar de kinderen met bepaald spelmateriaal kunnen spelen en kunnen ze zelf, of samen met ander kinderen rustig spelen en verder ontwikkelen. Uw kind moet kunnen experimenteren en dit kan absoluut bij ons. De speelruimte vormt daarom een balans tussen veiligheid en uitdaging voor uw kind. Zelfvertrouwen is een belangrijk aandachtspunt. Het is van belang dat de kinderen zich vrij voelen van emotionele belemmeringen, dat ze zich veilig voelen op de groep en dat ze een positief zelfbeeld ontwikkelen. Mede om het zelfvertrouwen van de kinderen te bevorderen, is de benadering van ons naar de kinderen positief. Het zelfvertrouwen wordt gestimuleerd door het bieden van uitdagingen, het aansporen tot verantwoordelijkheid d.m.v. taken geven, zelfstandig bezig zijn met activiteiten zonder tussenkomst van volwassenen en het maken van afspraken(indien de leeftijd van het kind dit toestaat). Uw kind mag vaak helpen bij taken als tafel dekken, de was en vegen(indien de leeftijd van het kind dit toestaat). De kinderen voelen zich dan vaak gewaardeerd en zijn trots op wat ze kunnen. Dit bevordert hun zelfstandigheid en vergroot hun zelfvertrouwen. De creativiteitsontwikkeling stimuleren wij door verschillende materialen aan te bieden op gebied van taal, cognitie, motoriek, creativiteit, muziek, dans en beweging. Er kan worden gedacht aan zand, water, klei, potloden, verf, binnen- en buiten spelen, puzzelen, boekjes lezen etc. Hierbij kunnen

39 kinderen ontdekken en leren en zo worden de kinderen uitgedaagd tot fantasiespel. Door kinderen vrij te laten in hun eigen spel leren ze van elkaar, zoals eigen grenzen ontdekken en opzoeken, opkomen voor jezelf en daarmee wordt tevens hun aanpassingsvermogen verder ontwikkeld. Tijdens allerlei momenten liggen de ontwikkelingskansen voor uw kind voor het oprapen: We doen op een speelse manier van alles voor, geven instructies en zo leert uw kind hoe hij/zij bijvoorbeeld zelf de jas aan kan doen. Door samen op te ruimen ervaren kinderen niet alleen het plezier van samen dingen doen, de kinderen leren ook rekening houden met elkaar. Bij T Skooltje KINDEROPVANG BOERHAAVELAAN wordt, zoals eerder genoemd, gewerkt met thema s. Per thema worden er activiteiten aangeboden die passen bij het ontwikkelingsniveau van de kinderen uit diverse leeftijdsgroepen. In ieder thema komen bij de verschillende activiteiten alle ontwikkelingsgebieden aan bod: - Sociaal emotionele ontwikkeling; - Cognitieve ontwikkeling; - Motorische ontwikkeling; - Taal- en/of spraakontwikkeling; - Creatieve ontwikkeling. Om uw kind kennis te laten maken met de buitenwereld gaat hij/zij soms in een kleine groep erop uit met de pedagogisch medewerkers. Soms een wandeling in de wijk of naar een speelveld of winkel. Bij dergelijke uitstapjes hanteren wij ook altijd het vierogenprincipe. Om ervoor te zorgen en zeker van te zijn dat uw kind persoonlijke competenties ontwikkelt, volgen wij het welzijn van uw kind en spelen wij in op hun individuele behoeften. Elk kind ontwikkelt sociale competenties door in de groep te communiceren met anderen, te onderhandelen en samen te werken. Wij benutten de groep als sociale leeromgeving door de kinderen te stimuleren om samen te spelen, naar elkaar te luisteren, elkaar te troosten, op elkaar te wachten, elkaar te helpen, samen op te ruimen en het allerbelangrijkste: plezier te maken met elkaar.

40 In de diverse hoeken in de groepsruimte kunnen kinderen zowel alleen, als naast elkaarof samenspelen. Kinderen leren van elkaar door interactie en imitatie. De gezamenlijke momenten worden aangegrepen om een activiteit met de hele groep te doen, zoals zingen, voorlezen, een verjaardag vieren, muziek maken, praten met elkaar over het thema of iets waar de kinderen zelf mee komen. Bij deze activiteiten leert uw kind op zijn/haar beurt te wachten, naar anderen te luisteren en komen ook vaak nieuwe begrippen aan bod. Wij zijn ons ervan bewust dat wij voortdurend voorbeeldgedrag vertonen in de groep en verwoorden zoveel mogelijk de gevoelens en wensen van uw kind. Ieder kind is uniek en een individu, aan kinderen wordt geleerd om de emoties van andere kinderen te accepteren en hoe ze hierop kunnen reageren. Wij laten de kinderen onderling sociaal gedrag ontwikkelen en leren hen weerbaar te zijn/worden. Wij streven ernaar om in eerste instantie de (vooral) wat grotere kinderen zelf eventuele conflicten op te laten lossen. De kinderen komen namelijk vaak zelf tot een goede oplossing. Dit vergroot tevens de veerkracht en de sociale ontwikkeling. De allerkleinsten Hoewel kinderen op de groep, het woord zegt het al, in groepen worden opgevangen, vinden we aandacht voor het individuele kind heel belangrijk. Elk kind is anders. We respecteren en accepteren de eigenheid van kinderen. We nemen kinderen serieus en stimuleren de eigen inbreng van de kinderen. We benaderen de kinderen op positieve wijze. Daar waar de eigenheid van een kind anderen schade berokkent of belemmert, wordt deze begrensd. We realiseren dit op de volgende wijze: Elk kind is van harte welkom op de groep, we vinden het fijn als het er is en laten dit merken. We verwelkomen elk kind bij binnenkomst. We gaan naar het kind toe en geven het aandacht. Ook verwelkomen we de ouders persoonlijk en vragen of er bijzonderheden zijn. We bieden de gelegenheid om contact te hebben met de pedagogisch medewerker. Gedurende de dag nodigen we kinderen uit om contact te maken, we zijn geïnteresseerd in wat het kind bezighoudt. Om hiervoor gelegenheid te bieden, proberen we voldoende rustmomenten in te bouwen. We zijn er op attent dat we alle kinderen zien en horen. Zowel de kinderen die zelf om aandacht vragen als de teruggetrokken kinderen. We houden rekening met verschillen in karakter en temperament. Een

41 teruggetrokken kind wordt weliswaar gestimuleerd om zich te uiten, maar dit gebeurt niet geforceerd. Een druk kind wordt afgeremd, maar niet volledig ingeperkt. Verzorgmomenten (fles geven, luier verschonen, naar bed brengen, uit bed halen, aankleden etc.) zijn bij uitstek momenten waarop we individueel contact hebben met een kind. Deze mogelijkheden buiten we uit. Tijdens het verschonen bijvoorbeeld knuffelen we, lachen we, praten we met het kind, zingen we een liedje etc. We geven veel positieve aandacht en waardering. We benoemen dat het kind iets goed doet of bepaalde dingen goed kan. We geven een complimentje, een aai over de bol. We reageren enthousiast op pogingen om te draaien, kruipen, staan, lopen, praten e.d. We treden de kinderen met warmte tegemoet. Lichamelijk contact speelt een belangrijke rol. We knuffelen en stoeien veel met de kinderen. We maken grapjes. Er wordt bewust muziek gebruikt als bijdrage aan een warme, ontspannen sfeer. We zingen veel liedjes. We zitten altijd op de grond bij de kinderen. Emoties van kinderen mogen er zijn. Dit geldt niet alleen voor gevoelens zoals blijdschap, vriendschap en trots, maar ook voor verwarring, verlegenheid, boosheid, verdriet of teleurstelling. Kinderen mogen best even boos zijn en dat uiten door te schreeuwen, huilen of heel boos kijken. Dit mag, zolang je er een ander geen pijn mee doet of overlast bezorgt. We benoemen gevoelens; leren een kind dingen waarmee het zit onder woorden te brengen. Bij de aankleding van de ruimte wordt gebruik gemaakt van materialen die voor kinderen (en ouders) herkenbaar zijn of die kinderen hebben gemaakt. In de ruimte hangen of staan (knutsel-)werkjes van de kinderen. De kleine baby s nemen nog niet actief deel aan de thema s maar worden er zijdelings bij betrokken. Wij vinden het belangrijk in te spelen op behoeften van kinderen. Wil een kind zich bij ons prettig voelen, dan moeten we zijn behoeften kennen en hierop inspelen. Om dit maatwerk te kunnen realiseren, moeten we het kind goed begrijpen. De behoefte van elk kind is van invloed op de manier waarop we met hem omgaan, op ons aanbod en op de manier waarop we de groep aansturen. We stimuleren de eigen inbreng van het kind en daar waar nodig, bieden we hulp, bescherming en steun, aangepast aan de behoefte van het kind. We realiseren dit op de volgende wijze: We kijken en luisteren goed naar wat een kind ons te vertellen heeft, zowel verbaal als non-verbaal. Dit kijken en luisteren doen we eigenlijk de hele dag door, het is de basis van ons handelen naar kinderen.

42 Wanneer een baby huilt, proberen we erachter te komen wat hij nodig heeft: eten, rust, slaap, een schone luier, aandacht? We zijn gericht op de belevingswereld van kinderen. We hebben oog voor zaken die voor het kind belangrijk zijn. We benoemen veranderingen, zoals dat het kind naar de kapper is geweest, nieuwe schoenen aanheeft etc. Op moeilijke momenten zijn we vlak bij de kinderen. We nemen hier de tijd voor. Als het nodig is houden we een kind vast: bijvoorbeeld bij het uitzwaaien, bij het inslapen of als het troost nodig heeft. We hebben lichamelijk contact, bijvoorbeeld door een knuffel, een kus of een aai over de bol. Situaties waarvan we voorzien dat deze voor het kind te moeilijk zijn, vangen we op. Als het nodig is, nemen we een kind in bescherming tegen zichzelf. Een kind wil bijvoorbeeld een speeltje pakken dat net buiten zijn bereik ligt en kan zich nog niet zelfstandig voortbewegen. Wanneer we zien dat dit het kind frustreert helpen we hierbij of halen we het kind uit de situatie. Baby s bieden we nabijheid en regelmatig oogcontact. We zorgen ervoor dat zij ons telkens kunnen zien of horen. We bieden kinderen hulp die aangepast is aan de behoefte van het kind. Sommige kinderen kunnen zelfstandig brood eten, andere worden hierbij geholpen. We bieden gedurende de dag allerlei activiteiten aan. Kinderen krijgen de kans om te ontdekken en ontwikkelen op hun eigen manier en naar hun eigen vermogen. We proberen op vragen en behoeften van kinderen in te gaan. We vinden het belangrijk dat een kind ritme en structuur ervaart. Naast een gevoel van geborgenheid, hebben kinderen behoefte aan structuur en duidelijkheid. Dit biedt houvast, voorspelbaarheid en het weten waar ze aan toe zijn. Duidelijkheid is heel belangrijk voor het gevoel van veiligheid van kinderen. Bij de groepen wordt er zoveel mogelijk geprobeerd om vast te houden aan de eigen dagritmes van de kleinste kinderen en in te spelen op de individuele behoeftes van de kinderen. Wanneer de groep het toelaat proberen we ook met de baby s zoveel mogelijk volgens een vaste structuur te werken. Het spreekt voor zich dat we hier van afwijken wanneer de individuele behoeftes dit aangeven. Samen met ouders De communicatie tussen ouders en pedagogisch medewerkers verloopt open en er wordt informatie uitgewisseld aan het begin en eind van de dag tussen de thuis- en de opvangsituatie. Om optimale zorg te kunnen bieden aan uw kind, is het essentieel dat er een vertrouwensbasis is tussen u als ouder (s) en wij als pedagogisch medewerkers. Openheid en een goede communicatie

43 zijn sleutelwoorden om elkaar te kunnen ondersteunen en versterken. Wij hebben een proactieve houding in de informatie-uitwisseling. Ouders worden altijd begroet door de pedagogisch medewerker wanneer zij op de groep binnenkomen. De pedagogisch medewerker gaat, wanneer de werkzaamheden dit toelaten naar de ouder toe om deze te woord te staan. Tijdens het brengen en halen wisselen de ouder en de pedagogisch medewerker de informatie uit die van belang is voor de zorg van het kind. Tot een kind vier jaar is beschrijven de pedagogisch medewerker s dagelijks het verloop van de dag van het kind in een communicatieschrift. Daarnaast vullen de pedagogisch medewerkers daglijsten in waarop informatie over voeding, ontlasting en slapen is weergegeven. Deze lijsten liggen tijdens het ophaalmoment op de groep en zijn vrij in te zien voor ouders. Naast de dagelijkse communicatie bij haal en brengmomenten, houden wij u, als ouder, de hele dag op de hoogte via what s app. We sturen foto s van uw kind en vertellen hoe het gaat.. Opvangvorm Intakegesprek What s app Oudergesprek KDV Ja dagelijks Indien nodig of gewenst Naast eventuele geplande gesprekken is er natuurlijk ruimte om een gesprek met ons te voeren. Wij gaan ervan uit dat wanneer u vragen of opmerkingen heeft of u twijfelt aan het welbevinden of de ontwikkeling van uw kind, u ons hierover aanspreekt. Dat kan ook altijd via de what s app. Na beëindiging van de opvang krijgt u een evaluatieformulier thuisgestuurd. T Skooltje KINDEROPVANG BOERHAAVELAAN wil graag een actieve oudercommissie die bestaat uit 3-5 ouders. De taak van de oudercommissie is de belangen van de kinderen en ouders te behartigen. Tevens zijn deze ouders aanspreekpunt voor alle ouders van de locatie. De oudercommissie helpt mee bij het organiseren van feesten, activiteiten en het beleid van het kinderdagverblijf. Daarnaast kan de oudercommissie eenmaal per jaar een ouderavond organiseren. De oudercommissie vergadert vier keer per jaar. Ten minste drie vergaderingen vinden plaats in (gedeeltelijke) aanwezigheid van de directie of zoveel vaker als onderling overeengekomen is.

44 Wilt u de oudercommissie versterken en/of wilt u hier meer informatie over, laat het ons graag weten. Naast de gesprekken en de oudercommissie worden ouders betrokken in allerlei andere zaken; Één keer per maand krijgt u een nieuwsbrief. In deze nieuwsbrief komen verschillende onderwerpen aan bod zoals thema s, eventueel nieuw personeel, tips en bijzonderheden van de afgelopen tijd; Jaarlijks kan er een ouderavond plaatsvinden op de locatie. Deze avond wordt door de oudercommissie in samenspraak met het team georganiseerd. Ieder jaar wordt er een ander onderwerp behandeld en eventueel kan er een deskundige uitgenodigd worden om over een bepaald thema te komen vertellen; Ieder jaar kan een zomerfeest/nieuwjaarsreceptie/paasfeest/sinterklaasfeest/kerstfeest worden georganiseerd worden. Op deze feestelijke middag worden de kinderen met hun ouder(s)/verzorger (s) en eventuele broertjes/zusjes uitgenodigd. We hebben ieder jaar een ander thema. Tijdens het zomerfeest zijn er voor de kinderen meerdere binnenen/of buitenactiviteiten en is er iets te drinken en te eten. Het is tevens een ontmoeting voor ouders die hun kind(eren) naar andere locaties brengen. Er wordt periodiek onderzoek gedaan naar de klanttevredenheid om de diensten van T Skooltje KINDEROPVANG MIERLOSEWEG te evalueren en waar mogelijk te verbeteren. Er bestaat een klachtenregeling. Op T Skooltje KINDEROPVANG MIERLOSEWEG is een klachtenfolder aanwezig. Zie tevens de website van T Skooltje KINDEROPVANG Oog voor elkaar Elk kind leert bij T Skooltje KINDEROPVANG BOERHAAVELAAN de volgende waarden en normen: respect voor elkaar, rekening houden met elkaar en elkaar helpen als dat nodig is. De pedagogisch medewerkers dragen vanuit hun voorbeeldfunctie deze waarden en normen uit. Wij werken aan de hand van huisregels en werkafspraken. Deze komen voort uit de Risico Inventarisatie en Evaluatie die wij elk jaar uitvoeren op de locatie. Deze regels en afspraken bieden de kinderen, ons en ouders duidelijkheid en zijn er voor de veiligheid. Wij houden ons aan deze afspraken door ze dagelijks in de praktijk te hanteren, de huisregels onder de aandacht te brengen bij ouders in dit pedagogisch werkplan (zie bijlage) en verder bespreken wij de werkafspraken tijdens vergaderingen.

45 Wij besteden aandacht aan beleefdheid en omgangsvormen, voorbeelden hiervan zijn: - Luisteren naar elkaar; - Vriendelijk zijn tegen elkaar; - Conflicten oplossen door met elkaar te praten; - Mond leegeten voordat je gaat praten; - Hand voor je mond als je moet hoesten. Uw kind wordt persoonlijk benaderd met een open en geïnteresseerde houding. Wij stimuleren de kinderen respectvol met elkaar om te gaan. We vinden het belangrijk dat ieder kind een eigen plaats in de groep heeft. Als de sfeer in de groep goed is, is dit zichtbaar in de manier waarop kinderen met elkaar omgaan. Wij proberen een sfeer te scheppen waarbij iedereen zich veilig en op zijn gemak voelt. Dit is één van de voorwaarden die nodig zijn om uw kind de kans te geven zich verder te ontwikkelen. Als uw kind met een idee komt of iets aangeeft gaan wij hierop in of zullen wij er in ieder geval op reageren, zodat uw kind weet dat wij er voor hem/haar zijn. We vinden het belangrijk dat de kinderen het speelgoed juist gebruiken. Wij laten zien of leggen uit hoe het speelgoed gebruikt kan worden, indien een kind hier niet juist mee omgaat. Verder is het een proces samen spelen, samen delen en rekening houden met elkaar. Wij helpen mee bij het opruimen, zodat de kinderen zien wat er verwacht wordt. We schenken aandacht aan de eigenwaarde van het kind en bieden hen datgene wat ze nodig hebben om zich lekker te voelen in de groep. Bij T Skooltje KINDEROPVANG BOERHAAVELAAN zijn duidelijke regels, hierdoor weten de kinderen wat wel en niet mag. Wanneer de kinderen worden gecorrigeerd, gebeurt dit op een (zoveel mogelijk) positieve manier. We zeggen duidelijk wanneer iets niet mag en wanneer wij een kind corrigeren, benoemen we zo duidelijk mogelijk het gedrag van het kind. Hierna benoemen we het wenselijke gedrag en we bieden een alternatief aan. Het is belangrijk om aan kinderen te laten zien wat dan wel gewenst gedrag is.

46 Wij zijn ons ervan bewust dat iedereen vanuit een eigen achtergrond en ervaring een eigen manier van kijken heeft. Daarom wordt er naar elkaar geluisterd en staat men open voor ieders ideeën zowel van ouders en kinderen, als van medewerkers. Kinderen komen uit verschillende gezinnen. Hierdoor hebben ze soms thuis andere gewoonten, taal, waarden en normen geleerd. Enerzijds is de groep voor alle kinderen anders dan thuis en passen alle kinderen zich aan. Anderzijds kan het verschil voor sommige kinderen moeilijker overbrugbaar zijn. Wij letten vooral op het volgende: Vanzelfsprekend zijn alle kinderen welkom. Wij hebben aandacht voor de rol van taalverschillen; Wij hebben aandacht voor verschil in waarden en normen; Wij leren de kinderen om op een positieve manier om te gaan met de verschillen en overeenkomsten. Tijdens het intakegesprek vragen wij aan u of er sprake is van een bepaalde religie. Tijdens dit gesprek is het dan ook het juiste moment om aan u te vragen wat dit betekent voor de opvang van uw kind en waar wij eventueel rekening mee dienen te houden. Bij T Skooltje KINDEROPVANG BOERHAAVELAAN wordt er, waar mogelijk, tijdens de opvang rekening gehouden met specifieke zaken die voortkomen uit de religie van kinderen die de locatie bezoeken. Er zijn op de locaties geen kinderbijbels of andere religieuze boeken aanwezig. Een goed functionerend team bestaat bij T Skooltje KINDEROPVANG BOERHAAVELAAN uit prettige collegae die samen een veilige werkomgeving creëren, die goed voor elkaar zorgen, respect hebben voor elkaar en waardering voelen van elkaar en de leiding. Deze werkomgeving maken wij samen. Iedere medewerker werkt volgens de protocollen, waarden, normen en afspraken van T Skooltje KINDEROPVANG en specifiek van T Skooltje KINDEROPVANG BOERHAAVELAAN. Bij T Skooltje KINDEROPVANG BOERHAAVELAAN heerst een duidelijke, open, eerlijke en respectvolle communicatie. We zijn professioneel, betrouwbaar, hulpvaardig, zakelijk én betrokken. We geven elkaar feedback en complimenten. Iedere medewerker heeft weer andere kwaliteiten, zodat we elkaar aanvullen en ieder als individu blijft leren en ontwikkelen; juist ook van elkaar.

47 We vinden het van belang dat het team één geheel vormt en dat wij allemaal op één lijn zitten wat betreft pedagogisch handelen. Een goede samenwerking tussen pedagogisch medewerkers geeft positieve energie en is de basis van hartelijkheid en gezelligheid in de groep. De sfeer bij T Skooltje KINDEROPVANG BOERHAAVELAAN wordt door ons ervaren als open, ontspannen en gezellig. Tijdens iedere kindbespreking en team overleg wordt onder andere de samenwerking binnen het team besproken en worden eventuele aanpassingen gedaan. We streven naar een goede communicatie met u en de verzorging en ontwikkeling van uw kind staat voorop. NB. Alle beleidsstukken, protocollen en werkinstructies liggen ter inzage op de groep. De beleidsstukken, protocollen en overage informatie vindt u ook op

48 HUISREGELS VOOR OUDERS Parkeren in de parkeervakken en alert zijn op veiligheid (lage snelheid, voorzichtig bij achteruit rijden, letten op kinderen e.d.) Auto of fiets na het brengen van uw kind niet op het terrein laten staan Uw kind halen of brengen graag in overleg met de pedagogisch medewerkers. De deuren steeds goed afsluiten Graag goed uw voeten vegen bij binnenkomst met het oog op de hygiëne Bijtijds doorgeven aan groepsleiding als uw kind niet komt op de normale opvangtijden (ziekte, vakantie e.d.) Voor aanvraag ruildag(en), extra dag(en) of wijziging van de vaste opvangdagen de daarvoor bestemde formulieren bijtijds invullen Goede overdracht aan groepsleiding over bijzonderheden van uw kind zoals bijvoorbeeld wijziging in voeding- en slaapschema, voedselallergie e.d. Doorgeven aan groepsleiding wanneer u voor uw kind niet het inentingsschema van het consultatiebureau volgt; aangeven welke inenting uw kind niet krijgt Goede overdracht aan groepsleiding over eventuele ziekte(verschijnselen) van uw kind Voor toediening medicijnen medicijnverklaring invullen Direct doorgeven aan groepsleiding als bij uw kind een (ernstige) besmettelijke ziekte geconstateerd is (bijvoorbeeld rode hond) (voor nadere informatie zie ziektebeleid) Zorgen voor verschoonkleren in de tas van uw kind De naam van uw kind vermelden in jas, muts e.d. Bij zonnig weer voor uw kind een pet meegeven Geen loshangende veters/touwtjes aan de kleren van uw kind (i.v.m. Veiligheid) Uw kind geen persoonlijk speelgoed meegeven (behalve voor het slapen) In verband met veiligheid geen sieraden zoals oorbelletjes, armbandjes, e.d. aandoen Indien u problemen en/of opmerkingen heeft, graag deze open en direct bespreken met de betrokken medewerker(s) Indien u klachten heeft, graag Klachtenformulier invullen en inleveren. Alle huisregels met betrekking tot veiligheid en gezondheid staan vermeld op de website en liggen ter inzage op de groep.

49 WENBELEID 1. Inleiding Pedagogische medewerkers krijgen regelmatig te maken met nieuwe kinderen en nieuwe ouders. Zij moet - steeds opnieuw een vertrouwensrelatie opbouwen met kinderen en ouders. Voor kinderen en voor hun ouders betekent de stap naar een kinderdagverblijf dat zij moeten wennen aan een nieuwe situatie. Voor kinderen is het vaak de eerste stap buiten de vertrouwde wereld van ouders of familie. Het is van groot belang voor kinderen en ouder dat de wenperiode goed verloopt. Het wenproces gaat stap voor stap. Wanneer is een kind gewend in zijn/haar groep? We onderscheiden twee perioden in het wenproces: De eerste periode van wennen en de gehele periode van wennen. De eerste periode van wennen In de eerste periode van wennen moeten ouder en kind zich van elkaar losmaken. Stap voor stap leert het kind de overgang van thuis naar het kinderdagverblijf te maken. Kind en ouder raken er langzaam maar zeker aan gewend om de dag gescheiden van elkaar door te brengen. Dit proces duurt gemiddeld drie dagen. Sommige kinderen en ouders hebben meer tijd nodig. Wanneer het kind zonder al te veel verdriet of angst in de groep kan zijn, is de eerste periode van wennen afgesloten. Maar nu is het kind nog niet geheel gewend in de groep. De hele periode van wennen Na de eerste periode van wennen heeft een kind nog tijd nodig om helemaal vertrouwd te raken met zijn/haar nieuwe omgeving. Er zijn heel veel nieuwe indrukken die het kind moet verwerken: De pedagogische medewerkers en de groep kinderen (die meestal niet iedere dag dezelfde zijn), de ruimte, het spelmateriaal, de regels en het ritme van de groep. Sommige kinderen kunnen al vrij snel rustig meedraaien, maar zijn nog wel aan het wennen in de groep.

50 Wanneer is een kind dan gewend? We denken dat een kind gewend is als we bij het kind alle van de hierondergenoemde gedragingen kunnen waarnemen: Het kind voelt zich zichtbaar op zijn gemak bij alle pedagogische medewerkers van zijn/haar groep: het laat zich troosten, helpen, naar bed brengen, ect. Er is non-verbale en/of verbale communicatie tussen pedagogische medewerker en kind. Het kind speelt met of naast andere kinderen. Het kind voelt zich op z n gemak of beweegt zich vrij door de ruimte. Het gebruikt de speelhoeken en het spelmateriaal en heeft hier plezier in. Het kind heeft een zeker ritme in de groep gevonden. Voor baby s betekent dit een min of meer herkenbaar eet- en slaapritme. Voor de andere kinderen betekent dit dat zij min of meer in het ritme van de groep kunnen voegen: ze eten, drinken, slapen en spelen over het algemeen met de andere kinderen mee. We gaan uitgebreid in op de eerste periode van wennen. We doen daarbij een aantal aanbevelingen om deze periode zo goed mogelijk te laten verlopen. Daarna komt het wennen in een nieuwe groep (of op een nieuw kindercentrum) aan de orde. Vervolgens staan we stil bij de relatie tussen pedagogische medewerker en ouder in de gehele periode van wennen. 2. De eerste kennismaking De wenperiode begint bij de eerste kennismaking met het kinderdagverblijf. Vaak moeten ouders nog wennen aan het idee dat zij hun kind naar een kinderdagverblijf gaan brengen. Veel ouders weten weinig of nauwelijks wat van het kinderdagverblijf af. De eerste indruk die ouders krijgen van de leiding, het gebouw, en de sfeer in de groep is zeer bepalend voor hun houding ten opzichte van het kinderdagverblijf. Essentieel is dat er vanaf het begin gewerkt wordt aan het opbouwen van een vertrouwensrelatie. De basis voor een goed verlopend wenproces is een goede vertrouwensband. Een vertrouwensrelatie ontstaat niet vanzelf, pedagogische medewerkers, ouders en kinderen hebben daar tijd voor nodig. Van pedagogische medewerkers mag

51 verwacht worden dat zij het initiatief nemen voor het opbouwen van een vertrouwensrelatie met zowel de kinderen als met de ouders. Hieronder volgt een aantal concrete suggesties om ouder en kind te begeleiden in het wenproces. Een goed intake gesprek is tweerichtingsverkeer. Je vertelt niet alleen over de gewoonten en regels op het kinderdagverblijf, maar luistert ook naar de ideeën en verwachtingen van ouders. Probeer vanaf het begin ouder en kind op hun gemak te stellen. Geef ze de ruimte om hun gevoelens te uiten. Maak duidelijk dat het heel gewoon is wanneer ze moeite met de situatie hebben. Belangstelling voor het kind of de ouder geeft vaak een gevoel van vertrouwen. Vertel kort iets over de gang van zaken in de groep. Wat voor pedagogische medewerkers vanzelfsprekend is, is voor ouders vaak volkomen nieuw. Vragen naar praktische zaken kunnen een diepgaander gesprek over opvoeding op gang brengen. Maak met de ouder concrete afspraken over de wenperiode. Luister naar de wensen van ouders. Houd rekening met de mogelijkheden en onmogelijkheden van ouders. Zet om misverstanden te voorkomen deze afspraken op papier Probeer soepel met het wenbeleid en het wenschema om te gaan. Overleg met de ouders en zoek samen naar oplossingen voor problemen. Bedenk dat veel ouders niet alle informatie in één keer kunnen onthouden. Herhaal informatie en geef ouders de gelegenheid om dingen (na) te vragen. De ene ouder zal hier meer behoefte aan hebben dan de andere. 3. Het afscheid De eerste keer dat het kind in de groep komt, is voor iedereen een spannend moment. Ouders kunnen er soms tegen opzien. Voor pedagogische medewerkers betekent het een extra inspanning. Bij baby s moet de pedagogische medewerker extra alert zijn op de reacties van het kind. Bij jonge baby s is de wenperiode voor ouders vaak moeilijker dan voor de kinderen. In bepaalde perioden kunnen kinderen (tussen vijf à zes maanden en ongeveer anderhalf jaar)

52 eenkennig zijn. In zo n periode hebben ze vaak extra moeite met het loslaten van de ouder en kunnen ze angstig reageren op nieuwe situaties en op vreemde. Ook peuters kunnen in bepaalde perioden (opnieuw) moeite hebben met afscheid nemen. Zij kunnen bij het wennen veel houvast hebben aan een vast afscheidsritueel. Bijvoorbeeld: zeggen wat er gaat gebeuren en hier consequent aan vasthouden. Het kan verwarrend zijn wanneer de ouder te lang in de groep blijft. Je kunt beter met de ouders afspreken dat zij/hij eerst weggaat en bij het ophalen nog een poosje in groep blijft. Ook voor de ouders kan dit prettiger zijn; zij zien dan niet meer tegen het afscheid op. Hieronder volgt een aantal suggesties om het afscheid tussen ouder en kind te begeleiden: Maak als pedagogische medewerkers onderling goede afspraken over de werkrooster en de taakverdeling. Spreek van tevoren af op welk moment de ouder de groep zal verlaten. Zoek een rustig moment uit, zodat één van de pedagogische medewerkers tijd heeft voor ouder en kind. Probeer zodra het kind in de groep komt, contact te leggen met het kind. Juist als de ouder nog in de groep aanwezig is, is de kans groot dat het kind zich veilig voelt. Probeer de ouder op zijn/haar gemak te stellen. Geef ze (op een ongedwongen manier) de kans om voor hun kind te zorgen (bijvoorbeeld: verschonen, fles geven) of met ze te spelen. Ouders kennen de dagelijkse gang van zaken nog niet. Hierdoor zij ze vaak onzeker over wat ze wel en niet mogen. Niet alle ouders durven hun vragen aan pedagogische medewerkers te stellen. Vertel ouders dat ze op kunnen bellen om te vragen hoe het gaat. Controleer nog even waar de ouders bereikbaar zijn. Probeer ouder en kind het gevoel te geven dat ze welkom zijn. Persoonlijke aandacht is hierbij heel belangrijk. Begrip voor de gevoelens van ouder en kind ook. Vooral de eerste keer is het afscheid nemen een moeilijk moment. Leg aan ouders uit waarom het belangrijk is dat ze kort en duidelijk afscheid nemen. Ook al huilt het kind. Een weifelende ouder brengt het kind (nog meer) in verwarring. Voor een ouder is het naar om een huilend kind achter te laten. Probeer de ouder gerust te stellen. Iets meenemen van thuis( een doekje, knuffel of speelgoed) kan het kind ook steun geven; ze mogen iets vertrouwds bij zich houden in de nieuwe omgeving.

53 Wanneer de ouder terug komt in de groep, maak dan even tijd vrij voor een gesprekje. Ouders willen meer horen dan: het ging ( best wel) goed. Vertel aan het einde van de eerste wenperiode dat het kind extra aandacht krijgt totdat het helemaal gewend is binnen de groep. 4. De gehele periode van wennen Na de eerste wenperiode heeft een kind nog tijd nodig om helemaal vertrouwd te raken met de nieuwe omgeving. In de inleiding staan vijf punten genoemd die hierbij van belang zijn. Hoeveel tijd een kind nodig heeft om te wennen is uiteraard afhankelijk van het kind en het aantal dagdelen per week dat het kind op het kinderdagverblijf komt. Maar ook ouders zijn na een weekje nog niet helemaal gewend! Zij hebben tijd en aandacht nodig om met de verschillende pedagogische medewerkers uit de groep een vertrouwensrelatie op te bouwen. Om het kind beter te leren kennen hebben pedagogische medewerkers vaak behoefte aan wat meer informatie over thuissituatie. Veel ouders hebben behoefte aan (herhaling van) informatie over de gang van zaken. Vaak zitten ze nog met allerlei vragen of hebben ze (opnieuw) moeite hun kind uit handen te geven. Ze moeten (opnieuw) ervaren dat hun kind bij de pedagogische medewerker in goede handen is. Dit betekent dat pedagogische medewerkers zich in deze periode extra met de nieuwe ouders moeten bezig houden. In het eerst volgend oudergesprek kan besproken worden hoe de ouder de wenprocedure heeft ervaren en of zij zelf helemaal gewend zijn. Wanneer een kind moeite heeft om helemaal te wennen, kan samen met de ouders gekeken worden wat hieraan gedaan kan worden. Het opbouwen van een vertrouwensrelatie met de ouder kost tijd. Het vormt de basis van een (vaak jarenlange) samenwerkingsrelatie tussen pedagogische medewerkers en ouders. Ouders die tevreden zijn en zich in de crèche op hun gemak voelen, zullen dit gevoel overdragen op hun kind. Dat zal het wenproces en het welbevinden van het kind ten goede komen. Voor het gehele wentraject geldt: Alles wordt in overleg tussen ouders en pedagogisch medewerkers gedaan. Wij gaan flexibel om met het wenbeleid en kan, indien gewenst, volledig naar de wensen van de ouders worden aangepast!

54 ZORGBELEID Ontwikkeling van kinderen, stagnatie van de ontwikkeling en doorverwijzen Wij proberen er voor te zorgen dat kinderen zich bij onze opvang plezierig voelen en zich kunnen ontwikkelen. Om te kunnen beoordelen of dit lukt, worden alle kinderen zo goed mogelijk in het oog gehouden. Door steeds te letten op signalen van een kind ontstaat een indruk van het kind: of het gewend is, of het zich ontspannen voelt, of het aansluiting heeft met de groep, of het moe is en hoe het zich ontwikkelt. Als het nodig is bespreken pedagogisch medewerkers het gedrag van het kind met de ouders en/of de pedagogisch medewerkers passen hun manier van omgaan met het kind of met de groep aan. Binnen onze kinderopvang vormt de observatiemethode KIJK! voor een verbreding van dit basisaanbod. Uitgangspunt van deze methode is het bieden van goede zorg vanuit een stevige basis met veel aandacht voor een goede samenwerkingsrelatie tussen ouders en kindercentrum. Het is niet de taak van de pedagogisch medewerkers om systematisch gegevens te verzamelen over de ontwikkeling van alle kinderen zoals het consultatiebureau dat doet. Wel hebben pedagogisch medewerkers de taak om van alle aspecten van de kinderlijke ontwikkeling te kunnen signaleren wanneer de ontwikkeling anders verloopt dan normaal en het bespreken van de zorg met de ouders. Wij hebben een samenwerkingsverband met Centrum Jeugd en Gezin. U kunt bij het CJG terecht met alle vragen over opvoeden en opgroeien. Natuurlijk hebben de opvoedondersteuners van het CJG niet direct op alle vragen een antwoord. Zij helpen u wél altijd verder op weg met informatie, adviezen of begeleiding. Het uitgangspunt daarbij is altijd wat u zelf wilt en kunt. We kunnen u altijd in contact brengen met het CJG of eventueel doorverwijzen naar andere instanties, deze staan vermeld op onze sociale kaart. Uiteraard gebeurt altijd alles in overleg met u als ouder(s). Ons vaste aanspreekpunt met het Centrum Jeugd en Gezin is Monique Basten. De Opvoedondersteuner voor peuterspeelzalen en kinderdagverblijven.

55 Elke opvoeder heeft soms vragen over de opvoeding. Wellicht vindt u het prettig om er eens met iemand anders over te praten. Het is niet altijd makkelijk om hiervoor dan de juiste persoon te vinden. Daarom hebben alle peuterspeelzalen en kinderdagverblijven een vast contact persoon hiervoor, een zogenaamde Opvoedondersteuner. Wat kunnen deze Opvoedondersteuners voor u betekenen? Bijvoorbeeld: Een gesprek bij u thuis of op school of op locatie zelf als er gelegenheid hiervoor is, om uw vraag helder te krijgen en/of u tips te geven hoe u het probleem kunt aan pakken. Enkele gesprekken waarin u zelf stap voor stap ondersteund wordt en aan de slag gaat. Mogelijk wordt hierbij gewerkt met de methodiek van Positief opvoeden. Het geven van voorlichting en informatie over onderwerpen waarmee meerdere opvoeders te maken hebben. Het kan voorkomen dat vragen op meerdere vlakken spelen. Te denken valt aan vragen op het gebied van echtscheiding, persoonlijke problematiek van ouders, financiën en het verwerken van ingrijpende gebeurtenissen. Wanneer deze, of andere zaken in uw gezin spelen, kan de Opvoedondersteuner samen met u alles op een rij zetten. Samen met u bekijkt zij op welke manier u de vraag aan kunt en wil pakken, of en welke andere ondersteuning daarbij eventueel nodig is. Voor T Skooltje KINDEROPVANG is de vaste contact persoon Monique Basten. Ze is naast opvoedondersteuner al jaren werkzaam als verpleegkundig specialist op het consultatiebureau in Mierlo-Hout en Helmond west. Monique Basten Opvoedondersteuner Helmond West Centrum Jeugd en Gezin Postbus 950, 5700 AZ Helmond Mobiel

56 Weg op den heuvel 35, 5701 NV Helmond Verpleegkundig Specialist Jeugdgezondheidszorg De Zorgboog T: Werkdagen: dinsdag, woensdagmiddag en donderdag Afdeling Kraam-JGZ Postbus AA Bakel intern monique.basten@zorgboog.nl Definitie van zorgkinderen Met zorgkinderen wordt bij T Skooltje KINDEROPVANG gedoeld op de kinderen die bij de pedagogisch medewerkers van onze kinderopvang zorg om hun ontwikkeling oproepen en/of zij hebben zorg nodig anders dan wat normaal geboden wordt in kindercentra. Ook ouders kunnen zich zorgen maken en dit delen met de pedagogisch medewerker. Wij spreken over zorgkinderen en niet over risicokinderen. Zorgkinderen komen in alle groeperingen van de bevolking voor, op alle kindercentra worden pedagogisch medewerkers in meer of mindere mate geconfronteerd met zorgkinderen. Er zijn wel bepaalde groepen mensen waarbij problemen vaker voorkomen, dit zijn de zogenaamde doelgroepkinderen of kinderen uit risicogroepen. Het gaat dan om: Laag opleidingsniveau, laaggeschoold werk, laag inkomen, werkloosheid van de ouders; Gezinnen met niet-nederlandse culturele achtergrond; Eén-oudergezinnen; Psychische en/of gezondheidsproblemen in het gezin. In een gezin waar meerdere problemen spelen is de kans op het ontstaan van ontwikkelingsproblemen bij het kind groter. Echter niet alle kinderen die opgroeien in risicovolle omstandigheden zijn per definitie zorgkinderen. De zorg van de pedagogisch medewerker kan betrekking hebben op:

57 Aspecten in de ontwikkeling van het kind. Er kan sprake zijn van een achterstand of een stoornis, waarbij er vermoedelijk meer gerichte ontwikkelingsstimulering is gewenst. Ook kunnen er twijfels zijn over het lichamelijk functioneren. Zorg om het kind in de groep. Het gedrag van het kind in de groep roept zorgen op. Het kan gaan om druk gedrag, agressief gedrag, obstructief gedrag of aan de andere kant heel teruggetrokken gedrag, verlegen, buitenbeentje, niet bij de leeftijd passend gedrag of gedrag wat niet passend is bij de situatie. Het gedrag verandert opeens of ontwikkelt zich naar extreme vormen. Opvoedingsklimaat of opvoedingsproblemen thuis. De pedagogisch medewerkers kennen de ouders vaak goed en zijn tot op zekere hoogte bekend met de thuissituatie. Op basis daarvan kan een pedagogisch medewerker soms zorg daarover hebben. O.a. in verband met het welzijn en de gezondheid van ouders, de interactie tussen ouder en kind, de sociaaleconomische omstandigheden van het gezin. De overgang naar de basisschool. Als een kind naar de basisschool gaat verandert er het een en ander. De pedagogisch medewerker kent een kind goed en zal soms zorg hebben over hoe het kind die overgang naar de basisschool zal maken. De problemen en/of zorgen die er zijn kunnen invloed hebben op een of meer aspecten van het opgroeien van het jonge kind. Deze aspecten zijn: De verstandelijke ontwikkeling (cognitief); De motorische ontwikkeling (grove en fijne motoriek); De zintuiglijke ontwikkeling (horen, zien en tast); De lichamelijke ontwikkeling (aandoeningen, afwijkingen, groei); De spraaktaalontwikkeling (begrip, verstaanbaarheid, voorwaarden voor taal, anderstaligen); Contact maken (wel/niet, manier waarop, contact met leeftijdsgenoten en met volwassenen); Spelen (spelopbouw, soort spel, gevarieerd, mate van complexheid, fantasiespel); Zelfredzaamheid (zindelijkheid, aan- en uitkleden, eten/drinken). De verschillende ontwikkelingsgebieden zijn nauw met elkaar verbonden. Ze zijn wel te onderscheiden maar niet te scheiden. Problemen doen zich vaak op meerdere vlakken voor of uiten zich op meerdere ontwikkelingsgebieden, bovendien beïnvloeden ze elkaar ook. Hulpmiddelen: KIJK! (observatiemethode)

58 De hulpmiddelen voor pedagogisch medewerkers bij het signaleren en verwijzen zijn: Intakeformulier met kindgegevens (bij kennismakingsgesprek) Oudergesprekken Protocol signaleren en doorverwijzen zorgkinderen: o handelen bij signalen van opvallend gedrag en vermoedens van een ontwikkelingsstoornis Stappenplan signaleren en doorverwijzen zorgkinderen: o Observatieformulier o Voorbereiding en verslaglegging oudergesprek Verwijsprotocol en hulpmiddelen hierbij o Verwijsformulier en toestemmingsverklaring Overdracht naar de basisschool o Overdrachtsformulier De ontwikkeling van een kind gaat niet altijd vanzelf. Soms zijn er vragen, twijfels en onzekerheden over de opvoeding of de ontwikkeling van een kind. De kinderopvang vervult hierbij een signalerende en/of ondersteunende rol. Signaleren wil zeggen dat pedagogisch medewerkers tekenen of signalen opmerken, die mogelijk te maken hebben met afwijkend gedrag of met een afwijking van de normale ontwikkeling. Door hun opleiding en ervaring in het werken met kinderen in een bepaalde leeftijdsgroep, zijn pedagogisch medewerksters in staat kinderen op te merken die zich anders gedragen of ontwikkelen dan hun leeftijdsgenootjes. Wanneer bijvoorbeeld een ontwikkelingsstoornis vroegtijdig wordt gesignaleerd, kan in sommige gevallen voorkomen worden dat er zich verdere problemen ontwikkelen. Ook kan er op tijd bekeken worden aan welke (extra) zorg het kind behoefte heeft. Signalering behoort tot het werkterrein van de kinderopvang, echter het stellen van een diagnose overschrijdt deze grens. Wanneer een pedagogisch medewerker een probleem of ontwikkelingsachterstand signaleert, is het van groot belang dat de pedagogisch medewerkster hierop professioneel en kundig reageert. Daarom werken wij aan de hand van een zorgplan. Hierin staat beschreven hoe er met al deze verschillende zaken om wordt gegaan. Zoals bijvoorbeeld het bespreken van het probleem met de ouders, het bieden van extra zorg en het eventueel doorverwijzen naar de huisarts of een specialist. Een netwerk van specialisten en hulpverleners op het gebied van opvoeding en ontwikkeling van kinderen, is in het zorgplan opgenomen.

59 Er dient niet alleen op juiste wijze te worden gereageerd op kindproblematiek. Ook wanneer er sprake is van gezins of systeemproblematiek reageert de pedagogisch medewerkster hierop professioneel en kundig. Ook hierover zijn richtlijnen omschreven in het zorgplan. Wat wij hierbij van groot belang achten, is dat er in ieder geval vanuit de kinderopvang geen deskundigen van buiten ingeschakeld worden, als de ouders daar niet mee instemmen. Enkel wanneer er een duidelijk vermoeden is van kindermishandeling en de ouders zijn hierop niet aanspreekbaar, dan moet de kinderopvang in belang van het kind de ouders passeren en deskundige hulp inschakelen. T Skooltje KINDEROPVANG hanteert hiervoor DE MELDCODE waarin duidelijk is aangegeven welke stappen door wie gezet moeten worden. Deze is ook opgenomen in het zorgplan. Bieden van ondersteuning bij vragen over opvoeding of ontwikkeling. Kinderen opvoeden is leuk. En al gaat alles goed, toch maakt bijna iedere ouder zich zo nu en dan zorgen. Waarom huilt mijn kind nu? Groeit hij wel genoeg? Ontwikkelt hij zich voldoende? Soms heb je als ouder dit soort vragen. Of je hebt behoefte aan hulp. Pedagogisch medewerksters zijn door hun opleiding en ervaring in het werken met kinderen, in staat u van advies te voorzien. Al kan de pedagogisch medewerkster niet altijd een direct antwoord geven op elke vraag, zij kan wel een luisterend oor bieden, adviseren, of informeren over bijvoorbeeld literatuur die u kunt raadplegen of een instantie waar u terecht kunt met uw vraag. Ook hierbij zal de pedagogisch medewerker gebruik maken van het zorgplan. Zorgplan Binnen T Skooltje KINDEROPVANG is de directie aangesteld om de zorg binnen de organisatie te waarborgen. De aandachtsfunctionaris werkt nauw samen met de pedagogisch medewerkers. Soms heeft de pedagogisch medewerker het vermoeden tijdens observaties, of gewoon onderbuik gevoel, dat er iets mis is met een kind. Het kan gaan om het gedrag of de ontwikkeling van het kind, of iets in de thuissituatie. We praten dan over aandacht/zorgkinderen. De directie/ aandachtsfunctionaris maakt deel uit van een netwerk van interne en externe professionals die de zorg delen voor kinderen die extra zorg nodig hebben.

60 De directie/ aandachtsfunctionaris: Communiceert altijd open met de ouders bij een bijzondere zorgvraag van een kind (informatie uitwisselen, motiveren tot hulp, verwijzen, terugkoppelen). Gaat zorgvuldig om met privacygevoelige informatie. Voert individuele of groepsgericht observaties uit. Maakt in overleg met ouders een plan van aanpak op basis van observaties. Adviseert pedagogisch medewerkers met betrekking tot de ontwikkeling van kinderen. Motiveert pedagogisch medewerkers bij de aanpak rond de zorg van een kind. Onderhoudt contacten met externe instellingen/partners (informatie uitwisselen, verwijzen, terugkoppelen). Maakt afspraken met ouders, pedagogisch medewerkers en externe instellingen/partners over zorgkinderen en bewaakt deze. Handelingsplan De pedagogisch medewerkers en de aandachtsfunctionaris hanteren, in overleg met de ouders, het handelingsplan om de ontwikkeling van het aandacht/zorgkind planmatig te begeleiden. In het handelingsplan wordt aan de hand van gestelde doelen beschreven; wie doet wat, op welk moment en de voortgang hierin. Tijdens evaluaties wordt bekeken of de gestelde doelen zijn bereikt en welke aanpassingen eventueel nodig zijn. De ouders worden betrokken bij het handelingsplan door: overleg voorafgaand aan het opstellen van een handelingsplan; inzage in het handelingsplan informatie over de voortgang van het kind; een periodiek evaluatiegesprek; Van de ouders wordt verwacht dat; afspraken die met ouders in het handelingsplan gemaakt worden na te komen; relevante informatie te verstrekken voor het handelingsplan. Beknopte stappenplan Signaleren en doorwijzen Zorgkinderen: Door training en ervaring kan de pedagogisch medewerker problemen en afwijkend gedrag van jonge kinderen en peuters signaleren. Na observeren en het verzamelen van signalen worden de ouders hierover ingelicht. In een observatie wordt een helder en duidelijk beeld beschreven van het kind.

61 Een kind dat zich prettig en op zijn gemak voelt is open, nieuwsgierig, levenslustig, tevreden, ontspannen, vol zelfvertrouwen en evenwichtig. Soms, door verschillende redenen, gaat de ontwikkeling van het kind niet goed. De ontwikkeling kan door omgevingsfactoren, karakter of (medische) afwijking een achterstand oplopen. Kinderen kunnen dit op verschillende manieren laten zien. Kenmerken kunnen zijn: gesloten, afwerend, lusteloos, ontevreden, gespannen, onzeker of onevenwichtig gedrag. Het observeren van het welbevinden en betrokkenheid van het kind kan een goed instrument zijn op het functioneren van het kind op de dagopvang of in de peutergroep beter en prettiger te laten verlopen. De pedagogisch medewerker informeert de ouder voorzichtig en zorgvuldig over haar zorgen betreffende het kind en bespreekt eventueel een stappenplan/plan van aanpak. Eventueel kan zij helpen de weg te vinden naar deskundige hulp. De verantwoordelijkheid ligt bij de pedagogisch medewerker en de leidinggevende. 1. De pedagogisch medewerker maakt zich zorgen over een kind Waarover maak je je zorgen? Het kind observeren en observaties vastleggen Zorgen delen en bespreken met collega s/directie tijdens kindbespreking Observaties in een gesprek voorzichtig voorleggen aan de ouders. 2. Handeling pedagogisch medewerker/leidinggevende Contact houden met ouders/toestemming vragen voor overleg met wijkverpleegkundige/cjg. Inschakelen deskundigen : wijkverpleegkundige/cjg, bespreken in team Ontwikkelingen en contacten vastleggen in rapportage. Opstellen plan van aanpak/stappenplan Bespreken met IB-er van basisonderwijs, eventueel observatie van IB-er(met toestemming ouders)

62 3. Plan van aanpak Observaties en informatie vastleggen Verzamelen gegevens over probleem/zorg Overleggen met ouders Benaderen deskundigen betreffende voortgang/oplossing: wijkverpleegkundige/cjg Eventuele mogelijkheid doorverwijzing aangeven ( PSW, integrale vroeghulp, MKD) Mogelijkheid extra begeleiding vanuit onze locatie. 4. Nazorg Specifieke informatie vroegtijdig doorgeven in overdracht naar basisonderwijs. Ook zorgdocumentatie aan ouders meegeven Bespreken bij warme overdracht basisschool Bij informatievraag zorginstelling: informatie doorgeven, zorgdocumentatie en observatieformulier. Mogelijkheid bij wachtlijst dat het kind eventueel langer op het kinderdagverblijf kan blijven. ZORGBELEID T SKOOLTJE KINDEROPVANG 1. INLEIDING Dit zorgbeleid is een aanvulling op de pedagogische uitgangspunten die verwoord zijn in het pedagogisch beleidsplan van T Skooltje KINDEROPVANG 2. DEFINITIE Onder zorgkinderen verstaan wij kinderen waarover zorgen bestaan op sociaal-emotioneel, verstandelijk, motorisch, zintuiglijk of medisch gebied en/of zorgen ten aanzien van de thuissituatie. die gedurende een langere periode meer dan normale aandacht of verzorging nodig hebben en/of waarvoor extra voorzieningen (materieel of immaterieel) nodig zijn

63 3. BELEIDSUITGANGSPUNTEN De driehoek van welbevinden is de basis voor het zorgbeleid. In geval van opvang van zorgkinderen wordt afgewogen of plaatsing goed is voor het welbevinden van kind (zowel het zorgkind als ook de andere kinderen uit de groep) en klant en of de plaatsing verantwoord is voor de medewerkers en het organisatiebelang van T Skooltje KINDEROPVANG. Alle kinderen zijn in principe welkom bij T Skooltje KINDEROPVANG Soms is plaatsing alleen mogelijk met extra ondersteuning Het is mogelijk dat plaatsing niet mogelijk is in de groep die voorkeur van ouders heeft Medewerkers van T Skooltje KINDEROPVANG worden indien nodig gefaciliteerd om opvang te realiseren. Dit faciliteren gebeurt binnen de mogelijkheden van de driehoek van welbevinden Plaatsing bij T Skooltje KINDEROPVANG betreft kinderopvang en ontwikkelingsstimulering en geen behandeling. In geval van plaatsing van zorgkinderen wordt de plaatsing na drie maanden geëvalueerd en is mogelijk dat de plaatsing wordt gestopt, zowel door de ouders als door de organisatie zonder hanteren van de opzegtermijn. Bij voorbehouden handelingen (denk aan onder andere epipen, handelingen bij diabetes) is scholing vooraf van de medewerker(s) verplicht. Bij risicovolle handeling (denk aan het geven van medicatie in geval van een koortsstuip) dient de medewerker zich bekwaam te voelen en afspraken met ouders goed te noteren. De driehoek van welbevinden kan ertoe leiden dat plaatsing niet mogelijk is. Indien noodzakelijk kan een andere werkwijze worden afgestemd met alle partijen dan wat in dit zorgbeleid is vastgelegd. KADER De driehoek van welbevinden is hierbij als uitgangspunt gekozen. Hiertoe is het wel noodzakelijk geweest om deze driehoek verder uit te werken zodat zij als kapstok kan dienen. Welbevinden bij T Skooltje KINDEROPVANG Een definitie van welbevinden is: Welbevinden staat voor de mate waarin iemand zich lichamelijk, geestelijk en sociaal goed voelt.

64 Binnen T Skooltje KINDEROPVANG is er voor gekozen om de term welbevinden niet alleen van toepassing te laten zijn op individuen (kinderen en ouders (klanten)), maar ook op de gehele organisatie. Dus waar in de definitie iemand staat, kun je ook T Skooltje KINDEROPVANG lezen. Een goed of slecht welbevinden kan van invloed zijn op het dagelijks leven. Voor kinderen, ouders en T Skooltje KINDEROPVANG is het van belang een zo hoog mogelijk welbevinden te bereiken omdat een hoog welbevinden o.a. zorgt voor betere resultaten. Bij een verstoord welbevinden is het van belang duidelijk te krijgen wat de oorzaak is van het verstoord welbevinden. Ligt de oplossing van het wegwerken van deze verstoring binnen de mogelijkheden die T Skooltje KINDEROPVANG te bieden heeft, dan zal T Skooltje KINDEROPVANG dit oplossen. Ligt de oplossing buiten de mogelijkheden van T Skooltje KINDEROPVANG, dan zal T Skooltje KINDEROPVANG samenwerken of verwijzen naar samenwerkingspartners. WELBEVINDEN KIND: Het welbevinden van het kind hangt samen met de mate waarin het kind zich lichamelijk, geestelijk en sociaal goed voelt Dit is van belang zodat een kind zich zo optimaal mogelijk kan ontwikkelen. Veiligheid in de ruimste zin des woord is hier van belang. Hierbij is een belangrijke wijziging dat medewerkers niet alleen zicht hebben op het welbevinden van het kind wanneer het kind onder de vleugels van T Skooltje KINDEROPVANG is, maar dit ook in samenhang te brengen met het welbevinden van het kind thuis. Deze focusverandering (van binnen, naar buiten) vereist van onze medewerkers wellicht een andere vraagstelling aan ouders. Ouders kunnen dan wellicht voorzien worden van pedagogische tips door onze medewerkers of andere adviezen, bijvoorbeeld ter doorverwijzing. WELBEVINDEN KLANT: Het welbevinden van het kind hangt samen met de mate waarin de klant (ouders) zich lichamelijk, geestelijk en sociaal goed voelt. Dit is van belang zodat de klant als ouder zich zo optimaal mogelijk kan ontwikkelen. De verantwoordelijkheid voor dit welbevinden ligt bij de ouders. Maar wanneer ouders een laag welbevinden hebben, is dit direct van invloed op het welbevinden van het kind. Hierbij is het dus van belang dat medewerkers niet alleen zicht hebben op het welbevinden van het kind, maar ook van de ouder en dit in relatie tot elkaar brengen. In ieder geval ligt binnen de invloedsfeer van onze organisatie/medewerkers het ontzorgen van ouders v.w.b. het gebruik maken van onze diensten. Ouders dienen hiertoe betrokken te worden bij de (mede)opvoeding van het kind en bij de ontwikkelingen op locaties. Ouders dienen geen zorgen te hebben over de

65 (rand)voorwaarden van onze dienstverlening. Deze focusverandering (van binnen, naar buiten) vereist van onze medewerkers een andere vraagstelling aan ouders. Ouders kunnen dan wellicht voorzien worden van pedagogische tips door onze medewerkers of andere adviezen, bijvoorbeeld ter doorverwijzing naar Centrum Jeugd en Gezin of andere instanties. WELBEVINDEN T SKOOLTJE KINDEROPVANG: Het welbevinden van T Skooltje KINDEROPVANG hangt samen met de mate waarin de organisatie zich lichamelijk, geestelijk en sociaal goed voelt. Dit is een metaforische uitleg, maar toch volledig van toepassing voor onze organisatie. Lichamelijk is hierbij te beschouwen als het raamwerk van de organisatie, de harde kant van organiseren (o.a. (loon)functiegebouw, managementstructuur, verantwoordelijkheids- en bevoegdheidstoedeling, de financiën, voldoende (gekwalificeerd) personeel). Het geestelijk welbevinden hangt samen met de zachte kant van de organisatie: o.a. een hoog welbevinden van werknemers, een grote mate van zelfstandigheid van medewerkers, het werken conform organisatiewaarden, de cultuur van de organisatie. Tot slot is de sociale kant van de organisatie te beschouwen als de plaats van de organisatie in het netwerk van organisaties in ons werkgebied die betrokken zijn rondom welbevinden kind en ouder, o.a. onderwijsorganisaties, gemeenten, zorginstellingen. De kapstok is de driehoek van Welbevinden. Voor de drie aspecten (kind, klant en T Skooltje KINDEROPVANG) zijn hieronder de kritische processen weergegeven die bijdragen aan het doel: Een zo hoog mogelijk welbevinden in relatie tot het welbevinden van de andere aspecten.