Hogeschool van Amsterdam

Transcriptie

1 Hogeschool van Amsterdam Opleiding: Hogere kaderopleiding pedagogiek Niveau: HBO Master Croho: 5206 Variant: deeltijd Visitatiedatum: 28 juni 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, oktober 2007

2 2/53 NQA - visitatie Hogeschool van Amsterdam; hbo master Hogere Kaderopleiding Pedagogiek

3 Inhoud Inhoud 3 Deel A: Onderwerpen Voorwoord Inleiding Werkwijze Oordeelsvorming Oordelen per facet en onderwerp 11 Deel B: Facetten 13 Onderwerp 1 Doelstelling van de opleiding 15 Onderwerp 2 Programma 19 Onderwerp 3 Inzet van personeel 29 Onderwerp 4 Voorzieningen 32 Onderwerp 5 Interne kwaliteitszorg 34 Onderwerp 6 Resultaten 37 Deel C: Bijlagen 41 Bijlage 1: Onafhankelijkheidsverklaring panelleden 42 Bijlage 2: Deskundigheden panelleden 47 Bijlage 3: Bezoekprogramma 51 Bijlage 4: Overzichtslijst van door de opleiding ter inzage gelegd materiaal 52 NQA - visitatie Hogeschool van Amsterdam; hbo master Hogere Kaderopleiding Pedagogiek 3/53

4 4/53 NQA - visitatie Hogeschool van Amsterdam; hbo master Hogere Kaderopleiding Pedagogiek

5 Deel A: Onderwerpen NQA - visitatie Hogeschool van Amsterdam; hbo master Hogere Kaderopleiding Pedagogiek 5/53

6 6/53 NQA - visitatie Hogeschool van Amsterdam; hbo master Hogere Kaderopleiding Pedagogiek

7 1.1 Voorwoord Dit rapport is het verslag van het panel dat in opdracht van NQA de Hogere Kaderopleiding Pedagogiek van de Hogeschool van Amsterdam heeft onderzocht. Het beschrijft de werkwijze, de bevindingen en de conclusies. Het onderzoek heeft plaatsgevonden in het kader van de accreditatie van hogere beroepsopleidingen. Het onderzoek is begonnen in mei 2007 toen het zelfevaluatierapport bij NQA is aangeleverd. Als onderdeel van het onderzoek heeft het panel de opleiding gevisiteerd op 28 juni Het panel bestond uit: De heer dr. J. Vedder (voorzitter, domeinpanellid); Mevrouw drs. M. Witmaar (domeinpanellid); Mevrouw M.J. Snippe (studentpanellid); Mevrouw drs. P. Göbel (NQA-auditor). Dit panel voldoet aan de eisen zoals gesteld in het document Protocol ter beoordeling van de werkwijze van visiterende en beoordelende instanties van de NVAO (22 augustus 2005). Het panel beschikt over relevante werkvelddeskundigheid en over vakdeskundigheid. Onder vakdeskundigheid wordt verstaan het vertrouwd zijn met de meest recente ontwikkelingen en vertrouwd met lesgeven en beoordeling en toetsing minstens op het niveau/oriëntatie van de te beoordelen opleiding. Daarnaast beschikt het panel over onderwijsdeskundigheid, studentgebonden deskundigheid en visitatiedeskundigheid (zie bijlage 2). Het rapport bestaat uit drie delen: Deel A: een hoofdrapport, het Onderwerprapport, waarin de oordelen van het panel over de basiskwaliteit van de opleiding op onderwerpniveau worden uitgesproken met daarbij de overwegingen waarop die oordelen zijn gebaseerd. Het gaat hier om oordelen in de gradatie positief/negatief. Tevens wordt hier het eindoordeel geformuleerd. Deel B: een Facetrapport waarin op facetniveau door het panel oordelen en argumenten ter onderbouwing van dat oordeel worden gegeven. De oordelen gaan uit van de vierpuntsschaal (onvoldoende, voldoende, goed en excellent) conform het voorschrift van de NVAO. Uitzondering hierop is facet 2.6, als gevolg van aanvullende instructies van de NVAO wordt hier het oordeel voldaan of niet voldaan gegeven. Dit Facetrapport vormt de basis van het Onderwerprapport. Deel C: hierin zijn alle relevante bijlagen opgenomen. 1.2 Inleiding De Hogeschool van Amsterdam telt circa studenten, verdeeld over ruim 80 opleidingen die zijn ondergebracht in de domeinen Techniek, Economie, Maatschappij, Educatie, Gezondheid en bewegen, ICT, Creatie en nieuwe media. Vijf stafafdelingen adviseren en ondersteunen het college van bestuur en de domeinen bij de realisatie van onderwijs- en bedrijfsprocessen. NQA - visitatie Hogeschool van Amsterdam; hbo master Hogere Kaderopleiding Pedagogiek 7/53

8 De Hogeschool van Amsterdam biedt samen met de Universiteit van Amsterdam een breed en gevarieerd aanbod aan hoger onderwijs om aan de (inter)nationale vraag om meer hoger opgeleiden en versterking van de innovatiekracht van de economie tegemoet te komen. Deze samenwerking maakt het mogelijk om met behulp van goede overstapmogelijkheden en op elkaar aansluitende onderwijsprogramma's het talrijke talent in de Amsterdamse regio een opleiding te bieden die past bij hun aanleg, kennis en individuele ambities De Hogere Kaderopleiding Pedagogiek (HKP) maakt deel uit van de Educatieve Hogeschool van Amsterdam (EHvA) en is daarmee onderdeel van het totaalpakket aan opleidingen op het terrein van onderwijs en opvoeding dat vanaf 1 september 2005 binnen de EHvA wordt aangeboden. Van 1997 tot 2005 was de opleiding onderdeel van de Educatieve Faculteit Amsterdam (EFA), het samenwerkingsverband van de Hogeschool van Amsterdam en de Hogeschool INHOLLAND. Per 1 september 2005 is deze samenwerking beëindigd. De Hogeschool van Amsterdam heeft haar pedagogische en educatieve opleidingen (waaronder de HKP) ondergebracht binnen de Educatieve Hogeschool van Amsterdam. Dit betekent dat de pedagogische en educatieve opleidingen nadrukkelijker dan voorheen onderdeel zijn geworden van de HvA. De EHvA telt ca studenten, verdeeld over 31 opleidingen in diverse varianten. Het aantal medewerkers bedraagt 252 (182 fte s). Opleidingen zijn ofwel ondergebracht bij de afdeling VO/BVE ofwel bij de afdeling Pabo/Pedagogiek die elk aangestuurd worden door een afdelingsmanager. Naast de HKP verzorgt de Educatieve Hogeschool van Amsterdam de bacheloropleiding Pedagogiek (met onder meer een uitstroomprofiel leraar pedagogiek), tweedegraads opleidingen voor leraar voortgezet onderwijs/mbo, de opleiding leraar basisonderwijs en maatwerktrajecten voor specifieke doelgroepen. Tevens verzorgt de EHvA 6 masteropleidingen (geaccrediteerd per maart 2007) die opleiden voor een eerstegraads lesbevoegdheid. De HKP is een post-hbo opleiding die opleidt voor midden- en hogere kaderfuncties binnen het brede pedagogische werkveld van onderwijs, opvoeding, vorming, educatie en (pedagogische) hulpverlening. De formele status van de opleiding is die van een door de overheid bekostigde voortgezette opleiding. Het streven van de huidige HKP is om zich in 2008 door de NVAO te laten accrediteren als masteropleiding. Om de opleiding duidelijker te positioneren naar ook de professionals binnen scholen is in overleg met het werkveld besloten om binnen de opleiding twee profileringen te onderscheiden: één gericht op het snijvlak van Onderwijs & Jeugdzorg voortbouwend op het bestaande HKP-profiel en één gericht op (innovatie van) het primaire proces binnen de school: Leren & Innoveren. Op basis hiervan is het competentieprofiel vernieuwd. Het ligt in de bedoeling van de HKP om deze twee profileringen vanaf studiejaar 2007/2008 aan te bieden. Wanneer de opleiding geaccrediteerd wordt als master zal de naam van de opleiding gewijzigd worden in Master Innovatie & Samenhang in Onderwijs & Jeugdzorg. Afgestudeerden krijgen de titel Master of Education. 8/53 NQA - visitatie Hogeschool van Amsterdam; hbo master Hogere Kaderopleiding Pedagogiek

9 De HKP van de EHvA is een relatief kleine opleiding die de afgelopen jaren gemiddeld 10 studenten telde. Deze studenten volgen de opleiding in deeltijd. Het docententeam van de opleiding bestaat uit 9 medewerkers, en wordt aangestuurd door een teamleider. Deze medewerkers hebben allen een kleine aanstelling bij de opleiding, en werken daarnaast bij ofwel de bacheloropleiding Pedagogiek, de Universiteit van Amsterdam of in de beroepspraktijk. 1.3 Werkwijze De beoordeling van de opleiding door het panel verliep volgens de werkwijze zoals die is neergelegd in het Beoordelingsprotocol van NQA. Deze werkwijze wordt hieronder beschreven. Het onderzoek vond plaats op basis van het domeinspecifieke referentiekader dat voor de opleiding geldt (zie facet 1.1). NQA onderscheidt drie fasen in het visiteren: de voorbereidingsfase, het eigenlijke bezoek door het panel en de rapportagefase. Hieronder volgt een korte toelichting per fase. De voorbereidingsfase Allereerst heeft een NQA-auditor het zelfevaluatierapport gecontroleerd op kwaliteit en compleetheid (de validatie) en daarmee op bruikbaarheid voor de visitatie. Vervolgens bereidden de panelleden zich in de periode mei/juni 2007 inhoudelijk voor op het bezoek in juni Zij bestudeerden het zelfevaluatierapport (en bijlagen), formuleerden in een beoordelingsformat hun voorlopige oordelen op basis van argumenten en zij formuleerden vraagpunten. Zij gaven hun bevindingen door aan de NQA-auditor. Op basis van een overzicht van voorlopige oordelen inventariseerde de NQA-auditor tenslotte kernpunten en prioriteiten voor materialenonderzoek en gesprekken. Tijdens een voorafgaande vergadering is het bezoek door het panel voorbereid. De opleiding heeft in haar zelfevaluatierapport kenbaar gemaakt voor welk domeinspecifiek referentiekader zij kiest. De NQA-auditor heeft met de domeindeskundigen in het panel bekeken of sprake is van adequate domeinspecifieke doelstellingen, of dat nadere aanvulling dan wel nadere specificatie nodig is. In het facetrapport is aangegeven op welke landelijke beroeps- en opleidingsprofielen het domeinspecifieke kader (en het opleidingsprogramma) is gebaseerd. Het bezoek door het panel NQA heeft een bezoekprogramma ontwikkeld voor de (dag)indeling van het bezoek door het panel dat is aangepast aan de specifieke situatie van de opleiding (bijlage 3). Er vonden gesprekken plaats met het opleidingsmanagement, docenten, studenten, afgestudeerden en met werkveldvertegenwoordigers. Aan het begin en tijdens het bezoek heeft het panel ter inzage gevraagd materiaal bestudeerd. Tussen de gesprekken door heeft het panel ruimte ingelast om de bevindingen uit te wisselen en te komen tot gezamenlijke en meer definitieve (tussen)oordelen. De bevindingen zijn door de panelleden beargumenteerd. Aan het einde van het bezoek heeft de voorzitter een mondelinge terugkoppeling gegeven van enkele indrukken en ervaringen van het panel, zonder expliciete oordelen uit te spreken. NQA - visitatie Hogeschool van Amsterdam; hbo master Hogere Kaderopleiding Pedagogiek 9/53

10 De fase van rapporteren Door NQA is, op basis van de bevindingen van het panel, een tweeledige rapportage opgesteld, bestaande uit een facetrapport en een onderwerprapport, waarin de kwaliteit van de opleiding is beoordeeld. Met dit rapport kan de opleiding accreditatie aanvragen bij de NVAO. De opleiding heeft in augustus 2007 een concept van het Facetrapport (deel B) voor een controle op feitelijke onjuistheden ontvangen. Naar aanleiding daarvan zijn enkele wijzigingen aangebracht. In het Onderwerprapport (deel A) wordt door NQA een oordeel op de onderwerpen en op de opleiding als geheel gegeven. Dit rapport is in oktober 2007 voor een controle op feitelijke onjuistheden aan de opleiding voorgelegd. Het definitieve rapport is door het panel vastgesteld in oktober Het visitatierapport is uiteindelijk in oktober 2007 ter beschikking gesteld aan de opleiding, die het samen met de accreditatieaanvraag kan indienen bij de NVAO. 1.4 Oordeelsvorming In dit hoofdstuk wordt per onderwerp een oordeel uitgesproken op basis van weging van de facetten die van dat onderwerp deel uitmaken. Bij deze weging spelen de beslisregels zoals die door de NQA in het Beoordelingsprotocol zijn geformuleerd en nader uitgewerkt in de notitie Handreiking voor oordeelsvorming een belangrijke rol. Tevens is bij de beoordeling rekening gehouden met accenten die de opleiding eventueel legt, het domeinspecifieke kader en een vergelijking met andere relevante opleidingen op een aantal aspecten. Het eindoordeel is voorzien van een aanvullende tekst als sprake is van: weging van de oordelen op facetniveau; benchmarking; generieke bevindingen die het facetniveau overschrijden; bepaalde accenten respectievelijk best practices. In de oordelen per onderwerp wordt steeds een herhaling gegeven van de oordelen op de facetten gevolgd door een weging die leidt tot het eindoordeel. De (uitgebreide) argumentatie is te vinden in het facetrapport. 10/53 NQA - visitatie Hogeschool van Amsterdam; hbo master Hogere Kaderopleiding Pedagogiek

11 1.5 Oordelen per facet en onderwerp Totaaloverzicht van oordelen op facet- en onderwerpniveau Onderwerp/Facet Hogere Kaderopleiding Pedagogiek Onderwerp 1 Doelstelling van de opleiding 1.1 Domeinspecifieke eisen Goed 1.2 Niveau master Goed 1.3 Oriëntatie HBO master Goed Totaaloordeel Positief Onderwerp 2 Programma 2.1 Eisen HBO Goed 2.2 Relatie doelstellingen en inhoud programma Voldoende 2.3 Samenhang in opleidingsprogramma Voldoende 2.4 Studielast Voldoende 2.5 Instroom Goed 2.6 Duur Voldaan 2.7 Afstemming tussen vormgeving en inhoud Goed 2.8 Beoordeling en toetsing Voldoende Totaaloordeel Positief Onderwerp 3 Inzet van personeel 3.1 Eisen HBO Goed 3.2 Kwantiteit personeel Voldoende 3.3 Kwaliteit personeel Goed Totaaloordeel Positief Onderwerp 4 Voorzieningen 4.1 Materiële voorzieningen Goed 4.2 Studiebegeleiding Voldoende Totaaloordeel Positief Onderwerp 5 Interne kwaliteitszorg 5.1 Evaluatie resultaten Goed 5.2 Maatregelen tot verbetering Goed 5.3 Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en het beroepenveld Voldoende Totaaloordeel Positief Onderwerp 6 Resultaten 6.1 Gerealiseerd niveau Voldoende 6.2 Onderwijsrendement Voldoende Totaaloordeel Positief NQA - visitatie Hogeschool van Amsterdam; hbo master Hogere Kaderopleiding Pedagogiek 11/53

12 Doelstellingen opleiding Alle facetten binnen dit onderwerp zijn met goed beoordeeld. Het oordeel op het onderwerp is voor de opleiding HKP derhalve positief. Programma De facetten 2.1, 2.5 en 2.7 zijn met goed beoordeeld. De facetten 2.2, 2.3, 2.4 en 2.8 zijn alle met voldoende beoordeeld. Het oordeel op het onderwerp is voor de opleiding HKP derhalve positief. Inzet van personeel De facetten 3.1 en 3.3 zijn beide met goed beoordeeld en het facet 3.2 is beoordeeld met een voldoende. Het oordeel op het onderwerp is voor de opleiding HKP derhalve positief. Voorzieningen Facet 4.1 is met goed beoordeeld en facet 4.2 is met voldoende beoordeeld. Het oordeel op het onderwerp is voor de opleiding HKP derhalve positief. Interne kwaliteitszorg De facetten 5.1 en 5.2 zijn beide met goed beoordeeld en facet 5.3 is met een voldoende beoordeeld. Het oordeel op het onderwerp is voor de opleiding HKP derhalve positief. Resultaten De facetten 6.1 en 6.2 zijn beide met voldoende beoordeeld. Het oordeel op het onderwerp is voor de opleiding HKP derhalve positief. Totaaloordeel Op grond van voorgaand schema en de inhoudelijke onderbouwing daarvan blijkt dat de opleiding op de zes onderwerpen positief scoort, is de conclusie dat het totaaloordeel over de opleiding POSITIEF is. 12/53 NQA - visitatie Hogeschool van Amsterdam; hbo master Hogere Kaderopleiding Pedagogiek

13 Deel B: Facetten NQA - visitatie Hogeschool van Amsterdam; hbo master Hogere Kaderopleiding Pedagogiek 13/53

14 14/53 NQA - visitatie Hogeschool van Amsterdam; hbo master Hogere Kaderopleiding Pedagogiek

15 Onderwerp 1 Doelstelling van de opleiding Facet 1.1 Domeinspecifieke eisen Goed Criteria - De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk). Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Het kader met de uitgangspunten van de visie op het beroep is in 2005 door de Landelijke Programmacommissie Pedagogiek van de acht Hogere Kaderopleidingen Pedagogiek van Nederland gezamenlijk geformuleerd: De Hogere Kaderopleiding Pedagogiek/ de Masteropleiding Pedagogiek: naar een gemeenschappelijk beroeps- en competentieprofiel (oktober 2005). Vanuit dit kader zijn binnen het landelijke overleg vier competentiegebieden geformuleerd: pedagogiek, vakmatig-methodisch, strategischorganisatorisch, en professionele ontwikkeling. De opleidingsspecifieke inkleuring en aanscherping van het landelijke kader door de HKP van de EHvA is vastgelegd in het document Visie op beroep, onderwijs en opleiden (oktober 2006). In dit document wordt in het bijzonder een drietal voor de opleiding specifieke ontwikkelingen beschreven: het ketendenken, waarbij de onderwijs- en zorgbehoeften van het kind centraal staan, behoefte aan hogere kaderpedagogen die beleid kunnen coördineren en implementeren op het snijvlak van jeugdzorg, lokale partners en onderwijs, en de context van de grote stad. De Veldadviesraad van de EHvA heeft de opleiding over deze inkleuring geadviseerd zoals het panel op basis van de notulen heeft kunnen vaststellen. De Veldadviesraad staat een pro-actieve werkwijze voor en het vermogen vraaggericht, interdisciplinair, sectoroverstijgend integratief te kunnen handelen. De opleiding heeft de zeven landelijk geformuleerde generieke en domeinspecifieke competenties overgenomen en uitgewerkt conform het gemeenschappelijke landelijke beroeps- en competentieprofiel, de opleidingsspecifieke inkleuring en de aanbevelingen van de Veldadviesraad van de HKP. De opleiding HKP van de EHvA heeft de competenties als volgt geformuleerd: 1. Onafhankelijke oordeelsvorming over gewenste ontwikkelingen, gebaseerd op kennis van hoog niveau. 2. Methodisch verantwoord en gedisciplineerd werken, gebruik kunnen maken van theorievorming en een integrale, interdisciplinaire aanpak van problemen. 3. Complexe vraagstukken kunnen analyseren en de resultaten daarvan toepassen in innovatieve contexten, mede met behulp van kennis die voortkomt uit fundamenteel/grensverleggend onderzoek. 4. Leidinggeven aan gecompliceerde processen waarin complexe problemen dienen te worden opgelost dan wel innovaties voorbereid of geïmplementeerd. 5. Beleidsmatig kunnen denken en een helicopterview hanteren. NQA - visitatie Hogeschool van Amsterdam; hbo master Hogere Kaderopleiding Pedagogiek 15/53

16 6. Zelfstandig kennis en vaardigheden verwerven en daarover communiceren met anderen. 7. Professioneel handelen, dat wil zeggen de bovenstaande competenties toepassen en op de hoogte blijven van nieuwe ontwikkelingen. De opleiding heeft op grond van de bevindingen van de eigen beoordeling van de eindkwalificaties HKP van de EHvA en de landelijke ontwikkelingen in 2006 besloten de eindkwalificaties van het curriculum te herzien. Daartoe is door de opleiding eerst een proces gestart voor het actualiseren van haar visie op ontwikkelingen en probleemstellingen in het beroepenveld alvorens het competentieprofiel aan te passen. Vanaf mei 2006 is de opleiding hierin geadviseerd door de Veldadviesraad en heeft acht thema s centraal gesteld bij de aanpassing van het curriculum. In het nieuw uitgewerkte Beroeps- en competentieprofiel HKP van maart 2007 voor het studiejaar 2007/2008 is dit vastgelegd. Op basis van deze profilering biedt de opleiding vanaf twee profileringen voor studenten aan: Onderwijs & Jeugdzorg en Leren& Innoveren. De Veldadviesraad van de HKP van de EHvA heeft ingestemd met het competentieprofiel, de rollen en de uitgangspunten voor inkleuring. Het competentieprofiel en de rollen zijn in oktober 2006 tevens als benchmark aan vijf internationale experts uit het werkveld voorgelegd (Beroeps- en competentieprofiel HKP m.i.v. 2007/2008, maart 2007). Uit de consultatie bleek dat het competentieprofiel zeer herkenbaar is. Wel is zorg uitgesproken over de haalbaarheid van het hoge ambitieniveau. Met ingang van het nieuwe studiejaar zijn de nieuwe eindkwalificaties sturend voor de inrichting van het curriculum. Het panel is net als de Veldadviesraad positief over de domeinspecifieke competenties. Facet 1.2 Niveau master Goed Criteria - De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een master. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De opleiding gebruikt de Dublin descriptoren als maatstaf voor het masterniveau. In een schema heeft de opleiding zichtbaar gemaakt wat het verband is tussen de Dublin descriptoren, de landelijke eindkwalificaties en de competenties van de HKP tot september Kennis en inzicht is terug te vinden in de competenties 2 (methodisch verantwoord en gedisciplineerd werken) en 5 (beleidsmatig kunnen denken en een helicopterview hanteren). Oordeelsvorming is terug te vinden in competentie 1 (onafhankelijke oordeelsvorming over gewenste ontwikkelingen, gebaseerd op kennis van hoog niveau). De HKP onderscheidt zich van de bachelor pedagogiek door niet alleen in een nieuwe context werkzaam te zijn (de context van leidinggeven en beleid ontwikkelen), maar ook door verdieping en niveauverhoging van kennis en vaardigheden, en methodieken op het vakgebied. 16/53 NQA - visitatie Hogeschool van Amsterdam; hbo master Hogere Kaderopleiding Pedagogiek

17 Studenten achten de opleiding van masterniveau: vanwege de noodzakelijke helicopterview, het kunnen toepassen van de theorie en het kunnen abstraheren en verbanden leggen (Verslag panelgesprek studenten HKP i.h.k.v. de Studententevredenheidsmonitor, 2007). Alumni vinden het niveau van de opleiding precies goed : het sluit aan bij hun verwachting van het niveau van een voortgezette opleiding (Verslag onderzoek onder afgestudeerden HKP tot 2003 en panelgesprek werkgevers, 2007). Het opleidingsteam heeft op basis van een vergelijking met de Dublin descriptoren voor het masterniveau vastgesteld dat de competenties HKP voldoen aan dit niveau. De nieuwe eindkwalificaties voor de HKP met de profileringen Onderwijs & Jeugdzorg en Leren & Innoveren zijn ook in verband gebracht met de Dublin descriptoren. In het competentieprofiel zijn de competenties uitgewerkt op de niveaus kennis en inzicht, toepassen kennis en inzicht, oordeelvorming, communicatie en leervaardigheden (Beroeps- en competentieprofiel HKP m.i.v. studiejaar 2007/2008). In tegenstelling tot het oude profiel hebben onderzoeksvaardigheden nu een expliciete plaats in de methodischdidactische competentie en in de competentie reflectie en onderzoek gekregen. De opleiding en de Veldadviesraad zijn van mening dat het nieuwe profiel het masterniveau voldoende weergeeft. Het panel sluit zich hierbij aan. Facet 1.3 Oriëntatie HBO-master Goed Criteria - De eindkwalificaties zijn mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties. - Een hbo-master heeft de kwalificaties voor het niveau van zelfstandig en/of leidinggevend beroepsbeoefenaar in een beroep of spectrum van beroepen, dan wel het niveau van het functioneren in een multidisciplinaire omgeving waarin een hbo-opleiding vereist is of dienstig is. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Voor de uitwerking van dit facet worden de argumenten bij de facet 1.1 en 1.2 meegenomen. Daarin is beschreven op welke wijze zowel de oude als de nieuwe beroepscompetenties tot stand zijn gekomen, wat het verband met het landelijke profiel is, wat de rol van het relevante beroepenveld is en waar de verbinding ligt tussen de eindkwalificaties en de Dublin descriptoren. De Veldadviesraad neemt binnen de HKP van de EHvA een belangrijke plaats in. De Veldadviesraad adviseert de opleiding over eindkwalificaties en de invulling van het curriculum vanuit het perspectief van het beroep. De Veldadviesraad vormt een afspiegeling van het toekomstig werkveld van de afgestudeerden, en komt één keer per twee maanden bijeen. In de Veldadviesraad zitten momenteel leden afkomstig van bijvoorbeeld de Amsterdamse Stichting voor Katholiek Onderwijs (ASKO), ABC Onderwijsadviseurs, vertegenwoordigers VO en ROC van Amsterdam en Bureau Jeugdzorg Amsterdam. NQA - visitatie Hogeschool van Amsterdam; hbo master Hogere Kaderopleiding Pedagogiek 17/53

18 De visie van de HKP is dat het voor studenten bij deze vervolgopleiding niet alleen gaat om de uitbreiding van de beroepsbekwaamheid naar een andere context (leidinggeven en beleid ontwikkelen), maar ook naar een ander niveau van beroepsuitoefening. Hiermee onderscheiden de eindkwalificaties zich van de eindkwalificaties van de bachelor Pedagogiek. De eindkwalificaties onderscheiden zich van de WO-master door het beroepsgerichte karakter. Het competentieprofiel van de HKP voldoet aan de eisen die worden gesteld aan de zelfstandigheid en het niveau van functioneren in een multidisciplinaire omgeving van een hbo-master. Een onderzoekende houding en onderzoeksvaardigheden zijn hierbij van essentieel belang. De opleiding besteedt hier veel aandacht aan en wil de invulling hiervan in de toekomst nog meer versterken. De huidige (en nieuwe) competenties leiden op tot adviserende, coördinerende of leidinggevende functies in het onderwijs of de jeugdzorg. Onderwijs- en jeugdbeleid in de context van de grote stad hebben een centrale plaats binnen de opleiding. De onderstaande zelfstandige en/of leidinggevende beroepen kunnen uitgeoefend worden met het huidige (en nieuwe) competentieprofiel. Voorbeelden van zelfstandige en/of leidinggevende beroepen met het profiel Onderwijs & Jeugdzorg zijn: zorgcoördinator in het voortgezet onderwijs of mbo, intern begeleider primair onderwijs, coördinator van een samenwerkingsverband met zorgpartners in de regio, methodiekontwikkelaar van onderwijs-zorgarrangementen, beleidsmedewerkers Jeugd (Onderwijs / Jeugdzorg / Welzijn) bij stadsdelen, gemeenten, provincies en rijksoverheid, projectleider voor de ontwikkeling van de zorgcomponent van de brede school. De nieuwe kwalificaties voor het uitstroomprofiel Leren & Innoveren leiden op voor (bijvoorbeeld) de volgende zelfstandige en/of leidinggevende beroepen welke veelal in combinatie met een lestaak uitgevoerd worden: jaarlaagcoördinator of teamleider binnen het voortgezet onderwijs of in het mbo, ICT-coördinator, kwaliteitscoördinator, opleider-inde-school, projectleider invoering leerwegen, activerende didactiek, vakclustercoördinator, taalcoördinator of toetsspecialist. Uit het gesprek met vertegenwoordigers van het werkveld werd duidelijk dat de afgestudeerden een brugfunctie tussen onderwijs en jeugdzorg kunnen vervullen, in de vorm van ondersteuners, adviseurs en coördinatoren. Hiernaast is er volgens hen behoefte aan deskundigen op het gebied van onderwijsinhoud en -processen. 18/53 NQA - visitatie Hogeschool van Amsterdam; hbo master Hogere Kaderopleiding Pedagogiek

19 Onderwerp 2 Programma Facet 2.1 Eisen HBO Goed Criteria - Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek. - Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied / de discipline. - Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Studenten krijgen in de module Arrangementen van onderwijs en jeugdbeleid instructie met betrekking tot het gericht zoeken en vinden van recente literatuur in digitale catalogi en databanken. Ook wordt aandacht besteed aan het raadplegen van relevante literatuur en bronnen met behulp van internet. Het panel heeft vastgesteld dat de opleiding gebruik maakt van relevante en actuele Nederlandstalige en Engelstalige studieboeken en artikelen uit vakwetenschappelijke tijdschriften. Daarnaast is er studiemateriaal uit de praktijk. Dit materiaal brengen studenten veelal zelf in vanuit hun eigen werk- of stageplek. Voorgeschreven literatuur wordt indien wenselijk geactualiseerd. In de studiehandleidingen van de afzonderlijke modules zijn overzichten opgenomen van de gebruikte vakliteratuur. De beroepspraktijk is de rode draad van de opleiding. Studenten hebben een relevante werk- of stageplek, en brengen vanuit eigen ervaring casuïstiek en vragen mee naar de opleiding. De docent begeleidt deze uitwisseling en koppelt de ervaringen aan een theoretisch kader. Zowel in de drie grote, vakinhoudelijke modules als in het afstudeerproject worden opdrachten en onderzoek in de beroepspraktijk uitgevoerd. Studenten passen de aangeboden kennis toe in de beroepspraktijk en leren deze praktijk vanuit een nieuw perspectief en vanuit een hoger abstractieniveau te analyseren. Het panel heeft vastgesteld dat de inhoud en de opdrachten van de modules zinvol en van goed niveau zijn. Naast de beroepsvaardigheden die studenten in de eigen beroepspraktijk ontwikkelen, krijgen ze onderzoeksvaardigheden aangeboden, toegesneden op leeronderzoek, organisatieanalyse en organisatiediagnose. De modules hebben de systeemtheorie als uitgangspunt: het gaat om de interactie tussen individu en organisatie op macro-, meso-, en microniveau. Gekozen is om vanuit de systeemtheorie per module één van de niveaus als invalshoek te kiezen en verbindingen te leggen met de twee andere niveaus. Het panel heeft vastgesteld dat in de modules de onderzoeksvaardigheden een gedegen aanpak kennen. Per niveau worden passende onderzoeksvaardigheden verworven. In het afstudeeronderzoek is het vervolgens aan de student om de onderzoeksvaardigheden te integreren. Voor het afstudeerproject voeren studenten een onderzoek uit voor een opdrachtgever in de beroepspraktijk (meestal de eigen NQA - visitatie Hogeschool van Amsterdam; hbo master Hogere Kaderopleiding Pedagogiek 19/53

20 werkgever) en presenteren ze de resultaten van hun afstudeeronderzoek aan hun opdrachtgever. Door het competentiegerichte curriculum van de HKP neemt leren in de authentieke context (het beroepenveld) een belangrijke plaats in. Voor het competentiegerichte curriculum van de HKP is actualiteit, en dan vooral de grootstedelijke Amsterdamse actualiteit, van groot belang. Studenten moeten geboden kennis en vaardigheden bij voorkeur direct op hun werk- of stageplek kunnen toepassen. Studenten brengen vanaf hun werkplek actuele kennis en ervaring mee naar de HKP, en bespreken deze kennis en ervaring met hun medestudenten en docenten. Vanaf september 2007 wordt volgens de opleiding de kwaliteit van de werkplek gecontroleerd aan de hand van kwaliteitscriteria. Binnen de EHvA onderhoudt de HKP contact over onderwijsontwikkeling en -uitvoering met de eerstegraads lerarenopleidingen (Master of Education) en de bachelor Pedagogiek van de EHvA. Daarnaast heeft de HKP buiten de regio regelmatig contact met de masteropleiding Pedagogiek van de Hogeschool Rotterdam en het lectoraat Opgroeien in de Stad, ook van de Hogeschool Rotterdam. De EHvA heeft een lectoraat De veranderingsbekwame leraar, met het onderzoeksthema veranderprocessen in het onderwijs en de rol van leraren daarbinnen. De lector participeert sinds het studiejaar 2006/2007 in de opleiding. De lector is betrokken bij de ontwikkeling van het onderwijs en de plaats van beroepsvaardigheden, zoals het panel in het gesprek met het management heeft vastgesteld. Er zullen nog twee lectoraten bijkomen: School & Omgeving in de dynamiek van de grote stad (start september 2007) en Onderwijs & Jeugdzorgarrangementen. Internationalisering komt in de opleiding aan bod in de module Onderwijs en Jeugdbeleid via de samenwerking met de Manchester Metropolitan University (MMU) rond het thema beleidsontwikkelingen met betrekking tot ketenmanagement en door het afstudeertraject waarbij aantoonbaar gebruik gemaakt wordt van internationaal (Engelstalig) wetenschappelijk onderzoek. De afdeling Pabo/Pedagogiek heeft recent een samenwerkingsovereenkomst gesloten met de Manchester Metropolitan University om uitwisseling van expertise van studenten en docenten te stimuleren Uit onderzoek van de HKP blijkt dat studenten zeer tevreden zijn over de inhoud van de opleiding (8.5 op schaal van tien) en over het aanbod van theoretische kennis. Ditzelfde geldt voor de aandacht voor de beroepspraktijk. Over het aandeel training van praktische vaardigheden is de helft van de studenten tevreden, de andere helft vindt de aandacht te beperkt. Op een schaal van 1-10 geven alumni de opleiding gemiddeld een 7.0. Zowel studenten als alumni zijn tevreden over de inhoud van de opleiding en het aanbod van theoretische kennis. Alumni geven aan dat zij na de opleiding een duidelijke transfer van het geleerde naar de beroepspraktijk kunnen maken. Ditzelfde geldt voor de aansluiting van de gebruikte literatuur op de beroepspraktijk. Gemiddeld tevreden zijn de alumni over de aandacht voor relevante resultaten van toegepast onderzoek. Ook in de gesprekken die het panel met studenten en afgestudeerden heeft gevoerd, kwamen de inhoudelijkheid van de opleiding en de toepasbaarheid van het geleerde als sterke punten naar voren. 20/53 NQA - visitatie Hogeschool van Amsterdam; hbo master Hogere Kaderopleiding Pedagogiek

21 Ten behoeve van de intensivering van de onderzoeksvaardigheden wordt vanaf het studiejaar 2007/2008 een onderzoeks(leer)lijn opgenomen in het curriculum. Het afsluitende tentamen geldt als voorwaarde om te kunnen starten met het afsluitende onderzoeksproject. Daarnaast worden met ingang van 2007/2008 de module Pedagogische competenties en het coachings- en portfoliotraject herzien ten behoeve van de verbetering van de sociaalcommunicatieve-, begeleidings-, adviserings-, en coachingsvaardigheden. Facet 2.2 Relatie doelstellingen en inhoud programma Voldoende Criteria - Het programma is een adequate concretisering van de eindkwalificaties, qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen. - De eindkwalificaties van de doelstellingen zijn adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma. - De inhoud van het programma biedt studenten de mogelijkheden om de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken op master niveau. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: In de drie grote vakinhoudelijke modules: Arrangementen van Onderwijs- en Jeugdbeleid; Beleid en Beheer: innovaties in organisaties en Pedagogische competenties: adviseren en begeleiden in organisaties worden theorie, praktijk, onderzoek en reflectie in samenhang aangeboden. De student voert onderzoeks- en toepassingsopdrachten in de beroepspraktijk uit. Het afstudeerproject (de vierde module) omvat het afstudeeronderzoek. Hierin staat het uitvoeren van een praktijkgericht en innovatief onderzoek centraal. Studenten analyseren met behulp van methoden van wetenschappelijk en/of praktijkonderzoek complexe problemen op het terrein van grootstedelijk onderwijs- en jeugdbeleid. Reflectie op competentieontwikkeling heeft, mede door de opbouw van het portfolio, gedurende het hele programma een plaats in het coachingstraject. Volgens het zelfevaluatierapport zijn voor de afzonderlijke programmaonderdelen leerdoelen geformuleerd en gepubliceerd in de studiehandleidingen. Het panel heeft echter in de studiehandleidingen geen leerdoelen aangetroffen, wel beoordelingscriteria. In het gesprek met het management werd duidelijk dat de competenties steeds preciezer worden ingevuld, maar dat deze nog in studie- en modulehandleidingen moeten worden opgenomen. Docenten hebben aangegeven dat de relatie tussen de beoordelingscriteria en de competenties nog niet is beschreven in de studiehandleidingen, maar dat zij die relatie impliciet wel leggen. Er zijn bijeenkomsten geweest waarin de docenten besproken hebben welke competenties in welke modules aan bod komen, zoals blijkt uit een schema dat in het zelfevaluatierapport is opgenomen. Vanaf september 2007 kunnen studenten kiezen uit de profileringen Onderwijs & Jeugdzorg en Leren & Innoveren. Het panel vindt de profielen dicht bij elkaar liggen. Hoe onderscheidend ze zijn, zal in de praktijk moeten blijken. NQA - visitatie Hogeschool van Amsterdam; hbo master Hogere Kaderopleiding Pedagogiek 21/53

22 Uit evaluaties blijkt dat studenten en alumni het niveau van de opleiding en de afzonderlijke modules pittig en goed vinden, en van hoger niveau dan de bachelor. Het coachings- en portfoliotraject en de internationale component zien studenten graag versterkt. Er is onder studenten geen navraag gedaan naar de relatie van de inhoud van opleiding met de leerdoelen en competenties. In de voorbereiding voor het nieuwe studiejaar 2007/2008 is het programma van de opleiding aan het nieuwe competentieprofiel getoetst. De volgende aanpassingen vinden met ingang van 2007/2008 plaats: o vanuit geactualiseerde leerdoelen worden modules uit het curriculum aangepast; o competenties krijgen een meer zichtbare plaats in de opleiding: in de studiegids en de studiehandleidingen wordt de relatie tussen leerdoelen en competenties geëxpliciteerd; o het coachings- en portfoliotraject worden versterkt door met individuele studenten na elke module een reflectiegesprek te houden waarbij het verband tussen de inhoud van de module, de competenties van de student en de betekenis voor het functioneren op werkplek expliciet gemaakt (vgl. facet 4.2). o ter versterking van de internationalisering worden de mogelijkheden van e- learning ten behoeve van het opzetten van internationaal beleidsonderzoek onderzocht. De overeenkomst met de Manchester Metropolitan University wordt opnieuw bekeken op haar meerwaarde voor de HKP. Het panel stelt vast dat een duidelijke relatie tussen competenties en leerdoelen per module ontbreekt, waardoor de competenties niet goed in het programma geborgd zijn. De opleiding is bezig met het expliciteren van deze relatie. Docenten blijken de relatie impliciet te kunnen leggen en ook studenten blijken er geen problemen mee te hebben. Het panel is ervan overtuigd dat er een relatie tussen de competenties en de leerdoelen bestaat al is deze nog impliciet. Op grond hiervan komt het panel tot het oordeel voldoende. Facet 2.3 Samenhang in opleidingsprogramma Voldoende Criteria - Studenten volgen een inhoudelijk samenhangend opleidingsprogramma. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De samenhang van het programma krijgt gestalte door de opbouw van het curriculum aan de hand van vier pijlers. De pijlers zijn door de EHvA in de vorm van een gemeenschappelijk curriculummodel geformuleerd. De vier pijlers betreffen: werkplekleren, vak, metawerk en profilering. Het programma HKP heeft de volgende drie leerlijnen van de vier pijlers afgeleid: o professionele ontwikkeling door het werken aan vakkennis, onderzoeksvaardigheden en werkplekleren op macro-, meso-, en microniveau (begeleid vanuit het coachingstraject); 22/53 NQA - visitatie Hogeschool van Amsterdam; hbo master Hogere Kaderopleiding Pedagogiek

23 o interactie tussen theorie & praktijk (waarbij de vakkennis het meest aan de theoriekant zit, het werkplekleren aan de praktijkkant en het onderzoek daar de brug tussen slaat); o systeemdenken in de grootstedelijke context (waarbij een onderscheid gemaakt wordt in macro (module Arrangementen van onderwijs & jeugdbeleid ), meso (module Beleid & beheer in organisaties ) en micro (module Pedagogische competenties ). In de leerlijn werkplekleren wordt volgens de opleiding de relatie gelegd tussen het geleerde in de opleiding en het eigen werk. Elke HKP-student heeft een voor de opleiding relevante werkplek. Bij elke module horen meerdere praktijkopdrachten, die studenten binnen de eigen organisatie kunnen uitvoeren en waarvan de resultaten ook ten goede komen aan de organisatie. Studenten krijgen geen aparte studiepunten voor het werkplekleren, deze punten zijn in de modules geïntegreerd. Met ingang van worden de studiepunten voor het werkplekleren apart zichtbaar gemaakt. In de leerlijn vak komen de theorie en vaardigheidsaspecten aan bod. Het vakonderwijs van de HKP bestaat uit een kennisgedeelte (theorie) en uit vaardigheidsaspecten. De context wordt vanuit macro-, meso-, en microperspectief bekeken. In het afsluitende afstudeerwerkstuk kiezen studenten een eigen focus. Om samenhang te borgen worden de modules van breed (macroperspectief) naar steeds smaller (meso- en microperspectief) aangeboden. In de leerlijn profilering worden individuele accenten in leren en ontwikkeling gelegd. Vanuit de visie van de opleiding is het curriculum zo ingericht dat elke student de ruimte heeft om zich op eigen wijze te profileren. De student is vrij in zijn keuze van casuïstiek en onderzoeksopdrachten. De leerlijn metawerk bestaat uit coachingstraject, portfolio en uitstroomassessment. Reflectie op de eigen professionele ontwikkeling vindt plaats in het coachings- en portfoliotraject. Ondersteund door medestudenten, docenten en een coach, formuleren studenten leerdoelen en werken zij deze uit binnen de profilering, vakmodulen en het werkplekleren. De opleidingscommissie vindt de samenhang tussen verschillende programmaonderdelen voor studenten onvoldoende tot uiting komen in het coachings- en portfoliotraject. De opleiding heeft dit aspect als verbeterpunt opgepakt (vgl. 2.2). Het panel heeft portfolio s ingezien en daarin een redelijk samenhangend geheel aan bewijsstukken aangetroffen. Op grond daarvan komt het panel tot het oordeel voldoende. Facet 2.4 Studielast Voldoende Criteria - Het programma is studeerbaar doordat factoren, die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren zoveel mogelijk worden weggenomen. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Het totale curriculum van de opleiding omvat 90 studiepunten. De gemiddelde studieinspanning voor de student is per studiepunt (28 studie-inspanningsuren) als volgt NQA - visitatie Hogeschool van Amsterdam; hbo master Hogere Kaderopleiding Pedagogiek 23/53

24 verdeeld: 8 uur aanwezigheid op het instituut voor het volgen van modulen, metawerk en samenwerking met medestudenten, 10 uur zelfstudie en 10 uur werkplekleren. Met het oog op de studeerbaarheid worden de contacturen op een vaste avond in de week gedurende het gehele studiejaar ingeroosterd. Met ingang van studiejaar 2007/2008 worden er twee avonden per week ingeroosterd waardoor het coachings- en portfoliotraject en de training onderzoeksvaardigheden een vaste plek krijgen. Voordeel is dat wanneer modules per semester op een wisselende dag worden geprogrammeerd, studenten gemakkelijk een module kunnen inhalen. Op het intranet kunnen de studenten de roosters, de studiegids en alle overige noodzakelijke formulieren en handleidingen bekijken en downloaden. Wanneer studenten problemen ondervinden, wenden zij zich eerst tot hun mentor. Wordt het probleem in overleg met de mentor niet afdoende opgelost, dan hebben zij de mogelijkheid om met de teamleider van de opleiding in overleg te gaan. Wanneer er dan nog geen oplossing is, kunnen zij zich wenden tot de studentendecaan van de EHvA (vgl. 4.2). Uit evaluaties blijkt dat studenten organisatie en communicatie als belemmerende factoren voor de studievoortgang ervaren. Voorbeelden daarvan zijn: het nakijken van werkstukken duurt langer dan afspraak is en docenten zijn onvoldoende bekend met het EHvA communicatieplatform BSCW. Ook zijn studenten niet tevreden over het uitvallen van colleges bij afwezigheid van de docent. Positief is dat extra ondersteuning door docenten mogelijk is, mits de student zelf het initiatief daartoe neemt. De opleiding gaat soepel om met situaties van studievertraging die ontstaan door bijvoorbeeld het combineren van een drukke baan met een gezin. De opleiding is van mening dat het programma gezien het aantal studiepunten voldoende studeerbaar is, ook al wordt dit niet altijd in twee jaar afgerond. Studenten zeggen in evaluaties gemiddeld niet meer dan 20 uur aan hun opleiding te besteden, exclusief de uren voor werkplekleren. Volgens de studenten die het panel gesproken heeft, zijn ze in totaal gemiddeld uur per week met de studie bezig. De opleiding onderneemt verschillende acties om de studeerbaarheid te verbeteren: o Het aanpassen van het aantal studiepunten aan de daadwerkelijke studielast en de zwaarte van de modulen. De HKP heeft met 75 studiepunten (i.p.v. 90 studiepunten) in de ogen van de opleiding een meer realistische omvang. Naast het feit dat aan het werkplekleren met ingang van 2007/2008 apart studiepunten toegekend zijn, is ook de onderzoekslijn apart benoemd. o Verbetering van de organisatie en communicatie binnen de opleiding. Dit zal een belangrijke taak worden van de nieuw te benoemen programmaleider. o Onderzoek naar toepassing van ICT-mogelijkheden als leerdoel en als communicatieplatform tussen studenten en docenten. De organisatie en communicatie behoeven verbetering, daarom komt het panel tot het oordeel voldoende. 24/53 NQA - visitatie Hogeschool van Amsterdam; hbo master Hogere Kaderopleiding Pedagogiek

25 Facet 2.5 Instroom Goed Criteria - Het programma sluit qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten: bacheloropleiding en eventueel (inhoudelijke) selectie. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De opleiding hanteert de volgende instroomeisen: o Studenten dienen over een relevante vooropleiding en werkervaring te beschikken. Studenten met bachelor pedagogiek zijn zonder meer toelaatbaar. Studenten met een aanverwante hbo- of wo-opleiding dienen een instroomassessment te doorlopen. Een Bachelor of Social Work en een Bachelor of Education met minimaal twee jaar werkervaring èn een relevante werk- en/of stageplek biedt vanaf september 2007 recht op toelating. o De student heeft minimaal twee jaar relevante werkervaring opgedaan waarbij voor de functie een pedagogische of sociaal-agogische hbo-opleiding vereist is of waarbij de functie betrekking heeft op de pedagogische dienst- of zorgverlening, hetzij als medewerker in het primaire proces, hetzij in een leidinggevende of beleidsmatige functie waarbij het pedagogisch domein nadrukkelijk onderdeel van de functie is. o De kandidaat is in staat in een pedagogische organisatie (stage- of werkplek) voor minimaal vier uur per week activiteiten uit te voeren die liggen op het terrein van de HKP-opleiding. o Studenten met een aanverwante hbo- of wo-opleiding dienen een instroomassessment te doorlopen. Het assessment bestaat uit een gesprek (criteriumgericht interview) met twee assessoren (docenten) van de opleiding. Ter voorbereiding op het assessment levert de student een portfolio in dat bestaat uit een reflectieverslag met betrekking tot de startbekwaamheidscompetenties hbopedagogiek, (kopieën van) producten die als bewijsmateriaal kunnen gelden, en een persoonlijk ontwikkelingsplan (POP). Het assessorenteam rapporteert aan de examencommissie. Na het assessment kan een kandidaat worden toegelaten, afgewezen of de kandidaat komt in aanmerking voor voorlopige toelating en moet in de eerste maanden van de opleiding de hiaten wegwerken in een voortraject. Ongeveer 75 procent van de studenten die zich aanmelden voor de opleiding krijgt een voortraject. Dit voortraject bestaat bij de overgrote meerderheid van de gevallen uit een module onderzoeksvaardigheden bij de bachelor Pedagogiek. Doordat studenten zeer gemotiveerd zijn, werken ze zelf eventuele hiaten in psychologie en pedagogiek weg, volgens de docenten. Het panel heeft deze motivatie ook aangetroffen bij de studenten met wie het panel gesproken heeft. Uit evaluaties blijkt dat studenten vinden dat de profilering naar buiten verbeterd kan worden. Ze zijn tevreden over het instroomassessment maar hebben behoefte aan meer voorlichting over en ondersteuning bij het voorbereiden van het assessment. Studenten zijn tevreden over de aansluiting bij de vooropleiding. Ook in het gesprek met het panel NQA - visitatie Hogeschool van Amsterdam; hbo master Hogere Kaderopleiding Pedagogiek 25/53

26 waren studenten positief over het instroomassessment, dat als uitdagend en inzichtgevend ervaren wordt. In plaats van het instroomassessment komt er een intakeprocedure gericht op de wensen, ambities en eerder verworven competenties van de student. Naar aanleiding daarvan wordt een advies gegeven over het al dan niet starten van de opleiding en de te volgen profilering. Onderzoek wordt als vast onderdeel opgenomen in het curriculum. Studenten die kunnen aantonen al over de benodigde vaardigheden te beschikken, krijgen een vrijstelling. Het panel is positief over het instroomassessment. Facet 2.6 Duur Voldaan Criteria - De opleiding voldoet aan formele eisen m.b.t. de omvang van het curriculum: hbo-master: minimaal 60 studiepunten/european credit points. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De omvang van het curriculum is 90 studiepunten, te behalen in twee jaar deeltijdstudie en voldoet daarmee aan de formele eis van minimaal 60 studiepunten voor een hbomasteropleiding. De opleiding kiest ervoor om het aantal studiepunten te verlagen naar 75 studiepunten (vgl. 2.4). Facet 2.7 Afstemming tussen vormgeving en inhoud Goed Criteria - Het didactisch concept is in lijn met de doelstellingen. - De werkvormen sluiten aan bij het didactisch concept. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Het didactisch concept van de opleidingen van de EHvA is gebaseerd op competentiegericht leren. Het competentiegericht leren binnen de HKP wordt geconcretiseerd via de volgende kenmerken: 1. Kernvraagstukken uit het beroep of de wetenschap zijn vertrekpunt voor leeractiviteiten. Het curriculum is opgebouwd rond kernvraagstukken, dilemma's en activiteiten van het beroep of de wetenschap. De Dublin descriptoren zijn expliciet onderdeel van leerprocessen en -resultaten. 2. Studenten leren (zelfstandig) te leren. Studenten bereiden zich voor op een leven lang leren in een kennissamenleving. Samenwerking met medestudenten biedt een realistische context voor het ontwikkelen van competenties. Ook het werkplekleren geeft hieraan een impuls. 26/53 NQA - visitatie Hogeschool van Amsterdam; hbo master Hogere Kaderopleiding Pedagogiek

27 3. De opleiding faciliteert en begeleidt. Docenten fungeren als rolmodel voor professioneel gedrag en wetenschappelijke houding en faciliteren leerprocessen als inhoudsdeskundige, ontwerper van leeromgevingen, coach en beoordelaar. Vertegenwoordigers uit het werkveld en uit de wetenschap spelen een rol in het ontwerpen, begeleiden en beoordelen van leerprocessen. Het coachings- en portfoliotraject draagt bij tot een optimale studievoortgang en voor studenten met specifieke problemen worden voorzieningen getroffen. 4. Studenten leren in geïntegreerde leer- en werkomgevingen. Er is sprake van een variëteit aan didactische werkvormen. De diversiteit van de Amsterdamse samenleving is onderdeel van de leer- en werkomgeving. 5. Reflectieve en onderzoeksmatige activiteiten zijn onderdeel van het curriculum, in het bijzonder in het coachings- en portfoliotraject. Studenten leren hun handelen te verbinden met (wetenschappelijke) concepten, modellen, waarden en normen. Zij hebben een onderzoekende houding en beschikken over onderzoeksvaardigheden. 6. De opleiding heeft transparante en gevarieerde toetsing- en beoordelingsprocedures. Toetsing geeft inzicht in de competentieontwikkeling van de individuele studenten en is een middel om te beoordelen of de student het juiste competentieniveau op een bepaald moment heeft bereikt. De opleiding gebruikt diverse werkvormen: colleges, werkcolleges, presentaties, gesprekken, rollenspelen. Er wordt gewerkt in leergroepen waardoor interactie ontstaat en studenten van elkaars werkomgevingen leren. Uit evaluaties blijkt dat studenten het didactisch concept van het competentiegericht leren herkennen. Alle studenten vinden dat ze gestimuleerd worden om zelfstandig te leren. Een duidelijkere vormgeving van het coachings- en portfoliotraject vinden zij wel (vgl. 2.2) wenselijk. Alumni waarderen de werkvormen, keuzemogelijkheden en het aanbod van vaardigheidstraining. Facet 2.8 Beoordeling en toetsing Voldoende Criteria - Door de beoordelingen, toetsingen en examens wordt adequaat getoetst of de studenten de leerdoelen van (onderdelen van) het programma hebben gerealiseerd. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Het examenprogramma van de HKP bestaat uit vier modules en het coachingstraject. De HKP toetst zowel de prestaties op de afzonderlijke vier modules, als de gehele competentieontwikkeling van de student. De modules worden alle afgesloten met de beoordeling van één of meerdere producten en de resultaten van het coachingstraject worden getoetst door middel van een tussentijds- en een eindassessment. Kennis wordt niet afzonderlijk getoetst in schriftelijke tentamens, maar beoordeeld op de mate waarin dit zichtbaar is in de producten die studenten maken. NQA - visitatie Hogeschool van Amsterdam; hbo master Hogere Kaderopleiding Pedagogiek 27/53