N IEUWS. Afscheid is een misleidend woord

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "N IEUWS. Afscheid is een misleidend woord"

Transcriptie

1 weekblad van de Universiteit Twente nummer 8 donderdag 8 maart 2007 UT N IEUWS Voortbestaan Studenten Plein is noodzaak Afscheid is een misleidend woord Stuurvrouw tussen acht mannen INTERN ONDERZOEK LEVERT GEMATIGD BEELD OP Ambitie en samenwerking De resultaten van het in december door Newcom Research & Consultancy gehouden onderzoek naar het beeld dat personeel, studenten en alumni hebben van de Universiteit Twente lijkt vooralsnog niet te leiden tot een drastische koerswijziging of een andere positionering van de UT. Dat verwacht het CvB op basis van de resultaten die deze week op de website van de UT worden gepresenteerd. De UT wordt gezien als een aantrekkelijke werkgever, de subtitel ondernemende universiteit moet ze vooral niet overboord zetten, het ambitieniveau mag flink omhoog, prestatiegericht belonen is zeker het overwegen waard, interdisciplinariteit (tussen de technische en niet-technische disciplines) wordt als belangrijk gezien. Daarnaast moet de UT gaan scoren in het buitenland en haar internationale uitstraling flink upgraden. Binnen Europa vooral, maar ook in Azië en Noord-Amerika liggen er kansen. In UT-verband moet veel meer worden samengewerkt, vindt men. De campus zou ook meer mogen worden uitgebaat als een unicum in universitair Nederland. In de opleidingen moet er ruimte komen voor carrièrevaardigheden, de bachelors moeten breed, de masters gespecialiseerd. Als werkgever noemt men de UT aantrekkelijk (ook in vergelijking met andere universiteiten), maar curieus genoeg is men minder te spreken over de wijze waarop de UT wordt bestuurd: dat beeld wordt negatiever naarmate men langer aan de UT is verbonden, of naarmate men meer of minder is betrokken bij reorganisaties. 42% van het WP geeft aan niet tevreden te zijn over het bestuur en 32 % geeft een neutraal. Bij het OBP is een zelfde beeld te zien. Meer dan 30 % van het WP vindt het ook niet duidelijk waar de UT voor staat (OBP 27%). Met het goede gevoel over de UT is het beter gesteld. Dat neemt weliswaar licht af naarmate men er langer werkt, maar toch vindt nog steeds 65% van de ondervraagden de UT na tien jaar (of meer) een aantrekkelijke werkgever. Trots is men ook op zijn of haar universiteit (rond de 60%). Tegen de vijftig procent van de respondenten antwoordt positief op de vraag of er meer Engelstalige bacheloropleidingen binnen de UT zouden moeten komen. De 3TU-samenwerking acht men een positieve ontwikkeling, maar het unieke profiel van de UT (de clusters techniek; management, bestuur en gedrag; gezondheid) mag er niet onder lijden. De peiling werd eind vorig jaar online uitgevoerd door Newcom, dat vijf jaar geleden uit de UT ontstond en sindsdien een bloeiend bestaan leidt. Wat de respons betreft: 868 medewerkers (=32% van de totale populatie), 1770 studenten (=23%) en 775 alumni (=4%) reageerden. Het wetenschappelijk personeel is kritischer in zijn oordeel dan het ondersteunend- en beheerspersoneel (OBP), studenten en alumni. Binnenkort start een externe toetsing over het UT-beeld door middel van een representatief panel van burgers in de regio en aankomende studenten (ook in de Duitse grensregio). Ook een geselecteerde reeks nationale en internationale stakeholders wordt bevraagd. Kabeltest voor kernfusiereactor De onderzoeksgroep High Current Superconductivity van de vakgroep Lage Temperaturen van de faculteit Technische Natuur-wetenschappen is begonnen met het testen van supergeleidende draden en kabels. De testen zijn bestemd voor de kernfusiereactor ITER die in Frankrijk in aanbouw is. Een prestigieuze klus, want vooralsnog waren alleen testen in een Zwitserse testfaciliteit (van CRPP) gepland. ITER is een internationaal samenwerkingsproject om de wetenschappelijke en technische haalbaarheid aan te tonen van kernfusie als energiebron. Japan, Zuid-Korea, China, India, de Verenigde Staten, Rusland en de EU doen eraan mee. Projectleider Arend Nijhuis: De meeste van deze landen produceren een deel van de benodigde supergeleiders. Dat zijn flinke kabels van vijf centimeter doorsnee, met daarin zo n duizend supergeleidende draden van ongeveer een millimeter doorsnee. De supergeleiders zijn nodig om het hete plasma van 150 miljoen graden Celcius binnen de kernfusiereactor magnetisch op te sluiten. Dit moet ervoor zorgen dat het plasma niet tegen de wand komt, want geen enkel materiaal is bestand tegen zulke enorme hoge temperaturen. TEST, vervolg op pagina 5 ADVERTENTIE Hardlopers zonder das... werk maken van kennis TWENTSE DELEGATIE BIJ EZ Innovatieroute voor sterkere economie Een delegatie van het Innovatieplatform Twente was afgelopen maandag op het Ministerie van Economische Zaken in Den Haag voor de presentatie van de Twentse Innovatieroute. Dit plan, dat is gericht op het creeren van nieuwe arbeidsplaatsen in de regio, vraagt om een investering van 400 miljoen euro. De delegatie van het platform bestond uit Anne Flierman (CvB-voorzitter UT), Peter Den Oudsten (voorzitter Regio Twente en burgemeester Enschede), Dennis Schipper (manager Demcon), Rob van Lambalgen (directeur Innovatieplatform Twente) en Jan Kristen (gedeputeerde Provincie Overijssel). Twente wil snel tot zaken komen met de nieuwe regering over versterking van de regionale economie. Het nieuwe regeerakkoord bevat een paragraaf die ingaat op de economische versterking van de regio s. Hierdoor zou de Twentse Innovatieroute versneld uitgevoerd kunnen ENGLISH EDITION Page 6 worden. In het plan worden vijf kansrijke concentratiegebieden genoemd: voeding, technologie & gezondheid, materialen & high tech systems, veiligheid & technologie en bouw. Deze clusters omvatten een aantal projecten, zoals het Nano4Vitality van UT-onderzoeksinstituut Mesa+. In dit project wordt samen met de regionale voedingsindustrie gewerkt aan de ontwikkeling van nieuwe productmarkt-combinaties waarin technologie, applicatie en marktkennis samenkomen. Het Innovatieplatform Twente is de eerste regio die zijn plannen op tafel legt bij EZ. De kersverse minister, Maria van der Hoeven, sprak het platform afgelopen maandag op die snelle werkwijze aan: Dit wijst op ambitie, focus en verantwoordelijkheidsgevoel van alle betrokken partijen. De Provincie Overijssel investeert 50 miljoen euro in de Innovatieroute, op voorwaarde dat de regio Twente eenzelfde bedrag inbrengt. Ook regionale ondernemingen investeren 100 miljoen euro. Financiering vanuit Den Haag en Brussel moet uiteindelijk de benodigde 400 miljoen op tafel krijgen. Hoeveel geld de UT in de uitvoering van plannen gaat steken is niet bekend, wél dat de universiteit in diverse projecten participeert of dat zal gaan doen. KOUD. Achttien leden van studievereniging Isaac Newton brachten tijdens een studiereis aan de Baltische staten onder meer een bezoek aan de hoogovens van Metallurgs in het Letse Liepaja. De temperatuur in het grootste gedeelte van de open fabriekshal was net als buiten 25 graden onder nul. Daar veranderde ook de enorme hitte van het gesmolten staal niets aan. Stonden we daar in onze pantalonnetjes, verzucht een van de deelnemende studenten. Het Twentse gezelschap keek zijn ogen uit. Volgende week in UT-Nieuws een uitgebreid verslag van hun reis. ADVERTENTIE Telder voert marktonderzoek uit. Voor ons callcenter in hartje Enschede zijn wij op zoek naar: ENQUÊTEURS (V/M) Foto: Tim Plattel voor het afnemen van telefonische vraaggesprekken (geen verkoop). Ook mensen die vloeiend Engels, Frans of Spaans spreken worden verzocht te reageren. Bel om je aan te melden:

2 2 donderdag 8 maart 2007 INTERIM-STUDENTENPASTOR ARENT WEEVERS Voortbestaan Studentenplein absolute noodzaak Arent Weevers is tijdelijk aangesteld als studentenpastor op de UT. Na het overlijden van zijn voorganger, Kees Kuyvenhoven, in oktober 2006, bleef het een tijdje stil rondom het Studentenplein Enschede (SPe). Weevers, ook werkzaam op de Saxion Hogeschool in Deventer, vindt dat de UT een volwaardige plek terug moet krijgen in het Studentenpastoraat Nederland. Zonder het SPe is er geen onafhankelijke plek binnen deze universiteit. MAAIKE PLATVOET Arent Weevers verwondert zich ook in zijn Citroën DS Weevers is geen onbekende op de campus. Eind jaren negentig was hij werkzaam voor het SPe, zowel op Saxion als op de UT. Kees kende ik goed, vertelt hij. Het is raar om nu in zijn kamer, op zijn stoel, te zitten. Het blijft ongelooflijk dat hij er niet meer is. Het erfgoed van het SPe kan niet zomaar overboord worden gezet. Hoewel ik aan het studentenpastoraat in Deventer mijn handen vol heb, vond ik ook dat ik hier moest zijn nadat de Protestantse Kerken uit de regio mij daarvoor hadden benaderd. Weevers is elke dinsdag- en donderdagmiddag bij het Studentenplein in de Vrijhof te vinden. Een opvallende verschijning: felblauwe ogen, een flinke bos grijs haar en compleet in het zwart gekleed. Meer type kunstenaar eigenlijk op het eerste gezicht. Weevers begon zijn loopbaan als maatschappelijk werker, maar besloot begin jaren negentig een studie theologie te volgen aan de Vrije Universiteit en in Leiden. Daarnaast heeft hij grote belangstelling gehad voor de beeldende kunst. Ik heb twee hartkleppen, zegt hij. Eén voor de kunst, één voor de theologie. Wat beide verbindt is spiritualiteit. In bijbelverhalen zit veel verbeeldingskracht, net zoals in kunst. Ik merk dat de huidige studenten weinig last hebben van de ballast van de kerk, zegt Weevers. Veertigplussers zijn veel meer uitgesproken over de kerk. Ze zijn voor of tegen. Studenten daarentegen, zijn nieuwsgieriger. Ze staan open voor discussie. Weevers richtte daarom in Deventer een filmgroep op. We bekijken een film, pakken na afloop een biertje en discussiëren met elkaar. Bijvoorbeeld over ethiek. Datzelfde wil ik hier op de campus ook opstarten. Hij glimlacht: Voor je het weet is het half twee s nachts. Topavonden zijn dat. De rode draad in zijn werk als studentenpastor noemt hij bezieling. En daarmee bedoel ik: Wat inspireert je? Waarover verwonder jij je? Het is het begin van alle wetenschap, religie en kunst. Ik ben er ook van overtuigd dat verwondering de sleutel is om je relatie gezond te houden. Als je je niet meer over elkaar kunt verwonderen, dan bloedt je relatie dood. Waar ik mij over verwonder? Dat een student die mij nauwelijks kent, met Foto: Arjan Reef heel persoonlijke vragen komt. Veel mensen zeggen dan: maar daar ben je toch pastor voor? Dat klopt, maar het is wel wat mijn functie zo bijzonder maakt. Verwonderen doet hij zich ook tijdens ritjes in zijn geliefde klassieker Citroën DS. Slapende kinderen op de achterbank, de zon die langzaam ondergaat, het geluid van de wind door het open raam, dat zijn bijzondere momenten. Ik probeer te kijken met de ogen van een kind, alsof je iets voor de eerste keer ziet en meemaakt. Een belangrijke taak van het studentenpastoraat noemt Weevers Het debat opzoeken. Neem nou DNA-onderzoek. Moet je alles willen doen wat je kan en weet? En: dient het de humanisering van de wereld? Wat voor samenleving willen we? Het is een taak van het SPe om over dit soort zaken, wetenschap én ethiek, een discussie aan te zwengelen. En daarnaast over cultuur en samenleving, spiritualiteit en religie. Dat zijn de drie pijlers van het SPe. Of er nog wel behoefte zou zijn aan een studentenpastoraat binnen onze universiteit, vindt Weevers een absolute non-vraag. Hij is van mening dat het SPe zijn sporen ruimschoots verdiend heeft. Dat is simpelweg al bewezen door het vieren van het veertigjarig bestaan, vorig jaar nog. Het is absolute noodzaak dat het SPe blijft. Zonder studentenpastoraat is er binnen de universiteit geen onafhankelijke plek om je ei kwijt te kunnen. Hier krijg je bovendien geen label opgeplakt. Bij een studentenpsycholoog kun je ook terecht, maar dat is anders. Piet die een probleem heeft, blijft voor mij Piet. Bij een psycholoog ben je een student met een probleem. Weevers wil het Studentplein Enschede de komende maanden zoveel mogelijk draaiende te houden. De regionale Protestantse Kerken Nederland voeren momenteel gesprekken met de landelijke Protestantse Kerken om het studentenpastoraat weer volledig te kunnen bemensen. Ik hoop dat daar binnen drie maanden meer duidelijkheid over is. Ik weet dat Enschede hoog op de urgentielijst staat, maar ook in Tilburg en Utrecht ontbreekt het momenteel aan studentenpastores. Financiële nood binnen de Kerken speelt een belangrijke rol in het al dan niet opvullen van dergelijke posities, zegt Weevers. Maar juist in de roep om meer jongeren in aanraking te laten komen met christelijke spiritualiteit, zou het een gemiste kans zijn als er bezuinigd gaat worden op studentenpastoraten. UTNieuws Onafhankelijk weekblad voor personeel en studenten van de Universiteit Twente jaargang 45. Verschijnt donderdag op de campus; vrijdag/zaterdag buiten de UT. Oplage: exemplaren. Redactie-adres: Vrijhof kamers 215, 216, 217, 228, 219. Postadres: Postbus 217, 7500 AE Enschede. Telefoon: ( ) 2029 zie verder onder redactie. Fax: ( ) redactie: info@utnws.utwente.nl. Internet: of via de homepage van de UT. Redactie: Bert Groenman (hoofdredacteur, 2030) b.s.groenman@utwente.nl Jannie Benedictus (2028) j.t.benedictus@utwente.nl Joost Blijham (4084) j.h.blijham@utwente.nl Maaike Platvoet (3815) m.c.platvoet@utwente.nl Sandra Pool (tel. 2936) s.pool@utwente.nl Office-management: Brigitte Boogaard (2029) b.j.boogaard@utwente.nl Vaste medewerkers: Harold de Boer, Saskia van den Boom, Dirk-Jan van den Broek, Henriëtte van Dorp, Miriam de Graaff, Egbert van Hattem, Bas Klaver, Hans van de Kolk, Amke van der Linden, Mike Maier, Fleur van Oosterzee, Amol Thakre, Frans van der Veeken, Bauke Vermaas, Joanne Wolters, Kristin Zimmerman. Automatisering/internet: Martijn Baars Ivar Engel Foto s: Arjan Reef / Maurits Diephuis Redactieraad: prof.dr. E.R. Seydel (vz). Advertenties: Bureau Van Vliet BV, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort, Tel Site: www. bureauvanvliet.com. zandvoort@bureauvanvliet.com. Advertentietarieven op aanvraag. HOP: UT Nieuws is aangesloten bij het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP). Adreswijzigingen: Abonnees (ook studenten) dienen deze schriftelijk door te geven aan de redactie UT-Nieuws Postbus AE Enschede of per info@utnws.utwente.nl. Stage of buitenlands studieverblijf: studenten die op stage gaan of in het buitenland gaan studeren kunnen UT- Nieuws op schriftelijk verzoek opgestuurd krijgen. Wie prijs stelt op deze (gratis) service zendt een adreswijziging naar de redactie o.v.v. faculteit, stagelocatie en periode (zo nauwkeurig mogelijk). Kopij: Bestemd voor de Infomededelingenrubriek dient per maandag voor uur in het bezit te zijn van de redactie UT Nieuws. Abonnementen: Jaarabonnement: 35 euro. Abonnementen schriftelijk aan te vragen met vermelding van naam, adres, postcode, plaats, telefoonnummer en bank-/girorekening. Abonnementen kunnen wekelijks ingaan. Betaling via factuur. Het jaarabonnement wordt automatisch verlengd, tenzij men minimaal 1 maand voor afloop van de abonnementsperiode schriftelijk opzegt. Technische vervaardiging: Wegener Huis aan Huiskranten B.V. Bezorging Campus: Motorsportgroep UT, coördinator Ivo Peters, tel info@utnws.utwente.nl Copyright UT Nieuws: Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder toestemming van de hoofdredacteur artikelen schema s foto s of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen en/of openbaar te maken in enigerlei vorm of wijze. Wie: Titia Lelie (19) Studie: eerstejaars industrieel ontwerpen Op weg naar: haar vriendje Vlak voor de Bastille komt de regen met bakken naar beneden. Titia Lelie staat te praten met een kennis en is op weg naar de Aragokamer in de Hogekamp. Chocomelk drinken bij m n vriendje, de Godse veurzitter. De wàt? De Godse veurzitter. Dat is een soort Arago-slang voor de voorzitter. Ooit is er iemand begonnen er Godse voor te zetten. Waarom weet niemand. Zelf zit ze in de galacommissie van Arago. We hebben net de sponsoring afgerond, dus het meeste werk zit erop. Titia studeert IO, nadat ze eerder een jaar advanced technology deed. AT was zwaar, met veel wiskunde enzo. Dit is meer kleien en tekenen, wat creatiever. Iets meer mijn ding. Of ik het afmaak, weet ik niet, maar ik denk wel dat ik hier blijf. Enschede is een fijne stad om te wonen, al zijn er dagen waarop er werkelijk geen fuck te beleven valt. Dan wordt het kansloos bier tanken. Ach, dat heeft ook wel wat. Lachend: Weet je wat ik tegen vrienden van me in Den Haag zei als ze vroegen waarom ik in Enschede ging studeren? Daar hebben ze Grolsch! In Den Haag heb ik naar lang zoeken twee cafés gevonden waar ze dat ook schenken. Geintje, ik vond de sfeer hier gewoon beter dan in Delft. Bovendien vond m n moeder het ook wel eens tijd dat ik het huis uit ging. Je moet ook in Enschede en Eindhoven kijken, zei ze steeds. Waar gaat dat heen...? Foto: Arjan Reef

3 3 donderdag 8 maart 2007 MAXIMUM VAN DRIE TENTAMENS VAN TAFEL U-Raad stemt in met onderwijsnota De Universiteitsraad heeft dinsdagmiddag ingestemd met de Onderwijsnota Dat gebeurde pas nadat het college van bestuur beloofde het maximum van drie toetsmogelijkheden per vak per student uit de plannen te schrappen. In de nota pleitte het CvB voor duidelijke regels voor herkansingen en een maximum van drie keer per vak. Dat was tegen het zere been van in het bijzonder de studentenleden in de raad. Volgens hen zijn er legio struikelvakken waarvoor studenten soms meer dan drie tentamens nodig hebben. Wat gebeurt er met iemand die er niet in slaagt een voldoende te halen in drie keer? Mag die zijn opleiding niet voortzetten?, vroeg Harm Hoogveld van UReka zich af. Dan is het een verkapt bindend studieadvies, concludeerde hij. Rector Henk Zijm bleef in eerste instantie bij zijn standpunt dat drie kansen voor een tentamen genoeg moest zijn. Als je zegt: er zijn notoire struikelvakken, dan is er iets mis met de student of het vak. Volgens hem is het echter niet de bedoeling dat het plan een finale beslissing behelst. Niemand is erbij gebaat dat een student in die fase weggestuurd moet worden. Wat mij betreft is dat ook niet aan de orde. Zijm denkt dat de maatregel preventief werkt. Als het dan ADVERTENTIE IEDER DIER TELT! FILM. Het Studentenplein Enschede draait dinsdag 13 maart de film The Da Vinci Code in de Vestingbar van de Bastille. Arent Weevers, interim studentenpastor, geeft eerst een korte inleiding op de film. Na afloop is het mogelijk om te discussiëren. The Da Vinci Code start om uur, de toegang is gratis. eens voorkomt, dan bestaat altijd nog de mogelijkheid om een beroep te doen op de hardheidsclausule. Na wat plussen en minnen was Zijm toch bereid water bij de wijn te doen. In plaats van drie toetsmogelijkheden per vak per student wordt het aantal toetsmogelijkheden beperkt tot twee per jaar. Het college zet ook zijn plannen voor de invoering van een bindend studieadvies door. Medio vorig jaar was het college daar nog minder pertinent in. In april advies, in mei instemming De Universiteitsraad geeft pas dinsdag 3 april advies over het reorganisatieplan dat voortvloeide uit de nota Efficiënte en moderne bedrijfsvoering. De instemming is daardoor pas in mei aan de orde. Volgens woordvoerder Herman Poorthuis zijn de consequenties van de plannen van het college nog onvoldoende duidelijk, maar gaat het wel de goede richting op. De financiële man in het college van bestuur, Kees van Ast, beloofde op korte termijn een geïntegreerd plan, maar vroeg de raad wel het De U-raad had het college gevraagd dat streven te heroverwegen en pas ná onderzoek naar effectiviteit, nut en gevolgen een besluit te nemen. De rector wilde dat niet, maar zegde wel toe pas tot een bredere toepassing over te gaan na evaluatie van de pilot bij TCW, die in september van start gaat. Tijdens de voorlichting, zo bleek uit Zijms antwoord op vragen van Stefan van Nierop (UReka), is er geen aandacht besteed aan het bsa. Ik vind dat ook niet noodzakelijk. We gaan er niet vanuit dat veel studenten door het bsa geslachtofferd worden. De raad stemde dinsdag bovendien in met het arbo- en milieumeerjarenplan en adviseerde positief over de Inschrijvingsregeling UT Studenten van het Twentse Solar Team promoten de adoptie van zonnecellen. EXPOSITIE. Wat studenten industrieel ontwerpen in hun vrije tijd maken is tot 22 maart in de Horsthal te bezichtigen. Vier IO-ers organiseerden de tentoonstelling Artentoon, want het is de hoogste tijd dat creatieve studenten hun bedenksels en creaties uitstallen, vonden zij. In de centrale hal kun je onder meer sieraden, kleding, tassen en foto s bekijken. management voldoende armslag te laten voor de implementatie. De voorgenomen bezuiniging op onderwijsplekken en werkplekken voor studenten beziet de raad met argusogen. Een relevant punt, bekende Van Ast. Hij bezwoer echter dat aan het aantal werkplekken voor studenten niet getornd wordt. Hij verwacht dat de bezuiniging op onderwijsplekken met een hogere bezettingsgraad behaald kan worden. Die ligt nu op zo n twintig procent en dat kan volgens Van Ast veel beter. Alumnus schrijft succesvol boek Johan Nelis, afgestudeerd in de technische bedrijfskunde, verzorgde dinsdagmiddag in de Spiegel een gastcollege over Business Process Management. Vorig jaar publiceerde Nelis over dit hot topic in de bedrijfswereld een boek, inmiddels een bestseller en al in derde druk. Vanuit Amerika, Japan en zelfs het Midden-Oosten wordt Nelis gevraagd voor lezingen en cursussen. Nu hij een weekje in Nederland vertoeft, kan de alumnus een bezoekje aan zijn oude universiteit natuurlijk niet overslaan. Je woont en werkt in Australië? Klopt, alweer tweeënhalf jaar. Ik werk als Principal Consultant bij TouchPoint BPM Service in Sydney. Ik denk dat ik daar wel blijf, want ik waardeer de lifestyle van Australië. Bovendien, mijn huis in Nederland is net verkocht. Foto: Gijs van Ouwerkerk Wat is Business Process Management en wat maakt jouw boek hierover zo succesvol? BPM is het managen, beheren en verbeteren van bedrijfsprocessen om doelstellingen te kunnen halen. De kracht van mijn boek zit m in het pragmatische. Of zoals professor Tom Davenport van het Babson College, in het voorwoord van mijn boek schreef: het is heel gewoon, begrijpbaar, het formuleert stappen en tools. Waarom besloot je hier een boek over te schrijven? Omdat ik simpelweg zelf een boek miste over het onderwerp, en dan vooral over hoe je BPM hanteert. Het boek gaat bovendien niet over theorie, maar over de praktijk en mijn eigen onderzoeksbevindingen. Wie adopteert een zonnecel? Daar heb je die zonnewag n van de teehaa, klonk het vorige week donderdagvond, op het Van Heek Plein in de Enschedese binnenstad. Het Solar Team was daar bezig met een promotiestunt en op zoek naar mensen die een zonnecel van de zonnewagen wilden adopteren. En dus werd de complete auto op het plein tentoongesteld. Maaike Roefs, woordvoerder: Inmiddels hebben we, dankzij een groot collectief van bedrijven, de sponsoring rond. Maar, om de allerbeste zonnecellen te kunnen aanschaffen hebben we nog ruim vijftig mille nodig. Om dit geld binnen te halen kunnen bedrijven en particulieren voor 25 euro één van de 2200 cellen adopteren. Zodra we het ontwerp bekend maken Er kwamen zo n twintig studenten naar je lezing. Is dat niet teleurstellend? Ik heb liever twintig mensen die écht geïnteresseerd zijn, in plaats van een volle zaal die maar amper luistert. Het was mijn eigen initiatief om dit gastcollege te verzorgen. Ik hou van de multidisciplinaire aanpak van de opleiding technische bedrijfskunde op de UT. Die sluit helemaal aan bij mijn eigen bedrijfskundige houding. MASTERS. Speciaal voor bachelorstudenten van de opleiding advanced technology is er dinsdag 20 maart in de Waaier (zaal 3) een voorlichtingsbijeenkomst over relevante masteropleidingen die de UT te bieden heeft. Na het openingswoord (om uur) van AT-opleidingsdirecteur J. Flokstra spreken achtereenvolgens de decanen van TNW, EWI, CTW en MB ieder twintig minuten over de masters in hun faculteit. Na de koffiepauze (14.50 uur) is er een postermarkt, om uur gevolgd door een borrel. SCHAKEN. De Universiteit Twente is dit jaar hoofdsponsor van het Young Masters jeugdschaaktoernooi in Hengelo dat in augustus plaatsheeft. Om de contractondertekening van het sponsorship feestelijk te omlijsten speelden de Enschedese en Hengelose burgemeesters Frank Kerckhaert en Peter den Oudsten (links op de foto) afgelopen donderdag een potje schaak in de Horsttoren. Kerckhaert uit Hengelo won de partij. In augustus is het de beurt aan de jeugdspelers. Zij konden die dag alvast een oefenwedstrijdje spelen tegen snelschaakkampioen Wouter Spoelman. kunnen de mensen vervolgens zelf kiezen welke cel precies op hun naam komt te staan. Natuurlijk krijgen zij vervolgens een vermelding op onze website, vertelde Roefs. Ondanks het slechte weer op deze koopavond trok de zonneauto op het winkelplein aardig wat bekijks. Veel mensen wilden graag horen hoe de race precies in zijn werk gaat, anderen waren gewoon nieuwsgierig naar de auto. De studenten van het Solar Team hadden zelfs gedacht aan kleine kinderen. Die konden met speelgoedzonnewagentjes over een parcours rijden. Alle moeite bleek niet helemaal voor niets, enkele tientallen mensen waren bereid een of meer zonnecellen te adopteren. Vanuit je vakgebied nog tips voor de huidige studenten bedrijfskunde? Veel kennis opdoen en toepassen. Meer informatie over het boek: of via mail johannelis@managementbyprocess.com Foto: Gijs van Ouwerkerk Johan Nelis tijdens zijn gastcollege over Business Process Management.

4 4 donderdag 8 maart 2007 De alleskunner die tegelijkertijd specialist is... ENSCHEDE Business & Science Park Capitool 25 Postbus AH Enschede ADVERTENTIES Het full-service grafisch bedrijf dat alles op het gebied van prepress en drukken voor u verzorgt tot en met de specialist in het maken van boeken, magazines en manuals. Meer weten over onze dienstverlening? Bel en vraag naar Bob Olde Hampsink of Mark Spoolder. geef om dit kind Tel Fax info@ppi.nl Bob Olde Hampsink Mark Spoolder T (gratis) voorlichting@lilianefonds.nl giro s-hertogenbosch SYMPOSIUM VAN CONCEPT OVER WATERBEHEER Kijken naar de Kust Nederland leeft met water: een veelgehoorde term in de media en pure noodzaak in ons kikkerlandje. Maar doen we het nog wel op de goede manier? Tijd voor bezinning op de afgelopen decennia en een vooruitblik naar de komende vijftig jaar. Dat vindt ConcepT, de studievereniging van civiele techniek. Zij organiseren woensdag op 14 maart het symposium Kijken naar de Kust, in de Waaier. Professor Arjen Hoekstra, hoogleraar Integraal Waterbeheer, is dagvoorzitter: Het doel is om een groot aantal verschillende visies bij elkaar te brengen en op die manier een debat los te maken. Tijdens het congres worden wetenschappelijk interessante, maar ook politiek gevoelige onderwerpen behandeld. Politiek is het interessant om te kijken naar hoe mensen tegen risico s aankijken en wat ze bereid zijn te betalen om die risico s te verminderen. Volgens Hoekstra is de gebruikelijke visie, die al jaren wordt toegepast in Nederland, ervoor zorgen dat de overstromingskansen zeer laag zijn. Hoge en sterke dijken bouwen dus. Maar anderen zijn juist van mening dat er meer rekening gehouden moet worden met het natuurlijk systeem, legt hij uit. Bijvoorbeeld door ruimte te geven aan de rivier of het aanleggen van een brede kuststrook. Nog weer een andere benadering is om drijvende woningen te bouwen, woongebieden op te hogen of op een andere manier onze kwetsbaarheid te verlagen. Op het symposium willen de sprekers een zo compleet mogelijk beeld schetsen van de problematiek in Nederland. Marnix Van Berkum, voorzitter van de symposiumcommissie: Drie sprekers komen aan bod. Han Vrijling, professor waterbouwkunde uit Delft, is het eens met de huidige aanpak. Govert Geldof, senior consultant bij Tauw, gaat in op de nieuwe geluiden: meer aandacht voor de gevolgen dus. Robert Smaak vertegenwoordigt de visie van Rijkswaterstaat. Hij is programmaleider water en veiligheid en verantwoordelijk voor een rapport over de zwakke kustschakels, de plekken waardoor Nederland het meeste gevaar loopt. Het onderzoek van de UTvakgroep waterbeheer sluit aan bij het onderwerp van het symposium. Hoekstra: We richten ons in het onderzoek op het ontwikkelen en evalueren van strategieën voor waterbeleid, zowel in Nederland als daarbuiten. Hierbij gaat het om een balans tussen de engineering van veiligheid en de sociaaleconomische kant. Berekenen hoe hoog een dijk moet zijn, is te beperkt. Wat is wenselijk, wat is mogelijk en hoe krijgen we op de lange termijn een duurzaam Nederland? In principe kan een ramp als in New Orleans ook hier plaatsvinden, al zal het dan een andere oorzaak hebben. Hoe kan de overheid hiermee omgaan en hoe beperken we het aantal slachtoffers en de omvang van de schade? Bas Klaver Ganzenbord Aandachtig bestudeert rector Henk Zijm het studenten Ganzenbord, maandag aangeboden door studentenpartij Ureka. Vorige week woensdag sjouwden de bestuursleden met het spel over de campus en vroegen voorbijgangers wat er beter of anders moet op de UT. Die punten noteerden zij in de witte spelvakjes. Te weinig werkplekken is vaak genoemd, net als het ontbreken van een ingang aan de achterkant van de Horst, zegt Gillian Visschedijk van Ureka. Haar partij gaat de opmerkingen smeden tot partijspeerpunten. En Zijm heeft toegezegd het bord op te hangen. Hét speciale fonds voor kinderen met een handicap in ontwikkelingslanden Foto: Arjan Reef Marike ter Maat (26, rechts op de foto) en Björn Kolbeek (30) zijn nog niet zo heel lang kamergenoten. Sinds begin dit jaar zit Marike in kamer C120 in gebouw Cubicus en twee weken later kwam Björn erbij. Als communicatiemedewerkers zijn ze druk met de voorbereidingen van de voorlichtingsdagen op vrijdag 16 en zaterdag 17 maart. Kamergenoten Marike: Ik ben net afgestudeerd. Eerst Pabo en daarna toegepaste onderwijskunde. Toen ik klaar was, vond ik vrij snel deze baan. Wel tijdelijk hoor, ik vervang Karin Vrugterman, zij is met zwangerschapverlof. Björn: We kennen elkaar nu ruim een maand. Ik zit hier eigenlijk met een dubbele agenda. Van maandag tot woensdagmiddag werk ik bij deze faculteit en de rest van de week ben ik in de kantoortuin van bureau communicatie in de Spiegel te vinden. Marike: Daarom is de woensdag bij ons frituurdag. Dan eindigt hier de week van Björn. Björn: En dan mag je iets lekkers uit de frituur tijdens de lunch. Op papier staat het wel leuk, zo n doormiddengehakte week, maar in de praktijk komt het er niet vaak van. Ik vlieg veel heen en weer. Marike: En regelmatig rinkelt hier de telefoon voor jou. Denken ze bij BC dat je hier zit. Björn: En dat terwijl ik soms gewoon aan het werk ben in de Spiegel, maar in een vergadering zit, of op de wc! Marike: De dagen dat-ie er niet is, mis ik em wel hoor! Dan vraag ik vaak andere collega s om even langs te komen voor koffie. Björn: Echte irritante trekjes heb ik nog niet bij haar ontdekt. Daarvoor kennen we elkaar te kort, denk ik. Marike is een gezellige prater. Na het weekend nemen we meestal even het weekend door. Marike: Hij helpt me bij het inloggen in sommige websystemen. Telefoontjes of boodschappen nemen we ook altijd voor elkaar aan. Ook in Kamergenoten? Bel of mail met de redactie!

5 5 donderdag 8 maart 2007 Dragan Jocic is afkomstig van de Universiteit van Belgrado maar zal de komende vier jaar in Nederland doorbrengen. Het voelt best vertrouwd hier, zegt hij in het lab in Langezijds. Dat komt, ik ken Vincent en Marijn al jaren. De textielgroepen in Europa zijn verbonden in een netwerk, vertelt hij, waar ook universitair docent Vincent Nierstrasz en deeltijdhoogleraar Marijn Warmoeskerken zich regelmatig laten zien. Jocic besloot zich een paar jaar geleden toe te leggen op geavanceerde functionaliteiten in textiele materialen. Hij werkte op dat moment in Spanje, aan de universiteit van Terrassa, en kreeg van de Spaanse overheid funding voor zijn idee. Dat was net genoeg om mijn eigen salaris te betalen. Maar ik wilde GROOT EUROPEES PROJECT TEXTIELTECHNOLOGIE Intelligent textiel Een overhemd dat zijn drager op gezette tijden medicijnen toedient. Of, handig voor veiligheidskleding, textiel dat van kleur verandert als temperatuur of zuurgraad een bepaald veilig niveau overschrijden. Bij de vakgroep textieltechnologie startte in december een vierjarig project om deze geavanceerde functionaliteiten in textiele materialen te ontwikkelen. In samenwerking met de Servische professor Dragan Jocic werd 1,13 miljoen euro binnengehaald. JANNIE BENEDICTUS Foto: Arjan Reef een groep opbouwen en een grotere subsidie binnenhalen. Hij hoopte op een Marie Curie Excellence Grant, vanuit het zesde kaderprogramma van de EU. Met deze subsidie kunnen wetenschappers onderzoek uitvoeren bij een gastinstelling in het buitenland. Jocic: Bij Marie Curie is internationale mobiliteit verplicht, ik moest de grens over. Spanje was dus geen optie, want daar zat ik al. En Belgrado ligt niet in de Europese Unie. En dus belde hij met Twente. De Twentse groep staat zeer goed bekend en dat is van het grootste belang voor de toekenning van de subsidie. Vincent Nierstrasz: Wij wilden ook meer de kant van de functionele textiele materialen op, dus dat matchte goed met de ideeën van Jocic. De Servische professor was op de hoogte van de situatie waarin de vakgroep zich op dat moment bevond: de reorganisatie van de faculteit TNW stond voor de deur. Jocic: Maar ik was toch overtuigd. This was the right place. De subsidie werd aangevraagd en toegekend. Over de komende vier jaar komt er 1,13 miljoen euro beschikbaar voor promovendi, postdocs en apparatuur. Nierstrasz: In Nederland is nog maar acht keer zo n Excellence Grant binnengehaald, voor Twente is het de eerste. Er zijn verder geen partners, een grote subsidie dus. Jocic en zijn teamleden hopen de komende vier jaar textiele materialen te ontwikkelen die gevoelig zijn voor veranderingen in hun omgeving. Daarvoor zijn polymeren nodig met de eigenschap dat ze reageren op veranderde omstandigheden. Jocic: Die polymeren worden in een dun laagje gecoat op de buitenkant van de textielvezels en moeten veranderingen in temperatuur, zuurgraad, licht, chemicaliën, zoutgehalte of vochtigheid waarnemen. Het ontwikkelen van zo n slim, sensitief polymeer is het eerste punt. Vraag twee is hoe de polymeren op een permanente manier kunnen worden aangebracht. Jocic: Duurzaamheid is belangrijk, de eigenschap mag bijvoorbeeld niet na één wasbeurt alweer verdwijnen. Ook mag het textiel door het toevoegen van deze dunne laag, bestaande goede eigenschappen en kenmerken als comfort en draagbaarheid niet verliezen. Toepassingen worden gezocht in gezondheidszorg, veiligheid en sport, vertelt Jocic. Daarbij valt te denken aan anti-bacteriële stoffen, anti-allergische kleding of textiel dat gedoseerd medicijnen afgeeft aan de huid. Promovendi en postdocs worden op dit moment geworven, maar de toekomst van textieltechnologie aan de UT is nog steeds onzeker. De faculteit TNW heeft de groep wegens gebrek aan perspectief in de tweede en derde geldstroom verleden jaar weggereorganiseerd, tegelijk met zes andere chemische leerstoelen. Textieltechnologie wordt echter al jaren gefinancierd door de industrie, middels de Stichting Technologie van Gestructureerde Materialen. De industrie en de stichting willen graag dat de leerstoel doorgaat. Een mogelijk scenario, vertelt Nierstrasz, is dat textieltechnologie organisatorisch wordt ingebed in het Innovation Lab van de UT en onderdeel wordt van het samenwerkingsverband High Tech Facilities die in het herontwikkelde Langezijds een plaats moet krijgen. Er wordt nu gewerkt aan de juridische en financiële vormgeving daarvan. Het project van Jocic kan in ieder geval doorgaan, verzekert Nierstrasz. De bladen Lijken in Academiegebouw, kopt Mare (Leiden). Tijdens de restauratie van het pand deed de aannemer een lugubere ontdekking: hij stuitte op een grafkelder met daarin drie lijken. Direct werd stadsarcheoloog Chrystel Brandenburgh ingeschakeld. Die wist te vertellen dat het Academiegebouw vroeger, tussen 1450 en 1572, als Witte Nonnen Klooster diende. We weten niet precies wie er in dit graf hebben gelegen. Het was wel een goede grafkelder, hoogstwaarschijnlijk gaat het om welgestelden die het klooster geld hadden geschonken. We vermoeden dat het een man en vrouw betreft, van het derde lijk was zo weinig over dat het niet te zeggen is. Observant laat oud-minister van Onderwijs Jo Ritzen (en oud collegevoorzitter van Maastricht) aan het woord over Ronald Plasterk, de nieuwe minister. Ritzen vertelt dat hij - heel gebroederlijk Plasterk een aantal tips heeft verstrekt, toen hij onlangs toch op het departement moest zijn. Ik kwam bij hem binnen en toen lag daar mijn boekje op tafel: De minister, een handboek. Hij had het van een ambtenaar geleend, het wordt daar goed gelezen, heb ik de indruk. Ritzen heeft als belangrijkste advies: Goed onderwijs begint bij goede financiën. Verder zegt hij in het interview met Observant: Het is voor het onderwijs goed als er een geprofileerde minister zit die een bredere rol vervult en zich niet alleen met zijn eigen departement bemoeit. Ik denk dat Plasterk dat kan, dat hij dat gezag wel kan opbouwen. En: Net als destijds aan mij zal het departement nu aan Plasterk moeten wennen. Maria van de Hoeven was minder inhoudelijk dan hij zal zijn. Hij is kritischer, zal zich minder volgend opstellen, verwacht ik, zelfs tot in detail. Cursor opent met het volgende bericht: Eindhovense studentenorganisaties protesteren in een gezamenlijke brief aan het college van bestuur tegen de vervroeging van het komende collegejaar. Het CvB heeft namelijk toch de hertentamenweken direct na de introductie ingeroosterd, nadat het eerder beloofde dit niet te zullen doen. Dit gooit de planning van veel studentenorganisaties overhoop, want de verenigingen zijn bang dat minder studenten zich willen gaan inzetten voor de organisatie van de intro. Zo ziet studievereniging Simon Stevin zich genoodzaakt het introkamp te verplaatsen. Het introkamp wordt anderhalf jaar van tevoren geboekt. Dat hebben we nu moeten annuleren en dat kost geld. De totale schade bedraagt volgens de studievereniging zeven- tot achthonderd euro. Het Eindhovense CvB heeft als reactie alleen nog maar laten weten het besluit niet meer terug te draaien. Wordt vervolgd. InResource (Wageningen) een groot verhaal over een nieuw soort stage. Studenten levensmiddelentechnologie komen sinds kort bij topkoks over de vloer. Ze onderzoeken hoe de chef hartig schuim stabiel kan houden of smaak kan impregneren in vlees. Helen Hofstede liep stage in De Librije van topkok Jonnie de Boer: Ze lieten me bonbons van erwtensoep proeven, een bol erwtensoep die open vloeit. De kennismaking met de culinaire wereld wordt door Wageningen Universiteit gezien als een eerste stap in de ontwikkeling van een heuse discipline moleculaire gastronomie. Dragan Jocic (links) en Vincent Nierstrasz. Kwestie van betrouwbaarheid (vervolg van voorpagina) Projectleider Nijhuis vertelt dat het ITER-magneetsysteem gemaakt wordt met supergeleidende kabels die aan gigantische stromen en krachten worden blootgesteld. De draden zijn bijzonder gevoelig voor vervorming zoals buiging en contactdruk. Dit beïnvloedt in grote mate de prestaties. Hoe dat gebeurt, hebben wij middels onderzoek in kaart gebracht. Faciliteiten in ons laboratorium kunnen de kwaliteit van kabels en draden uitgebeid onderzoeken. Deze testopstelling was aanvankelijk niet bedoeld voor seriematige testen, maar ja, dit is zo n bijzonder project dat we ja hebben gezegd op het verzoek van ITER. Volgens Nijhuis heeft de onderzoeksgroep het contract te danken aan het jarenlang boeken van goede en betrouwbare resultaten. Op de UT zijn we al enkele decennia actief in supergeleiding. Wij zijn altijd nauw betrokken geweest bij grote internationale projecten. Het binnenhalen van deze opdracht getuigt van veel vertrouwen in onze groep. Het hele ITER project kost zo n vijf miljard euro. Een kwart daarvan is bestemd voor het magneetsysteem waarvan wij de supergeleiders testen om zo zeker te weten dat het gaat werken. Dan praat je toch al gauw over een klus van meer dan één miljoen euro. Nijhuis vertelt dat het voor de UT om vijftien tot twintig kabels gaat. Het is niet zo dat je na het testen de beste kabel eruit pikt. De totale wereldwijde productiecapaciteit aan supergeleiders is daarvoor te klein en alle leverende partners zullen uiteindelijk aan de ITER-eisen moeten voldoen. Sandra Pool

6 6 Thursday 8 March 2007 International demands on PhD programs The PhD Network UT (PNUT) is organizing a series of lunch meetings for PhD students to get feedback on different matters. The first such meeting took place on Wednesday, February 21 at the Faculty Club. The main topic of discussion was International Demands on PhD Programs. Besides approximately 40 PhD students, Tom Mulder from the Communications Department and Patrick Hoetink from the Executive Board of the UT, were also present. The meeting opened with a ten-minute talk from Mr. Mulder about changes that PhD candidates at the UT should expect and their respective reasons. He said that PhD programs all over the EU were being standardized owing to the convergence of EU states labor markets under the Bologna Process and the various EU ministers of education are scheduled to meet in London to discuss this matter. He said that two major concerns had to be addressed to ensure an efficient investment in the Dutch knowledge economy. First was the fact that Dutch PhD graduates were better trained to become academics than industry professionals. Second was the high percentage of students leaving the country upon graduation. He also made clear that, currently, the UT had no plans to compress its PhD program into three years. In the ensuing discussion, participants agreed that the time required for a PhD varies among different countries, typically three to four years. Notably, there were different views about whether this affected the quality of education. Participants thought that a three-year PhD at the UT would be possible only if a detailed research plan is ready before PhD candidates join and technicians are available to save time in setting up experimentation environments. The requirement of professional project management certifications was underscored to better prepare PhD students for industry positions. In the discussion session, PNUT chairman Alexander le Fèbre, called upon participants to comment on whether considering doctoral candidates as students rather than employees was a good idea. Mr. Mulder argued that as a student, PhD candidates would have to pass regular educational checks, such as exams, which would help management maintain the quality of imparted education. He also remarked that although the difference between student stipends and current PhD salaries may be minimal, the UT would save heavily on taxes. Most PhD students in attendance favored solutions other than dramatically changing the status of PhD candidates. The meeting was wrapped up by Le Fèbre declaring that the discussion had been very informative and thorough and that the comments from participants would be communicated to pertinent forums. The next P-NUT lunch ( PhD internationalization at the UT ) will take place Tuesday, March 13, 12:30 1:30 pm, in the Faculty Club. Contact p-nut@ utwente.nl to attend. Kamran Sheikh Contributors: Mike Maier, Kamran Sheikh and Anindita Ganguly Systematically Searching for Information This course focuses on acquiring skills and using state-of-the-art methods to quickly and efficiently find and register information. It is intended for scientific staff members and PhD students of the University of Twente. Program: the course consists of self-study, plenary presentations and practical exercises, inclusive of personalized information searching on your own research topic. After the course, you are invited to make an appointment with your own information specialist to work on your own research topic. This includes an on-line search session. Meeting dates: April 4 (morning) and April 11 (morning). The course includes a syllabus, which can also be used as a practical reference for future searches for scientific information. Information: Mr. W.C. Oosterling, telephone 2079, or contact your own information specialist. Register with I. Niekrake, ITBE, Citadel, room H413, telephone 5453, g.w.m.oldeengberink@ utwente.nl before March 22. Wanted: fast runners! Ever wondered why every year, around the end of April, the campus is teeming with tents of exhausted students? The reason is the Batavierenrace, a student relay race from Nijmegen to Enschede. With over 7,500 participants, it is the Netherlands largest sports event. In 1994, a university competition was introduced within the event, in which the thirteen Dutch universities compete against each other in a separate class. This year it was elevated to the status of a National Student Championship (NSK). On April 28, the UT will vie for the trophy in the NSK- Batavierenrace. To win it, we need as many fast runners as possible. Can you run faster than 16 km/h over a distance of 5 km (14 km/h for women) and are you a UT student or a recent UT graduate? If so, the captains of the UT team 2007 invite you to participate. Please send an to info@ut-team.utwente.nl. We hope you can join us! Residence permit Over the coming months, some of you will receive a letter from IND (in Dutch) for renewing and/ or extending your residence permit. The Visa Office can provide pertinent information and will help students fill out the necessary paperwork. For information, contact Machteld Prins, visa@ disc.utwente.nl TUSAT held its official inauguration ceremony at the Bastille Atrium on Friday, February 23. TUSAT holds inaugural reception The Turkish Student Association at Twente (TUSAT) held its official inauguration ceremony at the Bastille Atrium on Friday, February 23. This wellattended event started with a welcome speech by TUSAT chairman, Hasan Sozer, outlining the main aims and objectives behind the formation of the association. This was followed by a speech by Rector Magnificus Zijm who congratulated the Turkish students on their success in forming TUSAT and stressed the importance of international students in maintaining the multicultural scene at the UT. He was presented with the Turkish flag, to be included in the collection of flags from countries which have students studying at the university. Mr. Hidayat Eris from the Consul General of Turkey in Deventer then shared his views on the vital function of such organizations in integrating international students into the fabric of the new country and their role in showcasing different cultures and traditions. The concluding speech was by the head of the Software Engineering research group, Dr. Mehmet Aksit who has lived in this country for 30 years. He pointed out that the cause for war and hatred in today s world is partly a result of lack of understanding of each other s cultures and that organizations such as TUSAT form a platform for students from different parts of the world to interact with each other. One of the highlights of the event was a chance to feast on a variety of mouthwatering Turkish sweet and savory delights. There was Turkish music in the background and a presentation depicting the various tourist destinations in the country. The evening was an appealing introduction to Turkish people, their hospitality and their culture. TUSAT has a lot of enthusiastic members, keen to carry out activities to propagate Turkish culture. They plan to organize Turkish theme social nights, movie screenings and Turkish art workshops. This year has been designated by UNESCO as the year of the great Turkish poet and philosopher Mevlana, to mark his 800th birth anniversary. TUSAT aims to publicize his works to the UT student community. They also plan to work in association with other student organizations to further cultural exchanges between different countries. The University of Twente is home to more than 40 students from Turkey and this association is a giant leap forward in promoting Turkish culture. They already have five international students as members. All UT students and their family members are welcome to join by filling out a form available on their website ( and by paying a nominal annual membership fee. We wish TUSAT success in their future endeavors. Anindita Ganguly

7 7 donderdag 8 maart 2007 HOOGLERAAR PROCESTECHNOLOGIE WIM VAN SWAAIJ (65) BLIJFT NOG EVEN Afscheid is een misleidend woord Dat zijn onderzoek naar biomassa ( een klein, weinig glamourous onderzoekslijntje waar altijd één aio op zat ) tot een volwassen onderzoeksgroep is uitgegroeid, daar is hij best trots op. Morgen, 9 maart, is er een afscheidssymposium voor hoogleraar Wim van Swaaij. Nee, noem het nou geen afscheid. Het is een symposium omdat ik 65 word. Natúúrlijk blijft hij. Ik ga nog een dag in de week op de groep passen. JANNIE BENEDICTUS Wim van Swaaij poseert voor Langezijds, het gebouw waar hij in 1972 op dertigjarige leeftijd aantrad als hoogleraar. Een jonkie. Grinnikt: Wat moet die melkmuil hier, zeiden oudere professoren tegen elkaar. Hij kan er wel om lachen. Ik begrijp dat nu wel. Ze hebben ook behoorlijk wat risico genomen, toen. Denkt u ook wel eens zo over een aio wat een melkmuil? Ik denk wel eens, goh, wat is die jongen of dat meisje al knap! De besten van elke generatie zitten op de schouders van de vorige. Daarmee bedoel ik dat intelligente mensen dankzij de kennis die er al is, een enorme sprong vooruit kunnen maken en zo boven hun leermeester uitstijgen. Denkt u dan, hmm, dat had ik liever zelf bedacht? Nee hoor, ik heb zelf zeker niet te weinig eer gehad. Ik denk eerder: is mijn naam niet teveel op de voorgrond geweest. Ja, dat kan ik in alle oprechtheid zeggen. Zijn naam is veelgeprezen. In zijn kamer in Langezijds hangen in mooie lijsten het eredoctoraat van het Institut National Polytechnique de Lorraine te Nancy en de Génie des Procédés prijs van de Franse Académie des Sciences. Ik hang net als een kapper mijn diploma s aan de muur, zegt Van Swaaij jolig. Hij kan terugkijken op een mooie carrière. Al tijdens zijn studie chemische technologie in Eindhoven werd hij door een ronselaar van Shell opgemerkt. In plaats van de militaire dienstplicht ging hij voor Shell als research fellow naar de universiteit van Nancy. Hij promoveerde, werkte vijf jaar voor Shell en kwam in 1972 naar Twente als hoogleraar proceskunde. Zijn onderzoek werd vele malen bekroond, met de Hoogerwerffmedaille (voor zijn gehele oeuvre op het gebied van chemische procestechnologie) en de Koninklijke/Shellprijs (voor zijn onderzoek naar omzettingstechnologieën voor biomassa). Hij is geridderd, ontving de Australian- European Fellowship Award en de Dow Chemical Energie Prijs. Hij was directeur van de (nationale) Onderzoekschool voor Procestechnologie en is sinds 1986 lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen. Zo n vijf jaar geleden ging Van Swaaij het rustiger aan doen. Het directeurschap van speerpuntinstituut PIT (nu in IMPACT) en zijn leerstoel proceskunde droeg hij over aan Hans Kuipers. Tevreden: Die heeft er werkelijk een prachtige groep van gemaakt. Voor één dag in de week ging hij toen verder met de groep TCCB: thermochemische conversie van biomassa. De groep onderzoekt thermochemische technieken voor de omzetting van biomassa, materiaal van plantaardige oorsprong. Biomassa is CO 2 - neutraal en draagt dus niet bij aan het broeikaseffect. Sinds 2002 is TCCB een zelfstandige groep. En dat blijft zo. Een opvolger is er nog niet. Ik ga er dus nog twee jaar aan toevoegen. Zijn opvolger zal een van de dertig hoogleraren zijn die in 3TU-verband wordt geworven, vertelt hij. Dat moet toch leuk zijn dat in 3TU-verband uw groep belangrijk wordt gevonden.. Dat is het ook. Ik ben met biomassa begonnen in de jaren zeventig. Professor Dick Feil, die veel deed op het gebied van ontwikkelingswerk, vroeg of ik niet iets kon doen om de energieproblemen in die landen te verlichten. Ik ontwierp een reactor om op kleine schaal landbouwafval te vergassen. De hoofdlijn van mijn werk is altijd de proceskunde geweest. Maar voor het lijntje biomassa, toen nog weinig glamourous, was altijd één aio actief. Het was mijn favoriete onderwerpje, mijn liefdesbaby. Later, met de hele klimaatproblematiek, nam de belangstelling toe. En nu is er dus in 3TU-verband tot een leerstoel besloten. Heeft u het gevoel dat onderzoek naar schone energie als urgenter wordt ervaren? De film van Al Gore heeft grote groepen mensen wakker geschud, dat wel. Maar wat mij betreft is er nog geen voldoende prioriteit. Het totale energieverbruik gaat enorm toenemen doordat landen als China en India meer energie gaan gebruiken. Daar wordt elke week een nieuwe kolencentrale gebouwd, heb ik me laten vertellen. In 2050 zijn we met negen of tien miljard mensen op deze aarde. Die willen allemaal een redelijk deel van de welvaart. Om dat op te vangen is een veel grotere inspanning nodig. Wim van Swaaij: Talent is geen excuus om je verder gestoord te gedragen. Gaat het u aan het hart? Ja, heel erg. Als ik naar mijn kleinkinderen kijk, dan ben ik niet zonder zorgen over het pad waar ze op staan. De omzetting van biomassa in energie is het antwoord? Het kan niet alles oplossen, maar het zou in een derde van de behoefte kunnen voorzien. Het voordeel van biomassa is dat het meteen kan worden omgezet in bio-diesel of ethanol. Ik zie dus vooral toekomst in de transportbrandstoffen. Als nadeel wordt genoemd dat biomassa de wereldmarktprijs van voedsel opdrijft. Klopt. En dat is moreel onverantwoord en niet de weg die we moeten gaan. We willen niet in een voedsel-energie competitie verzeild raken. Die competitie is te voorkomen door ook de houtachtige gedeelten van de plant, die niet eetbaar zijn, voor biomassa in te zetten. Dat noemen we de tweede generatie biomassaprocessen. De technieken om brandstof uit houtachtige gewassen te halen bestaan al. Zoals? Binnen TCCB doen we onderzoek naar pyrolyse, dat is het heel snel verhitten en weer laten afkoelen van houtachtige stoffen zodat er direct ruwe bio-olie ontstaat die naar Deze baan had alles wat ik zocht de raffinaderij kan. Zo heb je dankzij pyrolyse een tussendrager die gemakkelijk te vervoeren is. Anders moet je met heel veel vaste stoffen slepen. Chemisch technologen hebben niet voor niets een gebedje: lieve heer, kunt u van alle vaste stoffen vloeistoffen en het liefst gassen maken? Dat zegt u elke avond op? Haha, welnee. U pakt nog wel een roerige periode mee met de TNW-reorganisatie. Verhuist u ook mee naar de Meander? Jazeker! In september gaan we. We krijgen mooie laboratoria. De reorganisatie waarbij zeven chemische vakgroepen zijn gesneuveld heeft ons behoorlijk wat reputatieschade opgeleverd denk ik. Ik had een reorganisatie op deze schaal nog niet meegemaakt. Maar ik ben toch wel optimistisch hoor. We slaan een nieuwe weg in met biomassa, membraantechnologie, katalyse en reactorkunde als speerpunten. Heeft u in die 35 jaar nooit iets anders gewild? Natuurlijk keek ik om me heen, maar deze baan had alles wat ik zocht. Alleen die ambtelijke taken hebben me nooit aangestaan. Vooral in het begin, tijdens de democratiseringsgolf. Al die vergaderingen, daar deed ik niet zo erg aan mee. Iedereen moest ineens zijn zegje doen, ter zake kundig of niet. Bent u niet zo democratisch? Er zijn altijd zoveel creatieve elementen van anderen ingebracht dat mijn leiderschap niet te strak kan zijn geweest. Maar ja, dat zou je anderen moeten vragen. Ik heb altijd veel loyale medewerking gehad van iedereen. Wanneer ik boos word? Als mensen zich niet voor honderd procent inzetten. En ik ben zeer gevoelig voor menselijke verhoudingen. Rattengedrag, daar knap ik op af, dat is volstrekt ontoelaatbaar. Talent is geen excuus om je verder gestoord te gedragen. Op al die prijzen zullen anderen weleens jaloers zijn geweest. Ik heb de gewone strijd met collega-wetenschappers gevoerd. Ik ben ambitieus, ik wil bij de besten horen. Maar niet tegen elke prijs. Over het algemeen ben ik meer op diplomatie dan op overheersing gericht. Lacht. Maar kennelijk ben ik voldoende agressief om zelf niet overheerst te worden. Hoe is het met de man-vrouw verhouding in uw groep? Redelijk tot slecht. Zeker in het begin heerste er op de faculteit een masculiene atmosfeer die wat ruig en plagerig was. Ik moet ook zeggen dat alle vrouwelijke afstudeerders bij mij op de kamer hebben zitten huilen. Dan spreek ik over jaren geleden hoor. Nu gaat het beter, er komen hier zeer talentvolle vrouwen vandaan. U werkt één dag in de week op de UT. En voor de rest? Ik zit in diverse commissies van de KNAW, waaronder die voor ethiek. Ik doe nog weleens wat voor bedrijven zoals Shell. En ik studeer geschiedenis in Nijmegen. Ik wil zelf wat gaan schrijven over de geschiedenis van mijn vakgebied, vandaar. Zit u dan tussen de jonkies? Ja, ik en nog een rimpelstudent. Dat is erg gezellig. Ze vragen ons ook mee op excursies enzo. Of we drinken een biertje met ze. Dat zou eigenlijk meer moeten, maar ik ben er helaas maar één dag in de week. Zou uw vrouw het niet leuk vinden als u vaker thuis was? Mijn vrouw doet ook allerlei dingen. Ze schildert en gaat binnenkort exposeren. Dat is voor mij een nieuwe gewaarwording. Zij stond vaker in mijn schaduw. Nu ben ik de man van de artiest. Wat gaan ze eigenlijk doen met uw afscheid? Je hebt nu al zeven keer het woord afscheid genoemd. Maar dat is het niet. Afscheid is een misleidend woord. Wat is het dan wel? Het is omdat ik 65 word en officieel met pensioen ga. Het zal over proceskunde gaan en ik hou zelf een verhaal. Maar ach, natuurlijk is het ook een soort van afscheid. Ik blijf nog twee jaar en daarna is er natuurlijk niet wéér een afscheid. Dan wil ik langzaam weggaan. Fade away. Morgen kijk ik eenmalig om, om te zien welk pad is afgelegd. Foto: Arjan Reef

8 8 donderdag 8 maart 2007 Op weg naar de Bata (4) Het Batavierenfeest, met twaalfduizend bezoekers al jaren het grootste studentenfeest van Nederland, is voor menig student de ultieme motivatie om aan de race mee te doen. Oud-bestuurskundestudent Frank Bouwmeester is met zijn band de Deltawerken wederom van de partij, al sinds Bouwmeester kwam in 1984 in Enschede studeren, en liep de Batavierenrace vijf maal. Ik vond het prachtig om mee te doen, maar was geen echte hardloper. Tegenwoordig ren ik twee keer per week om mijn gewicht op peil te houden, vertelt de huidige stadsdeelmanager centrum in zijn kantoor van het Enschedese stadhuis. Zonder podium In 1987 was Franks Bartender Blues Band een bekende naam op de campus. Feestorganisator Tonnie Buitink benaderde hem toen voor een optreden op het Batavierenfeest. We stonden in de oude Bastille weggestopt in een hoekje, zonder podium. Enkele jaren later belandde Frank Frank Bouwmeester De artiest op het grote podium in de Vrijhof en tegenwoordig staat hij voorin de tent met tweeduizend man. Daar kan iedereen meezingen omdat we de teksten projecteren op groot scherm. Geweldig voor de sfeer. Hees De artiest neemt zijn eigen zangkunsten niet zo serieus. Ik zing zuiver en vol overgave, maar het ontbreekt me aan techniek. In mijn enthousiasme, en door alle herrie in de tent, zing ik veel te hard en ongecontroleerd. De volgende dag ben ik dan ook hartstikke hees, maar dat geeft niet. Ik heb het er ruimschoots voor over. Saamhorigheid De alumnus treedt al jaren bij studentenfeesten op, maar de Bata blijft voor hem bijzonder. Op andere plaatsen heerst veel rivaliteit tussen de studenten. Heel studentikoos, maar als artiest niet zo leuk. Bij de Bata is dat anders: iedereen heeft gelopen, is moe maar voldaan en wil er samen één groot feest van maken. Die saamhorigheid vind ik prachtig. De zanger heeft één mindere ervaring. De eerste keer dat we op het grote podium van de Bastille speelden was het zo druk dat er mensen het podium op werden geduwd. Ik kreeg een paar keer de microfoon tegen mijn gezicht gedrukt en ging met een dikke lip van het podium. Het jaar erop lieten we hekken voor het podium plaatsen. Zenuwachtig Ook zaterdag 28 april is Bouwmeester dus weer van de partij met zijn Deltawerken. We staan van tien tot twee uur s nachts in de grote tent en spelen allerlei Nederlandse meezingers, van Jacques Herpes tot Acda & de Munnik en De Dijk. Franks voorbereiding bestaat de komende weken vooral uit oefenen. Onze band repeteert nauwelijks meer, maar de komende tijd hebben we een paar optredens om er weer een beetje in te komen. Vroeger ging Bouwmeester voor zijn performance een hele dag de sauna in. Die tijd is geweest. Ik heb twee kinderen, en kan dus niet zomaar een dag weg. Bovendien wil ik als stadsdeelmanager van het Enschedse centrum de herstart op de Oude Markt niet missen. Toch leeft Bouwmeester wel degelijk naar het evenement toe. Het klinkt misschien gek, maar wanneer ik bij de Batavierenrace optreed, ben ik nog altijd zenuwachtig. Alsof ik bang ben dat ik na al die jaren door de mand zal vallen. Dat men ontdekt dat ik helemaal niet kan zingen. Frans van der Veeken CREATE TOMORROW WOENSDAG 9 MEI MET DUIZEND DEELNEMERS Kroeske dagvoorzitter denktank Geen probleem zo groot of er is wel een oplossing voor. Tijdens Create Tomorrow de grootste denktank ter wereld buigen 125 teams van maximaal acht studenten zich woensdag 9 mei in een tent op het ganzenveld over cases van tien grote bedrijven, instellingen en overheden. Dagvoorzitter is opnieuw Jan Douwe Kroeske; enfant terrible Jort Kelder legt uit hoe je als student rijk kan worden door innovatie. Naast multinationals als ExxonMobil en Xerox dragen bijvoorbeeld ook de Kamer van Koophandel en de gemeente Enschede een casus aan en geld bij. We zijn er dus in geslaagd om de maatschappij in zijn geheel vertegenwoordigd te krijgen, zegt Maarten Cannegieter, voorzitter van Create Tomorrow, een commissie van de Student Union. En daarmee hebben we één van onze doelstellingen in ieder geval gehaald. Naast de bedrijven die een case aanleveren, heeft de organisatie ook twee bedrijven gestrikt die personeel afvaardigen dat de studenten bijstaat en van tips voorziet. Het gecontinueerde voorzitterschap van Jan Douwe Kroeske stemt de organisatie van Create Tomorrow tevreden. Cannegieter: Van Tonnie Buitink, die nog wel eens contact met hem heeft, hoorden we dat hij het vorig jaar heel leuk vond. We hebben hem toen uitgenodigd voor een etentje en hij was nog steeds erg enthousiast. Bovendien had hij heel goede ideeën en denkt hij ook achter de schermen mee. De organisatie zal alles op alles zetten om ook prominente politici twee TIJDELIJKE HUISVESTING VOOR STUDENTEN Hele woning voor amper tachtig euro Voor een maandelijkse vergoeding van amper tachtig euro een eigen huis? Het kan. FMT Vastgoed Beheer biedt studenten hele woningen aan voor dat bedrag. Er is maar één maar : een verblijf langer dan een half jaar is niet gegarandeerd. FMT Vastgoed Beheer zoekt studenten die voor weinig geld met een vriend of vriendin leegstaande woningen willen betrekken om te voorkomen dat krakers hun kans jaar geleden was premier Balkenende aanwezig naar Enschede te lokken op 9 mei. Toezeggingen hebben ze, mede als gevolg van de formatieperikelen, nog niet. Quote-hoofdredacteur Jort Kelder krijgt drie kwartier de tijd om zijn gehoor te vertellen hoe men door middel van innovatie rijk kan worden. En we zijn nog bezig met een paar grote namen voor de jury, aldus Cannegieter. Nieuw is dit jaar dat in eerste instantie per bedrijf de beste oplossing wordt gekozen. De jury maakt vervolgens een keuze uit de tien winnaars. Het team Geen moment spijt Robin Leemkuil (25), tweedejaars psychologie, woont al ruim anderhalf jaar in een woning aan de Auskamplanden. Eerst deelde hij de drie verdiepingen tellende woning met een vriend, maar sinds hij vertrokken is, heeft Robin het rijk alleen. En die vrijheid bevalt prima. Hij hoorde van zijn nichtje over de mogelijkheid om voor tachtig euro een normaal woonhuis te huren in plaats van een studentenkamertje. Ik dacht eerst: ze maakt een grapje. Maar, ik kwam op gesprek en mocht vervolgens kiezen uit drie woningen. Deze is het uiteindelijk geworden. Is Leemkuil erin geslaagd de leefbaarheid van de wijk een beetje op te krikken, zoals FMT graag wilde? Hij lacht. In het begin zag je weinig verandering en was er wel sprake van een kloof tussen oude en nieuwe bewoners, maar geleidelijk kreeg de leefomgeving door de vele studenten enige fleur. Zelf heb ik in ieder geval nooit problemen gehad met de buurt. Een oplossing waar alle partijen van profiteren, vindt hij. De panden die leegstonden zijn weer bewoond, de woningbouwverenigingen hoeven niet bang te zijn voor verwaarlozing, FMT verdient nog een paar cent en ik heb een woning voor heel weinig geld. Nee, ik heb er nog geen moment spijt gehad. Robin Leemkuil JOOST BLIJHAM dat de meest innovatieve oplossing voor een aangedragen probleem heeft bedacht, wint vierduizend euro. De denktank wordt afgesloten met een cabaretavond en een groot feest in de Bastille. De dj s Eric E en Ricky Rivaro maken daar hun opwachting. De inschrijving is inmiddels geopend. Wie een team heeft geformeerd, kan zich opgeven via de website Heb je geen team, maar wil je wel meedoen, stuur dan een mailtje aan createtomorrow@union. utwente.nl. schoon zien. Het zijn natuurlijk geen villawijken, zegt Jelle Kroondijk van FMT. De bedoeling is ook dat onze bewoners de leefbaarheid van een wijk op peil houden of zelfs een beetje opkrikken. Dat grote groepen studenten ook een minder positieve invloed kunnen hebben op die leefbaarheid, realiseert ook Kroondijk zich. Overlast zou een keerzijde kunnen zijn, daarom hebben we met alle potentiële nieuwe bewoners vooraf een gesprek. Aan de hand daarvan bepalen we of die mensen geschikt zijn. Bovendien heeft elke wijk een eigen beheerder en is er wekelijks overleg met de buurt. Een borrel is natuurlijk oké, maar grote feesten zijn uit den boze. De bewoners betalen een maandelijkse vergoeding van tachtig euro - exclusief gas, water en elektriciteit - en zullen gemiddeld voor honderdvijftig euro helemaal klaar zijn. FMT beschikt momenteel over enkele tientallen woningen die op de nominatie staan om gesloopt te worden, maar verwacht over niet al te lange tijd ongeveer 340 woningen in beheer te hebben. Studenten die een woning toegewezen krijgen, mogen zelf een medebewoner kiezen, zegt Kroondijk. Hoe lang ze mogen blijven wonen is onduidelijk. Het minimum is vijf, zes maanden, maar anderhalf jaar of langer komt ook zeker voor. Vervangende woonruimte kan het bedrijf (nog) niet aanbieden. Wie met een vriend of vriendin een woning wil betrekken via FMT Vastgoed Beheer kan een formulier invullen op de website Foto: Arjan reef Eredoctoraat Reinhoudt David Reinhoudt, hoogleraar supramoleculaire chemie en tot voor kort wetenschappelijk directeur van Mesa+, ontvangt in oktober een eredoctoraat van de Universitá degli Studi di Parma in Italië. Reinhoudt krijgt het eredoctoraat uit handen van zijn erepromotor professor Rocco Ungaro. Met de groep van Ungaro werkt hij al meer dan 25 jaar samen. De twee hoogleraren hebben samen zo n 75 wetenschappelijke publicaties geschreven. Ook was er tussen de UT en de Italiaanse universiteit altijd veel uitwisseling van promovendi en afstudeerders. Op een deel van Reinhoudt s vakgebied, de chemie van calixaren, heeft de Italiaanse groep een goede naam opgebouwd. Het is het eerste eredoctoraat voor Reinhoudt.

9 The Japan Prizewinners Programme Studie en Stage in Japan Interesse in een éénjarige, kostendekkende JPP-studiebeurs na je afstuderen? Kijk dan voor verdere informatie op de website OPHEFFINGUITVERKOOP TOMBO SPORT Winkelcentrum U.T. (naast de kapsalon) BATAVIEREN OPGELET!!! Alle runningschoenen voor de allerlaagste prijs!!! OP=OP Geopend: uur Za: uur Tel: Universiteit Twente de ondernemende universiteit Master of Science Programme Philosophy of Science, Technology and Society Study the meaning of science and technology in today s world! GRADUATE.UTWENTE.NL

10 10 donderdag 8 maart 2007 LEIDSE LITERATUURWETENSCHAPPER HOUDT LEZING VOOR STUDIUM GENERALE Het vermeende gevaar van slimme vrouwen Vrouwen komen er doorgaans niet goed vanaf in spreekwoorden. In veelal door mannen bedachte gezegdes zijn echtgenotes problematisch, weduwen verdacht en dochters minder gewenst dan zonen. Alleen moeders krijgen alle lof. Professor dr. Mineke Schipper, literatuurwetenschapper aan de Universiteit Leiden, ontdekte frappante overeenkomsten in een wereldwijd vergelijkend onderzoek naar overgeleverde wijsheid. Op uitnodiging van Studium Generale én omdat het vandaag internationale vrouwendag is, vertelt ze er vanmiddag over in het Amphitheater. SANDRA POOL Prachtig vindt Schipper het Tibetaanse spreekwoord honderd mannelijke en honderd vrouwelijke eigenschappen maken de mens volmaakt. Klinkt mooi hè? Een ideaal plaatje voor Mineke Schipper Met verslagenheid vernamen wij dat Paul Oskam na een slopende ziekte is overleden. Paul is slechts 25 jaar oud geworden. Paul studeerde meer dan zes jaar aan de Universiteit Twente. Hij begon met de studie Bedrijfsinformatie Technologie in In 2006 ontving hij het diploma van deze opleiding. De laatste twee jaar was Paul ook begonnen een aantal psychologievakken te volgen. Deze studie beviel hem zo goed dat hij zich ook voor deze studie inschreef. In oktober 2006 behaalde hij zijn propedeuse. Paul was ook actief binnen de studieverenigingen Inter-Actief en Dimensie, waar hij in de skireiscommissie zat. Daarnaast reed hij paard bij onze globaliserende wereld. Toch zijn er maar weinig volkswijsheden waarin de vrouw bejubeld wordt. Sterker nog: vrouwen komen er meestal bekaaid af. En dat is een wereldwijd patroon, ontdekte Schipper. Volgens haar komt dat door onze geïnternationaliseerde denkpatronen. We zijn geprogrammeerd tot man of vrouw en hanteren onbewust de daarbij horende beelden en denkwijzen. Een voorbeeld? De meeste vrouwen willen zelf graag een man die groter is dan zij. Het zou langzamerhand IM MEMORIAM Paul Oskam Hippocampus en honkbalde hij bij de High-Tech-Hitters. Afgelopen september maakte Paul nog plannen om versneld de master psychologie af te ronden. Helaas zorgde zijn ziekte er eind 2006 voor dat hij deze plannen niet meer kon doorzetten. Wij zullen Paul missen. Wij wensen Pauls familie en vrienden veel sterkte met het verwerken van dit grote verlies. Namens de studenten en de medewerkers van de faculteit Gedragswetenschappen, prof.dr. H.W.A.M Coonen (decaan), prof. dr.ing. W.B. Verwey (opleidingsdirecteur psychologie) en J.Lafeber (studieadviseur psychologie). eigenlijk niet meer moeten uitmaken of je vriend een kop kleiner is, maar er wordt nog vaak om gelachen! Ook in de titel van haar boek Trouw nooit een vrouw met grote voeten schuilt een waarschuwing. Het spreekwoord is afkomstig uit Mozambique en Malawi. Schipper: Grote voeten kan fysiek wijzen op een vrouw die groot is, maar in wezen slaat dat beeld van die grote voeten op de talenten van vrouwen. Die vormen blijkbaar een bedreiging vanuit het perspectief van mannen. Toen ze in Peking dit spreekwoord citeerde, moesten mensen lachen. In China bestaat letterlijk dezelfde waarschuwing over grote vrouwenvoeten. Bij ons in Europa is eeuwenlang de wijsheid doorgegeven: een vrouw die Latijn kent,vindt nooit een man en komt slecht terecht. Latijn betekent hier studeren. Hoewel de gezegden totaal verschillend zijn, komt de waarschuwing op hetzelfde neer: vrouwen die te veel kennis hebben zijn moeilijk te hanteren. Gelukkig zijn we dat idee al aardig kwijt geraakt! Omdat mannen vroeger het woord voerden in het publieke leven en vrouwen geacht werden te zwijgen, konden mannen spreekwoorden naar hun hand zetten. Dat is logisch, maar het onthutsende is dat de waarschuwingen van toen nog steeds van invloed zijn! De vrouwonvriendelijke toon is volgens Schipper gebaseerd op twee angsten die onder mannen leven. Eén vrees is dat ze niet de echte vader zijn van de kinderen die de vrouw baart. De uitdrukking de naam van de vader is het geheim van de moeder verwijst hier heel duidelijk naar. Schipper zegt dat dit ook een reden is van ál die opgelegde regels voor vrouwen. Flink in de kleren om alles te bedekken en veel thuis zitten. De andere angst is het verliezen van privileges. In spreekwoorden worden vrouwen vaak aan het huishouden gekoppeld zoals een vrouw is het beste meubelstuk in het huis en waar de vrouw de broek aan heeft, draagt de man het schort. Dit soort waarschuwingen aan het adres van mannen en de vele dwingende voorschriften voor vrouwen onthullen onzekerheid en angst over de bestaande verhoudingen. Schipper vertelt dat ze in Afrika, waar ze van 1964 tot 1972 in Congo literatuur doceerde en onderzoek deed, begon met het verzamelen van spreekwoorden over vrouwen. In 1985 vroeg een Engelse uitgever mij een boek te redigeren over literatuur uit verschillende werelddelen en het leek me leuk om elk hoofdstuk met een spreekwoord te beginnen. Ze ontdekte dat die boodschappen tal van overeenkomsten vertoonden. Moeders komen er bijvoorbeeld wél goed vanaf. Zij hebben alles over voor de kinderen, ze worden door hun kinderen op handen gedragen. De moeder prijst haar kinderen altijd, al zijn ze nóg zo lelijk. Spreekwoordelijk vertaald: moeder tegen kakkerlak: kom hier, mijn schoonheid. Verder worden echtgenotes als problematisch afgeschilderd, Een vrouw die verliefd is, is zelfs God te slim af, en zijn weduwen verdacht, want zij zullen hun man wel om zeep geholpen hebben. Schipper vertelt dat de oudste bekende spreekwoorden vierduizend jaar geleden in het oude Irak, Mesopotamië, op kleitabletten werden gegrift. Ook daar werden mannen al gewaarschuwd voor de scherpe tong van vrouwen. Voor Europa heeft Erasmus er heel wat opgetekend en hier en daar komen er spreekwoorden bij. Baas in eigen buik bijvoorbeeld of De hele wereld is een hotel voor mannen. De Leidse hoogleraar zegt dat die nieuwe uitdrukkingen te maken hebben met publiciteit en reclames én dat ze geleidelijk ook meer de belangen van vrouwen vertegenwoordigen. In Bangladesh is een recente overheidsslogan: Geeft mij een moeder die naar school is geweest en ik geef je een welvarende natie. En wie kent niet de bekende uitdrukking een slimme meid is op haar toekomst voorbereid? Tijdens het Studium Generale, vanmiddag van vier uur tot half zes in het Amphitheater, vertelt Mineke Schipper, in het Engels, ook over spreekwoordelijke beeldvorming over mannen en vrouwen in een globaliserende wereld. ADVERTENTIE Met enige verbazing en ergernis las ik het korte interview met Sander Smit (UT-Nieuws, 22 februari) over Windows Vista. Ik kende de werkgroep active directory niet maar is deze werkgroep werkelijk zo kortzichtig en van oogkleppen voorzien dat zo potsierlijk achter Microsoft aan wordt gehobbeld? De Microsoftlobby heeft de touwtjes stevig in handen en als het er dan ook nog mooi uitziet, is de werkgroep al om. Wat mij vooral teleurstelt is dat klaarblijkelijk helemaal niet wordt onderzocht om met de komst van Vista op alternatieven over te ADVERTENTIE Windows Vista stappen. Terwijl de gemeente Enschede op open-source software overstapt schenkt onze zogenaamd innovatieve universiteit een miljoen of wat aan INGEZONDEN Microsoft, met als drogreden dat medewerkers er behoefte aan zouden hebben. Is dit een punt van aandacht binnen de werkgroep? Zo niet, dan bestaat er duidelijk behoefte aan een alternatieve werkgroep, een die wél visie toont. Casper Hulshof, GW / IST

11 11 donderdag 8 maart 2007 A lgemeen Science and Technology Science and Technology Gedragswetenschappen Electrical Engineering, Mathematics and Computer Science Electrical Engineering, Mathematics and Computer Science Science and Technology Science and Technology mededelingenrubriek S pe A lle faculteiten O raties C TW Medisch centrum E WI

12 12 donderdag 8 maart 2007 G W T NW MB S tudieverenigingen C ultuur

13 13 donderdag 8 maart 2007 P akkerij I nternationaal D iversen Sport UT-Catering Studentenrestaurant Maandag 12 maart Cordon bleu of Geroosterde kiphaasjes Tomatensaus of Ketjapsaus Tjaptjoi of Prei à la crème Rijst of Gekookte aardappelen Rauwkostsalade - Dessert naar keuze Runderstooflapje, Lasagne bolognaise of Lasagne Vleessaus of Tomatensaus Roerbakgroente of Gebakken witlof Gekookte aardappelen Geraspte kaas Rauwkostsalade - Dessert naar keuze Hachee, Gebraden kippenbout of Gevulde komkommer Jus of Paprikasaus Rode kool of Bloemkool Aardappelpuree of Gebakken aardappelen Rauwkostsalade - Dessert naar keuze Boomstammetje, Visgratin of Omelet met kaas Vleessaus, Hollandaise saus of Mosterdsaus Spitskool of Waspeen Pommes noisettes of Gekookte aardappelen Rauwkostsalade - Dessert naar keuze Zuurkoolschotel, Rundervink of Gevulde vleestomaat Speklap of rookworst Jus of Kerriesaus Gepofte appel of Spinazie Rauwkostsalade - Dessert naar keuze 'De Stek' For the English menu: studentenrestaurant Voor meer informatie: UT-Catering: Reserveringen Faculty Club en De Stek online via

14 14 donderdag 8 maart 2007 Naam: Leeftijd: Studie: Sport: Club: Janneke Tax 21 jaar Civiele Techniek / Toegepaste Wiskunde Roeien Euros Rol: Stuurvrouw van heren lichte acht Waarom stuurvrouw en geen roeister? Ik doe beide, maar ik ben gewoon een minder goede roeister. Bovendien ben ik met mijn 1.65 meter betrekkelijk klein. Als stuurvrouw kom ik simpelweg beter tot mijn recht. Jullie hebben onlangs in Groningen een wedstrijd gewonnen, is dat het begin van een mooie reeks? De wedstrijd in Groningen was een kleine wedstrijd. Laten we hopen dat we ooit ook een grote wedstrijd gaan winnen. Een wedstrijdje op de Olympische Spelen of zo? De Olympische Spelen zijn voor mij niet weggelegd. Ik denk eerder aan een wedstrijd op de Varsity. Het lijkt me wel aardig om juist die beladen wedstrijd te winnen. De studentikoze sfeer op de Varsity spreekt mij wel aan. Zo n Olympisch toernooi heeft toch ook wel iets? Ik ben eerstejaars, kom net kijken. Eerlijk gezegd heb ik er nooit serieus over nagedacht. Kom kom, niet zo bescheiden? Laat ik het zo zeggen: de TRIOMF Ze kwamen om te winnen en ze wonnen. Een oud team van voormalig frisbeetoppers van de Disc Devils Twente schreef afgelopen weekend het internationale Devils Heaven toernooi op haar naam. De ploeg met oud UT-studenten en voormalig internationals rekende in het sportcomplex op de UT af met favoriete ploegen uit Frankrijk, Groot Brittanië, België en Duitsland. Maar waar de één wint, verliest een ander. In dit geval het tweede team van Disc Devils, dat als laatste eindigde. In dit mondiale geweld kwamen ze er niet aan te pas. Speler van dit tweede, Luit Wit, maalt er We hebben allemaal hetzelfde doel, ik hoef die mannen niet onder de duim te houden als er een bondscoach op me af zou stappen en me uitnodigt voor zijn selectieboot, zeg ik niet meteen nee. Wat is je doel? Heel simpel, gewoon door elke training sneller te roeien dan de vorige training. Ik haal mijn voldoening uit het boeken van progressie. Je zit als stuurvrouw meestal in een mannenboot. Heb je de mannen een beetje onder de duim? Ja hoor, maar eigenlijk hoef ik ze niet onder de duim te houden. Want we hebben allemaal hetzelfde doel en dat is progressie boeken. Ik vind het wel belangrijk dat wanneer niet om. De 22-jarige student industrieel ontwerpen is immers ook organisator van het Heaventoernooi. Hij ziet tot zijn vreugde dat het met de continuïteit van het toernooi wel goed zit. Luit Wit: We hebben dit jaar zelfs nee moeten verkopen. We kunnen maximaal zestien ploegen inschrijven en er hadden zich twintig aangemeld. Maar dat is beter dan dat je moet leuren om teams. Met 150 deelnemers kunnen we nog uit de voeten in twee zalen, ga je daar boven zitten, dan verlies je het overzicht. Opvallend aan het toernooi van afgelopen weekend is dat het frisbeeniveau steeds hoger komt te liggen. Vooral de Britse teams zijn erg sterk. Bijzonder was ook de deelname van een Frans team. Een team met spelers uit het hele land, speciaal voor ons toernooi bijeen gekomen. In Frankrijk zijn er geen mogelijkheden om indoor te frisbeeën. Voor ons was het een eer zo n ploeg met tal van sterspelers hier te mogen verwelkomen. Toch zou de sport in Europa nog wel een duwtje in de Stuurvrouw tussen acht mannen ik aanwijzingen geef, ze direct worden opgevolgd. Daar moet niet te veel tijd tussen zitten. Is het niet opmerkelijk dat je in een herenboot zit? Niet echt, we hebben bij Euros nu eenmaal meer mannelijke dan vrouwelijke leden. We zijn in de minderheid en moeten ons dus aanpassen. Ik heb er geen moeite mee. Heb je een handelsmerk als stuurvrouw? Nee volgens mij niet. Helemaal niets? Nee, ik heb geen yell of zoiets. Ik ben wel enorm enthousiast en gedreven. Maar ik neem niet in rug mogen hebben, vind hij. In de Verenigde Staten is de sport veel populairder. Het is van origine een parksport, waarbij geen gebruik van scheidsrechters wordt gemaakt. Iedere speler is scheidsrechter en in de praktijk is iedereen zo sportief om niet met de regels te sjoemelen. Soms is er wel eens discussie, maar die is dan wel van korte duur. Dat dit systeem in de praktijk werkt, maakt deze sport wel bijzonder. Luit Wit mijn eentje beslissingen. Besluiten worden genomen in overleg met de coach en de roeiers zelf. Daar komt bij dat dit mij eerste seizoen is. Misschien moet je me over vier maanden nog eens vragen wat mijn handelsmerk is. Wellicht heb ik dan wel een antwoord. Hoe zie je dan je rol als stuurvrouw? Als stuurvrouw waak ik over de teamgeest in de boot. Als kogelwerpster is het je doel de kogel zover mogelijk te gooien. Maar je moet het wel allemaal in je eentje doen. Ik vind het knap dat iemand dat allemaal kan opbrengen, maar het is niks voor mij. Een individuele sport past niet bij mij. Ik wil samen iets doen en samen iets bereiken. Hoeveel uur per week zit je in de boot? Ik denk in totaal wel negen uur en dat is dan louter effectieve trainingstijd. Dan heb ik het nog niet over wedstrijden, reizen. Het zijn flink wat uren, maar ik heb het er graag voor over. Schets je karakter eens? Pffff, moet dat. Ik ben Foto: Arjan Reef gemotiveerd en een doorzetter. Rituelen voor een wedstrijd? Nog niet echt, maar het seizoen moet voor ons nog beginnen. De grote wedstrijden liggen allemaal nog voor ons. Geen rituelen voor een wedstrijd, wel een wedstrijdbespreking. Topbaan of topsporter? Topsporter lijkt me wel leuk, maar ik weet niet of dat in mijn geval realistisch is. Als je straks terugkijkt op je seizoen, wanneer is het dan geslaagd? Als we progressie hebben geboekt. Dat betekent niet automatisch dat we alle wedstrijden moeten winnen, die er te winnen zijn. Als alles in een boot loopt zoals het moet lopen en je roeit een perfecte race en je eindigt als derde, kan dat toch enorm veel voldoening geven. Misschien wel evenveel voldoening als een eerste plaats. Een overwinning hoeft niet altijd zaligmakend te zijn. Ofschoon winst op de Varsity wel een morele opkikker van jewelste zou zijn. WASAUTOMATENVERHUUR TWENTE HUURPRIJZEN v/a 10 p/mnd SPECIAAL VOOR STUDENTEN ADVERTENTIE Zege voor Thibats Het eerste tafeltennisteam van Thibats deed dit weekend goede zaken door thuis met 7-3 te winnen van mededegradatiekandidaat Smash 2 uit Nijverdal. Joachim van t Hul won in deze wedstrijd al zijn partijen, Anne Veltman verloor één van de drie partijen en Wendy Stut tekende voor één zege. Ook de dubbel met Van t Hul en Veltman werd afgesloten met een zege. Nederlaag Piranha Het tweede van Piranha kon in de wedstrijd tegen SG Twente 4 uit Borne geen potten breken. Ondanks degelijk spel en twee treffers van René Kroon werd met 7-5 verloren. Cabezota klopt noordelingen Het eerste herenteam van Cabezota versloeg afgelopen weekend het Groningse Cirkeltijgers. In de met gewonnen partij gaven de studenten uit Enschede achterin nauwelijks iets weg. In de tweede helft schroefde Cabezota bovendien het tempo op. Daarmee drukte het de Groningers nog dieper in de problemen. Ook de dames bleven in hun wedstrijd tegen het Geesterse Stevo aan de goede kant van de score. De 11-8 zege was vooral toe te schrijven aan enorme dosis vechtlust. Winst voor roeier Dietrich in Delft Euros-roeier Erik Dietrich roeide zichzelf zondag op de Delftse Schie in de kijker door in zijn wedstrijd blik te trekken. In het lichte beginnelingenveld liet Dietrich de concurrentie knap achter zich Ook de roeiers van de tweedejaars zwaar vier met stuurman - van Euros wonnen hun wedstrijd bij de zware beginnelingen. De ploeg verbrak bovendien het oude baanrecord met meer dan een minuut. Dietrich herhaalde even later dat kunstje door vier seconden van het oude baanrecord af te roeien. Succes was er ook voor Timo Wonnink en Nick Bakker. Zij werden tweede in het veld van de overgangs tweezonder. De damesacht eindigde zaterdag op een vijfde plaats. Daarmee verdiende de ploeg vier punten voor het klassement van de eerstejaars. Maneschijn wint campus/zwemloop Tri-atleet en Aloha-lid Jan Maneschijn heeft de campus/zwemloop op zijn naam geschreven. Op de 500 meter (6.22) zwemmen en 5000 meter hardlopen (19.28) liet hij zijn rivalen onder wie talent Kay Eismann en Alohaan Marcel Meinema ver achter zich. Vooral de strijd om de derde plaats loog er niet om, want de broers Marco en Pieter Vernooij zaten Meinnema op de hielen. Maar op de eindspurt van Meinema moesten de broers het antwoord schuldig blijven. Op de lange afstand 1 km zwemmen en 10 km lopen ging de winst naar de Duitser Uwe Kappelhoff. Hij bleef Guido Gosselijk - die momenteel revalideert van een knieblessure - voor. De winst bij de dames op de langste afstand ging naar Ingeborg Bikker. Carolin Nordkamp won de korte afstand bij de dames.

15 15 donderdag 8 maart 2007 Filmagenda Do. 8 t/m wo. 14 maart 2007 Cinestar ( ) The Aviator, vr. 15:00, Blood Diamond, do.vr.zo.ma.di.wo. 21:35, za. 22:10, Casino Royale, do.vr.zo.ma.di.wo. 18:30, za. 18:55, CineSneak, di. 21:30, Comedy Night: Norbit, wo. 19:00, Deja Vu, do.vr.zo.ma.di. 18:45, za. 19:15, The Departed, do.vr.zo.ma.di.wo. 21:25, za. 21:55, Dreamgirls, do.ma.di. 18:40, 21:40, vr. 15:25, 18:40, 21:40, za. 12:25, 15:25, 19:10, 22:15, zo.wo. 12:25, 15:25, 18:40, 21:40, Freedom Writers, do.ma.di.wo. 18:50, 21:55, vr.zo. 15:40, 18:50, 21:55, za. 15:40, 19:20, 22:30, The Good Shepherd, do.zo.ma.wo. 21:10, Hannibal Rising, do.ma.di. 19:05, 22:05, vr.zo.wo. 16:10, 19:05, 22:05, za. 16:10, 19:35, 22:40, The Hitcher, vr. 21:30, za. 22:05, Kicks, do.ma. di.wo. 18:30, vr.zo. 15:45, 18:30, za. 15:45, 18:50, La Vie En Rose, do.ma.di. 18:35, vr.zo.wo. 15:10, 18:35, za. 15:10, 19:05, Music & Lyrics, do.vr.ma. 18:55, 21:45, za. 13:10, 15:55, 19:25, 22:20, zo.wo. 13:10, 15:55, 18:55, 21:45, di. 18:45, 21:45, N Beetje Verliefd, za.zo.wo. 12:40, Night at the Museum, do.ma.di. 18:40, 22:00, vr. 15:50, 18:40, 22:00, za. 13:05, 15:50, 19:10, 22:35, zo.wo. 13:05, 15:50, 18:40, 22:00, The Prestige, do.vr.zo.ma.di.wo. 21:50, za. 22:25, The Pursuit of Happyness, do.ma.di. 18:35, 21:25, vr.zo. 15:45, 18:35, 21:25, za. 15:45, 19:00, 22:00, wo. 18:35, Zwartboek, vr.za.zo. 15:05, Arthur en de Minimoys, za. 13:25, zo. 10:55, 13:25, wo. 14:50, Charlotte s Web (NL), za.zo. 12:45, wo. 15:00, Ernst, Bobbie En De Geslepen Onix, vr. 15:35, za. 13:30, 15:35, zo. 11:00, 13:30, 15:35, wo. 14:30, Flushed Away (NL), za. 13:55, zo. 11:40, 13:55, wo. 14:00, Happy Feet (NL), za.zo. 13:00, wo. 14:20, Kruistocht in Spijkerbroek (NL), za.zo. 12:50, wo. 14:10, Plop in de Stad, zo. 11:05. Concordia ( ) Babel, do , vr.za , zo , wo , The Illusionist, do.za , vr , zo.di.wo , Pride & Prejudice, ma , di , Seven Invisible Men, do.za.zo.ma.di Hannibal Rising De voorgeschiedenis van de hyperintelligente psychopaat, die werd grootgemaakt door de ijzingwekkende vertolking van Anthony Hopkins in Silence of the Lambs en Red Dragon, begint lang geleden in de tijd dat Europa gebukt ging onder het juk van de Tweede Wereldoorlog. Hannibal (Gaspard Ulliel), is nog maar een tiener wanneer hij getuige is van de moord op zijn hele familie. Ernstig getraumatiseerd komt hij in een Russisch weeshuis terecht. Hij vlucht uiteindelijk naar de vrouw van zijn overleden oom in Parijs, de mysterieuze Japanse Lady Murasaki Shikibu (Gong Li). Zij probeert de oorlogverschrikkingen uit de geest van de jongen te verbannen, wat haar echter niet lukt. Lecter gaat naar de medische universiteit om te studeren, en vindt zo de middelen om de oorlogscriminelen die dag en nacht in zijn hoofd zitten, te elimineren. De rechters (juryleden) van een vorige editie van de Battle of the Cultures. BATTLE OF THE CULTURES Rivaliteit tussen toneelverenigingen laait op De drie toneelverenigingen Pro Deo (theatersport), Contramime (cabaret) en Nest (toneel) binden donderdag 15 maart de strijd aan in de jaarlijkse Battle of the Cultures theatersportwedstrijd. JOANNE WOLTERS Philip Chimento, actief bij zowel Contramime als Pro Deo: De Battle of the Cultures is ontstaan in 1995, als voorstelling ter gelegenheid van het toenmalige vijftienjarig lustrum van die vereniging. De rivaliteit tussen Nest en Contramime was toen behoorlijk groot en samen met het pas opgerichte Pro Deo is toen de eerste theatersportbattle tussen de verenigingen gehouden. Sindsdien is de wedstrijd een jaarlijks terugkerend evenement, die de van oudsher bestaande rivaliteit tussen de verenigingen tijdelijk weer aanwakkert. Wieke Schoemaker, wedstrijdcommissaris bij Pro Deo: Echte rivaliteit tussen de verenigingen is er normaal gesproken nauwelijks maar in de aanloop naar de Battle laait die rivaliteit wel weer sterk op, dat klopt. Ook Chimento bevestigt dat het met de rivaliteit tussen de verenigingen tegenwoordig wel meevalt. Dat komt, denkt hij, door de grote overlap in leden tussen de verenigingen. Ondanks deze overlap bestaan er wel degelijk cultuurverschillen tussen de verenigingen. Schoemaker: Die verschillen onstaan vooral door de aard van de vereniging: theatersport is toch heel iets anders dan cabaret of toneel. Dat de rivaliteit tussen de verenigingen een aantal jaar geleden groter was, blijkt wel uit de nog steeds bestaande Brand-Pro Deo-Brand -commissie van Contramime. Chimento: Die commissie heeft als taak om Pro Deo op allerlei manieren te pesten. Tegenwoordig is de commissie niet meer zo actief en is het bestaan ervan meer een grap. Wat voor acties deze commissie onderneemt om Pro Deo te saboteren houdt Chimento liever geheim. Schoemaker hoopt vanzelfsprekend dat Pro Deo gaat winnen. Vorig jaar heeft Pro Deo ook gewonnen, maar dat was één van de weinige keren. Als theatersportvereniging zijn we niet automatisch in het voordeel bij deze wedstrijd, ondanks het feit dat het onze discipline is. Contramime heeft het voordeel van de snelle grappen en de leden van Nest kunnen hun acteertalent kunnen gebruiken en meer inhoud aan een scène geven. Bovendien komen er ook veel geoefende theatersporters van Pro Deo als dubbellid uit voor Nest of Contramime. Schoemaker vertelt dat de verenigingen er wel aan zitten te denken om de wedstrijd volgend jaar uit te breiden en ook cabaret en toneel als vaste onderdelen aan de wedstrijd toe te voegen. De wedstrijd mag dan vooral een onderlinge aangelegenheid tussen de verenigingen lijken, Schoenmaker benadrukt dat de wedstrijd altijd een openbare voorstelling met publiek is. Juist omdat de voorstelling niet alleen uit pure theatersport bestaat is het leuk om te komen kijken. De inbreng van studenten met een cabaret en toneelachtergrond zorgt voor meer variatie in het spel. Bovendien is het leuk dat ook de drie voorzitters een actieve rol in de voorstelling hebben als rechters: de juryleden die het in alles met elkaar oneens zijn. Battle of the Cultures, donderdag 15 maart, uur Amphitheater, Vrijhof. Entree: 3 euro ( met SUAC), 5 euro (zonder SUAC). Grote Voeten? Literatuurwetenschapper prof. Dr. Mineke Schipper verzamelde vijftienduizend spreekwoorden van over de hele wereld die ze optekende in haar boek Trouw nooit een vrouw met grote voeten. Tijdens een lezing op Internationale Vrouwendag gaat zij in op talrijke spreekwoorden die over de vrouw gaan zoals haar schoonheid, levensfasen van meisje, bruid, echtgenote tot (groot)moeder, de lusten en lasten van de liefde, seks en kinderen krijgen. Donderdag 8 maart 2007, georganiseerd door Studium Generale en Female Faculty Network Twente van de Universiteit Twente, Amphitheater Vrijhof, uur, toegang gratis. Pianomarathon De derde Twentse Piano-marathon biedt jong en oud de gelegenheid om zijn of haar pianokunsten te vertonen voor een echt publiek. De deelnemers zijn van alle niveaus: beginners, vakstudenten, docenten van muziekscholen en van het conservatorium. Pianodocenten van het ArtEZ Conservatorium becommentariëren onder leiding van Marius van Paassen de verschillende uitvoeringen. Het is geen wedstrijd, maar een pianofestijn vol tegenstellingen tussen de verschillende te spelen stukken en niveaus. Zaterdag 10 maart 2007, Muziekcentrum Enschede, ingang via het ArtEZ Conservatorium, Van Essengaarde 10, uur, toegang gratis. Rob Kamphues Vanwege de Boekenweek 2007 zullen er door het hele land allerlei activiteiten georganiseerd worden, onder het thema Lof der Zotheid Scherts, Satire en Ironie waaronder een lezing van programmamaker, cabaretier en schrijver Rob Kamphues. Tijdens Broodje Cultuur leest hij voor uit eigen werk Naar de haaien en Volstrekt onverantwoorde avonturen. Na afloop beantwoordt hij vragen uit het publiek en signeert hij zijn boeken. Maandag 19 maart 2007, Amphitheater Vrijhof, uur, toegang EUR 5/3/1. Donderdag 8 maart Café De Cactus te Hengelo: Mojo Clinton. Drentse band die blues, soul, en klassieke rock speelt, uur, toegang gratis. Vrijdag 9 maart Nix BBBluesclub: The Tin Cans. Rockabillymuziek (Rock n Roll gecombineerd met Hillbilly) van een Duitse topband, uur, EUR 9/6. Vestzaktheater: Duo maar dan anders. Het cabaretduo Robert Derksen en Martijn van Hese is net even anders, en daarmee hun voorstelling ook, uur, EUR 8,50. Zaterdag 10 maart Theater Concordia: Marieke Breukers en Theatergroep Steg: Binnenboel & Onbegonnen liefde (hilarisch toneel). In Binnenboel laat Marieke zien dat ze helemaal klaar is voor een carrière in de kleinkunst. Tijdens Onbegonnen Liefde storten twee vriendinnen zich op het single leven. En dan opeens ontmoet één van de twee de ware, uur, EUR 12/10/9. Muziekcentrum Enschede: Twentse pianomarathon van ArtEZ Conservatorium. Zowel beginners als vakstudenten spelen een zeer uiteenlopend repertoire, uur, Toegang is gratis. Zie deze pagina. Zaterdag 10 t/m zaterdag 31 maart Galerie 16 (Molenstr. 16, Hengelo): opening tentoonstelling Karin Hoogesteger. Acrylschilderijen die vragen oproepen en een diepere psychologische betekenis hebben, uur, toegang gratis. Zondag 11 maart Vestzaktheater: Donderstenen. De theatersportvereniging van de UT, Pro Deo, geeft een leuke kindervoorstelling weg waarbij twee teams, Appeltaart en Slagroomsoes, strijden om de meeste stemmen van de kinderen van 5 tot 12 jaar, uur, EUR 5/3,50. Nix BBBluesclub: Jamsesjun. Een jamsessie op authentieke instrumenten, waarop bezoekers kunnen spelen, STAD uur, toegang gratis. Kunstenaarsinitiaftief Stichting B93 (Hoge Bothofstr. 166, Enschede): Maciek Duchowski. Schilderijen van de directe en dagelijkse omgeving en objecten, uur, toegang gratis. Maandag 12 maart Loods 45 (Van Mislostr. 36 Enschede): Theater Drama lessen voor volwassenen. Een theatercursus van twaalf lessen, reeds gestart op maandag 5 maart. Instromen is ten alle tijde mogelijk via online inschrijving: info@loods45. nl, uur, EUR 25 per vier lessen. Woensdag 14 maart Twentse Schouwburg: Blind Lemon Blues: deze blues- en jazzband is een eerbetoon aan één van de meest invloedrijke blueszangers en gitaristen ooit, uur, EUR 26,50/24/19,50. Openbare Bibliotheek Enschede: Boekenweek 2007: satirisch dictee, waarbij een groep bekende Enschedeërs het opneemt tegen scholieren. In de pauze een optreden van cabaretduo Patty en Lindsey, uur, gratis. Zaterdag 17 maart Rabotheater Hengelo: Van Houts en De Ket en Kersting, Kamikaze! (cabaretvoorstelling waarin de drie kale mannen een handvol verschillende rollen zoals goochelacts, persiflages, cliché-typetjes spelen. Ze lezen gedachten, verliezen hun hoofd, springen van de hak op de tak en beuken erop los, uur, EUR 16,50/13 (jeugd). Zaterdag 14 april Atak: Picture of the Moon. Een progressieve Enschedese metalband, bestaand uit UT-studenten en medewerkers, presenteert hun CD Ageless Day door middel van knallend gitaarwerk en experimentele ritmes, uur, EUR 5. Donderdag 8 maart Ampitheater Vrijhof: Trouw nooit een vrouw met grote voeten! I.h.k.v. Internationale Vrouwendag geeft prof.dr. Mineke Schipper een Engelstalige lezing over de vele spreekwoorden die zij over de vrouw verzameld heeft, uur, toegang gratis. Zie deze pagina. Zaterdag 10 maart Bastille: Biodanza Swingfeest. Spetterende boogie op blote voeten, uur, EUR 15. Maandag 12 maart Amphitheater Vrijhof: Diner for one. Jeroen Bouwhuis won met zijn dertig minuten durende one man show verscheidene prijzen. Cabaret zonder één gesproken woord, 12.35, EUR 5/3/1. Amphitheater Vrijhof: Amsterdams Kleinkunst Festival: Try out. Drie van de beste cabaretacts strijden om een finaleplaats: Raoul Bakker, Erris van Ginkel en Nina de la Croix, uur, EUR 5/4/2. Drakenkelder (Belletrie): Uitslag schrijfwedstrijd Met lof en zotheid in verscheidene gedaanten, uur, toegang gratis. Dinsdag 13 maart Amphitheater Vrijhof: in het tweede deel van de cyclus Gluren in het Brein verschaft Prof.dr. Enrico Marani, hoogleraar neurofysiologie aan de Universiteit Twente, ons een blik in het menselijke brein, uur, aanmelden vooraf niet mogelijk. Donderdag 15 maart Amphitheater Vrijhof: Studium Generale en studievereniging Sirius: lezing Turkije. Drs. Dick Koopman (werkzaam a/d Universiteit Leiden) geeft vanuit historisch perspectief een verhelderend beeld van het hedendaagse Turkije. Zal het land bijvoorbeeld toetreden tot de EU? Van uur, aanmelden vooraf niet mogelijk. Agora Vrijhof: Battle of Cultures. Toneelvereniging Nest, CAMPUS cabaretvereniging Contramime en theatersportvereniging Pro Deo houden een improvisatietheatersportwedstrijd. Wie zal er gaan winnen?, uur, EUR 5/3. Zie deze pagina. Amphitheater Vrijhof: jaarlijkse muziekavond van studentensymfonieorkest Musica Silvestra Orkest (MSO). Het repertoire bestaat uit symfonieën en ouvertures maar ook bijvoorbeeld filmmuziek. Zelf kun je ook meedoen! Neem contact op via info@mso.utwente.nl, uur, toegang gratis. Maandag 19 maart Amphitheater Vrijhof: Boekenweek 2007 Lof der zotheid Scherts, Satire en Ironie. Naar de haaien en Volstrekt onverantwoorde avonturen door Rob Kamphues. Hij leest voor uit eigen werk. Na afloop beantwoordt hij vragen uit het publiek en signeert hij zijn boeken, uur, EUR 5/3/1. Zie deze pagina. Maandag 26 maart Audiozaal Vrijhof: open repetitie close harmony koor Musilon. Musilon zingt jazz en moderne nummers. Het koor is op zoek naar bassen, maar iedereen is welkom, ook als je nog nooit gezongen hebt, uur, toegang gratis. Tot en met vrijdag 30 maart Gebouw de Spiegel: Zwart, wit en een vleugje kleur is een expositie met kunst uit de BKR-collectie van de UT. Gastconservator Peggie Breitbarth maakte deze selectie i.h.k.v. de serie De keuze van... uit de kunstcollectie van de UT. In december 2006 is ook het tweede kunstboekje verschenen over deze deelverzameling. Te bezoeken op werkdagen tijdens kantoortijden, toegang gratis. Kunstuitleen Vrijhof Cultuurcentrum heeft een kunstuitleen waar UT-medewerkers en -studenten gratis tekeningen, schilderijen, zeefdrukken, etsen en foto s voor max. 2 jaar kunnen lenen, Vrijhof vergaderzaal 221 (2e etage). Info: utwente.nl. Open: elke dinsdag van uur.

16 16 donderdag 8 maart 2007 Harold de Boer Slager 3 Uit Het Lood Het is zo klaar als een klontje. Het Nederlandse volk is het in meerderheid met mij eens. En dan beweren ze dat ik loop te bazelen. De Kamervoorzitter probeerde ons zelfs het zwijgen op te leggen. Alsof we die Turkse troela en die knuffel-marokkaan persoonlijk aanvielen. Lariekoek. Wie een dubbele nationaliteit heeft, wordt gehinderd door een dubbele loyaliteit. Van Basten zal toch ook niet zo dom zijn om Afellay op te stellen in een wedstrijd tegen Marokko! Met Sinouh als open achterdeur! Die dubbele loyaliteit speelt ook op regionaal niveau. Het vorige kabinet had een stevig conflict met Amsterdam over de verkoop van een pakket Schiphol-aandelen. Het nieuwe kabinet doet precies wat Amsterdam graag wil. Wat is er veranderd? Zalm heeft plaatsgemaakt voor de Amsterdammer Bos. En Bos heeft natuurlijk gedacht: s Ochtends in de crèche, s avonds in de kroeg, overal kom ik Amsterdammers tegen. En dan wil ik niet voortdurend aangesproken worden over Schiphol. Dus welk standpunt Bos tijdens de coalitiebesprekingen heeft ingenomen, laat zich raden. Hij heeft in elk geval de schijn tegen. Zalm wou de gemeenten er nog weleens op aanspreken als ze met de Onroerende Zaak Belasting uit de pas liepen. Ziet u Bos zo n terechtwijzing geven aan Amsterdam? Nee, hier is sprake van een slager die zijn eigen vlees keurt. Hoeveel Amsterdammers kent dit kabinet, samengesteld door drie VU-mannen, eigenlijk? Lijkt me een belangrijk punt van zorg. Net als elke politicus ken ook ik het probleem van regionale steun. Half Limburg heeft op mij gestemd. De regio denkt daar vaak iets voor terug te mogen ontvangen. Daarom is het essentieel dat iedere landelijke politicus duidelijk afstand neemt van zijn geboortegrond. Geen gepreek voor eigen parochie. Met carnaval hebben ze mij niet gezien. En binnenkort zullen wij voorstellen dat Limburg, gezien zijn on-nederlands hoge werkloosheid, maar beter overgedragen kan worden aan Duitsland. Dan wordt meteen duidelijk dat Verhagen Minister van Buitenlandse Zaken is. Om mijn enkelvoudige loyaliteit te bekrachtigen ben ik in Den Haag gaan wonen. In een fort, met een flink hek erom en permanente bewaking waar geen lobbyende Limburger ooit doorheen komt. Elke politicus die niet snel dezelfde drastische maatregelen neemt, kan een motie van wantrouwen tegemoet zien. hoog Maffia Studentenleven De penoze van de studententennisvereniging T.C. Ludica liet zich afgelopen zaterdag zien tijdens het jaarlijkse verenigingsfeestje in het Sportcentrum. Thema was dit keer Maffiasco. Uitgedost in criminele outfits en tot de tanden toe bewapend kwamen louche Ludicanen en hun maffiamaatjes de boel onveilig maken. Het Ludica-bestuur op de foto geeft zelf het goede voorbeeld. Onderwereldfiguren van de vier zusterverenigingen uit Tilburg, Groningen, Delft en Nijmegen wipten ook nog even langs. De fotosoap 3hoog volgt drie bewoners van een studentenhuis: Olivier, een verwaand balletje, Karlijn, een berekenende vamp en Pien, een sociaal bewuste feministe. Zoals iedereen die samenwoont worstelen zij met alledaagse problemen over de afwas en de afstandsbediening, maar ook met grotere vragen over seks, cultuur, politiek en religie. Olivier Pien Karlijn Door Ype Driessen Over en... Spelling Sharon Dijksma is de enige oud-ut studente die door de beleidsverkopers hier constant alumna genoemd word, ondanks het feit dat ze de UT alleen gebruikte om die maandelijkse paar meier aan beurs op te strijken. Maakt niet uit, Sharon is inmiddels een bekende Nederlander en dan kan het geen kwaad om daar als universiteit soms een beetje in mee te liften. Laten we wel wezen, met alleen de blonde nerdstweeling redt je het ook niet. Toch, na het lezen van een zuur stukje in de Volkskrant woensdagochtend bekroop ons het gevoel dat het beter was geweest wanneer ze toch nog even een paar jaartjes hier was gebleven. In die krant, in bepaalde kringen ook wel Azijnbode genoemd, stond het verhaal dat de basisschoolleerlingen die vorige week de Citotoets maakten opgave 26 het moeilijkst vonden. Dat bleek ook uit de score: zestig procent, bijna honderdduizend kiddo s, wist niet dat de zin Waarom heb je je ermee bemoeit? een foutje bevatte. Het zou wat al te gek zijn geweest als die Volkskrantjournalist daar zijn cynisme op was gaan botvieren en dat deed hij gelukkig ook niet. In plaats daarvan richte hij zijn pijlen op de nieuwe staatssecretaris van onderwijs, de al eerder genoemde Sharon Dijksma. In haar eerste officiële brief van nog geen vijf kantjes maakte zij ook maar meteen duidelijk nogal wat moeite te hebben met het kofschip en het fokschaap. Taal is ook hartstikke moeilijk, strooide de dienstdoende verslaggever zout in de wonden. Gelukkig weet u allemaal wél hoe het moet en heeft u de drie hierboven verstopte dtfouten allang gesignaleerd! Teugels Schokkend, die spreekwoorden over vrouwen. Professor Mineke Schipper, literatuurwetenschapper in Leiden, deed er onderzoek naar. Zij ontdekte dat vrouwen er doorgaans niet goed vanaf komen in spreekwoorden. Een wereldwijd patroon, aldus Schipper. Voorbeeldjes die ze noemt: een vrouw is het beste meubelstuk in huis, en: de naam van de vader is het geheim van de moeder. Vreselijk toch? De door vrouwen gedomineerde redactie van UT-Nieuws stak de hand in eigen boezem en besloot ze een hak te zetten, de mannen die deze belachelijke spreekwoorden ooit bedachten en ze misschien nog wel eens van man tot man - in de kroeg, met teveel drank achter de kiezen - tegen elkaar durven uit te spreken. Zo luidt het tegenoffensief: Als de wijn is in de man, is de wijsheid in de kan (drank belemmert het denken, vandaar!) De man met de zeis (als er zó n vergelijking wordt gemaakt..) De liefde van de man gaat door de maag (vandaar die afschuwelijke bierbuik) Mannen blijven jongens (zooooo kinderachtig) Zo dik als duizend man ( zuiperds!) Zo vaak het regent in de Sahara, zo vaak huilt de man (sneu dat je geen emoties durft te tonen). En ach, zo kunnen we nog wel even doorgaan. Maar: zo lang man en vrouw op hetzelfde kussen slapen, zo lang hebben zij verschillende dromen (er zullen altijd verschillen blijven bestaan tussen man en vrouw). Tot slot, deze prachtige volkswijsheid die beslist geen uitleg behoeft: Een man zonder vrouw is als een paard zonder teugels. Die zit....sluiten

Ius Commune Training Programme 2015-2016 Amsterdam Masterclass 16 June 2016

Ius Commune Training Programme 2015-2016 Amsterdam Masterclass 16 June 2016 www.iuscommune.eu Dear Ius Commune PhD researchers, You are kindly invited to attend the Ius Commune Amsterdam Masterclass for PhD researchers, which will take place on Thursday 16 June 2016. During this

Nadere informatie

Ius Commune Training Programme Amsterdam Masterclass 15 June 2018

Ius Commune Training Programme Amsterdam Masterclass 15 June 2018 www.iuscommune.eu Dear Ius Commune PhD researchers, You are kindly invited to participate in the Ius Commune Amsterdam Masterclass for PhD researchers, which will take place on Friday, 15 June 2018. This

Nadere informatie

Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015

Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015 Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015 Tijd 09.15 09.45 Je bent op de Open dag, wat nu? Personal welcome international visitors 10.00 10.45 Je bent op de

Nadere informatie

Ius Commune Training Programme Amsterdam Masterclass 22 June 2017

Ius Commune Training Programme Amsterdam Masterclass 22 June 2017 www.iuscommune.eu INVITATION Ius Commune Masterclass 22 June 2017 Amsterdam Dear Ius Commune PhD researchers, You are kindly invited to participate in the Ius Commune Amsterdam Masterclass for PhD researchers,

Nadere informatie

Understanding and being understood begins with speaking Dutch

Understanding and being understood begins with speaking Dutch Understanding and being understood begins with speaking Dutch Begrijpen en begrepen worden begint met het spreken van de Nederlandse taal The Dutch language links us all Wat leest u in deze folder? 1.

Nadere informatie

Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015

Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015 Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015 Tijd 09.15 09.45 Je bent op de Open dag, wat nu? Personal welcome international visitors 10.00 10.45 Je bent op de

Nadere informatie

Houdt u er alstublieft rekening mee dat het 5 werkdagen kan duren voordat uw taalniveau beoordeeld is.

Houdt u er alstublieft rekening mee dat het 5 werkdagen kan duren voordat uw taalniveau beoordeeld is. - Instructie Deze toets heeft als doel uw taalniveau te bepalen. Om een realistisch beeld te krijgen van uw niveau,vragen we u niet langer dan één uur te besteden aan de toets. De toets bestaat uit twee

Nadere informatie

Understanding the role of health literacy in self-management and health behaviors among older adults Geboers, Bas

Understanding the role of health literacy in self-management and health behaviors among older adults Geboers, Bas University of Groningen Understanding the role of health literacy in self-management and health behaviors among older adults Geboers, Bas IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version

Nadere informatie

Mondeling tentamen Havo - ERK niveau B1 / B1 +

Mondeling tentamen Havo - ERK niveau B1 / B1 + Mondeling tentamen Havo - ERK niveau B / B + Het mondeling voor Engels Havo duurt 5 minuten en bestaat uit een gesprek met je docent waarin de volgende onderdelen aan de orde komen: *Je moet een stukje

Nadere informatie

ALTERNATIEVE MANIEREN CLUB BIJEENKOMSTEN

ALTERNATIEVE MANIEREN CLUB BIJEENKOMSTEN PETS D1570 Groei door Inspiratie ALTERNATIEVE MANIEREN CLUB BIJEENKOMSTEN Frank van der Meijden Public Image Coordinator zone 13A&C, 18B OPLOSSING? Alternatieve vormen Club bijeenkomsten: Oplossing voor

Nadere informatie

1. In welk deel van de wereld ligt Nederland? 2. Wat betekent Nederland?

1. In welk deel van de wereld ligt Nederland? 2. Wat betekent Nederland? First part of the Inburgering examination - the KNS-test Of course, the questions in this exam you will hear in Dutch and you have to answer in Dutch. Solutions and English version on last page 1. In welk

Nadere informatie

Programmaoverzicht Bachelor Open dag

Programmaoverzicht Bachelor Open dag Programmaoverzicht Bachelor Open dag 11 2017 Ronde en tijd Openingsronde 09.00-09.30 uur Sessies en activiteiten Waarom Tilburg University? Informatiesessie met de rector magnificus en een student van

Nadere informatie

Dutch survival kit. Vragen hoe het gaat en reactie Asking how it s going and reaction. Met elkaar kennismaken Getting to know each other

Dutch survival kit. Vragen hoe het gaat en reactie Asking how it s going and reaction. Met elkaar kennismaken Getting to know each other Dutch survival kit This Dutch survival kit contains phrases that can be helpful when living and working in the Netherlands. There is an overview of useful sentences and phrases in Dutch with an English

Nadere informatie

University of Groningen. Stormy clouds in seventh heaven Meijer, Judith Linda

University of Groningen. Stormy clouds in seventh heaven Meijer, Judith Linda University of Groningen Stormy clouds in seventh heaven Meijer, Judith Linda IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check

Nadere informatie

International Leiden Leadership Programme

International Leiden Leadership Programme International Leiden Leadership Programme Information Evening 1 November 2016 Universiteit Leiden.. LLP Programme team Menno Mennes Lucille Brakefield Janna van Helden Ratna Lachmansingh Programme Bij

Nadere informatie

Impact en disseminatie. Saskia Verhagen Franka vd Wijdeven

Impact en disseminatie. Saskia Verhagen Franka vd Wijdeven Impact en disseminatie Saskia Verhagen Franka vd Wijdeven Wie is wie? Voorstel rondje Wat hoop je te leren? Heb je iets te delen? Wat zegt de Programma Gids? WHAT DO IMPACT AND SUSTAINABILITY MEAN? Impact

Nadere informatie

Opleiding PECB ISO 9001 Quality Manager.

Opleiding PECB ISO 9001 Quality Manager. Opleiding PECB ISO 9001 Quality Manager www.bpmo-academy.nl Wat is kwaliteitsmanagement? Kwaliteitsmanagement beoogt aan te sturen op het verbeteren van kwaliteit. Tevens houdt het zich bezig met het verbinden

Nadere informatie

The training courses are only offered in Dutch.

The training courses are only offered in Dutch. Training courses NWO Academy Do you want to focus on the competencies we want to develop throughout the organisation, on what is important for your job and working in projects, or on strengthening your

Nadere informatie

een kopie van je paspoort, een kopie van je diploma voortgezet onderwijs (hoogst genoten opleiding), twee pasfoto s, naam op de achterkant

een kopie van je paspoort, een kopie van je diploma voortgezet onderwijs (hoogst genoten opleiding), twee pasfoto s, naam op de achterkant Vragenlijst in te vullen en op te sturen voor de meeloopochtend, KABK afdeling fotografie Questionnaire to be filled in and send in before the introduction morning, KABK department of Photography Stuur

Nadere informatie

Vergaderen in het Engels

Vergaderen in het Engels Vergaderen in het Engels In dit artikel beschrijven we verschillende situaties die zich kunnen voordoen tijdens een business meeting. Na het doorlopen van deze zinnen zal je genoeg kennis hebben om je

Nadere informatie

Tineke Boudewijns VERSTAG

Tineke Boudewijns VERSTAG Tineke Boudewijns VERSTAG Colofon Eindredactie Joost Pool Redactie Boris Goddijn Vormgeving Pien Vermazeren Fotografie Boris Goddijn Beeldbewerking Pien Vermazeren Copyright en disclaimer Het overnemen

Nadere informatie

MyDHL+ Van Non-Corporate naar Corporate

MyDHL+ Van Non-Corporate naar Corporate MyDHL+ Van Non-Corporate naar Corporate Van Non-Corporate naar Corporate In MyDHL+ is het mogelijk om meerdere gebruikers aan uw set-up toe te voegen. Wanneer er bijvoorbeeld meerdere collega s van dezelfde

Nadere informatie

General info on using shopping carts with Ingenico epayments

General info on using shopping carts with Ingenico epayments Inhoudsopgave 1. Disclaimer 2. What is a PSPID? 3. What is an API user? How is it different from other users? 4. What is an operation code? And should I choose "Authorisation" or "Sale"? 5. What is an

Nadere informatie

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl.

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Chatten Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Colofon Een uitgave van Eenvoudig Communiceren

Nadere informatie

Bijlage 2: Informatie met betrekking tot goede praktijkvoorbeelden in Londen, het Verenigd Koninkrijk en Queensland

Bijlage 2: Informatie met betrekking tot goede praktijkvoorbeelden in Londen, het Verenigd Koninkrijk en Queensland Bijlage 2: Informatie met betrekking tot goede praktijkvoorbeelden in Londen, het Verenigd Koninkrijk en Queensland 1. Londen In Londen kunnen gebruikers van een scootmobiel contact opnemen met een dienst

Nadere informatie

Online Resource 1. Title: Implementing the flipped classroom: An exploration of study behaviour and student performance

Online Resource 1. Title: Implementing the flipped classroom: An exploration of study behaviour and student performance Online Resource 1 Title: Implementing the flipped classroom: An exploration of study behaviour and student performance Journal: Higher Education Authors: Anja J. Boevé, Rob R. Meijer, Roel J. Bosker, Jorien

Nadere informatie

Bij. research. Gemaakt door: Flore Wassenberg A3c Stage gelopen bij Ron en Janne.

Bij. research. Gemaakt door: Flore Wassenberg A3c Stage gelopen bij Ron en Janne. Bij research Gemaakt door: Flore Wassenberg A3c Stage gelopen bij Ron en Janne. Opdracht 1 Stagelogboek De eerste dag heb ik bij Ron Steijvers stage gelopen en die is project leider ontwikkelaar, vooral

Nadere informatie

Het functioneringsgesprek

Het functioneringsgesprek Het functioneringsgesprek Gewoon betrokken Werknemer Het functioneringsgesprek Gewoon betrokken Inhoudsopgave Inleiding... 5 Wat is een functioneringsgesprek?... 7 Waarom is een functioneringsgesprek

Nadere informatie

RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN GENEESMIDDELEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM

RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN GENEESMIDDELEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM Read Online and Download Ebook RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN GENEESMIDDELEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM DOWNLOAD EBOOK : RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN STAFLEU

Nadere informatie

Communication about Animal Welfare in Danish Agricultural Education

Communication about Animal Welfare in Danish Agricultural Education Communication about Animal Welfare in Danish Agricultural Education Inger Anneberg, anthropologist, post doc, Aarhus University, Department of Animal Science Jesper Lassen, sociologist, professor, University

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

Chapter 4 Understanding Families. In this chapter, you will learn

Chapter 4 Understanding Families. In this chapter, you will learn Chapter 4 Understanding Families In this chapter, you will learn Topic 4-1 What Is a Family? In this topic, you will learn about the factors that make the family such an important unit, as well as Roles

Nadere informatie

Uitnodiging Security Intelligence 2014 Dertiende editie: Corporate IAM

Uitnodiging Security Intelligence 2014 Dertiende editie: Corporate IAM Uitnodiging Security Intelligence 2014 Dertiende editie: Corporate IAM 5 maart 2014 De Beukenhof Terweeweg 2-4 2341 CR Oegstgeest 071-517 31 88 Security Intelligence Bijeenkomst Corporate IAM On the Internet,

Nadere informatie

9 daagse Mindful-leSs 3 stappen plan training

9 daagse Mindful-leSs 3 stappen plan training 9 daagse Mindful-leSs 3 stappen plan training In 9 dagen jezelf volledig op de kaart zetten Je energie aangevuld en in staat om die batterij op peil te houden. Aan het eind heb jij Een goed gevoel in je

Nadere informatie

Testplan Module 12: Bachelor assignment ( )

Testplan Module 12: Bachelor assignment ( ) Testplan Module 12: Bachelor assignment (201500466) BSc Chemical Engineering, academic year: 2017-2018 Module information Module examiners Module parts EC Gardeniers, Bouwmeester, Betlem, Huskens, Brilman,

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug, want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst.

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst. Interview op zaterdag 16 mei, om 12.00 uur. Betreft een alleenstaande mevrouw met vier kinderen. Een zoontje van 5 jaar, een dochter van 7 jaar, een dochter van 9 jaar en een dochter van 12 jaar. Allen

Nadere informatie

Evaluatieverslag / Evaluation Report Human Library Bergen

Evaluatieverslag / Evaluation Report Human Library Bergen Evaluatieverslag / Evaluation Report Human Library Bergen 16-06-2018 Enorm leuk om op deze manier ervaring met een bijzonder mens op te doen en de begeleiding is ook enorm goed. Ik heb een heel nieuw inzicht

Nadere informatie

Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch. en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa. Physical factors as predictors of psychological and

Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch. en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa. Physical factors as predictors of psychological and Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa Physical factors as predictors of psychological and physical recovery of anorexia nervosa Liesbeth Libbers

Nadere informatie

Programma Open dag Tilburg University Zaterdag 8 oktober 2016 Toelichting en overzicht

Programma Open dag Tilburg University Zaterdag 8 oktober 2016 Toelichting en overzicht Programma Open dag Tilburg University Zaterdag 8 oktober 2016 Toelichting en overzicht Toelichting programmaonderdelen Informatiesessie Kennismakingscollege Minicollege Campus Tour Sports Center Tour Q&A

Nadere informatie

Keuzetwijfels in de Emerging Adulthood rondom Studie- en Partnerkeuze. in Relatie tot Depressie

Keuzetwijfels in de Emerging Adulthood rondom Studie- en Partnerkeuze. in Relatie tot Depressie 1 Keuzetwijfels in de Keuzetwijfels in de Emerging Adulthood rondom Studie- en Partnerkeuze in Relatie tot Depressie Open Universiteit Nederland Masterscriptie (S58337) Naam: Ilse Meijer Datum: juli 2011

Nadere informatie

Naast dit registratieformulier ontvangen wij graag het volgende : (Besides this application form, we kindly ask for the following )

Naast dit registratieformulier ontvangen wij graag het volgende : (Besides this application form, we kindly ask for the following ) Wij willen u bedanken voor uw interesse in DB International Study en heetten u van harte welkom! (Welcome and thank you for your interest in DB International Study) Naast dit registratieformulier ontvangen

Nadere informatie

Het beheren van mijn Tungsten Network Portal account NL 1 Manage my Tungsten Network Portal account EN 14

Het beheren van mijn Tungsten Network Portal account NL 1 Manage my Tungsten Network Portal account EN 14 QUICK GUIDE C Het beheren van mijn Tungsten Network Portal account NL 1 Manage my Tungsten Network Portal account EN 14 Version 0.9 (June 2014) Per May 2014 OB10 has changed its name to Tungsten Network

Nadere informatie

Cambridge International Examinations Cambridge International General Certificate of Secondary Education

Cambridge International Examinations Cambridge International General Certificate of Secondary Education *3745107457* Cambridge International Examinations Cambridge International General Certificate of Secondary Education DUTCH 0515/03 Paper 3 Speaking Role Play Card One 1 March 30 April 2015 Approx. 15 minutes

Nadere informatie

(1) De hoofdfunctie van ons gezelschap is het aanbieden van onderwijs. (2) Ons gezelschap is er om kunsteducatie te verbeteren

(1) De hoofdfunctie van ons gezelschap is het aanbieden van onderwijs. (2) Ons gezelschap is er om kunsteducatie te verbeteren (1) De hoofdfunctie van ons gezelschap is het aanbieden van onderwijs (2) Ons gezelschap is er om kunsteducatie te verbeteren (3) Ons gezelschap helpt gemeenschappen te vormen en te binden (4) De producties

Nadere informatie

Creating a marketplace where expertise is made available through videoconferencing. Roland Staring Community Support Manager roland.staring@surfnet.

Creating a marketplace where expertise is made available through videoconferencing. Roland Staring Community Support Manager roland.staring@surfnet. Expert at a distance Creating a marketplace where expertise is made available through videoconferencing Roland Staring Community Support Manager roland.staring@surfnet.nl Working together for education

Nadere informatie

Luister alsjeblieft naar een opname als je de vragen beantwoordt of speel de stukken zelf!

Luister alsjeblieft naar een opname als je de vragen beantwoordt of speel de stukken zelf! Martijn Hooning COLLEGE ANALYSE OPDRACHT 1 9 september 2009 Hierbij een paar vragen over twee stukken die we deze week en vorige week hebben besproken: Mondnacht van Schumann, en het eerste deel van het

Nadere informatie

Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf.

Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf. Les 1 Werk en inkomen (1) Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf. Evert en Monica -2 Rijbewijs Monica is jarig.

Nadere informatie

Eindverslag SLB module 12

Eindverslag SLB module 12 Eindverslag SLB module 12 Marthe Verwater HDT 3C 0901129 Inhoudsopgave: Eindreflectie.. Blz.3 Reflectieverslag les 1.. Blz.4 Reflectieverslag les 2.. Blz.6 Reflectieverslag les 3.. Blz.8 2 Eindreflectie

Nadere informatie

FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE. Toets Inleiding Kansrekening 1 8 februari 2010

FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE. Toets Inleiding Kansrekening 1 8 februari 2010 FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE Toets Inleiding Kansrekening 1 8 februari 2010 Voeg aan het antwoord van een opgave altijd het bewijs, de berekening of de argumentatie toe. Als je een onderdeel

Nadere informatie

Contextanalyse. Patrick v/d Vlist

Contextanalyse. Patrick v/d Vlist Contextanalyse Patrick v/d Vlist Contextanalyse Patrick v/d Vlist Krimpen ad IJsel 10-01-2016 Verdoold Installatiebedrijf Voorwoord Ik heb dit rapport geschreven naar aanleiding van een communicatieopdracht

Nadere informatie

Juridische medewerker

Juridische medewerker 28-11-2013 Sectorwerkstuk Juridische medewerker Temel, Elif HET ASSINK LYCEUM Inhoudsopgave Inhoud Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 2 Hoeveel procent van de opleiding bestaat uit stage?... 6 o Begeleiding...

Nadere informatie

Auteur: Mirjam Wind, docent en coördinator NT2, Educatie Video s: Gabe Dijkstra en Rick Biemolt, studenten Alfa-college, MultiMedia en Design

Auteur: Mirjam Wind, docent en coördinator NT2, Educatie Video s: Gabe Dijkstra en Rick Biemolt, studenten Alfa-college, MultiMedia en Design Woord voor Woord is een programma mondelinge vaardigheden NT2 voor analfabete beginners. Het omvat 12 lessen. De ontwikkeling van het programma en de daarbij behorende video s is mogelijk gemaakt door

Nadere informatie

De Relatie tussen Betrokkenheid bij Pesten en Welbevinden en de Invloed van Sociale Steun en. Discrepantie

De Relatie tussen Betrokkenheid bij Pesten en Welbevinden en de Invloed van Sociale Steun en. Discrepantie De Relatie tussen Betrokkenheid bij Pesten en Welbevinden en de Invloed van Sociale Steun en Discrepantie The Relationship between Involvement in Bullying and Well-Being and the Influence of Social Support

Nadere informatie

PeerEducatie Handboek voor Peers

PeerEducatie Handboek voor Peers PeerEducatie Handboek voor Peers Handboek voor Peers 1 Colofon PeerEducatie Handboek voor Peers december 2007 Work-Wise Dit is een uitgave van: Work-Wise info@work-wise.nl www.work-wise.nl Contactpersoon:

Nadere informatie

Free Electives (15 ects)

Free Electives (15 ects) Free Electives (15 ects) Information about the Master RE&H (and the free electives) can be found at the following page: http://www.bk.tudelft.nl/en/about-faculty/departments/real-estate-and-housing/education/masterreh/free-electives/

Nadere informatie

Het Effect van Verschil in Sociale Invloed van Ouders en Vrienden op het Alcoholgebruik van Adolescenten.

Het Effect van Verschil in Sociale Invloed van Ouders en Vrienden op het Alcoholgebruik van Adolescenten. Het Effect van Verschil in Sociale Invloed van Ouders en Vrienden op het Alcoholgebruik van Adolescenten. The Effect of Difference in Peer and Parent Social Influences on Adolescent Alcohol Use. Nadine

Nadere informatie

Geslacht, Emotionele Ontrouw en Seksdrive. Gender, Emotional Infidelity and Sex Drive

Geslacht, Emotionele Ontrouw en Seksdrive. Gender, Emotional Infidelity and Sex Drive 1 Geslacht, Emotionele Ontrouw en Seksdrive Gender, Emotional Infidelity and Sex Drive Femke Boom Open Universiteit Naam student: Femke Boom Studentnummer: 850762029 Cursusnaam: Empirisch afstudeeronderzoek:

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

Confirmation of Wage Tax

Confirmation of Wage Tax MANUAL. Confirmation of Wage Tax 1 nieuw perspectieven CHOOSE YOUR MANNER OF APPROVAL There are several manners in which you can approve your wage tax filing, which is prepared by BDO, in 3 steps: CHOOSE

Nadere informatie

Informatiefolder. Kinderopvang 2Samen

Informatiefolder. Kinderopvang 2Samen Informatiefolder Kinderopvang 2Samen Ruim 70 jaar thuis in kinderopvang 2Samen verzorgt al meer dan 70 jaar professionele kinderopvang. Naast het bieden van opvang die veilig en verantwoord is, streven

Nadere informatie

Welkom in het nieuwe academische jaar! We hopen dat iedereen een goede zomerperiode heeft gehad.

Welkom in het nieuwe academische jaar! We hopen dat iedereen een goede zomerperiode heeft gehad. DATUM: 22-09-2009 (You will find the English version below) Beste allen, Welkom in het nieuwe academische jaar! We hopen dat iedereen een goede zomerperiode heeft gehad. NIEUWSBRIEF No. 1 Dit is de eerste

Nadere informatie

Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie.

Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. De cliënt krijgt een groot vel papier en kleurkrijt. De opdracht is: Teken je gezin van herkomst rond de etenstafel. Een werkvorm

Nadere informatie

Engels op Niveau A2 Workshops Woordkennis 1

Engels op Niveau A2 Workshops Woordkennis 1 A2 Workshops Woordkennis 1 A2 Workshops Woordkennis 1 A2 Woordkennis 1 Bestuderen Hoe leer je 2000 woorden? Als je een nieuwe taal wilt spreken en schrijven, heb je vooral veel nieuwe woorden nodig. Je

Nadere informatie

PROGRAMMA NETWERKDAG 21 JANUARI 2005 EN LEARNING ENCOUNTER. PrimaVera Research Program UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM

PROGRAMMA NETWERKDAG 21 JANUARI 2005 EN LEARNING ENCOUNTER. PrimaVera Research Program UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM PROGRAMMA NETWERKDAG EN LEARNING ENCOUNTER 21 JANUARI 2005 AMSTERDAM PrimaVera Research Program UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM INLEIDING Op deze dag beogen wij een ieder met elkaar in contact te brengen, die

Nadere informatie

Opleiding PECB IT Governance.

Opleiding PECB IT Governance. Opleiding PECB IT Governance www.bpmo-academy.nl Wat is IT Governance? Information Technology (IT) governance, ook wel ICT-besturing genoemd, is een onderdeel van het integrale Corporate governance (ondernemingsbestuur)

Nadere informatie

Travel Survey Questionnaires

Travel Survey Questionnaires Travel Survey Questionnaires Prot of Rotterdam and TU Delft, 16 June, 2009 Introduction To improve the accessibility to the Rotterdam Port and the efficiency of the public transport systems at the Rotterdam

Nadere informatie

VOORZETSELS. EXERCISE 1 Bestudeer de bovenstaande voorzetsels en zinnen goed!

VOORZETSELS. EXERCISE 1 Bestudeer de bovenstaande voorzetsels en zinnen goed! ENGLISH, WE WILL DO BETTER! LESSON EIGHT VOORZETSELS at three o'clock = om drie uur around three o'clock = rond drie uur by three o'clock = tegen drie uur before Saturday = voor zaterdag for a week = voor

Nadere informatie

Presentatie Meher Khan Muztar

Presentatie Meher Khan Muztar Presentatie Meher Khan Muztar Studiekeuze: Serious business M eher Khan Muztar 26 juni 2014 Uni ver si tei t Lei den i n het ni euws Zweetkamer tje ger ed via crowdfunding Lei dse Egyptoloog ontr afelt

Nadere informatie

L.Net s88sd16-n aansluitingen en programmering.

L.Net s88sd16-n aansluitingen en programmering. De L.Net s88sd16-n wordt via één van de L.Net aansluitingen aangesloten op de LocoNet aansluiting van de centrale, bij een Intellibox of Twin-Center is dat de LocoNet-T aansluiting. L.Net s88sd16-n aansluitingen

Nadere informatie

This appendix lists all the messages that the DRS may send to a registrant's administrative contact.

This appendix lists all the messages that the DRS may send to a registrant's administrative contact. This appendix lists all the messages that the DRS may send to a registrant's administrative contact. Subject: 1010 De houdernaam voor #domeinnaam# is veranderd / Registrant of #domeinnaam# has been changed

Nadere informatie

Digital municipal services for entrepreneurs

Digital municipal services for entrepreneurs Digital municipal services for entrepreneurs Smart Cities Meeting Amsterdam October 20th 2009 Business Contact Centres Project frame Mystery Shopper Research 2006: Assessment services and information for

Nadere informatie

Allemaal in ontwikkeling. Door: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman

Allemaal in ontwikkeling. Door: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman Permanente educatie in Smallingerland Allemaal in ontwikkeling Door: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman Van cursussen professioneel Engels, kennis opdoen bij een andere afdeling tot vierjarige

Nadere informatie

Memo Academic Skills; the basis for better writers

Memo Academic Skills; the basis for better writers Memo Academic Skills; the basis for better writers With the rise of broader bachelor degrees and the University College, Dutch universities are paying more attention to essays and other written assignments.

Nadere informatie

CT Nieuws. Inhoud 05/12/2013 nummer 14 jaargang 48. Training Reis Veilig. International Office / Stagebureau

CT Nieuws. Inhoud 05/12/2013 nummer 14 jaargang 48. Training Reis Veilig. International Office / Stagebureau Faculteit Civiele Techniek en Geowetenschappen Onderwijs- en Studentenzaken CT Nieuws Inhoud 05/12/2013 nummer 14 jaargang 48 1 Training Reis Veilig 1 International Office / Stagebureau gesloten 2 Shell

Nadere informatie

Polsslag. Samenvatting. Probleem om aan te pakken: Context. Doelen. Aansluiting bij de werkelijkheid. Vaardigheden

Polsslag. Samenvatting. Probleem om aan te pakken: Context. Doelen. Aansluiting bij de werkelijkheid. Vaardigheden Polsslag Samenvatting Age category 9-12 jaar Topic Gegevens en statistieken Total duration 535 minutes Leerlingen verkennen de polsslag in verschillende situaties. Ze creëren een meetinstrument om hun

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

MyDHL+ Uw accountnummer(s) delen

MyDHL+ Uw accountnummer(s) delen MyDHL+ Uw accountnummer(s) delen met anderen Uw accountnummer(s) delen met anderen in MyDHL+ In MyDHL+ is het mogelijk om uw accountnummer(s) te delen met anderen om op uw accountnummer een zending te

Nadere informatie

DAY 06 APRIL Q-FACTORY

DAY 06 APRIL Q-FACTORY Conservatorium van Amsterdam PROGRAMMA www.consam.nl/aema OPEN DAY 06 APRIL 13.00-16.00 Q-FACTORY AMSTERDAM ELECTRONIC MUSIC ACADEMY WELKOM Van harte welkom op de Open Dag van het Conservatorium van Amsterdam

Nadere informatie

Jennifer Machielse. Lennart Stachowitz. Studentleden Medezeggenschapsraad NHTV

Jennifer Machielse. Lennart Stachowitz. Studentleden Medezeggenschapsraad NHTV Studentleden Medezeggenschapsraad NHTV Jennifer Machielse I am Jennifer Machielse, spontaneous, self-conscious and a go-getter, that s me. I am a fourth-year student Marketing & Communication in Tourism

Nadere informatie

World Dutch Shepherd Federation. Beleidplan / Policy

World Dutch Shepherd Federation. Beleidplan / Policy World Dutch Shepherd Federation Beleidplan 2015-2020 / Policy 2015-2020 World Dutch Shepherd Federation toelichting / explanation oprichtingsdatum / date of establishment 26 juni 2014 / June 26th 2014

Nadere informatie

Studieloopbaan en Loopbaanorientatie. Nieke Campagne Studenten Loopbaan Service Universiteit Leiden

Studieloopbaan en Loopbaanorientatie. Nieke Campagne Studenten Loopbaan Service Universiteit Leiden Studieloopbaan en Loopbaanorientatie Nieke Campagne Studenten Loopbaan Service Universiteit Leiden Programma - Wat kan er in de opleiding - Hoe kies je? - Loopbaan oriëntatie en Studieloopbaankeuzes, binnen

Nadere informatie

Reflectie Verslag. 25 januari. Game Developement Informatica Hogeschool v. Amsterdam

Reflectie Verslag. 25 januari. Game Developement Informatica Hogeschool v. Amsterdam Reflectie Verslag 25 januari 2013 Het reflectie verslag met nabeschouwing en beoordelingen over de stage van Simon Karman bij het bedrijf Sticky Studios. Game Developement Informatica Hogeschool v. Amsterdam

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

Examenreglement Opleidingen/ Examination Regulations

Examenreglement Opleidingen/ Examination Regulations Examenreglement Opleidingen/ Examination Regulations Wilde Wijze Vrouw, Klara Adalena August 2015 For English translation of our Examination rules, please scroll down. Please note that the Dutch version

Nadere informatie

BE HAPPY. 90-dagen Goed Gevoel conditionering programma

BE HAPPY. 90-dagen Goed Gevoel conditionering programma BE HAPPY 90-dagen Goed Gevoel conditionering programma Alle rechten voorbehouden. Geen deel van dit boek mag worden gereproduceerd op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.

Nadere informatie

Aanbod Erasmus-uitwisseling Vakgroep PP07 (ontw-pers-soc) Coördinator Wim Beyers

Aanbod Erasmus-uitwisseling Vakgroep PP07 (ontw-pers-soc) Coördinator Wim Beyers Aanbod Erasmus-uitwisseling 2014-2021 Vakgroep PP07 (ontw-pers-soc) Coördinator Wim Beyers http://www.maastrichtuniversity.nl/ Martijn van Overbruggen (international relations officer) wijst je de weg

Nadere informatie

Replacement course / vervangend vak

Replacement course / vervangend vak Transition rules / Bachelor / 2017-2018 BSc Bedrijfseconomie Code Course / vak Transition rule / overgangsregel Replacement course / vervangend vak Code Sem or Remarks / Opmerkingen unit / Sem of blok

Nadere informatie

Mentaal Weerbaar Blauw

Mentaal Weerbaar Blauw Mentaal Weerbaar Blauw de invloed van stereotypen over etnische minderheden cynisme en negatieve emoties op de mentale weerbaarheid van politieagenten begeleiders: dr. Anita Eerland & dr. Arjan Bos dr.

Nadere informatie

19 februari de graad secundair onderwijs

19 februari de graad secundair onderwijs 19 februari 2009 2de graad secundair onderwijs I love IT is een unieke samenwerking tussen verschillende industriële bedrijven, hogescholen en universiteiten in Belgie. Het project I love IT kadert in

Nadere informatie

Saskia van den Heuvel MISSCHIEN GEBEURT ER VANDAAG IETS. Gedichten. Muitgeverij. Mmarmer. m armer

Saskia van den Heuvel MISSCHIEN GEBEURT ER VANDAAG IETS. Gedichten. Muitgeverij. Mmarmer. m armer Saskia van den Heuvel MISSCHIEN GEBEURT ER VANDAAG IETS Gedichten Muitgeverij m armer Mmarmer Mmarmer M INHOUD KANTOOR Ode 13 Wat we zeiden toen we het ons nog herinnerden 14 Ze hebben het beste met ons

Nadere informatie

World leader in international education

World leader in international education World leader in international education BESTE OUDER, Wat een spannend jaar gaat u tegemoet: uw zoon of dochter zit in het eindexamenjaar! Het maken van een goede studiekeuze is niet altijd makkelijk en

Nadere informatie

(Big) Data in het sociaal domein

(Big) Data in het sociaal domein (Big) Data in het sociaal domein Congres Sociaal: sturen op gemeentelijke ambities 03-11-2016 Even voorstellen Laudy Konings Lkonings@deloitte.nl 06 1100 3917 Romain Dohmen rdohmen@deloitte.nl 06 2078

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

OPEN TRAINING. Onderhandelingen met leveranciers voor aankopers. Zeker stellen dat je goed voorbereid aan de onderhandelingstafel komt.

OPEN TRAINING. Onderhandelingen met leveranciers voor aankopers. Zeker stellen dat je goed voorbereid aan de onderhandelingstafel komt. OPEN TRAINING Onderhandelingen met leveranciers voor aankopers Zeker stellen dat je goed voorbereid aan de onderhandelingstafel komt. Philip Meyers Making sure to come well prepared at the negotiation

Nadere informatie

Knelpunten in Zelfstandig Leren: Zelfregulerend leren, Stress en Uitstelgedrag bij HRM- Studenten van Avans Hogeschool s-hertogenbosch

Knelpunten in Zelfstandig Leren: Zelfregulerend leren, Stress en Uitstelgedrag bij HRM- Studenten van Avans Hogeschool s-hertogenbosch Knelpunten in Zelfstandig Leren: Zelfregulerend leren, Stress en Uitstelgedrag bij HRM- Studenten van Avans Hogeschool s-hertogenbosch Bottlenecks in Independent Learning: Self-Regulated Learning, Stress

Nadere informatie

Ervaringen Voorbeeld jouw ervaring delen? formulier

Ervaringen Voorbeeld jouw ervaring delen? formulier Ervaringen Voorbeeld jouw ervaring delen? formulier Vraag 1 Hoe heb je zielsliefde ontdekt, en ontdekte je zielsliefde het ook op dat moment? Ik ontmoette haar op mijn werk in de rookruimte. We konden

Nadere informatie

De Relatie tussen Werkdruk, Pesten op het Werk, Gezondheidsklachten en Verzuim

De Relatie tussen Werkdruk, Pesten op het Werk, Gezondheidsklachten en Verzuim De Relatie tussen Werkdruk, Pesten op het Werk, Gezondheidsklachten en Verzuim The Relationship between Work Pressure, Mobbing at Work, Health Complaints and Absenteeism Agnes van der Schuur Eerste begeleider:

Nadere informatie

Arbeidsmarkt. Bedrijfskunde. Technische bedrijfskunde

Arbeidsmarkt. Bedrijfskunde. Technische bedrijfskunde wo bedrijfskunde Goede managers komen altijd aan de bak, ook in tijden van crisis. Maar nu het herstel tegen lijkt te vallen moet je wel voorbereid zijn op verrassingen. Veel bedrijfskunde-opleidingen

Nadere informatie