Voetbal is een grote bron van inspiratie

Transcriptie

1 8 13e jaargang 9 januari 2008 redactioneel onafhankelijk magazine van de Hanzehogeschool Groningen hanzemag@org.hanze.nl foto: Deborah Roffel Frisse start! ONDERNEMERSSPECIAL * Van berend botje tot zitzak: jonge HG-ondernemers vertellen hun succesverhaal * Multi-ondernemer Ritzo ten Cate geeft advies * Hoe werkt verliefdheid? * Malariamuggen en zweetvoetenlucht

2 Deborah Roffel is freelance fotograaf Voetbal is een grote bron van inspiratie Foto: Luuk Steemers Deborah Roffel (25) studeerde in 2006 af op Academie Minerva. Amper anderhalf jaar later is ze succesvol als freelance fotograaf. De Hanzehogeschool, NRC Handelsblad, NRC Next en FC Groningen behoren intussen al tot de vaste klantenkring. Ik heb de vooropleiding voor Modevormgeving in Arnhem gedaan, maar ze vonden mijn werk te extreem. Uiteindelijk ben ik Theatervormgeving op Minerva gaan studeren. De fotografie was toen nog niet in beeld. Dat kwam pas in de loop van het eerste jaar. Toen heb ik mijn eerste fatsoenlijke camera gekocht. Vanaf dat moment zat ik elk vrij uurtje in de donkere kamer. Uiteindelijk ben ik zelfs afgestudeerd op fotografie. Daar had ik toch het beste gevoel bij. De directeur Marketing & Communicatie van de HG zag mijn eindexamenwerk. Zo kwam ik aan mijn eerste grote opdracht als freelancer, de fotografie voor een uitgebreide brochure. Sindsdien heeft het eigenlijk niet stilgestaan. In januari komen er zeven bij anderhalve meter grote foto s van mij op de loungebol in het restaurant van het nieuwe gebouw van Sportstudies. Daar is onder meer een foto bij van toptriatleet en ALO er Edo van der Meer en FC Groningen-speler Evgeniy Levchenko. Ik heb stage gelopen bij FC Groningen, ook al vonden veel docenten sportfotografie te commercieel. Voetbal vond ik vroeger altijd verschrikkelijk, maar nadat ik naar een wedstrijd was geweest, was ik verkocht. Door mijn foto s bij de wedstrijden van FC Groningen, krijg ik nu veel sportfotografie-opdrachten. Ik ben nu freelancer bij NRC Handelsblad en NRC Next als er in het Noorden een sportevenement is. De Telegraaf heeft me nu ook benaderd. Ik heb veel investeringen moeten doen. Een goede camera en goede lenzen voor sportfotografie kosten duizenden euro s. Ik heb ook een betrouwbare auto nodig omdat ik op de vreemdste momenten overal in het land moet zijn. Zodra ik met het freelance werk een voorschot binnen heb, investeer ik alles wat ik kan missen in een nieuwe lens of een flitsset. Om de kosten te kunnen dekken, heb ik ook nog een bijbaan als hostess bij SC Heerenveen. Toen Groningen laatst de uitwedstrijd bij SC Heerenveen speelde, was ik mee als fotograaf. Dat leverde bij de Friezen de nodige verbaasde blikken op. Voor mijn vrije werk heb ik veel aan mijn mode-achtergrond. Ik fotografeer vaak modellen in vervreemdende houdingen en in bizarre, zelfontworpen kleding op gekke locaties. Ik ben altijd op zoek naar verrassende locaties. En dan moet je zorgen dat de modellen op het juiste moment op de juiste plek zijn, bijvoorbeeld met mist of een prachtige wolkenhemel. Alles moet kloppen. Het ene kan niet zonder het andere. Met het freelance werk, verdien ik geld, maar ik ontmoet ik ook interessante mensen en ik kom op de gekste locaties. Dat inspireert mijn vrije werk weer. Voetbal is een grote bron van inspiratie geworden: trainingsposes, bevroren bewegingen, de keeper die een bal onderschept. Dat vind ik prachtig. Het vrije werk blijft voor mij belangrijk. Binnenkort ga ik locaties uitzoeken voor een nieuwe serie. Ik ga daarin samenwerken met theaterontwerpers, modeontwerpers en oud-studiegenoten. Er is ontzettend veel concurrentie in dit wereldje. Het is verschrikkelijk moeilijk om bekend te worden. Daarom exposeer ik vaak en doe ik regelmatig mee voor belangrijke awards. Vorig jaar ben ik bijvoorbeeld genomineerd voor de PANL Award (Photographers Association of the Netherlands, red.) en voor de Photo Academy Award. Nee, geld levert het niet op. Inschrijven kóst zelfs geld. Maar de winnaars komen wel in een boek dat bij belangrijke opdrachtgevers op tafels ligt. Daar gaat het om. Kunstfotografe Inez van Lamsweerde is nu zo bekend dat opdrachtgevers haar vrije werk bestellen. Dat wil ik ook bereiken. Luuk Steemers Coverfoto: Deborah Roffel 2 HANZEMAG WOENSDAG 9 JANUARI 2008 [8]

3 Colofon HanzeMag is het redactioneel onafhankelijke magazine van de Hanzehogeschool Groningen. Het blad verschijnt tweewekelijks. INHOUD Redactie-adres Zernikeplein 7, A0.04 en A0.05, Groningen Postadres Postbus RM Groningen telefoon: fax: Internet: via Redactie Chris Wind - hoofdredacteur c.f.wind@pl.hanze.nl Boudewijn Otten - (eind)redacteur j.b.m.otten@pl.hanze.nl Luuk Steemers - redacteur lu.a.steemers@pl.hanze.nl Rina Tienstra - redacteur r.h.tienstra-de.knegt@pl.hanze.nl Loes Vader - redacteur j.l.c.vader@pl.hanze.nl Fotografie Pepijn van den Broeke - Robert van der Molen loexproduxies Illustraties Xiao Feng Chiu & Mathieu van der Bij Sam Peeters Leo van der Reest Barbara Stok Basis lay-out Art Studio - Groningen Productie Redactie HanzeMag & Grafi sche Industrie De Marne B.V Oplage: Advertenties Bureau Nassau , info@bureaunassau.nl Abonnementen 60 euro per jaar , hanzemag@org.hanze.nl Pagina 6 Vluchtelingen vinden onderdak in hotel Formule 1 dankzij vrijwilliger Wim Timmerman Pagina 8 Sebastiaan en Robin promoten zeiltochten. Vooral vrouwen vinden het belangrijk om te kijken hoe de kapitein er uit ziet Pagina 9 Multi-ondernemer Ritzo ten Cate, schrijver van Innovatief Ondernemen, weet wat ondernemers zijn. Ondernemen is geen bungeejumpen zonder elastiek Pagina 10 Interview met de nieuwe Lector Creërend Ondernemen. Ik sta middenin de hogeschool Pagina 12 Bertus, Niek en Stefan zorgen er voor dat je nooit meer een verjaardag vergeet Pagina 13 Joost Cornelissen laat producten ontwerpen en produceren in China Pagina 15 BusinessMatch wint Leren Ondernemenprijs. Na de businessmatch zouden HG-studenten moeten kunnen afstuderen op hun eigen bedrijf Pagina 16 Hylko heeft een groothandel én een winkel in telecomproducten Pagina 18 Stage lopen op een droomlocatie op het Caribische eiland Antigua. Voor de goedkoopste tweepersoonskamer betaal je rond de tienduizend dollar per week Pagina 19 Verliefdheid is eigenlijk weinig romantisch als je het wetenschappelijk analyseert. Wij zijn op aard om meisjes te lokken en kindjes te fokken Pagina 21 Maaike de Rover adviseert bedrijven die zaken willen doen in India [8] JANUARI WOENSDAG HANZEMAG 3

4 RONDVRAAG Honderdduizend De Hanzehogeschool wil dat meer studenten een eigen bedrijf beginnen. Dat is goed voor de economie in het Noorden. Stel dat de hogeschool jou een startkapitaal van euro geeft. Wat ga je daarmee ondernemen? Als ondernemer ben je tachtig procent van je tijd bezig met randvoorwaarden Suzanne Wanders (23), tweedejaars Logopedie Ik weet nog niet precies wat ik na de studie ga doen. Ergens in dienst of een eigen bedrijf opzetten. Zo n startkapitaal zou me wel over de streep trekken. Dan begin ik zeker een logopediepraktijk. Een mooie ruimte, met veel materialen en testen. Het liefst zou ik samen met een paar anderen iets beginnen. Samen weet je toch meer. Daarom zou ik het bij voorkeur met specialisten op verschillende gebieden doen, bijvoorbeeld een audioloog en iemand die veel ervaring heeft met stotteren. Wouter van der Kley (21), derdejaars International Technology Management Met die ton zou ik op reis gaan om te kijken wat er in de wereld gebeurt. En dan ergens een gouden idee opdoen. Je hebt niet veel geld nodig om een eigen bedrijf te beginnen. Via internet kun je met weinig investeringen iets doen waar je goed aan verdient. Ik ben wel opgegroeid met ondernemerschap, mijn vader heeft een eenmanszaak. Ik wil wel iets voor mezelf beginnen, maar op dit moment ben ik vooral ondernemend in de studie. Altijd al trouwens. Ik heb hiervoor een jaar highschool gedaan in Amerika en daarna mbo-international Business School. Marije Zoetelief (33), eerstejaars Top-opleiding Pedagogische Academie Die honderdduizend euro zie ik wel zitten. Van de rente ga ik één dag per week minder werken, en misschien pak er een mooie vakantie bij. Nee, serieus, ik heb niet zoveel met ondernemen. Geef mij gestructureerde, gekaderde opdrachten en ik voer ze perfect uit. Ik heb wel eens overwogen om een soort juice-bar te beginnen met gezonde sapjes. Dat zie je in Australië veel. Maar als ondernemer ben je tachtig procent van de tijd bezig met randvoorwaarden zoals arbeidsomstandigheden, boekhouding en personeel. Dat lijkt me helemaal niet leuk. Van de rente ga ik één dag in de week minder werken. Marianne Krause (25), eerstejaars Informatica Ik heb al een eigen webdesignbedrijf gehad in de begintijd van Dreamweaver. Toen de LOI er cursussen in begon te geven, was dat afgelopen. Iedereen kon toen een site maken. Nu werk ik zelfstandig als freelancer bij een web-telefoonwinkel. Ik ontwerp applicaties voor de administratieve systemen voor de webshop, hun voorraadbeheer en hun kassasysteem. En ik maak het gebruiksvriendelijk voor de beheerder. Met die honderdduizend euro zou ik eerst een businessplan schrijven en een promotieplan maken om te kijken waarin ik zou moeten investeren. Anko de Jong (21) en Richard Gils (23), tweedejaars Financial Management Services Richard (rechts): Wij zetten net een virtueel bedrijf op als projectopdracht. Fifth Wheel Consultancy heet het. We adviseren in financiële producten en bedrijfsprocessen. Mijn advies: geef die ton niet helemaal uit, hou een groot deel als buffer. Anko: Je moet klein beginnen. Niet meteen groot uitpakken. Heel efficiënt werken in het begin en niet te snel personeel aannemen. Richard: En je winst niet uitgeven, dus niet gelijk grote auto s aanschaffen. Daar gaan veel ondernemers op stuk. Anko: Ik zou iets in de adviessector beginnen. De financiële wereld is behoorlijk in beweging. Mensen weten vaak helemaal niet wat het slimste is om te doen met hun geld. Walter Vos (23), tweedejaars Informatiedienstverlening en - Management Ik ben wel van plan voor mezelf te beginnen maar daar is het nu nog te vroeg voor. Ik heb het nog veel te druk met de studie. Ik heb wel twee plannen in mijn hoofd maar die ga ik niet verklappen. Voor mijn eerste plan heb ik niet veel geld nodig. Eigenlijk alleen mijn kennis, een computer en een telefoon. Als ik mijn tweede plan zou uitvoeren, zou ik het geld steken in het huren van kantoorruimte en meubilair kopen. Maar ook dat hoeft niet duur te zijn. Twee kleuren verf is ook al mooi. Als de omgeving maar inspirerend is voor mijn klanten. 4 HANZEMAG WOENSDAG 9 JANUARI 2008 [8]

5 Nieuwjaarsontbijt KORT NIEUWS Maandagmorgen 7 januari, driehonderd HG-stafmedewerkers hieven in Martiniplaza het glas op het nieuwe jaar. Een combo van het Prins Claus Conservatorium schudde het publiek jazzy wakker staat voor de Hanzehogeschool in het teken van het 210-jarig bestaan met als motto 210 jaar durf in Groningen. Collegevoorzitter Henk Pijlman riep alle medewerkers en studenten op om als start van het lustrumjaar massaal mee te doen aan de recordpoging zingen van het Gronings volkslied voor het Guiness Book, georganiseerd door HG-studenten. De recordpoging is op maandag 14 januari om uur op de Grote Markt. Foto: Luuk Steemers Vastgoedstudenten onderzoeken Vogelaarwijken In februari beginnen studenten van de opleiding Vastgoed & Makelaardij van de Hanzehogeschool aan een onderzoek naar de economische potentie van de Groningse wijken De Hoogte en De Korrewegwijk. Om uit het slop te raken krijgen deze buurten de komende jaren extra aandacht en middelen van minister Ella Vogelaar van Wonen, Wijken & Integratie. Vastgoedlector Frank van Genne, de man achter het HG-onderzoek, is ervan overtuigd dat een groei van de economische bedrijvigheid cruciaal is voor de verhoging van de leefbaarheid van de wijken. HG-kenniscentrum werkt aan nulenergieproject Het Energie Kenniscentrum (EKC) van de Hanzehogeschool is in december begonnen met het project Meer Nulenergie. Het project, waarvoor het EKC de handen heeft ineengeslagen met innovatiebedrijf Syntens en onderzoeksbureau TNO, moet onder meer uitmonden in een energiezuinige woonwijk (het Groningse Noorderhogebrug), de bouw een energieneutraal bedrijfsgebouw en een energierenovatie van de visafslag in Lauwersoog. ( HG viert 210-jarig bestaan Het komende jaar viert de Hanzehogeschool Groningen haar 210-jarig bestaan. Eigenlijk bestaat de HG in 2008 vijftien jaar, maar de fundamenten voor de huidige hogeschool werden gelegd in 1798, toen de Academie voor Teeken-, Bouw- en Zeevaartkunde van start ging. We willen de HG zijn geschiedenis terug geven, verklaarde bestuurder Henk Pijlman de keuze om 195 jaar bij het derde lustrum op te tellen. Vanaf 7 januari wapperen de lustrumvlaggen op alle HG-vestigingen. In de loop van het jaar staan onder meer een concert van het Hanze Symphony Orchestra gepland, een speciale VNO-NCW Onderwijsdag, seminars, lezingen, een Hanze-wandeling en natuurlijk een groot feest. PA en Sportstudies verkassen naar Zernike De Pedagogische Academie (PA) en het Instituut voor Sportstudies van de Hanzehogeschool zetten alles op haren en snaren om in de eerste week van februari het derde studieblok te beginnen in hun nieuwe onderkomens op het Zernikecomplex. De verhuiswagens van de PA rijden de boedel tussen 21 en 25 januari naar het D-gebouw (Zernikeplein 7). De medewerkers van Sportstudies pakken op 31 januari hun spullen uit in de spiksplinternieuwe sportacademie op Zernikelaan 17. Vier HG-studenten in KEI-bestuur Het nieuwe KEI-bestuur bestaat voor het eerst merendeels uit studenten van de Hanzehogeschool. Rolinde Storm (voorzitter), Maarten Panman (penningmeester), Delphine Tilman (acquisitie) en Tim Klaassen (evenementen II) vormen vier van de zeven leden van het KEI-bestuur van HG-voorzitter Henk Pijlman is in zijn nopjes. Wij sturen natuurlijk niet in het keuzeproces, maar ik heb vorig jaar wel geklaagd. Er zat niet één HG-student in het bestuur, terwijl wij het merendeel van de kosten moesten dragen. Of mijn klacht effect heeft gesorteerd, weet ik niet, maar dat er nu vier HG ers in zitten is wel terecht. Het nieuwe bestuur gaat een lustrumjaar in. In 2008 bestaat de KEI, de introductieweek voor aankomend studenten, namelijk veertig jaar. Sociale diensten en HG pakken werkloosheid aan Assen, Emmen, Leeuwarden en Groningen sluiten de handen ineen om de werkloosheid in hun gemeenten te bestrijden. Op 12 december tekenden de Sociale Diensten van de vier gemeenten hierover een overeenkomst met het lectoraat Arbeidsparticipatie van de Hanzehogeschool. Het lectoraat verplichtte zich om de uitwisseling van deskundigheid, de netwerken en het instrumentarium van de Sociale Diensten te intensiveren. De Sociale Diensten spraken af om beter samen te werken. [8] JANUARI WOENSDAG HANZEMAG 5

6 Wim neemt het op voor mensen in het schemergebied FRICK Iedereen is van de wereld Wim Timmerman van Noodopvang Formule 1: Het leed van de wereld zit soms maar één deur van ons verwijderd. Geen huis, geen geld, geen werk, helemaal niks en nergens recht op. Zo n honderd vluchtelingen zouden in Groningen op straat staan als er geen mensen waren als vrijwilliger Wim Timmerman. Jazeker, er staan sjoelbakken in hotel Formule 1, grinnikt Wim Timmerman. Een beetje kennismaken met de Nederlandse cultuur is nooit weg. Het voormalige lowbudgethotel op de Groningse Helsinkiweg is sinds juli 2003 een noodopvang voor vluchtelingen. Tot op de laatste plaats gevuld. Vanaf het eerste begin, altijd volle bak, zegt de 45-jarige medewerker van het Energie Kennis Centrum van de Hanzehogeschool. Drie kwart van de mensen in Formule 1 heeft psychische problemen. Oorlog, armoede, vervolging, vluchten, mensensmokkelaars. Het leed van de wereld zit soms maar één deur van ons verwijderd. In Nederland zitten vluchtelingen vervolgens soms jaren in een asielzoekerscentrum of in de noodopvang. Een karig onderkomen. Ik geef het je te doen. Ze mogen niet werken en naar school gaan is er ook niet bij. Ze hebben vaak geen paspoort, geen verblijfsstatus en geen geld. Wat doe je dan, als je ook nog kinderen hebt? De mensen die in Formule 1 verblijven zijn legaal, zo beklemtoont Timmerman. Hun eerste asielverzoek is afgewezen, maar ze zitten nog wel in andere procedures. In afwachting van de behandeling daarvan mogen ze blijven, maar aanspraak op voorzieningen hebben ze niet. Die toestand kan jaren aanhouden. Sommige mensen zitten hier al tien jaar. Vluchtelingen hebben rechten. Ze kunnen in beroep gaan, er kunnen zich nieuwe feiten voordoen, hun vaderland kan de repatriëring tegenwerken of weigeren, ze kunnen medische zorg nodig hebben. De bewoners van Formule 1 zijn mensen in het schemergebied van de Nederlandse asielpolitiek: ze kunnen blijven, maar dat is ook het enige. Met een mooi woord heet dat ontmoedigingsbeleid en het betekent: de overheid laat die mensen aan hun lot over. Timmerman kan er boos van worden. Iedereen is van de wereld en de wereld is van iedereen. Dat is een tekst van The Scene, en het is mijn motto. Als er geen vrijwilligers waren, liepen in Groningen honderd mensen op straat, zonder huis, zonder geld. De gemeente steunt de noodopvang, burgemeester Jacques Wallage voorop. Onder protest, dat wel. Wallage, en eigenlijk alle burgemeesters, vinden dat de nationale overheid de opvang zou moeten regelen. Ex-minister van Integratie & Immigratie Rita Verdonk stond daar niet voor open. Zij wilde niet eens praten met organisaties die het voor deze mensen opnamen. De huidige bewindsvrouwe, staatssecretaris Nebahat Albayrak, doet dat wel. Maar een goede oplossing heeft ze nog niet aangedragen. Tot het zover is, blijven wij ons werk doen. Vrijwilligerswerk Boudewijn Otten Opvang Formule 1 zoekt vrijwilligers. Kinderwerkers, mensen met medische, technische of juridische interesse en tal van anderen zijn welkom. Interesse? Mail w.h.timmerman@pl.hanze.nl of neem contact op met Hetty van Koevorden, tel of hetty.van.koevorden@hetnet.nl. Foto: Luuk Steemers Vragen voor 2008 Waarom schenkt men op borrels vrijwel nooit jenever? Waarom zeggen Trouw-lezers hun abonnement op? Waarom gaan leden van de Boerenbond zo grijs gekleed? Waarom paart een kat op z n hondjes? Waarom tref je sloom personeel aan in biologischdynamische winkels? Waarom sluit je een computer af met de startknop? Waarom pleit de Partij voor de Vrijheid voor meer grenzen? Waarom stroomt er meer water naar de zee? Waarom geven helderzienden zulke troebele adviezen? Waarom speelt een voorstopper in de achterhoede? Waarom begínt een symposium met een toespraak? Waarom is een kut-marokkaan nooit een meisje? Waarom bestaat er lichte oogschaduw? Waarom danst het Scapino-ballet niet op goedkope schoenen? Waarom zie je zo weinig insecten in de tekenles? Waarom heten Frank en Mark niet Euro? Waarom weet men niet dat je samen stelling aan elkaar schrijft? Waarom drinken we bokbier en geitenmelk? Waarom snijden we geen uien op snipperdagen? Waarom raakten in de Renaissance de Antieken in de mode? Waarom merk je minder van meewind dan van tegenwind? Waarom houden de meeste vissers van netkousen? Waarom kun je zo makkelijk moeilijke vragen te stellen? Waarom bestaan er regels voor chaosmanagement? Waarom voeren we in vredesnaam oorlog? Waarom spreek je voorname personen aan bij hun achternaam? Waarom staan hoogvliegers meestal met beide benen op de grond? Waarom gokken betweters niet in Engeland? Waarom noemen sommige mensen Holland een vol land? Waarom studeerde Frans Engels Duits? Waarom schrijven mensen het woord dyslexie vaak fout? Waarom gaat er een wereld voor je open in een gedicht? Waarom is de aanval de beste verdediging? Waarom is de verdediging niet de beste aanval? Waarom zitten sommige buitenstaanders binnen? Waarom vallen muurbloempjes zo op? Waarom omschrijft een jokkebrok zichzelf als rechtdoorzee? Waarom noemen we de verbeelding van werkelijkheid kunst? Waarom zingen hardrockers regelmatig softe liedteksten? Waarom heten veel slagers Bakker en weinig bakkers Slager? Waarom zeggen racisten geen ja tegen negers? Waarom lijken diepgelovigen het altijd zo zeker te weten? Waarom zijn zelfmoordenaars doodsbang voor het leven? Ja, waarom? Waarom doen docenten zo weinig aan scholing? Hajo Frick 6 HANZEMAG WOENSDAG 9 JANUARI 2008 [8] Antwoorden? hajo.frick.com

7 BIJ DE LES Communicatie, Minor Journalistiek Foto: Pepijn van den Broeke Wat is nieuws? Chris Wind is er in de rubriek Bij de Les als de kippen bij om het antwoord op deze vraag te vinden. Het meeste nieuws komt uit de mond van andere mensen. Uit die van Bart Nillesen, bijvoorbeeld. Wat is het hier koud, verzucht Femke Ton wanneer ze het klaslokaal binnen wandelt. Dat is om jullie hersens fris te houden!, roept docent Bart Nillesen fris en scherp. Dat kan niet gezegd worden van zijn studenten. Het is een vroege vrijdagochtend, de dag voor de kerstvakantie. En dan nog een hoorcollege Het merendeel van de studenten begint de kerstvakantie een dagje eerder en komt helemaal niet opdagen. Maar Nillesen is niet uit het veld te slaan. Mediadiffusie, waar kennen we dat ook alweer van, diffusie?, vraagt hij. Juist ja, van de middelbare school. Denk aan koffie en melk. Je gooit melk bij de koffie en het verspreidt zichzelf geleidelijk. Mediadiffusie heeft echter niets met scheikunde te maken. Eerst gaat Nillesen in op diffusie van innovatie. Hoe wordt bijvoorbeeld een innovatie als de pc verspreid? De eerste groep die een innovatie omarmt, zijn de innovators, vervolgens volgen de early adapters, dan de early majority, de late majority, en tot slot de laggards. Hoe zit dat nu bij nieuws? Nieuws is natuurlijk iets heel anders dan een product. Tsja, wat is nieuws eigenlijk?, vraagt Nilessen de klas. Femke komt met een lange definitie die Nillessen niet overtuigt. En die definitie heb je uit?, smaalt hij. Die heb ik van u!, antwoordt Femke monter. Oeps, maar Nillesen is toch echt op zoek naar iets anders. Hij wordt desperater naarmate de klas stiller wordt. Het is iets heel korts, iets heel kleins! Geen reactie. Zeg het dan! Alsjeblieft! Nog geen reactie. Kom op jongens, jullie hebben er in je studie continu mee te maken! Dan verlost Arnoud Timmerman de docent uit zijn lijden. Communicatie?, probeert hij. Dank je, zucht Nillesen. Hij speelt de frustratie van de docent goed, hij heeft er lol in. Het gaat om berichtgeving, boodschappen, vervolgt hij. Het grootste verschil met een object als een pc is dan ook dat je niet iets kwijt raakt als je het doorgeeft. Nee, je deelt iets met anderen. Nillesen komt op de proppen met enkele wiskundige curves die de diffusie van nieuws voorstellen. Hypothetisch gezien gaat het volgens de S-curve, dus eerst verspreidt het nieuws zich langzaam, dan stijgt de curve ineens heel snel, om vervolgens weer snel af te nemen. In de praktijk nemen de curves trouwens heel verschillende vormen aan. Ieder type nieuws verspreidt zich op zijn eigen manier. De curves en wiskundige formules gaan een beetje langs de studenten heen. Ik zie het al, zegt Nillesen. Jullie denken, ach, laat hem maar even Nillesen wordt desperater naarmate de klas stiller wordt: Zeg het dan! Alsjeblieft! gaan. Ik gooi het over een andere boeg. De Zweedse premier Olof Palme werd in 1986 vermoord. Wie denk je dat het nieuws het eerste hoorden? Japanners! Het gebeurde namelijk om elf uur s avonds, de meeste Zweden lagen op één oor. In Japan gebeurde het allemaal precies voor de deadline van alle kranten. Er zijn veel factoren die meespelen bij het doorgeven van nieuws: het tijdstip, de locatie, de grootte van het nieuws. Een neef van me zat op 11 september 2001 in de ondergrondse in New York toen de vliegtuigen de torens inboorden. Raad eens wanneer hij erachter kwam wat er was gebeurd was? Acht uur later! Hij zat vast in de metro, mobiele telefoons deden het niet. Wij wisten het meteen, hij zat er middenin en wist van niks. De rol van de media moet niet overschat worden, vindt Nillesen. Vooral bij heel groot nieuws, of juist klein, specialistisch nieuws, zijn mensen belangrijker dan de media. Het nieuws over de moord op John F. Kennedy hoorde bijna negentig procent van andere mensen. Informele communicatie is nog altijd de belangrijkste manier van nieuws overbrengen. Chris Wind [8] JANUARI WOENSDAG HANZEMAG 7

8 Sebastiaan en Robin promoten zeiltochten INGEZONDEN De digitale loopplank voor Berend Botje Studieloopbaanbegeleiding Na anderhalf jaar vergaderen, brainstormen, raadplegen en lobbyen voor een verandering in studieloopbaanbegeleiding (SLB), zou twee weken geleden de climax zijn. Een overlegvergadering tussen Hogeschoolmedezeggenschapsraad (HMR) en het College van Bestuur (CvB), waar spijkers met koppen geslagen zouden worden. Die verwachte climax werd een anticlimax: een vriendelijke ideeënuitwisselingen zonder grote toezeggingen. Robin (r): Vooral vrouwen vinden het belangrijk om te kijken hoe de kapitein er uit ziet. Derdejaars Technische Bedrijfskunde Sebastiaan Buwalda (23) en Robin Schapink (21) runnen het bedrijf Maritiem Online. Op kan iedereen een tochtje boeken op één van de vijftien zeilschepen die zij voor de schippers promoten. Robin: Ik ben maritiem. Sebastiaan: En ik online. Robin: Ik werk in het weekend op een zeilschip waar groepen van dertig mensen een tocht mee kunnen maken. Veel klanten hadden niet door dat er ook bedden en een keuken op zo n schip zijn. Of dat je er een kookworkshop op kunt doen. Ze wisten helemaal niet wat je allemaal kun doen op zo n schip. En de eigenaren waren een beetje blind geworden voor wat ze allemaal te bieden hadden. Sebastiaan: De uitleg miste. Het was een gat in de markt, promotie via het internet. Tenminste op de manier waarop wij dat doen. We zijn de digitale loopplank tussen de opvarenden en het schip. Robin: Een platform voor boten en eigenaren van charterschepen. We zorgen voor klandizie, mensen die een uitje zoeken voor een personeelstripje of een bruiloft. Sebastiaan: We plaatsen tegen betaling informatie over de boot op onze site. Robin: En dan niet zo van: ik ben Berend Botje en je kunt bij mij komen varen. Dat zie je best vaak bij de websites van booteigenaren. Sebastiaan: We hebben dat een jaar gedaan en het loopt goed. Nu willen we over gaan op een ander betalingsmodel. We willen graag een percentage van de opbrengst van de schipper. Commissie dus. Langzaam toewerken naar een verdiensituatie. Heel normaal hoor, in die business. Robin: We willen dat klanten direct kunnen boeken via de site. Nu moeten ze nog bellen met de eigenaar. Sebastiaan: Op de site komt dan wel wat meer informatie te staan over het schip. En de schipper moet een gezicht hebben. Robin: Vooral vrouwen vinden het belangrijk om te kijken hoe de kapitein er uit ziet. Sebastiaan: We zorgen voor optimalisatie van de site. De bezoeker gaat volledig geïnformeerd onze site af. Ze weten wat ze kunnen verwachten op de boot. En zelfs wat voor toeristische dingen er te doen zijn in de buurt van de havens. Via Google Earth kun je precies zien waar de schepen aangemeerd liggen. Sebastiaan: Die research kost best veel tijd hoor. We willen daar straks studenten voor inhuren. Robin: Ook voor het vertalen van de website in het Engels en het Duits hebben we mensen nodig. Volgens mij gaat dat veel opleveren. Sebastiaan: We kunnen niet alles zelf doen. We moeten ook nog studeren. Robin: Onze opleiding is gelukkig helemaal toegespitst op het eigen- ondernemerschap. In blok één zet je al een minionderneming op. Sebastiaan: En als student kun je financieel nog wel op je bek gaan. Je hebt altijd nog de Informatie Beheer Groep. Maar zonder gekheid, het is wel slim om een businessplan voor jezelf te schrijven. Helemaal als je iets met zijn tweeën doet. Toen ik onze algemene voorwaarden klaar had, heb ik de leraar Recht gevraagd of hij er naar wilde kijken. Robin: Ik doe nu de minor Businessclass in mijn vrije ruimte. Daar doe ik veel goede ideeën op. En ik krijg verkooptechniek en presenteren. Kan ons logo trouwens ook onder het stuk geplaatst worden? Rina Tienstra Ja, het gesprek tussen student en SLB er zou centraal moeten staan. En ja, misschien worden er wel te veel opdrachten gegeven die nergens over gaan. De schools moeten zeker de ruimte krijgen om hun eigen programma in te vullen. Instemmend geknik alom. Maar nee, de studiepunten (ECTS), daar wordt niet aan getornd. Hier zit toch een duidelijke tegenstrijdigheid in. We geven schools de vrijheid om SLB zelf te ontwikkelen, maar wel binnen de norm van tien studiepunten per opleiding. Op de vraag waarom? kregen we geen bevredigend antwoord. Op de vraag hoe komen we hier af? wellicht wel. Er is namelijk een opening door het CvB gegeven. Iedere school mag een uitzondering aanvragen voor het totaal uit te keren ECTS, mits de school kan beargumenteren hoe ze de doelstellingen van SLB gaat halen. Hier ligt dan ook de uitdaging, die hopelijk elke school aangaat. Ontwerp een SLBprogramma dat daadwerkelijk recht doet aan zowel student en docent. Ga in gesprek met die oprecht gemotiveerde SLB ers en studenten die zich betrokken voelen bij SLB, niet omdat ze het moeten, maar omdat ze het willen. Creëer een programma dat toegespitst is op de ontwikkeling van de student om het beste uit zichzelf te halen, waar daadwerkelijk het gesprek tussen SLB er en student weer centraal staat. Als dit betekent dat hier eigenlijk geen tien, maar slechts vier ECTS voor nodig zijn, vraag dan die uitzondering aan. Dat doet namelijk recht aan SLB, voor zowel studenten als docenten. Kristel Jeuring, GSb-fractie in de HMR Voor verdere informatie kun je uiteraard contact opnemen met de GSb-fractie via 8 HANZEMAG WOENSDAG 9 JANUARI 2008 [8]

9 Multi-ondernemer Ritzo ten Cate over prettig opportunisme Ondernemen is simpel, maar niet gemakkelijk Helden zijn het, durfallen. Ondernemers worden tegenwoordig behoorlijk opgehemeld. Maar wat ís dat eigenlijk, een ondernemer? Ritzo ten Cate weet het. De man die zelfs kinderen ondernemerskneepjes bijbrengt, weet het zelfs zeker. Een ondernemer wil mensen blij maken. Met zijn fijnschrijver tekent de jongeman in de zwarte spijkerbroek en het donkergrijze T-shirt een klein rondje in zijn notitieblok. In het rondje zet hij een U. De U van Uitvinding. Kan van alles wezen, van een Willy Worteldingetje tot een nieuwe dienst. Om het U-rondje kringelt hij een groter rondje waarin hij een I plaatst. De I van Innovatie, in economische termen: het product in de markt zetten. Weer cirkelt hij een rondje, nu rondom de twee kleinere. Daarin krult hij een ovaaltje. De O van ondernemen. Je ziet, een uitvinding is geen innovatie en een innovatie is nog geen ondernemen. En omgekeerd: zonder uitvinding kun je niet innoveren en zonder innovatie kun je niet ondernemen. Hatseflats, zo simpel is het. In mijn ogen dan. Drie cirkels en het is duidelijk. Dingen simpel uitleggen, dat is één van de sterke punten van Ritzo ten Cate (30), één van de oprichters van De Ondernemers bv, het Assense bedrijf dat iedereen die het maar wil enthousiasmeert voor ondernemerschap. Ik had een droom, fluistert hij. Voor mijn dertigste wilde ik er een boek over schrijven. Hij legt het op tafel. Innovatief Ondernemen van Ronald Mulder en Ritzo ten Cate. Het is gelukt. Laatst liep ik bij Scheltema binnen, die mega-boekhandel in Amsterdam. Daar stónden we niet. Nee, we lágen. Bij de studieboeken, hoog opgetast. Een bestseller, bloost hij, weet je hoe dat voelt m n schrijvershart sloeg over. Het was bijna het gevoel dat hij kreeg toen een meisje tegen hem zei: Rítzo ten Cate? Dan heb ik jou gelezen. Grote kans dat dat meisje een hbo-student was, want Innovatief Ondernemen staat op de boekenlijsten van dertien Nederlandse hogescholen. Dan zeg ik: daar word je blij van, zegt Ritzo. In zijn ruim bemeten woonkamer aan de Damsterkade in Groningen fabrutselt hij twee mooie koffies, hij wandelt naar de stereo, drukt op een paar knoppen en de blues schalt door de ruimte. Cuby and the Blizzards, daar word ik vrolijk van. Een ondernemer kent zichzelf, hij is blij, prettig opportunistisch en verdomde nieuwsgierig Foto: Ritzo ten Cate Multi-ondernemer Ritzo ten Cate: Ik zeg wel eens: heren, ondernemen is geen bungeejumpen zonder elastiek. Vrolijkheid, het is volgens Ritzo de essentie van ondernemen: mensen blij maken. Een goede ondernemer herken je aan vier dingen. Hij is een blij mens, hij kent zichzelf, hij denkt opportunistisch en hij is verdomde nieuwsgierig. Natuurlijk! Hij wil weten waarméé hij zijn klanten een plezier kan doen. Daar komt hij alleen achter als ie oprecht geinteresseerd is. Maar ondernemen kan beknopter worden omschreven. Een manneke van acht zei het laatst kort en goed. Ondernemen is iets leuks bedenken en dat gaan doen. Dat is het! Dat jochie was een leerling van basisschool De Schakel in Hoogezand waar Ritzo en zijn collega s een proef doen met een ondernemersproject. In maart gaat het om het echie, dan start op vijftig basisscholen een project waarin de leerlingen in veertien weken de fijne kneepjes van het ondernemen leren. Een minor voor groep 7 en 8, lacht hij. Je kunt kinderen makkelijk leren hoe ze moeten ondernemen. Naar buiten kijken kan iedereen: ontdekken wat anderen leuk vinden. Dan moet je kansen zien. Goede ondernemers zijn prettige opportunisten, ze zien heel veel kansen. Dan moet je de risico s nuchter kunnen inschatten. Vooral mannen nemen deze stap te snel. Die zitten meteen bij stap vier: leuke idee, prachtig plan, fijn product en hatseflats gaan! Ik zeg dan: heren, ondernemen is geen bungeejumpen zonder elastiek. Vrouwen zijn bedachtza- mer. Tja, krabt Ritzo zich op het hoofd, vrouwen doen langer over de vraag of hun product zal aanslaan. Ze toetsen dat meer. Vrouwen ondernemen minder dan mannen, maar áls ze het doen, doen ze het beter. Logisch, ze weten drommels goed hoe de klant over hun producten denkt. Ritzo is ondernemer vanaf het moment dat hij als puber vanaf zijn slaapkamer computerprogrammaatjes verkocht via een voorloper van internet. Als achttienjarige gymnasiast verhuurde hij zich als mountainbikegids in de bossen rondom zijn geboorteplaats Ees (bij Emmen) en nu werken hij en zijn kompanen hard aan van alles en nog wat. Zo wil De Ondernemers bv het prominente-sprekersbureau Speakers Academy beconcurreren. Die lui worden daar misschien niet blij van, maar wij wel. Sprekers blij, toehoorders blij, organisatoren blij, wij blij. Iedereen blij. Precies, daar gaat het om! Boudewijn Otten [8] JANUARI WOENSDAG HANZEMAG 9

10 Nieuwe lector Gerben Blaauw wil samenwerken met studenten Afstuderen op je eigen onderneming is normaal Foto: Luuk Steemers Gerben Blaauw (37) is sinds oktober lector Creërend Ondernemen. Lectoren staan vaak op afstand van studenten. Ik sta middenin de hogeschool. Wie is Gerben Blaauw? Ik ben opgegroeid in Zwolle. Na mijn eindexamen wilde ik eerst wat van de wereld zien. Ik heb een jaar in Amsterdam via een uitzendbureau gewerkt. Werken bij een bank beviel niet, een stoffige wereld, bij een ziekenhuis werken was veel leuker. Ik verwerkte betalingen aan toeleveranciers. Dat gaf me inzicht in wat er zich allemaal voor processen afspeelden in zo n instelling. Ik dacht: hé dat vind ik leuk. Ik heb altijd een brede interesse gehad. Mede daardoor ben ik aan de Rijksuniversiteit Groningen Bedrijfskunde gaan studeren. Na mijn afstuderen in 1997 heb ik promotie-onderzoek gedaan. Gericht op het ontwikkelen van een gestructureerde werkwijze om cruciale kennis te identificeren. Dat is kennis die maakt dat een bedrijf zich onderscheidt van de concurrentie. In 2005 promoveerde ik. Hoe wordt zo n jonge promovendus lector? Na mijn promotie ben ik universitair docent geworden aan de Technische Universiteit Twente bij het Nederlands Instituut voor Kennisintensief Ondernemerschap. De focus van het instituut ligt op onderzoek en op begeleiding van startende ondernemers. Ik werk daar nu nog één dag per week. De vacature bij de HG was me op het lijf geschreven. Heeft de lector Creërend Ondernemen zélf praktijkervaring? Vanzelfsprekend! Je kunt veel beter iets ondernemen dan bij AH achter de kassa zitten. Met een vriend heb ik in mijn studententijd een exportbedrijfje opgezet. Toen we een studietrip naar Japan maakten, hebben we voor allerlei Nederlandse meubelfabrieken een heleboel orders binnengesleept. Het Financieele Dagblad schreef in die tijd dat de meubelexport naar Japan met 250 procent was gestegen. Grappig! Ik ben ook één van de oprichters van Q-modus op het Zernikepark. Q-modus matcht studenten met ervaren mensen uit het bedrijfsleven, een meester-gezelrelatie. Wat is creërend ondernemen? Dat creërend slaat op twee processen van creatie. Het scheppen van nieuwe bedrijvigheid én het creatieve proces van idee naar product. Als een student van een technische richting een hippe rollator maakt, is dat niet het eindpunt. Je moet gaan bedenken hoe je het in de markt zet. We willen bruggen slaan tussen verschillende disciplines. In Twente hebben we een rondje langs verschillende afdelingen gemaakt om te zien wat er zoal voor onderzoeksresultaten op de plank liggen. Zo was er een onderzoek over een methode waarmee Alzheimer vijf jaar eerder kan worden opgespoord. Wij zochten vervolgens een team dat zich met het op de markt brengen bezig hield. Zoiets wil ik hier ook doen. Wat gaan studenten merken van de nieuwe lector? Lectoren staan vaak op afstand van studenten. Ik wil middenin de organisatie staan. Samenwerken met studenten. Laatst heb ik nog een college gegeven. Dat vind ik fantastisch. Er zijn veel initiatiefrijke types. Dat inspireert mij ook weer. Studenten zijn wel geneigd te denken dat ze geen ondernemer worden. Ondernemen wordt geassocieerd met types als Hennie van der Most, voor wie ondernemen een doel is. Maar voor kunstenaars of fysiotherapeuten is ondernemen een middel. Het is heel waarschijnlijk dat je ooit op die manier met ondernemen te maken krijgt. Daarom is het zo belangrijk dat studenten tijdens hun studie leren ondernemen. Spelen de opleidingen goed in op ondernemerschap? Eigenlijk zou er een soort topsportregeling voor ondernemende studenten moeten zijn. Als een startend bedrijf goed draait, heb je het waanzinnig druk. Dat wringt met de studie. Er is nu half jaar minorruimte. We willen kijken of ze die tijd kunnen inzetten voor een eigen onderneming. Ik vind ook dat afstuderen op je eigen onderneming normaal moet worden. Geef eens een voorbeeld van waar u nu mee bezig bent. Momenteel loopt het project Startbaan voor studenten. Studenten die willen ondernemen krijgen een vliegende start bij het Kenniscentrum Ondernemerschap. We bieden ze bijvoorbeeld kantoorruimte, inclusief pc s, telefoon, fax en secretariële ondersteuning op het Zernikepark. Incubators noemen we dat. Studenten kunnen ook een opleiding krijgen, ondersteuning bij de financiering en begeleiding van ervaren zakenmensen. Ik heb contact met zeventig bedrijfjes. Via vragenlijsten inventariseren we waar behoefte aan is zodat we de begeleiding kunnen fine-tunen. Wat gaat u aan het hart? Ondernemen is een vak, net als fysiotherapie of elektrotechniek. Dat wordt onderschat. Ook om het te doceren moet je er veel van weten. Toch worden er geen kwalificatie-eisen gesteld. Sommige mensen die het vak onder hun hoede hebben, hebben misschien veel praktijkervaring maar te weinig theoretische bagage. Daar wil ik wat aan doen. Dit jaar is ondernemen het thema van de hogeschool, daar moeten we van profiteren. Luuk Steemers 10 HANZEMAG WOENSDAG 9 JANUARI 2008 [8]

11 STAGE In de trein MARTHE Corpsballen Wat? Wát? Dit sollicitatiegesprek is een volslagen onzinnig saamenraapsel. De voor mij betekenisloze woorden worden opgegooid en aan elkaar geplakt tot zinnen, zogenaamd indrukwekkende zinnen. De man aan de andere kant van de tafel lijkt geïrriteerd. Ja, ik weet dat de voorwaarden beangstigend klinken, zegt hij, maar het stelt niets voor! Heb je al naar je salaris gekeken? Mijn ogen schieten naar het bedrag, de vergoeding voor vijftig uur werken per week. Moet dat mijn zenuwen en angst verzachten? Veel te weinig! Prima!, zeg ik overdreven enthousiast. Mijn handtekening zet zichzelf voor de stageperiode. Mijn knikkende knieën, restanten van het bizarre gesprek, vinden rust na een slok rode wijn. We zitten in een restaurant. De roezige warmte die uit de keuken komt hangt om me heen als een warme deken. Mijn beste glimlach is niet overtuigend genoeg. Ik heb een gevaarlijk opgezette buik, klotsende oksels ranzige uitdrukking- en enorme rode wangen. De biefstuk op mijn bord dreigt er de benen van te nemen. De rekening, alstublieft!, roept mijn vriendin. Op de Dam hebben we afgesproken met een langharige corpsbal die vorige week plotseling tussen mijn lakens belandde. Verrassend. Hij neemt ons mee naar het huis van een mannendispuut waar twaalf bierbuiken zich prima vermaken. Kleffe zoenen en typische corpstrekjes maken mijn oksels tot oceanen. Wanneer we plaatsnemen aan tafel krijgen we biertjes in onze handen gedrukt. Opnieuw vuurt een kerel volslagen onzinnige teksten op mij af, waar ik wederom niets van begrijp. De ene lekkere kerel na de andere aan me voorgesteld. Ik snak naar een sigaret. Dit belooft een mooie avond te worden! Hé gast, ga eens naast je nieuwe vriendinnetje zitten!, roept een krullenbol. Mijn langharige corpsbal kijkt schichtig naar me op. Op weg naar de kroeg, het eigenlijke huis van de bierbuiken, voel ik me goed. Bijna huppelend lopen we achter minstens twintig heerlijke mannen aan. Leuke tent: honderden knappe top-image-mannen lopen met geheven kin, arrogante blik en met door bier doorweekte schoenen langs ons. Ze worden gevolgd door perfect ogende meisjes. We voelen ons als twee varkens temidden van een galagezelschap. Mijn langharige corpsbal lacht lief en slijmerig naar me. Ondertussen rent hij van het ene meisje naar het andere. Soms fl uistert hij in mijn oor: Ik neem je straks mee naar huis. En ja hoor, nog geen uur later lig ik niet in mijn eigen bedje. Een verzameling haarelastiekjes en opengescheurde condoomverpakkingen kijken me spottend aan. Wederom een volslagen onzinnig samenraapsel. Marthe Houpt Dagelijks reizen er in Nederland zo n één miljoen mensen met de trein. De NS is iedere week wel een keer in het nieuws: is het niet vanwege ongemakken aan de bovenleidingen, dan liggen er wel herfstbladeren in de weg. Echt opwindend is een treinreis als je 47 kinderen uit een kindertehuis meeneemt Een trein is in Nederland doodnormaal. Als gelukkige bezitter van een openbaarvervoerkaart (OV-kaart) neem ik hem regelmatig. (Niet om van of naar school te komen, want dat doe ik op de fiets.) Mijn OV-kaart is een luxedingetje, ik gebruik hem voor een dagje shoppen in Amsterdam, voor een weekendje naar mijn ouders of voor een bezoekje aan vrienden in Utrecht. Ach ja, de trein in Nederland is zowat synoniem aan vertraging. Maar ik mis zelden een trein. Bovendien, als ik er één mis, pak ik gewoon de volgende. Een kwartiertje wachten en rijden maar, makkelijk toch? In Zuid-Afrika rijdt de trein één keer per dag en op minder drukke trajecten slechts eens in de paar dagen. Nederlanders vinden dat ze ver van huis zijn als ze twee uur moeten treinen. In Zuid-Afrika duurt een tripje met de trein met gemak een uurtje of twintig. Toch is reizen per trein hier een stuk minder saai. Echt opwindend is een treinreis als je 47 kinderen uit een kindertehuis meeneemt. Kinderen die ook nog eens in hun hele leven nooit een trein hebben gezien! Ik deed het. Op het station zijn de kinderen al daverend enthousiast. Ongegeneerd staren ze naar passerende reizigers die met hun grote koffers een weg zoeken door de drukke stationshal. Als de trein binnen komt rijden, vallen ze stil. Ze kijken enkele ogenblikken met glimmende ogen naar dit grote, onbekende gevaarte. Dan barst het gejuich los: de trein is er en ze mogen allemaal mee! Krijg een groep Nederlandse schoolkinderen maar eens zo enthousiast. De trein voert ons mee door het adembenemend mooie landschap en door kleine dorpjes. Ik probeer er een glimp van op te vangen. Vrouwen met zakken meel op hun hoofd zwaaien vrolijk als we langsrijden. Ze dragen felgekleurde Afrikaanse gewaden. Geen van de kinderen heeft tijd om ze te bekijken, de trein is van binnen veel interessanter. Nieuwsgierig nemen de kinderen een kijkje in de slaapcoupés. Gierend van de lach ontdekken ze zelfs een douche. Ze rennen door de smalle gangen en maken er een dolle boel van. Even lijkt de trein in beslag te zijn genomen door 47 kleine ontdekkingsreizigertjes, maar dan zijn we op onze bestemming. Met tegenzin stappen we uit. De kinderen praatten nog dagen na over hun avontuur in de trein en mij beviel het ook wel. Misschien moet er een Zuid-Afrikaanse OV-kaart komen. Die kan ik dan meteen gebruiken voor dat dagje shoppen, in Kaapstad. HOEKJE MELKWEG Voornemens Nader uit te voeren. Foto: Laura Hage Laura Hage Studentenhulpverlening Praktijk Hoek Melkweg u. Voor een stevige ondergrond: STAGETRAINING [8] JANUARI WOENSDAG HANZEMAG 11

12 Ei van Columbus werkt aan sneeuwbaleffect bang voor sms-spam hoeven de leden ook niet te zijn. Niek: We geven adverteerders absoluut geen informatie over onze leden. Het blijft bij die door ons computersysteem automatisch verzonden sms jes en daarvoor geven de leden zelf toestemming. Voor we het wisten hadden we tienduizend euro startkapitaal In mei werd het studentenbedrijf Gratis Verjaardags-sms van acht eerstejaars van de Hanzehogeschool geliquideerd. Maar drie studenten gooiden het bijltje er niet bij neer. Bertus, Niek en Stefan maakten een doorstart met steun van YourGift Cards. Eind november ging ie de lucht in, de website van driemanszaak Gratis Verjaardags-sms. Wie zich op de website gratisverjaardagssms.nl als lid aanmeldt, vult een lijst in met verjaardagen van vrienden en kennissen. Drie dagen voor zo n verjaardag krijgt het lid een sms je dat hem attent maakt op de blijde gebeurtenis, ruim op tijd om een cadeautje te kopen. Het ei van Columbus voor vergeetachtigen. Het aanmelden als lid is een fluitje van een cent, zegt Bertus Westra (23). En het kost helemaal niks, geen rooie cent, geen fluit, voegt de 22-jarige Niek Tamminga (22) eraan toe. De tweedejaars Small Business & Retail Management en hun kompaan Stefan Pothof zijn beherend vennoot van een commanditaire vennootschap, een rechtspersoon met ten minste één stille vennoot. En die strikten de jonge ondernemers razendsnel. Eén reisje naar Rotterdam was voldoende. YourGift Cards was meteen enthousiast, zegt Niek, voor we het wisten hadden we tienduizend euro startkapitaal. Een deel van dat geld stak Foto: Luuk Steemers het driemanschap in een nagelnieuwe website. We hadden al een website voor het studentbedrijf dat we vorig jaar voor onze opleiding runden. Die hadden we voor een habbekrats laten maken. Maar we zochten iets frissers en dat hebben we nu, stelt Bertus. We zijn nu hard bezig om een koppeling naar onze website op zo veel mogelijk andere sites te krijgen. Startpagina.nl en zo. Of gratis.nl. Want de diensten van Gratis Verjaardags-sms, de naam zegt het al, zijn helemaal gratis. Bertus: We maken natuurlijk kosten. Wij kopen de sms-bundels. En hoe meer leden we hebben, hoe meer bundels we moeten kopen. Niek: Maar dat is wat we willen: hoe meer leden we hebben, hoe aantrekkelijker we zijn voor adverteerders. Want die zorgen voor geld in het laatje. We hopen al dit jaar winst te maken, zegt Niek. In het sms je dat de leden ontvangen, staat een tip voor een cadeau, een presentje dat je kúnt kopen bij één van de adverteerders. Maar, benadrukt Bertus, de leden zijn gegarandeerd vrij om op die tip te reageren. En YourGift Cards, de enthousiaste stille vennoot, maakt komend jaar reclame voor de zaak van de drie Groningse ondernemers, die zelf ook in de weer zijn om het huidige schamele ledenaantal op te krikken. Ieder vijftigste lid krijgt een YourGift Card van tien euro, maar dat presentje hebben de jongens in de eerste drie weken van het bestaan van de onderneming slechts twee keer uitgekeerd. Honderd leden is nog erg weinig, zegt Niek, maar we verwachten een waar sneeuwbaleffect. Je kunt als lid je hele msn-lijst invoeren, en de mensen die daarop staan vragen of ze hun verjaardag willen invullen. Concurrentie hebben Bertus, Niek en Stefan nauwelijks. Verjaardagsalarm.nl misschien. Die site werkt voornamelijk met herinneringsmailtjes, zegt Niek. Voor het versturen van een sms je vragen ze een bijdrage van 25 cent. Wij doen het gratis. Maar ze hebben wel een grote markt, een half miljoen leden. Daar moeten wij ook naartoe. Een ander gevaar ligt nadrukkelijker op de loer: mobiel internet. Niek: Als iedereen daar op overschakelt, kunnen community-sites als Hyves met onze dienst op de loop gaan. Bertus: Maar dat gaat nog wel even duren. Zeker een jaar of twee. In de tussentijd kunnen we groot groeien. Niek: En als dat niet lukt, dan kunnen we onze winst toch uittellen: een bult ervaring. Boudewijn Otten 12 HANZEMAG WOENSDAG 9 JANUARI 2008 [8]

13 Produceren in China Zo zijn we de zitzakken ingerold Joost Cornelissen (25) ging twee jaar geleden op zoek naar een zitzak. Maar een echt comfortabele voor een redelijke prijs kon hij niet vinden. De Fatboy was te klein, de stof plakkerig, de naad te dik en de punt die tussen je benen uitstak belemmerde het uitzicht op de tv. De oplossing: zelf een zitzak ontwerpen. Joost (l) vindt studeren en ondernemen de ideale combinatie. Rechts in de MeanBean Michiel Willekens. Ik zocht dus een zitzak voor mezelf en vond 180 euro voor een Fatboy een hoop geld, vertelt Joost bij een bakkie koffie in het Atrium. Hij is even in Groningen voor een gesprek met zijn scriptiebegeleider op de universiteit, waar hij bezig is de studie Technology Management af te ronden. Diezelfde avond vroeg ik Michiel Willekens, een vriend die in China studeerde, of hij daar een zitzak zou kunnen laten naaien aan de hand van een eigen ontwerp. Zo ging het balletje aan het rollen. Zes versies verder was de Mean Bean geboren. Michiel ken ik al van de middelbare school. Zo zijn we samen de zitzakken in gerold. Joost was net afgestudeerd aan de opleiding Technische Bedrijfskunde (TBK). Hij droomde van een eigen bedrijf, maar wilde eerst ervaring op doen in het bedrijfsleven. Het gevoel van vrijheid, je eigen ding kunnen doen, een beetje risico nemen, heeft me altijd wat geleken. Ik had alleen niet gedacht dat het zo snel zou gaan. De planning was om eerst een tijdje voor een baas te werken. TBK bleek een goede basis voor een eigen bedrijf te zijn. Het eerste jaar run je met je projectgroep een minionderneming. Wij hadden de Beerpopper, een soort flesopener waarmee je een biertje kunt laten knallen alsof het een fles champagne is. Alle facetten van bedrijfsvoeren komen tijdens de opleiding aan de orde. Van het neerzetten van een product, productontwikkeling, productieproces, logistiek, tot en met een beetje marketing en promotie. Het mooie aan TBK is dat je ook de productiekant van het ondernemen leert. Heel handig. Joost vindt ondernemen en studeren de ideale combinatie. Als je studeert, beperk je het risico doordat je studiefinanciering krijgt. Je hoeft niet direct van de inkomsten van je bedrijf te leven. Dat maakt het een stuk makkelijker. Michiel en ik kunnen er nog steeds niet van leven, maar we zijn ook nog maar twee jaar bezig. Gelukkig heb ik nog stufi. Produceren in China, het was een gouden regel tijdens de opleiding. In de praktijk gaat het allemaal niet van een leien dakje. Tja, het lijkt zo gemakkelijk. Nu is het ook makkelijk, maar voor we het hele productieproces op de rol hadden, waren we ruim een jaar verder. Je moet leren hoe alles in China werkt. Het cultuurverschil is in het begin echt een struikelblok. Het is heel moeilijk om iets goed over te brengen. Als je het niet heel duidelijk overbrengt gebeurt het niet. En er ontstaat heel makkelijk verwarring. Ik zal een voorbeeld geven. We waren bezig met een nieuwe sample en ik vroeg een medewerkster of ze me wilde laten weten wanneer ze iets van de fabriek had gehoord. Twee weken later, nog geen bericht. Dus ik eens navragen. Zegt de medewerkster doodserieus: ze hebben wel g d, maar ik heb niets gehoord. Dat soort dingen dus. Het is vallen en opstaan. Nu is de hele lijn klaar. Van de productie van de stof, het verven en naaien tot en met de kwaliteitscontrole, het verschepen en de distributie naar de klant. Tot voor kort hadden de twee jonge ondernemers alleen een webwinkel, inmiddels richten ze zich volledig op de groothandel, detailhandel en dealers in het buitenland die de Meanbean willen importeren. Ik heb een tijdje in Parijs gestudeerd, daar ben ik bevriend geraakt met een Italiaan die nu in China voor ons de kwaliteitscontrole en het verschepen regelt. Nu alles loopt kunnen Michiel en ik ons meer op de toekomst richten. Nieuwe producten. Ik heb een tijdje geleden een lamp gemaakt die je nog nooit ergens hebt gezien. Het is een silhouetlamp die de muur verlicht, maar niet het silhouet. Ik heb m gemaakt van een filmposter van Reservoir Dogs. Moet je je voorstellen: de wereld op je muur. De blauwe zee In Alibaba, de Gouden Gids van China, zoek je dan bedrijven die in ledverlichting doen. Inmiddels zijn tien fabrikanten met het idee aan het knutselen. Loes Vader Check [8] JANUARI WOENSDAG HANZEMAG 13

14 LEZING Onderzoeker Knols bestrijdt de malariamug Zweetvoetenlucht, muggen zijn er dol op Muggen lokken met zweetvoetenlucht en Limburgse kaas. De Wageningse onderzoeker en Ig Nobelprijswinnaar Bart Knols spreekt op de Hanzehogeschool over zijn opmerkelijke onderzoek. Illustratie: Xiao Feng Chiu & Mathieu van der Bij Twee miljard mensen staan bloot aan malaria. Er zijn 500 miljoen besmettingen per jaar. Jaarlijks sterven er alleen al in Afrika één miljoen mensen aan de infectieziekte. En toch staat er voor iedere duizend dollar die besteed wordt aan aidsonderzoek, maar één dollar voor malaria-onderzoek. De gebieden waar malaria veel voorkomt zijn ook de armste gebieden ter wereld. Schokkende cijfers waarmee de Wageningse onderzoeker Bart Knols het stampvolle auditorium van het techniekgebouw in één klap aan zijn lippen krijgt. Knols spreekt op 12 december op het Instituut voor Life Science & Technology over een nieuwe manier om de malariamug te bestrijden. Als een malariamug een mens steekt, komt er muggenspeeksel in de bloedbaan terecht. De parasiet die de malaria veroorzaakt zit in het speeksel en gaat op weg naar de lever. Daar vermenigvuldigen de parasieten zich, tasten de rode bloedcellen aan en blokkeren de haarvaten in de hersenen. Zo ontstaan hevige koorts, diarree, bloedarmoede, hoofdpijn en uiteindelijk de uitval van orgaanfuncties. Als de patiënt wordt gestoken, komen de parasieten opnieuw in een mug terecht. Ze hebben seks in de maag van de mug, zwemmen rond en komen in het muggenspeeksel terecht waarmee de cirkel rond is. Malariamuggen zijn de enige overbrenger van de malariaparasiet. Zonder muggen geen malaria, stelt Knols. Lang was DDT een effectief middel tegen de malariamug. Daardoor komt hij al veertig jaar niet meer voor in de rijke Nieuw malariamiddel: een lokcocktail van Limburgse kaas, voetengeur, aceton en melkzuur landen. Ook in ontwikkelingslanden leek het erop dat malaria een probleem van het verleden was, maar veel landen gingen niet resoluut door: op katoenplantages gebruikten ze DDT in lage concentraties. Muggen stierven niet, maar werden resistent. Knols gooit de malariabestrijding daarom over een andere boeg. Hij kwam op het idee om te onderzoeken op welke plekken de malariamuggen steken. De Afrikaanse mug bleek vooral tuk op de voeten. Vervolgens onderzocht Knols welke geurstoffen in de voetenlucht verantwoordelijk zijn voor die aantrekkingskracht. Hij deed dat in een windtunnel met twee luchtvallen, waar de muggen wel in, maar niet meer uit kunnen. In de luchtvallen stopt hij telkens verschillende geurstoffen. Als je een gedragen sok in de ene val stopt en een schone in de andere, gaan bijna alle muggen naar de gedragen sok. De Wageningse onderzoekers zaten een beetje te grappen over zweetvoetenlucht en tenenkaas toen Knols de eureka-ingeving kreeg: veel kazen hebben ook een voetenlucht. In de plaatselijke kaaswinkel kocht hij kaasjes met voetenlucht. Hij ontdekte dat de Afrikaanse mug dol is op Limburgse kaas. Ik denk dat de bacterie die verantwoordelijk is voor zweetvoetenlucht verwant is aan de bacterie in de kaas. Waarschijnlijk hebben de monniken die de kaas vroeger maakten met blote voeten in de kaaswei gestaan, net zoiets als het op blote voeten stampen van druiven bij de wijnbereiding. Zo moet die bacterie in de kaas terecht zijn gekomen. Sindsdien zoekt Knols team naar de ideale cocktail van Limburgse kaas, geurstoffen van de voet, aceton en melkzuur. The Bill & Melissa Gates Foundation, een liefdadigheidsinstelling van de stichter van Microsoft, bekostigt het onderzoek. Knols eerste publicatie Limburger Cheese as Attractant to Malaria Mosquitoes stuurde hij naar het wetenschappelijke tijdschrift Nature. Hij kreeg een beleefd briefje terug. Borrelpraat, vond men. Parisitology Today publiceerde wel over het onderzoek, waardoor Knols internationale bekendheid verwierf. Vorig jaar kreeg hij op Harvard de Ig Nobel prijs, een prijs voor onderzoek dat je eerst aan het lachen brengt, en vervolgens aan het denken zet. Met een effectieve stof kun je de populatie reduceren door malariamuggen te vangen met muggenvallen. Maar ons eerste doel is monitoren. Door in de gaten te houden hoeveel muggen er per tijdseenheid in de val lopen, kun je zien of er een epidemie dreigt en tijdig maatregelen nemen. Gaat de malariaparasiet ook van mens op dier?, vraagt een student. Nee, zegt Knols. In een koe zouden ze doodgaan, daarom zoeken ze menselijke geuren, zoals zweetvoetenlucht. Projectleider Medische Diagnostiek Jos Paassen komt met een lumineus idee. Smeer koeien in met Limburgse kaas. Dan komen alle muggen op de koeien af en sterven de parasieten. Knols lacht. We hebben daar inderdaad proeven mee gedaan, maar de dichtheid van de muggenpopulatie was te laag om iets over de resultaten te zeggen. Briljant idee, dus. Ik nomineer je voor de Ig Nobelprijs van volgend jaar. Luuk Steemers 14 HANZEMAG WOENSDAG 9 JANUARI 2008 [8]

15 BusinessMatch wint Leren Ondernemenprijs Een ontmoetingsplaats voor ondernemende studenten Twee keer per jaar houdt BusinessMatch Groningen een competitie waarin studenten met elkaar strijden om de prijs voor het beste bedrijfsconcept. Het begon als een wedstrijd voor eerstejaars Small Business. Nu is het een competitie voor hogerejaars van alle HG-opleidingen. Na de BusinessMatch zouden HG-studenten moeten kunnen afstuderen op hun eigen bedrijf Foto: Luuk Steemers Koen Atema was op 12 december in de Thalia Lounge in Rotterdam. Hij had ervan gedroomd en het werd werkelijkheid. Uit handen van TMF-presentratrice Miljushka ontving hij de Leren Ondernemenprijs: een kunstwerk en een cheque van drieduizend euro. De concurrenten, initiatieven van Inholland Den Haag en de Haagse Hogeschool, beten in het stof. BusinessMatch Groningen, zo oordeelde de jury, draait op het enthousiasme van de organiserende en de deelnemende studenten. Bovendien zorgt de club voor blijvend enthousiasme onder de ondernemers die aan het initiatief meewerken. En dat is nu precies wat de stichting Leren Ondernemen wil bevorderen: innig contact tussen onderwijs en ondernemerswereld. Koen, derdejaars Small Business & Retail Management aan de Hanzehogeschool (HG), zwaait sinds september 2006 de scepter over BusinessMatch. Het begon met een serieus gesprek met mijn voorgangers, Nick Jonkhout en Maarten Urbach. De optie om te kappen lag open en bloot op tafel. De organisatie van de competitie voor ondernemende studenten vreet tijd en energie. Het is flink aanpoten, zegt de 21-jarige student, Nick en Maarten waren superactief, dat moest het nieuwe team dus ook kunnen opbrengen. Na de twijfel besloot Koen om door te gaan. BusinessMatch Groningen stoelt op een simpel idee: studenten leggen hun ideeen voor een onderneming voor aan een jury van mensen die weten hoe de hazen lopen. In een paar ronden krijgen de studenten de tijd om marktonderzoek te doen, een ondernemingsplan te schrijven, de productie op stapel te zetten en financiers te vinden. Eens in de zoveel weken beoordeelt de jury de voortgang. Vroeger was het een wedstrijd voor eerstejaars Small Business, zegt Koen, dat hebben we veranderd. Je kunt beter ouderejaars voor het ondernemerschap porren: zij staan dichter bij het begin van een loopbaan. Bovendien, als ze ergens tegen aanlopen, kunnen ze op de Hanzehogeschool veel steun krijgen. Enthousiaste docenten genoeg en bij het Kenniscentrum Ondernemerschap kunnen ze ook makkelijk aankloppen. Toen hij eenmaal verantwoordelijk was voor het reilen en zeilen van BusinessMatch, had Koen nog een doel voor ogen. Het leek me prachtig om BusinessMatch weg te zetten als onderwijsconcept, zodat deelnemers studiepunten krijgen voor het opzetten van een eigen bedrijf. Koen won het Instituut voor Marketing & Management (IM&M) voor deze aanpak. Vanaf dit schooljaar biedt IM&M de BusinessMatch aan als minor (bijvak) voor alle HG-studenten. BusinessMatch organiseert de wedstrijd en een deel van het onderwijsprogramma. We zorgen er bijvoorbeeld voor dat ondernemers hun verhaal doen voor de minor-studenten. En Koen wil meer: Na de BusinessMatch zouden HG-studenten moeten kunnen afstuderen op hun eigen bedrijf. Zover is het nog niet, zegt Koen, maar het zou ervoor zorgen dat de HG jonge ondernemers nog beter van dienst kan zijn. Boudewijn Otten BusinessMatch Groningen Het team van BusinessMatch Groningen bestaat uit Koen Atema, Arjen Oosterhuis, Adrian Luijkx en Martine Blok. De vier houden kantoor in de Toren op Zernikeplein 7, kamer T113. (Info: [8] JANUARI WOENSDAG HANZEMAG 15

16 Hylko ziet nog wel ruimte in de telecommarkt Volgend jaar juni draaien we winst Foto: Luuk Steemers Het eerste handeltje van Hylko was pingpongballen. Ik kocht er zes voor één gulden bij Xenos. Op school deed ik ze van de hand voor één gulden per stuk. Nu zit hij in de telecom. Werken onder iemand zie ik niet zitten. Omdat ik nog studeer, heb ik geen tijd om in de winkel te staan. Mijn compagnon, een oud-collega van me, doet dat deel. Ik doe de inkoop en toelevering vanuit mijn andere onderneming, Lexius Mobile Phones. Vierdejaars Commerciële Economie Hylko Zingstra (23) heeft een groothandel in telecomproducten en een telefoonwinkel, Phoneplus in Stadskanaal. Ik denk dat er nog wel wat ruimte in de markt zit. Grote bedrijven redeneren van: we moeten zoveel abonnementen en zoveel telefoons verkopen om kostendekkend te werken en daarna komt de winst. Wij denken: wat kunnen we voor de klant betekenen? Wij verlenen service. We verkopen alles wat met telefonie te maken heeft en we repareren, unlocken en bouwen carkits in door heel Nederland. In de losse verkoop zijn we goedkoper dan de grote jongens omdat we slim inkopen. Als je veel producten iets goedkoper verkoopt, is je winstmarge ook goed. Bij zakelijke klanten gaat onze bonus naar de klant. Wij halen alleen ons deel eraf. Op mijn vijftiende ben ik gaan werken. Ik deed mbo-internationale Handel en zocht een bijbaan. In 1999 begon ik als verkoper bij Telecom Today op de vrijdag en de zaterdag. Door die bijbaan kende ik alle soorten telefoons al snel op mijn duimpje. En ik leerde natuurlijk verkopen. In het begin was unlocken mijn specialiteit. Dat deed ik ook wel voor mezelf. Maar ineens was dat afgelopen. Toen ben ik overgestapt op reparaties en losse verkoop van nieuwe telefoons. Ik adverteerde via Marktplaats. nl en tweedehands.nl. Dat doe ik trouwens nog steeds. Nee, rijk werd ik er niet echt van. Ik zette wel wat geld apart, maar ik gaf het ook met bakken uit. In 2000 schreef Hylko zijn bedrijf in bij de Kamer van Koophandel. Toen begon ik met het importeren van datakabels en unlockpaketten uit China. En in 2002 kwam daar de hardware bij. Het leuke van ondernemerschap is het jezelf steeds weer ontdekken. Je bedenkt iets, je werkt het uit en het werkt of niet. Als ik vlak bij mijn doel ben, heb ik meestal al weer iets nieuws bedacht. Het is best moeilijk om ergens binnen te komen om zaken te doen als je jong bent. Maar een aantal leveranciers kent ons inmiddels wel. Bij de bank hebben we trouwens gewoon gebluft. We hadden al een pand voordat we het geld rond hadden. In Assen. Zonder wc. De combinatie met de studie is lastig. Je zou meer uren in een dag moeten hebben. Zorgen heb ik er niet over, maar ik denk er wel continu aan. Maar ik ben vrij laid back, het komt allemaal wel. Of ik ook tips voor starters heb? Gewoon doen. Nee, ik ben niet bang om failliet te gaan, voor hetzelfde geld ben je er morgen niet meer. Leven van zijn bedrijf kan Hylko nog niet. We zijn nog niet bij het break-even-point met de winkel. In juni volgend jaar denken we dat te bereiken. Dan gaan we winst maken. Het kost me nu dus nog even heel veel geld. Maar ik woon nog thuis en ik heb weinig kosten. Ik betaal wel mijn eigen collegegeld en auto. Als ik klaar ben met mijn studie, ga ik weg. Naar Engeland, daar werkt mijn vriendin. Daar ga ik iets nieuws opzetten. Maar misschien kan ik er ook wel een afstudeerproject doen. De winkel is wel te regelen en Lexius kan ik overal runnen. Ik weet het nog niet precies. Afstuderen in een bedrijf trekt me niet zo. Als je voor jezelf werkt, wil je niet graag onder iemand werken. Rina Tienstra 16 HANZEMAG WOENSDAG 9 JANUARI 2008 [8]

17 UITWONEN Antikraak aan het Boterdiep Aan het Boterdiep, op een steenworp afstand van Simplon en het Platformtheater, tegenover natuurvoedingwinkel Maikel, woont Mariska Nijs (17). Niet in een bezemkast of op een kamertje van twaalf vierkante meter. De eerstejaars HBO-rechten heeft een huis waarin je een compleet gezin kwijt kunt. Ik woon hier nu drie weken en het bevalt me prima. Mijn vorige kamer zat helemaal in het zuiden van de stad, aan de Boerhaavelaan. Uitzicht op de Ring. Het kostte veertig minuten om op school te komen, nu zit ik in een kwartiertje op het Zernike. Mariska is met een beetje mazzel aan de woning gekomen. Via de neef van mijn vriend, die woonde hier met zijn vriend. Toen die een huis kochten, ben ik achter de woning aangegaan. Het huis telt twee verdiepingen, vier ruime kamers, twee keukens, twee balkons, één wc, een douche en een washok. Vroeger was het een studentenhuis, nu is het bedoeld voor twee personen. Als mijn vriend klaar is met z n mbo in Twente, trekt ie hier ook in. Nu zit boven tijdelijk een collega van het callcentre waar ik werk. Vanaf het balkonnetje voor kijkt Mariska uit over het Boterdiep. In de verte rijst de Martinitoren op uit de mist. De voormalige garage van de Gebr. Rust, het Cibogaterrein en het parkeerterrein voor het UMCG-personeel geven het uitzicht vanuit de slaapkamer iets troosteloos. Ach, zegt Mariska monter, de gordijnen kunnen toch niet open. Maakt het uit. In het raam van de deur naar het washok zit een gapend gat. Een rat, giechelt de van oorsprong Belgische eerstejaars. Tijdens de verhuizing liep er een rat op de trap. Die was via de voordeur naar binnen geglipt. s Avonds zag ik m achter de wasmachine zitten. Voor geen goud ging ik slapen met dat beest in huis. Gelukkig was m n vriend er. Die heeft een gat in het raam gemaakt. Het was al kapot, hoor. Zodat hij bij de rat kon, maar de rat niet bij hem. Toen heeft ie de rat doodgestoken met een schilmesje aan een stok. Wat moet je? De ongediertebestrijding nam de telefoon niet op of kon niet komen. Het heeft m wel drie uur gekost, maar die rat was dood. Mariska betaalt 175 euro inclusief alles. Dat zou je alleen aan stookkosten al kwijt voor zo n groot oud huis. Het is antikraak. Via Carex. Het hele rijtje hier. Ik hoop maar dat ik nog een poosje kan blijven. Daarom doe ik er verder ook niet veel aan. Als ik hier wegga kan alles zo de schroothoop op. Loes Vader Foto s: Luuk Steemers [8] JANUARI WOENSDAG HANZEMAG 17

18 STAGE Stage op Antigua Love is all you need Foto: Marius Bremer (Vlnr) Nienke Galema, Eveline de Bruijne en Lisa van Dijken staan stevig in hun schoenen bij het Sandals Resort op Antigua Eveline de Bruijne (20) viert oud en nieuw dit jaar op een wel heel bijzondere plek. De derdejaars Facility Management loopt met haar vriendinnen Nienke Galema en Lisa van Dijken stage in het Sandals Grande Antigua Resort op het Caribische eiland Antigua. Een superdeluxe droomlocatie, alleen voor stelletjes. Voor de goedkoopste tweepersoonskamer betaal je rond de tienduizend dollar per week. Als je er een groter feest van wilt maken, met een privézwembad en een butler, moet je rond de twintigduizend neertellen. Erg duur dus. Maar dat mag de pret niet drukken. Met kerst en nieuwjaar is het op Antigua rond de dertig graden en het hotel zit he-le-maal volgeboekt. Meer dan 300 kamers: allemaal occupied. We wilden graag in de hospitality-sector werken. In een grote organisatie. Het Bureau Buitenlandstage van de Hanzehogeschool had het Sandals Grande Antigua Resort net als stagebestemming binnengehaald. Men zocht drie meiden die stevig in hun schoenen stonden. Wij dus, we zijn vriendinnen, we kunnen op elkaar terugvallen als dat nodig is. Maar het leven hier is vrij relaxed. Iedereen is hier zo van: Yah man take it easy Antigua ligt zo ongeveer naast Sint Maarten. Met de auto kom je hier op de mooiste plekjes terecht. We zijn naar Shirley s Heights geweest, op het hoogste punt van het eiland. Je hebt daar een schitterende zonsondergang. Eerst speelt er een steelband en daarna kun je los gaan op reggae. Nienke doet de restaurantreserveringen. Lisa en ik zijn maintenance co-ordinators. Wij regelen de werkverdeling én we zorgen ervoor dat de mannen onze opdrachten uitvoeren. We hebben net van het management te horen gekregen dat we dat goed doen. Sinds wij er zijn, reageren de medewerkers beter op telefoontjes. Weet je wat je moet zeggen als je de telefoon opneemt? Good morning/afternoon/evening. Thank you for calling maintenance. Love is all you need, Eveline speaking, how may I help you? Het enige nadeel is het ongedierte. Horse spiders bijvoorbeeld, vogelspinnen. Bij ons appartement zat een nest. ENG!!! Lisa en Nienke hebben er allebei eentje dood gemaakt. En ratten komen hier ook nog wel eens langs. Die vreten zichzelf door de horren heen. We houden nu, ondanks de hitte, altijd de deur dicht. Kakkerklakken trekken zich daar niets van aan. We zaten een keer te internetten, liep er steeds eentje over de muur. Nienke durfde niet meer op het bankje te zitten. Uiteindelijk was die kakkerlak verdwenen. Nienke vroeg waar of ie was gebleven. Ik keek haar aan en ik zag ineens dat ze voelsprieten had gekregen. Op je hoofd, schreeuwde ik. Nienke dacht eerst nog dat een grapje was. Ze begon als een gek in het rond te springen. Ik heb echt nog nooit zo gelachen! We wonen in het Sandals Staff House. Daar zitten ook de studenten van de hotelschool uit Leeuwarden. Toen we hier aankwamen, wist niemand dat we zouden komen behalve mevrouw Carlos. En die was er niet. Gelukkig hadden we een mailtje bij ons waarmee we onze aanwezigheid konden verklaren. Maar de staff houses zaten vol: we woonden dus twee weken gratis in het hotel. In een kamer van 1400 dollar per nacht! Alle faciliteiten mochten we gebruiken. En dat mag nog steeds. Geen enkel andere staff member mag dat, behalve de managers. Wel een voorrecht dus. Een maand nadat we hier aankwamen, werd er een nieuw gedeelte van het resort geopend. Toen hebben we echt drie topdagen gehad. Shaggy en Sean Paul traden op. Wij mochten hostess zijn en waren helemaal uitgedost in the national dress. Dat was echt een geweldige ervaring. Rina Tienstra 18 HANZEMAG WOENSDAG 9 JANUARI 2008 [8]

19 Ad Vingerhoets ontmaskert verliefdheid LEZING Op aard om meisjes te lokken en kindjes te fokken Verliefdheid heeft weinig met romantiek te maken. Nee, zegt hoogleraar Ad Vingerhoets, het is eerder een dwangneurose die de patiënt aanzet tot bizar gedrag. Nóg een nadeel van verliefdheid: mannen worden er aantoonbaar dommer van. Een sterk affectief geladen tendens tot toenadering naar een welbepaalde persoon. Dat is verliefdheid volgens Ad Vingerhoets. Precies één uur heeft de Tilburgse hoogleraar Klinische Gezondheidspsychologie om verliefdheid te ontmaskeren. Love is only the dirty trick played on us to achieve the continuation of the species, schreef W. Somerset Maugham. Vingerhoets stelling op 10 december sluit er goed op aan. Op de kostschool zeiden wij als jongetjes altijd: wij zijn op aard om meisjes te lokken en kindjes te fokken, grapt hij voor zijn gehoor in de aula van de Hanzeborg, evolutionair klopt dat als een zwerende vinger. Verliefdheid zorgt voor een stopmechanisme: als we verliefd zijn houden we op met de zoektocht naar de ideale partner. Over verliefdheid is wetenschappelijk gezien weinig bekend. Verbazingwekkend, vindt Vingerhoets. Mensen vinden liefde enorm belangrijk, zelfs belangrijker dan gezondheid. Daarnaast is verliefdheid in onze cultuur doorslaggevend bij onze partnerkeuze. Dat is minstens zo verbazingwekkend, oordeelt Vingerhoets. We weten allemaal dat verliefdheid na één of twee jaar over gaat. Toch baseren we er onze partnerkeuze op. Dat is puur een gevolg van onze welvaart en luxe. In de jaren dertig van de vorige eeuw vonden mensen Liefde volgens Vingerhoets minder belangrijk dan Betrouwbaarheid, Emotionele Stabiliteit en Ambitie. Historisch gezien is het huwelijk een sociaal-economisch fenomeen. Verliefdheid gold vroeger als een bedreiging voor het huwelijk. Enkele eeuwen geleden was verliefdheid een erkende ziekte. De ziekteverschijnselen waren apathie, neerslachtigheid, diep zuchten, holle droge ogen, onregelmatige hartslag en gedesorganiseerd gedrag. Wetenschappelijk gezien kun je ook nu nog bepleiten dat verliefdheid een ziekte is. Verliefdheid vertoont verrassend veel overeenkomsten met een dwangneurose. De dwangneuroot heeft geen controle over het denken, besteedt veel aandacht aan was- en reinigingsactiviteiten, is bijgelovig en het serotonineniveau in zijn hersenen is laag. Nog een overeenkomst: dwangneurose en verliefdheid hebben allebei een positief effect op de creativiteit. De zaal zit er maar mee in z n maag: verliefdheid is een evolutionair hulpmiddel, een ziekte en misschien zelfs een dwangneurose. Maar het kan erger, volgens Vingerhoets. Mannen worden namelijk dommer van verliefdheid. Mannen die in een experiment de keuze hadden om onmiddellijk een relatief klein geldbedrag te krijgen, of later een wat groter, kozen vaker voor het kleine geldbedrag als ze net daarvoor een aantrekkelijke vrouw hadden gezien. Verliefdheid is misschien niet eens een emotie, stelt Vingerhoets. Een emotie duurt geen weken, maanden of zelfs jaren. Je wordt blij, boos of verdrietig om een bepaalde reden. Maar verliefdheid? Waarom word je in godsnaam verliefd? Vingerhoets heeft er geen antwoord op. Voor een deel zit het hem in geuren. In lichaamsgeur komt het MHC-complex Illustratie: Xiao Feng Chiu & Mathieu van der Bij tot uiting, een immunologisch systeem dat van belang is voor onze resistentie tegen ziektes. Een vrouw vindt mannen met een ander MHC-complex dan zijzelf heeft, aantrekkelijker dan mannen waarvan het MHC-complex minder van het hare afwijkt. Natuurlijke selectie dus, die zorgt voor gezonde kinderen. Daarom is pilgebruik niet bevorderlijk voor de keuze van een goede partner. Pilgebruik bootst de zwangerschap na. Tijdens een zwangerschap geven vrouwen de voorkeur aan partners met een gelijk MHC-complex. Angst en gevaar hebben ook invloed op verliefdheid. Angst bevordert gehechtheid en paarvorming. In 1974 werd het bruggenonderzoek gedaan, memoreert Vingerhoets. Mannen moesten over een brug wandelen. De ene groep ging over een instabiele touwbrug, de andere liep over een betrouwbare brug. Na de tocht interviewde een aantrekkelijke vrouw hen. Bovendien gaf ze de mannen haar telefoonnummer. Van de mannen die de stabiele brug overliepen, waagde dertig procent een belletje. Van de touwbrugwandelaars hing zestig procent aan de lijn. Die vatten hun door de angst opgeroepen opwinding op als aantrekking tot de vrouw. Het leidt meteen tot een tip van Vingerhoets. Vind je een jongen leuk? Neem hem mee naar een spannende film of ga met hem sporten. Bij fysieke inspanning gebeurt namelijk hetzelfde als bij angst. Tot slot geeft hij een algemene raad, bezint eer ge bemint. Het publiek blijft zitten met een heel apart gevoel van binnen: flink wat kennis rijker, maar een illusie armer. Chris Wind [8] JANUARI WOENSDAG HANZEMAG 19

20 «GOED verdienen?» Wij bieden: Wij vragen: Een uitdaging? WIJ ZOEKEN VROUWEN die mee willen werken aan een geneesmiddelenonderzoek (002). In dit onderzoek worden verschillende doseringen onderzocht van een nieuw hormoonpreparaat waarbij bloedspiegels worden gemeten en wordt nagegaan of dit hormoon de eisprong stimuleert. Elke deelneemster krijgt slechts eenmaal een dosis van dit nieuwe hormoon en gedurende ongeveer 7 dagen twee geregistreerde geneesmiddelen die de groei van de eiblaasjes stimuleren en de eigen spontane eisprong afremmen. U zou aan het onderzoek kunnen deelnemen als u: een vrouw bent tussen 18 en 35 jaar en gezond bent, bereid bent aanvullende anticonceptie (zoals condooms) te gebruiken tijdens het onderzoek. Bezoeken Na een vooronderzoek volgen, op vastgelegde tijdstippen, gedurende 4 weken ongeveer 20 bezoeken voor bloedafname en/of inwendige echoscopie. Halverwege Als u geïnteresseerd bent om aan dit onderzoek deel te nemen en meer informatie wilt, kun u contact opnemen met: Dr. Ingrid Duijkers, Dr. Christine Klipping, Dr. Ageeth Remmers en Dr. Marjan van den Berg. Telefoon (tijdens kantooruren) (050) deze periode verblijft u gedurende 2 dagen en nachten in het onderzoekscentrum van Xendo. Na-onderzoek volgt 1 week na de laatste bloedafname. Vergoeding Elke vrijwilligster ontvangt een vergoeding voor deelname aan het volledige onderzoek van ongeveer 1.916,-. De hoogte van de vergoeding hangt af van het aantal bezoeken en het aantal bloedafnames. Reiskosten worden vergoed ( 0,19 per km, met een minimum van 4,-). Dinox is een onderzoekscentrum in Groningen en Berlijn met ruim 15 jaar ervaring in geneesmiddelenonderzoek op het gebied van vrouwelijke hormonen (zoals anticonceptie, vruchtbaarheidsbehandelingen, premenstrueel syndroom en acné) en seksuologie. Dinox bevindt zich op het UMCG terrein: Hanzeplein 1, ingang 53, 9713 GZ Groningen WIJ ZOEKEN VROUWEN die mee willen werken aan een geneesmiddelenonderzoek (081). In dit onderzoek wordt de werking onderzocht van een nieuwe anticonceptiepil. Er wordt nagegaan in welke mate de hormonen van deze pil in het lichaam worden opgenomen, en of de pil de groei van eiblaasjes in de eierstokken onderdrukt. U zou aan het onderzoek kunnen deelnemen als u: een vrouw bent tussen 18 en 40 jaar en gezond bent, bereid bent aanvullende anticonceptie (zoals condooms) te gebruiken tijdens het onderzoek. Bezoeken Na het vooronderzoek bezoekt u het onderzoekscentrum gedurende 2 maanden twee of drie keer per week voor een bloedafname en echoscopie. Als u geïnteresseerd bent om aan dit onderzoek deel te nemen en meer informatie wilt, kun u contact opnemen met: Dr. Ingrid Duijkers, Dr. Christine Klipping, Dr. Ageeth Remmers en Dr. Marjan van den Berg. Telefoon (tijdens kantooruren) (050) Na de laatste inname van de onderzoekspil komt u 3 opeenvolgende dagen voor een bloedafname. In totaal zullen er ongeveer 20 bezoeken plaatsvinden. Vergoeding Elke vrijwilligster ontvangt een vergoeding voor deelname aan dit geneesmiddelenonderzoek van ongeveer 918,- plus een reiskostenvergoeding ( 0,19 per km, met een minimum van 4,-). Dinox is een onderzoekscentrum in Groningen en Berlijn met ruim 15 jaar ervaring in geneesmiddelenonderzoek op het gebied van vrouwelijke hormonen (zoals anticonceptie, vruchtbaarheidsbehandelingen, premenstrueel syndroom en acné) en seksuologie. Dinox bevindt zich op het UMCG terrein: Hanzeplein 1, ingang 53, 9713 GZ Groningen Bespaar veel tijd & honderden euro s! Rijbewijs voor privé of werk nodig? Kies voor betrouwbaarheid en rij snel zelfstandig. Rijopleidingen vanaf 5,- p/w Proefles Gratis! t ( 0,20 p/min) of sms 4477 RSN (gratis) Schoonmaakbedrijf NIVO NOORD zoekt enthousiaste schoonmakers m/v (18 jaar en ouder) voor diverse objecten in Groningen en omgeving. Wij zoeken enthousiaste schoonmakers! De werktijden zijn van maandag tot en met vrijdag tussen 6.30 en 9.00 uur en/of tussen en uur. Is dit wat voor jou? Neem dan contact op met Brigitte Wijnsma op telefoonnr.: of mail je gegevens naar brigitte@nivonoord.nl (telefonische reacties graag tussen en uur). Goed schoon werkt beter Apolloweg 9, 8938 AT, Leeuwarden 20 HANZEMAG WOENSDAG 9 JANUARI 2008 [8]