jaarrekening, begroting en takenevaluatie Veiligheidsregio Groningen Beslispunten Inleiding Jaarverslag en jaarrekening VRG 2016

Transcriptie

1 Voor het kiezen van de datum voor de raadsvergadering --> Klik op het knopje ernaast om een raadsvergaderdatum te selecteren.onderstaande velden worden door tekstverwerking ingevuld!!!stuur dit raadsvoorstel wanneer het gereed is, direct door naar tekstverwerking. Doorsturen via Beeld» Macro's» Macro's weergeven» KopieerNaarTypekamer» i» OK Dus niet wachten tot na de b. en w.-vergadering. Raadsvergadering : 26 juni 2017 Voorstelnr. : R 7236 Onderwerp : jaarrekening, begroting en takenevaluatie Veiligheidsregio Groningen Stadskanaal, 9 juni 2017 Beslispunten 1. Instemmen met de jaarrekening 2016 van de Veiligheidsregio Groningen (VRG). 2. Instemmen met de geactualiseerde begroting van 2017 van de VRG en hiervoor ,00 beschikbaar stellen. 3. Instemmen met de conceptbegroting 2018 en een zienswijze geven. Aan de raad 1. Inleiding Jaarverslag en jaarrekening VRG 2016 Het jaarverslag en de jaarrekening bestaan uit vier programma's: Brandweerzorg en Meldkamerfunctie, Rampenbestrijding en Crisisbeheersing, de Gemeentelijke Kolom en de Geneeskundige Hulp bij Ongevallen en Rampen (GHOR). De uitvoering van de vier programma's is afgesloten met een positief resultaat van ,00, waarbij alle vier programma's individueel een positief resultaat laten zien. Brandweerzorg en Meldkamerfunctie Met betrekking tot de uitvoering van het programma Brandweerzorg en Meldkamerfunctie verantwoordt de VRG zich in de programmaonderdelen "Wat hebben we er voor gedaan?" en "Wat heeft het gekost?". De meest relevante ontwikkelingen zijn toegelicht. Vanuit 39 brandweerposten zijn met 719 vrijwilligers en 309 dagdienstmedewerkers (in ) incidenten bestreden waarvan in negen gevallen (in 2016 zeven) het nodig was een Gecoördineerde Regionale Incidentenbestrijding Procedures (GRIP) op te starten. Er waren geen (in 2015 twee) dodelijke brandslachtoffers te betreuren en dertien keer was er sprake van een tijdige redding. Er is vanuit actuele inzichten naar het dekkingsplan gekeken en vervolgens is het Regionaal Dekkingsplan opgesteld. Uitgangspunt hierbij is dat vanuit de 39 kazernes de opkomsttijden worden gecontinueerd. De gemiddelde opkomsttijd (9:43 minuten) is circa 6,5% verbeterd ten opzichte van 2015, maar nog wel lager dan het landelijk gemiddelde. Dit is vanuit de huidige structuur van brandweerposten realistisch. In 2016 is een visie, waarin de balans is gezocht tussen beschikbaarheid en mogelijk investeren in maatregelen met meer aandacht voor de voorkant van de veiligheidsketen (preventie), aan de gemeenteraden toegestuurd. Besluitvorming heeft nog niet plaatsgevonden in verband met de takenevaluatie. 1

2 Financiële verantwoording Brandweerzorg en Meldkamerfunctie ( ,00 voordeel) Ten opzichte van de begroting 2016 is een voordeel van ,00 gerealiseerd. Dit heeft in hoofdlijnen de volgende oorzaken: In de begroting 2016 zijn de huisvestingslasten van alle kazernes geraamd, echter zijn in 2016 nog niet alle kazernes overgenomen waardoor de raming van de investeringslasten fors lager uitvallen. Daarnaast blijken de werkelijke onderhoudskosten lager uit te vallen waardoor per saldo een voordeel is ontstaan van ,00. Daarnaast zijn voordelen ontstaan op de kapitaallasten doordat, ondanks dat in 2016 verschillende aanbestedingstrajecten zijn afgerond en voor ruim 2,6 miljoen is geïnvesteerd, investeringen later zijn/worden uitgevoerd. Per saldo leveren deze ontwikkelingen een voordeel op van ,00. Verschillende ontwikkelingen op het gebied van btw, een compensatie op de activiteiten van de meldkamer ( ,00) en een compensatie voor het niet meer kunnen compenseren van betaalde btw ( ,00) binnen het kader van het btw-compensatiefonds, leveren per saldo een voordeel op van ,00. Dit voordeel neemt de komende jaren af tot nihil. Ontwikkelingen in personeelskosten en daaraan gerelateerde verplichtingen leveren per saldo een nadeel op van ,00. Het gaat hier onder meer om een dotatie aan een voorziening in verband met het eigen risicodragerschap voor de uitvoering van de WW, het reserveren van de vakantietoeslag over de periode mei tot en met december 2016 in verband met de invoering van het Individueel Keuze Budget per 1 januari Overige ontwikkelingen leveren per saldo een voordeel op van ,00. Rampenbestrijding en Crisisbeheersing (inclusief aardbevingen) Dit programma richt zich op het operationeel houden van de multidisciplinaire taken en samenwerking op het gebied van rampenbestrijding en crisisbeheersing. De inspectie van Veiligheid en Justitie heeft geconstateerd dat de VRG in basis de organisatie van rampenbestrijding en crisisbeheersing goed op orde heeft. Financiële verantwoording Rampenbestrijding en Crisisbeheersing ( 1.000,00 nadeel) Het programma is in 2016 nagenoeg budgettair neutraal uitgevoerd. De Gemeentelijke Kolom De Gemeentelijke Kolom Groningen (GKG) is gericht op bevolkingszorg en belast met de voorbereiding en uitvoering van zorg voor de gemeentelijke processen of bevolkingszorgprocessen (communicatie, publieke zorg, omgevingszorg, informatie en ondersteuning) tijdens rampen. Voor de uitvoering van deze processen tijdens een crisis of na een ramp, zijn 285 medewerkers vanuit de Groninger gemeenten opgeleid en getraind. Financiële verantwoording Gemeentelijke Kolom ( ,00 voordeel) Op het gebied van personeelskosten, piketkosten en opleidingskosten zijn om uiteenlopende redenen financiële voordelen ontstaan van totaal ,00. GHOR De GHOR valt in 2016 onder twee gemeenschappelijke regelingen; bestuurlijk is dit de VRG en organisatorisch (omdat de GHOR onderdeel is van de GGD) is dit de Publieke Gezondheid en Zorg (PG&Z). In verband met btw-verplichtingen, vindt in 2017 een overdracht plaats van de medewerkers van de GGD naar de VRG. De GHOR fungeert als verbindende schakel tussen veiligheid en zorg en de belangrijkste taak voor de GHOR is coördinatie, sturing en regie van de geneeskundige hulpverlening. Financiële verantwoording GHOR ( ,00 voordeel) De GHOR heeft in 2016 geen inzet hoeven te plegen bij calamiteiten van enige omvang en er is relatief weinig geïnvesteerd in opleiding. Daarnaast zijn enkele vacatures (onder andere het afdelingshoofd en beleidsmedewerker) niet (direct) ingevuld waardoor onderbezetting is ontstaan. Deze beide ontwikkelingen hebben dit voordeel veroorzaakt. 2

3 Exploitatiebijdrage 2016 De exploitatiebijdrage van onze gemeente aan de VRG is in ,00 nadelig. Het gaat hier om het effect van de gefaseerde herijking van de verdeelsleutel voor het bepalen van de exploitatiebijdragen. Dit is overigens conform de zienswijze die uw raad over dit onderwerp bij de Veiligheidsregio heeft ingediend. Bestemming van het voordelig resultaat en weerstandsvermogen De VRG stelt voor het totale voordelige resultaat van ,00 toe te voegen aan verschillende reserves: ,00 wordt toegevoegd aan de bestemmingsreserve Aanvullend demping herijking, hiermee worden nadeelgemeenten als gevolg van de herijking van de verdeelsleutel gecompenseerd; ,00 wordt toegevoegd aan de bestemmingsreserve Huisvesting om de lasten die in 2016 niet zijn gerealiseerd, in 2017 te kunnen dekken zodra alle kazernes zijn overgedragen; ,00 wordt toegevoegd aan de Algemene Reserve. Het eigen vermogen van de VRG bedraagt met de toevoeging van per saldo ,00 ruim 5,6 miljoen, hiervan is ruim 2,75 miljoen als weerstandscapaciteit aangemerkt. Bij de VRG is een tiental risico's gedefinieerd; één risico is als PM gewaardeerd en negen risico's op een totale waarde van 2,15 miljoen. De ratio voor het weerstandsvermogen (de verhouding tussen de weerstandscapaciteit en de risico's) bedraagt daarmee 1,28 en is voldoende. 2. Actualisatie begroting 2017 Enkele ontwikkelingen met financiële consequenties veroorzaken een uitzetting van de begroting Het gaat om cao-ontwikkelingen en het bestuursbesluit Schoon Werken. Cao-ontwikkelingen ( ,00) Bij het opstellen van de begroting 2017 is op basis van toen bekende uitgangspunten rekening gehouden met een loonindexatie van ,00. Deze indexatie blijkt nu te laag te zijn waardoor een nadeel van ,00 ontstaat. Daarnaast levert de verhoging van de pensioenpremie ,00 extra werkgeverslasten op. Totaal stijgen de lasten dus met ,00. Schoon Werken ( ,00) Met het oog op het waarborgen van de veiligheid van het brandweerpersoneel, is het noodzakelijk in de begroting in 2017 een incidenteel budget van ,00 op te nemen en vanaf 2018 een structureel budget van ,00. Concreet gaat het hier om het voorkomen van gezondheidsrisico's door het blootstellen aan rook en roet. Aanleiding hiervoor is recent buitenlands onderzoek waarin is aangetoond dat met de opname van bepaalde stoffen in rook en roet een verhoogde kans op het krijgen van kanker bestaat. De te treffen maatregelen faciliteren brandweermensen om zo snel mogelijk na een incidentbestrijding schone kleding en ademhalingsapparatuur beschikbaar te hebben om zo weer schoon paraat te zijn. Herijking Verdeelsleutel ( 0,00) In 2016 is besloten de herijking van de verdeelsleutel, gefaseerd in 2016 en 2017, door te voeren. Voor onze gemeente betekent dit een hogere exploitatiebijdrage van 9.500,00. In de begroting 2017 is deze aanpassing nog niet verwerkt. Aanpassing exploitatiebijdrage Bovenstaande ontwikkelingen betekenen voor onze gemeente per saldo een hogere bijdrage in het exploitatietekort van , Begroting 2018 De VRG heeft de begroting 2018 aangeboden aan de deelnemende gemeenten en vraagt de gemeenteraden uiterlijk 7 juni naar een zienswijze over deze begroting. 3

4 Ontwikkelingen in de begroting en meerjarenraming De volgende ontwikkelingen leiden ten opzichte van de geactualiseerde begroting 2017 tot een uitzetting van de begroting met ,00. Het gaat om de volgende ontwikkelingen: Loonindexatie De loonindexatie voor 2018 is gebaseerd op een stijging van 1,5%, dit is absoluut een stijging van ,00. Functioneel Leeftijd Ontslag (FLO) Verschillende maatregelen (onder andere het verhogen van de AOW-leeftijd en het wegvallen van de levensloopregeling), in het kader van het FLO, hebben een fiscaal nadeel voor de werkgever. Hiervoor is een budget van ,00 geraamd. Schoon Werken Het budget voor Schoon Werken (zie ook onder 2 Actualisatie begroting 2017) is op het structurele niveau van ,00 geraamd. Opleidingskosten In de begroting is met ingang van 2016 een budget van ,00 geraamd, in 2016 en 2017 wordt dit budget incidenteel gedekt uit een reserve. Met ingang van 2018 worden de opleidingskosten gedekt ten laste van de exploitatiebijdrage. Exploitatiebijdragen 2018 en meerjarenraming De totale exploitatiebijdrage voor 2018 voor onze gemeente is als volgt samengesteld: Brandweerzorg en Meldkamerfunctie ,00 Rampenbestrijding en Crisisbeheersing " ,00 Gemeentelijke Kolom " ,00 GHOR " ,00 Totaal ,00 Na het verwerken van de financiële consequenties in verband met de actualisatie van de begroting 2017, bedraagt de exploitatiebijdrage voor ,00. De bijdrage voor 2018 stijgt daarmee ten opzichte van 2017 met ,00. Met name de hiervoor genoemde ontwikkelingen hebben deze hogere exploitatiebijdrage veroorzaakt. Voor de periode heeft de VRG jaarlijks een indexering van 1,75% in de ramingen verwerkt. Deze indexaties verwerken wij niet in de meerjarenraming omdat de gemeentelijke meerjarenraming is gebaseerd op constante prijzen, dat wil zeggen dat zowel aan de uitgaven- als inkomstenzijde (onder andere nominaal accres van de Algemene Uitkering) geen rekening wordt gehouden met prijscompensatie. Daarnaast houdt de VRG met ingang van 2021 rekening met de directe financiering van de meldkamer door het Rijk. De gemeentelijke bijdrage wordt daardoor lager maar daar staat tegenover dat de algemene uitkering ook lager wordt. Ook deze mutatie wordt niet verwerkt in de gemeentelijke meerjarenraming. 4. Takenevaluatie De laatste jaren heeft de VRG herhaaldelijk nieuwe structurele uitgaven buiten de uitzetting van de begroting gehouden. Via onze zienswijze op de begroting 2017 hebben wij de VRG erop gewezen dat hierdoor een onjuist beeld ontstaat van de structurele lastenontwikkeling. De dekking van deze lasten is en wordt in 2017 gerealiseerd met incidentele inkomsten. Met ingang van 2018 zijn de lasten structureel in de begroting opgenomen en gedekt uit de hogere exploitatiebijdrage. Structurele lasten dekken met incidentele baten loopt uiteindelijk spaak en het uitgangspunt voor de VRG was dat de structurele dekking uiteindelijk wordt gerealiseerd uit maatregelen die worden genomen na besluitvorming over de door het bureau AEF uitgevoerde takenevaluatie. Vraagstelling voor de evaluatie was: op welke wijze kan het takenpakket van de VRG duurzaam in evenwicht worden gebracht met de beschikbare middelen, gegeven de veranderende vraag. 4

5 De takenevaluatie is voornamelijk een financiële opgave, de focus voor het onderzoek is gesteld op het realiseren van besparingen waarbij uitgegaan is van de aan de VRG gestelde (minimale wettelijke) vereisten en ontwikkelopgaven voor de taakuitvoering. Gekeken is bijvoorbeeld naar het uitvoeren van (bovenwettelijke) taken maar ook naar mogelijke efficiencyverbetering onder andere door verdergaande samenwerking met andere Veiligheidsregio's of de GGD. Enkele constateringen van het onderzoek zijn: De VRG is ingericht als een beleidsarme organisatie en de overhead van de VRG is bewust smal ingericht Beide constateringen hangen met elkaar samen. In de organisatie is weinig beleidsformatie aanwezig omdat gekozen is voor een uitvoerende organisatie. Daarnaast is echter ook de overhead smal ingericht, smaller dan in andere regio's. Het aandeel van de overheadkosten ten opzichte van de totale kosten bedraagt 17,8% en ligt daarmee circa 9% lager dan de andere regio's. Dit gegeven betekent niet dat hier geen besparingen meer zijn te realiseren, maar geeft wel aan dat de overhead al sober en op een efficiënte wijze wordt uitgevoerd. De huidige opkomstnormen van de brandweer vragen om een concreet uitgewerkt antwoord De brandweerzorg Groningen voldoet niet aan de gestelde opkomstnormen door de grote spreiding in de regio en de beperkte beschikbaarheid van vrijwilligers. De opkomsttijden zijn verder uitgewerkt in het nieuwe dekkingsplan dat in het kader van Incidentenbestrijding 2.0 is opgesteld. Tegenover het niet kunnen halen van de opkomstnorm zet de VRG in op preventieve activiteiten om aan de voorkant zoveel mogelijk bescherming te kunnen geven aan burgers en bedrijven. De taakinvulling in Crisisbeheersing en de Gemeentelijke Kolom (bevolkingszorg) zijn op orde Beide taken worden beleidsarm, efficiënt en minimaal uitgevoerd. Samenwerking met andere regio's is alleen kansrijk op inhoudelijke gronden Een financiële taakstelling als vertrekpunt voor een samenwerking wordt door de andere regio's met enige reserve bekeken. Het onderzoekbureau ziet mogelijkheden voor samenwerking nadat de VRG de eigen financiële situatie structureel in balans heeft. Samenwerking met de GGD is op termijn een kans, maar vraagt om een zorgvuldig proces Verkenning van een nadere samenwerking vraagt om een zorgvuldig proces waarin een gezamenlijke inhoudelijke agenda meer richting zal geven dan een financiële taakstelling. Conclusie van het onderzoek is, dat een samenhangend pakket aan bestuurlijke keuzes noodzakelijk is om richting te geven aan een financiële evenwichtige structuur van de VRG. Er worden nauwelijks bovenwettelijke taken uitgevoerd, voor de uitvoering van de taken en de overhead is de organisatie sober maar doelmatig ingericht. Het bureau AEF ziet, om te komen tot een structurele oplossing, de volgende samenhangende keuzelijnen: 1. Verkennen van verdere regionale samenwerking met de VR Drenthe en de VR Friesland. 2. Verkennen op welke wijze de GGD Groningen en RTG op lange termijn elkaar kunnen versterken. 3. Uitwerken van de inhoudelijke ambities op de kerntaken binnen de bestaande kaders op de middellange termijn. 4. Op korte en lange termijn uitvoeren van maatregelen die financiële ruimte kunnen opleveren maar wel (direct of indirect) effect hebben op de prestaties van de VRG. 5. Maken van afspraken over financiële hygiëneregels (meer zicht op bedrijfseconomisch perspectief, geen nieuwe taken zonder duidelijkheid over de financiering, afspraken over indexatie in samenhang met de ontwikkeling van onder andere het gemeentefonds) voor de VRG op korte termijn. 6. Bijtrekken van de bijdrage vanuit de gemeenten. In de komende maanden gaat de VRG de koers en strategie voor de toekomst formuleren met de focus op de uitvoering van de taken in 2019 en verder. 5. Zienswijze Begroting 2018 Ons college heeft op 23 mei de concept-zienswijze vastgesteld onder voorbehoud van vaststelling van deze zienswijze door uw raad. 5

6 Wij stemmen in met de begroting 2018 en de uitvoering daarvan. In tegenstelling tot het opstellen van de primitieve begroting 2017 heeft de VRG nu alle bekende structurele lasten wel opgenomen. Deze lasten veroorzaken een stijging van de exploitatiebijdrage maar geven wel een juist beeld van de lastenontwikkeling van de VRG met ingang van Met betrekking tot de uitvoering van het takenpakket van de VRG na 2018, hebben wij kennisgenomen van de Takenevaluatie AEF. Wij hebben de voorkeur voor het uitwerken van de keuzelijnen 1 tot en met 5 boven keuzelijn 6. Burgemeester en wethouders de heer G.J. van der Zanden secretaris mevrouw B.A.H. Galama burgemeester JPo/ 6

7 De raad van de gemeente Stadskanaal; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 9 juni 2017, nr. R 7236; b e s l u i t : 1. in te stemmen met de jaarrekening 2016 van de Veiligheidsregio Groningen (VRG); 2. in te stemmen met de geactualiseerde begroting van 2017 van de VRG en hiervoor ,00 beschikbaar te stellen; 3. in te stemmen met de conceptbegroting 2018 en een zienswijze te geven. Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van 26 juni De raad de heer K. Willems raadsgriffier mevrouw B.A.H. Galama voorzitter JPo/