In welke context moet je mondiale vraagstukken plaatsen?

Transcriptie

1 e ereldkrant l balisering onderdag 16 december 2010 en echte tabloid voor en door leerlingen over henzelf en de planeet arde een eenmalige uitgave door 75 leerlingen 11e klassers over lobalisering met de hulp van de sectie conomie van het udolf teiner ollege otterdam mogelijk gemaakt door sponsoren een tabloid in een oplage van 250 stuks een kwaliteitskrant voor de kerst lobalisering!? adine en efke gingen de straat op. en doorsneedag in otterdam, wijk rooswijk-ralingen. ij vroegen of de mensen wisten wat lobalisering is redietcrisis van en voor iedereen? e kredietcrisis, we zitten er allemaal in. elaas. n het jaar 2007/2008 ging het volledig mis. a zeer onzorgvuldig omgaan met het verstrekken van kredieten, leningen en hypotheken zijn we in een mondiale crisis gekomen. e val van de merikaanse bank ehman rothers was een belangrijk signaal dat bergen niet in de hemel groeien en dat er grenzen zijn aan de manier waarop kredietverlening plaatsvindt. et was de aanleiding om sceptisch te zijn, elkaar te wantrouwen en vormde een begin van een aantal spannende jaren ntstaan, een analyse aar goed, hoe kan het dan dat door leningen wij nu allemaal moeten bezuinigen? e hoogte van een hypotheek wordt normalitair vastgesteld aan de hand van het inkomen. o n hypotheek mag soms wel vier of vijf keer het inkomen bedragen. n merika ging dit anders, zelfs mensen zonder inkomen konden hypotheken afsluiten en de hoogte bedroeg, bij mensen met inkomen, soms wel het verzeven- of verachtvoudigde van het inkomen. it is natuurlijk al een beetje vreemd, maar in merika ging het zelfs nog verder. e controle over de hypotheken ging verloren. elfs mensen zonder inkomen konden hypotheken afsluiten... merikaanse banken wilde het risico van leningen verspreiden, dus als het misging zou niet alles bij die bank terecht komen, was de gedachte. us er werden leningen verhandeld tussen banken, ze werden verknipt en in pakketjes gestopt. o had elke bank dus een klein aandeel in lening. aar door deze verpakking van leningen wisten de banken individueel niet meer waar en aan wie hun geld werd uitgeleend. risis oe leidde dit dan weer tot een crisis? ernwoord: optimisme. e verknipte en verpakte leningen waren gebaseerd op een te optimistische blik van de economische groei en de risico s werden te laag ingeschat. oen er eenmaal een aantal hoog aangeschreven economen en beleggers door verliezen zich teruggingen trekken n welke context moet je mondiale vraagstukken plaatsen? op de huizenmarkt moesten banken om reputatieschade te voorkomen bijspringen. n soms zo heftig dat ze niet meer bestaan. e overheid van de sprong sporadisch bij en dat vergrootte alleen maar de onzekerheid voor andere economen en banken. a de val van ehman rothers, was de geest uit de fles. it wekte ook een zeer groot wantrouwen bij spaarders, die namen als reactie op het eerder genoemde al hun deposito s op. at we allemaal wel weten is dat banken dat geld in werkelijkheid helemaal niet hebben (maar een fractie van de kredieten werkelijk in bezit hebben, red.) en zo vielen enkele banken en werden anderen zoals ortis genationaliseerd. it alles leidde dus tot een economische crisis omdat het bankleven grote delen van al het geld bezit. ls dat opdroogt zo hebben wij gezien, zijn we allemaal de jaak. ortom, de verknipte en verpakte leningen voor de huizenmarkt en het vervolgens wegvallen van het vertrouwen heeft geleid tot de crisis. oorkomen n de toekomst is het noodzakelijk dat banken de risico s verkleinen. it zou kunnen door de markt transparanter te maken. it zal dan gebeuren via een gecentraliseerde registratie zo dat banken een goed overzicht hebben, van wie welke producten koopt. ok moet er gestreefd naar een versterkt en stabiel risicomanagement. it kan onder anderen worden bereikt door variabele kapitalenvereisten om zo sneeuwbaleffecten te voorkomen. eze regels zouden internationaal moeten gelden, omdat in de financiële markt de globalisering een belangrijke rol speelt en dat onmogelijk individueel geregeld kan worden. uuk oons, onas ngelier en asper uniga e wereld om me heen k zit nu in mijn kamer, achter mijn laptop te msn-en met mensen over heel de wereld. ls ik naar buiten kijk zie ik een itroën uit rankrijk, mijn laptop is gemaakt in één of ander land waar de lonen zo laag zijn, zodat de mensen niet eens kunnen eten, want dat is lekker goedkoop. n waar is mijn peperdure rekenmachine gemaakt? n hina en dat heeft misschien 3 euro gekost. o zit de wereld in elkaar, dat is nu eenmaal zo en daar hebben wij ederlanders mede voor gezorgd. p mijn computer zit nternet net als op mijn iod. o sta ik in contact met de hele wereld, en de wereld met mij. et foto: een beeld uit het heelal op miljoenen lichtjaren afstand mijn telefoon kan ik zelf naar iemand bellen in hina. il ik dit wel of wil ik gewoon een keer rust? aarom moet ik ineens overal te bereiken zijn en kan ik niet gewoon mijn gang gaan zonder dat ik het moet twitteren? n ja misschien moet ik het van mezelf. igenlijk trekt de wereld gewoon dagelijks aan je, nieuwe dingen zijn wel de grootste magneet, waarom wil ik dat niet als al mijn vrienden dat niet hebben, natuurlijk wil ik dat wel. ij ons op school mag je alleen buiten in contact staan met de buitenwereld, dat is toch te zot voor woorden. veral kan je met iemand aan de andere kant van de wereld in contact komen maar niet als je in het gebouw bent. n dat opzicht zitten we echt nog in de jaren 60. n toch ben ik ertegen dat je overal maar online moet kunnen zijn, het is gewoon irritant als iemand naast je zit te pingen terwijl diegene met je aan het praten is. aar laten we dit zelf invullen, hiertoe zijn volgens mij zelfs personen tussen de 13 en 18 jaar toe in staat. var van ol lobalisering kan over de kleinste dingetjes gaan. ls u een tandenstoker gebruikt, die is gemaakt van hout uit bijvoorbeeld ndonesië. an is dat al globalisering, want dat hout moest eerst worden gekapt in ndonesië, dat wordt geïmporteerd naar een fabriek in een ander land en die heeft het dan weer naar ederland geëxporteerd. it product heeft dus een aardige reis gemaakt over de wereld, en er werd overal voor betaald. elfs u heeft er voor betaald. o hebben verschillende landen/mensen (zoals u) profijt van globalisering. eneer met de hond: e welvaart van de grote landen gaat steeds verder omhoog. igenlijk putten we de wereld uit. e armen landen lijden hieronder. e welvaart gaat omhoog, maar niet voor iedereen. evrouw van de stadswacht: lobalisering? lobalisering.. en! k heb jou nodig. eet jij wat dat is? en: hh.. nee ik weet het ook niet. eneer bij een parkeerautomaat: hm nou nee dat weet ik niet. eten jullie het wel? o ja maar daar heb ik geen last van, want ik heb een schoonmaakbedrijf en dat blijft altijd doorgaan. us ik heb er geen last van....de vis wordt gevangen in uid- frika en ligt hier in de schappen.. edewerkster bakkerij lootwijk: lobalisering.. a, ik denk dat het is dat mensen over de hele wereld gaan wonen. s dat een beetje goed? evrouw ooiman: lle economieën over de hele wereld worden door globalisering verbonden. at een land een hele eigen economie heeft verdwijnt zo. e handel is de verbinding tussen de landen. ijvoorbeeld de vis wordt gevangen in uid-merika en ligt hier in de schappen. e volgende dag gingen we nog langs bij de ans extiel, de all & all, de bloemist, de sigarenboer en bij de mannen van de winkel ubo. ij wisten allemaal niet wat globalisering inhoud. en bedroevend aantal mensen, 2 van de 16, wist uiteindelijk wat globalisering betekent. adine roenenboom efke enkens lobalisering gaat ook over tandenstokers amiel iskoot

2 lobalisering en het nterview met udolf van ierop, directeur van het udolf teiner ollege otterdam at zijn de gevolgen van de financiële crisis voor de school? eze gevolgen zijn nog beperkt, dit komt mede omdat wij geen speciaal onderwijs zijn. angezien er op het speciaal onderwijs flink is bezuinigd (ruim euro). aar dat is over heel ederland. aar op onze school, neem is de crisis nauwelijks te merken. ij hebben draadloos internet in het gebouw en dat zegt wel genoeg erkt u dat het aantal leerlingen terugloopt, aangezien dit een relatief dure school is? o ja, heeft dat dan gevolgen voor de nieuwbouw? et aantal aanmeldingen dit jaar is stabiel gebleven en dat is wel anders dan de vorige jaren, toen zat er een stijgende lijn in. r werd dan ook dit jaar weer een kleine groei verwacht. aar een groot nadeel is dit zeker niet, integendeel, het is wel goed, omdat wij in ons huidige gebouw met zo n 700 leerlingen eigenlijk helemaal vol zitten. n het is wachten op de nieuwbouw: meer ruimte voor nieuwe leerlingen! oopt het aantal beschikbare leraren op, mede doordat de werkeloosheid oploopt? ij als vrije school hebben nooit een tekort gehad als we het hebben over leraren. it komt omdat wij toch net even anders zijn dan regulier onderwijs. n dit werkt voor leraren toch als een soort magneet. n zeker voor jonge leraren. oe gaat de school in op de globalisering? f probeert deze school zich juist voor de buitenwereld af te sluiten? (bv. dat de school nog geen smartboard heeft.) at is een moeilijke kwestie aangezien we met de nieuwbouw in ons hoofd zitten. e vraag is, hoeveel geld steken we nog in dit oude gebouw en wat voor nieuwe spullen kopen we voor de nieuwbouw. ls we het dan bijvoorbeeld over smartboards hebben dan kan ik je zeggen dat die er zeker komen in het nieuwe gebouw. n dat is dan nog maar een voorbeeld, want er zijn nog meer goede plannen op het gebied van. m nog even terug te komen op jullie vraag of de school zich afsluit voor de buitenwereld, nee, zeker niet. ij hebben namelijk draadloos internet in het huidige gebouw en dat zegt wel genoeg. s het een bewuste keuze om telefoons, en andere elektronische apparaten die met de buitenwereld in contact staan, uit de school te weren? a, in principe is het een bewuste keuze om ze uit de school te houden, maar dit is puur om het feit dat we er zo voor willen zorgen dat de leerlingen goed bij de les blijven. n zeker niet om de leerling van de buitenwereld af te sluiten. ant buiten het gebouw (schoolplein) mag je gerust communiceren met de hele wereld! p welke manier doet de school mee met de modernisering? ier speelt onze school een bijzondere en belangrijke rol in. it omdat ander scholen, zeker in de moderne tijd, alleen maar kijken naar resultaten van toetsen. n er totaal niet meer word gekeken naar het sociale aspect. ij als vrijeschool vinden het heel belangrijk om bijvoorbeeld ook goede presentaties te geven. at is zeker één van onze sterke punten. var van ol en erend olsius ehman rothers; van zakenbank tot bonus holding ehman rothers is in 1850 opgericht door een kruidenier genaamd enry ehman. et hoofdkantoor was in ew ork gevestigd. a de komst van an kruidenierszaak tot bank... zijn broers werd de zaak omgedoopt tot ehman rothers. e kruidenierszaak is uiteindelijk omgedoopt tot een bank. ehman rothers is uitgegroeid tot een van de bekendste investeringsbanken ter wereld. r werden goede jaren voorspeld bij ehman rothers. r werd veel geld verdiend, en het vertrouwen in de bank werd als maar groter. e geldkas groeide tot een record van (30 miljard) dollar. et ging zo goed met de bank dat er bonussen werden uitgekeerd. e acht bestuursleden kregen allemaal een salaris van (20 miljoen) dollar per jaar. aast dit forse salaris mochten zij ook (2,5 miljard) dollar aan bonussen verdelen. n totaal geeft ehman rothers (8,7 miljard) dollar aan bonussen uit in een periode van 5 jaar. aby in de bonus eel vrouwen die onvruchtbaar zijn of homoseksuele stellen die toch graag een kind willen kunnen voor een pleegkind kiezen. egenwoordig kan dit ook anders, namelijk door middel van draagmoeders. it zijn vrouwen bijvoorbeeld in ndia die een bevruchte eicel laten implanteren om vervolgens een kind te baren voor degene die het niet kunnen. e eicel kan besteld worden over internet, bijvoorbeeld bij vrouwen in merika. o kun je min of meer je eigen baby samen stellen. e spermacel komt meestal van de klant. et ging goed met de economie tot dat er in 2007 een crisis kwam. e banken in merika probeerde elkaar te redden maar dat voorspelde niet veel goeds. e crisis was erger dan verwacht, en de banken waren niet meer in staat elkaar te redden van de ondergang. p vrijdagavond 13 september 2008 stapte ehman rothers naar de merikaanse overheid, en vroegen om hulp. e gevraagde hulp kwam er niet, omdat de overheid een voorstander van de vrije markt economie was en vonden dat de banken het onderling moesten regelen. p maandag 16 september 2008 (3 dagen later) vroeg de bank een faillissement aan. e bank onderhandelde met andere banken voor een gedeeltelijke overname. arclays heeft 2 weken na het faillissement ehman rothers gedeeltelijk overgenomen. arclays heeft het management van de failliete zakenbank een vertrekbonus van (2,5 miljard) dollar gegeven. et overige personeel heeft gemiddeld dollar per e altijd succesvolle zakenbank is langzaam ten onder gegaan... persoon mee gekregen als compensatie voor het vertrek bij de failliete bank. a al deze bonussen en slecht functionerende directeuren is de totale schuld van de bank opgelopen tot (613 miljard) dollar. e altijd succesvolle zakenbank is langzaam ten onder gegaan. ortom, we vinden dat de bank slecht bestuurd is en dat het management gefaald heeft. oor alle bonussen is het erger geworden dan het al was. e gevolgen zijn maximaal voor de gedupeerde. aar toch had de bank gered moeten worden, zodat alle bonussen nooit werden uitgekeerd, en de kredietcrisis was dan ook een stuk kleiner geweest. an had de merikaanse regering ook kunnen voorkomen dat alle bonussen werden uitgekeerd. ander v/d oogaard lin de aan ronsohn raadgevende ingenieurs bv constructeurs van de rug ijnbaan 131, 3012 otterdam telefoon: rotterdam@aronsohn.nl ekening door arah den ulk n de n merika worden de sperma- en eicellen samen gevoegd tot een embryo. et embryo wordt beneden -170 graden celsius gekoeld, dan word de embryo naar ndia vervoerd. r zijn ook vrouwen die draagmoeder zijn in westerse landen maar in ndia is het vele malen goedkoper. oor ons ederlanders is dit ondenkbaar, in merika en in vele andere landen is dit wel legaal. raagmoeders in ndia anneer het embryo heelhuids is aangekomen in ndia wordt deze naar een bedrijf gebracht die voor het embryo en de geboorte van het kind zal zorgen. e draagmoeders worden 9 maanden lang apart gehouden. et gaat niet altijd goed, de draagmoeders wordt dat kwalijk genomen! e baby s worden gehaald via een keizersnede, dat gebeurd al bellend met de buitenwereld. a de bevalling wordt de baby met harde hand van de draagmoeder afgenomen. e draagmoeders krijgen geld om een huis te kopen of hun eigen kind te laten studeren. at bedrag ligt rond de $ et betalen van de draagmoeders gaat echter onrechtvaardig. e vrouwen krijgen zo n $6000 terwijl de klant ekening door onie van de aal $ betaald. oor de vrouwen is het draagmoederschap meestal zeer zwaar en emotioneel. n het baby tje zelf? e klant blij, de draagmoeder blij, de kliniek blij en de ondernemer blij. edereen blij. f toch niet? ant hoe zou het voor het baby tje zijn, gaan we ons dan toch afvragen. oe zal hij of zij het vinden en er naar kijken. al hij zich gaan afvragen waar hij nou eigenlijk vandaan komt, want dat is toch wat elk mens uiteindelijk wil weten als je niet beide biologische ouders kent. aar kom ik vandaan? rouw machine e draagmoeders worden heel erg gepusht door hun man om veel geld te verdienen. ok ligt er een taboe op het draagmoederschap, de vrouwen moeten negen maanden lang ergens opgesloten liggen. e ndiase vrouwen zouden beter behandeld moeten worden, ze zjin geen fabrieken. am ermeeren, onie de aal, ander ammann, uk ies, uevi van eisen, arah den ulk, atelijne tam en tephanie wart raten over de financiële crisis met scholieren tijdens een economieles, is interessante lesinhoud, maar niet op het niveau waarop je het zou verwachten. amelijk, een intellectueel debat over oorzaak en gevolg van het economisch handelen van de mens. eg maar op de manier waarop het vak economie is beschreven in eindtermen door het inisterie van nderwijs, een economisch model dat een vwo 6 leerling een paar maanden voor zijn examen wel zo n beetje beheerst. en gesprek waar na afloop toch vooral het gevoel blijft dat we on top staan van de vraagstukken en aan ons zal het niet liggen idee overheerst. chter de gesprekken die ik had, of beter niet-had waren anders. et loopt al direct anders bij de eerste vraag over de crisis. oezo crisis, meneer? [bron: ant uyter voor nr 256] ekening door ietske 2 - ereldkrant lobalisering 16 december 2010

3 at regeert? apitalisme is een politiek-economisch systeem. e tegenhanger van kapitalisme is communisme. en kenmerk van het kapitalisme is dat het gebaseerd is op privé eigendom van de productiemiddelen zoals machines, grond, gebouwen, grondstoffen en arbeid. et doel hiervan is om winst te maken. apitalisme is het heersende economische systeem in de meeste esterse landen. et is egenwoordig is het kapitalisme het voornaamste systeem sterk gerelateerd aan het liberalisme en gaat uit van een vrije markt economie. et doel van kapitalisme is de vrijheid van het individu en de burgerrechten die hem beschermen tegen de macht van de kerk en de staat. ok streeft het kapitalisme naar een vrije markt waarbij de overheid zich terughoudend zal opstellen. et kapitalisme is ontstaan na de ineenstorting van het feodale systeem in de late middeleeuwen. et werd toen mercantilisme genoemd. an het eind van de 18e eeuw nam het kapitalisme een hoge vlucht toen in ngeland de stoommachine was uitgevonden en de ndustriële evolutie e gevolgen van osmetica e meeste mensen hebben niet door, met wat voor cosmetische producten ze te maken hebben. ele producten zijn namelijk schadelijk voor je gezondheid. eze schade kan al ontstaan bij een minimum gebruik van zo n cosmetisch product. aar omdat de schade pas na een bepaalde hoeveelheid in het gebruik en tijd duidelijk te merken is en ook de behoefte van de mensen eigenlijk zo groot is dat ze niet alles kunnen of willen verbieden. e meeste producten worden niet goed getest of alleen door de fabriek zelf, waardoor de fabriek hun producten natuurlijk makkelijker worden goed gekeurd. an de 1200 zijn er slechts 8 verboden. erwijl er eigenlijk veel meer producten schadelijk zijn voor de gezondheid. zo kan er op een potje zalf bijvoorbeeld wel staan dat het natural, organic en herbal. aar dit hoeft niet te zeggen dat het dan dus niet schadelijk is, want produ centen mogen dat er gewoon op zetten terwijl er misschien wel schadelijke stoffen in zitten. e gebruiken cosmetische producten op gang kwam. ankzij de ndustriële evolutie werden in uropa de productiemiddelen een grote bron van macht. aast technologische vooruitgang ontstond er ook een nieuwe levensvisie onder de bevolking: en moest het kapitaal niet meteen consumeren, maar investeren om nog meer kapitaal te vergaren. oor de liberale vrije markt, ontstond er ongelijkheid onder de bevolking. ommige hardwerkende mensen wisten een groot kapitaal te vergaren, terwijl andere mensen arm bleven. ls reactie hierop ontstond het socialisme. e socialisten waren tegen de ongelijkheid en de zware arbeidsomstandigheden. n de ovjet- nie en de volksrepubliek hina werd geprobeerd een socialistische economie op te bouwen. n est- uropa probeerde men door middel van sociale democratie de maatschappelijke gevolgen van radicaal kapitalisme bij te sturen. egenwoordig is het kapitalisme over vrijwel de gehele wereld het voornaamste economische systeem en vormt een steeds sterkere mondiale markt. incent umez, itten ijkgraaf & vor riesens elke dag. o gebuikt een man gemiddeld 6 producten en een vrouw gemiddeld 12 producten per dag. e cosmetische producten zijn eigenlijk een soort primaire behoefte geworden. at maakt het ook moeilijker de producten te verbieden. r worden in vele producten palmolie gebruikt, waardoor erg veel palmbomen worden gekapt in andere landen, waardoor levensgebieden van allerlei diersoorten worden vernield en daardoor die dieren kunnen sterven. e proberen in dit artikel de mensen bewust te maken van de gevolgen van cosmetica. odat mensen er beter bij na gaan denken. e bent al goed bezig door bijvoorbeeld anti-dierenproef cosmetica te kopen. en goede winkel is bijvoorbeeld de odyshop. terre van uyk, arloes de erder, era van orkum ekening door era, terre en arloes hina en de modeproductie ij, fervent winkelaars, waren benieuwd naar de globalisering in de mode-industrie, daarom gingen wij op een vrijdag morgen 10 december 2010 op pad. m dit uit te zoeken gingen we kijken hoe het met de globalisering in onze lievelingswinkels gesteld is. e hebben van alles bekeken, van simpele basics tot de luxere kwaliteits labels. lles is grondig onderzocht en er is geen artikel overgeslagen, leren riemen, katoenen vestjes, suède laarzen, wollen truien ga zo maar door. n wat viel ons op? p vrijwel elk label was de tekst ade in hina vermeld. erkelijk alles komt uit hina! an de grote internationale ketens hadden wij dit wel verwacht. aar van ons ederlands rots hadden wij dit niet voorzien. e e ederlandsche ank is een oud instituut die is opgericht in 1814 door oning illem. ort nadat de ransen (apoleon) ederland hebben verlaten. nmiddels is het instituut dus 196 jaar oud en is daarmee een van de oudste centrale banken in uropa. (ie van weden, ngeland, rankrijk en inland zijn ouder) e ederlandsche ank is opgericht als kredietinstelling, hetgeen wil zeggen dat ze geld uitleende aan bedrijven. n 1863 kwam de bankwet tot stand die de ank omvormde tot een nationale bank. eel later nog werd het goud van de ederlandse staat bij de bank bewaard. elen liggen overigens nu in ew ork en onden. ok geeft de ank nu papier en muntgeld uit. e ederlandsche ank heeft tegenwoordig twee functies. entrale ank oezichthouder op banken, verzekeraars en pensioenfondsen r zijn landen waar deze twee functies gesplitst zijn, maar mede onder druk van de kredietcrisis worden ze in bijvoorbeeld elgië en ngeland nu samengevoegd. entrale ank inds 1999 bestaat in uropa de uropese onetaire nie (). aaraan nemen nu 13 landen van de uropese nie deel. m die reden worden beslissingen over het geldwezen in deze landen centraal genomen door een centraal orgaan : het uropese telsel van entrale anken (). e ederlandsche ank is door de persoon van de president van de daarin vertegenwoordigd. producten van room & reesman en de ijenkorf staan dus ook op het globalisering lijstje. ier schrokken wij best van, op zoek dus naar een oer-ollands label. et ederlandse lond msterdam misschien? e zochten uitgebreid, maar ook geen erkelijk alles komt uit hina! van die labels vermeldde ade in the etherlands. elaas, geen ederlands label te vinden in de bekende winkels. nze hoop om toch nog die mooie tekst te zien verdween als sneeuw voor de zon. e beëindigde e ederlandsche ank et hoofddoel van de is het handhaven van een stabiel prijsniveau, d.w.z. dat de er voor zorgt dat de inflatie beperkt blijft. ls indicator voor deze inflatie hanteert de de omvang van de liquiditeitsmassa, de 3. e liquiditeitsmassa bestaat uit chartaal geld (munten en biljetten), giraal geld (dat waar je een afschrift voor krijgt) en een aantal zaken die et hoofddoel van de is het handhaven van een stabiel prijsniveau snel in geld kunnen worden omgezet zoals spaarrekeningen. e voornaamste oorzaak van een toename van de liquiditeitsmassa is de kredietverstrekking door banken aan het publiek. aarom laat de haar monetaire beleid aangrijpen bij het kredietverleningproces van de banken. e manier waarop dit gaat is behoorlijk complex. oezichthouder r zijn in ederland verschillende organisaties die toezicht houden op de financiële wereld. e is er daar één van. n ederland kennen we ook de, en de -. et zal duidelijk zijn dat er door de kredietcrisis nogal wat discussie is geweest over financieel toezicht. n de basis bestaat het toezicht van de uit twee delen: et verstrekken van vergunningen aan financiële instellingen et lopende toezicht op deze instellingen nadat ze een vergunning hebben gekregen et doel van dit toezicht is om het vertrouwen te handhaven en om de klanten te beschermen. oals gezegd zal in de komende jaren er waarschijnlijk nog wel wat gaan veranderen om te verkomen dat er nog eens een kredietcrisis uitbreekt. isette ataster, am ondeltap en asha orgreffee onze zoektocht dan ook met een onverzadigd gevoel. eder bedrijf besteed zijn productie blijkbaar uit aan het buitenland. globalisering ten top. oeten we bang worden van de door hina overgenomen mode productie industrie? isschien een interessant vraagstuk voor de feestdagen. e financiële crisis werd zichtbaar toen meerdere financiële instellingen, waaronder banken omvielen. m met de minister van inanciën, outer os te spreken: het ging over waardepapieren die drie keer opgeknipt en vijf keer verhandeld waren; niemand snapte er nog iets van, incluis de minister van financien en de president van de ederlandsche ank. ij doelde met deze uitleg op de op hypotheken en beleggingen gebaseerde verhandelbare waardepapieren, die massaal door banken, verzekeraars en pensioenfondsen moesten worden afgeschreven. e papieren verliezen liepen op tot tientallen miljarden per financiële instelling. [bron: ant uyter voor nr 256] 16 december 2010 ereldkrant lobalisering - 3

4 e want more! n we hebben heel veel over, maar dat gaan we met niemand delen! aar komen s vandaan? verwijst naar gly wat ngels is voor lelijk. is een verzamelnaam voor hetzelfde soort laarzen gemaakt van schapenleer en komt oorspronkelijk uit ustralië. e schaapsherders in ustralië droegen deze laarzen om hun voeten warm te houden. adat de s bekend werden onder de celebrity s begon iedereen aan deze rage. aar waar komen s vandaan? gg s worden ten eerste niet in ustralië gemaakt maar in hina. e schapen worden geëxporteerd naar ustralië vanuit erland. oor de hoge temperatuur verschillen in ustralië, leggen bromvliegen eieren in de kont van de schapen. ierdoor krijgen de chaap dat een mulesing heeft gekregen. schapen ontstekingen en gaan ze dood door de maden die in hun achterwerk zitten. ls de schapen dood zijn krijgen ze een mulesing. ulesing is het chirurgisch verwijderen van de gerimpelde huid van het schaap. e huid van de billen van het schaap wordt dan afgesneden. ervolgens het naar een fabriek gestuurd in hina om er twee paar gg s van te maken. m je als vrije scholier zijnde je beter te laten voelen met het dragen van s zijn er enkele alternatieven: 1. erkoop je s. et bespaart je geld. ezien we in een krediet crisis zitten. 2. oop nep s, ze zijn makkelijk te vinden op arkplaats of bay en worden gemaakt van synthetisch bont. 3. dopteer een schaap en geef hem of haar de naam. 4. ccepteer dat je in de kerstvakantie buiten zal rondlopen met koude voeten. riel atahelumual redietcrisis en lobalisering nterview met outer van der elden, voormalig manager -afdeling ortis. eeft uw bank last gehad van de economische crisis? a, heel erg zelfs. e bank heeft opgehouden te bestaan door middel van de crisis, dus oe gaat de bank om met deze crisis? at er over was van de bank, ging onder een andere naam verder. e had de ortis ank en die had de - bank gekocht. oen kwam de crisis en is de ortis bank gekocht door de elgische en ederlandse overheid. ie hebben alle aandelen gekocht. aarna hebben ze wat er over was van ortis in de bank gestopt. ent u bang dat uw bank misschien failliet kan gaan? ee, naja, de bank bestaat niet meer, maar de bank is nu in handen van de overheid en die laat dat niet gebeuren. s er iets veranderd aan de bank sinds de crisis? a. et spannende is dat de overheid nu niet met die bank kan blijven zitten. iteindelijk moet die bank weer zelfstandig worden. eeft deze crisis effect gehad op uw werkzaamheden? a, ik werkte voor ortis, en nu werk ik voor een ander bedrijf. ent u voor of tegen de lobalisering? a en nee, ik ben ervoor als het welvaart brengt. n ik ben ertegen wat betreft de cultuur wat verdwijnt, alles wordt esters. it soort zaken brengt oorlog at is uw mening over de stijgende uropese monetaire schuld? ijzonder zorgwekkend. at is echt foute boel. et is veel ernstiger dan mensen denken. it soort zaken brengt oorlog, je kunt niet over miljarden praten en handel zonder dat mensen met oorlog gaan dreigen. r zijn voor minder geld oorlogen uitgevochten. as van ruining e titel van dit stukje komt uit een van de shows van oup van t ek. n onze samenleving lijkt het er op dat iedereen continue streeft naar meer, meer en nog meer. aar, maakt ons dat dan wel gelukkig? n klopt het wel wat oup van t ek hier zegt, over dat de rijkere onder ons niet willen delen? atuurlijk is iedereen verschillend, en kun je niet zeggen dat iedereen altijd maar meer wilt, en zal er wel altijd iemand o n g e l u k k i g zijn, maar vaak hebben mensen toch als doel in hun leven om meer te krijgen. eer geld, meer salaris, verdere reizen, grotere auto s, grotere huizen en ga zo maar door. ijk nou naar de grote, internationale regeringsleiders. ij zien economische vooruitgang als hét middel om de samenleving te verbeteren en de welvaart te ondersteunen. atuurlijk maakt het mensen in een derde wereldland gelukkiger als ze iets meer geld hebben, waardoor ze geen honger meer hoeven te hebben, dat is logisch. aar in een land als ederland, één van de rijkste landen ter wereld, waar de allerrijksten vaak eigenlijk diep ongelukkig zijn, daar heeft het toch geen zin om te blijven streven naar meer? n de afgelopen vijftig jaar is er veel veranderd. an de ene kant is men in uropa steeds rijker geworden. aar aan de andere kant is men veel meer voor zichzelf gaan leven. it vele onderzoeken is dan ook gebleken dat de criminaliteit in die vijftig jaar drastisch is toegenomen, ook is men elkaar veel minder gaan vertrouwen. aak zijn mensen die geven om anderen en voor anderen zorgen, gelukkiger dan mensen die alleen aan zich zelf denken. k denk namelijk dat je pas écht gelukkig wordt als je blij bent met jezelf, als je jezelf waardeert om dingen die je doet en om wie je bent. igenlijk gebruiken wij onze rijkdom dus helemaal verkeerd. oor te streven naar nog meer rijkdom is het helemaal niet gegarandeerd dat we daar ook gelukkiger van worden. e want less egenover de mensen die streven naar steeds meer persoonlijke economische welvaart, staan mensen die het zat zijn dat de maatschappij zo in elkaar steekt. e willen zich vooral afzetten tegen het streven naar zoveel kapitalistische rijkdom, en met een nieuwe start beginnen waarin de natuur centraal staat. en mooi voorbeeld van zo iemand is hristopher candless. ij groeide op in de merikaanse hogere middenklasse. ij studeerde af met hoge cijfers en er ging hem een glansrijke toekomst tegemoet. aar hris besloot om na zijn afstuderen al zijn spaargeld weg te geven aan een goed doel en dat wat hij had liggen te verbranden. ij besloot om zonder plan, geld en familie naar laska te trekken. isschien is dit een extreme vorm van je afzetten tegen de maatschappij zoals die nu is. n r is immers veel te bereiken met geld waarschijnlijk worden we er ook niet heel veel gelukkiger van door allemaal de natuur in te trekken en niets meer te gaan doen, maar hij is een voorbeeld voor mensen die klaar zijn met het lege materialisme. n dat is soms best begrijpelijk. et teruggaan naar een eenvoudig bestaan zonder grote multinationals of economische crisis is een mooi idee, maar kunnen we nu nog wel terug? aar worden we dan wel gelukkig van? r zijn talloze boeken geschreven over geluk. iet alleen over het bereiken ervan maar ook over het begrip zelf. r zijn maar weinig mensen die direct en antwoord durven te geven op de vraag wat geluk is. n de an ale wordt geluk gedefinieerd als fortuin in de zin van gunstige loop van omstandigheden tel je was lang geleden arm en moest elke dag ongelofelijk hard werken om genoeg geld te verdienen om in leven te blijven. p één of andere manier is je leven zo gelopen dat je nu rijk bent en alles kan kopen wat je wil. tel dat dat jouw levensloop was en je de vraag kreeg of je nu gelukkig was. ls je nu op een rationele manier zou benaderen of je gelukkig was dan zou je alleen maar de ene situatie met de andere kunnen vergelijken aan de hand van materiële bezittingen en aangezien je nu geen van de onzekerheden hebt als die je vroeger had, zoals of je wel genoeg te eten kreeg, kun je zeggen dat je het nu beter hebt. aar daarmee heb je nog niet gezegd dat je nu ook gelukkiger bent. ant geluk is de emotie die je daar bij voelt en die kan heel anders zijn want er spelen meerdere factoren mee. aar komt dat gevoel van meer, meer, meer dan toch vandaan? isschien omdat je met geld de zorgen van het dagelijks leven kunt laten verdwijnen. r is immers veel te bereiken met oto: benezer crooge naar het verhaal harles ickens of voorspoed die iemand zonder geld. e kunt mensen voor je laten enig toedoen te beurt valt. n deze werken en de mooiste spullen kopen. verklaringen gaan we er dus vanuit en groot huis, grote auto en veel personeel zorgt voor aanzien. ij hebben dat men per toeval in een bepaalde omstandigheid raakt, en dan voor de niet de illusie dat we er in dit stukje keuze staat of hij/zij daar tevreden, uit gaan komen. aar door er over na of zelfs gelukkig, mee is of niet. isschien vergelijken we bij het maken dat geld een oneindig doel is waar- te denken lijkt het wel alsof het zo is van die keuze de situatie met andere door mensen vergeten zich te richten situaties die we al kennen uit de rest op de dingen waar ze werkelijk gelukkig van van ons leven. worden. arieke immer, va eijkants en erel eijster erkenmondestraat ordrecht tel fax info@bbdb.info isie op globalisering: conomische globalisering biedt juist perspectief voor kleinschalige kwalitatief goede dienstverlening, zie de onstuimige groei van het aantal -ers de afgelopen jaren. it sluit aan bij mijn bedrijfsvisie: van contact naar contract. ormgevers van een natuurlijke leefstijl ereldkrant lobalisering 16 december 2010

5 ederland binnen 50 jaar n de toekomst moet binnen 50 jaar ederland volledig duurzaam worden. choon, altijd beschikbaar en voor iedereen betaalbaar. et is een klote wereld, but we have to fight hard ij ongewijzigd beleid is over 30 jaar wereldwijd de beschikbaarheid van hout, vis, schone lucht en de bodemvruchtbaarheid ernstig in gevaar. ok de voorraden van niet vernieuwbare hulpbronnen nemen af zoals fossiele brandstoffen. aar is de crème tegen branding? ogo s, iedereen kent ze wel. et merk van grote bedrijven, van ike tot conalds. n van ggs tot pn. ogo s zijn overal. p billboards, op kleding, op en op internet. e kunt het zo gek niet bedenken of je ziet ze. nopgemerkt hebben deze logo s grote invloed op je. ij zijn het merk dat we dragen... e leven in de 21ste eeuw waarin oca ola het op één na bekendste woord is.e eeuw waarin bedrijven de touwtjes in handen hebben. e grote merken hebben veel macht. o oefenen zij niet alleen invloed op het volk uit, maar hebben zelfs invloed op de politiek. anneer een groot bedrijf bijvoorbeeld financiële steun aan de vd verleent verwacht deze wel dat er geen ongunstige beslissingen jegens hen worden doorgevoerd. en voorbeeld hiervan is de milieukwestie. ls een bedrijf zoals hell in de addenzee boord. n er is in de tweede kamer hier een bezwaar tegen dan verwacht hell van de vd dat zij hell steunen. n dat de vd voorkomt dat hell het boren moet staken in verband met zeehondjes etc. ok wil hell wel de zekerheid dat de vd ook echt in de tweede kamer komt. ogo s die ons leven overnemen. e zijn niet de persoon wie wij zijn. aar we zijn het merk wat wij dragen. ensen vinden het fijn om bij een groep te horen. egenwoordig zijn merken meer als het handelsmerk van een bedrijf. e propaganda die voor de merken wordt gemaakt speelt in op de gevoelens en de ideeën van de mensen. o binden bedrijven bepaalde aspecten aan hun merk zoals sportiviteit of samenhorigheid. ls je een merk draagt hoor je ergens bij. oor het slim aan te pakken spelen bedrijven in op het gevoel van de mensen en maken ze zich daarnaast ook nog eens tot wandelende reclameborden. it huidige onderzoeken blijkt dat het niet de smaak is waarom wij een bepaald product kopen. et onderbewuste heeft een veel grotere rol in het kopen van producten dan wij in de eerste instantie gedacht hadden. ls wij door de supermarkt lopen blijkt ons onderbewuste verschrikkelijk veel invloed te hebben op het geen wat wij e behoefte aan (hard)hout et tropisch regenwoud neemt 7% van onze aarde in beslag, ook 50% van al onze diersoorten leeft daar. aar het verdwijnt steeds sneller. oor legale en illegale houtkap, door bosbranden en transmigranten. r zijn veel factoren die meespelen waardoor het tropisch regenwoud zo snel verdwijnt maar het belangrijkste punt is dat als we zo doorgaan, er in 2020 helemaal ndonesië weet dat het regenwoud kapot gaat geen tropisch regenwoud meer is. e reden dat er zoveel hout gekapt wordt is omdat er heel veel vraag is naar hardhout. ardhout gaat heel erg lang mee en is dus duur. r wordt dus heel veel legaal hout gekapt omdat er heel veel vraag naar hardhout is uit westerse landen. ok wordt er heel veel illegaal hout gekapt omdat ndonesië een arm land is en de lonen heel laag zijn kunnen mensen die maandelijks niet rondkomen van hun salaris met de opbrengst van 1 boom bijna 2 maanden leven. ok voor ons is het een voordeel want het hout dat illegaal is gekapt is vaak iets goedkoper. oor de politie en de overheid is het ook fijn, ndonesië is een heel corrupt land, de mensen die bij de politie werken verdienen heel weinig, dus als iemand van de politie een ndonesiër met een illegale boom langs ziet komen zegt de politie: je mag doorlopen als je mij de helft van de opbrengst geeft. o is iedereen blij, de politie heeft weer even een bonus, wij hebben goedkoper hout en de persoon die de boom heeft gekapt heeft ook weer even wat spaarcentjes. e regering van ndonesië doet ook heel erg zijn best om mensen weg te krijgen van ava, omdat het daar heel erg overbevolkt is. e methode daarvoor is om mensen naar een rustiger eiland te laten verhuizen, en daar een groot stuk land voor ze te kopen, zodat ze daar hun geld mee kunnen verdienen. r worden dus ook grote stukken bos gekapt voor transmigranten. aar de grote boosdoeners zijn toch wel de palmolie plantages, in meer dan de helft van de producten die wij gebruiken zit palmolie. oor die palmolie worden honderden hectaren regenwoud gekapt. et maken van palmolie gaat niet zo snel, dus telkens wordt er weer heel veel nieuwe grond vrijgemaakt voor weer een nieuwe plantage. ndonesië weet wel dat het regenwoud hier aan kapot gaat, maar ze verdienen er zoveel in ons boodschappenkarretje leggen. et is zelfs zo dat ons onderbewuste 95% van onze aankopen bepaald. o kun je stellen dat je brein bepaald en jij betaald. edrijven weten hier tegenwoordig goed op in te spelen, ze proberen met reclame nu niet meer de consument te beïnvloeden maar het brein van de consument. o maken bedrijven gebruik van de wetenschap (als je het niet als misbruik ziet). r zijn verschillende testen gedaan waaruit blijkt dat lachende baby s en het geluid van sissende steaks heel veel invloed hebben op ons onderbewuste. it alles noemen we neuromarketing. oorstanders van neuro marketing beweren dat de zwakke bevolkingsgroepen hier juist profijt van hebben omdat ze zelf weten of kunnen lezen wat hun beïnvloed. egenstanders zijn ervan overtuigd dat je op een gegeven moment alleen nog maar ongecontroleerde impulsieve aankopen doet. harlotte oons uze intner aniel de aal uben aas geld mee dat ze er niet mee willen stoppen. e hebben het geld hard nodig. et grote probleem is ook dat heel veel mensen helemaal niet weten dat het in zoveel producten zit, en er dus ook niets aan kunnen doen. ls wij allemaal zo doorgaan bestaat in 2020 het tropisch regenwoud niet meer, en wordt het voor ons en onze nakomelingen ook steeds moeilijker om te kunnen leven, want bomen zorgen voor zuurstof. et dit artikel wil ik mensen informeren omdat heel veel mensen hier helemaal geen besef van hebben, en dit leek me een goede kans. hinouk van der eeke oor de klimaatveranderingen en de toenemende welvaart en andere eetgewoonten, is het over tientallen jaren niet meer mogelijk om iedereen van voedsel te voorzien. oor water, bodem en luchtvervuiling neemt de biodiversiteit af. eel soorten planten, dieren en insecten sterven uit, hierdoor raakt de natuur uit balans en sterven dier en plant soorten uit. il ederland dit probleem tegen gaan moeten wij binnen 50 jaar duurzaam leven. it zal en moet door de overheid gefinanciëerd worden willen de meeste gezinnen in ederland duurzaam gaan leven. uurzame en schone energie kan vaak uit zon en wind worden gebruikt! et is de taak van de ederlandse bevolking om stil te staan bij energiegebruik. isschien zijn wij ederlanders dan over 50 jaar schoon en groen. uk ies nder mensen is er veel goede wil. et algemene besef bijvoorbeeld dat de mens zich als consument en producent verantwoord dient te gedragen is er zonder enige twijfel. e echte uitdaging ligt bij het handelen daarnaar. [bron: ant uyter voor nr 256] ekening door: aartje ten am e amilie oons is sponsor van deze wereldkrant aarvoor hartelijk dank! olgens ans ibbel zitten er twee kanten aan de globalisering; aan de ene kant de uitbuiting, kinderarbeid etc. en aan de andere kant is het van groot belang omdat we nu producten zo efficiënt mogelijk kunnen laten maken, overal waar we maar willen. ij als het rijke esten moeten er voor zorgen dat er evenwicht in komt, daar valt onder andere onder dat werknemers beter betaald moeten worden. ok moeten wij er bewust van zijn wat we kopen, als we allemaal meer voor een product zullen betalen, zal de producent een eerlijke prijs ontvangen. olg je je hart of volg je de wet? at er nu in arme landen gebeurt is precies het zelfde als wat aan eind van de 19e eeuw ook bij ons gebeurde, wij moesten lang werken, kregen weinig betaald, maar langzamerhand gingen wij energie omzetten in machines. it maakte ons tot een rijk land, wij hoefde zo niet meer lang te werken en werden goed betaald. ij beginnen nu waar wij ook begonnen zijn, namelijk tyfus hard werken voor veel te weinig geld ls het ware stelen wij nu grondstoffen van arme landen die dit toestaan. ls voorbeeld geeft hij hell, die nu in igeria heel veel olie uit de grond haalt, niks daarvan gaat naar de bevolking. lles houden ze zelf, en daar in igeria is het nu een enorme rotzooi. at wij nu doen is fout, wij moeten de landen waar wij gebruik van maken ook aardig wat geld geven. o kunnen zij zelf ook een betere start maken, hoeven ze niet boos te worden dat wij dingen van hun stelen, en voorkomen we onder andere terrorisme. e manier waarop wij met globalisering om moeten gaan is in de eerste plaats het bewust worden! ij vertelt in zijn theaterstukken veel over reclame. ver hoe duur reclame is en dat alleen om mensen te manipuleren. eschaving is volgens hem met z n alle moeite doen om elkaar te helpen en zo allemaal een evengrote kans te hebben op een eerlijk leven. e eeuwige strijdt is dus volg je je hart, of volg je de wet? e moeten ook als land wat minder nemen, en meer geven. e wereld moet eerlijker worden. olang wij als rijke landen blijven knokken voor een betere verdeling op de wereld zal langzaam opschuiven naar de goede kant. et is een klote wereld: ut we have to fight hard. harina erweij abet ongenotter info@brownandblue.nl 16 december 2010 ereldkrant lobalisering - 5

6 ereldeconomie oewel 98% van de banken toegeeft dat het bonussysteem een van de oorzaken is van de economische crisis, willen zij het systeem toch niet veranderen. ullen de ego s van de bankiers de levens van anderen tot een hel maken? it een enquête die is gehouden door het instituut voor internationale financiën (het ) onder veel banken en andere financiële instellingen is gebleken dat 98% van deze instellingen het bonussysteem aanwijst als een van de boosdoeners voor de huidige wereldwijde financiële crisis. ndanks dat de instellingen zich bewust zijn van de ziekte van systeem, weten zij niet hoe zij het moeten veranderen. en van de redenen waarom zij het systeem niet kunnen veranderen is, omdat zij nog steeds niet over de capaciteiten beschikken om de risico s te meten omtrent beleggen en belonen. at de financiële instellingen hun bonussysteem niet willen veranderen neemt niet weg dat er consequenties zijn voor hun wanbeleid in het verleden. e banken hebben zichzelf in de vingers gesneden doordat er alleen maar op de korte termijn werd gedacht. e hypotheek verstrekkers dachten alleen maar aan de hoeveelheid hypotheken die zij konden slijten, en niet aan de risico s die deze hypotheken met zich meebrachten. e gevolgen kennen we, een crisis die de hele wereld heeft getroffen, en die vele mensen tot de financiële wanhoop heeft gedreven. eurwaarders zijn de groep die de crisis in hun voordeel hebben kunnen omzetten, deze branche samen met de ziatische markt en de oud ijzer industrie zijn weinig tot niet getroffen door de crisis. och zijn op alle vlakken van de maatschappij de consequenties van de crisis voelbaar, daarom moet het verschrikkelijk zijn voor de mensen die hun huis zijn kwijtgeraakt door een risicovolle hypotheek, dat de banken ullen de ego s van de bankiers de levens van anderen tot een hel maken? 3. ij zult geen vlees eten. e vlees industrie is een van de redenen die tot de ontbossing van vele regenwouden en bossen leiden. 18% van de wereldwijde 2 wordt veroorzaakt door de koeien en daar komt ook nog 9% bij door de productie en het transporteren van vlees. 70% van de ontbossing is om plaats te maken voor koeien, voor de vleesindustrie. n dan zijn we nog niet klaar met de koeien want koeien want ze zijn de meest vervuilende dieren op de wereld. en derde van het methaande mensen die daar verantwoordelijk voor zijn niet korte op hun bonus, en de banken eigenlijk weer alleen maar aan de korte termijn denken, al is het wel in mindere maten dan voor de crisis. anaf 1 januari 2011 zal het controle systeem verscherpt worden, op het bonus beleid van de banken en financiële instellingen. e verscherpte controles zullen worden uitgevoerd door e ederlandse ank en de utoriteit inanciële arkten. eze verscherpte controles vallen onder een plan van de overheid om langzaam maar zeker tot een gematigd bonusbeleid te komen in de financiële sector. eze maatregelen moeten zorgen dat de ziektes uit het hedendaagse economische systeem worden verwijderd en dat de mensen in een goed systeem verder kunnen, al heerst er twijfel alom dat we niet naar een geheel nieuw systeem moeten. e tijd zal het leren. ob ogaard ekening door onie en uk!!!!! e hebben een ziek systeem! ebzucht, graaicultuur, zelfverrijking, oplichting en bedrog voelen zich goed thuis in het financiële domein, al kan het er heel sophisticated uit zien. ie is er echt vrij van? [bron: ant uyter voor nr 256] e 5 geboden voor een milieuvriendelijkere wereld eel onderzoekers hebben gevonden dat onze natuurlijke energiebronnen steeds meer afnemen. it is al vrij lang bekend, maar wat kunnen we er aan doen? e meest voor de hand liggende oplossing is natuurlijk meteen stoppen met kernenergie, het winnen van gas en volledig over te stappen op zonne-energie. it zijn echter b e s l i s s i n g e n die door de regering en bedrijven worden genomen, maar wat kan de gewone mens doen om hier aan bij te dragen? oals men weet helpen alle kleine beetjes en begint een nieuwe en duurzame wereld bij jezelf. at te doen? e 5 geboden voor een milieuvriendelijkere wereld: 1. ij zult vaker de fiets gebruiken en de auto laten staan. uto s hebben veel 2 uitstoot en tasten hierdoor de ozonlaag aan. ls u toch besluit een auto te gebruiken, koopt of least u dan een auto met een of label. ok is er sinds kort het ieuwe ijden waar men zoveel mogelijk gebruik maakt van cruisecontrol, zo vroeg mogelijk schakelen en niet in hoge toeren blijven hangen. e juiste banden helpen u ook erg met zuinig rijden. arpoolen naar werk is ook een slimme en zuinige optie en tegenwoordig zijn er ook veel ark & ide locaties vanaf waar je kan carpoolen. aten we het openbaar vervoer niet vergeten, dit is natuurlijk ook nog een goede optie. l is men afhankelijk van de rijtijden van de bussen, metro s, treinen en trams. 2. ij zult keurmerken kopen. en groot verschil maakt het kopen van keurmerken. r zijn verschillende merken zoals het keurmerk wat staat voor eten en drinken dat op een milieuvriendelijke wijze is geproduceerd. ok is er het emeter-keurmerk (biologisch dynamisch geproduceerd), het keurmerk (voor een behouden visserij) en het ax avelaar-keurmerk (door eerlijke handel). oms staan er op producten dat ze natuurlijk zijn of organisch zijn geproduceerd. it is echter geen keurmerk dus past u hier voor op! edereen kan organisch of natuurlijk op hun producten zetten, ook als het uit de bio-industrie komt. gas (gas wat de aarde 20 keer zo snel opwarmt dan 2) wordt geproduceerd door de koeienscheet. ok stoten de koeien amonia uit wat zorgt voor een derde van de zure regen. oeien krijgen ook veel medicijnen toegediend, zoals antibiotica, die lke ederlander is verantwoordelijk voor 12 ton 2 uitstoot per jaar vervolgens in ons drinkwater komen. ok worden de dieren immuun voor antibiotica en op den duur wij ook. l deze afvalstoffen zorgen voor afbraak van het kostbare koraalrif en levensloze zones in de oceanen. ls we dus met zijn allen stoppen met vlees eten zullen de koeien aantallen slinken en behouden we de aarde. 4. ij zult investeren in duurzame huishoudelijke apparaten. en eerste neemt u dubbel glas, waardoor de warmte in huis blijft. ierdoor worden uw stookkosten veel lager. it onderzoek gebleken dat een minder stroom gebruikt dan een normale beeldbuis. en laptop blijkt veel zuiniger te zijn dan een normale. et ook de en laptop/pc altijd uit en niet op stand-by. oop ook niet voor elke handeling een apparaat, en als u dan een apparaat koopt, neem er dan een met een label. en kleine moeite is lampen vervangen door spaarlampen en de was buiten laten drogen in plaats van de droogmachine te gebruiken. chokkend feitje: lke ederlander is verantwoordelijk voor 12 ton 2 uitstoot per jaar. 5. ij zult duurzame kleding en cosmetica kopen. p kledinggebied is het lastig milieuvriendelijke kleding te kopen. eel stoffen worden vaak chemisch bewerkt of worden niet diervriendelijk verkregen (wol, leer en zijde). ok staat een hoge prijs nooit garant voor geen kinderarbeid, eerlijke handel en milieuvriendelijk geproduceerd. oed basics zijn dus van belang, kleren die lang mee gaan en goed met andere kledingsstukken kunnen worden gecombineerd. en merk wat al zijn kleren milieuvriendelijk, en vooral heel eerlijk produceert is uyichi (te koop bij o.a. de ijenkorf). p make-up gebied zijn er vele merken die niet aan dierproeven doen en zo natuurlijk mogelijke ingrediënten gebruiken. enk maar eens aan ituals (wat hun make-up op basis maakt van edelstenen) en natuurlijk de ody hop. p nl vindt je proefdiervrije make-up merken. erzorgingsproducten die natuurlijke ingrediënten bevatten zijn veda, eleda en r. auschka. (ronnen: boek raktisch dealisme ) ozemarijn de waasteniet e huizencrisis in merika nterview met een merikaan, wonend in irginia. at heeft hij gemerkt van de crisis. e merikaan was het afgelopen weekend in ederland en werd hem gevraagd naar een persoonlijk verslag van wat hij in merika gezien heeft. ebben jullie zelf ook binnen het gezin met de huizencrisis te maken gehad? a, want mijn vrouw had geen baan en als je gewend bent aan een bepaalde levensstijl, is het moeilijk om dat opeens allemaal te moeten veranderen. mdat mijn vrouw geen baan had, kregen we een uitkering. aar door de uitkering hadden we veel minder geld dan normaal. e ziektekostenverzekering werd voor ons vijf keer zoveel geld, omdat je niet meer bij een bedrijf werkt en dus geen gebruik kan maken van een collectiviteitsregeling. en van de eerste dingen die bama deed toen hij president was, was een compensatie regeling invoeren waarbij de staat twee derde van de ziektekostenverzekering vergoed. as de crisis in bepaalde taten erger dan in andere? a, bijvoorbeeld de auto industrie werd zwaar getroffen en in de staten waar veel autofabrieken stonden was de werkloosheid erg hoog. taten waar de toeristen industrieën belangrijk waren werden ook getroffen omdat mensen minder geld hadden en dus korter en minder met vakantie gingen. elke stappen hebben de mensen ondernomen toen ze hun huis werden uitgezet? e werden dakloos of vluchtte naar een andere taat. e lieten hun huis leeg achter omdat het huis toch van de bank was. eer mensen gingen een huis huren in plaats van kopen. erkten jullie ook dat er op andere gebieden zoals binnen de productiefactor een crisis was? a, want in het algemeen hadden mensen minder geld om uit te geven en werden er dus veel minder luxe artikelen gekocht. ok werden er bijna geen auto s meer verkocht. u gaat het inmiddels weer de goede kant op en worden er weer auto s verkocht. eneral otors heeft veel staatssteun gekregen en ze hebben hun bedrijfsvoering veranderd en produceren nu meer milieu vriendelijke auto s. ok worden er veel kleinere auto s geproduceerd en de ummer fabrieken zijn gesloten. anneer verwachten jullie dat de crisis over zal zijn? et zal nog lang duren. el 4/5 jaar voordat alles weer is zoals het was. e verwachting is dat we over het dieptepunt heen zijn. ls mensen weer vertrouwen in de economie krijgen, geven ze weer meer geld uit. p computers, televisies, mobieltjes en andere elektronische apparaten wordt niet meer bezuinigd. arah ostense axime ubbeld ubo ralingen udedijk el ax ereldkrant lobalisering 16 december 2010 ieuwe innenweg 53a+b, 3014 otterdam,

7 oroscoop 21 januari t/m 18 februari aterman. andag leest u tijdens het opodoen van uw mascara de ingredienten. ot uw schrik ziet u er een heel aantal giftige producten bijstaan. ls u de make-up wilt afhalen met babyshampoo ziet u dat hierin ook veel giftige ingrediënten zitten. it zou wel verklaren waarom uw baby groen oplicht. maakt een verkeerde investering. robeer deze niet ongedaan te maken dit maakt het probleem alleen maar groter. 19 februari t/m 20 maart issen. ls de boerderij waar u werkt mee wil doen aan de globalisering krijgt u de opdracht om jullie melk in laska te gaan vrkopen.ls u na een lange fietstocht in laska aankomt blijkt niemand de melk te willen kopen. ls u uw baas belt om te vertellen dat de melk te zuur is om te verkopen is deze erg teleurgesteld en ontslaat. zult deze maand een grote daling in uw inkomen waarnemen. 21 maart t/m 20 april am. ls u een flatscreen voor de verjaardag van uw beste vriend koopt blijkt deze bij thuiskomst niet te werken en u belt klantenservice. w wordt geholpen door iemand in ndia die u in het ngels probeert te helpen omdat u geen ngels spreekt zoekt u hulp van oogle translate. hebt een drukke maand en moet veel geld uit geven, aakt u zich geen zorgen volgende maand heb u een financiële meevaller en hebt u meer geld dan ooit tevoren. 21 april t/m 20 mei tier. ls u rozen wilt gaan verbouwen hoort u dat dat het goedkoopst kan in enia, dus neemt u een taxi naar enia. elaas krijgt deze een lekke band en moet u liften. verliest helaas al uw geld aan illegaal gokken. verdient veel geld maar kan er niet goed mee omgaan en verliest meer geld dan u heeft verdient. oordzoeker door tephanie wart en atelijne tam oek alle woorden op en de overgebleven letters vormen een zin. ommige letters kunnen twee keer gebruikt worden. ls je deze zin voor 31 december mailt kan je een prijs winnen. et er wel je naam en klas bij. ail het antwoord naar: catjuh.1994@hotmail.com ppreciatie apitaal rbeid oers eleggers enen etaling oon eflatie acht ienstenmarkt arkt conomie ekening xport ente andel isico mport uilen nflatie aldo nnovatie paren nvoer ermogensmarkt 21 mei t/m 21 juni weelingen. ls u gaat werken als cacaobonen boer komt u er achter dat uw collegas nog nooit chocola hebben geproefd dus koopt uw voor allemaal een reep. e vinden het zo heerlijk dat ze besluiten hun cacao zelf op te eten. e hele wereld raakt in paniek vanwege het vooruitzicht van een chocolade loze wereld. hebt genoeg geld maar geen rede om het uit te geven. 22 juni t/m 23 juli reeft. ls u een bedrijf op probeert te richten dat zand verkoopt in de ahara zijn er weinig geintereseerden. ls u van verveling met het zand staat te experimenteren, ontdekt u hoe je er energie uit kan opwekken. wordt met deze ontdekking wereld beroemd aangezien die energievoorraden bijna op zijn. et gaat financieel erg goed, er blijft geld bij uw binnen stromen en u snapt niet waar het allemaal vandaan komt. 24 juli t/m 23 augustus eeuw. hoort dat veel ontwikkelingslanden een enorme schuld hebben.mdat ze enorm veel geld moeten betalen kunnen ze geen geld meer steken aan de onwikkeling van hun land en daar wilt u iets aan doen. probeert geld in te zamelen: w gaat langs deuren om te collecteren, probeert taartjes te verkopen en u probeert zelfs op straat te zingen. w haalt deze maand niet zo veel geld binnen als waar uw op had gehoopt. 24 augustus t/m 23 september aagd. hebt u energie rekening niet betaald en alle lichten in uw huis vallen uit daarom besteld u een doosje gloeiwormen. mdat de staakt moet u 120 km lopen naar het postkantoor. elaas raakt u de weg kwijt in de sneeuw. et gaat deze maand niet geweldig op financieel gebied. oor bepaalde belangrijke dingen zult u te weinig geld hebben kijk uit met nutteloze aankopen. 24 september t/m 23 oktober eegschaal. e energie voorraden van de wereld zijn bijna op en u wordt gevraagd hier wat aan te doen. elaas kunt u geen oplossing bedenken en is de hele mensheid teleurgesteld, waardoor u uit schaampte een kluizenaar wordt en een hutje koopt in de hoge veluwe. et uw manier van leven maakt het eigenlijk niks uit hoe het financieel gaat. 24 oktober t/m 22 november chorpioen. hebt dringend geld nodig en besluit draagmoeder in ndia te worden. an komen uw ex en zijn nieuwe vriendin samen naar u toe om u te vragen als draagmoeder. neemt ze mee naar de intertoys en koopt een baby-born voor hen. e zijn dolgelukkig. zit financieel een beetje krap, maar heeft genoeg mogelijkheden om dit op te lossen. 23 november t/m 22 oogschutter. begint een zeer succesvol bedrijf en binnen korte tijd hebt u vestigingen over de hele wereld. angezien er grote cultuur verschillen zijn moet u het bedrijf daar enorm op aanpassen. aarom besluit u alle medewerkers bij elkaar te brengen. ok koopt u een laptop voor iedere medewerker zodat ze elkaar met behulp van een online woordenboek kunnen verstaan. begint met veel geld maar als u iets wat goed gaat probeert te perfectioneren, raakt u hier meer geld aan kwijt dan dat u ermee binnen haalt. 23 december t/m 20 januari teenbok. r gebeurt niet erg veel in uw leven. at verbazingwekkend is aangezien de wereld om u heen helemaal gek lijkt te worden. drinkt uw groenten milkshake op en vertrekt naar uw werk als zonnebrand verkoper op de oordpool. r gebeurt niet veel op financieel gebied. ekst aria van oorn ekeningen aria van oorn en orien van anten oordzoeker door anne et.. ealer voor: , -,, :, chiekade otterdam el info@eltronos.nl ax Ë lobalisering raagmoeder roducten eld ngrediënten icel rimaire levensbehoefte aby tory of cosmetics conomie ippenstift permacel hampoo erkoop ponsoren rant bon & co vof van aelstsingel xa rotterdam telefoon / bonco.nl en vliegende start voor on&o ndia warte ozen etrouwbaardheid onsument erknemer oost ords had, nu 7 jaar geleden voor aar, ook al het oude kantoor van itol ingericht. aar alle tevredenheid zo bleek. mdat oost zijn eigen bureau startte in 2008 leek de keus voor on&o eenvoudig. et nieuwe kantoor van itol is zo goed als klaar. on&o is trots op het resultaat. et resultaat van de afgelopen twee jaar hard werken mag er zijn! e zijn blij dat ze al zoveel moois hebben mogen maken en gaan hier graag mee door. o tekende on&o voor een toch serieus te noemen gedaantewisseling van de ervieswinkel van het ookpunt in otterdam. r werd een opbouw gemaakt op een woonhuis in trecht. on&o tekende voor de vestiging van ullink akelaars in leiswijk. r werd een badkamer gemaakt die eigenlijk geen badkamer mocht heten. n samenwerking met ichtvormgevers tekende on & o voor twee lichtplannen: een voor de universiteit van trecht en een voor een nieuw te bouwen kantoor te eeuwijk. n als absolute klap op de vuurpijl kwam begin 2009 de opdracht het interieurontwerp voor het nieuwe kantoor van itol te maken. on & o an elstsingel xa rotterdam info@bonco.nl et is alweer bijna twee jaar geleden dat oost ords en ernadette eill zijn gestart met on&o. inds die tijd is er veel gebeurd. e hebben op alle fronten waar we graag zouden willen werken prachtige projecten mogen uitvoeren voor de meest uiteenlopende klanten, aldus oost en ernadette antje moet een opstel maken over de economie van vandaag en hij vraagt het aan zijn vader en die zegt hem: k ben het kapitaal, want ik breng het geld binnen, moeder is de regering, zij beslist wat er met het geld gebeurt, jij bent de jeugd, de baby is de toekomst en rancine, de dienstmeid, is de werkende klasse, want zij werkt voor de regering. ie avond hoort antje de baby huilen en snelt hij naar papa s, kamer maar die ligt te rommelen met de dienstmeid. ij gaat naar moeders kamer, maar zij heeft een slaapmiddel ingenomen, dus doet hij het zelf. e volgende ochtend vraagt de meester hem: antje wat is economie? el, zegt antje, als het kapitaal de werkende klasse verkracht, terwijl de regering slaapt, moet de jeugd de toekomst uit de stront helpen. lobale economie vandaag; wat vind het? eker in tijden van de crisis zijn de meningen over economie verdeeld. ayla aardman, aud obbe en ies ijkhuizen vroegen leraren van het naar hun persoonlijke mening en ervaringen. hristina inke at is globalisering volgens u? et uitwisselen van dingen en het samensmelten van verschillende culturen. et heeft negatieve en positieve gevolgen op de economie en de hele wereld, ook qua cultuur. oe beïnvloedt de crisis u? rivé niet zo, maar wel op mijn werk. r is minder geld voor nieuwe schoolspullen. n natuurlijk in de kunst en cultuur! aar gaan ze nu ook al op bezuinigen. oelt u zich wel eens schuldig als u producten koopt die waarschijnlijk door kinderhandjes gemaakt zijn? an de ene kant wel, maar aan de andere kant denk ik ook dat, als ik die producten niet koop, zal die hele familie verhongeren. et heeft twee kanten. at is volgens u het beste middel tegen de crisis? eel veel geld uitgeven! eel, veel geld uitgeven en veel geld investeren! uncan ovel at is globalisering volgens u? ij globalisering denk ik aan de wereld die kleiner wordt door de media; televisie en dat soort dingen. e wereld wordt meer 1 gebied in plaats van verschillende plaatsen. oelt u zich wel eens schuldig als u producten koopt die waarschijnlijk door kinderhandjes gemaakt zijn? ls ik het zou weten wel, maar meestal weet je dat niet. r staat misschien wel waar het gemaakt is, maar niet door wie het gemaakt is. at is volgens u het beste middel tegen de crisis? eel betere controle op de banken en op de mensen die in aandelen handelen. ebt u nog vertrouwen in de bank en de economie? a, daar heb ik nog wel vertrouwen in. onjuncturen noemen ze dat; het gaat soms goed en dan gaat het weer wat minder. e jaren 30 gingen slecht en in de jaren 70 weer beter, in de jaren 80 ging het weer slecht, in de jaren 90 weer beter en nu gaat het weer slecht. e goede tijd komt er wel weer aan. an hoop ik wel dat ze wat slimmer zijn in de goede tijd en weten dat er weer een slechte zit aan te komen en daar rekening mee houden. ies ijkhuizen, ayla aardman & aud obbe doe het gisteren slechter dan morgen in plaats van net zo goed als vandaag.. intner olding bv yacinthstraat wijndrecht udoku asmijn & nza s oppentrommel je geld of je leven r wordt een man overvallen: e geld of je leven! k heb geen geld, zegt de man. at doe je dan voor de kost? raagt de overvaller. k ben ambtenaar, zegt de man. loop maar door, dan heb je ook geen leven. 2 euro s 2 euro s lopen over straat, vraagt de ene aan de andere : ag ik in het midden lopen? geld kwijt en miljonair vraagt aan zijn vrouw: als ik in één keer al mijn geld kwijt zou zijn, houd je dan nog van me? aarop zijn vrouw antwoord: k hou dan nog wel van je, maar ik zal je wel missen! ookpunt ervies otterdam pdracht: ontwerp twee balies met een presentatiemeubel, ingang en drie stellingkasten. gedesigned meubilair in onze winkels. et resultaat is een strakke vitrine voor de lessi producten en twee balies met een kleine vitrine aan de voorzijde. e vitrine loopt naar buiten door. o is ook meteen de entree van deze winkel duidelijk ookpunt geworden. olofon ereldkrant 2010 dee en inhoud: udolf teiner ollege otterdam ectie conomie ondelweg otterdam ookpunt is een eigenwijze eend in de kookwinkel bijt van ederland. igenaar on van der olk was bij de briefing aan on&o heel erg duidelijk: de uitstraling van de winkel mag niet te duur zijn. ookpunt is laagdrempelig en dat moet zo blijven. een over rukwerk: rafisch entrum andereym ivium 2e straat apelle aan den ssel ormgeving en realisatie: 2open esigners ormgevers van een natuurlijke leefstijl 1 udolf teiner ollege 2010 lier 16 december 2010 ereldkrant lobalisering - 7

8 et is heel fijn elkaar het allerbeste te wensen, nog beter is het om het allerbeste te doen. e beste wensen voor 2011! et medewerking van: onas ngelier, atelijne tam, tephanie wart, arah den ulk, uben aas, illemijn den oer, harlotte oons, uuk oons, axime ubbeld, adine roenenboom, va eijkants, erel eijster, efke enkens, abet ongenotter, arah ostense, uze intner, asper uninga, asha orgreffee, lse choltes, ah-ima trangio, arieke immer, harina erweij, aniel de aal nna oers, nza om, otte ouwes, ianna ampisano, ander ammann, asmin ias odoy aia, ichelle van ijk, aria van oorn, ophie aber, eerle orseman, arloes de erder, enise ansen, ozemarijn de waastenie, terre van uyk, anaan ohamed, ietske osterhuis, use Özsan, uevi van eisen, uck le oy, uk ies, ophie pruit, hinouk van der eeke, am ermeeren, anne et, onie van der aal, asmijn agenaar, ophie van essem, era van orkum, orien van anten, anne van anten lin de aan, ayla aardman, amon ergkotte, ob van den ogaard, erend olsius, ander van den oogaart, asha orggrefe, akobus de ruijn, aartje ten am, itten ijkgraaf, ies ijkhuizen, vor riesens, rida ansen, amiel iskoot, iet ooij, as van ruining, ictor ange, isette ataster, riël atahelumual, incent du ez, aud obbe, nnebet van ijn, am ondeltap, uben auveur, var van ol, isha erschoor, asper eghorst et dank voor de gift van aap van der ee.