Hoeveel bijstand? bewaar dit bijstandsdossier! Klerenzooi: MUG kleedt moeder en kind. Nieuwe bijstand drijft Diemens gezin uit elkaar

Transcriptie

1 februari 2012 iedere maand gratis Nieuwe bijstand drijft Diemens gezin uit elkaar Wethouder Freek Ossel reorganiseert schuldhulp Roy Dames ging met criminelen om Rotterdam stuurt werklozen naar de kas Elke maand: Stadspasaanbiedingen en nuttige adressen voor werk, inkomen en rondkomen in MUGwijzer Problemen met uw uitkering? Gratis afspraak! Zie ook advertentie op pagina Gratis Rechtshulp voor Minima Bij problemen met alle uitkeringen Willering Advocaten Singel 190 Amsterdam - info@akaw.nl Hoeveel bijstand? bewaar dit bijstandsdossier! Klerenzooi: MUG kleedt moeder en kind

2 van der Woude de Graaf Advocaten Juridische Problemen? Op het gebied van Arbeidsrecht, Civiel Recht, Consumentenrecht, Huurrecht, Personen- en Familierecht, Sociale Zekerheid, Strafrecht en Vreemdelingenrecht kunt u bij ons kantoor terecht. Tel of Even geen geld, wel spullen? Lenen op onderpand: snel, simpel en betrouwbaar Bij de Gemeente Amsterdam kan iedereen vanaf 18 jaar geld lenen op onderpand tegen lage kosten. De voordelen van de Stadsbank van Lening direct contant geld tegen inlevering van u kunt uw bezittingen elk moment weer uw sieraden of gebruiksartikelen; meenemen, als u het geleende geld met lage beleenkosten en verlengen van uw de kosten terugbetaalt; lening is elke 6 maanden mogelijk; een gemeente instelling, dus betrouwbaar. Kostenloos Spreekuur: Voor kennismaking en kort advies kunt u terecht op ons gratis spreekuur, donderdag van uur. Gelieve zich telefonisch aan te melden tussen en uur op voor een afspraak op diezelfde dag. Willemsparkweg 31, 1071 GP Amsterdam T: F: E: info@woudegraaf.nl I: Ons kantoor is bereikbaar met tramlijnen 2, 3, 5 en 12 Gratis informatiecentrum over geestelijke gezondheid, ziektes, therapieën, medicijnen, lotgenotencontact, patiëntenrechten, dagbesteding, werk en wonen en het PGB. Ook voor vragen over reïntegratie en sociale activering van GGz- cliënten. Tevens voorlichting en advies. Vragen staat vrij! Linnaeushof 4, 1098 KH Amsterdam DE BIJSTANDSBOND EN ADVOCAAT MARC VAN HOOF Inloopspreekuur Juridische en sociale begeleiding Iedere dinsdag en donderdag van uur We gaan mee naar gesprekken waar je tegenop ziet Da Costakade 162, Amsterdam info@bijstandsbond.org Telefoon: Zie ook : Teletekst AT5 pagina 420 Een bijzondere (werk) ervaring opdoen? Word buddy van een dakloze en/of verslaafde. De speciale buddy-training start binnenkort. Nieuwsgierig? Bel of kijk op Naar elkaar luisteren Met elkaar praten Van elkaar leren in de Multiloog -bijeenkomsten Voorjaar 2012 In Amsterdam thema: communicatie over ervaringen in het dagelijks leven plaats: Stichting Muzenis, Cliffordstraat 38 dag & tijdstip: dinsdag uur datum: 14 februari, 10 april, 29 mei en 24 juli (kunst Multiloog) openbaar vervoer: tram lijn 10 (eindhalte), bus 21 plaats: Centrum Westerwijk Adm. De Ruijterweg dag & tijdstip: uur datum: woensdag 14 maart, donderdag 26 april en woensdag 13 juni (kunst-multiloog) openbaar vervoer: tram lijn 7, 12, 13 en 14, bus lijn 18 STICHTING IPC INCA Projectbureau Amsterdam toegang: overal gratis organisatie: St. IPC/INCA Projectbureau Amsterdam tel: (020) / met steun van: Gemeente Amsterdam (Dienst WZS) website: 2 Advertentie f e b r ua r i 2012 mug magazine

3 4 Peter van Straaten Inhoud Joep Bertrams Fempert Artikelen 6 Standbeeld voor aardige Amsterdammer 7 Wethouder Ossel pakt schulden aan 8 Bijstandsdossier: hoe zit het en hoeveel? 10 Letteren doorbreken apartheid 11 Bijstand: Rebecca ziet haar gezin uiteenvallen 13 Felix Meritis: oude dame van het vrije woord 15 Roy Dames documenteert de zelfkant 20 Money matters! 21 Ook met een vaste baan is ziek worden dure grap 30 Je bent jong en je belt wat... plus meer handige tips voor wie nog niet aan kinderen denkt (of juist wel) 31 Klerenzooi Rubrieken en columns 4-5 De maand MUG, Peter van Straaten & Vara's Ombudsman Pieter Hilhorst 10 Rondkomen 16 Cultuuragenda 17 Stadspas 28 Jacques Peeters, Sociaal Raadslieden, Juridisch Loket & Fempert 29 Joep Bertrams, Betoog & De Ombudsman 30 Klerenzooi, games en nog veel meer voor jong Amsterdam Foto voorpagina: Georgemaas/fotonova mugwijzer Tips en nuttige adressen over werk en inkomen Freek Ossel bevecht armoede bijstand verscheurt gezin roy dames houdt van zelfkant rotterdammer plukt tomaten Colofon Redactie: Joop Lahaise (hoofdredacteur), Marco Bakker (chef redactie), Jeannet van Leeuwen (eindredactie), Edwin Giltay, Toine Graus, Peter van Lieshout, Marcel Schor, Arnoud van Soest, Jos Verdonk. Contact: redactie@mugweb.nl, Layout: Eddo Gorter, Gert Meijerink, Jorik Schoemaker (stagiair), Jaap van der Sluijs (web, traffic & techniek). Contact: layout@mugweb. nl, Fotografie: John Melskens (beeldredactie), Ingrid de Groot, Michel Hobbij, Sandra Hoogeboom, George Maas, Rogier Verkade. Illustraties: Eddo Gorter, Gert Meijerink. Aan dit nummer werkten mee: Joep Bertrams, Philip Fokker, Eynav Goldbach, Femke van Heerikhuizen, Pieter Hilhorst, Michiel van Hinsberg, Helena Karsten, Nicolien Mizee, Frederik Nijmeijer, Lea Nortan, Masja Oosterbroek, Jacques Peeters, Pauline Roffel, Peter van Straaten. Secretariaat: Petra van Bockel, Mirjam Cappon. Contact: administratie@mugweb.nl, Distributie: Richard Nadort, Tony Strijbosch, Fred van der Zee. Contact: / MUG Magazine en zijn uitgaven van stichting BBU en worden gemaakt door een onafhankelijke redactie van vaste medewerkers en vrijwilligers. Directeur: Joop Lahaise. Postadres stichting BBU/MUG Magazine: Postbus 6259, 1005 EG Amsterdam. MUG Magazine is in de regio Groot-Amsterdam gratis verkrijgbaar bij bibliotheken, buurthuizen, werkpleinen, scholen, supermarkten, ziekenhuizen en culturele instellingen. Oplage januari: Druk: Dijkman Offset, Diemen. Advertenties: Daily Productions, Robert Verheij. Contact: , rverheij@daily.nl of , administratie@mugweb.nl. houdt je wakker! van de redactie Joop Lahaise Met alle veranderingen in de bijstand (zie het dossier op pagina 8/9), bezuinigingen en de crisis die langzaam maar zeker over ons land neerdaalt, ontkomt MUG er niet aan daar veel aandacht aan te besteden. In dat licht zijn we blij dat DWI met ingang van dit nummer twee volle pagina's afneemt, met belangrijke informatie voor Amsterdamse minima. Vanaf maart en mogelijk al eerder op mogen we ook het College van B & W verwelkomen. Bij toerbeurt zullen wethouders hun licht over ontwikkelingen in de hoofdstad laten schijnen. We noemen hun vaste column College, in de dubbele betekenis van bestuurscollege en college geven, les geven. Er zijn MUG-lezers die vinden dat we wel erg veel ruimte aan de gemeente bieden. Hoe zit dat met onze onafhankelijkheid en kritische houding? Nou, dat zit wel snor. Het College schrijft straks voor eigen rekening, zoals ook columnisten Jacques Peeters, Pieter Hilhorst en Nicolien Mizee. We bieden opiniemakers uit verschillende hoeken een podium, zoals het een nieuwsmedium betaamt. In de dagbladen staan ook regelmatig opiniestukken van bewindslieden en politieke kopstukken. MUG volgt beleidsmakers en hun uitvoerders (DWI, UWV, SVB) kritisch. Daarnaast heeft MUG als doel lezers te informeren over rechten en plichten, en over voorzieningen om mensen waar nodig ondersteuning te bieden en op weg te helpen. Dat we daarbij ruimte geven aan de gemeente ligt voor de hand. Lezers die denken dat de overheid de vijand is, zijn een tikkeltje naïef. Neem wethouder Andrée van Es, die bijstandsgezinnen tegemoet wil komen die door de wijziging van de wwb worden getroffen. Is zij uw vijand? In elk geval niet de onze. mug magazine f e b r ua r i 2012 Actueel 3

4 de maand mug MUG begint de maand met een overzicht van de vorige. Welke gebeurtenissen, wetswijzigingen of politieke ideetjes raakten uw portemonnee? Wie kwam voor uw belangen op? Waar werd u wijzer van? Wat hielp u aan werk of zorgde ervoor dat u het straks wat beter hebt? En wat staat ons nog te wachten? MUG maakt de balans op. Kunt u dit niet lezen, dan geen bijstandsuitkering! De VVD wil dat vanaf 2013 beheersing van de Nederlandse taal een voorwaarde is om bijstand te ontvangen. Kamerlid Cora van Nieuwenhuizen heeft daartoe een wetsvoorstel gemaakt. Wilders PVV en D66 staan positief tegenover dit idee.,,het hangt wel af van de uitwerking, maar in de basis vind ik dat iemand Nederlands moet spreken als hij een beroep doet op een uitkering", citeerde De Telegraaf. PvdA, SP en GroenLinks spreken van overbodige wetgeving omdat mensen in de bijstand al verplicht zijn hun best te doen om aan het werk te komen, inclusief het volgen van een taalcursus. Kamp wil personeel langer aan het lijntje houden Minister Henk Kamp van Sociale Zaken wil dat werkgevers hun personeel langer een tijdelijk contract moeten kunnen aanbieden. Volgens de Flexwet kunnen werkgevers tot maximaal drie keer en maximaal drie jaar lang een tijdelijk contract aanbieden. Na het derde contract is alleen een vast contract mogelijk. Kamp (VVD) wil de termijn voor aaneengesloten tijdelijke contracten verlengen. Vakcentrale FNV is niet enthousiast. Minister Kamp ligt op ramkoers met de FNV als hij zijn voorstel doorzet, verklaart de vakcentrale op zijn website. De FNV vindt het nu al een probleem voor groeiende groepen werknemers, vooral jongeren, dat zij zijn aangewezen op opeenvolgende tijdelijke contracten. Tijdelijke contracten maken het sluiten van een hypotheek zo goed als onmogelijk, dagen werkgevers niet uit om in hun personeel te investeren (scholing) en zijn slecht voor de loyaliteit en de productiviteit van werknemers, stelt de FNV. niets met de Amsterdamse realiteit te maken heeft'. Het PvdA-raadslid wijst erop dat de woningmarkt op slot zit. Verplicht verhuizen om aan werk te komen is niet realistisch. Ünver, ook reagerend op ideeën van minister Kamp als de 'taaleis' en de verplichting om bijstandsgerechtigden als tegenprestatie iets voor de samenleving terug te laten doen: 'De maatregelen waarmee hij komt, zullen niet op al te brede steun in Amsterdam kunnen rekenen.' Ünver vergelijkt de tegenprestatie met taakstraf. Amsterdam werkt aan slimme eigen pgb-regeling Op meer steun lijkt de Amsterdamse VVD-wethouder Zorg Eric van der Burg te kunnen rekenen met zijn reparatieplan voor het pgb (persoonsgebonden budget). Sinds 1 januari is het niet meer mogelijk een pgb vanuit de awbz (Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten) aan te vragen voor hulp aan huis of dagbesteding. Om gehandicapten toch hun onafhankelijkheid te laten behouden, werkt Amsterdam aan een eigen Peter van StraAten pgb. Daarmee kan de aanvrager zelf zorg inkopen en een zorgverlener kiezen. Wethouder Van der Burg belooft het voordeel van het pgb, de zelfregie, maar niet het nadeel, het oneigenlijk gebruik. Amsterdam gebruikt hiervoor het deel van de awbz dat in 2013 door gemeenten via de wmo (Wet Maatschappelijke Ondersteuning) moet worden verdeeld. Van der Burg:,,Ruim tienduizend Amsterdammers maken nu gebruik van de awbz-begeleiding. Mensen die dat nodig hebben krijgen ook vanaf 2013 een passend zorgaanbod.'' Uitgangspunt: eerst eigen kracht en netwerk, collectief waar het kan en individueel waar nodig. Van der Burg denkt aan 'slimme' combinaties van bestaand wmo- en ander gemeentelijk aanbod. Slimheid zal hij nodig hebben, want naast het decentraliseren (aan gemeenten overlaten) van de awbz zal het rijk een korting doorvoeren. De hoogte daarvan wordt in mei bekend. Schoonmakers krijgen van drie opdrachtgevers gelijk De acties van schoonmakers voor een betere beloning, een respectvollere bejegening en betere arbeidsomstandigheden hebben succes. Dat wil zeggen, drie grote opdrachtgevers hebben toegezegd zich te zullen inspannen om de werkdruk van hun schoonmakers te verlichten. Het gaat om de NS, de gemeente Rotterdam en de Hogeschool Rotterdam. Het lijkt een druppel op de gloeiende plaat maar de Vakbond van Schoonmakers (FNV) reageert opgetogen. Christiaan Boddeveld van de bond laat op de website weten: NS steunt onze respectvoorstellen voor de schoonmakers in hun stations, gebouwen en treinen. Dat is een énorme doorbraak! Volg de acties op De Volkskrant ontdekt: prepensioen nadelig voor WW Oudere werknemers lopen financieel risico als ze gebruik maken van prepensioen. Bij ontslag wordt de ww namelijk alleen over het loongedeelte berekend en niet Amsterdamse PvdA ziet toch al weinig in ideeën Kamp De verhuisplicht die minister Kamp werkzoekende bijstandsgerechtigden wil opleggen, stuit op weerstand bij de hoofdstedelijke PvdA. In een uitzending van AT5 (AT5 Politiek) eind januari stelde gemeenteraadslid Emre Ünver dat 'de realiteit van minister Kamp over het pensioendeel. Volkskrantverslaggever Gijs Herderscheê zocht het uit. Zijn conclusie: Het afgelopen jaar werden ruim ouderen hiervan de dupe. Prepensioen is een door de werknemer zelf bij elkaar gespaard pensioen waarmee hij voor zijn 65e minder kan gaan werken. Zijn loon 4 Actueel f e b r ua r i 2012 mug magazine

5 Andrée Van Es (GroenLinks) uittrekken om gezinnen te helpen die door de nieuwe bijstandswet worden getroffen. Door de huishoud-inkomenstoets gaan gezinnen er fors op achteruit (zie ook het Bijstanddossier op pagina 8/9). Sommige mensen verliezen zelfs hun uitkering. In een brief aan de gemeenteraad schrijft Van Es dat zij de pijn wil verzachten met honderd euro per maand per gezin. Met droefenis nemen wij afscheid van het Persoonsgebonden Budget (pgb). Daarmee konden gehandicapten zelfstandig blijven wonen en zelf zorg inkopen. Ze behielden dankzij het pgb regie over hun bestaan, totdat het kabinet besloot deze voorziening af te schaffen. Mensen die al een pgb hadden, vallen in een overgangsregeling tot Nieuwe gevallen kunnen in uitzonderlijke situaties in aanmerking komen voor een zogeheten Vergoedingsregeling Persoonlijke Zorg (vpz). De pgb blijft nog wel bestaan voor mensen in een zorgverblijf. Wie thuis zorg nodig heeft, beroept zich op het gemeentelijke zorg- of wmo-loket. Amsterdam werkt aan een eigen regeling; zie hiernaast. Foto: Rogier Verkade wordt dan over de niet gewerkte dagen aangevuld met prepensioen oftewel deeltijdpensioen. Het is dus geen vut. Dat is vervroegd pensioen en houdt in dat iemand eerder ophoudt met werken. Prepensioen is bedacht als vervanger van de vut, opdat mensen zo lang mogelijk blijven werken. De Volkskrant ontdekte dat werknemers met pre- of deeltijdpensioen slecht af zijn in geval van ontslag. Het nadeel kan tot honderden euro's oplopen, tot minder dan de helft van het oorspronkelijke loon aan ww in de eerste jaren na ontslag. Studiebeurs voor minima onder strenge voorwaarden De gemeente verstrekt vanaf april studiebeurzen aan minima voor korte beroepsopleidingen. De lening wordt tegen een lage rente verstrekt. Een deel hoeft niet te worden terugbetaald mits de opleiding met succes is voltooid. Voorlopig is er geld voor 250 beurzen. In een brief aan de raad schrijven wethouders Andrée van Es en Freek Ossel dat ook allochtone vrouwen die geen rijksbijdrage meer voor hun inburgering krijgen, een beroep op de stad kunnen doen. De beurzen, een idee van D66-raadslid Pam de Soete, zijn bedoeld voor werklozen en werkende armen. Voorwaarde is dat de opleiding de kans op een baan vergroot. Wethouder Van Es wil pijn verzachten 4,3 miljoen euro wil wethouder MUG zat ernaast: OBA niet gratis, wel meer vakantiegeld In het januarinummer zijn twee hinderlijke fouten geslopen. In het overzicht Minimumloon, bijstand en aow stond abusievelijk dat de vakantietoeslag voor alleenstaande aow ers 6,55 per maand bedraagt. Beetje weinig. Dat moet 56,55 zijn. In het artikel Begroting treft Mokum als een moker stond ook een fout. De redactie meende te hebben begrepen dat wethouder Freek Ossel de SP had toegezegd dat 65-plussers met hun Stadspas gratis gebruik konden blijven maken van de Openbare Bibliotheek (OBA). Dat is niet zo. Ossel zegde toe een en ander te zullen onderzoeken. Ondertussen geldt dat 65-plussers niet gratis maar tegen flinke korting van de OBA gebruik kunnen maken. Een gewone leenpas kost voor 65-plussers per 1 januari 20,- en voor Stadspashouders 15,-. MUG bedankt de lezers die ons op deze fouten hebben gewezen. pieter hilhorst Eigen huis als molensteen Schulden zijn niet meer het alleenrecht van mensen met een laag inkomen. Steeds vaker kloppen mensen met een middeninkomen aan bij de Volkskredietbank (VKB), met vaak een eigen huis. Neem de 42-jarige René. Hij meldde zich bij het programma De Ombudsman van de VARA omdat hij diep in de schulden zit. Toen hij hulp vroeg van de VKB in Appingedam, kreeg hij te horen dat hij niet geholpen kon worden omdat hij een eigen huis heeft. Pas na heel veel zeuren was hij toch welkom. Maar ook al droeg hij nu zijn inkomen over aan de VKB, hulp kreeg hij niet. Herhaaldelijk werd hem beloofd dat ze zijn schuld zouden gaan regelen. Maar die belofte werd niet nagekomen. Allerlei rekeningen werden niet betaald. Het gevolg was dat zijn schulden niet afnamen maar toenamen. Zijn OV-kaart werd niet betaald, zodat hij Appingedam bijna niet meer uit kan.,,het dorp is voor mij een grote gevangenis geworden. De Volkskredietbank informeerde hem ook niet over de rekeningen die ze niet betaalde. Pas na aandringen kreeg hij op een gegeven moment een envelop met ,- aan onbetaalde rekeningen. Nog steeds kreeg hij deurwaarders op zijn dak. Advocaat Richard Korver die de zaak voor ons bekeek, typeert de VKB als de afdeling Valse Kansen en Beloften. Eerst werd zijn huis buiten beschouwing gelaten, later moest hij zijn huis toch column verkopen. Maar de waarde van dat huis is, ook door achterstallig onderhoud, enorm gedaald. Als hij zijn huis verkoopt, blijft hij met een restschuld achter van zo n ,-. Zo komt hij alleen nog maar dieper in de misère. Door alle ellende is hij ontslagen en voor een nieuwe baan moet hij eigenlijk naar Groningen verhuizen. Dat lukt onder deze omstandigheden niet. Over twee weken wordt gas en licht afgesloten. Straks staat hij ook nog op straat. En dat alleen omdat de Volkskredietbank zich blijkbaar geen raad weet met iemand die schulden heeft en een eigen huis bezit. Voor René is zijn huis een molensteen geworden.,,had ik maar een bijstandsuitkering gehad en een huurwoning, dan was het allang opgelost. Pieter Hilhorst is journalist MUG magazine f e b r ua r i 2012 Actueel 5

6 Aardige Amsterdammer heeft een standbeeld Marcel Schor Burgemeester Eberhard van der Laan onthulde vorige maand de Aardige Amsterdammer, een eerbetoon aan vrijwilligers. Op de Droogbak bij het Centraal Station staat sinds eind januari het standbeeld van de Aardige Amsterdammer. Het is een uitgestoken hand op een sokkel. Initiatiefnemer De Regenboog Groep eert met het kunstwerk alle vrijwilligers in de stad die zich voor kwetsbare Amsterdammers inzetten. Het beeld wordt jaarlijks opgedragen aan steeds een andere aardige Amsterdammer. Als eerste viel de beurt aan vrijwilliger Herman Kuijl, die zich al tien jaar bij De Regenboog belangeloos voor daklozen en verslaafden inzet. De onthulling van de Aardige Amsterdammer werd verricht door burgemeester Eberhard van der Laan. Op de website van De Regenboog zegt hij: Hoewel medeleven een instinct is, kunnen mensen het uitschakelen. Hierdoor kan een dokter opereren, 'Aardige Amsterdammer' Herman Kuijl bij 'zijn' beeld Foto: Georgemaas/fotonova maar het zorgt er ook voor dat hulp aan naasten, aan mensen die het minder hebben, niet vanzelfsprekend is. Het is een keuze. Vrijwilligers maken die keuze en daar is de stad hen dankbaar voor. Vandaag eren we alle Amsterdammers die kiezen om barmhartig te zijn. Aardige Amsterdammer van het jaar Kuijl zegt op dezelfde site: Er komen interessante mensen, die veel meemaken, geen dag is saai. Ik vind het heel normaal dat mensen elkaar helpen. Voor mij maakt het niet uit of mijn buurman hulp vraagt of dat een druggebruiker dat doet. Misschien is dat bijzonder aan mij. Stichting de Regenboog Groep is een Amsterdamse vrijwilligersorganisatie die zich inzet voor mensen met sociale of financiële problemen, voor (ex)dak- en thuislozen, (ex)verslaafden en voor mensen met psychiatrische klachten. Vanuit inloophuizen zorgt De Regenboog voor opvang, hulpverlening, zinvolle dagbesteding en werk. Via buddy's en maatjesprojecten wordt isolement voorkomen en een actieve deelname aan de samenleving bevorderd. Aan het standbeeld hangt ook een website, een soort positieve kliklijn waar Amsterdammers aardige stadsgenoten kunnen 'aangeven'. Op die site staat te lezen: Eind juni zijn vier (ex)daklozen, (ex)verslaafden, mensen die in armoede leven en/of psychische problemen hebben, undercover gegaan op zoek naar Aardige Amsterdammers. Gewapend met een verborgen camera zijn ze op jacht gegaan naar vriendelijke stadsgenoten. En die waren nog best moeilijk te vinden. Van de 144 Amsterdammers die ze tegenkwamen waren er maar 25 aardig. Misschien niet eens een slechte score. Een aardige Amsterdammer aanmelden? Ga naar Rechtstreeks uit het eigen atelier voor een eerlijke prijs Stefanie Amirkhan Sieraden, schilderijen, mozaïek voor betaalbare handgemaakte spullen is atelierwinkel MAP bij Akros een uitstekend adres. MAP bij Akros is onderdeel van de stichting Akros Welzijn in Amsterdam- West. MAP staat voor Maatschappelijke Activerings Plek. Het project is gericht op mensen die op een of andere manier uit de arbeidsmarkt zijn geraakt. De winkel heeft dus niet alleen commerciële doeleinden; net zo belangrijk is dat de medewerkers zich via hun werkzaamheden zowel op persoonlijk als commercieel niveau verder ontwikkelen. In het verleden werden mensen door de DWI naar het atelier doorverwezen. Maar alle huidige vrijwilligers zijn blij met hun plek. Barbara:,,Er is een aantal vaste vrijwilligers, allemaal met een andere achtergrond. Zelf heb ik een lerarenopleiding gedaan. Maar we hebben ook moeders die buitenshuis aan de slag willen, en jongeren die hier speciaal komen werken en worden begeleid door onze vaste groep. De manier van werken binnen het atelier spreekt Barbara en Vincent allebei aan. Vincent:,,Ik kwam hier voor het eerst toen ik Anders dan een reguliere winkel overspannen werd, na mijn laatste baan. De druk werd me te veel en ik had het gevoel dat ik een reguliere kantoorbaan niet aankon. Mijn tijd in het atelier deed me inzien dat ik wel degelijk kan werken, alleen op een meer creatieve manier. Hoewel onze producten natuurlijk op tijd af horen te zijn, staan wij hier niet onder zware werkdruk: het is Vrijwilligers Vincent en Barbara Foto: Sandra Hoogeboom net zo belangrijk om vaardigheden te leren en met elkaar samen te werken. Zelf doe ik stofbewerking van producten als tassen en kinderknuffels. Een ander spitst zich toe op het maken van schilderijen. En weer anderen maken liever sieraden, kleding of vazen en schalen met mozaïek. Onderlinge concurrentie is er volgens Barbara helemaal niet:,,integendeel! De vrijwilligers geven elkaar juist tips, waardoor de kwaliteit van onze producten alleen maar toeneemt. En zo wordt ook het werk uitdagender en krijgen we steeds meer verschillende spullen in de winkel. MAP bij Akros heeft het winkelend publiek heel veel te bieden. Vincent:,,Als ik dat zelf zo mag zeggen: ik vind onze spullen heel mooi! De mozaïek bijvoorbeeld, of de originele schilderijen en modeaccessoires. Barbara:,,Het belangrijkst vind ik dat onze bedoelingen helder zijn. Wij maken alles zelf, verkopen de producten tegen een eerlijke prijs en de opbrengsten gaan weer terug naar dit project. We produceren ook in opdracht, klanten kunnen hier voor hen op maat gemaakte producten bestellen. Uiteindelijk zijn we dus anders dan reguliere winkels, maar dat komt de klant alleen maar ten goede. Zowel Barbara als Vincent kampen nog een beetje met heimwee naar hun vorige locatie, in de Jan Evertsenstraat, waar ze vanaf 2009 zaten.,,een paar maanden geleden zijn we hiernaartoe verhuisd, we moeten nog een beetje wennen.,,ach, veel andere vrijwilligersprojecten zijn door de bezuinigingen gedwongen ermee op te houden. Gelukkig kunnen wij verder!, aldus Vincent.,,Ja, nu mis ik de Jan Evertsenstraat nog een beetje daar hadden de klanten ons inmiddels echt gevonden. Maar ik ga ervan uit dat hier ook gaat gebeuren. Wij doen in ieder geval ons best. MAP bij Akros 6 achtergrond f e b r ua r i 2012 mug magazine

7 Freek Ossel: vrouwen en jongeren eerst Marcel Schor Wie zich voor gemeentelijke schuldhulp meldt, zal daar iets voor terug moeten doen. De tijd van vrijblijvendheid is voorbij, waarschuwt armoedewethouder Freek Ossel. Maar wie het echt nodig heeft, kan rekenen op extra hulp. Amsterdam telde in 2010 maar liefst huishoudens onder de armoedegrens, oftewel 16,6 procent van het totaal. Zij vormen Freek Ossels grootste zorg, als wethouder Armoedebeleid. Speerpunt is de aanpak van schulden. Ossel wil de aanvraagtijd voor schuldhulp halveren: wachttijden zijn onacceptabel. Ook wil de wethouder twee keer zoveel mensen helpen. Alleenstaande moeders in de bijstand en arme jongeren krijgen extra hulp. Tenslotte heeft ook de groeiende groep werkende armen, in loondienst of als zelfstandige (zzp er), Ossels aandacht. De PvdA er verlangt wel dat iemand zich inzet voor de verbetering van diens eigen leefsituatie. Een kwart van de Amsterdamse minimahuishoudens heeft schulden. In 2010 vroegen mensen om schuldhulpverlening: een verdriedubbeling in tien jaar tijd. Er is een toename van meervoudige schulden. De gemiddelde schuld is ,-. In gevallen kwam het tot schuldenregelingen. Ossel ziet schuldhulp als de pijler onder zijn armoedebeleid. Om de verwachte stijging van hulpverzoeken aan te kunnen, maakt hij extra geld vrij maar stelt ook hogere eisen aan degene die een beroep doet op de gemeente. Freek Ossel:,,Aan de poort wordt strenger geselecteerd. We willen helder krijgen hoe het zo ver is gekomen dat iemand schulden heeft. Je moet actief aan je problemen gaan werken. Zo wordt het volgen van een budgetcursus verplicht. En mensen met ongezonde eetgewoonten gaan naar een voedingscursus. Als je naar hun verhalen luistert dan blijkt dat ze vaak bij McDonald s eten. Behalve dat het ongezond is, is het ook slecht voor je portemonnee. Voor iemand met een auto die een regeling met schuldeisers wenst, geldt: eerst die auto in de verkoop. De boodschap is helder: het idee dat de gemeente je wel even van je schuld af helpt, is voorbij. Tijdens een kennismakingsgesprek met een hulpaanvrager probeert die erachter te komen of er meer aan de hand is, zoals gezondheidsklachten of een problematische thuissituatie. waardoor zij te weinig verdienen of hebben een bijstandsuitkering. De wethouder wil nog dit jaar 750 moeders aan het werk helpen. Ossel:,,We gaan ze helpen bij het vinden van alternatieve vormen van kinderopvang, zodat ze in staat zijn hun inkomen uit werk te vergroten. Waar nodig helpt de gemeente bij gezondheidsproblemen, scholing en schulden. Om de kinderen van deze moeders de beste kansen te geven, reserveert hij extra geld voor de scholierenvergoeding en de pc-regeling. Arme jongeren Ruim een kwart van alle Amsterdamse jongeren (36.312) groeit op in een huishouden op of onder de armoedegrens. Vooral veel jongeren met een Surinaamse of Marokkaanse achtergrond groeien op in armoede (33 en 42 procent). De gemeente wil deze kwetsbare groep helpen. Er worden strengere eisen gesteld aan ouders die een beroep doen op schuldhulp, scholierenvergoeding en de pc-regeling voor hun kind. Ze worden geacht zich actief in te zetten voor het verbeteren van de schoolprestaties van het kind. Huiswerkbegeleiding en ouderavonden bezoeken hoort daar bij. Ossel:,,De tijd van een blanco cheque is voorbij. Jongeren in de bijstand met te weinig werkervaring kunnen rekenen op extra steun. Onderzocht wordt of ze via een werkschool aan de slag kunnen. De top 600 van criminele jongeren worden al tijdens hun detentie naar werk begeleid. Werkende armen Ongeveer Amsterdammers behoorden in 2010 tot de werkende armen, waarvan in loondienst en als zelfstandige zonder personeel (zzp'ers). Huishoudens waar slechts een van de Schuldhulp? Eerst auto verkopen en dan een budgetcursus volgen partners een baan heeft, zijn extra gevoelig voor armoede. In 90 procent van de gevallen is de niet-werkende partner een vrouw. De gemeente gaat ze actief benaderen om aan het werk te gaan. Bijna 20 procent van alle zzp ers behoort tot de minima. Ossel:,,Om hun ondernemersvaardigheden te vergroten geven we ze vouchers (waardebonnen, red.). Daarmee kunnen ze advies inhuren over bedrijfsvoering, marketing, boekhouding en scholing. Ook worden ze geïnformeerd over armoedevoorzieningen en het Besluit Bijstandsverlening Zelfstandigen (bbz). Arme zzp ers komen in aanmerking voor eventuele kwijtschelding van gemeentebelastingen. Alleenstaande moeders Armoede komt onder eenoudergezinnen twee keer zo vaak voor. Bijna altijd gaat het om alleenstaande moeders. Zij zijn oververtegenwoordigd in de schuldhulpverlening. Ze werken vaak in deeltijd, Wethouder Ossel: Aan de poort wordt strenger geselecteerd Foto: Georgemaas/fotonova mug magazine f e b r ua r i 2012 achtergrond 7 ARMOEDEBELEID m a a r t 2011 achtergrond 7

8 Joop Lahaise De bijstand (wwb) is per 1 januari gewijzigd. MUG heeft er al veel aandacht aan besteed maar de wwb is behoorlijk ingewikkeld. Wanneer heeft u recht op een uitkering en hoe hoog is zo n uitkering eigenlijk? In dit Bijstandsdossier zetten we de belangrijkste regels nog een keer op een rij. Voor wie? De bijstand is he t la inkomen uit wer atste vangnet voor wie geen k heeft en ook ge 1 januari 2012 al (meer) kan mak en aanspraak bijsta en op een ande re gel overigens pa nd ontvingen, gaat deze re uitkering zoal de ww. De maxim s per 1 juli in. s al is 38 maanden. e duur van een ww-uitkering Verder mag er geen sprake zijn Het kabinet heef van vermogen. Het t deze termijn te maximum aan ei eigen verkor ten maar plannen om gen kapitaal is vo or dit jaar va zove niet. Om voor bi jstand in aanmer r is het nog gezinnen 11. stgesteld op 5.685,-; voor 370,-. king te komen, moet de aanvra ge waardevolle be Onder vermogen vallen ook en in Nederland r tenminste 18 jaar oud zijn zi w sieraden of kuns ttingen als een auto, boot, geen bijstand. onen. Gedetineerden krijgen t. Het is aan de ui tkerin be oordelen of bezi gsinstantie (DWI) om te Bij het vaststelle n korten, te weige t reden is de uitkering te worden inkomst van het recht op bijstand re en aan de muur, ee n of stop te zetten. Een litho gezinsleden mee van een partner en andere n geër fd horloge ge, tv die in betere huishoudinkom rekend: de zogeheten tijden is aanges de flatscreench enstoets. Ook in Op aft of het el tje voor de deur een thuiswonen ko ze hoeven niet al oude d kind of een in msten van w or de n tijd te in ge leve won tellen mee. Voor bijstandgerechtig ende ouder op zijn naam he rd maar wie een nieuwe BMW eft den die vóór jachthaven heef staan of een Bayliner in de t geparkeerd, tr ekt de aandacht. Eigen huis Een veel gehoord misverstand is dat een eigen woning altijd eerst moet worden 'opgegeten'. Die eis geldt niet wanneer de aanvrager zelf in het huis woont en niet kan worden verwacht dat de aanvrager zijn woning verkoopt. Dat laatste is bijvoorbeeld het geval wanneer een geschikte huur woning op nagenoeg dezelfde woonlasten zou komen of wanneer de eigen woning onverkoopbaar is. De waarde van de woning telt wel altijd mee. Als er te veel waarde, oftewel vermogen in een woning zit, kan leenbijstand worden toegekend, totdat het vermogen is opgegeten. De waarde van een eigen huis valt onder vermogen maar daar van is ,- aan overwaarde vrijgelaten. De overwaarde is de taxatiewaarde minus het afgeloste deel van de hypotheek. Rekenvoorbeeld: de woning is getaxeerd op ,-. De nog af te lossen hypotheek- som bedraagt ,-. De over waarde oftewel het eigen vermogen in de woning is in dat geval ,-. De gemeente zal nu ( ,- minus ,-) ,- leenbijstand verstrekken. In het geval van een gezin zou de bijstand 1.336,42 (zie voor netto uitkering de tabel) per maand zijn; de leenbijstand zal dus na 46 maanden (3,8 jaar) zijn opgesoupeerd. Pas na de leenbijstand volgt een gewone bijstandsuitkering. De leenbijstand moet worden terugbetaald. Maar dat hoeft pas als de bijstandsgerechtigde weer werk heeft gevonden en meer verdient dan de bijstand. In Amsterdam hoeft iemand de eerste 10 jaar na het einde van de leenbijstand geen rente te betalen. Als na 10 jaar nog niet is afgelost, dan wordt er rente berekend over het niet afgeloste deel. De rente bedraagt de wettelijke rente, die dan geldt, verminderd met 3 procent. Dossier: Slapend rijk? recht op 90 procent van de gezinsbijstand en alleenstaanden zonder kinderen op 70 procent mits er geen andere inwonenden zijn en er sprake is van woonkosten. Het bestaansminimum of sociaal minimum voor een alleenstaande is voor 2012 vastgesteld op 50,49 bruto per werkdag (zie tabel voor nettobedragen). Daar van moeten alle kosten voor levensonderhoud worden betaald. Lui op de bank liggen is er ook niet bij. In de bijstand geldt sollicitatieplicht, ook naar qua opleiding/ervaring niet passend werk. Ontheffing kan worden aangevraagd in geval van ziekte (of zorg voor een ziek familielid), verzorging van een klein kind (tot 5 jaar) of als er naar oordeel van DWI een andere reden is om niet te kunnen werken. Let op: ook de vakantieregeling is Vuistregel is dat gezinnen en samenwoversoberd. Een bijstandsgerechtigde mag nenden recht hebben op ongeveer het maximaal 4 weken op vakantie, uitgezonnetto minimumloon. Alleenstaande ou65-plussers. ders met thuiswonende kinderen hebben derd De hoogte van de bijstandsuitkering verschilt per situatie: alleenstaand, met of zonder kinderen, zelfstandig of niet zelfstandig wonend het telt allemaal mee. Ook kunnen er per gemeente verschillen optreden, vooral in de speciale regelingen voor minima zoals langdurigheidstoeslag, kwijtschelding gemeentebelastingen, kortingspassen (Stadspas), collectieve aanvullende ziektekostenverzekering en bijzondere bijstand. Het kabinet heeft bepaald dat bijstandsgerechtigden mét alle gemeentelijke extra's tezamen nooit boven de 110 procent van de bijstandsnorm uit mogen komen. Een uitzondering vormt de bijzondere bijstand: hulp in bijzondere individuele omstandigheden. Jongeren Met het afschaffen van de Wet Investeren in Jongeren (wij) vallen jongeren tot 27 jaar weer gewoon onder de wwb. Ze hebben daarmee in feite hun recht op bijstand teruggewonnen. Maar dat lijkt aardiger dan het is. Onder de wij kregen jongeren een leer-/werkaanbod. Dat is een opleiding of werk, of een combinatie daar van. Vervolgens werd gekeken of er een (aanvullende) inkomensvoorziening kon worden verstrekt. Het afschaffen van de wij gooit moeilijk bemiddelbare jongeren terug de bijstand in, in afwachting van de nieuwe Wet Werken naar Vermogen (wwnv), die in 2013 in gaat. Jongeren tot 27 jaar melden zich bij het Jongerenloket op een van de Werkpleinen (DWI en UWV Werkbedrijf). Ze moe- ten vanaf dat moment eerst zelf 4 weken op zoek naar een opleiding of betaald werk. Pas daarna komen ze in aanmerking voor een uitkering. De gemeente kan jongeren nog altijd verplichten om (weer) naar school te gaan en biedt daarin begeleiding. Het recht op een uitkering hangt af van het totale inkomen dat in het huishouden waar de jongere deel van uitmaakt wordt verdiend. Is dat voldoende dan is er geen recht op uitkering. Wie vóór 2012 onder de wij viel, zit in een overgangsregeling, die bijna in alle gevallen doorloopt tot 1 juli. Alleen als de bijstand eerder stopt en opnieuw wordt aangevraagd, gelden de nieuwe regels. 8 ac h t e r g r o n d feb ruar i 2012 mug m ag a z i n e

9 wijzigingen in de bijstand Samen achter één voordeur Gezinsleden die samen in één woning wonen, moeten financieel voor elkaar gaan zorgen: de huishoudinkomenstoets. Het inkomen van alle gezinsleden wordt meegeteld om de hoogte van de bijstandsuitkering te bepalen, dus ook dat van thuiswonende volwassen kinderen met een eigen inkomen. Maar ook de aow-uitkering van een inwonende opa of oma. Het hele gezin mag maximaal zo'n 1.336,- aan bijstand ontvangen (netto inclusief vakantiegeld; dit bedrag kan per gemeente variëren, zie tabel hieronder voor Amsterdam). Er zijn uitzonderingssituaties. Het inkomen uit de wajong van een volwassen kind of van een ouder telt niet mee; hetzelfde geldt voor gezinsleden met een awbz-indicatie van minimaal 10 uur per week, die thuis door de eigen ouder(s) of kind(eren) worden verzorgd. Inkomsten van volwassen kinderen die studeren of een leer-/werkbaan hebben, worden pas meegeteld vanaf ongeveer 1.050,- per maand. DWI geeft het volgende voorbeeld: een alleenstaande ontving in 2011 een bijstandsuitkering van 752,-. Haar dochter van 24 jaar woont nog thuis. Zij heeft een baan voor 4 dagen in de week en verdiende daar in ,- mee. Samen hadden ze dus 1.852,-. Meldt de moeder zich nu bij de bijstand, dan wordt het rekensommetje iets anders. Omdat haar dochter 1.100,- per maand inbrengt, krijgt zij nog maar 153,- bijstand, om samen op 1253,- uit te komen. Een achteruitgang van zo'n 600,- per maand (let op, bedragen kunnen in werkelijkheid anders uitvallen). Alleenstaande ouders Ook alleenstaande ouders moeten hun best Andere vrijlatingen die nu bestaan voor doen om werk te vinden. Met kinderen onder de 5 jaar, zijn bijstandsouders nog wel Als een thuiswonend kind 18 jaar wordt en alleenstaande ouders, vervallen in maart. tijdelijk vrijgesteld van sollicitatieplicht niet meer naar school gaat, moeten dit kind (maximaal 5 jaar). Een bijstandsgerechtigde en de ouder samen vragen om voortzetting alleenstaande ouder met deeltijdbaan van de bijstand. Veelal geldt dan een lager mag 12,5 procent van het loon boven op de bijstandsbedrag dan voor een alleenstaande ouder. Zo mogelijk moet het kind een uitkering houden, tot maximaal 120,- per maand en dat gedurende maximaal 2,5 jaar. aanvullende bijdrage vragen bij de andere Voorwaarde is dat de ouder 27 jaar is of ouder; wanneer dit niet mogelijk is, kan ouder en het jongste kind 11 jaar of jonger. recht bestaan op bijzondere bijstand. Ouderen Voor werklozen ouder dan 50 jaar gelden aparte regels. Zij krijgen na hun wwperiode (als deze langer heeft geduurd dan 3 maanden) geen wwb-uitkering maar een ioaw-uitkering, die overigens even hoog is als de gewone bijstand. Voor de ioaw-uitkering geldt wel de partnertoets (huishoudinkomenstoets) maar niet de eis om eigen vermogen of de eigen woning eerst op te eten. Ioaw staat voor wet Inkomensvoorziening Oudere en gedeeltelijk Arbeidsongeschikte Werkloze werknemers. Voor oudere zelfstandigen (55-plus), zoals zzp'ers, die hun bedrijf hebben moeten staken is er de ioaz, waarbij de 'z' staat voor zelfstandigen. Ook de ioaz is in feite bijstand. Bij de berekening van de ioaz-uitkering telt eigen vermogen, inclusief de overwaarde van een eigen huis, tot een bedrag van ,- (gold in 2011) niet mee. Voor aanvullende pensioenvoorzieningen mag een werkloze oudere zelfstandige een bedrag tot maximaal ,- buiten beschouwing laten, mits er een pensioentekort is. Sommige inwoners van dit land hebben onvoldoende aow-rechten opgebouwd, bijvoorbeeld wegens langdurig verblijf in het buitenland of immigratie op latere leeftijd. In dat geval kan aanvullende bijstand worden aangevraagd. Daarbij wordt wel gekeken naar een eventueel pensioen en spaargeld. Ook geldt hierbij de huishoudinkomenstoets. Wie recht op een aanvulling heeft, ontvangt die automatisch van de Sociale Verzekeringsbank (SVB). Maar als een gepensioneerde samen met zijn kind(eren) onder de 65 jaar in één huis woont, dan moet een aanvulling bij DWI worden aangevraagd. Voor ouderen gelden andere normbedragen; zie daarvoor onderstaande tabel. Oh ja, ook dit nog... MUG heeft zo zorgvuldig mogelijk alle bepalingen en meest actuele bedragen (zoals eind januari bekend) op een rij gezet. Rechten kunnen aan dit artikel niet worden ontleend. Kijk ook op de website van DWI Amsterdam en op www. rijksoverheid.nl. Netto bijstandsnorm inclusief gemeentelijke toeslagen (per 1 januari 2012) Ten laste komende kinderen? Zelfstandig wonend met ongedeelde woonkosten Niet zelfstandig wonend, wel woonkosten Geen woonkosten (inwonend) netto per maand vakantiegeld per maand netto per maand vakantiegeld per maand netto per maand vakantiegeld per maand Alleenstaand 18 t/m 20 jaar* - 219,36 11,55 219,36 11,55 219,36 11,55 21 t/m 22 jaar - 698,28 36,75 698,28 36,75 634,80 33,41 23 t/m 64 jaar - 888,72 46,77 761,76 40,09 634,80 33,41 65 jaar of ouder - 975,03 51, Alleenstaande ouder 18 t/m 20 jaar* ja 473,28 24,91 600,24 31,59 473,28 24,91 21 t/m 64 jaar ja 1.142,63 60, ,67 53,46 888,72 46,77 65 jaar of ouder ja 1.227,02 64, Gezin beiden 21 t/m 64 jaar ,60 66, ,64 60, ,68 53,46 beiden 18 t/m 20 jaar* nee 438,73 23,09 311,77 16,41 184,81 9,73 beiden 18 t/m 20 jaar* ja 692,64 36,46 565,69 29,77 438,73 23,09 1 persoon 18 t/m 20 jaar 1 persoon 21 t/m 64 jaar nee 854,16 44,96 727,21 38,27 600,25 31,59 1 persoon 18 t/m 20 jaar 1 persoon 21 t/m 64 jaar ja 1.108,08 58,32 981,12 51,64 854,16 44,96 1 persoon 21 t/m 64 jaar 2 personen 18 t/m 20 jaar ,53 56,50 946,57 49,82 819,61 43,14 1 persoon 65 jaar of ouder 1 persoon 21 t/m 64 jaar** ,07 70,64 * = exclusief eventueel aanvullende bijstand; ** = ongeacht woonsituatie mug magazine f e b r ua r i 2012 achtergrond 9

10 Schone letteren doorbreken apartheid Marcel Schor Bijlmer Boekt! beleeft op 7 februari a.s. zijn eerste editie. Die dag komen in het Bijlmerparktheater twee literaire werelden elkaar tegen: de blanke grachtengordel en het multi-etnische Zuidoost. Het idee komt van schrijfster Christine Otten. I n de multiculturele stad Amsterdam worden de schone letteren gedomineerd door blanken, zegt schrijfster Christine Otten (50).,,Dat moest anders, vond ik. Tijdens een tournee met Herman Koch en Michiel Romeyn ontstond het idee van een laagdrempelig variétéprogramma rond literatuur voor een divers publiek. Ze ging praten met het Bijlmerparktheater en met de SLAA (Stichting Literaire Activiteiten Amsterdam) en Bijlmer Boekt! was geboren. De eerste editie vind plaats op 7 februari. De oorsprong van Ottens idee ligt in de Verenigde Staten. Als journalist interviewde zij daar leden van The Last Poets, een groep zwarte dichters en muzikanten die vanaf 1968 politiek geladen rap maakt. Zelf zegt ze dat hun poëzie en muziek een verpletterende indruk op haar maakte. Nog meer werd ze gepakt door de turbulente levensverhalen van bandleden Umar Bin Hassan en Abiodun Oyewole, vol politiek, geweld, liefde en drugsgebruik. Haar boek De laatste dichters is een literaire kroniek die op hun levens, gedichten en muziek is gebaseerd. Het is een inkijk in de Afro-Amerikaanse wereld. Tijdens Bijlmer Boekt! komt deze wereld samen met de blanke literaire grachtengordel. Op het avondvullende, revue-achtige programma staan schrijvers, dichters, theatermakers, acteurs, zangers, Christine Otten: Gesproken verhalen horen net zo goed tot de letteren. rappers en muzikanten. Otten legt uit wat de bezoeker kan verwachten:,,literatuur is meer dan alleen romans, gedichten en korte verhalen. Gesproken verhalen horen net zo goed tot de letteren. Gerda Havertong gaat bijvoorbeeld zingen en een tori doen. Dat is in het Surinaams-Nederlands een uit het hoofd verteld persoonlijk verhaal met mythische elementen. Verder geven Kees van Kooten, Blaxtar, Karin Amatmoekrim, Pablo Nahar en Muna Shirwa acte de présence. Otten zelf doet de presentatie. Een paar jaar eerder was ze ook al in het Bijlmerparktheater als spreker tijdens het Black Magic Woman-festival. Ze sprak er toen over haar boek. Hoe kan een blonde, Europese vrouw zich vereenzelvigen met zwarte mannen in de Verenigde Staten? Voor Otten is dat geen moeilijke vraag. Ze vindt het spannend om vreemde culturen te ontdekken. Ze las die dag een gedicht voor uit eigen werk.,,ik kwam er in een warm bad. Bezoekers herkenden in mijn boek hun eigen geschiedenis van vechten en zwarte emancipatie in een blanke wereld, vertelt ze met geestdrift.,,de laatste dichters werd ook door blanken omarmd, al was het voor die groep een vreemde wereld die ik beschreef. Ik ontsloot met mijn verhaal als het ware twee werelden. Om ervoor te zorgen dat die straks daadwerkelijk met elkaar in aanraking komen, rijdt er op de dag van Bijlmer Boekt! een bus v00r literatuurliefhebbers in de stad die de weg naar het Bijlmerparktheater niet weten. Deze vertrekt op het Leidseplein. Bijlmer Boekt!, Bijlmerparktheater, Anton de Komplein 240, (kassa), Eerste editie: 7 februari, uur; tweede editie: 8 mei. Entree plus busretour vanaf Leidseplein: 15,-. Entree zonder bus: 10,00, 65+ / CJP 7,50. MUG geeft 2 x 2 vrijkaartjes weg voor de editie van 7 februari. Hebben? Mail naar: service@mugweb.nl. Wie het eerst komt het eerst maalt. Over SLAA Vanuit De Balie is de SLAA sinds 1982 hét live podium voor literatuur. Behalve in De Balie organiseert de SLAA ook evenementen op plekken als De Tolhuistuin, try-out-theater Het Perron, De Rode Hoed, het Bijlmerparktheater en het Comedy Theater in de Nes. De actualiteit maar ook de diversiteit binnen de literatuur staan centraal; literatuur in een creatieve, dynamische context voor een breed lezerspubliek. Info over SLAA-activiteiten: RONDKOMEN Lezers vertellen Lea Nortan hoe zij de maand met weinig geld doorkomen Sparen voor je spullen Ruben (18) woont thuis met zijn ouders en jongere broer (15). Ruben doet de drie jaar durende mbo-opleiding Sociaal Cultureel Werk (SCW). Ruben:,,Ik werk 59 uur per maand bij de Hema en verdien 251,-. Mijn ouders vullen dat aan met 110,-. En omdat ik de opleiding SCW volg, krijg ik 75,39 studiefinanciering. Daar worden mijn ziektekosten van betaald. Twee maanden geleden heb ik een scooter van 1.800,- gekocht. Mijn ouders hebben het geld voorgeschoten. Ik krijg twee jaar om hen terug te betalen. Maar zo lang wil ik er niet over doen. Ik los 200,- per maand af, dan ben ik er sneller vanaf. Hierdoor heb ik nog 161,- leefgeld te besteden per maand. Dat geef ik uit ik aan mijn lunch op school, kleding of verjaardagscadeautjes, benzine en zo nu en dan de kroeg. Ik spaar ook 50,- per maand, want ik wil graag een tweede tatoeage laten zetten en die kost 450,-. Ik ben absoluut niet verwend, maar ik krijg wel heel veel van mijn ouders. Ik snap best dat ze jongeren willen leren dat je moet werken voor je geld en sparen voor je spullen. Ik hou van voetbal. Ik speel zelf en mijn pa en ik hebben de seizoenkaart van Ajax van mijn opa en oma overgenomen. We gaan naar alle thuiswedstrijden. We waren ook bij die beruchte bekerwedstrijd tegen AZ afgelopen december. Ik had een biertje gehaald en zat net; de sfeer was super. Zie ik ineens in mijn ooghoek die gozer (Ajax-hooligan Wesley van W., red.) het veld oprennen. Omdat iedereen begon te schreeuwen, draaide de keeper van AZ zich nog net op tijd om. De rest is geschiedenis. Dat de wedstrijd nu is overgespeeld voor een publiek van kinderen en hun begeleiders, is misschien wel afgekeken van Fenerbahçe uit Turkije. Maar ik vind het een geniaal idee. Die kids hebben een leuke dag gehad. Ik wilde de SCW-opleiding gaan doen omdat ik gek ben op kinderen. Eerst met het idee om op een crèche te werken. Tijdens de oriëntatieweken hoorde ik dat ik met een diploma van deze opleiding op zak nog veel meer richtingen op kan. Dat gaf voor mij de doorslag. 10 achtergrond / kunst & cultuur f e b r ua r i 2012 mug magazine

11 Arnoud van Soest De nieuwe bijstandswet, waarin het gezinsinkomen bepaalt of iemand een uitkering krijgt, pakt voor menig gezin dramatisch uit. Rebecca uit Diemen wacht per 1 juli een inkomensachteruitgang van honderden euro tenzij haar zoon vertrekt. Moet mijn zoon de volledige verantwoordelijkheid voor zijn moeder en zusje dragen? Foto: Georgemaas/fotonova Moet ik mijn kind de deur uitjagen? H et is toch respectloos dat ik straks mijn zoon een paar euro moet vragen om iets te kunnen kopen? Rebecca (52) woont in Diemen. In 2000 verliet haar man haar en haar twee kinderen, Wendy en Joost, die toen respectievelijk 6 en 16 jaar waren. Haar man liet een enorme ravage achter, maar toen moest het ergste nog komen: vier maanden later stortte een dronken automobilist Rebecca in een zwaar ongeluk waarna ze uit de auto moest worden gezaagd. Ze hield er beschadigde nekwervels en verlammingsverschijnselen aan over.,,de eerste maanden was ik een kasplantje. Alsof de duvel er mee speelde, kreeg ze twee jaar later nog een auto-ongeluk gevolgd door een gekmakende serie kaak-, long- en hersenvliesontstekeningen. Kortom, genoeg ellende om een mens zijn verstand te laten verliezen.,,ik heb écht op het randje gelegen. Steeds dacht ik: erger dan dit kan niet, maar het ging maar door. Ik was een wrak; de buurvrouw moest mijn dochtertje van De boel belazeren? Zo ben ik niet! school halen. Tijdens het gesprek biggelen de tranen verschillende malen over haar wangen, maar ze herpakt zich snel.,,ik ben een vechter. Ik heb mijn beperkingen, maar ik laat me niet kisten. Ik kom van onder en ik ga naar boven. Gelukkig kreeg ze 24-uurs hulp, had ze een lieve buurvrouw, die helaas is verhuisd, en heeft ze een zoon. Hij is haar steun en toeverlaat.,,joost deed alles voor me: hij haalde boodschappen en hielp met schoonmaken. Des te wranger is het dat diezelfde Joost, inmiddels 28, door de nieuwe wet voor zijn moeder en zusje moet gaan betalen omdat hij nog thuis woont. Hij verdient namelijk te veel voor een sociale huurwoning, kan vrije sector Problemen met uw uitkering? Blijven betalingen uit? Is uw uitkering afgewezen? Is uw uitkering beëindigd? Wordt uw uitkering teruggevorderd? Wordt uw uitkering gekort? Wij bieden deskundige hulp. Cliënten met een inkomen op minimumniveau zijn geen (of zeer weinig) kosten verschuldigd. Het eerste gesprek is altijd gratis. niet betalen en spaart nu voor een koopwoning. Voor Kerst kreeg Rebecca van de sociale dienst Diemen te horen dat de regels veranderen en dat per 1 juli 2012 haar bijstandsuitkering wordt stopgezet.,,mijn zoon moest mij en zijn zusje maar onderhouden. Ik viel bijna flauw toen ik dat hoorde. De consulente vond het ook heel erg, maar ja, zij heeft de wet ook niet gemaakt. Ze vroeg nog: heeft je zoon geen vriendin want dan kan hij daar misschien intrekken en houd jij je uitkering. Maar Joost heeft geen vriendin. Hij overweegt wel om het huis te verlaten. Rebecca:,,Als mijn uitkering wegvalt, moet hij voortaan alles betalen. We hebben uitgerekend dat zijn salaris alleen al opgaat aan vaste lasten, waaronder mijn gezondheidskosten. Er blijft geen dubbeltje over om te eten. Onrechtvaardig, dat is het.,,moet mijn zoon de volledige verantwoordelijkheid voor zijn moeder en zusje dragen? Moet ik mijn zoon straks om een paar euro vragen als ik een onderbroekje moet kopen? Walker Wittensleger a d v o c a t e n Hunzestraat WE Amsterdam T (020) F (020) advocaten@walker wittensleger.nl Ik vind dat zó respectloos. Dat kan ik mijn zoon toch niet aandoen! Hij is mijn partner niet. Fiscaal ook niet, maar met die nieuwe wet wordt hij wel als zodanig beschouwd. Moet ik mijn kind dan de deur uitjagen? En ja, de boel belazeren, wat iedereen haar aanraadt zoonlief schrijft zich op papier uit maar blijft thuis wonen daar houdt ze ook niet van.,,zo ben ik niet. Ik heb geen zin om in een gevangenis te leven, omdat je dan constant in angst leeft dat er iemand aan de deur kan komen. Maar ook al zou haar zoon het huis verlaten dan zou dat voor haar en haar dochter nog geen oplossing zijn.,,ook als ik hier met mijn dochter achterblijf, kan ik de huur van 780,- niet opbrengen. Als mijn dochter achttien wordt, ben ik weer een alleenstaande en krijg ik 650,-. Dan trek ik die huur niet ondanks de huurtoeslag. Of de nieuwe wet de regering geld gaat opleveren en of het allemaal te controleren is, waagt ze te betwijfelen, maar ze vindt de nieuwe wet nog krom ook.,,als ik mijn zoon laat vertrekken en twee mensen huren een kamer bij me voor 500,- per maand, dan mag dat blijkbaar wel want die zijn geen bloedverwant. Hoe het verder moet?,,ik probeer nu werk te vinden, maar de vraag is of ik een baas om de tuin moet leiden en over mijn ziektegeschiedenis moet zwijgen. Soms voel ik me een tijdje goed maar nu heb ik weer wat aan mijn nieren, zodat ik geregeld naar het ziekenhuis moet. Maar ik blijf knokken; ik zal laten zien dat ik terugkom. De namen in dit artikel zijn uit privacyoverwegingen gewijzigd. MUG magazine m a a r t 2011 achtergrond 11

12 Kinderen kunnen hun culturele hart ophalen bij de verschillende theatrale workshops tijdens het Sprookjes in de Krokus Festival Sprookjesfiguren die zomaar uit hun schilderij stappen Arnoud van Soest Uitvinden hoe water klinkt? Overdag beleven wat er s nachts in het museum gebeurt? Bij de workshops van het Sprookjes in de Krokus Festival kunnen kinderen van 4 tot 12 aan de slag met muziek, acteren of het inrichten van een museumzaal.,,we brengen theater, film, beeldende kunst en diverse leuke workshops, legt Rinske Verdult van het Ostadetheater uit.,,door samen op te trekken, proberen we bijvoorbeeld kinderen die tot nu toe alleen de bioscoop bezoeken, ook eens een kijkje in een theater te laten nemen. Het Ostadetheater biedt verschillende workshops aan. De JeugdteJAterschool verzorgt voor kinderen van 8 tot 11 de spannende workshop Sprookjesmuseum. Medewerkster Vivian Lampe:,,Een museum in de nacht is best spannend. Zodra iedereen weg is, komen de beelden tot leven en kunnen sprookjesfiguren zomaar uit hun schilderij stappen om lol te trappen, ruzie te maken, of verliefd te worden. Wat er in zo n nacht precies gebeurt, bepalen de deelnemers zelf. Een deel van hun improvisatie leggen we vast en laten we in het laatste kwartier van de workshop aan de ouders zien. (27 februari: uur, 8-11 jaar) Karin van der Veen van Muziekschool Amsterdam zoekt in de workshop De klank van water met de kinderen uit welke klanken je met water kunt opwekken.,,hoe water klinkt? Geen idee!, zegt ze. Karin is pianiste en luistert graag naar componisten die zich door water hebben laten inspireren.,,maar dat gaan we in de workshop uitzoeken, ik ben nog druk bezig met de voorbereidingen. Ik neem flessen mee die ik met water vul, dat levert al verschillende klanken op. Net als je klanken kunt maken door op een wateroppervlak te slaan, of water uit te schenken. (27 februari: 11.00, 13.30, uur, 6-9 jaar) Het Stedelijk Museum verzorgt de workshop: Richt je eigen museumzaal in, voor kinderen van 6 tot 12. Welke kunst laat je zien? Welke kleuren komen op de muur? De kinderen maken een tentoonstelling in het klein, die ze na afloop mee naar huis kunnen nemen. (2 maart: 10.00, uur, 6-12 jaar) Het Ostadetheater levert uiteraard zelf ook een bijdrage aan het festival. Poppentheatermaker Hans Schoen maakt met zijn Eén groot kijk-, hoor-, voel- en proefavontuur prachtige tafel-, hand- en stokpoppen en schimmenspel de vrolijke voorstelling Een grote, dikke pannenkoek, waarin onder meer een voldane tante, een kieskeurig konijn en een gulzig varken langskomen. En Mariska Simon brengt de muziektheatervoorstelling Ezel en beer, over een ezel en een beer die elkaar in Afrika tegenkomen, goede vrienden worden en elkaar door dik en dun steunen als een van hen last van heimwee krijgt. (28 februari: uur, 4+) Bijzonder is de voorstelling Rupsje van regisseur Maarten Bakker, omdat deze óók geschikt is voor blinde en slechtziende kinderen. De Koninklijke Visio, het expertisecentrum voor blinden en slechtzienden, heeft de makers bijgestaan. Rupsje gaat over anders zijn. Het is een vrolijke, beeldende voorstelling met veel muziek. Alle zintuigen worden geprikkeld, zodat het één groot kijk-, hoor-, voel-, proef- en ruikavontuur wordt. (4 maart: uur, 3+) Niet alleen in het Ostadetheater zijn theatervoorstellingen. Bibliotheek Cinétol haalt de vertelvoorstelling Tim en de boot naar Timboektoe in huis. Het verhaal is niet al te ingewikkeld: Tim zit in bad, het bad wordt een boot en Tim vaart naar Timboektoe. Maar waar ligt Timboektoe eigenlijk? (1 maart: 11 uur, 3-6 jaar) Voor film tenslotte moet je natuurlijk in Rialto zijn.,,qua filmprogrammering is het aanbod voor de allerkleinsten in Amsterdam zeer beperkt, stelt Vanessa Groenewegen van het filmhuis aan de Ceintuurbaan.,,Er zijn weliswaar regelmatig mooie en spannende jeugdfilms te zien, maar wij vinden het ook belangrijk om kinderen jonger dan zes jaar kennis te laten maken met de bioscoop. Films als De Avonturen van het Molletje (28 februari, 15 uur), Cirkelientje (3 maart, 15 uur) en De Beestenboot (1 maart, 15 uur) zijn voor die doelgroep echte klassiekers. Altijd leuk! Voor de iets oudere kinderen is er de jeugdfilm Knetter van Martin Koolhoven (26 februari, 15 uur, 6+).,,Ook voor volwassenen is dat een aanrader. De regisseur is er namelijk in geslaagd om een op zich best pittig onderwerp (hoofdpersoon Bonnie heeft een manisch-depressieve moeder, een rol van Carice van Houten, red.) héél grappig en luchtig te houden. Voor meer informatie: (theater en workshops), (films), (Tim en de boot naar Timboektoe) column Nicolien Mizee Koffie, drank en pillen,,we kunnen over een verlofregeling gaan praten als we eerst samen een nieuw traject hebben bepaald waarin je kunt werken aan je verslavingsproblematiek, zegt de hulpverlener.,,ik wil niet in een traject! roept de man en loopt naar de deur.,,slaap lekker, roept de hulpverlener hem nog achterna.,,dat maak ik zelf wel uit! schreeuwt de man.,,groot gelijk! zeg ik uit de grond van mijn hart tegen de televisie. Die hulpverlener ergert me. Hij zit er zo zakkig bij, hij gebruikt dat verschrikkelijke hulpverlenersjargon en intussen is hij gewoon de almachtige die die meneer zijn drank en vrijheid afpakt. Niet in elk ziek mens zit een gezond mens. Dat blijkt ook bij de aftiteling van deze documentaire: de man heeft kort na de opname zelfmoord gepleegd. De schepping is onvolmaakt. Het leven is niet zo leuk. Goddank zijn er koffie, drank en pillen die ons een beetje de dag door kunnen helpen. Ik heb altijd gedacht dat ik niet verslavingsgevoelig was, tot ik kennismaakte met slaappillen. Binnen de kortste keren was ik door de voorgeschreven hoeveelheid heen en ging ik naar de dokter voor een nieuw recept. Ik zette me schrap. Nu zou de dokter me natuurlijk gaan uitleggen hoe fijn het voor mij zou zijn als ik geen pillen nodig had. Maar niemand moet mij voorschrijven wat ik moet vinden en willen. Ik vond die pillen heerlijk en ik wilde er zo veel mogelijk! Het loopt anders. Dokter Jansen kijkt me met zijn blauwe ogen vriendelijk aan.,,toen ik nog een jong doktertje was, wilde ik iedereen van de pillen afhelpen, zegt hij.,,maar daar ben ik anders over gaan denken. Ik geef de apotheek strikte orders dat je er elke maandag twee mag komen halen. Afgesproken? Afgesproken. De dokter heeft gelijk. Hij moet de touwtjes strak in handen houden, want ik kan het niet. Dit is een volmaakte oplossing. Elke maandag legt de assistente twee pilletjes in mijn uitgestoken hand en dans ik naar huis. Eén keer geeft een invaller me per abuis een heel pakje mee. Zonder een spier te vertrekken pak ik het aan en heb een heerlijke maand vol pillen. Hadden we die meneer die zo graag wilde zuipen niet een klein kamertje ter beschikking kunnen stellen waar hij elke dag een paar flessen achterover mocht slaan en z n roes uitslapen? 12 kunst & cultuur f e b r ua r i 2012 mug magazine

13 De beeldenzaal van Felix Meritis zoals geschilderd door Adriaan de Lelie in 1809 Collectie Rijksmuseum Jos Verdonk Felix Meritis behoort niet tot de canonieke, toeristische topattracties van de stad, maar is wellicht wél het best bewaarde geheim van Amsterdam. Paleis van het Vrije Woord H et instituut is het geesteskind van een genootschap van zo n veertig zeer financieel draagkrachtige, maar ook tamelijk liberale Amsterdamse burgers. Het idee was om een tempel op te richten ter ere van de wetenschap en kunst: het huis van de burger. Dit vooruitgangsdenken paste helemaal in de tijdgeest van de Verlichting. Het genootschap is al lang een stille dood gestorven en Felix Meritis ( Gelukkig door verdiensten ) is sinds 1988 een stichting, het Europees Centrum voor Kunst, Cultuur en Wetenschap. Op een ijzige woensdagmiddag in januari staat uw verslaggever aan de Keizersgracht voor de witte gevel van Felix Meritis. Het gebouw van architect Jacob Otten Husly is hoog en voorzien van vier classicistische zuilen. De massieve voordeur wordt op een kier gehouden door een lederen stootkussentje wellicht symbolisch voor deze intellectuele vrijplaats waar voor een stevige discussie de poort altijd open staat. In de foyer zitten Linda Bouws en Nana Jongerden al achter een kop koffie te wachten. Bouws is sinds tien jaar directeur van de stichting en Jongerden is verantwoordelijk voor de publiciteit. Voor beide dames is Felix meer dan een dienstbetrekking van negen tot vijf.,,het is gewoon een pand waar je verliefd op wordt, verklaart Bouws uitbundig.,,felix Meritis is een eeuw ouder dan het Concertgebouw, vult Jongerden aan.,,sterker nog: de Kleine Zaal van het Concertgebouw is een exacte kopie van onze concertzaal. Bouws:,,In de achttiende eeuw bestond er nog een monogaam huwelijk tussen kunst en wetenschap. Dat werd toen nog als één discipline gezien. Zo was het heel gewoon dat in dit gebouw aandacht werd besteed aan tekenen en muziek, maar ook aan natuurkunde, sterrenkunde en koophandel. Felix Meritis werd het clubhuis van de nieuwsgierige welgestelden en dat leidde tot merkwaardige experimenten. Jongerden:,,In het oorspronkelijke ontwerp liep er een ronde schacht van het dak tot aan de begane grond. Deze verticale tunnel werd gebruikt voor zwaartekrachtproeven. Dan liet men bovenaan de schacht een vogelveertje vallen en keek hoe lang het duurde voordat het op de grond terechtkwam. Volgens onbevestigde geruchten werd er ooit zelfs een complete dode koe naar beneden gegooid. De zwaartekrachtwetten van Isaac Newton maakten aan dergelijke heilloze en in onze moderne ogen amateuristische experimenten een einde. De schacht werd afgesloten. Intussen maakt de moderne stichting Felix Meritis zich op voor haar 225-jarig bestaan in In dit Amsterdamse jubeljaar valt sowieso nogal wat te vieren. De Amsterdamse grachten bestaan 400 jaar en ook het Concertgebouw (125), Artis (175) en het Van Gogh Museum (40) vieren hun verjaardag. Bouws:,,Felix Meritis gaat het heel uitgebreid doen. Naast lezingen, debatcafés en concerten, komen er openbare rondleidingen door het gebouw en het observatorium op het dak wordt feestelijk heropend. Daar komt een kunstwerk van Joseph Semah: een marmeren vloer waarin de grachtengordel symbolisch wordt verbonden met de sterrenhemel. Vier sterrenkijkers zullen op de binnenstad gericht staan. Maar dat is nog niet alles. Op een aantal gebouwen, zoals De Nederlandsche Bank, komen in blauwe neonletters citaten te staan die verwijzen naar de geschiedenis van de stad en Felix Meritis. Die verlichting is alleen vanaf ons observatorium te zien. Denk aan een citaat als Kijk omhoog Sammy. De link met Ramses Shaffy is niet toevallig. Eind jaren 60 hield deze zanger zijn café chantant, een begrip voor Amsterdammers boven de vijftig, in het voormalige Departement van Natuurkunde van Felix Meritis. Deze zaal werd ook de thuisbasis van Bram en Freek van Neêrlands Hoop. Ze heet nog steeds de Shaffyzaal, als eerbetoon aan de zanger. Met Nana Jongerden beklim ik de houten trappen die naar alle zalen voeren. We treden in de fameuze voetsporen van Schopenhauer, de dichter Johannes Kinker en zelfs Napoleon Bonaparte. In de Concertzaal vinden regelmatig concerten plaats, vooral van oude kamermuziek. De Zuilenzaal was ooit de bibliotheek van het genootschap en is nu in gebruik voor journalistieke bijeenkomsten en literaire presentaties. Een huwelijk sluiten behoort ook tot de mogelijkheden. In de Teekenzaal worden nog steeds cursussen gegeven, net als twee eeuwen terug. Na de Tweede Wereldoorlog vonden zowel de Naar verluidt werd er ooit een dode koe naar beneden gegooid communistische krant De Waarheid als de Communistische Partij Nederland onderdak in het pand. De zaal van de CPN werd indertijd Het Kremlin genoemd, en heet nog steeds zo. Helemaal boven krijg ik het goedbedoelde advies vooral niet over de reling de diepte in te kijken. Weer veilig op de begane grond nemen we afscheid.,,natuurlijk maak ik mij zorgen over de bezuinigingen op cultuur, zegt Linda Bouws.,,Er gaan zeker klappen vallen. Ik vind het belangrijk dat er in Amsterdam een klimaat blijft bestaan waarin ook kleine, nieuwe culturele initiatieven zich kunnen blijven ontwikkelen. Als Felix Meritis ontvangen wij tot nu toe een kleine jaarlijkse subsidie. Maar voor de rest zijn we zelfvoorzienend. Ik zie mijzelf als cultureel ondernemer. Misschien moet ik over cultureel ondernemen maar eens een workshop gaan geven! gelukkig door verdiensten mug magazine f e b r ua r i 2012 kunst & cultuur 13 m a a r t 2011 kunst & cultuur 13

14 Stadsdichter Starik tabee, stadsdichter Wigman welkom! Peter van Lieshout Na twee volle jaren noeste arbeid, resulterend in een schijnbaar niet te stuiten reeks maximaal aansprekende gedichten die stuk voor stuk inhaken op de stadse alledag en verse realiteit, zit de ambtstermijn van F. Starik er op. Tijdens een ware bonte avond vol poëzie en andere geluiden in vele talen en toonaarden deed burgemeester Eberhard van der Laan hem uitgeluide. Waarop de voorzitter van het stadsdeel Centrum, Roeland Rengelink, Stariks opvolger, de nieuwe stadsdichter Menno Wigman (ook werkzaam als vertaler en bloemlezer) mocht installeren. Ook al iemand die alom bejubeld en gelauwerd werd als groot talent, en dus de komende jaren garant voor menig vers in de pers en op diverse podia. Zijn nieuwste bundel Mijn naam is Legioen, luttele weken geleden bij uitgeverij Prometheus verschenen, oogstte onmiddellijk een reeks lovende recensies. Starik, scheidend stadsdichter, zoals veel van zijn collega s standaard strak in het maatpak genaaid, puntig geschoeid maar steevast van open boord voorzien, viert zijn afscheid in de eerste week van februari op een heel aparte manier. Daarvan meegenieten kan, al is enige haast geboden. Bij de ingang van menig supermarkt drentelt steevast een verkoopkracht van de daklozenkrant Z! in het rond. Ditmaal met een zeer bijzondere, driedubbeldikke editie, voor het overgrote deel gewijd aan leven en werk van Starik. Vele tientallen gedichten en haast even zoveel foto s, en dat, dankzij een behulpzaam Amsterdams Fonds voor de Kunst en een gulle hand van Stadsdeel Centrum, voor de normale prijs van twee euro. Geen geld voor een bewaarbundel van 96 bladzijden. Een daklozenkrant om niet te missen. In de aanbieding tot en met donderdag 9 februari! Vervroegd pensioen zit er voor de gewezen stadsdichter overigens niet in. En er is geen sprake van dat F. Starik zijn treffende waarnemingen straks achter welverdiende sansevieria s zal verrichten. Blakend van werk- en scheplust neemt hij binnenkort zijn nieuwe werkruimte in gebruik. Vele optredens zitten in de pijplijn of zijn reeds gepland. Zoals dat van 4 mei aanstaande, wanneer de scheidende en de opvolgende stadsdichter in de Melkweg een speciaal programma rond oorlog en (on)vrijheid zullen presenteren. De dichter zal ook nog wel vergezeld door muzikanten optreden. Een nieuwe dichtbundel is al r mme rnu ewaa ldik b ubbe dried ik r a t r S te F. h c i sd d a t s de amsterdamse daklozenkrant nr. 3 DI 27 jan - Do 9 feb 2012 JG waarvan 0,90 voor De verkoper tweewekelijks let op het pasje in de maak, en wie weet valt straks weer een roman te verwachten, als opvolger van zijn alles omvattend micro-stadsportret De Gastspeler en zijn nodig een herdruk verdie- nende debuut Mijn Leven Als Museum. Dat was en is een nog steeds hilarisch brievenboek waarin, nu alweer bijna twintig jaar geleden, een met smaak en levendige fan- tasie begiftigde kraker annex uitkeringsgerechtigde de eindeloze schriftelijke strijd aangaat met het dorre ambtelijke gesnurk vanachter de loketten van de dienst die toen nog als De Soos bekend stond. Stariks huidige bemoeienissen met de Poule des Doods, een samenwerkingsverband met de Dienst Werk en Inkomen, waarbij gerenommeerde dichters de opdracht krijgen een herdenkingsgedicht te schrijven bij de eenzame begrafenis van wie zonder kip of kraai of zelfs maar naam komt te overlijden gaan overigens gewoon door. Dat doorlopende project leverde tot dusver twee prachtboeken op: De Eenzame Uitvaart en Een Steek Diep, uit respectievelijk 2005 en 2011, beiden uitgegeven door Nieuw Amsterdam. De Openbare Bibliotheek houdt de herinnering aan gewezen stadsdichters levend. Van gedichten van achtereenvolgens Adriaan Jaeggi, Robert Anker, Mustafa Stitou en F. Starik zijn fraaie wandteksten vervaardigd, die de muren sieren van de begane grond van de hoofdvestiging aan de Oosterdokskade. Als er voor hem straks geen plek meer over is zal Menno Wigman trouwens glimlachend genoegen nemen met een eeuwigdurende publikatie in de stationshal van Amsterdam Centraal... Twintig jaar Cult op de lokale televisie, tijd voor een archief Helena Karsten CultTV bestaat twintig jaar. Een hele prestatie voor een kleine, dwarse eend in de bijt van medialand. Maar wat te doen met dat archief van twintig jaar hoofdstedelijke avant garde? CultTV zoekt sponsors. Vanuit het kunstenaars- en muzikantencollectief Stichting Varke (Vereniging Avant-gardistische Recalsitrante Kulturele Evenementen) kwam ooit het idee om een muziek- en kunstprogramma te maken. Kunst omdat het moet, nu al twintig jaar op de lokale Salto-stadszenders A1 en A2 en tegenwoordig ook online. Initiatiefnemers Gerrie Bezuilen, Pjotr van Mook, Jus Scherpenzeel en Evertjan Vonk startten met weinig budget vanuit discotheek Mazzo aan de Rozengracht, in de jaren 80 het kloppend hart van de creatieve scene in Amsterdam. Het programma werd op Salto uitge14 k u n s t & c u lt u u r zonden. Nog geen drie jaar na deze flitsende start kwam er een abrupt einde aan de vaste opnamelocatie door een verwoestende brand in de Mazzo. CultTV begon aan een nomadenbestaan. Apparatuur en archief werden onder de medewerkers verspreid. Anno 2012 is Evertjan Vonk nog altijd de drijvende kracht. Werknemers heeft hij niet. Alleen gastredacteuren die het leuk vinden hun favoriete band te interviewen of over één bepaald onderwerp alles weten. De rest van de zendtijd vult Vonk grotendeels zelf. Vonk hoeft geen rekening te houden met commerciële belangen. Subsidie krijgt hij niet. De kosten voor de zendtijd, één uur per week à 35,-, zijn ook zonder reclameopbrengsten nog wel op te brengen. En een eigen studio bezit CultTV niet, wel heeft Vonk eigen apparatuur bijeengescharreld.,,steeds huren is op termijn duurder, verklaart Vonk monter,,,dat had ik gauw door. Toen ben ik op feb ruar i 2012 Evertjan Vonk, drijvende kracht achter CultTV Foto: Helena Karsten een aantal bedrijven af gestapt met de vraag of ze cash in CultTV wilden investeren. Zendtijd gevuld krijgen kost volgens Vonk nog de minste moeite.,,er gebeurt in onze hoofdstad genoeg muzikaals en kunstzinnigs in een week. En als ik eens geen zin heb om iets nieuws te filmen, kan ik putten uit een flink archief met eigen materiaal. En dat archief is de financiële achilleshiel van CultTV. Vonk zoekt sponsors om het in twintig jaar tijd opgebouwde archief in stand te houden en te ontsluiten. Het bevat unieke opnames van optredens en kunstprojecten in Paradiso, De Melkweg en diverse kleine podia. Helaas is het grootste deel nog niet gedigitaliseerd. Vonk is er nog niet aan toegekomen. Hij zou de klus door een stagiair kunnen laten opknappen, wat in deze branche niet ongebruikelijk is. Maar hier moet Vonk niet aan denken.,,moet ik me ook nog zorgen gaan maken over of zo iemand hier wel echt iets leert. Toch neemt hij bij hoge uitzondering wel eens een stagiair aan:,,wanneer de school belt in een laatste wanhoopspoging een leerling te slijten die niet wil deugen. Dát voel ik dan wel als een uitdaging. Het reguliere onderwijs krijgt er niks uit, denk ik dan. Ik stuur hem meteen de straat op met een camera voor zijn eerste opdracht. En hij mag pas terugkomen als hij wat heeft. CultTV zendt elke vrijdag van tot uur uit op Salto A1. Online te bekijken via en m u g m ag a z i n e

15 Toine Graus Roy Dames is een zeer productieve Amsterdamse filmer en fotograaf. Penoze, daklozen, prostituees, loverboys, asielzoekers, alle mensen die buiten de normale kaders vallen brengt hij in beeld.,,ik wil ze begrijpen en begrijpbaar maken." Roy Dames onverschrokken documentairemaker We schrijven Het is gezellig in café De Eik in Amsterdam- Oost. Roy Dames geeft rondje na rondje. Stamgasten Verbrande Herman, Rooie Jos, Jantje en Dikke Bob kunnen er wel om lachen. Aan het eind van de avond heeft Dames niet genoeg op zak om zijn rekening te betalen. Geen nood: Herman schiet wel even voor. En zo rolt Dames het penozemilieu in. Beroepshalve kwam het hem goed uit: de kleine en minder kleine criminelen uit de kroeg bleken magnifiek filmmateriaal. Drie documentaires waren het resultaat: Ik ben Jantje (1994), Vrienden voor het Leven (2000) en de klapper Foute Vrienden uit Daarmee won Dames de Beeld en Geluid Award en drong hij door tot het Nederlands Filmfestival. Hij heeft plannen om van Foute Vrienden een echte speelfilm van te maken. Zestien jaar lang volgde Dames zijn kroeggenoten. Met sommigen is hij bevriend geraakt, en dat is niet vanzelfsprekend voor iemand uit een welgesteld middenklassemilieu, vertelt Dames in een coffeeshop in Oud-West.,,Maar ik dronk lekker mee en was behoorlijk streetwise. Ik stond van weinig dingen te kijken. Je kon wel lachen met die gasten. Soms verdienden ze pakken geld met hun criminele activiteiten maar dat heeft ze uiteindelijk niet veel opgeleverd. De meesten raakten in puin, in de bak of door de alcohol. Dan vraag ik me altijd af, hebben ze wel plezier gehad? Aan drank kun je een tijd plezier beleven. Zoals Rinus, maar toen hij moest stoppen met drinken werd hij depressief. Ik geloof niet zo in therapie. Mensen veranderen niet snel. Dakloze Leo moest van de hulpverlening in een huis gaan wonen maar hij mist het zwerven nog elke dag. Dames heeft een voorliefde voor mensen in de marge van de samenleving, getuige de lange lijst van documentaires die hij maakte over daklozen, asielzoekers, loverboys, mocros, prostituees, verslaafden en sadomasochisten.,,ik voel me aangetrokken door dat soort mensen, zegt Dames,,Hoe vergaat het ze? dat boeit me. Ik Roy Dames: De meesten zijn in puin geraakt. Maar, vraag ik me altijd af: hebben ze wel plezier gehad? Foto: Ingrid de Groot Mensen doen niet zomaar wat, ik onderzoek wat erachter zit wil het zelf begrijpen en begrijpbaar maken zonder te oordelen. Mensen doen niet zomaar wat. Ik onderzoek wat erachter zit. Zo heb ik een zoektocht gemaakt door de brains van een pedofiel. Tien jaar lang heb ik hem gevolgd. Wie is die man? Het bleek een vreselijk eenzame man te zijn. Als kind werd hij opgenomen in een jongenshuis en werd daar verliefd op een andere jongen. Dat kon natuurlijk niet. Nooit is er met die man gepraat. Zo raakte hij in een fantasiewereld, waarin hij leed aan allerlei niet bestaande ziektes. Hij raakte aan de drank en stierf. Veel mensen blijven eenzaam en gaan naamloos dood. Dames heeft affiniteit met de zelfkant, dat is duidelijk maar hoe staat het met hem zelf?,,toen ik Jantje draaide, snoof ik ook coke, fantastisch. Alles vind ik heerlijk wat er aan drugs bestaat. Drank ook en lekker eten trouwens ook. Maar godzijdank is mijn verslaving aan film en fotografie groter dan die aan alcohol en drugs. Als ik dat niet had, was ik allang naar de gallemiezen gegaan. Ik ben gewoon gek van dit vak, misschien nog meer van fotografie dan van film. Een foto met een goeie compositie vind ik mooier. Dat staat. Fotograferen deed ik al toen ik tien was. Mijn grote voorbeeld is Henri Cartier-Bresson. Hij is de man van het moment. Dat probeer ik ook te grijpen met mijn camera. Zijn meest recente documentaire is Mocros (2011), waarin hij een paar jonge Marokkanen in Rotterdam gedurende acht jaar volgt. Die langetermijnaanpak is typisch voor zijn stijl. Helaas vond het Nederlands Filmfonds de film vooroordeelbevestigend. Dames haalt zijn schouders erover op:,,wat heb je aan zo'n mening. Daar kan ik niks mee. Niettemin zal de film dit voorjaar op de Nederlandse tv te zien zijn. In Beverwijk deed Dames de hbs (voorloper van havo/vwo, red.). Daarna moest hij in dienst. Dat wilde hij niet. Hij ging in hongerstaking tot hij S5 kreeg, de verklaring dat je geestelijk niet stabiel genoeg bent voor het leger.,,dat was not done in dat conservatieve katholieke milieu. Ik werd de pispaal van de familie en ook van mijn vriendenkring. Maar ik was heel overtuigd van mezelf. Die houding is mij in mijn filmleven goed van pas gekomen. Ik heb nog kort op de filmacademie gezeten maar begon algauw met mijn eerste documentaire over de Wallen met pooiers en prostituees als zwarte Lola. Het was een buurtfilm; ik wil dicht bij de mensen blijven. Dames barst nog van de ideeën, toch is hij ook bezig de balans opmaken.,,ik ben alles wat ik heb gemaakt aan het verzamelen. Ik rubriceer het, plak foto's in, stop de negatieven in mappen. Een selectie van mijn foto's zet ik op mijn website MUG magazine f e b r ua r i 2012 kunst & cultuur 15 de zelfkant in beeld

16 cultuuragenda 1 2 Zondag 5 februari Lezing Ewoud Sanders Jodenstreek, jodenfooi, het zijn slechts twee voorbeelden van de vele Nederlandse woorden die naar joden verwijzen. Taalhistoricus en journalist Ewoud Sanders gaat in op de geschiedenis en het ontstaan van deze woorden en uitdrukkingen. Locatie De Nieuwe Kerk, Dam Info Aanvang 15:00 Toegang volwassenen 15 Stadspas 12 kinderen t/m 15 jaar gratis Woensdag 8 februari Workshop Valentijnsdag Kinderen vanaf 6 jaar kunnen hier van papier iets moois maken voor iemand die ze lief vinden. Locatie Openbare Bibliotheek Amsterdam Banne Buiksloot, Nieuwendam en Hagedoornplein Info Aanvang 14:30 aanvang hagedoornplein 16:00 Toegang 5 met OBA pas gratis Dinsdag 14 februari Valentijnsdag Love Special Valentijnseditie van de Comedytrainshow. Stand-up comedy, in het Nederlands. Locatie Theater Toomler, Breitnerstraat 2 Info zaal open 19:00 aanvang 20:30 Toegang 12,50 1 Di 14 t/m za 18 februari Something Raw Internationaal dans- en performancefestival. Op drie locaties tonen 57 jonge, spraakmakende kunstenaars werk met het thema Explorations in Solidarity. In een tijd waarin het individu een bijna heilige status heeft en de traditionele gemeenschapsvormen zijn vervaagd, gaan ze op zoek naar nieuwe vormen van community, samenwerking en solidariteit. Locatie Vlaams Cultuurhuis De Brakke Grond, Nes 43 / Frascati, Nes 45 / Pintohuis, Sint Antoniesbreestraat 69 Info , nl Aanvang divers Toegang divers max 16 Zaterdag 18 februari Helemaal Melkweg Eerste editie van een regelmatig terugkerende avond/nacht waarin de Melkweg zich in alle diversiteit laat zien. Dans, performance, film, literatuur, muziek en exposities. Afwisselend programma (zie site) tot in de vroege uurtjes, en natuurlijk ook van alles te eten en te drinken. Het hele gebouw is open en met één (voordelige) ticket toegankelijk. Locatie Melkweg, Lijnbaansgracht 234a Info Aanvang 19:00 Toegang (excl. lidmaatschap 4) 10 Za 18 februari Exclusive 90's Van de grootste hits tot de allerslechtste one-hit-wonders uit de jaren 90. Dj's: Bradd Tipp en Sweet Le Freak. Locatie Club 8, Admiraal de Ruyterweg 56 Info Aanvang 23:00 Toegang 7,50 voorverkoop 5 Za 18 t/m zo 26 februari Huishoudbeurs De nieuwste huishoudelijke snufjes vind je er nog steeds, maar ook de laatste nieuwtjes op het gebied van mode en verzorging, wonen, koken en vrije tijd. Optredens, demonstraties, workshops, proeverijen en scherpe aanbiedingen. Nieuw dit jaar: The Fashion Lisst, een grote stock&sample sale van hippe modemerken. Locatie Amsterdam RAI, Europaplein Info Aanvang 11:00 Toegang Kassa 18 voorverkoop 14 avondkaart 23/24 februari vanaf 18:00 10 t/m zondag 26 februari Paddestoelen Paradijs Kwekerij waar je alles kunt leren over het kweken en klaarmaken van alle soorten paddestoelen, paddo's incluis. Kunst, lezingen en workshops, een laboratorium en een bibliotheek. Locatie Mediamatic Bank, Vijzelstraat 68 Info net Aanvang 13:00 Toegang 5 Za 25 februari t/m zo 4 maart Kinderboerderij de Pijp Natuurspeelmiddagen, dieren knuffelen, pony- of ezelrijden en andere leuke activiteiten voor kinderen van 4 tot 14 jaar. Locatie Kinderboerderij de Pijp, Lizzy Ansinghstraat 82 Info Aanvang divers Toegang gratis Zaterdag 25 februari Workshop mousse pop maken Met een blok mousse, een schaar, lijm, en andere materialen maken kinderen hun eigen praatpop. Voor kinderen van 7 jaar en ouder. Locatie Krakeling, Nieuwe Passeerdersstraat 1, Info www. krakeling.nl Aanvang 12:45 en 14:45 Toegang 2,50 Zondag 26 februari Flamenkita Samba Salad speelt, zingt en danst in dit flamencosprookje over een betoverde gitaar. Locatie Podium Mozaiek, Bos en Lommerweg 191, Info www. podiummozaiek.nl Aanvang 14:00 Toegang 11 voorverkoop 10 Stadspas/kinderen 8 Woensdag 29 februari Neva Dancetaria Jazz Eten, drinken, en dansen! Als afsluiter van het winter- én het Rubensseizoen pakken de Hermitage en Café-restaurant Neva nog één keer uit. Met Vlaamse jazzmuziek (Reinier Baas, gitarist), een spannende caviarace en nog veel meer. Deelnemers maken bovendien kans op dé strip van 2012: Suske en Wiske en de raap van Rubens. Locatie Café-restaurant Neva, Amstel 51, in de Hermitage Info Aanvang 20:00 Toegang op vertoon entreebewijs Hermitage gratis t/m vrijdag 16 maart Rubens, Van Dyck en Jordaens Indrukwekkende selectie uit de verzameling Vlaamse kunst van de Hermitage St.-Petersburg. Een magistraal overzicht van 75 schilderijen en circa 20 tekeningen, waaronder talrijke meesterwerken van de grote drie van de Antwerpse school: Peter Paul Rubens, Anthonie van Dyck en Jacob Jordaens en werken van bekende tijdgenoten. Als je je museumbezoek wilt verlengen met een hapje, drankje en dansje, zie dan hieronder. Locatie Hermitage Amsterdam Amstel 51 Info open dagelijks 10:00-17:00 Toegang Volwassenen 15 Stadspas 12 kinderen t/m 16 jaar gratis 2 t/m zondag 4 maart Kinderworkshop Nova Zembla Het Tuinhuis van het Rijksmuseum is omgebouwd tot het Behouden Huis op Nova Zembla. Zittend op berenvellen horen de kinderen het geluid van de wind en voelen ze de kou. Tegelijk horen ze het spannende verhaal van de overwintering. Nadat ze zich hebben ingeleefd, gaan ze onder begeleiding naar het museum, waar ze de echte items van het Behouden Huis kunnen bewonderen, waaronder een brief van Willem Barentsz. Terug in het Tuinhuis schrijven ze met een ganzeveer hun eigen brief schrijven. Locatie Rijksmuseum, Jan Luykenstraat 1 Info Aanvang divers Toegang 7,50 t/m zondag 18 maart De Toverfluit Mozarts beroemde opera, uitgevoerd door marionetten! Sprookje over de klassieke strijd tussen goed en kwaad. Voor volwassenen en kinderen vanaf 7 jaar. Locatie Amsterdams Marionetten Theater, Nieuwe Jonkerstraat 8 Info Aanvang 14:00 Toegang Volwassenen 16 Stadspas 13 Kinderen 9 t/m 14 jaar 7,50 16 kunst & cultuur f e b r ua r i 2012 mug magazine

17 T/M ZONDAG 4 MAART De Qi van China Kinderen van 6-13 jaar gaan op toer door China en ontdekken de Qi (spreek uit: tsjie). Dit is de energie die door alles en iedereen stroomt: mensen en dingen, dieren en gebouwen. Ontdek hoe jij je eigen Qi met koken of karaoke, kalligrafie of kungfu kunt laten stromen. LOCATIE Tropenmuseum, Linnaeusstraat 2 INFO AANVANG CHINATOUR wo 14:30; za 15:00; zo 12:30 en 15:00 TOEGANG vanaf 8 ELKE ZONDAG Live muziek in Hesp Het voorheen fameuze journalistencafé heeft elke zondag vanaf 16:30 uur live muziek. Een typisch Amsterdamse bruine kroeg waar ook een kat rondloopt (als die tenminste niet voor de muziek wegvlucht). De volgende bands staan deze maand op de planken: 5 februari - Bruce Springsteen Tribute Band (covers); 12 februari - Reunited (covers); 19 februari - After the Sultans (Dire Straits Covers) en 26 februari - X-Ray Blues Band (Tribute to Stevie Ray Vaughan) LOCATIE Café Hesp, Weesperzijde INFO AANVANG 16:30 TOEGANG gratis ELKE AVOND Live muziek in Alto Jazzcafé Alto staat al jaren bekend om zijn gezellige sfeer en het hoge niveau van de vermaarde musici die er live optreden. Hans Dulfer laat er iedere woensdag zijn saxofoon brullen. En deze maand op de maandag: Hein van der Gaag; dinsdag: Conjunto Amsterdam en zondag: Saskia Laroo. De overige avonden staan er andere bands op de planken. LOCATIE Café Alto, Korte Leidsedwarsstraat 115 INFO AANVANG 21:00-03:00 in het weekend tot 04:00 TOEGANG gratis ZA 25 FEBRUARI T/M ZO 4 MAART Brein-Lab, Techno-Lab Tijdens de voorjaarsvakantie is er bij wetenschapscentrum Nemo extra veel voor kinderen te doen! Naast vijf verdiepingen vol leuke doe- en ontdek-dingen over wetenschap en technologie is er veel extra s: gekke demonstraties en leuke workshops, zoals Brein-Lab, Techno-Lab, Test-Lab en Haal-Maar-Uit-Elkaar-Lab. Ook kun je de theatervoorstellingen VUUR! en Voel de aarde bezoeken. LOCATIE Nemo, Oosterdok 2 INFO AANVANG di-zo 10:00-17:00 TOEGANG 13,50 STADSPAS 6,75 Stadspasaanbiedingen februari Nieuw: Amsterdam Tattoo Museum Het Amsterdam Tattoo Museum is het eerste grote professionele museum ter wereld dat totaal gewijd is aan tatoeage. Het museum besteedt aandacht aan tatoeage bij verschillende culturen en volkeren over de hele wereld vanaf de prehistorie tot het heden. Data: met de Stadspas het hele jaar gratis toegang Prijs: 10; met de Stadspas gratis Open: dagelijks geopend van uur Adres: Plantage Middenlaan 62 Bereikbaar: Tram 9 en 14 Meer info: Gratis toegang met de Stadspas Gratis! Comedy Night: De IsLama s Afgelopen herfst waren De IsLama's voor het eerst in de Meervaart. Deze groep getalenteerde artiesten met Marokkaanse roots vertellen verhalen in het Arabisch/Berbers en een beetje Nederlands. Let op: overwegend Arabisch/Berbers gesproken. Datum en aanvang: vrijdag 3 februari om uur Prijs: 16,50, met de februaribon gratis Reserveren: tel. (020) of kaartverkoop@meervaart.nl Kaartverkoop: aan de kassa Adres: Meer en vaart 300 Bereikbaar: tram 1 of 17, bus 19, 63, of 192 Meer info: Met de februaribon gratis Gratis! Gratis naar de film In februari kunt u weer gratis naar de film in één van deze Amsterdamse filmtheaters! Cinecenter, Lijnbaansgracht 236, tel. (020) ; Het Ketelhuis, Pazzanistraat 4, tel. (020) ; Kriterion, Roetersstraat 170, tel. (020) ; The Movies, Haarlemmerdijk 161, tel. (020) ; Rialto, Ceintuurbaan 338, tel. (020) ; De Uitkijk, Prinsengracht 452, tel. (020) ; Studio/K, Timorplein 62, tel. (020) Data: 1 t/m 29 februari. Prijs: varieert; met de februaribon gratis. Gratis! Meer info: Met de februaribon gratis Gratis naar Huis Marseille In huis Marseille zijn tot eind februari twee fototentoonstellingen te bewonderen die de macht van de natuur in relatie tot de mens laten zien. Een zaal is gewijd aan schrijnende beelden van de recente tsunami. Data: 1 t/m 29 februari Prijs: 5; met de Stadspas 3; met de februaribon gratis. Adres: Huis Marseille, Keizersgracht 401 Bereikbaar: tram 1, 2 en 5 Meer info: (020) of Met de februaribon gratis Gratis! Turkse diva s openen Turkey Now De spectaculaire opening van Turkey Now wordt dit jaar verzorgd door drie geliefde topzangeressen uit Turkije: de diva Leman Sam en haar dochters Sevval Sam en Sennaz Sam. Datum en aanvang: donderdag 23 februari om uur Prijs: 1e rang 29 / 2e rang 24, met februaribon 15 korting Kaartverkoop: via o.v.v. aktiecode: tn2012sam (Let op! Toegang alleen op vertoon van het e-ticket en tegen inlevering van de februaribon) Adres: Amsterdam RAI, Europaplein Bereikbaar: tram 4, bus 15 en metrolijn 51 Meer info: of Met de februaribon 15 korting Oumi in Theater Bellevue In de Bellevue Lunchtheatervoorstelling Oumi vertelt Nasrdin Dchar (Gouden Kalf 2011) het verhaal van zijn moeder, een Marokkaanse vrouw die naar Nederland kwam. Dchar vertelt het verhaal van Habiba, hoe zij uit Marokko in Steenbergen terecht kwam en over hoe dat haar leven veranderde. Data en aanvang: 28 januari t/m 5 februari (behalve 30 en 31 januari) om uur Prijs: 17,50, met de februaribon 7,50 Reserveren: tel. (020) Kaartverkoop: aan de kassa van theater Bellevue Adres: Leidsekade 90 Bereikbaar: tram 1, 2, 5, 7 en 10 Meer info: Met de februaribon 7,50 Een eeuw Amsterdam op DVD Van de paardentram tot de metro en van de Olympische Spelen tot Ajax, een eeuw historie van Amsterdam op twee DVD s. Parkeerproblemen in 1950, een slapstick langs de grachten uit 1910, de Openluchtschool van de jaren dertig en de krakersrellen van de jaren tachtig. Unieke filmbeelden, voorzien van commentaar door Hans Goedkoop. Data: 1 t/m 29 februari Prijs: DVD box met 2 DVD s 19,95, met de februaribon 9,95 Verkoop: via Stadsarchief Adres: Vijzelstraat 32 Bereikbaar: tram 9, 14, 16, 24 en 25 Meer info: Met de februaribon 9,95 Hoge korting bij Volksuniversiteit Begin het nieuwe jaar goed met een cursus bij de Volksuniversiteit! Met de Stadspas krijgt u tot 50% korting op een aantal geselecteerde cursussen en lezingen. Kijk in het programmaboekje of op de website voor het complete overzicht van de Stadspas Winter- en Voorjaarsspecials Start cursussen: vanaf 31 januari Inschrijven: Volksuniversiteit Amsterdam, Rapenburgerstraat 73. Bereikbaar: tram 9 en 14. Meer info: tel. (020) of Met de Stadspas tot 50% korting mug magazine f e b r ua r i 2012 kunst & cultuur 17

18 BOOGERT & HARING advocaten Gesubsidieerde rechtsbijstand voor minima Problemen met uw uitkering? GEDAGVAARD? Ontslag? Verblijfsvergunning geweigerd? Voorkomen? Schone Lei? HUISUITZETTING? Bel direct: Kennismakingsgesprek altijd kosteloos Gratis inloopspreekuur: iedere maandag 17:00-18:30 uur Overtoom 441 (1054 KG) Amsterdam Tram 1, halte Rhijnvis Feithstraat Arbeidsrecht, Bestuursrecht, Familierecht, Huurrecht, Jeugdrecht, Sociaalzekerheidsrecht, Strafrecht, Vreemdelingenrecht, WSNP veem advocaten Problemen met Bijstandsuitkering (DWI), WW-uitkering (UWV), Verblijfsvergunning (IND), Studieschuld (DUO), Werkgever, Strafzaak, Deurwaarder, Ontslag, Echtscheiding, Alimentatie? UWV le, DWI le, IND le bir sorun yasiyorsaniz veya baska bir problem oldugunda bizi ariyabilirsiniz. Problemleriniz varsa bizi arayin! عندکم مشاکل مع مصلحة: DUO IND UWV DWI أوأحد المصالح سواء مساي ل عاي لة أوقضاي ة عنکم مشکل قانوني إت صل بنا! BEL DIRECT VOOR EEN GRATIS AFSPRAAK Gratis inloopspreekuur iedere dinsdag van uur MUG zoekt nieuwsjagers! Studeer je journalistiek of iets anders en heb je een neus voor nieuws? Ben je leergierig en wil je aan de slag, de praktijk van het vak ervaren? MUG kan jouw journalistieke talent goed gebruiken! Wij zoeken studenten (journalistiek) met een neus voor nieuws... die hun hand niet omdraaien voor sociaal-economische berichtgeving die voor snel artikelen kunnen schrijven die complexe onderwerpen eenvoudig kunnen uitleggen die affiniteit hebben met onze doelgroep Wij bieden... een plek om werkervaring op te doen een platform voor je publicaties een publiek, onze oplage is tot uitzicht op een vergoeding Mail je CV en twee van je beste artikelen naar Bel voor meer info Veembroederhof 111, 1019 HD Amsterdam MUG lezersaanbiedingen Kasper Fontanel Kasper van Kooten is naast acteur, muzikant en cabaretier ook schrijver. In zijn debuutroman Het wonderlijke leven van Jackie Fontanel beschrijft hij een intrigerende familiegeschiedenis. Opa, die in de jaren twintig met de boot naar New York vertrok, en daar verslingerd raakte aan de wereld van jazz, dans en vaudeville, vertelt zijn kleinzoon het verhaal van de legendarische Jackie Fontanel. Na opa s dood besluit kleinzoon Klaas opa s sporen na te trekken, waarbij hij verbijsterende ontdekkingen doet. Mug Magazine mag van Uitgeverij Querido vijf exemplaren van dit boek weggeven. Stuur een mailtje naar service@mugweb. nl. U kunt hier de hele maand februari naar meedingen. Paddenstoelen Paradijs Het Paddestoelen Paradijs is een kwekerij in het centrum. Door middel van kunst, experimenten en workshops kun je er achter komen welke rol paddenstoelen in onze samenleving spelen. Leer hoe je ze laat groeien en hoe nuttig ze als schimmel kunnen zijn. Mug Magazine mag 3 x 2 vrijkaarten voor deze expositie beschikbaar stellen. De expositie duurt t/m 26 februari. Belangstelling? Stuur dan een naar service@mugweb.nl. De kwekerij is gevestigd in de Vijzelstraat 68 in de expositieruimte van Mediamatic. Meer informatie is te vinden op Fiets- en Wandelbeurs Wie meer wil bewegen of wellicht op zoek is naar een nieuwe vakantiebestemming, kan inspiratie opdoen bij de Fiets- en Wandelbeurs, die 11 en 12 februari in de RAI plaatsvindt. Voor de beginnende recreant en de professionele verre reiziger, met ook aandacht voor de nieuwstegps-toestellen. Een kaartje kost 14, maar MUG Magazine mag maar liefst 10 x 2 vrijkaartjes weggeven. Wie daarop kans wil maken, dient voor 7 februari een mailtje te sturen naar service@mugweb.nl. Zie ook 18 Advertentie f e b r ua r i 2012 mug magazine

19 Marcel Schor Harde taal uit s lands grootste havenstad. Rotterdammers in de bijstand moeten van wethouder Florijn de kassen in. Wethouder Florijn: Als er werk is, moet je dat accepteren Foto: Casper Rila Verplicht tomaten plukken in de Maasstad D e Rotterdamse wethouder Marco Florijn van Sociale Zaken gaat bijstandsgerechtigden in de tuinbouw aan het werk zetten. Hij wil dat duizenden mensen de komende drie jaar in het Westland aan de slag gaan. Ze gaan tomaten plukken of in de logistiek werken. Omarmt deze PvdA er nu ook al het VVD-motto dat er werk is voor iedereen, als je maar wilt? Florijn:,,Van de mensen in de bijstand is ruim de helft niet geschikt voor een betaalde baan. Onder de resterende groep van zo n zitten mensen die prima in het Westland aan de slag kunnen. Dat klinkt genuanceerd maar Florijns aanpak sluit naadloos aan bij de wens van VVD-minister Henk Kamp van Sociale Zaken om de helft van alle bijstandsgerechtigden aan het werk te krijgen. En dus is er kritiek. Tewerkstelling in een kas, noemt Arij Moerman van de Rotterdamse Cliëntenraad Florijns plan. Hij verwacht dat veel mensen met een uitkering het niet aankunnen omdat het werk te zwaar is. Ook werkgevers hebben hun bedenkingen. Zij zien liever Polen in de kas omdat die harder werken en met minder geld genoegen nemen dan Nederlanders. Toch zet wethouder Florijn door. De bijstandsgerechtigde staat niet langer centraal maar de werkgever. Hij is de klant en de klant is koning. Zijn behoeften worden uitgezet bij de cliënten van de Rotterdamse Sociale Dienst. Hoe ziet uw plan er in praktijk uit?,,een ex-ondernemer gaat in het Westland peilen wat voor mensen ze daar nodig hebben. We gaan als het ware naast de werkgever staan. Die verlangt in ieder geval goede begeleiding van werklozen. Daar gaan wij voor zorgen. In het verleden gebeurde het nogal eens dat klantmanagers vanachter hun bureau bedachten hoe dat het beste kon. Maar om daar achter te komen moet je toch echt door de modder kruipen. Daar komt bij dat het om verschillend werk gaat, van laag- tot hooggeschoold: van tomaten plukken, technisch werk in de logistiek, tot diverse werkzaamheden op de veiling. Tuinders hebben liever Polen dan iemand in de bijstand. Wat is daar tegen?,,niets. Onze werklozen komen naast de Polen te werken. Overigens worden de arbeidsvoorwaarden in hun land steeds beter, waardoor de instroom kleiner wordt. Wij vullen dat gat op. Ze worden dus niet verdrongen. Onze maatregelen zijn niet vijandig. Voor de duidelijkheid: het is niet de bedoeling om Polen te ontslaan ten gunste van iemand in de bijstand. Een tuinder betaalt voor een bijstandsgerechtigde veel minder per uur dan voor een Pool. Dat is oneerlijke concurrentie.,,nee, mensen in de bijstand krijgen eerst een proefplaats. In die periode zijn ze nog niet zo productief als Polen. Wordt iemand in de bijstand straks verplicht om tomaten te plukken?,,er is veel wantrouwen in de samenleving Bij weigering wordt de uitkering één maand niet uitbetaald over wat er met die mensen gaat gebeuren. Werken in de kassen zou vreselijk zijn. Helaas heeft de tuinbouw nog steeds een imagoprobleem. Maar als er werk is, moet je dat accepteren. Bij weigering wordt de uitkering één maand niet uitbetaald. Het gaat om mensen die kúnnen werken. Arbeidsongeschikten proberen we te stimuleren iets voor hun wijk te doen. In Hillesluis bezoeken mensen op vrijwillige basis dak- en thuislozen. We bekijken nog of ze een kleine vergoeding bovenop hun uitkering kunnen krijgen. Maar nogmaals: als je kunt, dan moet je aan het werk. Werklozen gaan dus met behoud van uitkering aan de slag. Na hoeveel tijd krijgen ze een arbeidscontract aangeboden?,,dat hangt er vanaf. Als er voldoende werk is, hoop ik dat ze snel een contract krijgen aangeboden. De proefplaatsing duurt een paar maanden. Het zou mooi zijn als alle geschikte mensen daarna een contract krijgen. Het kan ook zijn dat iemand bij ongeschiktheid een proefplaatsing elders krijgt aangeboden, bijvoorbeeld in de haven, de zorg of in de horeca. Welke beren ziet u op de weg?,,dat mensen terugstromen in een uitkering. Het is van groot belang dat mensen een stabiel leven krijgen. We hebben een schuldenregeling voor wie die dat nodig heeft. Maar we zoeken ook naar oplossingen wanneer er bijvoorbeeld problemen met de woning zijn. Amsterdammers het bos in Amsterdamse uitkeringsgerechtigden zijn onder meer actief in het Amsterdamse Bos en met het ontginnen van grond in het Westelijk Havengebied. Martine van der Horn van DWI over werken in het groen:,,wij zien dit als normaal werk waarbij men werknemersvaardigheden opdoet. Mensen met een uitkering zitten ook op Schiphol, Zaanstad en Almere; in vracht, beveiliging en catering. Doen zij dit vrijwillig of verplicht? Van der Horn:,,Wij zoeken de beste match bij iedere persoon. Als dat niets oplevert, dan moet elk passend werk geaccepteerd worden. mug magazine f e b r ua r i 2012 achtergrond 19

20 Michiel van Hinsberg Het gaat niet goed met de banken. Geen wonder, Nederlanders sparen minder dankzij de crisis. Dus proberen ze klanten te lokken. Vergelijken kan lonend zijn: de ene bank vraagt een beduidend hogere rente voor rood staan dan de andere. Illustratie: Eddo Gorter Het loont om banktarieven te vergelijken Banken proberen klanten te winnen met de belofte dat ze met uw geld nobele doelen dienen. Voor wie zichzelf als nobel doel beschouwt: kijk eens rond wat rood staan zoal kost bij verschillende banken. Een beetje shoppen kan geld besparen, met natuurlijk als waarschuwing vooraf dat rood staan altijd duur is. Het lijkt wel alsof alleen de leden van de Quote 500 er nog warmpjes bij zitten. Het is meer zaak dan ooit ons geld zo goed mogelijk in de gaten te houden. Ondanks de financiële crisis geldt nog steeds dat geld op de bank een betere optie is om de inflatie bij te houden dan sparen in een oude sok. Daarbij kun je niet meer zonder; vrijwel al het betalingsverkeer gaat via de bank. Maar de banken hebben het zelf ook moeilijk en dus is het niet verwonderlijk dat zij er juist nu álles aan doen om je als klant binnen te halen. Geld is meer waard dan ooit. Ook bij het 'bank-shoppen' kunnen we niet meer om het internet heen. Banken bieden een overstapservice: ze regelen dat de klant van zijn oude bank af komt en zijn geldzaken voortaan via hen laat verlopen.,,nogal logisch, legt Joop Cohen van de populaire vergelijkingssite Independer.nl uit,,,je kunt natuurlijk gewoon zelf je rekeningen bij je oude bank laten inslapen en ergens anders een nieuwe rekening openen. Maar in deze recessie zitten de banken extra achter je geld aan. Om te kunnen beleggen, en om via uitlenen een extra centje te verdienen met hoge debetrentes. Naar mijn ervaring gaat het er bij ABN (Amro, red.) nog een staaltje schunniger aan toe, klaagt een forumbezoeker op de website Mijngeld.nl. De berekende debetrente bedraagt 15,7 procent op jaarbasis. Dit tegenover een schamele 2,6 procent die ze op een spaarrekening verstrekken. Voor mij was dit reden om deze malafide graaiers voorgoed de rug toe te keren. Rood staan is voor menig Nederlander geen luxe meer maar een noodzakelijk kwaad. De meeste mensen die zich in de min werken, nemen de kredietkosten maar voor lief, zonder zich te realiseren dat langer dan een maand rood staan veel duurder kan uitpakken dan het afsluiten van een lening. Uit onderzoek van de Consumentenbond in 2011 bleek dat de meeste banken een debetrente berekenen van 10 tot 15 procent. Uitschieter was de SNS Bank, die zelfs 18,7 procent durfde te vragen. Onmiddellijk nadat de Consumentenbond deze onderzoeksresultaten publiceerde, verlaagde de SNS de debetrente tot slechts 15 procent de gemiddelde en nog altijd pittige prijs die de meeste banken voor rood staan rekenen. Op dit moment lijkt, met een debetrente van 12,7 procent, de Rabobank de beste optie voor een tekort op je betaalrekening. ING rekent al 14,7 procent, wat in vergelijking met andere banken nóg vrij schappelijk is. Een voorbeeld: Let op: rood staan kost altijd geld! als je bij ING een maand lang rood staat, kost je dat 25. Bij de SNS moet je daarvoor al 31 betalen. Banken zijn uiteindelijk gewone commerciële bedrijven die vanuit louter winstbejag opereren, het zijn geen filantropische instellingen. Vandaar dat als een werkgever, een uitkeringsinstantie of wie dan ook geld naar je overmaakt er nog steeds vaak enkele werkdagen tussen zitten voordat je de poen daadwerkelijk binnen hebt. Dat heeft niets te maken met administratieve verwerking of postduiven die onderweg zijn maar met banken die het over te boeken geld van hun klanten zo lang mogelijk vasthouden om er een paar dagen rente over op te kunnen strijken. De kritische consument heeft wel op elk moment de vrijheid om over te stappen naar een concurrerende bank met een betere deal en/of een snellere afhandeling van bankzaken. Sommige groepen klanten genieten extra voordeel. Voor wie tussen de zestien en 27 jaar oud is, hebben de meeste banken aantrekkelijke studentenpakketten zonder jaarlijkse kosten. En soms met leuke aanbiedingen, zoals bij ING: rood staan tot tegen een relatief lage debetrente, en de extra mogelijkheid om voor 12,50 per jaar een creditcard te nemen met nog eens een bestedingsruimte van 1.000,-. Bij SNS krijgen studenten voor 11,25 een creditcard met een bestedingsruimte van 800,-. De Rabobank rekent 13,60 voor een creditcard. ABN Amro vraagt 14, maar geeft je de mogelijkheid tot 5.000,- rood te staan op je betaalrekening. Kortom: de kritische bankconsument heeft het maar voor het uitzoeken. Nog steeds populair zijn creditcards en doorlopende kredieten. Máár... hou altijd rekening met de verschuldigde debetrente. Rood staan is geen pretje, geld lenen kost altijd geld en veroorzaakt heel vaak schulden. Daarbij geldt de vuistregel: hoe minder je hebt, hoe groter de kans op problematische schulden. Banken hebben weliswaar zorgplicht en worden geacht om niet te lenen aan mensen die financieel erg kwetsbaar zijn, maar in de praktijk is die zorgplicht makkelijk te omzeilen. De vraag is dan: Wie belazert wie? Wat betreft reguliere betaalrekeningen bieden de banken ook legio opties voor verleidelijke kredietjes, waarvoor ook geldt: rood staat, is altijd duurder dan bij vrienden lenen. Maar ook op het gewone bankverkeer kan een beetje worden bespaard. Standaard betaalrekeningen zijn namelijk niet kostenloos. Van de grote banken bieden momenteel ASN en ING de goedkoopste betaalrekening. ASN voor een jaartarief van 12,- (let wel: geen kantoren, service uitsluitend via internet), ING voor een jaartarief van 15,- (veel kantoren in heel Nederland). De duurste is SNS, met een standaardservice en betaalrekening voor 29,- per jaar. Maar dankzij de concurrentiestrijd onder de banken kan alles iedere dag weer veranderen. Aan in dit artikel genoemde bedragen en percentages kunnen geen rechten worden ontleend. MUG adviseert: vermijd hoe dan ook rood staan, maak geen schulden. Besef dat de rente over rood staan soms zo hoog is dat daarmee andere openstaande rekeningen makkelijk hadden kunnen worden voldaan. Leen liever bij vrienden of familie dan bij de bank 20 achtergrond f e b r ua r i 2012 mug magazine