Meerjarenplan Deel 2 Plannen

Transcriptie

1 Meerjarenplan Deel 2 Plannen

2 2

3 Voorwoord Voor u ligt het meerjarenplan van het veiligheidshuis Noord-Limburg. Dit plan is een concrete uitwerking van de in het meerjarenperspectief opgenomen doelstellingen. De hoofddoelstelling voor de komende drie jaar is consolideren. Dat wil zeggen dat het veiligheidshuis zich structureel moeten gaan inbedden in bestaande structuren en onderdeel zal worden van de organisatie van de deelnemende partners. Door middel van individuele- en groepsgesprekken met alle aangesloten partners is inzichtelijk geworden wat van iedere partner verwacht mag worden bij de aanpak van de geprioriteerde doelgroepen (volwassen veelplegers, daders, slachtoffers (waaronder ook kinderen) van huiselijk geweld, minderjarigen en (ex-)gedetineerden). Door input van zowel operationeel, tactisch en strategisch niveau over de toekomst van het veiligheidshuis is het mogelijk gezamenlijke operationele doelen te stellen voor een periode van drie jaar. Belangrijk speerpunt voor het veiligheidshuis is met name de focus op de combinatie van justitie en zorg voor de vier doelgroepen, waarbij netwerksamenwerking essentieel is. Nauwe samenwerking met de lokale netwerken en gemeenten zijn daarbij een must. Het starten van een stuurgroep Veiligheidshuis en een beleidskern, waarin alle partners vertegenwoordigd zijn is een stap in het consolidatieproces waarbij samenwerking kan worden gewaarborgd op alle niveaus. Het operationele veiligheidshuis zal zich op deze manier verder kunnen ontwikkelen. De cultuur van het veiligheidshuis Noord-Limburg kenmerkt zich door saamhorigheid, vertrouwen en het lef om bij elkaar in de keuken te kijken. De combinatie van justitie en zorg maakt het veiligheidshuis een uniek samenwerkingsverband, dat met behulp van gezamenlijk doelen en afspraken zich verder kan voortzetten. 3

4 4

5 Inhoudsopgave 1 Lijst van afkortingen 7 2 Deel 2: Meerjarenplan Basis van het veiligheidshuis Noord-Limburg Levensloopbenadering Het veiligheidshuis als informatieknooppunt Procesmanagers, aandachtfunctionarissen en casemanagers Aansturing van het veiligheidshuis Noord-Limburg Algemene randvoorwaarden Verantwoording Samenhang Regionaal Kompas Opbouw van het meerjarenplan: resultaatgebieden veiligheidshuis Noord-Limburg 14 3 Huiselijk geweld Inleiding Bevindingen 2007 t/m Input en throughput Output Outcome (effect) Doelstellingen aanpak huiselijk geweld Doelstelling Planning Procesmatige doelen Samenwerkingsdoelen 19 4 Draaideurcriminelen: aanpak van volwassen veelplegers Inleiding Bevindingen draaideurcriminelen 2007 t/m Input en throughput Output Outcome Doelstellingen aanpak veelplegers Doelstelling Planning Minderjarige veel- en meerplegers, harde kernjongeren en first offenders Inleiding Bevindingen 2007 t/m Input en throughput Output Doelstellingen aanpak minderjarigen Doelstellingen Planning (ex)gedetineerden Bevindingen (ex)gedetineerden Input, throughput en output Doelstellingen nazorg (ex-) gedetineerden Doelstellingen Planning 2010: project nazorg gedetineerden 28 7 Bijlage 1: Doelstellingen 32 8 Bijlage 2: Productenkaart 35 9 Bijlage 3: Stuurgroep Veiligheidshuis Noord-Limburg Bijlage 4: Informatieknooppunt, de briefing als startpunt 38 5

6 6

7 1 Lijst van afkortingen AJB BJZ BSH CMA CJG DJI DPAN GGZNML GW HGO ICM ID ISD JCO JCOME JCOMI JVZ LC OM OvJ PGA PGA + PI Pv RC RCG RvdK RN 3RO SHG VNG WTH Arrondissementaal Justitieel Beraad Bureau Jeugdzorg Bureau Slachtofferhulp Centraal Meld- en Actiepunt Centrum Jeugd en Gezin Dienst Justitiële Inrichtingen Digitaal Platform Aansluiting Nazorg Geestelijke Gezondheidszorg Noord- en Midden-Limburg Gevangeniswezen Huiselijk geweld overleg Intensief Casemanagement Identiteitsdocument Inrichting Stelselmatige Daders (strafrechtelijke maatregel voor volwassen veelplegers) Justitieel casus overleg Justitieel casus overleg meerderjarigen Justitieel casus overleg minderjarigen Justitiële Verslavingszorg Leidende Coalitie Openbaar Ministerie Officier van Justitie Plan van aanpak Intensief plan van aanpak Penitentiaire Inrichting Proces-verbaal Rechter-Commissaris Regionaal Centrum voor Geestelijke gezondheidszorg Raad voor de Kinderbescherming Reclassering Nederland 3 reclasseringsorganisaties, bestaande uit Reclassering Nederland, Justitiële Verslavingszorg en Leger des Heils Steunpunt Huiselijk Geweld Vereniging Nederlandse Gemeenten Wet tijdelijk huisverbod: de (vermoedelijke) dader wordt 10 dagen uit huis geplaatst. Dader en slachtoffer mogen in die periode geen contact met elkaar opnemen. In deze time-out periode wordt hulpverlening opgestart. 7

8 2 Deel 2: Meerjarenplan De missie van het veiligheidshuis is het verminderen en/of voorkomen van overlast en crimina-liteit in Noord-Limburg. Dit vertaalt zich in het organiseren van een netwerksamenwerking tussen de justitieketen en de zorgketen. De visie van het veiligheidshuis richt zich op het effect van de persoonsgerichte aanpak. Deze manier van vraaggericht werken uit zich in een netwerksamenwerking waarbij verschillende trajecten en interventies, gericht op de leefgebieden van een persoon, tijdig en gelijktijdig kunnen worden opgestart dan wel logisch op elkaar volgen. Deze netwerksamenwerking reikt van preventie en repressie tot aan nazorg en doorzorg. Door de justitieketen en de zorgketen te koppelen kunnen de verschillende middelen van bestuursrecht, strafrecht en hulpverlening effectief worden ingezet. Het veiligheidshuis Noord-Limburg is een samenwerkingsverband tussen justitie- en zorgpartners dat zich primair richt op vier doelgroepen, namelijk volwassen veelplegers, daders, slacht-offers en kinderen bij huiselijk geweld, minder-jarigen en (ex) gedetineerden. Dit plan betreft een meerjarenplan van het Veiligheidshuis Noord-Limburg, zijnde deel 2 uit een reeks van 3 notities betreffende het veiligheidshuis. De drie notities bestaan uit: Deel 1 Meerjarenperspectief Deel 2 Meerjarenplan Deel 3 Financiën Deel 1, het meerjarenperspectief van het veiligheidshuis omvat de beoogde richting en ambitie van het veiligheidshuis voor de periode 2010 t/m Het doel voor de komende drie jaar is consolideren. Dat wil zeggen dat het veiligheidshuis Noord-Limburg zich richt op het structureel organiseren en optimaliseren van de samenwerkingsverbanden, ten behoeve van een effectieve en efficiënte inzet van verschillende middelen in trajecten voor de huidige doelgroepen. In juni 2009 heeft de stuurgroep van het veiligheidshuis, de districtelijke driehoeken Venlo en Venray de richting zoals in het meerjarenperspectief staat beschreven onderschreven. Het bestuur heeft echter ook behoefte aan een concrete uitwerking waarin heldere haalbare doelen staan omschreven. Dit is uitgewerkt in het voorliggende meerjarenplan, waarin operationele doelstellingen worden geformuleerd voor het veiligheidshuis algemeen en per doelgroep. Het jaar 2010 staat vooral in het teken van opbouwen en herstructureren. Het doel hiervan is het verschaffen van helderheid over wat het veiligheidshuis wel en niet oppakt (prioritering) om daarmee te consolideren. Een belangrijk onderdeel hiervan is de samenwerking met de lokale netwerken. 2.1 Basis van het veiligheidshuis Noord- Limburg De combinatie van justitie en zorg leidt tot effectievere interventies bij de aanpak van de doelgroepen van het veiligheidshuis Noord- Limburg (integrale persoonsgerichte aanpak). In het veiligheidshuis krijgt deze samenwerking in grote lijnen vorm door het organiseren van justitiële casusoverleggen onder regie van het Openbaar Ministerie en zorgoverleggen onder regie van de gemeenten. De afstemming en coördinatie tussen justitie en zorg wordt gewaarborgd door de in het veiligheidshuis aanwezige procesmanagers die de linking-pin vormen tussen beide ketens. Om de beoogde persoonsgerichte aanpak vorm te kunnen geven is een aantal randvoorwaarden gesteld. Methodisch gezien ligt de levensloopbenadering hier aan ten grondslag Levensloopbenadering Aan het begin van de projectperiode heeft Peter Nelissen, criminoloog (Nelissen Ondezoek&Advies), parallel aan de ontwikkeling van de veiligheidshuizen onderzoek gedaan naar de effecten van de aanpak in de veiligheidshuizen Limburg. 2 Peter Nelissen begeleidt hiermee de ontwikkeling van de methodieken en processen van de veiligheidshuizen in de periode 2007 t/m In het meerjarenperspectief staan de volgende kerndoelen beschreven: optimale netwerksamenwerking, focus op de doelgroepen (dus handhaven van de bestaande doelgroepen zoals opgenomen in de samenwerkingsovereenkomst d.d. 20 juni 2008) en het leveren van een bijdrage aan de landelijke doelstelling om criminaliteit te verminderen met 25% 2 In 2009 zijn er zes veiligheidshuizen operationeel in Limburg waarmee een provinciaal dekkend netwerk wordt gevormd: Maastricht, Kerkrade, Sittard-Geleen, Heerlen, Midden-Limburg en Noord-Limburg 8

9 Het uitgangspunt bij de ontwikkeling van effectieve methodieken is de levensloopbenadering die uitgaat van het gegeven dat het plegen van criminaliteit én daarbij het verliezen van binding met de samenleving een fase is in het leven van het individu. De beoogde persoonsgerichte aanpak richt zich op een punt in deze fase om te komen tot een gedragsverandering. Deze gedragsverandering leidt ertoe dat het individu weer verbonden raakt met de samenleving (participatie) en geen criminaliteit en overlast meer pleegt. Hierbij wordt uitgegaan van een intrinsieke motivatie en een sluitende aanpak van zorg, preventie en repressie. 3 Hoewel er rekening moet worden gehouden met de verschillende typen doelgroepen van het veiligheidshuis (delictgerelateerd zoals huiselijk geweld en dadergerelateerd zoals veel- en meerplegers en gedetineerden), is er een aantal basis- ingrediënten voor een succesvolle aanpak voor alle doelgroepen 4 : 1. De aanwezigheid van een geaccordeerd integraal plan van aanpak (een diepgaande analyse op alle leefgebieden 5 ligt hieraan ten grondslag); 2. Zo snel mogelijk bieden van structuur in de vorm van onderdak en zinvolle dagbesteding; 3. Het versterken en verbeteren van het sociale netwerk; 4. Intensieve trainingen op het gebied van motivatieontwikkeling en probleemoplossendeen doelstellende vaardigheden; 5. Eén casemanager die verantwoordelijk is voor de rode draad en die kan opereren als lopende band waarop het product tot stand komt; 6. Aansluiting van voorzieningen (sluitende aanpak). 6 Bovenstaande voorwaarden, indien nodig gecombineerd met dwang en drang, werken stimulerend bij de cliënt om mee te werken aan het plan en om daadwerkelijk een gedragsverandering te kunnen ondergaan. De motivatie om te stoppen met criminaliteit ligt onder meer in de behoefte aan zingeving, het moe zijn van het plegen van criminaliteit en de behoefte om nog iets van het leven te maken. De casemanager (geleverd door de partnerorganisatie) is verantwoordelijk voor het verloop van de casus, brengt partners bij elkaar en fungeert als sleutelfiguur voor zowel de cliënt als de betrokken partners. De procesmanager blijft hierin verantwoordelijk voor het proces op operationeel niveau en wijst de casemanager aan. Er kan onderscheid worden gemaakt in de intensiteit en duur van casemanagement. Dit verschil ligt grotendeels in het type doelgroep en de behoefte van de geprioriteerde. Bijvoorbeeld, de casemanager zal mogelijk bij intensieve trajecten 100 uur per 6 maanden begeleiding moeten kunnen leveren. De intensiteit van het casemanagement wordt, in overleg met de procesmanager, verminderd wanneer dat wenselijk is. Zie ook paragraaf Motivatie en de kans van slagen is tevens afhankelijk van het aantal probleemgebieden, zelfredzaamheid, sociale situatie, inkomen en toekomstperspectief. Peter Nelissen legt tevens een verband tussen de beschikbaarheid van huisvesting en inkomen met de kans van slagen bij een intensieve aanpak. Uit de tweede tussenrapportage van Peter Nelissen blijkt dat de beoogde aanpak effect heeft. Er kan inmiddels gesteld worden dat, mits de beoogde aanpak wordt toegepast, elke euro die men via de veiligheidshuisinterventie investeert de gemeenschap op jaarbasis een kostenbesparing oplevert van 2,20. De geschatte kostenbatenratio is, bij een laag tot gemiddeld effect, positief en varieert tussen 1.38 en Dit effect is berekend op basis van het gemiddeld aantal delicten per maand per geprioriteerde (6 delicten), gemiddelde kosten per delict ( 1000,-), de gemiddelde kosten van de strafrechtspleging ( ,-) en het netto-effect van de veiligheidshuizen (10%-24%). Het netto-effect duidt op het uitblijven dan wel verminderen van recidive als gevolg van de samenwerking en interventie van het veiligheidshuis. Bijvoorbeeld, van de 100 geprioriteerden recidiveren tussen de 10 en 24 cliënten niet meer nadat de beoogde interventie heeft plaatsgevonden. 3 Peter Nelissen (2007) Kompas voor de veiligheidshuisontwikkeling Limburg 4 Peter Nelissen 2009,Tussenrapportage ontwikkeling veiligheidshuizen 5 Leefgebieden: huisvesting, opleiding/arbeid, inkomen/schulden, sociale relaties, alcohol/drugs, psychisch emotioneel welzijn, denken en gedrag en motivatie 6 Peter Nelissen 2009,Tussenrapportage ontwikkeling veiligheidshuizen 7 Peter Nelissen 2009:10 Tussenrapportage ontwikkeling veiligheidshuizen 9

10 2.1.2 Het veiligheidshuis als informatieknooppunt Het veiligheidshuis vormt door haar focus en samenwerkingsverband een belangrijk informatieknooppunt voor partners. Dit wordt vormgegeven door middel van de casusoverleggen, het registratiesysteem en digitale dossiervorming, afstemming en samenwerking tussen de justitie- en zorgpartners over individuele zaken. In bijlage 4 is het operationele proces van het veiligheidshuis opgenomen. De briefing kan als het ware worden bestempeld als de voordeur van het veiligheidshuis en vormt daarmee een essentiële basis. In dit dagelijks overleg vindt een eerste screening van zaken plaats en wordt verse informatie gedeeld waarmee een eerste stap wordt gezet voor een sluitende aanpak op casusniveau. Deze voorinformatie kan gebruikt worden ten behoeve van onder meer het up to date houden van klantencontact (bijvoorbeeld bij BJZ), vroeghulpbezoeken en samenloopzaken bij de wet tijdelijk huisverbod. Daarnaast is de briefing ook voor de politie van belang om snel acties uit te zetten in verband met de actualiteit van de zaak. Dit met het oog op het effect op de dader en omgeving. Met behulp van de briefing kan een eerste stap in het samenwerkingsproces worden gemaakt. De eerste filtering in de briefing wordt gemaakt op basis van informatie van BJZ, 3RO, OM, Politie en gemeente (dossiers veiligheidshuis). De politie draagt zorg voor input door middel van de binnengekomen politiemeldingen over de afgelopen 24 uur. De andere partners kunnen ook input leveren voor de briefing. Vanaf januari 2010 zal de briefing nog meer als voordeurfunctie moeten gaan fungeren, zodat de doorstroom van informatie en de opvolging van acties op een transparantere wijze kan worden gecoördineerd. In 2009 zijn er 4476 meldingen in de briefing geregistreerd en besproken Werkwijze briefing en verwachtingen van de partners De briefing vindt plaats van maandag t/m vrijdag om 9.00 uur in het veiligheidshuis Noord-Limburg. De politie maakt iedere ochtend een selectie van de binnengekomen meldingen die betrekking hebben op de doelgroepen van het veiligheidshuis. Vertegenwoordiging van 3RO, BJZ, OM en de procesmanager checken deze (politie)meldingen op eerder gemaakte afspraken en/of eerdere meldingen en trajecten (historie). Tijdens de briefing kunnen acties 8 direct worden uitgezet en/of wordt er gekozen om de (politie)melding in het eerst volgende casusoverleg op te pakken. Concreet wordt het volgende van de partners gevraagd: 1. 5 dagen per week 30 min-1 uur voorbereiding voor 3RO, BJZ, OM dagen per week 3-4 uur voorbereiding door Politie en Procesmanager + 30 min briefing. Opvolging is afhankelijk van de casussen. 3. Alle meldingen komen via briefing het veiligheidshuis binnen. Slachtofferhulp Nederland (SHN) is tevens deelnemer van de briefing. Zij neemt zaken mee en voert acties uit welke betrekking hebben op een slachtoffer. Daarnaast brengt SHN zaken in die niet via de politie binnenkomen. Partners zien de briefing in het veiligheidshuis als toegevoegde waarde voor hun werkzaamheden omdat snel geschakeld kan worden Procesmanagers, aandachtfunctionarissen en casemanagers het is nog niet vanzelfsprekend dat professionals van de justitie- en zorgketen elkaar opzoeken en samenwerken. De procesmanager stuurt juist op die samenwerking om tot een gezamenlijk product te kunnen komen procesmanager veiligheidshuis Er bestaat een scala aan verschillende namen en definities voor procesmanagement, casemanagement en aandachtsfunctionarissen. Deze drie varianten zijn essentieel om te komen tot een persoonsgerichte aanpak. Het veiligheidshuis Noord-Limburg onderscheidt op operationeel niveau de volgende schakelpunten om tot een sluitende aanpak te komen: 1. Procesmanager: de procesmanager vormt de linking pin tussen justitie en zorg en stuurt op samenwerking om voor geprioriteerde cliënten een integraal persoonsgerichte aanpak te kunnen organiseren en uit te voeren. 8 Onder acties wordt o.a. verstaan: uitzoekwerk, informeren van betrokken partners, doorzetten naar het betreffende casusoverleg of overdragen naar externe partners 9 Hoewel het wenselijk is dat het OM 5 dagen per week aanwezig is tijdens de briefing, is dat momenteel niet haalbaar. Het OM zal 4 dagen per de week aanwezig zijn tijdens de briefing 10

11 De procesmanager bewerkstelligt dit door het voorzitten en voorbereiden van zorgoverleggen, deelnemen aan het justitieel casusoverleg, motiveren en stimuleren van deelnemers en sturen op grensoverschrijdende samenwerking. De procesmanager vertegenwoordigt de gemeenten van Noord-Limburg op operationeel niveau; 2. Aandachtsfunctionaris: iedere partner heeft een contactpersoon voor het veiligheidshuis. Deze aandachtsfunctionaris vertegenwoordigt haar organisatie en beschikt over een behoorlijke dosis kennis over de doelgroep en de mogelijkheden die zijn/haar organisatie kan bieden. De meeste aandachtsfunctionarissen nemen deel aan de casusoverleggen, hebben mandaat binnen hun eigen organisatie om opdrachten uit te zetten en aan te jagen bij collegae en signaleren knelpunten binnen de eigen organisatie. De aandachtsfunctionaris fungeert als linking pin tussen de eigen organisatie en het veiligheidshuis. 3. Casemanager: de casemanager is verantwoordelijk voor de uitvoering van het plan van aanpak voor de geprioriteerde van het veiligheidshuis. Concreet betekent dit dat de casemanager het eerste aanspreekpunt is voor de cliënt en andere partners die direct betrokken zijn bij de casus. Er zijn verschillende typen casemanagement, variërend in expertise, kader en intensiteit. Van belang is dat de casemanager kennis heeft van het veiligheidshuis en de deelnemende partners. De procesmanager beslist samen met de deelnemende partners, welk type casemanagement ingezet moet worden om een effectieve aanpak te coördineren. Naast bovenstaande typen functionarissen zijn de parketsecretaris en de politie belangrijke schakelpunten voor de verbinding met justitie: 1. Parketsecretaris OM: de parketsecretaris is verantwoordelijk voor de afstemming van de geprioriteerden in het veiligheidshuis waarbij een strafrechtelijk traject is gestart. De parketsecretaris coördineert op operationeel niveau de justitieketen en stemt af met de procesmanager in het kader van zorg. Dit doet de parketsecretaris met behulp van justitieel casusoverleggen (zaaksgericht) en de justitiële veelplegeroverleggen (dadergericht). 2. Coördinatie Politie: de coördinator van de politie coördineert de verbinding van de eigen organisatie met externe partners. Een onmisbare functie van de politie is de zorg voor het uitwisselen van verse informatie (meldingen en overige signalen die binnenkomen bij de politie) voor wat betreft de doelgroepen van het veiligheidshuis. De politie genereert veel informatie omtrent de geprioriteerden van het veiligheidshuis door haar type organisatie waarbij zij in de frontlinie opereert en (vaak) als eerste kennis neemt van meldingen die betrekking hebben op de doelgroepen. De Raad voor de Kinderbescherming voert regie over jeugdzaken (civiel- en strafrechtelijk) en vormt daarmee een belangrijk schakelpunt in de aanpak van minderjarigen. De uitvoering van justitiële maatregelen is belegd bij Bureau Jeugdzorg Capaciteit van het veiligheidshuis Noord-Limburg De doelen die per doelgroep worden gesteld vragen aan iedere partner inzet op het gebied van capaciteit, creativiteit, flexibiliteit en faciliteiten. In de projectperiode is er een discrepantie ontstaan tussen de input van het veiligheidshuis (aantal casussen) en beschikbaar procesmanagement om de samenwerking zoals beoogd te bewerkstelligen. Daarnaast maken ook partners keuzes over hun inzet in het veiligheidshuis. Voor een periode van twee jaar wordt een extra financiële impuls gegeven ter aanvulling op procesmanagement. In totaal wordt er vanaf 2010 t/m uur aan procesmanagement beschikbaar gesteld, welke afkomstig is van 1) de gemeentelijke bijdragen 2) een extra impuls van de gemeente Venlo en 3) een extra impuls van justitie&vng. De financiële impuls van de gemeente Venlo én van justitie&vng is echter van tijdelijke aard, namelijk 2 jaar. Op basis van de ervaringen van de afgelopen jaren is berekend dat er idealiter 156 uur aan procesmanagement nodig is. Dit leidt tot een tekort van 36 uur. Naar aanleiding hiervan is er kritisch gekeken naar de inzet van de beschikbare uren. Daaruit blijkt dat er minder cliënten kunnen worden geprioriteerd dan wenselijk is. Concreet betekent dit dat een groot deel als het ware verder in de keten doorgeschoven zal worden wat kan leiden tot ophoping van casussen op andere plekken. In de verschillende hoofdstukken is per doelgroep aangegeven wat de consequenties zijn van de beperkte hoeveelheid procesmanagement. In onderstaand schema is, op basis van het beschikbaar aantal uren, een verdeling van procesmanagement opgenomen. Om de continuïteit in de afhandeling van huisverboden (advisering binnen vaste termijnen) te kunnen waarborgen, zal deze worden verdeeld over de procesmanager Huiselijk geweld en de procesmanager Veelpleger. 11

12 Hierbij blijft de procesmanager Huiselijk geweld verantwoordelijk voor de doelgroep huiselijk geweld. Naast de 120 uren procesmanagement is er 1 fte coördinerend management en 1.8 fte administratieve ondersteuning beschikbaar. Beleidsmatige ondersteuning is niet opgenomen in de begroting van het veiligheidshuis. Enerzijds ondersteunt de beleidskern (zie en bijlage) het veiligheidshuis beleidsmatig, anderzijds levert de gemeente Venlo in ieder geval in 2010 extra beleidsmatige ondersteuning. Naast de beschikbare capaciteit voor het uitvoeren van procesmanagementtaken, leveren de deelnemende partners capaciteit t.b.v. de verschillende doelgroepen. Verder zetten de deelnemende partners reguliere producten en diensten in om te komen tot een persoonsgerichte aanpak. In de productenmatrix (bijlage) is per partnerorganisatie de gevraagde inzet opgenomen. Er is geen financiële vertaalslag gemaakt van de inzet per partner en derhalve niet opgenomen in de meerjarenbegroting Aansturing van het veiligheidshuis Noord-Limburg Het veiligheidshuis Noord-Limburg wordt vanaf 2010 aangestuurd door een stuurgroep veiligheidshuis. Doel hiervan is het creëren van breed draagvlak binnen de partnerorganisaties op alle niveaus. In de stuurgroep zijn, naast de gemeente, zowel justitie- als zorgpartners vertegenwoordigd. De stuurgroep stuurt op gezamenlijke afspraken, doelstellingen en beleid. Na één jaar zal de stuurgroep worden geëvalueerd op het gebied van de samenstelling en de beschikbaarheid van voldoende mogelijkheden en draagvlak om te kunnen sturen. De stuurgroep van het veiligheidshuis wordt ondersteund door een beleidskern en expertgroepen waardoor alle partners actief betrokken worden bij de ontwikkeling van het veiligheidshuis. In bijlage 3 is een beschrijving opgenomen van de nieuwe aansturing van het veiligheidshuis Noord-Limburg. Doordat verschillende partners regionaal werken (politie, OM, GGZNML e.d.) en vanwege de overeenkomstige doelgroepen van de veiligheidshuizen Noord-Limburg en Midden-Limburg zal het wenselijk kunnen zijn om in de toekomst een gezamenlijke stuurgroep veiligheidshuis voor de veiligheidshuizen Noord- Limburg en Midden- Limburg op te richten Algemene randvoorwaarden Samengevat geldt voor het veiligheidshuis Noord- Limburg een aantal algemene randvoorwaarden die bijdragen aan het halen van de gestelde doelen en beoogde effecten: 12

13 volgens de levensloopbenadering. Op basis van de in dit meerjarenplan gestelde doelen, dragen partners (inclusief gemeenten) zorg voor de bijbehorende producten en samenwerking; moeten afgestemd zijn op de problematiek van de doelgroepen. In samenwerking met het Regionaal Kompas, gemeenten en partners zal in 2010 in ieder geval zicht komen op huisvestingsproblematiek, dagactiviteiten en de inzet van casemanagement; te maken en effecten te kunnen meten is een registratiesysteem noodzakelijk. Momenteel gaat veel data verloren door het gebrek aan een goed systeem. Het streven is om vanaf het tweede kwartaal 2010 te starten met een registratiesysteem waarmee de werkzaamheden en effecten van het veiligheidshuis gemeten kunnen worden; door het veiligheidshuis, ondersteund door procesbeschrijvingen en beleid. In 2010 wordt hier vorm aan gegeven met behulp van extra procesmanagement en een beleidskern met expertgroepen; heidshuis te kunnen verwerken en een effectieve aanpak te realiseren. In 2010 wordt extra procesmanagement geworven voor een periode van twee jaar. Na twee jaar zal het procesmanagement op een andere manier gefinancierd moeten worden. Dit betekent in ieder geval een ophoging van de bijdrage van de gemeenten; start een nieuwe stuurgroep veiligheidshuis waarin zowel de justitie- als zorgpartners in zijn vertegenwoordigd. Deze stuurgroep wordt ondersteund door een beleidskern en expertgroepen voor verschillende thema s. Hiermee wordt iedere partner actiever betrokken in de ontwikkeling van het veiligheidshuis; integraal, persoonsgericht plan van aanpak is het van belang dat informatie kan worden uit- gewisseld. Er is voor iedere doelgroep een privacyovereenkomst opgesteld ten behoeve van het uitwisselen van informatie. Het is te allen tijde van belang om de zorgen met de geprioriteerde bespreekbaar te maken. Hierbij hoort tevens het informeren van de geprioriteerde over het gegeven dat hij/zij in het veiligheidshuis wordt besproken. In 2010 zal er aandacht worden besteed aan de grenzen bij het uitwisselen van informatie. middelen beschikbaar zijn voor aanpak van het veiligheidshuis en de ontwikkeling daarvan Verantwoording In dit document zijn, in afstemming met de partnerorganisaties, verschillende doelstellingen opgenomen voor het veiligheidshuis Noord- Limburg. Deze doelstellingen hebben betrekking op de organisatie van het veiligheidshuis algemeen en op de doelgroepen specifiek. Deze zijn voornamelijk gericht op samenwerking en/of hebben een beleidsmatig karakter. De voortgang van de ontwikkelingen van het veiligheidshuis worden periodiek gerapporteerd aan de partners van het veiligheidshuis. De effecten van het veiligheidshuis worden gemeten op basis van een registratiesysteem dat in 2010 zal moeten worden geïmplementeerd. Hierin worden indicatoren opgenomen om de beoogde effecten te kunnen meten. 2.2 Samenhang Regionaal Kompas Zowel het Regionaal Kompas als het veiligheidshuis Noord-Limburg richt zich op de groep sociaal kwetsbaren. Hierbij ligt in het veiligheidshuis de nadruk op justitie en zorg, terwijl het Regionaal Kompas zich richt op daklozen, personen die dakloos dreigen te raken en de herstelgroep (de groep die vanuit een maatschappelijke voorziening of zorginstelling weer zelfstandig gaat wonen en waarvoor zorg nodig is om te voorkomen dat de persoon terugvalt). Het Regionaal Kompas richt zich zowel op volwassenen als minderjarigen. Het Centraal Meld- en Actiepunt (CMA) is een belangrijke operationele uitwerking van het Regionaal Kompas. Het CMA coördineert samenwerking tussen de organisaties die zich richten op de Missie Regionaal Kompas: Voorkomen moet worden dat mensen afglijden uit de samenleving en als gevolg daarvan niet meer voor zichzelf kunnen zorgen en het dak boven hun hoofd verliezen. Daar waar dit niet voldoende blijkt te zijn, zal een passende vorm van maatschappelijke opvang worden ingezet. Maatschappelijke opvang moet een sluitend traject worden en fungeren als springplank naar de samenleving en maximaal haalbare zelfredzaamheid. (Plan van aanpak invoering Ketenzorg, versie 5, p.5) 13

14 doelgroepen. Te denken valt aan de maatschappelijke opvang, crisisopvang, vrouwenopvang en lokale zorgnetwerken en zwerfjongeren. Het CMA stuurt als het ware op de in- door en uitstroom van cliënten en adviseert de zorgnetwerken bij complexe zaken. Momenteel richt het CMA zich vooralsnog op de doelgroep dak- en thuislozen. In de toekomst zal het CMA zich ook gaan richten op de overige doelgroepen van het Regionaal Kompas. De doelgroepen van het veiligheidshuis en die van het Regionaal Kompas overlappen elkaar op verschillende gebieden. Bijvoorbeeld, veelplegers zullen zich regelmatig melden bij de nachtopvang, waar het CMA stuurt op trajecten. Daarnaast richt een van de hoofddoelstellingen van het Regionaal Kompas zich op het voorkomen van dakloosheid van (ex-)gedetineerden. Deze doelstelling sluit aan bij de doelstelling van het veiligheidshuis voor wat betreft (ex)gedetineerden (zie hoofdstuk 5). Voorzieningen en faciliteiten zoals huisvesting, dagbesteding, zorg en andere leefgebieden worden door de aanpak van ketenzorg (Regionaal Kompas) verder gestroomlijnd en gestructureerd. Hierdoor kan een arrangement worden aangeboden dat is toegesneden op de persoon en zijn systeem zodat deze zo snel en zoveel als mogelijk weer op eigen benen kan staan. Voor zowel het Regionaal Kompas als het veiligheidshuis heeft samenwerking meerwaarde, vanwege de stroomlijning van de zorgsector (gericht op de doelgroepen) en het inzetten van dwang- en drang bij complexe casussen zoals veelplegers en huiselijk geweld. Vanwege de overlap en de verschillende partners die in het veiligheidshuis aanwezig zijn is het CMA gehuisvest in het veiligheidshuis Noord-Limburg. Ook voor het CMA zijn deze korte lijnen van meerwaarde om snel te kunnen handelen. 2.3 Opbouw van het meerjarenplan: resultaatgebieden veiligheidshuis Noord- Limburg Het meerjarenplan is opgebouwd op basis van de resultaatgebieden zoals in het meerjarenperspectief is geformuleerd: 1. Het opstellen, aanbieden en coördineren van een systeemgerichte aanpak bij huiselijk geweld (hoofdstuk 2); 2. Het opstellen, aanbieden en coördineren van een persoonsgerichte aanpak welke gericht is op het verminderen van de overlast en criminaliteit van de meerplegers (minderjarigen) en veelplegers (zowel volwassenen als minderjarigen) in Noord-Limburg (hoofdstuk 3 en 4); 3. Minderjarigen: het organiseren van activiteiten gericht op het voorkomen van het (verder) afglijden naar een criminele carrière (hoofdstuk 4); 4. Het coördineren en monitoren van nazorg aan gedetineerden (minderjarigen en volwassenen) (hoofdstuk 4 en 5); 5. Fungeren als informatieknooppunt voor partners (hoofdstuk 1). De kerndoelen van het veiligheidshuis, zoals omschreven in het meerjarenperspectief, zijn verwerkt in de operationele doelstellingen die in dit plan zijn opgenomen. De doelstellingen van het veiligheidshuis worden na 1 jaar geëvalueerd en eventueel bijgesteld. In dit meerjarenplan zijn zowel meerjarendoelstellingen als doelstellingen voor 2010 opgenomen. Op basis van de ontwikkelingen in 2010 zullen er concrete doelstellingen worden opgesteld voor Datzelfde geldt voor In bijlage 1 zijn de doelstellingen opgenomen in een overzicht. Vanwege de verschillende afspraken met partners is in bijlage 2 een overzicht opgenomen van de te leveren producten en diensten per partner. Het veiligheidshuis is een samenwerkingsverband tussen vele partners: - Zuid-Oost jeugdzorginstelling Het Keerpunt en gesloten 14

15 15

16 3 Huiselijk geweld Huiselijk geweld is geweld dat door iemand uit de huiselijke kring van het slachtoffer is gepleegd. Geweld is de aantasting van de persoonlijke integriteit. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen geestelijk en lichamelijk geweld (waaronder seksueel geweld). De huiselijke kring bestaat uit (ex-)partners, gezins- of familieleden en huisvrienden. 10 Bij huiselijk geweld gaat het om aanhoudend, regelmatig terugkerend ernstig geweld tussen personen die een nauwe intieme relatie hebben (zoals partners en ouder-kind relatie). Vaak is er sprake van een machtsverschil tussen beide partijen, waarbij het slachtoffer afhankelijk is van de dader. Huiselijk geweld is een geweld dat achter de voordeur plaatsvindt en is daarmee vaak onzichtbaar voor de buitenwereld. Een belangrijk kenmerk van de onzichtbaarheid van huiselijk geweld is het sociale isolement, waardoor er weinig sociale controle is door de buitenwereld en het vaak lang voort kan duren. Uit onderzoek blijkt dat huiselijk geweld na gemiddeld 34 incidenten bekend wordt bij politie, justitie en/of hulpverlening en dat er een relatie bestaat tussen huiselijk geweld en criminaliteit onder jongeren die slachtoffer/ getuige zijn van huiselijk geweld. Tevens bestaat er een verband tussen slachtofferschap van geweld in de jeugd en/of getuige van huiselijk geweld in het eigen gezin met later slachtofferschap bij huiselijk geweld Aanpak huiselijk geweld In het veiligheidshuis wordt de aanpak van huiselijk geweld gecoördineerd. Deze aanpak kent drie middelen, namelijk strafrecht, hulpverlening en het bestuursrecht (wet tijdelijk huisverbod). Tijdens de pilot tijdelijk huisverbod (2007) is in de gemeente Venlo een systeemgerichte aanpak ontwikkeld welke zich richt op dader, slachtoffer en kind (zie kader). Hoewel deze methodiek is ontwikkeld in het kader van de wet tijdelijk huisverbod (inwerkingtreding: 1 januari 2009) wordt deze zoveel mogelijk toegepast voor alle huiselijk geweld casussen. Systemische benadering Alle acties zijn gericht op het systeem van het gezin (dader, slachtoffer, kind). De systemische aanpak wordt gecoördineerd en gemonitord door de procesmanager van het veiligheidshuis. Naar aanleiding van iedere melding wordt in ieder geval een van de volgende acties uitgezet: 1. Hulpverlening (variërend van slachtofferhulp en maatschappelijk werk tot aan intensief casemanagement) 3. Strafrechtelijke traject. Elk door het veiligheidshuis geprioriteerd gezin krijgt één casemanager aangewezen die verantwoordelijk is voor het verloop van de casus. Welke organisatie dat is, is afhankelijk van de casus. De procesmanager coördineert de totstandkoming van de trajecten. Voor wat betreft huisverboden wordt automatisch een intensief casemanager toegewezen. Dit geldt ook voor zgn. grijze trajecten: dit zijn casussen waarbij geen huisverbod is opgelegd, maar waarover wel veel waar óf veel hulpverlening opzit, maar onvoldoende coördinatie óf casussen waarbij geen hulpverlening opzit. De procesmanager bepaalt in het huiselijk geweld overleg of er intensief casemanagement nodig is De samenwerking en benodigde acties worden georganiseerd draagt ook zorg voor overdracht van casussen die lokaal kunnen worden opgepakt. Met andere woorden, bij de aanpak van huiselijk geweld wordt niet langer meer fragmentarisch gekeken naar de dader of slachtoffer en is de drempel voor hulpverlening een stuk lager. De aanpak van huiselijk geweld zaken wordt afgestemd in het huiselijk geweld overleg (HGO) en in het justitieel casus overleg (JCO). Het doel van deze overleggen is het optimaal gebruik maken en inzetten van ieders expertise. De procesmanager is de linking pin tussen justitie en zorg. Alle meldingen van huiselijk geweld worden in de briefing bekeken zodat wanneer nodig snelle acties kunnen worden uitgezet. 10 Peter Nelissen, Kompas voor de veiligheidshuizen Limburg 2007: 21,22 11 Wet tijdelijk huisverbod: de (vermoedelijke) dader wordt 10 dagen uit huis geplaatst. Dader en slachtoffer mogen in die periode geen contact met elkaar opnemen. In deze time-out periode wordt hulpverlening opgestart. 16

17 Deze acties richten zich op het uitvoeren van bijvoorbeeld vroeghulp door de Reclassering of het informeren van betrokken partners. In bijna alle gevallen wordt een casus in het HGO verder besproken en worden partners in de gelegenheid gesteld om voorbereidend werk te doen. In dit plan is het kind opgenomen onder de noemer slachtoffer. 3.2 Bevindingen 2007 t/m 2009 Met de komst van de wet tijdelijk huisverbod is er veel aandacht voor de aanpak van huiselijk geweld. Dit is ook terug te zien in de toename van de workload voor deze doelgroep: huiselijk geweld in het veiligheidshuis met meer dan 200% toegenomen. Het aantal geregistreerde meldingen in 2009 ligt op 1710 (inclusief huisverboden) t.o.v. 536 in Alle meldingen werden naar het huiselijk geweld overleg (HGO) doorgeleid voor nadere bespreking. Wanneer er sprake was van een strafbaar feit, dan zal de melding ook in het JCO worden besproken. De aanpak huiselijk geweld kostte in uur procesmanagement per week (exclusief huisverboden); waarvan 44 in Venlo. De verwachting is dat het aantal huisverboden zich meer zal gaan verspreiden over de verschillende gemeenten naar gelang dit instrument meer geïntegreerd raakt in de bestaande werkzaamheden van de partners zoals de politie. Afhankelijk van beleids- en managementkeuzes zal het aantal al dan niet stijgen. Eén huisverbod kost gemiddeld 6 uur procesmanagement gedurende de periode van het huisverbod. De politie is in totaal 4-8 uur belast per huisverbod. De verwachting is dat er gemiddeld 1-2 huisverboden per week zullen worden opgelegd. Voor iedere melding huiselijk geweld wordt minimaal één actie uitgezet op het gebied van hulpverlening. Deze hulpverlening zal gecombineerd worden met een huisverbod (casemanagement is reeds opgestart), een strafrechtelijk traject of afzonderlijk worden ingezet. De actie omtrent hulpverlening varieert onder meer in het slechts informeren van partners, vroeghulp-bezoeken en/of nader onderzoek door de politie. Alle partners in het Huiselijk geweld overleg hebben een inspanningsverplichting (zie de productenmatrix in bijlage 2). De mate waarin de partner is betrokken hangt af van de casus. Opvallend is dat GGZNML gedurende de projectperiode niet deelneemt aan het huiselijk geweld overleg ondanks dat middelengebruik en psychiatrie in veel huiselijk geweld zaken vaak een grote rol speelt. In 2009 is er wel structureel contact met GGZNML (bemoeizorg, verslavingszorg, RCG) over specifieke casussen. Daarnaast begeleidt Bureau Jeugdzorg regelmatig jongeren die pleger zijn van huiselijk geweld. Hier is nog geen passend aanbod voor Output Zoals in de vorige paragraaf staat vermeld is voor iedere huiselijk geweld casus een actie uitgezet bij de partnerorganisatie. Als gevolg van het gebrek aan goede registratie is onduidelijk om hoeveel trajecten het precies gaat in de gehele periode. Wel kan het volgende worden vermeld: De gemeente Venlo is sinds 2008, naar aanleiding van de pilot huisverbod, als eerste gemeente gestart met intensief casemanagement bij huiselijk geweld zaken (zgn. grijze trajecten 12 ). In 2008 zijn voor de gemeente Venlo 40 grijze trajecten gestart. Met de in werking treding van de wet tijdelijk huisverbod op 1 januari 2009 zijn er 59 trajecten gestart in Noord-Limburg. In 2009 zijn nagenoeg alle intensieve casemanagementtrajecten verbonden aan een huisverbod. Verder is gebleken dat bij 1/3 van de veelplegers die in 2009 in beeld zijn, ook sprake is van huiselijk geweld Outcome (effect) Bij gezinnen waarop intensief casemanagement is ingezet is vooralsnog geen melding meer van huiselijk geweld binnengekomen bij de politie. In één geval is er sprake geweest van overtreding van het huisverbod, in de andere gevallen heeft dit vooralsnog geleid tot vermindering van recidive (d.w.z. dat er geen nieuwe signalen van huiselijk geweld zijn waargenomen door de casemanager noch door de politie). Doordat pas per januari 2009 de wet tijdelijk huisverbod kan worden toegepast, kan er vooralsnog niets gezegd worden over lange termijneffecten. 12 Grijze trajecten zijn casussen waarbij geen huisverbod is opgelegd, maar waarover wel veel zorgen zijn. Over het algemeen zijn dit casussen waar óf veel hulpverlening opzit, maar onvoldoende coördinatie óf casussen waarbij geen hulpverlening opzit. De procesmanager bepaalt in het huiselijk geweld overleg of er intensief casemanagement nodig is 17

18 Voor de overige gevallen van huiselijk geweld zijn geen gegevens beschikbaar. 3.3 Doelstellingen aanpak huiselijk geweld Volgens de huidige werkwijze zullen jaarlijks gemiddeld 1500 meldingen huiselijk geweld binnenkomen in het veiligheidshuis. Of het aantal huisverboden de komende jaren zal toenemen is mede afhankelijk van beleidskeuzes van gemeenten, politie en partners. Als gevolg van de invoering van de nieuwe wet tijdelijk huisverbod en daarmee de aandacht voor huiselijk geweld, zal naar verwachting een stijging van bekend geworden huiselijk geweld zaken zich voortzetten in 2010 t/m Bovenstaande bevindingen en ervaringen laten een discrepantie zien tussen de groei van het aantal huiselijk geweld zaken en de beschikbare capaciteit om deze te coördineren in het veiligheidshuis (procesmanagement, maar ook andere partners). In hoofdstuk 1 is eerder aangegeven dat extra procesmanagement verdeeld zal worden over de verschillende doelgroepen, waardoor keuzes moeten worden gemaakt over het al dan niet oppakken van casuïstiek in het veiligheidshuis. In de komende periode zal de aanpak van de huiselijk geweld casussen op een andere manier worden gecoördineerd. Het gevolg is dat er minder casussen in het huiselijk geweld overleg kunnen worden gevolgd, waarbij gekozen is om de focus nog meer op justitie en zorg te leggen. Concreet betekent dit dat casuïstiek ook bij de lokale netwerkoverleggen zullen worden neergelegd. Dit zal voornamelijk om zorgcasussen gaan. Om zicht op zaken te houden worden wel alle meldingen in de briefing besproken en geregistreerd Doelstelling Uit onderzoek blijkt dat er een verband bestaat tussen slachtofferschap van huiselijk geweld en crimineel gedrag. In het veiligheidshuis Noord- Limburg is gebleken dat bij 1/3 van de veelplegers die in 2009 in beeld zijn, ook sprake is van huiselijk geweld. Uitgaande van het feit dat huiselijk geweld vaak jarenlang speelt alvorens deze vorm van geweld bekend wordt bij hulpverlening, politie en justitie kan door het veiligheidshuis geen meetbare directe bijdrage worden geleverd aan het voorkomen van huiselijk geweld (preventie). Mogelijk kan het veiligheidshuis wel indirect een bijdrage leveren aan het voorkomen van huiselijk geweld vanwege de aandacht voor het fenomeen. Hoe groot de bijdrage van het veiligheidshuis is bij het voorkomen van huiselijk geweld is (nog) niet meetbaar. Het veiligheidshuis levert in ieder geval een bijdrage aan: 1. Het verminderen van de kans op recidive bij huiselijk geweld; 2. Het verminderen van de kans op verdere escalatie van huiselijk geweld. Hoe groot deze bijdrage zal zijn, kan met behulp van registratie en analyse worden berekend. Het resultaat zal dan aan het einde van deze periode kunnen worden gerapporteerd. Concreet worden de volgende lange termijndoelstellingen gesteld: 1. Nagenoeg alle huiselijk geweld meldingen bij de politie én het SHG worden geregistreerd en gefilterd via de dagelijkse briefing; 2. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen casussen die lokaal kunnen worden opgepakt en casussen die via het veiligheidshuis zullen worden opgepakt. Dit onderscheid ligt voor namelijk in het verschil tussen zorg (lokaal) en zorg en justitie. Door alle meldingen via het veiligheidshuis te laten lopen, blijft er zicht op zaken en kunnen dwarsverbanden worden gelegd wanneer dat nodig is. 3. In minimaal 80% van alle meldingen worden 1 of meerdere acties uitgezet. 4. Op basis van criteria wordt een casemanagementtraject opgestart. Deze trajecten variëren in intensiteit, maar zijn te allen tijde gericht op het systeem van het gezin en worden onder regie van de procesmanager huiselijk geweld ingezet Capaciteit Voor de aanpak van huiselijk geweld is in 2010 per week 36 uur procesmanagement beschikbaar gesteld. Dit is inclusief werkzaamheden voor de wet tijdelijk huisverbod (+/- 12 uur per week). In de afgelopen periode is ruim 40 uur besteed aan deze doelgroep (exclusief huisverboden). Concreet betekent dit dat het veiligheidshuis anders zal gaan prioriteren. Een deel hiervan zal vooral lokaal worden neergelegd, wat een hogere druk op de lokale capaciteit kan betekenen. 18

19 3.4 Planning 2010 Om de lange termijndoelstellingen te kunnen halen zijn in 2010 voor de doelgroep huiselijk geweld de volgende aanvullende doelen gesteld: Procesmatige doelen 1. Beschikbaarheid van 36 uur procesmanagement per week; 2. Afbouw van het aantal door het veiligheidshuis op te pakken casussen; 3. Prioritering Veiligheidshuis: ontwikkelen van selectiecriteria over op te pakken huiselijk geweldzaken in het veiligheidshuis; 4. Criteria casemanagement: definiëren van casemanagement en ontwikkelen van criteria voor het inzetten van typen casemanagement; 5. Middelen: helderheid over de inzet van verschillende middelen bij de aanpak van huiselijk geweld. Procesbeschrijvingen en samenwerking met gemeenten zijn daarbij van belang. 6. De GGZNML neemt deel aan het huiselijk geweld overleg. Hiermee kan zij gevraagd en ongevraagd haar expertise op het gebied van huiselijk geweld en middelengebruik inbrengen. Bovenstaande doelen zijn gebaseerd op ervaringen en onderzoek welke een vermindering van huiselijk geweld tot effect hebben. Dit effect is echter ook afhankelijk van andere, externe factoren. Daarom zullen de effecten vooralsnog niet ten doel worden gesteld, maar wordt er gestreefd naar het volgende: 1. In huiselijk geweldzaken waarbij intensief casemanagement (ICM) is toegepast, vindt in minimaal 80% van de gevallen geen recidive plaats in de periode dat het ICM loopt (1 jaar); 2. In huiselijk geweld zaken vindt vermindering plaats van de kans op recidive; 3. In huiselijk geweld zaken vindt vermindering plaats op verdere escalatie. De effecten van de inspanningen van het veiligheidshuis Noord-Limburg zullen met behulp van registratie en analyse worden berekend Samenwerkingsdoelen Inhoudelijk worden de volgende doelen gesteld: 1. Nagenoeg alle huiselijk geweld meldingen worden besproken in de dagelijkse briefing. Op basis van criteria worden de acties uitgezet en casussen gevolgd via: 1.1. De lokale zorgnetwerken; 1.2. HGO en/ of JCO ; 2. In minimaal 80% van de huiselijk geweld meldingen (die worden besproken in de briefing) worden één of meerdere meetbare acties uitgezet; 3. Huiselijk geweld meldingen worden gedeeld met de lokale netwerkoverleggen, waarbij duidelijk wordt aangegeven wat er van het lokale wordt verwacht. Alle gemeenten hebben hierover privacyafspraken gemaakt met hun lokale partners; 4. Vanwege het belang van de systemische aanpak bij huiselijk geweld wordt in alle huiselijk geweldzaken waarin een strafrechtelijk traject (via JCO) loopt, te allen tijde afstemming gezocht met de zorgketen. Feitelijk vindt er voortzetting en intensivering van de nauwe samenwerking tussen justitiële partners en zorgpartners plaats; 5. In huiselijk geweld zaken wordt hulpverlening opgestart voor het slachtoffer. 19

20 4 Draaideurcriminelen: aanpak van volwassen veelplegers Veelplegers zijn een relatief kleine groep mensen die verantwoordelijk is voor het plegen van 40% van alle strafzaken. Verondersteld wordt dan ook dat de aanpak van veelplegers een substantiële bijdrage zal leveren aan de vermindering van criminaliteit en overlast. De aanpak van deze doelgroep is het meest effectief als ze zo volledig mogelijk is, dat wil zeggen dat interventies gericht moeten zijn op alle leefgebieden. Vanwege de complexiteit van de aanpak van de veelpleger (meervoudige problematiek) is geduld en volhardendheid van belang om deze doelgroep aan te pakken: het veiligheidshuis moet zich als het ware vastbijten in deze doelgroep. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt verder dat een veelpleger die instemt met een plan van aanpak (d.w.z. het gedragscontract (mede)ondertekent), meer kans heeft op een positieve ombuiging van zijn of haar leven. Medewerking van de partners, waarbij ook zij kunnen worden aangesproken op het al dan niet nakomen van afspraken, is hierbij van invloed. Definitie: carrière 11 of meer processen-verbaal op hun naam hebben staan, waarvan tenminste 1 in het laatste peiljaar. periode van vijf jaar (waarvan het peiljaar het laatste jaar vormt) meer dan 10 processenverbaal tegen zich zag opmaken, waarvan tenminste 1 in het laatste peiljaar. veelpleger problemen op meerdere leefgebieden dan de andere doelgroepen van het veiligheidshuis. Verder is 65 a 80% van de veelplegers harddrugsverslaafd, 10% is alcoholverslaafd en hebben zij vaak een geringe mate van zelfcontrole. Voor een uitgebreidere beschrijving zie Peter Nelissen, 2007, Kompas voor de veiligheidshuisontwikkeling Limburg. 4.2 Bevindingen draaideurcriminelen 2007 t/m 2009 In de periode 2007 t/m 2009 is er 239 keer de status van veelpleger toegekend aan 134 unieke personen. Van deze unieke personen heeft 27% in de gehele periode 2007 t/m 2009 de status van veelpleger en 24 % twee jaren achtereenvolgens. 14 In hebben 96 personen de status van veelpleger. In 2009 zijn 190 meldingen van veelplegers besproken in de dagelijkse briefing van het veiligheidshuis. Een veelpleger kenmerkt zich door de grote hoeveelheid delicten die worden gepleegd. Het plegen van delicten hangt samen met problemen zoals verslaving, schulden etc. De aanpak van deze doelgroep is intensief. Uit de cijfers blijkt dat zeker 1/3 in de afgelopen drie jaar is blijven hangen als veelpleger. Dit heeft onder meer te maken met het gebrek aan beschikbare capaciteit in het veiligheidshuis (onder meer bij procesmanagement veiligheidshuis, OM en JVZ) en het uitblijven van voorzieningen op het gebied van met name huisvesting en dagbesteding. Van de veelplegers die in 2009 beeld zijn, is in ieder geval bij 1/3 ook sprake van huiselijk geweld Output Alle veelplegers van 2009 zijn in beeld, dat wil zeggen dat zij bekend zijn in het veiligheidshuis, er een persoonsdossier en (in de meeste gevallen) een plan van aanpak is opgemaakt. De plannen van aanpak die onder regie van het veiligheidshuis zijn opgesteld variëren per persoon en in intensiteit. Dit is afhankelijk van de problematiek en het type aanpak dat bij de veelpleger past (persoonsgericht). In hoofdlijnen zijn de volgende typen plannen te onderscheiden: 1. Afstraffen, voornamelijk justitieel gericht; 2. Integraal, zowel justitie- als zorgpartners zijn betrokken; 3. Duaal, samenwerking met het veiligheidshuis Midden-Limburg. Dit betrof veelplegers die tijdelijk in Noord-Limburg verbleven in het kader van het traject; 13 Peter Nelissen- Kompas voor de veiligheidshuizen 14 11% in 2007 én 2008,13% : 2008 én d.d