Mental fitness in wetenschap en praktijk

Transcriptie

1 Improving Mental Health by Sharing Knowledge Mental fitness in wetenschap en praktijk Landelijk congres positieve psychologie 11 november 2013 Linda Bolier

2 Outline 1. Positieve psychologie 2. Wat werkt: de evidentie 3. Mental fitness: 6 principes voor mentale fitheid 4. Toepassingen 5. Oefening en reflectie

3 Prof. Dr. Jan Walburg, Trimbos-instituut/ Universiteit Twente Prof. Dr. Ernst Bohlmeijer, Universiteit Twente In goed gezelschap Prof. Dr. Heleen Riper, VU University, Leuphana University Prof. Dr. Gerben Westerhof, Universiteit Twente

4

5 Positieve psychologie Doel: versterken mentale vermogens Wetenschappelijk bestudering van optimaal functioneren Focus op veerkracht, weerbaarheid, psychosociale competenties, krachten en talenten

6 Positive psychology Psychology should: Be as concerned with strength as with weakness Be as interested in building the best things in life as in repairing the worst Be as concerned with making the lives of people fulfilling as with healing pathology Develop interventions to increase well being, not just to decrease misery Martin Seligman,

7 Positive mental health 1. Emotioneel of subjectief welbevinden (geluk, positief affect, levenstevredenheid) (Diener, 1984) 2. Psychologisch welbevinden (optimaal functioneren, betekenisgeving, mastery, zelfacceptatie, sociale relaties) (Ryff, 1989) 3. Sociaal welbevinden (connectie met en bijdrage aan de maatschappij) (Keyes, 1998)

8 Verruiming mogelijkheden voor interventie Keyes, 2007

9 Verhoogde acceptatie van interventies The mental health gap: geldt ook voor mensen met subklinische symptomen (Cuijpers & Smit, 2008) Meer identificatie bij subklinische depressie, of symptomen van angst of stress met een positief psychologische benadering (Parks et al., 2012)

10 Voor wie? 1. Voor iedereen die wil werken aan welbevinden en mentale weerbaarheid (health promotion, preventie) 2. Als aanvulling op behandeling bij (lichte) psychische problemen (relapse preventie, herstel) 3. Aanvulling op behandeling bij psychiatrische en chronische ziekte (kwaliteit van leven)

11 Improving Mental Health by Sharing Knowledge Wat werkt: de evidentie

12 Meta-analyse positief psychologische interventies Bolier et al., 2013

13 Voorbeelden van oefeningen - Dankbaarheid oefenen (Emmons & McCullough, 2003; Froh et al., 2008) - Aardige dingen doen (Lyubomirsky et al., 2005; Otake et al., 2006) - Drie positieve dingen (Seligman et al., 2005) - Bewust gebruiken van je krachten (Seligman et al., 2005) - Zelfcompassie (Mongrain, 2011, Shapira, 2010) - Visualiseren van je beste ik (Lyubomirsky, 2011)

14 Significante effecten PPIs op welbevinden en depressie Subjective well-being Study name Boehm 2011 Buchanan 2010 Burton 2004 Emmons 2006 study 1 Emmons 2006 study 3 Friesw ijk 2005 Goldstein 2007 Grant 2009 Grant 2012 Green 2006 Hurley 2012 King 2001 Kremers 2006 Layous 2012 Lichter 1980 study 2 Lyubomirsky 2006 study 2 Lyubomirsky 2011 Martinez 2010 Mitchell 2009 Page 2012 Peters 2010 Quoidbach 2009 Seligman 2006 study 1 Seligman 2006 study 2 Sheldon 2002 Sheldon 2006 Spence 2007 Wing 2006 Statistics for each study Std diff Upper Lower in means limit limit Z-Value p-value 0,13 0,41-0,15 0,91 0,36 0,62 1,16 0,08 2,27 0,02 1,30 1,75 0,84 5,59 0,00 0,23 0,57-0,12 1,29 0,20 0,53 1,02 0,03 2,08 0,04 0,26 0,57-0,04 1,68 0,09 0,06 0,52-0,40 0,26 0,80 0,58 1,20-0,05 1,80 0,07 0,39 0,65 0,13 2,89 0,00 0,93 1,52 0,34 3,08 0,00 0,14 0,42-0,14 0,99 0,32-0,09 0,58-0,75-0,26 0,80 0,44 0,81 0,07 2,31 0,02 0,37 0,76-0,02 1,84 0,07 0,38 0,95-0,19 1,30 0,19 0,02 0,53-0,48 0,08 0,94 0,25 0,49 0,01 2,07 0,04 0,16 0,42-0,11 1,16 0,24 0,05 0,44-0,34 0,27 0,79 0,69 1,54-0,16 1,59 0,11 1,13 1,60 0,66 4,73 0,00 0,61 1,19 0,03 2,07 0,04-0,02 0,67-0,70-0,05 0,96 0,47 1,36-0,43 1,02 0,31 0,00 0,45-0,45 0,00 1,00 0,25 0,76-0,26 0,96 0,34 0,20 0,84-0,45 0,59 0,56 0,16 0,53-0,21 0,85 0,39 0,34 0,45 0,22 5,82 0,00 Std diff in means and 95% CI -1,00-0,50 0,00 0,50 1,00 Favours Control group Favours PPI Meta Analysis

15 Subgroepanalyse Voor welbevinden geen significante moderatoren Voor depressie: duur, type interventie, psychosociale klachten en kwaliteit van de studie zijn moderatoren 15

16 Kwaliteit van de studie vs. effect size 2,00 1,78 Std diff in means 1,56 1,34 1,12 0,90 0,68 0,46 0,24 0,02-0,20-0,50 0,10 0,70 1,30 1,90 2,50 3,10 3,70 4,30 4,90 5,50 Kwaliteit van de studie 16

17 ehealth Toegankelijkheid Vergroot zelf-management/ empowerment Schaalbaar / populatiebenadering (Kosten-)effectief

18 Synergie Positieve psychologie & ehealth ehealth Positive technology Positieve psychologie 'Positive technology'; 'the use of technology for improving the quality of personal experience by fostering positive emotions, self-empowerment, and social connectedness' (Riva, 2012; Botella, 2012)

19 Review positieve psychologie online Veld in de kinderschoenen Review: 10 studies, in 7/10 significante verhoging welbevinden, 6/8 significante symptoomreductie depressie Lage adherence & hoge drop-out Bolier, 2013

20 Effectonderzoek conclusies PPIs kunnen effectief welbevinden vergroten en depressie verminderen. Kwaliteit onderzoeksdesigns laag: meer en beter opgezet onderzoek is nodig. Potentiele synergie tussen positieve psychologie en internet moet zich nog beter bewijzen. Wat werkt het beste voor wie? > Personactivity fit 20

21 Improving Mental Health by Sharing Knowledge Mental fitness: 6 principes

22 Wat werkt? Wees: Positief Dankbaar Mindful Verbonden Vriendelijk Actief en gezond Doelbewust (Effectiviteitsstudies: onder andere Seligman et al. 2005; Seligman et al ; Burton & King, 2004; Nyclacek & Kuijpers, 2008; Fava et al., 1998; Sin & Luybomirsky, 2009; Bolier et al., 2013)

23 Twee voorbeeld oefeningen Drie positieve dingen Kijk deze week iedere avond terug op de afgelopen dag. Trek hier ongeveer tien minuten voor uit. Zoek daarbij in je herinnering naar drie goede of positieve dingen die gebeurd zijn. Omschrijf in een paar woorden de positieve gebeurtenis. Geef daarbij een antwoord op de vraag: Wat heb ik gedaan waardoor deze positieve gebeurtenis mij is overkomen? (Oefening van Seligman, 2005) Gebruik je krachten op een nieuwe manier Iedereen heeft sterke punten en minder sterke punten. Focus je nu eens op je krachten, je sterke punten (of doe een test om daarachter te komen). De komende week ga je deze sterke punten op een nieuwe manier inzetten, zoals je dat nog nooit hebt gedaan. Bijvoorbeeld,is je sterke punt, 'waardering voor schoonheid', bedenk dan eens wat je hier mee op je werk zou kunnen doen (hang een mooi schilderij op bijvoorbeeld).

24 Duidelijke boodschappen voor onze fysieke gezondheid

25 Een duidelijke boodschap voor onze mentale conditie? Neem je dagelijkse dosis mental fitness Trimbos-instituut

26 Zes principes voor mentale fitheid en veerkracht

27 Toepassing Improving Mental Health by Sharing Knowledge

28 Portal Mentaal Vitaal Ongeveer unieke bezoekers per maand (december 2012) Over heel 2012: unieke bezoekers 28

29 Zelfhulpboek Mental fitness Met Mental fitness ga je zelf aan de slag met oefeningen en tips aan de hand van de volgende principes: - Richting geven aan je leven - Optimistisch denken - Je veerkracht versterken - Grip op je leven - Bewust leven en genieten - Investeren in positieve relaties - Gezond leven - Omgaan met problemen Het boek sluit aan bij en de NTR tv-cursus Mental fitness.

30 Psyfit mental fitness online 30

31 Wat heeft Psyfit te bieden? 6 modules mental fitness gebaseerd op positieve psychologie Een module van 4 weken met zelftest voor en na, theorie en oefening Filmpjes van experts reminding Moodmeter Forum voor uitwisseling en steun Tip van de dag Helpdesk 31

32 Blended model Face to face intakegesprek met bedrijfsarts Online module 1 t/m 3 Face to face voortgangsgesprek met bedrijfsarts Online module 4 t/m 6 Face to face evaluatiegesprek met bedrijfsarts

33 Welbevinden Bolier et al.,

34 Depressie 34

35 Groepscursus Psyfit Grip op je eigen leven In samenwerking met en aangeboden door De gezonde regio Uitvoering door Yulius Werving en verwijzing via regionale media, huisartsen, ziekenhuis Pilot in de Drechtsteden (resultaten maart 2014)

36 Groepscursus Psyfit Grip op je eigen leven Opzet: 1 e bijeenkomst Mentale fitness en veerkracht 2 e bijeenkomst Aan de slag met een persoonlijke missie en doelen 3 e bijeenkomst Manage jezelf 4 e bijeenkomst Zet een positieve bril op (optimistisch denken) 5 e bijeenkomst Positieve relaties 6 e bijeenkomst Houd grip -> Gezonde leefstijl en mindfulness als dwarsverband

37 Robbin App Ondersteuning veerkracht voor borstkankerpatenten Verbinden, ondersteunen, signaleren en oefenen Fischer, 2013

38 Improving Mental Health by Sharing Knowledge Oefening en reflectie

39 Sterke kanten 24 kwaliteiten (VIA Strenghts) (Peterson& Seligman, 2004) 24 kwaliteiten Creatief Beheerst Rechtvaardig Enthousiast Leergierig Hoopvol Bescheiden Sociaal vaardig Doortastend Belangstellend/nieuwsgierig Waardering voor schoonheid Leider Liefdevol en in staat liefde te ontvangen Wijs Humoristisch Bedachtzaam Teamspeler Integer Nadenkend Dankbaar Vergevingsgezind Vriendelijk Moedig Godsdienstig/spiritueel

40 In welke situatie heb ik me bijzonder veerkrachtig gevoeld? Welke kwaliteiten sprak ik op dat moment aan? Waar ben ik goed in? Wat zeggen anderen over mijn kwaliteiten? Wat deed ik als kind heel graag?

41 Oefening Zet jij je sterke kanten vaak genoeg in? Op het werk, thuis, met vrienden, in moeilijke situaties? Bedenk hoe je één van je sterke kanten kan inzetten op een nieuwe manier.

42 Wat voor toepassingsmogelijkheden ziet u voor mental fitness? Reflectie

43 In hoeverregeeftu nu Wat aandacht voor aan positief toepassingsmogelijkheden functioneren bij clienten? ziet u voor mental fitness? Welke situaties kan ik hiervoor benutten? Reflectie

44 Dank voor jullie aandacht! Vragen? 44