BIJLAGEN. Vrijwillige inzet en ondersteuningsinitiatieven. Een verkenning van Wmo-beleid en -praktijk in vijf gemeenten

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "BIJLAGEN. Vrijwillige inzet en ondersteuningsinitiatieven. Een verkenning van Wmo-beleid en -praktijk in vijf gemeenten"

Transcriptie

1 BIJLAGEN Vrijwillige inzet en ondersteuningsinitiatieven Een verkenning van Wmo-beleid en -praktijk in vijf gemeenten Wouter Mensink Anita Boele Pepijn van Houwelingen Bijlage A Onderzoeksvragen en deelonderzoeken van de tweede Wmo-evaluatie... 2 Bijlage B Gebruikte topiclijsten per type respondent (Wmo-ambtenaren, welzijnsprofessionals vertegenwoordigers ondersteuningsinitiatieven)... 4 Sociaal en Cultureel Planbureau Den Haag, oktober

2 Bijlage A Onderzoeksvragen en deelonderzoeken van de tweede Wmo-evaluatie De hoofdvragen van de tweede Wmo-evaluatie luiden als volgt: Ten aanzien van de rol van gemeenten, professionele instellingen en het rijk: 1 Hoe ziet het gemeentelijk Wmo-beleid eruit, op papier en in de praktijk? 2 Hoe verloopt het beleidsproces rond het gemeentelijk Wmo-beleid? 3 Hoe zien de werkwijze en het aanbod van professionele instellingen en hun relaties met gemeenten eruit? 4 Waaraan besteden gemeenten hun Wmo-budget? Ten aanzien van het maatschappelijk doelbereik: 5 In hoeverre verschilt de participatie tussen mensen met en zonder beperkingen? 6 Wat is het bereik en het gebruik van gemeentelijke (Wmo-)ondersteuning onder mensen met beperkingen? 7 Welke ervaringen hebben Wmo-(aan)vragers met de (aan)vraagprocedure en vinden zij dat ze voldoende gecompenseerd worden (op het gebied van het huishouden, het verplaatsen in en om het huis en in de regio, en bij hun sociale contacten en maatschappelijke participatie)? 8 In hoeverre zijn het zorggebruik en de participatie van mensen met beperkingen veranderd sinds de invoering van de Wmo? 9 Welke initiatieven nemen burgers ten behoeve van mensen met behoefte aan ondersteuning en hoe verhouden deze zich tot de activiteiten van (welzijns)aanbieders en gemeenten? Ten aanzien van de relatie tussen Wmo-beleid en maatschappelijk doelbereik: 10 In hoeverre is er een relatie te leggen tussen de invulling van het lokale Wmo-beleid, de geboden ondersteuning en de participatie van mensen met en zonder beperkingen? Steeds wordt nagegaan of zich in de tijd ontwikkelingen hebben voorgedaan sinds de dataverzameling voor de eerste evaluatie ( ) en, zo mogelijk, vergeleken met de periode vóór de invoering van de Wmo. De tweede evaluatie van de Wmo door het SCP valt uiteen in de volgende deelonderzoeken (werktitels): Gemeentelijk beleid en voorzieningen Vragenlijstonderzoek onder alle Nederlandse gemeenten met betrekking tot het lokale Wmobeleid en de verstrekte voorzieningen. Veldwerk: I&O Research Analyse en rapportage: SCP Ondersteuningsinitiatieven Kwalitatief onderzoek in vijf gemeenten naar het gemeentelijk beleid op het gebied van sociale samenhang en vrijwillige inzet, de rol van professionele aanbieders en de praktijk van burgers die zich vrijwillig inzetten of initiatief nemen om anderen te ondersteunen. Veldwerk, analyse en rapportage: SCP Actorenonderzoek Vragenlijstonderzoek onder Nederlandse gemeenten, gemeenteraden, thuiszorginstellingen, welzijnsinstellingen, woningcorporaties, Wmo-raden en ouderenorganisaties. Hierin gaat het om de ontwikkelingen in het aanbod en de werkwijze van instellingen sinds de invoeringsjaren van de Wmo, de relaties tussen verschillende actoren en de oordelen van actoren over het lokale Wmo-beleid. 2

3 Veldwerk, analyse en rapportage: Verwey-Jonker Instituut Horizontalisering Kwalitatief onderzoek in acht gemeenten naar de wijze waarop inspraak en horizontale verantwoording in de praktijk werken. Veldwerk, analyse en rapportage: Verwey-Jonker Instituut Uitgavenonderzoek Onderzoek naar de Wmo-gerelateerde inkomsten en uitgaven van een beperkte groep gemeenten in het jaar 2010, door bestudering van de gemeentelijke grootboeken (begrotingen en jaarrekeningen). Veldwerk, analyse en rapportage: BMC/SGBO Participatie-onderzoek Vragenlijstonderzoek onder de algemene bevolking naar onder meer de mate van maatschappelijke participatie, het bereik en het gebruik van Wmo-ondersteuning en het gebruik van informele zorg. Veldwerk: CBS Analyse en rapportage: SCP Aanvragersonderzoek Face-to-face vragenlijstonderzoek onder aanvragers van individuele Wmo-voorzieningen in 73 gemeenten, naar hun ervaringen met de aanvraagprocedure, de verleende ondersteuning, en de bijdrage daarvan aan hun redzaamheid en participatie. Daarnaast vond vragenlijstonderzoek plaats onder mantelzorgers van Wmo-aanvragers uit het Aanvragersonderzoek, over de verleende ondersteuning, ervaren belasting, participatie, en bekendheid met en gebruik van mantelzorgondersteuning. Veldwerk: Gfk Analyse en rapportage: SCP NPCG-onderzoek Onderzoek met behulp van het Nationaal Panel Chronisch Zieken en Gehandicapten (NPCG) van het Nivel, naar bereik en gebruik van gemeentelijke ondersteuning, en naar verschuivingen in informele en formele zorg (Wmo, AWBZ en particulier) en participatie, onder mensen met lichamelijke beperkingen. Veldwerk, analyse en rapportage: Nivel De Kanteling Kwalitatief onderzoek in tien gemeenten, waarbij in kaart wordt gebracht hoe gemeenten het toeleidingstraject naar ondersteuning hebben vormgegeven, en hoe gespreksvoerders en mensen met een ondersteuningsbehoefte over de werkwijze en de geboden ondersteuning denken. Veldwerk, analyse en rapportage: SCP en IVA beleidsonderzoek en advies Niet-gebruik Kwalitatief onderzoek onder 14 mensen naar achterliggende redenen van het niet-gebruik van Wmo-ondersteuning door mensen met een lichamelijke beperking die zichzelf als onvoldoende redzaam beschouwen. Veldwerk, analyse en rapportage: SCP Jurisprudentie-onderzoek Analyse van de jurisprudentie van de Centrale Raad van Beroep ten behoeve van het eindrapport van de tweede Wmo-evaluatie. Analyse en rapportage: hiervoor is samenwerking gezocht met een jurist van Stimulansz 3

4 Bijlage B Gebruikte topiclijsten per type respondent (Wmo-ambtenaren, welzijnsprofessionals vertegenwoordigers ondersteuningsinitiatieven) 1. Topiclijst interviews Wmo-ambtenaren Introductie - Voorstellen - Introductie van het onderzoek 1. Wat is uw rol binnen de gemeentelijke organisatie? Hoe lang doet u dit al? Vragen over de Wmo 2. Prestatieveld 1 van de Wmo is gericht op het bevorderen van sociale samenhang en leefbaarheid van dorpen, wijken en buurten. Hoe interpreteert u sociale samenhang? Ziet u een relatie met thema s als vrijwillige inzet en burgerinitiatieven op het gebied van informele zorg? 3. Hoe is de beleidsmatige invulling van prestatieveld 1 tot stand gekomen? (geheugensteuntje onderzoeker: uitzetten van een inventariserend onderzoek, ) 4. Zijn er vanuit de gemeente concrete plannen/trajecten/projecten ontwikkeld die gerelateerd zijn aan prestatieveld 1? 5. Legt de gemeente verbindingen met andere prestatievelden (bijvoorbeeld prestatieveld 4 vrijwilligerswerk) of beleidsterreinen buiten de WMO? 6. Wat betekent de invoering van de Wmo/Welzijn Nieuwe Stijl voor uw werkzaamheden? Concreet, wat doet u nu nieuw, niet of anders als gevolg van de Wmo? - ten aanzien van de ondersteuning van burgerinitiatieven - ten aanzien van de inzet van vrijwilligers - ten aanzien van de afstemming van formele en informele zorg 7. Bent u tevreden over de Wmo op deze punten? Zo ja waarom, zo nee, waarom niet? Rol gemeente in het bevorderen van vrijwillige inzet informele zorg 8. Zijn er andere beleidsterreinen van waaruit de gemeente activiteiten ontwikkelt op het gebied van sociale samenhang, vrijwillige inzet of bewonersinitiatieven? 9. Volgens sommige onderzoekers hebben activiteiten op het gebied van ontmoeting en recreatie een positief effect op de bereidheid van mensen elkaar te ondersteunen. Wat is, gezien de ervaringen in deze gemeente, uw opvatting hierover? Is deze hypothese van invloed geweest op de invulling van prestatieveld 1? 10. [Behalve punten die net aan de orde zijn geweest]: Zijn er nog andere manieren waarop uw gemeente betrokken is bij het stimuleren of faciliteren van vrijwillige inzet van burgers op het gebied van informele zorg en maatschappelijke ondersteuning? Welke activiteiten onderneemt zij op dit gebied? 4

5 11. Bestaan er op dit terrein afspraken tussen de gemeente en uitvoerende instanties (de welzijnsinstellingen)? 12. In welke vorm worden deze afspraken vastgelegd? (contract, convenant, subsidierelatie?) 13. Welke andere organisaties en verenigingen worden door u betrokken bij het overleg over zaken als het bevorderen van vrijwillige inzet en initiatieven op het gebied van zorg en ondersteuning? (Geheugensteuntje/; vrijwilligersorganisaties, kerk, dorpsraden verenigingen en ouderenbonden) Worden deze organisaties bijvoorbeeld benaderd met de vraag wat zij in dit opzicht kunnen betekenen? Zo ja, wat is daarop de respons? Zo nee, waarom niet? 14. Bestaat er in uw gemeente een overlegplatform op dit gebied? Zo ja, wie was hiervoor de initiatiefnemer? 15. Hoe zou u de rol van de gemeente in het contact met andere organisaties en initiatieven willen omschrijven? 16. In veel gemeenten wordt momenteel bezuinigd op het welzijnswerk en het vrijwilligerswerk. Is dat in deze gemeente ook zo? - Heeft dit gevolgen voor de mate waarin burgers zelf initiatief (moeten) nemen? - Heeft dit gevolgen voor de mate waarin de gemeente burgerinitiatieven en vrijwillige inzet kan ondersteunen? 17. Ziet u de activiteiten van burgers op het gebied van informele zorg en ondersteuning ook als hun verantwoordelijkheid? Hoe kijkt u aan tegen de verantwoordelijkheid op dit terrein van - de overheid - professionele organisaties? (zoals welzijnsinstellingen) - Andere organisaties (eventueel geheugenlijstje voor de interviewer: verenigingen, bedrijven, scholen, zorgcentrum, woningcoöperatie,.) Betrokkenheid bij bewonersinitiatieven en vrijwillige inzet 18. Bent u bekend met bewoners/burgerinitiatieven op het gebied van zorg en ondersteuning binnen uw gemeente? Heeft u contact met deze initiatieven? Is er sprake van gemeentelijke ondersteuning? Is er ook financiële ondersteuning? 19. Voor zover u weet, is het aantal bewoners/burgerinitiatieven binnen uw gemeente de laatste tijd gegroeid of juist gedaald? [Bij groei of afname vragen waarom dit zo is] 20. Hoe kijkt u aan tegen dergelijke initiatieven? Hebben ze, in vergelijking met het werk dat door professionals wordt verricht een toegevoegde waarde? Zo ja waarom, zo nee waarom niet? 21. Heeft het werk van professionals (welzijnsinstellingen) een meerwaarde t.o.v. bewonersinitiatieven? Zo ja waarom, zo nee waarom niet? 22. Hoe zou u de relatie tussen bewonersinitiatieven en de welzijnsinstellingen binnen uw gemeenten karakteriseren [Goed/slecht, etc.]? 23. Voor zover u weet, welke concrete resultaten zijn tot nu toe bereikt bij deze initiatieven? 5

6 - Wat zijn de belangrijkste successen? - In wat voor opzicht was het een succes? Hoe kon het een succes worden? (omdat.) 24. Voor zover u weet, wat zijn de belangrijkste problemen waar deze bewonersinitiatieven tegenaan lopen (Geheugenlijstje voor de interviewer: Interne problemen, Externe omstandigheden)? Hoe kunnen die problemen in de toekomst worden voorkomen? ALS ER SPRAKE IS VAN ONDERSTEUNING VAN ÉÉN OF MEERDERE INITIATIEVEN 25. Met welk doel ondersteunt de gemeente deze initiatieven? 26. Op welke manier worden dergelijke initiatieven ondersteund? (Geheugensteuntje voor de interviewer: Publiciteit/bekendheid aan het initiatief geven bij anderen, Voorlichting/informatie verschaffen, Financieren, Stimuleren)? 27. Is deze ondersteunende rol door de jaren heen veranderd? In welk opzicht? (Strenger, actiever, stimulerend, vrijblijvender ) 28. Hoe zou u de relatie tussen de gemeente en bewonersinitiatieven karakteriseren? (Geheugensteuntje voor de interviewer: goed/slecht ) 29. Indien van toepassing: Aan welke eisen en randvoorwaarden moeten initiatieven voldoen om voor gemeentelijke subsidie in aanmerking te komen? ALS ER GEEN SPRAKE IS VAN ONDERSTEUNING 30. Is er in het verleden ooit vanuit de gemeente ondersteuning aangeboden of een verzoek om ondersteuning door de initiatiefnemers ingediend? Ter afsluiting 31. Heeft u nog vragen of opmerkingen? 32. Tips met betrekking tot relevante documenten (jaarverslagen, notulen, statuten, rapporten, evaluatiestudies, begrotingen?? 2. Topiclijst interviews welzijnsprofessionals - Voorstellen - Introductie van het onderzoek Algemene vragen 1. Kunt u de werkzaamheden van uw organisatie kort beschrijven? - Welke activiteiten worden ondernomen? Voor wie? - Binnen welk gebied (buurt, wijk, stad, regio, land, internationaal) is uw organisatie actief? 6

7 - (in geval van welzijnsmedewerker/ondersteuner bij vrijwilligersorganisatie) Weet u misschien hoe lang uw organisatie al in deze gemeente actief is? - Wat is uw rol binnen de organisatie? Hoe lang doet u dit al? 2. Is uw organisatie betrokken bij het stimuleren of faciliteren van vrijwillige inzet van burgers op het gebied van maatschappelijke ondersteuning? Welke activiteiten onderneemt uw organisatie op dit gebied (Geheugensteuntje voor de interviewer: vrijwilligerswerk, maatjesprojecten, lotgenotencontact, mantelzorgsteunpunt verenigingsleven, burgerinitiatieven, inzetten van vrijwilligers in het kader van de professionele activiteiten van de organisatie (bijv. koffie schenken), etc.)? 3. Zijn er binnen de gemeente nog andere organisaties op dit gebied actief (Geheugensteuntje voor de interviewer: gemeente, professioneel, vrijwilligersorganisaties, etc.)? Bent u bekend met de activiteiten die zij ondernemen? 4. Ziet u de activiteiten van burgers die vanuit uw organisatie worden ondersteund ook als hun verantwoordelijkheid? Zo nee: Wie zou die taak op zich moeten nemen? Hoe kijkt u aan tegen de verantwoordelijkheid van - de overheid - professionele organisaties? - Andere organisaties (eventueel geheugenlijstje voor de interviewer: verenigingen, bedrijven, scholen, zorgcentrum, woningcoöperatie,.) Betrokkenheid bij bewonersinitiatieven 5. Bent u bekend met bewoners/burgerinitiatieven op het gebied van zorg en ondersteuning binnen uw gemeente? Heeft u contact met deze initiatieven? Is er sprake van ondersteuning vanuit uw organisatie? Is er ook financiële ondersteuning? We komen nog terug op het contact of ondersteuning. Voor de volgende vragen ben ik zowel geïnteresseerd in initiatieven die wel door uw organisatie worden ondersteund, als in initiatieven waarvoor dat niet geldt. 6. Voor zover u weet, is het aantal bewoners/burgerinitiatieven binnen uw gemeente de laatste tijd gegroeid of juist gedaald? [Bij groei of afname vragen waarom dit zo is] 7. Hoe kijkt u aan tegen dergelijke initiatieven? Hebben ze, in vergelijking met het werk dat professionals zoals u verrichten, een toegevoegde waarde? Zo ja waarom, zo nee waarom niet? 8. Voor zover u weet, welke concrete resultaten zijn tot nu toe bereikt bij deze initiatieven? - Wat zijn de belangrijkste successen? - In wat voor opzicht was het een succes? Hoe kon het een succes worden? (omdat.) 9. Voor zover u weet, wat zijn de belangrijkste problemen waar deze bewonersinitiatieven tegenaan lopen (Geheugenlijstje voor de interviewer: Interne problemen, Externe omstandigheden)? Hoe kunnen die problemen in de toekomst worden voorkomen? 10. Heeft u vanuit uw organisatie ook contact met deze initiatieven? Is er sprake van samenwerking of een vorm van ondersteuning? Is er sprake van financiële ondersteuning? 7

8 ALS ER SPRAKE IS VAN ONDERSTEUNING 11. Met welk doel ondersteunt uw organisatie deze initiatieven? 12. Op welke manier worden dergelijke initiatieven vanuit uw organisatie ondersteund? (Geheugensteuntje voor de interviewer: Publiciteit/bekendheid aan het initiatief geven bij anderen, Voorlichting/informatie verschaffen, Financieren, Stimuleren)? 13. Is deze rol door de jaren heen meer of minder belangrijk geworden? In welk opzicht? (Strenger, actiever, stimulerend, vrijblijvender ) 14. Hoe zou u de relatie tussen uw organisatie en bewonersinitiatieven karakteriseren? (Geheugensteuntje voor de interviewer: goed/slecht ) 15. Indien van toepassing: Aan welke eisen en randvoorwaarden moeten initiatieven voldoen om voor subsidie van uw organisatie in aanmerking te komen? ALS ER GEEN SPRAKE IS VAN ONDERSTEUNING 16. Is er in het verleden ooit vanuit uw organisatie ondersteuning aangeboden of een verzoek om ondersteuning door de initiatiefnemers ingediend? Samenwerking met gemeente en andere instellingen 17. Als u kijkt naar de activiteiten van uw organisatie op het gebied van vrijwillige inzet en burgerinitiatieven, wordt u daarin gesteund, of werkt u dan samen met a) de gemeente of b) andere professionele organisaties? Zo ja, bent u tevreden hierover? Waarom wel of niet (Geheugensteuntje voor de interviewer: Ik krijg het advies of geld wat ik nodig heb, ze stellen teveel voorwaarden / ze laten ons te weinig ruimte, ze nemen ons niet serieus, de werkcontacten zijn motiverend / demotiverend, etc.)? 18. In veel gemeenten wordt momenteel bezuinigd op het welzijnswerk. Is dat in deze gemeente ook zo? - Merkt uw organisatie daar iets van? - Heeft dit gevolgen voor de mate waarin burgers zelf initiatief (moeten) nemen? - Heeft dit gevolgen voor de mate waarin uw organisatie burgerinitiatieven kan ondersteunen? - Indien van toepassing: Heeft dit gevolgen voor de mate waarin uw organisatie vrijwilligers inzet bij activiteiten van de organisatie zelf? 19. Hoe stemt u uw eigen activiteiten op het gebied van vrijwillige inzet en bewonersinitiatieven af met die van a) de gemeente en b) andere professionals (bijv. kerk, zonnebloem, ouderenzorg)? 20. Indien van toepassing: stemt u de activiteiten van uw organisatie af op hetgeen bewoners zelf al hebben georganiseerd (m.a.w. werken burgers en professionals complementair). Vragen over Wmo 21. Prestatieveld 1 van de Wmo is gericht op het bevorderen van sociale samenhang en leefbaarheid van dorpen, wijken en buurten. Hoe interpreteert u sociale samenhang? Ziet u een relatie met thema s als vrijwillige inzet en burgerinitiatieven? 8

9 22. Wat betekent de invoering van de Wmo voor uw werkzaamheden? Concreet, wat doet u nu nieuw, niet of anders als gevolg van de Wmo? -ten aanzien van de ondersteuning van burgerinitiatieven -indien van toepassing: ten aanzien van de inzet van vrijwilligers bij activiteiten van uw organisatie 23. Kijkende naar de thema s die we hebben besproken hebben: bent u tevreden over de Wmo op deze punten? Zo ja waarom, zo nee, waarom niet? Ter afsluiting 24. Heeft u nog vragen of opmerkingen? 25. Aanbevelingen voor beleidsmakers/de gemeente? 26. Tips met betrekking tot relevante documenten (jaarverslagen, notulen, statuten, rapporten, evaluatiestudies, begrotingen m.b.t. het project van de participant en in het algemeen) en te interviewen participanten? 27. (Wanneer er in een van de bovenstaande vragen een ons onbekend initiatief is genoemd vragen naar contactgegevens, eventuele gegadigden voor een interview Bent u bekend met (bewoners)initiatieven binnen de gemeente of wijk? (Voor interviewer: vraag hier specifiek naar hele informele initiatieven!) 3. Topiclijst interviews vertegenwoordigers ondersteuningsinitiatieven - Voorstellen - Introductie van het onderzoek Algemene vragen 28. Enkele achtergrondkenmerken: - Wat is uw leeftijd? - Wat is uw gezinssituatie? - Wat is uw beroep/opleiding? Heeft u een baan? - Bent u actief kerkelijk? - Als ik vragen mag: wat is uw politieke voorkeur? 29. Kunt u het initiatief kort beschrijven? - Wanneer is het ontstaan? - Hoe is het ontstaan? - Waarom is het initiatief juist in deze gemeente en/of bij u in de buurt ontstaan? - (Indien nog niet genoemd) Doel? Altijd hetzelfde geweest? - Welke activiteiten onderneemt u? Voor wie? - Hoeveel mensen zijn er bij betrokken? - Hoe is men georganiseerd (informele groep, vereniging, stichting,.)? - Welke rollen (functies) zijn er binnen de groep? - Hoe zit het met de financiering? - Welke ontwikkeling heeft het initiatief doorgemaakt? 30. Kunt u kort iets vertellen over uw rol binnen het initiatief? 9

10 - Wat doet u (rol/taak) binnen het initiatief? - Waarom vervult u deze rol? - Hoe lang betrokken? - Waarom werd u actief (aanleiding)? - Waarom bent u actief (motivatie)? Geheugenlijstje voor interviewer: - vanwege de doelstelling (belangrijk iets te betekenen voor een ander, de buurt, ) - ik steek er zelf iets van op - ik leer mensen kennen - - Wat weegt voor u het zwaarst? - Hoeveel tijd bent u eraan kwijt (uren per week)? - Wat levert het u persoonlijk op? - Wat kost het u/wat moet u ervoor inleveren? 31. Binnen welk gebied (buurt, wijk, stad, regio, land, internationaal) is het initiatief actief? Is er ooit overwogen om het gebied aan te passen of uit te breiden? 32. Welke concrete resultaten zijn tot nu toe bereikt? - Wat zijn de belangrijkste successen van het initiatief? - In wat voor opzicht was het een succes? Hoe kon het een succes worden? (omdat.) 33. Wat zijn de belangrijkste problemen waar het initiatief tegenaan loopt? Geheugenlijstje voor de interviewer: - Interne problemen - Externe omstandigheden - Hoe kunnen die problemen in de toekomst worden voorkomen? Relatie met andere aanbieders en gemeente 34. Kent u andere initiatieven of organisaties binnen de gemeente die zich met dezelfde onderwerpen bezighouden als waar u/uw initiatief mee bezig bent/is? - Hebt u hier contact mee? - Hoe zou u uw relatie beschrijven? 35. Ziet u de activiteiten die vanuit het initiatief worden ondernomen als een verantwoordelijkheid voor burgers? Hoe kijkt u aan tegen de verantwoordelijkheid van - de overheid - professionele organisaties? - Andere organisaties (eventueel geheugenlijstje voor de interviewer: verenigingen, bedrijven, scholen, zorgcentrum, woningcoöperatie,.) 36. Merkt u iets van bezuinigingen, zo ja wat? (bijv. financieel, andere samenstelling doelgroep, andere activiteiten die nodig zijn) 37. Hebt u, of andere initiatiefnemers, te maken met betaalde professionals van zorg- of welzijnsinstellingen? (eventueel: Welke? Ook andere instellingen? ) 38. Wat is de rol van betaalde professionals? - Is deze rol door de jaren heen meer of minder belangrijk geworden? In welk opzicht? (Strenger, actiever, stimulerend, vrijblijvender ) Bijvoorbeeld: 10

11 Inhoudelijke bijsturing, financiële steun, nuttige contacten aangereikt krijgen, anders? - Wat zijn de voordelen van deze professionals? (wat is hun bijdrage? waarom is hun betrokkenheid belangrijk?) - Nadelen? 39. Is er sprake van een relatie met of ondersteuning van de gemeente of een andere overheidsinstantie? Zo ja, hoe ziet deze eruit? - Is de rol van de gemeente/ instantie door de jaren heen meer of minder belangrijk geworden? In welk opzicht? - Wat zijn de voordelen van deze professionals? - Nadelen? [ALS ER GEEN SPRAKE IS VAN ONDERSTEUNING OF SAMENWERKING] 40. Hebt u geprobeerd om samenwerking te zoeken met a) de gemeente of b) betaalde professionals? Eventueel: andere (middenveld)organisaties? 41. Zou u baat hebben bij samenwerking met a) de gemeente of b) betaalde professionals? Wat voor soort samenwerking / ondersteuning zou belangrijk zijn? Waarom? [ALS ER SPRAKE IS VAN ONDERSTEUNING OF SAMENWERKING] 42. Bent u tevreden over de steun en/of samenwerking van/ met a) de gemeente of b) betaalde professionals? - Waarom wel of niet? Geheugenlijstje voor de interviewer: - Ik krijg het advies of geld wat ik nodig heb - Ze stellen teveel voorwaarden / ze laten ons te weinig ruimte - Ze nemen ons niet serieus - De werkcontacten zijn motiverend / demotiverend Zou u in staat zijn hetzelfde te doen zonder de steun en/of samenwerking met a) de gemeente of b) betaalde professionals? 44. Hoe stemt u uw eigen activiteiten af met die van a) de gemeente, b) betaalde professionals of c) andere instellingen (bijv. kerk, zonnebloem, ouderenzorg)? 45. Wat vindt u van de (wettelijke) eisen en randvoorwaarden waaraan u moet voldoen voor het verkrijgen van subsidie en/of samenwerking met professionals? (eventueel: Wat is uw opvatting daarover? terecht of onterecht?) [ALS ER SPRAKE IS VAN FINANCIELE STEUN] 46. Hoeveel procent van de totale begroting is afkomstig van bijdragen en donaties van leden/participanten/direct betrokkenen? 47. Hoeveel procent van de gemeente en andere overheden, bijv. in de vorm van subsidies? 48. Kan ik de begroting van afgelopen jaar ontvangen? [Vaak lastig.] Jaarverslag? 11

12 Vragen over Wmo 49. Bent u bekend met de Wet maatschappelijke ondersteuning? - Relatie van het initiatief met de Wmo? (Geheugenlijstje voor de interviewer maken: noemt het initiatief de WMO in de doelstellingen? relaties met WMO organen, financiën? ) - Relatie van het initiatief met gemeente veranderd sinds komst Wmo? - Wat heeft u binnen uw initiatief gemerkt van de invoering van de WMO? (Geheugenlijstje voor de interviewer: relaties in het veld, doelgroep, financiën,?) 50. (Indien van toepassing) Wordt er wel eens iemand vanuit het Wmo loket naar uw initiatief doorgestuurd? 51. (Indien van toepassing) De WMO beoogt participatie /meedoen en sociale samenhang te bevorderen. Alles overziend: hoe ziet u de rol van uw initiatief in uw gemeente of wijk in dat opzicht? - Hoe ziet u de toekomst van uw initiatief? Vragen over initiatiefnemer PM: niet direct relevant gezien de onderzoeksvragen, maar het geeft misschien wel enig inzicht in het type persoon dat dit soort initiatieven neem 52. Bent u lid van verenigingen, politieke partij, goede doelen? 53. Bent u betrokken bij vrijetijdsgroepen? 54. Bent u nog betrokken bij andere initiatieven? 55. Heeft u misschien ervaring met meer formele vormen waarop u (politiek) kunt participeren (eventueel een aantal noemen zoals petities, inspreken, (formeel) burgerinitiatief)? 56. Biedt u wel eens ondersteuning aan mensen in uw omgeving (bijv. de buren helpen met de steunkousen, iemand naar het ziekenhuis brengen, helpen met de boodschappen of koken)? 57. Hebt u het idee dat mensen meer of minder voor elkaar doen dan vroeger (interviewer: zelf geen periode noemen, ook niet als gevraagd)? Aan welke periode denkt u dan? Waar komt dat door? Kunt u concrete voorbeelden noemen? Ter afsluiting 58. Aanbevelingen voor beleidsmakers/de gemeente? 59. Heeft u nog vragen of opmerkingen? 60. Tips met betrekking tot relevante documenten (jaarverslagen, notulen, statuten, rapporten, evaluatiestudies, begrotingen m.b.t. het project van de participant en in het algemeen) en te interviewen participanten? 61. Bent u bekend met andere initiatieven binnen de gemeente of wijk? (Voor interviewer: vraag hier specifiek naar hele informele initiatieven!) 12

Bijlage A Deelonderzoeken tweede Wmo-evaluatie... 2 Bijlage B Aanvullende methode en analyse... 4 Bijlage D Bijlage bij hoofdstuk 5...

Bijlage A Deelonderzoeken tweede Wmo-evaluatie... 2 Bijlage B Aanvullende methode en analyse... 4 Bijlage D Bijlage bij hoofdstuk 5... Tweede Wmo-evaluatie Deelrapport gemeentelijk beleid Gemeentelijk Wmo-beleid 2010 Een beschrijving vanuit het perspectief van gemeenten BIJLAGEN Frieke Vonk Mariska Kromhout Peteke Feijten Anna Maria Marangos

Nadere informatie

Tweede Wmo-evaluatie Deelrapport De kanteling in de Wmo. De weg naar maatschappelijke ondersteuning Een onderzoek naar de kanteling in tien gemeenten

Tweede Wmo-evaluatie Deelrapport De kanteling in de Wmo. De weg naar maatschappelijke ondersteuning Een onderzoek naar de kanteling in tien gemeenten Tweede Wmo-evaluatie Deelrapport De kanteling in de Wmo De weg naar maatschappelijke ondersteuning Een onderzoek naar de kanteling in tien gemeenten Bijlagen Maaike den Draak (SCP) Wouter Mensink (SCP)

Nadere informatie

ONDERZOEKSPLAN HULP BIJ HET HUISHOUDEN

ONDERZOEKSPLAN HULP BIJ HET HUISHOUDEN ONDERZOEKSPLAN HULP BIJ HET HUISHOUDEN Rekenkamer Utrecht, 15 februari 2016 AANLEIDING Rijksbeleid Op 1 januari 2015 is de nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo 2015) van kracht geworden. Op grond

Nadere informatie

De Wmo 2015 in de praktijk

De Wmo 2015 in de praktijk De Wmo 2015 in de praktijk Peteke Feijten @SCPonderzoek 27 juni 2018 Onderzoek naar (1) de Wmo-uitvoeringspraktijk en (2) Wmo-melders, -mantelzorgers en -gespreksvoerders 1) Multi-actoronderzoek in zes

Nadere informatie

A. Nieuwe Wmo Verordening prestatieveld 6

A. Nieuwe Wmo Verordening prestatieveld 6 Onderzoeksopzet Evaluatie Wmo 2013 Op 1 januari 2013 is de nieuwe Verordening Voorzieningen Maatschappelijke Ondersteuning Drechtsteden 2013 in werking getreden. Tevens is op die datum een nieuwe aanpak

Nadere informatie

Voor en met elkaar : burgerinitiatieven worden beloond

Voor en met elkaar : burgerinitiatieven worden beloond Voor en met elkaar : burgerinitiatieven worden beloond Verenigingen, stichtingen en instellingen barsten doorgaans van de ambities en toekomstplannen. Maar om ze te realiseren heb je financiële middelen

Nadere informatie

Samenvatting Klanttevredenheidsonderzoek Wmo en de Benchmarks Wmo resultaten over 2013

Samenvatting Klanttevredenheidsonderzoek Wmo en de Benchmarks Wmo resultaten over 2013 Samenvatting Klanttevredenheidsonderzoek Wmo en de Benchmarks Wmo resultaten over 2013 Klanttevredenheidsonderzoek Het KTO is een wettelijke verplichting wat betreft de verantwoording naar de Gemeenteraad

Nadere informatie

Overheidsparticipatie. Verwachtingen van bewoners. EEMSDELTA

Overheidsparticipatie. Verwachtingen van bewoners. EEMSDELTA Overheidsparticipatie. Verwachtingen van bewoners. EEMSDELTA Burgers nemen veel initiatieven. Het wordt óók van hen verwacht dat ze zich steeds meer inzetten voor hun eigen buurt. Ieder initiatief, of

Nadere informatie

PROCEDURE EN CRITERIA VOOR VERSTREKKING

PROCEDURE EN CRITERIA VOOR VERSTREKKING PROCEDURE EN CRITERIA VOOR VERSTREKKING financiële bijdragen uit het leefbaarheidsbudget 1 1. Inleiding De gemeenteraad van Hellendoorn heeft enkele budgeten overgedragen aan de dorpen en wijken in de

Nadere informatie

ContourdeTwern Preventie KrimpenWijzer, informele zorg door vrijwilligersorganisaties en VOG

ContourdeTwern Preventie KrimpenWijzer, informele zorg door vrijwilligersorganisaties en VOG Organisatie Programma Cluster ContourdeTwern Preventie KrimpenWijzer, informele zorg door vrijwilligersorganisaties en VOG Verlening 2017 Vaststelling 2017 Aangevraagd bedrag - Budgetsubsidie: 340.007

Nadere informatie

Het college stelt u voor de criteria voor het Fonds Samenlevingsinitiatieven vast te stellen.

Het college stelt u voor de criteria voor het Fonds Samenlevingsinitiatieven vast te stellen. Raadsvoorstel Nummer: 205088 Datum : 21 mei 2013 Hoort bij collegeadviesnr. 205085 Datum raadsvergadering 10 juli 2013 Portefeuillehouder Rolle Onderwerp Criteria Fonds Samenlevingsinitiatieven Verzoek

Nadere informatie

Onderzoek naar ervaren knelpunten bij burgerinitiatieven in zorg en ondersteuning

Onderzoek naar ervaren knelpunten bij burgerinitiatieven in zorg en ondersteuning Wat knelt (2016) iov Min. VWS Presentatie van bevindingen Onderzoek naar ervaren knelpunten bij burgerinitiatieven in zorg en ondersteuning Aanleiding voor het onderzoek Burgerinitiatieven, gericht op

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Onderwerp: Vrijwillige inzet in Velsen

Raadsvoorstel. Onderwerp: Vrijwillige inzet in Velsen Raadsvoorstel Onderwerp: Vrijwillige inzet in Velsen 2014-2017 Datum raadsvergadering 06-02-2014 Portefeuillehouder(s) R.G. te Beest W.E. Westerman Registratienummer Rs13.00783 Ambtenaar K. Bruijns Datum

Nadere informatie

Bijlage 1 Vragenlijst websurvey

Bijlage 1 Vragenlijst websurvey Bijlage 1 Vragenlijst websurvey Wmo monitor 2011 - uw organisatie Vraag 1 Welk type organisatie vertegenwoordigt u? (meerdere antwoorden mogelijk) Professionele organisaties Welzijnsorganisatie Vrijwilligerscentrale

Nadere informatie

De Wmo adviesraad en het gemeentelijk beleid

De Wmo adviesraad en het gemeentelijk beleid De Wmo adviesraad en het gemeentelijk beleid Alle hens aan dek Presentatie door Gerda van der Lee, Voorzitter Wmo adviesraad s-hertogenbosch 12 maart 2013 De Wet Maatschappelijke Ondersteuning wil dat

Nadere informatie

Overheidsparticipatie. Verwachtingen van bewoners.

Overheidsparticipatie. Verwachtingen van bewoners. Overheidsparticipatie. Verwachtingen van. Burgers nemen veel initiatieven. Het wordt óók van hen verwacht dat ze zich steeds meer inzetten voor hun eigen buurt. Ieder initiatief, of het nu van onderop

Nadere informatie

Inhoudsopgave Inleiding Leeswijzer 1. Wet maatschappelijke ondersteuning 2. Het gesprek voorbereiden 3. Tot slot

Inhoudsopgave Inleiding Leeswijzer 1. Wet maatschappelijke ondersteuning 2. Het gesprek voorbereiden 3. Tot slot Inhoudsopgave Inleiding... 4 Leeswijzer... 5 1. Wet maatschappelijke ondersteuning... 6 De gemeente... 6 Het Wmoloket... 6 Het gesprek... 7 2. Het gesprek voorbereiden... 8 Woonsituatie... 9 Huishouden...

Nadere informatie

Welzijn nieuwe stijl. Thema-avond gemeenteraad Geldermalsen. 19 oktober 2010 Marjon Breed

Welzijn nieuwe stijl. Thema-avond gemeenteraad Geldermalsen. 19 oktober 2010 Marjon Breed Welzijn nieuwe stijl Thema-avond gemeenteraad Geldermalsen 19 oktober 2010 Marjon Breed Presentatie Welzijn nieuwe stijl Welzijn in Geldermalsen De Wmo Welzijn Actuele ontwikkelingen Welzijn nieuwe stijl

Nadere informatie

Kanteling Wmo Iedereen doet mee

Kanteling Wmo Iedereen doet mee Kanteling Wmo Iedereen doet mee Wmo-loket In gesprek over wat u nodig heeft aan ondersteuning Een brochure voor iedereen die ondersteuning nodig heeft vanuit de Wmo. Vrijwillige ouderenadviseur uit Gelderland

Nadere informatie

Cliëntondersteuning. Tips voor het keukentafelgesprek. Hoe kan ik mij voorbereiden op het gesprek met de Wmo-consulent van de gemeente?

Cliëntondersteuning. Tips voor het keukentafelgesprek. Hoe kan ik mij voorbereiden op het gesprek met de Wmo-consulent van de gemeente? Cliëntondersteuning Tips voor het keukentafelgesprek Hoe kan ik mij voorbereiden op het gesprek met de Wmo-consulent van de gemeente? Inleiding...3 Leeswijzer...4 Wet maatschappelijke ondersteuning...5

Nadere informatie

Wat vinden vrijwilligersprojecten van de samenwerking

Wat vinden vrijwilligersprojecten van de samenwerking Wat vinden vrijwilligersprojecten van de samenwerking met gemeenten? Resultaten peiling onder inschrijvingen Meer dan handen vrijwilligersprijzen 2015 en 2016. De Meer dan Handen vrijwilligersprijzen zijn

Nadere informatie

Samen voor een sociale stad

Samen voor een sociale stad Samen voor een sociale stad 2015-2018 Samen werken we aan een sociaal en leefbaar Almere waar iedereen naar vermogen meedoet 2015 Visie VMCA 2015 1 Almere in beweging We staan in Almere voor de uitdaging

Nadere informatie

ContourdeTwern Preventie KrimpenWijzer, informele zorg door vrijwilligersorganisaties en VOG

ContourdeTwern Preventie KrimpenWijzer, informele zorg door vrijwilligersorganisaties en VOG Organisatie Programma Cluster ContourdeTwern Preventie KrimpenWijzer, informele zorg door vrijwilligersorganisaties en VOG Verlening 2016 Vaststelling 2016 Aangevraagd bedrag - Budgetsubsidie: 376.930,-

Nadere informatie

Vrijwilligers in de zorg voor en ondersteuning van ouderen in de nieuwe Wmo. Mieke Biemond

Vrijwilligers in de zorg voor en ondersteuning van ouderen in de nieuwe Wmo. Mieke Biemond Vrijwilligers in de zorg voor en ondersteuning van ouderen in de nieuwe Wmo Mieke Biemond Inhoud presentatie Kern- en knelpunten van de nieuwe Wmo Vrijwilligers in Nederland Toekomstagenda Informele zorg

Nadere informatie

Wmo-loket. In gesprek over wat u nodig heeft aan ondersteuning

Wmo-loket. In gesprek over wat u nodig heeft aan ondersteuning Wmo-loket In gesprek over wat u nodig heeft aan ondersteuning sopgave 1. Wet maatschappelijke ondersteuning... 5 De gemeente... 5 Het Wmo loket... 5 Het gesprek... 6 2. Het gesprek voorbereiden... 7 Woonsituatie...

Nadere informatie

Antwoorden op vragen over veranderingen Wmo/Awbz

Antwoorden op vragen over veranderingen Wmo/Awbz Antwoorden op vragen over veranderingen Wmo/Awbz BEREIKBAARHEID EN INFORMATIE Hoe word ik als cliënt geïnformeerd over de veranderingen? Met een brief van de gemeente Met een persoonlijk gesprek in 2015

Nadere informatie

Zorgpact Teylingen

Zorgpact Teylingen Zorgpact Teylingen 2015-2016 In 2013 zijn de verschillende partijen gestart met het uitvoeren van het Zorgpact. In het Zorgpact werken de gemeente Teylingen, de huisartsen, Woonstichting Vooruitgang, Warmunda,

Nadere informatie

Onderwerpen. Wat is kantelen? Waarom kantelen? Kantelen doen we samen Stip aan de horizon

Onderwerpen. Wat is kantelen? Waarom kantelen? Kantelen doen we samen Stip aan de horizon Onderwerpen Wat is kantelen? Waarom kantelen? Hoe gaan we kantelen Kantelen doen we samen Stip aan de horizon Wat is kantelen? Invoeren bedoeling Wmo: - Zelfredzaamheid en zelfstandigheid - Van zorg naar

Nadere informatie

PLAN VAN AANPAK ONDERSTEUNING VRIJWILLIGERS(INITIATIEVEN)

PLAN VAN AANPAK ONDERSTEUNING VRIJWILLIGERS(INITIATIEVEN) PLAN VAN AANPAK ONDERSTEUNING VRIJWILLIGERS(INITIATIEVEN) 1. Inleiding In het coalitieakkoord 2014 2018 Samen krachtig! van de gemeente Súdwest-Fryslân staat dat vrijwilligers en mantelzorgers het sociale

Nadere informatie

Informele zorg in Eindhoven, nu en in de toekomst

Informele zorg in Eindhoven, nu en in de toekomst Informele zorg in Eindhoven, nu en in de toekomst Netwerk Informele Zorg en Netwerk Mantelzorg Eindhoven Contact adres secretariaat: Mw. Marijke van der Zanden tel: 040-238 27 97 m.vd.zanden@eindhoven.nl

Nadere informatie

SAMEN AAN DE SLAG: BELEIDSREGELS BEWONERSBIJDRAGE GEMEENTE DRIMMELEN 2019

SAMEN AAN DE SLAG: BELEIDSREGELS BEWONERSBIJDRAGE GEMEENTE DRIMMELEN 2019 SAMEN AAN DE SLAG: BELEIDSREGELS BEWONERSBIJDRAGE GEMEENTE DRIMMELEN 2019 Het college van Burgemeester en Wethouders, Gelet op de Algemene subsidieverordening Drimmelen 2007; overwegende dat; Het college

Nadere informatie

Mensen met een chronische ziekte of beperking hebben voor hun ondersteuning bijna altijd te maken met meerdere wettelijke regelingen www.nivel.

Mensen met een chronische ziekte of beperking hebben voor hun ondersteuning bijna altijd te maken met meerdere wettelijke regelingen  www.nivel. Dit factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen met bronvermelding (Mensen met een chronische ziekte of beperking hebben voor hun ondersteuning bijna altijd te maken met meerdere wettelijke

Nadere informatie

Stichting Buurtschap Stolwijkersluis Reglement bewonersinitiatieven

Stichting Buurtschap Stolwijkersluis Reglement bewonersinitiatieven DOELSTELLING REGLEMENT...2 Artikel 1...2 VERANTWOORDELIJKHEDEN...2 Artikel 2...2 MIDDELEN...2 Artikel 3...2 Artikel 4...2 AANVRAAG...3 Artikel 5...3 Artikel 6...3 BEOORDELING EN GOEDKEURING...3 Artikel

Nadere informatie

Brede Welzijnsinstelling. Stand van zaken ten behoeve van De raadscommissie Samenleving

Brede Welzijnsinstelling. Stand van zaken ten behoeve van De raadscommissie Samenleving Stand van zaken ten behoeve van De raadscommissie Samenleving Aanleiding Bij brief van 9 juli 2012 bent u geïnformeerd over het door de SWOP geschreven plan van aanpak om zich te verbreden tot een Brede

Nadere informatie

Burgerkracht in het Groen Relatie burgerinitiatieven en gemeenten

Burgerkracht in het Groen Relatie burgerinitiatieven en gemeenten Burgerkracht in het Groen Relatie burgerinitiatieven en gemeenten Groen Dichterbij 8 november 2014 Jan Hassink, Carlijn Wentink en Evelien Janssen Jan.hassink@wur.nl Voorbeelden van groene burgerinitiatieven

Nadere informatie

Bijlage 1 Interviewleidraad voor het interview met locatiemanagers

Bijlage 1 Interviewleidraad voor het interview met locatiemanagers 245 Bijlage 1 Interviewleidraad voor het interview met locatiemanagers Datum van het interview : Vensterschool: Introductie: Het GION doet onderzoek naar de ontwikkeling van vier Vensterscholen: Vinkhuizen,

Nadere informatie

ONDERZOEK GEBIEDSGERICHT WERKEN

ONDERZOEK GEBIEDSGERICHT WERKEN ONDERZOEK GEBIEDSGERICHT WERKEN Gemeente Oss November 2017 www.ioresearch.nl ONDERZOEKSVRAGEN 1. Hoe is het beleid rondom gebiedsgericht werken vormgegeven? 2. Wat zijn de ervaringen van de intern en extern

Nadere informatie

In de Gemeente Marum

In de Gemeente Marum In de Gemeente Marum Gezamenlijk Plan van aanpak ondersteuning mantelzorg en vrijwillige thuishulp van de gemeenten Marum, Grootegast en Leek 27 april 2006 Projectbureau WWZ Mw. H.J. Vrijhof J.J. de Jong

Nadere informatie

O O * Uitvoeringsregels tegenprestatie Omdat iedereen van toegevoegde waarde is

O O * Uitvoeringsregels tegenprestatie Omdat iedereen van toegevoegde waarde is O16.001265 O16.001265* Uitvoeringsregels tegenprestatie 2017 Omdat iedereen van toegevoegde waarde is 1. Inhoudsopgave 1. Inhoudsopgave... 2 2. In het kort... 3 3. Het idee en de uitgangspunten... 4 4.

Nadere informatie

Wmo-kanteling. Raadpleging Inwonerpanel Dongen

Wmo-kanteling. Raadpleging Inwonerpanel Dongen Wmo-kanteling Raadpleging Inwonerpanel Dongen Even voorstellen 2 Stephan Dijcks GfK onderzoekt gedrag consumenten en burgers Beheer en onderzoek Inwonerpanel Dongen Uitvoerder landelijke Wmo-evaluatie

Nadere informatie

Onderzoeksopzet wijkplatforms gemeente Barneveld

Onderzoeksopzet wijkplatforms gemeente Barneveld Onderzoeksopzet wijkplatforms gemeente Barneveld December 2011 1. Inleiding In 2003 bezocht de burgemeester van de gemeente Barneveld samen met de politie en de woningstichting de dorpskernen van de gemeente

Nadere informatie

Exploitatie en beheer door bewoners van wijkaccommodaties. Quickscan onder Nederlandse gemeenten met meer dan 70.000 inwoners april 2013

Exploitatie en beheer door bewoners van wijkaccommodaties. Quickscan onder Nederlandse gemeenten met meer dan 70.000 inwoners april 2013 Exploitatie en beheer door bewoners van wijkaccommodaties Quickscan onder Nederlandse gemeenten met meer dan 70.000 inwoners april 2013 Samenvatting van de resultaten Opdrachtgever Contactgegevens Contactpersoon

Nadere informatie

Uitgevoerd door Dimensus Huishoudelijke Hulp gemeente Oosterhout 2016

Uitgevoerd door Dimensus Huishoudelijke Hulp gemeente Oosterhout 2016 Uitgevoerd door Dimensus Huishoudelijke Hulp gemeente Oosterhout 2016 Inleiding Met de transities in het sociale domein in 2015 zijn de voorwaarden en criteria voor het verkrijgen van huishoudelijke hulp

Nadere informatie

Wet Maatschappelijke Ondersteuning ( Wmo) Wmo-raad Westland

Wet Maatschappelijke Ondersteuning ( Wmo) Wmo-raad Westland Wet Maatschappelijke Ondersteuning ( Wmo) Wmo-raad Westland Wmo Wie of wat is de Wmo? Wet maatschappelijke ondersteuning. Deze wet is op 1 januari 2007 ingevoerd. - Zorgt ervoor dat iedereen zo lang mogelijk

Nadere informatie

Evaluatie van de Hervorming Langdurige Zorg

Evaluatie van de Hervorming Langdurige Zorg Evaluatie van de Hervorming Langdurige Zorg Peteke Feijten Voor de themabijeenkomst Wmo 2015, hoe nu verder? Regionale Adviesraad Wmo Drechtsteden 5 november 2018 Achtergrond en afbakening Al jarenlang

Nadere informatie

Terugblik op de Kennisdag Participatie voor gemeenten En wat vinden de burgers ervan?

Terugblik op de Kennisdag Participatie voor gemeenten En wat vinden de burgers ervan? Terugblik op de Kennisdag Participatie voor gemeenten En wat vinden de burgers ervan? Op donderdag 7 juni jl. werd de jaarlijks Kennisdag Participatie voor gemeenten georganiseerd. Een dag bedoeld voor

Nadere informatie

Algemeen: Antwoorden in rood op vragen gesteld op de bijeenkomst over zorg in Stadsdorp Rivierenbuurt 13 december 2014.

Algemeen: Antwoorden in rood op vragen gesteld op de bijeenkomst over zorg in Stadsdorp Rivierenbuurt 13 december 2014. Antwoorden in rood op vragen gesteld op de bijeenkomst over zorg in Stadsdorp Rivierenbuurt 13 december 2014. Zie ook http://www.amsterdam.nl/zorg-welzijn/zorg-ouderen/ Algemeen: Wat betekenen de bezuinigingen

Nadere informatie

SAMEN AAN DE SLAG: BELEIDSREGELS BEWONERSBIJDRAGE GEMEENTE DRIMMELEN 2015

SAMEN AAN DE SLAG: BELEIDSREGELS BEWONERSBIJDRAGE GEMEENTE DRIMMELEN 2015 SAMEN AAN DE SLAG: BELEIDSREGELS BEWONERSBIJDRAGE GEMEENTE DRIMMELEN 2015 Het college van Burgemeester en Wethouders, Gelet op de Algemene subsidieverordening Drimmelen 2007; overwegende dat; Het college

Nadere informatie

De Wmo Ontwikkelingen en uitdagingen voor de Wmo-raad

De Wmo Ontwikkelingen en uitdagingen voor de Wmo-raad De Wmo Ontwikkelingen en uitdagingen voor de Wmo-raad September 2010 Doel van de Wmo: Participatie Iedereen moet op eigen wijze mee kunnen doen aan de samenleving 2 Kenmerken van de Wmo - De Wmo is gericht

Nadere informatie

Nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)

Nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) Nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) Opzet presentatie Wat zijn de veranderingen t.o.v. van huidige Wmo? Opdracht gemeente Maatwerkvoorzieningen specifiek begeleiding Vervolgstappen tot 1 januari

Nadere informatie

Ontwikkelingen in de vrijwillige inzet. Resultaten onderzoek onder lidorganisaties Mezzo

Ontwikkelingen in de vrijwillige inzet. Resultaten onderzoek onder lidorganisaties Mezzo Ontwikkelingen in de vrijwillige inzet Resultaten onderzoek onder lidorganisaties Mezzo Aanleiding In de ledenraadsvergadering van 22 september 2015 is met de ledenraad van Mezzo de afspraak gemaakt dat

Nadere informatie

Subsidieverlening voor landelijke deskundigheidsbevordering van vrijwilligers.

Subsidieverlening voor landelijke deskundigheidsbevordering van vrijwilligers. Subsidieverlening voor landelijke deskundigheidsbevordering van vrijwilligers. In deze notitie wordt ingegaan op de volgende aspecten van de landelijke subsidiering van activiteiten in de sfeer van deskundigheidsbevordering:

Nadere informatie

Nederland participatieland? De transities en de praktijk. AKZ+ collegereeks Nederland participatieland? - college 2 Dr. Ir. Marja Jager-Vreugdenhil

Nederland participatieland? De transities en de praktijk. AKZ+ collegereeks Nederland participatieland? - college 2 Dr. Ir. Marja Jager-Vreugdenhil Nederland participatieland? De transities en de praktijk AKZ+ collegereeks Nederland participatieland? - college 2 Dr. Ir. Marja Jager-Vreugdenhil 1422 JANUARI APRIL 2015 collegeserie Nederland participatieland

Nadere informatie

Aanvraagformulier bewonersinitiatieven 2018 Osdorp

Aanvraagformulier bewonersinitiatieven 2018 Osdorp Aanvraagformulier bewonersinitiatieven 2018 Osdorp Toelichting aanvraagformulier Voor wie? Waardering voor vrijwillige inzet is zo belangrijk dat de Bestuurscommissie een budget beschikbaar stelt voor

Nadere informatie

Subsidieregeling stimuleringsfonds particulier initiatief 2015

Subsidieregeling stimuleringsfonds particulier initiatief 2015 GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Pijnacker-Nootdorp. Nr. 44114 22 mei 2015 Subsidieregeling stimuleringsfonds particulier initiatief 2015 De raad van de gemeente Pijnacker-Nootdorp; gezien het

Nadere informatie

Collegevoorstel. Collegevoorstel. Maatschappelijke Ontwikkeling. zaak_zaaknummer. Ja, zonder beperkingen Zorg en Welzijn

Collegevoorstel. Collegevoorstel. Maatschappelijke Ontwikkeling. zaak_zaaknummer. Ja, zonder beperkingen Zorg en Welzijn zaak_id bericht_nummer bericht_id Collegevoorstel zaak_zaaknummer Maatschappelijke Ontwikkeling Regnr B&W dd 28-04-2015 Openbaar Programma Ja, zonder beperkingen Zorg en Welzijn DT dd OR dd B&W dd OR dd

Nadere informatie

BEREIKBAARHEID EN INFORMATIE

BEREIKBAARHEID EN INFORMATIE Vragen en antwoorden Klankbordgroep In het najaar van 2014 hebben een aantal cliënten en mantelzorgers uit de zes Dongemondgemeenten (Aalburg, Drimmelen, Geertruidenberg, Oosterhout, Werkendam en Woudrichem)

Nadere informatie

Evaluatie Hervorming langdurige zorg 2015 t/m 2017

Evaluatie Hervorming langdurige zorg 2015 t/m 2017 Evaluatie Hervorming langdurige zorg 2015 t/m 2017 Aanleiding en opdracht Proces van opdrachtverlening Doel en centrale vragen Vormgeving onderzoek Implicaties van resultaten voor beleid: terugblik 2010-2013

Nadere informatie

Gemeente Roosendaal. Cliëntervaringsonderzoek Wmo over Onderzoeksrapportage. 26 juni 2017

Gemeente Roosendaal. Cliëntervaringsonderzoek Wmo over Onderzoeksrapportage. 26 juni 2017 Gemeente Cliëntervaringsonderzoek Wmo over 2016 Onderzoeksrapportage 26 juni 2017 DATUM 26 juni 2017 Dimensus Beleidsonderzoek Wilhelminasingel 1a 4818 AA Breda info@dimensus.nl www.dimensus.nl (076) 515

Nadere informatie

Tevredenheids- en ervaringsonderzoek Wmo over 2011

Tevredenheids- en ervaringsonderzoek Wmo over 2011 Tevredenheids- en ervaringsonderzoek Wmo over 2011 Onderzoek onder alle Wmo doelgroepen, waaronder klanten Wmo-loket, gebruikers hulp bij het huishouden, mantelzorgondersteuning en andere individuele voorzieningen

Nadere informatie

Samenvatting basisbenchmark en cliënttevredenheidsonderzoek individuele voorzieningen Wmo

Samenvatting basisbenchmark en cliënttevredenheidsonderzoek individuele voorzieningen Wmo Samenvatting basisbenchmark en cliënttevredenheidsonderzoek individuele voorzieningen Wmo Inleiding Hoewel het gaat om twee afzonderlijke onderzoeken is vanwege de samenhang (de Wmo) ervoor gekozen om

Nadere informatie

Subsidieregeling Inloopvoorziening(en), ontmoeting en lotgenotencontact

Subsidieregeling Inloopvoorziening(en), ontmoeting en lotgenotencontact Subsidieregeling Inloopvoorziening(en), ontmoeting en lotgenotencontact 2020-2021 Burgemeester en wethouders van de gemeente Roosendaal; gelet op artikel 2, eerste lid, onder h, en tweede lid, van de Algemene

Nadere informatie

WELZIJN ZONDER ZORGEN. Ons Doel Leiden Leiden Noord Fysiek & Sociaal Maatschappelijke Alliantie Pilotproject Provincie Zuid-Holland

WELZIJN ZONDER ZORGEN. Ons Doel Leiden Leiden Noord Fysiek & Sociaal Maatschappelijke Alliantie Pilotproject Provincie Zuid-Holland 1. AANLEIDINGEN WELZIJN ZONDER ZORGEN Ons Doel Leiden Leiden Noord Fysiek & Sociaal Maatschappelijke Alliantie Pilotproject Provincie Zuid-Holland AANLEIDING: Wijkontwikkelingsplan Leiden Zuidwest: Project

Nadere informatie

Wmo en subsidiemogelijkheden

Wmo en subsidiemogelijkheden Wmo en subsidiemogelijkheden Veranderingen in de Wmo anno 2012 en aansluiting op het missionair-diaconale werkveld Ermen Consult, Pieternel Ermen Programma workshop Wmo en subsidies De Wmo tweede fase:

Nadere informatie

Bouwstenen voor Burgerkracht. Dag van de transities, 19 november 2014 Helga Koper en Lydia Sterrenberg

Bouwstenen voor Burgerkracht. Dag van de transities, 19 november 2014 Helga Koper en Lydia Sterrenberg Bouwstenen voor Burgerkracht Dag van de transities, 19 november 2014 Helga Koper en Lydia Sterrenberg Even voorstellen: Platform 31 Wie zijn we? Een kennis- en netwerkorganisatie voor stedelijke en regionale

Nadere informatie

Strategisch Communicatieplan Meedoen in Alblasserdam Augustus 2013

Strategisch Communicatieplan Meedoen in Alblasserdam Augustus 2013 Strategisch Communicatieplan Meedoen in Alblasserdam Augustus 2013 Wendy Hermans Monique Speelman Karin Stevens Inhoudsopgave 1 Meedoen in Alblasserdam... 3 1.1 Inleiding... 3 1.2 Ontwikkelingen... 3 1.3

Nadere informatie

Subsidieregels Hof van Twente 2016

Subsidieregels Hof van Twente 2016 9. Subsidieregel éénmalige subsidies Sport, Cultuur, Zorg en Jeugd Maatschappelijke effecten Doelstellingen Subdoelstellingen Vergroten zelfredzaamheid Vergroten maatschappelijke participatie Vergroten

Nadere informatie

Buurtontmoetingsplek (BOP) Nicolette Verkleij VKKFDG Inspiratiedag Zelhem 5 oktober 2013

Buurtontmoetingsplek (BOP) Nicolette Verkleij VKKFDG Inspiratiedag Zelhem 5 oktober 2013 Buurtontmoetingsplek (BOP) Nicolette Verkleij VKKFDG Inspiratiedag Zelhem 5 oktober 2013 Welkom xx aanwezigen x van dorpsraad/belangenorganisatie x van dorpshuis / mfc / kh x dcp x ondersteuningsinstelling

Nadere informatie

Aanvraagformulier bewonersinitiatieven 2018 Osdorp

Aanvraagformulier bewonersinitiatieven 2018 Osdorp t Blommetje Aanvraagformulier bewonersinitiatieven 2018 Osdorp Toelichting aanvraagformulier Voor wie? Waardering voor vrijwillige inzet is zo belangrijk dat de Bestuurscommissie een budget beschikbaar

Nadere informatie

Buurthuizen en activiteiten

Buurthuizen en activiteiten Invalshoek: een wijkbudget voor activiteiten We stoppen met de financiering van (een gedeelte van) de huidige activiteiten in de wijk en stellen per wijk een budget beschikbaar voor initiatieven van inwoners

Nadere informatie

Werkbezoek Gemeenteraad Leiderdorp 21 mei 2014

Werkbezoek Gemeenteraad Leiderdorp 21 mei 2014 Werkbezoek Gemeenteraad Leiderdorp 21 mei 2014 Programma Welkom en korte kennismaking Pluspunt aan het werk Ouderen Mantelzorgers Visie Pluspunt op ontwikkelingen in sociaal domein Pluspunt aan het werk

Nadere informatie

Speerpunten en kwaliteitscriteria Bijzondere Subsidieverordening Ondersteuning Mantelzorg en Vrijwilligerswerk Amsterdam 2012-2015

Speerpunten en kwaliteitscriteria Bijzondere Subsidieverordening Ondersteuning Mantelzorg en Vrijwilligerswerk Amsterdam 2012-2015 Speerpunten en kwaliteitscriteria Bijzondere Subsidieverordening Ondersteuning Mantelzorg en Vrijwilligerswerk Amsterdam 2012-2015 1. Inleiding Een van de nieuwe punten in de Bijzondere Subsidieverordening

Nadere informatie

Goed project maar geen geld? Fonds1818 helpt!

Goed project maar geen geld? Fonds1818 helpt! Goed project maar geen geld? Fonds1818 helpt! Emma s Hof Den Haag Aanvraag indienen Op de website www.fonds1818.nl kunt u het digitale aanvraagformulier invullen. Of u stuurt een uitgewerkt projectplan

Nadere informatie

Beschrijving aanvraagprocedure/aanvraagformulier

Beschrijving aanvraagprocedure/aanvraagformulier Beschrijving aanvraagprocedure/aanvraagformulier Voor de behandeling van subsidieaanvragen voor projecten en activiteiten, werken wij met een vaste procedure. U kunt subsidie voor een bepaald project of

Nadere informatie

participatiesamenleving

participatiesamenleving Tussen verzorgingsstaat en participatiesamenleving De feiten en fabels over informele zorg Prof. dr. Kim Putters Mezzo, 14 mei 2014 Inhoud 1. SCP en Mezzo 2. De Sociale Staatt van Nederland d 2013 3. De

Nadere informatie

Subsidieregels Hof van Twente 2020

Subsidieregels Hof van Twente 2020 3. Beleidsterrein Zorg Preventie (leefbaarheid en participatie) en Zorg (zorg en ondersteuning) Maatschappelijke effecten Doelstellingen Resultaten - Door een netwerk van elkaar aanvullende en aansluitende

Nadere informatie

Met het nieuwe welzijnsbeleid werkt de gemeente Tiel vanuit de volgende uitgangspunten:

Met het nieuwe welzijnsbeleid werkt de gemeente Tiel vanuit de volgende uitgangspunten: Opdrachtformulering kwartiermaker integrale welzijnsopdracht Aanleiding De gemeenteraad van de gemeente Tiel heeft in haar vergadering van juli 2014 het besluit genomen om een inhoudelijke discussie te

Nadere informatie

Inventarisatie van Wmo-raden 2012 - de uitgewerkte antwoorden -

Inventarisatie van Wmo-raden 2012 - de uitgewerkte antwoorden - Inventarisatie van Wmo-raden 2012 - de uitgewerkte antwoorden - 27-9-2012 Vooraf De jaarlijkse inventarisatie van de Koepel van Wmo-raden onder Wmo-raden heeft ook in 2012 een goede respons gekregen. Uitgezet

Nadere informatie

Gemeente Moerdijk. Cliëntervaringsonderzoek Wmo over Onderzoeksrapportage. 20 juni 2017

Gemeente Moerdijk. Cliëntervaringsonderzoek Wmo over Onderzoeksrapportage. 20 juni 2017 Gemeente Cliëntervaringsonderzoek Wmo over 2016 Onderzoeksrapportage 20 juni 2017 DATUM 20 juni 2017 Dimensus Beleidsonderzoek Wilhelminasingel 1a 4818 AA Breda info@dimensus.nl www.dimensus.nl (076) 515

Nadere informatie

Veel onduidelijkheid bij familieleden van mensen met een verstandelijke beperking over veranderingen in de langdurige zorg

Veel onduidelijkheid bij familieleden van mensen met een verstandelijke beperking over veranderingen in de langdurige zorg Deze factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen worden gebruikt met bronvermelding (Voss, H., Meulenkamp, T., Marangos, A.M. & Boeije, H. Veel onduidelijkheid bij familieleden van mensen

Nadere informatie

Mantelzorg: beelden en feiten. Alice de Boer HVA 7 sept 2010

Mantelzorg: beelden en feiten. Alice de Boer HVA 7 sept 2010 Mantelzorg: beelden en feiten Alice de Boer HVA 7 sept 2010 Wat is/doet het SCP? Taak: beschrijving sociaal en cultureel welzijn en informatie verzamelen voor beleid Geeft kamer gevraagd en ongevraagd

Nadere informatie

Onderwerp: Nieuwe Verordening maatschappelijke ondersteuning gemeente Boxmeer.

Onderwerp: Nieuwe Verordening maatschappelijke ondersteuning gemeente Boxmeer. Gemeente Boxmeer Onderwerp: Nieuwe Verordening maatschappelijke ondersteuning gemeente Boxmeer. Nummer: 8a. AAN de Raad van de gemeente Boxmeer Boxmeer, 6 maart 2012 Aanleiding De Wet maatschappelijke

Nadere informatie

Discussiestuk ten behoeve van vaststelling nadere criteria bewonersinitiatieven

Discussiestuk ten behoeve van vaststelling nadere criteria bewonersinitiatieven Discussiestuk ten behoeve van vaststelling nadere criteria bewonersinitiatieven Leeswijzer Naar aanleiding van de recente behandeling van bewonersinitiatieven in de afgelopen vergadering en daarbuiten

Nadere informatie

COLLEGENOTA. Onderwerp: Klanttevredenheidsonderzoek Wmo Aantal bijlage(n): 1. Beslispunten:

COLLEGENOTA. Onderwerp: Klanttevredenheidsonderzoek Wmo Aantal bijlage(n): 1. Beslispunten: COLLEGENOTA Portefeuillehouder: E. Janissen Paraaf Datum Afdeling: MRB Steller: F. Muller-De Vos Afd. Manager Medewerker Datum: 22-10-2013 Openbaar: Ja x Nee Fin. Jur. Pers. Naar griffier: Ja Nee Consulent

Nadere informatie

De toekomst van gezondheid, zorg, wonen, opvoeden, werk en inkomen

De toekomst van gezondheid, zorg, wonen, opvoeden, werk en inkomen Inhoudsopgave Titel beleidsnota onder titel (optioneel) De toekomst van gezondheid, zorg, wonen, opvoeden, werk en inkomen Stap voor stap op weg naar een nieuwe samenleving 1 Stap voor stap naar een nieuwe

Nadere informatie

Gemeente Winterswijk Wmo klanttevredenheidsonderzoek

Gemeente Winterswijk Wmo klanttevredenheidsonderzoek Gemeente Winterswijk Wmo klanttevredenheidsonderzoek 25 november 2015 GOM PAN ADVIES VOOR WONINGMARKT EN LEEFOMGEVING GOM PAN EN ADVIES VOOR WONINGMARKT EN LEEFOMGEVING DATUM 25 november 2015 TITEL Wmo

Nadere informatie

Zorg en ondersteuning in de gemeente Veere. Goed voor elkaar

Zorg en ondersteuning in de gemeente Veere. Goed voor elkaar Zorg en ondersteuning in de gemeente Veere Voorwoord In deze folder vindt u een overzicht van de belangrijkste Veerse professionele -en vrijwilligersorganisaties op het gebied van welzijn, zorg en ondersteuning.

Nadere informatie

Toelichting. Beleidsregels maatschappelijke ondersteuning Zoeterwoude

Toelichting. Beleidsregels maatschappelijke ondersteuning Zoeterwoude Toelichting Beleidsregels maatschappelijke ondersteuning 2012 Zoeterwoude Inleiding De nieuwe beleidsregels vormen met de nieuwe verordening een trendbreuk met de oude regels (ooit verstrekkingenboek geheten),

Nadere informatie

Samenvatting Benchmark Wmo 2012

Samenvatting Benchmark Wmo 2012 Samenvatting Benchmark Wmo 2012 Gemeente Helmond heeft in 2012 samen met 123 andere gemeenten deelgenomen aan de Benchmark Wmo. Hiervan hebben 69 gemeenten, inclusief Helmond, naast de basisbenchmark meegedaan

Nadere informatie

RAADSBRIEF. Raadsbrief Raadsbrief Resultaten mentimeter sessies WKW. Aan: Gemeenteraad Montferland

RAADSBRIEF. Raadsbrief Raadsbrief Resultaten mentimeter sessies WKW. Aan: Gemeenteraad Montferland RAADSBRIEF Raadsbrief Raadsbrief Resultaten mentimeter sessies WKW Aan: Gemeenteraad Montferland Onderwerp: Resultaten mentimeter sessies WKW Telefoonnummer: (0316) 291 674 Portefeuillehouder: Wethouder

Nadere informatie

Werkdocument model toetsingskader kwaliteitstoezicht Wmo

Werkdocument model toetsingskader kwaliteitstoezicht Wmo Werkdocument model toetsingskader kwaliteitstoezicht Wmo Inleiding Dit model voor een toetsingskader is opgesteld ten behoeve van het kwaliteitstoezicht in het kader van de Wet maatschappelijke ondersteuning

Nadere informatie

Subsidieregeling Opbouwwerk

Subsidieregeling Opbouwwerk Subsidieregeling Opbouwwerk 2020-2023 Burgemeester en wethouders van de gemeente Roosendaal, gelet op artikel 2, eerste lid, onder h, en tweede lid, van de Algemene subsidieverordening Roosendaal: BESLUITEN

Nadere informatie

Integraal werken aan participatie met het Participatiewiel

Integraal werken aan participatie met het Participatiewiel Integraal werken aan participatie met het Participatiewiel Programma 1. Welkom 2. Participatiewiel 3. Voorbeeld gemeente Veldhoven 4. Aan de slag met het Participatiewiel 5. Terugkoppeling en afsluiting

Nadere informatie

Korte schets over wat de Kanteling inhoudt, samenhang met Welzijn Nieuwe Stijl Kanteling in beleid en verordening Kanteling in de uitvoering

Korte schets over wat de Kanteling inhoudt, samenhang met Welzijn Nieuwe Stijl Kanteling in beleid en verordening Kanteling in de uitvoering Checklist Kanteling binnen gemeenten Korte schets over wat de Kanteling inhoudt, samenhang met Welzijn Nieuwe Stijl Kanteling in beleid en verordening Kanteling in de uitvoering Kanteling in beleid Ja

Nadere informatie

Angst voor afhankelijkheid Over wederkerigheid en (on)afhankelijkheid in relaties tussen burgers

Angst voor afhankelijkheid Over wederkerigheid en (on)afhankelijkheid in relaties tussen burgers Angst voor afhankelijkheid Over wederkerigheid en (on)afhankelijkheid in relaties tussen burgers L.linders@fontys.nl Lilian Linders Fontys Hogeschool Sociale Studies 06 50242166 Masterclass Humanitas Academie

Nadere informatie

Wordt de mantelzorger lokaal ondersteund?

Wordt de mantelzorger lokaal ondersteund? Onderzoeksresultaten Mantelzorgondersteuning in uw gemeente juni 2017 Wordt de mantelzorger lokaal ondersteund? Het Nationaal Mantelzorgpanel is gevraagd of zij bekend zijn met lokale mantelzorgondersteuning

Nadere informatie

Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg XE Steenwijk Steenwijk, Nummer voorstel: 2015/41

Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg XE Steenwijk Steenwijk, Nummer voorstel: 2015/41 1 Voorstel aan de raad Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg 1 8331 XE Steenwijk Steenwijk, 12-5-2015 Nummer voorstel: 2015/41 Voor raadsvergadering d.d.: 23-06-2015 Agendapunt: 11 Onderwerp:

Nadere informatie

Groningers zetten zich in voor leefbaarheid in dorp of wijk

Groningers zetten zich in voor leefbaarheid in dorp of wijk Groningers zetten zich in voor leefbaarheid in dorp of wijk De samenleving verandert. Bewoners pakken steeds meer zelf op en gemeenten geven meer ruimte aan lokale bewonersinitiatieven (CMO STAMM, 2015).

Nadere informatie

opdrachtformulering subsidiëring MEE 2017

opdrachtformulering subsidiëring MEE 2017 opdrachtformulering subsidiëring MEE 2017 Aanleiding Met ingang van 1 januari 2015 zijn de gemeenten verantwoordelijk voor de cliëntondersteuning voor alle inwoners, voorheen was dit een verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Cliëntenperspectief op de compensatieplicht

Cliëntenperspectief op de compensatieplicht Cliëntenperspectief op de compensatieplicht De Wmo-adviesraad Leerdam heeft samen met MOVISIE een visiedocument opgesteld over het cliëntenperspectief op de compensatieplicht. De Wmo-adviesraad wilde een

Nadere informatie