Körmeling: Tilburg, best een goeie stad Vrouwenbesnijdenis uit liefde. De stad van mijn dromen. Onafhankelijk magazine van Tilburg University

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Körmeling: Tilburg, best een goeie stad Vrouwenbesnijdenis uit liefde. De stad van mijn dromen. Onafhankelijk magazine van Tilburg University"

Transcriptie

1 Körmeling: Tilburg, best een goeie stad Vrouwenbesnijdenis uit liefde De stad van mijn dromen Onafhankelijk magazine van Tilburg ity no. 13

2 02. En passant Ik rook onraad tijdens ons vurige minnespel Column Opposites attract Toen ik de vrouw leerde kennen die later mijn vrouw zou worden, hebben wij elkaar heel wat afgetast, ook wat betreft onze overeenkomsten en verschillen. Avonden lang hebben wij tot in de kleine uurtjes gepraat. Wat vond zij leuk en wat vond ik leuk? Waar hield zij zich mee bezig en waar ik? Waar lagen haar interesses en waar die van mij? Het bleek dat er heel wat overeenkomsten waren en evenzovele verschillen. Zo houden wij allebei van films, maar mijn vrouw is vooral een liefhebster van romantische komedies en ik van kunstzinnige films, die bij haar overigens steevast de lachlust opwekken. Ook houden wij beiden van lezen; ik lees graag boeken en zij leest mij graag de les. Verder zij wij alle twee in wezen sportief aangelegd; ik kijk bijvoorbeeld veel naar voetbalwedstrijden, zij naar kunstschaatsen en synchroonzwemmen. Ook vermeldenswaardig is dat mijn vrouw aanvankelijk een stevige roker was, vooral tijdens de geslachtelijke gemeenschap, aangezien roken de vruchtbaarheid vermindert. Dat kwam al gauw op anderhalf pakje per dag te staan. Zij rookte menthol filtersigaretten, maar ik rook onraad omdat tijdens ons vurige minnespel geregeld het beddengoed vlam vatte. Sindsdien is zij overgestapt op nicotinepleisters (menthol) terwijl ik van de zenuwen flink ben gaan roken. Kortom, er zijn tal van overeenkomsten tussen ons, maar ook de nodige verschillen. Ook wat betreft ons werk. Zij houdt zich namelijk bezig met hulpbehoevende mensen die geestelijk in de war zijn en ik met studenten. We zijn het er nog steeds niet over eens of dat nu een verschil tussen ons is, of toch eerder een overeenkomst in onze werkzaamheden. Erik-Jan Broers is docent aan de rechtenfaculteit. Lees zijn blogs op Online. Tips? Mail de redactie: Tweeten kan ook: twitter.com/ universtweet. Boeken & bakken Ga je een oud papierdoos legen in de kelder, zie je ineens dit: een met boeken vol geplempte container, wachtend tot hij wordt afgevoerd. Als redacteur, niet eens als schrijver dus, word je daar toch wat treurig van. Ze liggen er een beetje bij als vissen op het droge, de boeken. Ze kunnen naar adem happen wat ze willen, maar hun tweede leven hebben ze al bij Books for Life geleefd. Een derde leven zit er hoogstwaarschijnlijk niet meer in. Straf & gang Op de middelbare school is het simpel: wie niet luisteren wil, moet maar voelen: "Ga jij maar even op gang staan!". Op de universiteit ligt het wat subtieler. Daar gebeurt het regelmatig dat je de gang op moet als je wél luistert. Gelukkig was je als journalist al nooit het braafste jongetje van de klas. En soms is het gewoon fijn om zonder afleiding van vergadertaal alvast je bericht voor de universiteitsbevolking te schrijven. Bijvoorbeeld over dit artikel in het iteitsraadregelement: De raad bevordert naar vermogen openheid, openbaarheid en onderling overleg in de universiteit.

3 Inhoudsopgave.03 Colofon Adres Postbus LE Tilburg Basisontwerp Unit20: Yoe San Liem en Maud van Velthoven Cover Dolph Cantrijn Productie PrismaPrint Advertenties Uitgave is het driewekelijks onafhankelijk magazine van Tilburg ity Volgende editie 14 verschijnt op 26 juni 2014 Redactieraad Irene Claessens, Jasper Haenen, Annemarie Hinten, Hille van der Kaa, Antony Pemberton (voorzitter a.i.), Lisa Reizevoort, Jos Straathof, Marcel Zeelenberg Dit nummer is gemaakt door Francine Bardoel, Anna Berlis, Dieter van den Bergh, Erik-Jan Broers, Dolph Cantrijn, Gerrie van Dooren, Adrian van den Eerenbeemt, Anandi Grefkens, Has Klerx, Luuk Koelman, Vincent van Kooten, Sylvia Kuijsten, Irene Kuizenga, Marianne Lalande, Naut van der Mede, Willemien Mensinga, Charles Peter, Bart Smout, Mathijs Sukel, Pascal Tieman, Jack Tummers, Rik Wassens, Zoë-Amber Wolters, Jozien Wijkhuijs, Malini Witlox Vertrouwelijk We sluiten nu het openbare gedeelte en gaan verder met de vertrouwelijke punten. Dit riedeltje hoort vaak bij de iteitsraad en alle commissies die daarbij horen. Afgelopen weken zijn we meer op de gang gezet dan ooit. Wat mogen medewerkers, studenten en kiezers niet weten? Wat gebeurt daar in het besloten gedeelte? Waarom wordt de evaluatie van Nexus vertrouwelijk behandeld en de 0-meting van de resultaten van de faculteiten ook? Gelukkig is niet alleen ongerust over deze ontwikkeling, ook de medewerkersfracties maken er opmerkingen over; een lichtpunt in een tijd van vaagheid. Francine Bardoel, hoofdredacteur 08. Als je hart in Afrika ligt Annemarie Middelburg is net terug uit Senegal, waar ze onderzoek deed naar mensenrechten in relatie tot vrouwenbesnijdenis. Het niet besnijden van je dochter is daar ondenkbaar. Het zou een leven vol afwijzing en een sociaal isolement betekenen. 12. De stad van mijn dromen Hoe ziet de stad van jouw dromen eruit? Die vraag mochten studenten beantwoorden in een essay. De 18-jarige Française Marianne Lalande won de schrijfwedstrijd. The whole thing feels organic, like an ever-glowing, breathing ecosystem. 17. Tilburg: like of lelijk? John Körmeling is een bekend kunstenaar en architect. Voor Tilburg ontwierp hij onder meer het Draaiend Huis en de brug Den Ophef. Reden om eens met hem de stad door te rijden met de vraag: is Tilburg lelijk? 22. Augumented reality in Tilburg Professor in Cognitive Psychology and Artificial Intelligence Max Louwerse is ready to shake things up at Tilburg ity. He has a refreshing perspective on research and education, and landed a state-of-theart virtual- and augmented-reality laboratory. 04. Buzz 06. Pics 08. Passion, fear & faith 11. TiU-panel 12. Thema: stad 20. Lifestyle 22. Science & society 23. Science & school 24. Is discrimination alive? 27. What s in the world

4 04. Buzz coördinatie Malini Witlox Nieuws Reorganisatieplan TSH uitgesteld Het besluit over de reorganisatie van het departement Cultuurwetenschappen van Tilburg School of Humanities is uitgesteld tot de volgende iteitsraadsvergadering. Het uitstel volgde na een lange discussie tijdens de iteitsraad van 23 mei. De faculteitsraad van TSH had eerder positief geadviseerd over de reorganisatie van het departement. Een overleg van vertegenwoordigers van de iteitsraad met het personeel van het departement onthulde onvrede onder het betrokken personeel. Ook inhoudelijk viel het plan niet in goede aarde bij de universiteitsraadsfracties. Medewerkersfractie Abvakabo vond het reorganisatieplan inhoudelijk niet hard genoeg. Volgens de fractie ontbraken begrotingen na 2015: Basis informatie bij een reorganisatievoorstel. Abvakabo concludeerde: Er is geen enkele indicatie van de levensvatbaarheid van de faculteit. Knipoog ;) Geen geld voor losers Het wereldkampioenschap zonneautoracen in Australië is ook een beetje een battle van de Nederlandse technische universiteiten. Of misschien toch niet: de Nuna-zonneauto van Delft wint immers (vrijwel) altijd, ook vorig jaar. Eindhoven won ook, heel slim, in een andere categorie, die van de gezinsauto. Blijft over het Solar Team Twente. Dat werd vorig jaar derde, de beste prestatie ooit. Da s mooi, maar niet mooi genoeg voor het Twentse college. Daar is iets bij voor te stellen. Als je technische buuruniversiteiten met hun racegoud kunnen pronken, voelt je wereldbrons toch ineens wat derderangs. Of, zoals de Twentse collegevoorzitter zegt: als je tweede, derde of vierde achter Delft wordt, is de publicitaire waarde te klein. Dat zal dan ook de reden zijn dat het CvB van de iteit Twente voor het komende jaar nog eens extra in de zakken grijpt en naar motivationele teksten die rechtstreeks van de voetbaltribune komen: Alles of niets. Het Twentse Solar Team krijgt voor de komende editie de helft meer geld en middelen en kreeg ook te horen dat als er deze keer niet gewonnen wordt, er geen volgende keer meer is. Zonder goud gaat de stekker uit de elektrische auto van het Solar Team Twente. En juist die investeringen in het departement zijn onmogelijk in het huidige reorganisatieplan. De spaarrekening van het departement mag niet aangesproken worden om extra te investeren, omdat het beleid is dat iedere afdeling van de universiteit een sluitende begroting moet hebben. Jef van der Aa, onderzoeker bij het betrokken departement, uit zijn zorgen: Er is grote bezorgdheid op zowel individueel niveau als departementaal niveau. Het departement ziet de noodzaak tot bezuinigen wel, maar in de toekomst moet ook geïnvesteerd kunnen worden. Op 4 juli komt de reorganisatie terug op de agenda. Er moet nog wel gesleuteld worden aan het reorganisatieplan, voordat de fracties akkoord gaan. In de tussentijd beantwoordt het College van Bestuur vragen van de fracties. Lees meer op Online. Ja, want er is veel te doen. (43%, 133 stemmen) Nee, te lelijk. (34%, 104 stemmen) Is Tilburg de ideale stad? Ja, na Smeris is het Tilburg het Hollywood van Holland. (13%, 39 stemmen) Nee, de arbeidsmarkt is te klein. (10%, 30 stemmen) Totaal aantal stemmen: 306 Gea Hoogendorn (24) Psychologie, research master Ja, want er is veel te doen: Ik woon bijna een jaar in Tilburg en ik ben het nog echt aan het ontdekken. Er zijn veel verschillende dingen te doen. Ik ga graag naar Paradox, de activiteiten van Asset zijn leuk en er zijn veel tweedehandswinkels. Ik mis wel een groot park. Anne Lafarre (24) Economie en ondernemingsrecht Ja, want er is veel te doen: Ik woon zes jaar in Tilburg en voor studenten is het er leuk. De campus ligt lekker tussen de bomen en het centrum ziet er mooi uit. Ik ga wel weg uit Tilburg na mijn studie, omdat de kloof tussen studenten en afgestudeerden best groot is. Ga naar Online en stem op onze nieuwe poll. Online Tilburg scoort beter bij NSE Studenten van TiU zijn erg tevreden over de horeca op de campus (4,1 op een schaal van 1 tot 5) en de bereikbaarheid van de universiteit (4,4). Ze zijn minder tevreden over de beschikbaarheid van werkplekken (3,2). Dat blijkt uit cijfers van de Nationale Studenten Enquête (NSE). Tilburg scoorde beter dan vorig jaar. Promoveren levert meer op voor vrouwen Gepromoveerde vrouwen verdienen acht procent meer dan vrouwen met een masterdiploma. Bij mannen is dit juist andersom. Zij verdienen zeven procent minder met een doctorstitel. Dit blijkt uit onderzoek van het Centraal Planbureau. TiU organiseert WK-poule Tilburg ity organiseert een WK-poule voor medewerkers om geld op te halen voor twee goede doelen. KWF Kankerbestrijding en Stichting ALS krijgen beiden 25 procent van de inleg. De andere vijftig procent gaat in de prijzenpot.

5 Buzz.05 Vanaf nu alleen nog maar tepelkwastjes en lendendoekjes voor iedereen Proost ff bellen met Tim Reeskens De anti-europa-partijen hebben de Europese verkiezingen gewonnen. Volgens TiU-socioloog Tim Reeskens is er echter één coalitie mogelijk: tussen de sociaaldemocraten (S&D) en de christen-democraten (EVP), omdat zij de twee grootste partijen zijn. Wat betekent de uitslag voor Europa? Door het verlies van 19 zetels van de liberalen (ALDE) lijkt de enige werkbare coalitie die tussen de sociaal-democraten (190 zetels) en de christen-democraten (213 zetels). Dit is een echte middencoalitie. Daarnaast moet de Europese Raad zich bewust worden van de komst van de Europa-sceptische partijen, want zij hebben samen 129 zetels van de 751 zetels gehaald. De opkomst is hoger dan verwacht, hoe komt dit? Dit geeft aan hoe uitzonderlijk deze verkiezingen waren. De kiezers zagen het belang van deze verkiezingen in en de partijen gaven duidelijke koersen aan. De belangrijkste vraag was niet of we meer of minder Europa kregen, maar vooral wat de nieuwe koers van de Europese Unie wordt. Hoe gaan we om met bezuinigingen en wat wordt het nieuwe beleid? Dit waren de belangrijke vragen en de kiezers reageerden verdeeld. Enerzijds hebben ze de centrumrechtse partijen afgestraft. Anderzijds hebben ze een signaal richting minder Europa gegeven. Economenprijzen Thomas van Aquino en Sartre Prijzen, prijsjes, benoemingen, subsidies, schouderklopjes en veren in de reet; het academische wereldje zit er vol mee. licht er de mooiste uit. Bedrijfsethiek en maatschappelijk verantwoord ondernemen, dat klinkt weer heel anders dan greed is good. Een scriptieprijs over dat onderwerp levert dan ook namen op die je niet meteen verwacht. De NBN-Rabobank Scriptieprijs gaat dit jaar in zijn geheel naar Tilburg. Met Just price within Thomas Aquinas Theology had Eefje de Gelder volgens de jury onder leiding van Arjo Klamer de beste masterscriptie. Origineel idee, was het oordeel, om de middeleeuwse theoloog Thomas van Aquino als econoom te lezen en toe te passen op deze tijd. De prijs voor beste ethische bachelorscriptie was ook voor een Tilburgse student, Elma Dujso met Is there a place for ethics in a consumer society? Aan de hand van Jean-Paul Sartre bekijkt ze de keuzevrijheid van de consument in de consumptiemaatschappij. Relevant en innovatief, aldus de jury. De NBN-Rabobank Scriptieprijs bedraagt 1500 euro en werd op 14 mei uitgereikt op de iteit voor Humanistiek in Utrecht. Column Budgetzomer 40 euro voor een strapless topje? Maar da s toch gewoon een lapje stof?, roept vriendlief in paniek uit, nadat zijn vriendinnetje haar eerste aanwinst uit haar winkeltassen opdiept. Ik verberg mijn gezicht achter mijn menu zodat niet iedereen ziet hoe ik mijn lach terugvecht. De arme jongen probeert zich te verdedigen tegen een betoog over elasticiteit, stofkwaliteit en merkwaarde dat volgt op zijn ondoordachte opmerking. Zijn comeback maakt echter mijn dag weer goed: Joh, anders ga je je eens wat meer als Rihanna kleden. Dan hoef je alleen nog maar ondergoed te kopen, mompelt ie wanhopig. Het ergste is nog wel dat hij daarmee een geweldig punt heeft. Stel je voor dat je alleen nog maar ondergoed zou hoeven kopen. Wat een geldbesparing! Ik snap spontaan niet waarom al die Amerikaanse ouders zo anti Rihanna en Miley zijn. Die jongedames proberen arme gezinnen gewoon door de economische crisis te helpen door het dragen van ondergoed als kleding tot de nieuwe standaard te maken. Beter nog, vanaf nu alleen nog maar tepelkwastjes en lendendoekjes voor iedereen. Zonder merken. Daar stevenen we met de huidige generatie artiesten als voorbeeld toch op af. Niet alleen goed voor onze portemonnee, maar ook voor de gelijkheid waar iedereen naar streeft. Geloof mij maar dat alle dikkerds van de wereld de sportschool wel ontdekken wanneer ze alleen met kwastjes en doekjes mogen werken. En een wedstrijdje mijn lendendoekje was duurder dan de jouwe is toch een stuk minder indrukwekkend dan kleding van de Hema en Versace vergelijken. Nu nog even ontdekken waar je tepelkwastjes scoort en ik ben klaar voor de zomer! Tweets Zoë-Amber Wolters (23) is student Communicatie. Haar blogs zijn te lezen op Online. Medezeggenschap belangrijk voor accreditatie De Onderwijsinspectie gaat de positie van de medezeggenschap op universiteiten controleren. Als deze onvoldoende is, kan dit gevolgen hebben voor de accreditatie van de instelling. Tot zover het oude nieuws. Elke dag vers nieuws? Ga naar Online! Juist ja. In de vroege morgen wil ik in de UB van #UvT genieten van Spotify, word ik lastiggevallen door reclame Vreemde op 26 mei Ik zie het woord wijsiging in de titel van een announcement op BlackBoard voorbij komen. Iemand moet nu heel hard oeps gaan roepen. op 22 mei *dingdong* of de studenten van de heer Jonkers zich willen melden bij de receptie, hij is ze kwijt.. #vloekenddoorhetgebouw #uvt op 14 mei De glazenwassers kleden elke passerende studente met hun ogen uit. Volgens mij doen ze normaal hun werk bij bejaardenhuizen.. #TilburgU op 14 mei

6 06. Pics fotografie Dolph Cantrijn

7 Pics.07 Balkon hangen Een stad is soms druk en rommelig. Lawaaierig ook. Maar hoog boven het plaveisel, op een balkon boven de Oude Markt, is het goed toeven. Tegen het decor van een ondergaande zon is er alle rust om het leven door te nemen. Waar zouden deze studentes het over hebben? De aanstaande zomer, die zich steeds meer opdringt? Beleven ze de sullige avances van een huisgenoot nog eens, of praten ze juist over hún laatste verovering? Het kan, maar we weten het niet. Wat we wel zien zijn twee jonge studentes, beiden prima op hun plek in de stad.

8 08. Passion, fear & faith In Afrika zijn onderwijs, medicatie en stromend water helemaal niet zo vanzelfsprekend

9 Passion, fear & faith.09 tekst Sylvia Kuijsten fotografie Dolph Cantrijn Vrouwenbesnijdenis wordt gedaan uit liefde Ze groeide op in het Westland als tuindersdochter. Tussen de tomaten kreeg ze de niet lullen, maar poetsen -mentaliteit mee. Die instelling komt nu goed van pas, want momenteel is Annemarie Middelburg bezig met haar promotieonderzoek naar vrouwenbesnijdenis in Senegal en Kenia. Ze is net terug van veldonderzoek in Afrika. Je moet doen waar je hart ligt. Op haar achttiende verruilde Middelburg het Westland voor Tilburg. Ze haalde haar propedeuse binnen een jaar en ging er toen een jaar tussenuit om door Australië en Nieuw-Zeeland te reizen. Ik kwam erachter dat er meer was dan studeren. Mijn kamer was zo onderverhuurd en mijn studie zou ik toch wel afmaken. Dat deed ze inderdaad en na haar bachelor Internationaal en Europees Recht volgde de master Internationaal Publiekrecht met het accent op mensenrechten. Tussendoor volgde ze een summercourse in Zuid-Afrika, zat ze in India voor een ontwikkelingsproject en bouwde ze met haar vriend inmiddels man een basisschool in Kenia. Na afronding van haar bachelor woonde ze nog een half jaar in Israël, waar ze bij de Nederlandse ambassade werkte als stagiaire op de politieke afdeling. Ook is ze secretaris van stichting Mukomeze (opgericht door collega Anne-Marie de Brouwer, red.) en bezocht daarvoor verschillende projecten in Rwanda. Na haar master Internationaal Publiekrecht plakte ze er nog de research master aan vast. Ik wist niet zeker of promoveren wel iets voor mij was, ik had het idee dat je dan jaren in een kamertje met stapels boeken opgesloten zat. Achteraf ben ik superblij dat ik het wel heb gedaan. Tijdens de research master heb ik alle dingen die ik interessant vind reizen, Afrika, antropologie, vrouwenrechten in een onderzoeksvoorstel gegoten. Dat voorstel leidde tot haar promotieonderzoek over de doorwerking van het internationale mensenrechtenkader met betrekking tot vrouwenbesnijdenis in Senegal en Kenia, waar ze momenteel hard aan werkt. Ze onderzoekt daarmee hoe internationale mensenrechtenverdragen in die landen op lokaal niveau worden toegepast. Waarom vrouwenbesnijdenis? Vrouwenrechten zijn me altijd aan het hart gegaan. In mijn studententijd las ik Mijn Woestijn van Waris Dirie en Wie hoort mijn tranen van Fauziya Kassindja. Deze boeken gaan over jonge Afrikaanse vrouwen die hun land zijn ontvlucht om aan hun besnijdenis te ontkomen. Toen ik me na het lezen van deze boeken meer in vrouwenbesnijdenis verdiepte, kwam ik erachter dat er relatief weinig onderzoek naar deze praktijken werd gedaan. Wel door een aantal medici en antropologen, maar niet door juristen. Daar wilde ik graag induiken. En Senegal en Kenia? Ik heb deze landen gekozen omdat ze allebei de relevante mensenrechtenverdragen hebben geratificeerd en er een nationale wet is aangenomen die vrouwenbesnijdenis verbiedt. Ook is het percentage besneden vrouwen in beide landen hetzelfde (26%), zijn ngo s er erg actief en is er daar steeds meer weerstand tegen vrouwenbesnijdenis. Naast de overeenkomsten zijn er ook interessante verschillen. Zo ligt de leeftijd voor besnijdenis in Senegal tussen de nul en vijf jaar, terwijl de besnijdenis in Kenia meer een overgangsritueel is waarbij meisjes tussen hun twaalfde en vijftiende worden besneden. In Senegal wordt het vooral gedaan vanuit religieuze overwegingen, in Kenia vanuit sociaal oogpunt, daar biedt de kerk juist tegenwicht. Trekt Afrika je om een bepaalde reden? De summercourse in Zuid-Afrika kwam toevallig zo uit, omdat Tilburg ity een samenwerkingsverband heeft met de universiteit in Potchefstroom. Wel is het zo dat ik me erg aangetrokken voel tot het Afrikaanse continent. Je wordt er telkens met beide benen op de grond gezet, je realiserend dat dingen als onderwijs, medicatie en stromend water helemaal niet zo vanzelfsprekend zijn. Je stapte in Senegal uit het vliegtuig. En toen? Toen vroeg ik me wel even af waar ik aan begonnen was. Ik kende er niemand. Gelukkig vond ik snel een appartementje in Dakar en mocht ik twee dagen in de week bij de Nederlandse ambassade komen werken aan mijn onderzoek. Ook heb ik stage gelopen bij het Senegalese ministerie van Familie, dat verantwoordelijk is voor het maken van beleid op dit gebied. Tegen wat voor praktische problemen liep je aan? Er was een maand lang geen water in het deel van de stad waar ik woonde. Ik moest elke keer met emmers de taxi in om water te halen. Ook de elektriciteit viel geregeld uit. Senegalese mensen zijn erg gastvrij en ik werd vaak uitgenodigd om te komen eten, maar mijn maag was daar niet altijd goed tegen bestand. Ik ben een paar keer goed ziek geweest. Verder zijn de Senegalezen erg open, maar niet erg stipt. Het kwam regelmatig voor dat ik uren zat te wachten op iemand voor een interview, maar ik leerde al snel om wat studiemateriaal mee te nemen zodat ik tijdens het wachten door kon werken. Je leert vooral om je erg flexibel op te stellen. Mailtjes sturen tot laat in de avond, interviews afnemen in het weekend; je bent 24/7 met je onderzoek bezig. Je hebt voor je onderzoek voornamelijk mensen van hogere instanties geïnterviewd, waarom? Het was in eerste instantie wel de bedoeling om mensen op zowel nationaal als gemeenschapsniveau te interviewen, maar ik realiseerde me al snel dat ik dat laatste aan antropologen moet overlaten. Hoewel ik wel sociaalwetenschappelijke methodes gebruik voor mijn onderzoek, was het voor het beantwoorden van mijn onderzoeksvraag niet nodig interviews te houden op Annemarie Middelburg (1986) werkt momenteel aan haar promotieonderzoek over de doorwerking van het internationale mensenrechtenkader met betrekking tot vrouwenbesnijdenis in Senegal en Kenia. Ze bezocht voor verscheidene projecten en onderzoeken al verschillende Afrikaanse landen, maar is nog lang niet klaar met reizen. Middelburg en haar man wonen in Utrecht.

10 10. Passion, fear & faith Mannen willen alleen een 'pure' en dus besneden vrouw gemeenschapsniveau. Daarom heb ik mij gericht op nationaal en internationaal niveau, zoals parlementariërs en organisaties als Unicef. Ook interviewde ik veel mensen van ngo s die zich op mijn onderzoeksonderwerp richten. Binnen die ngo s zitten namelijk ook vrouwen die besneden zijn. Ik ben wel in die gemeenschappen geweest, omdat ik het belangrijk vond om te zien hoe de mensen daar leven. Daardoor heb ik voor mijn gevoel wel het echte Senegal gezien. Wat vonden de Senegalezen ervan dat je daar onderzoek kwam doen? Ze waren vaak verbaasd dat een blonde jonge vrouw zoals ik voor vier maanden haar man achterliet om onderzoek te gaan doen naar een praktijk die in haar eigen land eigenlijk helemaal niet voorkomt. Er was vooral veel waardering. Veelgehoorde kritiek is daarnaast dat Westerse onderzoekers in Afrika onderzoek komen doen en dan vervolgens de opgedane kennis weer mee naar huis nemen. Ik heb daarom aan het eind van mijn veldwerk een conferentie georganiseerd in Dakar waar ik de voorlopige resultaten van mijn onderzoek heb gepresenteerd aan mijn respondenten. Waarom bestaat een praktijk als vrouwenbesnijdenis nog in de 21e eeuw? Voornamelijk door onwetendheid en de sociale druk binnen de gemeenschap. Door besnijdenis voelt een vrouw geen seksueel genot meer. Mannen willen alleen zo'n pure en dus besneden vrouw. Er is in Senegal sinds 1999 wel een wet tegen vrouwenbesnijdenis, maar door het hoge analfabetisme 65% van de bevolking kan niet lezen of schrijven dringt dat moeilijk door. Daarnaast zijn er ook vrijwel geen rechtszaken, je klaagt tenslotte niet zomaar je eigen ouders of familie aan. Mensen moeten eerst begrijpen waarom vrouwenbesnijdenis schadelijk is voordat het afgeschaft kan worden. Die shift naar bewustwording begint nu langzaam plaats te vinden. Wat is het meest opvallende uit je onderzoek? Waar ik me erg over verbaasd heb, is dat vrouwen de link niet leggen tussen besnijdenis en de gezondheidsrisico s die daarbij komen kijken. Ik dacht dat wanneer ouders besluiten om hun dochters te laten besnijden, ze weten wat de gevolgen daarvan zijn. Dat is dus niet zo. Vrouwen denken dat de gezondheidsproblemen die zij ervaren simpelweg horen bij het vrouw zijn. Ook mannen zijn zich niet bewust van wat er precies gebeurt als een meisje besneden wordt. Zo interviewde ik een imam van een grote moskee in Dakar. Hij is vaak op de nationale tv en spreekt zich openlijk uit tegen vrouwenbesnijdenis. Ik vroeg hem hoe dat zo gekomen is. Hij vertelde dat hij in Parijs tijdens een conferentie voor imams een film te zien kreeg over de medische gevolgen van vrouwenbesnijdenis. Hij kon daarna drie dagen niet slapen. Vanaf dat moment heeft hij zich ingezet om bewustwording te creëren over vrouwenbesnijdenis. Ook zaken als hekserij en bijgeloof spelen een belangrijke rol. Zo hebben de marabouts, de spirituele leiders in Senegal, veel macht, ook op politiek niveau. Zij hebben meer de touwtjes in handen dan de regering. Zij steunen vrouwenbesnijdenis, wat het lastiger maakt om de praktijk te verbannen. Ben je door je onderzoek anders tegen vrouwenbesnijdenis aan gaan kijken? Toen ik aan mijn onderzoek begon, kon ik me moeilijk voorstellen dat een moeder haar dochter zoiets aan zou aan kunnen doen. Zeker als je je bedenkt dat de besnijdenis niet in een ziekenhuis gebeurt, maar gewoon in een hutje met een scheermesje, stuk glas of een schaar. Tijdens mijn verblijf in Senegal kwam ik er echter achter dat moeders dit echt doen uit liefde, ze geloven dat dit het beste is voor hun dochter. Het niet besnijden van je dochter is ondenkbaar. Het zou een leven vol afwijzing en een sociaal isolement betekenen. Als je namelijk niet besneden bent, zal je nooit trouwen. Het eten dat je maakt, wordt niet gegeten en de kleding die je wast, zal niet worden gedragen. Wat hoop je dat mensen met de resultaten van je onderzoek doen? Met mijn onderzoek hoop ik inzicht te geven in hoe het internationale mensenrechtenkader doorwerkt in de praktijk met betrekking tot vrouwenbesnijdenis. Hoe dat precies werkt en hoe mensenrechten daar een rol in spelen, is complex. In mijn boek probeer ik uit te leggen hoe dat werkt. De uitkomsten van mijn onderzoek zouden kunnen helpen bij het verder ontwikkelen van beleid op zowel internationaal als nationaal niveau. Als je een diepgewortelde culturele praktijk als vrouwenbesnijdenis wil uitbannen, moet er een gedragsverandering plaatsvinden.

11 TiU-panel.11 coördinatie Mathijs Sukel Taalvaardigheid studenten moet omhoog TiU-panel Het was een beknopt onderzoek, maar de resultaten waren wel schrikbarend. Uit een steekproef bleek dat 30 studenten tientallen fouten maakten op een a4-tje van 500 woorden. De onderzoeksters telden 42 taalfouten bij de universitaire garde. Veel te veel natuurlijk, want van academici in de dop mag je correct taalgebruik verwachten. Tijd voor verplichte lessen Nederlands en taaltoetsen? Zelf actie ondernemen Hans Dooremalen (46), docent Tilburg School of Humanities iteiten moeten geen taken van middelbare scholen overnemen: kunnen plannen, rekenen en taalbeheersing zijn vaardigheden die studenten behoren te hebben. Hebben ze die structureel niet, dan moet er iets op het VWO veranderen. Studenten die weten dat ze een taalachterstand hebben of dat te horen krijgen op een inzage zouden zelf actie moeten ondernemen. Als je dan niet naar de inzage komt, kom je er mogelijk pas achter dat je Nederlands niet goed genoeg is wanneer je bachelor-these om die reden afgekeurd wordt. Als je er op tijd bij bent, doet de universiteit al meer dan genoeg om studenten te helpen. TiU geeft namelijk alle studenten 12 taalvouchers die ze kunnen gebruiken om cursussen bij het Language Center te volgen. Vlekkeloos is vereiste Arnoud van Hulst (24), student theologie Ondanks dat de universiteit ons anders doet geloven, is de voertaal op de iteit van Tilburg Nederlands. Voor de meeste bachelors en masters geldt dan ook dat je papers en andere opdrachten in het Nederlands moet inleveren. Dat betekent dat het goed tot vlekkeloos beheersen van de Nederlandse taal een vereiste moet zijn om überhaupt te beginnen aan je opleiding. Want hoe kun je worden opgeleid tot wetenschapper als je nog geen fatsoenlijke mail naar je docent of stagebegeleider kunt sturen? Kun je dan straks als PhD wel een degelijk artikel opstellen of als advocaat een goedlopende brief naar het OM schrijven? Kortom: een verplichte taaltoets aan het begin van het eerste jaar. Haal je die niet? Dan wordt er een taaltoets toegevoegd aan je propedeuse! Veel oefenen Mirjam Siesling (35), subsidieadviseur bij Tilburg school of Economics and Management Ik vind een goede beheersing van de Nederlandse taal een basale academische vaardigheid. Een universiteit heeft de plicht hier aandacht aan te besteden. Bij TLS gebeurt dat al: een verplichte taaltoets is onderdeel van het curriculum. Maar niet alleen zo n toets is van belang: er moet in de gehele opleiding aandacht zijn voor goede taalbeheersing. Laat studenten dan ook veel oefenen met het schrijven van essays en andere stukken en zorg dat ze daar goede feedback op krijgen.

12 12. Thema: stad The City of my Dreams I open my eyes. The first minute I am awake, I appreciate the lightness of the air and let it fill my lungs slowly. I go about my morning ritual, then, before I head out, I water Paul, my newly acquired cactus. Every inhabitant in town is required to take care of at least one plant the reason being something along the lines of life gratefulness. I chose a cactus because I barely know how to keep myself alive, let alone another living organism. I hear most people get cactuses when they first move here. The city is so green that it looks like there are more trees than cars here. It is spring time, and my allergies are giving me a hard time. I seem to be the only one to struggle with hay fever I wonder if my body will eventually get used to the abundance of pollen in the air, or if people like me just aren t supposed to live here. The city leaflets do promise cleaner lungs after a month living here, however; we ll see how that goes. On my way to the nearest coffee shop, I walk past a plain concrete building, or it would be plain if it weren t for the large paintings which cover it from roof to bottom. Their realism is poignant and I have to stop and let my eyes lose themselves in

13 Thema: stad.13 text Marianne Lalande illustration Pascal Tieman coordination Has Klerx Writing competition What s the city of your dreams? Academic Forum was looking for the ideal city in the Stadslucht program. Part of this search was a writing competition in cooperation with. We asked people to write a story about the city of their dreams. Twenty-seven entries we received in Dutch and English, mostly from students. A lot of those weren t stories, but rather descriptions of a town in a dream, sometimes reminiscent of travel guides. The jury deemed some stories too accepting of the city itself. After careful, anonymous reviewing, Marianne Lalande, an 18-year-old Liberal Arts student at Tilburg ity, was selected by the jury as the winner. She won 250 euros and a guided tour through Tilburg with her friends. Runner-up was Derko Laan, a 24-year-old graduate from Hogeschool Windesheim. Third place went to Richard Goedegebuur, a Liberal Arts student at Tilburg ity. Both won vouchers worth 50 euros. The jury report about Marianne s story: The story has a dramatic unity with beautiful literary patches combined with wonderful insights in city life. As an example we quote Street art is illegal, but the mayor might as well have begged the artists to cover the streets in paint and dreams. There is no better motivation than a ban. And so the ancient tango continues; the painter and the cop both search and call for the other, the former stepping back as soon as the latter steps forward. I take a sip from my takeaway tea and walk on. The jury (consisting of Erik-Jan Broers, Andrew Cartwright and Francine Bardoel) admires the strong details and the way the author brings the city to life. The story also provides some insights in architecture and city-planning. The questions she raises about the city are relevant. What makes this place so great? Find out for yourself below. the images for a while. Street art is illegal, but the mayor might as well have begged the artists to cover the streets in paint and dreams. There is no better motivation than a ban. And so the ancient tango continues; the painter and the cop both search and call for the other, the former stepping back as soon as the latter steps forward. I take a sip from my takeaway tea and walk on. I reach the city centre. Here, the clacking sound of my heels is softer than anywhere else, for the streets have been walked so many times already that the rocks have become softer and mellower over time. I think of an old chair my grandpa used to sink into. Its springs loose and creaky after decades of committed usage. The pavement reminds me of that chair: there is something both broken and soft about it. I close my eyes. Under my feet, I can feel a soft vibration that I never felt anywhere else the steps of women, the skipping of children, the stroll of tramps and the peaceful slithering of trams. The bulk of the vibration comes from something else though. In the main streets of the city, the sensitivity of the ground is exploited to collect and redistribute the energy produced by the pedestrians footsteps to the most energy-consuming areas of the city.

14 14. Thema: stad The city of my dreams In spite of its centuries of existence, the city isn t decaying, but growing. New buildings clash with the old ones. The architecture here does not make sense. I think it will take me some time to get used to the incoherence of old stone and complex glass structures, if I ever do. Wherever I turn my head, there is something new to see. On my left is the Dandy Lion Café. Self-proclaimed thinkers, scientists and loners like to go there. Some remake the world It feels organic, like an ever-glowing, breathing ecosystem over a beer, others attempt to convince whoever will listen of their intelligence, and others still look for a person to talk to, even though they hardly ever dare to reach out. I like this place too although I am not sure which category I belong to. Where I am from, traffic jams and concrete make up most of your city experience; you are bottled up, squeezed in between skyscrapers that look like they are trying to outgrow one another. But this place is completely different. Along the river side, there s a park with long benches that face the water, from which you can admire the city line. There are few parking spots in the center; instead, pop-up restaurants and cafés fill up the space. As I walk towards my tram stop, I like to look at people. Most of them juggle between their phones and the district s Flash-News! newspaper edition of the day, sipping on their favourite drink a healthy one, in the city s true fashion. The tram is crowded, but I don t mind. I try not to be too judgmental of angst-stricken teenagers or impatient parents, for good practice. The tram reaches Old-Town District and I get out. This district is one of my favourites, because it looks as if it is made of many layers. First come the old, Haussmannian-style buildings. Then, there is the glow of the futuristic-looking energy tubes which run all over the façades. And on top of that, details everywhere. Artwork, plants, small shops... It is very relaxing to look at, like an old painting of a daydreamed Parisian street. The whole thing feels organic, like an ever-glowing, breathing ecosystem. I recognise door 24, the little green one right next to a bookshop. I scan my pass and walk in. The cat of the office greets me. When I first arrived, I was told that local companies are responsible for the animals that live in their area. That way, stray animals do not pose too many problems and the costs for the community are limited to a minimum. Some offices even have tame squirrels. I greet my co-workers. Today is my day off, but I promised Louise we would have lunch together. She greets me with a large, deepred smile. We re both new in town, and apart from us two, our female co-workers hardly wear any make-up. This shocked me at first: no woman who is serious about her job would show up at work without a decent amount of make-up on, I thought. But I suppose that moving to the most fast-forward city of the country is supposed to challenge you. As Louise and I leave the office, we decide to wander about for a while. We reach the main bridge and look around at the buildings. As Louise tells me about her most recent, cityinspired artwork, I wonder what makes this place so great. Is it its dynamism? Its cosmopolitanism? Its cutting-edge lifestyle? Its hippie-like values? Or is it perhaps the people, who seem to share unbeatable enthusiasm and sense of initiative? Is it myself, my happier self, that tugs my vision towards a brighter view? In any case, I will do my best to keep it this way. I feel connected and present. This is my favourite place in the world. Marianne Lalande (18) is a French Liberal Arts student and won the writing competition The City of my Dreams!, organized by the Academic forum of Tilburg ity.

15 Thema: stad.15 tekst Francine Bardoel fotografie Jack Tummers John Körmeling onder de bushalte van Beljon: De Katterug, een geweldig gebouw, je kunt er onderdoor rijden, wat een attractie. Bomen horen in een park, maar verder is Tilburg best een goeie stad John Körmeling is een bekend kunstenaar, architect en Eindhovenaar. Hij ontwierp voor de stad Tilburg het Draaiend Huis en de brug Den Ophef. Reden om eens met hem de stad door te rijden met de vraag: is Tilburg lelijk? John komt me halen in het Cobbenhagengebouw. Het is de trots van uni vertel ik hem. Ach, hier is alles vierkant, gelukkig. Aan de buitenkant staan we even stil. Er zit een rond gaatje met een stukje rubber in de grote gladde muur. Dat fascineert Körmeling. Dan haalt hij zijn schouders op. Misschien heeft er ooit een tuinslang aan gelegen. De roemruchte Eindhovense architect en kunstenaar draagt een bubbeltjesenvelop bij zich: zijn tas.

16 16. Thema: stad Open die stad We rijden via de Bredaseweg naar de binnenstad. We komen langs het voormalige klooster van het Heilig Hart. Slopen dat trauma-gebouw, zegt Körmeling resoluut. Maar het fabriekje ernaast, dat moet wel blijven staan. Thuiswonende studenten moeten volgens Körmeling zo gauw mogelijk op kamers. Een schop onder de kont, en zelfstandig worden. Er komt dan ruimte in de trein, in de fietsenstallingen en de stad wordt er levend van. Als we bij de kruising van het kerkhof aankomen en linksaf slaan door het eenrichtingsverkeer, wordt hij een beetje kwaad. Waarom zijn hier zoveel loze rijstroken, er kan hier gemakkelijk een vierbaansweg komen. Mensen moeten erbij kunnen, ze moeten laden en lossen, ze moeten hun auto parkeren. Open maken die stad, niet dichtgooien, je moet de richting in kunnen rijden die je wilt. Een reden voor al deze veranderingen is vaak dat er geld voor is. Als je niet snapt waarom er iets gerealiseerd wordt, dan is het vaak omdat er geld voor is. Europees geld of zo. Er is geld gevraagd, niet omdat het nodig is, maar omdat het kan. Volgens mij moet je pas iets veranderen als het plan beter is dan de situatie. Station Wat is het toch een prachtig station. Samen met Haarlem het mooiste station van Nederland. Mensen moeten wel de gelegenheid hebben om iemand in of uit te laten stappen. Nu is het Als het nuttig is of totaal over de top vind ik het mooi amper te bereiken. Het is toch een station! Wat een ellende deze eenrichtingsweg. Hij wijst op een rijtje struiken en bomen tussen fietspad en rijbaan. Waarom staan die daar? Al die groenstroken moet je ook nog onderhouden. Een heleboel werk terwijl er anders mensen hun auto kunnen parkeren. Die bomen daar hebben het helemaal niet naar hun zin. Wortels worden afgezaagd om bij de leidingen in de grond te komen en waaien dan om als het hard waait. En die wortels onder een waterdichte vloer... Op de vraag of hij dan tegen groen in de stad is, antwoordt Körmeling: Royale parken in de stad, mooie doorlopende groene ruimtes met bomen erin. Daar kunnen ze lekker wortelen. Attractie De Katterug Dan komen we bij de Katterug, Körmeling vindt het een prachtig appartementencomplex. Van architecten Van den Broek en Bakema, weet hij. Uit een tijd waarin gedroomd werd over ruimtesteden, licht en ruimte! De doorzonwoning! Vaak werden van zulke grootse plannen maar een klein deel, of helemaal niets uitgevoerd. In Eindhoven is hun plan voor de binnenstad door de raad afgekeurd. Er is een winkelcentrum in Duitse stijl voor in de plaats gekomen! In Tilburg staat tenminste nog één sterk beeld: de Katterug. Helaas zitten er nu plastic kozijnen in, maar verder een geweldig gebouw, je kunt er onderdoor rijden, wat een attractie. Kasteel en Katterug samen vindt hij geen rare combinatie. Zo n spookkasteel heb je nou eenmaal, alles groeit in de stad door elkaar. Als het nuttig is of totaal over de top vind ik het mooi. Dan wijst hij op de ronde plastic afdaken boven de puien van de winkels. Wat lomp, wie verzint er nou zo iets. Waarom wordt een werkplaats gesloopt en dit gekoesterd. Stoepranden moeten aflopen Een belangrijk advies heeft Körmeling voor de stoepranden, die moeten 45 graden aflopend zijn in plaats van een rechte betonnen rand. Dan kan je erop rijden met fiets, invalidenkar en kinderwagen en het is gemakkelijker met laden, lossen en parkeren. Al die paaltjes, bobbels, en vluchtheuvels weghalen en vervangen door geschilderde vlakken. Körmeling loopt naar de betonnen wachthuizen van Beljon, die er aan de Paleisring tegenwoordig werkloos bij staan. Wat een gigantische onzinnige stoep ligt hier. Die bus moet gewoon langs deze mooie bushaltes rijden. Een korte compacte bus die geen busbaan nodig heeft. Net als die fontein van Beljon op het Stadhuisplein zijn deze bushaltes geniaal. Later zitten we op het Piusplein. Discussiepunt McDonald s is inderdaad niet mooi volgens John; een crematoriumstijl, en zeer jammer dat je vanaf het terras het verkeer niet meer kunt zien. Naar verkeer kijken is fijn, je moet ook hier langs het terras kunnen paraderen met een mooie kar. Open die straat! Voor iemand die pas laat zijn rijbewijs haalde, is Körmeling opvallend pro-auto. Mensen moeten eigenlijk hun auto zo, hup, in hun huis kunnen parkeren, liefst via de voordeur. Een auto als onderdeel van je huis. Ik ben pro alles wat beweegt. Mooi of lelijk Dan komt de hamvraag: Is Tilburg nou een mooie of een lelijke stad? Körmeling: Tilburg is vooral een goede stad. Er kan heel veel. Van alles door elkaar, veel praktische dingen, werkplaatsen, garages en goede frituur, dat is gewoon mooi. Kijk naar de Piushaven, ook met de boot kun je tot in de binnenstad komen en aanleggen. Dat is supergoed. In Eindhoven zit het kanaal dicht, want de bruggen zijn laag en kunnen niet open. Hij wijst nog even naar de toegang van de Emmapassage. Zo n plastic boog, zo lelijk, wie verzint nou zoiets! Nee, dan de grandioze, overweldigende, alles bepalende kermis! Maar het zijn vooral de mensen die Tilburg mooi maken, grote denkers als Gummbah, Jeroen de Leijer, Chantal Rens, Ivo van Leeuwen, S. Lloyd Trumpstein... Zij maken Tilburg tot één groot feest. 58 juni mei 2014 Vrijdenker en uitvinder Balancerend op de grens van architectuur en beeldende kunst bouwt John Körmeling (1951) uit Eindhoven al meer dan dertig jaar aan zijn eigen ideaal. Zijn markante bouwsels zijn overal: van drijvend kassahuisje via draaiend huis en theehuis naar begroetingsbrug Den Ophef in de Tilburgse Piushaven, die een jaar geleden werd geopend. Collega-architect Mels Crouwel: Mensen vinden hem soms te lollig, maar onder die vrolijke laag is hij juist bloedserieus. Een selectie uit zijn werk: 1991 Parkeerkleed: zwart tapijt, omrand door witte lijnen en met een witte P in het midden. Voor mensen die vaak hun auto kwijt moeten in een straat met weinig parkeerplaatsen 1992 Starttoren, Slochteren. Starthuisje, hangt aan een gevel bij een wedstrijdroeibaan HAHA HIHI, Schiphol, Lounge West, draadsculptuur met neonverlichting, ter ontspanning reizigers. Nu in Van Abbemuseum Drive-in-wheel, Utrecht. Verbouwd reuzenrad, waar je met de auto op kon om Utrecht vanuit de hoogte te bewonderen T-Huis Breda. Theehuis in Valkenbergpark. Op het dak staat in neonletters Slagroom spaghetti koffie worst ijs 2005 Ticketbox voor Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam 2006 Entreehuis Van Abbemuseum, Eindhoven. Met neonletters: Echt iets voor u Draaiend Huis, Hasseltrotonde, Tilburg 2010 Happy street, Nederlands paviljoen wereldexpo Shanghai. Onderscheiden met de Dutch Design Award. Het paviljoen zou na afloop van de expo afgebroken worden, maar staat er nog steeds Den Ophef, brug Tilburg, Piushaven. Met brughuis.

17 Thema: stad.17 Je moet pas iets veranderen als het plan beter is dan de situatie 85 mei juni 2014

18 18. Thema: stad coördinatie Has Klerx De creatieve stad De creatieve stad was het thema van de fotowedstrijd die Academic Forum organiseerde in samenwerking met het Centrum voor Architectuur en Stedenbouw Tilburg (CAST). Doel was om het denken over De Stad te stimuleren. Wat zijn de succesfactoren en de paradoxen van het stedelijke leven? Willemien Mensinga is de winnaar geworden. De twee tweede prijzen gaan naar Vincent van Kooten en Irene Kuizenga. De studentenprijs gaat naar Anna Berlis (20), student aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht. Er waren 60 inzendingen, waarvan 16 door studenten. De winnaars wonnen bedragen variërend van 50 tot 250 euro. In de jury zaten Hans van Driel (universitair hoofddocent Beeldcultuur Tilburg ity), Willie-Jan Staps (fotograaf) en Nienke van Boom (promovenda Vrijetijdswetenschappen Tilburg ity). 1ste prijs De winnende foto van Willemien Mensinga. Uit het juryrapport: Kijk eens goed naar deze foto en zie wat er gebeurd is met de ruimte. Een grote, open ruimte lijkt op een nieuwe (bijna bizarre) manier ingevuld. De foto verbeeldt een treffende compilatie van klassieke gebouwen, moderne gebouwen en tijdelijke en buitenissige gebouwen, en dat allemaal in één oogopslag. De foto laat ruimte voor de verbeelding met de klassieke kerk op de achtergrond, oude woningen links en nieuwe containerwoningen rechts. Of zijn het werkplaatsen en hangplekken, met een veelkleurige bunker in het midden die zelfs met een trap bereikbaar is? Oud, nieuw en onbestemd, de creatieve stad ten voeten uit. Thematisch en fotografisch sterk.

19 Thema: stad.19 Gedeelde 2e prijs: De foto van Vincent van Kooten, geschoten in Sevilla. Uit het juryrapport: Thematisch een fantastische foto: er lijkt door de inwoners een nieuwe laag op de stad aangelegd te zijn, op een bijna organische manier. Verschillende ingrediënten van de creatieve stad komen hier bij elkaar: dichtheid, stedelijkheid en (creatief) ruimtegebruik. Gedeelde 2e prijs: Foto van Irene Kuizenga, een tram op het NDSM-terrein Amsterdam. Uit het rapport: Fotografisch een sterke foto. Erg mooie compositie en lichtgebruik. Sterk is het terugkeren van de kleuren rood, wit en blauw. Het thema is passend, hoewel ook klassiek. Studentenprijs Anna Berlis, 20 jaar en student aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht fotografeerde het Catharinapaleis in St. Petersburg in de steigers. De jury prijst de opbouw en repetitie van de kleuren. Dit beeld laat ook een ander aspect zien van de creatieve stad: een stad waar consumptie en productie samenkomen en elkaar versterken. De creatieve stad kenmerkt zich door nieuwe combinaties, spannende verbindingen. Die komen in deze foto mooi samen. Niet alleen in betekenis, maar ook in materiaal, kleur en vorm.

20 20. Lifestyle coördinatie Francine Bardoel Je leert een hoop over jezelf en zult eens een traantje laten I-con Drie jaar gezocht naar de perfecte jumpsuit Column Vrijwilligerstoerisme Hallo, studerende jongens en meisjes! Ik lees hier dat vrijwilligerstoerisme hartstikke populair is onder studenten. Maak van je vakantie een levensveranderend avontuur!, koppen folders van reisbureaus die speciaal voor dit soort reizen bemiddelen. Een paar weken vakantie vieren in Gambia en daar tegelijkertijd even een weeshuis uit de grond stampen. Wie wil dat nu niet? De wereld een stukje beter maken, hoor ik vaak als motivatie. Het verschil maken en zo zie je nog eens wat! Dus hop, het vliegtuig in. Om jezelf vervolgens terug te vinden in een plaggenhut naast het weeshuis in aanbouw. Nog nooit een baksteen in handen gehad, maar niet getreurd want je intenties zijn goed. Dus schuif je de gedachte terzijde dat een bouwvakker uit de lokale gemeenschap veel beter en sneller stenen kan stapelen dan jij. Trouwens, je bent toch welkom? Nou dan! Ja, klopt. Omdat vrijwilligersorganisaties flink betalen om daar een plek voor jou te creëren, ten koste van een lokale bouwvakker. Bovendien loop je in de praktijk met al je goede bedoelingen enkel in de weg. Ja, studerende jongens en meisjes, waar een vrijwillige timmerman of loodgieter uit het westen nog échte expertise te bieden heeft, is jullie toegevoegde waarde nul komma nul. Oké, je leert een hoop over jezelf op zo n vakantie en zult eens een traantje laten. Ach, niet getreurd. Eenmaal veilig thuis begint het te dagen. Het was wel een louterende levenservaring! Eentje waarmee je bij een toekomstig sollicitatiegesprek mooi het verschil kunt maken. Ontwikkelingswerk? Prachtig! Maar vraag jezelf eens af welke ontwikkeling op de eerste plaats komt. Die van jou, als student, of die van de lokale gemeenschap waarin je terechtkomt. Luuk Koelman is columnist voor Kledingstijl? Ik houd van klassiek. Jort Kelder kleedt zich goed bijvoorbeeld, en Maarten van Rossem. Maar dat zijn mannen he? Dan noem ik ook Kerry Washington, zij speelt Olivia Pope in de serie Scandal. Haar kledingstijl spreekt me heel erg aan. Wat staat er nog op je verlanglijstje? Ik ben drie jaar op zoek geweest naar de perfecte jumpsuit. Die heb ik onlangs gekocht. Een zwarte. Hij is vrij chique, en ook weer klassiek. Zoiets doe je aan naar iets zakelijks of als je s avonds een cocktail gaat drinken, op vakantie bijvoorbeeld. Er goed uitzien is belangrijk? Eerder verzorgd, daar voel ik me prettig en fijn bij. En je kunt je onderscheiden met kleding. Maar ik ben zeker niet koopverslaafd, ik koop mijn kleding heel bewust. Pas als ik echt overtuigd ben dat ik het zal dragen, dan koop ik een kledingstuk. Drie elementen zijn daarin voor mij belangrijk: klassiek, comfortabel en vrouwelijk. Welk kledingstuk moet je echt weggooien? Ik gooi nooit kleding weg. Ik geef het weg of ruil het. Dat doe ik uit Anissa Oukhiar (23), premaster Organization studies het oogpunt van duurzaamheid en ecologie, ook dat vind ik belangrijk. Kledingcijfer voor de gemiddelde student? Net voldoende, een 5.5. Ik kan gewoon heel erg blij worden als mensen opvallen, zich onderscheiden. Daar complimenteer ik mensen ook voor. Laatst nog iemand bijvoorbeeld, een jongen met een bizar kapsel. Heel leuk. Trendspotting Zuurstokken aan je voeten Wat zijn de laatste trends op de Tilburgse campus? zit bovenop alles wat hip & happening is. Deze keer: Nike Free.

3 I always love to do the shopping. A Yes I do! B No! I hate supermarkets. C Sometimes. When my mother lets me buy chocolate.

3 I always love to do the shopping. A Yes I do! B No! I hate supermarkets. C Sometimes. When my mother lets me buy chocolate. 1 Test yourself read a Lees de vragen van de test. Waar gaat deze test over? Flash info 1 In the morning I always make my bed. A Yes. B No. C Sometimes, when I feel like it. 2 When I see an old lady with

Nadere informatie

Houdt u er alstublieft rekening mee dat het 5 werkdagen kan duren voordat uw taalniveau beoordeeld is.

Houdt u er alstublieft rekening mee dat het 5 werkdagen kan duren voordat uw taalniveau beoordeeld is. - Instructie Deze toets heeft als doel uw taalniveau te bepalen. Om een realistisch beeld te krijgen van uw niveau,vragen we u niet langer dan één uur te besteden aan de toets. De toets bestaat uit twee

Nadere informatie

Teksten van de liederen die gospelkoor Inspiration tijdens deze Openluchtdienst zingt.

Teksten van de liederen die gospelkoor Inspiration tijdens deze Openluchtdienst zingt. Don t you worry There s an eternity behind us And many days are yet to come, This world will turn around without us Yes all the work will still be done. Look at ever thing God has made See the birds above

Nadere informatie

Vertaling Engels Gedicht / songteksten

Vertaling Engels Gedicht / songteksten Vertaling Engels Gedicht / songteksten Vertaling door een scholier 1460 woorden 23 januari 2002 5,4 399 keer beoordeeld Vak Engels Songtekst 1 Another day in paradise Artiest: Brandy & Ray J She calls

Nadere informatie

Understanding and being understood begins with speaking Dutch

Understanding and being understood begins with speaking Dutch Understanding and being understood begins with speaking Dutch Begrijpen en begrepen worden begint met het spreken van de Nederlandse taal The Dutch language links us all Wat leest u in deze folder? 1.

Nadere informatie

Comics FILE 4 COMICS BK 2

Comics FILE 4 COMICS BK 2 Comics FILE 4 COMICS BK 2 The funny characters in comic books or animation films can put smiles on people s faces all over the world. Wouldn t it be great to create your own funny character that will give

Nadere informatie

1. In welk deel van de wereld ligt Nederland? 2. Wat betekent Nederland?

1. In welk deel van de wereld ligt Nederland? 2. Wat betekent Nederland? First part of the Inburgering examination - the KNS-test Of course, the questions in this exam you will hear in Dutch and you have to answer in Dutch. Solutions and English version on last page 1. In welk

Nadere informatie

News: Tours this season!

News: Tours this season! 1 Do you remember? Lees de zinnen en vul de juiste woorden in. Kies uit: like listen presenter too loud great show number next crowd singer. Let op: je houdt twee woorden over. Welcome back to the best

Nadere informatie

Puzzle. Fais ft. Afrojack Niveau 3a Song 6 Lesson A Worksheet. a Lees de omschrijvingen. Zet de Engelse woorden in de puzzel.

Puzzle. Fais ft. Afrojack Niveau 3a Song 6 Lesson A Worksheet. a Lees de omschrijvingen. Zet de Engelse woorden in de puzzel. Puzzle a Lees de omschrijvingen. Zet de Engelse woorden in de puzzel. een beloning voor de winnaar iemand die piano speelt een uitvoering 4 wat je wil gaan doen; voornemens 5 niet dezelfde 6 deze heb je

Nadere informatie

Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015

Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015 Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015 Tijd 09.15 09.45 Je bent op de Open dag, wat nu? Personal welcome international visitors 10.00 10.45 Je bent op de

Nadere informatie

Dutch survival kit. Vragen hoe het gaat en reactie Asking how it s going and reaction. Met elkaar kennismaken Getting to know each other

Dutch survival kit. Vragen hoe het gaat en reactie Asking how it s going and reaction. Met elkaar kennismaken Getting to know each other Dutch survival kit This Dutch survival kit contains phrases that can be helpful when living and working in the Netherlands. There is an overview of useful sentences and phrases in Dutch with an English

Nadere informatie

De grondbeginselen der Nederlandsche spelling / Regeling der spelling voor het woordenboek der Nederlandsche taal (Dutch Edition)

De grondbeginselen der Nederlandsche spelling / Regeling der spelling voor het woordenboek der Nederlandsche taal (Dutch Edition) De grondbeginselen der Nederlandsche spelling / Regeling der spelling voor het woordenboek der Nederlandsche taal (Dutch Edition) L. A. te Winkel Click here if your download doesn"t start automatically

Nadere informatie

Vergaderen in het Engels

Vergaderen in het Engels Vergaderen in het Engels In dit artikel beschrijven we verschillende situaties die zich kunnen voordoen tijdens een business meeting. Na het doorlopen van deze zinnen zal je genoeg kennis hebben om je

Nadere informatie

Win a meet and greet with Adam Young from the band Owl City!

Win a meet and greet with Adam Young from the band Owl City! 1 Meet and greet read Lees de tekst. Wat is de prijs die je kunt winnen? early too late on time vroeg te laat op tijd Win a meet and greet with Adam Young from the band Owl City! Do you have a special

Nadere informatie

SAMPLE 11 = + 11 = + + Exploring Combinations of Ten + + = = + + = + = = + = = 11. Step Up. Step Ahead

SAMPLE 11 = + 11 = + + Exploring Combinations of Ten + + = = + + = + = = + = = 11. Step Up. Step Ahead 7.1 Exploring Combinations of Ten Look at these cubes. 2. Color some of the cubes to make three parts. Then write a matching sentence. 10 What addition sentence matches the picture? How else could you

Nadere informatie

S e v e n P h o t o s f o r O A S E. K r i j n d e K o n i n g

S e v e n P h o t o s f o r O A S E. K r i j n d e K o n i n g S e v e n P h o t o s f o r O A S E K r i j n d e K o n i n g Even with the most fundamental of truths, we can have big questions. And especially truths that at first sight are concrete, tangible and proven

Nadere informatie

Programmaoverzicht Bachelor Open dag

Programmaoverzicht Bachelor Open dag Programmaoverzicht Bachelor Open dag 11 2017 Ronde en tijd Openingsronde 09.00-09.30 uur Sessies en activiteiten Waarom Tilburg University? Informatiesessie met de rector magnificus en een student van

Nadere informatie

Main language Dit is de basiswoordenschat. Deze woorden moeten de leerlingen zowel passief als actief kennen.

Main language Dit is de basiswoordenschat. Deze woorden moeten de leerlingen zowel passief als actief kennen. Lesbrief Les 2.1: My family Main language Dit is de basiswoordenschat. Deze woorden moeten de leerlingen zowel passief als actief kennen. Nouns: brother, sister, cousin, mother, father, aunt, uncle, grandmother,

Nadere informatie

RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN GENEESMIDDELEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM

RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN GENEESMIDDELEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM Read Online and Download Ebook RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN GENEESMIDDELEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM DOWNLOAD EBOOK : RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN STAFLEU

Nadere informatie

VOORZETSELS. EXERCISE 1 Bestudeer de bovenstaande voorzetsels en zinnen goed!

VOORZETSELS. EXERCISE 1 Bestudeer de bovenstaande voorzetsels en zinnen goed! ENGLISH, WE WILL DO BETTER! LESSON EIGHT VOORZETSELS at three o'clock = om drie uur around three o'clock = rond drie uur by three o'clock = tegen drie uur before Saturday = voor zaterdag for a week = voor

Nadere informatie

Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015

Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015 Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015 Tijd 09.15 09.45 Je bent op de Open dag, wat nu? Personal welcome international visitors 10.00 10.45 Je bent op de

Nadere informatie

ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM

ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM Read Online and Download Ebook ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM DOWNLOAD EBOOK : ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK STAFLEU

Nadere informatie

THE LANGUAGE SURVIVAL GUIDE

THE LANGUAGE SURVIVAL GUIDE DUTCH THE LANGUAGE SURVIVAL GUIDE 4 0 0 W O R D S T O G E T S T A R T E D I N A N Y L A N G U A G E BY THE FOREIGN LANGUAGE COLLECTIVE Verbs Werkwoorden To be zijn I ik ben You jij bent He/She/It hij/zij/het

Nadere informatie

Wij beloven je te motiveren en verbinden met andere studenten op de fiets, om zo leuk en veilig te fietsen. Benoit Dubois

Wij beloven je te motiveren en verbinden met andere studenten op de fiets, om zo leuk en veilig te fietsen. Benoit Dubois Wij beloven je te motiveren en verbinden met andere studenten op de fiets, om zo leuk en veilig te fietsen. Benoit Dubois Wat mij gelijk opviel is dat iedereen hier fietst. Ik vind het jammer dat iedereen

Nadere informatie

voltooid tegenwoordige tijd

voltooid tegenwoordige tijd SirPalsrok @meestergijs It has taken me a while to make this grammar explanation. My life has been quite busy and for that reason I had little time. My week was full of highs and lows. This past weekend

Nadere informatie

Programma Open dag Tilburg University Zaterdag 8 oktober 2016 Toelichting en overzicht

Programma Open dag Tilburg University Zaterdag 8 oktober 2016 Toelichting en overzicht Programma Open dag Tilburg University Zaterdag 8 oktober 2016 Toelichting en overzicht Toelichting programmaonderdelen Informatiesessie Kennismakingscollege Minicollege Campus Tour Sports Center Tour Q&A

Nadere informatie

(1) De hoofdfunctie van ons gezelschap is het aanbieden van onderwijs. (2) Ons gezelschap is er om kunsteducatie te verbeteren

(1) De hoofdfunctie van ons gezelschap is het aanbieden van onderwijs. (2) Ons gezelschap is er om kunsteducatie te verbeteren (1) De hoofdfunctie van ons gezelschap is het aanbieden van onderwijs (2) Ons gezelschap is er om kunsteducatie te verbeteren (3) Ons gezelschap helpt gemeenschappen te vormen en te binden (4) De producties

Nadere informatie

Het liedje van Jessie J gaat over wat je kunt kopen. Lees het informatiebord van het winkelcentrum. Hoe heet dit winkelcentrum?

Het liedje van Jessie J gaat over wat je kunt kopen. Lees het informatiebord van het winkelcentrum. Hoe heet dit winkelcentrum? 1 Shopping mall Het liedje van Jessie J gaat over wat je kunt kopen. Lees het informatiebord van het winkelcentrum. Hoe heet dit winkelcentrum? The Tower - Shopping mall 1 Bookshop Blackwell s Waterstones

Nadere informatie

Read this story in English. My personal story

Read this story in English. My personal story My personal story Netherlands 32 Female Primary Topic: SOCIETAL CONTEXT Topics: CHILDHOOD / FAMILY LIFE / RELATIONSHIPS IDENTITY Year: 1990 2010 marriage/co-habitation name/naming court/justice/legal rights

Nadere informatie

een kopie van je paspoort, een kopie van je diploma voortgezet onderwijs (hoogst genoten opleiding), twee pasfoto s, naam op de achterkant

een kopie van je paspoort, een kopie van je diploma voortgezet onderwijs (hoogst genoten opleiding), twee pasfoto s, naam op de achterkant Vragenlijst in te vullen en op te sturen voor de meeloopochtend, KABK afdeling fotografie Questionnaire to be filled in and send in before the introduction morning, KABK department of Photography Stuur

Nadere informatie

Een meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij?

Een meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij? Een meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij? Wat een mooie luchtballonnen! Geel, oranje, groen en blauw. Kies maar uit Daan,

Nadere informatie

Free time! Better skills. Free time with Brenda and Brian. Worksheet

Free time! Better skills. Free time with Brenda and Brian. Worksheet 1 Free time! read a Stel je hebt een dag vrij van school. Schrijf op wat je dan gaat doen. b Lees de tekst en schrijf op welke dingen Brian en Brenda voorstellen om te doen op een vrije dag. Free time

Nadere informatie

9 daagse Mindful-leSs 3 stappen plan training

9 daagse Mindful-leSs 3 stappen plan training 9 daagse Mindful-leSs 3 stappen plan training In 9 dagen jezelf volledig op de kaart zetten Je energie aangevuld en in staat om die batterij op peil te houden. Aan het eind heb jij Een goed gevoel in je

Nadere informatie

English is everywhere. hi morning mouse cool help desk hello computers mail school game. Lees de tekst. Omcirkel de Engelse woorden.

English is everywhere. hi morning mouse cool help desk hello computers mail school game. Lees de tekst. Omcirkel de Engelse woorden. one English is everywhere Test Luister naar wat Daniel vertelt. Welke Engelse woorden hoor je? Kruis ze aan. hi morning mouse cool help desk hello computers mail school game Lees de tekst. Omcirkel de

Nadere informatie

Evaluatieverslag / Evaluation Report Human Library Bergen

Evaluatieverslag / Evaluation Report Human Library Bergen Evaluatieverslag / Evaluation Report Human Library Bergen 16-06-2018 Enorm leuk om op deze manier ervaring met een bijzonder mens op te doen en de begeleiding is ook enorm goed. Ik heb een heel nieuw inzicht

Nadere informatie

Kerstviering 2018 Thema: iedereen telt mee

Kerstviering 2018 Thema: iedereen telt mee Kerstviering 2018 Thema: iedereen telt mee Basisschool St. Victor, Benschop Lied: Zingend naar kerst Het wordt weer kerst. Eén kaars gaat branden, de donk re aarde licht weer op. We dromen van een nieuwe

Nadere informatie

Luister alsjeblieft naar een opname als je de vragen beantwoordt of speel de stukken zelf!

Luister alsjeblieft naar een opname als je de vragen beantwoordt of speel de stukken zelf! Martijn Hooning COLLEGE ANALYSE OPDRACHT 1 9 september 2009 Hierbij een paar vragen over twee stukken die we deze week en vorige week hebben besproken: Mondnacht van Schumann, en het eerste deel van het

Nadere informatie

20 twenty. test. This is a list of things that you can find in a house. Circle the things that you can find in the tree house in the text.

20 twenty. test. This is a list of things that you can find in a house. Circle the things that you can find in the tree house in the text. 9006625806_boek.indd 1 31/08/16 15:26 1 6 test This is a list of things that you can find in a house. Circle the things that you can find in the tree house in the text. living room kitchen bedroom toilet

Nadere informatie

BEAR. Do you need protection? A bear can help you, because it is big and stands for power. BEAVER

BEAR. Do you need protection? A bear can help you, because it is big and stands for power. BEAVER 1 Power animals Lees de tekst hieronder en beantwoord de vraag. Animal symbol guide Which power animal do you need for help? Discover it in this animal symbol guide. LION BEAR ROOSTER When you are weak,

Nadere informatie

Borstkanker: Stichting tegen Kanker (Dutch Edition)

Borstkanker: Stichting tegen Kanker (Dutch Edition) Borstkanker: Stichting tegen Kanker (Dutch Edition) Stichting tegen Kanker Click here if your download doesn"t start automatically Borstkanker: Stichting tegen Kanker (Dutch Edition) Stichting tegen Kanker

Nadere informatie

1. will + hele werkwoord (Future Simple) 2. shall + hele werkwoord 3. to be (am/is/are) going to + hele werkwoord

1. will + hele werkwoord (Future Simple) 2. shall + hele werkwoord 3. to be (am/is/are) going to + hele werkwoord FUTURE TENSE ( TOEKOMENDE TIJD ) Hoe? 1. will + hele werkwoord (Future Simple) 2. shall + hele werkwoord 3. to be (am/is/are) going to + hele werkwoord Wanneer? Ad 1. Als iets in de toekomst zal gebeuren

Nadere informatie

Buy Me! FILE 5 BUY ME KGT 2

Buy Me! FILE 5 BUY ME KGT 2 Buy Me! FILE 5 BUY ME KGT 2 Every day we see them during the commercial break: the best products in the world. Whether they are a pair of sneakers, new mascara or the latest smartphone, they all seem to

Nadere informatie

Jouw persoonlijke notities. momenten. met teksten van Mirjam van der Vegt. Boekencentrum

Jouw persoonlijke notities. momenten. met teksten van Mirjam van der Vegt. Boekencentrum Stille Jouw persoonlijke notities momenten met teksten van Mirjam van der Vegt Boekencentrum Vormgeving omslag en binnenwerk Studio Vrolijk ISBN 978 90 239 2643 6 NUR 707 2012 Uitgeverij Boekencentrum,

Nadere informatie

TE HUUR. Maliestraat CA Den Haag. 950 p.m. ex.

TE HUUR. Maliestraat CA Den Haag. 950 p.m. ex. TE HUUR Maliestraat 18 2514 CA Den Haag 950 p.m. ex. KENMERKEN Prijs 950 p.m. ex. Postcode 2514 CA Ligging Aan rustige weg, In centrum Woningtype Benedenwoning Woonruimte 40m² Inhoud 120m³ Kamers 1 Oplevering

Nadere informatie

Geachte Bezoeker, Adresgegevens

Geachte Bezoeker, Adresgegevens Geachte Bezoeker, Wij heten u van harte welkom bij Astellas Pharma Europe B.V. te Leiden. Astellas Leiden wordt ook wel Mirai House genoemd en is gelegen in het Bio Science Park van Leiden. Als u als bezoeker

Nadere informatie

Grammatica uitleg voor de toets van Hoofdstuk 1

Grammatica uitleg voor de toets van Hoofdstuk 1 Grammatica uitleg voor de toets van Hoofdstuk 1 Vraagzinnen: Je kunt in het Engels vraagzinnen maken door vaak het werkwoord vooraan de zin te zetten. Bijv. She is nice. Bijv. I am late. Bijv. They are

Nadere informatie

Main language Dit is de basiswoordenschat. Deze woorden moeten de leerlingen zowel passief als actief kennen.

Main language Dit is de basiswoordenschat. Deze woorden moeten de leerlingen zowel passief als actief kennen. Lesbrief Les 1.1: On my way Main language Dit is de basiswoordenschat. Deze woorden moeten de leerlingen zowel passief als actief kennen. Nouns: train, tram, bus, car, bike, plane, boat, underground, stop,

Nadere informatie

Buy Me FILE 5 BUY ME BK 2

Buy Me FILE 5 BUY ME BK 2 Buy Me FILE BUY ME BK Can you resist all those incredible products that all seem to be screaming: Buy Me! Every day we see them on TV during the commercial break: the best products in the world. How would

Nadere informatie

!!!! Wild!Peacock!Omslagdoek!! Vertaling!door!Eerlijke!Wol.!! Het!garen!voor!dit!patroon!is!te!verkrijgen!op! Benodigdheden:!!

!!!! Wild!Peacock!Omslagdoek!! Vertaling!door!Eerlijke!Wol.!! Het!garen!voor!dit!patroon!is!te!verkrijgen!op!  Benodigdheden:!! WildPeacockOmslagdoek VertalingdoorEerlijkeWol. Hetgarenvoorditpatroonisteverkrijgenopwww.eerlijkewol.nl Benodigdheden: 4strengenWildPeacockRecycledSilkYarn rondbreinaaldnr8(jekuntnatuurlijkookgewonebreinaaldengebruiken,maar

Nadere informatie

possessive determiners

possessive determiners personal pronouns possessive determiners SirPalsrok @meestergijs Ik = I (altijd met een hoofdletter schrijven) I am William. I have no brothers or sisters. I play tennis and love to play videogames. I

Nadere informatie

Ius Commune Training Programme 2015-2016 Amsterdam Masterclass 16 June 2016

Ius Commune Training Programme 2015-2016 Amsterdam Masterclass 16 June 2016 www.iuscommune.eu Dear Ius Commune PhD researchers, You are kindly invited to attend the Ius Commune Amsterdam Masterclass for PhD researchers, which will take place on Thursday 16 June 2016. During this

Nadere informatie

Group 2a 1. How many children do you have in your class?

Group 2a 1. How many children do you have in your class? Drop Out Center Questions March 12&13 Group 2a 1. How many children do you have in your class? Ik heet Vinayagamoorthy, ik ben 13 jaar oud en ik zit in groep 6 hier. Ik zit op een openbare school met alleen

Nadere informatie

Het Asterix project: methodologie van onderzoek bij zeldzame ziekten. Charlotte Gaasterland, Hanneke van der Lee PGO support meeting, 20 maart 2017

Het Asterix project: methodologie van onderzoek bij zeldzame ziekten. Charlotte Gaasterland, Hanneke van der Lee PGO support meeting, 20 maart 2017 Het Asterix project: methodologie van onderzoek bij zeldzame ziekten Charlotte Gaasterland, Hanneke van der Lee PGO support meeting, 20 maart 2017 Er is veel vraag naar nieuwe medicijnen voor zeldzame

Nadere informatie

4,9. Antwoorden door een scholier 1354 woorden 25 december keer beoordeeld

4,9. Antwoorden door een scholier 1354 woorden 25 december keer beoordeeld Antwoorden door een scholier 1354 woorden 25 december 2010 4,9 210 keer beoordeeld Vak Engels 1. cybercity wheelchair computers older Holland friends Nigeria shop tea 2. 1= false 2= true 3= true 4= false

Nadere informatie

In the classroom. Who is it? Worksheet

In the classroom. Who is it? Worksheet In the classroom 1 Lees wat de meester doet als hij s morgens op school komt. Lees ook wat een leerling doet. Wie van de twee doet het meest voordat de les begint? First, I go to my desk and take out my

Nadere informatie

Group work to study a new subject.

Group work to study a new subject. CONTEXT SUBJECT AGE LEVEL AND COUNTRY FEATURE OF GROUP STUDENTS NUMBER MATERIALS AND TOOLS KIND OF GAME DURATION Order of operations 12 13 years 1 ste year of secundary school (technical class) Belgium

Nadere informatie

Writing 1 WRITING 1 PART A KGT 3

Writing 1 WRITING 1 PART A KGT 3 Writing 1 Isn t it incredible? After only two years of learning English you can write your own English WhatsApp messages, tweets and emails. You can also post some lines on an international website. Don

Nadere informatie

It s all about the money Group work

It s all about the money Group work It s all about the money Group work Tijdsduur: 45 minuten Kernwoorden: money (geld) coin (munt), banknote (bankbiljet), currency (munteenheid) Herhalings-/uitbreidingswoorden: debate (debat), proposal

Nadere informatie

Listen. Twenty One Pilots Niveau 3a Song 4 Lesson B Worksheet. a Luister naar wat Leo, Tina en Martin vertellen. Omcirkel het juiste antwoord.

Listen. Twenty One Pilots Niveau 3a Song 4 Lesson B Worksheet. a Luister naar wat Leo, Tina en Martin vertellen. Omcirkel het juiste antwoord. 1 Listen a Luister naar wat Leo, Tina en Martin vertellen. Omcirkel het juiste antwoord. 1 Leo is a kid / a teenager / a grown-up. 2 Tina is a kid / a teenager / a grown-up. 3 Martin is a kid / a teenager

Nadere informatie

Ik kom er soms tijdens de les achter dat ik mijn schoolspullen niet bij mij heb of niet compleet

Ik kom er soms tijdens de les achter dat ik mijn schoolspullen niet bij mij heb of niet compleet 1 2 3 4 MATERIAL PREPARING LESSON ATTITUDE TOWARD WORK Ik kom er vaak tijdens de les achter dat ik mijn schoolspullen niet bij mij heb Ik kom er soms tijdens de les achter dat ik mijn schoolspullen niet

Nadere informatie

om innerlijke rijkdom en vrijheid te creëren

om innerlijke rijkdom en vrijheid te creëren tips 11 om innerlijke rijkdom en vrijheid te creëren Mandy Israel Fantastisch dat je dit ebook hebt aangevraagd! Ontbreekt er wat in je leven? Voel je je niet voldaan? Wil jij RIJK zijn? Rijkdom gaat voor

Nadere informatie

DAY 06 APRIL Q-FACTORY

DAY 06 APRIL Q-FACTORY Conservatorium van Amsterdam PROGRAMMA www.consam.nl/aema OPEN DAY 06 APRIL 13.00-16.00 Q-FACTORY AMSTERDAM ELECTRONIC MUSIC ACADEMY WELKOM Van harte welkom op de Open Dag van het Conservatorium van Amsterdam

Nadere informatie

Zo werkt het in de apotheek (Basiswerk AG) (Dutch Edition)

Zo werkt het in de apotheek (Basiswerk AG) (Dutch Edition) Zo werkt het in de apotheek (Basiswerk AG) (Dutch Edition) C.R.C. Huizinga-Arp Click here if your download doesn"t start automatically Zo werkt het in de apotheek (Basiswerk AG) (Dutch Edition) C.R.C.

Nadere informatie

The first line of the input contains an integer $t \in \mathbb{n}$. This is followed by $t$ lines of text. This text consists of:

The first line of the input contains an integer $t \in \mathbb{n}$. This is followed by $t$ lines of text. This text consists of: Document properties Most word processors show some properties of the text in a document, such as the number of words or the number of letters in that document. Write a program that can determine some of

Nadere informatie

much, many, (a) little/few

much, many, (a) little/few SirPalsrok @meestergijs Als je het hebt over veel van iets, dan gebruik je: a lot of lots of loads of voorbeelden He has a lot of homework to do. She has lots of friends abroad. Als je het tijdens formeel

Nadere informatie

Things to do before you re 11 3/4

Things to do before you re 11 3/4 Counting Crows 1 Things to do before you re 11 3/4 Lees de tekst en beantwoord de vragen. - Maak deze zin af: De schrijver van de tekst vindt dat kinderen - Welke dingen heb jij wel eens gedaan? Kruis

Nadere informatie

Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition)

Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition) Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition) D.J. Peek Click here if your download doesn"t start automatically Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition) D.J. Peek Een vrouw, een kind en azijn (Dutch

Nadere informatie

FOR SALE. Willemstraat 64 G 2514 HN Den Haag k.k.

FOR SALE. Willemstraat 64 G 2514 HN Den Haag k.k. FOR SALE Willemstraat 64 G 2514 HN Den Haag 275.000 k.k. FEATURES Price 275.000 k.k. Zipcode 2514 HN Type Penthouse Garage Payed, Permit Living Surface 49m² Volume 156m³ Rooms 2 Acceptance in consultation

Nadere informatie

Love & Like FILE 2 LOVE & LIKE BK 2

Love & Like FILE 2 LOVE & LIKE BK 2 Love & Like I Like You Come a little closer Honey, come a little closer, let me whisper in your ear. Let me tell it to you quietly, So that no one else will hear. 1 File 2 - Love & Like BK2.indd 1 22-7-2014

Nadere informatie

irregular verbs onregelmatige werkwoorden

irregular verbs onregelmatige werkwoorden SirPalsrok @meestergijs Wanneer je een zin maakt, zul je iets moeten doen met een werkwoord. Je kan tenslotte niet het hele werkwoord gebruiken bij elk onderwerp. Bijvoorbeeld: spelen Wij spelen volleybal.

Nadere informatie

Memo Academic Skills; the basis for better writers

Memo Academic Skills; the basis for better writers Memo Academic Skills; the basis for better writers With the rise of broader bachelor degrees and the University College, Dutch universities are paying more attention to essays and other written assignments.

Nadere informatie

The secret key. Worksheet. flash info. Lees de tekst en kruis het juiste antwoord aan. Deze tekst hoort bij

The secret key. Worksheet. flash info. Lees de tekst en kruis het juiste antwoord aan. Deze tekst hoort bij 1 The secret key read Lees de tekst en kruis het juiste antwoord aan. Deze tekst hoort bij informatie over buslijnen een game een reclame flash info inside outside cross the road binnen(in) buiten steek

Nadere informatie

ANT S KINGDOM Here is some advice for setting up your Master Ant Farm!

ANT S KINGDOM Here is some advice for setting up your Master Ant Farm! ANT S KINGDOM Master NL EN Instructies Mierenboerderij Master Bedankt voor je bestelling van de Mierenboerderij Master. De beste keus! Installatie NL Naast de informatie die te lezen is in ons boekje

Nadere informatie

B1 Woordkennis: Spelling

B1 Woordkennis: Spelling B1 Woordkennis: Spelling Bestuderen Inleiding Op B1 niveau gaan we wat meer aandacht schenken aan spelling. Je mag niet meer zoveel fouten maken als op A1 en A2 niveau. We bespreken een aantal belangrijke

Nadere informatie

Appendix A: List of variables with corresponding questionnaire items (in English) used in chapter 2

Appendix A: List of variables with corresponding questionnaire items (in English) used in chapter 2 167 Appendix A: List of variables with corresponding questionnaire items (in English) used in chapter 2 Task clarity 1. I understand exactly what the task is 2. I understand exactly what is required of

Nadere informatie

Lists of words from the books, and feedback from the sessions, are on

Lists of words from the books, and feedback from the sessions, are on Vocabulairetrainer www.quizlet.com - handleiding 1. Woordenlijsten van de boeken en de feedback van de les staan op http://www.quizlet.com. Lists of words from the books, and feedback from the sessions,

Nadere informatie

Evaluatieverslag / Evaluation Report Human Library Castricum

Evaluatieverslag / Evaluation Report Human Library Castricum Evaluatieverslag / Evaluation Report Human Library Castricum 16-06-2018 Eyeopener in een wereld waarin je niet bekend bent. Bijzonder om in zo'n korte tijd zo intensief met iemand te spreken. Het was fantastisch

Nadere informatie

2019 SUNEXCHANGE USER GUIDE LAST UPDATED

2019 SUNEXCHANGE USER GUIDE LAST UPDATED 2019 SUNEXCHANGE USER GUIDE LAST UPDATED 0 - -19 1 WELCOME TO SUNEX DISTRIBUTOR PORTAL This user manual will cover all the screens and functions of our site. MAIN SCREEN: Welcome message. 2 LOGIN SCREEN:

Nadere informatie

Het is een nacht - Guus Meeuwis

Het is een nacht - Guus Meeuwis - Guus Meeuwis Je vraagt of ik zin heb in een sigaret Het is twee uur 's nachts We liggen op bed In een hotel in een stad Waar niemand ons hoort Waar niemand ons kent En niemand ons stoort Op de vloer

Nadere informatie

I ve learned that people will forget what you said, people will forget what you did, but people will never forget how you made them feel.

I ve learned that people will forget what you said, people will forget what you did, but people will never forget how you made them feel. I ve learned that people will forget what you said, people will forget what you did, but people will never forget how you made them feel. - Maya Angelou Welkom bij de Coach challenge! Coaching heeft mijn

Nadere informatie

Chapter 4 Understanding Families. In this chapter, you will learn

Chapter 4 Understanding Families. In this chapter, you will learn Chapter 4 Understanding Families In this chapter, you will learn Topic 4-1 What Is a Family? In this topic, you will learn about the factors that make the family such an important unit, as well as Roles

Nadere informatie

Angststoornissen en hypochondrie: Diagnostiek en behandeling (Dutch Edition) Click here if your download doesn"t start automatically

Angststoornissen en hypochondrie: Diagnostiek en behandeling (Dutch Edition) Click here if your download doesnt start automatically Angststoornissen en hypochondrie: Diagnostiek en behandeling (Dutch Edition) Click here if your download doesn"t start automatically Angststoornissen en hypochondrie: Diagnostiek en behandeling (Dutch

Nadere informatie

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst.

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Hallo, Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Dat is namelijk helemaal niet zo makkelijk. Veel studenten weten nog niet precies wat ze willen en hoe ze dat

Nadere informatie

Meet your mentor and coach

Meet your mentor and coach Young Professional Program The importance of having a mentor in business Meet your mentor and coach What do Larry Page, and Steve Jobs have in common? They ve all received guidance from mentors. Yes even

Nadere informatie

UNIT 2 Begeleiding. Coaching proces, Instrumenten and vaardigheden voor Coacing en mobiliteit for Coaching and Mobility

UNIT 2 Begeleiding. Coaching proces, Instrumenten and vaardigheden voor Coacing en mobiliteit for Coaching and Mobility UNIT 2 Begeleiding Coaching proces, Instrumenten and vaardigheden voor Coacing en mobiliteit for Coaching and Mobility 1 2 Wat is coaching? Coaching is een methode voor het ontwikkelen van potentieel

Nadere informatie

Ontpopping. ORGACOM Thuis in het Museum

Ontpopping. ORGACOM Thuis in het Museum Ontpopping Veel deelnemende bezoekers zijn dit jaar nog maar één keer in het Van Abbemuseum geweest. De vragenlijst van deze mensen hangt Orgacom in een honingraatpatroon. Bezoekers die vaker komen worden

Nadere informatie

Bijwoorden: meer informatie geven over een werkwoord, een bijvoeglijk naamwoord een hele zin of een ander bijwoord - uitleg

Bijwoorden: meer informatie geven over een werkwoord, een bijvoeglijk naamwoord een hele zin of een ander bijwoord - uitleg Je ziet hier een plaatje van een man die aan het lopen is. Over de manier van lopen kun je aanvullende informatie geven. The man is walking fast. The man is walking slowly. De man loopt snel. De man loopt

Nadere informatie

Next Generation Poultry Health Redt Innovatie de Vleeskuikenhouder?

Next Generation Poultry Health Redt Innovatie de Vleeskuikenhouder? Next Generation Poultry Health Redt Innovatie de Vleeskuikenhouder? Paul Louis Iske Professor Open Innovation & Business Venturing, Maastricht University De wereld wordt steeds complexer Dit vraagt om

Nadere informatie

Janne s 4 e engeltjesdag

Janne s 4 e engeltjesdag Janne s 4 e engeltjesdag Filmpje: La Luna - Pixar Tekst: Anoniem verdriet - Marinus van den Berg Er zijn vrouwen die moeder en mannen die vader zijn maar bijna niemand weet het ze verwachten een kind ze

Nadere informatie

Test: Je ouders als studie oriëntatiecoach

Test: Je ouders als studie oriëntatiecoach Test: Je ouders als studie oriëntatiecoach Je ouders kunnen perfecte last minute studie oriëntatiecoaches zijn, maar weten ze eigenlijk wel wat je dromen en ambities zijn? En omgekeerd: weet jij hoe jouw

Nadere informatie

Wat was voor jou de belangrijkste reden om aan dit project mee te werken?

Wat was voor jou de belangrijkste reden om aan dit project mee te werken? Carpe Diem! Afgelopen december vertrokken vijf Nederlandse dames naar het prachtige Zuid-Afrika om hier mee te werken aan een summerschool in een township in Hermanus. Dit is een project van People4Change,

Nadere informatie

Travel Survey Questionnaires

Travel Survey Questionnaires Travel Survey Questionnaires Prot of Rotterdam and TU Delft, 16 June, 2009 Introduction To improve the accessibility to the Rotterdam Port and the efficiency of the public transport systems at the Rotterdam

Nadere informatie

Stars FILE 7 STARS BK 2

Stars FILE 7 STARS BK 2 Stars FILE 7 STARS BK 2 Of course you have seen X-Factor, The Voice or Got Talent on TV or via the Internet. What is your favourite act? Do you like the dancing performances or would you rather listen

Nadere informatie

Keuzetwijfels in de Emerging Adulthood rondom Studie- en Partnerkeuze. in Relatie tot Depressie

Keuzetwijfels in de Emerging Adulthood rondom Studie- en Partnerkeuze. in Relatie tot Depressie 1 Keuzetwijfels in de Keuzetwijfels in de Emerging Adulthood rondom Studie- en Partnerkeuze in Relatie tot Depressie Open Universiteit Nederland Masterscriptie (S58337) Naam: Ilse Meijer Datum: juli 2011

Nadere informatie

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 5 Bidden Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 5 blz. 1 Joris is vader aan het helpen in de tuin. Ze zijn

Nadere informatie

150 ECG-problemen (Dutch Edition)

150 ECG-problemen (Dutch Edition) 150 ECG-problemen (Dutch Edition) John R. Hampton, Piet Machielse Click here if your download doesn"t start automatically 150 ECG-problemen (Dutch Edition) John R. Hampton, Piet Machielse 150 ECG-problemen

Nadere informatie

Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition)

Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition) Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition) D.J. Peek Click here if your download doesn"t start automatically Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition) D.J. Peek Een vrouw, een kind en azijn (Dutch

Nadere informatie

Value based healthcare door een quality improvement bril

Value based healthcare door een quality improvement bril Rotterdam, 7 december 2017 Value based healthcare door een quality improvement bril Ralph So, intensivist en medisch manager Kwaliteit, Veiligheid & Innovatie 16.35-17.00 uur Everybody in healthcare really

Nadere informatie

Example. Dutch language lesson. Dutch & German Language Education Pieter Wielick

Example. Dutch language lesson. Dutch & German Language Education Pieter Wielick Example Dutch language lesson Demonstrative Adjectives Close: dit and deze `dit' agrees with `het' and is used to indicate objects that are close, like `this' in English. `deze' agrees with `de' and is

Nadere informatie