Bodemkwaliteitskaart gemeente Tholen

Transcriptie

1 Bodemkwaliteitskaart gemeente Tholen Gegevens opdrachtgever Gemeente Tholen Afdeling Ruimtelijke Ontwikkeling Postbus AB THOLEN Contactpersoon: Mevr. M.C.A. van Elzakker CSO Adviesbureau Postbus CA Bunnik Tel Fax Contactpersonen CSO Dhr. J.S. Spronk Dhr. P.M. Karels Projectcode: Versiedatum: Status:

2

3 Inhoudsopgave 1 Inleiding Aanleiding Doelstelling Werkwijze en resultaat Stap 1: Programma van eisen Stap 2 en 4: Onderscheidende gebiedskenmerken en voorlopige deelgebieden Inleiding Indeling op basis van bodemopbouw Indeling op basis van gebruikshistorie Indeling op basis van geomorfologie Indeling op basis van huidig en toekomstig gebruik Indeling op basis van vastgestelde bodemkwaliteit Voorlopige indeling regionale deelgebieden Stap 3: Gegevensverzameling en gegevensverwerking Selecteren beschikbare gegevens Het samenvoegen van punt- en mengmonsters Het vervangen van waarden beneden de detectielimiet Het opsporen van uitbijters Stap 6: Verzamelen aanvullende informatie Algemeen Vergelijkbaarheidstoets Aanvullend bodemonderzoek Stap 5: Controle indeling bodembeheergebied in deelgebieden Aantal waarnemingen Splitsen deelgebieden Definitieve gebiedsindeling Stap 7: Vaststellen en karakteriseren bodemkwaliteitszones Stap 8: Bodemkwaliteitskaart Inleiding Kaart met uitgesloten locaties en gebieden Ontgravingskaart Toepassingskaart Bijzondere omstandigheden Vaststellen bodemkwaliteitskaart Conclusies... 15

4 Bijlagen Bijlage 1 Begrippenlijst Bijlage 2 Overzicht verwijderde uitbijters Bijlage 3 Statistische parameters per bodemkwaliteitszone Bijlage 4 Beoordeling bodemkwaliteitszones in kwaliteitsklassen Bijlage 5 Bodemfunctieklassenkaart Bijlage 6 Deelgebiedenkaarten en uitgesloten gebieden Bijlage 7 Waarnemingenkaarten Bijlage 8 Ontgravingskaarten Bijlage 9 Toepassingskaarten Bijlage 10 Selectie bodemgegevens uit BIS4all Bijlage 11 Vergelijkbaarheidsanalyse oude en recente dataset Pagina 4

5 1 Inleiding 1.1 Aanleiding De gemeente Tholen maakt voor haar grondstromenbeleid momenteel gebruik van de overgangsregeling voor bodemkwaliteitskaarten uit het Besluit bodemkwaliteit. Hierbij hanteert de gemeente de opgestelde bodemkwaliteitskaarten voor het stedelijk gebied 1, het landelijk gebied 2 en de wegbermen 3. De gemeente wil haar grondstromenbeleid actualiseren en zo volledig mogelijk overgaan op de regelgeving van het Besluit bodemkwaliteit 4. Om deze ambitie te realiseren heeft de gemeente besloten een bodemkwaliteitskaart op te stellen. De gemeente Tholen heeft aan CSO Adviesbureau voor Milieu-Onderzoek B.V. opdracht gegeven voor het opstellen van de bodemkwaliteitskaart. Tezamen met de gemeentelijke bodemfunctieklassenkaart vormt de bodemkwaliteitskaart de basis voor het grond- en baggerstromenbeleid dat de gemeente onder het Besluit bodemkwaliteit wil voeren. In deze rapportage staat beschreven volgens welke werkwijze de bodemkwaliteitskaart is opgesteld en wat de resultaten zijn. 1.2 Doelstelling Doelstelling van het project is het opstellen van de bodemkwaliteitskaart om daarmee een actueel en dekkend beeld te krijgen van de diffuse chemische bodemkwaliteit in de gemeente Tholen. Achterliggende doelstelling is de wens van de gemeente om gebruik te kunnen maken van de mogelijkheden die het Besluit bodemkwaliteit biedt: bij het toepassen van grond en baggerspecie op en in de bodem; als bewijsmiddel voor de kwaliteit van vrijkomende grond en de ontvangende bodem; bij het wegnemen van mogelijke knelpunten bij grond- en/of baggerstromen. 1 Bodemkwaliteitskaart stedelijk gebied gemeente Tholen, projectnummer 05.K033, CSO/gemeente Tholen, 10 oktober Bodemkwaliteitskaart en bodembeheerplan gemeente Tholen, Dienst Landelijk Gebied. Opgesteld door SGS Ecocare d.d. 12 mei Bodemkwaliteitskaart en bodembeheerplan voor wegbermen in de provincie Zeeland, Waterschap Zeeuwse Eilanden, 22 november Besluit bodemkwaliteit, publicatie Staatscourant 3 december Pagina 1

6 2 Werkwijze en resultaat De bodemkwaliteitskaart is opgesteld volgens de Richtlijn bodemkwaliteitskaarten 5 en er is volgens het in de Richtlijn opgenomen stappenplan gewerkt. In figuur 2.1 zijn de verschillende stappen weergegeven, welke in de volgende paragrafen nader worden toegelicht. In de Richtlijn is aangegeven dat de stappen niet chronologisch gevolgd hoeven te worden. Wel is het noodzakelijk dat de elementen van de stappen terugkomen in de werkwijze bij het vervaardigen van de bodemkwaliteitskaart. Figuur 2.1: Stappenplan op hoofdlijnen Stap 2: Stap 3: Vaststellen Gegevensverzameling onderscheidende en kenmerken gegevensbewerking Stap 1: Opstellen programma van eisen Stap 4: Indelen bodembeheergebied in deelgebieden Stap 5: Controle indeling van het beheergebied Stap 6: Verzamelen aanvullende informatie Stap 7: Vaststellen bodemkwaliteitszones Stap 8: Opstellen ontgravings- en toepassingen-kaart 2.1 Stap 1: Programma van eisen Ten behoeve van de bodemkwaliteitskaart zijn de volgende definities vastgesteld: Het bodembeheergebied van deze bodemkwaliteitskaart omvat het gemeentelijke grondgebied van de gemeente Tholen. De bodemkwaliteitskaart van het bodembeheergebied is opgesteld voor de bodemlaag tussen 0,0-2,0 meter minus maaiveld. De volgende gebieden zijn uitgezonderd van de bodemkwaliteitskaart (dieptetraject 0,0-2,0 m-mv): Locaties met, of die verdacht zijn voor, een sterke bodemverontreiniging, inclusief (vml.) boomgaarden en stortplaatsen (bijlage 6C). Bij de boomgaardpercelen is de bodemlaag 0,0-0,3 m-mv de verdachte bodemlaag. Gesaneerde locaties in het kader van de Wet bodembescherming (voor wat betreft de ontgravingskaart). Het bodembeheergebied van de bodemkwaliteitskaart voor de wegbermen. De buitendijkse gebieden met uitzondering van de drogere oevergebieden zoals gedefinieerd in de Waterregeling 6. Enkele eilandjes in de Krammer en het Zoommeer en het Thoolse deel van het schiereiland ten noorden van het Markiezaatsmeer (aan de oostzijde van het Schelde-Rijnkanaal). Overige waterbodems. De gemeentelijke bodemkwaliteitskaart is opgesteld voor de stoffen barium, cadmium, kobalt, koper, kwik, molybdeen, lood, nikkel, zink, PCB's, PAK 10 (VROM) en minerale olie. De gegevens voor de bodemkwaliteitskaart zijn afkomstig uit representatieve bodemonderzoeken uit het archief van de gemeente en aanvullend uitgevoerd bodemonderzoek (CSO, 2011). 5 Richtlijn bodemkwaliteitskaarten, Ministerie van VROM, Ministerie van Verkeer en waterstaat, 3 september Waterregeling, publicatie Staatscourant 7 december Pagina 2

7 2.2 Stap 2 en 4: Onderscheidende gebiedskenmerken en voorlopige deelgebieden Inleiding In de Richtlijn bodemkwaliteitskaarten is de volgende checklist van de onderscheidende kenmerken ten behoeve van het indelen van deelgebieden opgenomen: De bodemopbouw. De gebruikshistorie. De ontwikkeling van wijken of gebieden. De (geo)morfologie (verschillende landschapsvormende processen). Het huidige bodemgebruik. Naast de bovengenoemde punten is ook de indeling van de bodemkwaliteitszones in de bestaande bodemkwaliteitskaarten in de gemeente betrokken in het definiëren van de deelgebieden Indeling op basis van bodemopbouw Uit de bodemkaart 1: (bron: blijkt dat de gemeente voornamelijk uit zeekleigronden bestaat. De bodemopbouw is daarom niet als onderscheidend kenmerk beoordeeld Indeling op basis van gebruikshistorie De verwachting is, dat naar mate een gebied langer in gebruik is, de bodem ook meer verontreinigd is. Verder is het soort bodemgebruik van belang. Verschillend bodemgebruik (industrie, bewoning, landbouw, natuur) kan verschillende bodemkwaliteit tot gevolg hebben. De gebruikshistorie is als onderscheidend kenmerk beoordeeld. Op basis van de gebruikshistorie zijn de volgende deelgebieden onderscheiden: Oude bebouwing Tholen. Oude bebouwing Poortvliet. Oude bebouwing Sint-Maartensdijk. Oude bebouwing Scherpenisse. Oude bebouwing Stavenisse. Oude bebouwing Sint-Annaland. Oude bebouwing Oud-Vossemeer. Oude bebouwing Sint Philipsland. Oude bebouwing Anna Jacobapolder. Overige bebouwing (wonen) voor Overige bebouwing (wonen) na Pagina 3

8 Bedrijven/industrie voor Bedrijven/industrie na Buitengebied Indeling op basis van geomorfologie Landschapsvormende processen kunnen er voor zorgen dat een gebied diffuus kan worden verontreinigd. In de gemeente Tholen is dit niet het geval. De geomorfologie is niet als onderscheidend kenmerk beoordeeld Indeling op basis van huidig en toekomstig gebruik De indeling op basis van het huidig (en deels toekomstig) bodemgebruik wordt vormgegeven door de bodemfunctieklassenkaart (bijlage 5). Het huidig gebruik sluit wat betreft de globale indeling aan op de gebruikshistorie en geeft geen nieuwe aanknopingspunten voor een verdere verfijning van de deelgebieden Indeling op basis van vastgestelde bodemkwaliteit De gemeente Tholen beschikt al over een bodemkwaliteitskaart. De hierin vastgestelde bodemkwaliteit is als onderscheidend kenmerk beoordeeld. Op basis van het historisch gebruik en de vergelijkbare bodemkwaliteit zijn de onderscheiden deelgebieden 'Bedrijven/industrie voor 1980' en 'Bedrijven/industrie na 1980' samengevoegd Voorlopige indeling regionale deelgebieden Op basis van de voornoemde onderscheidende kenmerken zijn voor de boven- en ondergrond de volgende deelgebieden onderscheiden: Oude bebouwing Tholen. Oude bebouwing Poortvliet. Oude bebouwing Sint-Maartensdijk. Oude bebouwing Scherpenisse. Oude bebouwing Stavenisse. Oude bebouwing Sint-Annaland. Oude bebouwing Oud-Vossemeer. Oude bebouwing Sint Philipsland. Oude bebouwing Anna Jacobapolder. Overige bebouwing (wonen) voor Overige bebouwing (wonen) na Bedrijven en industrie. Buitengebied. Pagina 4

9 Nadat de representatieve bodemgegevens uit het gemeentelijke bodeminformatiesysteem zijn verzameld, gekoppeld aan de deelgebieden en enkele datavoorbewerkingen zijn uitgevoerd (zie ook en 2.3.4), zijn statistische berekeningen verricht. Hiermee is inzicht verkregen in hoeveel waarnemingen per deelgebied aanwezig zijn in de dataset van de bodemkwaliteitskaart en in welke voorlopige kwaliteitsklassen de verschillende deelgebieden vallen. Op basis van deze gegevens heeft de gemeente het volgende besloten: De deelgebieden in de bovengrond van de oude bebouwing van Poortvliet, Sint-Maartensdijk, Scherpenisse, Stavenisse, Sint-Annaland, Oud-Vossemeer, Sint-Philipsland en Anna-Jacobapolder worden samengevoegd vanwege de vergelijkbare historie en de (verwachte) vergelijkbare bodemkwaliteitsklasse Wonen. De deelgebieden in de bovengrond van de uitbreidingen na 1980 en het buitengebied worden samengevoegd vanwege de grote overeenkomst in de historische ontwikkeling en de vergelijkbare bodemkwaliteitsklasse Landbouw/natuur. De deelgebieden in de bovengrond van de oude kernen (uitgezonderd Tholen) en de 'Uitbreidingen voor 1980' worden samengevoegd vanwege de vergelijkbare bodemkwaliteitsklasse Wonen. De deelgebieden in de ondergrond worden, met uitzondering van het deelgebied 'Oude kern Tholen', samengevoegd vanwege de vergelijkbare bodemkwaliteitsklasse Landbouw/natuur. De volgende deelgebieden zijn uiteindelijk onderscheiden: Bovengrond (0 0,5 m. -mv) Oude kern Tholen Overige woonbebouwing voor 1980 Bedrijven en industrie Buitengebied en woonbebouwing na 1980 Ondergrond (0,5-2 m. -mv) Oude kern Tholen Overige ondergrond De definitieve indeling in deelgebieden is opgenomen in en op kaartbijlage 6A en 6B. 2.3 Stap 3: Gegevensverzameling en gegevensverwerking Selecteren beschikbare gegevens Voor de vervaardiging van de bodemkwaliteitskaart zijn de gegevens geselecteerd uit het gemeentelijke bodeminformatiesysteem BIS4all. In bijlage 10 zijn de uitgevoerde selecties beschreven. In bijlage 10 zijn ook de rapporten benoemd die in overleg met de gemeente Tholen na de selecties zijn toegevoegd aan de dataset voor de Thoolse bodemkwaliteitskaart. Pagina 5

10 2.3.2 Het samenvoegen van punt- en mengmonsters De gemeentelijke dataset bestaat uit meng- en puntmonsters. De landelijke IPO Werkgroep Achtergrondgehalten heeft onderzocht wat de invloed is van het meenemen van zowel punt- als mengmonsters op de berekening van percentielwaarden 7. De resultaten laten zien dat percentielwaarden die zijn gebaseerd op een bestand van zowel punt- als mengmonsters vrijwel identiek zijn aan percentielwaarden die zijn gebaseerd op een bestand van alléén mengmonsters. Er bestaan derhalve geen praktische bezwaren tegen het berekenen van de bodemkwaliteit uit een gegevensbestand waarin zowel punt- als mengmonsters aanwezig zijn. In dit project zijn de waarnemingen van de mengmonsters eenmaal meegenomen Het vervangen van waarden beneden de detectielimiet Bij analyses komt het vaak voor dat een bepaalde stof in het monster aanwezig is in concentraties beneden de detectiegrens van de gangbare analyseapparatuur. Hoewel de werkelijke waarde onbekend is (de waarde kan variëren van nul tot de detectielimiet) leveren deze monsters wel waardevolle informatie voor de gemiddelde bodemkwaliteit in een gebied. Voor deze analyses is de methode van de Richtlijn bodemkwaliteitskaarten gehanteerd. Deze methode houdt in dat de gerapporteerde detectielimieten zijn vermenigvuldigd met een factor 0,7 om tot een rekenwaarde te komen. De opgegeven detectielimiet van een bepaalde stof verschilt van rapport tot rapport. Verhoogde detectielimieten komen voor bij verstoringen in de monstermatrix. Daarnaast zijn de detectielimieten in de loop der jaren lager geworden doordat nauwkeurigere analyseapparatuur beschikbaar is gekomen. Bij met name PCB's ligt regelmatig de rekenwaarde (detectielimiet * 0,7) nog boven de achtergrondwaarde terwijl het hier feitelijk om waarnemingen onder de detectielimiet gaat. Dit heeft als mogelijk gevolg dat de zone alleen hierdoor in de klasse industrie valt. Dit kan leiden tot problemen bij hergebruik van grond. Om deze problemen te voorkomen hebben de ministeries van VROM en V&W besloten dat een correctie is toegestaan (Staatscourant, 19 november 2010). Men mag ervan uitgaan dat de kwaliteit van de betreffende grond voldoet aan de van toepassing zijnde normen als de analyses zijn uitgevoerd conform AS3000 of AP04. In plaats van de gebruikelijke rekenwaarde (0,7 * detectielimiet) is voor PCB, als de andere stoffen voldoen aan de eisen voor schone grond, voor de betreffende monsters gerekend met de geldende klassegrens voor achtergrondwaarde (gecorrigeerd naar organische stof) Het opsporen van uitbijters Ondanks dat er representatieve analysegegevens zijn geselecteerd en aanvullend zijn verzameld ten behoeve van de bodemkwaliteitskaart kan er sprake zijn van uitschieters in de dataset: extreem hoge gehalten als gevolg van bijvoorbeeld typfouten tijdens de invoer, onbetrouwbare analyses of lokale verontreinigingen door puntbronnen die niet als zodanig zijn aangegeven. Hierbij worden dan vaak bij meerdere stoffen relatief hoge gehalten aangetroffen. 7 Handreiking Achtergrondgehalten. Begeleidingscommissie actief bodembeheer, TNO MEP- R98/283.IPO/TNO, Pagina 6

11 Gedurende het maken van de bodemkwaliteitskaart zijn enkele uitbijteranalyses uitgevoerd; na de eerste dataselectie, bij de vergelijkbaarheidstoets (zie 2.4.2) en na het beschikbaar komen van de aanvullende waarnemingen (zie 2.4.3). In de eerste fase zijn per deelgebied per stof met een visuele methode (scatterplots) extreme gehalten gemarkeerd. De extreme waarden zijn voorgelegd aan de gemeente. Indien de uitschieters tot een puntbron, typ- of meetfout zijn te herleiden, dan zijn de waarnemingen uit het bestand verwijderd. Een aantal typfouten en verkeerd ingevoerde eenheden zijn op aanwijzen van de gemeente verbeterd en behouden. In bijlage 2 is een overzicht van de uiteindelijk verwijderde uitbijters opgenomen. 2.4 Stap 6: Verzamelen aanvullende informatie Algemeen De Richtlijn bodemkwaliteitskaarten stelt de volgende minimale eisen aan het aantal waarnemingen per deelgebied: Voor de deelgebieden zijn voor alle stoffen ten minste 20 waarnemingen beschikbaar; De waarnemingen liggen voldoende verspreid over het deelgebied: Voor aaneengesloten deelgebieden bij een systematische indeling in 20 vakken zijn in tenminste 10 vakken één of meer waarnemingen gedaan. Voor elk niet-aaneengesloten deel van een deelgebied zijn ten minste 3 waarnemingen beschikbaar. Na het samenstellen van de dataset voor de bodemkwaliteitskaart (zie 2.3.1) is gecontroleerd of de voorlopige deelgebieden voldoen aan de minimumeisen uit de Richtlijn. Hieruit bleek dat een aantal deelgebieden nog niet over het minimum aantal waarnemingen beschikte, voornamelijk in kleine dorpskernen waar de afgelopen 5 jaar weinig bodemonderzoeken zijn uitgevoerd. Om aanvullende waarnemingen te verzamelen zijn de volgende werkzaamheden uitgevoerd: 1. Vergelijkbaarheidsanalyse oudere gegevens. 2. Uitvoeren aanvullend bodemonderzoek. De ligging van de waarnemingen is opgenomen op de kaartbijlagen 7A en 7B. Pagina 7

12 2.4.2 Vergelijkbaarheidstoets De gemeente Tholen heeft in 2006 al een bodemkwaliteitskaart voor het stedelijk gebied opgesteld. Deze bodemkwaliteitskaart bevat gegevens die ouder zijn dan 5 jaar. Conform de Richtlijn kunnen deze gegevens gebruikt worden als deze vergelijkbaar zijn met de recente gegevens. Daarom is een vergelijkbaarheidstoets 8 uitgevoerd waarbij de recente gegevens (vanaf 2006) zijn vergeleken met de oudere gegevens (t/m 2005). De vergelijkbaarheidstoets is opgenomen in bijlage 11. Uit de vergelijkbaarheidstoets is gebleken dat voor alle concept deelgebieden (zie 2.2.7) in de oude en de recente dataset dezelfde bodemkwaliteitsklasse is vastgesteld. Op basis van dit resultaat zijn de beide datasets samengevoegd Aanvullend bodemonderzoek Voor de deelgebieden waar naderhand nog altijd onvoldoende waarnemingen beschikbaar waren, is aanvullend bodemonderzoek uitgevoerd (CSO kenmerk /JS3, 4 mei 2011). Het aanvullend bodemonderzoek is zo opgezet, dat voor alle deelgebieden wordt voldaan aan de minimale eisen uit de Richtlijn bodemkwaliteitskaarten. Gezien het grote aantal kleine kernen op het grondgebied van de gemeente Tholen en het feit, dat de nieuwe stoffen op basis van de al verzamelde gegevens van geringe invloed zijn gebleken voor de toetsingsresultaten, heeft de gemeente besloten dat alleen voor de nieuwe stoffen wordt geaccepteerd dat voor enkele nietaaneengesloten deelgebieden minder dan 3 waarnemingen beschikbaar zijn. De kosten van aanvullend onderzoek naar de ontbrekende waarnemingen voor alleen de nieuwe stoffen wegen niet op tegen de geringe meerwaarde die deze hebben voor de toetsingsresultaten. Met deze aanpak wordt tevens aangesloten bij de resultaten van een in het kader van het Impuls Lokaal Bodembeheer uitgevoerde evaluatie van het nieuwe stoffenpakket in de provincie Zeeland: In 2010 is in opdracht van het Impuls Lokaal Bodembeheer (ILB) een evaluatie van het nieuwe stoffenpakket 9 uitgevoerd in relatie tot bodemkwaliteitskaarten in Zeeland. Deze analyse is uitgevoerd op de dataset van de gemeente Tholen van september In totaal bevatte deze dataset iets meer dan 300 waarnemingen voor de nieuwe stoffen. Voor Tholen kan worden geconcludeerd dat de nieuwe stoffen uit de NEN5740 niet klassebepalend zijn voor de zone indeling voor de bodemkwaliteitskaart. Dit betekend dat de zone niet in een hogere klasse zou vallen als de nieuwe stoffen worden toegevoegd. Op basis van deze analyse worden voor de gemeente Tholen geen problemen verwacht met de klasseindeling voor de nieuwe stoffen. De analyseresultaten van het aanvullend bodemonderzoek zijn aan een uitbijteranalyse onderworpen. Hierbij zijn geen uitbijters aangetroffen; alle monsters zijn als representatief beoordeeld en toegevoegd aan de dataset van de bodemkwaliteitskaart. 8 Memo Vergelijkbaarheidstoets bodeminformatie voor de bodemkwaliteitskaart gemeente Tholen, CSO, 15 februari Evaluatie van het nieuwe stoffenpakket NEN5740 in relatie tot bodemkwaliteitskaarten in Zeeland. Marmos, 29 november Pagina 8

13 2.5 Stap 5: Controle indeling bodembeheergebied in deelgebieden Aantal waarnemingen In tabel 2.1 is de hoeveelheid analysemonsters per bodemlaag aangegeven die zijn geselecteerd voor de uiteindelijke dataset van de bodemkwaliteitskaart. Tabel 2.1: Totaal aantal analysemonsters per bodemlaag Bodemlaag Aantal analysemonsters Bovengrond (0 0,5 m.-mv) 834 Ondergrond (0,5 2 m.-mv) Splitsen deelgebieden Op stofniveau is voor het grondgebied van de gemeente Tholen gekeken of er een ruimtelijke clustering aanwezig is van hoge of lage gehalten. Op basis van ervaringen van CSO bij andere bodemkwaliteitskaarten is de ruimtelijke clustering onderzocht wanneer zware metalen en minerale olie een variatiecoëfficiënt hoger dan 1,5 hebben en PAK en PCB een variatiecoëfficiënt hoger dan 2. Een hoge variatiecoëfficiënt is een indicatie van een mogelijke ruimtelijke clustering. Een overzicht van de variatiecoëfficiënten is opgenomen in bijlage 3. Hieruit blijkt dat in alle deelgebieden voor één of meerdere stoffen sprake is van een hoge variatiecoëfficiënt. Uit de dataset blijkt dat deze worden veroorzaakt door enkele monsters met relatief hoge waarden; door het incidentele karakter er is geen sprake van ruimtelijke clustering. De relatief hoge variatiecoëfficiënten geven daarmee geen aanleiding tot het splitsen van deelgebieden Definitieve gebiedsindeling Op basis van de uitgevoerde stappen 1 t/m 6 van de Richtlijn bodemkwaliteitskaarten zijn voor de gemeente Tholen de onderstaande bodemkwaliteitszones onderscheiden: Bovengrond (0 0,5 m. -mv) Oude kern Tholen Overige woonbebouwing voor 1980 Bedrijven en industrie Buitengebied en woonbebouwing na 1980 Ondergrond (0,5-2 m. -mv) Oude kern Tholen Overige ondergrond De definitieve deelgebiedenkaarten zijn opgenomen in bijlage 6A en 6B. Pagina 9

14 Ieder niet-aaneengesloten deelgebied voldoet tevens aan de eis voor 3 waarnemingen voor alle stoffen, exclusief barium, kobalt, molybdeen en som-pcb's. Voor deze 4 laatstgenoemde stoffen hebben een aantal kleinere nietaaneengesloten deelgebieden onvoldoende waarnemingen. Aangezien deze stoffen niet bepalend zijn voor de kwaliteitsklasse-indeling (zie bijlage 3), brengt het niet conform de Richtlijn zoneren voor de nieuwe stoffen naar alle waarschijnlijkheid geen risico's met zich mee. De inspanning voor het aanvullend verzamelen van deze ontbrekende waarnemingen weegt daarom niet op tegen de beperkte meerwaarde die deze zouden hebben aan het resultaat van de berekeningen (zie ook 2.4.3). 2.6 Stap 7: Vaststellen en karakteriseren bodemkwaliteitszones De gemiddelde gehalten van de bodemkwaliteitszones zijn getoetst aan de toetsingswaarden uit het Besluit en de Regeling bodemkwaliteit 10. De bodemkwaliteitszones kunnen vallen in de bodemkwaliteitsklasse Landbouw/natuur (achtergrondwaarden -AW2000), Wonen of Industrie. Een toelichting op de toetsmethodiek is opgenomen in bijlage 1 (onder bodemkwaliteitsklasse ). In tabel 2.2 is voor de gemeente Tholen aangegeven in welke bodemkwaliteitsklasse iedere bodemkwaliteitszone valt. In bijlage 3 en 4 zijn de gespecificeerde beoordelingen weergegeven. Tabel 2.2: Bodemkwaliteitsklasse per bodemkwaliteitszone en bodemlaag Bodemkwaliteitszone Bovengrond (0,0-0,5 m.-mv) Oude kern Tholen Overige woonbebouwing voor 1980 Bedrijven en industrie Buitengebied en woonbebouwing na 1980 Ondergrond (0,5-2,0 m.-mv) Bodemkwaliteitsklasse Wonen Wonen Landbouw/natuur Landbouw/natuur Oude kern Tholen Overige ondergrond Wonen Landbouw/natuur Controle saneringscriterium In de Richtlijn bodemkwaliteitskaarten staat vermeld, dat voor elke bodemkwaliteitszone met een P95 boven de interventiewaarde een controle op het saneringscriterium nodig is. In tabel 2.3 is aangegeven voor welke zone één of meerdere stoffen de 95-percentielwaarde de interventiewaarde overschrijden. Voor deze zones is een controle op het saneringscriterium noodzakelijk. Vastgesteld moet worden of sprake is van een overschrijding van het saneringscriterium voor een of meerdere bodemgebruiken. Bij een overschrijding is het niet verantwoord om zonder partijkeuring grondverzet vanuit de betreffende zone te laten plaatsvinden. De nota bodembeheer 11 gaat hier nader op in. 10 Regeling bodemkwaliteit, publicatie Staatscourant 20 december Nota bodembeheer gemeente Tholen, Pagina 10

15 Tabel 2.3: Bodemkwaliteitszones waar de 95P de interventiewaarde overschrijdt Bodemkwaliteitszone Stof 95-Percentielwaarde (in mg/kg ds) Oude kern Tholen, bovengrond Lood 427,5 379 Interventiewaarde (in mg/kg ds) Heterogeniteit Naast de percentielwaarden en variatie is ook de heterogeniteit van de waarnemingen berekend. Wanneer de diffuse bodemverontreiniging in een zone zeer heterogeen is verdeeld, is de betrouwbaarheid van het gemiddelde gehalte in de zone ook kleiner. Bij zones met een hoge heterogeniteit kan de gemeente besluiten dat de bodemkwaliteitskaart in bepaalde situaties niet gebruikt mag worden als bewijsmiddel omdat het vastgestelde gemiddelde gehalte een te lage betrouwbaarheid heeft. Een zekere heterogeniteit op zich hoeft overigens geen probleem te zijn zolang er geen sprake is van een gebruiksrisico. De heterogeniteit van een stof in een zone wordt bepaald door een index die volgt uit de volgende formule: P95 P5 heterogeniteit = Maximalewaarde industrie Achtergrondwaarde De beoordeling van de heterogeniteitsindex is als volgt: Index < 0,2 : weinig heterogeniteit 0,2 < Index < 0,5 : beperkte heterogeniteit 0,5 < Index < 0,7 : er is sprake van heterogeniteit Index > 0,7 : sterke heterogeniteit In de gemeente Tholen geldt voor de zones Oude kern Tholen (boven- en ondergrond) en Overige woonbebouwing voor 1980 dat sprake is van sterke heterogeniteit voor koper of minerale olie (zie bijlage 3). De nota bodembeheer gaat hier nader op in. 2.7 Stap 8: Bodemkwaliteitskaart Inleiding De bodemkwaliteitskaart bestaat uit drie hoofdkaarten: 1. Een kaart met uitgesloten locaties en deelgebieden. 2. De ontgravingskaart. 3. De toepassingskaart. In de onderstaande paragrafen is nader ingegaan op de hoofdkaarten. Bij de ontgravings- en toepassingskaart is uitgegaan van het generieke kader van het Besluit bodemkwaliteit. Pagina 11

16 2.7.2 Kaart met uitgesloten locaties en gebieden In de gemeente Tholen is een aantal locaties uitgesloten van de bodemkwaliteitskaart. Een overzicht van de uitgezonderde locaties is aangegeven in 2.1 en De ligging van een gebieden die zijn uitgesloten van de bodemkwaliteitskaart is ook weergegeven op kaartbijlagen 6C, 8 en Ontgravingskaart De ontgravingskaart geeft de kwaliteit aan van de eventueel te ontgraven grond op een niet voor bodemverontreiniging verdachte locatie. Deze kaart kan als bewijsmiddel worden gebruikt voor de chemische kwaliteit van de te ontgraven grond op een niet-verdachte locatie, als deze grond elders nuttig wordt toegepast. De ontgravingskwaliteit is gebaseerd op de gemiddelde gehalten van een zone (zie bijlage 3) en getoetst aan de toetsingswaarden uit het Besluit bodemkwaliteit. De bodemkwaliteitszones kunnen vallen in de ontgravingsklassen Landbouw/natuur (achtergrondwaarden -AW2000), Wonen, Industrie of niet-toepasbaar. De toetsingsmethodiek is toegelicht in bijlage 1. In tabel 2.4 is de ontgravingskwaliteit per onderscheiden zone aangegeven. De bijbehorende ontgravingskaarten per bodemlaag zijn opgenomen in bijlage 8A en 8B. Tabel 2.4: Ontgravingsklassen in de gemeente Tholen Bodemkwaliteitszone Bovengrond (0,0-0,5 m.-mv) Oude Kern Tholen Overig wonen voor 1980 Bedrijven en industrie Buitengebied en woonbebouwing na 1980 ** Ondergrond (0,0-0,5 m.-mv) Oude kern Tholen Overige ondergrond ** Ontgravings-klase Industrie Wonen Landbouw/natuur Landbouw/natuur Landbouw/natuur Wonen Landbouw/natuur Toepassingskaart Bij de toepassingskaart is gekeken naar de vastgestelde chemische bodemkwaliteit en de (toekomstige) functie van de bodem. De toepassingskaart wordt gebruikt om vast te stellen aan welke chemische kwaliteitseisen de nuttig toe te passen grond moet voldoen. Op basis van deze dubbele toets, waarbij de strengste toets doorslaggevend is, wordt voor elke zone de toepassingseis vastgesteld (zie tabel 2.5). Pagina 12

17 Tabel 2.5: Toepassingseisen per combinatie bodemfunctie- en kwaliteitsklasse (generiek kader Besluit bodemkwaliteit) Bodemfunctieklasse Bodemkwaliteitsklasse Toepassingseis Geen functie Landbouw/natuur Landbouw/natuur Geen functie Wonen Landbouw/natuur Geen functie Industrie Landbouw/natuur Wonen Landbouw/natuur Landbouw/natuur Wonen Wonen Wonen Wonen Industrie Wonen Industrie Landbouw/natuur Landbouw/natuur Industrie Wonen Wonen Industrie Industrie Industrie In tabel 2.6 is het resultaat van de bovenstaande werkwijze voor de bodemkwaliteitskaart van de gemeente Tholen samengevat. Tabel 2.6: Toepassingseisen per combinatie bodemfunctie- en bodemkwaliteitsklasse. (Voor de bodemfunctieklasse is de overheersende klasse in de zone weergegeven.) Bodemkwaliteitszone Bodemfunctieklasse Bodemkwaliteitsklasse Toepassingseis Bovengrond (0,0-0,5 m.-mv) Oude Kern Tholen Wonen Wonen Wonen Overig wonen voor 1980 Wonen Wonen Wonen Bedrijven en industrie Industrie Landbouw/natuur Landbouw/natuur Buitengebied en woonbebouwing na 1980 ** Ondergrond (0,5-2,0 m.-mv) Industrie Wonen Overig Landbouw/natuur Industrie* Oude kern Tholen Wonen Wonen Wonen Overige ondergrond ** Industrie Wonen Overig Landbouw/natuur Landbouw/natuur Landbouw/natuur * Voor de Stortplaats Tuttelhoek zijn Lokale Maximale Waarden opgesteld. In de nota bodembeheer is hier nader op ingegaan. ** In deze zone zijn enkele niet-aangesloten gebieden aanwezig die niet gezoneerd zijn. Op kaartbijlage 9A en 9B staat per bodemlaag aangegeven welke toepassingseis er geldt. Pagina 13

18 2.8 Bijzondere omstandigheden De bodemkwaliteitskaart doet geen uitspraak over de kwaliteit van de bodem ter plaatse van verdachte locaties, verontreinigde locaties of gesaneerde locaties, waaronder (vml.) boomgaarden en stortplaatsen. Op deze locaties verwacht men een afwijkende (betere of juist slechtere) bodemkwaliteit dan in de omgeving. Op terreinen die ooit een leeflaag van schone grond hebben gekregen, of gesaneerde locaties mag men bijvoorbeeld een betere kwaliteit verwachten. Een slechtere kwaliteit valt te verwachten op terreinen die (wellicht) door een puntbron verontreinigd zijn en ter plaatse van dempingen, stortplaatsen en lokale ophooglagen. Ook door de provincie aangewezen beschermingsgebieden vallen onder locaties met bijzondere omstandigheden voor grondverzet. Voorafgaand aan het grondverzet moet zowel voor de ontgravingslocatie als op de toepassingslocatie worden nagegaan of er naar aanleiding van de ligging in één of meerdere beschermingsgebieden er restricties zijn ten aanzien van het grond- en baggerverzet. De provincie kan hier aanvullende eisen stellen. De ligging van deze gebieden is te vinden op de website van de provincie Zeeland, Vaststellen bodemkwaliteitskaart Met de bodemkwaliteitskaart heeft de gemeente een goed instrument in handen voor het toepassen van grond. De gemeente is bevoegd gezag inzake het Besluit bodemkwaliteit voor de toepassing van grond en baggerspecie op de landbodem. De gemeente Tholen maakt voor het toepassen van grond en baggerspecie op de landbodem gebruik van het gebiedsspecifieke kader van het Besluit bodemkwaliteit. Het gebiedsspecifieke beleid heeft de gemeente vastgelegd in een nota bodembeheer. Zowel de bodemkwaliteitskaart, de bodemfunctieklassenkaart als de nota bodembeheer zijn door de gemeenteraad vastgesteld waarop een procedure uit de Algemene wet bestuursrecht van toepassing is, Afdeling 3.4 (Art. 3:10). Pagina 14

19 3 Conclusies CSO Adviesbureau voor Milieu-Onderzoek B.V. heeft in opdracht van de gemeente Tholen de gemeentelijke bodemkwaliteitskaart opgesteld. In de bodemkwaliteitskaart zijn op basis van historie, gebruik en bodemkwaliteit in totaal 6 bodemkwaliteitszones onderscheiden in de boven- en ondergrond: Bovengrond (0 0,5 m. -mv) 1. Oude kern Tholen 2. Overige woonbebouwing voor Bedrijven en industrie 4. Buitengebied en woonbebouwing na 1980 Ondergrond (0,5-2 m. -mv) 5. Oude kern Tholen 6. Overige ondergrond De volgende gebieden zijn uitgezonderd van de bodemkwaliteitskaart: Locaties met, of die verdacht zijn voor, een sterke bodemverontreiniging, inclusief de (vml.) boomgaarden en stortplaatsen. Bij de boomgaardpercelen is de bodemlaag 0,0-0,3 m-mv de verdachte bodemlaag. Gesaneerde locaties in het kader van de Wet bodembescherming (voor wat betreft de ontgravingskaart). Het bodembeheergebied van de bodemkwaliteitskaart voor de wegbermen. De buitendijkse gebieden met uitzondering van de drogere oevergebieden zoals gedefinieerd in de Waterregeling. Overige waterbodems. Alle zones zijn vastgesteld voor de stoffen barium, cadmium, kobalt, koper, kwik, lood, molybdeen, nikkel, zink, som-pcb's, PAK (10) en minerale olie. Voor de uitgezonderde en/of niet-gezoneerde gebieden geldt het generieke kader van het Besluit bodemkwaliteit. Dit betekent dat de kwaliteit van de toe te passen grond of baggerspecie enerzijds moet voldoen aan de maximale waarden van de functie die voor de ontvangende bodem is aangegeven op de bodemfunctieklassenkaart (zie kaartbijlage 5). Anderzijds moet de kwaliteit van de ontvangende bodem worden onderzocht om vast te stellen of de kwaliteit van de toe te passen grond of baggerspecie van een betere of vergelijkbare kwaliteit is. Op de ontgravingskaart (kaartbijlagen 8A en 8B) zijn de kwaliteitsgegevens weergegeven van de te ontgraven boven- en ondergrond. Op de toepassingskaart voor de boven- en ondergrond (kaartbijlagen 9A en 9B) zijn de toepassingseisen weergegeven die gelden voor een gebied als een partij grond wordt toegepast. In tabel 3.1 is een totaaloverzicht gegeven van alle zones. Het generieke kader van het Besluit bodemkwaliteit kan voor bijna alle bodemkwaliteitszones worden gebruikt. Uitzondering hierop vormt de bovengrondzone 'Oude kern Tholen'. In deze zone is de toepassingseis strenger dan de ontgravingskwaliteit. Voor de Stortplaats Tuttelhoek, gelegen in de zone 'Buitengebied en woonbebouwing na 1980', wil de gemeente ruimere toepassingseisen, Lokale Maximale Waarden (kwaliteitsklasse Industrie), vaststellen. Hier gaat de nota bodembeheer nader op in. In de nota bodembeheer is voor de zone Oude kern Tholen (bovengrond) tevens nader ingegaan op de controle op het saneringscriterium om te voorkomen dat in deze zone zonder partijkeuring ongewenste grondstromen plaatsvinden. Pagina 15

20 In de statistische overzichten is te zien dat van de stoffen van het nieuwe stoffenpakket voor geen enkele zone bepalend zijn voor de klassificatie. Het niet conform de Richtlijn zoneren voor de nieuwe stoffen van enkele niet aaneengesloten deelgebieden brengt daarom naar alle waarschijnlijkheid geen risico's met zich mee. Tabel 3.1: Totaaloverzicht bodemkwaliteitszones, bodemfunctieklassen, bodemkwaliteitsklassen, ontgravingsklassen, toepassingseisen en controle saneringscriterium. (Voor de bodemfunctieklasse is de overheersende klasse van de zone afgebeeld.) Bodemkwaliteitszone Bovengrond (0,0-0,5 m.-mv) Toepassingseis Bodemfunctieklasse Bodemkwaliteitsklasse Ontgravingsklase Controle saneringscriterium Oude Kern Tholen Wonen Wonen Wonen Industrie Lood Overig wonen voor 1980 Wonen Wonen Wonen Wonen - Bedrijven en industrie Industrie Landbouw/natuur Landbouw/natuur Landbouw/natuur - Buitengebied en woonbebouwing na 1980 ** Ondergrond (0,0-0,5 m.-mv) Industrie Wonen Overig Landbouw/natuur Industrie* Landbouw/natuur Landbouw/natuur Landbouw/natuur Oude kern Tholen Wonen Wonen Wonen Wonen - Overige ondergrond ** Industrie Wonen Overig Landbouw/natuur Landbouw/natuur Landbouw/natuur - * Voor de Stortplaats Tuttelhoek zijn Lokale Maximale Waarden opgesteld. In de nota bodembeheer is hier nader op ingegaan. ** In deze zone zijn enkele niet-aangesloten gebieden aanwezig die niet gezoneerd zijn. - Pagina 16

21 Bijlage 1 Begrippenlijst Bagger(specie) Mengsel van minerale bestanddelen, organische stof en water dat vrijkomt bij het baggeren van (delen van) de waterbodem. In verschillende juridische regelingen worden verschillende definities voor baggerspecie gehanteerd. Bodemkwaliteit De bodemkwaliteit in een bepaald gebied is de verdeling van gehalten in een gebied. Deze verdeling kan worden gekwantificeerd door statistische parameters (gemiddelde, percentielwaarden). Frequentieverdeling perc Aantal w aarnem ingen gemiddelde 95-perc 0 Gehalten (mg/kg) Bodemkwaliteitskaart Kaart waarop zones met gelijke gebiedseigen chemische bodemkwaliteit staan aangegeven. Bodemkwaliteitsklasse In het Besluit bodemkwaliteit worden bodemkwaliteitszones afhankelijk van de gemiddelde kwaliteit ingedeeld in één van de drie onderscheiden bodemkwaliteitsklassen: Klasse Landbouw/natuur Klasse wonen Klasse industrie Bij de toetsmethodiek voor Landbouw/natuur wordt uitgegaan van een staffel voor het aantal toegestane overschrijdingen van de functiewaarden (voor staffel zie tabel in hoofdtekst rapport). Voor de klasse Wonen is ook een aanvullende toetsing van toepassing:

22 Klasse Landbouw/natuur (achtergrondwaarde AW2000): Alle verontreinigingen voldoen aan de achtergrondwaarden (AW2000), met uitzondering van een aantal overschrijdingen, zie tabel B1.1. De overschrijding mag maximaal twee maal de norm voor de klassegrens achtergrondwaarden (AW2000) bedragen. Elke overschrijding is lager dan de norm voor klassegrens Wonen (exclusief nikkel en PCB). Klasse wonen: Alle verontreinigingen voldoen aan de klassegrens Wonen, met uitzondering van een aantal overschrijdingen, zie tabel B1.1. De overschrijding mag maximaal de norm voor de klassegrens Wonen plus de norm voor de klassegrens achtergrondwaarden (AW2000) bedragen. De overschrijding van nikkel mag maximaal de norm voor de klassegrens Industrie bedragen. Klasse industrie: Als de indeling niet leidt tot de indeling in klasse Wonen of achtergrondwaarden (AW2000) wordt de bodemkwaliteit ingedeeld in de klasse Industrie. Tabel B1.1: Toegestane aantal overschrijdingen Aantal gemeten stoffen Aantal overschrijdingen Basispakket Voor de bodemkwaliteitskaart van de gemeente Tholen is het basispakket van toepassing. Barium, nikkel en PCB De normstelling in Besluit bodemkwaliteit voor barium en nikkel zijn door het Ministerie van VROM sinds 1 april 2009 gewijzigd (Staatscourant, 7 april 2009). De normstelling voor PCB is per 22 november 2010 gewijzigd (Staatscourant, 19 november 2010). Voor nikkel en PCB vindt voor schone grond (klasse Landbouw/natuur) geen toetsing meer plaats aan de maximale waarde voor de bodemkwaliteitsklasse wonen. Voor barium is besloten alle toetsingsnormen tijdelijk in te trekken als aangetoond kan worden dat er geen sprake is van een verontreiniging veroorzaakt door activiteiten van de mens. Bodemkwaliteitszone Deel van een bodembeheergebied waarvoor geldt dat er sprake is een zelfde gebiedseigen bodemkwaliteit, waarbij zowel de verwachtingswaarde als de mate van variabiliteit van belang zijn. De spreiding van gehalten binnen een bodemkwaliteitszone is relatief laag. Een bodemkwaliteitszone is in drie richtingen begrensd: X, Y en Z (dus ook diepte). Bijzondere omstandigheden Voor een binnen een bodemkwaliteitszone liggend gebied geldt dat er sprake is van bijzondere omstandigheden, indien er voor dat gebied een afwijkende verwachtingswaarde geldt ten opzichte van de verwachtingswaarde van de betreffende bodemkwaliteitszone. Te denken valt aan verdachte locaties, onderzochte locaties, locaties waar een sanering heeft plaatsgevonden, e.d. Ook beschermde gebieden zoals bijvoorbeeld voor de ecologie, archeologie, aardkundige waarden, cultuurhistorie vallen onder de bijzondere omstandigheden. Deelgebied Deel van een bodembeheergebied waarvoor geldt dat dit op eenduidige wijze kan worden gekarakteriseerd door middel van de voor het bodembeheergebied geldende onderscheidende kenmerken. In tegenstelling tot de bodemkwaliteitszone is er voor het deelgebied nog geen toetsing uitgevoerd of het daadwerkelijk een bodemkwaliteitszone is.

23 Grond Onder dit begrip vallen onder andere: zand, veen, klei en löss. Het Besluit bodemkwaliteit definieert grond als volgt: Vast materiaal dat bestaat uit minerale delen met een maximale korrelgrootte van 2 millimeter en organische stof in een verhouding en met een structuur zoals deze in de bodem van nature worden aangetroffen, alsmede van nature in de bodem voorkomende schelpen en grind met een korrelgrootte van 2 tot 63 millimeter, niet zijnde baggerspecie. Ook verontreinigde grond die is gereinigd en ontwaterde of gerijpte baggerspecie worden als grond beschouwd. Grond die is vermengd met bodemvreemd materiaal kan, afhankelijk van de per situatie toelaatbare hoeveelheid, eveneens als grond worden gedefinieerd. Uitgangspunt hierbij is dat de fysische kwaliteit van de bodem, uitgedrukt in bodemvreemd materiaal, niet mag verslechteren. Interventiewaarde Wanneer een gemeten gehalte hoger is dan de interventiewaarde wordt gesproken over een sterke verontreiniging of sterk verhoogd gehalte. De interventiewaarden zijn vastgelegd in de Circulaire bodemsanering 2009, in werking getreden op 1 april 2009 (Staatscourant 2009, 67). Niet gezoneerd deelgebied Deelgebieden kunnen worden gezoneerd wanneer er voldoende waarnemingen zijn om te voldoen aan de eisen uit de Richtlijn bodemkwaliteitskaarten. Wanneer er onvoldoende waarnemingen zijn, kan de actuele milieuhygiënische bodemkwaliteit van het gebied niet worden bepaald en wordt het deelgebied niet gezoneerd. Een niet gezoneerd deelgebied kan ook ontstaan wanneer de gemeente er bewust voor kiest een gebied niet op te nemen in de bodemkwaliteitskaart. (zie ook: Uitgesloten gebied) Nota bodembeheer Document behorende bij de bodemkwaliteitskaart waarin de volgende aspecten aan de orde komen: Één of meerdere kaarten met de begrenzing van het bodembeheergebied en de bodemfuncties Een (water)bodemkwaliteitskaart; Een toelichting op de maatschappelijke opgave en het grondverzet en de verwachte ruimtelijke; ontwikkelingen in de toekomst; De Lokale Maximale Waarden, inclusief motivatie en de resultaten van de risicotoolbox; (indien van toepassing) De maximale gewichtspercentage bodemvreemd materiaal inclusief motivatie. Daarnaast kan in een nota bodembeheer aandacht worden besteedt aan duurzaam bodembeheer of de (diepere) ondergrond. Onderscheidende gebiedskenmerken Kenmerken waarvan verwacht wordt dat deze een verband vertonen met de bodemkwaliteit. Bijvoorbeeld: bodemtype, geomorfologie, landgebruik, historie, huidig gebruik. Ontgravingsklasse De ontgravingsklasse geeft de kwaliteit aan van de eventueel te ontgraven grond op een niet voor bodemverontreiniging verdachte locatie. De ontgravingskwaliteit is gebaseerd op de gemiddelde gehalten van een zone en getoetst aan de toetsingswaarden uit het Besluit bodemkwaliteit. De bodemkwaliteitszones kunnen vallen in de ontgravingsklassen Landbouw/natuur (achtergrondwaarden -AW2000), Wonen, Industrie of niet-toepasbaar. Bij de toetsmethodiek voor Landbouw/natuur wordt uitgegaan van een staffel voor het aantal toegestane overschrijdingen van de functiewaarden (voor staffel zie tabel in hoofdtekst rapport).

24 Klasse Landbouw/natuur (achtergrondwaarde AW2000): Alle verontreinigingen voldoen aan de achtergrondwaarden (AW2000), met uitzondering van een aantal overschrijdingen, zie tabel B1.1. De overschrijding mag maximaal twee maal de norm voor de klassegrens achtergrondwaarden (AW2000) bedragen. Elke overschrijding is lager dan de norm voor klassegrens Wonen (exclusief nikkel en PCB). Klasse Wonen De verontreinigingen niet voldoen aan de klasse Landbouw/natuur en de norm voor klassegrens Wonen wordt niet overschreden. Klasse Industrie De norm voor klassegrens Wonen wordt overschreden. De norm voor klasse grens Industrie wordt niet overschreden. Klasse Niet toepasbaar De norm voor klassegrens Industrie wordt overschreden. Percentiel/percentielwaarde Waarde waar beneden een bepaald percentage van de waarnemingen gelegen is. Bijvoorbeeld 90-percentiel: 90% van de waarnemingen ligt beneden deze waarde. Toepassingskaart (generiek kader Besluit bodemkwaliteit) Bij de toepassingskaart wordt gekeken naar de vastgestelde bodemkwaliteit en de (toekomstige) functie van de bodem. Op basis van deze dubbele toets, waarbij de strengste toets doorslaggevend is, wordt aan elke zone de toepassingseis vastgesteld waaraan de toe te passen grond of baggerspecie aan moet voldoen. Tabel B1.2: Toepassingseisen per combinatie bodemfunctie- en kwaliteitsklasse Bodemfunctieklasse Bodemkwaliteitsklasse Toepassingseis Geen functie Landbouw/natuur Landbouw/natuur Geen functie Wonen Landbouw/natuur Geen functie Industrie Landbouw/natuur Wonen Landbouw/natuur Landbouw/natuur Wonen Wonen Wonen Wonen Industrie Wonen Industrie Landbouw/natuur Landbouw/natuur Industrie Wonen Wonen Industrie Industrie Industrie

25 Toetsingswaarden Besluit bodemkwaliteit (Generiek kader) Om een bodemkwaliteitszone in te delen in een bodemkwaliteitsklasse moet een toetsing plaatsvinden aan de gestelde normen uit het Besluit en de Regeling bodemkwaliteit. Voor het toepassen van grond of baggerspecie op of in de bodem en voor het verspreiden van baggerspecie over het aangrenzende perceel zijn dit (voor standaardbodem in mg/kg ds): Stof Maximale waarden landbouw/natuur (achtergrondwaarden: AW2000) Maximale waarden wonen Maximale waarden industrie Arseen Barium 190 * 550 * 920 * Cadmium 0,60 1,2 4,3 Chroom Kobalt Koper Kwik 0,15 0,83 4,8 Lood Molybdeen 1, Nikkel * 100 Zink Som PAK 1,5 6,8 40 Som PCB s 0,02 0,02 * 0,5 EOX Minerale olie * De normstelling in Besluit bodemkwaliteit voor barium en nikkel zijn door het Ministerie van VROM sinds 1 april 2009 gewijzigd (Staatscourant, 7 april 2009). De normstelling voor PCB is per 22 november 2010 gewijzigd (Staatscourant, 19 november 2010). Voor nikkel en PCB vindt voor schone grond (klasse Landbouw/natuur) geen toetsing meer plaats aan de maximale waarde voor de bodemkwaliteitsklasse wonen. Voor barium is besloten alle toetsingsnormen tijdelijk in te trekken als aangetoond kan worden dat er geen sprake is van een verontreiniging veroorzaakt door activiteiten van de mens. Uitbijter Waarnemingen in het gegevensbestand die niet voldoen aan het patroon dat door de andere waarnemingen is gevestigd. De verhoogde gehalten zijn het gevolg van duidelijk aantoonbare menselijke activiteiten: puntverontreinigingen, verdachte locaties, typfouten. Uitgesloten/Uitgezonderd gebied Uitgesloten gebieden zijn terreinen die op beleidsmatige grond niet kunnen worden opgenomen in de bodemkwaliteitskaart of niet voldoen aan de minimumeisen uit de Richtlijn bodemkwaliteitskaarten. Voorbeelden zijn o.a. terreinen waar de gemeente niet het bevoegd gezag voor het Besluit bodemkwaliteit is, zoals op terreinen die in het beheer zijn van Rijkswaterstaat en terreinen waar sprake is van een sanering of verontreiniging door een locale activiteit. Variabiliteit Mate waarin de gehalten binnen een bodemkwaliteitszone varieert. Variatiecoëfficiënt Maat voor de spreiding in gehalten (standaarddeviatie gedeeld door het gemiddelde).

26 Bijlage 2 Overzicht verwijderde uitbijters Projectnaam Rapportnummer Rapportdatum Monster Uitschieter (mg/kg) Mogelijke reden 2008/4/2A /SBA/rap B01 Hg (0,87) Bijmenging 2010/1/29A VB/ MM2 PAK (45) Bijmenging 2010/1/29A VB/ M6 Ba (510), Pb (620), Zn (810), PCB (0,064) Bijmenging 2006/2/6A 06RDK MM5 Cd (1,9) Bijmenging 2007/2/18A BOZ MM4 Olie (330) Tank op locatie 2007/7/30A 07A GM01 Zn (530) Bijmenging 2007/7/30A 07A GM04 Zn (520) Bijmenging 2007/7/38B formeel een NO GM08 Pb (610), Zn (500) Bijmenging 2007/2/2C M3 Olie (600) Tank op locatie 2007/2/2C M6 Olie (430) Tank op locatie 2007/7/42A 07RDK MM5 Olie (380) Tank op locatie 2008/1/1A MM5 PCB (-0,041) Invoerfout 2008/6/18A P M-200/B01/RdN/GPe Pb (1700) Bijmenging 2008/6/18A P M-200/B01/RdN/GPe Pb (660) Bijmenging 2008/6/20B P M-100/R Olie (5100) Verdachte locatie 2008/6/20B P M-100/R h Olie (4100) Verdachte locatie 2010/1/24A VB/ M5 PAK (42), Olie (360) Verdachte locatie 2006/3/1A MM1 Cu (91) Bijmenging 2008/3/5A RN PAK (35) Bijmenging 2009/4/8A 09RDK MM1 Co (52) Bijmenging 2008/1/27B BOZ 7582A M4 PAK (69) Bijmenging 2009/1/1C BOZ 7582B M101 PAK (68) Bijmenging 2006/1/19A MM01 Pb (600), PAK (530), Olie (760) Verdachte locatie

27 Bijlage 3 Statistische parameters per bodemkwaliteitszone

28 * De norm voor Barium geldt alleen voor die situaties waarbij duidelijke sprake is van antropogene bodemverontreiniging. Voor overige situaties is de norm voor Barium tijdelijk buitenwerking gesteld. streven is om voor Barium binnen enkele jaren een nieuw toetsingskader te introduceren. Zone Statistische parameters Heterogeniteit (mate betrouwbaarheid van de bepaalde diffuse bodemkwaliteit) waarde > max. waarde industrie sterke heterogeniteit (Index > 0,7) De heterogeniteit van een stof in een zone wordt bepaald door een index die volgt uit de volgende formule max. waarde wonen < waarde < max. waarde industrie er is sprake van heterogeniteit (0,5 < index < 0,7) beperkte heterogeniteit (0,2 < Index < 0,5) weinig heterogeniteit (Index < 0,2) Oude kern Tholen, bovengrond bodemkwaliteitsklasse: wonen Lut = 8,1 % Gezoneerd: ja ontgravingskaart: industrie OS = 2,6 % Stoffen N Min 5P 25P 50P 75P 80P 90P 95P Max Gem VC Heterogeniteit Gem. > Ind. P95> I Stoffen Ba* 21 14,00 14,00 14,00 33,00 57,00 59,00 110,00 110,00 140,00 46,19 0,81 Ba* Cd 40 0,17 0,25 0,25 0,28 0,28 0,35 0,40 0,50 0,58 0,30 0,28 0,11 nee nee Cd 0,4 0,78 2,8 8,5 Co 21 2,10 2,10 2,10 4,30 5,20 5,50 6,60 6,70 6,70 4,19 0,39 0,06 nee nee Co 7,1 16,65 90,4 90,4 Cu 40 3,50 3,50 7,00 12,00 26,75 35,00 39,20 43,55 61,00 17,83 0,87 0,45 nee nee Cu 23,8 32,2 113,3 113,3 Hg 40 0,03 0,03 0,07 0,13 0,36 0,54 0,71 0,90 2,90 0,32 1,59 0,24 nee nee Hg 0,12 0,64 3,7 27,7 Pb Mo Ni Zn achtergrondwaarde < waarde < max. waarde wonen waarde < achtergrondwaarde P95P5 Mwi AW ,10 15,00 30,50 82,00 332,50 350,00 370,00 427,50 710,00 171,07 0,99 nee ja Pb 35,7 150,15 378,9 378,9 21 1,05 1,05 1,05 1,05 1,05 1,05 1,05 1,05 2,30 1,11 0,25 0,00 nee nee Mo 1, ,0 190,0 40 2,10 3,15 3,50 8,45 12,00 12,00 14,00 15,00 16,00 8,27 0,51 0,35 nee nee Ni 18,1 20,22 51,9 51, ,00 21,95 32,75 62,00 110,00 128,80 174,00 220,50 420,00 86,73 0,92 0,61 nee nee Zn 78,4 111,98 403,1 403,1 PCB (som 7) 20 0,0049 0,0049 0,0049 0,0049 0,0074 0,0096 0,0103 0,0131 0,0140 0,0067 0,44 0,06 nee nee PCB (som 7) 0,0053 0,0053 0,13 0,26 PAK 42 0,04 0,18 0,75 1,65 5,20 6,16 7,38 9,33 18,00 3,14 1,16 0,24 nee nee PAK 1,5 6,8 40,0 40,0 M.O. 38 6,30 6,90 14,00 14,00 35,00 38,40 77,00 169,00 320,00 40,09 1,61 1,99 nee nee M.O. 49,9 49,9 131,3 1313,0 achtergrond waarde max. waarde wonen max. waarde industrie interventiewaa rde bodem Overige woonbebouwing voor 1980, bovengrond bodemkwaliteitsklasse: wonen Lut = 12,1 % Gezoneerd: ja ontgravingskaart: wonen OS = 3,7 % Stoffen N Min 5P 25P 50P 75P 80P 90P 95P Max Gem VC Heterogeniteit Gem. > Ind. P95> I Stoffen Ba* 34 14,00 17,90 30,00 40,50 88,80 101,04 120,00 148,35 191,00 62,53 0,73 Ba* Cd 259 0,01 0,21 0,28 0,28 0,40 0,43 0,56 0,70 1,70 0,36 0,50 0,19 nee nee Cd 0,4 0,86 3,1 9,3 Co 34 4,00 4,67 5,40 5,70 6,30 6,40 6,74 7,04 7,10 5,77 0,13 0,02 nee nee Co 9,0 20,92 113,5 113,5 Cu 266 3,50 5,40 11,25 16,50 24,15 26,00 33,85 42,00 110,00 19,47 0,67 0,36 nee nee Cu 27,1 36,65 128,9 128,9 Hg 257 0,03 0,05 0,07 0,12 0,20 0,21 0,32 0,55 7,50 0,20 2,45 0,13 nee nee Hg 0,12 0,68 3,9 29,5 Pb Mo Ni Zn 266 7,00 10,88 30,00 54,00 100,00 120,00 175,00 225,00 570,00 79,17 0,95 0,58 nee nee Pb 38,7 162,36 409,8 409,8 35 0,70 0,70 0,88 1,05 1,05 1,05 1,05 1,05 1,05 0,96 0,16 0,00 nee nee Mo 1, ,0 190, ,10 4,40 9,80 12,00 14,00 15,00 16,00 18,00 31,00 11,89 0,35 0,33 nee nee Ni 22,1 24,59 63,0 63, ,70 31,00 52,00 74,00 120,00 130,00 180,00 230,00 350,00 95,51 0,66 0,52 nee nee Zn 91,7 130,96 471,5 471,5 PCB (som 7) 39 0,0039 0,0039 0,0040 0,0049 0,0067 0,0087 0,0098 0,0098 0,0135 0,0059 0,42 0,03 nee nee PCB (som 7) 0,0073 0,0073 0,18 0,37 PAK 230 0,01 0,14 0,52 1,45 4,30 5,33 9,42 13,55 27,00 3,38 1,37 0,35 nee nee PAK 1,5 6,8 40,0 40,0 M.O ,07 6,30 14,00 15,00 35,00 48,00 94,70 160, ,00 48,15 2,46 1,36 nee nee M.O. 69,4 69,37 182,5 1825,5 achtergrond waarde max. waarde wonen max. waarde industrie interventiewaa rde bodem

29 * De norm voor Barium geldt alleen voor die situaties waarbij duidelijke sprake is van antropogene bodemverontreiniging. Voor overige situaties is de norm voor Barium tijdelijk buitenwerking gesteld. streven is om voor Barium binnen enkele jaren een nieuw toetsingskader te introduceren. Zone Statistische parameters Heterogeniteit (mate betrouwbaarheid van de bepaalde diffuse bodemkwaliteit) waarde > max. waarde industrie sterke heterogeniteit (Index > 0,7) De heterogeniteit van een stof in een zone wordt bepaald door een index die volgt uit de volgende formule max. waarde wonen < waarde < max. waarde industrie er is sprake van heterogeniteit (0,5 < index < 0,7) achtergrondwaarde < waarde < max. waarde wonen waarde < achtergrondwaarde P95P5 Mwi AW2000 beperkte heterogeniteit (0,2 < Index < 0,5) weinig heterogeniteit (Index < 0,2) Bedrijven en industrie, bovengrond bodemkwaliteitsklasse: landbouw/natuur Lut = 11,0 % Gezoneerd: ja ontgravingskaart: landbouw/natuur OS = 2,5 % Stoffen N Min 5P 25P 50P 75P 80P 90P 95P Max Gem VC Heterogeniteit Gem. > Ind. P95> I Stoffen Ba* 50 10,50 14,00 20,25 29,50 48,50 64,00 80,10 84,67 110,00 38,10 0,67 Ba* Cd 263 0,03 0,12 0,25 0,28 0,30 0,35 0,40 0,50 0,99 0,29 0,41 0,15 nee nee Cd 0,4 0,81 2,9 8,8 Co 51 2,10 3,01 4,35 5,60 7,15 7,40 8,60 9,70 13,00 5,87 0,38 0,07 nee nee Co 8,4 19,71 107,0 107,0 Cu 263 2,00 3,50 7,65 13,00 16,00 18,00 20,00 22,90 35,00 12,84 0,49 0,20 nee nee Cu 25,6 34,6 121,8 121,8 Hg 261 0,02 0,03 0,07 0,07 0,11 0,12 0,15 0,21 0,86 0,10 0,83 0,05 nee nee Hg 0,12 0,66 3,8 28,8 Pb Mo Ni Zn 267 3,00 9,10 16,50 22,40 31,00 33,00 46,20 71,00 280,00 29,52 1,11 0,17 nee nee Pb 37,3 156,76 395,6 395,6 51 0,70 1,05 1,05 1,05 1,05 1,05 1,05 1,05 1,05 1,04 0,05 0,00 nee nee Mo 1, ,0 190, ,10 4,21 8,70 11,50 13,00 14,00 15,00 16,00 20,80 11,06 0,31 0,30 nee nee Ni 21,0 23,36 59,9 59, ,07 18,00 35,00 45,00 55,00 59,00 69,18 87,80 220,00 48,63 0,52 0,19 nee nee Zn 86,6 123,74 445,5 445,5 PCB (som 7) 57 0,0034 0,0039 0,0039 0,0050 0,0050 0,0061 0,0098 0,0098 0,0210 0,0057 0,50 0,05 nee nee PCB (som 7) 0,0050 0,0050 0,12 0,25 PAK 247 0,01 0,04 0,13 0,23 0,53 0,69 1,34 2,27 17,50 0,65 2,60 0,06 nee nee PAK 1,5 6,8 40,0 40,0 M.O ,30 6,30 14,00 14,00 35,00 35,00 35,00 60,00 430,00 29,62 1,59 0,70 nee nee M.O. 47,2 47,24 124,3 1243,2 achtergrond waarde max. waarde wonen max. waarde industrie interventiewaa rde bodem Buitengebied en woonbebouwing na 1980, bovengrond bodemkwaliteitsklasse: landbouw/natuur Lut = 12,2 % Gezoneerd: ja ontgravingskaart: landbouw/natuur OS = 3,0 % Stoffen N Min 5P 25P 50P 75P 80P 90P 95P Max Gem VC Heterogeniteit Gem. > Ind. P95> I Stoffen Ba* 86 0,35 10,50 14,00 23,00 36,75 39,00 59,50 69,90 106,00 29,28 0,71 Ba* Cd 226 0,03 0,12 0,20 0,28 0,28 0,29 0,35 0,36 1,80 0,26 0,56 0,09 nee nee Cd 0,4 0,84 3,0 9,1 Co 86 2,10 3,01 4,13 5,00 6,58 6,90 8,40 10,58 13,00 5,53 0,41 0,07 nee nee Co 9,0 21,11 114,6 114,6 Cu 227 1,40 3,50 6,95 9,90 13,65 14,00 17,00 21,70 46,00 10,64 0,66 0,18 nee nee Cu 26,9 36,26 127,6 127,6 Hg 226 0,02 0,03 0,04 0,07 0,11 0,11 0,13 0,16 0,80 0,08 0,93 0,03 nee nee Hg 0,12 0,68 3,9 29,4 Pb Mo Ni Zn 243 2,10 9,10 10,75 20,00 32,50 39,60 65,80 150,00 380,00 35,06 1,39 0,38 nee nee Pb 38,4 161,31 407,1 407,1 86 0,56 0,58 1,05 1,05 1,05 1,05 1,05 1,05 3,40 1,05 0,32 0,00 nee nee Mo 1, ,0 190, ,05 3,83 7,75 10,00 12,00 12,96 15,00 17,26 25,00 10,07 0,40 0,33 nee nee Ni 22,2 24,78 63,6 63, ,60 11,90 30,00 42,00 57,00 64,00 87,00 118,00 310,00 50,78 0,81 0,28 nee nee Zn 91,3 130,43 469,5 469,5 PCB (som 7) 76 0,0028 0,0038 0,0047 0,0049 0,0049 0,0098 0,0149 0,0200 0,0343 0,0069 0,81 0,11 nee nee PCB (som 7) 0,0061 0,0061 0,15 0,30 PAK 243 0,01 0,07 0,14 0,30 0,74 1,00 2,79 6,16 36,00 1,51 2,87 0,16 nee nee PAK 1,5 6,8 40,0 40,0 M.O ,50 7,00 14,00 14,00 23,25 26,60 35,00 40,70 130,00 19,90 0,84 0,36 nee nee M.O. 57,9 57,92 152,4 1524,2 achtergrond waarde max. waarde wonen max. waarde industrie interventiewaa rde bodem

30 * De norm voor Barium geldt alleen voor die situaties waarbij duidelijke sprake is van antropogene bodemverontreiniging. Voor overige situaties is de norm voor Barium tijdelijk buitenwerking gesteld. streven is om voor Barium binnen enkele jaren een nieuw toetsingskader te introduceren. Zone Statistische parameters Heterogeniteit (mate betrouwbaarheid van de bepaalde diffuse bodemkwaliteit) waarde > max. waarde industrie sterke heterogeniteit (Index > 0,7) De heterogeniteit van een stof in een zone wordt bepaald door een index die volgt uit de volgende formule max. waarde wonen < waarde < max. waarde industrie er is sprake van heterogeniteit (0,5 < index < 0,7) achtergrondwaarde < waarde < max. waarde wonen waarde < achtergrondwaarde P95P5 Mwi AW2000 beperkte heterogeniteit (0,2 < Index < 0,5) weinig heterogeniteit (Index < 0,2) Oude kern Tholen, ondergrond bodemkwaliteitsklasse: wonen Lut = 10,5 % Gezoneerd: ja ontgravingskaart: wonen OS = 3,9 % Stoffen N Min 5P 25P 50P 75P 80P 90P 95P Max Gem VC Heterogeniteit Gem. > Ind. P95> I Stoffen Ba* 20 14,00 14,00 14,00 14,00 47,50 50,40 72,50 87,20 110,00 32,25 0,89 Ba* Cd 38 0,20 0,25 0,25 0,28 0,28 0,28 0,35 0,40 0,50 0,28 0,20 0,06 nee nee Cd 0,4 0,85 3,0 9,2 Co 20 2,10 2,10 2,10 4,20 5,90 6,40 7,24 7,63 8,10 4,30 0,49 0,06 nee nee Co 8,3 19,26 104,6 104,6 Cu 41 3,50 3,50 7,00 20,00 34,00 39,00 52,00 75,00 90,00 25,55 0,87 0,73 nee nee Cu 26,3 35,47 124,8 124,8 Hg 38 0,03 0,03 0,07 0,18 0,56 0,60 0,81 1,05 1,60 0,35 1,10 0,27 nee nee Hg 0,12 0,67 3,9 28,9 Pb Mo Ni Zn 39 9,10 9,10 15,50 40,00 155,00 184,00 206,80 251,50 290,00 84,64 1,02 0,67 nee nee Pb 37,9 159,13 401,6 401,6 20 1,05 1,05 1,05 1,05 1,05 1,05 1,16 2,13 2,70 1,19 0,36 0,01 nee nee Mo 1, ,0 190,0 38 3,50 3,50 6,33 10,00 13,00 14,00 16,90 20,00 21,00 10,43 0,48 0,43 nee nee Ni 20,5 22,9 58,7 58, ,00 14,00 32,00 59,50 99,50 106,00 143,00 153,00 200,00 71,50 0,67 0,38 nee nee Zn 87,4 124,91 449,7 449,7 PCB (som 7) 20 0,0049 0,0049 0,0049 0,0049 0,0050 0,0058 0,0098 0,0098 0,0098 0,0058 0,32 0,03 nee nee PCB (som 7) 0,0077 0,0077 0,19 0,39 PAK 33 0,03 0,07 0,14 0,19 1,80 2,38 3,82 8,64 36,00 2,38 2,73 0,22 nee nee PAK 1,5 6,8 40,0 40,0 M.O ,00 14,00 14,00 14,00 14,00 14,00 37,50 51,25 80,00 20,73 0,77 0,31 nee nee M.O. 73,4 73,38 193,1 1931,1 achtergrond waarde max. waarde wonen max. waarde industrie interventiewaa rde bodem Overige ondergrond, ondergrond bodemkwaliteitsklasse: landbouw/natuur Lut = 12,1 % Gezoneerd: ja ontgravingskaart: landbouw/natuur OS = 2,8 % Stoffen N Min 5P 25P 50P 75P 80P 90P 95P Max Gem VC Heterogeniteit Gem. > Ind. P95> I Stoffen Ba* 63 6,30 10,50 14,00 14,00 32,00 36,60 61,44 66,67 77,70 26,06 0,75 0,00 Ba* Cd 455 0,03 0,11 0,25 0,28 0,28 0,28 0,35 0,40 1,50 0,28 0,45 0,11 nee nee Cd 0,4 0,83 3,0 9,0 Co 63 2,00 2,10 4,05 5,00 6,10 6,66 7,08 8,67 14,00 5,18 0,42 0,06 nee nee Co 9, ,0 114,0 Cu 455 0,35 3,50 3,50 6,50 10,00 12,00 16,00 21,60 89,00 8,51 1,01 0,18 nee nee Cu 26,6 35,96 126,5 126,5 Hg 453 0,01 0,03 0,04 0,07 0,07 0,11 0,14 0,19 1,10 0,09 1,17 0,04 nee nee Hg 0,12 0,68 3,9 29,3 Pb Mo Ni Zn 458 3,00 6,50 9,10 10,50 21,00 25,00 44,90 84,45 290,00 23,18 1,54 0,21 nee nee Pb 38,2 160,48 405,0 405,0 63 0,06 0,64 1,05 1,05 1,05 1,05 1,05 1,90 3,10 1,06 0,39 0,01 nee nee Mo 1, ,0 190, ,07 3,50 6,50 10,00 13,00 14,00 16,00 19,00 27,00 10,15 0,48 0,38 nee nee Ni 22,1 24,68 63,3 63, ,07 11,90 20,00 31,00 45,25 49,00 66,50 90,80 310,00 37,98 0,83 0,21 nee nee Zn 90,7 129,5 466,2 466,2 PCB (som 7) 67 0,0028 0,0039 0,0044 0,0049 0,0049 0,0056 0,0200 0,0200 0,0500 0,0073 1,07 0,12 nee nee PCB (som 7) 0,0056 0,0056 0,14 0,28 PAK 266 0,01 0,05 0,08 0,14 0,35 0,48 1,00 2,28 17,00 0,73 2,94 0,06 nee nee PAK 1,5 6,8 40,0 40,0 M.O ,00 7,00 14,00 14,00 20,00 26,60 35,00 50,00 180,00 21,40 1,06 0,49 nee nee M.O. 53,3 53,34 140,4 1403,7 achtergrond waarde max. waarde wonen max. waarde industrie interventiewaa rde bodem

31 Bijlage 4 Beoordeling bodemkwaliteitszones in kwaliteitsklassen

32 ZONE Bodemfunctieklasse * Bodemkwaliteitsklasse Toepassingskaart Ontgravingskaart Gezoneerd? Opmerking Oude Kern Tholen, bovengrond wonen wonen wonen industrie ja Overige woonbebouwing voor 1980, bovengrond wonen wonen wonen wonen ja Bedrijven en industrie, bovengrond industrie landbouw/natuur landbouw/natuur landbouw/natuur ja Buitengebied en woonbebouwing na 1980, bovengronoverig landbouw/natuur landbouw/natuur landbouw/natuur ja Oude Kern Tholen, ondergrond wonen wonen wonen wonen ja Overige ondergrond, ondergrond overig landbouw/natuur landbouw/natuur landbouw/natuur ja * De overheersende functieklasse voor de zone is afgebeeld

33 Bijlage 5 Bodemfunctieklassenkaart

34

35 Bijlage 6 Deelgebiedenkaarten en uitgesloten gebieden

36

37

38

39 Bijlage 7 Waarnemingenkaarten

40

41

42 Bijlage 8 Ontgravingskaarten

43

44

45 Bijlage 9 Toepassingskaarten

46

47

48 Bijlage 10 Selectie bodemgegevens uit BIS4all Voor de actualisatie van de bodemkwaliteitskaart hebben we een screening uitgevoerd op de Tholense BIS4all dump. Van de in totaal beschikbare analysemonsters zijn er 719 analysemonsters direct geschikt. In aanvulling daarop kunnen nog misschien een kleine 100 analysemonsters worden toegevoegd. Deze zijn nu nog niet toegevoegd omdat ze op basis van de criteria 'misschien' geschikt zijn, de X- en Y-coordinaten ontbreken of de datum van het rapport ontbreekt. Een specificatie van deze, mogelijk toe te voegen gegevens, zijn in een apart excelbestand aangeleverd. Graag jouw input hierbij. In deze memo worden de uitgevoerde selecties en resultaten daarvan beschreven. Screening database gegevens Analyseitem BIS Jongste rapport met grond analyses Totaal aantal grond monsters Nieuwe stoffen Missende rapportdatum Rapport heden Rapport Rapport Rapport voor 1995 Traject onbekend/fout Traject te diep Bovengrond Ondergrond Geschikt voor BKK N.v.t. N.v.t. N.v.t. N.v.t. Ja Misschien Misschien Ja Ja Screening database gegevens Analyseitem Onderzoeksbureau Elementair of Bodemstaete Geen/foute XY Geschikt voor BKK Selectie representatieve gegevens voor bodemkwaliteitskaart Het selecteren van de gegevens die representatief zijn voor de bodemkwaliteitskaart is gebaseerd op een aantal invoervelden in de BIS4all.

49 Aanleiding (onderzoeksniveau) (niet ingevuld) Bestemmingswijziging, VINEX, locatieontwikkeling BOOT Bouwvergunning Calamiteit Civieltechnisch ISV-programmering Landsdekkend Geschikt voor BKK Misschien, afh van overige selecties Nulsituatie Ja, indien onverdacht (nsx dubi < 100) Onbekend Transactie Vermoeden of melding verontreiniging Voorgaand Ja Ja Ja Misschien, afh van overige selecties Ja Misschien, afh van overige selecties Status oordeel (onderszoeksniveau) (niet ingevuld) Ernstig, geen risico's bepaald Ernstig, geen spoed Ernstig, niet urgent Ernstig, urgent niet bepaald Niet ernstig Niet ernstig. Licht tot matig verontreinigd Niet ernstig, plaatselijk sterk verontreinigd Niet verontreinigd Pot. verontreinigd Potentieel Ernstig en Urgent Potentieel Ernstig, niet Urgent, niet spoedeisend Urgent, start san voor 2015 Geschikt voor BKK Misschien, afh van overige selecties Ja Ja Ja Ja Ja

50 LDB vervolg (locatieniveau) (niet ingevuld) Monitoring Opstellen SP Registratie restverontreinging Starten sanering Uitvoeren aanvullend NO Uitvoeren aanvullend OO Uitvoeren aanvullende sanering Uitvoeren evaluatie Uitvoeren historisch onderzoek Uitvoeren NO Uitvoeren OO Voldoende gesaneerd Voldoende onderzocht Voldoende onderzocht en/of gesaneerd Geschikt voor BKK Misschien, afh van overige selecties Ja Misschien, afh van overige selecties Ja Ja Misschien, afh van overige selecties

51 Categoriecode (locatieniveau) (niet ingevuld) Ernstig, geen risico's bepaald Ernstig, geen spoed Ernstig, niet urgent Ernstig, urgentie niet bepaald Niet ernstig Niet ernstig, licht tot matig verontreinigd Niet ernstig, plaatselijk sterk verontreinigd Niet verontreinigd Pot. verontreinigd Potentieel Ernstig en Urgent Potentieel Ernstig, niet urgent, niet spoedeisend Urgent, san binnen 4 jaar Geschikt voor BKK Misschien, afh van overige selecties Ja Ja Ja Ja Ja Tot slot is gekeken naar de projectomschrijving. Vaak staat hier het onderzoekstype vermeld. Onderzoekstype Geschikt voor BKK (niet ingevuld) Misschien, afh van overige selecties Aan v waarn. Ja AO Ja IO Ja NO Misschien, afh van overige selecties NULO Ja, indien onverdacht (nsx dubi < 100) OO Ja SAN SE VO, VO + AO of VO + NO Ja

52 Voorlopige selectie Selectie Onderzoekstype Aanleiding Statusoordeel LDB vervolg Categoriecode (=locatie oordeel) Misschien Geschikt/misschien Geschikt/misschien Misschien Misschien Misschien Geschikt Geschikt/misschien Geschikt/misschien Geschikt of misschien, tenzij er maar minimaal één van deze selecties op 'geschikt' staat. Niet geschikt Minimaal één van deze selecties staat op 'niet geschikt' Handmatig toegevoegde onderzoeken Na de uitgevoerde selecties zijn in overleg met de gemeente Tholen de volgende onderzoeken nog handmatig aan de dataset van de Thoolse bodemkwaliteitskaart toegevoegd: (projectnr) Westkerkseweg 3 te Scherpenisse , Rijksweg 5 Anna Jacobapolder : Bou Kooijmanstraat 5 te Oud-Vossemeer : Julianastraat 6 te Sint-Annaland, met uitzondering van bestrijdingsmiddelen (DDT/DDD/DDE). 2010/1/3A Bebouwdendam 1-3 te Tholen. 2010/1/4A OO Bebouwdendam te Tholen. 2010/1/5a OO Cromvliet 5 te Tholen.

53 Bijlage 11 Vergelijkbaarheidsanalyse oude en recente dataset 1. Inleiding Voor het opstellen van de bodemkwaliteitskaart voor de gemeente Tholen wil de gemeente gebruik maken van bodemgegevens die zijn verkregen voor Dit is op basis van de Richtlijn bodemkwaliteitskaarten in eerste instantie niet toegestaan. Pas wanneer de bodemgegevens die voor 2006 zijn verkregen vergelijkbaar zijn met de bodemgegevens die vanaf 2006 zijn verkregen, mogen de oudere gegevens aan de dataset voor de bodemkwaliteitskaart worden toegevoegd. In de Richtlijn bodemkwaliteitskaarten is geen methode gegeven hoe de vergelijkbaarheidstoets uit te voeren. CSO stelt aan de gemeente voor de vergelijkbaarheidstoets te baseren op de classificatie van de zones als het gaat om het vaststellen van de bodemkwaliteit. In paragraaf 4 van deze memo is hier nader op ingegaan. Deze memo beschrijft de werkzaamheden en resultaten van de vergelijkbaarheidstoets voor de bodemgegevens van de gemeente Tholen. 2. Selecteren bodemgegevens en voorbewerkingen In bijlage 10 is uiteengezet welke bodemgegevens van de gemeente Tholen zijn gebruikt om de dataset voor de bodemkwaliteitskaart te selecteren uit de gegevens van 2006 heden. Op de geselecteerde dataset zijn een tweetal voorbewerkingen uitgevoerd: 1. Het vervangen van waarden beneden de detectielimiet. 2. Het opsporen van uitbijters. De dataset (t/m 2005) is overgenomen uit de oude bodemkwaliteitskaart voor het bebouwd gebied. De classificatie van deze dataset is gebaseerd op de gemiddelden van de stoffen uit het standaard NEN5740 stoffenpakket van vóór 1 juli De classificatie van de dataset 2006 heden is gebaseerd op het huidige standaard NEN5740 stoffenpakket. In sommige deelgebieden zijn de kwaliteitsklassen bepaald op minder dan 20 waarnemingen.

54 In onderstaande tabel 1 zijn de classificaties van de onderscheiden bodemkwaliteitszones voor de oude en nieuwe dataset weergegeven. Tabel 1: Classificatie bodemkwaliteitszones Deelgebied Bodeml aag (m-mv) Recente dataset 2005-heden Oude dataset t/m 2005 Bepalende stoffen Bodemwaliteitsklasse Bodemkwaliteitsklasse Bepalende stoffen Oude Kern Tholen, bovengrond 0,0-0,5 Industrie Kwik, lood, zink, PCB Industrie Olie Overige woonbebouwing voor 1980, bovengrond 0,0-0,5 Wonen Kwik, lood, PAK Wonen Kwik, lood, PAK Bedrijven en industrie, bovengrond 0,0-0,5 Landbouw/natuur - Landbouw/natuur - Buitengebied, bovengrond 0,0-0,5 Landbouw/natuur - Landbouw/natuur - Oude Kern Tholen, ondergrond 0,5-2,0 Wonen Koper, kwik, lood, zink Wonen Koper, kwik, lood, zink Overige ondergrond, ondergrond 0,5-2,0 Landbouw/natuur - Landbouw/natuur - 4. Vergelijkbaarheidstoets Ons voorstel voor de vergelijkbaarheidstoets is als volgt: als de bodemkwaliteitsklasse van een deelgebieden in de datasets t/m 2005 vergelijkbaar of beter is met de kwaliteit van de deelgebied in de dataset , dan kunnen de bodemgegevens van de oude en nieuwe worden samengevoegd. Uitgaande van de voornoemde toets kunnen de oude en recente dataset voor alle onderscheiden deelgebieden worden samengevoegd. 5. Opmerkingen en advies De classificatie van het deelgebied Buitengebied bovengrond (oude dataset) is gebaseerd op slechts 3 waarnemingen. Ondanks die geringe aantal sluit de kwaliteit aan op de verwachting dat de bodemkwaliteit van het buitengebied schoon is (bodemkwaliteitsklasse Landbouw/natuur). Ons advies is daarom dit aantal niet als een belemmering te beschouwen. Alleen in het deelgebied Oude kern Tholen bovengrond zijn de kwaliteitsklasse bepalende stof(fen) niet gelijk. Het Besluit bodemkwaliteit is erop gericht dat een kwaliteitsklasse bepaald wordt door een zogenaamde groepsclassificatie. Het maakt daarom niet uit of een kwaliteitsklasse wordt bepaald door bijvoorbeeld lood of olie. In die lijn van gedachten adviseren wij het verschil van bepalende stoffen niet als een belemmering te zien. Ons slotadvies is om op basis van de uitgevoerde vergelijkbaarheidstoets de oude en recente dataset samen te voegen. Op de volgende pagina's zijn de statistische overzichten van beide datasets opgenomen.