Zorg vraagt om ruimte. Wind mee in de Wieringermeer. Actuele planologische regimes. Chris Kuijpers.
|
|
- Elias Theodoor Veenstra
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 ruimtelijke ontwikkeling, infrastructuur en milieu Zorg vraagt om ruimte Wind mee in de Wieringermeer Een bijzonder pact voor modernisering van de windmolens Chris Kuijpers Naast de regels handhaven nu ook de onderhandelingstafel opzoeken Actuele planologische regimes Raad van State stelt aanpassing digitale plannen verplicht
2 Podium WATERSCHAP: VAN VLIJTIGE HUISVROUW NAAR MEEDENKENDE PARTNER Een toekomstbestendig watersysteem De waterschappen staan voor een bezuinigingsoperatie. Met chirurgische precisie worden de organisaties doorgelicht op zoek naar besparingsmogelijkheden. Op zich niet verkeerd, maar het zijn maatregelen in de marge, stelt Tauw. Het ingenieursbureau met veel expertise in de water en ruimtelijke sector stelt voor om op een heel andere wijze om te gaan met het waterbeheer en vooral de waterkeringen. Dat schept nieuwe ruimtelijke kansen en scheelt heel veel onnodige kosten en verhoogt de veiligheid. Dus stop met in stand houden van wat al is en start met het inrichten van het watersysteem van de toekomst. 34
3 Reactie van Roelof Bleker, dijkgraaf Waterschap Rivierenland Het waterschap als een vlijtige huisvrouw uit de jaren vijftig. Beeld De Amsterdammer Rivierenland is het waterschap dat de grote rivierdijken in ons land onderhoudt en versterkt. De komende decennia blijft versterking volop nodig, want veel van onze inwoners zijn onderverzekerd,het feitelijke veiligheidsniveau is te laag. Bovendien moeten we de komende jaren tientallen miljoenen investeren in onze regionale keringen. Deze keringen liggen in onze diepe polders in het Groene Hart, de Alblasserward en Vijfheerenlanden. Hier zoeken wij net als de auteurs kansen om door verbeteringen in het watersysteem, verhoging van de kades te voorkomen. Dat biedt inderdaad goede kansen! Betere beheersing van de peilen in de polders leidt ertoe dat we minder veiligheidsmarges nodig hebben voor de keringen. Met een aantal overlaten, wellicht een extra gemaal en overige maatregelen verwachten wij tientallen miljoenen aan dijkversterkingen uit te sparen de komende jaren. Ik nodig de auteurs uit een keer met onze mensen in gesprek te gaan. Wellicht leerzaam voor beide kanten! In een land dat is vormgegeven door waterbeheerders als Vierlingh, Leeghwater en Lely, is het frappant om te constateren dat de waterschappen nu nauwelijks een rol van betekenis spelen in de ruimtelijke inrichting van Nederland. Alsof de ruimtelijke inrichting af is, doen waterschappen alleen nog het waterhuishoudelijk werk. Het waterschap als een vlijtige huisvrouw uit de jaren vijftig. Overigens, het beeld van de waterbeheerder als vlijtige huisvrouw is niet nieuw. Op een spotprent uit 1913 werd Cornelis Lely afgebeeld als werkvrouw met een emmer en dweil bij de Zuiderzee. Het onderschrift luidde: Werkvrouw Lely: Nou heeren, voor de kleinigheid van 110 miljoen zal ik die plas opdweilen. Nederland kan volstaan met minder dijken Dijken Nederland ligt vol met dijken; opstaande randjes in het landschap die voorkomen dat het achterliggende land overstroomt. Sommige dijken dragen bij aan de waterveiligheid in Nederland (met name de primaire waterkeringen) en anderen voorkomen wateroverlast (met name de regionale en overige waterkeringen). Het in stand houden van deze dijken is een erg dure aangelegenheid. Ze moeten worden geïnspecteerd, onderhouden, getoetst en soms verhoogd. èè 35
4 Podium Reactie van Paul van Erkelens, dijkgraaf Wetterskip Fryslân Beeld Johan de Putter, Tauw Wetterskip Fryslan bijvoorbeeld, met ruim 3000 km aan regionale kades de absolute topper onder de waterkerende waterschappen, besteedt een substantieel deel van haar onderhoudsbudget aan het in stand houden van deze kades. Volgens ons kan Nederland prima af met een stuk minder dijken. Van een aantal weten we eigenlijk niet meer waarom ze zijn ontstaan en waarom we ze nog in stand houden. Er is De bezuinigingsdruk nu werkt grote besparingen voor straks tegen veel veranderd in het waterbeheer van de afgelopen eeuwen. De grote watergangen dienden voor de vrije afwatering naar zee. Nu staan liggen er dijken langs de kust en staan er gemalen. In de grote watergangen is de eb en vloed niet meer merkbaar en dienen ze veel meer als tijdelijke wateropvang voordat het water naar de zee wordt gemalen. Door bodemdaling in polders hebben we variatie gekregen in waterpeilen. We hebben allemaal geleerd hoe het Het is terecht dat in dit artikel enkele malen het gebied van Wetterskip Fryslân genoemd wordt. Ons gebied kent namelijk het meest fijnmazige watersysteem van heel Nederland, misschien zelfs wel van Europa. In de afgelopen 10 jaar is het aantal peilgebieden gestegen van zo n 7000 naar 8200, terwijl het beleid er juist op is gericht om het aantal te verkleinen. Ook ons grote boezemsysteem met keringen die over grote lengtes moeten worden opgehoogd, mag uniek worden genoemd. Gezien de steeds maar toenemende kosten (denk aan alle stuwen en gemalen die vervangen moeten worden) zijn we al enige tijd op zoek naar een andere aanpak en inrichting. Aan de inspirerende sessies die we daarover met Tauw hebben doorlopen bewaren we goede herinneringen. Ze hebben het bestuur gebracht tot de start van een meerjarig project genaamd Toekomstbestendig waterbeheer, waarin grensverleggend naar een geheel andere (goedkoper, robuuster) aanpak gekeken gaat worden. Dat wordt een spannend traject, waarin heel veel verschillende belangen een rol spelen. Ik noem er slechts twee. De scheepvaart (beroeps en toeristisch) zal grote bezwaren hebben tegen veranderingen in het boezemsysteem. Maar ook: we mogen zelf niet ontkennen, dat door ons omvangrijke boezemsysteem met veel berging de bouw van een duur extra zeegemaal voorlopig nog kan worden uitgesteld. Ik ben erg benieuwd of we bij de mogelijke alternatieven met een goede multicriteria analyse de verschillende belangen goed kunnen wegen en of er uiteindelijk bestuurlijk draagvlak voor een andere keuze kan worden gevonden. trapsgewijs opmalen werkt met de molens bij Kinderdijk en in ons geheugen zit gegriefd dat het waterbeheer in Nederland zo moet werken. Door nieuwe technieken met sterke gemalen kan het ook anders. Onze verkenning in Friesland leert dat er structureel 25 a 30 procent aan kosten is te besparen als we het watersysteem anders inrichten. Functieverandering We hebben een aantal voorbeelden op een rij gezet om te laten zien waar kansen liggen voor een ander watersysteem. Friesland kent een groot boezemsysteem wat bestaat uit de grote vaarten en meren, en uit een heel fijnmazig systeem van watergangen en waterkeringen in delen van de provincie. Langs het grootste deel van deze boezem liggen dijken om het omliggende land droog te houden. Het verlagen van het waterpeil in een deel van de boezem maakt dijken overbodig en kan peilvakken vergroten waardoor er 36
5 een robuuster systeem ontstaat. Dit bespaart fors in de kosten van het waterbeheer. Een opmerkelijke constatering die we deden samen met het waterschap was dat het verlagen van de grote vaarten en meren waarschijnlijk niet kosten-effectief is. Het idee was dat het boezemsysteem kan vervallen als de zeespiegel stijgt en vrij afwatering van de boezem toch niet meer lukt. Het behouden van voldoende vaardiepte kost echter heel veel als de relatief nieuwe aquaducten verlaagd moeten worden. Als dit tien jaar eerder was bedacht, hadden alle nieuwe aquaducten in Friesland wat lager aangelegd kunnen worden. Dat had natuurlijk hogere kosten met zich meegebracht, maar die zouden ruim zijn goedgemaakt door besparingen in het waterbeheer en tevens een grotere waterveiligheid. Winst Een mooi voorbeeld waar nu al de omslag naar een ander watersysteem kan plaatsvinden, is de Duursewold boezem in Groningen. Doordat het gemaal Rozema sinds 2000 in werking is, hoeft het waterpeil niet meer te worden afgestemd op het zeepeil. Waar in het verleden het water onder vrij verval naar de zee moest stromen, wordt dat nu weggemalen. Er is dus grote vrijheid in het waterpeil voor het achterliggende gebied. De watergangen zullen wel uitgediept moeten worden om de afwatering te garanderen, maar daarmee vervallen de dijken. Dit geeft extra ruimte voor andere functies, genereert opbrengsten uit de verkoop van de grond en betekent geen beheer en onderhoud meer voor het waterschap. Tel uit je winst. Ook in hoog Nederland kan het anders. Langs de beken in Oost- en Zuid-Nederland zijn veel dijken aangelegd om overstroming van het beekdal te voorkomen. Dit voorkomt wateroverlast in deze beekdalen. Waarschijnlijk is het goedkoper om het regenwater in extreem natte periodes wat langer op het land te laten liggen waardoor ook hier de dijken niet meer nodig zijn. Zeker in de winterperiode is de schade voor de landbouw veelal beperkt. Daarmee gaan we niet terug naar vroeger toen in de winter regelmatige grote delen langdurig onder water stonden. De verbeterde afvoer van de beken zorgt er voor dat wateroverlast maar van korte duur is. Een goede kosten-baten analyse kan uitsluitsel geven waar deze verandering wel en niet kan. En anders dan in laag Nederland gaat hier geen cultuurhistorie verloren maar zal het een verrijking zijn voor het landschap. Peilverschillen Ook in West-Nederland valt veel te winnen. De situatie lijkt veel op die van Friesland. In het veenweidegebied is het waterbeheer echter nog intensiever door de vele polders en boezemsystemen die op elkaar aansluiten. Groot verschil is dat veel lintbebouwing gekoppeld is aan de boezemdijken. Rond bebouwing komt het zelfs voor dat ieder huis zijn eigen waterpeil heeft. Elke centimeter peilverschil leidt meteen tot het gevaar van verdergaande paalrot. De schade hiervan is zo hoog dat dit de waterbeheerder volledig in de houtgreep houdt. Wat zou er gebeuren als we de boezems afschaffen en het water gewoon naar het laagste punt laten stromen en vandaar recht naar de zee toe afvoeren. Tevens spreken we af dat alle bebouwing zelf zorgt dat het Het kan anders, als we groot durven denken grondwaterpeil rond de fundering op niveau blijft. Dit kan met lokale technische ingrepen die goed te monitoren zijn of het vervangen van de houten palen door een andere fundering. Waarschijnlijk zijn we hiermee op termijn stukken goedkoper uit en kunnen we de ruimtelijke kwaliteit verbeteren. Op kortere termijn vraagt het wel forse investeringen. Maar het voordeel is dat iedereen duidelijkheid krijgt over de verantwoordelijkheid rond de fundering van gebouwen en we dit vraagstuk proactief kunnen aanpakken. Dit voorkomt veel sociale spanning die nu veelal niet eens zichtbaar is. Durf De voorbeelden laten zien dat het anders kan maar dat we dan wel groot moeten durven denken. We hebben geleerd dat het denkvermogen en de historische kennis volop aanwezig zijn bij de waterbeheerders. De ruimte om vooruit te denken is er niet door de drukte van alle dag. De bezuinigingsdruk van vandaag de dag werkt de grote besparingen in de toekomst dus juist tegen. Verder zijn de waterbeheerders te bescheiden als het gaat om de ruimtelijke inrichting van Nederland. Zodra het grote ruimtelijke effecten heeft kijken ze omhoog naar de provincies. Waarschijnlijk zou het de ruimtelijke ordenaars in Nederland juist helpen als waterschappen groter denken dan het dagelijkse waterhuishouden. In dit artikel hebben we een aantal voorbeelden beschreven die kunnen leiden tot grote besparingen in het waterbeheer. Er zal vast nog meer mogelijk zijn, en er zitten zeker veel haken en ogen aan de alternatieven. We moeten het aandurven om die verkenning te doen, want pas dan kunnen we bewust ons watersysteem aanpassen en inrichten. Wij nodigen iedereen uit om mee te denken over een duurzaam en betaalbaar watersysteem van de toekomst. é Simon Troost, Roel Valkman, Johan de Putter Allen werkzaam bij Tauw 37
Verantwoord waterbeheer
Verantwoord waterbeheer Laten we geen water gaan rondpompen Droge voeten, schoon water Verantwoord waterbeheer.indd 1 20-2-2014 15:29:38 Het waterpeil in een polder wordt beheerd en geregeld door het hoogheemraadschap
Nadere informatieNaar een Duurzaam en Veilig Meppelerdiep. Naar een Duurzaam en Veilig Meppelerdiep. Inhoudsopgave
74OF86 RWD rapporten.indd 1 23-10-2007 14:23:15 74OF86 RWD rapporten.indd 2 23-10-2007 14:23:21 Naar een Duurzaam en Veilig Meppelerdiep Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 3 Inleiding... 4 Het watersysteem...
Nadere informatieWijkoverleg Aalsmeer Oost. maandag 6 maart
Wijkoverleg Aalsmeer Oost maandag 6 maart Onderwerp voor vanavond 1. Het hoogheemraadschap van Rijnland 2. Watersystemen en onderhoud 3. KRW2 Westeinderplassen en Bovenlanden 4. Watergebiedsplan Aalsmeer
Nadere informatiePresentatie van gebiedsavond Peilbesluit Zegveld Gebiedsavond De Haak 29 oktober 2018
Presentatie van gebiedsavond Peilbesluit Zegveld Gebiedsavond De Haak 29 oktober 2018 In gesprek over het water(peil) in De Haak, Zegveld en alternatieven voor het toekomstig waterpeil Programma Welkom
Nadere informatiePeilregime Hoge Boezem van de Overwaard na aanpassing afsluitmiddel
Peilregime Hoge Boezem van de Overwaard na aanpassing afsluitmiddel Inleiding In juli 2014 en februari 2015 is binnen WSRL samen met de betrokken experts een nieuw peilbeheer opgesteld voor de Hoge Boezem
Nadere informatieLesbrief. Dijken. Kijken naar dijken. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta
Lesbrief Dijken Kijken naar dijken www.wshd.nl/lerenoverwater Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Kijken naar dijken Zonder de duinen en de dijken zou jij hier niet kunnen wonen: bijna de
Nadere informatieVerdroging: tegen gaan van verdroging in het algemeen door beperken van verharding, ruimte voor infiltratie, hydrologisch neutraal ontwikkelen etc.
WATERTOETSPROCES Globale checklist waterbelangen in de ruimtelijke ordening Bij het watertoetsproces let het waterschap op alle wateraspecten. Doorgaans krijgen het voorkomen van wateroverlast en de zorg
Nadere informatieWordingsgeschiedenis van Noord-Holland 2000 v.chr zeegat Bergen / achtste eeuw n.chr strandwallen+dorpen
Wordingsgeschiedenis van Noord-Holland 2000 v.chr zeegat Bergen / achtste eeuw n.chr strandwallen+dorpen Wordingsgeschiedenis van Noord-Holland Rond 800! veenpakket / 1350! eilanden met duinenrij 3 Landwinning
Nadere informatieAGENDA TOEKOMSTBESTENDIG WATERBEHEER
AGENDA TOEKOMSTBESTENDIG WATERBEHEER 2 INHOUDSOPGAVE Project Toekomstbestendig waterbeheer 5 1. Methodiek TBW 7 2. Pilot Greidhoeke 8 3. Pilot Tsjonger en De Lende 10 4. Dialoog met het gebied 11 5. Vervolg
Nadere informatiePeilgestuurde drainage
Peilgestuurde drainage Water: de onmisbare productiefactor Met nieuwe drainagetechnieken krijgen agrariërs en tuinders, net als met stuwtjes in sloten, meer mogelijkheden om regenwater vast te houden.
Nadere informatieVoorstellen. Waterschap Hollandse Delta. John Ebbelaar Hoofd afdeling Plannen en Regie
Voorstellen Waterschap Hollandse Delta John Ebbelaar Hoofd afdeling Plannen en Regie Waterschap Hollandse Delta Dynamiek in de Delta [2] Inhoud De taken van het waterschap De dynamiek in de tijd Een dynamische
Nadere informatieVERKIEZINGS- PROGRAMMA WATERSCHAP ZUIDERZEELAND in
VERKIEZINGS- PROGRAMMA 2015-2019 WATERSCHAP ZUIDERZEELAND in Flevoland Bouwen We Samen Onze lijsttrekker stelt zich aan U voor Ik ben trots op Flevoland Trots op de MAG ik mij even aan U voorstellen,..
Nadere informatieGebiedsontwikkeling Zuidelijk Westerkwartier droge voeten, natuur en.
Gebiedsontwikkeling Zuidelijk Westerkwartier droge voeten, natuur en. Informatiebijeenkomst gemeenteraad Marum 20 mei 2015 Gebiedscommissie Zuidelijk Westerkwartier Agenda 1. Opening 2. Voorstellen gasten
Nadere informatieLEVEN MET WATER STRATEGIE WATERVEILIGHEID EN KLIMAATBESTENDIGHEID IN DE IJSSEL-VECHTDELTA
LEVEN MET WATER STRATEGIE WATERVEILIGHEID EN KLIMAATBESTENDIGHEID IN DE IJSSEL-VECHTDELTA STRATEGIE KLIMAATBESTENDIGHEID & MEERLAAGSVEILIGHEID IJSSEL-VECHTDELTA De IJssel-Vechtdelta is een gebied dat onderdeel
Nadere informatiePEILVERHOGING IN HET VEENWEIDEGEBIED; GEVOLGEN VOOR DE INRICHTING EN HET BEHEER VAN DE WATERSYSTEMEN
PEILVERHOGING IN HET VEENWEIDEGEBIED; GEVOLGEN VOOR DE INRICHTING EN HET BEHEER VAN DE WATERSYSTEMEN JOS SCHOUWENAARS WETTERSKIP FRYSLÂN VEENWEIDE SYMPOSIUM 11 APRIL 2019 OPZET PRESENTATIE 1. Wat is de
Nadere informatieBeheer- en onderhoudsplan Vledders en Leijerhooilanden
Beheer- en onderhoudsplan Vledders en Leijerhooilanden Waterschap Drents Overijsselse Delta Dokter Van Deenweg 186 8025 BM Zwolle Postbus 60, 8000 AB Zwolle e-mail: info@wdodelta.nl website: www.wdodelta.nl
Nadere informatieMiddelburg Polder Tempelpolder. Polder Reeuwijk. Reeuwijk. Polder Bloemendaal. Reeuwijksche Plassen. Gouda
TNO Kennis voor zaken : Oplossing of overlast? Kunnen we zomaar een polder onder water zetten? Deze vraag stelden zich waterbeheerders, agrariërs en bewoners in de Middelburg-Tempelpolder. De aanleg van
Nadere informatieVerbeterd DroogmakerijSysteem PARK21
Verbeterd DroogmakerijSysteem PARK21 Noot vooraf Het is de intentie dat dit Verbeterd Droogmakerij Systeem ooit in de gehele polder geïntroduceerd zal worden, zowel in stedelijk als landelijk gebied. Dit
Nadere informatieONTWERP-PROJECTPLAN WATERWET ex art. 5.4 Waterwet
ONTWERP-PROJECTPLAN WATERWET ex art. 5.4 Waterwet Datum: 10 februari 2016 Kenmerk: 201600150 Onderwerp: ontwerp-projectplan voor de realisatie van maatregelen ten behoeve van het nieuwe peilgebied Nieuw-Lekkerland
Nadere informatie50 Plus programma voor deelname aan Algemeen Bestuur Wetterskip
50 Plus programma voor deelname aan Algemeen Bestuur Wetterskip 2019-2023 50PLUS: Programma Algemeen Bestuur Wetterskip Friesland 2019-2023 Algemeen: Wetterskip Fryslân zorgt voor het beheer van dijken
Nadere informatie17 Peilafwijking 17.1 Inleiding
17 Peilafwijking 17.1 Inleiding Rijnland is als waterbeheerder verantwoordelijk voor het beheer van het waterpeil. In peilbesluiten legt Rijnland vast welk peil in het betreffende gebied door Rijnland
Nadere informatieWelke informatie wordt bij het risico-oordeel getoond?
Welke informatie wordt bij het risico-oordeel getoond? Het risico-oordeel richt zich op primaire en regionale waterkeringen. Primaire waterkeringen beschermen tegen een overstroming uit zee, de grote meren
Nadere informatieGebied: De Drie Polders
Gebied: De Drie Polders Basisschets De basisschets is het resultaat voort gekomen uit twee schetssessies. Onderstaande schets is het streefbeeld waar draagvlak voor is en is de basis geweest voor de nadere
Nadere informatiePeilbesluit Rietveld 2017
Peilbesluit Rietveld 2017 Vast te stellen door het algemeen bestuur op 04-10-2017 Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden Titel: Peilbesluit Rietveld 2017 Dm: #1259444 Auteur: Linda Nederlof Datum: juni
Nadere informatiewant ruimte voor de Maas en veilige (regionale) dijken zijn een eerste zorg.
Verkiezingsprogramma 2019 2023 AWP Aa en Maas De Algemene Waterschapspartij (AWP) is een landelijke vereniging met een gekozen bestuur. In elk waterschap heeft de AWP een afdeling. De landelijke vereniging
Nadere informatiePartiële herziening Peilbesluit Duivenvoordse- en Veenzijdsepolder. Peilvak Noortheylaan
Partiële herziening Peilbesluit Duivenvoordse- en Veenzijdsepolder Peilvak 2.15.1.11 Noortheylaan Archimedesweg 1 postadres: postbus 15 2300 AD Leiden telefoon (071) 3 03 03 telefax (071) 5 123 91 CORSA
Nadere informatieWateroverlast. A anleiding
Ka d eve r h o g i n g A anleiding Aanleiding voor de kadeverbetering is de wateroverlast van 1998. Toen werd duidelijk dat het boezemwatersysteem niet veilig genoeg meer was en dat veel kaden in het gebied
Nadere informatieToelichting bij de inzending
Toelichting bij de inzending Door de diepe ontwatering van de Friese veenweiden oxideert het veen waardoor het maaiveld daalt. Dat proces gaat door zolang de polderpeilen aan het dalende maaiveld wordt
Nadere informatieWETTERSKI F R V S L Ä N
INTERN MEMO Aan: Van: Algemeen Bestuur Dagelijks Bestuur Datum: 13 oktober 2015 Onderwerp: Antwoorden naar aanleiding van schriftelijke vragen van de fractie van Bedrijven, Boeren en Burgers Algeheel kader
Nadere informatieOpgave waterveiligheid en opties Procesinnovaties POV Holwerd aan Zee (Wetterskip, mei 2016)
Opgave waterveiligheid en opties Procesinnovaties POV Holwerd aan Zee (Wetterskip, mei 2016) Opgave waterveiligheid Westelijk van de veerdam is 2,3 km betonblokkenbekleding in de teen van de dijk afgetoetst
Nadere informatieVerslag op hoofdlijnen informatiebijeenkomsten veenweidevisie. Inleiding
Verslag op hoofdlijnen informatiebijeenkomsten veenweidevisie Inleiding Begin 2015 is door de provincie Fryslân de veenweidevisie vastgesteld. In de visie is als hoofddoel benoemd: een duurzaam ontwikkelingsperspectief
Nadere informatieRuimte voor water. in het rivierengebied
Ruimte voor water in het rivierengebied Het rivierengebied bestaat bij de gratie van de grote rivieren met daarlangs de zich eindeloos voortslingerende dijken. Daartussen vruchtbare klei, groene weilanden
Nadere informatieMEMO DHV B.V. Logo. : Albert Lubbinge : Joost Toxopeus : archief, Theo Daalmeijer. : Uitbreiding Oranje : Advies uitbreiding Oranje
Logo MEMO Aan Van Kopie Dossier Project Betreft : Albert Lubbinge : oost Toxopeus : archief, Theo Daalmeijer : BA9445-100-100 : Uitbreiding Oranje : Advies uitbreiding Oranje Ons kenmerk : IS-GR20120103
Nadere informatieEnquête Wetterskip Fryslan
Enquête Wetterskip Fryslan Status: Afgesloten Begindatum: 14-08-2014 Einddatum: 12-09-2014 Live: 30 dagen Vragen: 15 Gedeeltelijk geantwoord: 35 (8,6%) Afgedankt: 0 (0%) Einde bereikt: 373 (91,4%) Totaal
Nadere informatieWerkboekje bij de digibordles Noord-Holland werkt aan water
Werkboekje bij de digibordles Noord-Holland werkt aan water Naam: Opdracht 1 De strijd tegen het water in Noord-Holland Je hebt in de klas net de digibordles Noord-Holland werkt aan water gedaan. Wat heb
Nadere informatieNotitie Effecten maaivelddaling veenweidegebied op grondwatersysteem Fryslân Inleiding Werkwijze
Notitie Effecten maaivelddaling veenweidegebied op grondwatersysteem Fryslân Theunis Osinga, Wetterskip Fryslân Wiebe Terwisscha van Scheltinga, Wetterskip Fryslân Johan Medenblik, Provincie Fryslân Leeuwarden,
Nadere informatieLesbrief. Watersysteem. Droge voeten en schoon water. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta
Lesbrief Watersysteem Droge voeten en schoon water www.wshd.nl/lerenoverwater Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Droge voeten en schoon water Waterschappen zorgen ervoor dat jij en ik droge
Nadere informatieWaarom is het plan dat de Unie van Waterschappen nu voorlegt aan de staatssecretaris een deugdelijk en goed plan voor het toekomstig waterbeheer?
Nederland waterland, Nederland waterschapsland Kernboodschap De waterschappen zijn gericht op de toekomst. Daarom hebben zij in het licht van de klimaatverandering en de economische crisis een plan gemaakt
Nadere informatieNOTA VAN ANTWOORD. Ontwerp-projectplan Gemaal Vijfhuizen / Hallumer Ryt; aanvulling t.p.v. buitendijks gebied
NOTA VAN ANTWOORD Ontwerp-projectplan Gemaal Vijfhuizen / Hallumer Ryt; aanvulling t.p.v. buitendijks gebied 1. Inleiding Op grond van de inspraakverordening Wetterskip Fryslân, heeft het ontwerp-projectplan
Nadere informatieTOPSURFLAND. 1. Waterschappen
TOPSURFLAND Hieronder wordt beschreven wat de toegevoegde waarde is van Topsurf voor de samenleving en wat de effecten zijn van het gebruik van Topsurfland voor alle belanghebbenden. 1. Waterschappen De
Nadere informatieWelkom: Goos den Hartog bestuur WSRL
Watersysteemmaatregelen Alblasserwaard Informatieavond Groot-Ammers 25 maart 2019 Welkom: Goos den Hartog bestuur WSRL Doel 1. U informeren en terugkoppelen over varianten boezemgemaal Groot Ammers 2.
Nadere informatieProjectplan Holsdiek Orvelte
Projectplan Holsdiek Orvelte Waterschap Drents Overijsselse Delta Dokter van Deenweg 186 Postbus 60, 8000 AB Zwolle e-mail: info@wdodelta.nl website: www.wdodelta.nl Telefoonnummer: 088 2331200 Datum:
Nadere informatieKrachtige IJsseldijken Krimpenerwaard Concept voorkeursbeslissing KIJK
Krachtige IJsseldijken Krimpenerwaard Concept voorkeursbeslissing KIJK Wilco Werumeus Buning Concept Voorkeursalternatief Dijkvakken Q, R, S, T, U, V, W 21 juni 2018 Gouderak D2017-12-000411 Programma
Nadere informatieAdvies interim boezempeil
Advies interim boezempeil Aanleiding, waarom interim boezempeil Sinds 1998 geldt in de boezem een zomerpeil van NAP-0,42 m. en een winterpeil van NAP-0,47m. Het lagere winterpeil is ingesteld om de kans
Nadere informatiesterke dijken schoon water Kijk op de dijk
sterke dijken schoon water Kijk op de dijk Een andere kijk op de dijk De dijk. Er valt zo op het eerste gezicht weinig aan te zien. Een aarden wal die ons beschermt tegen het water. Een vanzelfsprekend
Nadere informatieCruquius Manifest. Strategische discussie over toekomstig waterbeheer in Nederland. Museumgemaal Cruquius, Dinsdag 28 Januari 2014
Cruquius Manifest Strategische discussie over toekomstig waterbeheer in Nederland Museumgemaal Cruquius, Dinsdag 28 Januari 2014 Waterbeheer in Nederland staat voor een groot uitdaging: Waterbeheerders
Nadere informatieZienswijzen heer Liebregts Zienswijze d.d. 8 december 2011, gesprekken d.d. 26 januari jl. en 23 februari jl.
Bijlage B, Nota van beantwoording zienswijzen van de heren Liebregts, van Dommelen, van Mierlo en ZLTO afdeling Kempen Zuidoost. Zienswijzen heer Liebregts Zienswijze d.d. 8 december 2011, gesprekken d.d.
Nadere informatieintroductie waterkwantiteit waterkwaliteit waterveiligheid virtuele tour Waar zorgen de waterschappen in mijn omgeving voor?
Waar zorgen de waterschappen in mijn omgeving voor? De waterschappen zorgen voor voldoende en schoon water, gezuiverd afvalwater en stevige dijken. De waterschappen zorgen voor voldoende en schoon water,
Nadere informatieSYMPOSIUM SLIM MALEN. Integrale sturing Rijnland. René van der Zwan
SYMPOSIUM SLIM MALEN Integrale sturing Rijnland René van der Zwan 14-03-2019 Korte introductie 23 30 59 René van der Zwan Beheergebied Omvang: 1.088 km 2 1.300.000 inwoners 543.000 huishoudens 29 gemeentes
Nadere informatieWaterschap Hollandse Delta. dynamiek in de delta
Waterschap Hollandse Delta dynamiek in de delta Inhoud De dynamiek in de tijd Een dynamische ruimte De opgaven nu en voor de toekomst Water besturen Functionele overheid Algemeen belang en specifiek belang
Nadere informatieVolop verbindingen tussen water en ruimte MIRT-Onderzoek Alblasserwaard-Vijfheerenlanden
Volop verbindingen tussen water en ruimte MIRT-Onderzoek Alblasserwaard-Vijfheerenlanden 26 oktober 2016 Aanleiding van het onderzoek Actualisering oude normen (1953-1960): nieuwe normering 2017 Deltaprogramma:
Nadere informatieKlimaatopgave landelijk gebied
Klimaatopgave in beeld 13 oktober 2016, Hoogeveen Algemene info Klimaatopgave landelijk gebied Bert Hendriks Beleidsadviseur hydrologie 275.500 ha 580.000 inwoners 543 medewerkers 22 gemeenten 4.479 km
Nadere informatielandschapskunst in de Biesbosch WASSENDE MAAN Paul de Kort 2008
landschapskunst in de Biesbosch WASSENDE MAAN Paul de Kort 2008 ZOETWATERGETIJ Haringvlietsluizen Rotterdam Dordrecht De watersnoodramp ramp van 1953 heeft in 1970 geleid tot het afsluiten van het Haringvliet.
Nadere informatieVoorgesteld wordt om: In te stemmen met het voorstel voor de verdeling van de verschillende onderdelen.
Plan Van Aanpak Gebiedsontwikkeling Westerzeedijk 24 april 2017) Besluitvorming: Voorgesteld wordt om: In te stemmen met het voorstel voor de verdeling van de verschillende onderdelen. 1) Aanleiding Het
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 4.1 t/m 4.4
Aardrijkskunde Hoofdstuk 4.1 t/m 4.4 door D. 1279 woorden 6 juli 2016 5,5 2 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde De Geo Aardrijkskunde 1hv 4.1 Het gevaar van water Terp: heuvel die beschermt tegen
Nadere informatieBijdorp. 15 maart Watersysteem Bijdorp. Geachte mevrouw, heer,
DATUM 15 maart 2016 REGISTRATIENUMMER ONDERWERP Watersysteem Bijdorp Geachte mevrouw, heer, 1. Aanleiding De wijk Bijdorp ondervindt bij zware neerslag wateroverlast. De gemeente Schiedam en Delfland zijn
Nadere informatieMinor water waterbeheer Better Wetter
Minor water waterbeheer Better Wetter Naam: Björn Dijkstra, Bauwe Jansma en Jordy van der Wal Studentnummer: 432393, 444669, 417653 Groep: 4 Opleiding: Civiele Techniek Klas: C3 Studiejaar: 2016-2017 Semester:
Nadere informatieFederatieplan Windenergie Wind werkt voor Flevoland
Federatieplan Windenergie Wind werkt voor Flevoland Lelystad, juli 2014 Het plan Het Federatieplan Windenergie bestaat uit onderlinge afspraken tussen bewoners, grondeigenaren en windmoleneigenaren in
Nadere informatieNaar veilige Markermeerdijken
Naar veilige Markermeerdijken Naar veilige Markermeerdijken Hoogheemraadschap Hollands Noorder kwartier versterkt 33 kilometer afgekeurde dijk tussen Hoorn en Amsterdam. Tijdens de toetsronde in 2006 zijn
Nadere informatieNieuwe Hollandse Waterlinie
Nota Ruimte budget 35 miljoen euro Planoppervlak 300 hectare Trekker Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Nieuwe Hollandse Waterlinie Stevige nieuwe ruggengraat voor de Linie De Nieuwe Hollandse
Nadere informatiePresentatie Waterschap De Dommel bij: Volkstuindersvereniging Bladel c.a. Door: Toon Kemps
Presentatie Waterschap De Dommel bij: Volkstuindersvereniging Bladel c.a. Door: Toon Kemps Inhoud presentatie Even voorstellen Waterschappen algemeen Video Vragen Project Beemdstraat Bladel Afsluiting
Nadere informatieSCENARIO 1 Extreme regenval teistert Friesland
De werknemers van het waterschap kennen het gebied door en door en zijn op allerlei calamiteiten voorbereid. En dat moet ook! Kies een scenario en maak de bijbehorende opdrachten. Woudagemaal SCENARIO
Nadere informatieOnderzoeksrapport Better Wetter. NHL Hogeschool, Leeuwarden
Onderzoeksrapport Better Wetter NHL Hogeschool, Leeuwarden 04-11-2016 Waterbeheer Noordoost Friesland Onderzoeksrapport Auteur : Klas: Opleiding: Everhard van der Galiën Marco Dijkstra Johannes Sinnema
Nadere informatieWaterbericht van Anita, augustus tot oktober 2017.
Waterbericht van Anita, augustus tot oktober 2017. Voor het Algemeen Bestuur van waterschap Aa en Maas bezocht ik onder andere 2 vergaderingen van de commissie Watersysteembeheer en een thema bijeenkomst
Nadere informatieLeven onder water Pompen of verzuipen Project voor MBO
Voor: Studenten van de MBO opleidingen op het gebied van: watermanagement, landbouw, veeteelt, tuinbouw, groene ruimte, loonwerk en verwante opleidingen. Door: Wetterskip Fryslân, Stichting Ir. D.F. Woudagemaal
Nadere informatieWerken aan een waterveilig Nederland. Project Afsluitdijk
Werken aan een waterveilig Nederland Project Afsluitdijk 80 jaar De Afsluitdijk beschermt Nederland al meer dan tachtig jaar tegen de zee. De dijk voldoet niet meer aan de huidige normen voor waterveiligheid.
Nadere informatieDeltaprogramma Nieuwbouw en herstructurering. Bouw nú aan de stad van de toekomst
Deltaprogramma Nieuwbouw en herstructurering Bouw nú aan de stad van de toekomst Wateroverlast Wateroverlast is waarschijnlijk het meest zichtbare probleem. Steeds vaker staan winkels en kelders vol water.
Nadere informatieCasus: Kinderdijk Topsectoren: water en energie Stelling: landschappen zijn duurzaam door aanpassing aan steeds nieuwe functies
Land lucht en water Hans Renes Casus: Kinderdijk Topsectoren: water en energie Stelling: landschappen zijn duurzaam door aanpassing aan steeds nieuwe functies De molens van Kinderdijk verbinden twee actuele
Nadere informatieToelichting partiële herziening peilbesluit Oude Polder van Pijnacker - peilgebied OPP XIII
Toelichting partiële herziening peilbesluit Oude Polder van Pijnacker - peilgebied OPP XIII Versie 13 april 2018 M.W. Näring, MSc (Hoogheemraadschap van Delfland) 1 Inleiding Het beheergebied van Delfland
Nadere informatieVoorstel. Routing voorstel. G.J. Versluis. Watersysteem. (gew )
Voorstel Routing voorstel Commissies: DT d.d. 19 december 2006 Watersysteem d.d. 23 januari 2007 voorstel/tkn CDH d.d. 4 januari 2007 Veiligheid d.d. voorstel/tkn OR d.d. Waterketen d.d. voorstel/tkn GO
Nadere informatieHierbij ontvangt u ons antwoord met een kopie van de schriftelijke vragen van de heer Snoek.
Gemeenteraad Postbus 41 3417 ZG MONTFOORT Uw kenmerk: Zaaknummer: 405794 Onderwerp: Artikel 39 vragen PAK oplopende kosten veenbodemdaling : Datum verzending: 2 8 FEB. 20)7 Geachte raadsleden, Op 5 januari
Nadere informatieWat de waterschappen voor je doen.
Niet bang voor water? Wat de waterschappen voor je doen. Katrina, New Orleans 1 Hoofdstuk 1 - Wat het waterschap voor je doet 1.1 Waterschap is functionele democratie met vier kerntaken Positie van de
Nadere informatieProjectnummer 111769 Bedrijventerrein Smilde aspect Water"
Memo Ter attentie van Gemeente Midden-Drenthe Datum 4 december 2012 Opgesteld door Maarten van Vierssen Projectnummer 111769 Onderwerp Bedrijventerrein Smilde aspect Water" In deze memo zijn de watertoetsen
Nadere informatieWatergebiedsplan Hem. Toelichting bij het peilbesluit, projectplan en leggerwijziging. Partiële herziening van het peilbesluit Drechterland (2005)
Toelichting bij het peilbesluit, projectplan en leggerwijziging Partiële herziening van het peilbesluit Drechterland (2005) Registratienummer 12.15043 Datum 20 maart 2012 Samenvatting Aanleiding Door een
Nadere informatieOOST NUTRIENTEN EN KRW FRISIA ZOUT B.V.
NUTRIENTEN EN KRW FRISIA ZOUT B.V. 29 september 2010 Inhoud 1 Tekstdelen uit van 5 varianten naar 2 alternatieven 3 1.1 Referentiesituatie 3 1.2 Effecten waterkwaliteit KRW 5 2 Nieuw tekstdeel 7 ARCADIS
Nadere informatieBij het indienen van claims kan de afhandeling in vier fases worden onderverdeeld.
MEMO Op 12 november is er toegezegd dat het rapport Onderzoek bodemdaling gemeente Dongeradeel, fase 1 aan de raadscommissie zal worden aangeboden. Dit rapport is in opdracht van de gemeente Dongeradeel,
Nadere informatieHoe overstromingsgevoelig is uw collectie? Durk Riedstra Rijkswaterstaat Water Verkeer en Leefomgeving
Hoe overstromingsgevoelig is uw collectie? Durk Riedstra Water Verkeer en Leefomgeving www.overstroomik.nl. Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed Smallepad 5 te Amersfoort 2 Overstromingskaart veilig
Nadere informatieStand van zaken samenwerking omgevingsvisie
Stand van zaken samenwerking omgevingsvisie Landschap, water en ondergrond Meer informatie: https://www.regiogv.nl/gemeenteraden/ruimtemobiliteit/samenwerking-omgevingsvisie/ 1 Inhoud 1. Proces samenwerking
Nadere informatiePROJECTPLAN VERVANGEN GEMAAL HERBAIJUM
PROJECTPLAN VERVANGEN GEMAAL HERBAIJUM (besluit tot aanleg of wijziging van een waterstaatswerk; artikel 5.4 Waterwet) Datum : 8 oktober 2014 Cluster : Projecten OW nummer : ow.25206 Auteur : Ir. T.J.
Nadere informatieDinsdag 1 mei 2012. Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR. Inhuldiging visdoorgang Poekebeek - Nevele
Dinsdag 1 mei 2012 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Inhuldiging visdoorgang Poekebeek - Nevele Geachte burgemeester (Cornelis) en schepenen, Geachte mandatarissen,
Nadere informatieNota beantwoording zienswijzen
Beantwoording van de ingediende zienswijzen op het Peilbesluit (13.24210) en het Watergebiedsplan (13.23911). Auteur W.J. Nijdam Registratienummer 13.45106 2 1. Milieufederatie Stationsstraat 38 1506 DH
Nadere informatieDatum 14 december Herstel Meander Lunterse Beek Scherpenzeel. Het college van dijkgraaf en heemraden van Waterschap Vallei en Veluwe
PROJECTPLAN WATERWET Datum 14 december 2015 Projectnummer P205508 Onderwerp Herstel Meander Lunterse Beek Scherpenzeel Het college van dijkgraaf en heemraden van Waterschap Vallei en Veluwe besluit het
Nadere informatieBeleidsregels voor dempingen
Beleidsregels voor dempingen Doel De notitie Ontheffingenbeleid keur Wetterskip Fryslân geeft inhoud aan de uitwerking van beleid en beleidsregels die toegepast worden bij de beoordeling van ontheffingsaanvragen
Nadere informatie2. Stuw Kortrijk blz Stuw Kerkweg-noord blz Stuw Portengen blz Stuw Schutterskade-west blz Stuw Schutterskade-oost blz 7
Datum: 13 oktober 2014 Betreft : Registratiegegevens van kunstwerken en watersysteem in bemalingsgebieden De Tol en Maarssenbroek-Haarrijn tijdens de wateroverlast van juli 2014. Document DM 869688 Inhoud:
Nadere informatieInrichtingsproject en proeftuin peilbeheer
Inrichtingsproject en proeftuin peilbeheer Wat zijn effecten van een ander peil op: - veiligheid van de dijk en achterland - waterkwantiteit, waterkwaliteit, kwel en leefomgeving Hoe In- en uitlaat middels
Nadere informatieSamen werken aan onze dijken. Project Verbetering Regionale Keringen
Samen werken aan onze dijken Project Verbetering Regionale Keringen Waarom verbeteren we onze dijken? Waterschap Brabantse Delta is gestart met een groot waterveiligheidsproject in West-Brabant. Waterveiligheid
Nadere informatiewerelderfgoed Opdracht 1
Naam: Klas: Datum: Welkom in één van de Schatkamers van de wereld. In deze lessen leer je meer over Werelderfgoed Kinderdijk. Welke sporen van duizend jaar waterbeheer kun jij hier nog terugvinden? Definitie
Nadere informatieBijgaand doe ik u de antwoorden toekomen op de vragen gesteld door de leden Jacobi en Cegerek (beiden PvdA) over waterveiligheid in het kustgebied.
> Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456
Nadere informatieMijn koeien moeten zo vroeg mogelijk in het voorjaar de wei in
4 Mijn koeien moeten zo vroeg mogelijk in het voorjaar de wei in Het land mag niet te droog of te nat zijn Het hoogheemraadschap van Rijnland zorgt voor het juiste waterpeil 5 De taak Het hoogheemraadschap
Nadere informatieVerslag. Informatieavond over de Hoge Boezem van de Overwaard. verslag
Verslag Overlegorgaan: Informatieavond over de Hoge Boezem van de Overwaard Vergaderdatum: 22 oktober 2015 in Partycentrum de Klok in Kinderdijk Actie 1. Opening en welkom Henriëtte Nonnekens heet iedereen
Nadere informatieOmschrijving wijziging
peilvak code opper vlakte (ha.) Zuidermeer Polder West vigerend peil (m NAP) GA-336 105,5 ZP -2,10 WP -2,25 ZP -2,20 WP -2,35 Groote Warnser- en Zuiderpolder-West GA-346 442,5 ZP -1,40 ZP -1,20 ZP -1,20
Nadere informatiePresentatie waterschap Brabantse Delta. Conferentie Water en Veiligheid
Presentatie waterschap Brabantse Delta Conferentie Water en Veiligheid 19 november 2009 Frank van Beek Calamiteitencoördinator Beheersgebied. Oppervlakte 171.000 ha 21 gemeenten 751.000 inwoners Veiligheidsregio
Nadere informatieMaascollege. Waterstanden in de Maas, verleden, heden, toekomst
Maascollege Waterstanden in de Maas, verleden, heden, toekomst Inhoud presentatie kararkteristiek stroomgebied waar komt het water vandaan hoogwater en lage afvoer hoogwaterbescherming De Maas MAAS RIJN
Nadere informatieSamenvatting peilvoorstellen en afwegingen
Samenvatting peilvoorstellen en afwegingen 14.52044 De peilvoorstellen en afwegingen van het ontwerp-peilbesluit voor de Zuid- en Noordeinderpolder worden hier gegeven. Dit ontwerppeilbesluit is opgesteld
Nadere informatieReactienota zienswijze over het ontwerpprojectplan Restontwerpen fase 1 IJsseldelta-Zuid. September 2015
a Reactienota zienswijze over het ontwerpprojectplan Restontwerpen fase 1 IJsseldelta-Zuid September 2015 2 Inhoudsopgave I. Onderwerp... 5 II. Toelichting... 5 III. Zienswijzen en beantwoording... 6 IV.
Nadere informatieKrachtige IJsseldijken Krimpenerwaard Concept voorkeursbeslissing KIJK
Krachtige IJsseldijken Krimpenerwaard Concept voorkeursbeslissing KIJK Wilco Werumeus Buning Concept Voorkeursalternatief Dijkvakken A, B, C, D en E 14 juni 2018 Krimpen aan den IJssel D2017-12-000411
Nadere informatieActueel Waterbericht Week 3 Jaar 2015
Samenvatting: De gevallen neerslag van afgelopen week en met name van donderdag 8 januari heeft geleid tot verhoogde afvoeren en waterpeilen in het beheergebied van Waterschap Aa en Maas. De neerslag is
Nadere informatieDatum: Ons kenmerk: Uw kenmerk: Behandeld door: [Postregistratienummer] Pieter Bode IWB10725Datum:
Bezoekadressen Westluidensestraat 46, 4001 NG Tiel Prinses Beatrixlaan 25, 4001 AG Tiel Verbrughweg 1, 4033 GP Lienden Postadres Postbus 599, 4000 AN Tiel T (0344) 64 90 90 F (0344) 64 90 99 E info@wsrl.nl
Nadere informatieKrachtige IJsseldijken Krimpenerwaard Concept voorkeursbeslissing KIJK
Krachtige IJsseldijken Krimpenerwaard Concept voorkeursbeslissing KIJK Jasper Tamboer Concept Voorkeursalternatief Dijkvakken E, G, H, I, J, K en L 19 juni 2018 Ouderkerk aan den IJssel D2017-12-000411
Nadere informatieToelichting partiële herziening peilbesluit Vlietpolder - peilgebied VLP III Vlietpolder
Toelichting partiële herziening peilbesluit Vlietpolder - peilgebied VLP III Vlietpolder Versie 13 april 2018 M.W. Näring, MSc (Hoogheemraadschap van Delfland) 1 Inleiding Het beheergebied van Delfland
Nadere informatie