Bij de editie 1998/1999:

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Bij de editie 1998/1999:"

Transcriptie

1

2 Bij de editie 1998/1999: Voor u ligt de SBR-handleiding Subsidiewijzer voor de bouw; editie 1998/1999. Gezien de vele wijzigingen in de regelingen en ontwikkelingen hebben wij besloten om u als ondernemer steeds van actuele informatie te voorzien. Mede met behulp van de Nieuwsbrief Subsidies van Deloitte & Touche krijgt u per kwartaal de stand van zaken op subsidiegebied. Colofon De teksten van de handleiding zijn geschreven door ing. F. de Groot van Frank de Groot BouwCommunicatie te Doetinchem. De redactiecommissie is als volgt samengesteld: drs. CH. Sarton, Deloitte & Touche te Rotterdam H. Joosten, SBR te Rotterdam mr. S.E. Cozijnsen-Smaal, SBR te Rotterdam Rotterdam, juli 1998 Vormgeving: RePro Slotboom, Breda Druk: W.D. Meinema B.V., Delft

3 stichting bouwresearch Subsidiewijzer voor de bouw Stimuleringsregelingen technologie, milieu en energie editie 1998/1999 Rotterdam, juli 1998

4 DOELSTELLING STICHTING BOUWRESEARCH Stichting Bouwresearch (SBR) verleent de bouwnijverheid hulp bij het voorkomen en het oplossen van knelpunten bij toepassing van nieuwe inzichten en ontwikkelingen gericht op verbetering van kwaliteit, productiviteit, arbeidsomstandigheden en zorg voor de werkgelegenheid. Belangrijke doelstellingen zijn: Het verzamelen van knelpunten en het waarnemen van relevante ontwikkelingen voor de bouwnijverheid. Het stimuleren van de coördinatie van de programmering van onderzoek. Het leidinggeven aan onderzoek projecten. Het verspreiden en uitdragen van de resultaten naar alle geledingen van de bedrijfstak. De Stichting en degenen die aan dit product hebben meegewerkt hebben een zo groot mogelijke zorgvuldigheid betracht bij het verwerken - naar de laatste inzichten - van de opgenomen gegevens. De mogelijkheid dat zich desondanks toch onjuistheden en/ of onvolkomenheden kunnen voordoen, kan niet worden uitgesloten. De gebruiker van het product aanvaardt daarvoor het risico. De Stichting sluit, mede ten behoeve van degenen die aan dit product hebben meegewerkt, iedere aansprakelijkheid uit voor schade die mocht voortvloeien uit het gebruik van informatie uit dit product. Stichting Bouwresearch. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, getransformeerd tot software, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opname of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voorzover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel16b Auteurswet 1912 in verbinding met het Besluit van 23 augustus 1985, Stb. 471 en artikel 17 Auteurswet 1912, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (Postbus 882, 1180 AW Amstelveen). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912) dient u zich te richten tot: Stichting Bouwresearch, Postbus 1819, 3000 BV Rotterdam. No part of this book may be reproduced in any form by print, photoprint, microfilm, stored in a database or retrieval system, or any other means without written permis sion from the Stichting Bouwresearch.

5 Inhoud WOQrd vooraf 5 1 Innovatie is betaalbaar Leeswijzer Wegwijs in subsidieland Tips voor subsidie- of kredietaanvraag Overzicht stimuleringsregelingen 15 4 Wat heeft de overheid nog meer te bieden? 49 5 Nader verklaard 53 6 Informatiepunten 55 Literatuurlijst 57 Bijlage A Kennismaking met subsidieverstrekkers 59 stichting bouwresearch 3

6 ... o >... Cl) ' Cl) :c 'iii :::l en 4 stichting bouwresearch

7 Woord vooraf "Gebruik maken van een subsidieregeling? Het loont de moeite!" In Nederland en in Europees verband kan het bedrijfsleven profiteren van meer dan 2000 stimuleringsregelingen. Ik doel daarmee op onder meer subsidieregelingen, kredietregelingen, fiscale regelingen en loonkostensubsidies. Deze regelingen zijn een belangrijke stimulans voor innnovatie binnen het bedrijfsleven. Bovendien zijn veel regelingen gericht op samenwerking van meerdere bedrijven en eventueel kennisinstellingen in een bedrijfskolom. Een relatief klein deel van de regelingen is specifiek afgestemd op de bouw. Een groter deel van die regelingen is niet specifiek voor bouwpartners opgesteld, maar is toch ook voor onze branche in teressan t. Ondanks het grote aanbod aan bouwrelevante stimuleringsregelingen maakt onze branche, vergeleken met andere bedrijfstakken, relatief weinig gebruik van die regelingen. Dat is teleurstellend, want innovatie verbetert de concurrentiepositie. Bovendien is bij de meeste stimuleringsregelingen tussen de 20 en 50% van de door een bedrijf gedragen uitvoeringskosten bij onderzoek en ontwikkeling in de vorm van subsidie terug te krijgen! Daarnaast bieden een aantal regelingen fiscale voordelen. Het is dus de moeite waard om met behulp van deze handleiding te onderzoeken of ook u voor subsidie in aanmerking komt. Om te voorkomen dat u door de bomen het bos niet meer ziet is het aantal regelingen in deze handleiding beperkt tot 22. De meeste van deze regelingen zijn vooral aantrekkelijk voor MKB-bedrijven, omdat deze doelgroep vaak meer moeite heeft met het aanvragen van subsidie dan grote bedrijven. De regelingen zijn vooral gericht op onderzoek en technologische ontwikkeling, milieu en energie. Deze thema's sluiten namelijk goed aan op de huidige ontwikkelingen in de bouw. Daarnaast kenmerken vooral de energie regelingen zich door eenvoudige procedures, waardoor ze ook heel toegankelijk zijn voor kleinere bedrijven. De regelingen en de mogelijkheden worden in deze handleiding verduidelijkt met voorbeelden. Ik hoop dat deze subsidiewijzer de innovatie in de bouw verder zal stimuleren. Mr. Drs. L.c. Brinkman voorzitter A VBB stichting bouwresearch 5

8 1. Innovatie is betaalbaar.. o >.. QI.!::!. QI :s '(ij,q en Voor u ligt de tweede Subsidiewijzer voor de bouw. Vergeleken met de eerste uitgave in 1997 is deze handleiding uitgebreid en uiteraard geactualiseerd. U treft in deze handleiding 22 stimuleringsregelingen aan op de gebieden: onderzoek en technologische ontwikkeling, energie- en milieutechnologie, milieu-investeringen, energiebesparingen en een regeling op het gebied van arbeidsomstandigheden. Er is gekozen voor deze thema's, omdat deze goed aansluiten op de huidige ontwikkelingen in de bouw. De geselecteerde stimuleringsregelingen zijn vooral bedoeld voor MKB-bedrijven in de bouw, maar grote bedrijven zullen ook regelingen aantreffen die voor hen interessant kunnen zijn. De overheid stimuleert het bedrijfsleven om meer aan de ontwikkeling en toepassing van kennis te doen: meer zelf doen en meer in samenwerking met andere bedrijven en kennisinstellingen. Een belangrijke stimulans voor innovatie binnen het bouwbedrijfsleven zijn de talrijke stimuleringsregelingen (zoals subsidie- en kredietregelingen) in Nederland en Europa. Deze regelingen hebben tot doel om onder meer onderzoeks- en haalbaarheidsprojecten (zie hoofdstuk 5 'Nader verklaard') en productinnovaties en innovaties in productieprocessen te bevorderen. Een belangrijk deel van de nationale stimuleringsregelingen wordt beheerd door het Ministerie van Economische Zaken en verstrekt via Senter. De Europese stimuleringsregelingen zijn afkomstig van de Europese Commissie in Brussel en kunnen eveneens via Senter (EG-Liaison) worden aangevraagd. Terugdringing van de milieubelasting die het bouwproces veroorzaakt, is eveneens een belangrijk speerpunt van de overheid. Op dit moment wordt in de bouw jaarlijks naar schatting circa 15 miljoen ton bouw- en sloopafval geproduceerd, en dat wordt elk jaar meer. Daar komt bij dat de bouw gebruikmaakt van eindige primaire grondstoffen en dat de bouwbedrijven en hun toeleveranciers veel energie verbruiken. Verder vindt het bouwen plaats op wisselende locaties, waardoor veel transport van bouwmaterialen nodig is. De overheid probeert door middel van milieuwet- en regelgeving de voetafdruk die het bouwproces in het milieu achterlaat, te minimaliseren. De bovengenoemde milieubelasting die het bouwproces veroorzaakt, dwingt de bouwpartners tot milieubewustzijn. Het streven naar vermindering van de milieubelasting van het bouwproces en de daarin gebruikte materialen kan leiden tot een grote innovatiegolf in de bouw. Om de terugdringing van de milieubelasting van producten en productieprocessen te bevorderen zijn er ook op dit gebied talrijke stimuleringsregelingen in het leven geroepen. Een belangrijk deel van deze handleiding is dan ook gewijd aan deze regelingen. Ze zijn hoofdzakelijk afkomstig van het Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer (VROM) en worden uitgevoerd door Novem en Senter. De energiebedrijven voeren daarnaast een aantal regelingen op het gebied van energiebesparing uit. Tot slot heeft innovatie in het bedrijfsleven natuurlijk alles te maken met de toepassing van aanwezige kennis en vakmanschap binnen een bedrijf. Vandaar dat ook het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (OC en W) haar steentje bijdraagt aan de stimuleringsregelingen. Te denken valt aan het stimuleren van kennisoverdracht van universiteiten naar het MKB. Waarom subsidie aanvragen? De bouwpartners maken, vergeleken met andere bedrijfstakken, relatief weinig gebruik van de goedgevulde subsidiepotten in Nederland en Brussel. De hoogconjunctuur in de bouw lijkt het gebruik van subsidies ook niet te stimuleren: 6 stichting bouwresearch

9 'Het gaat goed, dus waarom zouden we investeren in nieuwe technologie?'. Deze terughoudendheid is niet terecht, want innovatie verbetert de concurrentiepositie. Bovendien ligt bij de meeste stimuleringsregelingen de subsidie tussen de 20% en 50% van de door een bedrijf gedragen uitvoeringskosten. Daarnaast bieden sommige regelingen fiscale voordelen. Het loont dus de moeite om met behulp van deze handleiding te onderzoeken of ook uw activiteiten voor subsidie in aanmerking komen! Ruim 2300 regelingen In Nederland zijn er op dit moment ruim 500 nationale stimuleringsregelingen en ruim 400 provinciale en gemeentelijke regelingen van toepassing. In Europees verband zijn er maar liefst 1400 tot 1,500 stimuleringsregelingen. Om het gebruik van stimuleringsregelingen in de bouw te bevorderen, is het noodzakelijk dat er duidelijkheid ontstaat over de subsidieregelingen die voor een bedrijf in de bouw van belang zijn en waar en hoe subsidie of krediet kan worden aangevraagd. Om te voorkomen dat u door de bomen het bos niet meer ziet, zijn in deze handleiding 22 stimuleringsregelingen geselecteerd. Deze regelingen zijn gekozen op basis van toegankelijkheid voor MKB-bedrijven. Daarnaast sluiten de regelingen goed aan bij de huidige ontwikkelingen in de bouw. De meeste van de geselecteerde regelingen zijn niet specifiek voor de bouw ontwikkeld, maar voor het gehele bedrijfsleven. Momentopname De stimuleringsregelingen zijn voortdurend aan verandering onderhevig. Soms zijn bepaalde regelingen eenmalig of ze worden na een aantal jaren beëindigd of de naam wijzigt. Het kan natuurlijk ook voorkomen dat een bepaalde subsidiepot droog komt te staan. De stimuleringsregelingen die in deze handleiding worden besproken, geven de stand van zaken weer per mei Om ook gedurende de rest van het jaar de subsidiewijzer actueel te houden ontvangt u bij aanvraag van deze SBR-handleiding een jaar lang gratis de Nieuwsbrief Subsidies van Deloitte & Touche Subsidie Adviseurs. In deze kwartaaluitgave vindt u actueel nieuws omtrent nieuwe en bestaande stimuleringsregelingen. Met behulp van een begeleidende brief wordt u bij iedere nieuwsbrief geattendeerd op informatie die voor u van belang kan zijn. Leeswijzer In deze handleiding worden vier soorten stimuleringsregelingen onderscheiden: subsidieregelingen, kredietregelingen, loonkostensubsidie en fiscale regelingen. Waar kunt u allemaal subsidie of krediet voor krijgen en waar vindt u de relevante stimuleringsregeling in deze handleiding? De hierna volgende leesmatrix vermeldt de belangrijkste thema's waarop stimuleringsregelingen van toepassing zijn en tevens treft u een verwijzing aan naar de plaats waar de regelingen in deze handleiding worden behandeld. Om ervoor te zorgen dat u snel kunt zien of een regeling is afgestemd op uw bedrijfsomvang zijn er vier categorieën onderscheiden: MKB-bedrijven tot 100 werknemers; MKB-bedrijven tot 250 werknemers; MKB- en grote bedrijven; Grote bedrijven. Let op! Voor de helft van de genoemde regelingen geldt dat u bij het aanvragen van subsidie of krediet enige hulp nodig kunt hebben. In hoofdstuk 2 'Wegwijs in subsidieland' vindt u onder meer informatie over een stapsgewijs aanvraagtraject en enkele tips. De aanvraagprocedure van de overige regelingen is dermate eenvoudig dat u direct de betreffende regeling in deze handleiding kunt opzoeken. Deze laatste regelingen zijn hierdoor ook interessant voor kleine en middelgrote bedrijven met minder dan 50 werknemers. De betreffende regelingen zijn met een * aangeduid in de leesmatrix. stichting bouwresearch 7

10 "- o > "- ai N Onderzoek en technologische ontwikkeling al "tj ën.q ::::J Cl) Energie- en milieutechnologie Algemene Sti m u leri ngsregel ing Energiebesparing Milieu-investeringen en energiebesparing Arbeidsomstandigheden Geel : MKB-bedrijven tot 100 werknemers; ii" : M KB- en grote bedrijven; ii : Grote bed rijven. MKB-bed rijven tot 250 w erknem ers; 8 stichting bouwresea rch

Copyright SBR, Rotterdam

Copyright SBR, Rotterdam Copyright SBR, Rotterdam Colofon Auteur: prof. ir. E. Gerretsen, TNO-TPD Vormgeving: RePro Slotboom, Breda Druk: W.D. Meinema B.V., Delft Copyright SBR, Rotterdam til stichting bouwresearch Geluidwering

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam

Copyright SBR, Rotterdam Colofon Rapporteur: Ing. ra. Knegt MSc, Aboma+Keboma, Ede Vormgeving: RePro Slotboom, Breda Druk: W.D. Meinema B.V., Delft stichting bouwresearch Een ernstig ongeval op de bouw Handleiding voor aannemers

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam. stichting bouwresearch

Copyright SBR, Rotterdam. stichting bouwresearch Copyright SBR, Rotterdam stichting bouwresearch Colofon Rapporteurs: ing. A.A.J. Damen en ir. H.C.M. van Egmond, Damen Consultants B.V. te Rotterdam Vormgeving: RePro Slotboom, Breda Druk: W.D. MeiTIema

Nadere informatie

Lijmen in de bouw. deel 5. Copyright SBR, Rotterdam

Lijmen in de bouw. deel 5. Copyright SBR, Rotterdam Lijmen in de bouw deel 5 LJ Auteur ir. Th. J. van den Boom, TNO Bouw, Rijswijk Deze publikatie kwam tot stand in samenwerking met Triam Kennismanagement, bureau voor advies, ontwerp en produktie te Papendrecht.

Nadere informatie

Aanbesteden op basis van het prestatiebeginsel

Aanbesteden op basis van het prestatiebeginsel stichting bouwresearch Aanbesteden op basis van het prestatiebeginsel Evaluatie van een experimentele toepassing Colofon Auteur: Ir. H.A.L. Boonekamp, PRe Bouwcentrum, Bodegraven Projectmanager: Ir. G.J.M.

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam

Copyright SBR, Rotterdam Copyright SBR, Rotterdam Colofon Rapporteur: ir. D. Spekkink, EGM onderzoek bv, Dordrecht Vormgeving: RePro Slotboom, Breda Druk: W.D. Meinema B.V., Delft Copyright SBR, Rotterdam lil stichting bouwresearch

Nadere informatie

stichting bouwresearch Onderhoud van bitumineuze dakbedekkingssystemen Copyright SBR, Rotterdam

stichting bouwresearch Onderhoud van bitumineuze dakbedekkingssystemen Copyright SBR, Rotterdam stichting bouwresearch Onderhoud van bitumineuze dakbedekkingssystemen ", " Rapporteurs: A. van den Hout ing. J.M. Bruins BDA Buro Dakadvies b.v. stichting bouwresearch Onderhoud van bitumineuze dakbedekkingssystemen

Nadere informatie

.,. Lijmen in de bo. Copyright SBR, Rotterdam

.,. Lijmen in de bo. Copyright SBR, Rotterdam .,. Lijmen in de bo s tichting ouw esearch Auteurs ir. Th. J. van den Boom, TNO Bouw, Rijswijk; ing. D. van Deventer, TNO Kunststoffen en Rubber Instituut, Delft; drs. J.c. van Broekhuizen, Chemiewinkel,

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam

Copyright SBR, Rotterdam Colofon Opdrachtgever: stichting bouwresearch Eindredactie: D. Douwes, DNA context, Tilburg Rapporteurs: J.B. Dessing, Adviesburo Nieman BV, Utrecht J.J. van den Engel, Adviesburo Nieman BV, Utrecht H.M.

Nadere informatie

Lijmen in de bouw. Wandbekle. s tichting b ouw r esearch. deel 4. Copyright SBR, Rotterdam

Lijmen in de bouw. Wandbekle. s tichting b ouw r esearch. deel 4. Copyright SBR, Rotterdam Lijmen in de bouw Wandbekle en s tichting b ouw r esearch deel 4 CJP-GEGEVENS KONINKLIJKE BIBLIOTHEEK, DEN HAAG Boom, Th.J. van den Lijmen in de bouw / [auteur: Th.J. van den Boom].- Rotterdam: Stichting

Nadere informatie

Liimen in de bouw. deel 6. Copyright SBR, Rotterdam

Liimen in de bouw. deel 6. Copyright SBR, Rotterdam Liimen in de bouw deel 6 j Auteur ir. Th.J. van den Boom, TNO Bouw, Rijswijk Deze handleiding kwam tot stand in samenwerking met Triam Kennismanagement, bureau voor advies, ontwerp en produktie te Papendrecht.

Nadere informatie

WIJZIGINGSBLAD A2. Regeling Brandmeldinstallaties 2002 BMI 2002 / A2 VEILIGHEID DOOR SAMENWERKING. Versie : 1.0. Publicatiedatum : 1 april 2012

WIJZIGINGSBLAD A2. Regeling Brandmeldinstallaties 2002 BMI 2002 / A2 VEILIGHEID DOOR SAMENWERKING. Versie : 1.0. Publicatiedatum : 1 april 2012 WIJZIGINGSBLAD A2 Regeling Brandmeldinstallaties 2002 BMI 2002 / A2 Publicatiedatum : 1 april 2012 Ingangsdatum : 1 april 2012 VEILIGHEID DOOR SAMENWERKING VOORWOORD A2:2012/BMI 2002 Pagina 2/5 Dit wijzigingsblad

Nadere informatie

WIJZIGINGSBLAD A2. BORG 2005 versie 2 / A2 VEILIGHEID DOOR SAMENWERKING. Versie : 2.2. Publicatiedatum : 31 maart 2010. Ingangsdatum : 1 april 2010

WIJZIGINGSBLAD A2. BORG 2005 versie 2 / A2 VEILIGHEID DOOR SAMENWERKING. Versie : 2.2. Publicatiedatum : 31 maart 2010. Ingangsdatum : 1 april 2010 WIJZIGINGSBLAD A2 Nationale Beoordelingsrichtlijn BORG 2005 versie 2 Procescertificaat voor het ontwerp, de installatie en het onderhoud van inbraakbeveiliging BORG 2005 versie 2 / A2 Publicatiedatum :

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam

Copyright SBR, Rotterdam dl stichting bouwresearch Besl U itvorm i ngsmodel gebouwonderhoud Gefundeerd beslissen over herstellen, vervangen of niets doen Rotterdam, november 2 DOELSTELLING STICHTING BOUWRESEARCH Stichting Bouwresearch

Nadere informatie

INSPECTIE BOUWKUNDIGE BRAND- VEILIGHEID Specifieke normen en verwijzingen

INSPECTIE BOUWKUNDIGE BRAND- VEILIGHEID Specifieke normen en verwijzingen INSPECTIE BOUWKUNDIGE BRAND- VEILIGHEID Specifieke normen en verwijzingen Publicatiedatum : 1 augustus 2014 Ingangsdatum : 1 augustus 2014 VOORWOORD Pagina 2/5 De Vereniging van Inspectie-instellingen

Nadere informatie

INSPECTIE BOUWKUNDIGE BRAND- VEILIGHEID Specifieke normen en verwijzingen

INSPECTIE BOUWKUNDIGE BRAND- VEILIGHEID Specifieke normen en verwijzingen INSPECTIE BOUWKUNDIGE BRAND- VEILIGHEID Specifieke normen en verwijzingen Publicatiedatum : 15 februari 2019 Ingangsdatum : 15 februari 2019 VOORWOORD Pagina 2/5 De Vereniging van Inspectie-instellingen

Nadere informatie

Kader voor Kwaliteit

Kader voor Kwaliteit Kader voor Kwaliteit Opzet voor een algemeen geldige beschrijving van het bouwproces in de vorm van beslisdocumenten per bouwprocesfase ...,. De herziening van dit eerder door SBR uitgegeven 'Kader voor

Nadere informatie

INSPECTIE BOUWKUNDIGE BRANDVEILIGHEID Vakbekwaamheid en ervaring

INSPECTIE BOUWKUNDIGE BRANDVEILIGHEID Vakbekwaamheid en ervaring INSPECTIE BOUWKUNDIGE BRANDVEILIGHEID Publicatiedatum : 1 augustus 2014 Ingangsdatum : 1 augustus 2014 VOORWOORD Pagina 2/7 De Vereniging van Inspectie-instellingen voor Veiligheid en Brandveiligheid (VIVB)

Nadere informatie

Gebouwbeheerinformotie Utiliteitsbouw

Gebouwbeheerinformotie Utiliteitsbouw b ouwr esearch Gebouwbeheerinformotie Utiliteitsbouw Informatie Systeem Handleiding voor de overdracht van elektronische dokumenten aan de opdrachtgever Ter visie exemplaar IN FOR'ÎVlATIE ( utiliteitsbouw.:>

Nadere informatie

Hou het eenvoudig Effectief communiceren in organisaties

Hou het eenvoudig Effectief communiceren in organisaties Hou het eenvoudig 30-09-2008 09:10 Pagina 1 Hou het eenvoudig Effectief communiceren in organisaties Hou het eenvoudig 30-09-2008 09:10 Pagina 2 Hou het eenvoudig 30-09-2008 09:10 Pagina 3 Arie Quik Hou

Nadere informatie

Praktij ktoepassi ng bouwbesluit en de bouwaanvraag voor kleinere bouwwerken

Praktij ktoepassi ng bouwbesluit en de bouwaanvraag voor kleinere bouwwerken -..:... tichting ouw esearch Praktij ktoepassi ng bouwbesluit en de bouwaanvraag voor kleinere bouwwerken Deze publikatie is tot stand gekomen in samenwerking met het Nederlands Verbond van Ondernemers

Nadere informatie

INSPECTIE GASDETECTIEBEVEILIGING Vakbekwaamheid en ervaring

INSPECTIE GASDETECTIEBEVEILIGING Vakbekwaamheid en ervaring INSPECTIE GASDETECTIEBEVEILIGING Publicatiedatum : 1 februari 2016 Ingangsdatum : 1 februari 2016 VOORWOORD Pagina 2/7 De Vereniging van Inspectie-instellingen voor Veiligheid en Brandveiligheid (VIVB)

Nadere informatie

Privaatrechtelijke Bouwregelgeving Editie 2013

Privaatrechtelijke Bouwregelgeving Editie 2013 Privaatrechtelijke Bouwregelgeving Editie 2013 Privaatrechtelijke Bouwregelgeving Editie 2013 samengesteld door: prof. mr. dr. M.A.B. Chao-Duivis ISBN 978-90-78066-82-8 NUR 822 2013, Stichting Instituut

Nadere informatie

Inleiding Administratieve Organisatie. Opgavenboek

Inleiding Administratieve Organisatie. Opgavenboek Inleiding Administratieve Organisatie Opgavenboek Inleiding Administratieve Organisatie Opgavenboek drs. J.P.M. van der Hoeven Vierde druk Stenfert Kroese, Groningen/Houten Wolters-Noordhoff bv voert

Nadere informatie

Juridische aspecten van ketensamenwerking. Naar een multidisciplinaire benadering

Juridische aspecten van ketensamenwerking. Naar een multidisciplinaire benadering Juridische aspecten van ketensamenwerking. Naar een multidisciplinaire benadering Preadviezen voor de Vereniging voor Bouwrecht Nr. 41 Juridische aspecten van ketensamenwerking Naar een multidisciplinaire

Nadere informatie

BORG 2005 versie 2 / A10: Versie : 1.0. Publicatiedatum : 1 mei 2018

BORG 2005 versie 2 / A10: Versie : 1.0. Publicatiedatum : 1 mei 2018 WIJZIGINGSBLAD A10 Nationale Beoordelingsrichtlijn BORG 2005 versie 2 Procescertificaat voor het ontwerp, de installatie en het onderhoud van inbraakbeveiliging BORG 2005 versie 2 / A10: 2018 Publicatiedatum

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam. stichting bouwresearch

Copyright SBR, Rotterdam. stichting bouwresearch stichting bouwresearch Colofon: Rapporteur: drs. ing. N.J.T. Bol, Kolpron Support BV Tekstbijdrage: Mw. mr. M.M. Jonk, Oerks Star Busman Hanotiau, advocaten, notarissen en belastingadviseurs te Utrecht/Berlijn

Nadere informatie

INSPECTIE GASDETECTIEBEVEILIGING Specifieke normen en verwijzingen

INSPECTIE GASDETECTIEBEVEILIGING Specifieke normen en verwijzingen INSPECTIE GASDETECTIEBEVEILIGING Specifieke normen en verwijzingen Publicatiedatum : 1 februari 2016 Ingangsdatum : 1 februari 2016 VOORWOORD Inspectie gasdetectiebeveiliging Pagina 2/6 De Vereniging van

Nadere informatie

Prof. mr. drs. F.C.M.A. Michiels Mr. A.G.A. Nijmeijer Mr. J.A.M. van der Velden. Het wetsvoorstel Wabo

Prof. mr. drs. F.C.M.A. Michiels Mr. A.G.A. Nijmeijer Mr. J.A.M. van der Velden. Het wetsvoorstel Wabo Prof. mr. drs. F.C.M.A. Michiels Mr. A.G.A. Nijmeijer Mr. J.A.M. van der Velden Het wetsvoorstel Wabo Stichting Instituut voor Bouwrecht s-gravenhage 2007 ISBN: 978-90-78066-11-8 NUR 823 2007, F.C.M.A.

Nadere informatie

Beschouwingen naar aanleiding van het wetsvoorstel Aanbestedingswet

Beschouwingen naar aanleiding van het wetsvoorstel Aanbestedingswet Beschouwingen naar aanleiding van het wetsvoorstel Aanbestedingswet Preadviezen voor de Vereniging voor Bouwrecht Nr. 38 Beschouwingen naar aanleiding van het wetsvoorstel Aanbestedingswet prof. mr. J.M.

Nadere informatie

De Kern van Veranderen

De Kern van Veranderen De Kern van Veranderen #DKVV De kern van veranderen marco de witte en jan jonker Alle rechten voorbehouden: niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand,

Nadere informatie

INSPECTIE BOUWKUNDIGE BRANDVEILIGHEID Goed- en afkeurcriteria bouwkundige brandveiligheid

INSPECTIE BOUWKUNDIGE BRANDVEILIGHEID Goed- en afkeurcriteria bouwkundige brandveiligheid INSPECTIE BOUWKUNDIGE BRANDVEILIGHEID bouwkundige brandveiligheid Versie : 1.0 Publicatiedatum : 1 augustus 2014 Ingangsdatum : 1 augustus 2014 VOORWOORD Pagina 2/6 De Vereniging van Inspectie-instellingen

Nadere informatie

WIJZIGINGSBLAD A1 Regeling Brandmeldinstallaties 2002

WIJZIGINGSBLAD A1 Regeling Brandmeldinstallaties 2002 WIJZIGINGSBLAD A1 Regeling Brandmeldinstallaties 2002 BMI 2002 / A1 Publicatiedatum : 1 juli 2010 Ingangsdatum : 1 juli 2010 VEILIGHEID DOOR SAMENWERKING VOORWOORD A1:2010/BMI 2002 Pagina 2/6 Dit wijzigingsblad

Nadere informatie

Leidraad inbrengwaarde

Leidraad inbrengwaarde Leidraad inbrengwaarde Leidraad inbrengwaarde drs. ing. F.H. de Bruijne RT ir. ing. T.A. te Winkel RT ISBN: 978-90-78066-47-7 NUR 820-823 2010, Instituut voor Bouwrecht Alle rechten voorbehouden. Niets

Nadere informatie

stichting bouwresearch Copyright SBR, Rotterdam

stichting bouwresearch Copyright SBR, Rotterdam stichting bouwresearch Auteurs: drs. A.J. Vervoorn, Technische Universiteit Eindhoven ir. A.W. Wichers Hoeth, DHV AIB BV, Amersfoort ir. J.F. van Dortmont, DHV AIB BV, Amersfoort Vormgeving: Meinema, Delft

Nadere informatie

groep Computerprogramma woordenschat

groep Computerprogramma woordenschat Taal actief G e b r u i k e r si n st r u c t i e C o m pu te rpro gra m m a w o o rde n s c ha t 214088_OM.indd 1 gro ep 6 22-06-2009 12:22:50 telefoon: 073-628 87 22 e-mail: helpdesk.bao@malmberg.nl

Nadere informatie

SBR SBR 009. s tichting b ouwr esearch. ... t. E: J D BIJ t IJ 1J P B 1J B 1J. Y1J 1J JJ!J ij. 11J 1J i B r J 1J J B IJ. Copyright SBR, Rotterdam

SBR SBR 009. s tichting b ouwr esearch. ... t. E: J D BIJ t IJ 1J P B 1J B 1J. Y1J 1J JJ!J ij. 11J 1J i B r J 1J J B IJ. Copyright SBR, Rotterdam SBR SBR 009 s tichting b ouwr esearch... t E: J D BIJ t IJ 1J P B 1J t Y1J 1J JJ!J ij B 1J 11J 1J i B r J 1J J B IJ Rapporteur: ir. O.CG. Adan TNO-Bouw tichting ouw esearch ""'..1,!:: J B J!j J 11 P B

Nadere informatie

I nventarisatie onderzoeksinstellingen in de bouwnijverheid. r(br Stichting Bouwresearch. Copyright SBR, Rotterdam

I nventarisatie onderzoeksinstellingen in de bouwnijverheid. r(br Stichting Bouwresearch. Copyright SBR, Rotterdam I nventarisatie onderzoeksinstellingen in de bouwnijverheid 158 r(br Stichting Bouwresearch rapporteurs: ir. M. G. M. Nelissen mw. J. Haverkamp Twijnstra Gudde NV Inventarisatie onderzoeksinstellingen

Nadere informatie

UvA-DARE (Digital Academic Repository) : Peeters-Podgaevskaja, A.V. Link to publication

UvA-DARE (Digital Academic Repository) : Peeters-Podgaevskaja, A.V. Link to publication UvA-DARE (Digital Academic Repository) : Peeters-Podgaevskaja, A.V. Link to publication Citation for published version (APA): Peeters-Podgaevskaja, A. V. (2008). : Amsterdam: Pegasus General rights It

Nadere informatie

Handleiding Eetmeter. Aan de slag. in beroep en bedrijf. Handleiding Eetmeter. februari 2007

Handleiding Eetmeter. Aan de slag. in beroep en bedrijf. Handleiding Eetmeter. februari 2007 Aan de slag in beroep en bedrijf februari 2007 Branche Uitgevers 1 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand dan wel

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam. d.ntiui" - search

Copyright SBR, Rotterdam. d.ntiui - search d.ntiui" - search Auteur ir. Th. J. van den Boom, TNO Bouw, Rijswijk. Vormgeving en inhoudelijke bewerking: Triam bv, Produktieen adviesbureau voor opleidingen en documentatie te Papendrecht. Rotterdam

Nadere informatie

Juridische handreiking relatie BIM-protocol en de DNR 2011 (voor adviseurs en opdrachtgevers) prof. mr. dr. M.A.B. Chao-Duivis

Juridische handreiking relatie BIM-protocol en de DNR 2011 (voor adviseurs en opdrachtgevers) prof. mr. dr. M.A.B. Chao-Duivis Juridische handreiking relatie BIM-protocol en de DNR 2011 (voor adviseurs en opdrachtgevers) prof. mr. dr. M.A.B. Chao-Duivis s-gravenhage, 2015 Omslagfoto Het voorbereiden van renovatiewerkzaamheden

Nadere informatie

Bodemsanering; wegwijzer in vergunningenland

Bodemsanering; wegwijzer in vergunningenland s tichting ouwr esearch Bodemsanering; wegwijzer in vergunningenland rapporteurs: mr. ing. G. J. Kremers mr. J. W. Takke TAUW Intra Consult BV stichting rch Bodemsanering; wegwijzer in vergunningenland

Nadere informatie

Onderzoek als project

Onderzoek als project Onderzoek als project Onderzoek als project Met MS Project Ben Baarda Jan-Willem Godding Eerste druk Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten Ontwerp omslag: Studio Frank & Lisa, Groningen Omslagillustratie:

Nadere informatie

INSPECTIE BRANDBEVEILIGING Vakbekwaamheid en ervaring

INSPECTIE BRANDBEVEILIGING Vakbekwaamheid en ervaring INSPECTIE BRANDBEVEILIGING Versie : 2.0 Publicatiedatum : 1 september 2012 Ingangsdatum : VEILIGHEID DOOR SAMENWERKEN VOORWOORD Inspectie Brandbeveiliging Pagina 2/18 Het CCV is de beheerder van de CCV

Nadere informatie

UvA-DARE (Digital Academic Repository)

UvA-DARE (Digital Academic Repository) UvA-DARE (Digital Academic Repository) Beroepsonderwijs tussen publiek en privaat: Een studie naar opvattingen en gedrag van docenten en middenmanagers in bekostigde en niet-bekostigde onderwijsinstellingen

Nadere informatie

KEURINGSVOORSCHRIFT KE01 KEYLESS ENTRY/START

KEURINGSVOORSCHRIFT KE01 KEYLESS ENTRY/START KEURINGSVOORSCHRIFT KE01 KEYLESS ENTRY/START Eisen en testmethoden op aanvullende maatregelen die relay-attack tegengaan op voertuigen die zijn voorzien van keyless entry/start. versie Versie 1.1 Publicatiedatum

Nadere informatie

Woord vooraf. Zoetermeer, augustus 2005

Woord vooraf. Zoetermeer, augustus 2005 i Woord vooraf Op basis van het aantal in omloop gebrachte varianten in fittersboekjes kan verondersteld worden, dat aan dergelijke boekjes een grote behoefte bestaat. Een aantal bij de VOMI, Branchevereniging

Nadere informatie

De hybride vraag van de opdrachtgever

De hybride vraag van de opdrachtgever De hybride vraag van de opdrachtgever Een onderzoek naar flexibele verdeling van ontwerptaken en -aansprakelijkheid in de relatie opdrachtgever-opdrachtnemer prof. mr. dr. M.A.B. Chao-Duivis ing. W.A.I.

Nadere informatie

Gebruik ruimte. Over het herverdelen van gebruiksruimte in het omgevingsplan en de verbinding met het beleidsconcept gebruiksruimte

Gebruik ruimte. Over het herverdelen van gebruiksruimte in het omgevingsplan en de verbinding met het beleidsconcept gebruiksruimte Gebruik ruimte Over het herverdelen van gebruiksruimte in het omgevingsplan en de verbinding met het beleidsconcept gebruiksruimte mr. R. Sillevis Smitt Eerste druk s-gravenhage - 2018 1 e druk ISBN 978-94-6315-037-8

Nadere informatie

Belastingwetgeving 2015

Belastingwetgeving 2015 Belastingwetgeving 2015 Opgaven Niveau 5 MBA Peter Dekker RA Ludie van Slobbe RA Uitgeverij Educatief Ontwerp omslag: www.gerhardvisker.nl Ontwerp binnenwerk: Ebel Kuipers, Sappemeer Omslagillustratie:

Nadere informatie

I(ostenbewust beheer. s tichting >ouw r esearch. syllabus. Rekenmethodiek voor strategische aanpak naoorlogse woningcomplexen, buurten en wijken

I(ostenbewust beheer. s tichting >ouw r esearch. syllabus. Rekenmethodiek voor strategische aanpak naoorlogse woningcomplexen, buurten en wijken s tichting >ouw r esearch syllabus I(ostenbewust beheer Rekenmethodiek voor strategische aanpak naoorlogse woningcomplexen, buurten en wijken rapporteurs: ing. K. H. Dekker KD/Consultants BV ir. P. Haberer

Nadere informatie

Wijzigingen Unit4 Audition 15.1

Wijzigingen Unit4 Audition 15.1 Wijzigingen Unit4 Audition 15.1 Unit4 N.V. Telefoon +31 88 247 17 77 Papendorpseweg 100 Supportlijn +31 88 247 24 72 Postbus 500 Self Service https://my.unit4.com 3502 JA Utrecht Internet www.unit4.nl

Nadere informatie

UAV 2012 Toegelicht. Handleiding voor de praktijk. prof. mr. dr. M.A.B. Chao-Duivis. Eerste druk

UAV 2012 Toegelicht. Handleiding voor de praktijk. prof. mr. dr. M.A.B. Chao-Duivis. Eerste druk UAV 2012 Toegelicht Handleiding voor de praktijk prof. mr. dr. M.A.B. Chao-Duivis Eerste druk s-gravenhage - 2013 1 e druk ISBN 978-90-78066-67-5 NUR 822 2013, Stichting Instituut voor Bouwrecht, s-gravenhage

Nadere informatie

Grondexploitatiewet. vraag & antwoord

Grondexploitatiewet. vraag & antwoord Grondexploitatiewet vraag & antwoord Grondexploitatiewet vraag & antwoord drs. P.C. van Arnhem J.W. Santing Msc RE MRICS mr. G.I. Sheer Mahomed GRONDEXPLOITATIEWET - VRAAG & ANTWOORD Berghauser Pont Publishing

Nadere informatie

Handleiding Programmeren en bewerken CAM (graveermachine) Aan de slag. in beroep en bedrijf. Handleiding Programmeren en bewerken CAM (graveermachine)

Handleiding Programmeren en bewerken CAM (graveermachine) Aan de slag. in beroep en bedrijf. Handleiding Programmeren en bewerken CAM (graveermachine) Aan de slag in beroep en bedrijf Handleiding Programmeren en bewerken CAM (graveermachine) Branche Uitgevers 1 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in

Nadere informatie

If..-,. Begrippen rond bouwen. en milieu. s tichting b ouwr esearch. ... Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer

If..-,. Begrippen rond bouwen. en milieu. s tichting b ouwr esearch. ... Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer s tichting b ouwr esearch Begrippen rond bouwen en milieu If..-,.... Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer Directoraat-Generaal van de Volkshuisvesting -- Auteur: drs.ing.

Nadere informatie

PAUL POSTMA BIG DATA MARKETING SNEL - SIMPEL - SUCCESVOL

PAUL POSTMA BIG DATA MARKETING SNEL - SIMPEL - SUCCESVOL PAUL POSTMA BIG DATA MARKETING SNEL - SIMPEL - SUCCESVOL Ontwerp omslag: Bart van den Tooren Opmaak: Studio Nico Swanink Illustratie pagina 158: Gertjan Kleijne Eindredactie: Peter van der Horst ISBN 9789492196200

Nadere informatie

Recente ontwikkelingen rond bestekken. Leidraad voor de bestekschrijver. rs.br Stichting Bouwresearch. Copyright SBR, Rotterdam

Recente ontwikkelingen rond bestekken. Leidraad voor de bestekschrijver. rs.br Stichting Bouwresearch. Copyright SBR, Rotterdam Recente ontwikkelingen rond bestekken Leidraad voor de bestekschrijver 133 rs.br Stichting Bouwresearch -------------------------------------------- rapporteur: ir. M.G.M. Nelissen Twijnstra Gudde N.V.

Nadere informatie

Praktische toelichting op de UAV 2012

Praktische toelichting op de UAV 2012 Praktische toelichting op de UAV 2012 Praktische toelichting op de UAV 2012 prof. mr. dr. M.A.B. Chao-Duivis Eerste druk s-gravenhage - 2012 1 e druk ISBN 978-90-78066-56-9 NUR 822 2012, Stichting Instituut

Nadere informatie

Ambitie.info. BPV Werken in de detailhandel, goederen komen binnen

Ambitie.info. BPV Werken in de detailhandel, goederen komen binnen Ambitie.info BPV Werken in de detailhandel, goederen komen binnen Colofon Uitgeverij: Uitgeverij Edu Actief b.v. Meppel Auteur: M. Steenbergen Redactie: Uitgeverij Edu Actief b.v. Meppel Inhoudelijke redactie:

Nadere informatie

Opstal en erfpacht als juridische instrumenten voor meervoudig grondgebruik

Opstal en erfpacht als juridische instrumenten voor meervoudig grondgebruik Opstal en erfpacht als juridische instrumenten voor meervoudig grondgebruik Opstal en erfpacht als juridische instrumenten voor meervoudig grondgebruik mr. B.C. Mouthaan s-gravenhage - 2013 1 e druk ISBN

Nadere informatie

Ethno-territorial conflict and coexistence in the Caucasus, Central Asia and Fereydan

Ethno-territorial conflict and coexistence in the Caucasus, Central Asia and Fereydan UvA-DARE (Digital Academic Repository) Ethno-territorial conflict and coexistence in the Caucasus, Central Asia and Fereydan Rezvani, B. Link to publication Citation for published version (APA): Rezvani,

Nadere informatie

Praktijkboek verjarings- en vervaltermijnen in de bouw

Praktijkboek verjarings- en vervaltermijnen in de bouw Praktijkboek verjarings- en vervaltermijnen in de bouw ISBN 978-90-78066-42-2 NUR 822 2010, S.J.H. Rutten, Stichting Instituut voor Bouwrecht Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden

Nadere informatie

Handleiding e-mail. Aan de slag. in beroep en bedrijf. Handleiding e-mail

Handleiding e-mail. Aan de slag. in beroep en bedrijf. Handleiding e-mail Aan de slag in beroep en bedrijf Branche Uitgevers 1 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand dan wel openbaar gemaakt

Nadere informatie

Bijzonder geschikt voor het werk

Bijzonder geschikt voor het werk Bijzonder geschikt voor het werk Bijzonder geschikt voor het werk H.J.M. van Mierlobundel onder redactie van: E.W.J. de Groot en R.D. Harteman ISBN 978-90-78066-71-2 NUR 820-823 2012, Stichting Instituut

Nadere informatie

roken om 0 op weg met FORUM- ,// Copyright SBR, Rotterdam Ul;l)DI\-!iene over bouwinformatica

roken om 0 op weg met FORUM- ,// Copyright SBR, Rotterdam Ul;l)DI\-!iene over bouwinformatica s tichting b ouwr esearch roken om 0,// op weg met FORUM- Ul;l)DI\-!iene over bouwinformatica Rapporteur: ir. M. Hobijn, Redactionele bewerking: J.O. Dekker, J.OD. Consulting. tichting ouw esearch /' Afspraken

Nadere informatie

Cultureel erfgoed en ruimte

Cultureel erfgoed en ruimte Cultureel erfgoed en ruimte gebieds- en ontwikkelingsgerichte erfgoedzorg in de ruimtelijke ordening Mr. J. Poelstra, Ir. A. E. de Graaf en Ir. R.J.M.M. Schram Mr. T.H.H.A. van der Schoot (eindredactie)

Nadere informatie

Opdrachtgevers in beeld

Opdrachtgevers in beeld -- tichting ouwr esearch Opdrachtgevers in beeld Van der \ eur: Waddinx.;tallateur: dktriciën: F COMPLEX 27 f\j[ MING JT N VALK lec\\n1sct\ AOVIESBUREAU A SU.RnA -- 307 ' Auteurs: ir. W.L.C. DulIaart,

Nadere informatie

Praktische sectororiëntatie. De 4 sectoren

Praktische sectororiëntatie. De 4 sectoren Praktische sectororiëntatie De 4 sectoren Colofon Auteurs: Jacobien Ubbink, Ronald Broos (ROC West Brabant), Hanneke Molenaar, Anja Reimert (Graafschapcollege), Clem Witsel (Graafschapcollege) Redactie:

Nadere informatie

Handleiding Menukeuze

Handleiding Menukeuze Aan de slag in beroep en bedrijf Handleiding Menukeuze Branche Uitgevers 1 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand

Nadere informatie

Lodewijk het lieve beestje

Lodewijk het lieve beestje Lodewijk het lieve beestje Uitgeverij, training en diensten Colofon Uitgeverij: Uitgeverij Edu Actief b.v. Meppel Redactie: Uitgeverij Edu Actief b.v. Meppel Vormgeving: Force digitale producties Illustraties:

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam. stichting bouwresearch

Copyright SBR, Rotterdam. stichting bouwresearch stichting bouwresearch Rapporteur: mr. R.e.E. Leijgraaf, Instituut voor bouwrecht, 's Gravenhage Vormgeving: GRID Design, Hoofddorp Druk: W.D. Meinema B.V., Delft stichting bouwresearch! Algemene Voorwaarden

Nadere informatie

Leidraad inbrengwaarde (2 e druk) drs. ing. F.H. de Bruijne MRICS RTsv ir. ing. T.A. te Winkel MRICS RTsv RMT

Leidraad inbrengwaarde (2 e druk) drs. ing. F.H. de Bruijne MRICS RTsv ir. ing. T.A. te Winkel MRICS RTsv RMT Leidraad inbrengwaarde (2 e druk) drs. ing. F.H. de Bruijne MRICS RTsv ir. ing. T.A. te Winkel MRICS RTsv RMT ISBN: 978-90-78066-96-5 NUR 820-823 2015, Instituut voor Bouwrecht Alle rechten voorbehouden.

Nadere informatie

Colofon. Titel: Xact groen Wiskunde deel 1 ISBN: NUR: 124 Trefwoord: Wiskunde groen

Colofon. Titel: Xact groen Wiskunde deel 1 ISBN: NUR: 124 Trefwoord: Wiskunde groen Colofon 1 Colofon Titel: Xact groen Wiskunde deel 1 ISBN: 978 90 3720 835 1 NUR: 124 Trefwoord: Wiskunde groen Uitgeverij: Edu Actief b.v. Meppel Auteurs: E. Benthem, J. Broekhuizen, H. La Poutré, J. Bruinsma,

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam

Copyright SBR, Rotterdam rapporteur: ir. L. J. Visser raadgevend ingenieur Het programma van eisen bij nader inzien De functie van het programmeren in de bouwvoorbereiding Een systeembenadering 128 Rotterdam, 1985 I(br Stichting

Nadere informatie

Model Inkoopbeleid voor de (semi)overheid

Model Inkoopbeleid voor de (semi)overheid Model Inkoopbeleid voor de (semi)overheid Model Inkoopbeleid voor de (semi)overheid Mr. drs. T.H.G. Robbe model inkoopbeleid voor de (semi)overheid Berghauser Pont Publishing Postbus 14580 1001 LB Amsterdam

Nadere informatie

Aanbesteding, bouwteam of brochurepla Wat bepaalt de keuze? r(br Stichting Bouwresearch. Copyright SBR, Rotterdam

Aanbesteding, bouwteam of brochurepla Wat bepaalt de keuze? r(br Stichting Bouwresearch. Copyright SBR, Rotterdam Aanbesteding, bouwteam of brochurepla Wat bepaalt de keuze? 24 r(br Stichting Bouwresearch Aanbesteding, bouwteam of brochureplan Wat bepaalt de keuze? 24 Rotterdam, 985 r(br Stichting Bouwresearch Het

Nadere informatie

Check je en brief

Check je  en brief Check je e-mail en brief Check je e-mail en brief Tips en checklists voor betere e-mails en brieven Eric Tiggeler TWEEDE DRUK Omslagontwerp: Textcetera, Den Haag Opmaak binnenwerk: Villa Y, Henxel Eric

Nadere informatie

stichting bouwresearch

stichting bouwresearch SBR 437 stichting bouwresearch Copyright SBR, Rotterdam Auteur: dr. ir. W.F. Schaefer, TU Eindhoven Opmaak: PlaatWerk, Rotterdam Copyright SBR, Rotterdam stichting bouwresearch Ruime kansen voor betere

Nadere informatie

Serie: Elementaire theorie accountantscontrole. Auditing & Assurance: Bijzondere opdrachten. Hoofdredactie Prof. dr. G.C.M.

Serie: Elementaire theorie accountantscontrole. Auditing & Assurance: Bijzondere opdrachten. Hoofdredactie Prof. dr. G.C.M. Serie: Elementaire theorie accountantscontrole Auditing & Assurance: Bijzondere opdrachten Hoofdredactie Prof. dr. G.C.M. Majoor RA Auteurs Drs. B.A. Heikoop-Geurts RA M.J.Th. Mooijekind RA Drs. H.L. Verkleij

Nadere informatie

administratie afdeling debiteurenadministratie Kaderberoepsgerichte leerweg

administratie afdeling debiteurenadministratie Kaderberoepsgerichte leerweg administratie afdeling debiteurenadministratie Kaderberoepsgerichte leerweg colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. Meppel Auteurs: A. Bosma, P.F.C. Croese, M. van Esch, H. Kamerbeek, J.M. van der Steeg Redactie:

Nadere informatie

Loopbaanoriëntatie -begeleiding

Loopbaanoriëntatie -begeleiding Ik, leren en werken Loopbaanoriëntatie en -begeleiding Loopbaanlogboek voor fase 1 Oriëntatie Colofon Auteur: Edu Actief b.v. Redactie: Edu Actief b.v. Vormgeving: Edu Actief b.v. Illustraties: Edu Actief

Nadere informatie

Zelfstandige Externe Stage

Zelfstandige Externe Stage IK, LEREN EN WERKEN Zelfstandige Externe Stage deel 4 van 6 Colofon Auteur: Marian van der Meijs, werkzaam bij ICBA Inhoudelijke redactie: Jacobien Ubbink Redactie: Edu Actief b.v. Vormgeving: PPMP Prepress,

Nadere informatie

Copyright SBR, Rotterdam

Copyright SBR, Rotterdam ", Technologische en structurele ontwikkelingen in de bouw Een toekomststudie Technologische en structurele ontwikkelingen in de bouw Een toekomststudie Uitgevoerd in opdracht van de Stichting Structuuronderzoek

Nadere informatie

Handboek voor innovaties in de bouwonderneming. Richtlijnen voor het middelgrote bedrijf. t(br Stichting Bouwresearch. Copyright SBR, Rotterdam

Handboek voor innovaties in de bouwonderneming. Richtlijnen voor het middelgrote bedrijf. t(br Stichting Bouwresearch. Copyright SBR, Rotterdam Handboek voor innovaties in de bouwonderneming Richtlijnen voor het middelgrote bedrijf 122 t(br Stichting Bouwresearch Handboek voor innovaties in de bouwonderneming Richtlijnen voor het middelgrote

Nadere informatie

Zelfstandig werken. Ajodakt. Dit antwoordenboekje hoort bij het gelijknamige werkboek van de serie

Zelfstandig werken. Ajodakt. Dit antwoordenboekje hoort bij het gelijknamige werkboek van de serie Zelfstandig werken Ajodakt Dit antwoordenboekje hoort bij het gelijknamige werkboek van de serie 9 789074 080705 Informatieverwerking Groep 7 Antwoorden Auteur P. Nagtegaal ajodakt COLOFON Illustraties

Nadere informatie

Colofon. Titel: Xact groen Wiskunde deel 2 ISBN: 978 90 3720 834 4 NUR: 124 Trefwoord: Wiskunde groen

Colofon. Titel: Xact groen Wiskunde deel 2 ISBN: 978 90 3720 834 4 NUR: 124 Trefwoord: Wiskunde groen Colofon 1 Colofon Titel: Xact groen Wiskunde deel 2 ISBN: 978 90 3720 834 4 NUR: 124 Trefwoord: Wiskunde groen Uitgeverij: Edu Actief b.v. Meppel Auteurs: E. Benthem, J. Broekhuizen, H. La Poutré, J. Bruinsma,

Nadere informatie

Praktische toelichting op de UAV 2012 (2 e druk)

Praktische toelichting op de UAV 2012 (2 e druk) Praktische toelichting op de UAV 2012 (2 e druk) Praktische toelichting op de UAV 2012 prof. mr. dr. M.A.B. Chao-Duivis bewerkt door mr. dr. H.P.C.W. Strang Tweede druk s-gravenhage - 2018 2 e druk ISBN

Nadere informatie

Preadviezen Content.indd :55:32

Preadviezen Content.indd :55:32 Preadviezen 2016 Content.indd 1 01-11-16 13:55:32 Content.indd 2 01-11-16 13:55:32 Vereniging voor de vergelijkende studie van het recht van België en Nederland Preadviezen 2016 Noodtoestand in het publiekrecht

Nadere informatie

Computertoepassingen in het bouwtechnisch onderwijs

Computertoepassingen in het bouwtechnisch onderwijs s tichting ouw esearch Computertoepassingen in het bouwtechnisch onderwijs a rapporteurs: ing. K. H. Dekker ir. F. Pries KD / Consultants stichtingbouwi""esearch Computertoepassingen in het bouwtechnisch

Nadere informatie

rapporteur: ing. W. Bassie BouwcentrumlTechno Copyright SBR, Rotterdam

rapporteur: ing. W. Bassie BouwcentrumlTechno Copyright SBR, Rotterdam rapporteur: ing. W. Bassie BouwcentrumlTechno Met cement gebonden dekvloeren op een thermisch isolerende laag. Kwaliteit en uitvoering geschikt voor utiliteitsbouw 116 Rotterdam, 1985 r(br Stichting Bouwresearch

Nadere informatie

Over inhoud, functie en kwaliteit van het bestek. rg(j3r Stichting Bouwresearch. Copyright SBR, Rotterdam

Over inhoud, functie en kwaliteit van het bestek. rg(j3r Stichting Bouwresearch. Copyright SBR, Rotterdam Over inhoud, functie en kwaliteit van het bestek 132 rg(j3r Stichting Bouwresearch rapporteur: ir. M.G.M. Nelissen Twijnstra Gudde N.V. Over inhoud, functie en kwaliteit van het bestek 132 Rotterdam, 1986.

Nadere informatie

Loopbaanoriëntatie -begeleiding

Loopbaanoriëntatie -begeleiding Ik, leren en werken Loopbaanoriëntatie en -begeleiding Loopbaanlogboek voor fase 2 Voorbereiding Colofon Auteur: Edu Actief b.v. Redactie: Edu Actief b.v. Vormgeving: Edu Actief b.v. Illustraties: Edu

Nadere informatie

Coördinatie geregeld?

Coördinatie geregeld? s tichting ouw esearch Coördinatie geregeld? Juridische aspecten van coördinatie in de bouw Rapporteurs: mr. D.E. van Werven, mr. L.C. Makkinga, Instituut voor Bouwrecht. tichting ouw esearch Coördinatie

Nadere informatie