Activiteitenverslag 2013 en plannen voor 2014

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Activiteitenverslag 2013 en plannen voor 2014"

Transcriptie

1 Activiteitenverslag 2013 en plannen voor 2014 Erasmus Studiecentrum voor Belastingen van Lokale overheden ESBL

2 Inhoudsopgave stukken Overzicht publicaties en lezingen Toelichting bij activiteiten Planning activiteiten

3 I. Publicaties en lezingen 2013 Verwezenlijkte publicaties M. De Jonckheere, De invloed van 30 jaar staatshervorming op de fiscale autonomie van Belgische gemeenten in: k Moet eerlijk zeggen, vriendenbundel Henk van Arendonk, (red.) A.C.G.A.C. de Graaf, S.J.C. Hemels en J.C.M. van Sonderen, Den Haag: Sdu 2013, p ; M. De Jonckheere, Lokale bedrijfsbelastingen in Frankrijk in: M. De Jonckheere (red.), Jaarboek lokale en regionale belastingen , Brugge: Die Keure 2013, p , ; M. De Jonckheere, De gewestelijke beperking van de gemeentelijke belasting- en retributiebevoegdheid In: M. De Jonckheere (red.), Jaarboek lokale en regionale belastingen , Brugge: Die Keure 2013, p. 1-26; M. De Jonckheere, De vreemdelingenretributie: onwettig of toch niet?, LRB 2013/2, p. 3-20; M. De Jonckheere, Recente rechtspraak in kort bestek, LRB 2013/1, p ; M. De Jonckheere, Recente rechtspraak in kort bestek, LRB 2013/2, p ; M. De Jonckheere, Recente rechtspraak in kort bestek, LRB 2013/3-4, p ; M. De Jonckheere en A.P. Monsma, Rariteiten lokale fiscaliteit in België en Nederland, Fiscaal Praktijkblad 2013/7, p. 6-9; M. De Jonckheere, A.W. Schep en A.P. Monsma, Open versus gesloten belastingstelsel: een vergelijkende studie van gemeentebelastingen in België en Nederland, L.R.B. 2013/3-4, p ; A.P. Monsma, Lokale bedrijfsbelastingen in Nederland, in: M De Jonckheere (red.), Jaarboek Lokale en Regionale belastingen , Brugge: Die Keure 2013, p ; A.P. Monsma, Jaaroverzicht gemeentelijke belastingen, V-N 2013/1.23; A.P. Monsma, Jaaroverzicht Milieuheffingen, V-N 2013/1.26; A.P. Monsma, Jaaroverzicht Waterschapsheffingen, V-N 2013/1.25; A.P. Monsma, annotatie bij: Conclusie Advocaat-Generaal , nrs. CPG 11/05404, 11/05405 en 11/05406, V-N 2013/5.29 (Geen precariobelasting voor lege buizen voor telecommunicatiekabels); A.P. Monsma, annotatie bij: HR 18 oktober, nr. 13/01116, Belastingblad 2013/492 (Hondenbelasting: algemene belasting van houders van honden vormt geen discriminatie); A.W. Schep, Naar een permanente wettelijke regeling voor de BIZ-bijdrage: klaar voor de toekomst?, in: k Moet eerlijk zeggen, vriendenbundel Henk van Arendonk, (red.) A.C.G.A.C. de Graaf, S.J.C. Hemels en J.C.M. van Sonderen, Den Haag: Sdu 2013, p ; A.W. Schep, concept-rapport: Heffing van OZB van netwerken van nutsbedrijven, onderzoek in opdracht van Gemeentebelastingen Drechtsteden, september 2013, 37 p.; A.W. Schep, Notitie Mogelijke rol van baatbelasting in organische ruimtelijke ontwikkeling, opgesteld naar aanleiding van interview met het Planbureau voor de leefomgeving, juni A.W. Schep, Van evaluatie naar wetsvoorstel voor de Wet op de bedrijveninvesteringszones, in: Interlokaal 2013, nr.1, Belastingblad 2013/362, p ; A.W. Schep, annotatie bij Rb. Noord-Nederland 25 april 2013, Belastingblad 2013/297; A.W. Schep, Proceskostenvergoeding en no cure no pay: een overzicht, Belastingblad 2013/477; 3

4 A.W. Schep, annotatie bij Hof Arnhem-Leeuwarden 17 september 2013, nr. 13/00161, Belastingblad 2013/498; A.W. Schep, annotatie bij Annotaties in Vakstudie-Nieuws bij de volgende jurisprudentie: Hoge Raad 15 maart 2013, nr. 11/05404, V-N 2013/15.25 Hof Arnhem-Leeuwarden 8 januari 2013, nr. 12/00490, V-N 2013/18.25 Rechtbank Den Haag 24 januari 2013, nr. 12/05245, V-N 2013/19.31 Hof Arnhem-Leeuwarden 22 januari 2013, nr. 11/00487, V-N 2013/21.28 Hof s-gravenhage 5 december 2012, nr. 11/00683, V-N 2013/21.29 Hof Arnhem-Leeuwarden 29 januari 2013, nr. 12/00018, V-N 2013/25.27 Hof Arnhem-Leeuwarden 29 januari 2013, nr. 12/00335, V-N 2013/25.28 Hof Arnhem-Leeuwarden 5 februari 2013, nr. 12/00068, V-N 2013/28.25 Hof Arnhem-Leeuwarden 29 januari 2013, nr. 12/00242, V-N 2013/28.26 Hof 's-hertogenbosch 1 maart 2013, nr. 12/00119, V-N 2013/31.21 Rechtbank Zwolle-Lelystad 24 oktober 2012, nr. 12/00502, V-N 2013/36.30 Hof 's-hertogenbosch 12 april 2013, nr. 12/00341, V-N 2013/39.25 Hof Den Haag 2 april 2013, nr. 11/00431, V-N 2013/39.26 Hof Den Haag 2 april 2013, nr. 12/00544, V-N 2013/39.27 Hof Den Haag 27 maart 2013, nr. 12/00358, V-N 2013/38.30 Hof Den Haag 28 mei 2013, nr. 12/00484, V-N 2013/43.25 Hof Amsterdam 6 juni 2013, nr. 11/00977, V-N 2013/44.15 Hof Arnhem-Leeuwarden 15 mei 2013, nr. 11/00326, V-N 2013/48.22 Hof Arnhem-Leeuwarden 4 juni 2013, nr. 12/00502, V-N 2013/50.27 Hoge Raad 11 oktober 2013, nr. 11/05660, V-N 2013/51.22 Rechtbank Gelderland 30 juli 2013, nr. 12/1657, V-N 2013/55.24 Hof Arnhem-Leeuwarden 2 juli 2013,nr. 11/00248 en 11/00249, V-N 2013/55.25 Hof Leeuwarden 18 juni 2013, nr. 12/00208, V-N 2013/57.27 Rb. Zwolle-Lelystad 12 september 2012, nr. 11/2377, V-N 2013/57.28 Publicaties in uitvoering M. De Jonckheere, Formeel fiscaal recht in België, in Formeel fiscaal recht inzake gemeentelijke heffingen in Nederland en wat buurlanden; M. De Jonckheere, annotatie bij: RvS 12 juni 2012, TFR 2013(belastingen met een hoofdzakelijk niet fiscaal doel onwettig), ca 4 p; M. De Jonckheere, Formeel fiscaal recht inzake gemeentelijke heffingen in Nederland en wat buurlanden ; 4

5 Nog geplande publicaties M. De Jonckheere, A.P. Monsma en A. W. Schep, Gemeentebelastingen in België en Nederland, een rechtsvergelijkende studie. Gepland in 2014 voor publicatie in het Engels in Intertax; A.W. Schep, onderzoeksrapport Bekostiging maatregelen uit programma s op grond van de Omgevingswet, in opdracht van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Onderzoek is in oktober opgestart en het rapport zal eind januari worden opgeleverd. Studiedagen, voordrachten, symposia,.. 22 januari 2013: Basiscursus Heffingen Lokale Overheden, eendaagse cursus voor medewerkers van Regionale Belastingdienst Drechtsteden, gegeven door A.P. Monsma en D.J. Vecht; 17 Mei 2013: LRB-studiedag Lokale en regionale belastingen: lokale bedrijfsbelastingen, met o.m. bijdrage M. De Jonckheere over lokale bedrijfsbelastingen in Frankrijk en A.P. Monsma over lokale bedrijfsbelastingen in Nederland 8 oktober 2013: ESBL-Studiedag formeel fiscaal recht 7 november 2012: interview BNR door A.W. Schep 11 november 2013: Basiscursus WOZ en ozb voor de SSR in Utrecht, door A.P. Monsma en G.J. van Leijenhorst 18 november 2013: Incompany-training Wet WOZ bij Loyens Loeff door A.W. Schep en A.P. Monsma. 20 november 2013: Seminar property tax' georganiseerd door het Kadaster voor een delegatie uit Ethiopië van het ministerie van "Urban Development and Construction", waarbij D.J. Vecht namens het ESBL zal spreken; 3 december 2013: Incompany-training Actualiteiten WOZ en lokale heffingen bij Gemeentebelastingen Drechtsteden, door A.P. Monsma en A.W. Schep; 9 december 2013: Basiscursus WOZ en ozb voor de SSR te Utrecht, door A.P. Monsma en G.J. (Hans) van Leijenhorst; Februari 2014: studiemiddag OZB en BTW, door René van der Paardt (EUR, Loyens Loeff en ESBL-stichtingsbestuur), Joop Kluft (PWC) en iemand van het ESBL 5

6 Andere wetenschappelijke activiteiten M. De Jonckheere: - advies Vlaams centrum energievoorziening m.b.t. heffingen openbaredienstverplichtingen en btw; - advies Vlaams agentschap binnenlands bestuur m.b.t. vreemdelingenretributie; - interview gemeentelijke belastinggebied, verschenen in het VNG-magazine van 20 september 2013; - Hoofdredacteur tijdschrift Lokale en regionale belastingen; - annotator jurisprudentie lokale belastingen Tijdschrift voor fiscaal recht (België); - lid expertenteam fiscaal correct ( - redactielid Codex ecomonie, Bamacodex en Codex Fiscaal recht ; - lid wetenschappelijke redactie Audit, Accountancy, Tax (Die Keure); - lid European association of tax law professors (EATLP); A.W. Schep - Vanaf medio juni 2013 voor 2½ dag gedetacheerd bij de Dienst Belastingen van de gemeente Amsterdam (DBGA) als juridisch adviseur. De detacheringsovereenkomst loopt in beginsel tot 1 januari 2014; - Rechter-plaatsvervanger bij Rechtbank Rotterdam en bij Rechtbank Zeeland-West-Brabant en heeft in die hoedanigheid met enige regelmaat zitting als belastingrechter; - Medewerker bij Vakstudie-Nieuws van Kluwer en schrijft in die hoedanigheid aantekeningen bij uitspraken op het terrein van de lokale belastingen en de Wet WOZ; - Lid van de redactie van de Fiscale Encyclopedie De Vakstudie, Deel Lokale belastingen en Milieuheffingen van Kluwer; A.P. Monsma 1 - Start proefschriftonderzoek ESBL; - Medewerker van de online encyclopedie NDFR van Sdu en houdt in die hoedanigheid het commentaar bij bij de artikelen 222 t/m 226 en 234 en 235 van de Gemeentewet; - Vervangend docent voor de SSR en geeft in die hoedanigheid cursus over WOZ en lokale heffingen aan medewerkers van de rechterlijke macht; - Docent Bestuursacademie, voor de HALO-opleiding; - Dagvoorzitterschap, inhoudelijke ondersteuning en organisatie van studiedag formeel recht van lokale belastingen, gehouden door het ESBL op 8 oktober 2013 op de Erasmus Universiteit te Rotterdam; - Lid van de Vereniging voor Belastingwetenschap. 1 A.P. Monsma was met zwangerschapsverlof van 22 mei 2013 tot 20 september

7 II. Toelichting bij activiteiten 2013 A. Voornaamste publicaties M. De Jonckheere, De invloed van 30 jaar staatshervorming op de fiscale autonomie van Belgische gemeenten in: k Moet eerlijk zeggen, vriendenbundel Henk van Arendonk, (red.) A.C.G.A.C. de Graaf, S.J.C. Hemels en J.C.M. van Sonderen, Den Haag: Sdu 2013, p Hoewel wellicht gebaseerd op een verkeerde analyse van de grondwet, heeft het Belgisch Grondwettelijk hof geoordeeld dat het in beginsel aan de federale wetgever toebehoort om de grenzen van de grondwettelijke gemeentelijke belastingbevoegdheid te bepalen. Alleen indien dit noodzakelijk is voor de uitoefening van de eigen bevoegdheid zou het gewest kunnen optreden. Dit neemt niet weg dat het Vlaamse en het Waalse gewest vrij actief zijn geweest in het beperken en het reglementeren van de gemeentelijke fiscale bevoegdheid, en dit zowel via zachte, indirecte methodes als expliciet normatief. In deze bijdrage wordt nagegaan in welke mate en op welk wijze de Belgische gewesten de belastingbevoegdheid van de gemeenten binnen hun grondgebied juridische en in de praktijk hebben beperkt en of er na deze beperkingen nog wel sprake is van de fiscale bevoegdheid van Belgische gemeenten, dan wel van Vlaamse, Brusselse en Waalse gemeenten. M. De Jonckheere, Lokale bedrijfsbelastingen in Frankrijk in: M. De Jonckheere (red.), Jaarboek lokale en regionale belastingen , Brugge: Die Keure 2013, p In dit hoofdstuk van het jaarboek Lokale en regionale belastingen wordt nader ingegaan op de bedrijfsgerelateerde lokale belastingen in Frankrijk. Na een introductie waarin wordt ingegaan op de mate van fiscale bevoegdheid van Franse gemeenten en op het financieel belang van de lokale belastingen, wordt nader ingegaan op de belastingen op bebouwd en onbebouwde onroerende goederen en de territoriale economische belasting waaronder de onroerende bedrijfsbelasting en de belasting op de toegevoegde waarde van ondernemingen. Verder komen ook de voor bedrijven relevante verplichten en facultatieve belastingen, heffingen en retributies aan bod. M. De Jonckheere, De gewestelijke beperking van de gemeentelijke belasting- en retributiebevoegdheid In: M. De Jonckheere (red.), Jaarboek lokale en regionale belastingen , Brugge: Die Keure 2013, p In dit hoofdstuk van het jaarboek wordt nagegaan in welke mate het Vlaamse gewest de belasting- en retributiebevoegdheid van de Vlaamse gemeenten juridische en in de praktijk 7

8 heeftn beperkt door normatieve bepalingen, het bestuurlijk toezicht en door financiële incentives. Bijzondere aandacht wordt besteed aan de recente reglementering van de gemeentelijke retributiebevoegdheid, te weten de delegeerbaarheid van belangrijke aspecten van de retributiebevoegdheid, en de mogelijke gevolgen hiervan op het de definitie zelf van retributies. M. De Jonckheere, De vreemdelingenretributie: onwettig of toch niet?, LRB 2013/2, p Op 25 februari 2013 besliste de Antwerpse gemeenteraad tot de invoering van een eenmalige retributie van 250 euro voor de eerste inschrijving van nieuwkomers van vreemde origine of vreemdelingen. De inkt van het nieuwe retributiereglement was echter nog niet droog of de maatregel werd al vanuit verschillende politieke achterkamers als onwettig bestempeld. In deze bijdrage wordt nagegaan wat de juiste aard van de bestreden heffing is, of er tegen de heffing wettelijke of grondwettelijke bezwaren, en wie vandaag de dag bevoegd is om de gemeentelijke retributiebevoegdheid aan banden te leggen. M. De Jonckheere en A.P. Monsma, Rariteiten lokale fiscaliteit in België en Nederland, Fiscaal Praktijkblad 2013/7, p. 6-9 In dit themanummer van het Fiscaal Praktijkblad over rariteiten in de fiscaliteit gaan de auteurs in op de rariteiten binnen de lokale belastingen van België en Nederland. E.e.a. wordt in een breder wetenschappelijk kader geplaatst, namelijk dat van het beginsel van de lokale fiscale autonomie en het gesloten stelsel van lokale belastingheffing in Nederland enerzijds en het open stelsel van lokale belastingheffing in België anderzijds. 8

9 M. De Jonckheere, A.W. Schep en A.P. Monsma, Open versus gesloten belastingstelsel: een vergelijkende studie van gemeentebelastingen in België en Nederland, L.R.B. 2013/3-4, p In dit artikel worden de Belgische en Nederlandse mogelijkheden voor gemeentelijke belastingheffing met elkaar vergeleken. Het meest in het oog springende verschil tussen het Nederlandse en Belgische gemeentelijke belastingsysteem is het verschil in fiscale autonomie. De vraag die in deze bijdrage wordt beantwoord is in hoeverre dit verschil in fiscale autonomie bepalend is voor de inrichting, begrenzing en rechterlijke toetsing daarvan. Eerst komt een beschrijving van de staatsrechtelijke verhoudingen waarbinnen de Belgische en Nederlandse gemeentelijke belastingheffing plaatsvindt, en van de belangrijkste algemene juridische begrenzingen van de gemeentelijke belastingbegvoegdheid en de wijze waarop de rechterlijke toetsing in beide landen is georganiseerd. In onderdeel 3 wordt ingegaan op het onderscheid tussen gemeentelijke belastingen, bestemmingsheffingen en rechten (retributies). In het vierde onderdeel wordt beschreven op welke wijze de fiscale bevoegdheid van gemeenten in België en Nederland in de praktijk is uitgewerkt en wordt ingegaan op de rechterlijke controle en de begrenzing van deze bevoegdheid en op een aantal bevoegdheidsbeperkende beginselen. A.P. Monsma, Lokale bedrijfsbelastingen in Nederland, in: M De Jonckheere (red.), Jaarboek Lokale en Regionale belastingen , Brugge: Die Keure 2013, p In dit hoofdstuk van het jaarboek gaat de auteur in op bedrijfsgerelateerde lokale belastingen in Nederland, waarbij wordt ingezoomd op gemeentelijke belastingen. Hoewel specifieke bedrijfsbelastingen zoals in België niet bestaan - mede vanwege het gesloten belastingstelsel en het verbod op heffing naar inkomen, winst of vermogen, zijn er wel gemeentelijke heffingen aan te wijzen die in verband gebracht kunnen worden met bedrijven, bijvoorbeeld omdat het bedrijf belastingplichtig is, er bedrijfsmiddelen in de heffing worden betrokken, of de heffing gedifferentieerd wordt naar bedrijfsgerelateerde gegevens. In dit hoofdstuk een overzicht en korte uiteenzetting van deze heffingen. Tevens wordt gepoogd aan te geven hoe de lokale belastingdruk voor bedrijven in Nederland uitvalt. Ondanks het ontbreken van cijfers is uit de wel beschikbare gegevens het e.e.a. af te leiden over die belastingdruk. 9

10 A.W. Schep, Naar een permanente wettelijke regeling voor de BIZ-bijdrage: klaar voor de toekomst?, in: k Moet eerlijk zeggen, vriendenbundel Henk van Arendonk, (red.) A.C.G.A.C. de Graaf, S.J.C. Hemels en J.C.M. van Sonderen, Den Haag: Sdu 2013, p In deze bijdrage in de bundel wordt ingegaan op de stand van zaken rond de Experimentenwet BI-Zones, nadat daar een evaluatierapport over is verschenen. Er wordt een aantal aanbevelingen gedaan aan de wetgever terzake van een permanente wettelijke regeling. A.W. Schep, concept-rapport: Heffing van OZB van netwerken van nutsbedrijven, onderzoek in opdracht van Gemeentebelastingen Drechtsteden, september 2013, 37 p Aanleiding voor dit onderzoek is een voorgenomen wetswijziging als gevolg waarvan gemeenten in de toekomst geen precariobelasting meer kunnen heffen over netwerken van kabels, buizen en leidingen van nutsbedrijven. De primaire vraag waarop in dit onderzoek antwoord is gezocht is of, en zo ja, in hoeverre en op welke wijze het mogelijk is om terzake van de onroerende delen van de genoemde netwerken onroerende-zaakbelastingen (OZB) te heffen. Het onderzoeksrapport biedt een fiscaaljuridische leidraad bij het proces dat gemeenten ingaan als zij voor het eerst ook netwerken van nutsbedrijven willen betrekken in de OZB. Zie ook p. 15. A.W. Schep, Notitie Mogelijke rol van baatbelasting in organische ruimtelijke ontwikkeling, opgesteld naar aanleiding van interview met het Planbureau voor de leefomgeving, juni Naar aanleiding van het proefschrift van Arjen Schep is hij geinterviewd door het Planbureau voor de leefomgeving. Het betrof vragen over bekostigingsinstrumenten die zij beschrijven in een nog te verschijnen onderzoeksrapport over organische ge-biedsontwikkeling. Na afloop van het interview is deze Notitie geschreven om een aantal vragen, met name met betrekking tot de baatbelasting nader uit te werken. A.W. Schep, Van evaluatie naar wetsvoorstel voor de Wet op de bedrijveninvesteringszones, in: Interlokaal 2013, nr.1, Belastingblad 2013/362, p Deze bijdrage is de schriftelijke inbreng van Arjen Schep op de door de wetgever uitgezette internetconsultatie voor inbreng op het genoemde wetsvoorstel. Hierin wordt het wetsvoorstel becommentarieerd en worden aanbevelingen gedaan tot verbetering. 10

11 B. Studiedagen en dienstverlening Basiscursus Heffingen Lokale Overheden Opzet: Bedoeling is om aan (niet-)belastingmedewerkers van Regionale Belastingdienst Drechtsteden actuele (basis)kennis van de Wet Waardering onroerende zaken (Wet WOZ) en lokale (gemeentelijke) heffingen mee te geven, zodat ze weten welke soorten belastingen gemeenten kunnen heffen. De cursisten leren de essentialia van de waarderingswet en de belastingen kennen en kunnen de lokale heffingen plaatsen binnen de algemene gemeentelijke inkomsten en werkzaamheden (werkproces). De cursus wordt gedoceerd in de vorm van interactief onderwijs, i.e. een combinatie van hoor- en werkcollege, activerende vragen en korte casus, vraagstellingen en discussies. Medewerkers: Deze cursus werd gegeven op 4 december 2012 en 22 januari 2013 door A.P. Monsma en D.J. Vecht. Beoordeling: De lessenreeks werd door de deelnemers goed tot zeer goed bevonden. Er waren 27 (14+13) deelnemers. Aan deze lesenreeks is geen publicatie verbonden. Er zijn per cursusdag 2 FOLO -PE-punten uitgedeeld. Studiedag lokale bedrijfsbelastingen 16 mei 2013 Opzet: Voor deze studiedag werd voor de ochtend gekozen voor een overzicht van recente ontwikkelingen in wetgeving en rechtspraak rond lokale en regionale belastingen, alsook voor een overzicht van en commentaar op de wijze waarop gewesten de gemeentelijke belastingbevoegdheid juridisch en praktisch de afgelopen jaren hebben beïnvloed. Het centrale thema van deze studiedag betrof evenwel een analyse en rechtsvergelijking van de lokale bedrijfsbelastingen. Na een analyse van de juridische regels die het kader scheppen waarbinnen bedrijfsbelastingen in België mogelijk zijn, werd nagegaan hoe economische activiteiten in Frankrijk en Nederland aan lokale belastingen onderworpen zijn. Hierover debatteerden vervolgens verschillende groeperingen van belanghebbenden over hoe zij lokale bedrijfsbelastingen in de toekomst zien. Medewerkers: M. De Jonckheere heeft een schriftelijke en mondelinge bijdrage geleverd over invloed van de regionalisering op de gemeentelijke belastingbevoegdheid en over de lokale bedrijfsbelastingen in Frankrijk. A.P. Monsma stond in voor een schriftelijke bijdrage over de lokale bedrijfsbelastingen in Nederland. Beoordeling: De studiedag werd door de deelnemers goed tot zeer goed bevonden. Er waren een 65-tal deelnemers. Het verslagboek is in september verschenen en telt 264 p. 11

12 Studiedag formeel fiscaal recht van de gemeentelijke heffingen 8 oktober 2013 Opzet: Bedoeling was om een studiedag te organiseren over het formeel fiscaal recht inzake gemeentebelastingen in Nederland (ochtendsessie), alsook om in de middagsessie een rechtsvergelijkend onderzoek met België en Duitsland in deze materie te presenteren. Het formeel fiscaal recht inzake lokale belastingen hoort als specifiek juridische materie bij de kerntaken van het ESBL en is voor alle bij de lokale heffingen betrokken partijen een zeer relevant onderwerp. Van deze studiedag zal nog een verslagboek verschijnen. Inhoud: Tijdens de studiedag kwamen de volgende onderwerpen aan bod: Onderzoeksbevoegdheden, door mr. J. (Jan) Batterink Bewijsmiddelen, door mr. J.H.C. (Hans) Scherff Sanctiebevoegdheden, door prof. dr. J.M.E. (Guido) de Bont Invorderingsmogelijkheden, door mr. A. (Arie) van Eijsden Bezwaar en beroep, door mr. G.J. (Hans) van Leijenhorst Rechtsvergelijking 1: Duitsland, door dr. Simon Kempny, LL.M. Rechtsvergelijking 2: België, door prof. dr. M.J.M. (Miguel) de Jonckheere Beoordeling: De studiedag werd door de deelnemers goed tot zeer goed bevonden. Er waren een 35tal deelnemers. Er zijn 2 FOLO -PE-punten uitgedeeld aan de deelnemers. Het verslagboek werd niet tijdens de studiedag zelf uitgereikt ten einde van voordrachten zonder geschreven bijdrage alsnog een verslag te kunnen toevoegen. 12

13 Basiscursus WOZ en ozb voor de SSR Utrecht Opzet: De basiscursus heeft als doel: het geven en, zo mogelijk, vergroten van de basiskennis van de Wet waardering onroerende zaken alsmede de wettelijke bepalingen inzake de onroerendezaakbelastingen, de roerenderuimtebelastingen en de BIZbijdrage aan/bij de cursisten, zijnde raadsheren, rechters en gerechtssecretarissen. De cursus maakt deel uit van een cluster cursussen rond lokale heffingen bij de SSR. Deelnemers: Deze basiscursus werd/wordt door A.P. Monsma en G.J. van Leijenhorst gedoceerd op 11 november, 25 november (alleen Hans) en 9 december Publicatie: aan deze activiteit is geen publicatie verbonden. Beoordeling: De cursus is gemiddeld met een 8,2 gewaardeerd. Incompany-training Wet WOZ bij Loyens Loeff Opzet: Op aanvraag van Loyens Loeff zal de Wet WOZ in hoofdlijnen behandeld worden, waarbij in ieder geval wordt ingegaan op de objectafbakening, waardering en rechtsbescherming. Deelnemers: de incompanytraining wordt door A.W. Schep en A.P. Monsma gegeven op maandagmiddag 18 november Publicatie: aan deze activiteit is geen publicatie verbonden Beoordeling: nog niet beschikbaar. Voor de cursus wordt een factuur aan Loyens Loeff gestuurd. Workshop / Seminar on Property Tax Experiences from the Netherlands Developments in Ethiopia Opzet: bijeenkomst van het Kadaster, georganiseerd voor een delegatie uit Ethiopië van het ministerie van "Urban Development and Construction", waarbij het ESBL een overzicht geeft van de wijze waarop de WOZ-waarde in Nederland wordt bepaald Deelnemers en Timing: De presentate wordt namens het ESBL gegeven door Dennis Vecht op 20 november. Publicatie: aan deze workshop is geen publicatie verbonden Beoordeling: nog niet beschikbaar 13

14 Incompany-training Actualiteiten bij Gemeentebelastingen Drechtsteden Opzet: Op verzoek van Gemeentebelastingen Drechtsteden zal tijdens de ochtendsessie worden ingegaan op actuele ontwikkelingen inzake de gemeentelijke fiscaliteit (in casu de Wet WOZ, ozb, afvalstoffenheffing, rioolheffingen, precariobelasting, reinigingsrecht, parkeerbelasting, hondenbelasting en BIZ-bijdrage). Tijdens middagsessie zal op interactieve wijze het maken van uitspraken op bezwaar worden behandeld. Deelnemers en Timing: de incompanytraining wordt op 3 december verzorgd door Arjen Schep en Anneke Monsma. Publicatie: aan deze activiteit is geen publicatie verbonden Beoordeling: nog niet beschikbaar Studiemiddag WOZ en BTW Zie hierover uitgebreider pagina Opzet: studiemiddag over WOZ-taxatie met bijzondere aandacht voor BTW en Vpb-aspecten. Behalve het theoretisch kader, wordt ook ingegaan op actualiteiten en de praktijk van BTW- en Vpbvraagstukken binnen de WOZ-waardering. Deelnemers: de studiedag wordt in februari 2014 gehouden. Sprekers zijn René van der Paardt (EUR, Loyens Loeff en Stichtingsbestuur ESBL), Jan Gieskes (Waarderingskamer) en Joop Kluft (PWC). Dagvoorzitter is Anneke Monsma. Publicatie: voor deze studiedag is geen publicatie gepland Beoordeling: nog niet beschikbaar 14

15 Onderzoeksproject financiering maatregelen uit programma s op grond van de Omgevingswet Opzet: Mede naar aanleiding van het proefschrift uit 2012 van Arjen Schep is aan het ESBL gevraagd een onderzoek te verrichtenin het kader van het wetsvoorstel van de Omgevingswet. Opdrachtgever is het Ministerie van Infrastructuur & Milieu. Centrale vraag is op welke wijze derden kunnen worden gedwongen mee te betalen aan maatregelen die een bestuursorgaan in het kader van een programma op grond van de Omgevingswet wil treffen om bepaalde doelen voor de kwaliteit van de fysieke leefomgeving te bereiken. Deelnemers en Timing: Het onderzoek wordt uitgevoerd door Arjen Schep in de maanden oktober-januari. Publicatie Het is de bedoeling dat het onderzoek naast een rapport ook aanleiding geeft tot een publicatie. Onderzoeksproject heffing van OZB van netwerken van nutsbedrijven Opzet: Aanleiding voor dit onderzoek is een voorgenomen wetswijziging als gevolg waarvan gemeenten in de toekomst geen precariobelasting meer kunnen heffen over netwerken van kabels, buizen en leidingen van nutsbedrijven. De primaire vraag waarop in dit onderzoek antwoord is gezocht is of, en zo ja, in hoeverre en op welke wijze het mogelijk is om terzake van de onroerende delen van de genoemde netwerken onroerendezaakbelastingen (OZB) te heffen. Dit onderzoeksrapport biedt een fiscaaljuridische leidraad bij het proces dat gemeenten ingaan als zij voor het eerst ook netwerken van nutsbedrijven willen betrekken in de OZB. Deelnemers en Timing: Het onderzoek wordt uitgevoerd door Arjen Schep in de periode juni-augustus en is begroot op 24 werkdagen. Publicatie: Het is de bedoeling dat het onderzoek naast een rapport ook aanleiding geeft tot een publicatie. 15

16 Juridische adviesverlening gemeente Amsterdam Opzet: De afdeling belastingzaken van de gemeente Amsterdam, belast met de juridische controle op belastingverordeningen en met beroepszaken, had behoefte aan juridische ondersteuning. Het ESBL kan deze steun, in de persoon van Arjen Schep verlenen, hetgeen Arjen daarenboven toelaat bijkomende concrete praktijkervaring op te doen. Dit gebeurt in de vorm van een detacheringsovereenkomst. In het kader van de ondersteuning werden o.m. de volgende vragen onderzocht en activiteiten uitgevoerd: - Schrijven diverse Nota s in kader van vragen van diensten en stadsdelen naar aanleiding van concrete vragen, zoals: o Vergoeding heffingsrente; o Veegkosten afvalstoffenheffing; o Naheffingsaanslagen parkeerbelasting; o Hoe om te gaan met oude kraskaarten na invoerin elektronisch systeem?; o Advisering over dagtarief precariobelasting voor parkeerapparatuurplaatsen versus overige tarieven; o Inventarisatie onderlinge verhoudingen en formele vereisten bij hantering van dag-, week-, en jaartarieven precariobelasting; o Notitie over afhandeling van Wob-verzoeken in het kader van de Wet WOZ. - Het geven van een incompany training aan diensten en stadsdelen die een deel van de belastingheffing uitvoeren; - Opstellen diverse verweerschriften in het kader van de Wet openbaarheid van bestuur (WOB); - Beoordelen op juridische houdbaarheid van legesverordening; - Begeleiden en beoordelen op juridische houdbaarheid van verordeningen Binnenhavengeld Pleziervaart, Binnenhavengeld Beroepsvaart en Verordening Huisaansluitingen Afvalwater. - Opstellen diverse verweerschriften hondenbelasting; - Advisering in het kader van diverse wijzigingsvoorstellen belastingverordeningen diensten en stadsdelen; - Advisering in kader van heffing toeristenbelasting in verband met short stay; - Onderhandelen over en opstellen van meerjarige vaststellingsovereenkomst reclamebelasting; - Advisering in kader van nieuwe parkeerplan over ondernemersjaarkaart, een kaart om 24/7 tegen marktconform tarief te mogen parkeren in binnenstad Amsterdam; - Wijzigen Benoemings- en aanwijzingsbesluit 2014; - Advisering Waternet over binnenhavengeld pleziervaart en binnenhavengeld beroepsvaart. Deelnemers en Timing: De juridische adviesverlening wordt uitgevoerd door Arjen Schep in de periode juni-december, en omvat 2 dagen per week in de periode van 1/7 tot 1/1/2014. Beide partijen hebben de intentie uitgesproken het contract te verlengen met nog een periode van 6 maanden. 16

17 III. Planning 2014 en andere projecten Studiemiddag WOZ en BTW Opzet: Waarderingen die worden uitgevoerd in het kader van de Wet waardering onroerende zaken (Wet WOZ) kunnen raken aan vennootschapsbelasting (vpb) en omzetbelasting (btw). Zo kan de hoogte van de WOZ-waarde van belang zijn voor het fiscaal afschrijven op vastgoed en moet, afhankelijk van omstandigheden, de WOZ-waarde inclusief of exclusief btw worden bepaald. In de uitvoeringspraktijk blijken dit ingewikkelde vraagstukken te zijn. Actuele onderwerpen dus om daarover een hoogwaardige studiemiddag te organiseren. Doel(groep) De studiemiddag is bestemd voor actoren die werkzaam zijn op het gebied van de Wet WOZ. Dat kan zowel in de publieke als in de private sector zijn. De interactie tussen wetenschap, toezichthouder, belangenorganisaties, overheid en bedrijfsleven biedt volop kansen voor een boeiende studiemiddag. Bijdrage aan de programma-inhoud Deelnemers kunnen in 140 tekens een vraag stellen die input zal zijn voor de inleiders. Een redactieraad ordent en beoordeelt de vragen en stelt deze in gestructureerde vorm ter beschikking aan de inleiders. Serious Ambtenaar Voor Serious Ambtenaar zetten maatschappelijk betrokken, overwegend jonge ambtenaren hun expertises belangeloos in om geld op te halen voor de 3FM-actie Serious Request. In teamverband zetten 10 jonge ambtenaren 16 uur vrije tijd in om te werken aan een adviesopdracht. Samen dus 160 uur. Eén van de deelnemende organisaties aan de studiemiddag heeft zich verbonden aan een opdracht voor Serious Ambtenaar. Tijdens de studiemiddag legt Serious Ambtenaar drie onderzoekvoorstellen voor, die alle in het teken staan van het verbeteren van de communicatie over de uitvoering van de Wet WOZ. De deelnemers kunnen een stem uitbrengen op één van de drie onderzoeksvoorstellen. Het hoogstscorende voorstel wordt op 21 en 28 maart 2014 uitgewerkt. De resultaten van de onderzoeksopdracht zijn vanaf eind maart 2014 beschikbaar voor het gehele WOZ-werkveld. Onderwerpen en sprekers: - Inleiding BTW door prof. dr. René van der Paardt (Hoogleraar verbruiksbelastingen aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en belastingadviseur bij Loyens & Loeff N.V.) ; - Inleiding WOZ door mr. Jan G.E. Gieskes (Secretaris van de Waarderingskamer); - Inleiding Vpb door mr. Joop Kluft MRE (Belastingadviseur bij PricewaterhouseCoopers); - Dagvoorzitterschap door mr. Anneke P. Monsma (wetenschappelijk onderzoeker ESBL) Redactieraad voor ingediende vragen en project Serious Ambtenaar: - Ir. Ruud M. Kathmann, lid managementteam Waarderingskamer, (voorzitter); - Skitz Fijan, senior medewerker belastingen gemeente Zoetermeer, Secretaris LVLB taxatieoverleg; 17

18 - Rob Maat, fiscaal-juridisch medewerker Gemeentebelastingen en Basisinformatie Drechtsteden (GBD), Raad van Toezicht ESBL; - Mr. dr. Arjen W. Schep, wetenschappelijk onderzoeker ESBL. Organisator: ESBL en LVLB, gesteund door Gemeentebelastingen en Basisinformatie Drechtsteden Uitgever: Aan de studiemiddag is geen publicatie verbonden Plaats studiedag: Hal4.1 aan de Watertorenweg 200 in wijk De Esch in Rotterdam (nabij EUR) Tijdstip: dinsdagmiddag 18 februari 2014 Studiedag vergoedende regionale en lokale heffingen (België) Opzet: Het opzet van deze studiedag is een special rond vergoedende gemeentelijke en gewestelijke heffingen: wat is de rechtsgrond voor die heffingen, welke grenzen beperken de bevoegdheden, hoe zien de lokale en regionale heffingen er in de praktijk uit en hoe worden ze geheven en ingevorderd. Afsluiten gebeurt met een vergelijking met Frankrijk en Nederland en een debat over de verhouding tussen vergoedende en algemene heffingen. Onderwerpen: de volgende onderwerpen worden op een kritische en grondige manier besproken: - Bevoegdheidsaspecten: rechtsgrond en grenzen van de vergoedende heffingen door M De Jonckheere - Gemeentelijke retributies L De meyere - Heffingen omwille van gemeentelijke prestaties door M Maus - gemeentelijke heffingen op het gebruik van het openbaar domein door E Van Dooren - vergoedende heffingen in het Vlaamse en Brusselse gewest door N Plets - formeel recht: de controle, heffing en invordering van vergoedende heffingen J. Astaes - rechtsvergelijking: vergoedende heffingen in Nederland en Frankrijk door A. Schep en M De Jonckheere - debat: vergoedende versus algemene heffingen Organisator: Studiepolis, VUB en ESBL Uitgever: Die keure Plaats studiedag: Oostende Tijdstip: 23 mei 2014 Studiedag vergoedende lokale heffingen / retributies (Nederland) Opzet: Het opzet van deze studiedag is een special rond vergoedende heffingen in Nederland, en is zowat het spiegelbeeld van de bovenvermelde Belgische studiedag. De dag wordt opgedeeld in twee, samenhangende, maar toch afzonderlijk te bezoeken gedeelten. In de ochtend zal het wetenschappelijke gedeelte plaatsvinden. Daarin wordt nagegaan wat de rechtsgrond is voor achtereenvolgens retributies, bestemmingsheffingen en belastingen en welke 18

19 bevoegdheidsgrenzen er gelden, welke beperkingen Europese regels stellen, wat de grens is tussen algemeen en individueel belang en hoe het zit met de heffingsrondslag en het tarief van deze heffingen in het kader van de nieuwe vrijheid. Afsluiter van de ochtend is een vergelijking met België en Frankrijk, waardoor onder andere het in Nederland historisch en in de rechtspraak ontwikkelde systeem fundamenteel in vraag wordt gesteld. In de middag zal het praktijkgedeelte plaatsvinden. Daarin wordt nader ingegaan op de actualiteiten, praktijkcasus en jurisprudentie inzake de leges. Op interactieve wijze staan de volgende onderwerpen centraal: de relatie tussen de begroting (en comptabiliteitsregels) enerzijds en de legesverordening anderzijds, de kostentoerekening voor de leges en tot slot de opbrengstnorm en bewijsrechtelijke zaken rondom de kostendekkendheid van de verordening. Tot slot zal er ook voldoende gelegenheid zijn elkaar informeel te spreken. Onderwerpen en sprekers (voorlopige lijst): De onderwerpen zoals hierboven besproken zullen worden behandeld door nog nader aan te zoeken sprekers. Organisator: ESBL Uitgever: ESBL Plaats studiedag: Rotterdam Tijdstip: 13 mei 2014 Studiedag invordering van de gemeentebelastingen Opzet: centraal thema voor deze studiedag, is de lokale invorderingsproblematiek. Voorbeelden van vragen die kunnen spelen zijn: over welke mogelijkheden beschikt de lokale ontvanger om de belastingschuld in te vorderen, welke procedurebepalingen moeten daarbij gevolgd worden, wat is de verhouding met andere schuldeisers en over welke preferenties kan de lokale ontvanger beschikken, in hoeverre kan de schuld bij derden worden ingevorderd en welke onderzoeksmogelijkheden, medewerkings- en meldingsplichten laten toe de inning vlot te realiseren. Aan de studiedag is een publicatie verbonden die (zo mogelijk) op de studiedag wordt uitgereikt. Onderwerpen: nader te bepalen in overleg met de sponsoren van het ESBL, zodat deze goed aansluiten bij de wensen vanuit de praktijk. Sprekers/auteurs: nog nader ter bepalen Organisator: ESBL Uitgever: nader te bepalen Plaats studiedag: nader te bepalen Tijdstip: najaar

20 Website actuele rechtspraak lokale belastingen Opzet: Bedoeling is om ten behoeve van het LVLB en op de LVLB-website, maar wel onder het ESBL-label, een webpagina uit te bouwen waarop actuele en belangwekkende jurisprudentie inzake gemeentelijke belastingen wordt vermeld, samengevat en (zo nodig) van commentaar wordt voorzien. Dit lijkt een win-win situatie waarbij de LVLB het voordeel heeft dat dit de aantrekkingskracht en de regelmatige consultatie van haar website stimuleert, terwijl het ESBL permanente zichtbaarheid geniet met een activiteit die reeds vandaag deel uitmaakt van de corebusiness van een juridischwetenschappelijk studiecentrum als het ESBL. Medewerkers van het ESBL verzorgen vandaag reeds dergelijke rechtspraakoverzichten voor derden (buiten hun ESBL-opdracht). Het LVLB zou voor deze activiteiten wel een belangrijke sponsor mogen worden. Het ESBL kan de informatie ook gebruiken voor de internationale database. medewerkers: student-assistent ESBL, gecoördineerd door A.P. Monsma en A.W. Schep Reeks Iets leuks bij de buren? Opzet: De hoofdtitel Iets leuks bij de buren? van het boekje bij de oratie van Miguel De Jonckheere lijkt zeer geschikt als titel voor een reeks publicaties waarin het gemeentelijk belastingsysteem van de verschillende landen die het Vlaams taalgebied omringen in hoofdlijnen wordt weergegeven. Concreet zullen naast België en Nederland ook Duitsland en Frankrijk aan bod komen. Later kan de reeks nog worden uitgebreid. Inhoud: Elk boekje zal uit drie delen bestaan. Eerst wordt kort uiteengezet wat de rol en plaats van de gemeente is in het staatsbestel van het betrokken land en hoe de lokale fiscale bevoegdheid is opgevat (open of gesloten stelsel). In dit deel wordt ook aandacht besteed aan het formeel fiscaal recht van gemeentebelastingen. In deel twee worden de bestaande/toegelaten lokale belastingen en heffingen in hoofdlijnen besproken. Deel drie bevat een beknopte weergave van recente fiscaaljuridische problemen die zich op het vlak van lokale belastingen in het betrokken land hebben voorgedaan. medewerkers: M. De Jonckheere, A.P. Monsma en A.W. Schep Onderzoeksondersteundend project: databestand lokale belastingen Opzet Dit project bestaat erin om een Europees databestand inzake lokale heffingen op te starten, waarin correspondenten volgens een uniform stramien het lokale belastingsysteem van hun eigen land uiteenzetten en up to date houden en de ontwikkelingen in wetgeving, rechtspraak en rechtsleer weergeven en duiden. Dit databestand bouwt verder op de oefening waarmee het systeem van lokale belastingen in België en een aantal Zuid-Europese landen in kaart werd gebracht en vergeleken werd (Zie M. De Jonkheere 20

21 (red.) Lokale belastingen in België en in (zuid) Europa, Jaarboek lokale en regionale belastingen , Brugge: Die Keure 2008, p ). De wetenschappelijke output van deze database kan op verschillende vlakken gesitueerd worden. Vooreerst zal het samenbrengen van de informatie omtrent de lokale heffingen in Europa kunnen leiden tot een internationale publicatie en een internationaal congres waarin de voornaamste krachtlijnen van de informatie wordt weergegeven en waarin reeds een aantal eerste vergelijkingen worden gemaakt. Interessanter en wetenschappelijk relevanter is echter de interne benadering en vertolking van deze internationale informatie, waarbij bijv. bepaalde buitenlandse lokale belastingen kunnen worden getoetst op hun nut en fiscaaljuridische haalbaarheid in eigen land, een inlandse lokale belasting grensoverschrijdend kan worden vergeleken, bepaalde bevoegdheidsrechtelijke aspecten vergeleken kunnen worden, de draagwijdte van fiscale basisbeginselen en beginselen van behoorlijke regelgeving (die vaak eerst aan bod komen in lokale belastingen) vergeleken kunnen worden enz.. De database vormt in die zin zowel een informatiebron voor eigen onderzoek, maar ook voor doctoraal onderzoek en voor onderzoek in het kader van bachelor- en masterverhandelingen. Fundamenteel wetenschappelijk onderzoek m.b.t. lokale belastingen: algemene fiscale beginselen en de omvang van de lokale fiscale autonomie: de interactie tussen de lokale fiscale bevoegdheid en de invulling van de bevoegdheidsbeperkende beginselen. Opzet Naast het opstellen van een databestand en het beleidsmatig onderzoek, is het voor het ESBL ook van wezenlijk belang om aan fundamenteel wetenschappelijk onderzoek te doen dat de juridische wetenschap op het gebied van lokale belastingen verder helpt. Het fundamenteel wetenschappelijk onderzoek dat hier wordt voorgesteld sluit aan bij het onderzoeksthema van de capgroep fiscaal recht van de Erasmus Univeristeit ( Fiscale autonomie en haar grenzen ) en bij de internationale dimensie die het ESBL beoogt. Het is een project dat het onderzoek naar de omvang van de lokale fiscale bevoegdheid in verschillende Europese landen combineert met een onderzoek naar regels en beginselen die in deze landen de grenzen van de lokale fiscale bevoegdheid bepalen, en dat wordt afgerond met de vraag of er een relatie is tussen eventuele verschillen in de invulling van de bevoegdheidsbeperkende beginselen en de omvang van de lokale fiscale autonomie. De bedoeling van dit onderzoek is m.a.w. een rechtsvergelijkende analyse van de lokale fiscale autonomie, van de beginselen die de omvang van die lokale belastingbevoegdheid begrenzen (gelijkheid, evenredigheid, etc.), en van de eventuele relatie tussen beide. Dat er verschillen in de betekenis van bevoegdheidsbeperkende beginselen bestaan en dat er een relatie kan bestaan met de omvang van de lokale fiscale autonomie, lijkt in de praktijk te kunnen worden vastgesteld: - de waarde van het ability to pay principe en de daarmee gepaard gaande mogelijkheid tot kwijtschelding van belastingen lijkt te worden beïnvloed worden door de vraag in hoeverre 21

22 de belasting zelf draagkrachtgebonden mag of zelfs moet zijn. Dit beginsel is alvast in Nederland vrij belangrijk, maar speelt in de Belgische lokale belastingen nauwelijks een rol - Wat als een retributie moet worden beschouwd, kan sterk beïnvloed worden door het al dan niet bestaan van verschillen in de regels waaronder retributies en belastingen moeten worden ingevoerd of ingevorderd en van de mate waarin een keuze bestaat tussen inning via belasting of retributie (zie inaugurale rede M. De Jonckheere). - De betekenis van het gelijkheidsbeginsel wordt beïnvloed door de doelstellingen die men met een lokale belasting vermag na te streven en van de mate waarin de wet die de lokale fiscale bevoegdheid verstrekt al dan niet zelf een rechtvaardiging voor (en dus een doel aan) de belasting heeft gegeven (zie inaugurale rede M. De Jonckheere). Zelfs de wijze waarop de rechterlijke organisatie is opgevat die de fiscale norm en/of de belastingaanslag moet controleren en toetsen aan hogere normen kan een invloed hebben op de waarde en betekenis van deze beginselen zelf. De vraag of er getoetst kan worden aan grondwettelijke regels, wat de gevolgen zijn van een onwettig bevonden belasting, etc. zou weleens een aanzienlijke invloed kunnen hebben op de invulling van deze beginselen zelf. - Zo kan bijv. een merkwaardig onderscheid in betekenis van het niet-retroactiviteitsbeginsel (beginsel van geen terugwerkende kracht) worden vastgesteld tussen België en Nederland. Vraag is of dit onderscheid nog steeds in eenzelfde mate zou bestaan indien de retroactieve belastingwet wel door de Nederlandse rechter gesanctioneerd zou kunnen worden. - Ook het feit dat de belastingwetten, maar ook de wetten die gemeenten hun fiscale bevoegdheid toekennen in Nederland door de rechter niet aan het grondwettelijk gelijkheidsbeginsel kan worden getoetst, kan de oorzaak zijn van een andere invulling van dit beginsel. - Omgekeerd zou de beperking van die rechterlijke toetsingsbevoegdheid weleens aan de basis kunnen liggen van een verdergaander lezing van principes uit het Europese of het Internationale recht. Beperkingen in de mogelijkheid om bepaalde beginselen zoals gelijkheid of rechtszekerheid te implementeren zouden aan de basis kunnen liggen van een ruime lezing van de betekenis van het in het EVRM gewaarborgde eigendomsrecht en het eruit afgeleide fiscaal legaliteitsbeginsel. Onderzoeksaspecten: De hierboven omschreven onderzoekslijn bevat vanzelfsprekend verschillende componenten. Er is vooreerst de analyse van de omvang en inhoud van de lokale fiscale autonomie in de verschillende Europese landen. Hiervoor kan een beroep worden gedaan op het (op te starten) fiscale databestand en de kennis van de diverse correspondenten, maar moet in de beginfase uiteraard ook individueel onderzoek worden gedaan. De volgende fase omvat de analyse van de fiscale regels, begrippen en beginselen met een bevoegdheidsbegrenzende invloed in de verschillende onderzochte landen. Derde fase is de rechtsvergelijking tussen de draagwijdte van de bovenvermelde fiscale regels, begrippen en beginselen met een bevoegdheidsbegrenzende invloed en het onderzoek naar het bestaan van een eventuele relatie tussen de invulling van de lokale fiscale autonomie en de draagwijdte die aan de bevoegdheidsbeperkende regels en principes wordt toegekend. Selectie: Het hierboven omschreven onderzoek is uiteraard zeer ruim en moet gezien worden als een onderzoeksdomein waarbinnen specifieke onderwerpen dienen te worden afgebakend. Zo is het bijv. niet 22

23 mogelijk om tegelijk alle landen bij het onderzoek te betrekken en zal een selectie moeten worden gemaakt, bijvoorbeeld naar gelang de staatsvorm (federaal gecentraliseerd), fiscale autonomie (open - gesloten stelsel), financieel belang van de lokale belastingen, mate van controle (rechterlijke - administratieve), maar ook bijv. omwille van opvallende standpunten. Ook in de analyse van bevoegdheidsbeperkende principes kunnen uiteraard niet alle regels en beginselen gelijktijdig onderzocht worden, en moet een selectie worden gemaakt voor één, maximaal 2 beginselen per onderzoeksproject. Zo kan bijvoorbeeld onderzeok worden gedaan naar de belastbaarheid van de overheidsgoederenmet lokale belastingen (project K. Rossignol, VUBrussel), naar het rechtszekerheidsbeginsel, naar de invulling van het begrip retributie, naar formeel fiscaal recht in lokale belastingen enz.. Rechtsvergelijkend onderzoek naar de toepassing van het beginsel van détournement de pouvoir in lokale belastingen voorstel tot proefschrift Anneke Monsma 1. Inleiding Op 13 november 2012 is door het bestuur van de Stichting J.H. Christiaanse toestemming verleend aan mr. A.P. Monsma, werkzaam als wetenschappelijk onderzoeker bij het ESBL, promotieonderzoek te starten. Als promotoren zijn aangesteld prof. dr. M.J.M. (Miguel) de Jonckheere, hoogleraar belastingrecht aan de VU Brussel, bijzonder hoogleraar Heffingen Lokale Overheden aan de EUR, alsmede directeur van het ESBL en mw. prof. dr. S.J.C. (Sigrid) Hemels, hoogleraar belastingrecht en voorzitter van de sectie fiscaal recht, alsmede programmaleider van het onderzoeksprogramma Fiscale autonomie en haar grenzen aan de EUR. Daarnaast is een begeleidingscommissie benoemd, bestaande uit prof. dr. M. (Mark) Delanote, hoogleraar belastingrecht aan de VU Brussel en prof. dr. E. (Elaine) Mak, bijzonder hoogleraar Empirische studie van het publiekrecht, i.h.b. van rechtsstatelijke instituties aan de EUR en tevens directeur van de EGSL. Ten behoeve van de planning en verantwoording van dit onderzoek treft u hieronder het onderzoeksplan aan. 2. Korte omschrijving van het onderwerp Het onderwerp van het promotieonderzoek kan als volgt worden omschreven: een onderzoek naar de beperking van de lokale fiscale regelgevende bevoegdheid (het vaststellen van belastingverordeningen) door de algemene beginselen van behoorlijke regelgeving. Het betreft een rechtsvergelijkend onderzoek in tenminste 2 Europese landen (in de eerste plaats Nederland en België), waarin ook rechtspraak van de Europese rechter (Europese Hof van Justitie en EHRM) zal worden betrokken. Voorts zal het onderwerp nader afgebakend worden op een onderzoek naar de beperking van de fiscale autonomie van gemeenten door het beginsel van détournement de pouvoir. 2 Het betreft een onderzoek naar vrijheid en gebondenheid; tot waar is de lokale overheid vrij om haar heffingen naar eigen inzicht in te richten en waar komt zij de grens van de algemene rechtsbeginselen en meer specifiek het beginsel van détournement de pouvoir tegen? 2 Misbruik van bevoegdheid, ofwel het gebruiken van de fiscale regelgevende bevoegdheid voor een ander doel dan waarvoor deze bevoegdheid aan de gemeente is gegeven. 23

24 3. Nadere uitwerking van het onderwerp In Europa kennen we lokale fiscale autonomie. 3 Dit principe is onder andere vastgelegd in het Europese Handvest Lokale Autonomie. Vooraleer de beperkingen van de lokale fiscale autonomie te onderzoeken, is het nodig begrip te krijgen van de inhoud en de omvang van de fiscale autonomie zelf. Dit kan vanuit verschillende invalshoeken. Zo is er iets te zeggen over lokale fiscale autonomie vanuit historisch perspectief, maar ook vanuit economisch, filosofisch of juridisch perspectief. Zo ontstaat een groter beeld van de betekenis en het nut van lokale fiscale autonomie. De mate van autonomie kan vervolgens vanuit fiscaal-juridisch oogpunt per land worden onderzocht. Daarbij kan er gekeken worden naar de soorten inkomstenbronnen van lokale overheden, zoals eigen belastingen, retributies, opcenten, algemene en specifieke rijksuitkeringen. Ook kan gekeken worden naar de fiscale regels in een land, bijvoorbeeld met betrekking tot het al dan niet mogen bepalen van de grondslag en het tarief van de lokale belastingen en naar de bevoegdheid om geld te lenen. Daarbij is relevant hoe e.e.a. is ingebed in de staatsstructuur en het algemene rechtsstelsel van een land. Op deze wijze is de mate van lokale autonomie in verschillende landen met elkaar te vergelijken. De stelsels van lokale belastingen in de Europese lidstaten zijn niet hetzelfde. Zo is er verschil tussen open stelsels (zoals in België) en gesloten stelsels (zoals in Nederland) en tussen federale staten (zoals Duitsland) en gedecentraliseerde eenheidsstaten (zoals Nederland). En wellicht bestaat er ook verschil tussen de Angelsaksische (common law) landen (zoals het Verenigd Koninkrijk) en het vasteland, waar gecodificeerd recht de norm is. De vraag is, of deze verschillen leiden tot een verschillende invulling van de lokale fiscale autonomie en de grens die het beginsel van détournement de pouvoir hieraan stelt. In eerste instantie zal gefocust worden op de landen Nederland en België en het verschil tussen open en gesloten stelsels van lokale belastingheffing. Uit eerder onderzoek door het ESBL is reeds gebleken, dat de verschillen tussen beide stelsels tot interessante vraagpunten leiden op diverse terreinen van de lokale belastingen. 4 Dit promotieonderzoek biedt een goede mogelijkheid om het eerdere onderzoek uit te diepen en de verbreden. Ten aanzien van het onderwerp van dit proefschrift is bijvoorbeeld een eerste voorzichtige inschatting, dat de wijze van toetsing van belastingverordeningen aan het beginsel van détournement de pouvoir verschillend is, naargelang sprake is van een open dan wel gesloten stelsel van lokale belastingheffing. Waar in een open stelsel als in België de lokale fiscale bevoegdheid in de Grondwet is gesteld en niet nader is uitgewerkt door een hogere regelgever dan de gemeente, zal de grens aan de gemeentelijke fiscale autonomie naar verwachting eerder worden gesteld in de jurisprudentie, gebruikmakend van de algemene rechtsbeginselen, dan in een gesloten stelsel als in Nederland, waar de fiscale bevoegdheid wel nader is uitgewerkt in hogere regelgeving en de grens aan de bevoegdheid dus in de eerste plaats in die hogere regelgeving gezocht moet worden. Interessant is te onderzoeken, of er in beide landen een vergelijkbare of juist verschillende invulling wordt gegeven aan het beginsel van détournement de pouvoir door overheid en rechter. Tevens is interessant te onderzoeken in hoeverre de Europese rechter hierover oordeelt en welke invulling van het rechtsbeginsel deze rechter voorstaat. Behalve genoemde inhoudelijk redenen is de keuze voor België en Nederland ook een praktische, nu het ESBL de expertise op het gebied van de lokale belastingen van beide landen in huis heeft. 5 Overweging om in een later stadium wellicht ook Duitsland en het Verenigd Koninkrijk in de rechtsvergelijking te betrekken, is dat dit mogelijk een meerwaarde aan het onderzoek kan bieden. Mogelijk is de lokale fiscale autonomie in die landen, vanwege de andere staatsstructuur en het andere juridische stelsel, anders vormgegeven dan in Nederland en België. In dat geval is het heel wel mogelijk, dat ook de beperkingen die aan de lokale fiscale autonomie in die landen worden gesteld anders zijn. 3 Dat houdt o.a. in, dat lokale overheden de bevoegdheid hebben om eigen belastingen te heffen en de opbrengst naar eigen inzicht te besteden. 4 Zie bijvoorbeeld het Jaarboek LRB , Dubbel zicht op gemeentebelastingen, Brugge: Die Keure Promotor prof. Dr. M.J.M. de Jonckheere, directeur van het ESBL en tevens bijzonder hoogleraar Heffingen Lokale Overheden aan de EUR, is tevens verbonden aan de VU Brussel als hoogleraar Belastingrecht en heeft zich gespecialiseerd in de lokale belastingen van België. 24

Jaarverslag ESBL 2012

Jaarverslag ESBL 2012 Jaarverslag ESBL 2012 Inhoudsopgave stukken Publicaties en lezingen 2012... 2 Lezingen, voordrachten, symposia, media optredens... 4 Andere wetenschappelijke activiteiten... 5 Publicaties en lezingen 2012

Nadere informatie

JAARPLAN 2015. Erasmus Studiecentrum voor Belastingen van Lokale overheden (ESBL) Erasmus University Rotterdam Erasmus School of Law

JAARPLAN 2015. Erasmus Studiecentrum voor Belastingen van Lokale overheden (ESBL) Erasmus University Rotterdam Erasmus School of Law JAARPLAN 2015 Erasmus Studiecentrum voor Belastingen van Lokale overheden (ESBL) Rotterdam, 1 april 2015 Erasmus University Rotterdam Erasmus School of Law INLEIDING Het Erasmus Studiecentrum voor Belastingen

Nadere informatie

Vergoedingen gebruik openbaar domein. Mr. A.W. (Arjen) Schep Mw. mr. A.P. (Anneke) Monsma. ESBL Erasmus School of Law

Vergoedingen gebruik openbaar domein. Mr. A.W. (Arjen) Schep Mw. mr. A.P. (Anneke) Monsma. ESBL Erasmus School of Law Vergoedingen gebruik openbaar domein Mr. A.W. (Arjen) Schep Mw. mr. A.P. (Anneke) Monsma ESBL Erasmus School of Law Algemeen - Openbare / publieke ruimte - Bijzonder gebruik door particulier - Toestaan

Nadere informatie

Een ondernemersfonds is in feite een pot met. ondernemers. Besteding van. belastingen door. Gemeentelijke ondernemersfondsen

Een ondernemersfonds is in feite een pot met. ondernemers. Besteding van. belastingen door. Gemeentelijke ondernemersfondsen Gemeentelijke ondernemersfondsen Besteding van belastingen door ondernemers Stel dat je als groep van ondernemers zelf kon kiezen waaraan jouw belastinggeld zou moeten worden uitgegeven. Dat klinkt toch

Nadere informatie

Interlokaal 2012, nr. 1 mr. A.P. Monsma en mr. A.W. Schep

Interlokaal 2012, nr. 1 mr. A.P. Monsma en mr. A.W. Schep Interlokaal 2012, nr. 1 mr. A.P. Monsma en mr. A.W. Schep Studiedag: Dubbel zicht op gemeentebelastingen Inleiding De Vlaamse hoogleraar prof. dr. Miguel De Jonckheere organiseert al sinds jaar en dag

Nadere informatie

Voorgesteld besluit Wij stellen u voor akkoord te gaan met het wijzigen van de belastingverordeningen voor 2014.

Voorgesteld besluit Wij stellen u voor akkoord te gaan met het wijzigen van de belastingverordeningen voor 2014. Raadsvoorstel Datum raadsvergadering : 31 oktober 2013 Agendanummer : 09 Datum : 23 september 2013 Onderwerp Belastingverordeningen 2014 Aan de leden van de raad, Voorgesteld besluit Wij stellen u voor

Nadere informatie

Post-Master Indirecte Belastingen 2017

Post-Master Indirecte Belastingen 2017 Post-Master Indirecte Belastingen 2017 WELKOM BIJ EFS, ERASMUS UNIVERSITY ROTTERDAM Europese Fiscale Studies (EFS) is een samenwerking van de secties fiscaal recht en fiscale economie van de Erasmus Universiteit

Nadere informatie

Inhoudstafel. Opzet van het onderzoek en centrale onderzoeksvraag... 21

Inhoudstafel. Opzet van het onderzoek en centrale onderzoeksvraag... 21 xi Voorwoord bij de Reeks Grondslagen van het Fiscaal Recht. i Préface à la Collection Fondements de Droit Fiscal iii Woord vooraf v Avant-propos vii Dankwoord ix Afkortingen 1 Deel I Inleiding 7 Hoofdstuk

Nadere informatie

RAADSVOORSTEL Onderwerp: Belastingverordeningen Aan de raad, Onderwerp Belastingverordeningen 2019

RAADSVOORSTEL Onderwerp: Belastingverordeningen Aan de raad, Onderwerp Belastingverordeningen 2019 RAADSVOORSTEL Raadsvergadering Zaaknummer 13-12-2018 18-107 Onderwerp: Belastingverordeningen 2019 Aan de raad, Onderwerp Belastingverordeningen 2019 Gevraagde beslissing 1. Vast te stellen: f. De Legesverordening

Nadere informatie

Belastingverordeningen Brunssum; Deregulerings- en kwaliteitstoets i.v.m. bestuursopdracht deregulering

Belastingverordeningen Brunssum; Deregulerings- en kwaliteitstoets i.v.m. bestuursopdracht deregulering Belastingverordeningen Brunssum; Deregulerings- en kwaliteitstoets i.v.m. bestuursopdracht deregulering Bij de redactie van de belastingverordeningen worden de modellen van de VNG gevolgd. In het algemeen

Nadere informatie

Deel 1 Basisbeginselen

Deel 1 Basisbeginselen Deel 1 Basisbeginselen Vragen 1 Geef de definitie van belastingen. 2 Geef de kenmerken van een belasting. Geef en bespreek een voorbeeld. 3 Welke soorten sancties zijn er? Geef van elke soort sanctie een

Nadere informatie

Voorstel aan de raad. Beoogd effect

Voorstel aan de raad. Beoogd effect Verantwoordelijk team Financiën Nummer Kenmerk Raad d.d. 133009 17 december 2014 Paragraaf begroting n.v.t. Portefeuillehouder E. Heinrich Steller R. van Lit Datum 25 november 2014 Geadviseerd besluit

Nadere informatie

Regeling kwijtschelding gemeentelijke belastingen Wassenaar 2015

Regeling kwijtschelding gemeentelijke belastingen Wassenaar 2015 CVDR Officiële uitgave van Wassenaar. Nr. CVDR365857_1 15 november 2016 Regeling kwijtschelding gemeentelijke belastingen Wassenaar 2015 De gemeenteraad van Wassenaar, gelezen het voorstel van burgemeester

Nadere informatie

Aan de raad AGENDAPUNT NR. 8.5. Doetinchem, 28 november 2012 ALDUS VASTGESTELD 6 DECEMBER 2012. Belastingverordeningen 2013

Aan de raad AGENDAPUNT NR. 8.5. Doetinchem, 28 november 2012 ALDUS VASTGESTELD 6 DECEMBER 2012. Belastingverordeningen 2013 Aan de raad AGENDAPUNT NR. 8.5 ALDUS VASTGESTELD 6 DECEMBER 2012 Belastingverordeningen 2013 Voorstel: de belastingverordeningen 2013 vaststellen. Door de jaarlijks terugkerende begrotingsbehandelingen

Nadere informatie

Oplegvel Collegebesluit

Oplegvel Collegebesluit Oplegvel Collegebesluit Onderwerp Attributie- en mandateringsbesluit gemeentelijke belastingen 2013 Portefeuille C.Mooij Auteur mw. J. Koedooder Telefoon 0235114615 E-mail: jkoedooder@haarlem.nl MenS/

Nadere informatie

Fiscaal beleid voor duurzaamheid

Fiscaal beleid voor duurzaamheid Fiscaal beleid voor duurzaamheid Erik Theissing Ruimte en Duurzaamheid, gemeente Amsterdam Arjen Schep Erasmus Studiecentrum voor Belastingen van Lokale overheden (ESBL) Fiscaal beleid voor duurzaamheid

Nadere informatie

RAADSVOORSTEL. Raadsvergadering. Onderwerp Belastingverordeningen Aan de raad, Onderwerp Belastingverordeningen 2017

RAADSVOORSTEL. Raadsvergadering. Onderwerp Belastingverordeningen Aan de raad, Onderwerp Belastingverordeningen 2017 RAADSVOORSTEL Raadsvergadering Nummer 15-12-2016 16-089 Onderwerp Belastingverordeningen 2017 Aan de raad, Onderwerp Belastingverordeningen 2017 Gevraagde beslissing 1. De volgende verordeningen vast te

Nadere informatie

Non bis in idem bij belasting op verkrotting. tussen het Vlaamse Gewest en de gemeenten

Non bis in idem bij belasting op verkrotting. tussen het Vlaamse Gewest en de gemeenten Non bis in idem bij belasting op verkrotting tussen het Vlaamse Gewest en de gemeenten 1. Het non bis in idem beginsel De invulling van het non bis in idem beginsel is in de loop der jaren geëvolueerd.

Nadere informatie

Raadsvergadering 10 december R.T.A. Korteland

Raadsvergadering 10 december R.T.A. Korteland RAADSVOORSTEL Datum en nummer 10 november 2015, nummer Raadsvergadering 10 december 2015 Agendapunt Programmaveld Portefeuillehouder R.T.A. Korteland Wettelijke basis Gemeentewet Onderwerp Belasting- en

Nadere informatie

Paragraaf 4.1 Lokale Heffingen

Paragraaf 4.1 Lokale Heffingen Paragraaf 4.1 Lokale Heffingen 4.1.1 Inleiding In de Jaarrekening 2010 volgen we zoveel mogelijk de indeling en de inhoud uit de begroting 2010. Op die manier stellen we u in staat een vergelijking te

Nadere informatie

Voorgesteld besluit Wij stellen u voor akkoord te gaan met het wijzigen van de belastingverordeningen voor 2014.

Voorgesteld besluit Wij stellen u voor akkoord te gaan met het wijzigen van de belastingverordeningen voor 2014. Raadsvoorstel Datum raadsvergadering : 31 oktober 2013 Agendanummer : Datum : 23 september 2012 Onderwerp Belastingverordeningen 2014 Aan de leden van de raad, Voorgesteld besluit Wij stellen u voor akkoord

Nadere informatie

Onderwerp: Verordeningen gemeentelijke belastingen 2018

Onderwerp: Verordeningen gemeentelijke belastingen 2018 Vergadering gemeenteraad d.d. 30 november 2017 Agenda nummer 7 Portefeuillehouder: wethouder de heer J.H. Menninga Onderwerp: Verordeningen gemeentelijke belastingen 2018 Korte inhoud: Jaarlijks worden

Nadere informatie

31 mei 2012 z2012-00245

31 mei 2012 z2012-00245 De Staatssecretaris van Financiën Postbus 20201 2500 EE DEN HAAG 31 mei 2012 26 maart 2012 Adviesaanvraag inzake openbaarheid WOZwaarde Geachte, Bij brief van 22 maart 2012 verzoekt u, mede namens de Minister

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Voorwoord / 5. Lijst van afkortingen / Inleiding / 17

Inhoudsopgave. Voorwoord / 5. Lijst van afkortingen / Inleiding / 17 Groenewegen.book Page 7 Thursday, January 22, 2009 11:41 AM Inhoudsopgave Voorwoord / 5 Lijst van afkortingen / 15 1 Inleiding / 17 1.1 Algemene inleiding / 17 1.2 Probleemstelling / 18 1.3 Methode van

Nadere informatie

MasterCourse Vastgoed Fiscaal 2016

MasterCourse Vastgoed Fiscaal 2016 MasterCourse Vastgoed Fiscaal 2016 INTRODUCTIE De Erasmus Universiteit Rotterdam hecht veel belang aan post initiële opleidingen van hoogwaardige kwaliteit. In dat kader is door het Fiscaal Economisch

Nadere informatie

2. De Verordening brandweerrechten 2011 De algemene verhoging van 1½% wordt ook voor de tarieven van de brandweerrechten doorgevoerd.

2. De Verordening brandweerrechten 2011 De algemene verhoging van 1½% wordt ook voor de tarieven van de brandweerrechten doorgevoerd. Aan de raad AGENDAPUNT 7.9 ALDUS BESLOTEN 9 DECEMBER 2010 Belastingverordeningen 2011 Voorstel: de belastingverordeningen 2011 vaststellen. Jaarlijks doen wij u voorstellen om de diverse belastingtarieven

Nadere informatie

Colofon. Nota lokale heffingen 2015-2018. Uitgave Gemeente Utrecht. Drukwerk RICOH Nederland. Fotografie Ramon Mosterd John Ploeg John Gundlach

Colofon. Nota lokale heffingen 2015-2018. Uitgave Gemeente Utrecht. Drukwerk RICOH Nederland. Fotografie Ramon Mosterd John Ploeg John Gundlach Nota lokale heffingen 2015-2018 Colofon Nota lokale heffingen 2015-2018 Uitgave Gemeente Utrecht Drukwerk RICOH Nederland Fotografie Ramon Mosterd John Ploeg John Gundlach Informatie Gemeente Utrecht Bestuurs-

Nadere informatie

Te nemen besluit: De verordeningen gemeentelijke belastingen en heffingen en de daarbij behorende tarieventabellen voor het jaar 2016 vaststellen.

Te nemen besluit: De verordeningen gemeentelijke belastingen en heffingen en de daarbij behorende tarieventabellen voor het jaar 2016 vaststellen. 10 Stiens, 13 oktober 2015 Raadsvergadering: 5 november 2015 Voorstelnummer: 2015/47 Portefeuillehouder: drs J.R.A. Boertjens Behandelend ambtenaar: S. Vis E-mail: s.vis@leeuwarderadeel.nl Telefoonnr.

Nadere informatie

Belasting op huurinkomsten: 'De Belgische wetgever staat voor een moeilijke opdracht'

Belasting op huurinkomsten: 'De Belgische wetgever staat voor een moeilijke opdracht' Belasting op huurinkomsten: 'De Belgische wetgever staat voor een moeilijke opdracht' Bart Vereecke redacteur MoneyTalk en Trends 14/04/18 om 13:40 - Bijgewerkt op 15/04/18 om 00:57 Het Europees Hof van

Nadere informatie

Aan de Raad. No. : 7/11. Muntendam : 9 december Onderwerp : Vaststellen Verordening OZB

Aan de Raad. No. : 7/11. Muntendam : 9 december Onderwerp : Vaststellen Verordening OZB Aan de Raad. No. : 7/11. Muntendam : 9 december 2011. Onderwerp : Vaststellen Verordening OZB. ---------------------------------------------- Samenvatting A. Op basis van de door u vastgestelde begroting

Nadere informatie

Het hoe en waarom van de belastingheffing

Het hoe en waarom van de belastingheffing Hoofdstuk 1 Het hoe en waarom van de belastingheffing 1.1 Onderscheid in belastingen De sociale, economische maar ook de juridische gevolgen van de belastingheffing verschillen naar gelang het type belasting.

Nadere informatie

13 Stiens, 15 november 2016

13 Stiens, 15 november 2016 13 Stiens, 15 november 2016 Raadsvergadering: 8 december 2016 Voorstelnummer: 2016/46 Portefeuillehouder: drs. J.R.A. Boertjens Behandelend ambtenaar: S. Vis E-mail: s.vis@leeuwarderadeel.nl Telefoonnr.

Nadere informatie

Vlaamse overheid Departement Economie, Wetenschap en Innovatie Afdeling Strategie en Coördinatie Koning Albert II-laan 35, bus 10 1030 Brussel

Vlaamse overheid Departement Economie, Wetenschap en Innovatie Afdeling Strategie en Coördinatie Koning Albert II-laan 35, bus 10 1030 Brussel Evaluatie van beleid en beleidsinstrumenten Protocol tussen de entiteit 1 verantwoordelijk voor de (aansturing van de) evaluatie en (de instelling verantwoordelijk voor) het beleidsinstrument Vlaamse overheid

Nadere informatie

Staatsrecht. Course information. Commencement Period. Lecturer(s) RD Nederlands

Staatsrecht. Course information. Commencement Period. Lecturer(s) RD Nederlands Staatsrecht Course information C OURSE RD201 AC ADEMIC YEAR 2017-2018 EC 7.5 LANGUAGES Nederlands PROGRAMME bachelor 2 / Bachelor Rechtsgeleerdheid / Vrijdagmiddagonderwijs C ONT AC T mr. S Philipsen Commencement

Nadere informatie

vast te stellen de Beleidsregels voor de bepaling van de hoogte van de proceskostenvergoeding in fiscale bezwaarprocedures.

vast te stellen de Beleidsregels voor de bepaling van de hoogte van de proceskostenvergoeding in fiscale bezwaarprocedures. Gemeenteblad Elektronisch uitgegeven van de gemeente Tubbergen Jaargang: 2012 Nummer: 15 Uitgifte: 10 maart 2012 Bekendmaking van het besluit van 28 februari 2012 van de heffingsambtenaar tot vaststelling

Nadere informatie

Toelichting op de Verordening Reclameheffing Valkenswaard Centrum

Toelichting op de Verordening Reclameheffing Valkenswaard Centrum Toelichting op de Verordening Reclameheffing Valkenswaard Centrum I Algemene toelichting De uit de reclameheffing verkregen opbrengst kan in beginsel vrij besteed worden. De reclameheffing is, net als

Nadere informatie

Geachte leden van de gemeenteraad,

Geachte leden van de gemeenteraad, Interne dienstverlening Advies bezoekadres: Stationsplein 1 2611 BV Delft IBAN NL21 BNGH 0285 0017 87 t.n.v. gemeente Delft Retouradres : Postbus 78, 2600 ME Delft Aan de gemeenteraad van Delft Behandeld

Nadere informatie

Jaarverslag ESBL 2015

Jaarverslag ESBL 2015 Jaarverslag ESBL 2015 1 Inleiding Voor u ligt het jaarverslag van het ESBL over 2015. Het bevat een beschrijving van de belangrijkste activiteiten en publicaties. De activiteiten van het ESBL werden in

Nadere informatie

Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg XE Steenwijk Steenwijk, Nummer voorstel: 2011/85

Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg XE Steenwijk Steenwijk, Nummer voorstel: 2011/85 Voorstel aan de raad Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg 1 8331 XE Steenwijk Steenwijk, 4-10-2011 Nummer voorstel: 2011/85 Voor raadsvergadering d.d.: 25-10-2011 Agendapunt: 14 Onderwerp:

Nadere informatie

Door: Commissie Wetsvoorstellen van het Register Belastingadviseurs

Door: Commissie Wetsvoorstellen van het Register Belastingadviseurs Commentaar op het wetsvoorstel Openbaarheid belastingrechtspraak Door: Commissie Wetsvoorstellen van het Register Belastingadviseurs Op 14 maart 2011 heeft het ministerie van Financiën het wetsvoorstel

Nadere informatie

Postuniversitaire studiecyclus Andre SPRUYT een reis door de fiscale basisbeginselen.

Postuniversitaire studiecyclus Andre SPRUYT een reis door de fiscale basisbeginselen. Postuniversitaire studiecyclus Andre SPRUYT een reis door de fiscale basisbeginselen. Studiecyclus omtrent de fiscale basisbeginselen n.a.v. het emeritaat van prof. André Spruyt 20 u verdeeld over 5 sessies

Nadere informatie

2. Wij stellen uw raad voor om in te stemmen met de gewijzigde ramingen op het gebied van afval voor 2015-2018.

2. Wij stellen uw raad voor om in te stemmen met de gewijzigde ramingen op het gebied van afval voor 2015-2018. Agendapunt nr.: 6 Raadsvoorstel Onderwerp: Belasting- en tarievenmaatregelen 2015 Datum voorstel: 27 oktober 2014 Vergaderdatum: 16 december 2014 Registratienr.: 094-2014 Opsteller: Jan Roest Portefeuillehouder:

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 1997 1998 25 011 Lokale lastendruk Nr. 18 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARISSEN VAN FINANCIËN EN VAN BINNENLANDSE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer

Nadere informatie

2009D Anonimisering in belastingzaken VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG. Vastgesteld... november 2009

2009D Anonimisering in belastingzaken VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG. Vastgesteld... november 2009 2009D56371... Anonimisering in belastingzaken Nr. VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld... november 2009 Binnen de vaste commissie voor Financiën hebben enkele fracties de behoefte om over de

Nadere informatie

Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad. 19 januari 2018 U Lbr. 18/001 (070)

Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad. 19 januari 2018 U Lbr. 18/001 (070) Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad Datum 19 januari 2018 Ons kenmerk TFI/U201800028 Lbr. 18/001 Telefoon (070) 373 8393 Bijlage(n) 3 Onderwerp Wijzigingen modelverordeningen gemeentelijke

Nadere informatie

RAAD VAN STATE afdeling Wetgeving

RAAD VAN STATE afdeling Wetgeving RAAD VAN STATE afdeling Wetgeving advies 61.656/1 van 10 juli 2017 over een ontwerp van besluit van de Vlaamse Regering tot vaststelling van de modaliteiten voor het testen en het uitreiken van de bewijzen

Nadere informatie

Voorstel van decreet. van de heren Sas van Rouveroij, Ivan Sabbe, Björn Rzoska, Bart Tommelein en Lode Vereeck

Voorstel van decreet. van de heren Sas van Rouveroij, Ivan Sabbe, Björn Rzoska, Bart Tommelein en Lode Vereeck stuk ingediend op 2198 (2013-2014) Nr. 1 3 oktober 2013 (2013-2014) Voorstel van decreet van de heren Sas van Rouveroij, Ivan Sabbe, Björn Rzoska, Bart Tommelein en Lode Vereeck houdende wijziging van

Nadere informatie

Duidelijkheid van fiscale wetgeving. Roberto van den Heuvel

Duidelijkheid van fiscale wetgeving. Roberto van den Heuvel Duidelijkheid van fiscale wetgeving Roberto van den Heuvel 1) Ga naar www.kahoot.com. 2) Klik aan Enter game PIN!. Let s play a game 3) Tik code in zoals weergegeven op scherm presentatie. 4) Kies een

Nadere informatie

ECLI:NL:GHAMS:2005:AU3334 Gerechtshof Amsterdam Datum uitspraak Datum publicatie Zaaknummer 04/04123

ECLI:NL:GHAMS:2005:AU3334 Gerechtshof Amsterdam Datum uitspraak Datum publicatie Zaaknummer 04/04123 ECLI:NL:GHAMS:2005:AU3334 Instantie Gerechtshof Amsterdam Datum uitspraak 20-09-2005 Datum publicatie 05-10-2005 Zaaknummer 04/04123 Rechtsgebieden Bijzondere kenmerken Inhoudsindicatie Belastingrecht

Nadere informatie

Bekendmaking Legesverordening waterschap Brabantse Delta

Bekendmaking Legesverordening waterschap Brabantse Delta WATERSCHAPSBLAD Officiële uitgave van Waterschap Brabantse Delta. Nr. 3952 24 juni 2014 Bekendmaking Legesverordening waterschap Brabantse Delta Het dagelijks bestuur van het waterschap Brabantse Delta

Nadere informatie

RAAD VAN STATE afdeling Wetgeving

RAAD VAN STATE afdeling Wetgeving RAAD VAN STATE afdeling Wetgeving advies 63.343/3 van 17 mei 2018 over een ontwerp van besluit van de Vlaamse Regering houdende wijziging van diverse besluiten, wat betreft de kilometerheffing, de invordering

Nadere informatie

Heffing & Invordering 10. H&I

Heffing & Invordering 10. H&I Heffing & Invordering 10. H&I Eindterm 10.01. Algemeen De examenkandidaat kan de plaats van de gemeentelijke heffingen omschrijven binnen de inkomstenbronnen van de gemeente en kent de bestedingen door

Nadere informatie

1/2. Staten-Generaal. Vergaderjaar BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN. Aan de Voorzitters van de Eerste en van de Tweede Kamer der

1/2. Staten-Generaal. Vergaderjaar BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN. Aan de Voorzitters van de Eerste en van de Tweede Kamer der Staten-Generaal 1/2 Vergaderjaar 2009 2010 A 32 236 Verdrag tussen het Koninkrijk der Nederlanden en Bermuda (zoals gemachtigd door de Regering van het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland)

Nadere informatie

BEANTWOORDING SCHRIFTELIJKE VRAGEN Ex. artikel 43 Reglement van orde van de raad 2011

BEANTWOORDING SCHRIFTELIJKE VRAGEN Ex. artikel 43 Reglement van orde van de raad 2011 Gemeente Amersfoort BEANTWOORDING SCHRIFTELIJKE VRAGEN Ex. artikel 43 Reglement van orde van de raad 2011 DOCS nr. 4344 565 Nummer 2013-36 Vragen van het raadslid Van Wegen (BPA) inzake 'Stoppen met de

Nadere informatie

Betreft Voorstel gedifferentieerde rioolheffing op basis van WOZ-waarde en type object

Betreft Voorstel gedifferentieerde rioolheffing op basis van WOZ-waarde en type object Notitie Referentienummer Datum Kenmerk 21 augustus 2012 314119 Betreft Voorstel gedifferentieerde rioolheffing op basis van WOZ-waarde en type object 1 Inleiding Eind 2011 is de rioolheffing opnieuw berekend

Nadere informatie

Rechtspraak met betrekking tot het gebruik en misbruik van kadastrale gegevens en K.I. Mr. Martin Denys & Mr. John Toury

Rechtspraak met betrekking tot het gebruik en misbruik van kadastrale gegevens en K.I. Mr. Martin Denys & Mr. John Toury Rechtspraak met betrekking tot het gebruik en misbruik van kadastrale gegevens en K.I Mr. Martin Denys & Mr. John Toury Rechtspraak met betrekking tot het gebruik en misbruik van kadastrale gegevens en

Nadere informatie

de positie van de verzekerde/patiënt in Nederland en daarbuiten in het licht van de voorgenomen wijziging van art 13 Zvw (EU-aspecten)

de positie van de verzekerde/patiënt in Nederland en daarbuiten in het licht van de voorgenomen wijziging van art 13 Zvw (EU-aspecten) de positie van de verzekerde/patiënt in Nederland en daarbuiten in het licht van de voorgenomen wijziging van art 13 Zvw (EU-aspecten) Jac Rinkes Workshop SKGZ 3-10-13 Zorgverzekeringswet Artikel 13 1.

Nadere informatie

ACTUALITEITEN. Robbert Verkuijlen Coördinator Gemeentefinanciën en Belastingen VNG. Papendal 21 & 22 maart 2017

ACTUALITEITEN. Robbert Verkuijlen Coördinator Gemeentefinanciën en Belastingen VNG. Papendal 21 & 22 maart 2017 ACTUALITEITEN Robbert Verkuijlen Coördinator Gemeentefinanciën en Belastingen VNG Papendal 21 & 22 maart 2017 Wetgeving, jurisprudentie, vragen, regio s, BO s, commissies, vakliteratuur, pers, persoonlijk

Nadere informatie

b Kerntaak gekoppeld aan het werkprogramma van het college Uitgangspunt Financiën helder en op orde a Onvermijdelijk

b Kerntaak gekoppeld aan het werkprogramma van het college Uitgangspunt Financiën helder en op orde a Onvermijdelijk gemeente Eindhoven Raadsnummer 12R5104 Inboeknummer 12bst01978 Beslisdatum B&W 13 november 2012 Dossiernummer 12.46.652 RaadsvoorstelOZB-tarieven 2013 en termijnen van betaling Inleiding Op 6 november

Nadere informatie

Hondenbelasting Verleden, heden en toekomst. Rosalie van Heijst 20 april 2016

Hondenbelasting Verleden, heden en toekomst. Rosalie van Heijst 20 april 2016 Hondenbelasting Verleden, heden en toekomst Rosalie van Heijst 20 april 2016 Waarom hondenbelasting? Oorspronkelijk Sociale doeleinden: bekostiging armenzorg Regulerend: beperken aantal honden in het

Nadere informatie

DEEL III. Het bestuursprocesrecht

DEEL III. Het bestuursprocesrecht DEEL III Het bestuursprocesrecht Inleiding op deel III In het voorgaande deel is het regelsysteem van art. 48 (oud) Rv besproken voor zover dit relevant was voor art. 8:69 lid 2 en 3 Awb. In dit deel

Nadere informatie

Uw raad wordt voorgesteld om de bijgevoegde belastingverordeningen voor 2017 vast te stellen.

Uw raad wordt voorgesteld om de bijgevoegde belastingverordeningen voor 2017 vast te stellen. WW w m «,, oosterhout J: NOTA VOOR DE RAAD Datum: 1 november 2016 Nummer raadsnota: Bl.0160518 Onderwerp: Belastingverordeningen 2017 Portefeuillehouder: Bijlagen: Ter inzage: Van der Helm 1. Belastingverordeningen

Nadere informatie

BEGELEIDINGSPLAN VOOR DE CURSUS INLEIDING

BEGELEIDINGSPLAN VOOR DE CURSUS INLEIDING BEGELEIDINGSPLAN VOOR DE CURSUS INLEIDING BESTUURSRECHT (R08181) (onderdeel traject Propedeuse Rechten) studiecentrum: Zwolle tijdvak: november 2010 t/m januari 2011 begeleider: mr drs G.E.P. ter Horst

Nadere informatie

ภาคผนวก ข. Besluit van 1 december 1997 van de staatssecretaris van Financiën 1 nr. AFZ97/2412u "KADERS VOOR VASTSTELLINGSOVEREENKOMSTEN

ภาคผนวก ข. Besluit van 1 december 1997 van de staatssecretaris van Financiën 1 nr. AFZ97/2412u KADERS VOOR VASTSTELLINGSOVEREENKOMSTEN ภาคผนวก ข ค าส งว าด วยกรอบการท าข อตกลงทางภาษ อากร Besluit van 1 december 1997 van de staatssecretaris van Financiën 1 nr. AFZ97/2412u "KADERS VOOR VASTSTELLINGSOVEREENKOMSTEN Vaststellingsovereenkomst:

Nadere informatie

De bijgevoegde Verordening eenmalig rioolaansluitrecht 2008 vast te stellen.

De bijgevoegde Verordening eenmalig rioolaansluitrecht 2008 vast te stellen. Betreft : RAADSVOORSTEL - Aansluitverordening riolering Datum voorstel : 17 september 2008 Raadsvergadering d.d. : 4 november 2008 Volgnummer : 2008R0054, agendanummer 8 Taakveld : Gemeentewerken Portefeuillehouder

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Dividendbelasting; Inkomstenbelasting; Vennootschapsbelasting; EU-recht

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Dividendbelasting; Inkomstenbelasting; Vennootschapsbelasting; EU-recht STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 22561 29 april 2016 Dividendbelasting; Inkomstenbelasting; Vennootschapsbelasting; EU-recht 25 april 2016 nr. DGB 2016/1731M

Nadere informatie

Rechtbank Rotterdam, 10 oktober 2017, nr. ROT 16/905, ECLI:NL:RBROT:2017:7618

Rechtbank Rotterdam, 10 oktober 2017, nr. ROT 16/905, ECLI:NL:RBROT:2017:7618 Uit: Belastingblad 2018/66 Rechtbank Rotterdam, 10 oktober 2017, nr. ROT 16/905, ECLI:NL:RBROT:2017:7618 mrs. M.I. Blagrove, I. Bouter en A.W. Schep Bestuursrecht, rioolheffing Met noot door: R.T. Wiegerink

Nadere informatie

MASTERCOURSE BEDRIJFSFISCALISTEN

MASTERCOURSE BEDRIJFSFISCALISTEN MASTERCOURSE BEDRIJFSFISCALISTEN FISCAAL ECONOMISCH INSTITUUT B.V. ERASMUS UNIVERSITEIT ROTTERDAM MASTERCOURSE BEDRIJFSFISCALISTEN INTRODUCTIE Het Fiscaal Economisch Instituut B.V. heeft een MasterCourse

Nadere informatie

Klachtenregeling. Directeur De directeur van Pool Management & Organisatie b.v.

Klachtenregeling. Directeur De directeur van Pool Management & Organisatie b.v. Klachtenregeling Inleiding Klachtenregeling Pool Management Academy inzake cursussen, trainingen, opleidingen, coaching of begeleidingstrajecten, uitgevoerd door Pool Management Academy in opdracht van

Nadere informatie

Stoomcursus gemeentelijke belastingen

Stoomcursus gemeentelijke belastingen Stoomcursus gemeentelijke belastingen Actualiteiten gemeentelijke belastingen en de Wet woz (Incompany)opleidingen/trainingen Permanente Educatie: nieuwe regeling Stoomcursus gemeentelijke belastingen

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Onderwerp: Vaststelling belastingverordeningen en -tarieven BBVnr:

Raadsvoorstel. Onderwerp: Vaststelling belastingverordeningen en -tarieven BBVnr: Raadsvoorstel Onderwerp: Vaststelling belastingverordeningen en -tarieven 2017 Portefeuillehouder: Keuzenkamp - van Emmerik, T. e-mailadres opsteller: k.djodikromo@bar-organisatie.nl Onderwerp Vaststelling

Nadere informatie

Vrijwilligerswerk bij de directie Europees recht van de FOD Buitenlandse Zaken - Presentatie

Vrijwilligerswerk bij de directie Europees recht van de FOD Buitenlandse Zaken - Presentatie Vrijwilligerswerk bij de directie Europees recht van de FOD Buitenlandse Zaken - Presentatie Jacobs Marie (december 2014) 1 Vrijwilligerswerk bij de directie Europees recht van de FOD Buitenlandse Zaken

Nadere informatie

Een verkenning van de grondslagen van het ne bis in idem beginsel in het Belgisch belastingrecht

Een verkenning van de grondslagen van het ne bis in idem beginsel in het Belgisch belastingrecht Een verkenning van de van het ne bis in idem beginsel in het Belgisch belastingrecht Prof. dr. Anne Van de Vijver 17 november 2015 Overzicht Inleiding - Probleemstelling: dubbele belasting - Rechtstheoretisch

Nadere informatie

MasterCourse Vastgoed Fiscaal 2017

MasterCourse Vastgoed Fiscaal 2017 MasterCourse Vastgoed Fiscaal 2017 INTRODUCTIE De Erasmus Universiteit Rotterdam hecht veel belang aan post initiële opleidingen van hoogwaardige kwaliteit. In dat kader is door het Fiscaal Economisch

Nadere informatie

Deel II. Grondlijnen van het Belgisch belastingstelsel met betrekking tot de onroerende goederen... 7

Deel II. Grondlijnen van het Belgisch belastingstelsel met betrekking tot de onroerende goederen... 7 Deel I. Inleiding.... 1 Deel II. Grondlijnen van het Belgisch belastingstelsel met betrekking tot de onroerende goederen..... 7 Hoofdstuk 1. Inleiding.... 9 Hoofdstuk 2. Categoriee n dubbele belasting.........

Nadere informatie

In de desbetreffende verordeningen dient de volgende tekst te worden/zijn opgenomen:

In de desbetreffende verordeningen dient de volgende tekst te worden/zijn opgenomen: Belastingverordeningen 2012 1 ste aanvulling In juli 2011 is het document Belastingverordening 2012 uitgereikt. Met dit document wordt hier een aanvulling op gedaan. Voorts worden er waar nodig aandachtspunten

Nadere informatie

Handleiding besloten vergaderingen en het opleggen van geheimhouding

Handleiding besloten vergaderingen en het opleggen van geheimhouding Handleiding besloten vergaderingen en het opleggen van geheimhouding November 2009 1. Inleiding Aanleiding voor deze handleiding is de constatering dat in de praktijk met betrekking tot besloten vergaderingen

Nadere informatie

Raadsvergadering 14 december 2017

Raadsvergadering 14 december 2017 RAADSVOORSTEL Datum en nummer 14 november 2017, nummer Raadsvergadering 14 december 2017 Agendapunt Programmaveld Portefeuillehouder A.J. van Eekelen Wettelijke basis Gemeentewet Onderwerp Belasting- en

Nadere informatie

EINDELIJK EEN PUBLIEKRECHTELIJK KADER VOOR GEDECENTRALISEERDE VLAAMS-FRANSE SAMENWERKING

EINDELIJK EEN PUBLIEKRECHTELIJK KADER VOOR GEDECENTRALISEERDE VLAAMS-FRANSE SAMENWERKING EINDELIJK EEN PUBLIEKRECHTELIJK KADER VOOR GEDECENTRALISEERDE VLAAMS-FRANSE SAMENWERKING Prof. dr. Jan Wouters en Maarten Vidal * Hoewel in de praktijk lokale, gedecentraliseerde overheden (gemeenten,

Nadere informatie

BELEIDSREGELS INZAKE HET TOEKENNEN VAN AMBTSHALVE VERMINDERINGEN

BELEIDSREGELS INZAKE HET TOEKENNEN VAN AMBTSHALVE VERMINDERINGEN BELEIDSREGELS INZAKE HET TOEKENNEN VAN AMBTSHALVE VERMINDERINGEN Het Dagelijks Bestuur van de Gemeenschappelijke Regeling Belastingsamenwerking Rivierenland (hierna de BSR); Gelet op het bepaalde in artikel

Nadere informatie

Datum van inontvangstneming : 06/03/2017

Datum van inontvangstneming : 06/03/2017 Datum van inontvangstneming : 06/03/2017 Vertaling C-45/17-1 Zaak C-45/17 Verzoek om een prejudiciële beslissing Datum van indiening: 30 januari 2017 Verwijzende rechter: Conseil d État (Frankrijk) Datum

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 1997 30 Besluit van 16 januari 1997, houdende uitvoering van de Wet waardering onroerende zaken (Uitvoeringsbesluit Wet waardering onroerende zaken)

Nadere informatie

Bijlage 12 Toelichting aanpassing OZB-tarieven 2012 Bijlage 13 Kostendekkendheid legesverordening, marktgelden en grafrechten 2012

Bijlage 12 Toelichting aanpassing OZB-tarieven 2012 Bijlage 13 Kostendekkendheid legesverordening, marktgelden en grafrechten 2012 Voorstel aan : Gemeenteraad van 19 december 2011 Door tussenkomst van : Raadscommissie van 6 december 2011 Nummer : Onderwerp : Wijziging Belastingverordeningen voor 2012 Bijlage(n) : Bijlage 1 t/m 11

Nadere informatie

Het college van burgemeester en wethouders van Moerdijk, in haar vergadering van 26 juli 2005;

Het college van burgemeester en wethouders van Moerdijk, in haar vergadering van 26 juli 2005; Het college van burgemeester en wethouders van Moerdijk, in haar vergadering van 26 juli 2005; gelet op artikel 4:81 van de Algemene wet bestuursrecht, de artikelen 1, tweede lid, en 29a, tweede lid, van

Nadere informatie

Hoofdlijnen van het Nederlands belastingrecht

Hoofdlijnen van het Nederlands belastingrecht Hoofdlijnen van het Nederlands belastingrecht door Mr. P.M. van Schie Prof. dr. CA. de Kam Mr. J. Lamens Mr. drs. F.J.P.M. Haas Twaalfde herziene druk Kluwer Deventer - 2004 INHOUDSOPGAVE Voorwoord bij

Nadere informatie

ONTWERP VAN DECREET. houdende wijziging van diverse bepalingen inzake financiën en begroting als gevolg van het bestuurlijk beleid

ONTWERP VAN DECREET. houdende wijziging van diverse bepalingen inzake financiën en begroting als gevolg van het bestuurlijk beleid Stuk 825 (2005-2006) Nr. 1 Zitting 2005-2006 28 april 2006 ONTWERP VAN DECREET houdende wijziging van diverse bepalingen inzake financiën en begroting als gevolg van het bestuurlijk beleid 1879 FIN Stuk

Nadere informatie

9 Europese regelgevende agentschappen

9 Europese regelgevende agentschappen 9 Europese regelgevende agentschappen Bij de uitvoering van Europese regelgeving spelen in toenemende mate Europese regelgevende agentschappen een belangrijke rol. Het gaat daarbij om organen die los staan

Nadere informatie

MasterCourse Vastgoed Fiscaal 2015-2016

MasterCourse Vastgoed Fiscaal 2015-2016 MasterCourse Vastgoed Fiscaal 2015-2016 INTRODUCTIE De Erasmus Universiteit Rotterdam hecht veel belang aan post initiële opleidingen van hoogwaardige kwaliteit. In dat kader is door het Fiscaal Economisch

Nadere informatie

Onderwerp Actualisering belastingverordeningen + tarieventabel en aanpassing tarieven 2009

Onderwerp Actualisering belastingverordeningen + tarieventabel en aanpassing tarieven 2009 OPENBAAR Adviseur: E.N.M. 't Hart (POI, tst. 813) Portefeuillehouder: E. Mackay 08.13969 1 ADVIESNOTA Begrotingsraadsvergadering d.d. 6 november 2008 Voorstel nr. 85/08 Programma en product Bestuur Oegstgeest,

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2009 165 Wet van 19 maart 2009, houdende tijdelijke regels voor experimenten met een gebiedsgerichte bestemmingsheffing ten behoeve van aanvullende

Nadere informatie

Toekomst gemeentelijk belastinggebied. Meer gemeentebelasting, meer a. Prof.dr. J.A. Monsma

Toekomst gemeentelijk belastinggebied. Meer gemeentebelasting, meer a. Prof.dr. J.A. Monsma Toekomst gemeentelijk belastinggebied Meer gemeentebelasting, meer a Prof.dr. J.A. Monsma Rfv rapport Eerst de politiek, dan de techniek Op 11 januari 2017 bracht de Rfv het rapport Eerst de politiek,

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2006 2007 31 007 Parlementair onderzoek Onderwijsvernieuwingen Nr. 2 BRIEF VAN DE COMMISSIE PARLEMENTAIR ONDERZOEK ONDERWIJSVERNIEUWINGEN Aan de Voorzitter

Nadere informatie

ECLI:NL:RBZWB:2015:5573

ECLI:NL:RBZWB:2015:5573 ECLI:NL:RBZWB:2015:5573 Instantie Datum uitspraak 01-07-2015 Datum publicatie 17-09-2015 Rechtbank Zeeland-West-Brabant Zaaknummer AWB - 14 _ 6149 Formele relaties Rechtsgebieden Bijzondere kenmerken Inhoudsindicatie

Nadere informatie

Rapport. Rapport over de weigering van een heffingsambtenaar om een belastingaanslag te verminderen. Datum: 9 mei 2016 Rapportnummer: 2016/044

Rapport. Rapport over de weigering van een heffingsambtenaar om een belastingaanslag te verminderen. Datum: 9 mei 2016 Rapportnummer: 2016/044 Rapport Rapport over de weigering van een heffingsambtenaar om een belastingaanslag te verminderen. Datum: 9 mei 2016 Rapportnummer: 2016/044 2 KLACHT Verzoeker klaagt erover, dat de heffingsambtenaar

Nadere informatie

Raadsvergadering 06 december 2012

Raadsvergadering 06 december 2012 RAADSVOORSTEL Datum en nummer 30 oktober 2012, nummer 084/2012 Raadsvergadering 06 december 2012 Agendapunt 08 Programmaveld Portefeuillehouder R.T.A. Korteland Wettelijke basis Gemeentewet Onderwerp Belasting-

Nadere informatie

Brief aan de minister van Veiligheid en Justitie Mr. G.A. van der Steur Postbus EH Den Haag

Brief aan de minister van Veiligheid en Justitie Mr. G.A. van der Steur Postbus EH Den Haag Concept wetsvoorstel tot aanpassing van de Algemene wet bestuursrecht naar aanleiding van de evaluatie van de regeling over bestuursrechtelijke geldschulden en het Besluit buitengerechtelijke kosten Dit

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Ten aanzien van de leges zullen separaat voorstellen ter besluitvorming worden aangeboden.

Raadsvoorstel. Ten aanzien van de leges zullen separaat voorstellen ter besluitvorming worden aangeboden. Raadsvoorstel Agendapunt 17 Raadsvergadering 14 november 2018 Portefeuillehouder M.J.J. Melissen Begrotingsprogramma Diverse Onderwerp Lokale heffingen 2019 Besluit om: De volgende lokale heffingen voor

Nadere informatie

RAADSVOORSTEL. Raadsvergadering. Onderwerp Belastingverordeningen 2016. Aan de raad, Onderwerp Belastingverordeningen 2016

RAADSVOORSTEL. Raadsvergadering. Onderwerp Belastingverordeningen 2016. Aan de raad, Onderwerp Belastingverordeningen 2016 RAADSVOORSTEL Raadsvergadering Nummer 17-12-2015 15-090 Onderwerp Belastingverordeningen 2016 Aan de raad, Onderwerp Belastingverordeningen 2016 Gevraagde beslissing De volgende verordeningen vast te stellen:

Nadere informatie

Raadsvergadering: 17 december 2014 HEEMSTEDE

Raadsvergadering: 17 december 2014 HEEMSTEDE Sm^S^r HEEMSTEDE ONDERWERP Belastingverordeningen SAMENVATTING Jaarlijks worden de gemeentelijke belastingverordeningen vastgesteld. De tarieven voor zijn conform de door de raad vastgestelde begroting.

Nadere informatie

\ Raadsvoorstel Zaak 24560

\ Raadsvoorstel Zaak 24560 \ Raadsvoorstel Zaak 24560 Onderwerp: Belastingverordeningen 2016 Openbaarheid: Portefeuillehouder: Openbaar Wethouder Leunissen Datum Raad: 17-12-2015 Nummer: \ Samenvatting Jaarlijks dienen voor 1 januari

Nadere informatie