voor de medewerkers van de alliantie voortgezet onderwijs nijmegen en het land van maas en waal

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "voor de medewerkers van de alliantie voortgezet onderwijs nijmegen en het land van maas en waal"

Transcriptie

1 voor de medewerkers van de alliantie voortgezet onderwijs nijmegen en het land van maas en waal Informatiebulletin 13 e jaargang nummer 5 juni 2015 Jaarverslag Benieuwd naar filmpjes, slideshows, highlights en resultaten van uw school en van andere Alliantiescholen? Wilt u de tevredenheidsmetertjes van leerlingen en ouders zien uitslaan? In spanning afwachten hoe ver de lopende balkjes met de gemiddelde examencijfers van uw school zullen reiken? De slaagpercentages op uw school aanklikken en vergelijken met vorige jaren en met de landelijke cijfers? Ga voor het bewegende jaarverslag 2014 naar en vind via het menu direct wat u wilt weten. Mooie resultaten Natuurlijk, niet alleen slaagpercentages bepalen of een school goed is. Persoonlijkheidsvorming, actief kritisch burgerschap, talentontwikkeling en zorgen voor je leerlingen op achterstand zijn ook belangrijk. Maar je leerlingen met een diploma aan toegang op passend vervolgonderwijs helpen is wel een van de basisfuncties van onze scholen. Daarom geeft het voldoening dat we dit jaar kunnen constateren dat het alle Alliantiescholen vrijwel over de volledige breedte van hun opleidingen is gelukt om een goed examenresultaat neer te zetten. En die resultaten zien er echt goed uit. Daarbij gaan de complimenten natuurlijk vooral uit naar de docenten. Er is overal hard gewerkt om de leerlingen zo goed mogelijk naar de eindstreep te brengen. Het mooie is dat we zowel bij het vmbo basis als bij het vwo drie scholen met 100% geslaagde leerlingen hebben. Overal wordt even hard gebuffeld. Aan het eind van het schooljaar wordt ook hard gewerkt aan de laatste reeks toetsen, die voor leerlingen bepalend kunnen zijn of ze naar het volgend jaar kunnen overgaan. Vier van onze scholen doen mee aan de pilot van de zomerscholen. Die pilot is gericht op het alsnog over de streep trekken van kansrijke leerlingen, zodat ze niet dat onnodige jaar vertraging oplopen. Daarbij gaat mijn waardering uit naar de docenten die betrokken zijn bij de pilot. Nee, ze hoeven zelf niet in de zomer voor de klas te gaan staan, maar ze moeten wel een goede opdracht en toets aanleveren. Extra werk in deze toch al drukke periode. Examenresultaten, kansen voor leerlingen op de zomerscholen, leerlingen goed voorbereiden op die laatste toetsen illustreren hoe belangrijk goede en vooral goed gemotiveerde docenten voor hun leerlingen en hun school zijn. Daarin moeten wij vooral blijven investeren. n Dirck van Bennekom Bestuurder Alliantie Voortgezet Onderwijs vmbo-b vmbo-k vmbo-t havo vwo Gymn. Citadel College 100% 97,0% 98,0% 97,0% 100% Dominicus College 96,0% 94,0% Monnikskap 88,0% 100% Maaswaal College 100% 92,0% 92,0% 92,0% 97,0% Mondial College 92,0% 95,0% 91,0% 94,0% 100% Pax Christi College 100% 94,0% 96,0% 83,0% 96,0% Stedelijke Scholengemeenschap Nijmegen 94,0% 88,0% 96,0% Stedelijk Gymnasium Nijmegen 98,8% Onderwijs 2032 Hoe kunnen we kinderen voorbereiden op een wereld waarvan we niet weten hoe hij eruitziet. Zo vat rector Henk Keijman van het Maaswaal College de vraag die aan de orde is samen. Deze school is gastschool voor de regio in het kader van de Nationale Ouderavond Onderwijs De dialoog is een vervolg op de nationale brainstorm die staatssecretaris Sander Dekker van onderwijs vorig najaar lanceerde. Het beste idee van de avond wordt als boodschap naar Den Haag gestuurd. Aan de hand van vragen en stellingen gaan de ouders, docenten en leidinggevenden met elkaar aan de slag. Discussiërend in groepjes of juist in stilte op elkaar reagerend: schriftelijk op een groot vel papier. Leerlingen deden ook mee. Het groepje van Anneke uit klas 1TI weet goed te verwoorden wat volgens hen belangrijk is. Zo lijkt het ze op het gebied van internationale oriëntatie handig dat je talen spreekt, kunt rekenen, sociaal bent en een verhaal kunt vertellen aan een grote groep. Talentontwikkeling: in het eerste jaar een test van wat bij jou past. Levensstijl: goed voor jezelf leren zorgen. Applaus van de zaal. n Foto: Wijnand van Lieshout

2 Night of the Nerds Night of the Nerds laat zien hoe fascinerend de wereld van creativiteit, techniek en innovatie is. Docent natuurkunde en scheikunde Jan Willem Wellen trok met zestig vierde en vijfdeklassers van het Citadel College naar Eindhoven om te worden getrakteerd op de allernieuwste digitale media en technische ontwikkelingen. Ook leerlingen van andere Alliantiescholen waren er. Hieronder een impressie van Sophie Muller uit klas V4. Als trotse leerlinge van het Citadel College was ik bij het evenement Night of The Nerds. Bij binnenkomst werden we verwelkomd door mensen met apart uitziende apparaten: lampen in de vorm van ogen van aliens. Die lieten zij door de beweging van langgerekte scharnieren boven de menigte bengelen. Op het evenement werden allerlei technische snufjes tentoongesteld en konden we proeven van de nerdcultuur waar de organisatoren ons met alle liefde in onderdompelden. Van dansen bij een interactieve dans/ muziekinstallatie tot het produceren van je eigen geluidsloops met een computerprogramma: er was voor ieder wat wils. Wat mij het meeste aansprak was het onderdeel waarbij je een helm kon opzetten, waarin een scherm zat dat je eigen gestalte vanuit een hoek in de verte weergaf. Het was een kunst om jezelf fatsoenlijk voort te bewegen, zonder te botsen met anderen die door de ruimte liepen met zo n zelfde toestel op hun hoofd. De dag werd afgesloten op de Radboud Universiteit met een maaltijd, prijsuitreiking van de fotowedstrijd, optredens en een presentatie. Kortom: een dag waar ik veel plezier aan beleefd heb. Volgend jaar weer! n Vmbo Pax Christi College flink op de schop Het Pax Christi College vernieuwt niet alleen het beroepsgerichte vmbo. Het begon met de vraag of het onderwijs nog wel zo is zoals leerlingen dat zouden moeten volgen, ook in vmbo-t. Het resultaat van twee jaar nadenken, overleggen en studeren is een lessenaanbod waarin veel ruimte is voor beroepsvoorbereiding en talentontwikkeling. De nieuwe examenprogramma s voor het beroepsgerichte vmbo gaan in 2016 van start. Alle vmbo scholen in de regio Nijmegen stemmen het aanbod van profielen en keuzedelen op elkaar af. Voor het Pax Christi College betekent dit dat de school vier van de in totaal tien profielen zal aanbieden: economie & ondernemen; bouwen, wonen & interieur (bwi); produceren, installeren & energie (pie); zorg & welzijn. Op het eerste gezicht lijkt het aanbod niet te veranderen, maar de inhoud staat op z n kop, zegt Wil van Ooijen, directeur vmbo. Vmbo leerlingen zitten te veel binnen. Voor basis en kader komen er in de onderbouw meer momenten om buiten het klaslokaal te leren, zoals stages. Dat sluit beter aan bij de manier waarop deze leerlingen leren: door ze in de praktijk dingen te laten zien en ervaren. Afgelopen januari zijn de nieuwe programma s toegelicht en de lessentabellen aan het personeel gepresenteerd. Opvallend daarin zijn de carrousel van beroepsvoorbereiding en de talentlessen, naast de normale vakken. Leerlingen volgen in het eerste jaar in drie blokken van tien weken beroepsvoorbereidende richtingen: mens & ondernemen, mens & techniek, mens & gezondheid. Voor t leerlingen is er daarnaast nog de theorie plus variant. In het tweede jaar kiezen ze een van deze richtingen. Leerlingen die het lastig vinden een keuze te maken mogen nog twee richtingen volgen. Dit heeft alles te maken met lob, loopbaanoriëntatie en begeleiding, zegt Wil. Leerlingen stellen zich vragen als: wie ben ik, wat wil ik. Ze leren wat bij ze past, welke vakken ze voor die richting nodig hebben, welke keuzes ze hebben voor vervolgonderwijs en wat voor werk ze erin kunnen doen. Daar bouwen ze een dossier over op. Alle vmbo leerlingen krijgen ook twee uur per week zogeheten talentlessen. Zij kunnen kiezen uit sport, techniek en cultuur. Dit worden heterogene groepen. Het personeel is tevreden over het verloop van het proces en de inspraakprocedure, al zal de vernieuwing voor de één wat minder lesuren gaan betekenen en voor de ander wat meer. Werkgroepen zijn op dit moment bezig met de invulling van het programma. Je ziet docenten uit de onderbouw en de bovenbouw al heel enthousiast samenwerken. Het wordt spannend. De mensen waren ook wel aan vernieuwing toe en keken uit naar iets anders. Ook over de samenwerking binnen de regio is Wil tevreden. Ook wat betreft de keuzedelen is er nu een mooi palet over de stad. We hebben met scholen en roc om de tafel gezeten. Het bedrijfsleven heeft daarop gereageerd met wat nodig is in de regio. Het is een samenwerking die steeds hechter is geworden. n 2 informatiebulletin

3 Fotoproject stimuleert zelfkennis leerlingen Het zat docent Mathijs Drummen dwars dat hij zijn leerlingen zo slecht leert kennen als hij ze maar een paar uur per week ziet. Hij bedacht een project waarin leerlingen aan de hand van een foto over zichzelf en over hun innerlijke drijfveren nadenken. Mathijs Drummen, docent Mens & Maatschappij aan het Citadel College, is onderwijspionier: ambitieus en bereid om vernieuwende ideeën in de praktijk uit te proberen ter verbetering van het onderwijs. Hij heeft net zijn master Leren & Innoveren afgerond. In zijn scriptie beschreef hij zijn idee In the Picture, waarvoor hij een Onderwijspioniers-budget ontving. Het principe van In the Picture is eenvoudig. De leerling komt een lokaal binnen waar vijftig World Pressfoto s aan de wand hangen. Daar kiest hij er één van uit die hem om de een of andere reden het meest aanspreekt. Vervolgens onderzoekt de leerling bij zichzelf waarom dat zo is. Dit in gesprek met de docent, die diepgaande vragen stelt en die daarvoor een training heeft gekregen. Aan een externe training voor zijn team is een deel van Mathijs budget opgegaan. Zelfkennis is zo belangrijk om te slagen, zo motiveert hij zijn idee. Kijk naar de studenten die de kerst niet halen omdat de studie toch niet is wat ze zoeken. Kennen, kunnen, zijn en willen zijn de vier pijlers van een waardevolle student. Op school komt het met de cognitieve kant wel goed, maar het willen (de motivatie) en het zijn (de zelfkennis) zijn minstens zo belangrijk. Mathijs voerde het project in de tweede klas vwo uit in het kader van het excellentieprogramma. Maar alle leerlingen hebben hier baat bij, zegt hij. De leerlingen werkten er vier dagdelen van drie uur aan en lieten in een tentoonstelling, ook voor vrienden en familie, zien wat ze over zichzelf hebben geleerd. Alvorens bij dit project uit te komen is in een kleine groep geëxperimenteerd, is mentormateriaal ontwikkeld om mee te stoeien, zijn docenten uitgerust met tools. Daarna is het hele traject geëvalueerd. Mathijs: Die hele cyclus is belangrijk, en ook om de leerlingen bij de evaluatie te betrekken. Inmiddels heeft het onderbouwteam h/v de training gedaan en zeven docenten hebben het hele traject doorlopen. Mathijs gaat ermee door en krijgt daar ook flink de tijd voor. Docenten hebben altijd wel ideeën, maar lopen tegen praktische bezwaren aan. We hebben hier acht teams op school en ik heb nog geld over van het budget, dus daar zit ruimte. Onderwijspioniers is ook een platform om ideeën te delen. Andere scholen hebben zijn idee van foto s als basis voor gespreksonderwerp overgenomen. Aan de andere kant heeft hij veel opgestoken van de bijeenkomsten daar. Mathijs wil zijn kennis en ervaring ook inzetten op de andere Alliantiescholen. Hij komt graag langs om te bespreken hoe het project op uw school opgezet kan worden. Want het blijft natuurlijk maatwerk. n m.drummen@citadelcollege.nl Laat het kind los Het beeld is dat van een zoon die in een zitzak hangt, met van alles bezig is behalve met school, maar zíjn probleem is het niet. Het volgende beeld is dat van twee ouders die de onwillige puber voortduwen en -trekken. Het is een valkuil voor ouders om te denken dat zíj er wat aan moeten doen, zegt psychologe Saskia Bruyn op de goedbezochte ouderavond van het Stedelijk Gymnasium over motivatie. Motivatie kan niet van buiten komen, stelt Bruyn. Haar boodschap: Je helpt je kind niet als je op zijn stoel gaat zitten, maar wel als je het de kans geeft om een wil te ontwikkelen, eigen doelen te stellen en zelfstandig te worden. Hoe doe je dat? De verantwoordelijkheden delen, niet verwijten maar aanspreken, verwachtingen duidelijk maken, huiswerk niet afdwingen, hulp aanbieden maar niet opdringen, belangstelling tonen. Betrokken zijn bij school, maar schoolregels handhaven is niet de taak van ouders. Laat het kind los ook al doet dat elke keer een beetje pijn. n Kaal voor Kanker Foto: Niels Aarts Photop.nl Negentig leerlingen van het Mondial College hebben zich laten kaalscheren voor het goede doel. Sponsoracties hebben bijna opgeleverd voor KiKa. Onze school heeft zich door de inzet van alle kanjers van een heel bijzondere en mooie kant laten zien, aldus locatiedirecteur Henk Beckmann. Lees meer over de actie op de website van het Mondial College, klik daar door naar een reportage van SBS6 en bekijk meer foto s van oud-leerling Niels Aarts op n juni

4 Bezoek uit Pskov De burgemeester van de Russische stad Pskov, Ivan Tsetsersky, was eind april op bezoek bij de SSgN. Hij sprak met collega s en leerlingen die betrokken waren bij de internationale uitwisseling met Pskov. In het kader van de vriendschapsband tussen de steden verzorgde een groep muziekstudenten uit Pskov op 5 mei een eenmalig concert op de SSgN. Het programma bestond uit stukken voor gitaar, symfonische muziek van voornamelijk Russische componisten en folkloristische muziek en dans uit Rusland en de regio van Pskov. n Zomerschool geeft leerlingen nog een kans Negen vo scholen in Nijmegen doen deze zomer mee met de zomerschool. Daaronder zijn het Mondial College, het Citadel College, het Stedelijk Gymnasium en het Dominicus College. Doel van de zomerschool is leerlingen die blijven zitten alsnog de kans te geven over te gaan naar het volgende schooljaar. Onder bepaalde voorwaarden kunnen zij deelnemen. De zomerschool vindt plaats op havo Notre Dame des Anges tijdens de eerste twee weken van de zomervakantie. Vrijdag 25 juli is vrij vanwege de intocht van de Vierdaagse. De deelnemers werken iedere dag aan twee vakken, waarbij maximaal zes leerlingen worden gekoppeld aan één docent. Aan het eind maken ze per vak een toets die de school aanlevert. De zomerschool startte in 2013 als experiment van de VO raad. Te veel leerlingen doubleren onnodig en dat kost de staat jaarlijks honderden miljoenen. Uit onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen naar de effecten van de twee pilotjaren blijkt dat van de 241 leerlingen die in 2013 een zomerschool volgden 85 procent alsnog over ging. In de zomer van 2014 volgden 320 leerlingen op vijftien scholen de zomerschool. Van hen werd 86 procent bevorderd naar het volgende jaar. De meest gekozen vakken zijn wiskunde, Nederlands en Engels. Een bijkomend effect lijkt te zijn dat sommige leerlingen een eindsprint inzetten en het schooljaar alsnog op de reguliere wijze halen. n Winnaars Vier leerlingen van het Stedelijk Gymnasium zijn bij de beste twintig geëindigd bij de nationale biologie olympiade, waar door tienduizend leerlingen aan is deelgenomen. Quinten Rutgers uit klas 6, die de tweede plaats behaalde, mag naar de internationale olympiade in Aarhus, Denemarken. Lotte Kremer uit klas 3 is derde geworden bij de IJSO. Zij gaat in december als lid van het Onderwijs en ondernemerschap Het thema van de Alliantielezing op 15 september door Paul Rosenmöller is Onderwijs en ondernemerschap: het is tijd voor een hechte vriendschap. Subtitel: Wat het publiek gefinancierde onderwijs van de private markt kan leren. In de curriculumdiscussie (onderwijs2032) wordt de vaardigheid van het ondernemen vaak genoemd. Kan het vo iets leren van de flexibiliteit en dynamiek van het bedrijfsleven? Missen onze leerlingen kansen als zij Nominaties Sjel Jansen van het Dominicus College en Martijn Vermeulen van het Pax Christi College zijn beiden genomineerd voor de titel Geschiedenisleraar De winnaar wordt gekozen door een vakjury van tien vooraanstaande historici en mensen uit het onderwijsveld en op 31 oktober in het Rijksmuseum bekendgemaakt. Vorig jaar drong Eveline van Dijk van het Citadel College door tot de top 3 voor deze titel. n Nederlandse team naar de 12 e International Junior Science Olympiad in Daegu (Zuid Korea). Leerlingen van het Dominicus College hebben op de Radboud Universiteit de eerste prijs gewonnen op de United Netherlands Conference. Aan de conferentie deden dit jaar 240 leerlingen van acht scholen uit het hele land mee. n geen echt bedrijf van binnen zien en kan je als docent van het bedrijfsleven leren beter in te spelen op de nieuwe vragen en ontwikkelingen? Het wordt ongetwijfeld een boeiende lezing van de voorzitter van de VO raad, die de laatste maanden de aandacht vroeg en kreeg voor een sterker accent op talentontwikkeling. Er is uitgebreid de tijd om met Paul Rosenmöller in discussie te gaan. De Alliantielezing wordt gehouden in de Stadsschouwburg. n Nieuwe rector Gert Jan Jansen wordt de nieuwe rector van het Mondial College. Hij neemt per 1 augustus 2015 het roer over van Peter de Graaff. Gert Jan Jansen heeft een brede ervaring opgedaan in het onderwijs en is goed bekend met de regio Nijmegen. Volgens Dirck van Bennekom is hij voor het Mondial College de juiste man op de juiste plaats. Zelf vindt Gert Jan Jansen het Mondial College een prachtige, innovatieve school om leiding aan te mogen geven. n juni

5 nieuwsbrief juni 2015 De Academische Opleidingsschool AOS Alliantie VO & Notre Dame Partners: ILS HAN en Radboud Docenten Academie Docenten presenteren leerlijn onderzoeksvaardigheden Ruim anderhalf jaar lang kwamen iedere zes weken docenten van verschillende scholen bij elkaar om te praten over onderzoeksvaardigheden bij leerlingen. Het resultaat: een doorlopende leerlijn die voor iedere school is aan te passen voor eigen gebruik. Negen docenten van zes Alliantiescholen en drie docenten van andere AOS en vormden samen een ontwikkelteam (dot). Onder begeleiding van Helma Oolbekkink van de Radboud Docenten Academie werkten zij aan een gedeeld vraagstuk uit de eigen onderwijspraktijk: hoe breng je leerlingen onderzoeksvaardigheden en een onderzoekende houding bij. Docent LO Sjoerd Burgers nam eraan deel vanuit het Dominicus College. Het hbo en de universiteit vragen onderzoeksvaardigheden van hun studenten. We willen vanuit het profielwerkstuk naar beneden gaan werken en dat zou een logische doorlopende leerlijn over een aantal jaren moeten opleveren. We zijn eerst in kaart gaan brengen wat er op scholen aan onderzoek gebeurt. Dat is al heel veel, maar versnipperd en het was lastig om het geheel te overzien. We zijn erover gaan praten om er lijn in te krijgen. Dat heeft uitgemond in een aantal tips en een format waar iedere school een eigen draai aan kan geven. Het viel nog niet mee om iedereen op één lijn te krijgen. Zoveel collega s en vakgroepen, zoveel ideeën. Maar het belangrijkste is dat leerlingen leren dat de cyclus van onderzoek doen altijd en overal dezelfde is, zegt Sjoerd. Onderzoeksvraag, hypothese, plan van aanpak, conclusie, eventueel verdieping en dan de presentatie. Dat is de volgorde die leerlingen gaan herkennen: zo moet ik het aanpakken. De vervolgstap is specificeren per vakgebied. Bij het ene vak maak je gebruik van een beschrijvend en bij het andere vak van een experimenteel onderzoek. De cyclus geldt ook in mijn vakgebied. Leerlingen willen bijvoorbeeld weten of jongens uit de derde klas harder tegen een voetbal kunnen trappen dan jongens uit de tweede klas. Dan moeten ze een onderzoeksvraag bedenken, een stappenplan maken, samenwerken, leerlingen optrommelen om de proef uit te voeren, een meetinstrument bedenken. Ze moeten over van alles nadenken en dat volgens de vaste cyclus. Dit is een mooi voorbeeld van een experimenteel onderzoek. Eind mei presenteerden de verschillende dot s hun resultaten en op een symposium werden ze in het zonnetje gezet. Het proces dat docenten in een dot doorlopen is minstens zo belangrijk als het eindproduct. Sjoerd haalde uit de bijeenkomsten veel informatie over hoe collega s van andere scholen iets aanpakken. Dat inspireert, want het zijn vaak dezelfde problemen die je moet oplossen. Op zijn school wil zijn eigen onderbouwteam atheneum meer aandacht aan onderzoek gaan besteden. Het onderzoek gebeurt nu op projectbasis, in de activiteitenweken. Het team wil dat mogelijk uitbreiden en structureler maken, bijvoorbeeld eens in de maand. Ideaal onderzoek is voor Sjoerd een combinatie van theorie en laten doen: Ik ben vaak verbaasd over wat leerlingen kunnen. Zelf nadenken en een beetje durven en doen is zo belangrijk. Ze zijn dan open en creatief en komen met prachtige oplossingen. Als docent word je dan ook enthousiast: daar doe je het voor! n Contact: Sofie Eisenburger Projectleider Opleidingsschool s.eisenburger@alliantievo.nl Delen, uitwisselen, inspireren Delen, uitwisselen, inspireren, contacten leggen en inspiratie opdoen. Daar draaide het om bij de conferentie van de AOS en waar ILS HAN en de Radboud Docenten Academie bij betrokken zijn. Alle AOS en werken met leergemeenschappen of leergroepen rond dezelfde thema s. Er zijn overeenkomsten en verschillen. Het was op 16 april een actieve middag voor projectleiders, voorzitters, coördinatoren, aanvoerders van werkgroepen, schoolleiders en opleiders van de lerarenopleidingen. Zij kregen mooie doorkijkjes naar zowel resultaten als het proces. 5 informatiebulletin

6 Nieuwe cursus verhalen vertellen Paul Groos herinnert zich nog levendig de scheikundelessen van zijn docent Van Erp. Die vertelde uitgebreid verhalen over oliemoleculen die maar niet durfden te zwemmen in het water. Totdat ze allemaal duikbrilletjes en zwembroekjes kregen (in de vorm van een emulgator). Verhalen vertellen in de klas is zeker niet alleen voorbehouden aan docenten van de taalvakken en geschiedenis, wil de docent Latijn en Grieks aan het Stedelijk Gymnasium daar maar mee zeggen. Verhalen zorgen ervoor dat mensen informatie goed onthouden en verhalen heb je bij ieder vak. Zo vertelde zijn wiskundedocent van vroeger over een heks die de temperatuur in haar heksenketel regelde met temperatuurblokjes, waarbij ze een temperatuur van 10 graden toevoegde aan haar ketel. Zo leerde de klas rekenen met negatieve getallen. Daarnaast zijn er altijd mooie verhalen over grote wetenschappers en hun ontdekkingen en natuurlijk persoonlijke verhalen en anekdotes als illustratie of aandachtsrichter. Paul vindt het jammer dat verhalen in het tegenwoordige onderwijs een steeds kleinere plek innemen. Terwijl de meeste mensen zich juist de docenten herinneren die hen konden boeien (en raken!) met een goed verhaal. En terwijl veel docenten in het onderwijs zijn gaan werken, juist omdat ze graag vertellen. Daarom geeft hij samen met Joost Schellekens, docent Nederlands aan het Maaswaal College, de cursus Verhalen vertellen voor de klas. Iedereen kan het of kan het leren. Kijk op pagina 36 van de opleidingsbrochure van de Alliantie VO. n Verteller Paul aan het werk op het Vertelfestival Duivelsberg. Unesco in de les van alledag Het Maaswaal College is een Unesco-school. Dat is duidelijk tijdens projectweken. Maar wat zie je er van in de lessen, zo vroeg lio geschiedenis Tessa Kuijken zich af. Zij sprak met de Unesco-werkgroep over wereldburgerschap, deed literatuuronderzoek en interviewde collega s van haar sectie. Wie woonden in Nederlands Indië voordat de Nederlanders en de Portugezen daar kwamen? Met die vraag van een leerling ging voor Tessa het balletje rollen. Want ze kon daar niet zomaar antwoord op geven. Ik maakte de koppeling met wereldburgerschap, vertelt ze. Hoe kan ik die bevorderen als ons onderwijs, dat is ingericht met de Nederlandse canon, zo uitgaat van ónze, de westerse geschiedenis? Mijn definitie van wereldburgerschap is dat je burger bent van de wereld, niet van een land of een natie. Als we praten over de ontdekkingsreizen, beginnen we bij de Portugezen en niet bij de Maya s en de Inca s, en de Chinezen die vóór Columbus al een bloeiende cultuur hadden. Dat geeft een wereldbeeld aan. Ik wil proberen dat wereldbeeld te nuanceren, het wij zij gevoel elimineren, ook in de klas, door kinderen breder te laten kijken. Dat past bij mijn visie op geschiedenis. Tessa deed een literatuuronderzoek naar de thema s van Unesco en bijvoorbeeld de definities die de Unesco daar zelf voor hanteert. Daarnaast wilde ze weten wat andere docenten ervan vonden en aan welke eisen een les zou moeten voldoen als zij die zou ontwerpen. Ze interviewde haar drie collega s van de sectie geschiedenis vmbo t onderbouw, van wie er één ook lid is van de Unesco werkgroep. Daaruit bleek dat niet iedereen dezelfde definitie heeft van wereldburgerschap, dat met de thema s van Unesco niet heel bewust in de lessen wordt gewerkt en dat de collega s zo n thema didactisch verschillend zouden aanpakken. Er is weinig extra tijd om andere dan de normale thema s, zoals buiten Europese geschiedenis, aan te pakken, erkent Tessa. Zelf heeft ze inmiddels wel antwoord kunnen geven op de vraag van de leerling met een les over Indië voor de komst van de kolonisten. Tessa presenteert de resultaten van haar onderzoek, onder andere een pakketje ontwerpeisen voor een Unescoles, tijdens de presentatiemiddag van de Academische Opleidingsschool op 18 juni. n Colofon Redactie Luutje Niemantsverdriet contact: c.goossens@alliantievo.nl Vormgeving en druk Coers & Roest ontwerpers bno _ drukkers Postbus 6618, 6503 GC Nijmegen Telefoon (024) E mail: info@alliantievo.nl 6 informatiebulletin

a.roland holst c ollege QUEST een avontuurlijke zoektocht...

a.roland holst c ollege QUEST een avontuurlijke zoektocht... a.roland holst c ollege QUEST een avontuurlijke zoektocht... de uitdaging... Hallo, ik ben Hanna. Dit jaar ben ik begonnen aan QUEST. QUEST past prima bij mij. Dat denk ik zelf, dat denken mijn ouders

Nadere informatie

Tekst lezen en vragen stellen

Tekst lezen en vragen stellen 1. Lees de uitleg. Tekst lezen en vragen stellen Als je een tekst leest, kunnen er allerlei vragen bij je opkomen. Bijvoorbeeld: Welke leerwegen zijn er binnen het vmbo? Waarom moet je kritisch zijn bij

Nadere informatie

Stichtse Vrije School

Stichtse Vrije School Studiewijzer Eindwerkstuk Stichtse Vrije School Klas 11A / 11B Schooljaar 2014-2015 Algemeen Je sluit je vrijeschooltijd af door een eindwerkstuk te maken. Je bent vrij in de keuze van de vorm en inhoud

Nadere informatie

Welkom. Ouderavond determina.e

Welkom. Ouderavond determina.e Welkom Ouderavond determina.e Programma Determinatie Doorstroming vmbo-t havo atheneum gymnasium Agenda Pauze Procedure-uitleg door de mentoren Proefles Latijn in lokaal A4/A5 (20.50) Determineren Wie

Nadere informatie

PeerEducatie Handboek voor Peers

PeerEducatie Handboek voor Peers PeerEducatie Handboek voor Peers Handboek voor Peers 1 Colofon PeerEducatie Handboek voor Peers december 2007 Work-Wise Dit is een uitgave van: Work-Wise info@work-wise.nl www.work-wise.nl Contactpersoon:

Nadere informatie

Professionalisering van de werkplekbegeleider

Professionalisering van de werkplekbegeleider Professionalisering van de werkplekbegeleider Kwaliteitsreeks opleidingsscholen Praktijk in zicht STEUNPUNT OPLEIDINGSSCHOLEN PO-R A AD VO-R A AD Inhoudsopgave Inleiding 5 1. Waarom professionalisering

Nadere informatie

www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was.

www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was. www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was. Benjamin Plant student Aardrijkskunde Ik weet wat ik wil Het leukste moment van mijn stage is wanneer leerlingen mij uit zichzelf aanspreken

Nadere informatie

Ondernemen, Welzijn & Sport

Ondernemen, Welzijn & Sport christelijke school voor vmbo-gl-kbl-bbl Ondernemen, Welzijn & Sport Onderwijs maken we samen! Wat ga je leren? Wat wil je doen en meemaken? Wat kies je? Dat ontdekken we samen: jij, je ouders/verzorgers

Nadere informatie

Samen Inspireren Ontdekken. Informatiegids. IKC de Plattenburg.

Samen Inspireren Ontdekken. Informatiegids. IKC de Plattenburg. Samen Inspireren Ontdekken Ontwikkelen Informatiegids IKC de Plattenburg www.deplattenburg.nl Kiezen Het kiezen van een basisschool voor uw kind: een belangrijke stap. Bij de Plattenburg gaat er voor uw

Nadere informatie

Locatie Fedde Schurer Je doet ertoe!

Locatie Fedde Schurer Je doet ertoe! HAVO/ VWO Locatie Fedde Schurer Je doet ertoe! VAN ONDER - NAAR BOVENBOUW Wie binnen Openbare Scholengroep Sevenwolden overgaat van het tweede leerjaar basisvorming naar het derde leerjaar havo of vwo,

Nadere informatie

MAAK WERK VAN JOUW TALENT

MAAK WERK VAN JOUW TALENT MAAK WERK VAN JOUW TALENT Schatgraven heeft altijd iets spannends. Zeker als je weet dat je iets gaat vinden. Wat komt er tevoorschijn? De komende jaren ga jij schatgraven. Als het kan op onze school.

Nadere informatie

Welkom. Ouderavond determina.e

Welkom. Ouderavond determina.e Welkom Ouderavond determina.e Programma Determinatie Doorstroming vmbo-t havo atheneum gymnasium Agenda Pauze Procedure-uitleg door de mentoren Proefles Latijn in lokaal A16/A17 (aansluitend) Determineren

Nadere informatie

leren door doen vmbo-basis, vmbo-kader, vmbo-gemengde leerweg

leren door doen vmbo-basis, vmbo-kader, vmbo-gemengde leerweg leren door doen vmbo-basis, vmbo-kader, vmbo-gemengde leerweg informatie schooljaar 2018/2019 Over het Groene Hart leerpark Bij het Leerpark staat Leren door doen centraal. Bij ons leren leerlingen met

Nadere informatie

LOB Loopbaan Oriëntatie & Begeleiding

LOB Loopbaan Oriëntatie & Begeleiding LOB Loopbaan Oriëntatie & Begeleiding Namens de mentoren mijn naam: Bas Kuiper Onderwerp vanavond: LOB programma waar zijn we? keuzekaart met oa: Gemengde Leerweg; mevr. Noordergraaf Havo algemeen Havo

Nadere informatie

Schoolportretten bij onderzoek naar examens in extra vakken / vakken op een hoger niveau

Schoolportretten bij onderzoek naar examens in extra vakken / vakken op een hoger niveau Schoolportretten bij onderzoek naar examens in extra vakken / vakken op een hoger niveau Colofon: Dit is een uitgave van het ministerie van OCW, directie Voortgezet Onderwijs Coordinatie: Muriel Cluitmans

Nadere informatie

Klanttest 2. Sint- Petrusschool Diemen Groep 7. Nicole Blok Top-ondernemen

Klanttest 2. Sint- Petrusschool Diemen Groep 7. Nicole Blok Top-ondernemen Klanttest 2 Sint- Petrusschool Diemen Groep 7 Nicole Blok Top-ondernemen Inhoudsopgave Voorwoord Verwachtingen van de Klanttest De doelgroep Klanttest Conclusie Foto s van de opdracht Voorwoord Op donderdag

Nadere informatie

Het Businessprogramma

Het Businessprogramma Het Businessprogramma 2018-2019 Inleiding Op het Mondriaan College zijn naast kennis ook vaardigheden van belang: samenwerken, creëren, organiseren, presenteren en niet in de laatste plaats ondernemen.

Nadere informatie

leerlingen open Dag 18 februari Open lesmiddag 15 februari Aanmelden Open Lesmiddag kan vanaf januari via onze website

leerlingen open Dag 18 februari Open lesmiddag 15 februari Aanmelden Open Lesmiddag kan vanaf januari via onze website leerlingen open Dag 18 februari Open lesmiddag 15 februari Aanmelden Open Lesmiddag kan vanaf januari via onze website Welkomstwoord Gerwald: Ik heb het gevoel dat ik serieus word genomen. Docenten helpen

Nadere informatie

HENEGOUWENLAAN. Start op t Stedelijk. Algemene informatie

HENEGOUWENLAAN. Start op t Stedelijk. Algemene informatie HENEGOUWENLAAN Start op t Stedelijk Algemene informatie StArT Op t stedelijk Locatie Henegouwenlaan Het Stedelijk College Eindhoven heeft een breed onderwijsaanbod. Je kunt er terecht voor opleidingen

Nadere informatie

Veel gestelde vragen over de U-Talent Academie

Veel gestelde vragen over de U-Talent Academie Veel gestelde vragen over de U-Talent Academie Veel leerlingen die overwegen om deel te nemen aan de U-Talent Academie hebben vragen over het programma, de selectie, de zwaarte van het programma. In dit

Nadere informatie

Hoofdlijn advies. Wat vind jij? Laat het ons weten op: Persoonlijke ontwikkeling. Basiskennis en -vaardigheden. Vakoverstijgend leren

Hoofdlijn advies. Wat vind jij? Laat het ons weten op: Persoonlijke ontwikkeling. Basiskennis en -vaardigheden. Vakoverstijgend leren Hoofdlijn advies Taalvaardig Rekenvaardig Digitaal vaardig Sociaal vaardig Persoonlijke ontwikkeling Basisvaardigheden Basiskennis en -vaardigheden Natuur & technologie Mens & maatschappij Taal & cultuur

Nadere informatie

Gymnasium. Op het Hondsrug College. Het Hondsrug College, een slimme start voor je toekomst!

Gymnasium. Op het Hondsrug College. Het Hondsrug College, een slimme start voor je toekomst! Gymnasium Op het Hondsrug College Het Hondsrug College, een slimme start voor je toekomst! Gymnasium Hondsrug Het Gymnasium Hondsrug is een afdeling van het Hondsrug College. Het is onderdeel van het vwo,

Nadere informatie

Je voelt je snel thuis op het Sondervick

Je voelt je snel thuis op het Sondervick Je voelt je snel thuis op het Sondervick ik op het Sondervick jij op het Sondervick wij op het Sondervick Voor de toekomstige brugklasser Het Sondervick College Welkom bij het Sondervick College! Misschien

Nadere informatie

3. Wat betekent dat voor de manier waarop lesgegeven zou moeten worden in de - voor jou - moeilijke vakken?

3. Wat betekent dat voor de manier waarop lesgegeven zou moeten worden in de - voor jou - moeilijke vakken? Werkblad: 1. Wat is je leerstijl? Om uit te vinden welke van de vier leerstijlen het meest lijkt op jouw leerstijl, kun je dit simpele testje doen. Stel je eens voor dat je zojuist een nieuwe apparaat

Nadere informatie

ELSEVIER HULP BIJ STUDIEKEUZE

ELSEVIER HULP BIJ STUDIEKEUZE ELSEVIER HULP BIJ STUDIEKEUZE Naam:... Klas:... Stap : Wat Kan ik? Voor welke vakken haal(de) je de hoogste cijfers op school? Aardrijkskunde Algemene natuurwetenschappen Bewegen, sport en maatschappij

Nadere informatie

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid 18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je

Nadere informatie

Juridische medewerker

Juridische medewerker 28-11-2013 Sectorwerkstuk Juridische medewerker Temel, Elif HET ASSINK LYCEUM Inhoudsopgave Inhoud Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 2 Hoeveel procent van de opleiding bestaat uit stage?... 6 o Begeleiding...

Nadere informatie

Van Primair naar Voortgezet Onderwijs Januari 2016

Van Primair naar Voortgezet Onderwijs Januari 2016 Van Primair naar Voortgezet Onderwijs Januari 2016 Charles Lohnstein (OBC Elst) Programma Veranderingen b.o. v.o. Schoolkeuze Passend onderwijs en aanmelding De onderbouw Soorten Voortgezet onderwijs Profielen

Nadere informatie

Van basisschool naar Voortgezet Onderwijs

Van basisschool naar Voortgezet Onderwijs Van basisschool naar Voortgezet Onderwijs Maandag 6 januari 2014 Charles Lohnstein OBC Elst Programma Veranderingen b.o. v.o. Schoolkeuze De onderbouw Soorten Voortgezet onderwijs Profielen en sectoren

Nadere informatie

ELSEVIERS HULP BIJ STUDIEKEUZE

ELSEVIERS HULP BIJ STUDIEKEUZE ELSEVIERS HULP BIJ STUDIEKEUZE Naam:... Klas:... STAP : WAT KAN IK? Voor welke vakken haal(de) je de hoogste cijfers op school? Aardrijkskunde Algemene natuurwetenschappen Bewegen, sport en maatschappij

Nadere informatie

Informatieavond over de profielkeuze in de 3 e klas

Informatieavond over de profielkeuze in de 3 e klas Informatieavond over de profielkeuze in de 3 e klas 24 november 2015 26-06-14 1 Na vanavond begrijpt en weet U: Wat profielen zijn. Welke profielen er op het Cosmicus College zijn. Hoe een profiel gekozen

Nadere informatie

Je horizon verbreden

Je horizon verbreden Visser t Hooft Lyceum Leiden KANSRIJK EN UITDAGEND Je horizon verbreden i tweetalig gymnasium (tweetalig) atheneum (tweetalig) havo 1 1 mavo (vmbo-t) vhl.nl Kagerstraat 1 q Ik vind het Visser een gezellige

Nadere informatie

Stappenplan invoering vernieuwing beroepsgerichte programma s vmbo

Stappenplan invoering vernieuwing beroepsgerichte programma s vmbo Stappenplan invoering vernieuwing programma s vmbo Regelmatig wordt de vraag gesteld of er een stappenplan is waarin zaken staan die geregeld moeten zijn voor de nieuwe examenprogramma s in school van

Nadere informatie

Naar de brugklas. Naar de brugklas...

Naar de brugklas. Naar de brugklas... Naar de brugklas Naar de brugklas... spannend! Naar de brugklas gaan vinden veel leerlingen spannend. We vinden het belangrijk dat je je snel thuis voelt op onze school! Daar gaan we je ook bij helpen.

Nadere informatie

Dossier opdracht 5. Kijk op leerlingen en leren

Dossier opdracht 5. Kijk op leerlingen en leren Dossier opdracht 5 Kijk op leerlingen en leren Naam: Thomas Sluyter Nummer: 1018808 Jaar / Klas: 1e jaar Docent Wiskunde, deeltijd Datum: 19 januari, 2008 Samenvatting Als voorbereiding op onze baan in

Nadere informatie

Thema Kinderen en school

Thema Kinderen en school http://www.edusom.nl Thema Kinderen en school Lesbrief 20. Het adviesgesprek. Wat leert u in deze les? Advies vragen. / woorden die hetzelfde betekenen. Advies geven. / woorden die hetzelfde betekenen.

Nadere informatie

1 e Voorlichtingsavond 3 VWO

1 e Voorlichtingsavond 3 VWO Kiezen is een kunst 1 e Voorlichtingsavond 3 VWO Jaarprogramma 2015/2016 Vakkenoverzicht VWO 2 e fase Kiezen en keuzebegeleiding : - Doorlopende leerweg - Loopbaanoriëntatie en begeleiding (LOB) - Keuzebegeleiding(slessen)

Nadere informatie

Criteria. Profielendag voor derdejaars

Criteria. Profielendag voor derdejaars Criteria Sector vmbo basis vmbo kader / theoretisch havo / vwo mbo niveau 1-2 mbo niveau 3-4 Fase van de opleiding begin van de opleiding tijdens de opleiding einde van de opleiding Loopbaancompetentie

Nadere informatie

Profielkeuze. Beste leerlingen van vwo-3 en hun ouders/verzorgers,

Profielkeuze. Beste leerlingen van vwo-3 en hun ouders/verzorgers, Profielkeuze Beste leerlingen van vwo-3 en hun ouders/verzorgers, Als je in de derde klas van het vwo zit ga je al nadenken over wat je na het Corderius College wil gaan doen. Je moet namelijk een vakkenpakket

Nadere informatie

Kiezen in mavo 2. Cohort Park Lyceum Almere

Kiezen in mavo 2. Cohort Park Lyceum Almere Kiezen in mavo 2 Cohort 2018 Park Lyceum Almere Kiezen in mavo 2. Je staat voor een lastige keuze. Je gaat een keuze maken tussen de drie profielen en deze keuze bepaalt voor een deel je toekomstmogelijkheden.

Nadere informatie

Locatie Buitenbaan Je doet ertoe!

Locatie Buitenbaan Je doet ertoe! JENAPLAN Locatie Buitenbaan Je doet ertoe! BUITENGEWOON JENA een andere, succesvolle aanpak In Heerenveen kunnen leerlingen sinds 1997 in de onderbouw van Jenaplan-onderwijs volgen in heterogene klassen:

Nadere informatie

Van Primair naar Voortgezet Onderwijs Dinsdag 14 november 2017

Van Primair naar Voortgezet Onderwijs Dinsdag 14 november 2017 Van Primair naar Voortgezet Onderwijs Dinsdag 14 november 2017 Charles Lohnstein (OBC Elst) Programma Veranderingen P.O. V.O. Schoolkeuze Passend onderwijs en aanmelding De onderbouw Soorten Voortgezet

Nadere informatie

Christelijke school voor vmbo met leerwegondersteuning. College de OpMaat. Op maat voor jou!

Christelijke school voor vmbo met leerwegondersteuning. College de OpMaat. Op maat voor jou! Christelijke school voor vmbo met leerwegondersteuning College de OpMaat Op maat voor jou! 2015-2016 College de OpMaat: Op maat voor jou! Leuke activiteiten Ik kan me niet zo goed concentreren in een grote

Nadere informatie

Samen het beste uit jezelf halen

Samen het beste uit jezelf halen Samen het beste uit jezelf halen Technasium en bèta-onderwijs pag. 4 Kunst en Cultuur pag. 5 Talen en gymnasium pag. 6 Technasium en bèta-onderwijs pag. 4 Kunst en Cultuur pag. 5 Talen en gymnasium pag.

Nadere informatie

Informatieavond Klas 3 Welkom

Informatieavond Klas 3 Welkom Informatieavond Klas 3 Welkom Programma opening het 3 vwo team uw kind op 3 vwo communicatie LOB: Profielkeuzeproces in 3 vwo Pauze (kopje koffie in het dolninarium) kennismaking met de mentor Leerlingen

Nadere informatie

KEUZEBEGELEIDING & PROFIELKEUZE KLAS 3

KEUZEBEGELEIDING & PROFIELKEUZE KLAS 3 KEUZEBEGELEIDING & PROFIELKEUZE KLAS 3 2014-2015 Belangrijke data i.v.m. profielkeuze schooljaar 2014 2015 9 dec. Ouderavond 10 dec. Mentoravond 26-30 jan. Elke derde klas gaat één dag op keuzedag 2 feb

Nadere informatie

Verslag ouderavond FIT(s) OP DE KRING

Verslag ouderavond FIT(s) OP DE KRING Verslag ouderavond FIT(s) OP DE KRING In gesprek met elkaar. Uitwerking van de stellingen. De onderstaande stellingen hebben we deze avond besproken onder elke stelling staan een aantal opmerkingen die

Nadere informatie

Welkom in de derde klas!

Welkom in de derde klas! Welkom in de derde klas! De meeste van jullie zijn twee jaar leerling van onze school geweest. Jullie weten wel hoe het hier werkt. Wat er van je verwacht wordt. Wat wel en niet geaccepteerd wordt. Dat

Nadere informatie

Van basisschool naar Voortgezet Onderwijs

Van basisschool naar Voortgezet Onderwijs Van basisschool naar Voortgezet Onderwijs Maandag 12 januari 2015 Charles Lohnstein (OBC Elst) Programma Veranderingen b.o. v.o. Schoolkeuze Passend onderwijs en aanmelding De onderbouw Soorten Voortgezet

Nadere informatie

10 Innovatielessen uit de praktijk 1

10 Innovatielessen uit de praktijk 1 10 Innovatielessen uit de praktijk 1 Geslaagde gastoudermeeting levert veel ideeën op voor innovatie! Wat versta ik onder innoveren? Innoveren is hot. Er zijn vele definities van in omloop. Goed om even

Nadere informatie

WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK. Wat is dat? Eva van de Sande. Radboud Universiteit Nijmegen

WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK. Wat is dat? Eva van de Sande. Radboud Universiteit Nijmegen WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK Wat is dat? Eva van de Sande Radboud Universiteit Nijmegen EERST.. WETENSCHAPSQUIZ 1: Hoe komen we dingen te weten? kdsjas Google onderzoek boeken A B C 1: We weten dingen door

Nadere informatie

Januari 2015 INFORMATIEBOEKJE KLAS 2 OP WEG NAAR KLAS 3 VMBO 2 TH

Januari 2015 INFORMATIEBOEKJE KLAS 2 OP WEG NAAR KLAS 3 VMBO 2 TH Januari 2015 INFORMATIEBOEKJE KLAS 2 OP WEG NAAR KLAS 3 VMBO 2 TH Inhoudsopgave 1. Inleiding... blz. 1 2. Hoeveel jaar heb je nog voor de boeg op de SGL?... blz. 2 3. Het schooladvies... blz. 3 4. Revisie...

Nadere informatie

Checklist Gesprek voeren 2F - handleiding

Checklist Gesprek voeren 2F - handleiding Checklist Gesprek voeren 2F - handleiding Inleiding De checklist Gesprek voeren 2F is ontwikkeld voor leerlingen die een gesprek moeten kunnen voeren op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht hoe de

Nadere informatie

Jouw toekomst start op Eijkhagen.

Jouw toekomst start op Eijkhagen. Jouw toekomst start op Eijkhagen. Charlemagne College Eijkhagen is een school voor voortgezet onderwijs in Landgraaf. Je kunt bij ons naar het vwo, het tweetalig vwo, de havo of het vmbo-tl. Ons motto

Nadere informatie

Informatie voor ouders. schooljaar 2015-2016. Lyceum volgens. Mischa. Hart voor jouw talent! Uitdagend leren

Informatie voor ouders. schooljaar 2015-2016. Lyceum volgens. Mischa. Hart voor jouw talent! Uitdagend leren Informatie voor ouders schooljaar 2015-2016 Lyceum volgens Mischa Hart voor jouw talent! Uitdagend leren Uitdagend leren De leerlingen op het Lyceum volgen een opleiding voor havo, atheneum of gymnasium.

Nadere informatie

CKV Festival 2012. CKV festival 2012

CKV Festival 2012. CKV festival 2012 C CKV Festival 2012 Het CKV Festival vindt in 2012 plaats op 23 en 30 oktober. Twee dagen gaan de Bredase leerlingen van het voortgezet onderwijs naar de culturele instellingen van Breda. De basis van

Nadere informatie

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A INLEIDING Ik heb vandaag een cadeautje meegenomen. Niet voor jullie, maar voor mijzelf. Het cadeautje staat voor de verrassingen

Nadere informatie

Een school voor iedereen

Een school voor iedereen , n Wereldschool! Een school voor iedereen Wil je de wijde wereld in? Kom dan naar het Carolus Clusius College. Daar leer je verder kijken! Je maakt kennis met andere culturen en je krijgt intensief taalonderwijs

Nadere informatie

Welkom. Vo o r l i c h t i n g o u d e r s b a s i s s c h o o l J a n u a r i Bewust, Betrokken, Berechja

Welkom. Vo o r l i c h t i n g o u d e r s b a s i s s c h o o l J a n u a r i Bewust, Betrokken, Berechja Welkom Vo o r l i c h t i n g o u d e r s b a s i s s c h o o l J a n u a r i 2 0 1 6 Bewust, Betrokken, Berechja Programma Opening: dhr. J. Frankema, directeur Presentatie: dhr. J. Schaak, teamleider

Nadere informatie

Instructie voor leerlingen.. 5. Gebruik van de lesbrieven. 6. Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7. Wat wil je zijn en worden.

Instructie voor leerlingen.. 5. Gebruik van de lesbrieven. 6. Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7. Wat wil je zijn en worden. VOORBEELD DE KLAS ALS TEAM (LEERLINGENBOEK) INHOUDSOPGAVE Instructie voor leerlingen.. 5 Gebruik van de lesbrieven. 6 Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7 Wat wil je zijn en worden. 11 Wat wil je zijn

Nadere informatie

Surf ook naar www.rvec.nl

Surf ook naar www.rvec.nl Een succesvolle leerloopbaan voor ieder kind Welkom bij Roelof! Het Roelof van Echten College in Hoogeveen is een school voor ieder kind. Wij bieden alle vormen van onderwijs aan: praktijkonderwijs, leerwegondersteunend

Nadere informatie

Voorlichting Voortgezet Onderwijs

Voorlichting Voortgezet Onderwijs Voorlichting Voortgezet Onderwijs Onderwerpen die besproken worden: Onderbouw VO Bovenbouw VO LWOO vmbo havo/vwo En daarna? Factoren voor schoolkeuze Scholen in de regio Aanmeldingsprocedure Belangrijke

Nadere informatie

werken voor talent! MET DE IPAD!

werken voor talent! MET DE IPAD! Op de Groene Hart Topmavo komen leerlingen met een mavo (vmbo-tl) of mavo/havo-advies. We hebben in klas 1 zowel tl-klassen als tl/havoklassen. Bij ons kunnen leerlingen Meer dan leren. Leerlingen doen

Nadere informatie

VERDER MET JE TALENT RUIMTE VOOR VERDIEPING IN VWO 4, 5 EN 6

VERDER MET JE TALENT RUIMTE VOOR VERDIEPING IN VWO 4, 5 EN 6 _ VERDER MET JE TALENT RUIMTE VOOR VERDIEPING IN VWO 4, 5 EN 6 VERDER MET JE Van jongs af aan heb ik al de ambitie om arts te worden. Maar binnenkomen op de geneeskundeopleiding is niet makkelijk. Bij

Nadere informatie

User Centered Design. Personas ontwikkelen

User Centered Design. Personas ontwikkelen User Centered Design Personas ontwikkelen Persona: Wat is een persona? Een model gebaseerd op realistisch gedrag, motivatie, houding, vaardigheden en behoeften Gefilterd uit het observeren van echte mensen.

Nadere informatie

werken voor talent MET DE IPAD!

werken voor talent MET DE IPAD! De leerlingen op het Lyceum volgen een opleiding voor havo, atheneum of gymnasium. Op het Groene Hart Lyceum staat Uitdagend leren centraal. Onze leerlingen worden door de vakdocenten in alle lessen uitgedaagd

Nadere informatie

Volgend schooljaar naar het voortgezet onderwijs... Spannend! Welke school wordt het? Wil je er een

Volgend schooljaar naar het voortgezet onderwijs... Spannend! Welke school wordt het? Wil je er een vakcollege techniek vakcollege zorg en welzijn vakcollege economie en ondernemen vakcollege media, vormgeving en ICT mavo mavo + havo vwo gymnasium vwo + entreprenasium technasium Volgend schooljaar naar

Nadere informatie

December 2013. Vriendelijke groet, betasteunpunt@org.hanze.nl d.j.schorren@pl.hanze.nl 050-595 7821 06-13 222 700/ 050-595 5552.

December 2013. Vriendelijke groet, betasteunpunt@org.hanze.nl d.j.schorren@pl.hanze.nl 050-595 7821 06-13 222 700/ 050-595 5552. December 2013 Het Betasteunpunt van de Hanzehogeschool is het eerste aanspreekpunt voor scholieren en docenten uit het voortgezet onderwijs (VO) met interesse voor techniek en ict. In het schooljaar 2013-2014

Nadere informatie

Nieuwsbrief Bètasteunpunt September 2011

Nieuwsbrief Bètasteunpunt September 2011 Nieuwsbrief Bètasteunpunt September 2011 Het Bètasteunpunt van de Hanzehogeschool is in 2009 opgezet om o.a. hulp te bieden aan leerlingen uit het voortgezet onderwijs die bezig zijn met hun profielwerkstuk.

Nadere informatie

Ik wilde een opdracht ontwikkelen voor leerlingen die voldoet aan de uitgangspunten van competentiegericht leren.

Ik wilde een opdracht ontwikkelen voor leerlingen die voldoet aan de uitgangspunten van competentiegericht leren. 1/5 Fase 1: Wat wilde ik bereiken? Handelen/ ervaring opdoen Ik wilde een opdracht ontwikkelen voor leerlingen die voldoet aan de uitgangspunten van competentiegericht leren. De opdracht wilde ik zo ontwikkelen,

Nadere informatie

U-Talent Academie. Uitdagend bètaonderwijs op school en de universiteit

U-Talent Academie. Uitdagend bètaonderwijs op school en de universiteit U-Talent Academie Uitdagend bètaonderwijs op school en de universiteit U-Talent Academie Uitdagend bètaonderwijs op school en de universiteit Uitdaging in bèta en techniek voor vwo ers Zoek je meer uitdaging

Nadere informatie

Nieuwe directeur Dr. Mollercollege

Nieuwe directeur Dr. Mollercollege NUMMER 1 10 SEPTEMBER 2015 Van de redactie Deze Mollerinfo begint al aan zijn tweeëndertigste jaargang. Vanaf oktober zal hij maandelijks verschijnen. Dit informatiebulletin is bedoeld als mededelingenblad

Nadere informatie

Welkom. Vo o r l i c h t i n g Vo o r t g e z e t O n d e r w i j s D e c e m b e r Bewust, Betrokken, Berechja

Welkom. Vo o r l i c h t i n g Vo o r t g e z e t O n d e r w i j s D e c e m b e r Bewust, Betrokken, Berechja Welkom Vo o r l i c h t i n g Vo o r t g e z e t O n d e r w i j s D e c e m b e r 2 0 1 8 Bewust, Betrokken, Berechja Programma Opening: dhr. A. Leijenaar, directeur-bestuurder Presentatie: dhr. J. Schaak,

Nadere informatie

De beste basis voor je toekomst

De beste basis voor je toekomst Visser t Hooft Lyceum Leiderdorp KANSRIJK EN UITDAGEND De beste basis voor je toekomst i 11gymnasium 11atheneum 11havo vhl.nl 11mavo (vmbo-t) Muzenlaan 155 q Op de open avond vond ik de school meteen leuk

Nadere informatie

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou! DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het

Nadere informatie

Leren in de praktijk! Op Het Stedelijk

Leren in de praktijk! Op Het Stedelijk Extra bij het magazine voor groep-8 leerlingen en hun ouders over Het Stedelijk Zutphen Leren in de praktijk! Op Het Stedelijk In dit nummer -> Leren in moderne praktijklokalen -> Maatwerk, ook op het

Nadere informatie

DURF JIJ DE STAP AAN?

DURF JIJ DE STAP AAN? DURF JIJ DE STAP AAN? Naar leerjaar 3 vmbo op De Groene Campus www.degroenecampus.nl De Groene Campus: een leuke school met een goede sfeer D foto nog maken - food - design - groen - sport e Groene Campus?

Nadere informatie

PROGRAMMA VAN DE AVOND

PROGRAMMA VAN DE AVOND PROGRAMMA VAN DE AVOND Overzicht voortgezet in Nederland Het kundig rapport NIO Tijd voor vragen Onderwijs na de Basisschool Het Voortgezet Onderwijs MBO-niveau 3 + 4 MBO Niveau 1 + 2 Hoger Onderwijs Weten

Nadere informatie

WELKOM OP HET GROENE LYCEUM!

WELKOM OP HET GROENE LYCEUM! De andere route naar het hbo! WELKOM OP HET GROENE LYCEUM! Binnenkort ga jij naar het voortgezet onderwijs. Een grote stap! Kun je goed leren, maar ben je ook praktisch ingesteld? Dan past het Groene Lyceum

Nadere informatie

Dia 1 Introductie max. 2 minuten!

Dia 1 Introductie max. 2 minuten! 1 Dia 1 Introductie max. 2 minuten! Vertel: Deze les gaat vooral over het gebruik van sociale media. Maar: wat weten jullie eigenlijk zelf al over sociale media? Laat de leerlingen in maximaal een minuut

Nadere informatie

YOUNG & STRONG. Christelijke scholengemeenschap mavo - havo - vwo KRIMPEN

YOUNG & STRONG. Christelijke scholengemeenschap mavo - havo - vwo KRIMPEN Christelijke scholengemeenschap mavo - havo - vwo KRIMPEN Young Strong Je bent jong en nieuwsgierig. Je wilt leren, kiezen, groeien en praktisch bezig zijn. Samen ontdekken we waar jij sterk in bent! Leren

Nadere informatie

euzedossier ouderparticipatie keuzedossier vmbo osb in de onderbouw theoretische leerweg

euzedossier ouderparticipatie keuzedossier vmbo osb in de onderbouw theoretische leerweg euzedossier ouderparticipatie keuzedossier vmbo osb in de onderbouw theoretische leerweg Op vijf bladzijden in het werkboek wordt de medewerking van de ouders of verzorgers van de leerlingen gevraagd.

Nadere informatie

ELSEVIER HULP BIJ STUDIEKEUZE

ELSEVIER HULP BIJ STUDIEKEUZE ELSEVIER HULP BIJ STUDIEKEUZE Naam:... Klas:... Stap : Wat Kan ik? Voor welke vakken haal(de) je de hoogste cijfers op school? Aardrijkskunde Algemene natuurwetenschappen Bewegen, sport en maatschappij

Nadere informatie

Voordat begonnen kan worden met de praktische voorbereiding voor de lessen moet er eerst een schoolvisie op het nieuwe programma zijn

Voordat begonnen kan worden met de praktische voorbereiding voor de lessen moet er eerst een schoolvisie op het nieuwe programma zijn Stappenplan invoering vernieuwing beroepsgerichte programma s vmbo Recentelijk werd de vraag gesteld door docenten of er een stappenplan is van zaken die geregeld moeten zijn voor je van start kunt gaan

Nadere informatie

Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig

Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig Grijp je Ambities Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig Je dromen verwezenlijken in 7 stappen. Grijp je ambities Brengt je dichterbij je ideaal Geeft je inzicht in jouw persoonlijke

Nadere informatie

Voorlichting Voortgezet Onderwijs

Voorlichting Voortgezet Onderwijs Voorlichting Voortgezet Onderwijs Onderwerpen die besproken worden: Onderbouw VO Bovenbouw VO LWOO (wordt geïntegreerd) vmbo havo/vwo En daarna? Factoren voor schoolkeuze Scholen in de regio Aanmeldingsprocedure

Nadere informatie

Jan de Laat OVERSTAG

Jan de Laat OVERSTAG Jan de Laat VERSTAG Colofon Eindredactie Joost Pool Redactie Boris Goddijn Vormgeving Pien Vermazeren Fotografie Boris Goddijn Beeldbewerking Pien Vermazeren Copyright en disclaimer Het overnemen van teksten

Nadere informatie

Ik ben Alice - docenten

Ik ben Alice - docenten Doelgroep: voortgezet onderwijs, middenbouw havo en vwo Voor u ligt de lesbrief die hoort bij een bezoek aan het wetenschapsfilmfestival InScience. Tijdens het festivalbezoek gaan leerlingen de documentaire

Nadere informatie

NTERVIEW. In Bedrijf.Bite Coaching, loopbaan & studiekeuze. Doen waar je goed in bent

NTERVIEW. In Bedrijf.Bite Coaching, loopbaan & studiekeuze. Doen waar je goed in bent NTERVIEW In Bedrijf.Bite Coaching, loopbaan & studiekeuze Doen waar je goed in bent Ieder mens moet regelmatig keuzes maken. Dat begint al met de keuze voor een bepaalde school, een studie of een opleiding.

Nadere informatie

Welkom op Thorbecke Nieuwerkerk! vwo, havo en mavo

Welkom op Thorbecke Nieuwerkerk! vwo, havo en mavo Nieuwerkerk Welkom op Thorbecke Nieuwerkerk! vwo, havo en mavo Een overzichtelijke, gezellige en ondernemende school waar iedereen elkaar kent, zo beschrijven leerlingen ons. Wij willen graag dat jij je

Nadere informatie

KOM JE OOK NAAR HET DALTON LYCEUM BARENDRECHT?

KOM JE OOK NAAR HET DALTON LYCEUM BARENDRECHT? KOM JE OOK NAAR HET DALTON LYCEUM BARENDRECHT? Dynamisch Lerend Betrokken Informatiefolder gymnasium - technasium - atheneum - havo - mavo Kom je ook naar het Dalton Lyceum Barendrecht? Zit jij in groep

Nadere informatie

Vragenlijst leerlingen nameting

Vragenlijst leerlingen nameting Bijlage C Vragenlijsten Vragenlijst voor leerlingen Vragenlijst leerlingen nameting Dit schooljaar doe jij mee aan de pilot havo Carrousel. Je bent bij een aantal organisaties op Carrouselbezoek geweest

Nadere informatie

Het gymnasium: iets voor jou?

Het gymnasium: iets voor jou? Het gymnasium: iets voor jou? Stel jezelf eens de vraag... Ben ik nieuwsgierig? Heb ik een brede belangstelling? Hou ik van onderzoeken? Ben ik gek op cultuur? Houd ik van nieuwe dingen leren? Ben ik kritisch?

Nadere informatie

Ruimte geven, ruimte krijgen, ruimte nemen. Ecolyceum

Ruimte geven, ruimte krijgen, ruimte nemen. Ecolyceum Ruimte geven, ruimte krijgen, ruimte nemen Ecolyceum 2019-2020 Ecolyceum staat voor: Een driejarig onderwijsprogramma op basis van projecten Duurzaamheid in de breedste zin van het woord Onderzoekvaardigheden

Nadere informatie

Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig

Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig Grijp je Ambities Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig Je dromen verwezenlijken in 7 stappen. Grijp je ambities Brengt je dichterbij je ideaal Laat je talenten leven Helpt je het

Nadere informatie

Vwo+ en Gymnasium WINKLER PRINS

Vwo+ en Gymnasium WINKLER PRINS Met kop en schouder Vwo+ en Gymnasium OP WINKLER PRINS Grieks en Latijn geven je diploma een gouden randje! Is vwo+ of het gymnasium wat voor jou? Om deze vraag te kunnen beantwoorden, moet je jezelf de

Nadere informatie

Algemeen Cito-vo toetsen klas 2 Sportmiddag klas 1

Algemeen Cito-vo toetsen klas 2 Sportmiddag klas 1 Algemeen In deze nieuwsbrief hebben we weer informatie voor u op een rij gezet en kunnen we u laten meegenieten van allerlei leuke activiteiten die onlangs bij ons op school hebben plaatsgevonden. Cito-vo

Nadere informatie

Centrum voor Onderwijsinnovatie en Onderzoek. Fontys Hogescholen. Ivonne Jürgens Click Coaching&Consult

Centrum voor Onderwijsinnovatie en Onderzoek. Fontys Hogescholen. Ivonne Jürgens Click Coaching&Consult Fontys Hogescholen Ivonne Jürgens Click Coaching&Consult Praktijkbeschrijving studiekeuzegesprekken DEEL 1 Context beschrijving DEEL 2 Redeneerketen op basis van het algemene onderzoeksmodel DEEL 3 Operationali

Nadere informatie

Reflectiegesprekken met kinderen

Reflectiegesprekken met kinderen Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen

Nadere informatie