Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden"

Transcriptie

1 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden Concept, 10 juni 2013

2

3 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden Gemeente De Wolden

4

5 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 Verantwoording Titel Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden Opdrachtgever Gemeente De Wolden Projectleider Nils Kappenburg Auteur(s) Nils Kappenburg en Jody Hofstede-Elzinga Projectnummer Aantal pagina's 72 (exclusief bijlagen) Datum 10 juni 2013 Handtekening Ontbreekt in verband met digitale verwerking. Dit rapport is aantoonbaar vrijgegeven. Colofon Tauw bv Vestiging Assen Transportweg 12 Postbus AS Assen Telefoon Fax Dit document is eigendom van de opdrachtgever en mag door hem worden gebruikt voor het doel waarvoor het is vervaardigd met inachtneming van de rechten die voortvloeien uit de wetgeving op het gebied van het intellectuele eigendom. De auteursrechten van dit document blijven berusten bij Tauw. Kwaliteit en verbetering van product en proces hebben bij Tauw hoge prioriteit. Tauw hanteert daartoe een managementsysteem dat is gecertificeerd dan wel geaccrediteerd volgens: - NEN-EN-ISO 9001 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept 5\72

6 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 6\72 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept

7 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 Inhoud Verantwoording en colofon Inleiding Aanleiding Doelstelling Geldigheidsduur Procedure Leeswijzer Evaluatie afgelopen planperiode Algemeen Maatregelen en investeringen Klimaatontwikkelingen Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) Samenwerking afvalwaterketen Stedelijke wateropgave Beheer Waterplan De Wolden Nationale AdaptatieScan Benchmark Rioleringszorg 2008 en Financiën Rioleringsbeleid komende jaren Beleidskaders De gemeentelijke zorgplichten/waterwet Doelmatig beheer in de waterketen Duurzaamheid en innovaties Waterplan De Wolden Doelstellingen komende periode Stedelijk Afvalwater Inzameling afvalwater Emissiereductie Aanpak emissies bij de bron Hemelwater Inzameling hemelwater Scheiding hemelwater en afvalwater Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept 7\72

8 Concept Kenmerk R NJK-afr-V Wateroverlast Grondwater Verantwoordelijkheden Inspanningsverplichting Aanpak grondwaterproblemen Bronnering Oppervlaktewater Beheer Waterloket Beheergegevens Inspectie en rioolvervanging Financiën Overzicht beleidskeuzes op hoofdlijnen Strategie Toetsing huidige situatie Speerpunten Beheer en bedrijfsvoering Gegevensuitwisseling WION Toezicht en handhaving Rioolheffing Plantoetsing nieuwbouw Benchmark Rioleringszorg Samenvatting werkzaamheden en geraamde kosten Onderzoek Inspectieprogramma riolering Klimaatbestendigheid Foutieve aansluitingen Grondwateronderzoek Nieuw verbreed gemeentelijk rioleringsplan Afstemming met wegbeheer Samenvatting maatregelen en geraamde kosten Onderhoudsactiviteiten Rioolreiniging Onderhoud pompen en gemalen Storingsonderhoud Straatvegen en kolken zuigen Riooloverstorten en overige voorzieningen Samenvatting maatregelen en geraamde kosten \72 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept

9 Concept Kenmerk R NJK-afr-V Incidentele en projectmatige uitvoeringswerkzaamheden Rioolrenovatie- en vervanging Pompen, gemalen, persleidingen en drukriolering Verbetermaatregelen (hydraulische maatregelen) Financiën Personele middelen Financiële middelen Lasten Kostendekking op lange termijn Uitgangspunten berekening Uitgangspunten Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) Rioolheffing Voorziening Besluit Bijlage(n) 1. Functionele eisen, maatstaven en meetmethoden 2. Kwaliteitseisen NEN 3398/NEN Toetsing huidige situatie (details) 4. Verordening rioolheffing Kostendekkingsberekening 6. Achtergronden beleidskaders en wetgeving Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept 9\72

10 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 Bestuurlijke samenvatting volgt na goedkeuring eindconcept. 10\72 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept

11 1 Inleiding

12

13 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 1 Inleiding Binnen de gemeentelijke voorzieningen speelt de riolering een prominente rol. Niet alleen draagt het systeem bij aan de bescherming van de volksgezondheid, maar ook voorkomt het wateroverlast en draagt het bij aan een aantrekkelijke woon- en recreatieomgeving. Voldoende redenen om op dit punt goede afspraken vast te leggen en te zorgen voor een goede financiële dekking. In het voorliggend vgrp is, voor een periode van vijf jaar, het rioleringsbeleid van de gemeente De Wolden vastgelegd. 1.1 Aanleiding De taken en verplichtingen die de gemeente op het gebied van riolering heeft, zijn van oudsher vastgelegd in de Wet milieubeheer (Wm art ). Een van de verplichting uit de Wet milieubeheer betreft het opstellen van een gemeentelijk rioleringsplan (GRP). In het GRP dient de gemeente inzichtelijk te maken welke voorzieningen op het gebied van riolering de gemeente in beheer heeft, welke effecten deze voorzieningen op het milieu hebben en welke kosten met het beheer en onderhoud gemoeid zijn. Per 1 januari 2008 hebben er wetswijzigingen plaatsgevonden die te maken hebben met de verankering en bekostiging van gemeentelijke watertaken. Deze wetswijzigingen werden verkort de Wet gemeentelijke watertaken genoemd. In dit kader zijn destijds de volgende wetten aangepast: De Gemeentewet De Wet op de waterhuishouding De Wet milieubeheer In de Wet op de waterhuishouding werd, naast de al bestaande zorgplicht voor afvalwater uit de Wet milieubeheer, de zorgplicht opgenomen voor hemelwater en grondwater. Op basis van de gewijzigde Gemeentewet kregen gemeenten meer mogelijkheden om kosten te verhalen die gepaard gaan met de hele gemeentelijke wateropgave. De gewijzigde Wet milieubeheer bood gemeenten de mogelijkheid om meer regels te stellen aan de lozing van hemelwater en grondwater. Met de bovengenoemde wetswijzigingen werd de rioleringszorg van de gemeenten verbreed. Volgend op de Wet verbrede watertaken is op 22 december 2009 de nieuwe Waterwet van kracht geworden. Hierin werd weer bestaande wetgeving op het gebied van waterbeheer samengevoegd, waaronder de Wet op de waterhuishouding. Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept 13\72

14 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 Om in te kunnen spelen op de nieuwe gemeentelijke watertaken is een overgangstermijn van vijf jaar vastgesteld. In principe moest elke gemeente voor 2013 vormgeven aan de gemeentelijke watertaken. Voor 1 januari 2010, moest in de jaarlijks vast te stellen verordening, de overgang gemaakt worden van het bestaande rioolrecht naar een nieuwe rioolheffing. De gemeente maakt nu gebruik van een enkelvoudige rioolheffing (zie verordening in bijlage 4). 1.2 Doelstelling Het rioleringssysteem en de maatregelen die de gemeente hierin moet uitvoeren vertegenwoordigen samen met de overige infrastructuur in de openbare ruimte een aanzienlijk maatschappelijk en financieel kapitaal. De lokale overheid heeft de taak om deze voorzieningen doelmatig en tegen maatschappelijk aanvaardbare kosten in goede conditie te houden. Het verbreed Gemeentelijke Rioleringsplan (vgrp) is één van de instrumenten om hier op een transparante manier inzicht in te geven. Dit vgrp beschrijft, als wettelijk verplichte planvorm, op hoofdlijnen hoe richting wordt gegeven aan de rioleringszorg in gemeente De Wolden. Het betreft een strategie voor de lange termijn. Ook wordt in het plan vastgelegd welke personele en financiële middelen er nodig zijn om de strategie te kunnen realiseren. Hiermee wordt de continuïteit van de rioleringszorg gewaarborgd, in lijn met de eisen uit de wetgeving. 1.3 Geldigheidsduur De gemeenteraad stelt het GRP voor een zelf te kiezen periode vast. Het opstellen van een nieuw gemeentelijk rioleringsplan voor De Wolden is noodzakelijk omdat het huidige GRP is verstreken. Het nieuwe vgrp heeft, net als het vorige GRP, een geldigheidsduur van vijf jaar, van 2013 tot en met Procedure Bij het opstellen van dit vgrp zijn het waterschap Reest en Wieden en de provincie Drenthe betrokken. De reacties van het waterschap en de provincie zijn als bijlage in het vgrp opgenomen en zijn in het plan verwerkt. Ook worden de partijen bij de verdere operationalisering van het rioleringsbeleid betrokken. Na de vaststelling van het vgrp door de gemeenteraad zal het vgrp ter kennisname aan de genoemde betrokkenen worden H2 gestuurd. Evaluatie Zijn de doelen gehaald? 1.5 Leeswijzer Het vgrp is opgebouwd volgens de hoofdstukindeling in de figuur hiernaast. H3 H4 Het rioleringsbeleid Ambitie en gewenste situatie Strategie Doelmatige invulling ambities en maatregelen H5 Middelen Personeel, middelen, kostendekking 14\72 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept

15 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 Hoofdstuk 2 geeft inzicht in hoe het voorgaande GRP gefunctioneerd heeft, welke ontwikkelingen de gemeente heeft doorgemaakt en of de gestelde doelen gehaald zijn. Hoofdstuk 3 geeft aan op welke manier er invulling wordt gegeven aan de gemeentelijke zorgplichten en binnen welke kaders zij dit doet. Het hoofdstuk beschrijft in feite de ambitie en de gewenste situatie voor de komende jaren. Dit vormt tevens het uitgangspunt voor de op te stellen strategie voor de komende planperiode. Hoofdstuk 4 gaat in op de strategie voor de komende planperiode. Op kosteneffectieve wijze wordt invulling gegeven aan ambities en maatregelen voor de komende planperiode. Hoofdstuk 5 geeft weer welke middelen, op zowel het financiële als het personele vlak, nodig zijn om de strategie tot uitvoering te brengen (kostendekking). Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept 15\72

16 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 16\72 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept

17 Evaluatie afgelopen planperiode 2 Terugblik op GRP De Wolden

18

19 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 2 Evaluatie afgelopen planperiode In dit hoofdstuk wordt teruggekeken op het vorige Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) Daarbij wordt de vraag beantwoord in hoeverre de doelen uit het vorige GRP gehaald zijn, in hoeverre de strategie heeft gewerkt en welke invloed dit had op de kostendekking. De resultaten van de evaluatie worden meegewogen in het opstellen van de strategie voor de nieuwe planperiode. De evaluatie is op hoofdlijnen uitgewerkt. 2.1 Algemeen In het vorige GRP was nog geen concreet beleid vastgelegd rond de veranderde watertaken (grond- en hemelwater), maar er werd al wel rekening gehouden met investering en onderzoek rond deze taken. In het vorige GRP zijn de volgende speerpunten van het beleid benoemd: 1. Het verder verbeteren van de bodem- en waterkwaliteit door ongezuiverde huishoudelijke lozingen op het oppervlaktewater zoveel mogelijk tegen te gaan 2. Het duurzaam behandelen van hemelwater bij nieuwbouw 3. Het doelmatig reduceren van de vuilemissie via overstorten om de waterkwaliteit verder te verbeteren 4. Het tijdig inspecteren op toekomstige ontwikkelingen om knelpunten in de riolering en rioleringszorg te voorkomen Aan de hand van deze punten zijn maatregelen en acties geformuleerd. Hieronder wordt thematisch beschreven hoe de uitvoering hiervan verlopen is Maatregelen en investeringen Onderstaande tabel geeft een overzicht van de projecten uit het vorige GRP. In de tabel wordt ook aangegeven of de projecten in de afgelopen planperiode zijn uitgevoerd. De vervangingsinvesteringen van de bestaande riolering zijn niet opgenomen in dit overzicht. Tabel 2.1 Overzicht maatregelen uit vorig GRP Maatregel Investering (EUR) Jaar Uitgevoerd Investeringen rioolstelsel (basisinspanning) Aanleg BBB Kerkenveld Ja Afkoppelen verhard oppervlak Berghuizen Ja Aanpassen overstortmuur De Weide Ja Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept 19\72

20 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 Maatregel Investering (EUR) Jaar Uitgevoerd Verplaatsen overstort naar zuidzijde Koekangerveld Nee Afkoppelen dakoppervlakken Eursinge-west Ja Afkoppelen dakoppervlakken Ansen Loopt Verplaatsen overstort Weerwille Ja Vergroten berging en diameters riolering + sluiten overstort Drogteropslagen Ja Aanleg randvoorziening Alteveer Ja Aanleg aansluitpunten voor 45 percelen in buitengebied Ja Investeringen rioolstelsel (overig) Bereikbaar maken bergende delen stelsel Ruinerwold Gedeeltelijk Maatregelen waterkwaliteitsspoor n.v.t. Werkzaamheden grondwaterover- en onderlast Nee Oplossen klimaatknelpunten Koekangerveld Nee Het onderzoek naar grondwaterover- en onderlast is uitgevoerd. Hieruit bleek dat er geen knelpunten zijn waarvoor werkzaamheden nodig zijn. In Koekangerveld is sprake van gewijzigde planvorming met betrekking tot de uitbreiding van de kern. Hierdoor hoeft de overstort nog niet verplaatst te worden en vervalt ook het oplossen van de klimaatknelpunten. Bij de herberekening van de kern moet worden gekeken welke maatregelen eventueel nog nodig zijn. In de kernen Ruinen, Ansen (nog in uitvoering) en Ruinerwold is meer verhard oppervlak afgekoppeld dan volgens de basisinspanning noodzakelijk was. Binnen vier bemalingsgebieden moeten nog maatregelen worden uitgevoerd om te voldoen aan de basisinspanning: De Wijk - Randvoorziening bij Voorwijk Koekange - Randvoorziening plaatsen Ruinerwold - Berging bouwen in stelsel Ansen - Afkoppelen In het vorige GRP zijn ook diverse onderzoeksinspanningen opgenomen. Tabel 2.2 geeft een overzicht van deze onderzoeken. Hierbij is ook aangegeven of de onderzoeken zijn afgerond of dat het gaat om doorlopende onderzoeken. 20\72 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept

21 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 Tabel 2.2 Overzicht onderzoeken uit GRP Onderzoek Periode Uitgevoerd Evaluatie en bijstelling GRP, voortgangsrapportage Jaarlijks Ja Actualiseren rioleringsbeheerplan (RBP) inclusief: Jaarlijks Ja Verwerken revisiegegevens in beheersysteem Verwerken en beoordelen inspectieresultaten Actualiseren vervangingsplanning riolen Verwerken revisiegegevens van riolering bij nieuwbouw, 2x per jaar Jaarlijks Ja Tv-inspectie Jaarlijks Ja Inspectie van gemalen (2 maal per jaar) Jaarlijks Ja Registreren en verwerken monitoringsgegevens riooloverstorten Jaarlijks Doorlopend Controle van vergunningen en verordeningen Jaarlijks Onbekend Onderzoek duurzame behandeling hemelwater bij nieuwbouw Jaarlijks Ja Onderzoek i.v.m. grondwater i.h.k.v. verbrede watertaken Jaarlijks Ja Opstellen actieplannen i.h.k.v. verbrede watertaken Jaarlijks Nee Onderzoek i.v.m. Waterkwaliteitsspoor Ja Onderzoek i.v.m. Kader Richtlijn Water (KRW) Ja Onderzoek i.v.m. klimaatontwikkelingen Jaarlijks Ja Opzetten meet- en registratieplan i.s.m. WS Reest en Wieden p.m. Ja Actualiseren gemeentelijk rioleringsplan (GRP) 2010 Ja Actualiseren kostendekkingsplan (KDP) Jaarlijks Ja De actieplannen in het kader van de verbrede watertaken zijn niet opgesteld. Uit het onderzoek naar grondwaterover- en onderlast is gebleken dat hier geen aanleiding voor is Klimaatontwikkelingen In het vorige GRP zijn onderzoeks- en investeringsbudgetten opgenomen voor het oplossen van klimaatknelpunten. Het bleek in de afgelopen planperiode niet noodzakelijk om onderzoek uit te voeren, omdat er geen punten met overlast waren binnen de gemeente. Naar de toekomst toe blijft het wel aandachtspunt bij aanpassing en optimalisatie van het rioolstelsel. Om in te spelen op toekomstige klimaatveranderingen met hevigere buien is de standaardbui aangepast. De stelsels worden nog wel gedimensioneerd op buien die 1 keer per jaar (bui 6) en 1 keer per 2 jaar (bui 8) voorkomen. Maar met zwaardere buien die 1 keer per 5 jaar (bui 9) of een keer per 10 jaar (bui 10) voorkomen, worden de knelpunten en risico s in het stelsel opgezocht. Daarnaast heeft de gemeente, vooruitlopend op de klimaatontwikkelingen, regenwaterstructuurplannen opgesteld. In deze plannen zijn voor alle kernen regenwaterstructuren ontworpen in de vorm van rioolbuizen en nieuwe watergangen. Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept 21\72

22 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 Met deze plannen kan de gemeente bij de voorbereiding van werkzaamheden eenvoudig zien waar regenwaterriool of watergangen aangelegd moeten worden. Ook zijn er oppervlaktewaterbergingsgebieden gemaakt bij Traandijk, Panjerd en Uffelte/Ruinen Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) In het vorige GRP zijn onderzoeks- en investeringsbudgetten opgenomen om in te kunnen spelen op de ontwikkelingen rond de KRW (waterkwaliteit). In de afgelopen jaren is bij de nadere regionale uitwerking gebleken dat de invloed van de richtlijn op de rioleringszorg zeer beperkt is. In overleg met waterschap Reest en Wieden wordt de situatie voor gemeente De Wolden in beeld gebracht Samenwerking afvalwaterketen Waterschap Reest en Wieden werkt met inliggende gemeentes aan samenwerking op het gebied van de afvalwaterketen. Om de ambities op het gebied van de afvalwaterketen zichtbaar te maken heeft het waterschap de notitie Uitwerking Beleid Afvalwaterketen Reest en Wieden opgesteld. Inmiddels worden diverse projecten samen met de gemeentes uitgewerkt. In gemeente De Wolden wordt gewerkt aan het samenwerkingsproject Afkoppelkansen Ansen- Zuid (uitvoering in 2013). In 2009 heeft waterschap Reest en Wieden samen met de gemeentes De Wolden, Meppel, Midden-Drenthe, Steenwijkerland en Westerveld een overeenkomst ondertekend voor gezamenlijke montering. In de overeenkomst zijn afspraken vastgelegd om met elkaar de werking van de riolering en de waterschapsgemalen te monitoren. Reest en Wieden is één van de eerste waterschappen dat met de inliggende gemeentes voor vrijwel het gehele beheergebied een uniform monitoringsnetwerk opzet. Inmiddels zijn de benodigde overstorten van een datalogger voorzien. Daarnaast werkt de gemeente samen met het waterschap en omliggende gemeenten bij: Een onderzoek naar de levensduur van riolering 1 Een onderzoek naar planvorming Onderhoud van watergangen Communicatie 1 Onderzoek levensduur riolering samenvattende notitie (eindconcept), Oranjewoud, projectnr , d.d. 23 november 2012, revisie 01 22\72 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept

23 Concept Kenmerk R NJK-afr-V Stedelijke wateropgave Op dit moment worden de regenwaterstructuurplannen uitgewerkt. Het opstellen van deze plannen is genoemd bij de maatregelen binnen cluster 1 van het Wateruitvoeringsprogramma (zie paragraaf 2.4). Deze kaart geeft een overzicht van locaties waar de komende jaren op een kosteneffectieve manier verhard oppervlak afgekoppeld kan worden. Op de kaart staan onder andere Julianaweg in De Wijk en Dijkhuizen in Ruinerwold. Op deze locaties kunnen rioleringswerkzaamheden zoveel mogelijk gecombineerd worden met herinrichtingswerkzaamheden of wegonderhoud. De gemeente voert alleen afkoppelmaatregelen uit als hiervoor noodzaak is voor het functioneren van het stelsel (op basis van berekeningen en metingen). Op deze manier werkt de gemeente gestaag aan het klimaatbestendig maken van de rioolstelsels en daarnaast heeft afkoppelen een gunstig effect op de benodigde capaciteit en het zuiveringsrendement van de rioolwaterzuiveringen van Reest en Wieden. 2.3 Beheer Het beheer van de bestaande voorzieningen vormt een van de belangrijkste onderdelen uit het GRP. De gemeente heeft de beheercyclus in eigen hand en de personele bezetting is goed. Beheer en onderhoud van de bestaande riolering is goed op orde. De uitgevoerde inspecties en reinigingen liggen op schema met de maatstaf van 5 % uit het GRP De vervangingen die naar aanleiding van inspecties uitgevoerd moeten worden, worden gecombineerd met ontwikkelingen in de openbare ruimte zoals wegonderhoud en herinrichting. In bijlage 3 wordt een overzicht gegeven van de riolering die in de afgelopen planperiode is geïnspecteerd. De gemeente kiest hiermee voor een strategische aanpak van herstel- en verbetermaatregelen. Door het zoeken van combinaties is een directe aanpak niet altijd mogelijk en bestaat de kans dat de gemeente vertraging oploopt met het uitvoeren van de projecten. Ten opzichte van de strategie in het vorige GRP kunnen de wijzigingen beperkt zijn. 2.4 Waterplan De Wolden In 2008 is een Waterplan voor de gemeente De Wolden opgesteld. Het Waterplan beslaat uit de periode van 2008 tot en met Het Waterplan beschrijft hoe het zichtbare en het onzichtbare water op elkaar zijn afgestemd en waar problemen optreden. Ook de waterkwaliteit is een aandachtspunt. Het Waterplan bevat de gezamenlijke visie van de waterpartners op het gewenste beheer van water binnen de kernen en het landelijk gebied. Daarnaast zijn in het waterplan maatregelen opgenomen die het waterbeheer in De Wolden kunnen verbeteren. Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept 23\72

24 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 In het waterplan worden zeven thema s behandeld: 1. Water ten overvloede of waterschaarste 2. Helder en natuurlijk water 3. Water in de ruimtelijke ordening 4. Riolering en het afkoppelen van hemelwater 5. Beheer en onderhoud 6. Recreëren en beleven van water 7. Communicatie en educatie als dragers voor water Aan de hand van deze thema s is beschreven hoe het watersysteem functioneert, waar kansen en/of knelpunten liggen en welke visie daaraan gekoppeld is. Ook zijn in een uitvoeringsprogramma maatregelen beschreven om invulling te geven aan de thema s. Vanuit het Waterplan is een Waterprogramma opgesteld. Hierin worden de maatregelen uit het Waterplan samengevoegd in zes clusters: stedelijke wateropgave, waterkwaliteit verbeteren, water in de Ruimtelijke Ordening, Gewenst Grondwater en Oppervlaktewater Regime (GGOR), procesmaatregelen en communicatie. Cluster 1 (stedelijke wateropgave) heeft een directe link met het GRP. Dit cluster omvat onder andere het opstellen van een waterkansenkaart, het uitvoeren van onderzoek naar grondwateroverlast en -tekorten, het aanpakken van grondwaterproblemen, water-op-straat-knelpunten onderzoeken en het maken van afkoppelkansenkaarten en een hemelwaterstructuurkaart. Ook cluster 2 (waterkwaliteit verbeteren) heeft raakvlakken met het GRP. In dit cluster zijn nader onderzoek naar de waterkwaliteitsspoorknelpunten en het inventariseren van de werking van de werveloverlaat en de groene berging. Het opstellen van de afkoppelkansenkaart komt ook terug in dit cluster, maar nu alleen voor de kernen met rioleringsknelpunten. Vanuit cluster 5 moet een waterloket worden ingericht. De gemeente heeft nu een gemeentewinkel waar ook de vragen op het gebied van water en riolering worden gesteld. Waterschap Reest en Wieden is in overleg met de inliggende gemeenten voor het opstellen van een gezamenlijk waterloket. 2.5 Nationale AdaptatieScan In 2011 heeft de gemeente een Nationale AdaptatieScan (NAS) voorbereid. Hierbij is tijdens een workshop gewerkt aan het opstellen van de AdaptatieAgenda. De AdaptatieAgenda wordt ingezet bij de prioritering van de te nemen maatregelen rond het thema Klimaat. Naar aanleiding van de workshop zijn de 111 geselecteerde maatregelen geprioriteerd op basis van thema, sector en draagvlak. Door deze prioriteringen te combineren en een integrale benadering te maken en die vanuit verschillende sectoren en vanuit de kansen en bedreigingen met elkaar te vergelijken is de AdaptatieAgenda voor gemeente De Wolden opgesteld. 24\72 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept

25 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 Bovenaan de AdaptatieAgenda staan maatregelen zoals overloopgebieden aanleggen, gezondheidszorg verbeteren, meer ruimte voor water creëren, multifunctionele zone rondom EHS ontwikkelen, op niet overstroombare delen bouwen en overstromingsrisico s zwaarder meewegen in ruimtelijke ordening. Op het gebied van riolering staan de volgende maatregelen op de lijst: Meer ruimte voor water creëren Hemel- en afvalwater scheiden Capaciteit rioleringsstelsel vergroten Lekkages riolering opheffen Afvalwaterafvoer reduceren De AdaptatieAgenda wordt nu uitgewerkt tot een beleidsvoorstel. Hierin opgenomen welke punten verder uitgewerkt moeten worden en hoe deze uitwerking eruit komt te zien. 2.6 Benchmark Rioleringszorg 2008 en 2010 Gemeente De Wolden heeft in 2008 deelgenomen aan de Benchmark Rioleringszorg. Tijdens dat cluster van de Benchmark namen vooral gemeenten uit Drenthe, Friesland en Utrecht deel. Met de Benchmark verkrijgen de gemeenten inzicht in kenmerken en prestaties van hun riolering. Door de overgang naar een nieuw beheersysteem ten tijde van de Benchmark heeft de gemeente niet alle benodigde gegevens aan kunnen leveren. Desondanks blijkt eruit dat de gemeente De Wolden relatief veel klachten krijgt (circa 230 ten opzichte van circa 110 per inwoners gemiddeld over de deelnemende gemeenten van ), maar deze wel heel snel oplost. De planverwachting is relatief laag, maar de plannen die zijn uitgevoerd hebben wel een hoge efficiëntie met betrekking tot tijd en geld. De beheergegevens in de database hadden in 2008 een lage actualiteit doordat veel revisies nog niet verwerkt waren en het verhard oppervlak niet actueel was. Dit kwam omdat de gemeente ten tijde van de Benchmark overging naar een nieuw beheersysteem. In 2010 heeft gemeente De Wolden weer deelgenomen aan de Benchmark Rioleringszorg. Ditmaal namen alle gemeenten mee, waardoor een landelijke prestatievergelijking ontstaat. De tekst van de Benchmark komt niet overeen met de getallen. De getallen en grafieken geven het juiste beeld van de situatie in De Wolden. Uit de Benchmark komt naar voren dat De Wolden relatief veel gescheiden en relatief veel mechanische riolering heeft. Tussen 2006 en 2009 is relatief veel riolering vervangen en relatief veel omgebouwd. De rioolheffing (voor meerpersoonshuishoudens) is relatief hoog en in vergelijking met het Nederlands gemiddelde voert de gemeente veel reinigingen en inspecties uit. Van de emissieafspraken was in 2009 al 90 % gerealiseerd, dit is vergelijkbaar met het Nederlands gemiddelde. Net als uit de Benchmark in 2008 naar voren kwam, ontvangt de gemeente relatief veel meldingen en klachten. Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept 25\72

26 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 Binnen de gemeente worden alle binnenkomende klachten en meldingen geregistreerd in een database. Het hoge aantal meldingen en klachten kan verklaard worden door het grote drukrioleringssysteem binnen de gemeente. Als de pompunits in storing staan, gaat de rode lamp branden. Burgers worden gevraagd zelf contact op te nemen met de gemeente als de rode lamp brandt. Hierdoor komt een groot aantal meldingen binnen, die niet direct een klacht betekenen, maar wel worden geregistreerd in het systeem. 2.7 Financiën Er is een verschil tussen de exploitatie op begroting en de exploitatie op rekening niveau. Dit wordt veroorzaakt door vertraagde uitvoering van kredieten. De gemeente streeft ernaar dit in de toekomst meer gelijk te trekken. 26\72 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept

27 Rioleringsbeleid komende jaren 3 Rioleringsbeleid voor planperiode

28

29 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 3 Rioleringsbeleid komende jaren Dit hoofdstuk beschrijft de situatie die de gemeente De Wolden in de komende planperiode wil bereiken. Het rioleringsbeleid is beschreven aan de hand van algemene doelstellingen (zie paragraaf 3.2), die vervolgens zijn geconcretiseerd per thema (zie paragrafen 3.3 t/m 3.8). Voor er op het gemeentelijke beleid wordt ingegaan, is in paragraaf 3.1 op hoofdlijnen het kader geschetst, waarbinnen de gemeente haar rioleringsbeleid dient vorm te geven. Dit is niet alleen afhankelijk van geldende wetgeving, maar ook van de beleidskaders van waterschap Reest en Wieden en provincie Drenthe. In bijlage 6 zijn de wetgeving en de kaders uitgebreid omschreven. Ook is in deze bijlage achtergrondinformatie opgenomen over de recente wetswijzigingen rondom het rioleringsbeleid. In onderstaande paragraaf volgen alleen de kernpunten van deze wijzigingen. 3.1 Beleidskaders De gemeentelijke zorgplichten/waterwet Op 1 januari 2008 is de Wet verankering en bekostiging gemeentelijke watertaken in werking getreden, kortweg Wet gemeentelijke watertaken (Wgw). Het is geen zelfstandige wet maar een titel voor de wijziging van drie bestaande wetten. Zo is de gemeentelijke rioleringszorgplicht in de Wet milieubeheer (het oude artikel 10.33) vervangen door een zorgplicht voor inzameling en transport van stedelijk afvalwater en zijn er zorgplichten en bevoegdheden bijgekomen voor hemelwater en grondwater. De wijzigingen zijn doorgevoerd in de Wet milieubeheer (Wm), de Gemeentewet en de Wet op de waterhuishouding. Deze laatste wet is, samen met 7 andere bestaande wetten, per 22 december 2009 opgenomen in de Waterwet. De wet voorziet in de volgende plichten en instrumenten: 1. Zorgplicht voor de inzameling en transport van stedelijk afvalwater (artikel 10.33, Wm) 2. Zorgplicht voor de doelmatige inzameling en verwerking van het afvloeiende hemelwater voor zover dat niet redelijkerwijs van de perceeleigenaar kan worden verwacht (Artikel 3.5 Waterwet 3. Zorgplicht voor het in het openbaar gemeentelijk gebied treffen van maatregelen teneinde structureel nadelige gevolgen voor de grondwaterstand voor de aan de grond gegeven bestemming zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken, voor zover het treffen van die maatregelen doelmatig is en niet tot de zorg van het waterschap of provincie behoort (Artikel 3.6, Waterwet) 4. Heffingsbevoegdheid voor het verhalen van de kosten van de gemeentelijke zorgplichten (artikel 228a, Gemeentewet) Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept 29\72

30 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 5. Verbreding gemeentelijk rioleringsplan waarin ook aandacht aan de zorgplichten voor hemelwater en grondwater moeten worden besteed (wijziging artikel 4.22, Wm) Doelmatig beheer in de waterketen Op 23 mei 2011 is door het ministerie van Infrastructuur en Milieu, Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), het Interprovinciaal Overleg (IPO), de Unie van Waterschappen (UvW) en de Vereniging van waterbedrijven in Nederland (Vewin) het Bestuursakkoord Water ondertekend. Dit akkoord maakt onderdeel uit van een breed bestuursakkoord dat zich primair richt op het vergroten van de doelmatigheid van het beheer van het watersysteem en de waterketen. Het Bestuursakkoord Water omvat drie doelen: 1. Realiseren van kostenbesparingen (minder meer) 2. Verbeteren kwaliteit en innovatievermogen 3. Verminderen (personele) kwetsbaarheid Om bovenstaande doelen te realiseren stelt het Bestuursakkoord Water voor om als middel de samenwerking in de afvalwaterketen tussen gemeentes onderling en het waterschap te intensiveren. Het is daarbij met name van belang dat een samenwerking tussen waterschap en gemeentes plaatsvindt op basis van gelijkwaardigheid en vanuit het beginsel kosteneffectiviteit. Ten aanzien van de afvalwaterketen wordt een onderscheid gemaakt in: a. Investeringsprogrammering b. Operationele taken Ad a. Investeringsprogrammering Ten aanzien van de investeringsprogrammering blijft deze zo dicht mogelijk bij de gemeente als regisseur van de openbare ruimte bestaan. Er is geen sprake van het overhevelen van taken of verantwoordelijkheden naar andere overheden of organisaties, waardoor de onderkende synergie-voordelen en de daarmee te bewerkstelligen kosteneffectiviteit bij het uitvoeren van vervangings- en verbeteringsmaatregelen bij gemeenten veilig gesteld blijven. Ad b. Operationele taken Ten aanzien van de uit te voeren operationele taken binnen de afvalwaterketen kan professionalisering en het benutten van schaalvoordelen naar de gebiedsgrootte van een waterschap voordelen opleveren. Afhankelijk van de beheergrootte van de gemeente kunnen mogelijk door middel van een intensievere samenwerking met andere gemeenten en het waterschap gezamenlijk inspecties en onderhoud van voorzieningen, metingen, gegevensbeheer, sturing/gemalenbeheer en storingsdienst in uitvoering worden gebracht. Of met de voorgestelde samenwerking daadwerkelijk voordeel valt te behalen vraagt om regionaal maatwerk. 30\72 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept

31 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 Dit is namelijk sterk afhankelijk van de gebiedsgrootte en personele formatie binnen de eigen gemeentelijke organisatie. Leidt een opschaling vanuit doelmatigheidsoverwegingen niet tot een vergroting van de kosteneffectiviteit, dan wordt afgeraden hiervan gebruik te maken. Er wordt samenwerking gezocht met waterschap Reest en Wieden en met andere gemeentes binnen het beheersgebied van Reest en Wieden. Hiervoor is een waterakkoord tussen gemeente De Wolden en waterschap Reest en Wieden opgesteld. Door de afspraken in het waterakkoord kunnen inzameling, transport en zuivering van afvalwater niet meer los van elkaar gezien worden, maar moeten zij integraal en gericht op duurzaamheid worden beschouwd. Ook het inzamelen en verwerken van overtollig hemelwater en grondwater kan niet zonder de onderlinge samenwerking. Ook is uitwisseling van werken en diensten met een gezamenlijk belang tussen gemeente en waterschap mogelijk. In het waterakkoord is afgesproken dat gemeente en waterschap samenwerken en elkaar betrekken bij werkzaamheden op het gebied van waterbeheer en afvalwaterbeheer. De werkzaamheden kunnen betrekking hebben op het totale traject van onderzoek, planvorming, onderhoud en de uitvoering van concrete projecten en werkzaamheden. Er wordt nu samen gewerkt aan het opstellen van een afvalwaterakkoord en de uitvoering van monitoring in de waterketen. De ambitie van de gemeente is om dit verder uit te bouwen Duurzaamheid en innovaties De gemeente De Wolden heeft geen overkoepelend plan waarin haar ambities op het gebied van duurzaamheid zijn vastgelegd. In 2011 heeft de gemeente een Nationale AdaptatieScan uitgevoerd. Uit de AdaptatieAgenda, die het resultaat hiervan is, komen een aantal maatregelen naar voren die een raakvlak hebben met het rioleringsbeleid in de komende jaren. Hieronder valt het klimaatbestendig inrichten van wijken waarbij niet alleen wordt afgekoppeld, maar waarbij ook wordt gekeken wat gebeurt als het water op het oppervlak komt en hoe dit water kan worden weggeleid door het wegnemen van barrières in infrastructuur. Andere maatregelen zijn hemelwater en afvalwater scheiden, warmte/koude opslag realiseren, capaciteit rioleringsstelsel vergroten, lekkages riolering opheffen, hulpdiensten professionaliseren (opstellen calamiteitenplan voor riolering) en overstromingsrisico s zwaarder meewegen in ruimtelijke ordening. Binnen de gemeente De Wolden is relatief veel berging binnen het stelsel. Bij aanpassing van het stelsel is het dus niet altijd noodzakelijk om af te koppelen. Er moet altijd worden afgewogen of er knelpunten zijn en of er technische en maatschappelijke noodzaak is voor de afkoppelwerkzaamheden. Zo moet afkoppelen bijdragen aan het functioneren van het stelsel en moet oppervlaktewater in de buurt zijn om afkoppelen doelmatig te laten zijn. Afkoppelen moet maatschappelijke winst opleveren in de waterketen. Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept 31\72

32 Concept Kenmerk R NJK-afr-V Waterplan De Wolden De werkzaamheden die voortkomen uit het waterplan De Wolden (zie ook paragraaf 2.4) zijn geïntegreerd in dit vgrp. 3.2 Doelstellingen komende periode Algemeen uitgangspunt bij de doelstellingen voor de komende planperiode is dat de verbeteringen en optimalisaties die de afgelopen jaren in de rioleringszorg zijn ingezet, worden doorgezet in de komende planperiode. Gemeente De Wolden wil daarbij op de meest kosteneffectieve manier invulling geven aan het beheer en onderhoud. De doelstellingen voor de komende planperiode zijn onderverdeeld in: Inzameling en transport van stedelijk afvalwater Inzameling en transport van hemelwater Inzameling en transport van grondwater Kosteneffectief beheer De doelstellingen zijn concreet vertaald naar Functionele eisen, maatstaven en meetmethoden. Deze zijn in detail uitgewerkt in bijlage 1. In de volgende paragrafen worden de doelen in grote lijnen omschreven. 3.3 Stedelijk Afvalwater Inzameling afvalwater Vanuit de Wet Milieubeheer heeft de gemeente de verplichting om een voorziening aan te bieden voor het inzamelen van afvalwater. Hierbij continueert de gemeente het beleid uit de vorige planperiode: Alle percelen op gemeentelijk grondgebied zijn of moeten worden voorzien van een rioolaansluiting, tenzij het betreffende perceel een provinciale ontheffing heeft of lokale zuivering doelmatiger is. Binnen de gemeente is een beperkt aantal percelen zonder lokale zuivering en aansluiting op riolering. Deze percelen hebben een ontheffing bij de provincie. Het contract voor het beheer van IBA s met Reest en Wieden wordt in aangepaste vorm voortgezet in het kader van het afvalwaterakkoord. De energiekosten worden nu betaald door het waterschap, maar dit verandert als het contract afloopt. Dan moeten deze kosten worden ingebracht in de exploitatie van de riolering Emissiereductie De gemeente streeft ernaar ongewenste emissies naar oppervlaktewater, bodem en grondwater op een kosteneffectieve wijze zoveel mogelijk te beperken. Hiervoor wordt, bijvoorbeeld bij herberekening van de BRP s, onderzocht wat de knelpunten zijn. Vervolgens wordt bekeken welke maatregelen nodig zijn en waar deze het beste gerealiseerd kunnen worden. 32\72 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept

33 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 De laatste maatregelen om te voldoen aan de basisinspanning, in Koekange, De Wijk, Ruinerwold en Ansen (zie ook paragraag 2.1.1), worden met prioriteit in de komende planperiode gerealiseerd Aanpak emissies bij de bron Ongewenste emissies kunnen ook beperkt worden door bij de bron maatregelen te nemen. Op dit vlak wil de gemeente blijven werken aan het terugdringen van foutieve aansluitingen, met name afvalwaterlozingen op regenwaterafvoeren. Hiervoor worden controles van aansluitingen uitgevoerd. Daarnaast streeft de gemeente ernaar hemelwater en afvalwater te scheiden waar dit mogelijk is voor de laagst maatschappelijke kosten. Om in kaart te brengen waar mogelijkheden liggen voor het afkoppelen van regenwater wordt een regenwaterstructuurplan opgesteld. Dit plan laat zien wat de beste plekken zijn om regenwater in te zamelen. Het regenwaterstructuurplan wordt uitgebreid door de afkoppelmogelijkheden erin op te nemen. 3.4 Hemelwater Inzameling hemelwater De gemeente heeft de verantwoordelijkheid voor de doelmatige inzameling van overtollig hemelwater. Belangrijk vertrekpunt in de wetgeving is dat de zorgplicht in eerste instantie bij de burger ligt. De burger zal dan, als dit mogelijk is, het regenwater moeten infiltreren in de bodem of het water af moeten voeren naar oppervlaktewater op of naast het eigen perceel. Wanneer dit redelijkerwijs niet mogelijk is, moet de gemeente de zorgplicht overnemen Scheiding hemelwater en afvalwater De gemeente hanteert het uitgangspunt dat afvalwater en hemelwater bij de bron moeten worden gescheiden. Door water bij de bron te scheiden en afvalwater en hemelwater apart af te voeren, neemt de hoeveelheid hemelwater in de afvalwaterketen af. Deze aanpak levert verder een positieve bijdrage aan de verbetering van de waterkwaliteit en doorstroming van het oppervlaktewater. Bij hemelwater geldt dat lokale lozingen van hemelwater in het milieu (al dan niet via een gemeentelijk hemelwatersysteem) de voorkeur geniet boven lozing op een gemengd stelsel. Lozingen op oppervlaktewater zijn gelijkwaardig aan lozing in de bodem. Hieronder is beschreven hoe de gemeente ten aanzien van het hemelwater wil omgaan in bestaande en nieuwe situaties. Bestaande situaties In de gebieden met een gemengd stelsel wordt, met inachtname van de voorkeursvolgorde uit de Wet milieubeheer, het overtollige hemelwater aangesloten op het gemengde stelsel. Op termijn worden dergelijke stelsels waar dit zinvol en doelmatig is vervangen door gescheiden stelsels. Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept 33\72

34 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 Als het bestaande gemengde riool niet toe is aan vervanging wordt alleen een hemelwaterafvoer bijgeplaatst. Tijdens deze werkzaamheden worden hemelwaterafvoeren van particuliere percelen aangesloten op hemelwaterriolen die naast de bestaande gemengde riolen worden aangelegd. In gebieden met een (verbeterd) gescheiden rioolstelsel (apart riool voor de inzameling en afvoer van hemelwater) moet het overtollige hemelwater op het hemelwaterstelsel aangesloten zijn. Door vgs-stelsels om te bouwen tot vgs + -stelsels, wordt er nog minder regenwater afgevoerd naar de zuivering. In gebieden waar een druk- of persriool aanwezig is (met name buiten de bebouwde kom) bedoeld voor de inzameling van alleen afvalwater, is het niet toegestaan hemelwater hier op aan te sluiten. Om dit te waarborgen zal controle en handhaving plaatsvinden. Nieuwe situaties In nieuwe situaties is het uitgangspunt dat het hemelwater gescheiden wordt afgevoerd van het afvalwater (scheiding bij de bron). De particulier is dan zelf verantwoordelijk voor de inzameling en de afvoer van het hemelwater naar een gemeentelijke hemelwatervoorziening. Deze voorziening zal veelal bestaan uit een aansluitpunt op de hemelwaterriolering op de perceelgrens. Maar het kan ook voorkomen dat het hemelwater afgevoerd moet worden naar aangrenzend oppervlaktewater. De criteria voor aansluiting in nieuwe situaties zijn geregeld in het Bouwbesluit In artikel 6.16 is de afvoer van huishoudelijk afvalwater geregeld. In artikel 6.17 is de afvoer van hemelwater voor nieuwbouw geregeld. Bij nieuwbouw in bestaand gebied (inbreiding) met gemengde riolering wordt het uitgangspunt gehanteerd dat de particulier afvalwater en hemelwater gescheiden inzamelt en gescheiden aanbiedt ter hoogte van de perceelgrens. Dit met het oog op mogelijke toekomstige ombouw van gemengde riolering naar gescheiden riolering in het inbreidingsgebied. Als de inbreiding dusdanig klein is dat de huizen direct worden aangesloten op een bestaand gemengd stelsel wordt geen gescheiden rioolstelsel aangelegd. Bij nieuwbouw in het buitengebied komen de kosten voor de rioolaanleg voor rekening van de veroorzaker. De regels uit het Bouwbesluit 2012 zijn leidend. In het Bouwbesluit zijn geen uitsluitingen opgenomen voor het toepassen van uitlogende materialen. De gemeente mag in een eigen aansluitverordening of hemelwaterverordening dan ook geen uitsluitingen voor uitlogende materialen opnemen. 34\72 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept

35 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 Bij het inpassen van hemelwateraspecten in de ruimtelijke ontwikkeling, hanteert de gemeente het uitgangspunt dat de waterproblematiek niet mag worden afgewenteld op de omgeving maar dat hemelwater zoveel mogelijk in of bij een (nieuw)bouwlocatie moet worden verwerkt. De voorkeursvolgorde daarbij is: 1. (Her)gebruik van hemelwater; het hemelwater wordt opgevangen om binnen de ontwikkeling nuttig in te zetten waardoor het niet tot afvoer komt 2. Bergen en vertraagd afvoeren; na (hevige) regenval wordt water in het plangebied opgevangen en tijdelijk geborgen om vervolgens vertraagd te worden afgevoerd naar de openbare ruimte. Voorbeelden zijn: bergingsvijvers, wadi s, groene daken, verlaagde parkeerterreinen et cetera 3. Rechtstreeks afvoeren naar oppervlaktewater; indien hemelwater niet kan worden geborgen wordt het afgevoerd naar gebieden met oppervlaktewater zoals vijvers, sloten en kanalen 4. Afvoeren naar het rioolstelsel; alleen als de eerste drie opties niet mogelijk zijn vindt afvoer plaats via de (vuilwater-)riolering. Dit kan bijvoorbeeld voorkomen bij inbreidingslocaties in een gebied met alleen gemengde riolering en waar oppervlaktewater afwezig is Wateroverlast Klimaatveranderingen, zorgen ervoor dat de belasting op de riolering naar verwachting toeneemt. Dit leidt tot meer en vaker water-op-straat. Omdat de capaciteit van de riolering gelimiteerd is en de riolering niet onbeperkt kan worden vergroot, zoekt de gemeente naar mogelijkheden om ook bovengronds berging c.q. afvoer te creëren. Daarnaast wil de gemeente verschillende acceptatieniveaus voor verschillende gebruiksfuncties gaan hanteren. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen de gebeurtenissen hinder, overlast of schade. De definities van de verschillende gebeurtenissen zijn weergegeven in tabel 3.1. Tabel 3.1 Algemene omschrijving gradaties water-op-straat Gebeurtenis Hinder Overlast Schade Omschrijving Kortdurend water-op-straat van geringe omvang Ernstige hinder (zoals afvalwater op straat of stremming) en forse hoeveelheden water-opstraat Kort of langdurend water-op-straat van een dusdanige omvang dat er schade aan eigendommen optreedt en/of er essentiële (gebruiks-) functies uitvallen Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept 35\72

36 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 Vervolgens is voor een aantal gebruiksfuncties bepaald met welke frequentie de bovengenoemde gebeurtenissen mogen voorkomen. Deze uitgangspunten zijn weergegeven in tabel 3.2. Tabel 3.2 Uitgangspunten acceptatie wateroverlast per gebruiksfunctie Gebruiksfunctie Toelaatbare frequentie Hinder Overlast Schade Woongebied Eens per 2 jaar 2 Eens per 5 jaar Niet (minder dan eens per 100 jaar) Bedrijventerreinen Eens per 2 jaar Eens per 5 jaar Niet (minder dan eens per 100 jaar) Hoofd infrastructuur Eens per 5 jaar Eens per 10 jaar Niet (minder dan eens per 100 jaar) Winkelgebied Eens per 10 jaar Niet (minder dan eens per 100 jaar) Niet (minder dan eens per 100 jaar) Bovengenoemde uitgangspunten zullen als toetsingskader gebruikt worden bij het vormgeven van de watersystemen in de gemeente en het ondernemen van actie bij klachten of overlast. 3.5 Grondwater In artikel 3.6 van de Waterwet is opgenomen dat de gemeente zorgplicht heeft, voor het in het openbaar gemeentelijk gebied treffen van maatregelen om structureel nadelige gevolgen van de grondwaterstand voor de aan de grond gegeven bestemming zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken, voor zover het treffen van die maatregelen doelmatig is en niet tot de zorg van waterschap of provincie behoort. De tekst in artikel 3.6 heeft een aantal beleidsvariabelen in zich die nog niet nader gedefinieerd zijn. Dit geeft de gemeente ruimte voor een eigen invulling van het beleid, waarbij rekening gehouden kan worden met eigen ambities en lokale omstandigheden. In de onderstaande paragrafen is invulling gegeven aan het grondwaterbeleid voor gemeente De Wolden Verantwoordelijkheden Naast de gemeente hebben particulieren, waterschap en provincie ook een wettelijke verantwoordelijkheid in het grondwaterbeheer. De particulier zorgt voor bouwkundige of waterhuishoudkundige voorzieningen op eigen terrein omdat hij verantwoordelijk is voor de goede staat van zijn eigendom. Het waterschap dient door peilbeheer voldoende ontwatering en afvoercapaciteit te garanderen. Tevens zijn zij vergunningverlener voor kortdurende grondwateronttrekkingen in de ondiepere lagen van de bodem, zoals bronbemaling bij bouwprojecten. 2 Bui 08 Leidraad Riolering, neerslag 19,6 mm 36\72 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept

37 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 De provincie blijft vergunningverlener voor grootschalige en langdurige grondwateronttrekkingen in de diepere bodemlagen, zoals drinkwateronttrekkingen en bodemenergiesystemen. De gemeente moet in het openbaar gemeentelijk gebied maatregelen treffen om structureel nadelige gevolgen van de grondwaterstand voor de aan de grond gegeven bestemming zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken. De zorgplicht werkt niet met terugwerkende kracht en leidt niet tot aansprakelijkheid voor schadesituaties die zich in het verleden hebben voorgedaan. Grondwateroverlast als gevolg van bouwkundige tekortkomingen en incidentele gebeurtenissen vallen buiten de gemeentelijke zorgplicht Inspanningsverplichting De zorgplicht voor grondwater is een inspanningsverplichting, geen resultaatsverplichting. Een resultaatsverplichting zou gemeenten aan de ene kant voor opgaven kunnen plaatsen die niet uitvoerbaar zijn, doordat grondwaterpeilen niet eenvoudig te sturen zijn. Aan de andere kant zou een resultaatsverplichting er toe kunnen leiden dat er maatregelen genomen worden die niet doelmatig zijn en die voor een onacceptabele stijging van de rioolheffing kunnen zorgen. Hoewel de gemeente aanspreekpunt is voor grondwateroverlast, geldt de inspanningsverplichting ook voor particulieren. Van perceeleigenaren wordt verwacht dat ze de gemeente benaderen voor informatie of klachten. Particulieren kunnen grondwateroverlast mogelijk zelf voorkomen door bijvoorbeeld drainage op het eigen terrein aan te leggen of door bouwkundige aanpassingen te realiseren. Als particulieren hun overtollige grondwater niet op eigen terrein kwijt kunnen, dient dit door de gemeente vanaf de perceelsgrens te worden afgevoerd Aanpak grondwaterproblemen De gemeente doet op basis van bekende klachten, onderzoek naar ernst, omvang en oorzaken van de grondwateroverlast. Ook worden daar waar nodig drainagesystemen aangelegd in combinatie met rioolvervangingen en of andere werkzaamheden in de openbare ruimte. Bij de aanpak voor het oplossen en voorkomen van grondwaterproblemen, wordt onderscheid gemaakt in drie fasen: De bestemmingsplanfase De (her)inrichtingsfase De beheerfase De bestemmingsplanfase Als een bestemmingsplan wordt gewijzigd, dient er een Watertoets uitgevoerd te worden. Bij elk nieuw bestemmingsplan zal voortaan de grondwatersituatie worden meegenomen in de waterparagraaf. De benodigde maatregelen om grondwaterproblemen te voorkomen worden daarbij vastgelegd in regels voor diverse bestemmingen. Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept 37\72

38 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 Het gaat daarbij niet alleen om regels ten aanzien van zetting en drooglegging, maar ook ten aanzien van drainagesystemen en ontwateringsdiepte. Een aantal van de genoemde regels zijn in dit vgrp vastgelegd, zie hiervoor bijlage 1, Functionele eisen, maatstaven en meetmethoden. De (her)inrichtingsfase Nieuwbouw- of herstructureringsplannen moeten voldoen aan het geldende bestemmingsplan, het Bouwbesluit en de gemeentelijke bouwverordening. Aanvragen voor omgevingsvergunningen worden getoetst aan de hand van deze documenten. Als in het bestemmingsplan voorwaarden opgenomen zijn voor grondwater, wordt hier dus automatisch op getoetst. Als er in een bestemmingsplan nog geen voorwaarden voor grondwater opgenomen zijn, dan worden deze apart opgenomen in de bouwvergunning. De beheerfase In de beheerfase richt de gemeente zich vooral op het beperken van grondwateroverlast in bestaand gebied. Het gaat daarbij om het aanpakken van structurele grondwaterproblemen. Binnen de gemeente De Wolden is sprake van structurele grondwateroverlast indien de volgende aspecten gelden: De problematiek is ernstig, wat zich uit in een of meer van de volgende verschijnselen: - Gezondheidsrisico s of -klachten (bijvoorbeeld als gevolg van optrekkend vocht door water in de kruipruimte in woningen met houten vloeren) - Serieuze funderingsschade - Ernstig belemmering van het gebruiken van de grond waarvoor deze bestemd is (bijvoorbeeld doordat de grond onbegaanbaar is) Het probleem heeft enige omvang en speelt dus op buurtniveau De problematiek wordt aantoonbaar veroorzaakt door (verandering in) de grondwaterstand Als er structurele grondwaterproblemen worden geconstateerd, dan wordt er door de gemeente onderzoek gedaan naar de oorzaak. De oorzaken kunnen in twee categorieën worden ingedeeld: Geohydrologische oorzaken: - Verhoging of verlaging van de oppervlaktewaterpeilen - Demping of ontgraving van watergangen - Aanwezigheid van slecht doorlatende bodemlagen - Niet goed functionerende drainage - Het starten of stoppen van (tijdelijke) grondwateronttrekkingen (proceswater, drinkwater en bemaling) - Bodemdaling waarbij de grondwaterstand gelijk blijft (klink) - Vervanging van lekkende riolen 38\72 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept

39 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 Bouwtechnische oorzaken: - Lekkende kelders door scheurvorming of verkeerde aansluitingen (kabels en leidingen) - Oorzaken die niet grondwatergerelateerd zijn, maar die wel als zodanig bestempeld worden: o Verstopte ventilatieroosters o Lekkende drinkwater- of afvalwaterleidingen o Instromend hemelwater (als gevolg van bijvoorbeeld verkeerd geïnstalleerde of beschadigde regenpijpen) In het kader van het onderzoek wordt onderzocht welke maatregelen passend zijn voor het oplossen van de problemen. Daarbij wordt onderscheidt gemaakt in: Particulier terrein (maatregelen te nemen door particulieren): - Bouwkundige maatregelen - Aanleg of vervanging van drainage op particuliere percelen - Verticuteren grond (losmaken bovenlaag) - Afgraven en vervangen slecht doorlatende grondlagen - Ophogen van grond Publiek terrein (maatregelen te nemen door gemeente): - Aanleg of vervanging van drainage voor publiek terrein met waar nodig aansluitingen voor perceeldrainage - Ophogen van grond - Sloten graven of verbreden - Verlaging van het oppervlaktewaterpeil (in samenspraak met waterschap) De uitvoering en de kosten voor maatregelen op particulier terrein komen voor rekening van de eigenaren van dit terrein. De uitvoering en de kosten voor maatregelen op publiek terrein komen voor rekening van de gemeente, tenzij het doelmatiger is dat het waterschap (peilverlaging of -verhoging) of de provincie (grootschalige onttrekkingen) maatregelen neemt ter beperking van grondwaterproblemen. Bij het nemen van maatregelen op publiekterrein worden dezelfde doelmatigheidsuitgangspunten gehanteerd als bij onderhoud en vervanging van riolering. In het geval dat overlast op publiek terrein wordt veroorzaakt door een particulier, dan wordt het probleem gezamenlijk opgelost. Maatregelen worden zoveel mogelijk gecombineerd met andere werkzaamheden in de openbare ruimte. Indien particulieren bij structurele overlast hun drainagewater niet op eigen perceel kunnen verwerken of kunnen lozen op oppervlaktewater, is de gemeente verplicht het drainagewater te ontvangen. Er zal dan een aansluiting gerealiseerd moeten worden op een gemeentelijk drainagesysteem of een regenwaterstelsel. Het afvoeren van drainagewater naar de zuivering is echter ongewenst. Aansluiting van drainageleidingen op afvalwaterleidingen (inclusief regenwaterstelsels van verbeterd gescheiden stelsels), is daarom niet toegestaan. Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept 39\72

40 Concept Kenmerk R NJK-afr-V Bronnering Bij een bronnering wordt tijdelijk grondwater aan de bodem onttrokken om de grondwaterstand te verlagen. Zo kunnen werkzaamheden, zoals de aanleg van bouwwerken en kabels en leidingen, droog worden uitgevoerd. Voor zowel het onttrekken van grondwater als het lozen van het opgepompte grondwater op oppervlaktewater geldt dat Waterschap Reest en Wieden hiervoor het bevoegd gezag is. Voor het toetsen van lozing van bronneringswater op de riolering geldt dat de gemeente hiervoor het bevoegd gezag is. Uitgangspunt is dat schoon bronneringswater niet op het vuilwaterriool wordt geloosd, maar of terug wordt gebracht in de bodem of afgevoerd wordt naar oppervlaktewater, in de praktijk zal dit echter niet altijd mogelijk zijn. Voor het lozen van bronneringswater op de riolering dient in het kader van het Activiteitenbesluit 3 een verzoek tot een maatwerkvoorschrift te worden ingediend bij de gemeente. 3.6 Oppervlaktewater Het oppervlaktewatersysteem zorgt voor het transport van overtollig grond- en hemelwater naar de Hoogeveense Vaart, de Reest en de Oude Vaart. Vanwege de kwetsbaarheid van de Reest mag geen oppervlaktewater vanuit verhard gebied naar de Reest worden afgevoerd. Het transport van het overtollig hemel- en grondwater van het verharde oppervlak naar het oppervlaktewater geschiedt veelal via riolering of drainagesystemen. Bij de overdracht van het stedelijk water is slechts een klein deel van het oppervlaktewater overgedragen aan het waterschap. Het meeste water voldoet niet aan de criteria voor overdracht. Voor het stedelijk water dat is overgedragen is de gemeente niet meer de onderhoudsplichtige. Deze taak is overgedragen aan waterschap Reest en Wieden. Vanuit haar rol als verantwoordelijke voor de rioleringszorg, streeft de gemeente er wel naar om samen met het waterschap zo goed mogelijk invulling te geven aan de gezamenlijke doelstellingen op het gebied van waterkwaliteit en -kwantiteit. 3.7 Beheer Het beheer van de riolering is gericht op een duurzame instandhouding van het totale rioleringsysteem tegen de laagst mogelijke kosten en zo min mogelijk overlast voor de burger en gebruiker. Belangrijk hierin is een goed gegevensbeheer, preventief onderhoud en integrale afstemming bij vervangingswerkzaamheden met het wegenonderhoud en groenonderhoud. Hierdoor kunnen middelen kostenefficiënt worden besteed en kan daar waar mogelijk, werk met werk worden gemaakt. Ook de communicatie met de burger en gebruiker heeft een hoge prioriteit. 3 Het Activiteitenbesluit (Besluit algemene regels voor inrichtingen) bevat algemene milieuregels voor bedrijven. Dit besluit is gebaseerd op de Wet milieubeheer (Wm) en is sinds 1 januari 2008 van kracht. De algemene regels werden voorheen met milieuvergunningen geregeld. 40\72 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept

41 Concept Kenmerk R NJK-afr-V Waterloket De zorgplicht schrijft voor dat een (grond)waterloket wordt ingesteld. In het kader van samenwerking in de waterketen wordt in overleg met het waterschap gezocht naar de beste vorm voor het waterloket. Tot die tijd blijft het waterloket geïntegreerd in het Klant Contact Centrum van de gemeente en kan de burger bij de gemeente terecht voor vragen en klachten Beheergegevens De Wet milieubeheer schrijft voor dat bij de gemeente bekend moet zijn welke rioleringsvoorzieningen aanwezig zijn en in welke staat zij verkeren. Ook de WION (Wet Informatie-uitwisseling Ondergrondse Netten) schrijft voor dat de aanwezige rioleringsvoorzieningen in beeld moeten zijn. Zonder deze gegevens is effectieve (be)sturing niet mogelijk en kan de doelmatigheid niet worden gewaarborgd Inspectie en rioolvervanging Om inzicht in de kwaliteit van de riolering te behouden worden rioolinspecties uitgevoerd. De inspectiegegevens worden verwerkt in het rioolbeheersysteem. Beoordeling van de inspectiegegevens vindt plaats conform de landelijk normen. Bij constatering van een ingrijpmaatstaf wordt per schadebeeld bepaald welke maatregel noodzakelijk is. Hierbij wordt de afweging gemaakt tussen deelreparatie, renovatie of vervanging. Hierbij worden geen standaardmatige oplossingen gekozen, maar voor elke situatie wordt maatwerk geleverd. Lokale omstandigheden zoals verkeersbelasting, diepteligging, toerisme, kosten en dergelijke, bepalen of de streng wordt vervangen of gerenoveerd. Vervanging wordt vanwege kosteneffectiviteit bij voorkeur gecombineerd met andere reconstructiemaatregelen in de openbare ruimte. De gemeente wil de huidige inspectiecyclus van 5 % per jaar voortzetten in de komende planperiode. 3.8 Financiën De gemeente streeft naar een solide beleid ten aanzien van de financiering van de strategie van het vgrp. De financiering is gericht op een goede instandhouding van bestaande voorzieningen. De kosten van de werkzaamheden worden bepaald en geactualiseerd op basis van de beheergegevens. Met de huidige financieringsmethode moeten de kosten van de vervangingsinvesteringen en de exploitatie zoveel mogelijk passen binnen de inkomsten die uit de rioolheffing beschikbaar komen. De kosten voor riolering hebben echter een schommelend karakter, waardoor de hoogte van de rioolheffing voortdurend aangepast zou moet worden. Dit wordt voor burgers als ongewenst beschouwd en daarom werden schommelingen tot nu toe opgevangen door toevoegingen aan of onttrekkingen uit de algemene middelen. Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept 41\72

42 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 Deze laatste stap wordt nu aangepast. Voor het opvangen van schommelingen wordt een egalisatiereserve ingesteld waarin tekorten en overschotten worden uitgemiddeld. Doel daarbij is dat er een geleidelijk verloop van de hoogte van de rioolheffing toegepast kan worden zonder dat daarbij aanspraak hoeft te worden gedaan op de algemene middelen. De aanpak rond de egalisatiereserve is in feite geen nieuw beleid. Ook in het vorige GRP werd gerekend met een dergelijk reserve (zie ook hoofdstuk 5). Naast de inrichting van de egalisatiereserve is er onderzocht of er binnen de financiële kaders besparingen mogelijk zijn. Op basis daarvan is de methodiek voor de kostendekkingsberekening op twee punten aangepast: De financiële afschrijvingstermijn wordt verlengd van 30 naar 60 jaar Voor de vervanging van vrijvervalriolen wordt gerekend met regionale marktprijzen in plaats van geïndexeerde eenheidsprijzen van de stichting RIONED De technische levensduur van riolen binnen de gemeente De Wolden ligt gemiddeld op 62 jaar. Door de financiële afschrijvingstermijn op 60 jaar te zetten, worden de lasten beter gespreid over de daadwerkelijke gebruiksperiode. Deze aanpak sluit aan bij het advies in de notitie riolering van de commissie BBV. Op korte termijn levert dit lagere kapitaalslasten op, maar op lange termijn blijven kapitaalslasten wel langer actief, wat over de totale looptijd zorgt voor meer rentelasten. In het vorige GRP zijn de vervangingsinvesteringen doorgerekend met eenheidsprijzen van RIONED. Bij het opstellen van deze eenheidstarieven is in 2007 uitgegaan van een gemiddelde situatie. De prijzen die nu zijn gebruikt voor het bepalen van de vervangingsinvesteringen zijn meer gericht op de situatie in De Wolden. Deze prijzen liggen circa 30 % lager dan de geïndexeerd eenheidsprijzen van RIONED Overzicht beleidskeuzes op hoofdlijnen In de navolgende tabel is op hoofdlijnen een overzicht gegeven van de onderdelen en beleidslijnen die in het voorliggend vgrp verwerkt zijn. Daarbij is ook aangegeven of de beleidslijn afwijkt, gelijk blijft of nieuw is ten opzichte van het vorige GRP. 42\72 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept

43 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 Tabel 3.3 Overzicht van onderdelen en beleidslijnen Onderdeel Beleidslijn Toelichting Technische staat van objecten riolering Ongewijzigd ten opzichte van vorige GRP Zie ook waarschuwings- en ingrijpmaatstaven in bijlage 2. Aanpak beheer en controle wordt voortgezet Functioneren van de riolering (milieutechnisch) Gewijzigd ten opzichte van vorig GRP. Geen genormeerde aanpak Traject van basisinspanning is in afronding meer, maar in overleg met waterschap worden waterkwaliteitsknelpunten opgepakt Functioneren van de riolering (hydraulisch) Beleidslijn ten opzichte van ontwerpnormen voor stelsels is Zie paragraaf Met deze frequenties kan de gemeente beter ongewijzigd t.o.v. vorig GRP. Wel zijn toetsen of er actie ondernomen moet toelaatbare frequenties voor hinder worden en overlast geformuleerd Scheiding afval- en hemelwater Ongewijzigd ten opzichte van vorige GRP Streven naar geleidelijk ombouw en scheiding van systemen, zoveel mogelijk in combinatie met andere ontwikkelingen in de openbare ruimte Lozingen percelen buitengebied Ongewijzigd ten opzichte van vorige GRP Grondwater Beleidslijn grondwater is nieuw Gemeente is aanspreekpunt voor de burger. Al naar gelang, verantwoordelijkheden, ernst, schaalgrootte en kosten worden door de gemeente oplossingen uitgewerkt. Ook geeft gemeente voorlichting Financiële uitgangspunten (afschrijvingstermijnen) Er zijn verlengde afschrijvingstermijnen gehanteerd t.o.v. het vorig GRP Termijnen zijn conform BBV n zorgen op korte termijn voor lagere lasten (zie paragraaf 3.8) Financiële uitgangspunten Wijkt licht af van aanpak in het vorige In de kostendekking is een besparing (eenheidsprijzen en begroting) GRP. Er is minder gerekend met kengetallen en meer met actuele cijfers op de begroting doorgerekend en er zijn marktconforme prijzen gehanteerd voor rioolvervangingen Financiële uitgangspunten (reserve) Beleidslijn t.o.v. toepassing van reserve is gelijk aan vorig GRP Het gebruik van een reserve wordt daarmee opnieuw ingevoerd. Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept 43\72

44 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 44\72 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept

45 4 Strategie

46

47 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 4 Strategie Dit hoofdstuk beschrijft de strategie en opgaven voor de komende planperiode. Om dit te kunnen doen wordt eerst de huidige situatie getoetst aan de geformuleerde beleidsuitgangspunten uit het vorige hoofdstuk. Vervolgens wordt bepaald wat er gedaan moet worden om over vijf jaar de gestelde doelstellingen te kunnen halen. 4.1 Toetsing huidige situatie Op basis van de gestelde eisen is de huidige situatie getoetst. De gehele toetsing is opgenomen in bijlage 3. De gemeente voldoet nog niet aan alle eisen. De belangrijkste conclusies uit deze toetsing zijn hieronder kort weergegeven. Op dit moment (peildatum mei 2013) is er een goed en actueel overzicht van de voorzieningen in het rioleringsysteem. Er zijn geen gegevens die ontbreken. Er is een goed inzicht in de toestand van de vrijvervalriolering. Wel moet een deel van de camera-inspecties geactualiseerd worden omdat deze ouder zijn dan 10 jaar of omdat er nog geen inspecties uitgevoerd zijn. Over het algemeen zijn de vrijvervalriolen in een goede staat. Op een paar locaties moeten nog maatregelen genomen worden (zijn in voorbereiding). De gegevens van de pompen en gemalen zijn actueel en de pompen en gemalen zijn in een goede staat De bedrijfszekerheid van de gemalen en pompen is gewaarborgd Alle percelen zijn voorzien van een rioolaansluiting of een IBA. Ook hebben sommige percelen een vrijstelling of een eigen voorziening. De verbetermaatregelen uit het Waterplan De Wolden zijn nog niet allemaal uitgevoerd. De vuilemissie van de riolering moet nog verbeterd worden Er zijn geen klachten rond ongewenste lozingen of foutieve aansluitingen Er zijn op dit moment geen knelpunten rond water-op-straat of wateroverlast Er zijn op dit moment geen knelpunten rond grondwateroverlast- of onderlast De Wolden heeft een goed werkende klachtenregistratie. Wel wordt nog met waterschap Reest en Wieden nagedacht over een gezamenlijk waterloket Er zijn geen stankproblemen bekend Overlast tijdens werkzaamheden wordt door combinatie van werken beperkt gehouden. Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept 47\72

48 Concept Kenmerk R NJK-afr-V Speerpunten De toetsing van de huidige situatie en de nieuwe beleidsuitgangspunten kunnen vertaald worden naar speerpunten. Elk speerpunt vormt een onderdeel dat extra aandacht vraagt in de komende planperiode. Speerpunt 1: Verder verfijnen van beheertaken Landelijk is er een tendens waar te nemen dat werkzaamheden op het gebied van de rioleringszorg verschuiven. De laatste jaren is een enorme inspanning geleverd om aan de basisinspanning te kunnen voldoen en de gemeente vrij te maken van water-op-straat. Het accent lag vooral op maatregelen om het hydraulisch functioneren van de riolering te verbeteren. De laatste jaren is het accent meer komen te liggen op het beheer en onderhoud van de voorzieningen. Goed beheer van aangelegde voorzieningen is van essentieel belang. Daarom zal beheer in de komende planperiode nog beter en efficiënter vormgegeven worden, zodat het voorzieningenniveau ook in de toekomst gewaarborgd blijft. Daarbij zal nog sterker ingezet worden op reiniging, inspectie en het planmatig uitvoeren van herstel en vervangingsmaatregelen. Speerpunt 2: Verder gaan met het klimaatbestendiger maken van het stelsel en het verminderen van de vuilemissie De komende jaren zal de gemeente verder gaan met afkoppelen van verhard oppervlak. Dit heeft niet alleen als effect dat voorneerslag de kwetsbaarheid van de systemen afneemt, maar ook dat schoon hemelwater niet onnodig wordt afgevoerd naar de RWZI. Ook zal de vuilemissie geleidelijk aan verder afnemen. Om de bovenstaande punten te kunnen realiseren zullen de komende jaren alle stelsels hydraulisch opnieuw tegen het licht gehouden worden Speerpunt 3: Vormgeven van samenwerking in de afvalwaterketen De komende jaren zal de gemeente in samenwerking met omliggende gemeenten en waterschap Reest en Wieden verder vorm geven aan de samenwerking in de waterketen. De samenwerking is geen doel op zich, maar er zal actief gekken worden waar besparingen mogelijk zijn, waar werkzaamheden efficiënter kunnen of waar kennisdeling mogelijk is. In de volgende paragrafen is omschreven wat de gemeente daadwerkelijk gaat doen met de speerpunten. Op onderdelen wordt beschreven welke onderzoeken er nodig zijn, welke investeringen gedaan worden en welke kosten dit met zich meebrengt. 48\72 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept

49 Concept Kenmerk R NJK-afr-V Beheer en bedrijfsvoering Gegevensuitwisseling WION Conform de WION (Wet Informatie-uitwisseling Ondergrondse Netten, voorheen bekend als Grondroerdersregeling) zijn de gegevens met betrekking tot de riolering op orde. Alle gegevens zijn gedigitaliseerd en kunnen beschikbaar gesteld worden aan derden om schade als gevolg van graafwerkzaamheden te voorkomen. De komende planperiode zet de gemeente de werkwijze van gegevensbeheer door en worden de beheergegevens gehouden worden met revisiegegevens van vervangingen en uitbreidingen Toezicht en handhaving In gebieden waar een druk- of persriool aanwezig is (met name buiten de bebouwde kom), bedoeld voor de inzameling van alleen afvalwater, is het niet toegestaan hier hemelwater op aan te sluiten. De gemeente houdt hier toezicht op en zal indien nodig handhaven. Condities voor lozingen van bedrijven op de riolering zijn in een milieuvergunning opgenomen. Cluster handhaving houdt hier toezicht op Rioolheffing De huidige heffingsgrondslag voor de rioolheffing blijft de komende jaren gehandhaafd. De gemeente hanteert nu een enkelvoudige rioolheffing (zie verordening in bijlage 4) Plantoetsing nieuwbouw Voor de beoordeling van nieuwbouw- en reconstructieprojecten zijn procedureafspraken van groot belang. Daarbij wordt, in samenspraak met waterschap Reest en Wieden, het watertoetsproces gevolgd. Een toename in het aantal woningen of bedrijven heeft tot gevolg dat de hoeveelheid af te voeren afvalwater toeneemt. De consequenties voor zowel het rioolstelsel als de zuiveringsinstallaties dienen tijdig inzichtelijk te zijn, in verband met mogelijk noodzakelijke aanpassingen aan stelsels, pompen, persleidingen, enzovoort. Om die reden wordt het waterschap tijdig en nauw betrokken in de planvorming. Bij de plantoetsing van nieuwbouw- of reconstructieplannen worden door de rioolbeheerder de volgende taken uitgevoerd: Opstellen van rioleringsplannen Toetsen voorschriften/voorkeursvolgorde hemel- en grondwater Onderzoeken knelpunten beheer en onderhoud en eventuele (grond)wateroverlastproblemen Controleren en verwerken revisiegegevens Benchmark Rioleringszorg De gemeente heeft deelgenomen aan de Benchmark Rioleringszorg van Ook in de komende planperiode wordt deelgenomen aan benchmarkonderzoeken, om de doelmatigheid van het rioleringsbeheer te blijven toetsen. Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept 49\72

50 Concept Kenmerk R NJK-afr-V Samenvatting werkzaamheden en geraamde kosten In tabel 4.1 is een overzicht gegeven van alle werkzaamheden met betrekking tot beheer en bedrijfsvoering. Hierbij is tevens aangegeven wanneer de uitvoering plaatsvindt, met welk bedrag in het kostendekkingsplan rekening is gehouden of binnen welke post de werkzaamheden vallen. Tabel 4.1 Werkzaamheden met betrekking tot beheer en bedrijfsvoering Omschrijving Uitvoering Geraamde kosten Verwerken revisiegegevens in beheersysteem Jaarlijks Valt binnen exploitatiekosten WION uitwisseling Jaarlijks Valt binnen exploitatiekosten Toezicht en handhaving Jaarlijks Valt binnen exploitatiekosten Plantoetsing nieuwbouw- en reconstructieprojecten Jaarlijks Valt binnen exploitatiekosten Benchmark Tweejaarlijks Valt binnen exploitatiekosten 4.4 Onderzoek Inspectieprogramma riolering De gemeente zet de huidige inspectiecyclus van 5 % (=circa 24 km) per jaar voortzetten in de komende planperiode. Inspectie wordt niet automatisch gekoppeld aan rioolreiniging Klimaatbestendigheid In de BRP s van de gemeente De Wolden zijn de rioolstelsels getoetst met bui 8 uit de Leidraad Riolering (neerslaggebeurtenis die eens in de twee jaar voorkomt). De locaties die kwetsbaar zijn voor wateroverlast bij extreme neerslag kunnen in beeld worden gebracht met bui 9 uit de Leidraad Riolering (neerslaggebeurtenis die eens in de vijf jaar voorkomt). Uit de berekeningen en praktijkervaringen kan worden herleid waar het afkoppelen van extra verhard oppervlak of het vergroten van leidingen zinvol is. Daarnaast worden voor alle kernen regenwaterstructuren opgesteld. Bij rioolvervangingen of herinrichtingen kan dan rekening worden gehouden met gecombineerde aanleg van regenwaterriool. Maatregelen om de klimaatbestendigheid te vergroten, zullen niet alleen gezocht worden in het rioleringssysteem zelf, maar ook in bovengrondse oplossingen. Door eenvoudige aanpassingen te doen in de buitenruimte, kan er in veel gevallen voor gezorgd worden dat grote hoeveelheden water via het maaiveld geborgen en afgevoerd kunnen worden zonder dat dit overlast of schade veroorzaakt en zonder dat er grote investeringen nodig zijn. Om goed inzichtelijk te krijgen op welke locaties dit zinvol is, kan als dit nodig is met een wateroverlastlandschapskaart inzichtelijk worden gemaakt hoe neerslag zich gedraagt op maaiveld en waar aanpassingen zinvol zijn. 50\72 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept

51 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 Op dit moment heeft de gemeente voor bijna alle kernen een actueel basisrioleringsplan: Alteveer 1996 Koekangerveld - Ansen - Linde - Berghuizen 1999 * Oosteinde 1999 * Drogteropslagen 2006 Ruinen 2007 Echten 2002 Ruinerwold 1999 * Eursinge 1995 Veeningen 2006 Fort - Weerwille 1999 * Kerkenveld 2006 De Wijk 1999 Koekange 1996 Zuidwolde 2003 * Bijlage staat van rioleringsgegevens De conclusies uit de actuele onderzoeken zijn meegenomen in de meerjarenplannen. Daarnaast is budget opgenomen voor het updaten van de BRP s. De BRP s voor alle kernen worden eens in de 10 jaar geactualiseerd. Als er binnen die termijn bijzondere dingen spelen, wordt het BRP eerder geactualiseerd. Het verhard oppervlak wordt één keer per vijf jaar geactualiseerd, waarvan één actualisatie gelijk valt met het opstellen van een nieuw BRP. Als het verhard oppervlak meer dan 10 % afwijkt, wordt een herberekening uitgevoerd. De berekening dient als basis voor de beoordeling van het systeem. Maatregelen worden mede bepaald aan de hand van de werkelijke situatie en een praktijktoets Foutieve aansluitingen Bij het voorkomen van foutieve aansluitingen is voorlichting en communicatie met de bewoners essentieel. Momenteel vindt over het algemeen alleen voorlichting plaats op het moment van aanleg. Nieuwe bewoners van woningen aangesloten op een gescheiden systeem missen deze voorlichting over het algemeen. Om ook deze groep bewoners te bereiken en de aandacht te vestigen op het gescheiden houden van de waterstromen, gaat de gemeente informatie over water en riolering publiceren op haar website en verspreiden via huis-aan-huisbladen. Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept 51\72

52 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 Verder zal onderzoek naar foutieve aansluitingen gestart worden zodra gemeente of waterschap waterkwaliteitsknelpunten constateren die hierop duiden. In het buitengebied kunnen pompregistraties (hoogwatermeldingen) inzicht verschaffen. Voor de vrijvervalriolering geldt dat er op basis van knelpunten of klachten onderzocht zal worden of er foutieve aansluitingen zijn. Hierbij vindt eerst globaal onderzoek plaats, voor het bepalen van foutieve gebieden/wijken/ straten, met behulp van gemaalgegevens, temperatuurmetingen en dergelijke. Vervolgens worden de verdachte locaties nader onderzocht door middel van rookproeven, geluidsmetingen, tracers of andere technieken Grondwateronderzoek Uit het gemeentelijke waterplan kwam naar voren dat in een aantal kernen sprake is van grondwateroverlast. Het gaat om de kernen Zuidwolde (Middelveen), De Wijk, Koekange en Fort. Het aantal klachten/meldingen op het gebied van grondwater dat bij de gemeente binnen komt is echter beperkt. Op enkele overlastlocaties is lokaal onderzoek gedaan in de vorm van een enquête en het opstellen van een uitvoeringsplan. Voor Fort is door de enquêtes meer duidelijkheid gekregen over klachten in de dorpskern en is een uitvoeringsplan opgesteld. In het plan worden de volgende maatregelen benoemd, die gelijktijdig met andere werkzaamheden uitgevoerd moeten worden: Drainage aanbrengen in t Holweg en t Jaagpad over een totale lengte van 544 meter Bij klachten of overlast zal de gemeente op strategische punten grondwatermeetpunten plaatsen en zal grondonderzoek gedaan worden om te bepalen wat de aard van de overlast is, wat de oorzaak is en of er kosteneffectief een oplossing uitgewerkt kan worden. Bij grondgebiedoverschrijdende problemen zal de samenwerking gezocht worden met het waterschap. Aanleg van grondwatervoorzieningen zal zoveel mogelijk worden gecombineerd met overige werkzaamheden in de openbare ruimte Nieuw verbreed gemeentelijk rioleringsplan Aan het einde van de planperiode wordt een nieuw vgrp opgesteld. Hier in wordt de periode geëvalueerd, wordt het beleid geactualiseerd en worden de kosten en opbrengsten opnieuw tegen elkaar afgewogen Afstemming met wegbeheer Afstemming met wegbeheer vindt structureel plaats en projecten worden zoveel mogelijk in combinatie uitgevoerd. Ook in de komende tijd zal gezorgd worden voor een aanpak die zo min mogelijk overlast veroorzaakt en die zo doelmatig mogelijk is. 52\72 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept

53 Concept Kenmerk R NJK-afr-V Samenvatting maatregelen en geraamde kosten In de navolgende tabellen 4.2 en 4.3 is een overzicht gegeven van alle onderzoeksmaatregelen. Hierbij is onderscheid gemaakt in de jaarlijkse onderzoeken en de eenmalige onderzoeken of onderzoeken met een afwijkende frequentie. Hierbij is tevens aangegeven met welk bedrag in het kostendekkingsplan rekening is gehouden. Tabel 4.2 Jaarlijkse onderzoeksmaatregelen Omschrijving Geraamde kosten [EUR] Opmerking Opstellen inspectieplan - In exploitatie Inspectieprogramma per jaar - In exploitatie Beoordelen inspectiegegevens (regulier) - In exploitatie Opstellen onderhoudsplan - In exploitatie Grondwateronderzoek op basis van klachten/overlast - In exploitatie Voorlichting voorkomen foutieve aansluitingen - In exploitatie Onderzoek en opsporing foutieve aansluitingen - In exploitatie - Binnen personele Grondwatercoördinator en grondwaterloket bezetting Tabel 4.3 Overige onderzoeksmaatregelen Omschrijving Jaar Geraamde kosten Opmerking [EUR] Opstellen nieuw vgrp ,00 Freq. 1 x per 5 jaar Opstellen nieuw Basisrioleringsplan(nen) (BRP) ,00 Freq. 1 x per 10 jaar 4 Alle BRP s moeten worden geactualiseerd gedurende de looptijd van het vgrp. Voor de vijf grote kernen is gerekend met EUR ,00 en voor de 13 kleine kernen met EUR 5.000,00. De totale kosten zijn gelijkmatig verdeeld over vijf jaar. Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept 53\72

54 Concept Kenmerk R NJK-afr-V Onderhoudsactiviteiten Rioolreiniging Om het stelsel duurzaam in stand te kunnen houden is regelmatige reiniging noodzakelijk. Reiniging wordt zoveel mogelijk in één actie met inspectie uitgevoerd. Dit gebeurt regulier volgens de onderstaande frequentie. Type voorziening Frequentie reiniging Km s per jaar DWA, gemengd en transportriool 1 maal per 20 jaar (combi met insp.) 21 HWA, infiltratie en overstort riolen 1 maal per 20 jaar (combi met insp.) 3,5 BBB s 1 maal per 2 jaar Onderhoud pompen en gemalen Het bestaande onderhoudsschema voor pompen en gemalen wordt in de komende planperiode voortgezet. Het onderhoud is beschreven in onderstaande tabel. Onderhoud Storingsonderhoud aan pompen en gemalen Onderhoud aan grote gemalen ( met 2 pompen t.b.v. drainage en vrijverval riolering) APK elektrische installatie pompgemalen Onderhoud pompgemalen: Reinigen put en pomp Controlewerkzaamheden uitvoeren Metingen uitvoeren Frequentie Doorlopend Doorlopend 1 x per 5 jaar 2 x per jaar 1 x per jaar 1 x per jaar Storingsonderhoud De gemeente heeft een eigen storingsdienst die wordt ingezet bij storingen in de riolering Straatvegen en kolken zuigen Straatvegen wordt uitgevoerd aan de hand van de kwaliteitsvisie voor openbare ruimte. Zo mag de verharding voor maximaal 10 % bedekt zijn met blad. Kolken zuigen wordt 2 x per jaar uitgevoerd en in geval van verstoppingen Riooloverstorten en overige voorzieningen De eigen dienst van de gemeente controleert met regelmaat alle riooloverstorten op constructieve gebreken en verstoppingen. 54\72 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept

55 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 Daarnaast vragen ook de andere voorzieningen van de riolering onderhoud, zoals: Controleren van ont- en beluchters Controleren van schuiven en kleppen Controleren en reinigen van drukopnemers (inclusief calibratie) Samenvatting maatregelen en geraamde kosten In onderstaande tabel 4.4 is een overzicht gegeven van alle onderhoudsmaatregelen. Hierbij is tevens aangegeven wanneer de maatregel gepland staat en met welk bedrag in het kostendekkingsplan rekening is gehouden of binnen welke post de werkzaamheden vallen. Tabel 4.4 Onderhoudsmaatregelen Omschrijving Uitvoering Geraamde kosten Rioolreiniging Jaarlijks In exploitatie Onderhoud pompen en gemalen Jaarlijks In exploitatie Storingsonderhoud Jaarlijks In exploitatie Kolken zuigen en straatvegen Jaarlijks In exploitatie Onderhoud riooloverstorten en overige voorzieningen Jaarlijks In exploitatie 4.6 Incidentele en projectmatige uitvoeringswerkzaamheden Rioolrenovatie- en vervanging Voor rioolvervanging is een globale vervangingsplanning opgesteld. Deze planning is gebaseerd op de theoretische technische levensduur zoals opgenomen in paragraaf xxx. Uitgangspunt is echter om de uitvoering van de vervangingen zoveel mogelijk te koppelen aan wegonderhoud en herstructureringen van de openbare ruimte. De koppeling van werken is kostenbesparend en minimaliseert maatschappelijke overlast. De afweging tussen renovatie en vervanging komt hierbij meer centraal te staan. Eventueel kunnen deelrenovaties de levensduur dusdanig oprekken dat de aansluiting met wegbeheer te maken is. De vervangingsinvesteringen van alle bestaande afvalwatervoorzieningen zijn opgenomen in tabel 4.5. Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept 55\72

56 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 Tabel 4.5 Vervangingsinvesteringen Vervangingsinvestering (in EUR) Vervanging vrijvervalriolen Vervanging pers + drukriolering Vervanging gemalen bouwkundig Vervanging gemalen electro/mech Vervanging pompunits bouwkundig Vervanging pompunits electro/mech Vervanging randvoorz electro/mech Vervangings IBA s (231 stuks) Totaal Pompen, gemalen, persleidingen en drukriolering Voor de pompen en gemalen, waar geen onderhoudsachterstand wordt geconstateerd, geldt dat met een zekere regelmaat groot onderhoud aan of vervanging van de installaties nodig is. Ten behoeve van het kostendekkingsplan is een planning opgesteld voor de vervanging van pompen, gemalen, drukriolering en persleidingen 6. Daarbij zijn investeringsbedragen bepaald op basis van jaren van aanleg, tijdstippen van uitgevoerd groot onderhoud en pompcapaciteiten. Voor de planning wordt verwezen naar de financiële tabellen, opgenomen in bijlage 5. 5 Klein onderhoud aan IBA s wordt uitgevoerd door het waterschap. Groot onderhoud en vervanging van IBA s wordt uitgevoerd door de gemeente 6 In het kostendekkingsplan zijn de persleidingen, die leidingen die aangesloten zijn op de gemalen en hebben een diameter groter dan 90 mm, drukriolering is aangesloten pompunits in het buitengebied en hebben een diameter tot 90 mm. 56\72 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept

57 Concept Kenmerk R NJK-afr-V Verbetermaatregelen (hydraulische maatregelen) In onderstaande tabel zijn de maatregelen op onderdelen uitgesplitst. Tabel 4.6 Verbetermaatregelen [EUR] Inspanning Afkoppelen verhard oppervlak diverse locaties Totaal Voor een totaaloverzicht van alle maatregelen en exploitatie wordt verwezen naar bijlage 5. Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept 57\72

58 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 58\72 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept

59 5 Financiën

60

61 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 5 Financiën Dit hoofdstuk beschrijft de middelen die nodig zijn om de rioleringszorg in De Wolden vorm te geven. Deze bestaan uit personele middelen en financiële middelen. Daarnaast wordt ingegaan op de kostendekking waarbij berekend is hoe het verloop van de voorziening en de rioolheffing eruit gaat zien. 5.1 Personele middelen Om een overzicht te krijgen van de benodigde personele middelen, zijn alle activiteiten vertaald naar takenpakketten (kernfuncties) die door personen moeten worden ingevuld. Conform module D2000: Personele aspecten van gemeentelijke watertaken van de Leidraad Riolering wordt onderscheid gemaakt in vijf deeltaken: 1. Planvorming 2. Onderzoek 3. Onderhoud 4. Maatregelen 5. Facilitair Voor een gemeente van circa inwoners (bron CBS d.d. 1 november 2012) is in onderstaande tabel een overzicht opgenomen van de tijdsbesteding voor het adequaat kunnen uitvoeren van de vijf genoemde deeltaken. De kengetallen zijn gebaseerd op de Leidraad Riolering. Tabel 5.1 Benodigde personele middelen (1 fte = 175 dagen/jaar) Alles in eigen beheer Maximale uitbesteding Deeltaak Dagen Fte Dagen Fte Uitbesteed (gem.) 1. Planvorming 200 1,2 76 0,4 67% 2. Onderzoek 255 1,5 58 0,3 80% 3. Onderhoud , ,8 59% 4. Maatregelen 449 2, ,1 58% 5. Facilitair 85 0,5 36 0,2 60% Totaal , ,9 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept 61\72

62 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 Op basis van de kengetallen kan worden geconcludeerd dat de gemeente De Wolden minimaal 4,9 fte nodig heeft om alle taken binnen de rioleringszorg te kunnen uitvoeren. Hierbij is uitgegaan van maximale uitbesteding binnen de vijf deeltaken. De gemeente besteedt al een groot deel van de taken uit, maar houdt ook werkzaamheden in eigen beheer. Op dit moment heeft de gemeente 3,6 fte 7 beschikbaar voor het uitvoeren van alle taken. Hiervan is 1,6 fte voor de binnendienst en 2,0 fte voor de buitendienst (uitvoering van onderhoud, reparaties en oplossen van verstoppingen). In de praktijk vindt echter op dit moment een dusdanige mate van uitbesteding plaats, dat hiervoor de eigen personele formatie voldoende toereikend is. Er is geen knelpunt op het vlak van formatie. 5.2 Financiële middelen In deze paragraaf zijn de benodigde financiële middelen samengevat die gemoeid zijn met de activiteiten uit het vorige hoofdstuk. De genoemde bedragen zijn gebaseerd op prijspeil 2013 en exclusief inflatie en moeten voor de toekomst met de optredende inflatie worden geïndexeerd. BTW wordt alleen berekend over de exploitatielasten en investeringen. De in dit hoofdstuk genoemde investeringen, zowel vervangingsinvesteringen als investeringen in milieumaatregelen, zijn inclusief kosten voor voorbereiding en directievoering Lasten De lasten bestaan zowel uit exploitatiekosten (beheer en onderhoud), als uit investeringskosten; de verbetermaatregelen en de vervangingen. Nieuwbouw wordt uit de grondexploitatie gefinancierd en is niet meegenomen in de investeringskosten. De investeringskosten in de planperiode bedragen circa EUR 8,8 miljoen. Na de planperiode bestaan de maatregelen vooral uit de door een statistische benadering te verwachten vervangingsinvesteringen van vrijvervalriolen. Voor een planning van deze investeringen wordt verwezen naar bijlage 5, tabel A5 vervangingen vrijvervalriolering. Conform de uitgangspunten van de commissie Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) (zie ook paragraaf 5.2.4), worden de investeringen voor de vervangings- en verbeteringsmaatregelen geactiveerd en als nieuwe kapitaallast (rente en aflossing) opgenomen. Deze kapitaallasten vormen samen met de kapitaallasten van investeringen uit het verleden en de exploitatielasten de totale lasten, noodzakelijk voor een goede invulling van de gemeentelijke zorgplicht. De exploitatielasten worden conform BBV niet geactiveerd. In bijlage 5 is een overzicht opgenomen van alle financiële gegevens die als basis dienen voor het kostendekkingsplan. 7 Dit zijn alleen fte s voor de afdeling beheer en beleid. Stafdiensten etcetera zijn hierin niet meegenomen. 62\72 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept

63 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 De totale lasten in de planperiode bedragen totaal circa EUR 9,2 miljoen (zie tabel 5.2). In figuur 5.1 zijn de lasten op langere termijn weergegeven. De totale lasten over de beschouwde periode van 60 jaar ( ) bedragen circa EUR 296 miljoen. De periode van 60 jaar is daarbij gekozen om alle uitgaven in beeld te kunnen brengen. Tabel 5.2 Totale lasten rioleringszorg planperiode vgrp (exclusief inflatie en x EUR 1.000) Planperiode Nieuwe kapitaallasten Exploitatie Onderzoeken Kapitaallasten verleden BTW Totale lasten Voor het bepalen van de jaarlijks exploitatiekosten is onderzocht hoeveel er jaarlijks overblijft van de begroting (op jaarrekening niveau). Op basis van de resultaten van de afgelopen jaren is geconcludeerd dat de exploitatie verlaagd kan worden met EUR ,00. In de navolgende figuur 5.1 zijn de lasten over de periode tot en met 2072 grafisch weergegeven. Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept 63\72

64 Concept Kenmerk R NJK-afr-V Lasten ( EUR 1 000) Jaartal Exploitatie Onderzoek Kapitaallasten verleden Nieuwe kap.lasten BTW Figuur 5.1 Overzicht totale lasten over 60 jaar ( ) Kostendekking op lange termijn Het doel van de kostendekking is een onderbouwde prognose te maken van het verloop van de rioolheffing in de toekomst, gebaseerd op de lasten, zoals deze in de vorige paragraaf zijn benoemd. Hoewel een zo goed mogelijke benadering wordt nagestreefd van het toekomstige verloop van uitgaven en inkomsten, blijft dit vooral het bepalen van de trend naar de toekomst. Het verloop van de rioolheffing is afhankelijk van onder meer veranderende wetgeving, nieuw beleid of het gemeentelijke uitgavenpatroon, waardoor een regelmatige actualisatie van de kostendekking wenselijk is Uitgangspunten berekening In de berekening van de rioolheffing is met de volgende gemeentelijke financiële uitgangspunten rekening gehouden: Debetrente: 5,0 % Afschrijving: annuïtair Alle genoemde bedragen zijn prijspeil \72 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept

65 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 De afschrijvingstermijnen en de theoretische levensduren zijn in onderstaande tabel 5.3 weergegeven. Tabel 5.3 Afschrijvingstermijnen en theoretische levensduren Afschrijvingstermijnen Technisch (levensduur) Financieel (afschrijving) Vrijvervalriolen Gemalen - bouwkundig Gemalen - mechanisch-elektrisch Minipompunits - mechanisch-elektrisch Persleidingen Drukriolering - leidingen Drukriolering - vrijvervalriolen Randvoorzieningen Uitgangspunten Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) De Gemeentewet en de Provinciewet schrijven voor dat elke gemeente en elke provincie jaarlijks begrotings- en verantwoordingsstukken moeten opstellen. Het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) bevat de regelgeving daarvoor. In de BBV zijn ook regels en randvoorwaarden opgenomen voor gemeenten met betrekking tot het bepalen van de kostendekking van de rioolheffing en financiering van investeringen in de riolering. Onderstaand zijn de belangrijkste voorwaarden opgenomen: Investeringen ten behoeve van riolering worden gezien als investeringen met meerjarig economisch nut en dienen te worden geactiveerd (artikel 59, lid 1) Jaarlijkse exploitatiekosten worden niet geactiveerd (ontbreken voorwaarde meerjarig economisch nut) Alle vaste activa worden voor het bedrag van de investering geactiveerd (artikel 62, lid 1) 8 Voor vrijvervalriolen is met een licht verhoogde technische levensduur gerekend ten opzichte van het vorige GRP. Uit onderzoek blijkt namelijk de verwachting dat de riolen in de Gemeente De Wolden langer mee kunnen dan 60 jaar. Zie ook paragraaf Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept 65\72

66 Concept Kenmerk R NJK-afr-V Rioolheffing In de kostendekkingsberekening (zie bijlage 5) is de toekomstige ontwikkeling van de rioolheffing berekend. In de onderstaande tabel is het verloop van de heffing in de komende twee planperioden weergegeven. Aan het eind van 2013 wordt de heffing eenmalig verlaagd met 10 %. In de jaren daarna is geleidelijke stijging met 2% per jaar nodig om toekomstige vervangingsinvesteringen te kunnen bekostigen. Tabel 5.4 Verloop rioolheffing tot en met 2022 Jaar Hoogte rioolheffing [EUR] , , , , , , , , , ,94 In figuur 5.2 is een totaaloverzicht gegeven van de hoogte van de rioolheffing over een periode van 60 jaar. 66\72 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept

67 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 EUR 700,00 600,00 500,00 400,00 300,00 200,00 100,00 0,00 Figuur 5.2 Verloop rioolheffing tot en met Voorziening De lasten en investeringen, gemoeid met de gemeentelijke rioleringszorg, worden volledig gedekt uit de inkomsten via de rioolheffing. Om schommelingen in de lasten op te kunnen vangen en toekomstige sterke stijgingen te voorkomen, gaat de gemeente met ingang van deze planperiode gebruik maken van een egalisatiereserve. In figuur 5.3 is een overzicht gegeven van de hoogte van de reserve. Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept 67\72

68 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 keur Figuur 5.3 Verloop saldo reserve tot en met \72 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept

69 6 Besluit

70

71 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 6 Besluit Dit verbreed gemeentelijke rioleringsplan is vastgesteld in de vergadering van de gemeenteraad van De Wolden op Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept 71\72

72 Concept Kenmerk R NJK-afr-V03 72\72 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan De Wolden versie 3 - Concept

73 Bijlage 1 Functionele eisen, maatstaven en meetmethoden

74

75 Nr. Functionele eis Maatstaven Meetmethode 1. De gegevens van de riolering, hemelwaterstelsels, en drainage dienen betrouwbaar en actueel te zijn 2. Er dient inzicht te bestaan in de toestand van de vrijvervalriolen 3. De vrijvervalriolen dienen in een goede staat te zijn 4. Er dient inzicht te bestaan in de toestand van de pompen en gemalen 5. De gegevens van de pompen en gemalen dienen betrouwbaar en actueel te zijn 6. De pompen en gemalen dienen in een goede staat te zijn 7. De bedrijfszekerheid van de pompen en gemalen dient gewaarborgd te zijn 8. Alle percelen binnen de gemeentegrenzen waar stedelijk afvalwater vrijkomt, moeten op de gemeentelijke riolering zijn aangesloten, uitgezonderd situaties waar individuele behandeling doelmatiger is Gegevens over de riolering, hemelwaterstelsels en drainage voldoen aan de eisen van de WION en voor de riooloverstorten aan de eisen zoals Rapportage en informatie van Kadaster, controle beheersysteem, controle door (hoogte)meting van voorzieningen in het veld. geformuleerd in de nog bestaande Wvovergunningen Van 100 % van de rioolstrengen is een Rioolinspectiegegevens, camera-inspectie beschikbaar die minder oud rioolbeheersysteem is dan 10 jaar Ingrijpmaatstaven volgens bijlage 2 mogen Rioolinspectiegegevens, beoordelingen niet voorkomen. Eventuele noodzakelijke rioolinspecties, meerjarig maatregelen worden binnen een jaar onderhoudsplan uitgevoerd Jaarlijkse reiniging en inspectie van pompen Inspectierapporten, en gemalen volgens geldende normen rioolbeheersysteem. Per gemaal is bekend: Jaarlijks controle gegevens in Pomptype telemetrie- en beheersysteem Jaar van aanleg Revisiedatum Pompcapaciteit De pompen en gemalen voldoen aan de Inspectierapporten geldende normen Storingen dienen binnen 24 uur verholpen te zijn of er dienen noodmaatregelen getroffen te zijn Storingsregistratiesysteem, waarneming, rioolbeheersysteem Storingen komen per gemaal of pomp maximaal drie keer per jaar voor. Gemalen in een district met overstorten dienen voorzien te zijn een reservepomp of dienen voorzien te zijn van telemetrie Alle percelen hebben toegang tot de riolering Registratie ongezuiverde lozingen, of zijn voorzien van een door het bevoegd provinciale ontheffing gezag goedgekeurde en functionele IBA (of een gelijkwaardig alternatief) met uitzondering van de percelen waarvoor een ontheffing is verkregen van de provincie

76 Nr. Functionele eis Maatstaven Meetmethode 9. De vuilemissie vanuit de riolering moet in verhouding staan tot de functie van het oppervlaktewater (uitgedrukt in waterkwaliteit) 10. Ongewenste lozingen op de riolering mogen niet plaats vinden 11. Overlast door hemelwater dient te worden voorkomen 12. Structurele grondwaterover- en onderlast 10 dient te worden beperkt of voorkomen 13. Gemeente is aanspreekpunt voor bewoners met betrekking tot grond- en hemelwater Waterkwaliteitsproblemen door vuilemissie vanuit de riolering, zoals erkend door gemeente en waterschap, worden binnen de planperiode verholpen Geen regenwaterlozingen op drukriolering Geen lozingen van drainagewater op (verbeterd) gemengde riolering, d.w.a.- riolering en verbeterd gescheiden riolering Geen lozingen van oppervlaktewater op op (verbeterd) gemengde riolering, d.w.a.-riolering en verbeterd gescheiden riolering Klimaatbestendige inrichting van de openbare ruimte Geen water-op-straat bij een theoretisch berekening met bui nr. 8 uit module C2100 van de Leidraad Riolering Wateroverlast 9 mag niet voorkomen De gemeente ontvangt drainagewater van particulieren op een gemeentelijk voorziening indien deze het niet kunnen verwerken op eigen terrein en mits dit kosteneffectief is De gemeente legt cunetdrainage mee bij rioolvervanging als dit een positief effect heeft op het beperken van overlast of als de te vervangen riolering een drainerende werking heeft De gemeente wijst een (grond)watercoördinator aan De gemeente verstrekt informatie over grondwater De (grond)watercoördinator doet onderzoek bij grondwaterklachten Klachtenregistratie, Hydraulische berekeningen, operationeel jaarplan, monitoring Jaarlijkse rapportage conform toezichten handhavingsplan Ontwerp herinrichting, hydraulische berekening volgens module C2100, waarneming, klachtenregistratie Registratie en beoordeling door grondwatercoördinator Informatie op de website, klachtenregistratie, onderzoek naar gedrag grondwater 9 Wateroverlast houdt in dit verband in; het onderlopen van woningen, kelders, bedrijfspanden en winkels als gevolg van zware regenval 10 Structurele grondwateroverlast: zie paragraaf 3.5

77 Nr. Functionele eis Maatstaven Meetmethode 14. Er dient een klantgerichte benadering te worden nagestreefd 15. Er mag geen stankoverlast optreden 16. Overlast tijdens werkzaamheden dient beperkt te blijven Klachten over de riolering dienen binnen Klachtenregistratie 3 dagen afgehandeld te zijn Er dient een duidelijk aanspreekpunt voor riolering te zijn binnen het gemeentelijke apparaat De riolering dient zodanig te worden ont- en Registratie van klachten met belucht dat klachten over stank worden betrekking tot stankoverlast voorkomen Er moet waar mogelijk gecombineerd Procedures voor afstemming, worden met andere werkzaamheden van waarneming, registratie van klachten andere diensten of afdelingen Het aantal verkeersomleidingen door woongebieden dient beperkt te blijven en de tijdsduur dient zo kort mogelijk gehouden worden De bereikbaarheid moet zoveel mogelijk gehandhaafd blijven

78

79 Bijlage 2 Kwaliteitseisen NEN 3398/NEN 3399

80

81 Basiskwaliteit vrijvervalriolen De Wolden Hoofdcode Omschrijving hoofdcode Subcode Materiaal streefkwaliteit BAA deformatie (alleen flexibele buizen) BAB scheur BAC breuk/instorting BAD defectieve bakstenen of defectief metselwerk BAE ontbrekende metselspecie BAF oppervlakteschade A B,C,D,E BAG instekende inlaat BAH defectieve aansluiting BAI indringend afdichtingsmateriaal, ring A indringend afdichtingsmateriaal, anders Z BAJ verplaatste verbinding, axiaal A beton/pvc overig verplaatste verbinding, radiaal B vaar/moer mof/spie verplaatste verbinding, hoekverdraaiing C BAK defectieve lining A,B,C BAL defectieve reparatie BAM lasfouten BAN poreuze buis BAO grond zichtbaar dóór defect BAP holle ruimte zichtbaar dóór defect BBA wortels A B,C BBB aangehechte afzettingen A,B,Z C BBC bezonken afzettingen A,B,C,Z BBD binnendringen van grond A,D B,C,Z BBE andere obstakels A tm Z BBF infiltratie BBG exfiltratie BBH ongedierte BCC kromming in riool BDD waterpeil Verklaring BDD kwaliteit OK kwaliteit OK, maar is aandachtspunt kwaliteit NIET OK, in principe ingrijpen Geen klasse gedefinieerd in NEN 3399 geen effect op technische levensduur =waarschuwingsmaatstaf =ingrijpmaatstaf Veranderingen t.o.v. de NEN 3399 zijn: BAA (Deformatie) klasse 4 is Waarschuwingsmaatstaf en bij de NEN 3399 een Ingrijpmaatstaf BBB (Aangehechte Afzetting) klasse 3 is Ingrijpmaatstaf en bij de NEN 3399 een Waarschuwingsmaatstaf BBD (Binnen dringen van grond) B,C en Z klasse 2 goed en klasse 3 Waarschuwingsmaatstaf en bij de NEN 3399 klasse 2,3,4 en 5 Ingrijpmaatstaf BBE (Andere Obstakels) klasse 3 Ingrijpmaatstaf en bij de NEN 3399 een Waarschuwingsmaatstaf BBG (Exfiltratie) klasse 5 is Ingrijpmaatstaf en bij de NEN 3399 geen klasse gedefineerd BAJ C (Verplaatste verbinding,hoekverdraaiing) Dit schadebeeld is vaak beperkt van omvang, indien het een grotere omvang heeft leid dit tot vervolgschades

82

83 Bijlage 3 Toetsing huidige situatie (details)

84

85 Toetsing huidige situatie De basis voor het activiteitenprogramma voor de komende jaren, is de vergelijking tussen de huidige stand van zaken en de geformuleerde beleidsdoelstellingen voor de nieuwe planperiode. In deze bijlage is inzicht gegeven in de details van de stand van zaken. Per functionele eis, zoals opgenomen in bijlage 1 is bepaald in hoeverre de huidige situatie voldoet aan de maatstaven. 1. De gegevens van de riolering, hemelwaterstelsels, en drainage dienen betrouwbaar en actueel te zijn In tabel A is aangegeven welke voorzieningen er met betrekking tot de rioleringstaken in beheer en eigendom zijn. Daarnaast is in figuur A de verhouding tussen de verschillende stelseltypes (gemengd, gescheiden, persleiding en drukleiding) weergegeven. Tabel A Voorzieningen in beheer bij gemeente Voorzieningen Gemengd R.w.a.-riool D.w.a-riool Drukriolering Overig (duiker, randvoorziening, weesleiding) Randvoorzieningen Gemalen Pompunits IBA s Externe overstorten (excl. randvoorzieningen) Uitlaten (hemelwater) Kolken Omvang 111,3 km 20,5 km 57,0 km 249,6 km 1,7 km 6 st 49 st st 231 st.. Onbekend

86 0,4% 25% 57% 5% Gemengd RWA-riool DWA-riool Drukriolering Overig 13% Figuur A Verdeling stelseltypes riolering 11% 6% 18% 14% Ouder dan 50 jaar Tussen 41 jaar en 50 jaar Tussen 31 jaar en 40 jaar Tussen 21 jaar en 30 jaar Tussen 11 en 20 jaar Jonger dan 11 jaar 22% 30% Figuur B Leeftijsopbouw vrijverval riolering

87 Op dit moment is er een goed en actueel overzicht van de voorzieningen in het rioleringsysteem. Er zijn geen gegevens die ontbreken. Uit de beheergegevens blijkt eveneens dat van vrijwel alle riolen bekend is om welke diameters het gaat en van welk materiaal de leidingen gemaakt zijn. Conclusie: voldoet aan de functionele eis. 2. Er dient inzicht te bestaan in de toestand van de vrijvervalriolen 25% 58% Ouder dan 10 jaar Tussen 5 en 10 jaar Jonger dan 5 jaar 17% Figuur C Leeftijd uitgevoerde rioolinspectie vrijvervalriolen Op dit moment heeft er in 56 % van de vrijvervalstelsels een camera-inspectie plaatsgevonden. Van deze inspecties is 25 % ouder dan 10 jaar (zie figuur C). Dit betekent dat 14 % van alle vrijvervalleidingen een inspectie ouder dan 10 jaar heeft. Daaruit volgt dat er van 58 % van de rioolstrengen geen camera-inspectie beschikbaar is die minder dan 10 jaar oud is. In onderstaande tabel is een overzicht gegeven van de geïnspecteerde lengtes in de afgelopen jaren. Jaar Lengte geïnspecteerde leiding [m]

88 Jaar Lengte geïnspecteerde leiding [m] Totaal Conclusie: voldoet nog niet. Verder actualiseren van inspectiegegevens is nog noodzakelijk. 3. De vrijvervalriolen dienen in een goede staat te zijn Jaarlijks vinden er camera-inspecties plaats in de vrijvervalriolen. In deze inspecties zijn waarschuwings- en ingrijpmaatstaven aangetroffen (zie bijlage 2). Op basis van de maatstaven zijn maatregelen genomen om de riolen in een goede staat te houden. Op een aantal locaties zijn nog maatregelen in voorbereiding. Conclusie: voldoet deels. Een deel van de maatregelen moet nog uitgevoerd worden en deel moet nog onderzocht worden. 4. Er dient inzicht te bestaan in de toestand van pompen en gemalen Om storingen in de gemalen zoveel mogelijk te voorkomen, worden de gemalen periodiek geïnspecteerd en gereinigd. Op deze manier is er permanent een goed inzicht in de onderhoudstoestand van de pompen en gemalen. Conclusie: voldoet 5. De gegevens van de pompen en gemalen dienen betrouwbaar te zijn De gemeente heeft een goed overzicht van de gemaal- en pompgegevens. Ook is er voldoende inzicht in de geraamde kosten voor het onderhoud van de pompen in de komende jaren. Conclusie: voldoet

89 6. De pompen en gemalen dienen in een goede staat te zijn Met de onder functionele eis 4 genoemde aanpak wordt ervoor gezorgd dat de pompen en gemalen permanent in een goede staat verkeren. Conclusie: voldoet 7. De bedrijfszekerheid van pompen en gemalen dient gewaarborgd te zijn Gemalen zijn voorzien van een reservepomp. Ook zijn de gemalen aangesloten op een gemalenbeheersysteem waarmee het functioneren op afstand kan worden gecontroleerd en bestuurd. Bij pompunits in het buitengebied gaat bij storing een rode lamp branden. Burgers kunnen dan naar de gemeente om de storing door te geven. De bedrijfszekerheid van de gemalen en pompunits is met deze aanpak goed gewaarborgd. Conclusie: voldoet 8. Alle percelen binnen de gemeentegrenzen waar stedelijk afvalwater vrijkomt, moeten op de gemeentelijke riolering zijn aangesloten, uitgezonderd situaties waar individuele behandeling doelmatiger is Alle percelen binnen de bebouwde kom zijn aangesloten op de riolering. In het buitengebied zijn voor een groot deel IBA s geplaatst. Een aantal percelen hebben een eigen voorziening of vrijstelling. Conclusie: voldoet 9. De vuilemissie vanuit de riolering moet in verhouding staan tot de functie van het oppervlaktewater (uitgedrukt in waterkwaliteit) In het Waterplan De Wolden staan diverse maatregelen en onderzoeken beschreven die te waterkwaliteit (nog) beter in kaart moeten brengen. Ook zijn maatregelen beschreven die de waterkwaliteit kunnen verbeteren. Deze maatregelen zijn opgenomen in dit vgrp. Conclusie: voldoet nog niet

90 10. Ongewenste lozingen op de riolering mogen niet plaats vinden Er wordt in de gemeente geen structureel onderzoek gedaan naar foutieve aansluitingen in regenwaterriolen en de negatieve effecten die dit heeft op de waterkwaliteit. Er zijn op dit moment geen klachten bekend die onderzoek noodzakelijk maken. Bij het afkoppelen van verhard oppervlak en het leggen van nieuwe huisaansluitleidingen worden burgers door de gemeente ontzorgd. Hierdoor is het aantal foutieve aansluitingen en ongewenste lozingen heel beperkt. Conclusie: voldoet 11. Overlast door hemelwater dient te worden voorkomen De gemeente heeft op dit moment geen problemen met water-op-straat knelpunten of wateroverlast als gevolg van het functioneren van het stelsel op dit moment. Conclusie: voldoet 12. Structurele grondwaterover- en onderlast dient te worden beperkt of voorkomen Binnen de gemeente zijn geen knelpunten op het gebied van grondwaterover- en onderlast waarvoor maatregelen nodig zijn. Conclusie: voldoet nog niet 13. Gemeente is aanspreekpunt voor bewoners met betrekking tot grond- en hemelwater In de gemeente is nog geen specifieke (water)loketfunctie opgezet. Particulieren kunnen wel telefonisch klachten melden of informatie opvragen. De aanpak van meldingen en klachten, wordt in de praktijk snel opgepakt en afgehandeld door de betrokken medewerkers. In overleg met het waterschap wordt gezocht naar de meest geschikte vorm voor het waterloket. Conclusie: voldoet, maar binnen IBOR wordt een meer specifieke loketfunctie opgezet.

91 14. Er dient een klantgerichte benadering te worden nagestreefd Binnen de gemeente is een duidelijk aanspreekpunt voor rioleringszaken. Er zijn geen klachten of meldingen die langer dan 3 dagen blijven liggen. Conclusie: voldoet 15. Er mag geen stankoverlast optreden Stank kan zowel binnen als buiten op straat voorkomen. De gemeente is verantwoordelijk voor een goed werkend rioolstelsel buiten, inclusief rioolgemalen, waarbij stankoverlast voor de omgeving wordt voorkomen. De burger is verantwoordelijk voor een goed werkend, en luchtdicht, riool op zijn eigen terrein. Inpandige stank overlast is dikwijls te wijten aan openstaande leidingen of slechte ont-/beluchting van het inpandige rioolstelsel. Op dit moment zijn er geen stankproblemen in de gemeente bekend. Het voorkomen van stankoverlast bij afkoppelwerkzaamheden blijft echter een aandachtspunt. Conclusie: voldoet 16. Overlast tijdens werkzaamheden dient beperkt te blijven Projecten en werkzaamheden worden waar mogelijk integraal uitgevoerd. Dat wil zeggen dat afkoppelwerkzaamheden bijvoorbeeld worden gecombineerd met het vervangen van bestaande riolering of kabels en leidingen. Op deze manier wordt er voor gezorgd dat starten en wijken zo min mogelijk belast worden met opbrekingen, bouwverkeer of slecht bereikbare percelen. Omleidingen door woonstraten worden alleen toegepast bij kleinschalige en kortdurend werkzaamheden. Bij grootschaligere of langdurige werkzaamheden wordt verkeer omgeleid via hoofdroutes. Conclusie: voldoet

92

93 Bijlage 4 Verordening rioolheffing 2013

94

95 Ontwerp Nr. / De raad van de gemeente DE WOLDEN; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 20 november 2012; gelet op de artikelen 216 en 228a van de Gemeentewet; Besluit: vast te stellen de volgende verordening: Verordening op de heffing en invordering van rioolheffing 2013 (Verordening Rioolheffing 2013) Artikel 1 Begripsomschrijvingen Deze verordening verstaat onder: a. perceel: een roerende of onroerende zaak of een zelfstandig gedeelte daarvan; b. gemeentelijke riolering: een voorziening of combinatie van voorzieningen voor inzameling, verwerking, zuivering of transport van afvalwater, hemelwater of grondwater, in eigendom, in beheer of in onderhoud bij de gemeente; c. verbruiksperiode: de periode waarop de afrekening van het waterbedrijf betrekking heeft; d. water: huishoudelijk afvalwater, bedrijfsafvalwater, hemelwater of grondwater. Artikel 2 Aard van de belasting Onder de naam rioolheffing wordt een directe belasting geheven ter bestrijding van de kosten die voor de gemeente verbonden zijn aan: a. de inzameling en het transport van huishoudelijk afvalwater en bedrijfsafvalwater, alsmede de zuivering van huishoudelijk afvalwater; en b. de inzameling van afvloeiend hemelwater en de verwerking van het ingezamelde hemelwater, alsmede het treffen van maatregelen teneinde structureel nadelige gevolgen van de grondwaterstand voor de aan de grond gegeven bestemming zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken. Artikel 3 Belastbaar feit en belastingplicht 1. De belasting wordt geheven: van de gebruiker van een perceel van waaruit water direct of indirect op de gemeentelijke riolering wordt afgevoerd verordening rioolheffing Pagina 1 van 5

96 2. Als gebruiker wordt aangemerkt: a. degene die naar de omstandigheden beoordeeld het perceel al dan niet krachtens eigendom, bezit, beperkt recht of persoonlijk recht gebruikt; b. ingeval een gedeelte van een perceel niet een gedeelte als bedoeld in artikel 4 voor gebruik is afgestaan: degene die dat gedeelte voor gebruik heeft afgestaan. Artikel 4 Zelfstandige gedeelten Indien gedeelten van een in artikel 3 bedoeld perceel blijkens hun indeling bestemd zijn om als afzonderlijk geheel te worden gebruikt, wordt de belasting geheven ter zake van elk als zodanig bestemd gedeelte, met dien verstande dat indien twee of meer van die gedeelten tezamen als één geheel worden gebruikt, deze als één perceel worden aangemerkt. Artikel 5 Maatstaf van heffing en belastingtarief De belasting wordt geheven naar de maatstaven en de tarieven, opgenomen in de bij deze verordening behorende tarieventabel. Artikel 6 Belastingjaar Het belastingjaar is gelijk aan het kalenderjaar. Artikel 7 Wijze van heffing en termijn van betaling 1. De belastingen worden door middel van aanslag geheven. 2. in afwijking van artikel 9, eerste lid van de Invorderingswet 1990 moeten de aanslagen worden betaald in twee termijnen waarvan de eerste vervalt op de laatste dag van de maand volgend op de maand die in de dagtekening van het aanslagbiljet is vermeld en de laatste termijn twee maanden later. 3. In afwijking van het bepaalde in het tweede lid geldt dat, ingeval een machtiging is verleend tot automatische incasso en het totaalbedrag van de op één aanslagbiljet verenigde aanslag gemeentelijke heffingen, of wanneer het aanslagbiljet maar één aanslag bevat het bedrag daarvan minimaal 125,-- doch niet meer dan 1.800,-- bedraagt, de aanslagen moeten worden betaald in zoveel gelijke termijnen als er na de maand van de dagtekening van het aanslagbiljet nog maanden in het belastingjaar waarin de aanslagen worden opgelegd overblijven, met dien verstande dat het aantal termijnen ten minste 3 en ten hoogste 10 bedraagt. De eerste termijn vervalt op of omstreeks de vijfentwintigste dag van de maand volgende op de maand die in de dagtekening van het aanslagbiljet is vermeld en elk van de volgende termijnen telkens een maand later. 4. De in het derde lid bedoelde machtiging tot automatische incasso wordt geacht niet te zijn verleend indien twee van de tien termijnen niet zijn betaald doordat automatische incasso van de betaalrekening van de belastingschuldige niet mogelijk blijkt dan wel binnen één maand na afschrijving zijn gestorneerd. Alsdan gelden de betaaltermijnen als bedoeld in het tweede lid. 5. Met betrekking tot een ingevolge artikel 2, tweede lid, onderdeel c, van de Invorderingswet 1990, met een belastingaanslag gelijkgestelde beschikking 2

97 Inzake een beschikking inzake een bestuurlijke boete zijn lid 1, 2 en 3 van overeenkomstige toepassing, voorzover deze gelijktijdig wordt opgelegd met de vaststelling van de aanslag. 6. De Algemene termijnenwet is niet van toepassing op de in de voorgaande leden gestelde termijnen. Artikel 8 Ontstaan van de belastingschuld en heffing naar tijdsgelang 1. De belasting is verschuldigd bij het begin van het belastingjaar of, zo dit later is, bij de aanvang van de belastingplicht. 2. Indien de belastingplicht in de loop van het belastingjaar aanvangt, is de belasting verschuldigd, met ingang van de maand Indien de belastingplicht aanvangt voor de 16e van die maand. 3. Indien de belastingplicht in de loop van het belastingjaar eindigt, bestaat aanspraak op ontheffing voor zoveel twaalfde gedeelten van de voor dat jaar verschuldigde belasting als er in dat jaar, na het einde van de belastingplicht, nog volle kalendermaanden overblijven. 4. Indien de belastingplicht eindigt voor de 16e van de maand wordt het recht niet van die maand geheven. 5. Het tweede en het derde lid zijn niet van toepassing indien de belastingplichtige binnen de gemeente verhuist en aldaar een ander perceel in gebruik neemt. Artikel 9 Nadere regels door het college van burgemeester en wethouders Het college van burgemeester en wethouders kan nadere regels geven met betrekking tot de heffing en de invordering van de rioolheffing. Artikel 10 Inwerkingtreding en citeertitel 1. De 'Verordening Rioolheffing 2012' van 8 december 2011, wordt ingetrokken met ingang van de in het derde lid genoemde datum van ingang van de heffing, met dien verstande dat zij van toepassing blijft op de belastbare feiten die zich voor die datum hebben voorgedaan. 2. Deze verordening treedt in werking met ingang van de eerste dag na die van de bekendmaking. 3. De datum van ingang van de heffing is 1 januari Deze verordening wordt aangehaald als 'Verordening rioolheffing 2013' Zuidwolde, 13 december 2012 De raad voornoemd, griffier, I.J. Gehrke voorzitter, R. de Groot 3

98 Tarieventabel behorende bij de "Verordening Rioolheffing 2013". Hoofdstuk I Maatstaf van heffing 1. De belasting als bedoeld in artikel 2 van de verordening Rioolheffing, wordt geheven naar het aantal kubieke meters water dat vanuit het eigendom wordt afgevoerd. 2. Het aantal kubieke meters water wordt gesteld op het aantal kubieke meters water dat in de laatste aan het begin van het belastingjaar voorafgaande verbruiksperiode naar het eigendom is toegevoerd of is opgepompt. Ingeval de verbruiksperiode niet gelijk is aan een periode van een jaar, wordt de hoeveelheid water door herleiding naar tijdsgelang bepaald. Bij die herleiding wordt een gedeelte van een week voor een volle week gerekend. 3. Het aantal kubieke meters water als bedoeld in Hoofdstuk II van deze tabel, wordt voor de volgende categorieën eigendommen als volgt vastgesteld: a. voor alleen tot woonhuis dienende eigendommen welke worden bewoond door meer dan één persoon: 200m3 b. voor alleen tot woonhuis dienende eigendommen welke worden bewoond door één persoon of niet permanent mogen worden bewoond en worden gebruikt voor recreatieve doeleinden: 180m3 c. voor tot woonhuis dienende eigendommen welke worden bewoond door meer dan één persoon en tevens worden gebruikt ten behoeve van een bedrijf met een agrarische bestemming van waaruit water wordt geloosd: 400m3 d. voor tot woonhuis dienende eigendommen welke worden bewoond door één persoon en tevens worden gebruikt ten behoeve van een bedrijf met een agrarische bestemming van waaruit water wordt geloosd: 360m3 4. Ingeval gebruik wordt gemaakt van een pompinstallatie moet die pompinstallatie zijn voorzien van een: a. watermeter, waarvan de hoeveelheid opgepompt water kan worden afgelezen, of b. bedrijfsurenteller, waarvan het aantal uren dat een pompinstallatie met vaste capaciteit in bedrijf is geweest kan worden afgelezen. De eerste volzin is niet van toepassing indien vaststelling van de hoeveelheid opgepompt water geschiedt op grond van enige andere wettelijke bepaling. Hoofdstuk II Belastingtarieven 1. De belasting bedoeld in artikel 2 van de verordening Rioolheffing wordt: a voor alleen tot woonhuis dienende eigendommen, welke worden bewoond door meer dan één persoon waarvoor het waterverbruik is bepaald op 200m3, vastgesteld op 229,44 4

99 b voor alleen tot woonhuis dienende eigendommen, welke worden bewoond door één persoon waarvoor het waterverbruik is bepaald op 180m3, of een pand welke niet permanent mag worden bewoond en wordt gebruikt voor recreatieve doeleinden, vastgesteld op 206,76 c voor tot woonhuis dienende eigendommen welke worden bewoond door meer dan één persoon en tevens worden gebruikt ten behoeve van een bedrijf met een agrarische bestemming waarvoor het waterverbruik is bepaald op 400m3, vastgesteld op 458,88 d voor tot woonhuis dienende eigendommen welke worden bewoond door één persoon en tevens worden gebruikt ten behoeve van een bedrijf met een agrarische bestemming waarvoor het waterverbruik is bepaald op 360m3, vastgesteld op 413,52 e. voor percelen die enkel een directe of indirecte aansluiting op de gemeentelijke riolering hebben voor de afvoer van hemel- of grondwater 57,36 Indien vanuit het bedrijfsgedeelte als bedoeld in sub c of d aantoonbaar geen water wordt afgevoerd door de gemeentelijke riolering, wordt het aantal kubieke meters water, afhankelijk van het aantal personen, op aanvraag vastgesteld overeenkomstig het gestelde in lid 1 sub a of b. 2. De belasting, bedoeld in artikel 2 van de verordening Rioolheffing, voor zover dit geheven wordt van andere eigendommen als bedoeld in Hoofdstuk II lid 1 van deze tabel, bedraagt per jaar: 114,72 voor iedere 100 m3 waterverbruik of gedeelte daarvan t/m 400 m3, en 109,00 voor iedere 100 m3 waterverbruik of gedeelte daarvan boven de 400 m3 t/m m3, en 85,00 voor iedere 100 m3 waterverbruik of gedeelte daarvan boven de m3 t/m m3, en 63,00 voor iedere 100 m3 waterverbruik of gedeelte daarvan boven de m3 t/m 7.500,-- m3, en 45,00 voor iedere 100 m3 waterverbruik of gedeelte daarvan boven de m3 t/m m3, en 28,00 voor iedere 100 m3 waterverbruik of gedeelte daarvan boven de m3 met dien verstande dat minimaal 229,44 en maximaal 8.290,88 verschuldigd is, waarbij de op voet van Hoofdstuk I lid 2 van deze tabel berekende hoeveelheid toegevoerd of opgepompt water wordt verminderd met de hoeveelheid water die aantoonbaar niet is afgevoerd. Behoort bij raadsbesluit van 13 december 2012, nummer Zuidwolde, 13 december 2012 De raad voornoemd, griffier, I.J. Gehrke 5

100

101 Bijlage 5 Kostendekkingsberekening

102

103 Uitgangspunten versiedatum scenario DW Techisch 62 begrotingsjaar 2013 begin planperiode (GRP) 2013 einde planperiode (GRP) 2016 rekentarief 2012 Afvalwater of enkelvoudig tarief 229,44 euro/heffingseenheid rekentarief 2012 Hemel-/grondwater (alleen bij gesplitste heffing) 0,00 euro/heffingseenheid aantal heffingseenheden Afvalwater of enkelvoudige heffing heffingseenheden aantal heffingseenheden Hemel-/grondwater (alleen bij gesplitste heffing) 0 heffingseenheden saldo voorziening Afvalwater of enkelvoudige heffing 0 euro saldo voorziening Hemel-/grondwater (alleen bij gesplitste heffing) 0 euro rente voorziening 5,0% BTW, methode over investeringen en exploitatiekosten BTW, percentage 21,0% inflatiepercentage over eenheidsprijzen investeringen (bron: LR prijspeil 2007) 1,5% gesplitste heffing verdeelsleutel gemengde voorzieningen nee 100% afvalwater 0% hemelwater/grondwater debetrente 5,00% afschrijivingsmethode annuitair start afschrijving in jaar na investering rentedeel in jaar van investering 0% rente over boekwaarde afschrijvingstermijnen technisch (levensduur) financieel (afschrijving) vrijvervalriolen gemalen - bouwkundig gemalen - mechanisch-electrisch minipompunits - mechanisch-electrisch persleidingen drukriolering - leidingen drukriolering - vrijvervalriolen randvoorzieningen Tabellen Onderwerp Nummer Omschrijving Bestaande objecten A.1 Vervanging gemalen A.2 Vervanging persleidingen A.3a vervanging drukriolering - minigemalen A.3b vervanging drukriolering - drukleidingen A.3c vervanging drukriolering - vrijvervalleidingen A.4 Randvoorzieningen A.5 Vrijvervalriolen Nieuwe investeringen B.1 Verbeteringsmaatregelen B.2a Exploitatie B.2b Onderzoek Kapitaallasten C.1 Bestaande kapitaallasten C.2 Nieuwe kapitaallasten Inkomsten, niet rioolrecht zijnde D.1 Overige inkomsten D.2 Heffingseenheden Uitkomsten rioolheffingsberekening U.1 Enkelvoudige heffingsberekening U.2 Afvalwaterheffingsberekening U.3 Hemelwaterheffingsberekening Overzichten K.1 Overzicht investeringen vervangingen K.2 Overzicht verrekenbare BTW

Samenvatting Gemeentelijk Rioleringsplan Wormerland. planperiode 2013 t/m 2017

Samenvatting Gemeentelijk Rioleringsplan Wormerland. planperiode 2013 t/m 2017 Samenvatting Gemeentelijk Rioleringsplan Wormerland planperiode 2013 t/m 2017 13 maart 2012 1.1 Inleiding De gemeente is wettelijk verplicht een Gemeentelijk Rioleringsplan (hierna te noemen: GRP) op te

Nadere informatie

Raadsvoorstel. drs A.J. Ditewig 18 februari 2010. 05 januari 2010. De raad wordt voorgesteld te besluiten:

Raadsvoorstel. drs A.J. Ditewig 18 februari 2010. 05 januari 2010. De raad wordt voorgesteld te besluiten: Portefeuillehouder Datum raadsvergadering drs A.J. Ditewig 18 februari 2010 Datum voorstel 05 januari 2010 Agendapunt Onderwerp Gemeentelijke watertaken De raad wordt voorgesteld te besluiten: het bijgaande

Nadere informatie

Bouwlokalen INFRA. Het riool in Veghel. Veghel in cijfers en beeld (1) Veghel in cijfers en beeld (2) Veghel in cijfers en beeld (3)

Bouwlokalen INFRA. Het riool in Veghel. Veghel in cijfers en beeld (1) Veghel in cijfers en beeld (2) Veghel in cijfers en beeld (3) Bouwlokalen INFRA Innovatie onder het maaiveld / renovatie van rioolstelsels Het riool in Veghel Jos Bongers Beleidsmedewerker water- en riolering Gemeente Veghel 21 juni 2006 Veghel in cijfers en beeld

Nadere informatie

Samenhang en samenvatting vgrp+, Waterplan, BRP

Samenhang en samenvatting vgrp+, Waterplan, BRP Samenhang en samenvatting vgrp+, Waterplan, BRP Uden gastvrij voor water Kenmerk: 11-10044-JV 14 september 2011 Ingenieursbureau Moons 1 Inhoudsopgave 1 SAMENHANG... 3 2 SAMENVATTING... 4 2.1 KOERSWIJZIGINGEN...

Nadere informatie

GRP 2014-2018 Gemeente Tynaarlo. Naar een nieuw gemeentelijk rioleringsplan.

GRP 2014-2018 Gemeente Tynaarlo. Naar een nieuw gemeentelijk rioleringsplan. GRP 2014-2018 Gemeente Tynaarlo Naar een nieuw gemeentelijk rioleringsplan. Landelijk beleid en ontwikkelingen Gemeentelijke zorgplicht watertaken: Zorgen voor een doelmatige inzameling en een doelmatig

Nadere informatie

Voorstel voor de Raad

Voorstel voor de Raad Voorstel voor de Raad Datum raadsvergadering : 26 november 2015 Agendapuntnummer : XV, punt 5 Besluitnummer : 1952 Portefeuillehouder : Wethouder Jan van 't Zand Aan de gemeenteraad Onderwerp: Watertakenplan

Nadere informatie

Raadsvergadering 29 januari Nr.: 11. AAN de gemeenteraad. Onderwerp: Vaststellen Watertakenplan DAL/W²

Raadsvergadering 29 januari Nr.: 11. AAN de gemeenteraad. Onderwerp: Vaststellen Watertakenplan DAL/W² Raadsvergadering 29 januari 2018 Nr.: 11 AAN de gemeenteraad Onderwerp: Vaststellen Watertakenplan DAL/W² 2018-2022. Portefeuillehouder: Wethouder P. Prins. Ter inzage liggende stukken: Collegebesluit

Nadere informatie

Raadsvergadering : 20 juni 2011 Agendanr. 13

Raadsvergadering : 20 juni 2011 Agendanr. 13 Raadsvergadering : 20 juni 2011 Agendanr. 13 Voorstelnr. : R 6837 Onderwerp : Gemeentelijk Rioleringsplan 2010-2015 Stadskanaal, 1 juni 2011 Beslispunten 1. Het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) 2010-2015

Nadere informatie

Gemeente Bergen Noord-Holland. Gemeentelijke Rioleringsplan 2011-2015. Samenvatting. Bergingskelder onder het Pompplein, Egmond aan Zee (2011)

Gemeente Bergen Noord-Holland. Gemeentelijke Rioleringsplan 2011-2015. Samenvatting. Bergingskelder onder het Pompplein, Egmond aan Zee (2011) Gemeente Bergen Noord-Holland Gemeentelijke Rioleringsplan 2011-2015 Bergingskelder onder het Pompplein, Egmond aan Zee (2011) Samenvatting Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Gemeente Bergen (NH) 1\11

Nadere informatie

Water- en Rioleringsplan

Water- en Rioleringsplan Water- en Rioleringsplan 2017-2021 Inleiding Hemelwater Oppervlaktewater overstort Afvalwater Grondwater Drinkwater Beleidskader Wet Milieubeheer afname- en zorgplicht voor afvalwater verplichting WRP

Nadere informatie

Notitie. Visiedocument GRP/BRP Brummen. 1 Inleiding - 15.004012 -

Notitie. Visiedocument GRP/BRP Brummen. 1 Inleiding - 15.004012 - Notitie Contactpersoon Gwendolijn Vugs Datum 1 mei 2015 Kenmerk N001-1229319GBV-avd-V02-NL Visiedocument GRP/BRP Brummen 1 Inleiding Het huidig Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) van de gemeente Brummen

Nadere informatie

Presentatie GRP Commissievergadering 6 oktober Peter Borkus, Susanne Naberman

Presentatie GRP Commissievergadering 6 oktober Peter Borkus, Susanne Naberman Presentatie GRP 2016-2020 Commissievergadering 6 oktober Peter Borkus, Susanne Naberman Programma Inhoud Waarom een nieuw GRP? Evaluatie afgelopen planperiode Een gezonde leefomgeving Een veilige leefomgeving:

Nadere informatie

Onderwerp: Vaststellen Watertakenplan DAL-W en verordening op de afvoer van hemelwater en grondwater in gemeente Delfzijl

Onderwerp: Vaststellen Watertakenplan DAL-W en verordening op de afvoer van hemelwater en grondwater in gemeente Delfzijl Vergadering gemeenteraad d.d. 21 december 2017 Agenda nummer 8 Portefeuillehouder: wethouder de heer IJ.J. Rijzebol Onderwerp: Vaststellen Watertakenplan DAL-W 2 2018-2022 en verordening op de afvoer van

Nadere informatie

Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Slochteren 2014-2018

Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Slochteren 2014-2018 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Slochteren 2014-2018 25 november 2013 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Slochteren 2014-2018 Gemeente Slochteren Kenmerk R001-1207696JZG-rrt-V06-NL Verantwoording

Nadere informatie

Uitwerking hemelwaterbeleid gemeente Leeuwarderadeel

Uitwerking hemelwaterbeleid gemeente Leeuwarderadeel Uitwerking hemelwaterbeleid gemeente Leeuwarderadeel Voor: Opgesteld door: Versie 1 (14-06-2012) Uitwerking hemelwaterbeleid gemeente Leeuwarderadeel Dit document bevat 11 bladzijden. Ons kenmerk: 19312RA-MW-LED

Nadere informatie

Functionele eisen 1. Geen (onaanvaardbaar) gezondheidsrisico. Bescherm volksgezondheid. Beperk overlast en hinder Voorkom schade.

Functionele eisen 1. Geen (onaanvaardbaar) gezondheidsrisico. Bescherm volksgezondheid. Beperk overlast en hinder Voorkom schade. Doelen Functionele eisen 1. Geen (onaanvaardbaar) gezondheidsrisico. 2. Geen (onaanvaardbare) economische schade of maatschappelijke hinder door wateroverlast. Bescherm volksgezondheid Beperk overlast

Nadere informatie

Basisopleiding Riolering Module 1

Basisopleiding Riolering Module 1 Basisopleiding Riolering Module 1 Cursusboek Nieuwegein, 2013 w w w. w a t e r o p l e i d i n g e n. n l Stichting Wateropleidingen, augustus 2013 Groningenhaven 7 3433 PE Nieuwegein Versie 1.1 Niets

Nadere informatie

: Watertoets Den Omgang

: Watertoets Den Omgang Advies : Watertoets Den Omgang Datum : 22 juli 2016 Opdrachtgever : gemeente Landerd Ter attentie van : mevr. T. van Term Projectnummer : 211x08322 Opgesteld door i.a.a. : Toby van Baast : Jochem Rietbergen

Nadere informatie

TOETSING VERBREED GRP

TOETSING VERBREED GRP Dit document beschrijft de toetsing van het verbreed GRP op hoofdlijnen. De toetsing is op volledigheid en niet op inhoud. Het is een hulpmiddel bij het maken van afspraken over het proces van het opstellen

Nadere informatie

Tubbergen o. gemeente. Aan de gemeenteraad. Vergadering: 8 september 2014. Nummer: Tubbergen, 28 augustus 2014

Tubbergen o. gemeente. Aan de gemeenteraad. Vergadering: 8 september 2014. Nummer: Tubbergen, 28 augustus 2014 gemeente Tubbergen o Aan de gemeenteraad Vergadering: 8 september 2014 Nummer: 9A Tubbergen, 28 augustus 2014 Onderwerp: Vaststellen verordening op de afvoer van hemelwater en grondwater. Samenvatting

Nadere informatie

VOORSTEL AAN DE GEMEENTERAAD

VOORSTEL AAN DE GEMEENTERAAD VOORSTEL AAN DE GEMEENTERAAD Onderwerp: Gemeentelijk rioleringsplan Registratienummer: 00538296 Op voorstel B&W d.d.: 31 maart 2015 Datum vergadering: 26 mei 2015 Portefeuillehouder: Helm Verhees Rol gemeenteraad:

Nadere informatie

Omgang met hemelwater binnen de perceelgrens

Omgang met hemelwater binnen de perceelgrens Omgang met hemelwater binnen de perceelgrens Ir. Emil Hartman Senior adviseur duurzaam stedelijk waterbeheer Ede, 10 april 2014 Inhoud presentatie Wat en hoe van afkoppelen Wat zegt de wet over hemelwater

Nadere informatie

Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan 2010-2015 Bergen NH

Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan 2010-2015 Bergen NH Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan 2010-2015 Bergen NH Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan 2010-2015 Bergen NH Doelmatige invulling van de zorgtaken DEFINITIEF GRP Vastgesteld 24 oktober 2011 Kenmerk

Nadere informatie

Bijlage 3. Doelen functionele eisen en maatstaven

Bijlage 3. Doelen functionele eisen en maatstaven Bijlage 3. Doelen functionele eisen en maatstaven Tabel 3-1 Doelen, functionele eisen en maatstaven voor de rioleringszorg (stedelijk afvalwater en regenwater) Doelen Functionele Eisen Maatstaven 1. Inzameling

Nadere informatie

BergBezinkBassin Zie toelichting in begrippenlijst bij bergbezinkbassin.

BergBezinkBassin Zie toelichting in begrippenlijst bij bergbezinkbassin. Bijlage 1 Afkortingen en begrippen Afkortingen AWZI Zie RWZI BBB (v)brp CZV DWA DOB GRP HWA / RWA IBA KRW MOR NBW (-Actueel) OAS RIONED BergBezinkBassin Zie toelichting in begrippenlijst bij bergbezinkbassin.

Nadere informatie

Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg XE Steenwijk Steenwijk, 19 mei 2009 Nummer voorstel: 2009/58

Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg XE Steenwijk Steenwijk, 19 mei 2009 Nummer voorstel: 2009/58 Voorstel aan de raad Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg 1 8331 XE Steenwijk Steenwijk, 19 mei 2009 Nummer voorstel: 2009/58 Voor raadsvergadering d.d.: 02-06-2009 Agendapunt: Onderwerp:

Nadere informatie

Raadsstuk. Haarlem. Onderwerp Verbreed Gemeentelijk RioleringsPlan

Raadsstuk. Haarlem. Onderwerp Verbreed Gemeentelijk RioleringsPlan Haarlem Raadsstuk Onderwerp Verbreed Gemeentelijk RioleringsPlan 2018-2023 Nummer 2017/361078 Portefeuillehouder Sikkema, C.Y. Programma/beleidsveld 5.1 Openbare ruimte en mobiliteit Afdeling GOB/BBOR

Nadere informatie

Gemeentelijk Rioleringsplan gemeente Brummen 2011-2016

Gemeentelijk Rioleringsplan gemeente Brummen 2011-2016 Gemeentelijk Rioleringsplan gemeente Brummen 2011-2016 27 juli 2010 Gemeentelijk Rioleringsplan gemeente Brummen 2011-2016 Doelmatige invulling van de rioleringszorg Inhoud Verantwoording en colofon...

Nadere informatie

^ T^ 2 5UOV2008 \Q5 S. 1. Inleiding

^ T^ 2 5UOV2008 \Q5 S. 1. Inleiding E E R H U CB O W A A Raadsvergadering: Besluit: Voorstelnummfif R D 2 5UOV2008 ^ T^ \Q5 S Agendanr. Voorstelnr. Onderwerp Aan de Raad, 2008-105 Formulering beleid voor zorgplichten hemel- en grondwater,

Nadere informatie

Raadsvoorstel Reg. nr : 1010217 Ag nr. : Datum : 18-05-10

Raadsvoorstel Reg. nr : 1010217 Ag nr. : Datum : 18-05-10 Ag nr. : Onderwerp Verordening op de afvoer van hemelwater en grondwater Status besluitvormend Voorstel 1. Vast te stellen de Verordening op de afvoer van hemelwater en grondwater; 2. De kosten van het

Nadere informatie

Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Baarn Gemeente Baarn

Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Baarn Gemeente Baarn Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Baarn 2012-2017 Gemeente Baarn Vastgesteld op 26 september 2012 Kenmerk R001-4784135BTM-kmi-V04-NL Verantwoording Titel Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Baarn

Nadere informatie

Het waterbeleid van de provincie Limburg is beschreven in het Provinciaal Waterplan Limburg, dd. 20 november 2009.

Het waterbeleid van de provincie Limburg is beschreven in het Provinciaal Waterplan Limburg, dd. 20 november 2009. Memo Ter attentie van Project management Den Dekker B.V. Datum 03 januari 2013 Distributie Projectnummer 111850-01 Onderwerp Parkeerterrein Jumbo Heythuysen Geachte heer Bosman, 1 WATERBELEID Het streven

Nadere informatie

* * RAADSVOORSTEL. Raadsvergadering van Stuk/nummer Agendapunt 2 februari 2010 KNDK/2009/

* * RAADSVOORSTEL. Raadsvergadering van Stuk/nummer Agendapunt 2 februari 2010 KNDK/2009/ *0010100120094142* RAADSVOORSTEL Raadsvergadering van Stuk/nummer Agendapunt 2 februari 2010 KNDK/2009/4142 9.3 Datum: 15-12-2009 Verzonden: 21 januari 2010 Aan de gemeenteraad. Onderwerp: Vaststelling

Nadere informatie

Voorstel aan : Gemeenteraad van 14 december 2009 Door tussenkomst

Voorstel aan : Gemeenteraad van 14 december 2009 Door tussenkomst Voorstel aan : Gemeenteraad van 14 december 2009 Door tussenkomst van Nummer : : Raadscommissie van 2 december 2009 Onderwerp : Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) 2010-2014 Bijlage(n) : 1. Gemeentelijk

Nadere informatie

VGRP Gemeente Boxmeer. 12 november 2015

VGRP Gemeente Boxmeer. 12 november 2015 VGRP 2015-2019 Gemeente Boxmeer 12 november 2015 VGRP 2015-2019 Gemeente Boxmeer Even voorstellen BAS BIERENS Projectleider, Stedelijk Water BRAM VAN MOL Specialist, Stedelijk Water Agenda 1. Waarom een

Nadere informatie

Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Lingewaard. 2013 t/m 2015

Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Lingewaard. 2013 t/m 2015 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Lingewaard 2013 t/m 2015 Ontwerp 18 juni 2013 Kenmerk R001-1213704BTM-lhl-V05-NL Verantwoording Titel Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Lingewaard Opdrachtgever

Nadere informatie

Projectnummer 111769 Bedrijventerrein Smilde aspect Water"

Projectnummer 111769 Bedrijventerrein Smilde aspect Water Memo Ter attentie van Gemeente Midden-Drenthe Datum 4 december 2012 Opgesteld door Maarten van Vierssen Projectnummer 111769 Onderwerp Bedrijventerrein Smilde aspect Water" In deze memo zijn de watertoetsen

Nadere informatie

12 Hemelwateruitlaat of riooloverstort

12 Hemelwateruitlaat of riooloverstort 12 Hemelwateruitlaat of riooloverstort 12.1 Inleiding Gemeenten hebben de taak om hemelwater en afvalwater in te zamelen. Het hemelwater wordt steeds vaker opgevangen in een separaat hemelwaterriool. Vanuit

Nadere informatie

Bijlagen: Gemeentelijk Rioleringsplan , inclusief samenvatting

Bijlagen: Gemeentelijk Rioleringsplan , inclusief samenvatting svoorstel Onderwerp: Vaststellen Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) 2010-2015 Portefeuillehouder: J. Kuper Dienst Gebied Inrichting en beheer J. Vos, telefoon (0591-68 52 82) Aan de gemeenteraad Voorgesteld

Nadere informatie

Bijlage 1 Watertoets en (standaard) waterparagraaf

Bijlage 1 Watertoets en (standaard) waterparagraaf Bijlage 1 Watertoets en (standaard) waterparagraaf datum 2-3-2017 dossiercode 20170302-4-14760 Geachte heer / mevrouw R. Zuidema, U heeft een watertoets uitgevoerd op de website http://www.dewatertoets.nl//.

Nadere informatie

Bijlage IV Watertoets. Uitgevoerd door R. Zuidema, 14 juni 2014

Bijlage IV Watertoets. Uitgevoerd door R. Zuidema, 14 juni 2014 Bijlage IV Watertoets Uitgevoerd door R. Zuidema, 14 juni 2014 datum 14-6-2014 dossiercode 20140614-4-9150 Geachte heer / mevrouw R. Zuidema, U heeft een watertoets uitgevoerd op de website http://www.dewatertoets.nl//.

Nadere informatie

Gemeente Doetinchem. Gemeentelijk Rioleringsplan Doetinchem 2010-2015. Witteveen+Bos. van Twickelostraat 2. postbus 233.

Gemeente Doetinchem. Gemeentelijk Rioleringsplan Doetinchem 2010-2015. Witteveen+Bos. van Twickelostraat 2. postbus 233. Gemeente Doetinchem Gemeentelijk Rioleringsplan Doetinchem 2010-2015 van Twickelostraat 2 postbus 233 7400 AE Deventer telefoon 0570 69 79 11 telefax 0570 69 73 44 INHOUDSOPGAVE blz. SAMENVATTING 1 1.

Nadere informatie

Beheerplan Afvalwater, Regenwater en Grondwater

Beheerplan Afvalwater, Regenwater en Grondwater @ Grontmij @ Grontmij Beheerplan Afvalwater, Regenwater en Grondwater 2006-2010 Ontwerp, september 2005 Gemeente Dordrecht Stadswerken Memo Plaats Kenmerk Houten, 30 september 2005 300905/UG 188120 Aan

Nadere informatie

17 mei 2011. Thema avond Gemeentelijk Rioolplan

17 mei 2011. Thema avond Gemeentelijk Rioolplan FLO/2011/8572 17 mei 2011 Thema avond Gemeentelijk Rioolplan Doel van het rioolstelsel: Volksgezondheid en milieu; Afvoer vuil water naar waterzuivering; Afvoer schoon regenwater. Wettelijke regels en

Nadere informatie

Gemeentelijk rioleringsplan Leusden

Gemeentelijk rioleringsplan Leusden Gemeentelijk rioleringsplan Leusden Planperiode 2009-2013 Stedelijk afvalwater, hemelwater en grondwater Ontwerp Gemeente Leusden postbus 150 3830 AD LEUSDEN Grontmij Nederland B.V. Houten, 2 december

Nadere informatie

Waterschap Hunze en Aa s Ontvangen d.d.: Documentnummer: Raakvlak waterbeheer: ja/nee. gemeente Assen Verbouwing woning Venestraat 175 9402GM ASSEN

Waterschap Hunze en Aa s Ontvangen d.d.: Documentnummer: Raakvlak waterbeheer: ja/nee. gemeente Assen Verbouwing woning Venestraat 175 9402GM ASSEN Waterschap Hunze en Aa s Ontvangen d.d.: Documentnummer: Raakvlak waterbeheer: ja/nee gemeente Assen Verbouwing woning 9402GM ASSEN Algemeen Betrokkenheid waterschap Voor de verdere procedurele afhandeling

Nadere informatie

Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Hulst

Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Hulst Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Hulst Planperiode 2010 tot en met 2015 Gemeente Hulst Postbus 49 4560 AA Hulst Grontmij Nederland B.V. Middelburg, 30 september 2009 Verantwoording Titel : Verbreed

Nadere informatie

: gemeente Heerde : Evert de Lange : Rob Boshouwers (DHV), Jasper Timmer (Waterschap Veluwe)

: gemeente Heerde : Evert de Lange : Rob Boshouwers (DHV), Jasper Timmer (Waterschap Veluwe) ogo MEMO Aan Van Kopie Dossier Project Betreft : gemeente Heerde : Evert de Lange : Rob Boshouwers (DHV), Jasper Timmer (Waterschap Veluwe) : BA7950-100-100 : Bedrijventerrein Wapenveld Noord : Watertoetsnotitie

Nadere informatie

Bijlage 1. Lijst met afkortingen en begrippen

Bijlage 1. Lijst met afkortingen en begrippen Bijlage 1. Lijst met afkortingen en begrippen VERKLARENDE WOORDENLIJST Afkortingen AMvB... Algemene Maatregel van Bestuur BARIM... Besluit algemene regels voor inrichtingen milieubeheer BBB... Bergbezinkbassin

Nadere informatie

Notitie. 1. Beleidskader Water

Notitie. 1. Beleidskader Water Notitie Ingenieursbureau Bezoekadres: Galvanistraat 15 Postadres: Postbus 6633 3002 AP Rotterdam Website: www.gw.rotterdam.nl Van: ir. A.H. Markus Kamer: 06.40 Europoint III Telefoon: (010) 4893361 Fax:

Nadere informatie

Voorstel besluit Samenvatting toelichting

Voorstel besluit Samenvatting toelichting Raadsvoorstel nr. : 2002/168 Aan de gemeenteraad. Raadsvergadering : 19 november 2002 Agendapunt : 5 Steenwijk, 5 november 2002. Onderwerp: Het opheffen van ongezuiverde lozingen van huishoudelijk afvalwater.

Nadere informatie

Harmen Visserplein 1, Postbus 155, 8300 AD Emmeloord T +31 (0) F +31 (0)

Harmen Visserplein 1, Postbus 155, 8300 AD Emmeloord T +31 (0) F +31 (0) Verbreed gemeentelijk rioleringsplan Noordoostpolder 2012-2016 Harmen Visserplein 1, Postbus 155, 8300 AD Emmeloord T +31 (0)527 63 39 11 F +31 (0)527 61 70 20 www.noordoostpolder.nl ve r rb ee d m ge

Nadere informatie

Samenvatting. Waterplan Lisse 13 november 2008, eindconcept

Samenvatting. Waterplan Lisse 13 november 2008, eindconcept Samenvatting Waarom een waterplan? Op het gebied van water verandert er veel. Het klimaat verandert: de zeespiegel stijgt, het gaat steeds meer en harder regenen, maar ook extreem droge periodes komen

Nadere informatie

Paraaf secretaris. Paraaf direct leidinggev snde, ADVIES VAN. Datum. 150 ktobe L. Heeren R.van der Schaaf. Opsteller. Telefoon 440 BW12.

Paraaf secretaris. Paraaf direct leidinggev snde, ADVIES VAN. Datum. 150 ktobe L. Heeren R.van der Schaaf. Opsteller. Telefoon 440 BW12. G E M E E N T E N O O R D E N V E L D Paraaf secretaris li Paraaf direct leidinggev snde, t ADVIES VAN Datum i ï t t ff 150 ktobe 2012 Afdeling OW&A Opsteller L. Heeren R.van der Schaaf. Telefoon 440 ADVIES

Nadere informatie

Vragen en antwoorden Aanpak Agniesebuurt

Vragen en antwoorden Aanpak Agniesebuurt Vragen en antwoorden Aanpak Agniesebuurt Waarom aan de slag in de Agniesebuurt? Oude stadswijken zoals de Agniesebuurt, die dichtbebouwd zijn met veel verharding en weinig open water en groen, zijn kwetsbaar

Nadere informatie

Afvalwaterbeleidsplan BMWE/NZV

Afvalwaterbeleidsplan BMWE/NZV Afvalwaterbeleidsplan BMWE/NZV Afvalwaterteam BMWE/NZV, 27 november 2013 Inhoud Aanleiding Ketenbenadering Maatregelen Kosten en Baten Specificatie Bedum Organisatie Aanleiding BMWE samenwerking Vier nieuwe

Nadere informatie

Colofon. Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Ommen. Planperiode: 2014 2018. Afdeling Openbaar Gebied Team Water & Team Civiel, riolering

Colofon. Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Ommen. Planperiode: 2014 2018. Afdeling Openbaar Gebied Team Water & Team Civiel, riolering Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Gemeente Ommen 2014-2018 Colofon Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Ommen Planperiode: 2014 2018 Opdrachtgever: Opgesteld door: Gemeente Ommen Bestuursdienst Ommen

Nadere informatie

Water in Tiel. 1 Naast regionale wateren die in beheer zijn bij de waterschappen, zijn er rijkswateren (de hoofdwateren

Water in Tiel. 1 Naast regionale wateren die in beheer zijn bij de waterschappen, zijn er rijkswateren (de hoofdwateren Water in Tiel Waterbeleid Tiel en Waterschap Rivierenland Water en Nederland zijn onafscheidelijk. Eigenlijk geldt hetzelfde voor water en Tiel, met de ligging langs de Waal, het Amsterdam Rijnkanaal en

Nadere informatie

Managementsamenvatting. Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Valkenswaard

Managementsamenvatting. Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Valkenswaard Managementsamenvatting Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Valkenswaard 2013-2017 mei 2012 Inhoudsopgave 1. Waarom een verbreed GRP? 5 2. Wat zijn de kaders van het vgrp? 7 3. Wat willen we bereiken?

Nadere informatie

Rioleringsbeheerplan Terschelling

Rioleringsbeheerplan Terschelling Rioleringsbeheerplan Terschelling 2016-2020 augustus 2016 Team Techniek en Uitvoering 1 2 Inhoudsopgave 1 Samenvatting...4 2 Inleiding...5 2.1 Doelen...5 2.2 Afvalwater...5 2.3 Hemelwater...5 2.4 Grondwater...6

Nadere informatie

Programma van de avond: vgrp 2015-2019 Inwonersbijeenkomst. Positie vgrp5 gemeentebeleid. Even voorstellen. Relaties met beleid / plannen

Programma van de avond: vgrp 2015-2019 Inwonersbijeenkomst. Positie vgrp5 gemeentebeleid. Even voorstellen. Relaties met beleid / plannen vgrp 2015-2019 Inwonersbijeenkomst 8 Januari 2015 19:45 20:00 20:05 20:15 22:00 Programma van de avond: Welkom en voorstelronde Toelichting doel bijeenkomst Wat is een vgrp? Gesprek met de inwoners adv

Nadere informatie

RAPPORTAGE EMISSIEBEHEER RIOLERING 2012

RAPPORTAGE EMISSIEBEHEER RIOLERING 2012 RAPPORTAGE EMISSIEBEHEER RIOLERING 2012 Archimedesweg 1 CORSA nummer: 14.48265 postadres: versie: Definitief postbus 156 auteur: Irene van der Stap 2300 AD Leiden oplage: Digitaal telefoon (071) 3 063

Nadere informatie

Conserverend Drijber, 8 nieuwe woningen

Conserverend Drijber, 8 nieuwe woningen WATERTOETSDOCUMENT Conserverend Drijber, 8 nieuwe woningen Doel en inhoud van het document Het watertoetsdocument is opgesteld op basis van het door u op 20 mei 2010 ingediende digitale formulier. Op 6

Nadere informatie

Doorkiesnummer : (0495) 575 345 Agendapunt: - ONDERWERP AANLEIDING EN DOELSTELLING

Doorkiesnummer : (0495) 575 345 Agendapunt: - ONDERWERP AANLEIDING EN DOELSTELLING Zanddijk, Dingeman OG S1 RAD: RAD121212 2012-12-12T00:00:00+01:00 BW: BW121106 voorstel gemeenteraad Vergadering van de gemeenteraad van 12 december 2012 Portefeuillehouder : H.A. Litjens Behandelend ambtenaar

Nadere informatie

ADVIES BURGEMEESTER EN WETHOUDERS. Datum B&W-vergadering : 10-11-2009 Openbaar Onderwerp : Grondwaterbeleid

ADVIES BURGEMEESTER EN WETHOUDERS. Datum B&W-vergadering : 10-11-2009 Openbaar Onderwerp : Grondwaterbeleid ADVIES BURGEMEESTER EN WETHOUDERS Datum B&W-vergadering : 10-11-2009 Openbaar Onderwerp : Grondwaterbeleid Portefeuillehouder(s) : F.J.W. Saelman, Afdelingshoofd/hoofd OW: F. Hottinga Paraaf : Paraaf:

Nadere informatie

Uitvoeringsprogramma samenwerking in de waterketen

Uitvoeringsprogramma samenwerking in de waterketen Uitvoeringsprogramma samenwerking in de waterketen 2014-2015 Inhoudsopgave 1. Regionale samenwerking 3 1.1. Inleiding 3 1.2. Bestuurlijke afspraken 3 1.3. Doelen en resultaten 4 1.4. Visitatiecommissie

Nadere informatie

De Veranderende Zorgplicht

De Veranderende Zorgplicht De Veranderende Zorgplicht Ede 23 april 2015 Frans Debets Debets b.v. i.s.m. Een korte versie van een cursus op 14 juni 1- De Veranderende Waterwetwetgeving 1. Achtergronden en betekenis van de veranderingen

Nadere informatie

Memo. Figuur 1 Overzicht plangebied en omgeving (bron: googlemaps) blad 1 van 7

Memo. Figuur 1 Overzicht plangebied en omgeving (bron: googlemaps) blad 1 van 7 Memo nummer water 1 datum 15 juli 2013 aan Arno Derks Croonen van Arjan van Beek Oranjewoud kopie Ruud van Hoek Oranjewoud project Haalbaarheidsstudie Prodrive Ekkersrijt gemeente Son projectnummer 252510

Nadere informatie

Gemeentelijk Rioleringsplan Oostzaan

Gemeentelijk Rioleringsplan Oostzaan Gemeentelijk Rioleringsplan Oostzaan planperiode 2013 t/m 2017 ONTWERP OVER-gemeenten Afdeling Gebied- en Wijkzaken WORMER Grontmij Nederland B.V. Alkmaar, 20 juni 2012, revisie Verantwoording Titel :

Nadere informatie

Stand van zaken riolering.

Stand van zaken riolering. 1 Stand van zaken riolering. Eind 2004 is het GRP (Gemeentelijk Rioleringsplan) 2005-2009 vastgesteld door de gemeenteraad. Het GRP is een belangrijk hulpmiddel voor het maken van een goede integrale beleidsafweging

Nadere informatie

MPGAD

MPGAD Bezoekadres De Blom boogerd 1, 4003 BX Tiel Postadres Postbus 599, 4000 AN Tiel T (0344) 64 90 90 F (0344) 64 90 99 E info@wsrl.n1 I www.waterschaprivierenland.n1 Bank IBAN NL93 NWAB 0636 7572 69 BIC NWABNL2G

Nadere informatie

GRP Slochteren 2008-2013. Gemeente Slochteren

GRP Slochteren 2008-2013. Gemeente Slochteren GRP Slochteren 2008-2013 Gemeente Slochteren Definitief, 25 maart 2008 Verantwoording Titel GRP Slochteren 2008-2013 Opdrachtgever Gemeente Slochteren Projectleider Nils Kappenburg Auteur(s) Nils Kappenburg

Nadere informatie

Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Gemeente Zwartewaterland 2010 tot Gemeente Zwartewaterland

Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Gemeente Zwartewaterland 2010 tot Gemeente Zwartewaterland Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Gemeente Zwartewaterland 2010 tot 2015 Gemeente Zwartewaterland 19 mei 2010 Kenmerk R001-4645972BHX-afr-V04-NL Verantwoording Titel Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan

Nadere informatie

Inhoudsopgave. 1 Inleiding 4. Gemeentelijk rioleringsplan Den Helder 2013-2017

Inhoudsopgave. 1 Inleiding 4. Gemeentelijk rioleringsplan Den Helder 2013-2017 Gemeente Den Helder Gemeentelijk Rioleringsplan 2013-2017 Den Helder, september 2012 Inhoudsopgave 1 Inleiding 4 1.1 Wettelijk kader 4 1.2 Planhorizon 4 1.3 Belangrijkste relevant beleidskader voor de

Nadere informatie

Praktijk voorbeelden samenwerking. Aad Oomens procesmanager

Praktijk voorbeelden samenwerking. Aad Oomens procesmanager Praktijk voorbeelden samenwerking Aad Oomens procesmanager Drie vragen Waarom samenwerken? (noodzaak) Op welke punten samenwerken Hoe samenwerken?!? Waarom samenwerken? Benchmark Rioleringszorg 2010 Rijnland

Nadere informatie

Impressie(informatieavond(rioolvervanging(Straatweg( Datum:(8(september(2015( Opstelling(verslag:(Tineke(van(Oosten(en(Sieb(de(Jong((cgOH)(

Impressie(informatieavond(rioolvervanging(Straatweg( Datum:(8(september(2015( Opstelling(verslag:(Tineke(van(Oosten(en(Sieb(de(Jong((cgOH)( Impressie(informatieavond(rioolvervanging(Straatweg( Datum:(8(september(2015( Opstelling(verslag:(Tineke(van(Oosten(en(Sieb(de(Jong((cgOH)( Indeling(van(de(avond:(van(19.00(uur(tot(21.00(uur(konden(bewoners(van(de(Straatweg(informatie(

Nadere informatie

Water in Eindhoven. Studiedag Lokaal waterbeleid water in balans. 28 september Water in Eindhoven - Studiedag Lokaal waterbeleid, Antwerpen

Water in Eindhoven. Studiedag Lokaal waterbeleid water in balans. 28 september Water in Eindhoven - Studiedag Lokaal waterbeleid, Antwerpen Water in Eindhoven Studiedag Lokaal waterbeleid water in balans 28 september 2010 Aanleiding voor de stedelijke wateropgaven Maatregelen Effecten van maatregelen Omgaan met nieuwe extremen 1835 1921 2004

Nadere informatie

datum 27-2-2016 dossiercode 20160227-4-12526 Geachte heer / mevrouw R.G. Zuidema,

datum 27-2-2016 dossiercode 20160227-4-12526 Geachte heer / mevrouw R.G. Zuidema, datum 27-2-2016 dossiercode 20160227-4-12526 Geachte heer / mevrouw R.G. Zuidema, U heeft een watertoets uitgevoerd op de website http://www.dewatertoets.nl//. Op basis van deze toets volgt u de korte

Nadere informatie

F. Buijserd burgemeester

F. Buijserd burgemeester Gemeente Nieuwkoop College van Burgemeester en Wethouders raadsvoorstel portefeuillehouder opgesteld door Registratienummer collegebesluit 14.22243 G. Elkhuizen Beheer Openbare Ruimte / Kees Hoogervorst

Nadere informatie

Gemeentelijk Rioleringsplan Wormerland

Gemeentelijk Rioleringsplan Wormerland Gemeentelijk Rioleringsplan Wormerland planperiode 2013 t/m 2017 ONTWERP ONTWERP OVER-gemeenten Afdeling Gebied- en Wijkzaken WORMER Grontmij Nederland B.V. Alkmaar, 13 maart 2012, revisie Verantwoording

Nadere informatie

Colofon. Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Hardenberg. Planperiode: 2014 2018. Afdeling Openbaar Gebied Team Water & Team Civiel, riolering

Colofon. Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Hardenberg. Planperiode: 2014 2018. Afdeling Openbaar Gebied Team Water & Team Civiel, riolering Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Gemeente Hardenberg 2014-2018 Colofon Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Hardenberg Planperiode: 2014 2018 Opdrachtgever: Opgesteld door: Gemeente Hardenberg Bestuursdienst

Nadere informatie

Beslisdocument college van Peel en Maas

Beslisdocument college van Peel en Maas Beslisdocument college van Peel en Maas Document openbaar: Ja Zaaknummer: 1894/2016/809351 Documentnummer: 1894/2016/809356 Besluitnummer: 36 6.2 Onderwerp: Vaststelling Waterketenplan en Gemeentelijk

Nadere informatie

Investeren in riolering

Investeren in riolering Investeren in riolering Regelmatig zijn er vragen over de investeringen in de riolering ten behoeve van het onderhoud van het stelsel. Terecht want de riolering is, hoewel nauwelijks zichtbaar, een belangrijk

Nadere informatie

Verbreed GRP Coevorden Planperiode 2010-2014

Verbreed GRP Coevorden Planperiode 2010-2014 Verbreed GRP Coevorden Planperiode 2010-2014 25 augustus 2009 Verantwoording Titel Verbreed GRP Coevorden 2010-2014 Opdrachtgever Gemeente Coevorden Projectleider Nils Kappenburg Auteur(s) Jeroen van Voorn

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Aan de gemeenteraad. Onderwerp: Gemeentelijk Rioleringsplan

Raadsvoorstel. Aan de gemeenteraad. Onderwerp: Gemeentelijk Rioleringsplan Raadsvoorstel jaar stuknr. categorie agendanr. Stuknr. Raad B. en W. 2017 RA17.0069 A 5 17/575 Onderwerp: Gemeentelijk Rioleringsplan 2018 2023 Portefeuillehouder: R. van der Weide Team: Inrichting Openbare

Nadere informatie

Aan u wordt voorgesteld bijgevoegd verbreed Gemeentelijk RioleringsPlan 2011-2015 vast te stellen.

Aan u wordt voorgesteld bijgevoegd verbreed Gemeentelijk RioleringsPlan 2011-2015 vast te stellen. Raadsvoorstel: Nummer: 2010-633 Onderwerp: Vaststellen verbreed Gemeentelijk RioleringsPlan 2011-2015(vGRP2011-2015) Datum: 6 april 2011 Portefeuillehouder: A.J. Rijsdijk/ T. van der Torren Raadsbijeenkomst:

Nadere informatie

Grontmij Nederland B.V. Assen, 17 mei 2011. Stedelijk afvalwater, hemelwater en grondwater. Planperiode 2010-2015. Definitief

Grontmij Nederland B.V. Assen, 17 mei 2011. Stedelijk afvalwater, hemelwater en grondwater. Planperiode 2010-2015. Definitief Stedelijk afvalwater, hemelwater en grondwater Planperiode 2010-2015 Definitief Grontmij Nederland B.V. Assen, 17 mei 2011 Pagina 1 van 51 Titel : Gemeentelijk Rioleringsplan Emmen Subtitel : Stedelijk

Nadere informatie

VGRP gemeente Landerd 2012-2016. VGRP gemeente Landerd 2012-2016

VGRP gemeente Landerd 2012-2016. VGRP gemeente Landerd 2012-2016 VGRP gemeente Landerd 2012-2016 VGRP gemeente Landerd 2012-2016 Verantwoording Titel VGRP gemeente Landerd 2012-2016 Opdrachtgever Gemeente Landerd Projectleider ing. Gwendolijn Vugs Auteur(s) Ing. Adrie

Nadere informatie

Van Waterplan naar Watervisie

Van Waterplan naar Watervisie 22 oktober, Studiedag VVSG Van Waterplan naar Watervisie integraal waterbeleid in Nijmegen Jos van der Lint Waterservicepunt (WSP) www.waterbewust.nl Waalsprong 1996-2020 Dukenburg / Lindenholt 1965-1985

Nadere informatie

Datum 14 januari 2011 Opgemaakt door afdeling Planvorming. Huidige samenwerking in de Veluwse afvalwaterketen

Datum 14 januari 2011 Opgemaakt door afdeling Planvorming. Huidige samenwerking in de Veluwse afvalwaterketen Datum 14 januari 2011 Opgemaakt door afdeling Planvorming Huidige samenwerking in de Veluwse afvalwaterketen Blad 2 van 6 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Huidige situatie; wat is er al bereikt?... 4

Nadere informatie

datum dossiercode Samenvatting watertoets (korte procedure)

datum dossiercode Samenvatting watertoets (korte procedure) datum 14-9-2015 dossiercode 20150914-63-11571 Samenvatting watertoets (korte procedure) In dit document vindt u een samenvatting van de door u ingevulde gegevens op de website www.dewatertoets.nl. De toets

Nadere informatie

AGENDAPUNT 3.2. ONTWERP. Onderwerp: wijziging Richtlijnen Overname Afvalwater Nummer:

AGENDAPUNT 3.2. ONTWERP. Onderwerp: wijziging Richtlijnen Overname Afvalwater Nummer: VOORSTEL AAN HET ALGEMEEN BESTUUR AGENDAPUNT 3.2. Onderwerp: wijziging Richtlijnen Overname Afvalwater Nummer: 875410 In D&H: 11-11-2014 Steller: Ir. N. Admiraal In Cie: BMZ Telefoonnummer: (030) 634 5779

Nadere informatie

U heeft een watertoets uitgevoerd op de website http://www.dewatertoets.nl//. Op basis van deze toets volgt u de normale procedure.

U heeft een watertoets uitgevoerd op de website http://www.dewatertoets.nl//. Op basis van deze toets volgt u de normale procedure. datum 31-3-2014 dossiercode 20140331-63-8729 Geachte heer/mevrouw Jeroen Overbeek, U heeft een watertoets uitgevoerd op de website http://www.dewatertoets.nl//. Op basis van deze toets volgt u de normale

Nadere informatie

Managementsamenvatting. Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Bladel

Managementsamenvatting. Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Bladel Managementsamenvatting Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Bladel 2010-2014 Inhoud 1 Over afvalwater 1 2 Verbreed gemeentelijk rioleringsplan Bladel 4 3 Doelstellingen verbreed gemeentelijk Rioleringsplan

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Datum raadsavond Wordt later ingevuld Programma Duurzaamheid en Mobiliteit Onderwerp Grondwaterbeleidsplan 2012 t/m 2014

Raadsvoorstel. Datum raadsavond Wordt later ingevuld Programma Duurzaamheid en Mobiliteit Onderwerp Grondwaterbeleidsplan 2012 t/m 2014 Raadsvoorstel Datum raadsavond Wordt later ingevuld Programma Duurzaamheid en Mobiliteit Onderwerp Grondwaterbeleidsplan 2012 t/m 2014 Samenvatting Dit voorstel geeft aan waarom de intrede van een grondwaterbeleidsplan

Nadere informatie

Samenwerken in de Waterketen

Samenwerken in de Waterketen Samenwerken in de Waterketen Presentatie voor de Raadscommissie van Menterwolde op 13 november 2008 H.Hoogeveen en H.Küpers (RioNoord) 1 Inhoud: Waterketen-ontwikkelingen Voorstel RioNoord Voordelen van

Nadere informatie

Verbreed gemeentelijk rioleringsplan Stichtse Vecht

Verbreed gemeentelijk rioleringsplan Stichtse Vecht Verbreed gemeentelijk rioleringsplan Stichtse Vecht Planperiode 2012-2016 Stedelijk afvalwater, hemelwater en grondwater Definitief Grontmij Nederland B.V. De Bilt, 2 augustus 2012 Verantwoording Titel

Nadere informatie

Feiten over de riolering

Feiten over de riolering Feiten over de riolering Prestaties Middelen en mensen Samenhangen Schaalverschillen Doeltreffendheid en doelmatigheid Stichting RIONED, februari 21 T.b.v. het feitenonderzoek in het kader van doelmatig

Nadere informatie