Als ICT een oplossing is, wat is het probleem? - Paul Kirschner, Edusite (

Transcriptie

1 Voorbeeldmateriaal cursus O : E-learning: wat, waarom en hoe Cursusintroductie we tend to encourage students (and faculty) to begin with educational and instructional solutions and search for problems that can be solved by those solutions - Richard Clark (1994) Als ICT een oplossing is, wat is het probleem? - Paul Kirschner, Edusite ( Tussen de twee bovenstaande citaten liggen tien jaren en een kennelijk hardnekkige neiging om oplossingen te implementeren voor nog onbekende of onvoldoende geanalyseerde problemen. Het onderwijs is een terrein waarin gretig wordt geëxperimenteerd met de toepassingsmogelijkheden van nieuwe technologieën - de relatie tussen onderwijs en technologie is wat dat betreft innig. Aan de andere kant is het vaak zo geweest dat het onderwijs bij de technologie moest worden gezocht en niet omgekeerd. De oplossing die de laatste jaren wordt geboden bestaat uit inzet van ICT en vooral uit e-learning, een breed begrip waaronder de een iedere vorm van digitaal ondersteund leren verstaat, terwijl een ander het begrip alleen hanteert voor Internet-gemedieerd leren. De verwachtingen zijn nog steeds hoog gespannen. Garrison en Anderson (2003) zijn uitgesproken: de unieke combinatie van functionaliteiten die momenteel via het Internet wordt geboden, maakt het volgens hen mogelijk om leeromgeving te creëren waarin complex leren wordt bevorderd. Wat zijn dan de problemen waarvoor e-learning een oplossing moet bieden? Urdan en Weggen (2000) zien e-learning als oplossing voor maatschappelijke problemen als de snelle veroudering van kennis, de behoefte aan competente werknemers die hun kennis just-in-time en onafhankelijk van plaats en tijd willen bijhouden. Jochems, Van Merriënboer en Koper (2003) noemen drie tendensen in het onderwijs als reactie op deze maatschappelijke veranderingen: ondersteuning van complex leren; flexibel leren - waarbij het vooral gaat om just-in-time leren en meer vraag-georiënteerd leren en tenslotte duaal leren, waarbij vooral in hoger onderwijs en levenslang leren de grenzen tussen leren en werken meer en meer vervagen. In deze cursus leert u vanuit een onderwijskundige bril te bekijken wat de mogelijke meerwaarde van e-learning, of breder ICT, zou kunnen zijn. U leert kritisch te kijken naar de mogelijkheden en beperkingen van ICT als oplossing voor onderwijskundige problemen. U maakt elementair kennis met tools en leeromgevingen, waarbij telkens wordt ingegaan op de mogelijke betekenis voor onderwijsleerprocessen. Opbouw van de cursus De cursus bestaat uit vijf studietaken, ongeveer van gelijke omvang. De laatste studietaak bestaat uit een afsluitende opdracht. In de twee eerste studietaken maakt u kennis met achtergrondmateriaal en een theoretische basis op grond waarvan het gebruik van media in het onderwijs, in het bijzonder de computer, kan worden geanalyseerd. In de eerste studietaak maakt u kennis met de ontwikkelingen in het denken over technologie in het onderwijs en de verschuivingen die zich hierin hebben voorgedaan. De tweede studietaak gaat in op de vraag van wat een rijke leeromgeving is en wat de potentie van de verschillende soorten media is om bij te dragen aan een

2 rijke leeromgeving. U leert hier werken met het conversational framework van Laurillard (2002). In de derde studietaak gaat u aan de slag met didactische modellen en maakt u een analyse van een rijke leeromgeving voor design based learning (DBL). Hier wordt u geconfronteerd met een actueel onderwijskundig vraagstuk, namelijk flexibilisering van het onderwijs en de eisen die dat stelt aan een (ICT)-oplossing. In de vierde studietaak maakt u kennis met diverse ICT-toepassingen uiteenlopend van gespecialiseerde tools tot breed inzetbare elektronische leeromgevingen. U onderzoekt of deze tools en omgevingen u een bevredigende oplossing kunnen bieden. De vijfde en laatste studietaak biedt u de mogelijkheid een onderwerp naar keuze uit te werken. Dit is uw eindopdracht. Alle studietaken zijn verdeeld in opdrachten, waaronder opdrachten die tot het eindproduct van een studietaak leiden. De studietaken en de daarbij horende opdrachten zijn te vinden in het elektronisch werkboek van de cursus. Literatuur waarnaar verwezen wordt in de cursus kunt u vinden in de bij de cursus horende tekstbundel. Elke studietaak is als volgt opgebouwd: De inleiding geeft kort de inhoud van de studietaak en bevat een taakomschrijving. De leerdoelen geven aan wat u aan het eind van de studietaak moet kunnen en kennen. Bij bronnen vindt u een verwijzing naar alle bronnen die bij de studietaak horen. Bij studeeraanwijzingen vindt u informatie over de wijze waarop u met de opdrachten moet omgaan. Leerdoelen De algemene leerdoelen voor deze cursus zijn: U heeft kennis en inzicht in de trends en ontwikkelingen in het denken over leren en onderwijs en hun invloed op inzet van ICT; U kunt onderwijs-activiteiten en interacties tussen personen en tussen personen en media systematisch analyseren; U kunt eisen formuleren voor realisatie van omgevingen waarin een grotere flexibiliteit en meer actieve bijdragen van de leerling worden gerealiseerd; U kunt deze eisen vertalen naar de functionele kenmerken van elektronische leeromgevingen. Tentaminering Per studietaak levert u telkens een eindopdracht in bij de begeleider waarop u feedback ontvangt. Per opdracht krijgt u ook een beoordeling (gescoord op 10). Het gemiddelde van de vier scores wordt meegenomen bij de eindbeoordeling. Dit is de eerste tentamenverplichting. De cursus wordt afgesloten met een eindopdracht waarin u een thema naar keuze zelfstandig uitwerkt. Dit is de tweede tentamenverplichting. Bij het samenstellen van de eindscore voor de cursus worden de deelscores voor beide tentamenverplichtingen echter verschillend gewogen. De uitwerkingen voor de vier studietaken wegen voor 40% van de eindbeoordeling, de tentamenopdracht voor 60%. Bij een onvoldoende score voor de tentamenopdracht ontvangt u van de cursusbegeleider gedetailleerde feedback en hebt u de mogelijkheid om tentamenopdracht bij te stellen en opnieuw voor beoordeling in te sturen. In dit geval wordt het definitieve cijfer naar na het insturen van deze tweede versie vastgesteld. Let op: Stuur uw uitwerkingen per naar de begeleider. Gebruik Word of rtf. Voorzie elk document van een datum, uw studentnummer en uw naam.

3 Voorkennis Kennis en ervaring met het ontwerpen van instructie is gewenst, evenals inzicht in leertheorieën. De cursus Ontwerpen van leersituaties: theoretische kaders (cursuscode O21411) en de schakelcursus Leren en ontwikkeling (cursuscode O18311) bieden de kennis die noodzakelijk is om deze cursus goed te kunnen volgen. Algemene studeeraanwijzingen De studietaken nemen een centrale plaats in bij deze cursus. Wij raden u aan te beginnen met het doorlezen van elke studietaak en vanuit de studietaak de bronnen te raadplegen (en waar nodig te bestuderen). In de opdrachten wordt precies aangegeven hoe u stapsgewijs de studietaak kunt uitvoeren. Naast de bronnen uit de tekstbundel zijn per studietaak ook een aantal andere bronnen aangegeven. Deze bronnen zijn gekoppeld aan de opdrachten, maar ze geven ook verdere informatie over de inhoud van de betreffende studietaak. Hetzelfde geldt voor het boek Integrated e-learning. Begeleiding In principe bestudeert u de cursus zelfstandig, maar u krijgt commentaar op de opdrachten die u naar de begeleider moet sturen. Bij studieproblemen die te maken hebben met de cursusopzet zal deze zorg dragen voor een oplossing. Medestudenten Wij adviseren u om met uw medestudenten over inhoudelijke kwesties te discussiëren in de discussiegroep die u op de cursussite van deze cursus aantreft. Voor nadere informatie over het gebruik van discussiegroepen verwijzen wij u naar studietaak 0 of naar de hulppagina in Studienet. Studietaak 1: Technologie en onderwijs veranderende opvattingen Past research on media has shown quite clearly that no medium enhances learning more than any other medium regardless of learning task, learner traits, symbolic elements, curriculum content, or setting ( ) Any new technology is likely to teach better than its predecessors because it generally provides better prepared instructional materials and its novelty engages learners (Clark & Salomon, 1986). Although computers are a long way from being as ubiquitous as pencil and paper, some researchers believe that computers offer a similar potential due to the unique processing support capabilities they provide. An emphasis on learning with media, as opposed to learning from media, may help to resolve some of the debate and controversy surrounding media research over the past 50 years (Hannafin et al (1996, p. 392). Inleiding De technologie waar we het in deze cursus vooral over hebben is ICT: informatie- en communicatietechnologie. Vragen die daarbij aan de orde komen, zijn: wat kan een computer je leren? Wat kun je in samenwerking met een computer leren? Wat kun je samen leren als je een computer kunt gebruiken? De antwoorden op deze vragen zijn in de loop der jaren aanzienlijk gewijzigd. Dat heeft weinig te maken met nieuwe mogelijkheden van de computer en heel veel met veranderingen in de inzichten over de wijze waarop het leren het best kan worden ondersteund.

4 In deze eerste studietaak werkt u aan opdrachten waarmee u een kader kunt ontwikkelen om trends in het denken over computers en onderwijs te kunnen plaatsen. U neemt daarvoor, soms lastige, literatuur door. Opdrachten en studeeraanwijzingen helpen u daarbij. Belangrijker dan het verorberen van literatuur is dat u er iets mee doet, bijvoorbeeld uw interpretatie plaatsen tegenover die van anderen. Bij de opdrachten treft u aanwijzingen aan of vragen, waarmee u de literatuur door kunt nemen, of stellingen waarvoor of waartegen u tegen materiaal kunt verzamelen In deze en de volgende studietaak ontwikkelt u een kader waarmee u de mogelijkheden en grenzen van het gebruik van de computer in het onderwijs kunt analyseren. U ontwikkelt dat kader door kennis te nemen van een aantal wetenschappelijke publicaties en deze toe te passen op bekende situaties. De publicaties snijden twee thema s aan: The medium and the message waarom zou je van een computer wat leren? In dit thema komen twee bekende publicaties aan bod: een artikel van Clark waarin hij uitlegt dat je niet leert door media, maar door didactisch ontwerp en een hoofdstuk van Hannafin en anderen, waarin o.a. een overzicht wordt gegeven van onderzoek naar computer-gebaseerd onderwijs. In die discussie komt ook aan de orde welke rol en functie de computer in het onderwijs heeft; een punt dat centraal staat in het volgende thema. Verschillende visies op leren en de rol die de computer daarin speelt. In dit thema komen publicaties aan de orde die verschillende visies presenteren op leren en de computer. Het gaat daarbij vooral om de rol die de computer speelt in de verschillende visies en daarmee samenhangend de functionaliteit die wordt benut. De computer speelt in sommige visies de centrale rol van een (ouderwetse) docent die de stof presenteert en demonstreert, toetst en terugkoppelt. In andere visies is leren vooral de resultante van de communicatie tussen de leden van een groep. De computer wordt gebruikt als intermediair die je bijvoorbeeld op de hoogte houdt van anderen die aanwezig zijn in de community en die je de middelen geeft om met die anderen te communiceren via chat of mail enz. Leerdoelen Na het bestuderen van de literatuur en het maken van de opdrachten bij deze studietaak kunt u: Trends in het denken over computers en onderwijs herkennen en voorbeelden geven; Toepassingen van de computer plaatsen in trends; Voorbeelden geven van (het type) leeromgevingen dat het leren volgens nieuwe opvattingen ondersteunt; Nieuwe toepassingen plaatsen en waar mogelijk toetsen op visies op leren en onderwijs; Uitspraken over de mogelijkheden en onmogelijkheden van e-learning kritisch analyseren. Opdracht 2: Visies en trends in het denken over computer en onderwijs De visies op leren en onderwijzen zijn de afgelopen decennia aanzienlijk veranderd en daarbij zijn ook de opvattingen veranderd over de rol die technologie in het algemeen en de computer in het bijzonder kunnen spelen in het leerproces. In de vroege cognitieve benaderingen die vooral door Hannafin e.a. (1996) worden gereviewed, speelt de computer de rol van de docent die presenteert, toetst en informatieve feedback geeft (tutorials). Dit is de rol die later is aangeduid als leren van de computer.

5 De eerste leren met de computer denkbeelden komen uit de hoek van de gedistribueerde cognitie. Hier wordt de combinatie van mens en computer gezien als een cognitief systeem. Een voorbeeld van een dergelijk systeem is de leerling die berekeningen maakt, gebruikmakend van modellen die in spreadsheets zijn vastgelegd. De combinatie van mens en gereedschap lost de problemen op. In constructivistische benaderingen wordt de computer meer ingezet om de kennisconstructie te ondersteunen. De computer is hier vooral een coach die leerlingen de kans biedt om problemen op te lossen, gebruikmakend van andere representaties om andere gezichtspunten te onderzoeken. In het tweede deel van Hannafin e.a. (1996) vindt u hiervan goede voorbeelden, evenals in het hoofdstuk van Kanselaar e.a. (2000). Neem, voor zover nodig, het laatste deel van Hannafin e.a. nog eens door en het hoofdstuk van Kanselaar, De Jong, Andriessen en Goodyear (2000, pp in de reader). Probeer al studerend de toepassingen die in de onderstaande tabel staan, te plaatsen in de trend. We bedoelen met plaatsen niet dat een toepassing uitsluitend aan een bepaalde visie wordt toegewezen. Het gaat er veeleer om dat sommige applicaties en visies het best bij elkaar passen. Probeer ook andere trends te onderkennen en te benoemen en plaats de toepassingen ook daar in de trend. Cursusmateriaal op web Concept mapping Simulaties Computergestuurd Onderwijs Discussiegroepen Microworlds Adaptieve CBT Oefenprogramma s CSCL Intelligent Tutoring Systems Modelling tools U kunt uw antwoord vergelijken met de terugkoppeling. Studeer en leesaanwijzingen Lees notities bij Hannafin e.a. en Kanselaar e.a. Terugkoppeling opdracht 2 Bij Intelligent Tutoring Systems en Adaptieve CBT wordt de computer ingezet als docent. Het zijn toepassingen die in de jaren zeventig en tachtig hun hoogtij kennen. Leren wordt gezien als een individueel proces. Oefenprogramma s of "drill and practice" zijn van alle tijden, maar wel altijd gericht op individuele leerlingen. Ze stammen uit de behavioristische periode. De volgende toepassingen benaderen de leerling in principe nog allemaal individueel. Bij sommige toepassingen zal het accent meer liggen op het werken met verschillende representaties van een probleem, denk bijvoorbeeld aan een simulatie waarin naast beeld ook data (cijfers en grafieken) worden gegeven. In constructivistische benaderingen wordt vooral benadrukt dat de leerling zelf (meerdere) representaties ontwikkelt, bijvoorbeeld door een probleem te modelleren in een spreadsheet of een concept map. Er is sprake van gedistribueerde cognitie als een leerling met een hulpmiddel problemen kan oplossen die anders voor hem of haar onoplosbaar zouden zijn (bijvoorbeeld in Excel complexe what-if scenario s doorrekenen). Hulpmiddelen waarmee leerlingen zelf representaties kunnen ontwikkelen vindt u overigens vaak terug in omgevingen voor computerondersteund gezamenlijk leren, waar ze gebruikt worden om denkbeelden te laten articuleren en discussies te verankeren. CSCL zelf is vooral geïnspireerd door sociaal-constructivistische benaderingen waarin leerlingen gezamenlijk betekenis verlenen aan de taakomgeving.

6 Of cursusmateriaal nu op het web staat of in een boekje, lijkt ons een kwestie die niet zoveel met de theoretische oriëntatie te maken heeft. Van de andere populaire applicaties - discussiegroepen en - valt vol te houden dat ze in ieder geval niet passen in visies waarin leren als een volstrekt individueel proces wordt gezien. Vooral discussiegroepen lenen zich voor aanpassingen die discussies meer verankeren, discussiebijdragen meer structureren naar inhoud of die grafische weergaven van discussielijnen ondersteunen. U zult dergelijke systemen in de cursus nog verkennen. Studietaak 3: Didactische modellen Inleiding In studietaak 1 heeft u trends en ontwikkelingen in het denken over leren en onderwijzen gekoppeld aan opvattingen omtrent de rol en functie die computer kan spelen in het leerproces. In studietaak 2 heeft u leren werken met het conversational framework van Laurillard. Dit analytisch raamwerk onderscheidt verschillende typen interacties en beschrijft in hoeverre ze door verschillende media worden ondersteund. Het raamwerk is gebaseerd op principes die aangeven welk type interacties in een rijke leeromgeving mogelijk zijn, welke conversaties gevoerd moeten kunnen worden. In deze studietaak gaan we een stap verder in de richting van de didactiek voor leren met de computer. We hanteren daarbij enkele belangrijke inperkingen. In de eerste plaats gaan we niet in op de vraag of er sprake is van een (zelfstandige) didactiek voor e-learning. Evenmin behandelen we de didactiek van elektronische werkvormen zoals discussiegroepen of elektronische begeleiding. Informatie over deze onderwerpen is volop verkrijgbaar op het web. Twee goede Nederlandstalige ingangen, gericht op het hoger onderwijs, zijn bijvoorbeeld: en Waar we ons wel mee zich bezig houden is analyse van didactische modellen, zoals probleemgestuurd onderwijs of casusgebaseerd onderwijs en hoe in dergelijke modellen een grotere flexibiliteit kan worden gerealiseerd. In deze studietaak werkt u in eerste instantie aan instrumentarium om het bestaande didactisch model van een omgeving te analyseren. Daartoe verbindt u het 4C/ID model van Van Merriënboer met het conversational raamwerk van Laurillard. U neemt vervolgens kennis van het Flexibility-Activity model van Collis en Moonen en gebruikt dit samen met de andere modellen om niet alleen een bestaande, maar ook een gewenste situatie te beschrijven. In deze studietaak werkt u dit, in concreto uit voor design-based learning. De studielast van deze studietaak bedraagt circa 25 uur. Leerdoelen Na het doorwerken van deze studietaak bent u in staat om: Bestaande leertaken te analyseren in termen van 4C/ID en het conversational framework van Laurillard; Te formuleren in welke opzichten (informatie / taakomgeving / conversatie) de taak verbeterd kan worden; Bestaande leertaken te analyseren in termen van de Flexibility-Activity matrix van Collis en Moonen; Vanuit deze benadering een gewenste situatie (in termen van flexibilisering van onderwijs) te beschrijven; Criteria op te stellen aan ICT ondersteuning bij de flexibilisering van onderwijs (op basis van een concreet voorbeeld).

7 Opdracht 3: Analyse en aanbevelingen t.a.v. Design Based Learning. Eisen aan ICT Deze en vervolgopdrachten zijn geplaatst in het kader van een cursus waarin volgens Design Based Learning (DBL) wordt gewerkt. In het kort gesteld, laat DBL leerlingen individueel en in groepen een concreet ontwerp vervaardigen dat ze vervolgens gaan uitvoeren. Een voorbeeld dat u in de bronnen terug zult vinden is het ontwerp en de bouw van een voertuig met aandrijvingsmotor. Ontwerp en bouw vergen dat leerlingen zich verdiepen in de achterliggende theorie. In deze opdracht beschrijft en analyseert u het didactisch model van Design Based Learning gebruikmakend van de modellen van 4C/ID, het conversational framework en het model van Collis en Moonen. Vervolgens gaat u nadenken over de flexibilisering van DBL-onderwijs en formuleert zelf eisen waaraan ICT tools die u zou willen inzetten zouden moeten vodoen. Ga als volgt te werk: 1. Verzamel bronnen over Design-Based Learning Design Based Learning is oorspronkelijk ontwikkeld op het EduTech instituut van het Georgia Institute of Technology. Op de website treft u verschillende documenten en publicaties aan. 2. Beschrijf een cursus gebaseerd op Design-Based Learning Bronnen bij deze opdracht De site van GeorgiaTech ( ) bevat diverse bronnen. Zie voor de publicaties waarvan u zeker de volgende nodig zult hebben: Kolodner, Crismond, Gray, Holbrook & Puntambekar, Learning by design from theory to practice. Holbrook & Kolodner, Scaffolding the development of an inquiry-based (science) classroom Kolodner & Nagel, The design discussion area: a collaborative learning tool in support of learning from problem-solving an design activities. Studietaak 4: Een blik op het gereedschap voor actief leren Inleiding There is no way to see puzzling faces in an electronic environment. The electronic playfield is more difficult than a classroom." (IEEE discussieforum, jan 2004, In deze studietaak gaat u technologieën voor actief leren verkennen vanuit het perspectief van een duidelijk probleem dat opgelost moet worden. We bouwen daartoe voort op de analyses van de vorige studietaak. U heeft daar het didactisch model van Design Based Learning (DBL) in contactonderwijs beschreven en vervolgens de eisen geformuleerd waaraan ICT ondersteuning voor een afstandsvariant moet voldoen. Gewapend met dit voorbeeld verkent u in deze studietaak een reeks systemen en brengt u in kaart in hoeverre een virtuele gallery walk zou kunnen worden gerealiseerd. U maakt in deze studietaak kennis met verschillende soorten oplossingen. De eerste soort oplossing is maatwerk, een speciaal voor het doel ontwikkelde toepassing. De Design Discussion Area is een voorbeeld van dergelijk maatwerk dat precies tegemoet komt aan de eisen van het didactisch model van DBL. Daar staat tegenover dat

8 maatwerk duur is en ook vaak alleen maar voor zijn specifieke doel ingezet kan worden. De tweede soort oplossing bestaat uit het tegenovergestelde: gebruik standaardtoepassingen. De discussiegroepen van de OUNL zijn een voorbeeld van die oplossing. Deze aanpak heeft voordelen: vrijwel iedereen kan direct gebruik maken van deze toepassingen en ze zijn nog goedkoop ook. Daar staat tegenover dat hun functionaliteit beperkt is. Vooral voor discussies is een soort tussencategorie, een derde soort oplossing, ontwikkeld die meer functionaliteit biedt en toch vrij breed ingezet kan worden. Voorbeelden in deze categorie zijn systemen als Knowledge Forum en 3DE toepassingen zoals het tijdschrift JIME ( waar uitvoerige discussies zijn gekoppeld aan artikelen. Hier valt ook te denken aan systemen voor grafische argumentatie, waarvan er diverse voorhanden zijn (voor een uitvoerig overzicht zie Al deze afzonderlijke tools kunnen, in combinatie, een didactisch model goed ondersteunen, maar genereren direct weer het probleem dat ze niet op elkaar aansluiten. Elektronische leeromgevingen die de laatste jaren tot bijna standaardgereedschap zijn geworden in het hoger onderwijs, beloven juist hier voordelen. In deze studietaak kijkt u naar de derde en vierde soort oplossing. Verwacht niet dat u aan het einde van deze studietaak alles over deze tools en toepassingen weet. Wij bieden u diverse links naar verschillende toepassingen en we hopen uiteraard dat u er daarvan zoveel mogelijk bekijkt en uitprobeert. In het materiaal van de studietaak werken we echter maar met twee tools voor het uiteindelijke doel: nadenken over wat u met ICT- tools kunt realiseren van een didactisch concept en wat niet zo goed gerealiseerd kan worden. U besteedt aandacht aan de functionele kenmerken van enkele systemen in relatie tot de didactiek, maakt kennis met bestaande kaders voor beoordeling van de elektronische tools en hulpmiddelen en werkt verder aan de ontwikkeling van eigen analytisch instrumentarium. We hopen uiteraard dat u ook buiten deze studietaak op pad gaat om ICT-oplossingen onder de kritische loep te nemen. U treft in de bronnen diverse links aan die daarbij op pad helpen. De studietaak doorloopt u aan de hand van enkele opdrachten. 1. U verkent de mogelijkheden van systemen die speciaal zijn ontworpen om rijke communicatie en gezamenlijke kennisopbouw te ondersteunen. U probeert uit of Knowledge Forum gebruikt zou kunnen worden als tool. 2. Vervolgens richt u uw aandacht op de geïntegreerde systemen of ELO s. U leert de belangrijkste soort systemen op dit gebied kennen en u doet hands-on ervaring op met een van dergelijke systemen. Opnieuw is daarbij de vraag hoe een virtuele gallery walk kan worden gerealiseerd. 3. Tenslotte legt u uw bevindingen vast in een verkenningsverslag waarin u antwoord geeft op de volgende vragen: hoe ver kom ik bij de realisatie van het concept van DBL met behulp van beschikbare ICT-toepassingen? Wat kan een gespecialiseerd systeem voor samenwerkend leren en gezamenlijke kennisontwikkeling mij bieden? Wat zou ik aan een breed inzetbaar systeem als een geïntegreerde elektronische leeromgeving hebben? Uw verkenningsverslag is het eindproduct voor deze studietaak. De uitwerking van de eindopdracht levert u bij uw begeleider in. Deze uitwerking telt mee voor de eindbeoordeling. Aan deze studietaak besteedt u circa 25 uur.

9 Leerdoelen Wij verwachten dat u na het doorlopen van deze studietaak, bestuderen van de bronnen en maken van de opdrachten: Bekend bent met het fenomeen Elektronische Leeromgeving; Enkele systemen en tools voor gedistribueerd leren heeft verkend en daarover kunt rapporteren; De mogelijkheden en beperkingen van realisatie van een didactisch concept met verschillende tools voor gedistribueerd leren kunt bespreken; een oordeel kunt vellen over de functionele kenmerken van enkele tools en systemen voor e-learning in relatie tot de didactiek. Opdracht 2: Van didactisch model naar oplossing (2) In deze opdracht onderzoekt u of een virtuele gallery walk kan worden gerealiseerd in een elektronische leeromgeving (ELO). Elektronische leeromgevingen zijn systemen die het leerproces, de communicatie en de organisatie van het leerproces ondersteunen. (Droste, 2003). Het is de bedoeling dat u zich in eerste instantie oriënteert op Elektronische Leeromgevingen. Een goede ingang wordt geboden door Verstelle, Sloep en de la Parra (2002). Zij behandelen en definiëren diverse verwante begrippen (ELO, DLO, LMS, Auteurrsysteem, LCMS enz). Daarnaast beschrijven ze in het kort de verschillende scenario s waarin ELO s ingezet kunnen worden. Tenslotte snijden de auteurs het belang (en de risico s) van standaardisatie aan. Neem deze bron door. Er is zeer veel materiaal over elektronische leeromgevingen te vinden op het Internet. De Stichting SURF biedt algemene informatie over ELO s. De site bevat een instrument waarmee u verschillende tools en toepassingen met elkaar kunt vergelijken op een groot aantal kenmerken en eigenschappen. Oefen met dit instrument door bijvoorbeeld een aantal producten te selecteren die u zou kunnen gebruiken voor de gallery walk. Probeer u bij uw oriëntatie op ELO s niet door de software componenten te laten leiden, maar probeer antwoord te vinden op vragen als de volgende: (1) Wat zijn de belangrijkste kenmerken van ELO's? (2) Wat zijn de componenten waaruit dergelijke systemen bestaan? (3) Wat zijn de processen die door ELO s worden ondersteund? (4) Hoe worden de leerprocessen ondersteund, wat zijn de functionaliteiten? (5) (Met het oog op de gallery walk) Hoe wordt communicatie ondersteund? Net als bij de vorige opdracht is het de bedoeling dat u een aantal van deze omgevingen verkent en dat u er één nader onder de loep neemt met de vraag hoe u daarin een gallery walk zou kunnen realiseren. Uit de vele systemen die tegenwoordig in omloop zijn, hebben wij gekozen voor een van de meest bekende die - Blackboard. Bent u echter uitgedaagd door een andere omgeving, dan mag u daarin de gallery walk proberen te realiseren. Uw opdracht is om deze elektronische leeromgeving zelf actief te verkennen om dezelfde vraag te beantwoorden: Hoe ver kom ik met een ELO met de realisatie van een bepaald didactisch concept?