Coming together is a beginning, staying together is progress, and working together is success. Henry Ford
|
|
- Henriette de Backer
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 PPS uit balans? Coming together is a beginning, staying together is progress, and working together is success. Henry Ford Publiek-Private Samenwerking gaat de norm worden, aldus Prof. Dr. Willem Vermeend (Mediaplanet, 2012). Bewezen voordelen van PPS zijn bijvoorbeeld de levering van een hoogwaardig gebouw en services tegen 10-15% minder kosten dan bij traditionele uitvoering. Een additioneel voordeel is dat marktpartijen binnen planning en budget opleveren. Door uitbesteding middels DBFMO wordt de eindgebruiker in een vroeg stadium centraal gezet. Immers de keuzes op het gebied van Design & Build kunnen slim worden afgestemd op Maintain & Operate. PPS levert meerwaarde op, maar waar kan het beter? Een nadeel van PPS is dat de transactiekosten hoog zijn, waardoor slechts een beperkt aantal partijen bereid is in te schrijven. Dit artikel gaat voorbij dit gegeven en kijkt vooral naar het verbeterpotentieel binnen de S van PPS. De harde kant van de samenwerking binnen PPS is gefundeerd vastgelegd in contracten. Door middel van voornamelijk de DBFMO-overeenkomst en de onderliggende outputspecificaties zijn de economische aspecten en daarmee afspraken tussen de publieke en private partijen geborgd. Waarom is de samenwerking tussen beide werelden in de praktijk dan toch niet optimaal? Dit is toe te schrijven aan de complementaire sociologische aspecten van een relatie, die niet in contracten te vatten zijn (Bult-Spiering, 2006). Vanuit een private invalshoek staat in dit artikel de werkelijke kwaliteit van samenwerking binnen een PPS concessie ter discussie. Welke belemmerende-, maar tevens succesfactoren vormen ingrediënten voor een optimale samenwerking tussen publiek en privaat? Stelling De kwaliteit van samenwerking (PPS), tijdens de exploitatiefase (DBFMO) is niet optimaal en vraagt om een betere balans tussen enerzijds aandacht voor economische (contract) als anderzijds sociologische (relatie) aspecten. Emiel v/d Vlag (ISS Integrated Facility Services)
2 2 Ingrediënten samenwerking De zachte kant binnen een PPS, welke inspeelt op voornamelijk de werkelijke bereidheid tot samenwerking en het bewustzijn van onderlinge en gedeelde afhankelijkheden blijft vaak onderbelicht. In de onderstaande tabel zijn zowel bij het creëren (formation) als functioneren (operation) van een PPS deze sociologische aandachtsgebieden groen omlijnd. Algemene kenmerken van prototype PPS (Bult-Spiering, 2006) Deze sociologische kant is het smeermiddel om in aanvulling op het contract optimaal invulling te kunnen geven aan de ontbrekende ingrediënten van een optimale samenwerking. De belangrijkste elementen van een PPS zijn in vier categorieën onder te verdelen, namelijk: actoren, netwerk, project en relatie (Bult-Spiering, 2006). De nadruk en tevens het verbeterpotentieel ligt dus op het vierde element; de relatie. Dit is gestaafd op zowel de sociologische- als de economische aspecten. Het functioneren van de relatie binnen PPS-en is afhankelijk van beide aspecten. Deze aspecten zijn van toepassing vanaf de voorbereidings- tot en met de exploitatiefase van een PPS concessie. Bij een functionerende (lees: exploitatiefase) PPS verschuift de aandacht meer naar interne relaties. (Algemene kenmerken van prototype PPS (Bult- Spiering, 2006). Ervaringen tot nu toe De mogelijke verbeteringen binnen PPS zijn mondiaal van toepassing. Deze vormen van optimalisatie zijn in te delen in twee categorieën, te weten product- en procesprestatie. Het verbeterpotentieel binnen specifiek de samenwerking heeft betrekking op procesprestatie, namelijk: the actual co-operation in the partnership and the way in which the product of the PPP is realized. Er zijn binnen procesprestatie drie problemen te benoemen: (1) het aanpassingsvermogen en bereidheid van de actoren om samen te werken, (2) het gedeelde volksbelang en (3) gedrag. Bij gedrag spelen aspecten, zoals
3 3 vertrouwen, respect en flexibiliteit een belangrijke rol binnen partnerships (Bult- Spiering, 2006). De actualiteit omtrent de kwaliteit van samenwerking binnen PPS-en is lastig in kaart te brengen. De mogelijke leermomenten vanuit (interne) evaluaties in verschillende fasen van een PPS project zijn in beperkte mate toegankelijk. Het actuele bewijs voor verbetering van de samenwerking in voornamelijk de realisatie-, transitie-, en exploitatiefase is vanuit een intern kennisnetwerk tot stand gekomen. Aan de hand van drie geanonimiseerde PPS-projecten in exploitatie is dit hieronder nader toegelicht: (1) Vanuit een PPS-project is geëvalueerd hoe vanuit een rationeel contract een werkbare en duurzame samenwerking groeit die voor alle betrokkenen aantrekkelijk is. Lessen na anderhalf jaar exploitatie. De ervaringen vanaf beschikbaarheid zijn onder andere veel discussies achter de schermen en niet 1 tegen 1 partij, maar eigenlijk 25 tegen 25. (2) Binnen een ander project is gekeken naar de opgedane leerervaringen. Met zogenaamde doorleefsessies en evaluaties wil men alle organisaties laten groeien. De continuïteit in bezetting en daarmee samenhangend de kennisborging is een belangrijk en algemeen leerpunt. Specifiek dragen verschillen in besturing (project gericht), processen (traditioneel) en cultuur (reactief) niet bij aan een optimale samenwerking. (3) Na afronding van de realisatie- en transitiefase van een PPS-project is gezamenlijk door de RGD, het betreffende Ministerie en het consortium een evaluatie uitgevoerd. Uitkomst? Een top 10 van belangrijkste leerpunten. Twee opvallende punten vanuit deze evaluatie zijn ten eerste één gezamenlijke projectorganisatie voor beide partijen en ten tweede het loslaten door de opdrachtgever en het durven doen door de opdrachtnemer. Overbrugbare verschillen De actualiteit binnen huidige PPS-contracten wijst uit dat samenwerking in de praktijk tussen publieke en private actoren niet optimaal is. Er is sprake van nadrukkelijke verschillen in organisatorische eigenschappen tussen de publieke en private werelden. Dit levert vooral kansen op om uitdagingen, allergieën, valkuilen & kernkwaliteiten samen te overbruggen en of te delen. Verschillen publiek versus privaat (Salomonson A., 2012)
4 4 Zo blijven de economische (contract) aspecten van een PPS belangrijk ten opzichte van de onderbelichte sociologische aspecten binnen het basiselement relatie en daarmee de samenwerking binnen een PPS. Echter deze economische kant van de samenwerking moet niet als leidend (tunnelvisie) beschouwd worden. De vervolgens bestaande onderliggende verschillen in traditionele organisatie eigenschappen tussen publiek en privaat (economisch) moeten dus juist niet de mate van partnership/relatie tussen beide werelden bedreigen, maar moeten kansen bieden. Voorbeeld: het minimaliseren- (publiek) versus het nemen (privaat)van risico s. Het zwaartepunt binnen huidige PPS-en ligt op het economisch vlak van de relatie (99% 1 ). Doordat de sociologische kant onderbelicht blijft (1%) is er sprake van een niet optimaal functionerende samenwerking. Dit resulteert in geen vertrouwen, starheid, een gesloten houding, irritatie, reactiviteit en onbegrip van beide kanten. Een betere balans tussen beide aspecten kan uitkomst bieden. Sociologisch Economisch Standpunt De kwaliteit van samenwerking binnen PPS-en moet daarom beter en is een direct resultante van een betere balans tussen economische- en sociologische aspecten. Betere balans in samenwerking 1 Percentages zijn symbolisch weergegeven
5 5 Ambitie naar de toekomst Ondanks de verschillen tussen publieke en private actoren en met primair de focus op de contractuele basis is er juist de ruimte om de samenwerkingsrelatie door te ontwikkelen. Een samenwerkingsstrategie is een mogelijke basis voor het verbeteren van de relatie tussen beide werelden in een PPS. Deze strategie is vroegtijdig in te zetten, bij voorkeur tijdens het creëren van de PPS (lees: voorbereidingsfase). Van.. Naar.. Ontwikkeling in samenwerkingsrelaties (Salomonson A., 2012) Het heeft als primair doel om een betere balans aan te brengen, wat ten goede komt aan de kwaliteit van de samenwerking, voor nu en de komende jaar. Introduceer binnen deze strategie een aantal basisprincipes ten behoeve van duurzame samenwerking. Deze principes gelden als gezamenlijk vertrekpunt voor het concreet inrichten en borgen van de zogenaamde zachte kant van de samenwerking. Netwerk- i.p.v. contractmanager Respectvol omgaan met belangen Vaste Proces- en oplossingsgerich overlegmomenten Elkaar ruimte geven Doe wat werkt Wederzijds gebruik kennis + ervaring Basisprincipes voor duurzame samenwerking (Salomonson A., 2012)
6 6 Hoe moeten nou deze complexe samenwerkingsrelaties in de toekomst beter georganiseerd en gemanaged worden? Dit is de belangrijkste vraag om te komen tot een plan de campagne voor het inzetten van deze transformatie. (i) Mogelijk een set van spelregels met als doel om de kwaliteit van de samenwerking binnen huidige en nieuwe functionerende PPS-en te optimaliseren. (ii) Kennis PPS-project overstijgend integraal (publiek-privaat) met elkaar delen. In Nederland is er in een aantal projecten, zoals de Kromhout Kazerne en het Montaigne Lyceum, al gekozen voor een integraal DBFMO-contract. Vanuit de exploitatiefase is binnen deze projecten al een paar jaar ervaring opgedaan. Het is een schat aan informatie welke door een breed platform op een zo integrale manier intensiever met elkaar kan worden gedeeld. Nederland zit op dit moment nog in een transitieperiode. Ter illustratie: in Engeland heeft Public Private Partnership tot veel successen geleid. Daar is het inmiddels een veel toegepaste samenwerkingsconstructie (Canoy, 2011). In termen van value for money is de meerwaarde van gunning bij PPS in Nederland zichtbaar. Laten wij er daarom samen voor zorgen om PPS in Nederland naar een hoger niveau te tillen. Met de focus voornamelijk op de S, waarbij binnen een PPS concessie de economische aspecten van een samenwerking voor minimaal 80% de basis blijven. Juist die laatste 20% vormt vanuit sociologisch oogpunt hét smeermiddel om op een meer constructieve, duurzame en doelmatige manier samen te werken. Een uitgebalanceerde PPS is het nieuwe en succesvol samenwerken 2.0!
7 7 Bibliografie Bult-Spiering, M. D. (2006). Strategic Issues in Public-Private Partnerships. In M. D. Bult-Spiering, Strategic Issues in Public-Private Partnerships (pp. Hoofdstuk 2, P ). Wiley. Canoy, C. (2011). PPS Stap voor stap. Den Haag: Sdu Uitgevers. Mediaplanet. (2012). Publiek-Private Samenwerking gaat de norm worden. Publiek- Private Samenwerking. Salomonson A., P. L. (2012). Hoe complexe samenwerkingsrelaties te organiseren en te managen? Reset Management PPS Seminar 13 juni, (p. 13). Utrecht.
Slimmer met vastgoed - innovatief aanbesteden. Een interactieve kennismaking met DBFMOcontracten
Slimmer met vastgoed - innovatief aanbesteden van Vliet Een interactieve kennismaking met DBFMOcontracten April 2011 7 april 2009 2 April 2011 - Slimmer met vastgoed - innovatief aanbesteden 3 April 2011
Nadere informatieBIJEENKOMST KMVG 26 JANUARI 2012 FREYA VAN DER KROEF, DIRECTEUR TENMAN BV. PPS-DBFM(O) kansen voor maatschappelijk vastgoed?
BIJEENKOMST KMVG 26 JANUARI 2012 FREYA VAN DER KROEF, DIRECTEUR TENMAN BV PPS-DBFM(O) kansen voor maatschappelijk vastgoed? OVERZICHT PRESENTATIE Wat is PPS Integrale contactvormen Kenmerken Toepassingen
Nadere informatiesamenwerking Luc Pieters Emiel van der Vlag
samenwerking Luc Pieters Emiel van der Vlag Anders dan bij traditionele aanbesteding in fasen, richt PPS/DBFMO zich op het totaal: een integrale aanpak van ontwerp tot beheer. Betrokken organisaties hechten
Nadere informatiePPS: It s a service, not a building! Jos Barnhoorn
PPS: It s a service, not a building! Jos Barnhoorn Congres 2011 Samenwerken aan FM www.factomagazine.nl Facto Congres 26 mei 2011 Jos Barnhoorn Snr. Project Mgr. Johnson Controls Wie is Jos Barnhoorn?
Nadere informatieDe Concurrentie gerichte Dialoog
De Concurrentie gerichte Dialoog PIANOo lunch 23 maart 2010 Diederik van der Staay Handreiking Tien gouden regels voor de dialoog Kennis opgedaan bij: Defensie Kromhout Kazerne Rgd KV7 en IB groep RWS
Nadere informatieWinst behalen met PPSconstructies
Winst behalen met PPSconstructies Er valt veel winst te behalen met PPS-constructies. Maar dan moeten opdrachtgever en opdrachtnemer goed samenwerken. Daar komt wel wat bij kijken. Het denken in PPS is
Nadere informatiemeer werk of meerwaarde? Pps bij scholenbouw in Nederland
meer werk of meerwaarde? Pps bij scholenbouw in Nederland Overweegt u nieuwbouw of renovatie van een school? Deze folder geeft u inzicht in wat publiekprivate samenwerking (pps) bij scholen inhoudt. Wanneer
Nadere informatieInnovatief opdrachtgeverschap
Innovatief opdrachtgeverschap CBZ Bouwdag Verpleging en Verzorging Bussum, 6 maart 2008 Inhoud TNO en innovatief opdrachtgeverschap Waarom geïntegreerd contract? Wat kunnen we leren uit andere sectoren?
Nadere informatie4 juni Ministerie van Financiën, PPS & Asset management
De Waarheid over DBFM PIANOo-congres 4 juni 2009 Wie zijn wij? Erik Jan Snik Merlijn Nijhof Ministerie van Financiën, PPS & Asset management www.minfin.nl/onderwerpen/publiek_private_samenwerking Voorheen:
Nadere informatieDé perfecte partner voor uw bouwplannen! Recreëer, werk en leer in een perfecte omgeving. Neem vandaag nog contact op voor meer informatie
TLBURG TLBURG Recreëer, werk en leer in een perfecte omgeving U wil de juiste omgeving om in te recreëren, sporten, werken of leren. Met onze services kunnen wij zo n omgeving voor u realiseren. Design
Nadere informatieInkoop en contractmanagement
Syllabus Inkoop en contractmanagement Een inspirerende bundeling van theorie en praktijk, tips en ervaringen, kansen en bedreigingen. Inclusief best practices bij onder meer Universiteit Twente, ING, provincie
Nadere informatiePPS Lindeplein Brunssum
PPS Lindeplein Brunssum De huiskamer Math Feijen, OPPS Brunssum 10 maart 2009 Deze presentatie Wat is PPS en wat is DBFMO? Waarom DBFMO Lindeplein? Concurrentiegerichte dialoog als aanbestedingsvorm Wat
Nadere informatieOrganisatievragen rond de brede school en de combinatiefunctionaris Nationale Kennisdag Combinatiefunctionaris 2011
Sectie bestuurs- & politieke wetenschappen Organisatievragen rond de brede school en de combinatiefunctionaris Nationale Kennisdag Combinatiefunctionaris 2011 Dr. Marlies Honingh contact: m.honingh@fm.ru.nl
Nadere informatieONTWERPEN, BOUWEN, FINANCIEREN EN ONDERHOUDEN
ONTWERPEN, BOUWEN, FINANCIEREN EN ONDERHOUDEN KiVi-bijeenkomst 10 oktober 2017 KiVi-bijeenkomst 10 oktober 2017 Pagina 1 - EVEN VOORSTELLEN - ing. G. (Gerold) Schaap HTS Civiele techniek; Hogeschool Utrecht
Nadere informatieHet creëren van een nieuw en succesvol museum Kansen en uitdagingen bij DBFMO-uitvragen. Donderdag 29 september 2016
Het creëren van een nieuw en succesvol museum Kansen en uitdagingen bij DBFMO-uitvragen Donderdag 29 september 2016 1. Vraag van Defensie Timetable Selectie en voorbereiding 2010 Uitvraag 1 e kwartaal
Nadere informatieStraatman Koster advocaten
PT Finance Bouw- en Vastgoedcursus Nieuwe contractvormen voor het managen van projecten Door: Thijs Straatman en Wilfried Koster Zeist, 12 juni 2014 Doel bijeenkomst Nieuwe contractvormen in vogelvlucht
Nadere informatiePPS CAMPUS INTERNATIONALE SCHOOL EINDHOVEN
PPS CAMPUS INTERNATIONALE SCHOOL EINDHOVEN Lau Bekkers Complan Ellen van der Steen Treetops, vml Complan Niels Ponjee diederendirrix PPS CAMPUS INTERNATIONALE SCHOOL EINDHOVEN 1 Doel Gemeente Eindhoven:
Nadere informatieDBFMO M A N A G E M E N T
DBFMO M A N A G E M E N T Van ontwerp naar exploitatie of van exploitatie naar ontwerp? P. Wijntjes 26-9-2013 Post HBO opleiding DBFMO is een noodzakelijke voorwaarde voor duurzame utiliteitsbouw ~ Rabobank
Nadere informatieHoe kan je continue innoveren op het gebied van duurzaamheid tijdens een langdurige samenwerkingsperiode?
Hoe kan je continue innoveren op het gebied van duurzaamheid tijdens een langdurige samenwerkingsperiode? 2 praktijkcases: De Kromhout Kazerne in Utrecht Rijkskantoor de Knoop in Utrecht Even voorstellen
Nadere informatieRisicomanagement bij geïntegreerde contractvormen. IPMA-NL Interessegroep Risicomanagement
Risicomanagement bij geïntegreerde contractvormen IPMA-NL Interessegroep Risicomanagement Jeroen Mieris, Project Manager 1 Inhoud Even voorstellen.. Veranderende bouwwereld Geïntegreerde contracten Risicomanagement
Nadere informatiePositionering Ketensamenwerking
Positionering Ketensamenwerking Hans Wamelink, Faculteit Bouwkunde, Afdeling Real Estate & Housing 12-4-2011 Delft University of Technology Challenge the future Inhoud Succesfactoren Ketensamenwerking
Nadere informatieNEC3 als alternatieve contractvorm in de bouw
Management Advies Automatisering Bouw Huisvesting Vastgoed @brinkgroep NEC3 als alternatieve contractvorm in de bouw Als u zoekt naar samenwerking en vertrouwen Specialisten geïntegreerde contracten en
Nadere informatieLife Cycle Denken & Integraal Ontwerpen. Amersfoort Roderik Schunck Eric Bom Danny Boers
Life Cycle Denken & Integraal Ontwerpen Amersfoort 2-2-2009 Roderik Schunck Eric Bom Danny Boers Agenda Deel 1 Terugblik bijeenkomst 2008 Waarom Life Cycle Denken en Integraal Ontwerpen? (Marktvraag) Verbinding
Nadere informatieSucces met facilitaire prestatie-inkoop! Case schoonmaak Rabobank /EW Facility Services
Succes met facilitaire prestatie-inkoop! Case schoonmaak Rabobank /EW Facility Services Voorstellen... Ronald Bruins Hoofdredacteur Service Management Tanja Teeuwen Inkoopconsultant bij Rabobank Nederland
Nadere informatieWestluidense Poort. Het nieuwe cultuurcluster van Tiel
Westluidense Poort Het nieuwe cultuurcluster van Tiel Arjan Verboom, OPPS (Ine van den Hurk, gemeente Tiel) Apeldoorn, 16 oktober 2013 Inhoud Gebiedsontwikkeling Westluidense Poort Hoe in de markt gezet?
Nadere informatieSamenvatting bijeenkomst Succesfactoren en dillema s bij PPS contracten - 3 juni 2015 Utrecht
Samenvatting bijeenkomst Succesfactoren en dillema s bij PPS contracten - 3 juni 2015 Utrecht DBFM(O)- contracten worden al enige jaren ingezet door opdrachtgevers (met name de Rijksoverheid) om samen
Nadere informatieInnovatieve onderhoudscontracten in Haarlem, Noord-Holland
Innovatieve onderhoudscontracten in Haarlem, Noord-Holland Aanleiding Floris Vosse Hoe bij de gemeente Haarlem? Floris Vosse Hoe bij de provincie Noord Holland? Guus van den Bosch Hoe voor een marktpartij?
Nadere informatieAgenda FINANCIERING PPS EN DBFM 20 maart PPS: een ruim begrip DBFM: Lessen uit de praktijk. Conclusie. Project finance.
FINANCIERING PPS EN DBFM 20 maart 2018 Agenda PPS: een ruim begrip DBFM: Project finance Tendensen Goede praktijken Lessen uit de praktijk Conclusie 2 1 PPS: een ruim begrip 1. Gebiedsontwikkeling Gebiedsgerichte,
Nadere informatieMarktdag 22 november 2012. Ondernemend aanbesteden gericht op lage TCO WELKOM SESSIE 6
Marktdag 22 november 2012 Ondernemend aanbesteden gericht op lage TCO WELKOM SESSIE 6 Even voorstellen Paul Kuijpers (1961) Partner bij Balance & Result adviseurs, (Deventer) Ervaringen Haal het beste
Nadere informatieACADEMIE VOOR SAMENWERKEN
ACADEMIE VOOR SAMENWERKEN Verbeteren van samenwerking tussen organisaties Vormgeven aan nieuwe verhoudingen Nieuwe kijk op inkoop, contractering en managen van projecten Over de Academie voor Samenwerken
Nadere informatieStrategisch samenwerken: Open Innoveren met partijen. 26 mei 2011 Pepijn Vos
Strategisch samenwerken: Open Innoveren met partijen 26 mei 2011 Pepijn Vos Pepijn Vos Forthcoming: Handbook: Strategic Alliance management Tjemkes (VU), Vos (TNO), Burgers (Neyrode) Focus Tijdelijke (contractuele)
Nadere informatieZorg dat het goed komt. ENGIE Healthcare
Zorg dat het goed komt ENGIE Healthcare 2 Zorg & ICT Energymanagement & Exploitatie Design Build Finance Maintain Operate (DBFMO) Publiek Private Samenwerking (PPS) Integrale diensten en services Slimmer
Nadere informatiecontractvorming in de onderwijshuisvesting Louk Heijnders Congres PIANOo 26 mei 2011
Innovatieve contractvorming in de onderwijshuisvesting Louk Heijnders Congres PIANOo 26 mei 2011 Servicecentrum Scholenbouw Opdrachtgevers OCW VNG VO raad PO raad Ketenpartners Steunpunt Seu brede scholen
Nadere informatieSamenwerking zoals het bedoeld is. Andre Salomonson ResetManagement
Samenwerking zoals het bedoeld is Andre Salomonson ResetManagement Samenwerken zoals het is bedoeld Hoe organiseer je een omgeving waar integraliteit en samenhang de norm is. André Salomonson Managing
Nadere informatieDe meerwaarde van contractmanagement
De meerwaarde van contractmanagement Welke kansen zijn er voor u? Wouter Schipperheijn Directeur Het NIC 1 Agenda Voorstellen Contractmanagement Het NICV model Hoe volwassen is uw contractmanagement? Kansen
Nadere informatieDe opdrachtgever van DBFM(O)
De opdrachtgever van DBFM(O) Rob Peters DACE contactbijeenkomst Soest Innovatieve contractvormen DBFM(O) Innovatief aanbesteden Life cycle Fysieke beschikbaarheid Operationele beschikbaarheid Bezettingsgraad
Nadere informatieDilemma s rond Uitbesteding van Infra: DBFM Bestuurskundig Doorgelicht
Dilemma s rond Uitbesteding van Infra: DBFM Bestuurskundig Doorgelicht Sander Lenferink Radboud Universiteit Nijmegen s.lenferink@fm.ru.nl Stefan Verweij Universiteit van Bamberg stefan.verweij@uni-bamberg.de
Nadere informatiesamenwerken Workshop congres Cultuur in Beeld 2012 Amersfoort 3 december 2012 Robin Bremekamp Iljan van Hardevelt Wicher Schönau
De vijf sleutelthema s lth van succesvol samenwerken Workshop congres Cultuur in Beeld 2012 Amersfoort 3 december 2012 Robin Bremekamp Iljan van Hardevelt Wicher Schönau Samenwerken wordt steeds belangrijker
Nadere informatieVoorsorteren op de Belofte van DBFM: Het Juist Managen en Evalueren van de Complexiteit in DBFM- Transportinfrastructuurprojecten
Voorsorteren op de Belofte van DBFM: Het Juist Managen en Evalueren van de Complexiteit in DBFM- Transportinfrastructuurprojecten Stefan Verweij Dit artikel is verschenen als: Verweij, S. (2015). Voorsorteren
Nadere informatieContractering bij infra-projecten
Contractering bij infra-projecten Mooie voornemens en waarom het toch vaak misgaat Industrieel Management & Advies Roadmap Het contracteringsproces Organisatiemodellen/Contractmodellen 3 contractmodellen
Nadere informatieCREATIEF BESTUREN WELKOM. Publiek-Private Samenwerking 22 maart 2006
CREATIEF BESTUREN WELKOM Publiek-Private Samenwerking 22 maart 2006 Publiek-private samenwerking: een introductie Creatief Besturen 22 maart 2006 Steven Ducatteeuw, Vlaams Kenniscentrum PPS Overzicht presentatie
Nadere informatiePEOPLE CHANGE GROUP. Het geheim achter een goede outsourcing ligt in betere deal structures en supplier rela0onship management.
Het geheim achter een goede outsourcing ligt in betere deal structures en supplier rela0onship management. Outsourcing deals zijn langlopende dynamische business rela0es waarvan een onderneming sterk a9ankelijk
Nadere informatieIndustry consulting. Care management. Effectieve procesinnovatie in de zorg. Onze zorg Kwaliteit nu én in de toekomst
Industry consulting Care management Effectieve procesinnovatie in de zorg Onze zorg Kwaliteit nu én in de toekomst Effectieve procesinnovatie Iedere organisatie is uniek. Dat is in de zorg niet anders.
Nadere informatieInkoop en aanbesteden, geen spanningsveld! Goed organiseren i.p.v. procederen: een kans
Inkoop en aanbesteden, geen spanningsveld! Goed organiseren i.p.v. procederen: een kans Prof.dr.ing. Jacques J.A.M. Reijniers MBA PIANOo-congres 2009 Utrecht, 4 juni 2009 Agenda Introductie Strategisch
Nadere informatieRaads informatiebrief
gemeente Eindhoven Raadsnummer XO.R4OIO.OOI Inboeknummer robstorg48 Dossiernummer os6.6oz ta september zoro Raads informatiebrief Betreft Project en transactiekosten Internationale school. Inleiding Uw
Nadere informatieEen praktisch boek over contracteren en aanbesteden
1 Introductie Een praktisch boek over contracteren en aanbesteden Dit boek gaat over het contracteren en aanbesteden van bouw- en infrastructurele projecten. Over wat er nodig is om op een doordachte en
Nadere informatieRelaties. die. Samen. Werken
Relaties die Samen Werken Peter Engel CM RWS 16 maart 2017 16-3-2017 2 Agenda Organisatie I&M, RWS & CIV Missie RWS Inkoop RWS Contractmanager RWS Inkoop anno 2017 Filmpje Interactie n.a.v. filmpje Stuurmiddelen
Nadere informatieBetreft: Offerte uitvraag {adviseur en opsteller outputspecificatie}
Aan: Naam adviesbureau, ter attentie van, adres { } Betreft: Offerte uitvraag {adviseur en opsteller outputspecificatie} {Plaatsnaam en datum} Geachte heer, mevrouw, { } De gemeente { } en het schoolbestuur
Nadere informatieInnovatie gericht circulair inkopen
Mede mogelijk gemaakt door een bijdrage vanuit de Europese Unie Innovatie gericht circulair inkopen Rapid Circular Contracting Circulaire Economie Circulair Bouwen Het inkoop proces Programma van Behoeften
Nadere informatieWie zijn we Wat is onze visie Meer informatie. Visie aanpak verduurzaming vastgoed gemeente Eindhoven
Visie aanpak verduurzaming vastgoed gemeente Eindhoven Wie zijn we? Gestart in 1986 Duurzaamheid zit in onze genen Ruim 110 medewerkers Woningbouw, utiliteit, overheid, gezondheidszorg, onderwijs, monumenten,
Nadere informatieGemeentelijke regisseurs. Regisseren en de kunst van de verleiding
Gemeentelijke regisseurs Regisseren en de kunst van de verleiding Van traditioneel management naar modern regisseren De gemeente heeft de regie dat gebeurt niet zomaar, en ook niet van de ene op de andere
Nadere informatiePedagogisch PACT. Jeugd in Onderzoek Maandag 13 maart Marielle Balledux en Jolanda Spoelstra Nederlands Jeugdinstituut
Pedagogisch PACT Een PACT tussen professionals uit onderwijs, opvang en zorg Jeugd in Onderzoek Maandag 13 maart 2017 Marielle Balledux en Jolanda Spoelstra Nederlands Jeugdinstituut Deze workshop 16.00-17.00
Nadere informatieDe kracht van pps in lightrail
De kracht van pps in lightrail Over de groeiende noodzaak van lightrail in stedelijke gebieden, de voordelen van publiek-private samenwerking en de gebundelde krachten van Strukton. Strukton pleit voor
Nadere informatieMarktconsultatie Renovatie Douanelab de Knip
Marktconsultatie Renovatie Douanelab de Knip Versie 1.0 datum 24 september 2013 status definitief Inhoudsopgave Inleiding... 3 Design, Build, Maintain... 3 Situatieschets... 4 Vroegtijdig betrekken marktpartijen...
Nadere informatieAgenda workshop De vrijetijdssector en gebiedsontwikkeling
Agenda workshop De vrijetijdssector en gebiedsontwikkeling 1. Voorstelronde 2. Presentatie Rob Berkers: theoretisch 3. Presentatie Lennert Langerak: praktisch 4. Discussie 5. Afsluiting De vrijetijdssector
Nadere informatieProject Dijkversterking Krimpen
Project Dijkversterking Krimpen Dijkversterking & UAV-gc Samenwerken met de opdrachtnemer Huub Verbruggen Projectmanager Dijkversterking Krimpen Even voorstellen Huub Verbruggen Projectmanager van beroep
Nadere informatieCRM COACHING. ook iets voor uw CRM project?
CRM COACHING ook iets voor uw CRM project? Steeds meer directies realiseren zich dat het succes van de investering in CRM een sterke relatie heeft met de vraag of het project op voldoende professionele
Nadere informatieEEN VAN ONZE EXPERTS. For every situation, there is a suitable line from a song
EEN VAN ONZE EXPERTS For every situation, there is a suitable line from a song Een netwerk van hoog opgeleide, ervaren zelfstandig FM-professionals. Wij zijn gepassioneerd bezig met ons vakgebied, zijn
Nadere informatieDatum: 31 augustus 2011
ICT assessment Methodiek: ITEM-C ICT assessment Ontwikkeld door: ITEM-C advies en interim management Auteur: H.W. Gooskens Datum: 31 augustus 2011 Copyright: ITEM-C advies en interim management Niets uit
Nadere informatieSymposium Groene ICT en duurzaamheid januari 2014
Missie Visie ICT groeit, ongecontroleerd, in een ijzingwekkend tempo. In hetzelfde tempo groeit onze afhankelijkheid, ongecontroleerd. Dit levert een enorm spanningsveld waarvan weinig mensen zich bewust
Nadere informatiewaardering waardering voor waardering
1 Waardering voor waardering p Waarde en waardering zijn subjectief. p Weten wat voor jou van waarde is helpt om waardevolle keuzes te maken. p Je bent niet alleen, en de waarden van anderen spelen altijd
Nadere informatieVERNIEUWEND SAMENWERKEN
VERNIEUWEND SAMENWERKEN Samen vernieuwen we de dienstverlening aan werkgevers en werkzoekenden 12 PUNTEN VOOR VERNIEUWEND SAMENWERKEN Beter samenwerken betekent veranderen. Maar hoe doe je dat? In deze
Nadere informatieVAN INFRAPROVIDER NAAR NETWERKMANAGER DBFM-A15 MaVa. Jaap Zeilmaker projectdirecteur
VAN INFRAPROVIDER NAAR NETWERKMANAGER DBFM-A15 MaVa Jaap Zeilmaker projectdirecteur 1-12-2011 Leitmotief niet het object staat centraal maar de functie die het object vervult. Ontwikkeling komt voort uit
Nadere informatieSuccesvol contractmanagement: start inkoop Strategische beleidsprioriteiten als basis
Succesvol contractmanagement: start inkoop Strategische beleidsprioriteiten als basis Prof.dr.ing. Jacques J.A.M. Reijniers MBA Congres 2012 inkoop+beleid=meerwaarde Datum: 7 juni 2012 Leadership Entrepreneurship
Nadere informatieHARTELIJK WELKOM BIJ. UITBESTEDEN, van laagste prijs naar kwaliteit. Wilt u uw mobiele telefoon op STIL zetten?
HARTELIJK WELKOM BIJ UITBESTEDEN, van laagste prijs naar kwaliteit Wilt u uw mobiele telefoon op STIL zetten? Programma 13.00 uur Uitbesteding: bezint eer gij begint zaal Tokio Pauze 14.15 uur Uitbesteding
Nadere informatieDBFM. Contractmanagement DBFM. contractmanagement. De 5 speerpunten van het pentagram
DBFM contractmanagement DBFM Contractmanagement De 5 speerpunten van het pentagram Adrie Franken, contractmanager A15 Peter Franken, pl SCB 2e Coentunnel Evert Schuurman, PPS Kennispool 17 maart 2011 Programma
Nadere informatieMeerwaarde met het concessiemodel een model voor Publiek-Private Samenwerking
Meerwaarde met het concessiemodel een model voor Publiek-Private Samenwerking Uitgangspunten PPS-concessiemodel De overheid zet een geïntegreerd investeringsproject in de markt: ontwerp, aanleg, onderhoud
Nadere informatieIncore Solutions Learning By Doing
Incore Solutions Learning By Doing Incore Solutions Gestart in November 2007 Consultants zijn ervaren met bedrijfsprocessen en met Business Intelligence Alle expertise onder 1 dak voor een succesvolle
Nadere informatieVoortgangsrapportage Permanent Theater
Voortgangsrapportage Permanent Theater 18 februari 2013 Agenda Rapportage - pauze - Marktconsultatie Vervolgproces 1 Rapportage Afspraken met de raad Vragen vooraf Financiën Theaterconcepten Locaties Investering
Nadere informatieEen kijkje bij de buren Zelforganiseren in de zorg Congres BDKO
Een kijkje bij de buren Zelforganiseren in de zorg Congres BDKO Drs. Eveline Castelijns MBA 12 april 2016 Inhoudsopgave 1 2 3 Zelforganisatie in de zorg Werkende principes Vragen 1 Zelforganiseren in de
Nadere informatieHet succes van de A12
Het succes van de A12 Meer markt én meer samenwerking!! Carel van Belois (RWS) Jan Willem Bruining (BAM) Oktober 2014 1 Inhoud presentatie Het project A12 Luve: wat behelsde het? Wat was het Samenwerkingsmodel?
Nadere informatieRegiegemeente Wendbaar met de blik naar buiten. Zichtbaar met de blik naar binnen. Auteur: Daan Platje VeranderVisie Datum: maart 2011 Pagina 1 van 7
Regiegemeente Wendbaar met de blik naar buiten. Zichtbaar met de blik naar binnen. Auteur: Daan Platje VeranderVisie Datum: maart 2011 Pagina 1 van 7 Gemeentelijke regie Het Rijk heeft kaders opgesteld
Nadere informatieBeweging in veranderende organisaties
Beweging in veranderende organisaties Kilian Bennebroek Gravenhorst Werken met vragenlijsten voor versterking van veranderingsprocessen PROFESSIONEEL ADVISEREN 5 Inhoud Voorwoord 7 Opzet van het boek 9
Nadere informatieKickstart Architectuur. Een start maken met architectuur op basis van best practices. Agile/ TOGAF/ ArchiMate
Kickstart Architectuur Een start maken met architectuur op basis van best practices. Agile/ TOGAF/ ArchiMate Context schets Net als met andere capabilities in een organisatie, is architectuur een balans
Nadere informatieM voorop in DBFM Vanuit het onderhoud risico s beheersen in Nederlandse DBFM contracten. Begeleiders:
Samenvatting M voorop in DBFM Vanuit het onderhoud risico s beheersen in Nederlandse DBFM contracten. Opgesteld door Marianne Oostveen april 2013 Individueel bedrijfskundig onderzoek in het kader van Executive
Nadere informatieSamen verder In het sociale domein
Samenvatting Masterplan Samen verder In het sociale domein What if I fall? Oh,but my darling,what if you fly? (gedicht van Erin Hanson) Samen Verder is het programma om de doorontwikkeling van het sociale
Nadere informatieSessie 16: VOOR- EN NADELEN VAN BVP: HOE MAAK JE KEUZES? J e r o e n v a n d e R i j t
Sessie 16: VOOR- EN NADELEN VAN BVP: HOE MAAK JE KEUZES? J e r o e n v a n d e R i j t WIE BEN IK? Mede-oprichter van Best Value Group met Wiebe Witteveen & Wencke Heijblok Met Best Value bezig sinds 2006
Nadere informatieSamenvatting. Titel: De impact van publiek-private samenwerking op publieke waarden.
Samenvatting Titel: De impact van publiek-private samenwerking op publieke waarden. Introductie Het kabinet Rutte II kondigde op 29 oktober 2012 aan publiek-private samenwerking (PPS) voor de realisatie
Nadere informatieResultaatgericht Management (3 daags)
Resultaatgericht Management (3 daags) Steviger sturen op resultaten en verwachtingen? En dit in een omgeving waar u met minder mensen meer moet bereiken? In de training Resultaatgericht Management ontdekt
Nadere informatieMet onderscheidend en gemeenschappelijk beleefd organisatie DNA het beste toekomstperspectief. Verbeteren kan alleen van binnenuit.
Met onderscheidend en gemeenschappelijk beleefd organisatie DNA het beste toekomstperspectief Verbeteren kan alleen van binnenuit. Onze visie, missie en strategie Visie: dat er in alle organisaties een
Nadere informatieRaadsvoorstel ISE - Intentieovereenkomst
gemeente Eindhoven 16R6733 Raadsnummer Inboeknummer 16bst00378 Beslisdatum B&W 22 maart 2016 Dossiernummer 16.12.252 Raadsvoorstel ISE - Intentieovereenkomst Inleiding In 2005 heeft uw gemeenteraad ingestemd
Nadere informatieINTEGRAAL SAMENWERKEN BINNEN DBFMO-CONTRACTEN
INTEGRAAL SAMENWERKEN BINNEN DBFMO-CONTRACTEN Vernieuwing Bouw & Forum Utiliteitsbouw 6 november 2013 Pieter-Jan van Hooijdonk Algemeen directeur Breijer Bouw & Installatie AGENDA Introductie Praktijkvoorbeelden
Nadere informatieWe doen niets waarvoor de klant niet zou willen betalen!
We doen niets waarvoor de klant niet zou willen betalen! Gewenste resultaten Klanten de hoogste kwaliteit, betrouwbaarheid tegen de laagste kosten. Medewerkers zingeving, veiligheid en een eerlijke behandeling.
Nadere informatieAfvalwater Haagse Regio Toekomstbestendig & Transparant eindrapportage deelproject 7 Engels onderzoek. Versie: 14 juli 2014
Afvalwater Haagse Regio Toekomstbestendig & Transparant eindrapportage deelproject 7 Engels onderzoek Versie: 14 juli 2014 Inhoud 1. Inleiding 3 2. Afkortingen en begrippen 4 3. Deskstudie PPS ervaringen
Nadere informatieInspiratiedag. Workshop 1: Risicogestuurde interne controle. 15 september 2016
Inspiratiedag Workshop 1: Risicogestuurde interne controle 15 september 2016 Programma Inleiding Risicomanagement Interne beheersing Relatie met de externe accountant Van interne controle naar beheersing
Nadere informatieITIL komt van Mars, Agile van Venus
ITIL komt van Mars, Agile van Venus Frederick Winslow Taylor 2 Scientific Management 3 Werknemers zijn... 4 Denkwerk overlaten aan... 5 Dus Tayloriaans = Standaardisatie van zoveel mogelijk activiteiten
Nadere informatieBouwrecht Academie. Meer informatie
Bouwrecht Academie Bouwrecht Academie Het bouwrecht regelt en waarborgt de bouwprocessen. Belangrijk daarbij zijn de afspraken tussen opdrachtgever, architect en aannemer. Goede kennis van bouwrecht is
Nadere informatieThe Road to Working Capital Excellence. Werken aan structurele verbeteringen door het tussen de oren krijgen van werkkapitaal
The Road to Working Capital Excellence Werken aan structurele verbeteringen door het tussen de oren krijgen van werkkapitaal The road to Working Capital Excellence Vraag Aanpak Toepassing Resultaat Quick
Nadere informatieVALUE BASED HEALTHCARE
VALUE BASED HEALTHCARE Waar zit de doorbraak? Hoe krijgen we het voorbij het niveau van experimenten? Relinde de Koeijer 1 november 2016 VALUE BASED HEALTHCARE 2 DE DOORBRAAK IN VALUE BASED HEALTHCARE:
Nadere informatieEvaluatie Montaigne Lyceum
Evaluatie Montaigne Lyceum > Wat leerden we van de bouw en van drie jaar beheer? > SERVICECENTRUM SCHOLENBOUW > innovatief aanbesteden > ontwerp > bouw > financiering > onderhoud > exploitatie > innovatief
Nadere informatieDBFM: Medicijn met Bijwerkingen: Gezamenlijk Risico s Delen en Stakeholders Managen
DBFM: Medicijn met Bijwerkingen: Gezamenlijk Risico s Delen en Stakeholders Managen Frits Verhees & Stefan Verweij Dit artikel is verschenen als: Verhees, F. & Verweij, S. (2016). DBFM: Medicijn met Bijwerkingen:
Nadere informatiePPS/Esco Praktijkdag 2014
PPS/Esco Praktijkdag 2014 Samenwerken als driver voor innovatie 10 december 2014 Private financiering en PPS financieringsprogramma Bert Mulders en Ronald Pereboom 1 1 Innovatieve financieringsvormen Inventarisatie
Nadere informatiePRESTATIEINKOOP nog even de filosofie. Hilversum, 13 mei 2013
PRESTATIEINKOOP nog even de filosofie Hilversum, 13 mei 2013 N O O T DEZE PRESENTATIE IS UITSLUITEND BEDOELD ALS INFORMATIEF EN ILLUSTRATIEF DOCUMENT NAAST DE INSCHRIJVINGSLEIDRAAD. ALLEEN DE INSCHRIJVINGSLEIDRAAD
Nadere informatieFactsheet CONTINUOUS VALUE DELIVERY Mirabeau
Factsheet CONTINUOUS VALUE DELIVERY Mirabeau CONTINUOUS VALUE DELIVERY We zorgen ervoor dat u in elke volwassenheidsfase van uw digitale platform snel en continu waarde kunt toevoegen voor eindgebruikers.
Nadere informatieCoaching voor CvO Overheidsorganisaties
Coaching voor CvO Overheidsorganisaties Overheidsmanagers, keuzes en dilemma s Management bij de overheid verschilt wezenlijk van leidinggeven in het bedrijfsleven. Het goed kunnen opereren in de complexe
Nadere informatieNieuwe rechtbank Amsterdam. Projectopgave
Nieuwe rechtbank Amsterdam Projectopgave Aanleiding / geschiedenis project Sinds 1999 is RVB in gesprek met rechtbank Amsterdam over (her)huisvesting Het huidige Parnascomplex, aaneenschakeling van zeven
Nadere informatieDuurzame energie. Leveranciersdag Rijk 27 november 2015. Piet Glas
Duurzame energie Leveranciersdag Rijk 27 november 2015 Piet Glas P.Glas@mindef.nl Categoriemanager Energie Frans van Beek frans.beek@minbzk.nl BZK - DG Organisatie Bedrijfsvoering Rijk Opzet workshop 1.
Nadere informatieISO55000: Harde norm voor assetmanagement in de context van organisatiecultuur AMC Seminar 2014
ISO55000: Harde norm voor assetmanagement in de context van organisatiecultuur AMC Seminar 2014 Robert van Grunsven, Adviseur CMS Asset Management Inhoud assetmanagement Assetmanagement ISO55000 assetmanagementsysteem
Nadere informatie