TB: daar kun je wat mee!

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "TB: daar kun je wat mee!"

Transcriptie

1 Faculteit Techniek, Bestuur & Management TB Studeren TB: daar kun je wat mee! Nieuwsbrief over de bacheloropleiding Technische Bestuurskunde Nr mei 2015 in Santiago de Chile De TB modelleerestafette Van Honours Programme naar start-up Als TB er leer je denken in problemen Werken als Strategy Consultant Curius Analyses voor een prikkie Racen op de snelweg Wat is Technische Bestuurskunde? Studeren in Santiago de Chile De minor van Vera de Jong In juli 2014 ben ik naar Chili gegaan om daar mijn minor (een half jaar van de bachelor die je helemaal zelf mag invullen) te doen. Het was een makkelijke keuze, want waar kun je beter een taal leren spreken dan in een land zelf? Op mijn middelbare school heb ik Spaans gehad en aan de TU heb ik een taalcursus gevolgd. Maar omdat ik mij nog steeds niet zeker voelde heb ik een spoedcursus Spaans aan mijn gastuniversiteit gevolgd voordat het semester begon en alvast kennis gemaakt met Santiago en een aantal andere internationale studenten die deelnamen aan het uitwisselingsprogramma. Het was een goede beslissing om mij zo voor te bereiden. De vakken ik volgde dienden als verbreding van mijn Energie en Industrie domein. Ik heb mij verder verdiept in de rol en toepassing van biotechnologie in industriële productie en de energiesector. Het waren allemaal erg interessante en uitdagende vakken over microbiologie, biotechnologie, ecologie en milieutechnologie. Het was vooral erg leuk om aan verschillende faculteiten te studeren: ik volgde vakken aan de faculteit voor biologie en technologie en aan de faculteit voor economie en administra- tie. Dit gaf mij de kans om verschillende manieren van werken en onderzoeken te leren kennen. Voor biologie heb ik in het lab gestaan en verschillende micro-organismen gekweekt en voor mijn technologievak heb ik deelgenomen aan excursies en zelf metingen uitgevoerd. Daarnaast heb ik kennis gemaakt met onderwerpen uit sociologie en psychologie om te begrijpen hoe de implementatie van duurzame technologieën verbeterd kan worden. In het begin was het best lastig alle vakken in het Spaans te volgen, maar na een tijdje maakte ik Chileense vrienden en heb ik steeds meer Spaans gesproken. Chili is een erg groot land met een indrukwekkende natuur. Met vrienden heb ik een aantal uitstapjes gemaakt, veel gewandeld en zo het land leren kennen. Omdat mijn semester zo vroeg begon had ik erna nog tijd om mijn zomervakantie in te halen. Het is ideaal om een semester in het buitenland met een grote reis te verbinden. Ik had dus tijd om helemaal van noord naar zuid te reizen en daarna een tijdje op een manege te werken. Het was een onwijs leerzaam en spannend semester en ik zou alle ervaringen en vrienden niet willen missen! Waarom krijg jij deze nieuwsbrief? Jij krijgt deze nieuwsbrief, omdat je interesse hebt getoond in de opleiding Technische Bestuurskunde. Hiermee willen wij je graag regelmatig informeren over de opleiding en over het vakgebied. Wil je meer weten over een onderdeel van deze nieuwbrief of deze nieuws brief niet meer ontvangen, stuur dan een mailtje naar communicatie-tbm@tudelft.nl

2 De TB modelleerestafette Door docent Pieter Bots In Zuid-Frankrijk staan campings vaak langs een idyllisch riviertje dat na extreme regenval in een kolkende stroom kan veranderen. Hoe hard en hoe lang moet het regenen voordat het water jouw tent bedreigt? En stel dat je zo n bui ziet aankomen, hoeveel tijd heb je dan om jezelf en je spullen in veiligheid te brengen? Huh? Waar gáát dit over? Dit is één van de tientallen modelleeropdrachten waaraan eerstejaars Technische Bestuurskunde het afgelopen semester hebben gewerkt: onderzoeksvraag aanscherpen, het systeem conceptualiseren, wiskundige vergelijkingen opstellen, die omzetten in Excel, modelberekeningen doen voor tientallen scenario s, en de verkregen resultaten interpreteren. Bepaald niet makkelijk. Modelleren is een vaardigheid, en die verwerf je alleen door veel te oefenen. Juist dáárvoor is de modelleerestafette bedoeld. Estafette, dat is toch een race waarbij je een stokje doorgeeft? Inderdaad, alleen is het stokje hier een modelleerverslag dat je elektronisch doorgeeft. Je krijgt het werk van je voorganger, probeert het te snappen, verbetert het waar nodig, voegt er een modelleerstap aan toe, en geeft het dan door aan je opvolger. Figuur 1 geeft dat schematisch weer. Het bijzondere is dat je niet weet wie je voorgangers en opvolgers zijn. Dat maakt het mogelijk om objectiever over het werk te oordelen. Figuur 2. Verschillende systeemrepresentaties die leiden tot een werkend model in Excel Wat vinden de studenten er van? Is modelleren écht zo belangrijk Dat wisselt heel sterk. De ene helft vindt het voor de opleiding? geweldig, want je leert er enorm veel van: Absoluut. Modelleren is de kern van niet alleen modelleren, maar daarnaast ook wetenschappelijk onderzoek. Dat geldt je inleven in andermans gedachten en kritisch voor natuurkunde even goed als voor reflecteren op het werk van je voorgangers. psychologie. Als je wilt weten hoeveel De andere helft haat het, en dan vooral gas door een leiding stroomt, hoe snel dat studenten elkaar moeten beoordelen. een computervirus zich verspreidt, of hoe automobilisten zich op de snelweg Waarom dan niet een gewoon gedragen, dan zijn modellen onmisbaar. practicum in kleine groepjes? Elk model is een representatie van een Het is enorm intensief en dus kostbaar om systeem, bedoeld om efficiënt één of meer 240 studenten in kleine groepjes goede vragen over dat systeem te beantwoorden. begeleiding en feedback te geven. Fotocollages, schema s en vergelijkingen Bovendien maakt groepswerk het makkelijk zoals in figuur 2 zijn net zo goed modellen om op het talent van anderen te leunen. als het Excelmodel waarmee je uiteindelijk Nu moet iedereen zelf aan de bak. experimenten doet. Ook dit artikeltje is Daarbij geven de docenten overigens wel een model, namelijk van het systeem ondersteuning: op de vragenuren werken modelleerestafette. Op dezelfde manier is we modellen compleet uit op het bord, de vorige zin een model van dit artikeltje. want om over een model te rapporteren, moet je het zelf toch écht begrijpen. Serieus? Of is dat grappig bedoeld? Dus na zo n vragenuur gaan studenten Eigenlijk allebei. Maar vooral iets om over weer zelf aan de slag. En dat is waar het na te denken. Want daarvoor kom je naar om gaat, natuurlijk. de universiteit. Toch? Figuur 1. Het principe van de modelleerestafette Meer weten over de modelleerestafette? Surf dan naar Op deze wiki vind je links naar bijbehorende videoclips op YouTube, en bovendien ook alle stof van het eerstejaars vak Systeemmodellering 1. Pieter Bots is universitair hoofddocent aan onze faculteit. Hij heeft Informatica gestudeerd in Leiden en is gepromoveerd aan de TU Delft. Hij ontwikkelt en doceert een verscheidenheid aan methoden voor systeemmodellering en beleidsanalyse. Zijn expertise ligt hoofdzakelijk op het gebied van conceptuele modellen en computerhulpmiddelen voor probleemformulering en multi-actor systeemanalyse, bij voorkeur in combinatie met spelsimulaties. Bij Technische Bestuurskunde geeft hij in het eerste jaar het vak Systeemmodellering 1, en in het derde jaar is hij modulemanager voor het bacheloreindproject.

3 Van Honours Programme naar start-up Door 2e-jaarsstudent Jesse Bloemhof Bij Technische Bestuurskunde moet je voor het Honours Programme een nuttig onderwerp bedenken waar je jouw persoonlijke programma omheen wilt vormen. Mijn onderwerp is leiderschap en ondernemen. Het leuke van het kiezen van je eigen onderwerp is dat het een goede aanvulling is op het standaardpakket van TB: jij kiest de vakken die je eigenlijk nog mist bij de studie. Ik wilde meer weten over ondernemen en hoe je in jouw eigen of een ander bedrijf een goede leider kunt zijn. Daarvoor heb ik een vak gevolgd bij de Erasmus Universiteit in Rotterdam, wat erg leuk was omdat ik daar oude middelbare schoolvrienden ontmoette en weer eens ouderwets met hen in de klas zat. Daarnaast heb ik vakken gevolgd die de TU speciaal voor Honours-studenten organiseert. Het leuke van deze vakken is dat je vaak interfacultair werkt, dus met studenten van andere studies. Hierdoor ontmoet je nieuwe mensen en ontdek je ook hoe andere studies tegen bepaalde problemen aankijken. Het zijn hele verschillende vakken, ook vaak met jonge bedrijven. Zo heb ik een project gedaan met het bedrijf Bluerise over het opwekken van oceaan thermische energie in de Caraïben. Bij het vak Persoonlijk leiderschap leer je veel over jezelf en doe je een project gaat waarbij je in een groep The Next Big Thing gaat bedenken. Na dit vak mag je zelf beslissen of je verder gaat met je groep als start-up. Wij hebben Binder bedacht, een platform waar studenten makkelijk studieboeken aan elkaar kunnen uitlenen: als student kun je daar een hoop geld mee besparen. We hebben met Binder de Leadership Award 2015 gewonnen en zijn op zoek gegaan naar andere prijzen en investeringen, die we ook hebben gekregen (al een paar duizend euro!). Door het Honours Programme heb Jesse ik dus nu een leuke start-up waarmee ik verder kan met een leuke groep vrienden om hopelijk Binder populair te maken. Mocht dit niet lukken, dan leer je er een hoop van en het is natuurlijk ook gewoon gezellig! Een klein minpuntje is dat het Honours Programme wel veel tijd kost, dus hier moet je goed over nadenken. Als TB er leer je denken in problemen Het bestuursjaar van Umbriël Post Een jaar lang je studie stop zetten, dat doe je niet zo maar. Ik deed het voor ORAS, een partij in de studentenraad van de TU Delft. De studentenraad heeft elke maand een overleg met het College van Bestuur, de directie van de TU. ORAS zet zich in voor de actieve en gemotiveerde student, dus eigenlijk voor iedereen die het leuk vindt om tijdens de studententijd meer te doen dan alleen studeren. Hierbij kun je denken aan studenten die activiteiten bijwonen van verenigingen, of studenten die deze juist zelf organiseren! Het leuke aan mijn bestuursjaar bij ORAS is dat ik veel nieuwe contacten leg, formele gesprekken voer met belangrijke medewerkers van de TU en inhoudelijk heel veel leer van het beleid van de TU Delft. Problemen van studenten inventariseren Als TB er leer je te denken in problemen. Als er geen probleem is, is er ook geen oplossing nodig. In Delft zijn er veel verschillende soorten verenigingen, van sport- tot cultuuren van studie- tot gezelligheidsvereniging. Al deze verenigingen hebben besturen die door studenten worden bemenst: met deze studenten heb ik veel contact, wat ontzettend leuk is! Bij de verenigingen en de besturen proberen we erachter te komen welke problemen er onder studenten spelen. Ook via Facebook en de mails die ik dagelijks binnenkrijg, ontvang ik veel vragen of opmerkingen van studenten. Problemen aanpakken op de TU De problemen van de studenten neem ik mee naar gesprekken met belangrijke medewerkers op de TU. Zo heb ik laatst nog een probleem van een student over het Honours Programme geprobeerd aan te pakken. Zij vond dat ze op haar faculteit niet goed begeleid werd in haar Honours Programme, terwijl studenten van andere faculteiten juist hele goede begeleiding hebben. Op dit moment ben ik in gesprek met een paar medewerkers over de communicatie tussen de begeleiders van verschillende faculteiten, zodat deze van elkaar kunnen leren. Elke maand hebben we als hele studentenraad een overleg met het College van Bestuur van de TU. Deze bereid je altijd goed voor, door bijvoorbeeld met de studenten of de belangrijke medewerkers te vergaderen. Tijdens de overleggen met het College van Bestuur kaarten we problemen aan, zoals een tekort aan studieplekken of de kosten van studeren voor de studenten van de TU. Hier moet ik altijd goed mijn argumenten op een rijtje hebben, wat ik dankzij het TB-vak Debatteren goed kan toepassen! Leven na mijn bestuursjaar Tijdens mijn ORAS-jaar heb ik veel geleerd. De kennis die ik heb opgedaan kan ik weer meenemen naar TB. Hier denk je ook altijd in problemen, die je graag wil oplossen. Doordat ik zo veel verschillende onderwerpen heb aangepakt, kan ik komend jaar ook weer heel goed aan de slag met mijn studie en stiekem heb ik daar ook heel veel zin in!

4 Als TB er werken als Strategy Consultant Door alumnus Frank Pijnenborg Na mijn afstuderen ben ik in april 2012 aan de slag gegaan als Junior Strategy Consultant bij Accenture. Als een van de grootste adviesbureaus ter wereld (> medewerkers) helpen we onze klanten succesvol te worden in de meest brede zin van het woord. Dit kan bijvoorbeeld zijn door het ontwikkelen van nieuwe verdienmodellen, het veranderen van het organisatiemodel of het implementeren van innovatieve technologieën. Projecten duren gemiddeld zo n 4 maanden, waarbij je in verschillende industrieën kunt worden ingezet. Binnen mijn werk zie ik dagelijks de meerwaarde terug van wat ik bij Technische Bestuurskunde heb geleerd. Iets waar ik dagen over kan praten, maar laat ik even focussen op 3 voor mij belangrijke elementen. Complexe problemen Gedurende de studie krijg je diverse methodes aangereikt die je helpen een complexe situatie begrijpelijk te maken. Dit doe je enerzijds door de inhoud te begrijpen. Binnen TB word je continu geconfronteerd met cases met nieuwe materie, innovatieve technologieën en tegengestelde belangen. Het zal je niet verbazen dat dit in het bedrijfsleven niet anders is. Als adviseur wordt er van je verwacht dat je dit jezelf snel eigen maakt, ongeacht in welke industrie je je bevindt. Daarnaast is het geweldig om te zien hoe je klanten kunt helpen met het versimpeld weergeven van hun problemen, bijvoorbeeld door visualisatie. is al je analysewerk voor niets geweest. Bij TB krijg je al vanaf je eerste jaar veel coaching op communicatievaardigheden, zowel schriftelijk als via mondeling presenteren. Een kwaliteit die onmisbaar is binnen het bedrijfsleven. Inmiddels heb ik me al vaak als facilitator, gastheer of grappenmaker mogen presenteren voor uiteenlopende groepen. Uiteraard bij onze recruitment events, maar ook voor klanten, management teams en beurspubliek. Ontzettend leuk dat je als broekie de kans krijgt écht het podium te pakken! Inspirerende en gemotiveerde mensen Ik ben mijn hele studententijd met veel plezier naar de faculteit gegaan, al was het maar voor de koffie. Van mijn medestudenten kreeg ik heel veel energie. Ik kan jullie vast vertellen, het wordt na je studententijd zelfs nóg beter! Van de mensen om je heen blijf je elke dag weer leren door de schat aan kennis, creativiteit en ambitie. Wat dat betreft zorgt werken bij Accenture elke dag weer voor veel energie! Effectieve Communicatie Een advies kan nog zo goed zijn, wanneer je de boodschap niet weet te verkopen Wil je meer weten over mij, mijn studietijd of mijn carrière bij Accenture: frank.pijnenborg@accenture.com Curius - de studievereniging van TB Door Marrit Hoppenreijs, Secretaris van Studievereniging Curius Eindelijk! De zomervakantie staat weer op ons te wachten. Nog even de laatste examens knallen zodat je straks lekker op het strand kunt liggen. Maar voordat je op het strand gaat liggen is het goed om even bij je studiekeuze stil te staan. Dit kan natuurlijk door een dag mee te lopen op een studie of het bezoeken van een open dag. De studievereniging van Technische Bestuurskunde, Curius, zal voor je klaar staan om tijdens de open dagen of meeloopdagen al je vragen te beantwoorden over de studie Technische Bestuurskunde, maar natuurlijk ook hoe het is om te studeren. Waar vind je het goedkoopst een biertje, waar kan je je boeken kopen, wat voor activiteiten de studievereniging organiseert en nog veel meer. Als je er dan uiteindelijk voor kiest om Technische Bestuurskunde te gaan studeren dan staat Curius wederom voor je klaar. Het bestuur van de vereniging zit dagelijks op het kantoor om verschillende activiteiten voor de studenten te organiseren. Wij richten ons op sociale vorming, carrière en onderwijs. Bij sociale vorming kan je denken aan het TB-Café dat elke donderdag open is. Voor je carrière worden er verschillende bedrijfsuitjes georganiseerd om te kijken waar je terecht kunt komen met Technische Bestuurskunde. Natuurlijk richten wij ons ook op onderwijs! Als je tijdens je studie stuit op klachten dan kun je altijd bij ons terecht om tot een oplossing te komen. Natuurlijk wordt er ook steun geboden tijdens de studie-uurtjes door het aanbieden van gratis koffie of om een spelletje te spelen op de Gamecube. Kom dus gezellig langs op ons Curiuskantoor om al je studievragen te stellen, koffie te drinken of een potje te gamecuben!

5 Analyses voor een prikkie Het bacheloreindproject van Maaike Bak Voor mijn bachelorproject heb ik een discreet simulatiemodel gemaakt voor het medisch diagnostisch centrum van een groot ziekenhuis. In zo n centrum worden monsters van patiënten onderzocht op onder andere ziektes en afwijkingen. In Nederland zijn er ruim 100 van zulke laboratoria; eigenlijk veel te veel, waardoor er overcapaciteit ontstaat. Vanwege de marktwerking in de zorg moeten de centra efficiënter gaan werken. Ook is voorspeld dat er veel fusies plaats zullen vinden. Het ziekenhuis waarvoor ik werkte wilde alvast die mogelijkheden verkennen en was benieuwd naar de gevolgen die een bepaalde overname zou hebben op de doorlooptijd van analyses. Om de opdracht goed te kunnen doen heb ik me helemaal verdiept in de achtergrond en nieuwsberichten van marktwerking in de zorg. Wat ik ontdekte is dat er veel spanningen zijn tussen zorgverzekeraars, die goedkope analyses willen inkopen, en huisartsen, die betrouwbare kwaliteit, een uitgebreid assortiment en een snelle uitslag willen. De medisch diagnostische centra moeten dus een zeer scherpe prijs-kwaliteitverhouding aan kunnen bieden om mee te blijven doen. Daarna begon ik met data verzamelen. Het leukst vond ik alle bezoeken aan het lab en gesprekken met experts om data op te vragen of te schatten. Voor een simulatiemodel heb je namelijk veel informatie nodig om te zorgen dat het goed werkt, voordat je er toekomstscenario s mee kunt maken. Meestal krijg je nepdata van een docent, maar deze keer was alles echt. Door data over de hoeveelheid aanvragen, transport- en aankomsttijden, capaciteit en analysetijd van de machines te combineren kon worden nagebootst hoe monsters zich van aanvraag tot uitslag ontwikkelden, hoe lang dit duurde en of er wachtrijen voor de machines ontstonden. Daarna kon ik ook laten zien hoe de extra aanvragen en extra capaciteit van het over te nemen centrum dit zouden beïnvloeden. Ik heb een positief advies gegeven voor de overname, maar natuurlijk blijft het afwachten of er financieel en strategisch ook een go wordt gegeven. In ieder geval hoop ik dat mijn ziekenhuis de marktwerking overleeft en als winnaar uit de fusiegolf komt! Racen op de snelweg Het bacheloreindproject van Vishan Baldew Het bacheloreindproject is een groot, individueel project dat het einde van de Bachelor inluidt. Tijdens het project dien je te laten zien wat je de afgelopen jaren hebt geleerd door dat toe te passen op een zelf gekozen vraagstuk. Ik heb ervoor gekozen om onderzoek te doen naar de maximumsnelheid van elektrische auto s. Het project bestaat uit twee delen en duurt een half jaar. Tijdens het eerste gedeelte analyseer je een probleem en wordt duidelijk waarom er een bepaald onderzoek nodig is. Tijdens het tweede gedeelte ga je dit onderzoek daadwerkelijk uitvoeren. Kort samengevat was het probleem met elektrische auto s, dat de doelstelling van de overheid om er in 2025 een miljoen te Tijdens het tweede deel van het project heb ik dit onderzoek uitgevoerd door er een hebben rijden (naar alle waarschijnlijkheid) model van te maken. In dit model werden niet zal worden gehaald. Hiervoor is een drie alternatieven vergeleken: aantal oorzaken, maar de belangrijkste is - een aparte rijstrook voor elektrische rijders; dat mensen er nog niet veel voordelen in - toestemming om te rijden op de vluchtstrook (waar aanwezig); of zien, en de voordelen die er zijn vinden ze nog niet genoeg opwegen tegen de - gewoon een hogere maximumsnelheid nadelen (zoals de hogere kosten en de in het verkeer. relatief beperkte reikwijdte). Hierbij heb ik onder andere gekeken naar de totale reistijdswinst, de filedruk en Mijn idee was om elektrische rijders de robuustheid van de oplossing. extra voordelen te bieden, naast Uiteindelijk bleek het derde alternatief de eventuele subsidies, zoals het verhogen beste resultaten op te leveren met een van de maximumsnelheid. bijbehorende snelheid van 140 km/h. De reden dat de snelheid op bepaalde plaatsen nu beperkt is komt voornamelijk Een paar maanden geleden werd bekend dat door milieuwetgeving. Aangezien volledige de minister van Infrastructuur en Milieu een elektrische auto s geen (plaatselijke) proef wil starten waarbij elektrische auto s vervuiling veroorzaken zouden deze hier op de A2 harder mogen rijden. Het feit dat dus van kunnen worden vrijgesteld. ik potentie zag in dit alternatief en dat deze De manier waarop deze verhoging precies nu ook als test gaat plaatsvinden maakt me vorm moet krijgen en hoe hoog deze snelheid natuurlijk wel trots ook al weet de minister dient te zijn vormde het aansluitende waarschijnlijk niet van dit onderzoek af, het onderzoek. laat wel zien dat het realistisch is geweest. Deel van het model dat is gebruikt om de alternatieven te vergelijken waarbij rode blokken duiden op filevorming

6 Wat is Technische Bestuurskunde? BESLIS JIJ OVER DE TECHNIEK VAN MORGEN? Kunnen we in Nederland de Olympische Spelen organiseren? Waar moeten deze dan gehouden worden? Het TB-voorlichtersteam Hoe kan het elektronisch patiëntendossier het best in Nederland geïntroduceerd worden? Hoe is het gesteld met de bereikbaarheid van onze Randstad? Hoe kunnen we de bereikbaarheid vergroten? Heb jij het in je om te beslissen over dit soort vraagstukken, die draaien om meer dan techniek alleen? Dan is TB echt iets voor jou! HOE ZIET DE OPLEIDING ERUIT? De bacheloropleiding duurt drie jaar. In deze drie jaar leer je hoe je complexe vraagstukken met technisch en organisatorisch-bestuurlijke componenten kunt analyseren. Om een probleem breed in kaart te kunnen brengen, krijg je tijdens de opleiding Technische Bestuurskunde vakken uit verschillende disciplines. Je volgt technische vakken, doet veel aan wiskunde en modelleren, maar krijgt ook te maken met recht, management en economie. Verder leer je hoe het openbaar bestuur en het bedrijfsleven in elkaar zitten en je houdt je bezig met technisch-bestuurskundige methoden en technieken voor probleemanalyse. TOELATINGSEISEN VWO DIPLOMA Profiel N&T Profiel C&M, E&M en N&G met Wiskunde B & Natuurkunde Domeinen Bij Technische Bestuurskunde kun je kiezen uit vier technische specialisaties: de domeinen. Jouw specialisme hierbij is de bijzondere TB-aanpak van problemen met zowel technische als organisatorische, juridische en economische aspecten. Bouwen & Ruimtelijke ontwikkeling (B&R) Deze specialisatie richt zich op de gebouwde omgeving. Hoe zorg je voor een aantrekkelijke leefomgeving, waar voor ieder plek is om te wonen, te werken en te recreëren? Je leert over technieken en werkwijzen om gebieden te (her)ontwikkelen. Voorbeelden van vraagstukken die bij dit domein aan de orde komen zijn het duurzamer maken van woonwijken, de beschikbaarheid van betaalbare woningen en meervoudig ruimtegebruik. Informatie & Communicatie (I&C) I&C speelt een belangrijke rol bij het oplossen van grote maatschappelijke vraagstukken. Bij dit domein leer je wat nodig is om I&Cdiensten te ontwikkelen en hoe je ervoor kunt zorgen dat bedrijfsprocessen beter lopen. Hierbij gaat het er ook om I&C technologie, zoals internet en mobiele applicaties, op de juiste manier in te zetten zodat het ook echt wordt geadopteerd en gebruikt voor maatschappelijke veranderingen. Bij I&C ga je bijvoorbeeld aan de slag met vraagstukken rondom het beschermen van privacy, I&C in de zorg, duurzaamheid en communicatie bij calamiteiten. Overige vakken zoals Wiskunde D, Economie en Management & Organisatie zijn een pré, maar niet verplicht. Uitgave Energie & Industrie (E&I) Binnen dit domein houd je je bezig met complexe problemen binnen de energieen de industriesector. Je bestudeert de elektriciteits-, water- en gasinfrastructuur en grote industriële netwerken van verschillende fabrieken die aan elkaar gekoppeld zijn. Transport & Logistiek (T&L) Bij dit domein leer je verschillende aspecten van internationaal en nationaal transport kennen: niet alleen reizigers en vracht, vervoermiddelen, verkeersinfrastructuur en -netwerken, maar ook logistieke ketens. Daarnaast verdiep je je in de analyse van transport- en logistieke systemen. TU Delft Faculteit Techniek, Bestuur en Management, Marketing & Communicatie Jaffalaan BX Delft communicatie-tbm@tudelft.nl Voorbeelden van vraagstukken zijn de keuze voor groene energie, een nieuwe kerncentrale of toch een kolencentrale, het nieuwe rijden op aardgas, elektriciteit of biomassa of de vraag of CO 2 veilig kan worden opgeslagen en zo ja, waar dan? Vraagstukken op dit gebied zijn bijvoorbeeld: De toekomst van de Rotterdamse haven en de luchthaven Schiphol, intelligente snelheidsbegrenzers op auto s en vrachtwagens, light railsystemen en hogesnelheidsspoorwegen.

Naam opleiding: Molecular Science & Technology. Toelating

Naam opleiding: Molecular Science & Technology. Toelating Naam opleiding: Molecular Science & Technology Toelating Is de studie moeilijk? Een studie aan de TU Delft is pittig, zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie gelijk vol voor gaat. Gas

Nadere informatie

Naam opleiding: Technische Bestuurskunde. Toelating

Naam opleiding: Technische Bestuurskunde. Toelating Naam opleiding: Technische Bestuurskunde Toelating Is de studie moeilijk? Een studie aan de TU Delft is pittig, zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie gelijk vol voor gaat. Gas terugnemen

Nadere informatie

Vragenlijst leerlingen nameting

Vragenlijst leerlingen nameting Bijlage C Vragenlijsten Vragenlijst voor leerlingen Vragenlijst leerlingen nameting Dit schooljaar doe jij mee aan de pilot havo Carrousel. Je bent bij een aantal organisaties op Carrouselbezoek geweest

Nadere informatie

Veel gestelde vragen over de U-Talent Academie

Veel gestelde vragen over de U-Talent Academie Veel gestelde vragen over de U-Talent Academie Veel leerlingen die overwegen om deel te nemen aan de U-Talent Academie hebben vragen over het programma, de selectie, de zwaarte van het programma. In dit

Nadere informatie

Faculteit Techniek, Bestuur en Management. Bacheloropleiding. Technische Bestuurskunde

Faculteit Techniek, Bestuur en Management. Bacheloropleiding. Technische Bestuurskunde Faculteit Techniek, Bestuur en Management Bacheloropleiding Technische Bestuurskunde Technische Bestuurskunde: techniek met beleid Heb je belangstelling voor techniek? En voor hoe je die techniek succesvol

Nadere informatie

Zoek het uit! Studiekeuze123

Zoek het uit! Studiekeuze123 Zoek het uit! Opdrachten Studiekeuze123 Naam: Klas: Wat denk je zelf? Het maken van een studiekeuze is belangrijk, maar kan best lastig zijn. Er zijn ruim 1.700 bacheloropleidingen waaruit je kunt kiezen

Nadere informatie

Studieloopbaan en Loopbaanorientatie. Nieke Campagne Studenten Loopbaan Service Universiteit Leiden

Studieloopbaan en Loopbaanorientatie. Nieke Campagne Studenten Loopbaan Service Universiteit Leiden Studieloopbaan en Loopbaanorientatie Nieke Campagne Studenten Loopbaan Service Universiteit Leiden Programma - Wat kan er in de opleiding - Hoe kies je? - Loopbaan oriëntatie en Studieloopbaankeuzes, binnen

Nadere informatie

Profielkeuze-test (PKT)

Profielkeuze-test (PKT) Profielkeuze-test (PKT) Anoniem 2014 TalentFocus Inleiding Het kiezen van een profiel is voor veel leerlingen lastig. Want als je nog niet precies weet wat je later wilt studeren is het moeilijk om op

Nadere informatie

ELSEVIER HULP BIJ STUDIEKEUZE

ELSEVIER HULP BIJ STUDIEKEUZE ELSEVIER HULP BIJ STUDIEKEUZE Naam:... Klas:... Stap : Wat Kan ik? Voor welke vakken haal(de) je de hoogste cijfers op school? Aardrijkskunde Algemene natuurwetenschappen Bewegen, sport en maatschappij

Nadere informatie

Studieloopbaan en Loopbaanorientatie

Studieloopbaan en Loopbaanorientatie Studieloopbaan en Loopbaanorientatie Nieke Campagne Studenten Loopbaan Service Universiteit Leiden Programma - Wat kan er in de opleiding - Hoe kies je? - Loopbaan oriëntatie en Studieloopbaankeuzes, binnen

Nadere informatie

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A INLEIDING Ik heb vandaag een cadeautje meegenomen. Niet voor jullie, maar voor mijzelf. Het cadeautje staat voor de verrassingen

Nadere informatie

Naam opleiding: Technische Natuurkunde. Toelating

Naam opleiding: Technische Natuurkunde. Toelating Naam opleiding: Technische Natuurkunde Toelating Is de studie moeilijk? Een studie aan de TU Delft is pittig, zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie gelijk vol voor gaat. Gas terugnemen

Nadere informatie

TB: daar kun je wat mee!

TB: daar kun je wat mee! Faculteit Techniek, Bestuur & Management TB Muli TB: daar kun je wat mee! Nieuwsbrief over de bacheloropleiding Technische Bestuurskunde Nr. 24 - mei 2014 bwanji - de buitenlandervaring van Wouter Feil

Nadere informatie

Zoek het uit! Opdrachten. Studiekeuze123.nl

Zoek het uit! Opdrachten. Studiekeuze123.nl Zoek het uit! Opdrachten Studiekeuze123.nl Wat denk je zelf? Het maken van een studiekeuze is niet gemakkelijk. Er zijn zoveel mogelijkheden, maar welke studie past goed bij jou? Misschien weet je al jaren

Nadere informatie

TB: daar kun je wat mee!

TB: daar kun je wat mee! Faculteit Techniek, Bestuur & Management TB Studeren TB: daar kun je wat mee! Nieuwsbrief over de bacheloropleiding Technische Bestuurskunde Nr. 22 - oktober 2013 in Santiago de Chile Turboverkeersplein

Nadere informatie

creating tomorrow Logistiek en economie Hva techniek

creating tomorrow Logistiek en economie Hva techniek creating tomorrow 2013 2014 Logistiek en economie Hva techniek HVA TECHNIEK Logistiek en Economie 2013-2014 Het muziekfestival staat op de kalender, de artiesten zijn geboekt. Maar hoe komen al die onderdelen

Nadere informatie

Voorlichting Econometrie & Operationele Research. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde

Voorlichting Econometrie & Operationele Research. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde Voorlichting Econometrie & Operationele Research Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde Vier bacheloropleidingen Bedrijfskunde Econometrie & Operationele Research Economie en Bedrijfseconomie

Nadere informatie

Naam opleiding: Life Science & Technology. Toelating

Naam opleiding: Life Science & Technology. Toelating Naam opleiding: Life Science & Technology Toelating Is de studie moeilijk? De studie is pittig; zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie direct vol voor gaat. Gas terugnemen kan altijd

Nadere informatie

Test: Je ouders als studie oriëntatiecoach

Test: Je ouders als studie oriëntatiecoach Test: Je ouders als studie oriëntatiecoach Je ouders kunnen perfecte last minute studie oriëntatiecoaches zijn, maar weten ze eigenlijk wel wat je dromen en ambities zijn? En omgekeerd: weet jij hoe jouw

Nadere informatie

Informatieavond over de profielkeuze in de 3 e klas

Informatieavond over de profielkeuze in de 3 e klas Informatieavond over de profielkeuze in de 3 e klas 24 november 2015 26-06-14 1 Na vanavond begrijpt en weet U: Wat profielen zijn. Welke profielen er op het Cosmicus College zijn. Hoe een profiel gekozen

Nadere informatie

Waar een wil is, is een Weg!

Waar een wil is, is een Weg! 5 tips om moeiteloos voor jezelf te kiezen en een stap te zetten. Waar een wil is, is een Weg! - Lifecoach http://www.facebook.com/arlettevanslifecoach 0 Je bent een ondernemende 40+ vrouw die vooral gericht

Nadere informatie

r ipboek voor ouders over studiekeuze

r ipboek voor ouders over studiekeuze s t r ipboek voor ouders over studiekeuze Uw kind gaat kiezen, hoe kunt u helpen? Studeren Werken Eigen Bedrijf Start Index Uw kind gaat kiezen. Wat kunt u doen als ouder? Hebt u vragen? Mail of bel mij.

Nadere informatie

www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was.

www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was. www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was. Benjamin Plant student Aardrijkskunde Ik weet wat ik wil Het leukste moment van mijn stage is wanneer leerlingen mij uit zichzelf aanspreken

Nadere informatie

Wat is het verschil tussen deze opleiding bij de TU Delft en die bij een andere universiteit? Nanobiology wordt uitsluitend in Delft gegeven.

Wat is het verschil tussen deze opleiding bij de TU Delft en die bij een andere universiteit? Nanobiology wordt uitsluitend in Delft gegeven. Naam opleiding: Nanobiology Toelating Is de studie moeilijk? Een studie aan de TU Delft is pittig, zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie gelijk vol voor gaat. Gas terugnemen kan altijd

Nadere informatie

creating tomorrow Bouwkunde hva techniek

creating tomorrow Bouwkunde hva techniek creating tomorrow 2013 2014 Bouwkunde hva techniek HVA TECHNIEK bouwkunde 2013-2014 Bouwkunde: studeren in dé bouwplaats van Nederland Bouwkunde studeren in Amsterdam biedt veel uitdagingen. Want als er

Nadere informatie

ELSEVIER HULP BIJ STUDIEKEUZE

ELSEVIER HULP BIJ STUDIEKEUZE ELSEVIER HULP BIJ STUDIEKEUZE Naam:... Klas:... Stap : Wat Kan ik? Voor welke vakken haal(de) je de hoogste cijfers op school? Aardrijkskunde Algemene natuurwetenschappen Bewegen, sport en maatschappij

Nadere informatie

ELSEVIERS HULP BIJ STUDIEKEUZE

ELSEVIERS HULP BIJ STUDIEKEUZE ELSEVIERS HULP BIJ STUDIEKEUZE Naam:... Klas:... STAP : WAT KAN IK? Voor welke vakken haal(de) je de hoogste cijfers op school? Aardrijkskunde Algemene natuurwetenschappen Bewegen, sport en maatschappij

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug, want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

Leiden Leadership Programme Honours programma voor ambitieuze masterstudenten

Leiden Leadership Programme Honours programma voor ambitieuze masterstudenten Leiden Leadership Programme Honours programma voor ambitieuze masterstudenten Bij ons leer je de wereld kennen Leiden Leadership Programme Voor wie? In het Leiden Leadership Programme ontwikkel je als

Nadere informatie

Blok 1 - Introductie

Blok 1 - Introductie Reflectie jaar 1 Algemeen Aan het begin van het eerste jaar kwamen een hoop nieuwe dingen op mij af. Na een jaar reizen had ik veel zin om aan de studie Voeding en Diëtetiek te beginnen en was erg benieuwd

Nadere informatie

De studiebelasting voor Werktuigbouwkunde bedraagt gemiddeld 42 uur per week. Wiskunde is wel een

De studiebelasting voor Werktuigbouwkunde bedraagt gemiddeld 42 uur per week. Wiskunde is wel een Naam opleiding: Werktuigbouwkunde Toelating Is de studie moeilijk? Een studie aan de TU Delft is pittig, zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie gelijk vol voor gaat. Gas terugnemen kan

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

1 Ben je vroeg genoeg begonnen om je met je toekomst bezig te houden?

1 Ben je vroeg genoeg begonnen om je met je toekomst bezig te houden? ACT in LOB Werkbladen Toolkit Checklist goed kiezen Met deze tool kun je checken of je jouw studiekeuze goed hebt aangepakt. Wanneer dat het geval is heb je een bevestiging dat je goed bezig bent geweest

Nadere informatie

Naam opleiding: Klinische Technology. Toelating

Naam opleiding: Klinische Technology. Toelating Naam opleiding: Klinische Technology Toelating Is de studie moeilijk? Een studie aan de TU Delft is pittig, zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie gelijk vol voor gaat. Gas terugnemen

Nadere informatie

Tekst lezen en vragen stellen

Tekst lezen en vragen stellen 1. Lees de uitleg. Tekst lezen en vragen stellen Als je een tekst leest, kunnen er allerlei vragen bij je opkomen. Bijvoorbeeld: Welke leerwegen zijn er binnen het vmbo? Waarom moet je kritisch zijn bij

Nadere informatie

novacollege.nl/logistiek Havenoperaties Logistiek Logistiek 2016/2017

novacollege.nl/logistiek Havenoperaties Logistiek Logistiek 2016/2017 novacollege.nl/logistiek Havenoperaties Logistiek Logistiek 2016/2017 Ik wil werken in aviations, de wereld van Schiphol fascineert me. Het werken met al die vrachtdocumenten en hoe dat allemaal wordt

Nadere informatie

Het Giving Back studentenprogramma is een ontwikkelingsgericht programma met een mentorschap en interessante workshops gericht op jouw ontwikkeling.

Het Giving Back studentenprogramma is een ontwikkelingsgericht programma met een mentorschap en interessante workshops gericht op jouw ontwikkeling. Succes inspireert! Ben jij (binnenkort) HBO/WO student en is voor jou alleen de sky the limit? Heb jij ambitie en talent, en wil je leren nog krachtiger te worden om je ambitie daadwerkelijk waar te maken?

Nadere informatie

25 jaar NIBE - Interview Mantijn van Leeuwen

25 jaar NIBE - Interview Mantijn van Leeuwen 152 152 25 jaar NIBE - Interview Mantijn van Leeuwen 153 Interview Mantijn van Leeuwen Voor de meeste mensen ben jij nog een onbekende, zeker gerelateerd aan het NIBE. Vertel eens iets over je achtergrond,

Nadere informatie

Jaar Werkboek 4 weken Challenge

Jaar Werkboek 4 weken Challenge Coach jezelf naar succes Jaar Werkboek 4 weken Challenge 10 Focus Sociaal zijn, jezelf kunnen wegcijferen en altijd klaar staan voor anderen zijn mooie eigenschappen, en... Jij bent ook belangrijk Hij

Nadere informatie

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst.

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Hallo, Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Dat is namelijk helemaal niet zo makkelijk. Veel studenten weten nog niet precies wat ze willen en hoe ze dat

Nadere informatie

Het gymnasium: iets voor jou?

Het gymnasium: iets voor jou? Het gymnasium: iets voor jou? Stel jezelf eens de vraag... Ben ik nieuwsgierig? Heb ik een brede belangstelling? Hou ik van onderzoeken? Ben ik gek op cultuur? Houd ik van nieuwe dingen leren? Ben ik kritisch?

Nadere informatie

KIESWIJZER 2015. Laar & Berg STROOMKEUZE VWO EN MYP PROFIELKEUZE HAVO PROFIELKEUZE VWO

KIESWIJZER 2015. Laar & Berg STROOMKEUZE VWO EN MYP PROFIELKEUZE HAVO PROFIELKEUZE VWO KIESWIJZER 2015 Laar & Berg STROOMKEUZE VWO EN MYP PROFIELKEUZE HAVO PROFIELKEUZE VWO INHOUD INLEIDING... 3 STROOMKEUZE V3 EN T3... 4 PROFIELKEUZE HAVO... 5 Maatschappijprofielen in havo 4 en 5... 6 Natuurprofielen

Nadere informatie

U-Talent Academie. Uitdagend bètaonderwijs op school en de universiteit

U-Talent Academie. Uitdagend bètaonderwijs op school en de universiteit U-Talent Academie Uitdagend bètaonderwijs op school en de universiteit U-Talent Academie Uitdagend bètaonderwijs op school en de universiteit Uitdaging in bèta en techniek voor vwo ers Zoek je meer uitdaging

Nadere informatie

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw

Nadere informatie

Dat ze klaarstaat voor haar vrienden. Als ze samen is met haar vriendinnen, is er veel gein

Dat ze klaarstaat voor haar vrienden. Als ze samen is met haar vriendinnen, is er veel gein Oefening 5 Persoon 1: Annet Kok (moeder) Talent: Prestatiegericht Betrouwbaar Humoristisch Optimistisch Vasthoudend Concreet voorbeeld: Tijdens de hockeywedstrijden Dat ze klaarstaat voor haar vrienden

Nadere informatie

1. Jurriaan Vogel. 2. Mark van Wijgerden. Waarde medestudenten,

1. Jurriaan Vogel. 2. Mark van Wijgerden. Waarde medestudenten, 1. Jurriaan Vogel Als derdejaarsstudent Bedrijfseconomie mag ik dit jaar al namens Student Party ECCO in de faculteitsraad van Tilburg School of Economics and Management plaatsnemen. Hier hebben we al

Nadere informatie

Milieuwetenschappen in Leiden

Milieuwetenschappen in Leiden Milieuwetenschappen in Leiden Combineer je opleiding met milieu en duurzaamheid leiden.edu.nl Universiteit Leiden. Universiteit om te ontdekken. Waarom milieu en duurzaamheid? Thema s als gezondheid, armoedebeschrijving,

Nadere informatie

Ik wilde een opdracht ontwikkelen voor leerlingen die voldoet aan de uitgangspunten van competentiegericht leren.

Ik wilde een opdracht ontwikkelen voor leerlingen die voldoet aan de uitgangspunten van competentiegericht leren. 1/5 Fase 1: Wat wilde ik bereiken? Handelen/ ervaring opdoen Ik wilde een opdracht ontwikkelen voor leerlingen die voldoet aan de uitgangspunten van competentiegericht leren. De opdracht wilde ik zo ontwikkelen,

Nadere informatie

Wat is het verschil tussen deze opleiding bij de TU Delft en die bij een andere universiteit?

Wat is het verschil tussen deze opleiding bij de TU Delft en die bij een andere universiteit? Naam opleiding: Industrieel Ontwerpen Toelating Is de studie moeilijk? Een studie aan de TU Delft is pittig, zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie gelijk vol voor gaat. Gas terugnemen

Nadere informatie

Jeroen Dusseldorp 17-12-2013

Jeroen Dusseldorp 17-12-2013 Groeidocument trainingen blok 2 Jeroen Dusseldorp 17-12-2013 Inleiding Voor u ligt mijn groeidocument van de trainingen die zijn gegeven in blok 2 van de minor Consultancy. Om een succesvolle consultant

Nadere informatie

Gastlessen Duurzaam Energie Gebruik

Gastlessen Duurzaam Energie Gebruik Gastlessen Duurzaam Energie Gebruik 17 en 19 november 2009 Strabrecht College, Geldrop HAVO/VWO-2 Het doel Het doel van deze gastlessen is om de leerlingen bewust te maken van energieverbruik. De gastles

Nadere informatie

StudieThermometer. Temperatuur wat aan de lage kant? Mw Demo Kandidaat Instelling Demo

StudieThermometer. Temperatuur wat aan de lage kant? Mw Demo Kandidaat Instelling Demo StudieThermometer Mw Demo Kandidaat 27-11 - 2018 Temperatuur wat aan de lage kant? Instelling Demo Beste Demo, Goed dat je de StudieThermometer hebt ingevuld! Het helpt je om te bekijken of alles goed

Nadere informatie

Kids. &Go. Informatieblad speciaal voor kinderen

Kids. &Go. Informatieblad speciaal voor kinderen Informatieblad speciaal voor kinderen Datum; Aalsmeer, jaar 2011 Gemaakt door; Bianca Wegbrands daar, Wat leuk dat je dit informatieblad speciaal voor kinderen wilt lezen. Ik zal me eerst even aan jou

Nadere informatie

Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W

Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W 1 Naam student: Studentnummer: Datum: Naam leercoach: Inleiding Voor jou ligt het meetinstrument ondernemende houding. Met dit meetinstrument

Nadere informatie

Studiebegeleiding: de studieadviseur en de student

Studiebegeleiding: de studieadviseur en de student 30-5-2016 1 Studiebegeleiding: de studieadviseur en de student Geartsje Zondervan Anneke Schrik Bart Borghols Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen 30-5-2016 2 30-5-2016 3 Even voorstellen Geartsje

Nadere informatie

Joost Verberk, Business Consultant en oud-trainee

Joost Verberk, Business Consultant en oud-trainee verbind jezelf aan Cofely sprak me aan omdat ze behalve technisch ook qua duurzaamheid vooroploopt. En haar ambities omzet in concrete producten voor klanten. Zo heb ik tijdens mijn traineeship een Energie

Nadere informatie

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk?

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Verantwoordelijkheid. Ja, ook heel belangrijk voor school!!! Het lijkt veel op zelfstandigheid, maar toch is het net iets anders. Verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Economie en Bedrijfseconomie. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde

Economie en Bedrijfseconomie. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde Economie en Bedrijfseconomie Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde ( FEWEB) Opbouw van studie door prof. dr. Henri de Groot (programmadirecteur)

Nadere informatie

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid 18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je

Nadere informatie

TB: daar kun je wat mee!

TB: daar kun je wat mee! Faculteit Techniek, Bestuur & Management TB Zonne-energie TB: daar kun je wat mee! Nieuwsbrief over de bacheloropleiding Technische Bestuurskunde Nr. 16 - oktober 2011 voor Suriname Minor in Australië

Nadere informatie

BIJ DIE WERELD WIL IK HOREN! HANS ROMKEMA 3 MAART 2010, DEN HAAG

BIJ DIE WERELD WIL IK HOREN! HANS ROMKEMA 3 MAART 2010, DEN HAAG BIJ DIE WERELD WIL IK HOREN! HANS ROMKEMA 3 MAART 2010, DEN HAAG STUDENTEN DOEN UITSPRAKEN OVER DE ACADEMISCHE WERELD, HET VAKGEBIED EN HET BEROEPENVELD.. onderzoek niet zo saai als ik dacht werken in

Nadere informatie

CREaTINg TOmORROw TECHNISCHE BEDRIJFSKUNDE. Hva TECHNIEK

CREaTINg TOmORROw TECHNISCHE BEDRIJFSKUNDE. Hva TECHNIEK CREaTINg TOmORROw 2013 2014 TECHNISCHE BEDRIJFSKUNDE Hva TECHNIEK HVA TECHNIEK TECHNISCHE BEDRIJFSKUNDE 2013-2014 Technische Bedrijfskunde: méér dan bedrijfskunde, méér dan techniek Bij de opleiding Technische

Nadere informatie

Eindverslag SLB module 12

Eindverslag SLB module 12 Eindverslag SLB module 12 Marthe Verwater HDT 3C 0901129 Inhoudsopgave: Eindreflectie.. Blz.3 Reflectieverslag les 1.. Blz.4 Reflectieverslag les 2.. Blz.6 Reflectieverslag les 3.. Blz.8 2 Eindreflectie

Nadere informatie

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal,

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal, Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal, Veel te laat krijgen jullie deze nieuwsbrief. Ik had hem al veel eerder willen maken/versturen, maar ik

Nadere informatie

Master in de meertalige communicatie

Master in de meertalige communicatie BRUSSEL t Master in de meertalige communicatie Faculteit Letteren Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject verderzetten en verrijken, ook als

Nadere informatie

Veel gestelde vragen over de U-Talent Academy

Veel gestelde vragen over de U-Talent Academy Veel gestelde vragen over de U-Talent Academy Deze lijst met veel gestelde vragen gaat in op de meest gestelde vragen over de U-Talent Academy. Deze lijst is bedoeld voor vwo-leerlingen die interesse hebben

Nadere informatie

NTERVIEW. In Bedrijf.Bite Coaching, loopbaan & studiekeuze. Doen waar je goed in bent

NTERVIEW. In Bedrijf.Bite Coaching, loopbaan & studiekeuze. Doen waar je goed in bent NTERVIEW In Bedrijf.Bite Coaching, loopbaan & studiekeuze Doen waar je goed in bent Ieder mens moet regelmatig keuzes maken. Dat begint al met de keuze voor een bepaalde school, een studie of een opleiding.

Nadere informatie

MAAK WERK VAN JOUW TALENT

MAAK WERK VAN JOUW TALENT MAAK WERK VAN JOUW TALENT Schatgraven heeft altijd iets spannends. Zeker als je weet dat je iets gaat vinden. Wat komt er tevoorschijn? De komende jaren ga jij schatgraven. Als het kan op onze school.

Nadere informatie

Minor Creatieve Intelligentie

Minor Creatieve Intelligentie Minor Creatieve Intelligentie Het creëren van flow in je organisatie Faculteit Economie en Management Minor Creatieve Intelligentie Ontwikkel jezelf in relatie tot je vakgebied Verbredende minor toegankelijk

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Lisa Westerman Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Lisa Westerman... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Lisa,

Nadere informatie

Winnen en behouden van nieuwe cliënten

Winnen en behouden van nieuwe cliënten Winnen en behouden van nieuwe cliënten Dat is de kracht van het zelfstandig ondernemerschap in tegenstelling tot de grote bedrijven. Alles draait om het vertrouwen van jouw cliënt in jouw professionaliteit.

Nadere informatie

Jouw toekomst. Havo 5

Jouw toekomst. Havo 5 Jouw toekomst. Havo 5 2011-2012 LOB havo 5 Havo 5 Fase 4 = Beslissen: Deze fase ga je in als je in Havo 5 zit. Je stelt nu je definitieve top 2 vast. Je gaat nog een keer naar de beroepenavond, je organiseert

Nadere informatie

Growth & Reflection. Opleverdatum: 18 juni 2014

Growth & Reflection. Opleverdatum: 18 juni 2014 Growth & Reflection Growth & Reflection Opleverdatum: 18 juni 2014 Multimediaal Reclamebureau 2013/2014 Inleiding Er zit alweer een half jaar bij MMR op en ik heb weer veel nieuwe dingen geleerd en nieuwe

Nadere informatie

a.roland holst c ollege QUEST een avontuurlijke zoektocht...

a.roland holst c ollege QUEST een avontuurlijke zoektocht... a.roland holst c ollege QUEST een avontuurlijke zoektocht... de uitdaging... Hallo, ik ben Hanna. Dit jaar ben ik begonnen aan QUEST. QUEST past prima bij mij. Dat denk ik zelf, dat denken mijn ouders

Nadere informatie

VU PRE UNIVERSITY COLLEGE VOOR DE SCHOLIER DIE VERDER KIJKT

VU PRE UNIVERSITY COLLEGE VOOR DE SCHOLIER DIE VERDER KIJKT VU PRE UNIVERSITY COLLEGE VOOR DE SCHOLIER DIE VERDER KIJKT NAAR VU PRE UNIVERSITY COLLEGE VERDIEPT, VERRIJKT EN VERBINDT De VU wil graag met u werken aan de versterking van de kwaliteit van het voortgezet

Nadere informatie

Groeidocument trainingen blok 1

Groeidocument trainingen blok 1 Groeidocument trainingen blok 1 Jeroen Dusseldorp 11-10-2013 Inleiding... 3 Training 1 Competenties... 4 Training 2 Reflecteren... 5 Training 3 Overtuigen... 6 Training 4 Intake (deel 1)... 7 Training

Nadere informatie

Rotterdams Ambassadrices Netwerk

Rotterdams Ambassadrices Netwerk De ambassadrice als werver van inburgeraars 1. Inleiding; eigen ervaringen 2 A. Wat is werven 2 B. Het belang van werven 2 C. Verwachtingen 3 D. Rollenspel 4 E. Opdracht 4 2. Voortraject: 4 A. Doel 4 B.

Nadere informatie

INSCHRIJVEN VOOR DE TAALTEST

INSCHRIJVEN VOOR DE TAALTEST INSCHRIJVEN VOOR DE TAALTEST Wil je in België studeren aan een hogeschool of aan een universiteit? Als je je diploma secundair onderwijs niet in het Nederlands gehaald hebt, moet je een taaltest afleggen.

Nadere informatie

Verhaal van verandering

Verhaal van verandering Belgische Ashoka Fellow Ashoka : Kun je ons iets vertellen over je familie en waar je bent opgegroeid? Ingrid : Ik ben opgegroeid in Antwerpen, een belangrijke stad in Vlaanderen, België. Ik heb een oudere

Nadere informatie

Ondernemen is een vak... bij Hogeschool INHOLLAND Den Haag!

Ondernemen is een vak... bij Hogeschool INHOLLAND Den Haag! Ondernemen is een vak... bij Hogeschool INHOLLAND Den Haag! Ondernemen zie jij het al helemaal voor je? Droom jij van je eigen bedrijf? Of heeft je moeder een bedrijf en wil je dat graag overnemen? Misschien

Nadere informatie

Instructie 1. Heb jij je voelsprieten uitstaan? De relatie met je cliënt

Instructie 1. Heb jij je voelsprieten uitstaan? De relatie met je cliënt Instructie 1 De relatie met je cliënt Heb jij je voelsprieten uitstaan? Met behulp van dit werkblad onderzoek je of je je voelsprieten hebt uitstaan naar de cliënt. Kies een cliënt en vul met die cliënt

Nadere informatie

De lamp. Copyright Vakcollege Groep B.V. 2011. Alle rechten voorbehouden.

De lamp. Copyright Vakcollege Groep B.V. 2011. Alle rechten voorbehouden. De lamp Copyright Vakcollege Groep B.V. 2011. Alle rechten voorbehouden. De lamp Met lampen is het als met schoenen; ze zijn vanzelfsprekend en je ziet ze overal. Pas als de stroom een keer uitvalt, merk

Nadere informatie

Onderzoek: Studiekeuze

Onderzoek: Studiekeuze Onderzoek: Studiekeuze Publicatiedatum: 31-01- 2014 Over dit onderzoek Aan dit online onderzoek, gehouden van 29 t/m 31 januari 2014, deden 712 scholieren en 1064 studenten mee. De uitslag van de peiling

Nadere informatie

Juridische medewerker

Juridische medewerker 28-11-2013 Sectorwerkstuk Juridische medewerker Temel, Elif HET ASSINK LYCEUM Inhoudsopgave Inhoud Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 2 Hoeveel procent van de opleiding bestaat uit stage?... 6 o Begeleiding...

Nadere informatie

alfa-college.nl drenthecollege.nl mensoaltinggroningen.nl noorderpoort.nl

alfa-college.nl drenthecollege.nl mensoaltinggroningen.nl noorderpoort.nl alfa-college.nl drenthecollege.nl mboterra.nl mensoaltinggroningen.nl noorderpoort.nl Inleiding Er zijn ontzettend veel opleidingen in het mbo, wat het moeilijk maakt om te kiezen. Om jou te helpen bij

Nadere informatie

Aanvraagformulier nieuwe opleiding. Basisgegevens. Contactpersoon/contactpersonen Postbus GG Amsterdam

Aanvraagformulier nieuwe opleiding. Basisgegevens. Contactpersoon/contactpersonen Postbus GG Amsterdam Aanvraagformulier nieuwe opleiding Basisgegevens Naam instelling(en) Contactpersoon/contactpersonen Universiteit van Amsterdam Postbus 19268 1000 GG Amsterdam Contactgegevens Naam opleiding Internationale

Nadere informatie

Bonus: Hoe goed ben jij momenteel?

Bonus: Hoe goed ben jij momenteel? Bonus: Hoe goed ben jij momenteel? Blad 1 van 20 Hoe goed ben jij momenteel? Iedereen kan zijn leiderschapsvaardigheden aanzienlijk verbeteren met een beetje denkwerk en oefening. Met deze test krijg je

Nadere informatie

Enquête informatievoorziening minoren en keuzeruimte

Enquête informatievoorziening minoren en keuzeruimte Enquête informatievoorziening minoren en keuzeruimte Verspreid onder informatiekunde bachelorstudenten, Mei 2010 31 respondenten Alle data is te vinden in het volgende bestand: https://spreadsheets.google.com/ccc?key=0ahd6mpsqz7q1dhhur3zwauvztjzrt0dyvudvaupadve

Nadere informatie

TB: daar kun je wat mee!

TB: daar kun je wat mee! Faculteit Techniek, Bestuur & Management TB Nederland TB: daar kun je wat mee! Nieuwsbrief over de bacheloropleiding Technische Bestuurskunde Nr. 13 - oktober 2010 als distributieland Studeren en topsport

Nadere informatie

Wie doet wat hij deed, krijgt wat hij kreeg

Wie doet wat hij deed, krijgt wat hij kreeg Wie doet wat hij deed, krijgt wat hij kreeg Voor wie? Waarom? Wat? Hoe? Voor Omdat leiding Ervaringsgerichte Door middel van leidinggevenden, geven, adviseren en coaching en werkvormen waarbij het adviseurs

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl.

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Chatten Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Colofon Een uitgave van Eenvoudig Communiceren

Nadere informatie

TB: daar kun je wat mee!

TB: daar kun je wat mee! Faculteit Techniek, Bestuur & Management TB Studeren TB: daar kun je wat mee! Nieuwsbrief over de bacheloropleiding Technische Bestuurskunde Nr. 25 - oktober 2014 in Estland TB en een Dreamteam Een jaar

Nadere informatie

Werkboek MEER KLANTEN OP JOUW MANIER! ANNEMIEKE TISSINK KRIJG MEER KLANTEN DOOR MARKETING IN TE ZETTEN OP EEN MANIER DIE BIJ JOU PAST

Werkboek MEER KLANTEN OP JOUW MANIER! ANNEMIEKE TISSINK KRIJG MEER KLANTEN DOOR MARKETING IN TE ZETTEN OP EEN MANIER DIE BIJ JOU PAST Werkboek MEER MANIER! ANNEMIEKE TISSINK KRIJG MEER DOOR MARKETING IN TE ZETTEN OP EEN MANIER DIE BIJ JOU PAST MANIER! Hoofdstuk 1 Nieuwe klanten nodig? Marketing is een vakgebied waar veel om te doen is.

Nadere informatie

1. Eigenaarschap zelfstandigheid verantwoordelijkheid ondernemendheid zelfsturing en zelfregulatie

1. Eigenaarschap zelfstandigheid verantwoordelijkheid ondernemendheid zelfsturing en zelfregulatie Persoonlijke ontwikkeling en socialisatie analyseren / plannen / creëren / representeren van jezelf (LOCO) 1. Eigenaarschap zelfstandigheid verantwoordelijkheid ondernemendheid zelfsturing en zelfregulatie

Nadere informatie

creating tomorrow BEDRIJFSWISKUNDE Hva techniek

creating tomorrow BEDRIJFSWISKUNDE Hva techniek creating tomorrow 2013 2014 BEDRIJFSWISKUNDE Hva techniek HVA TECHNIEK BEDRIJFSWISKUNDE 2013-2014 Bedrijfswiskunde: jij wordt degene die de feiten kent. Bij Bedrijfswiskunde draait het om het oplossen

Nadere informatie

World leader in international education

World leader in international education World leader in international education BESTE OUDER, Wat een spannend jaar gaat u tegemoet: uw zoon of dochter zit in het eindexamenjaar! Het maken van een goede studiekeuze is niet altijd makkelijk en

Nadere informatie

GEMENGDE LEERWEG (GL) MAVO (TL) MAVO/HAVO

GEMENGDE LEERWEG (GL) MAVO (TL) MAVO/HAVO GEMENGDE LEERWEG (GL) MAVO (TL) MAVO/HAVO Wat is jouw kracht? Waar wil jij goed in zijn? Wat wil jij leren, ervaren en doen? Dat gaan we samen ontdekken op het Amsfort. Positief en uitdagend Vakken op

Nadere informatie

GEMENGDE LEERWEG (GL) MAVO (TL) MAVO/HAVO

GEMENGDE LEERWEG (GL) MAVO (TL) MAVO/HAVO GEMENGDE LEERWEG (GL) MAVO (TL) MAVO/HAVO Wat is jouw kracht? Waar wil jij goed in zijn? Wat wil jij leren, ervaren en doen? Dat gaan we samen ontdekken op het Amsfort. Positief en uitdagend Vakken op

Nadere informatie