IS VOOR DE REALISATIE VAN DIT ZORGSTRATEGISCH PLAN EEN INVESTERING NOODZAKELIJK VOOR DEZE VOORZIENING?

Transcriptie

1 IS VOOR DE REALISATIE VAN DIT ZORGSTRATEGISCH PLAN EEN INVESTERING NOODZAKELIJK VOOR DEZE VOORZIENING? VRAAG 3.1. IS DE REALISATIE VAN DIT ZORGSTRATEGISCH PLAN NOODZAKELIJK OM TE VOLDOEN AAN DE HEDENDAAGSE VEREISTEN VAN EEN VOORZIENING? Criterium De mate van beantwoorden aan de erkenningsnormen / erkenningsvoorwaarden, bouwfysische en bouwtechnische normen van de aanvragende voorziening Dit criterium is enkel van toepassing en relevant voor bestaande voorzieningen. De bespreking van dit criterium wordt dan ook beperkt tot de bestaande voorzieningen waarvoor het OCMW een subsidieaanvraag indient, namelijk de vernieuwing van de infrastructuur van woon- en zorgvoorziening Bloesemhof (60 woongelegenheden). Omdat het dagverzorgingscentrum en het centrum voor kortverblijf nieuwe voorzieningen zijn, zijn deze geen voorwerp van toetsing voor dit criterium. Het residentiële aanbod, i.c. Bloesemhof dateert van 1971 en werd sindsdien nog niet vernieuwd. De huidige infrastructuur beantwoordt niet langer aan de toekomstige erkenningsnormen en moderne comfortvereisten. Om aan te tonen dat de realisatie van dit zorgstrategisch plan niet alleen noodzakelijk is om te voldoen aan de verwachtingen van de gebruikers, maar ook nodig is om te beantwoorden aan de vigerende erkennings-, bouwfysische en bouwtechnische normen wordt verwezen naar het inspectieverslag van de Afdeling Verzorgingsvoorzieningen (Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap) inspectie in kader van erkenning ROB en RVT d.d. 11 oktober Daarin werden met betrekking tot de infrastructuur van woon- en zorgvoorziening Bloesemhof volgende opmerkingen gemaakt: de infrastructuur is functioneel verouderd met kleine kamers zonder sanitair en beperkte toezichtmogelijkheden door het personeel. - De wastafels zijn gezien de krappe ruimte niet bereikbaar voor rolstoelpatiënten. - In de tweepersoonskamers moet het bed minstens 0.80 m van het raam verwijderd zijn. - In sommige tweepersoonskamers beschikken niet alle bewoners over een oproepsysteem. - De verlichting kan niet in alle kamers vanuit het bed worden bediend. - Vanaf 1 januari 2010 moeten alle kamers een aparte toiletruimte hebben met tenminste een lavabo en een toilet. 18/10/2006 Woon- en zorgvoorziening Bloesemhof 129

2 - Vanaf 1 januari 2010 moet minstens 2/3 van de opnamecapaciteit in RVT uit éénpersoonskamers bestaan en mag een meerpersoonskamer maximum 2 bewoners herbergen. - Er is geen aangepaste zonnewering in de cafetaria en in één van de eetruimten. - In een aantal gemeenschappelijke ruimten is geen oproepsysteem voorzien. - In het rokerslokaal is geen verluchtingssysteem voorzien. - Voor bewoners met het dementiesyndroom is er onvoldoende beveiliging tegen wegloopgedrag, geen beveiliging van ramen en trappen. Bijkomend werd, in bijlage 23, een kopie gevoegd van de risicoanalyse eind 2004, uitgevoerd in opdracht van het OCMW. Met betrekking tot de infrastructuur worden volgende elementen vermeld: - deurdrempels: gevaar voor struikelen en moeilijk hanteren van rolstoelen, - smalle deuren (80 cm): gevaar voor handkwetsuren bij rolstoelgebruikers, - te kleine badkamers: gevaar voor kwetsuren en beschadiging. Het laatste brandweerverslag dateert van het controlebezoek van 06 juni 2004 en vermeldt geen tekorten inzake brandveiligheid. Dit verslag ( bijlage 24) werd opgemaakt door brandweerkapitein Jos Grommen. Uit het investeringsbeleid van het OCMW blijkt dat de initiatiefnemer de nodige inspanningen levert om de infrastructuur van de woon- en zorgvoorziening Bloesemhof optimaal te houden. Zo werd de voorbije drie jaar geïnvesteerd in beveiliging van de burelen, een personenzoeksysteem en in nieuwe ramen voor de zomergang. Men dient echter rekening te houden met de bouwtechnische beperkingen van een gebouw dat dateert van Bepaalde noodzakelijke aanpassingen, in het kader van erkenning en comfort voor de resident kunnen enkel indien het gebouw grondig gerenoveerd, verbouwd en deels vervangen wordt. Score vraag Op basis van de bovenstaande elementen mag besloten worden dat de investering noodzakelijk is om te voldoen aan de meest recente erkenningsnormen en voorwaarden en aan de (comfort)vereisten van de huidige (en toekomstige) residenten. Zoals blijkt uit de toelichting van criterium is het programmatiecijfer in de regio, wat rusthuizen betreft, niet overschreden, waardoor een hoge prioriteit toegekend kan worden Vraag Score Noodzaak investering om te voldoen aan hedendaagse vereisten 18/10/2006 Woon- en zorgvoorziening Bloesemhof 130

3 VRAAG 3.2. IS DE REALISATIE VAN DIT ZORGSTRATEGISCH PLAN NOODZAKELIJK VOOR ECONOMISCH VERANTWOORDE UITBATING? Criterium Schaalgrootte van residentiële voorzieningen Door de realisatie van de plannen van het OCMW verandert er niets aan de invullingsgraad van de rusthuizen in de regio, zijnde 91,40 %. Het programmacijfer in de regio is niet volledig ingevuld. Momenteel biedt de woon- en zorgvoorziening Bloesemhof 60 woongelegenheden aan, waarvan 42 RVT en 18 ROB. De voorziene uitbouw zal 4 bijkomende woongelegenheden in kortverblijf creëren. De huidige capaciteit van rusthuiswoongelegenheden blijft behouden. Strikt genomen verandert de schaalgrootte van de voorziening nauwelijks. Bijgevolg worden er geen significante schaalvergrotingseffecten verwacht die de economische leefbaarheid van de voorziening zouden verbeteren. SCORE VRAAG Uitgaande van een invullingsgraad onder de 100%, een beperkte schaalvergroting, is er voor dit criterium sprake van lage prioriteit. Vraag Is de realisatie van dit ZSP noodzakelijk voor economisch verantwoorde uitbating? Score Lage prioriteit 18/10/2006 Woon- en zorgvoorziening Bloesemhof 131

4 VRAAG 3.3. IS DE REALISATIE VAN DIT ZORGSTRATEGISCH PLAN NOODZAKELIJK VOOR HET OPTIMALISEREN VAN HET AANBOD? Criterium Optimale invulling van het aanbod A. Toegankelijkheid De OCMW-campus, waarvan woon- en zorgvoorziening Bloesemhof deel uitmaakt, ligt aan de Graethempoort 3A, binnen de bebouwde kom, in het centrum van Borgloon. Alle centrumfuncties (handels- en administratieve diensten) en voorzieningen zijn gelegen op wandelafstand. De campus is goed met de wagen te bereiken. Vanuit alle woonkernen in Borgloon zijn er goede verbindingswegen, evenals vanuit de omliggende steden, met als belangrijkste verbindingsassen de N 79 naar Tongeren en Sint-Truiden en de N76 naar Hasselt en Genk. Alle woonkernen van de gemeente, i.c. de deelgemeenten, liggen binnen een afstand van 5 km van Borgloon-centrum, waardoor gesteld kan worden dat de afstand tot de voorzieningen goed is. Er zijn een 30-tal parkeerplaatsen voor wagens voorzien, evenals een fietsenstalling. Aan de hoofdingang van het rusthuis is een stopplaats voorzien opdat bewoners, gebruikers en bezoekers vlot en zonodig met hulp kunnen in- en uitstappen. De inkom van de zorgvoorziening is vlak en dus voor rolstoelgebruikers toegankelijk. De campus is vlot met het openbaar vervoer te bereiken. Er is een halte van De Lijn voorzien vlak bij de inkom van het rusthuis. De dienstregelingen met de steden Tongeren en Sint-Truiden voorzien op weekdagen, om het half uur een bus. Lijn 38 verbindt de gemeenten Hasselt, Kortessem, Borgloon en Heers om het uur. Busverbindingen met de lokale woonkernen zijn tijdens de spitsuren voorzien. Binnen een straal van 500 m zijn er bushaltes met busverbindingen naar alle gemeenten van de regio. Daarnaast kan men ook gebruik maken van de belbus van De Lijn. De treinstations van Hasselt, Tongeren en Sint-Truiden zijn vlot bereikbaar met de bus. Aangezien de voorgestelde plannen op dezelfde campus gerealiseerd gaan worden verhoogt de toegankelijkheid voor de huidige voorzieningen niet. We kennen voor dit subelement dan ook een score lage prioriteit toe. B. Spreiding De gemeente Borgloon bestaat uit 13 woonkernen, namelijk Borgloon, Kuttekoven, Kerniel, Gors- Opleeuw, Jesseren, Bommershoven, Grootloon, Broekom, Hendrieken, Voort, Gotem, Hoepertingen en Rijkel. Op volgende pagina staan de woonkernen op kaart afgebeeld. 18/10/2006 Woon- en zorgvoorziening Bloesemhof 132

5 Kaart 9 Overzicht van de woonkern(en) in de gemeente Borgloon. Het bestaande aanbod aan voorzieningen bevindt zich in de woonkern Borgloon zélf. Op bovenstaande kaart werd vanuit het centrum van Borgloon een cirkel getrokken met een straal van 5 km. Hieruit blijkt dat alle woonkernen binnen de afstand van 5 km van de woonkern Borgloon liggen, waardoor gesteld kan worden dat de bereikbaarheid van de voorzieningen goed is. Bepaalde voorzieningen zijn niet aanwezig in Borgloon. De bewoners van Borgloon kunnen voor kortverblijf, dagverzorging en lokale dienstencentra enkel in de omliggende gemeenten terecht. Kaart 10 Overzicht van de spreiding van de bestaande en geplande voorzieningen in Borgloon. Rusthuis Kortverblijf Serviceflats Dagverzorging Lokaal DC 18/10/2006 Woon- en zorgvoorziening Bloesemhof 133

6 De bijkomende woongelegenheden voor kortverblijf en de uitbouw van het dagverzorgingscentrum op de OCMW-campus, samen met het geplande Sociaal Huis, zorgen dus duidelijk voor een optimalisatie van het aanbod in de regio Borgloon. Enkel rekening houdend met de plannen van het OCMW zal de spreiding van de voorzieningen als volgt evolueren: - Rusthuis Er wordt geen wijziging gebracht in de ligging van het bestaande rusthuis, het betreft een vervangingsnieuwbouw die op dezelfde campus gepland is. De spreiding blijft dus behouden. In de bestaande situatie bevinden alle klanten zich evenwél binnen een aanvaardbare afstand (ca. 5 km). - Centrum voor kortverblijf In de regio is momenteel enkel een kortverblijf in Tongeren. De realisatie van het geplande centrum in de woonkern Borgloon zal de afstand voor de gebruiker op een aanvaardbaar niveau brengen en beter tegemoet komen aan de behoeften van te onderscheiden leefkernen in de regio. - Serviceflatgebouw In de plannen van het OCMW zijn geen uitbreidingsplannen met betrekking tot serviceflats voorzien. De spreiding blijft dus behouden. - Dagverzorgingscentrum Het enige erkende dagverzorgingscentrum van de regio bevindt zich momenteel in Sint-Truiden. De uitbouw van een dagverzorgingscentrum in de woon- en zorgvoorziening Bloesemhof te Borgloon, zal de bereikbaarheid en spreiding inzake dagverzorgingscentra in de regio aanzienlijk verbeteren. - Lokaal dienstencentrum De initiatiefnemer opteert voor de bouw van een Sociaal Huis als volwaardig alternatief voor een lokaal dienstencentrum. Voor rusthuizen en serviceflats is er geen wijziging in de spreiding, maar omwille van de afstand (van 5 km) wordt tegemoet gekomen aan de behoeften van de onderscheiden leefkernen (deelgemeenten). Met het bijkomend aanbod inzake kortverblijf, dagverzorging en Sociaal Huis wordt meer tegemoet gekomen aan de behoefte van de leefkernen. Voor dit subelement kan bijgevolg een hoge prioriteit toegekend worden. C. Differentiëring van het aanbod Het OCMW wil een samenhangend welzijnsbeleid voeren en efficiënte en goede dienstverlening en zorg realiseren voor o.a. ouderen. Uitgaande van situatie in de regio, de specifieke behoeften in Borgloon en de eigen opdracht en visie als lokale actor in de uitbouw van de ouderenvoorzieningen heeft het OCMW in samenspraak met het stadsbestuur een aantal scenario s onderzocht voor de uitbouw van haar ouderenvoorzieningen. - Organisatie en invulling Sociaal Huis Dit houdt in dat er een Sociaal Huis komt tussen de huidige Gasthuiskapel en de woonvoorziening Avondrood. Dit Sociaal Huis zal plaats bieden aan een aantal diensten van het stadsbestuur van Borgloon en het OCMW zoals het Plaatselijk Werkgelegenheid Agentschap, de Werkwinkel, de sociale en juridische dienst van het OCMW, personenalarmsystemen, de poetsdienst, de dienst warme maaltijden, de seniorenraad, de dienst pensioenen en zo meer. 18/10/2006 Woon- en zorgvoorziening Bloesemhof 134

7 Bij de bouw van het Sociaal Huis moet het stadsbestuur rekening houden met de klassering als historisch erfgoed van de Gasthuiskapel, de grootte van de site en de financiële beperkingen van de gemeente. Omwille van deze beperkingen ziet de initiatiefnemer af van de bouw van een lokaal dienstencentrum en biedt het Sociaal Huis aan als volwaardig alternatief. Het doel is alle sociaal gerelateerde diensten centraal in de fusiegemeente in te planten zodat de toegankelijkheid voor de bevolking zo hoog mogelijk wordt. - dagverzorgingscentrum Momenteel wordt er dagverzorging aangeboden in de woon- en zorgvoorziening Bloesemhof. De huidige infrastructuur leent zich niet voor een erkende exploitatie. In de plannen van het OCMW is een erkend dagverzorgingscentrum voorzien in het nieuwbouwgedeelte van woon- en zorgvoorziening Bloesemhof. Het centrum voor dagverzorging zal voorzien in 15 verblijfseenheden in een gemeenschappelijke ruimte om de behoefte aan rust van de senioren tijdens hun dagverblijf te bevredigen. Hierbij worden ook de normen voor erkenning van een centrum voor dagverzorging gerespecteerd. - centrum voor kortverblijf In het nieuwbouwgedeelte zal ook een centrum voor kortverblijf met 4 woongelegenheden voorzien worden. Het kortverblijf zal aan zorgbehoevende ouderen die tijdelijk een probleem van mantelzorg hebben, een tijdelijke opvang kunnen bieden. Zodat wanneer er in de thuissituatie terug voldoende ondersteuning en zorg kan geboden worden de bejaarde opnieuw naar huis kan. - verbouwing of vervangingsnieuwbouw van het rusthuis In het kader van dit zorgstrategisch plan is de belangrijkste doelstelling het renoveren en uitbreiden van het bestaande woon- en verzorgingstehuis Bloesemhof tot een complex dat voldoet aan de nieuwe normen op het gebied van ouderenzorg teneinde een optimale dienstverlening aan de bewoners van het Bloesemhof te waarborgen. De huidige capaciteit van het rusthuis met 42 RVT-bedden en 18 ROB-bedden wordt behouden. Het OCMW wenst de bestaande infrastructuur maximaal te benutten. Algemene facilitair ondersteunende diensten zoals centrale keuken, wasserij, technische dienst en schoonmaakdienst kunnen met minder middelen een groter bereik aan dan wanneer de nieuwe vormen van zorg en dienstverlening op een andere locatie gerealiseerd zouden worden. Ten slotte wil het OCMW de woon- en zorg-as maximaliseren door de differentiatie in woongelegenheden uit te bouwen en de zorg steeds in de nabijheid van de zorgvrager te kunnen brengen. Samenvattend kan men stellen dat aangezien er nog geen lokaal dienstencentrum, Sociaal Huis, dagverzorgingscentrum of kortverblijf aanwezig is in Borgloon, het OCMW nieuwe vormen van dienstverlening voor ziet voor Borgloon. Met dit gegeven is een score hoge prioriteit verantwoord voor dit subelement. D. Profilering De rol van het OCMW in de eerste welzijnslijn wordt steeds groter. Door zijn belangrijke rol in de individuele dienstverlening is het OCMW goedgeplaatst om op lokaal niveau de sturende en stuwende kracht te zijn in het ondersteunen en uit bouwen van het lokale welzijn van alle inwoners van de gemeente. Het OCMW van Borgloon tracht een gevarieerd hulpaanbod te bieden en een antwoord te geven op de diverse noden en behoeften om zo het maatschappelijk welzijn van iedere burger in de gemeente 18/10/2006 Woon- en zorgvoorziening Bloesemhof 135

8 te verzekeren. De norm die wordt gebruikt is die van hulpverlening op maat, cliëntgericht met het accent op de eigenwaarde. Deze werkwijze wordt reeds jaren toegepast met een zeer grote deskundigheid en enorme inzet van de medewerkers. - Sociaal Huis Het Sociaal Huis zal plaats bieden aan een aantal diensten van de gemeente Borgloon en het OCMW zoals het Plaatselijk Werkgelegenheid Agentschap, de Werkwinkel, de sociale en juridische dienst van het OCMW, de poetsdienst, de dienst warme maaltijden, de seniorenraad, de dienst pensioenen, en zo verder. De opdracht van het Sociaal Huis bestaat uit coördinatie van dienstverlening op maat van de cliënt/ zorgvrager. Coördinatie op cliëntniveau heeft tot doel om tegemoet te komen aan de behoefte van afstemming van concrete hulp- en dienstverlening t.a.v. één cliënt. Sommige cliënten hebben te kampen met een zware en gediversifieerde problematiek en zijn gekend bij vele verschillende hulpverleners. In het belang van de cliënt is het noodzakelijk dat deze op de hoogte zijn van elkaar acties. Het werken vanuit een gedeelde analyse van het probleem laat toe om een omvattend hulpverleningsaanbod te ontwikkelen, waarin duidelijke taken en verantwoordelijkheden worden afgesproken. Het doel is het Sociaal Huis centraal in de fusiegemeente in te planten zodat de toegankelijkheid voor de bevolking zo hoog mogelijk wordt. - Serviceflats De woonvoorziening Avondrood biedt huisvesting aan valide bejaarden vanaf de leeftijd van 60 jaar. De bewoners hebben voorrang bij latere opname in het rusthuis Bloesemhof. - Dagverzorgingscentrum Het dagverzorgingscentrum richt zich naar de zorgbehoevende oudere die nog zelfstandig kan wonen, maar daarbij de nodige ondersteuning en zorg nodig heeft en naar ouderen die reeds op de campus wonen, maar meer toezicht nodig hebben. Een dagverzorgingscentrum biedt overdag, naast tijdelijke opvang, ook o.a. hygiënische en verpleegkundige hulp, activering en ondersteuning, animatie en ontspanning en psychosociale ondersteuning. De nadruk ligt voor een belangrijk deel op het (tijdelijk) ontlasten van de mantelzorgers en familie en op het bevorderen van het autonoom wonen. - Rusthuis Er wordt voor geopteerd om in de toekomst voornamelijk (maar niet uitsluitend) zwaar zorgbehoevende en dementerende ouderen op te nemen. Globaal wordt uitgegaan van een zorgprofiel van ongeveer 75 % zwaar zorgbehoevenden (score B, C of Cd op de Katz-schaal). De woon- en zorgvoorziening Bloesemhof staat voor kwalitatieve opvang van, hoofdzakelijk, zwaar zorgbehoevende bejaarden uit de regio Borgloon. Toch zal er ook plaats zijn voor de opvang van zogenaamd minder zorgbehoevenden (personen met een zorgprofiel O of A volgens de Katz-schaal). Bijzondere aandacht gaat naar het voldoen aan de vraag en de noden van de bewoners. De dienstverlening streeft naar een gediversifieerd aanbod van zorgen voor lichamelijk en geestelijk zorgbehoevende bewoners. - Centrum voor kortverblijf Het kortverblijf zal aan zorgbehoevende ouderen die tijdelijk een probleem van mantelzorg hebben, een tijdelijke opvang kunnen bieden. Zodat wanneer er in de thuissituatie terug voldoende ondersteuning en zorg kan geboden worden de bejaarde opnieuw naar huis kan. 18/10/2006 Woon- en zorgvoorziening Bloesemhof 136

9 Door de realisatie van de plannen zal de ouderenzorg in Borgloon een integraal zorgpad kunnen aanbieden van thuiszorg(ondersteunende) diensten tot residentieel wonen en dus nieuwe doelgroepen aan spreken waarvoor het huidige aanbod ontoereikend was: - Thuiswonende ouderen in het algemeen en zorgbehoevende in het bijzonder, - Ouderen in de thuiszorg - Ouderen met dementie - Actieve ouderen (Sociaal Huis) Uit deze conclusie volgt een score hoge prioriteit. E. Kwaliteitsverbetering Door het nieuwbouwcomplex en de renovatie voor en van het rusthuis en de uitbouw van het dagverzorgingscentrum en de oprichting van het kortverblijf realiseert het OCMW een duidelijke infrastructurele en functionele kwaliteitsverbetering. De volledige vernieuwing en verdere uitbouw van de campus zullen leiden tot een in alle opzichten volwaardig woon- en zorgcentrum. Het hoeft geen betoog dat de realisatie van de bijkomende vormen aan wonen, zorg en dienstverlening, gekoppeld aan de centraal gelegen inplanting in de nabijheid van de bestaande voorzieningen, een kwalitatieve meerwaarde zal opleveren. Bij deze kwalitatieve meerwaarde moet niet enkel gedacht worden aan de voordelen van een nieuw gebouw maar bovenal aan een aangepaste werking van de verschillende diensten en een belangrijke differentiatie naar de verschillende vormen van wonen, zorg en dienstverlening. Het initiatief biedt duidelijk een kwalitatieve meerwaarde en kan dan ook een hoge prioriteit toegewezen worden. SCORE VRAAG 3.3. Subelement A. Toegankelijkheid B. Spreiding C. Differentiëring D. Profilering E. Kwaliteitsverbetering Vraag 3.3. Is de realisatie van dit ZSP noodzakelijk voor het optimaliseren van het aanbod? Score Lage prioriteit Score 18/10/2006 Woon- en zorgvoorziening Bloesemhof 137

10 SWOT-ANALYSE ZWAKTEN - fel verouderde infrastructuur wzv Bloesemhof: vermindert aantrekkelijkheid verhindert toepassing nieuwe werkingsconcepten voldoet niet aan erkenningsnormen geen ruimte voor CVK - beperkte oppervlakte van de OCMW-campus - weinig formele samenwerkingverbanden met andere ouderenvoorzieningen. STERKTEN - zeer uitgebreid dienstverleningsaanbod v.h. OCMW - zeer goede seniorenwerking - centrale ligging in Borgloon, korte afstand tot andere woonkernen - voldoende en gekwalificeerd personeel - aandacht voor woon- en leefklimaat van de individuele bewoner: zorg op maat, inspraak, animatie - aandacht voor welzijn werknemer: veiligheid, ergonomie, werkingsmateriaal, vorming, motivatie - aandacht voor kwalitatief werken - transparante prijszetting - bezettingsgraad rustoord en grote wachtlijst - vrijwilligerswerking - financieel overschot op de activiteitencentra Bloesemhof en Avondrood (RR ) BEDREIGINGEN - groot aantal alleenwonende ouderen en lage mantelzorgratio, met verhoogde (en toenemende) druk op professionele zorg tot gevolg - zeer beperkt aanbod sociale huurappartementen - bij gebrek aan DVC en CVK: opnamecapaciteit in het rustoord toewijzen aan valide hoogbejaarde sociaal geïsoleerde personen - verlies aantrekkingskracht wzv Bloesemhof door veroudering KANSEN - veroudering bevolking: grote vraag naar dienstverlening - ruimte in programmatie voor rusthuiswoongelegenheden, serviceflats, dagverzorging, kortverblijf en lokaal dienstencentrum - herconditioneringsmogelijkheid huidig rustoordgebouw: huisvesting voor CVK en DVC - Sociaal Huis op zelfde campus als OCMW en oudervoorzieningen, maakt toegankelijkheid veel groter - door realisatie zorgstrategisch plan: volledige dienstverlening en huisvestingstraject voor senioren met toenemende ondersteuningsbehoeften - lokaal sociaal beleid: dynamiek inzake aftasten nieuwe samenwerkingsmogelijkheden gemeente en OCMW - een jonge dynamische dagelijks verantwoordelijke, omkaderd met de ervaring van de OCMW-secretaris en hoofdverpleegkundige 18/10/2006 Woon- en zorgvoorziening Bloesemhof 138

11 VOORSTELLING VAN DE PROJECTEN 1. Algemene doelstelling Het OCMW wil een samenhangend welzijnsbeleid aanbieden aan de zorgvrager en een efficiënte en goede welzijnszorg voorzien voor de zorgbehoevende ouderen. Uitgaande van de situatie in de regio (behoeften en aanbod), de specifieke behoeften in Borgloon en de eigen opdracht en visie als lokale actor in de uitbouw van de ouderenvoorzieningen heeft het OCMW, in samenspraak met het stadsbestuur, een aantal scenario s onderzocht voor de uitbouw van haar ouderenvoorzieningen. Daarbij werd ook nog rekening gehouden met de volgende elementen en uitgangspunten: - Het OCMW wil het eigen zorg- en dienstenaanbod verder differentiëren en vervolledigen door nieuwe voorzieningen aan te bieden (o.a. kortverblijf) en de bestaande informele dienstverlening uit te bouwen (o.a. dagverzorgingscentrum). - De uitbouw van de dienstverlening dient te gebeuren in functie van de financiële draagkracht van het OCMW. De exploitatie van de verschillende voorzieningen moet voor de lokale gemeenschap financieel verantwoord zijn en blijven. De subsidiemogelijkheden m.b.t. investeringen in infrastructuur dienen waar mogelijk ten volle benut te worden. - Bij de realisatie van het masterplan voor het sociaal beleid in Borgloon heeft het OCMW de mogelijkheden en de beperkingen van het huidige terrein in kaart gebracht. De invulling van de huidige campus ligt voor het grootste deel vast. Enerzijds zijn er de gebouwen van het bestaande rusthuis en de kapel en anderzijds zijn er de bestaande serviceflats. Het OCMW heeft geopteerd voor het behoud van de huidige inplanting omwille van de uitstekende ligging ten opzichte van de stad en de huidige fusiegemeenten en de opportuniteit om alle sociaal gerelateerde diensten van de gemeente op één plaats te centraliseren, ten dienste van de zorgvragers. 2. Concrete plannen Rekening houdend met alle aspecten heeft het OCMW volgende plannen m.b.t. de uitbouw van haar ouderenvoorzieningen Organisatie en invulling Sociaal Huis Dit houdt in dat er een Sociaal Huis komt tussen de huidige Gasthuiskapel en het serviceflatcomplex Avondrood. Dit Sociaal Huis zal plaats bieden aan een aantal diensten van het stadsbestuur van Borgloon en het OCMW zoals het Plaatselijk Werkgelegenheid Agentschap, de Werkwinkel, de sociale en juridische dienst van het OCMW, personenalarmsystemen, de poetsdienst, de dienst warme maaltijden, de seniorenraad, de dienst pensioenen en zo meer. Bij de bouw van het Sociaal Huis moet het OCMW rekening houden met enerzijds, de beperkingen door de klassering als historisch erfgoed van de Gasthuiskapel en de grootte van de site en anderzijds met de opportuniteit van de zeer goed uitgebouwde seniorenwerking in de deelgemeenten. Omwille van deze redenen ziet het OCMW af van de bouw van een lokaal dienstencentrum en biedt ze het Sociaal Huis aan als waardig alternatief. 18/10/2006 Woon- en zorgvoorziening Bloesemhof 139

12 Het doel is alle sociaal gerelateerde diensten centraal in de fusiegemeente in te planten zodat de toegankelijkheid voor de bevolking zo hoog mogelijk wordt. Het Sociaal Huis zal via een geïntegreerde aanpak, de best mogelijke oplossing kunnen bieden voor elke hulpvraag van ouderen. De concrete plannen staan volledig beschreven in bijlage 1, Lokaal sociaal beleidsplan Uitbouw van de woon- en zorgvoorziening Bloesemhof Dagverzorgingscentrum Momenteel wordt er een dagopvang aangeboden in de woon- en zorgvoorziening Bloesemhof. De huidige infrastructuur leent zich niet voor een erkende exploitatie. In de plannen van het OCMW is de oprichting van een erkend dagverzorgingscentrum voorzien in de woon- en zorgvoorziening Bloesemhof. Het centrum voor dagverzorging zal 15 verblijfseenheden aanbieden. Centrum voor kortverblijf In de woon- en zorgvoorziening Bloesemhof zal ook een centrum voor kortverblijf met 4 woongelegenheden voorzien worden. Het kortverblijf zal aan zorgbehoevende ouderen, die tijdelijk een probleem van mantelzorg hebben, een opvang kunnen bieden, zodat wanneer er in de thuissituatie terug voldoende ondersteuning en zorg kan geboden worden, de bejaarde opnieuw naar huis kan. Gezien de huidige wachtlijst voor reguliere opnames, acht het OCMW-bestuur het niet opportuun in de huidige infrastructuur kortverblijf te organiseren. Verbouwing of vervangingsnieuwbouw van het rusthuis Opdat de huidige woon- en zorgvoorziening Bloesemhof zou kunnen voldoen aan de (toekomstige) erkenningsnormen en comforteisen wordt in dit zorgstrategisch plan een nieuwe infrastructuur voor deze ouderenvoorziening voorgelegd De huidige capaciteit van het rusthuis (60 woongelegenheden) wordt behouden. Het project betreffende de woon- en zorgvoorziening Bloesemhof houdt ook rekening met de huidige samenstelling van personen met verschillende zorgbehoevendheid. De voorziening biedt vooral aan bejaarden met een graad van zorgbehoevendheid B, C of Cd op de Katz-schaal, huisvesting aan. De doelstelling is het actuele evenwicht en de personeelsformatie op basis van dit evenwicht aan te houden. 18/10/2006 Woon- en zorgvoorziening Bloesemhof 140

13 HET STEDENBOUWKUNDIG ATTEST 18/10/2006 Woon- en zorgvoorziening Bloesemhof 141

14 OUTPRINT CRITERIA Criterium Score Mate van realisatie van het programmatiecijfer in de regio A Rusthuizen B Serviceflats Matige prioriteit C Centrum voor kortverblijf D Dagverzorgingscentrum E Lokaal dienstencentrum Gemiddelde bezettingsgraad van de residentiële voorzieningen in de regio A. Rusthuizen B. Serviceflats Vastgestelde behoeften vanuit de vraagzijde Beschrijving van het reeds bestaande aanbod in relatie met het geplande initiatief De mate van beantwoorden aan de meest recente erkenningsnormen / erkenningsvoorwaarden van de voorzieningen Matige prioriteit in de regio Ouderdom na laatste renovatie van de gebouwen van de voorzieningen in de regio Spreiding van de voorzieningen A Rusthuizen Lage prioriteit B Centrum voor kortverblijf C Serviceflats score D Dagverzorgingscentrum E Lokaal dienstencentrum score Ligging en bereikbaarheid Openingsuren A. Profileringsintentie van de residentiële voorziening A Profileringsintentie B Opnamebeleid C Evolutie van de zorgbehoevendheidscategoriën over de laatste 3 jaar D Gemiddelde bezettingsgraad E Evolutie van de gemiddelde bezettingsgraad F Gemiddelde verblijfsduur Aandachtspunt G Evolutie van de gemiddelde verblijfsduur Neutraal B Profileringsintentie van het centrum voor kortverblijf A Profileringsintentie B Opnamebeleid C Aansluiting op andere zorgactoren D Pooling E Gemiddelde bezettingsgraad F Evolutie gemiddelde bezettingsgraad G Gemiddelde verblijfsduur H Evolutie gemiddelde verblijfsduur I Activiteitenniveau B Profileringsintentie van het dagverzorgingscentrum A Profileringsintentie B Opnamebeleid C Aansluiting op andere zorgactoren D Pooling E Gemiddelde bezettingsgraad F Evolutie gemiddelde bezettingsgraad 18/10/2006 Woon- en zorgvoorziening Bloesemhof 142

15 G Gemiddelde verblijfsduur H Evolutie gemiddelde verblijfsduur I Activiteitenniveau D Activiteitenniveau van een lokaal dienstencentrum A. Informeren B. Vormen, levenslang leren, levenslang genieten C. Activiteiten van recreatieve aard D. Aanbieden of coördineren van thuiszorgvoorzieningen E. Het aanbieden van hygiënische zorgen E. Activiteitenniveau van een regionaal dienstencentrum Houdt de initiatiefnemer rekening in zijn beleid om een breed scala aan voorzieningen aan te bieden? Neutraal A. Aandacht voor de leefomgeving A. Autonomie B. Formele inspraak- en communicatiekanalen C. Animatie D. Reglement van orde en opnameovereenkomst B.Aandacht voor de leefomgeving van de gebruiker van een thuiszorgvoorziening Niet van toepassing Aantoonbare relatie tussen residentiële voorzieningen in de regio Neutraal Aantoonbare relatie met de thuiszorg en andere zorgvormen, huisartsen en ziekenhuizen Neutraal A. Afstemming en overleg A. Externe afstemming van het zorgstrategisch plan met de omliggende voorzieningen uit de regio B. Externe afstemming van het zorgstrategisch plan met de andere zorgvormen B. Aantoonbare relatie met klantenverenigingen Kwaliteitsbeleid A. Aantoonbaar kwaliteitsbeleid Neutraal B. Aantoonbare contacten met andere relevante actoren Professionaliteit van de leiding A. Professionaliteit van het beheer B. Professionaliteit van de dagelijkse leiding Kwaliteit van de personeelsomkadering A. Personeelsbezetting B. Pesoneelsorganisatie C. Vorming Aantoonbaar investeringsbeleid Rentabiliteit Goed A. Rentabiliteit van het E.V. Goed B. Netto marge Goed Solvabiliteit Aandachtspunt tot matig Liquiditeit Goed Beleidsefficiëntie Aandachtspunt Transparantie in prijszetting Goed A. Dekking van de reële kostprijs Goed B. Samenstelling dagprijs en supplementen Goed C. Opstelling van de factuur Goed 2.5. Heeft de voorziening een gestructureerde vrijwilligerswerking? Neutraal Noodzaak investering om te voldoen aan hedendaagse 18/10/2006 Woon- en zorgvoorziening Bloesemhof 143

16 vereisten Is de realisatie van dit ZSP noodzakelijk voor economisch verantwoorde uitbating? Lage prioriteit Is de realisatie van dit ZSP noodzakelijk voor het optimaliseren van het aanbod? A. Toegankelijkheid Lage prioriteit B. Spreiding C. Differentiëring D. Profilering E. Kwaliteitsverbetering 18/10/2006 Woon- en zorgvoorziening Bloesemhof 144

17 OUTPRINT FINANCIEEL LUIK 18/10/2006 Woon- en zorgvoorziening Bloesemhof 145

18 18/10/2006 Woon- en zorgvoorziening Bloesemhof 146

19 LIJST BIJLAGEN TABELLEN KAARTEN Bijlagen Zie CD-ROM Bijlage 1 Bijlage 2 Stappenplan lokaal sociaal beleid van het OCMW en het stadsbestuur van Borgloon Lijst van alle seniorenbonden met hun activiteiten en vergadermomenten Bijlage 3 Inspectieverslag d.d. 11/10/04 met kenmerk 2004/96/RR/A Bijlage 4 Bijlage 4 Bijlage 5 Bijlage 6 Bijlage 7 Bijlage 8 Bijlage 9 Verslag bewonersvergadering Klachtenprocedure van woon- en zorgvoorziening Bloesemhof Tevredenheidsenquêtes bij de bewoners/familie van WZC Bloesemhof/Avondrood Werking van de activiteitenbegeleiding van woon- en zorgvoorziening Bloesemhof Huishoudelijk reglement van woon- en zorgvoorziening Bloesemhof Opname-overeenkomst van woon- en zorgvoorziening Bloesemhof Bijlage 10 Overeenkomst woon- en zorgvoorziening Bloesemhof en de Coördinerend arts Bijlage 11 Reglement van orde voor de geneesheren Bijlage 12 Overeenkomst betreffende functionele binding tussen woon- en zorgvoorziening Bloesemhof en het AZ Vesalius in Tongeren Bijlage 13 Conventie die aantoont dat de woon- en zorgvoorziening Bloesemhof partner is met het Netwerk van Palliatieve Zorg Limburg. Bijlage 14 Relatie met scholen en onderwijsinstellingen Bijlage 15 Afspraken van het Lokaal bestuur met de Seniorenraad Bijlage 16 Kwaliteitshandboek van woon- en zorgvoorziening Bloesemhof Bijlage 17 Een overzicht van de kwaliteitsprojecten Bijlage 18 C.V. van Christophe Restivo, Directeur Bloesemhof en Avondrood Bijlage 19 C.V. van Jean-Bernard Croux, secretaris Bijlage 20 Investeringsplan Bijlage 21 Voorbeeld van een bewonersfactuur Bijlage 22 Organisatienota vrijwilligerswerk Bijlage 23 Risico-analyse van woon- en zorgvoorziening Bloesemhof Bijlage 24 Verslag in zake brandveiligheid van woon- en zorgvoorziening Bloesemhof Bijlage 25 Verslag afstemmingsvergadering zorgregio Sint-Truiden (Koepelplan) Bijlage 26 Berekening tegemoetkoming ROB RVT /10/2006 Woon- en zorgvoorziening Bloesemhof 147

20 Tabellen Tabel 1 Afgesproken taakverdeling tussen het OCMW en de stad per beleidsdomein. 11 Tabel 2 Realisatie- en invullingsgraad van rusthuiswoongelegenheden in vergelijking met de programmatie Tabel 3 Realisatie- en invullingsgraad van serviceflatwooneenheden in vergelijking met de programmatie Tabel 4 Realisatie- en invullingsgraad van woongelegenheden in centra voor kortverblijf in vergelijking met de programmatie Tabel 5 Realisatie- en invullingsgraad van verblijfseenheden dagverzorgingscentra in vergelijking met de programmatie Tabel 6 Gemiddelde bezettingsgraad van de rusthuizen in de regio Borgloon in de periode Tabel 7 Gemiddeld zorgprofiel van de rusthuizen in de regio Borgloon 39 Tabel 8 Wachtlijstgegevens van de rusthuizen per zorgprofiel in de regio Borgloon. 39 Tabel 9 Bevolkingssamenstelling in gemeenten van de regio Borgloon. 42 Tabel 10 Relatieve bevolkingssamenstelling in gemeenten van de regio Borgloon Tabel 14 Aantal woningen gebouwd vóór 1945 in de regio Borgloon. 45 Tabel 11 Evolutie van het aantal 60+ers in de gemeenten van de regio Borgloon. Tabel 12 Evolutie van het aantal 80+ers in de gemeenten van de regio Borgloon. Tabel 13 Herkomst van de bewoners in de rusthuizen in de regio Borgloon. Tabel 15 Aantal woningen zonder comfort in Borgloon. 45 Tabel 16 Gemiddeld netto belastbaar inkomen (2002) per inwoner voor de gemeenten in de regio Borgloon. 46 Tabel 17 Aantal aangiften (2000) per inkomenscategorie in Borgloon. 46 Tabel 18 Aantal 60+ers met verhoogde tegemoetkoming in de regio Borgloon. 47 Tabel 19 Aantal alleenstaanden in de regio Borgloon. 47 Tabel 20 Mantelzorgratio in de regio Borgloon. 48 Tabel 21 Behoefte aan gezinszorg bij de leeftijdscategorie 0-59-jarigen in de regio Borgloon. 49 Tabel 22 Behoefte aan gezinszorg bij de leeftijdscategorie 60+ in de regio Borgloon. 49 Tabel 23 Overzicht van activiteiten (huidige en geplande) van de verschillende initiatiefnemers in de gemeente en de regio Borgloon Tabel 24 Sociale huisvesting (2003). 52 Tabel 25 Uren gezinszorg 2004 in de gemeente Borgloon & regio. 52 Tabel 26 Uren poetshulp 2004 in de gemeenten van de regio Borgloon. 53 Tabel 27 Overzicht van de mate waarin de residentiële voorzieningen voldoen aan de meest recente erkenningsnormen van na Tabel 28 Leeftijd van de ouderenvoorzieningen in de regio. 56 Tabel 29 Leeftijd van de serviceflatgebouwen in de regio. 56 Tabel 30 Bevolkingsgegevens in absolute cijfers volgens woonkernen. 58 Tabel 31 Bevolkingsgegevens procentueel volgens woonkernen. 59 Tabel 32 Zorgprofiel van de personen op de wachtlijst van woon- en zorgvoorziening Bloesemhof. 69 Tabel 33 Zorgprofiel van de bewoners bij opname. 69 Tabel 34 Evolutie van de zorgbehoevendheidscategoriën van woon- en zorgvoorziening Bloesemhof. 70 Tabel 35 Gemiddelde bezettingsgraad van woon- en zorgvoorziening Bloesemhof. 70 Tabel 36 Gemiddelde verblijfsduur in de woon- en zorgvoorziening Bloesemhof. 70 Tabel 37 Tekorten in het diensten- en voorzieningenaanbod volgens de professionele hulpverleners 73 Tabel 38 Cijfermateriaal m.b.t. thuiszorgactiviteiten in 2005 via het OCMW. 81 Tabel 39 Overzicht uren vorming in de periode Tabel 40 Evolutie van de rentabiliteit van het eigen vermogen in de periode Tabel 41 Evolutie van de netto marge in de periode Tabel 42 Data van het versturen van de kwartaalfacturen. 123 Tabel 43 Dekking van de reële kostprijs /10/2006 Woon- en zorgvoorziening Bloesemhof 148

21 Kaarten Kaart 1 Ligging van de verschillende diensten en voorzieningen van het OCMW op plattegrond 15 Kaart 2 Ligging van de huidige en de geplande voorzieningen 28 Kaart 3 Regiokaart Borgloon en omliggende gemeenten 34 Kaart 4 Grafisch overzicht van de mantelzorg in Vlaanderen 48 Kaart 5 Overzicht van de woonkern(en) in de gemeente Borgloon. 59 Kaart 6 Overzicht van de spreiding van de bestaande voorzieningen in Borgloon. 60 Kaart 7 Overzicht van de spreiding van de bestaande en geplande voorzieningen in Borgloon. 61 Kaart 8 Ligging van de campus t.o.v. de ruimtelijke ordening met aanduiding van de straat. 63 Kaart 9 Overzicht van de woonkern(en) in de gemeente Borgloon. 133 Kaart 10 Overzicht van de spreiding van de bestaande en geplande voorzieningen in Borgloon /10/2006 Woon- en zorgvoorziening Bloesemhof 149