H18 Opdracht 5: Voedingsstoffen in blanke vla

Transcriptie

1 H18 Opdracht 5: Voedingsstoffen in blanke vla Hoe toon je aan welke voedingsstoffen blanke vla bevat? In je onderzoek probeer je water, suiker, zetmeel, eiwit en vet aan te tonen. a. Bedenk zelf een methode voor het aantonen van water. Werkplan... b. Suiker toon je als volgt aan. Voeg aan één ml blanke vla een paar ml water toe. Doe er vervolgens één ml Hainesreagens bij. Plaats de buis in een warmwaterbad. Als suiker aanwezig is, zal de kleur van de inhoud van de reageerbuis veranderen van blauw naar geel-rood. c. Zetmeel toon je aan door het reagens joodwater te gebruiken.

2 d. Eiwit kun je aantonen door aan enkele ml blanke vla een paar ml 10%o natronloog toe te voegen. vervolgens voeg je enkele ml verdunde kopersulfaatoplossing toe. Als eiwit aanwezig is, verandert de blauwe kleur in violet. e. Vet toon je aan door een paar ml blanke vla goed te schudden met een apolair oplosmiddel, bijvoorbeeld hexaan of wasbenzine. Je laat de inhoud van de reageerbuis ontmengen. De bovenste laag breng je over in een schone reageerbuis. Je kunt het vet zichtbaar maken door enkele druppels Sudan-III oplossing toe te voegen. Bij aanwezigheid van vet ontstaat een oranje kleur. Of je giet de wasbenzinelaag over in een petrischaal met heet water. Als het apolaire oplosmiddel is verdampt, zie je bij aanwezigheid van vet op het water vetbolletjes drijven. Eindconclusie In blanke vla zijn aanwezig:... H18 Opdracht 6: Zetmeel en speeksel Wat is het effect van speeksel op zetmeel? Uitvoering Schenk in twee reageerbuizen een beetje verse zetmeeloplossing. Doe bij een van de buizen een beetje speeksel en schud even. Voeg na 5 minuten bij beide buizen een paar druppels joodoplossing. Vraag bij de proef a. Verklaar het verschil tussen beide buizen.

3 H18 Opdracht 13: Fructose In vruchten komt fructose, vruchtensuiker, voor. Hieronder staat de schematische weergave van fructose. a. Maak van deze schematische weergave een structuurformule door alle ontbrekende atomen erbij te tekenen. H18 Opdracht 16: Hydrolyse amylose Hieronder is een fragment van een amylosemolecuul schematisch weergegeven. Maak, uitgaande van het weergegeven fragment, de reactievergelijking af van de gedeeltelijke hydrolyse van amylose. Hierbij worden van het fragment twee glucosemoleculen afgesplitst.

4 H18 Opdracht 29: Vergelijk Plaats de volgende begrippen in de juiste kolom: -helix, aminozuurvolgorde, covalente binding, ionbinding, waterstofbrug, en zwavelbrug. primaire structuur secundaire structuur tertiaire structuur

5 H18 Informatievaardigheden: Vet, goed voor hart en bloedvaten? Vetzuren zowel verzadigde als onverzadigde vormen belangrijke bouwstenen voor vetten. Het belang van de aanwezigheid van onverzadigde vetzuren in het voedsel is omstreeks 1929 aangetoond. In een onderzoek bij ratten is toen aangetoond dat het voedsel niet alleen aminozuren, vitaminen en mineralen moest bevatten, maar ook een kleine hoeveelheid onverzadigd vet. De analyse van onverzadigde vetzuren was in die tijd lastig. Toch lukte het toen al aan te tonen dat linolzuur de verantwoordelijke component was. De bioloog drs. H.J. Thomassen toonde dit in de periode aan. Hij ontwikkelde een methode waarbij aan pas gespeende ratjes een linolzuurvrij dieet werd gegeven. De dieren vertoonden wij snel allerlei deficiëntieverschijnselen. Tegenwoordig spreekt men van omega-3 en omega-6 vetzuren. De omega-3 vetzuren zijn zeer sterk onverzadigd. Hiertoe behoort alfa-linoleenzuur uit plantaardige oliën en visoliën. Deze vetzuren blijven heel gemakkelijk in oplossing (vloeibaar) en helpen zo voorkomen dat gewone onverzadigde vetzuren of cholesterol gaan samenklonteren. Ze werken vet- en cholesterol verlagend en beschermen daarmee hart en bloedvaten. Bovendien voorkomen ze stolsels, houden het bloed dun en verlagen een verhoogde bloeddruk. Culturen die veel vette vissoorten (al of niet in combinatie met olijfolie) eten staan bekend om het feit dat hart en vaatziekten er nauwelijks voorkomen. De omega-6 vetzuren zijn minder sterk onverzadigd dan de omega-3 vetzuren. De bekendste hiervan is wel linolzuur. In het schema hiernaast staat hoe deze omega- 3 en -6 vetzuren in ons lichaam worden omgezet in prostaglandines 1 en 3. Daarbij vervullen verschillende vitaminen en mineralen een rol. De aanduiding bij linolzuur (C 18:2) betekent: 18 koolstofatomen en 2 dubbele bindingen. De prostaglandines (er zijn meerdere soorten) remmen ontstekingsreacties, werken vaatverwijdend, remmen trombosevorming, verlagen de bloeddruk, remmen de aanmaak van cholesterol en stimuleren afweercellen. Dat de onverzadigde vetzuren iets met de prostaglandines te maken hebben en daardoor goed zijn voor hart en bloedvaten is omstreeks 1964 ontdekt door de Nederlandse chemicus dr. D.A. van Dorp. Hij zag de overeenkomst tussen het vetzuur arachidonzuur en de structuur van prostaglandine E2. Beiden bevatten 20 koolstofatomen, een eindstandige carboxylgroep en een aantal dubbele bindingen op vergelijkbare plaatsen. Uiteindelijk is het hem ook gelukt om vanuit arachidonzuur prostaglandine E2 te maken.

6 In deze schematische reactievergelijking is de stof AH 2 een waterstofdonor. In werkelijkheid vindt de omzetting plaats in drie elkaar opvolgende enzymatische reacties. In het schema hierboven staat dat ook aangegeven. In het westen is de consumptie van omega-3 vetzuren de laatste honderd jaar aanzienlijk afgenomen. De laatste 20 tot 30 jaar is vooral het belang van omega-6 vetzuren als linolzuur benadrukt, waardoor we hiervan doorgaans genoeg via voeding binnen krijgen. De verhouding tussen omega-6 en omega-3 vetzuren zou tussen de 4 en de 10 moeten liggen. Ons westers voedingspatroon resulteert echter in een verhouding tussen de 10 en de 25 wat een tekort inhoudt aan omega-3 vetzuren. H18 Informatievaardigheden: Rondje schrijven Vraag:... Zet je antwoord hieronder. Geef met een cijfer van 1 tot 10 aan hoe zeker je bent van je antwoord. Antwoord: Zekerheid:... Geef in je groep dit blad met de wijzers van de klok mee aan degene die naast je zit. Naam:... Lees de vraag en het antwoord. Schrijf commentaar op het antwoord, geef tips ter verbetering, stel vragen om toelichting. Geef in je groep dit blad met de wijzers van de klok mee aan degene die naast je zit.

7 Naam:... Lees de vraag, het antwoord en de commentaren. Schrijf hierop commentaar, geef tips ter verbetering, stel vragen om toelichting. Geef het blad met de wijzers van de klok mee aan degene die naast je zit. Naam:... Lees de vraag, het antwoord en de commentaren. Schrijf hierop commentaar,, geef tips ter verbetering, stel vragen om toelichting. Geef het blad terug aan de eerste leerling. Leerling 1: Lees de commentaren en geef nu een verbeterd antwoord. Antwoord: Zekerheid:...