Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen vzw

Transcriptie

1 Vollegrondsgroenten Gangbare glasteelten Biologisch beschutte teelten Kenniscentrum Water Smaakonderzoek Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen vzw

2 Biologisch onderzoek PCG Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen vzw

3 Proefveldwerking Oppervlakte proefcentrum 8.7 ha Biologisch glas 4 serres van 2 x 380 m² & 2 x 80 m² Biologisch plastic 2 tunnels van 325 m² Biologisch open lucht (onderzoek kruiden) 480 m² Ruime inbreng van tuinders Technische Comités

4 Gewassen bio onderzoek beschutte teelt

5 Bio-onderzoekonderzoek 2010 Tomaat: trossnoei in fct van stengeldiameter Paprika: bladluisbeheersing door aangepaste N-bemesting Komkommer en tomaat (tros- en pruim): rassen- onderstammenproef + smaak Rassenproeven: venkel, warmoes Demo onkruidvrij houden koepel gedurende zomer (plastiek, groenbemester) gevolgd door teelt baby leaf Rode biet: ter plekke zaaien of planten

6 Bio-onderzoekonderzoek 2011 Tomaat: trossnoei in fct van stengeldiameter en onderstam Paprika: rassenproef van verschillende types + smaak Tomaat: bemesting plantaardig versus dierlijk + smaak Rassenproeven: chinese kool Busselwortelen: rassen afdekmatarialen Demo onkruidvrij houden koepel gedurende zomer (pluimvee) Demo onkruidvrij houden koepel in najaarsteelt veldsla door toepassing van verschillende technieken Demo kruiden: dille, koriander, peterselie, oost indische kers, majoraan

7 Bio-onderzoekonderzoek planning 2012 Tomaat: rassenproef coeur de boeuf en cherry types Paprika: rassenproef van verschillende types Komkommer: bemesting plantaardig versus dierlijk Rassenproeven in koepel: spinazie, cherrytomaat, kropsla Groene selder: onkruidbeheersing in het voorjaar in koepel door toepassing van verschillende technieken Demo onkruidvrij houden koepel gedurende zomer (pluimvee, antiworteldoek, groenbemester, vals zaaibed)

8 Bio-projecten Energiebesparing in kas bij de teelt van vruchtgroenten Vetabio: Kennisuitwisseling tussen Wallonnië, Vlaanderen en Noord Frankrijk Teelt van kruiden: niche of beloftevolle diversificatie? Beheersen/bestrijden van probleemplagen in de biologische teelt Biologisch zaaizaad

9 Bio-begeleiding Kandidaat omschakelaars: 3 bezoeken + omschakelingsplan Voorlichting bio telers: 3 bezoeken/jaar (gedurende 5 jaar) Bodemstaalname analyse - bemestingsadvies

10 Bio misschien iets voor mij Maar hoe begin ik er aan?! Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen vzw

11 De opstart Interesse - Financieel oogpunt - Idealisme - Bedrijfsplanning - Gezondheid Afschrikking - Financieel oogpunt - Enkel geitenwollensokken? - Ziekte- en plaagdruk Biologisch boeren = groeiproces

12 Voldoen aan wetgeving Algemeen en gangbaar - vestigingsnummer - bouwvergunning - milieuvergunning - vergunning voor waterwinning - gebonden aan het MAP - maximumgehalte residuen en bestrijdingsmiddelen (nitraten) (verwijzing fytoweb)

13 Voldoen aan wetgeving Lastenboek voor biologische landbouw Europees en Vlaams (geen statisch kader) - website Vlaamse overheid: - Sectororganisatie Bioforum: - Vlaams Lastenboek in een notendop: F64EBD0F/tng_be_nl/bio_publ_pd_NL.pdf deeltje producenten

14 Concreet aan de slag Aansluiten bij controle-organisme: - Integra bvba, afdeling BLIK (Antwerpen Berchem) - Certisys bvba (Gent) - Quality Partner SA (Herstal) - Control Union (Gent, Stabroek)

15 Omschakelingsperiode Reden: zuiveren en opwaarderen bodem Theoretisch: 2 jaar = biologisch telen maar 1 ste j: gangbaar verkopen 2 de j: in omschakeling gewassen met laag risicoprofiel opm: kans tot ontheffing inkorting omschakeling (min 3 mnd) vb. lang braak, voorheen substraatteelt, adhv analyse, verklaringen,

16 Omschakelingsperiode Noot: gefaseerd omschakelen mogelijk MAAR geen parallelle teelten kind van 7 jaar moet onderscheid zien

17 Gezonde bodem vitaal gewas! Bio = in de grond telen! (uitz: plantgoed, kruiden, sierteelt) Doel: Gevolg: - goede bodemstructuur - hoge bodemvruchtbaarheid - veelzijdig bodemleven - afbraak organische stof - vermenging org stof met zand- en kleideeltjes - vormen van humus - vastleggen van voedingsstoffen - verbeteren van natuurlijke weerbaarheid vd bodem tegen ziekten en plagen

18 Gezonde bodem vitaal gewas! Hoe bereiken we dit nu? bodemanalyse, bodemprofiel EC te hoog: spoelen ph: - te zuur bekalken - te basisch moeilijk! Ev mengen van water Woestijnvorming voorkomen regelmatige basis watergeven stimuleren bodemleven

19 Gezonde bodem vitaal gewas! Bemesting (170 kg N/ha = 2 GVE; lijst lastenboek) basisbemesting: (indien mogelijk bio) - compost org stof ( soorten / kwaliteiten) - verteerde stalmest bijbemesting: (bio gecertificeerd) N - plant: sojaschroot, moutkiemen, - dier: bloedmeel, verenmeel, kippenmestkorrels - combi: samengestelde meststof vb. Ecomix K - patentkali, vinasse Mg - kieseriet, bitterzout

20 Gezonde bodem vitaal gewas! Bemesting: sporenelementen: zelden tekort Groenbemester: ev tussen de teelten door, ingepast ih rotatiesysteem Grondgebonden ziekten en plagen? Voorkomen is beter dan genezen: voldoende ruime rotatie Hoofdprobleem: wortelknobbelaaltjes gebruik van resistente onderstammen Noodrem: grondontsmetting door stomen Nadeel: kostelijk, alle bodemleven doden, gn perm resultaat

21 Uitgangsmateriaal Zaaizaad: biologisch of eventueel gangbaar niet ontsmet aanbod biozaad Om bepaalde redenen ontheffing bio vb. onvoldoende aanbod biozaad, geen voorraad meer, bepaald ras meer ziekteresisten, - vereenvoudigde: melden aan controleorganisme - gemotiveerde: reden bij vermelden (kan geweigerd worden)

22 Uitgangsmateriaal Plantgoed: biologisch opgekweekt gecertificeerd Mogelijke plantenkwekerijen: - De Koster (Brussegem-Merchtem) - Jongerius Houten bv (Houten Utrecht) - Grow Group B.V. (Naaldwijk) Vruchtgroenten: dikwijls geënt: resistente onderstam tegen aaltjes productieve ent

23 Ziekten en plagen Preventie!! Voldoende scouten! (personeel opleiden) Monitoringsystemen: vangplaten, feromoonvallen, signaalplanten Algemeen: juiste klimaatsinstelling (en aangepaste watergift) vb. nj: voldoende luchten ter voorkoming van schimmelziekten rassenkeuze onderstammen gewasonderhoud en bedrijfshygiëne

24 Gewasbescherming: natuurlijke vijanden meestal in vruchtgroenten Kneepjes van het vak: - op tijd uitzetten - evenwicht zoeken tussen plaaginsecten en predators Schadedrempel 2 invalshoeken laag: deze waarbij biologische bestrijders moeten ingebracht w hoger: tolereren van schade

25 Gewasbescherming: natuurlijke vijanden Voorbeelden: - bladluizen: Aphidius colemani / ervi (sluipwespen), Aphidoletes (galmug) - spint: Feltiella (galmug), Phytoseiulus (roofmijt) - witte vlieg: Eretmocerus / Encarsia (sluipwesp) Macrolophus (roofwants) - mineervlieg: Diglyphus / Dacnusa (sluipwesp) - trips: Orius (roofwants), Amblyseius swirskii (roofmijt) Verdelers: - Koppert B.V. (Sint Katelijne Waver) - Biobest Belgium (Westerlo)

26 Gewasbescherming: bio middelen Erkend voor gebruik in biologische landbouw (lijstje lastenboek) (+ voldoen aan gangbare wetgeving: fytoweb) Voorbeelden: - Xentari: Bacillus thuringiensis (kleine bladvretende rupsen) - Contans: Coniothyrium minitans (sclerotinia) - Pyretrex: natuurlijke pyrethrinen (bladluizen) - Escar-go: ijzerfosfaat (naaktslakken) - Tracer: spinosad (grotere bladvretende rupsen) - Scaniavital Silica: fijne kleideeltjes (botrytis)

27 Onkruid: beheersing en bestrijding Vruchtgewassen vooraf: vals zaaibed klein gewas: handmatig voldoende groot gewas: pluimvee ideale combinatie: maneganzen, zijdehoenders, japanese kwartels

28 Onkruid: beheersing en bestrijding Bladgewassen en andere vooraf: antiworteldoek, pluimvee, vals zaaibed, groenbemester, vollevelds branden

29 Onkruid: beheersing en bestrijding Bladgewassen en andere tijdens de teelt: afhankelijk van de teelt en grootte gewas - beredeneerde watergift - branden: voor opkomst (breed), tussen de rij - schoffelen: hak, steek-, rol-, wiel-schoffel - wieden

30 Telen is één ding verkopen is een tweede Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen vzw

31 Afzet: algemeen Bioboer is teler MAAR ook HANDELAAR! Meestal redelijke prijs: - prijsschommelingen iets minder extreem dan gangbaar - ook wel primeurprijzen Maar niet altijd zeker dat product kan verkocht worden!! In sommige gevallen is onderhandelen van de prijs mogelijk

32 Afzet: verschillende opties LANGE KETEN Veiling - Brava (Kampenhout binnenkort Zellik): werkt recentelijk samen met Greenpartners - Reo (Roeselare): logistiek naar Brava Niet voor de klok, losse verkoop Groothandels en handelshuizen Vb. Biofresh, Biologistic, Eco Veg, Bio Brugs Ommeland, Sinature Rechtstreekse levering aan Bioplanet (depot: Aalst)

33 Afzet: verschillende opties KORTE KETEN Pakketten Voedselteams vzw Levering aan boerderijen met paketten: vb. De Lochting, De Wassende Maan, Hoevewinkel CSA (abonnementensysteem) of zelfpluktuin

34 Interessante websites en andere: ccbt CCBT: Coördinatiecentrum voor Praktijkgericht Onderzoek en Voorlichting Biologische Teelt.

35 Interessante websites en andere: ccbt Communicatie (1 van 2) Project bio bedrijfsvoorlichting 2011: voorlichtingsprojecten door proefcentra: kennisopbouw en kennisdeling centraal CCBT Nieuwsbrief Maandelijkse info over praktijkonderzoek bio Bijdrages vanuit de verschillende praktijkcentra Voor alle bioboeren en geïnteresseerden Digitaal en gratis

36 Interessante websites en andere: ccbt Communicatie (2 van 2) Uniforme verspreiding onderzoeksresultaten Website: - Onderzoeksdatabank - Nieuwe artikels - Informatie over praktijkonderzoek voor bio in Vlaanderen Internationale verspreiding onderzoeksresultaten BioKennis: samenwerking rond nieuwsberichten en Biokennisberichten

37 Interessante websites en andere: ccbt Meer info? CCBTvzw, Karreweg 6, 9770 Kruishoutem 09/ Abonneren op nieuwsbrief?

38 Interessante websites en andere sectornieuws teelttechnische info

39 Coördinaten Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen vzw Verantwoordelijke voor bioteelten onder beschutting: Justine Dewitte Karreweg Kruishoutem (Belgium) Tel: +32 (0) Fax: +32 (0) jd@proefcentrum-kruishoutem.be Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen vzw