BUSINESS MODEL STRESSTEST

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "BUSINESS MODEL STRESSTEST"

Hilde Martens
6 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 BUSINESS MODEL STRESSTEST BUSINESS MAKE = ::;,VER Inhoud Gebruik van de tool Template Voorbeeld

2 Business Model Stress Test De Businessmodel Stress Test helpt je te begrijpen of je model toekomstbestendig is. Veranderingen in de markt, de samenleving en in technologie kunnen grote invloed hebben op je businessmodel. Met de Stress Test kun je de toekomstige sterke en zwakke punten van je businessmodel analyseren. Het helpt je ook om mogelijkheden te vinden om je businessmodel robuuster te maken. Template & voorbeeld Maak een grote print van het Businessmodel Stress Test template (pagina 4) om je eigen businessmodel te stresstesten. Ter inspiratie kun je kijken naar het stresstest voorbeeld voor Uber (pagina 5-9). Gebruik van de tool Een Businessmodel Stress Test is het effectiefst als je deze in groepsverband doet. De groep moet bestaan uit mensen die bekend zijn met het bedrijfsmodel. Daarnaast helpt het om er een (externe) domeinexpert bij te betrekken. Ook is het handig een facilitator aan te wijzen, die de groep door het stress test proces leidt. In een Business Model Stress Test confronteer je je bedrijfsmodel met relevante ontwikkelingen op het gebied van politiek, economie, samenleving, technologie, markt of regulering. Sommige ontwikkelingen zijn vrij zeker, zoals de vergrijzingstrend. Andere ontwikkelingen zijn juist onzeker, zoals de economische groei. Voor geselecteerde ontwikkelingen breng je de impact op het bedrijfsmodel in kaart door de sterke en zwakke punten van het bedrijfsmodel te identificeren in een heatmap. Aan de hand van onderstaande stappen kun je de Business Model Stress Test uitvoeren: Stap 1: beschrijf het business model Beschrijf je huidige of toekomstige bedrijfsmodel in een gestructureerd formaat, zoals het Business Model Canvas of het STOF Business Model. Dit heb je nodig om de componenten van je bedrijfsmodel systematisch tegen toekomstige trends en onzekerheden te testen. Stap 2: selecteer de essentiële ontwikkelingen Selecteer de relevante ontwikkelingen (trends en onzekerheden) in technologie, samenleving en regulering. Ontwikkelingen die een impact hebben op je bedrijfsmodel. Je kan deze ontwikkelingen overnemen vanuit een SWOT-analyse of een PESTLE-analyse die je eerder al gedaan hebt. Daarnaast kun je veel relevante

3 ontwikkelingen vinden in trend- en scenario rapporten of industrie analyses die gratis beschikbaar zijn op het internet. Uiteraard hebben de onzekerheden meerdere mogelijke uitkomsten. Neem de 'extreme' situatie van de onzekerheden en gebruik deze voor de stress test. Stap 3: confronteer het businessmodel met de ontwikkelingen Nu kun je de componenten van je bedrijfsmodel zoals de waardepropositie, klantsegmenten of het verdienmodel confronteren met de trends en onzekerheden. Hoe goed past je bedrijfsmodel bij deze toekomstige ontwikkelingen? In de stress test confronteer je elk component met elke ontwikkeling in een 'heat map'. Gebruik een kleurcode om de impact van uitkomsten van een onzekerheid op bedrijfsmodelcomponenten aan te geven. Gebruik een groene kleur als er een positieve impact is, oftewel een impact die gunstig is voor je bedrijfsmodel. Gebruik een rode kleur als een ontwikkeling een duidelijk negatieve impact heeft op een component van je bedrijfsmodel. Gebruik oranje om aan te geven dat een businessmodelcomponent aandacht nodig heeft vanwege onzekere ontwikkelingen. Als een ontwikkeling geen impact heeft hoef je het niet te kleuren. Zodra de stress test is uitgevoerd toont de 'heatmap' de sterke en zwakke onderdelen van je bedrijfsmodel. Het is belangrijk dat je goed bijhoudt waarom een ontwikkeling positive, negative or requires attention. This provides insights in the reasons behind the strong and weak parts and may provide clues as to how to strengthen the business model. Stap 4: analyseren en verbeteren In deze stap analyseer je je 'heatmap'. Waar zitten de zwakke punten en welke veranderingen kun je doorvoeren om je bedrijfsmodel robuuster te maken? Kijk nog eens naar de argumenten die je had om voor een rode of oranje kleur te kiezen. Deze kunnen je helpen om concrete acties te formuleren om je bedrijfsmodel te verbeteren.

Business Model Stress Test Voorbeeld voor Uber The taxi-app Uber is een dienst waarmee gebruikers een taxi kunnen bestellen. De dienst is in meer dan 250 steden beschikbaar.

Dit heeft in vele steden al tot controverse geleid.

5 Business Model Stress Test Voorbeeld voor Uber The taxi-app Uber is een dienst waarmee gebruikers een taxi kunnen bestellen. De dienst is in meer dan 250 steden beschikbaar. De taxidiensten van Uber kennen verschillende varianten. Met Uberpop kan in principe iedereen met een auto en een rijbewijs zich aanbieden als taxi-chauffeur via de app. Dit heeft in vele steden al tot controverse geleid. In dit voorbeeld bekijken we een stresstest voor het business model van Uber: Stap 1: beschrijf het business model We gebruiken het Business Model Canvas voor de beschrijving van Uber s business model (pagina 7). Stap 2: selecteer de essentiële ontwikkelingen Er zijn veel ontwikkelingen met invloed op het bedrijfsmodel van Uber. Denk bijvoorbeeld aan regelgeving voor de taximarkt of aan technologische ontwikkelingen zoals zelfrijdende auto's. Beide ontwikkelingen zijn onzeker. Voor de stresstest kiezen we twee uitkomsten voor beide ontwikkelingen: Step 3: confronteer het businessmodel met de ontwikkelingen We kijken voor beide ontwikkelingen naar de impact op de businessmodelcomponenten, zie pagina 7. De impact wordt weergegeven met de eerder beschreven kleuring. Ook wordt voor elke businessmodelcomponent aangegeven waarom voor een bepaalde kleur wordt gekozen. Soms kleuren we een component grijs, als er geen impact van een ontwikkeling op die component wordt verwacht. Op pagina 8 wordt de resulterende heatmap weergegeven. De heatmap verzamelt de impact voor beide ontwikkelingen.

6 Step 4: analyseren en verbeteren De heatmap laat een kwetsbaarheid zien bij klantsegmenten. De rol van chauffeurs, met name amateur bestuurders, wordt beperkt door strengere wetgeving. Ook is hun rol mogelijk uitgespeeld als zelfrijdende auto s beschikbaar komen. In beide gevallen is het huidige bedrijfsmodel niet duurzaam. Het gebruik van autonome auto's is ook een kans voor Uber omdat chauffeurs dan niet meer nodig zijn. Maar dit heeft wel een prijs. Uber zal dan namelijk moeten investeren in autonome auto s en in het beheer en onderhoud daarvan.

7 Uber Licentie leverancier Bestuurders Software onderhoud ontwikkeling en Driver ratings and feedback Legal affairs Background check of drivers Nieuwe inkomstenbron Extra ritten Verbinden bestuurders met Uber passagiers Zelfbediening Beoordelingen Passagiers Professionele bestuurders Investeerders Platform Bestuurder netwerk Meer voor minder Betrouwbaar transport met een klik App voor passagiers App for bestuurders Amateur bestuurders Ontwikkelaars Mobiel Software ontwikkeling Infrastructuur Bestuurdersvergoeding Commissie per rit

8 De impact van verbod op Uberpop op het Uber business model De impact van zelf-rijdende auto's op het Uber business model

9 Heat map voor het Uber business model gebaseerd op twee ontwikkelingen en uitkomsten Amateur bestuurders verboden Zelf-rijdende auto's Amateurs kunnen geen ritten meer aanbieden; minder differentiatie tov van concurrentie Amateur bestuurders verloren als klanten Standaard taxidienst? Chauffeurs zijn niet meer nodig Minder ritten kan minder inkomsten betekenen Hogere marges zonder chauffeurs? Bestuurders netwerk alleen professionele chauffeurs Grotere afhankelijkheid van licentie verstrekkers Managen en onderhouden van vloot van auto's Vloot van zelf-rijdende auto's Grotere afhankelijkheid van investeerders grote investering in auto's nodig maar geen vergoedingen voor chauffeurs Uber

Vergelijkbare documenten

Business Model Canvas

Business Model Canvas Het Business Model Canvas helpt je jouw Business Model te visualiseren. Met een business model beschrijf je hoe je bedrijf waarde creëert, levert, en verkrijgt. Het geeft een gedeelde